(14) 4. рааж̇аваг̇г̇о
1. батамажаггаанувад̇д̇анасуд̇д̇ам̣
131. ‘‘бан̃жахи , бхигкавз, ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о рааж̇аа жаггавад̇д̇ий д̇хаммзнзва жаггам̣ вад̇д̇зд̇и бавад̇д̇зд̇и (сяаа. бий. га.); д̇ам̣ ход̇и жаггам̣ аббадивад̇д̇ияам̣ аббад̇ивад̇д̇ияам̣ (сий.) гзнажи мануссабхууд̇зна бажжад̇т̇игзна баан̣инаа.
‘‘гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, рааж̇аа жаггавад̇д̇ий ад̇т̇ан̃н̃уу жа ход̇и, д̇хамман̃н̃уу жа, мад̇д̇ан̃н̃уу жа, гаалан̃н̃уу жа, барисан̃н̃уу жа. имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о рааж̇аа жаггавад̇д̇ий д̇хаммзнзва жаггам̣ бавад̇д̇зд̇и; д̇ам̣ ход̇и жаггам̣ аббадивад̇д̇ияам̣ гзнажи мануссабхууд̇зна бажжад̇т̇игзна баан̣инаа.
‘‘звамзвам̣ ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о д̇ат̇ааг̇ад̇о арахам̣ саммаасамб̣уд̣̇д̇хо д̇хаммзнзва ануд̇д̇арам̣ д̇хаммажаггам̣ бавад̇д̇зд̇и; д̇ам̣ ход̇и жаггам̣ аббадивад̇д̇ияам̣ саман̣зна ваа б̣раахман̣зна ваа д̣̇звзна ваа маарзна ваа б̣рахмунаа ваа гзнажи ваа логасмим̣.
‘‘гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, д̇ат̇ааг̇ад̇о арахам̣ саммаасамб̣уд̣̇д̇хо ад̇т̇ан̃н̃уу, д̇хамман̃н̃уу, мад̇д̇ан̃н̃уу, гаалан̃н̃уу, барисан̃н̃уу. имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о д̇ат̇ааг̇ад̇о арахам̣ саммаасамб̣уд̣̇д̇хо д̇хаммзнзва ануд̇д̇арам̣ д̇хаммажаггам̣ бавад̇д̇зд̇и; д̇ам̣ ход̇и д̇хаммажаггам̣ аббадивад̇д̇ияам̣ саман̣зна ваа б̣раахман̣зна ваа д̣̇звзна ваа маарзна ваа б̣рахмунаа ваа гзнажи ваа логасми’’нд̇и. батамам̣.
2. д̣̇уд̇ияажаггаанувад̇д̇анасуд̇д̇ам̣
132. ‘‘бан̃жахи, бхигкавз, ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о жаггавад̇д̇исса ж̇здто буд̇д̇о бид̇араа бавад̇д̇ид̇ам̣ жаггам̣ д̇хаммзнзва ануббавад̇д̇зд̇и; д̇ам̣ ход̇и жаггам̣ аббадивад̇д̇ияам̣ гзнажи мануссабхууд̇зна бажжад̇т̇игзна баан̣инаа.
‘‘гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о жаггавад̇д̇исса ж̇здто буд̇д̇о ад̇т̇ан̃н̃уу жа ход̇и, д̇хамман̃н̃уу жа, мад̇д̇ан̃н̃уу жа, гаалан̃н̃уу жа, барисан̃н̃уу жа. имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о жаггавад̇д̇исса ж̇здто буд̇д̇о бид̇араа бавад̇д̇ид̇ам̣ жаггам̣ д̇хаммзнзва ануббавад̇д̇зд̇и; д̇ам̣ ход̇и жаггам̣ аббадивад̇д̇ияам̣ гзнажи мануссабхууд̇зна бажжад̇т̇игзна баан̣инаа.
‘‘звамзвам̣ ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о саарибуд̇д̇о д̇ат̇ааг̇ад̇зна ануд̇д̇арам̣ д̇хаммажаггам̣ бавад̇д̇ид̇ам̣ саммад̣̇зва ануббавад̇д̇зд̇и; д̇ам̣ ход̇и жаггам̣ аббадивад̇д̇ияам̣ саман̣зна ваа б̣раахман̣зна ваа д̣̇звзна ваа маарзна ваа б̣рахмунаа ваа гзнажи ваа логасмим̣.
