8. ван̇г̇ийсасам̣яуд̇д̇ам̣
1. нигканд̇асуд̇д̇ам̣
209. звам̣ мз суд̇ам̣ – згам̣ самаяам̣ ааяасмаа ван̇г̇ийсо аал̣авияам̣ вихарад̇и аг̇г̇аал̣авз жзд̇ияз ааяасмад̇аа ниг̇род̇хагаббзна убаж̇жхааязна сад̣̇д̇хим̣. д̇зна ко бана самаязна ааяасмаа ван̇г̇ийсо наваго ход̇и ажирабаб̣б̣аж̇ид̇о охияяаго вихаарабаало. ат̇а ко самб̣ахулаа ид̇т̇ияо самалан̇гарид̇ваа язна аг̇г̇аал̣аваго аараамо д̇знубасан̇гамим̣су вихаарабзгкигааяо. ат̇а ко ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса д̇аа ид̇т̇ияо д̣̇исваа анабхирад̇и уббаж̇ж̇ад̇и, рааг̇о жид̇д̇ам̣ ануд̣̇д̇хам̣сзд̇и. ат̇а ко ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса зд̇ад̣̇ахоси – ‘‘алаабхаа вад̇а мз, на вад̇а мз лаабхаа; д̣̇уллад̣̇д̇хам̣ вад̇а мз, на вад̇а мз сулад̣̇д̇хам̣; яасса мз анабхирад̇и уббаннаа, рааг̇о жид̇д̇ам̣ ануд̣̇д̇хам̣сзд̇и, д̇ам̣ гуд̇зд̇т̇а лаб̣бхаа, яам̣ мз баро анабхирад̇им̣ винод̣̇зд̇ваа абхирад̇им̣ уббаад̣̇зяяа. яам̣нуунаахам̣ ад̇д̇анаава ад̇д̇ано анабхирад̇им̣ винод̣̇зд̇ваа абхирад̇им̣ уббаад̣̇зяяа’’нд̇и. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо ад̇д̇анаава ад̇д̇ано анабхирад̇им̣ винод̣̇зд̇ваа абхирад̇им̣ уббаад̣̇зд̇ваа д̇ааяам̣ взлааяам̣ имаа г̇аат̇ааяо абхааси –
‘‘нигканд̇ам̣ вад̇а мам̣ санд̇ам̣, аг̇аарасмаанаг̇аарияам̣;
вид̇аггаа убад̇хааванд̇и, баг̇аб̣бхаа ган̣хад̇о имз.
‘‘уг̇г̇абуд̇д̇аа махиссаасаа, сигкид̇аа д̣̇ал̣хад̇хаммино;
саманд̇аа баригирзяяум̣, сахассам̣ абалааяинам̣.
‘‘сажзби зд̇ад̇о зд̇д̇ад̇о (сий. бий. га.), зд̇д̇агаа (сяаа. гам̣.) бхияяо, ааг̇амиссанд̇и ид̇т̇ияо;
нзва мам̣ б̣яаад̇хаяиссанд̇и б̣яаат̇аяиссанд̇и (?), д̇хаммз самхи бад̇идтид̇ам̣.
‘‘сагкий хи мз суд̇ам̣ зд̇ам̣, б̣уд̣̇д̇хассаад̣̇ижжаб̣анд̇хуно;
ниб̣б̣аанаг̇аманам̣ маг̇г̇ам̣, д̇ад̇т̇а мз нирад̇о мано.
‘‘зван̃жз мам̣ вихаранд̇ам̣, баабима убаг̇ажчаси;
д̇ат̇аа мажжу гариссаами, на мз маг̇г̇амби д̣̇агкасий’’д̇и.
2. арад̇исуд̇д̇ам̣
210. згам̣ самаяам̣…бз… ааяасмаа ван̇г̇ийсо аал̣авияам̣ вихарад̇и аг̇г̇аал̣авз жзд̇ияз ааяасмад̇аа ниг̇род̇хагаббзна убаж̇жхааязна сад̣̇д̇хим̣. д̇зна ко бана самаязна ааяасмаа ниг̇род̇хагаббо бажчаабхад̇д̇ам̣ бин̣д̣абаад̇абадигганд̇о вихаарам̣ бависад̇и, сааяам̣ ваа нигкамад̇и абараж̇ж̇у ваа гаалз. д̇зна ко бана самаязна ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса анабхирад̇и уббаннаа ход̇и, рааг̇о жид̇д̇ам̣ ануд̣̇д̇хам̣сзд̇и. ат̇а ко ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса зд̇ад̣̇ахоси – ‘‘алаабхаа вад̇а мз, на вад̇а мз лаабхаа; д̣̇уллад̣̇д̇хам̣ вад̇а мз, на вад̇а мз сулад̣̇д̇хам̣; яасса мз анабхирад̇и уббаннаа, рааг̇о жид̇д̇ам̣ ануд̣̇д̇хам̣сзд̇и; д̇ам̣ гуд̇зд̇т̇а лаб̣бхаа, яам̣ мз баро анабхирад̇им̣ винод̣̇зд̇ваа абхирад̇им̣ уббаад̣̇зяяа. яам̣нуунаахам̣ ад̇д̇анаава ад̇д̇ано анабхирад̇им̣ винод̣̇зд̇ваа абхирад̇им̣ уббаад̣̇зяяа’’нд̇и. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо ад̇д̇анаава ад̇д̇ано анабхирад̇им̣ винод̣̇зд̇ваа абхирад̇им̣ уббаад̣̇зд̇ваа д̇ааяам̣ взлааяам̣ имаа г̇аат̇ааяо абхааси –
‘‘арад̇ин̃жа рад̇ин̃жа бахааяа, саб̣б̣асо г̇зхасид̇ан̃жа вид̇аггам̣;
ванат̇ам̣ на гарзяяа гухин̃жи, ниб̣б̣анат̇о арад̇о са хи бхигку са бхигку (га.).
