১৮. অপরঅচ্ছরাসঙ্ঘাতৰগ্গো
৩৮২. ‘‘অচ্ছরাসঙ্ঘাতমত্তম্পি চে, ভিক্খৰে, ভিক্খু পঠমং ঝানং ভাৰেতি, অযং ৰুচ্চতি, ভিক্খৰে – ‘ভিক্খু অরিত্তজ্ঝানো ৰিহরতি, সত্থুসাসনকরো ওৰাদপতিকরো, অমোঘং রট্ঠপিণ্ডং ভুঞ্জতি’। কো পন ৰাদো যে নং বহুলীকরোন্তী’’তি!
৩৮৩-৩৮৯. ‘‘অচ্ছরাসঙ্ঘাতমত্তম্পি চে, ভিক্খৰে, ভিক্খু দুতিযং ঝানং ভাৰেতি…পে॰… ততিযং ঝানং ভাৰেতি…পে॰… চতুত্থং ঝানং ভাৰেতি…পে॰… মেত্তং চেতোৰিমুত্তিং ভাৰেতি…পে॰… করুণং চেতোৰিমুত্তিং ভাৰেতি…পে॰… মুদিতং চেতোৰিমুত্তিং ভাৰেতি…পে॰… উপেক্খং চেতোৰিমুত্তিং ভাৰেতি…পে॰…।
৩৯০-৩৯৩. কাযে কাযানুপস্সী ৰিহরতি আতাপী সম্পজানো সতিমা ৰিনেয্য লোকে অভিজ্ঝাদোমনস্সং; ৰেদনাসু ৰেদনানুপস্সী ৰিহরতি…পে॰… চিত্তে চিত্তানুপস্সী ৰিহরতি…পে॰… ধম্মেসু ধম্মানুপস্সী ৰিহরতি আতাপী সম্পজানো সতিমা ৰিনেয্য লোকে অভিজ্ঝাদোমনস্সং।
৩৯৪-৩৯৭. অনুপ্পন্নানং পাপকানং অকুসলানং ধম্মানং অনুপ্পাদায ছন্দং জনেতি ৰাযমতি ৰীরিযং ৰিরিযং (সী॰ স্যা॰ কং॰ পী॰) আরভতি চিত্তং পগ্গণ্হাতি পদহতি; উপ্পন্নানং পাপকানং অকুসলানং ধম্মানং পহানায ছন্দং জনেতি ৰাযমতি ৰীরিযং আরভতি চিত্তং পগ্গণ্হাতি পদহতি। অনুপ্পন্নানং কুসলানং ধম্মানং উপ্পাদায ছন্দং জনেতি ৰাযমতি ৰীরিযং আরভতি চিত্তং পগ্গণ্হাতি পদহতি; উপ্পন্নানং কুসলানং ধম্মানং ঠিতিযা অসম্মোসায ভিয্যোভাৰায ৰেপুল্লায ভাৰনায পারিপূরিযা ছন্দং জনেতি ৰাযমতি ৰীরিযং আরভতি চিত্তং পগ্গণ্হাতি পদহতি।
৩৯৮-৪০১. ছন্দসমাধিপধানসঙ্খারসমন্নাগতং ইদ্ধিপাদং ভাৰেতি… ৰীরিযসমাধিপধানসঙ্খারসমন্নাগতং ইদ্ধিপাদং ভাৰেতি… চিত্তসমাধিপধানসঙ্খারসমন্নাগতং ইদ্ধিপাদং ভাৰেতি… ৰীমংসাসমাধিপধানসঙ্খারসমন্নাগতং ইদ্ধিপাদং ভাৰেতি…।
৪০২-৪০৬. সদ্ধিন্দ্রিযং ভাৰেতি… ৰীরিযিন্দ্রিযং ভাৰেতি… সতিন্দ্রিযং ভাৰেতি… সমাধিন্দ্রিযং ভাৰেতি… পঞ্ঞিন্দ্রিযং ভাৰেতি…।
৪০৭-৪১১. সদ্ধাবলং ভাৰেতি… ৰীরিযবলং ভাৰেতি… সতিবলং ভাৰেতি… সমাধিবলং ভাৰেতি… পঞ্ঞাবলং ভাৰেতি…।
৪১২-৪১৮. সতিসম্বোজ্ঝঙ্গং ভাৰেতি… ধম্মৰিচযসম্বোজ্ঝঙ্গং ভাৰেতি… ৰীরিযসম্বোজ্ঝঙ্গং ভাৰেতি… পীতিসম্বোজ্ঝঙ্গং ভাৰেতি… পস্সদ্ধিসম্বোজ্ঝঙ্গং ভাৰেতি… সমাধিসম্বোজ্ঝঙ্গং ভাৰেতি… উপেক্খাসম্বোজ্ঝঙ্গং ভাৰেতি…।
