(৬) ১. পুগ্গলৰগ্গো
৫৩. ‘‘দ্ৰেমে
৫৪. ‘‘দ্ৰেমে, ভিক্খৰে, পুগ্গলা লোকে উপ্পজ্জমানা উপ্পজ্জন্তি অচ্ছরিযমনুস্সা। কতমে
৫৫. ‘‘দ্ৰিন্নং, ভিক্খৰে, পুগ্গলানং কালকিরিযা বহুনো জনস্স অনুতপ্পা হোতি। কতমেসং দ্ৰিন্নং? তথাগতস্স চ অরহতো সম্মাসম্বুদ্ধস্স, রঞ্ঞো চ চক্কৰত্তিস্স। ইমেসং খো, ভিক্খৰে, দ্ৰিন্নং পুগ্গলানং কালকিরিযা বহুনো জনস্স অনুতপ্পা হোতী’’তি।
৫৬. ‘‘দ্ৰেমে, ভিক্খৰে, থূপারহা। কতমে দ্ৰে? তথাগতো চ অরহং সম্মাসম্বুদ্ধো, রাজা চ চক্কৰত্তী। ইমে খো, ভিক্খৰে, দ্ৰে থূপারহা’’তি।
৫৭. ‘‘দ্ৰেমে, ভিক্খৰে, বুদ্ধা। কতমে দ্ৰে? তথাগতো চ অরহং সম্মাসম্বুদ্ধো, পচ্চেকবুদ্ধো চ। ইমে খো, ভিক্খৰে, দ্ৰে বুদ্ধা’’তি।
৫৮. ‘‘দ্ৰেমে
৫৯. ‘‘দ্ৰেমে, ভিক্খৰে, অসনিযা ফলন্তিযা ন সন্তসন্তি। কতমে দ্ৰে? ভিক্খু চ খীণাসৰো, অস্সাজানীযো চ। ইমে খো, ভিক্খৰে, দ্ৰে অসনিযা ফলন্তিযা ন সন্তসন্তী’’তি।
৬০. ‘‘দ্ৰেমে
৬১. ‘‘দ্ৰেমে, ভিক্খৰে, অত্থৰসে সম্পস্সমানা কিংপুরিসা মানুসিং ৰাচং ন ভাসন্তি। কতমে দ্ৰে? মা চ মুসা ভণিম্হা, মা চ পরং অভূতেন অব্ভাচিক্খিম্হাতি। ইমে খো, ভিক্খৰে, দ্ৰে অত্থৰসে সম্পস্সমানা কিংপুরিসা মানুসিং ৰাচং ন ভাসন্তী’’তি।
৬২. ‘‘দ্ৰিন্নং
৬৩. ‘‘অসন্তসন্নিৰাসঞ্চ ৰো, ভিক্খৰে, দেসেস্সামি সন্তসন্নিৰাসঞ্চ। তং সুণাথ, সাধুকং মনসি করোথ; ভাসিস্সামী’’তি। ‘‘এৰং, ভন্তে’’তি খো তে ভিক্খূ ভগৰতো পচ্চস্সোসুং। ভগৰা এতদৰোচ –
‘‘কথঞ্চ, ভিক্খৰে, অসন্তসন্নিৰাসো হোতি, কথঞ্চ অসন্তো সন্নিৰসন্তি? ইধ, ভিক্খৰে, থেরস্স ভিক্খুনো এৰং হোতি – ‘থেরোপি মং ন ৰদেয্য, মজ্ঝিমোপি মং ন ৰদেয্য, নৰোপি মং ন ৰদেয্য; থেরম্পাহং ন ৰদেয্যং, মজ্ঝিমম্পাহং ন ৰদেয্যং, নৰম্পাহং ন ৰদেয্যং। থেরো চেপি মং ৰদেয্য অহিতানুকম্পী মং ৰদেয্য নো হিতানুকম্পী, নোতি নং ৰদেয্যং ৰিহেঠেয্যং
‘‘কথঞ্চ, ভিক্খৰে, সন্তসন্নিৰাসো হোতি, কথঞ্চ সন্তো সন্নিৰসন্তি? ইধ, ভিক্খৰে, থেরস্স ভিক্খুনো এৰং হোতি – ‘থেরোপি মং ৰদেয্য, মজ্ঝিমোপি মং ৰদেয্য, নৰোপি মং ৰদেয্য; থেরম্পাহং ৰদেয্যং, মজ্ঝিমম্পাহং ৰদেয্যং, নৰম্পাহং ৰদেয্যং। থেরো চেপি মং ৰদেয্য হিতানুকম্পী মং ৰদেয্য নো অহিতানুকম্পী, সাধূতি নং ৰদেয্যং ন ৰিহেঠেয্যং পস্সম্পিস্স পটিকরেয্যং। মজ্ঝিমো চেপি মং ৰদেয্য…পে॰… নৰো চেপি মং ৰদেয্য হিতানুকম্পী মং ৰদেয্য নো অহিতানুকম্পী, সাধূতি নং ৰদেয্যং ন নং ৰিহেঠেয্যং পস্সম্পিস্স পটিকরেয্যং’। মজ্ঝিমস্সপি ভিক্খুনো এৰং হোতি…পে॰… নৰস্সপি ভিক্খুনো এৰং হোতি – ‘থেরোপি মং ৰদেয্য, মজ্ঝিমোপি মং ৰদেয্য, নৰোপি মং ৰদেয্য; থেরম্পাহং ৰদেয্যং, মজ্ঝিমম্পাহং ৰদেয্যং, নৰম্পাহং ৰদেয্যং। থেরো চেপি মং ৰদেয্য
৬৪. ‘‘যস্মিং, ভিক্খৰে, অধিকরণে উভতো ৰচীসংসারো দিট্ঠিপল়াসো চেতসো আঘাতো অপ্পচ্চযো অনভিরদ্ধি অজ্ঝত্তং
পুগ্গলৰগ্গো পঠমো।