৩. ৰস্সূপনাযিকক্খন্ধকং
ৰস্সূপনাযিকানুজাননকথা
১৮৪. ৰস্সূপনাযিকক্খন্ধকে অপঞ্ঞত্তোতি অননুঞ্ঞাতো অসংৰিহিতো ৰা। তে ইধ ভিক্খূতি তে ভিক্খূ, ইধসদ্দো নিপাতমত্তো। সঙ্ঘাতং আপাদেন্তাতি ৰিনাসং আপাদেন্তা। সঙ্কসাযিস্সন্তীতি অপ্পোস্সুক্কা নিবদ্ধৰাসং ৰসিস্সন্তি। সকুন্তকাতি সকুণা। ৰস্সানে ৰস্সং উপগন্তুন্তি ৰস্সাননামকে তেমাসে ৰস্সং উপগন্তব্বন্তি অত্থো। কতি নু খো ৰস্সূপনাযিকাতি কতি নু খো ৰস্সূপগমনানি। অপরজ্জুগতাযাতি এত্থ অপরজ্জুগতায অস্সাতি অপরজ্জুগতা, তস্সা অপরজ্জুগতায; অতিক্কন্তায অপরস্মিং দিৰসেতি অত্থো। দুতিযনযেপি মাসো গতায অস্সাতি মাসগতা, তস্সা মাসগতায; অতিক্কন্তায মাসে পরিপুণ্ণেতি অত্থো। তস্মা আসাল়্হীপুণ্ণমায অনন্তরে পাটিপদদিৰসে, আসাল়্হীপুণ্ণমিতো ৰা অপরায পুণ্ণমায অনন্তরে পাটিপদদিৰসেযেৰ ৰিহারং পটিজগ্গিত্ৰা পানীযং পরিভোজনীযং উপট্ঠপেত্ৰা সব্বং চেতিযৰন্দনাদিসামীচিকম্মং নিট্ঠাপেত্ৰা ‘‘ইমস্মিং ৰিহারে ইমং তেমাসং ৰস্সং উপেমী’’তি সকিং ৰা দ্ৰত্তিক্খত্তুং ৰা ৰাচং নিচ্ছারেত্ৰা ৰস্সং উপগন্তব্বং।
ৰাচং নিচ্ছারেত্ৰা ৰস্সং উপগন্তব্বং।
ৰস্সানেচারিকাপটিক্খেপাদিকথা
১৮৫-৬. যো পক্কমেয্যাতি এত্থ অনপেক্খগমনেন ৰা অঞ্ঞত্থ অরুণং উট্ঠাপনেন ৰা আপত্তি ৰেদিতব্বা। যো অতিক্কমেয্যাতি এত্থ ৰিহারগণনায আপত্তিযো ৰেদিতব্বা। সচে হি তং দিৰসং ৰিহারসতস্স উপচারং ওক্কমিত্ৰা অতিক্কমতি, সতং আপত্তিযো। সচে পন ৰিহারূপচারং অতিক্কমিত্ৰা অঞ্ঞস্স ৰিহারস্স উপচারং অনোক্কমিত্ৰাৰ নিৰত্ততি, একা এৰ আপত্তি। কেনচি অন্তরাযেন পুরিমিকং অনুপগতেন পচ্ছিমিকা উপগন্তব্বা।
ৰস্সং উক্কড্ঢিতুকামোতি ৰস্সনামকং আগমে জুণ্হেতি আগমে মাসেতি অত্থো। অনুজানামি ভিক্খৰে রাজূনং অনুৰত্তিতুন্তি এত্থ ৰস্সুক্কড্ঢনে ভিক্খূনং কাচি পরিহানি নাম নত্থীতি অনুৰত্তিতুং
সত্তাহকরণীযানুজাননকথা