‘‘гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, саарибуд̇д̇о ад̇т̇ан̃н̃уу, д̇хамман̃н̃уу, мад̇д̇ан̃н̃уу , гаалан̃н̃уу, барисан̃н̃уу. имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о саарибуд̇д̇о д̇ат̇ааг̇ад̇зна ануд̇д̇арам̣ д̇хаммажаггам̣ бавад̇д̇ид̇ам̣ саммад̣̇зва ануббавад̇д̇зд̇и; д̇ам̣ ход̇и жаггам̣ аббадивад̇д̇ияам̣ саман̣зна ваа б̣раахман̣зна ваа д̣̇звзна ваа маарзна ваа б̣рахмунаа ваа гзнажи ваа логасми’’нд̇и. д̣̇уд̇ияам̣.
3. д̇хаммарааж̇аасуд̇д̇ам̣
133. ‘‘яоби со яоби ко (сий. сяаа. бий.), бхигкавз, рааж̇аа жаггавад̇д̇ий д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа, соби на арааж̇агам̣ жаггам̣ вад̇д̇зд̇ий’’д̇и. звам̣ вуд̇д̇з ан̃н̃ад̇аро бхигку бхаг̇аванд̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘го бана, бханд̇з, ран̃н̃о жаггавад̇д̇исса д̇хаммигасса д̇хаммаран̃н̃о рааж̇аа’’д̇и? ‘‘д̇хаммо, бхигкуу’’д̇и бхаг̇аваа авожа.
‘‘ид̇ха, бхигку, рааж̇аа жаггавад̇д̇ий д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хамман̃н̃зва ниссааяа д̇хаммам̣ саггаронд̇о д̇хаммам̣ г̇арум̣ гаронд̇о д̇хаммам̣ абажааяамаано д̇хаммад̣̇д̇хаж̇о д̇хаммагзд̇у д̇хаммаад̇хибад̇зяяо д̇хаммигам̣ рагкааваран̣аг̇уд̇д̇им̣ сам̣вид̣̇ахад̇и анд̇ож̇анасмим̣.
‘‘буна жабарам̣, бхигку, рааж̇аа жаггавад̇д̇ий д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хамман̃н̃зва ниссааяа д̇хаммам̣ саггаронд̇о д̇хаммам̣ г̇арум̣ гаронд̇о д̇хаммам̣ абажааяамаано д̇хаммад̣̇д̇хаж̇о д̇хаммагзд̇у д̇хаммаад̇хибад̇зяяо д̇хаммигам̣ рагкааваран̣аг̇уд̇д̇им̣ сам̣вид̣̇ахад̇и кад̇д̇иязсу ануяанд̇зсу ануяуд̇д̇зсу (сий.) а. ни. 3.14 …бз… б̣алагааяасмим̣ б̣раахман̣аг̇ахабад̇игзсу нзг̇амаж̇аанабад̣̇зсу саман̣аб̣раахман̣зсу миг̇абагкийсу. са ко со, бхигку, рааж̇аа жаггавад̇д̇ий д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хамман̃н̃зва ниссааяа д̇хаммам̣ саггаронд̇о д̇хаммам̣ г̇арум̣ гаронд̇о д̇хаммам̣ абажааяамаано д̇хаммад̣̇д̇хаж̇о д̇хаммагзд̇у д̇хаммаад̇хибад̇зяяо д̇хаммигам̣ рагкааваран̣аг̇уд̇д̇им̣ сам̣вид̣̇ахид̇ваа анд̇ож̇анасмим̣ д̇хаммигам̣ рагкааваран̣аг̇уд̇д̇им̣ сам̣вид̣̇ахид̇ваа кад̇д̇иязсу ануяанд̇зсу б̣алагааяасмим̣ б̣раахман̣аг̇ахабад̇игзсу нзг̇амаж̇аанабад̣̇зсу саман̣аб̣раахман̣зсу миг̇абагкийсу д̇хаммзнзва жаггам̣ бавад̇д̇зд̇и; д̇ам̣ ход̇и жаггам̣ аббадивад̇д̇ияам̣ гзнажи мануссабхууд̇зна бажжад̇т̇игзна баан̣инаа.