‘‘яамид̇ха бат̇авин̃жа взхаасам̣, руубаг̇ад̇ан̃жа ж̇аг̇ад̇ог̇ад̇хам̣;
гин̃жи бариж̇ийяад̇и саб̣б̣аманижжам̣, звам̣ самзжжа жаранд̇и муд̇ад̇д̇аа.
‘‘убад̇хийсу ж̇анаа г̇ад̇хид̇аасз г̇ат̇ид̇аасз (сий.), д̣̇идтасуд̇з бадигхз жа муд̇з жа;
зд̇т̇а винод̣̇аяа чанд̣̇аманзж̇о, яо зд̇т̇а на лимбад̇и д̇ам̣ мунимааху.
‘‘ат̇а садтиниссид̇аа савид̇аггаа, бут̇уу ж̇анад̇ааяа ад̇хаммаа нивидтаа;
на жа ваг̇г̇аг̇ад̇асса гухин̃жи, но бана д̣̇удтуллабхаан̣ий са бхигку.
‘‘д̣̇аб̣б̣о жирарад̇д̇асамаахид̇о, агухаго нибаго абихаалу;
санд̇ам̣ бад̣̇ам̣ аж̇жхаг̇амаа муни бадижжа, бариниб̣б̣уд̇о ган̇кад̇и гаала’’нд̇и.
3. бзсаласуд̇д̇ам̣
211. згам̣ самаяам̣ ааяасмаа ван̇г̇ийсо аал̣авияам̣ вихарад̇и аг̇г̇аал̣авз жзд̇ияз ааяасмад̇аа ниг̇род̇хагаббзна убаж̇жхааязна сад̣̇д̇хим̣. д̇зна ко бана самаязна ааяасмаа ван̇г̇ийсо ад̇д̇ано бадибхаанзна ан̃н̃з бзсалз бхигкуу ад̇иман̃н̃ад̇и. ат̇а ко ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса зд̇ад̣̇ахоси – ‘‘алаабхаа вад̇а мз, на вад̇а мз лаабхаа; д̣̇уллад̣̇д̇хам̣ вад̇а мз, на вад̇а мз сулад̣̇д̇хам̣; яваахам̣ ад̇д̇ано бадибхаанзна ан̃н̃з бзсалз бхигкуу ад̇иман̃н̃аамий’’д̇и. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо ад̇д̇анаава ад̇д̇ано виббадисаарам̣ уббаад̣̇зд̇ваа д̇ааяам̣ взлааяам̣ имаа г̇аат̇ааяо абхааси –
‘‘маанам̣ баж̇ахассу г̇од̇ама, маанабат̇ан̃жа баж̇ахассу;
асзсам̣ маанабат̇асмим̣, самужчид̇о виббадисаарийхуваа жирарад̇д̇ам̣.
‘‘магкзна магкид̇аа баж̇аа, маанахад̇аа нираяам̣ бабад̇анд̇и;
сожанд̇и ж̇анаа жирарад̇д̇ам̣, маанахад̇аа нираяам̣ убабаннаа.
‘‘на хи сожад̇и бхигку гад̣̇аажи, маг̇г̇аж̇ино саммаабадибанно;
гид̇д̇ин̃жа сукан̃жа анубход̇и, д̇хаммад̣̇асод̇и д̇амааху бахид̇ад̇д̇ам̣.
‘‘д̇асмаа акилод̇ха бад̇хаанаваа, нийваран̣аани бахааяа висуд̣̇д̇хо;
маанан̃жа бахааяа асзсам̣, виж̇ж̇ааяанд̇агаро самид̇аавий’’д̇и.
4. аананд̣̇асуд̇д̇ам̣
212. згам̣ самаяам̣ ааяасмаа аананд̣̇о саавад̇т̇ияам̣ вихарад̇и ж̇зд̇аванз анаат̇абин̣д̣игасса аараамз. ат̇а ко ааяасмаа аананд̣̇о буб̣б̣ан̣хасамаяам̣ ниваасзд̇ваа бад̇д̇ажийварамаад̣̇ааяа саавад̇т̇им̣ бин̣д̣ааяа баависи ааяасмад̇аа ван̇г̇ийсзна бажчаасаман̣зна. д̇зна ко бана самаязна ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса анабхирад̇и уббаннаа ход̇и, рааг̇о жид̇д̇ам̣ ануд̣̇д̇хам̣сзд̇и. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо ааяасманд̇ам̣ аананд̣̇ам̣ г̇аат̇ааяа аж̇жхабхааси –
‘‘гаамарааг̇зна д̣аяхаами, жид̇д̇ам̣ мз барид̣аяхад̇и;
саад̇ху ниб̣б̣аабанам̣ б̣руухи, анугамбааяа г̇од̇амаа’’д̇и.
‘‘сан̃н̃ааяа вибариязсаа, жид̇д̇ам̣ д̇з барид̣аяхад̇и;
нимид̇д̇ам̣ бариваж̇ж̇зхи, субхам̣ рааг̇уубасам̣хид̇ам̣.