১৮৭-৮. সত্তাহকরণীযেসু – সত্তাহকরণীযেন গন্তুন্তি সত্তাহব্ভন্তরে যং কত্তব্বং তং সত্তাহকরণীযং, তেন সত্তাহকরণীযেন করণভূতেন গন্তুং অনুজানামীতি অত্থো। পহিতে গন্তুন্তি ইমেহি সত্তহি ভিক্খুআদীহি দূতে পহিতেযেৰ গন্তুং অনুজানামীতি অত্থো। সত্তাহং সন্নিৰত্তো কাতব্বোতি সত্তাহেযেৰ সন্নিৰত্তিতব্বো, অট্ঠমো অরুণো তত্থেৰ ন উট্ঠাপেতব্বোতি অত্থো।
ভিক্খুনিসঙ্ঘং উদ্দিস্সাতি ইতো পট্ঠায ৰচ্চকুটি জন্তাঘরং জন্তাঘরসালাতি ইমানি তীণি পরিহীনানি।
১৮৯. উদোসিতাদীনি উদোসিতসিক্খাপদাদীসু ৰুত্তানেৰ। রসৰতীতি ভত্তগেহং ৰুচ্চতি। ৰারেয্যং সঞ্চরিত্তসিক্খাপদে ৰুত্তমেৰ। পুরাযং সুত্তন্তো পলুজ্জতীতি যাৰ অযং সুত্তন্তো ন পলুজ্জতি, যাৰ অযং সুত্তন্তো ন ৰিনস্সতি। অঞ্ঞতরং ৰা পনস্স কিচ্চং হোতি করণীযং ৰাতি এতেন পরিসঙ্খতং যংকিঞ্চি করণীযং সঙ্গহিতং হোতি। সব্বত্থ চ ‘‘ইচ্ছামি দানঞ্চ দাতুং ধম্মঞ্চ সোতুং ভিক্খূ চ পস্সিতু’’ন্তি ইমিনাৰ কপ্পিযৰচনেন পেসিতে গন্তব্বং, এতেসং ৰা ৰেৰচনেন। পেয্যালক্কমো পন এৰং ৰেদিতব্বো, যথা ‘‘উপাসকেন সঙ্ঘং উদ্দিস্স ৰিহারাদযো কারাপিতা হোন্তি, সম্বহুলে ভিক্খূ উদ্দিস্স, একং ভিক্খুং উদ্দিস্স, ভিক্খুনিসঙ্ঘং উদ্দিস্স, সম্বহুলা ভিক্খুনিযো, একং ভিক্খুনিং, সম্বহুলা সিক্খমানাযো, একং সিক্খমানং, সম্বহুলে সামণেরে, একং সামণেরং, সম্বহুলা সামণেরিযো, একং সামণেরিং উদ্দিস্স অত্তনো অত্থায নিৰেসনং কারাপিতং হোতী’’তি ৰুত্তং; এৰমেৰ ‘‘উপাসিকায, ভিক্খুনা, ভিক্খুনিযা, সিক্খমানায, সামণেরেন, সামণেরিযা সঙ্ঘং উদ্দিস্সা’’তি সব্বং ৰত্তব্বং। এতেসু সত্তপ্পকারেসু করণীযেসু
পঞ্চন্নংঅপ্পহিতেপিঅনুজাননকথা
১৯৩. পঞ্চন্নং সত্তাহকরণীযেনাতি এতেসং ভিক্খুআদীনং সহধম্মিকানং ‘‘গিলানভত্তং ৰা গিলানুপট্ঠাকভত্তং ৰা ভেসজ্জং ৰা পরিযেসিস্সামি
পহিতেযেৰঅনুজাননকথা