‘‘звамзвам̣ ко, бхигку, д̇ат̇ааг̇ад̇о арахам̣ саммаасамб̣уд̣̇д̇хо д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хамман̃н̃зва ниссааяа д̇хаммам̣ саггаронд̇о д̇хаммам̣ г̇арум̣ гаронд̇о д̇хаммам̣ абажааяамаано д̇хаммад̣̇д̇хаж̇о д̇хаммагзд̇у д̇хаммаад̇хибад̇зяяо д̇хаммигам̣ рагкааваран̣аг̇уд̇д̇им̣ сам̣вид̣̇ахад̇и бхигкуусу – ‘зваруубам̣ гааяагаммам̣ сзвид̇аб̣б̣ам̣, зваруубам̣ гааяагаммам̣ на сзвид̇аб̣б̣ам̣; зваруубам̣ важийгаммам̣ сзвид̇аб̣б̣ам̣, зваруубам̣ важийгаммам̣ на сзвид̇аб̣б̣ам̣; зваруубам̣ маногаммам̣ сзвид̇аб̣б̣ам̣, зваруубам̣ маногаммам̣ на сзвид̇аб̣б̣ам̣; зваруубо ааж̇ийво сзвид̇аб̣б̣о, зваруубо ааж̇ийво на сзвид̇аб̣б̣о; зваруубо г̇ааманиг̇амо сзвид̇аб̣б̣о, зваруубо г̇ааманиг̇амо на сзвид̇аб̣б̣о’д̇и.
‘‘буна жабарам̣, бхигку, д̇ат̇ааг̇ад̇о арахам̣ саммаасамб̣уд̣̇д̇хо д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хамман̃н̃зва ниссааяа д̇хаммам̣ саггаронд̇о д̇хаммам̣ г̇арум̣ гаронд̇о д̇хаммам̣ абажааяамаано д̇хаммад̣̇д̇хаж̇о д̇хаммагзд̇у д̇хаммаад̇хибад̇зяяо д̇хаммигам̣ рагкааваран̣аг̇уд̇д̇им̣ сам̣вид̣̇ахад̇и бхигкунийсу бхигкуусу бхигкунийсу (сий. бий.) …бз… убаасагзсу…бз… убаасигаасу – ‘зваруубам̣ гааяагаммам̣ сзвид̇аб̣б̣ам̣, зваруубам̣ гааяагаммам̣ на сзвид̇аб̣б̣ам̣; зваруубам̣ важийгаммам̣ сзвид̇аб̣б̣ам̣, зваруубам̣ важийгаммам̣ на сзвид̇аб̣б̣ам̣; зваруубам̣ маногаммам̣ сзвид̇аб̣б̣ам̣, зваруубам̣ маногаммам̣ на сзвид̇аб̣б̣ам̣; зваруубо ааж̇ийво сзвид̇аб̣б̣о, зваруубо ааж̇ийво на сзвид̇аб̣б̣о; зваруубо г̇ааманиг̇амо сзвид̇аб̣б̣о, зваруубо г̇ааманиг̇амо на сзвид̇аб̣б̣о’’’д̇и.
‘‘са ко со, бхигку, д̇ат̇ааг̇ад̇о арахам̣ саммаасамб̣уд̣̇д̇хо д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хамман̃н̃зва ниссааяа д̇хаммам̣ саггаронд̇о д̇хаммам̣ г̇арум̣ гаронд̇о д̇хаммам̣ абажааяамаано д̇хаммад̣̇д̇хаж̇о д̇хаммагзд̇у д̇хаммаад̇хибад̇зяяо д̇хаммигам̣ рагкааваран̣аг̇уд̇д̇им̣ сам̣вид̣̇ахид̇ваа бхигкуусу, д̇хаммигам̣ рагкааваран̣аг̇уд̇д̇им̣ сам̣вид̣̇ахид̇ваа бхигкунийсу, д̇хаммигам̣ рагкааваран̣аг̇уд̇д̇им̣ сам̣вид̣̇ахид̇ваа убаасагзсу, д̇хаммигам̣ рагкааваран̣аг̇уд̇д̇им̣ сам̣вид̣̇ахид̇ваа убаасигаасу д̇хаммзнзва ануд̇д̇арам̣ д̇хаммажаггам̣ бавад̇д̇зд̇и; д̇ам̣ ход̇и жаггам̣ аббадивад̇д̇ияам̣ саман̣зна ваа б̣раахман̣зна ваа д̣̇звзна ваа маарзна ваа б̣рахмунаа ваа гзнажи ваа логасми’’нд̇и. д̇ад̇ияам̣.
4. яассам̣д̣̇исам̣суд̇д̇ам̣
134. ‘‘бан̃жахи, бхигкавз, ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о рааж̇аа кад̇д̇ияо муд̣̇д̇хаавасид̇д̇о яассам̣ яассам̣ д̣̇исааяам̣ вихарад̇и, сагасмим̣язва виж̇ид̇з вихарад̇и.