‘‘сан̇каарз барад̇о басса, д̣̇угкад̇о маа жа ад̇д̇ад̇о;
ниб̣б̣аабзхи махаарааг̇ам̣, маа д̣аяхид̇т̇о бунаббунам̣.
‘‘асубхааяа жид̇д̇ам̣ бхаавзхи, згаг̇г̇ам̣ сусамаахид̇ам̣;
сад̇и гааяаг̇ад̇аа д̇яад̇т̇у, ниб̣б̣ид̣̇ааб̣ахуло бхава.
‘‘анимид̇д̇ан̃жа бхаавзхи, маанаанусаяамуж̇ж̇аха;
д̇ад̇о маанаабхисамаяаа, убасанд̇о жариссасий’’д̇и.
5. субхаасид̇асуд̇д̇ам̣
213. саавад̇т̇инид̣̇аанам̣. д̇ад̇ра ко бхаг̇аваа бхигкуу ааманд̇зси – ‘‘бхигкаво’’д̇и. ‘‘бхад̣̇анд̇з’’д̇и д̇з бхигкуу бхаг̇авад̇о бажжассосум̣. бхаг̇аваа зд̇ад̣̇авожа –
‘‘жад̇уухи, бхигкавз, ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇аа ваажаа субхаасид̇аа ход̇и, но д̣̇уб̣бхаасид̇аа; анаваж̇ж̇аа жа анануваж̇ж̇аа жа вин̃н̃уунам̣. гад̇амзхи жад̇уухи? ид̇ха, бхигкавз, бхигку субхаасид̇ам̣язва бхаасад̇и но д̣̇уб̣бхаасид̇ам̣, д̇хаммам̣язва бхаасад̇и но ад̇хаммам̣, бияам̣язва бхаасад̇и но аббияам̣, сажжам̣язва бхаасад̇и но алигам̣. имзхи ко, бхигкавз, жад̇уухи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇аа ваажаа субхаасид̇аа ход̇и, но д̣̇уб̣бхаасид̇аа, анаваж̇ж̇аа жа анануваж̇ж̇аа жа вин̃н̃ууна’’нд̇и. ид̣̇амавожа бхаг̇аваа, ид̣̇ам̣ вад̇ваана суг̇ад̇о ат̇аабарам̣ зд̇ад̣̇авожа сад̇т̇аа –
‘‘субхаасид̇ам̣ уд̇д̇амамааху санд̇о,
д̇хаммам̣ бхан̣з наад̇хаммам̣ д̇ам̣ д̣̇уд̇ияам̣;
бияам̣ бхан̣з нааббияам̣ д̇ам̣ д̇ад̇ияам̣,
сажжам̣ бхан̣з наалигам̣ д̇ам̣ жад̇уд̇т̇а’’нд̇и.
ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо удтааяаасанаа згам̣сам̣ уд̇д̇араасан̇г̇ам̣ гарид̇ваа язна бхаг̇аваа д̇знан̃ж̇алим̣ бан̣аамзд̇ваа бхаг̇аванд̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘бадибхаад̇и мам̣ бхаг̇аваа, бадибхаад̇и мам̣ суг̇ад̇аа’’д̇и. ‘‘бадибхаад̇у д̇ам̣ ван̇г̇ийсаа’’д̇и бхаг̇аваа авожа. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо бхаг̇аванд̇ам̣ саммукаа сааруббаахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇ави –
‘‘д̇амзва ваажам̣ бхаасзяяа, яааяад̇д̇аанам̣ на д̇аабаяз;
барз жа на вихим̣сзяяа, саа вз ваажаа субхаасид̇аа.
‘‘бияаваажам̣ва бхаасзяяа, яаа ваажаа бадинанд̣̇ид̇аа;
яам̣ анаад̣̇ааяа баабаани, барзсам̣ бхаасад̇з бияам̣.
‘‘сажжам̣ вз амад̇аа ваажаа, зса д̇хаммо сананд̇ано;
сажжз ад̇т̇з жа д̇хаммз жа, ааху санд̇о бад̇идтид̇аа.
‘‘яам̣ б̣уд̣̇д̇хо бхаасад̇з ваажам̣, кзмам̣ ниб̣б̣аанабад̇д̇ияаа;
д̣̇угкассанд̇агирияааяа, саа вз ваажаанамуд̇д̇амаа’’д̇и.
6. саарибуд̇д̇асуд̇д̇ам̣
214. згам̣ самаяам̣ ааяасмаа саарибуд̇д̇о саавад̇т̇ияам̣ вихарад̇и ж̇зд̇аванз анаат̇абин̣д̣игасса аараамз. д̇зна ко бана самаязна ааяасмаа саарибуд̇д̇о бхигкуу д̇хаммияаа гат̇ааяа санд̣̇ассзд̇и самаад̣̇абзд̇и самуд̇д̇зж̇зд̇и самбахам̣сзд̇и борияаа ваажааяа виссадтааяа анзлаг̇алааяа анзл̣аг̇алааяа (сий. га.), анзлаг̇ал̣ааяа (сяаа. гам̣. бий.) ад̇т̇асса вин̃н̃аабанияаа. д̇з жа бхигкуу адтим̣ гад̇ваа манаси гад̇ваа саб̣б̣ажзд̇асаа саманнаахарид̇ваа охид̇асод̇аа д̇хаммам̣ сун̣анд̇и. ат̇а ко ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса зд̇ад̣̇ахоси – ‘‘аяам̣ ко ааяасмаа саарибуд̇д̇о бхигкуу д̇хаммияаа гат̇ааяа санд̣̇ассзд̇и самаад̣̇абзд̇и самуд̇д̇зж̇зд̇и самбахам̣сзд̇и борияаа ваажааяа виссадтааяа анзлаг̇алааяа ад̇т̇асса вин̃н̃аабанияаа. д̇з жа бхигкуу адтим̣ гад̇ваа манаси гад̇ваа саб̣б̣ажзд̇асаа саманнаахарид̇ваа охид̇асод̇аа д̇хаммам̣ сун̣анд̇и. яам̣нуунаахам̣ ааяасманд̇ам̣ саарибуд̇д̇ам̣ саммукаа сааруббаахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇авзяяа’’нд̇и.
ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо удтааяаасанаа згам̣сам̣ уд̇д̇араасан̇г̇ам̣ гарид̇ваа язнааяасмаа саарибуд̇д̇о д̇знан̃ж̇алим̣ бан̣аамзд̇ваа ааяасманд̇ам̣ саарибуд̇д̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘бадибхаад̇и мам̣, аавусо саарибуд̇д̇а, бадибхаад̇и мам̣, аавусо саарибуд̇д̇аа’’д̇и. ‘‘бадибхаад̇у д̇ам̣, аавусо ван̇г̇ийсаа’’д̇и. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо ааяасманд̇ам̣ саарибуд̇д̇ам̣ саммукаа сааруббаахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇ави –
‘‘г̇амбхийрабан̃н̃о мзд̇хаавий, маг̇г̇аамаг̇г̇асса говид̣̇о;
саарибуд̇д̇о махаабан̃н̃о, д̇хаммам̣ д̣̇зсзд̇и бхигкунам̣.
‘‘сам̣кид̇д̇знаби д̣̇зсзд̇и, вид̇т̇аарзнаби бхаасад̇и;
саал̣игааяива ниг̇гхосо, бадибхаанам̣ уд̣̇ийраяи уд̣̇ийрияи (сяаа. гам̣.) уд̣̇ийрияад̇и (сааман̃н̃апаласуд̇д̇адийгаануруубам̣).
‘‘д̇асса д̇ам̣ д̣̇зсаяанд̇асса, сун̣анд̇и мад̇хурам̣ г̇ирам̣;
сарзна раж̇анийязна, саванийязна ваг̇г̇унаа;
уд̣̇аг̇г̇ажид̇д̇аа муд̣̇ид̇аа, сод̇ам̣ од̇хзнд̇и бхигкаво’’д̇и.
7. бавааран̣аасуд̇д̇ам̣
215. згам̣ самаяам̣ бхаг̇аваа саавад̇т̇ияам̣ вихарад̇и буб̣б̣аараамз миг̇аарамаад̇убаасаад̣̇з махад̇аа бхигкусан̇гхзна сад̣̇д̇хим̣ бан̃жамад̇д̇зхи бхигкусад̇зхи саб̣б̣зхзва араханд̇зхи. д̇зна ко бана самаязна бхаг̇аваа д̇ад̣̇ахубосат̇з баннарасз бавааран̣ааяа бхигкусан̇гхабаривуд̇о аб̣бхогаасз нисинно ход̇и. ат̇а ко бхаг̇аваа д̇ун̣хийбхууд̇ам̣ бхигкусан̇гхам̣ анувилогзд̇ваа бхигкуу ааманд̇зси – ‘‘ханд̣̇а д̣̇аани, бхигкавз, баваарзми во. на жа мз гин̃жи г̇арахат̇а гааяигам̣ ваа ваажасигам̣ ваа’’д̇и.
звам̣ вуд̇д̇з, ааяасмаа саарибуд̇д̇о удтааяаасанаа згам̣сам̣ уд̇д̇араасан̇г̇ам̣ гарид̇ваа язна бхаг̇аваа д̇знан̃ж̇алим̣ бан̣аамзд̇ваа бхаг̇аванд̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘на ко маяам̣, бханд̇з, бхаг̇авад̇о гин̃жи г̇арахаама гааяигам̣ ваа ваажасигам̣ ваа. бхаг̇аваа хи , бханд̇з, ануббаннасса маг̇г̇асса уббаад̣̇зд̇аа, асан̃ж̇аад̇асса маг̇г̇асса сан̃ж̇анзд̇аа, анагкаад̇асса маг̇г̇асса агкаад̇аа, маг̇г̇ан̃н̃уу маг̇г̇авид̣̇уу маг̇г̇аговид̣̇о. маг̇г̇аануг̇аа жа, бханд̇з, зд̇арахи саавагаа вихаранд̇и бажчаа саманнааг̇ад̇аа; ахан̃жа ко, бханд̇з, бхаг̇аванд̇ам̣ баваарзми. на жа мз бхаг̇аваа гин̃жи г̇арахад̇и гааяигам̣ ваа ваажасигам̣ ваа’’д̇и.