১৯৯. ভিক্খুগতিকোতি একস্মিং ৰিহারে ভিক্খূহি সদ্ধিং ৰসনকপুরিসো। উন্দ্রিযতীতি পলুজ্জতি। ভণ্ডং ছেদাপিতন্তি দব্বসম্ভারভণ্ডং ছেদাপিতং। আৰহাপেয্যুন্তি আহরাপেয্যুং। দজ্জাহন্তি দজ্জে অহং। সঙ্ঘকরণীযেনাতি এত্থ যংকিঞ্চি উপোসথাগারাদীসু সেনাসনেসু চেতিযছত্তৰেদিকাদীসু ৰা কত্তব্বং, অন্তমসো ভিক্খুনো পুগ্গলিকসেনাসনম্পি, সব্বং সঙ্ঘকরণীযমেৰ। তস্মা তস্স নিপ্ফাদনত্থং দব্বসম্ভারাদীনি ৰা আহরিতুং ৰড্ঢকীপ্পভুতীনং ভত্তৰেতনাদীনি ৰা দাপেতুং গন্তব্বং।
অযং পনেত্থ পাল়িমুত্তকরত্তিচ্ছেদৰিনিচ্ছযো – ধম্মসৰনত্থায অনিমন্তিতেন গন্তুং ন ৰট্টতি। সচে একস্মিং মহাৰাসে পঠমংযেৰ কতিকা কতা হোতি – ‘‘অসুকদিৰসং নাম সন্নিপতিতব্ব’’ন্তি
অন্তরাযেঅনাপত্তিৰস্সচ্ছেদকথা
২০১. যেন গামো তেন গন্তুন্তিআদীসু সচে গামো অৰিদূরং গতো হোতি, তত্থ পিণ্ডায চরিত্ৰা ৰিহারমেৰ আগন্ত্ৰা ৰসিতব্বং। সচে দূরং গতো, সত্তাহৰারেন অরুণো উট্ঠাপেতব্বো। ন সক্কা চে হোতি, তত্রেৰ সভাগট্ঠানে ৰসিতব্বং। সচে মনুস্সা যথাপৰত্তানি সলাকভত্তাদীনি দেন্তি, ‘‘ন মযং তস্মিং ৰিহারে ৰসিম্হা’’তি ৰত্তব্বা। ‘‘মযং ৰিহারস্স ৰা পাসাদস্স ৰা ন দেম, তুম্হাকং দেম, যত্থ কত্থচি ৰসিত্ৰা ভুঞ্জথা’’তি ৰুত্তে পন যথাসুখং ভুঞ্জিতব্বং, তেসংযেৰ তং পাপুণাতি। ‘‘তুম্হাকং ৰসনট্ঠানে পাপুণাপেত্ৰা ভুঞ্জথা’’তি ৰুত্তে পন যত্থ ৰসন্তি, তত্থ নেত্ৰা ৰস্সগ্গেন পাপুণাপেত্ৰা ভুঞ্জিতব্বং।
সচে পৰারিতকালে ৰস্সাৰাসিকং দেন্তি, যদি সত্তাহৰারেন অরুণং উট্ঠাপযিংসু, গহেতব্বং। ছিন্নৰস্সেহি পন ‘‘ন মযং তত্থ ৰসিম্হ, ছিন্নৰস্সা ময’’ন্তি ৰত্তব্বং। যদি ‘‘যেসং অম্হাকং সেনাসনং পাপিতং, তে গণ্হন্তূ’’তি ৰদন্তি, গহেতব্বং। যং পন ৰিহারে উপনিক্খিত্তকং মা ৰিনস্সীতি ইধ আহটং চীৰরাদিৰেভঙ্গিযভণ্ডং, তং তত্থেৰ গন্ত্ৰা অপলোকেত্ৰা ভাজেতব্বং। ‘‘ইতো অয্যানং চত্তারো পচ্চযে দেথা’’তি কপ্পিযকারকানং দিন্নে খেত্তৰত্থুআদিকে তত্রুপ্পাদেপি এসেৰ নযো। সঙ্ঘিকঞ্হি ৰেভঙ্গিযভণ্ডং অন্তোৰিহারে ৰা বহিসীমায ৰা হোতু, বহিসীমায ঠিতানং অপলোকেত্ৰা ভাজেতুং
সঙ্ঘভেদেঅনাপত্তিৰস্সচ্ছেদকথা