৪১৯-৪২৬. সম্মাদিট্ঠিং ভাৰেতি… সম্মাসঙ্কপ্পং ভাৰেতি… সম্মাৰাচং ভাৰেতি… সম্মাকম্মন্তং ভাৰেতি… সম্মাআজীৰং ভাৰেতি… সম্মাৰাযামং ভাৰেতি… সম্মাসতিং ভাৰেতি… সম্মাসমাধিং ভাৰেতি…।
৪২৭-৪৩৪. দী॰ নি॰ ২.১৭৩; ম॰ নি॰ ২.২৪৯; অ॰ নি॰ ৮.৬৫ অজ্ঝত্তং রূপসঞ্ঞী বহিদ্ধা রূপানি পস্সতি পরিত্তানি সুৰণ্ণদুব্বণ্ণানি। ‘তানি অভিভুয্য জানামি পস্সামী’তি – এৰংসঞ্ঞী হোতি… অজ্ঝত্তং রূপসঞ্ঞী বহিদ্ধা রূপানি পস্সতি অপ্পমাণানি সুৰণ্ণদুব্বণ্ণানি। ‘তানি অভিভুয্য জানামি পস্সামী’তি – এৰংসঞ্ঞী হোতি… অজ্ঝত্তং অরূপসঞ্ঞী বহিদ্ধা রূপানি পস্সতি পরিত্তানি সুৰণ্ণদুব্বণ্ণানি। ‘তানি অভিভুয্য জানামি পস্সামী’তি – এৰংসঞ্ঞী হোতি… অজ্ঝত্তং অরূপসঞ্ঞী বহিদ্ধা রূপানি পস্সতি অপ্পমাণানি সুৰণ্ণদুব্বণ্ণানি। ‘তানি অভিভুয্য জানামি পস্সামী’তি – এৰংসঞ্ঞী হোতি… অজ্ঝত্তং অরূপসঞ্ঞী বহিদ্ধা রূপানি পস্সতি নীলানি নীলৰণ্ণানি নীলনিদস্সনানি নীলনিভাসানি। ‘তানি অভিভুয্য জানামি পস্সামী’তি – এৰংসঞ্ঞী হোতি… অজ্ঝত্তং অরূপসঞ্ঞী বহিদ্ধা রূপানি পস্সতি পীতানি পীতৰণ্ণানি পীতনিদস্সনানি পীতনিভাসানি। ‘তানি অভিভুয্য জানামি পস্সামী’তি – এৰংসঞ্ঞী হোতি… অজ্ঝত্তং অরূপসঞ্ঞী বহিদ্ধা রূপানি পস্সতি লোহিতকানি লোহিতকৰণ্ণানি লোহিতকনিদস্সনানি লোহিতকনিভাসানি। ‘তানি অভিভুয্য জানামি পস্সামী’তি এৰংসঞ্ঞী হোতি… অজ্ঝত্তং অরূপসঞ্ঞী বহিদ্ধা রূপানি পস্সতি ওদাতানি ওদাতৰণ্ণানি ওদাতনিদস্সনানি ওদাতনিভাসানি। ‘তানি অভিভুয্য জানামি পস্সামী’তি – এৰংসঞ্ঞী হোতি…।
৪৩৫-৪৪২. রূপী রূপানি পস্সতি… অজ্ঝত্তং অরূপসঞ্ঞী বহিদ্ধা রূপানি পস্সতি সুভন্তেৰ অধিমুত্তো হোতি… সব্বসো রূপসঞ্ঞানং সমতিক্কমা পটিঘসঞ্ঞানং অত্থঙ্গমা নানত্তসঞ্ঞানং অমনসিকারা অনন্তো আকাসোতি আকাসানঞ্চাযতনং উপসম্পজ্জ ৰিহরতি… সব্বসো আকাসানঞ্চাযতনং সমতিক্কম্ম অনন্তং ৰিঞ্ঞাণন্তি ৰিঞ্ঞাণঞ্চাযতনং উপসম্পজ্জ ৰিহরতি… সব্বসো ৰিঞ্ঞাণঞ্চাযতনং সমতিক্কম্ম নত্থি কিঞ্চীতি আকিঞ্চঞ্ঞাযতনং উপসম্পজ্জ ৰিহরতি… সব্বসো আকিঞ্চঞ্ঞাযতনং সমতিক্কম্ম নেৰসঞ্ঞানাসঞ্ঞাযতনং উপসম্পজ্জ ৰিহরতি… সব্বসো নেৰসঞ্ঞানাসঞ্ঞাযতনং সমতিক্কম্ম সঞ্ঞাৰেদযিতনিরোধং উপসম্পজ্জ ৰিহরতি…।
