৪. জহতিকথা
১. নসুত্তাহরণকথা
২৭৯. জহতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদন্তি? আমন্তা। অচ্চন্তং জহতি, অনৰসেসং জহতি, অপ্পটিসন্ধিযং জহতি, সমূলং জহতি, সতণ্হং জহতি, সানুসযং জহতি, অরিযেন ঞাণেন জহতি, অরিযেন মগ্গেন জহতি, অকুপ্পং পটিৰিজ্ঝন্তো জহতি, অনাগামিফলং সচ্ছিকরোন্তো জহতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
ৰিক্খম্ভেতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদন্তি? আমন্তা। অচ্চন্তং ৰিক্খম্ভেতি, অনৰসেসং ৰিক্খম্ভেতি, অপ্পটিসন্ধিযং ৰিক্খম্ভেতি, সমূলং ৰিক্খম্ভেতি, সতণ্হং ৰিক্খম্ভেতি, সানুসযং ৰিক্খম্ভেতি, অরিযেন ঞাণেন ৰিক্খম্ভেতি, অরিযেন মগ্গেন ৰিক্খম্ভেতি, অকুপ্পং পটিৰিজ্ঝন্তো ৰিক্খম্ভেতি, অনাগামিফলং সচ্ছিকরোন্তো ৰিক্খম্ভেতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
জহতি অনাগামিফলসচ্ছিকিরিযায পটিপন্নো পুগ্গলো কামরাগব্যাপাদং, সো চ অচ্চন্তং জহতি, অনৰসেসং জহতি…পে॰… অনাগামিফলং সচ্ছিকরোন্তো জহতীতি? আমন্তা। জহতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদং, সো চ অচ্চন্তং জহতি, অনৰসেসং জহতি…পে॰… অনাগামিফলং সচ্ছিকরোন্তো জহতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
ৰিক্খম্ভেতি অনাগামিফলসচ্ছিকিরিযায পটিপন্নো পুগ্গলো কামরাগব্যাপাদং, সো চ অচ্চন্তং ৰিক্খম্ভেতি, অনৰসেসং ৰিক্খম্ভেতি…পে॰… অনাগামিফলং সচ্ছিকরোন্তো ৰিক্খম্ভেতীতি? আমন্তা। ৰিক্খম্ভেতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদং, সো চ অচ্চন্তং ৰিক্খম্ভেতি, অনৰসেসং ৰিক্খম্ভেতি …পে॰… অনাগামিফলং সচ্ছিকরোন্তো ৰিক্খম্ভেতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
জহতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদং, সো চ ন অচ্চন্তং জহতি, ন অনৰসেসং জহতি…পে॰… ন অনাগামিফলং সচ্ছিকরোন্তো জহতীতি? আমন্তা। জহতি অনাগামিফলসচ্ছিকিরিযায পটিপন্নো পুগ্গলো কামরাগব্যাপাদং, সো চ ন অচ্চন্তং জহতি…পে॰… ন অনাগামিফলং সচ্ছিকরোন্তো জহতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
ৰিক্খম্ভেতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদং, সো চ ন অচ্চন্তং ৰিক্খম্ভেতি, ন অনৰসেসং ৰিক্খম্ভেতি…পে॰… ন অনাগামিফলং সচ্ছিকরোন্তো ৰিক্খম্ভেতীতি? আমন্তা। ৰিক্খম্ভেতি অনাগামিফলসচ্ছিকিরিযায পটিপন্নো পুগ্গলো কামরাগব্যাপাদং, সো চ ন অচ্চন্তং ৰিক্খম্ভেতি, ন অনৰসেসং ৰিক্খম্ভেতি…পে॰… ন অনাগামিফলং সচ্ছিকরোন্তো ৰিক্খম্ভেতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
জহতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদন্তি? আমন্তা। কতমেন মগ্গেনাতি? রূপাৰচরেন মগ্গেনাতি। রূপাৰচরো মগ্গো নিয্যানিকো খযগামী বোধগামী অপচযগামী অনাসৰো অসংযোজনিযো অগন্থনিযো অনোঘনিযো অযোগনিযো অনীৰরণিযো অপরামট্ঠো অনুপাদানিযো অসংকিলেসিযোতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে। ননু রূপাৰচরো মগ্গো অনিয্যানিকো ন খযগামী ন বোধগামী ন অপচযগামী সাসৰো সংযোজনিযো…পে॰… সংকিলেসিযোতি? আমন্তা। হঞ্চি রূপাৰচরো মগ্গো অনিয্যানিকো ন খযগামী…পে॰… সংকিলেসিযো, নো চ ৰত রে ৰত্তব্বে – ‘‘জহতি পুথুজ্জনো রূপাৰচরেন মগ্গেন কামরাগব্যাপাদ’’ন্তি।
জহতি অনাগামিফলসচ্ছিকিরিযায পটিপন্নো পুগ্গলো অনাগামিমগ্গেন কামরাগব্যাপাদং, সো চ মগ্গো নিয্যানিকো খযগামী বোধগামী অপচযগামী অনাসৰো…পে॰… অসংকিলেসিযোতি? আমন্তা। জহতি পুথুজ্জনো রূপাৰচরেন মগ্গেন কামরাগব্যাপাদং, সো চ মগ্গো নিয্যানিকো খযগামী বোধগামী অপচযগামী অনাসৰো…পে॰… অসংকিলেসিযোতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
জহতি পুথুজ্জনো রূপাৰচরেন মগ্গেন কামরাগব্যাপাদং, সো চ মগ্গো অনিয্যানিকো ন খযগামী ন বোধগামী ন অপচযগামী সাসৰো…পে॰… সংকিলেসিযোতি? আমন্তা। জহতি অনাগামিফলসচ্ছিকিরিযায পটিপন্নো পুগ্গলো অনাগামিমগ্গেন কামরাগব্যাপাদং, সো চ মগ্গো অনিয্যানিকো ন খযগামী ন বোধগামী ন অপচযগামী সাসৰো…পে॰… সংকিলেসিযোতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
২৮০. পুথুজ্জনো কামেসু ৰীতরাগো সহ ধম্মাভিসমযা অনাগামিফলে সণ্ঠাতীতি? আমন্তা। অরহত্তে সণ্ঠাতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
পুথুজ্জনো কামেসু ৰীতরাগো সহ ধম্মাভিসমযা অনাগামিফলে সণ্ঠাতীতি? আমন্তা। অপুব্বং অচরিমং তযো মগ্গে ভাৰেতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
অপুব্বং অচরিমং তযো মগ্গে ভাৰেতীতি? আমন্তা। অপুব্বং অচরিমং তীণি সামঞ্ঞফলানি সচ্ছিকরোতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
অপুব্বং অচরিমং তীণি সামঞ্ঞফলানি সচ্ছিকরোতীতি? আমন্তা। তিণ্ণং ফস্সানং তিস্সন্নং ৰেদনানং তিস্সন্নং সঞ্ঞানং তিস্সন্নং চেতনানং তিণ্ণং চিত্তানং তিস্সন্নং সদ্ধানং তিণ্ণং ৰীরিযানং তিস্সন্নং সতীনং তিণ্ণং সমাধীনং তিস্সন্নং পঞ্ঞানং সমোধানং হোতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
পুথুজ্জনো কামেসু ৰীতরাগো সহ ধম্মাভিসমযা অনাগামিফলে সণ্ঠাতীতি? আমন্তা। সোতাপত্তিমগ্গেনাতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
সকদাগামিমগ্গেনাতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে। কতমেন মগ্গেনাতি? অনাগামিমগ্গেনাতি। অনাগামিমগ্গেন সক্কাযদিট্ঠিং ৰিচিকিচ্ছং সীলব্বতপরামাসং জহতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
২. সুত্তাহরণকথা