২০২. সঙ্ঘো ভিন্নোতি এত্থ ভিন্নে সঙ্ঘে গন্ত্ৰা করণীযং নত্থি, যো পন ‘‘ভিজ্জিস্সতী’’তি আসঙ্কিতো, তং সন্ধায ‘‘ভিন্নো’’তি ৰুত্তং। সম্বহুলাহি ভিক্খুনীহি সঙ্ঘো ভিন্নোতি এত্থ ন ভিক্খুনীহি সঙ্ঘো ভিন্নোতি দট্ঠব্বো। ৰুত্তঞ্হেতং ‘‘ন খো উপালি ভিক্খুনী সঙ্ঘং ভিন্দতী’’তি। এতা পন নিস্সায অনুবলং কত্ৰা যং সঙ্ঘং ‘‘ভিক্খূ ভিন্দেয্যু’’ন্তি আসঙ্কা হোতি, তং সন্ধাযেতং ৰুত্তং।
ৰজাদীসুৰস্সূপগমনকথা
২০৩. ৰজোতি যেন ৰজোতি এত্থ ৰজেন সদ্ধিং গতস্স ৰস্সচ্ছেদে অনাপত্তি।
উপকট্ঠাযাতি আসন্নায। সত্থে ৰস্সং উপগন্তুন্তি এত্থ ৰস্সূপনাযিকদিৰসে তেন ভিক্খুনা উপাসকা ৰত্তব্বা ‘‘কুটিকা লদ্ধুং ৰট্টতী’’তি। সচে করিত্ৰা দেন্তি, তত্থ পৰিসিত্ৰা ‘‘ইধ ৰস্সং উপেমী’’তি তিক্খত্তুং ৰত্তব্বং। নো চে দেন্তি, সালাসঙ্খেপেন ঠিতসকটস্স হেট্ঠা উপগন্তব্বং। তম্পি অলভন্তেন আলযো কাতব্বো। সত্থে পন ৰস্সং উপগন্তুং ন ৰট্টতি। আলযো নাম ‘‘ইধ ৰস্সং ৰসিস্সামী’’তি চিত্তুপ্পাদমত্তং। সচে মগ্গপ্পটিপন্নেযেৰ সত্থে পৰারণদিৰসো হোতি, তত্থেৰ পৰারেতব্বং। অথ সত্থো অন্তোৰস্সেযেৰ ভিক্খুনা পত্থিতট্ঠানং পত্ৰা অতিক্কমতি, পত্থিতট্ঠানে ৰসিত্ৰা তত্থ ভিক্খূহি সদ্ধিং পৰারেতব্বং। অথাপি সত্থো অন্তোৰস্সেযেৰ অন্তরা একস্মিং গামে তিট্ঠতি ৰা ৰিপ্পকিরতি ৰা, তস্মিংযেৰ গামে ভিক্খূহি সদ্ধিং ৰসিত্ৰা পৰারেতব্বং, অপৰারেত্ৰা ততো পরং গন্তুং ন ৰট্টতি।
নাৰাযং ৰস্সং উপগচ্ছন্তেনাপি কুটিযংযেৰ উপগন্তব্বং। পরিযেসিত্ৰা অলভন্তেন আলযো কাতব্বো। সচে অন্তোতেমাসং নাৰা সমুদ্দেযেৰ হোতি, তত্থেৰ পৰারেতব্বং। অথ নাৰা কূলং লভতি, অযঞ্চ পরতো গন্তুকামো হোতি, গন্তুং ন ৰট্টতি। নাৰায লদ্ধগামেযেৰ ৰসিত্ৰা ভিক্খূহি সদ্ধিং পৰারেতব্বং। সচেপি নাৰা অনুতীরমেৰ অঞ্ঞত্থ গচ্ছতি, ভিক্খু চ পঠমং লদ্ধগামেযেৰ ৰসিতুকামো, নাৰা গচ্ছতু ভিক্খুনা তত্থেৰ ৰসিত্ৰা ভিক্খূহি সদ্ধিং পৰারেতব্বং
ইতি