৪৪৩-৪৫২. পথৰীকসিণং ভাৰেতি… আপোকসিণং ভাৰেতি… তেজোকসিণং ভাৰেতি… ৰাযোকসিণং ভাৰেতি… নীলকসিণং ভাৰেতি… পীতকসিণং ভাৰেতি… লোহিতকসিণং ভাৰেতি… ওদাতকসিণং ভাৰেতি… আকাসকসিণং ভাৰেতি… ৰিঞ্ঞাণকসিণং ভাৰেতি…।
৪৫৩-৪৬২. অসুভসঞ্ঞং ভাৰেতি… মরণসঞ্ঞং ভাৰেতি… আহারে পটিকূলসঞ্ঞং ভাৰেতি… সব্বলোকে অনভিরতিসঞ্ঞং অনভিরতসঞ্ঞং (সী॰ স্যা॰ কং॰ পী॰) ভাৰেতি… অনিচ্চসঞ্ঞং ভাৰেতি… অনিচ্চে দুক্খসঞ্ঞং ভাৰেতি… দুক্খে অনত্তসঞ্ঞং ভাৰেতি… পহানসঞ্ঞং ভাৰেতি… ৰিরাগসঞ্ঞং ভাৰেতি… নিরোধসঞ্ঞং ভাৰেতি…।
৪৬৩-৪৭২. অনিচ্চসঞ্ঞং ভাৰেতি… অনত্তসঞ্ঞং ভাৰেতি… মরণসঞ্ঞং ভাৰেতি… আহারে পটিকূলসঞ্ঞং ভাৰেতি… সব্বলোকে অনভিরতিসঞ্ঞং ভাৰেতি… অট্ঠিকসঞ্ঞং ভাৰেতি… পুল়ৰকসঞ্ঞং পুল়ুৰকসঞ্ঞং (ক॰) ভাৰেতি… ৰিনীলকসঞ্ঞং ভাৰেতি… ৰিচ্ছিদ্দকসঞ্ঞং ভাৰেতি… উদ্ধুমাতকসঞ্ঞং ভাৰেতি…।
৪৭৩-৪৮২. বুদ্ধানুস্সতিং ভাৰেতি… ধম্মানুস্সতিং ভাৰেতি… সঙ্ঘানুস্সতিং ভাৰেতি… সীলানুস্সতিং ভাৰেতি… চাগানুস্সতিং ভাৰেতি… দেৰতানুস্সতিং ভাৰেতি… আনাপানস্সতিং ভাৰেতি… মরণস্সতিং ভাৰেতি… কাযগতাসতিং ভাৰেতি… উপসমানুস্সতিং ভাৰেতি…।
৪৮৩-৪৯২. পঠমজ্ঝানসহগতং সদ্ধিন্দ্রিযং ভাৰেতি… ৰীরিযিন্দ্রিযং ভাৰেতি… সতিন্দ্রিযং ভাৰেতি… সমাধিন্দ্রিযং ভাৰেতি… পঞ্ঞিন্দ্রিযং ভাৰেতি… সদ্ধাবলং ভাৰেতি… ৰীরিযবলং ভাৰেতি… সতিবলং ভাৰেতি… সমাধিবলং ভাৰেতি… পঞ্ঞাবলং ভাৰেতি…।
৪৯৩-৫৬২. ‘‘দুতিযজ্ঝানসহগতং…পে॰… ততিযজ্ঝানসহগতং…পে॰… চতুত্থজ্ঝানসহগতং…পে॰… মেত্তাসহগতং…পে॰… করুণাসহগতং…পে॰… মুদিতাসহগতং…পে॰… উপেক্খাসহগতং সদ্ধিন্দ্রিযং ভাৰেতি… ৰীরিযিন্দ্রিযং ভাৰেতি… সতিন্দ্রিযং ভাৰেতি… সমাধিন্দ্রিযং ভাৰেতি… পঞ্ঞিন্দ্রিযং ভাৰেতি… সদ্ধাবলং ভাৰেতি… ৰীরিযবলং ভাৰেতি… সতিবলং ভাৰেতি… সমাধিবলং ভাৰেতি… পঞ্ঞাবলং ভাৰেতি। অযং ৰুচ্চতি, ভিক্খৰে – ‘ভিক্খু অরিত্তজ্ঝানো ৰিহরতি সত্থুসাসনকরো ওৰাদপতিকরো, অমোঘং রট্ঠপিণ্ডং ভুঞ্জতি’। কো পন ৰাদো যে নং বহুলীকরোন্তী’’তি!
অপরঅচ্ছরাসঙ্ঘাতৰগ্গো অট্ঠারসমো।