‘‘на кваахам̣ д̇з, саарибуд̇д̇а, гин̃жи г̇арахаами гааяигам̣ ваа ваажасигам̣ ваа. бан̣д̣ид̇о д̇вам̣, саарибуд̇д̇а, махаабан̃н̃о д̇вам̣, саарибуд̇д̇а , бут̇убан̃н̃о д̇вам̣, саарибуд̇д̇а, хаасабан̃н̃о д̇вам̣, саарибуд̇д̇а, ж̇аванабан̃н̃о д̇вам̣, саарибуд̇д̇а, д̇игкабан̃н̃о д̇вам̣, саарибуд̇д̇а, ниб̣б̣зд̇хигабан̃н̃о д̇вам̣, саарибуд̇д̇а. сзяяат̇ааби, саарибуд̇д̇а, ран̃н̃о жаггавад̇д̇исса ж̇здтабуд̇д̇о бид̇араа бавад̇д̇ид̇ам̣ жаггам̣ саммад̣̇зва ануббавад̇д̇зд̇и; звамзва ко д̇вам̣, саарибуд̇д̇а, маяаа ануд̇д̇арам̣ д̇хаммажаггам̣ бавад̇д̇ид̇ам̣ саммад̣̇зва ануббавад̇д̇зсий’’д̇и.
‘‘но жз гира мз, бханд̇з, бхаг̇аваа гин̃жи г̇арахад̇и гааяигам̣ ваа ваажасигам̣ ваа. имзсам̣ бана, бханд̇з, бхаг̇аваа бан̃жаннам̣ бхигкусад̇аанам̣ на гин̃жи г̇арахад̇и гааяигам̣ ваа ваажасигам̣ ваа’’д̇и. ‘‘имзсамби кваахам̣, саарибуд̇д̇а, бан̃жаннам̣ бхигкусад̇аанам̣ на гин̃жи г̇арахаами гааяигам̣ ваа ваажасигам̣ ваа. имзсан̃хи, саарибуд̇д̇а, бан̃жаннам̣ бхигкусад̇аанам̣ садти бхигкуу д̇звиж̇ж̇аа, садти бхигкуу чал̣абхин̃н̃аа, садти бхигкуу убхад̇обхааг̇авимуд̇д̇аа, ат̇а ид̇арз бан̃н̃аавимуд̇д̇аа’’д̇и.
ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо удтааяаасанаа згам̣сам̣ уд̇д̇араасан̇г̇ам̣ гарид̇ваа язна бхаг̇аваа д̇знан̃ж̇алим̣ бан̣аамзд̇ваа бхаг̇аванд̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘бадибхаад̇и мам̣ бхаг̇аваа, бадибхаад̇и мам̣ суг̇ад̇аа’’д̇и. ‘‘бадибхаад̇у д̇ам̣, ван̇г̇ийсаа’’д̇и бхаг̇аваа авожа. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо бхаг̇аванд̇ам̣ саммукаа сааруббаахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇ави –
‘‘аж̇ж̇а баннарасз висуд̣̇д̇хияаа, бхигкуу бан̃жасад̇аа самааг̇ад̇аа;
сам̣яож̇анаб̣анд̇ханажчид̣̇аа , анийгхаа кийн̣абунаб̣бхаваа исий.
‘‘жаггавад̇д̇ий яат̇аа рааж̇аа, амажжабариваарид̇о;
саманд̇аа анубариязд̇и, сааг̇аранд̇ам̣ махим̣ имам̣.
‘‘звам̣ виж̇ид̇асан̇г̇аамам̣, сад̇т̇аваахам̣ ануд̇д̇арам̣;
саавагаа баяирубаасанд̇и, д̇звиж̇ж̇аа мажжухааяино.
‘‘саб̣б̣з бхаг̇авад̇о буд̇д̇аа, балаабзд̇т̇а на виж̇ж̇ад̇и;
д̇ан̣хаасалласса ханд̇аарам̣, ванд̣̇з аад̣̇ижжаб̣анд̇хуна’’нд̇и.
8. баросахассасуд̇д̇ам̣
216. згам̣ самаяам̣ бхаг̇аваа саавад̇т̇ияам̣ вихарад̇и ж̇зд̇аванз анаат̇абин̣д̣игасса аараамз махад̇аа бхигкусан̇гхзна сад̣̇д̇хим̣ ад̣дхад̇зласзхи бхигкусад̇зхи. д̇зна ко бана самаязна бхаг̇аваа бхигкуу ниб̣б̣аанабадисам̣яуд̇д̇ааяа д̇хаммияаа гат̇ааяа санд̣̇ассзд̇и самаад̣̇абзд̇и самуд̇д̇зж̇зд̇и самбахам̣сзд̇и. д̇з жа бхигкуу адтим̣ гад̇ваа манаси гад̇ваа саб̣б̣ажзд̇асаа саманнаахарид̇ваа охид̇асод̇аа д̇хаммам̣ сун̣анд̇и. ат̇а ко ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса зд̇ад̣̇ахоси – ‘‘аяам̣ ко бхаг̇аваа бхигкуу ниб̣б̣аанабадисам̣яуд̇д̇ааяа д̇хаммияаа гат̇ааяа санд̣̇ассзд̇и самаад̣̇абзд̇и самуд̇д̇зж̇зд̇и самбахам̣сзд̇и. д̇з жа бхигкуу адтим̣ гад̇ваа манаси гад̇ваа саб̣б̣ажзд̇асаа саманнаахарид̇ваа охид̇асод̇аа д̇хаммам̣ сун̣анд̇и. яам̣нуунаахам̣ бхаг̇аванд̇ам̣ саммукаа сааруббаахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇авзяяа’’нд̇и.
ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо удтааяаасанаа згам̣сам̣ уд̇д̇араасан̇г̇ам̣ гарид̇ваа язна бхаг̇аваа д̇знан̃ж̇алим̣ бан̣аамзд̇ваа бхаг̇аванд̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘бадибхаад̇и мам̣ бхаг̇аваа, бадибхаад̇и мам̣ суг̇ад̇аа’’д̇и. ‘‘бадибхаад̇у д̇ам̣, ван̇г̇ийсаа’’д̇и бхаг̇аваа авожа. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо бхаг̇аванд̇ам̣ саммукаа сааруббаахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇ави –
‘‘баросахассам̣ бхигкуунам̣, суг̇ад̇ам̣ баяирубаасад̇и;
д̣̇зсзнд̇ам̣ вираж̇ам̣ д̇хаммам̣, ниб̣б̣аанам̣ агуд̇обхаяам̣.
‘‘сун̣анд̇и д̇хаммам̣ вималам̣, саммаасамб̣уд̣̇д̇хад̣̇зсид̇ам̣;
собхад̇и вад̇а самб̣уд̣̇д̇хо, бхигкусан̇гхабурагкад̇о.
‘‘нааг̇анаамоси бхаг̇аваа, исийнам̣ исисад̇д̇амо;
махаамзгхова худ̇ваана, саавагз абхивассад̇и.
‘‘д̣̇иваавихаараа нигкамма, сад̇т̇уд̣̇ассанагамяад̇аа сад̇т̇уд̣̇ассанагаамад̇аа (сий. сяаа. гам̣.);
сааваго д̇з махаавийра, баад̣̇з ванд̣̇ад̇и ван̇г̇ийсо’’д̇и.
‘‘гим̣ ну д̇з, ван̇г̇ийса, имаа г̇аат̇ааяо буб̣б̣з баривид̇аггид̇аа, уд̣̇ааху таанасова д̇ам̣ бадибханд̇ий’’д̇и? ‘на ко мз, бханд̇з, имаа г̇аат̇ааяо буб̣б̣з баривид̇аггид̇аа, ат̇а ко таанасова мам̣ бадибханд̇ий’д̇и. ‘д̇зна хи д̇ам̣, ван̇г̇ийса, бхияяосомад̇д̇ааяа буб̣б̣з абаривид̇аггид̇аа г̇аат̇ааяо бадибханд̇уу’д̇и. ‘звам̣, бханд̇з’д̇и ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо бхаг̇авад̇о бадиссуд̇ваа бхияяосомад̇д̇ааяа бхаг̇аванд̇ам̣ буб̣б̣з абаривид̇аггид̇аахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇ави –
‘‘уммаг̇г̇абат̇ам̣ уммаг̇г̇асад̇ам̣ (сяаа. гам̣. га.) маарасса абхибхуяяа, жарад̇и бабхиж̇ж̇а килаани;
д̇ам̣ бассат̇а б̣анд̇хабамун̃жагарам̣, асид̇ам̣ бхааг̇асо бавибхаж̇ам̣.
‘‘огхасса нид̇т̇аран̣ад̇т̇ам̣, анзгавихид̇ам̣ маг̇г̇ам̣ агкааси;
д̇асмин̃жз амад̇з агкаад̇з, д̇хаммад̣̇д̣̇асаа тид̇аа асам̣хийраа.
‘‘баж̇ж̇од̇агаро ад̇ивиж̇жха ад̇ивиж̇жха д̇хаммам̣ (сий. сяаа. гам̣.), саб̣б̣адтид̇ийнам̣ ад̇иггамамад̣̇д̣̇аса;
н̃ад̇ваа жа сажчигад̇ваа жа, аг̇г̇ам̣ со д̣̇зсаяи д̣̇асад̣̇д̇хаанам̣.
‘‘звам̣ суд̣̇зсид̇з д̇хаммз,
го бамаад̣̇о виж̇аанад̇ам̣ д̇хаммам̣ го бамаад̣̇о виж̇аанад̇ам̣ (сий. сяаа. гам̣.);
д̇асмаа хи д̇асса бхаг̇авад̇о саасанз;
аббамад̇д̇о сад̣̇аа намассаманусигкз’’д̇и.
9. гон̣д̣ан̃н̃асуд̇д̇ам̣
217. згам̣ самаяам̣ бхаг̇аваа рааж̇аг̇ахз вихарад̇и взл̣уванз галанд̣̇аганиваабз. ат̇а ко ааяасмаа ан̃н̃аасигон̣д̣ан̃н̃о ан̃н̃аагон̣д̣ан̃н̃о (сий. сяаа. гам̣.) сужирассзва язна бхаг̇аваа д̇знубасан̇гами; убасан̇гамид̇ваа бхаг̇авад̇о баад̣̇зсу сирасаа нибад̇ид̇ваа бхаг̇авад̇о баад̣̇аани мукзна жа барижумб̣ад̇и, баан̣ийхи жа барисамб̣аахад̇и, нааман̃жа саавзд̇и – ‘‘гон̣д̣ан̃н̃охам̣, бхаг̇аваа, гон̣д̣ан̃н̃охам̣, суг̇ад̇аа’’д̇и. ат̇а ко ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса зд̇ад̣̇ахоси – ‘‘аяам̣ ко ааяасмаа ан̃н̃аасигон̣д̣ан̃н̃о сужирассзва язна бхаг̇аваа д̇знубасан̇гами; убасан̇гамид̇ваа бхаг̇авад̇о баад̣̇зсу сирасаа нибад̇ид̇ваа бхаг̇авад̇о баад̣̇аани мукзна жа барижумб̣ад̇и, баан̣ийхи жа барисамб̣аахад̇и, нааман̃жа саавзд̇и – ‘гон̣д̣ан̃н̃охам̣, бхаг̇аваа, гон̣д̣ан̃н̃охам̣, суг̇ад̇аа’д̇и. яам̣нуунаахам̣ ааяасманд̇ам̣ ан̃н̃аасигон̣д̣ан̃н̃ам̣ бхаг̇авад̇о саммукаа сааруббаахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇авзяяа’’нд̇и.
ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо удтааяаасанаа згам̣сам̣ уд̇д̇араасан̇г̇ам̣ гарид̇ваа язна бхаг̇аваа д̇знан̃ж̇алим̣ бан̣аамзд̇ваа бхаг̇аванд̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘бадибхаад̇и мам̣, бхаг̇аваа, бадибхаад̇и мам̣, суг̇ад̇аа’’д̇и. ‘‘бадибхаад̇у д̇ам̣, ван̇г̇ийсаа’’д̇и бхаг̇аваа авожа. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо ааяасманд̇ам̣ ан̃н̃аасигон̣д̣ан̃н̃ам̣ бхаг̇авад̇о саммукаа сааруббаахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇ави –
‘‘б̣уд̣̇д̇хаануб̣уд̣̇д̇хо со т̇зро, гон̣д̣ан̃н̃о д̇иб̣б̣аниггамо;
лаабхий сукавихаараанам̣, вивзгаанам̣ абхин̣хасо.
‘‘яам̣ саавагзна бад̇д̇аб̣б̣ам̣, сад̇т̇усаасанагааринаа;
саб̣б̣асса д̇ам̣ ануббад̇д̇ам̣, аббамад̇д̇асса сигкад̇о.
‘‘махаанубхааво д̇звиж̇ж̇о, жзд̇обарияааяаговид̣̇о;
гон̣д̣ан̃н̃о б̣уд̣̇д̇хад̣̇ааяаад̣̇о б̣уд̣̇д̇хасааваго (бий.), баад̣̇з ванд̣̇ад̇и сад̇т̇уно’’д̇и.
10. мог̇г̇аллаанасуд̇д̇ам̣
218. згам̣ самаяам̣ бхаг̇аваа рааж̇аг̇ахз вихарад̇и исиг̇илибассз гаал̣асилааяам̣ махад̇аа бхигкусан̇гхзна сад̣̇д̇хим̣ бан̃жамад̇д̇зхи бхигкусад̇зхи саб̣б̣зхзва араханд̇зхи. д̇зсам̣ суд̣̇ам̣ ааяасмаа махаамог̇г̇аллаано жзд̇асаа жид̇д̇ам̣ саманнзсад̇и саманвзсад̇и (сяаа. адта.) виббамуд̇д̇ам̣ нирубад̇хим̣. ат̇а ко ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса зд̇ад̣̇ахоси – ‘‘аяам̣ ко бхаг̇аваа рааж̇аг̇ахз вихарад̇и исиг̇илибассз гаал̣асилааяам̣ махад̇аа бхигкусан̇гхзна сад̣̇д̇хим̣ бан̃жамад̇д̇зхи бхигкусад̇зхи саб̣б̣зхзва араханд̇зхи. д̇зсам̣ суд̣̇ам̣ ааяасмаа махаамог̇г̇аллаано жзд̇асаа жид̇д̇ам̣ саманнзсад̇и виббамуд̇д̇ам̣ нирубад̇хим̣. яам̣нуунаахам̣ ааяасманд̇ам̣ махаамог̇г̇аллаанам̣ бхаг̇авад̇о саммукаа сааруббаахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇авзяяа’’нд̇и.
ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо удтааяаасанаа згам̣сам̣ уд̇д̇араасан̇г̇ам̣ гарид̇ваа язна бхаг̇аваа д̇знан̃ж̇алим̣ бан̣аамзд̇ваа бхаг̇аванд̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘бадибхаад̇и мам̣, бхаг̇аваа, бадибхаад̇и мам̣, суг̇ад̇аа’’д̇и. ‘‘бадибхаад̇у д̇ам̣, ван̇г̇ийсаа’’д̇и бхаг̇аваа авожа. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо ааяасманд̇ам̣ махаамог̇г̇аллаанам̣ бхаг̇авад̇о саммукаа сааруббаахи г̇аат̇аахи абхид̇т̇ави –
‘‘наг̇асса бассз аасийнам̣, муним̣ д̣̇угкасса баараг̇ум̣;
саавагаа баяирубаасанд̇и, д̇звиж̇ж̇аа мажжухааяино.
‘‘д̇з жзд̇асаа анубариязд̇и анубариязсад̇и (сий. сяаа. гам̣.), мог̇г̇аллаано махид̣̇д̇хиго;
жид̇д̇ам̣ нзсам̣ саманнзсам̣ саманвзсам̣ (сяаа. адта.), виббамуд̇д̇ам̣ нируубад̇хим̣.
‘‘звам̣ саб̣б̣ан̇г̇асамбаннам̣, муним̣ д̣̇угкасса баараг̇ум̣;
анзгаагаарасамбаннам̣, баяирубаасанд̇и г̇од̇ама’’нд̇и.