২৮১. অনাগামিমগ্গেন সক্কাযদিট্ঠিং ৰিচিকিচ্ছং সীলব্বতপরামাসং জহতীতি? আমন্তা। ননু তিণ্ণং সংযোজনানং পহানা সোতাপত্তিফলং ৰুত্তং ভগৰতাতি? আমন্তা। হঞ্চি তিণ্ণং সংযোজনানং পহানা সোতাপত্তিফলং ৰুত্তং ভগৰতা, নো চ ৰত রে ৰত্তব্বে – ‘‘অনাগামিমগ্গেন সক্কাযদিট্ঠিং ৰিচিকিচ্ছং সীলব্বতপরামাসং জহতী’’তি। অনাগামিমগ্গেন ওল়ারিকং কামরাগং ওল়ারিকং ব্যাপাদং জহতীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
অনাগামিমগ্গেন ওল়ারিকং কামরাগং ওল়ারিকং ব্যাপাদং জহতীতি? আমন্তা। ননু কামরাগব্যাপাদানং তনুভাৰা সকদাগামিফলং ৰুত্তং ভগৰতাতি? আমন্তা। হঞ্চি কামরাগব্যাপাদানং তনুভাৰা সকদাগামিফলং ৰুত্তং ভগৰতা, নো চ ৰত রে ৰত্তব্বে – ‘‘অনাগামিমগ্গেন ওল়ারিকং কামরাগং ওল়ারিকং ব্যাপাদং জহতী’’তি।
পুথুজ্জনো কামেসু ৰীতরাগো সহ ধম্মাভিসমযা অনাগামিফলে সণ্ঠাতীতি? আমন্তা। যে কেচি ধম্মং অভিসমেন্তি, সব্বে তে সহ ধম্মাভিসমযা অনাগামিফলে সণ্ঠহন্তীতি? ন হেৰং ৰত্তব্বে…পে॰…।
ন ৰত্তব্বং – ‘‘জহতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদ’’ন্তি? আমন্তা। ননু ৰুত্তং ভগৰতা –
‘‘অহেসুং তে অহিংসকা (অ॰ নি॰ ৬.৫৪) অতীতংসে, ছ সত্থারো যসস্সিনো।
নিরামগন্ধা করুণেধিমুত্তা করুণাধিমুত্তা (সী॰ ক॰), কামসংযোজনাতিগা॥
‘‘কামরাগং ৰিরাজেত্ৰা, ব্রহ্মলোকূপগা অহু।
অহেসুং সাৰকা তেসং, অনেকানি সতানিপি॥
‘‘নিরামগন্ধা করুণেধিমুত্তা, কামসংযোজনাতিগা।
কামরাগং ৰিরাজেত্ৰা, ব্রহ্মলোকূপগা অহূ’’তি অ॰ নি॰ ৬.৫৪॥
অত্থেৰ সুত্তন্তোতি? আমন্তা। তেন হি জহতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদন্তি।
জহতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদন্তি? আমন্তা। ননু ৰুত্তং ভগৰতা – ‘‘সো হি নাম, ভিক্খৰে, সুনেত্তো সত্থা এৰং দীঘাযুকো সমানো এৰং চিরট্ঠিতিকো অপরিমুত্তো অহোসি জাতিযা জরায মরণেন সোকেহি পরিদেৰেহি দুক্খেহি দোমনস্সেহি উপাযাসেহি অপরিমুত্তো দুক্খস্মাতি ৰদামি। তং কিস্স হেতু? চতুন্নং ধম্মানং অননুবোধা অপ্পটিৰেধা। কতমেসং চতুন্নং? অরিযস্স সীলস্স অননুবোধা অপ্পটিৰেধা, অরিযস্স সমাধিস্স, অরিযায পঞ্ঞায, অরিযায ৰিমুত্তিযা অননুবোধা অপ্পটিৰেধা। তযিদং, ভিক্খৰে, অরিযং সীলং অনুবুদ্ধং পটিৰিদ্ধং, অরিযো সমাধি অনুবুদ্ধো পটিৰিদ্ধো, অরিযা পঞ্ঞা অনুবুদ্ধা পটিৰিদ্ধা, অরিযা ৰিমুত্তি অনুবুদ্ধা পটিৰিদ্ধা, উচ্ছিন্না ভৰতণ্হা, খীণা ভৰনেত্তি, নত্থি দানি পুনব্ভৰোতি।
‘‘সীলং সমাধি পঞ্ঞা চ, ৰিমুত্তি চ অনুত্তরা।
অনুবুদ্ধা ইমে ধম্মা, গোতমেন যসস্সিনা॥
‘‘ইতি বুদ্ধো অভিঞ্ঞায, ধম্মমক্খাসি ভিক্খুনং।
দুক্খস্সন্তকরো সত্থা, চক্খুমা পরিনিব্বুতো’’তি অ॰ নি॰ ৭.৬৬॥
অত্থেৰ সুত্তন্তোতি? আমন্তা। তেন হি ন ৰত্তব্বং – ‘‘জহতি পুথুজ্জনো কামরাগব্যাপাদ’’ন্তি।
জহতিকথা নিট্ঠিতা।