২০৪. ন ভিক্খৰে রুক্খসুসিরেতি এত্থ সুদ্ধে রুক্খসুসিরেযেৰ ন ৰট্টতি; মহন্তস্স পন রুক্খসুসিরস্স অন্তো পদরচ্ছদনং কুটিকং কত্ৰা পৰিসনদ্ৰারং যোজেত্ৰা উপগন্তুং ৰট্টতি। রূক্খং ছিন্দিত্ৰা খাণুকমত্থকে পদরচ্ছদনং কুটিকং কত্ৰাপি ৰট্টতিযেৰ। রুক্খৰিটভিযাতি অসেনাসনিকেনাতি যস্স পঞ্চন্নং ছদনানং অঞ্ঞতরেন ছন্নং যোজিতদ্ৰারবন্ধনং সেনাসনং নত্থি, তেন ন উপগন্তব্বং। ন ভিক্খৰে ছৰকুটিকাযন্তি ছৰকুটিকা নাম টঙ্কিতমঞ্চাদিভেদা কুটি, তত্থ উপগন্তুং ন ৰট্টতি। সুসানে পন অঞ্ঞং কুটিকং কত্ৰা উপগন্তুং ৰট্টতি। ন ভিক্খৰে ছত্তেতি এত্থাপি চতূসু থম্ভেসু ছত্তং ঠপেত্ৰা আৰরণং কত্ৰা দ্ৰারং যোজেত্ৰা উপগন্তুং ৰট্টতি, ছত্তকুটিকা নামেসা হোতি। চাটিযাতি এত্থাপি মহন্তেন কপল্লেন ছত্তে ৰুত্তনযেন কুটিং কত্ৰা উপগন্তুং ৰট্টতি।
অধম্মিককতিকাদিকথা
২০৫. এৰরূপা কতিকাতি এত্থ অঞ্ঞাপি যা ঈদিসী অধম্মিকা কতিকা হোতি, সা ন কাতব্বাতি অত্থো। তস্সা লক্খণং মহাৰিভঙ্গে ৰুত্তং।
২০৭-৮. পটিস্সৰে চ আপত্তি দুক্কটস্সাতি এত্থ ন কেৰলং ‘‘ইমং তেমাসং ইধ ৰস্সং ৰসথা’’তি এতস্সেৰ পটিস্সৰে আপত্তি, ‘‘ইমং তেমাসং ভিক্খং গণ্হথ, উভোপি মযং ইধ ৰস্সং ৰসিস্সাম, একতো উদ্দিসাপেস্সামা’’তি
সো তদহেৰ অকরণীযোতিআদীসু সচে ৰস্সং অনুপগন্ত্ৰা ৰা পক্কমতি, উপগন্ত্ৰা ৰা সত্তাহং বহিদ্ধা ৰীতিনামেতি, পুরিমিকা চ ন পঞ্ঞাযতি, পটিস্সৰে চ আপত্তি। ৰস্সং উপগন্ত্ৰা পন অরুণং অনুট্ঠাপেত্ৰা তদহেৰ সত্তাহকরণীযেন পক্কমন্তস্সাপি অন্তোসত্তাহে নিৰত্তন্তস্স অনাপত্তি, কো পন ৰাদো দ্ৰীহতীহং ৰসিত্ৰা অন্তোসত্তাহে নিৰত্তন্তস্স। দ্ৰীহতীহং ৰসিত্ৰাতি এত্থাপি নিরপেক্খেনেৰ উপচারাতিক্কমে ৰস্সচ্ছেদো ৰেদিতব্বো। সচে ইধ ৰসিস্সামীতি আলযো অত্থি, অসতিযা পন ৰস্সং ন উপেতি, গহিতসেনাসনং সুগ্গহিতং, ছিন্নৰস্সো ন হোতি, পৰারেতুং লভতিযেৰ।
সত্তাহং অনাগতায পৰারণাযাতি এত্থ নৰমিতো পট্ঠায গন্তুং ৰট্টতি, আগচ্ছতু ৰা মা ৰা, অনাপত্তি। সেসং উত্তানমেৰাতি।
ৰস্সূপনাযিকক্খন্ধকৰণ্ণনা নিট্ঠিতা।