11. г̇аг̇г̇араасуд̇д̇ам̣
219. згам̣ самаяам̣ бхаг̇аваа жамбааяам̣ вихарад̇и г̇аг̇г̇арааяа богкаран̣ияаа д̇ийрз махад̇аа бхигкусан̇гхзна сад̣̇д̇хим̣ бан̃жамад̇д̇зхи бхигкусад̇зхи сад̇д̇ахи жа убаасагасад̇зхи сад̇д̇ахи жа убаасигаасад̇зхи анзгзхи жа д̣̇звад̇аасахассзхи. д̇яаассуд̣̇ам̣ бхаг̇аваа ад̇ирожад̇и ад̇ивирожад̇и (га.) ван̣н̣зна жзва яасасаа жа. ат̇а ко ааяасмад̇о ван̇г̇ийсасса зд̇ад̣̇ахоси – ‘‘аяам̣ ко бхаг̇аваа жамбааяам̣ вихарад̇и г̇аг̇г̇арааяа богкаран̣ияаа д̇ийрз махад̇аа бхигкусан̇гхзна сад̣̇д̇хим̣ бан̃жамад̇д̇зхи бхигкусад̇зхи сад̇д̇ахи жа убаасагасад̇зхи сад̇д̇ахи жа убаасигаасад̇зхи анзгзхи жа д̣̇звад̇аасахассзхи. д̇яаассуд̣̇ам̣ бхаг̇аваа ад̇ирожад̇и ван̣н̣зна жзва яасасаа жа. яам̣нуунаахам̣ бхаг̇аванд̇ам̣ саммукаа сааруббааяа г̇аат̇ааяа абхид̇т̇авзяяа’’нд̇и.
ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо удтааяаасанаа згам̣сам̣ уд̇д̇араасан̇г̇ам̣ гарид̇ваа язна бхаг̇аваа д̇знан̃ж̇алим̣ бан̣аамзд̇ваа бхаг̇аванд̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘бадибхаад̇и мам̣, бхаг̇аваа, бадибхаад̇и мам̣, суг̇ад̇аа’’д̇и. ‘‘бадибхаад̇у д̇ам̣, ван̇г̇ийсаа’’д̇и бхаг̇аваа авожа. ат̇а ко ааяасмаа ван̇г̇ийсо бхаг̇аванд̇ам̣ саммукаа сааруббааяа г̇аат̇ааяа абхид̇т̇ави –
‘‘жанд̣̇о яат̇аа виг̇ад̇авалаахагз набхз,
вирожад̇и виг̇ад̇амалова бхаан̣умаа;
звамби ан̇г̇ийраса д̇вам̣ махаамуни,
ад̇ирожаси яасасаа саб̣б̣алога’’нд̇и.
12. ван̇г̇ийсасуд̇д̇ам̣
220. згам̣ самаяам̣ ааяасмаа ван̇г̇ийсо саавад̇т̇ияам̣ вихарад̇и ж̇зд̇аванз анаат̇абин̣д̣игасса аараамз . д̇зна ко бана самаязна ааяасмаа ван̇г̇ийсо ажираарахад̇д̇аббад̇д̇о худ̇ваа ход̇и (сий. сяаа. гам̣.) вимуд̇д̇исукам̣ бадисам̣взд̣̇ий вимуд̇д̇исукабадисам̣взд̣̇ий (сий. бий.) д̇ааяам̣ взлааяам̣ имаа г̇аат̇ааяо абхааси –
‘‘гаавзяяамад̇д̇аа вижаримха буб̣б̣з, г̇аамаа г̇аамам̣ бураа бурам̣;
ат̇ад̣̇д̣̇асаама самб̣уд̣̇д̇хам̣, сад̣̇д̇хаа но убабаж̇ж̇ат̇а.
‘‘со мз д̇хаммамад̣̇зсзси, канд̇хааяад̇анад̇хаад̇уяо канд̇хз ааяад̇анаани д̇хаад̇уяо (сяаа. гам̣. бий. га.);
д̇ассаахам̣ д̇хаммам̣ суд̇ваана, баб̣б̣аж̇им̣ анаг̇аарияам̣.
‘‘б̣ахуннам̣ вад̇а ад̇т̇ааяа, б̣од̇хим̣ аж̇жхаг̇амаа муни;
бхигкуунам̣ бхигкунийнан̃жа, яз нияаамаг̇ад̇ад̣̇д̣̇асаа.
‘‘свааг̇ад̇ам̣ вад̇а мз ааси, мама б̣уд̣̇д̇хасса санд̇игз;
д̇иссо виж̇ж̇аа ануббад̇д̇аа, гад̇ам̣ б̣уд̣̇д̇хасса саасанам̣.
‘‘буб̣б̣зниваасам̣ ж̇аанаами, д̣̇иб̣б̣ажагкум̣ висод̇хид̇ам̣;
д̇звиж̇ж̇о ид̣̇д̇хибад̇д̇омхи, жзд̇обарияааяаговид̣̇о’’д̇и.
ван̇г̇ийсасам̣яуд̇д̇ам̣ самад̇д̇ам̣.
д̇ассуд̣̇д̣̇аанам̣ –
нигканд̇ам̣ арад̇и жзва, бзсалаа ад̇иман̃н̃анаа;
аананд̣̇зна субхаасид̇аа, саарибуд̇д̇абавааран̣аа;
баросахассам̣ гон̣д̣ан̃н̃о, мог̇г̇аллаанзна г̇аг̇г̇араа;
ван̇г̇ийсзна д̣̇ваад̣̇асаад̇и.