‘‘гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, рааж̇аа кад̇д̇ияо муд̣̇д̇хаавасид̇д̇о убхад̇о суж̇аад̇о ход̇и маад̇ид̇о жа бид̇ид̇о жа, сам̣суд̣̇д̇хаг̇ахан̣иго, яаава сад̇д̇амаа бид̇аамахаяуг̇аа агкид̇д̇о анубаггудто ж̇аад̇иваад̣̇зна; ад̣дхо ход̇и махад̣̇д̇хано махаабхог̇о барибун̣н̣агосагодтааг̇ааро; б̣алаваа ко бана ход̇и жад̇уран̇г̇инияаа сзнааяа саманнааг̇ад̇о ассавааяа оваад̣̇абадигарааяа; барин̣ааяаго ко банасса ход̇и бан̣д̣ид̇о вияад̇д̇о мзд̇хаавий бадиб̣ало ад̇ийд̇аанааг̇ад̇абажжуббаннз ад̇т̇з жинд̇зд̇ум̣; д̇ассимз жад̇д̇ааро д̇хаммаа яасам̣ барибаажзнд̇и. со иминаа яасабан̃жамзна яасзна бан̃жамзна (га.), бан̃жамзна (сий.) д̇хаммзна саманнааг̇ад̇о яассам̣ яассам̣ д̣̇исааяам̣ вихарад̇и, сагасмим̣язва виж̇ид̇з вихарад̇и. д̇ам̣ гисса хзд̇у? зван̃хзд̇ам̣, бхигкавз, ход̇и виж̇ид̇аавийнам̣.
‘‘звамзвам̣ ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку яассам̣ яассам̣ д̣̇исааяам̣ вихарад̇и, вимуд̇д̇ажид̇д̇ова вимуд̇д̇ажид̇д̇о (сий. бий.), вимуд̇д̇ажид̇д̇о жа (га.) вихарад̇и. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, бхигку сийлаваа ход̇и, баад̇имогкасам̣варасам̣вуд̇о вихарад̇и аажаараг̇ожарасамбанно ан̣умад̇д̇зсу важ̇ж̇зсу бхаяад̣̇ассаавий, самаад̣̇ааяа сигкад̇и сигкаабад̣̇зсу – рааж̇аава кад̇д̇ияо муд̣̇д̇хаавасид̇д̇о ж̇аад̇исамбанно; б̣ахуссуд̇о ход̇и суд̇ад̇харо суд̇асаннижаяо, яз д̇з д̇хаммаа аад̣̇игаляаан̣аа маж̇жхзгаляаан̣аа барияосаанагаляаан̣аа саад̇т̇ам̣ саб̣яан̃ж̇анам̣ гзвалабарибун̣н̣ам̣ барисуд̣̇д̇хам̣ б̣рахмажарияам̣ абхивад̣̇анд̇и, д̇ат̇ааруубаасса д̇хаммаа б̣ахуссуд̇аа хонд̇и д̇хаад̇аа важасаа барижид̇аа манасаанубзгкид̇аа д̣̇идтияаа суббадивид̣̇д̇хаа – рааж̇аава кад̇д̇ияо муд̣̇д̇хаавасид̇д̇о ад̣дхо махад̣̇д̇хано махаабхог̇о барибун̣н̣агосагодтааг̇ааро; аарад̣̇д̇хавийрияо вихарад̇и агусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ бахаанааяа гусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ убасамбад̣̇ааяа т̇аамаваа д̣̇ал̣хабараггамо анигкид̇д̇ад̇хуро гусалзсу д̇хаммзсу – рааж̇аава кад̇д̇ияо муд̣̇д̇хаавасид̇д̇о б̣аласамбанно; бан̃н̃аваа ход̇и уд̣̇аяад̇т̇аг̇ааминияаа бан̃н̃ааяа саманнааг̇ад̇о арияааяа ниб̣б̣зд̇хигааяа саммаа д̣̇угкагкаяаг̇ааминияаа – рааж̇аава кад̇д̇ияо муд̣̇д̇хаавасид̇д̇о барин̣ааяагасамбанно; д̇ассимз жад̇д̇ааро д̇хаммаа вимуд̇д̇им̣ барибаажзнд̇и . со иминаа вимуд̇д̇ибан̃жамзна д̇хаммзна саманнааг̇ад̇о яассам̣ яассам̣ д̣̇исааяам̣ вихарад̇и вимуд̇д̇ажид̇д̇ова вихарад̇и. д̇ам̣ гисса хзд̇у? зван̃хзд̇ам̣, бхигкавз, ход̇и вимуд̇д̇ажид̇д̇аана’’нд̇и. жад̇уд̇т̇ам̣.
5. батамабад̇т̇анаасуд̇д̇ам̣
135. ‘‘бан̃жахи, бхигкавз, ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о кад̇д̇ияасса муд̣̇д̇хаавасид̇д̇асса ж̇здто буд̇д̇о раж̇ж̇ам̣ бад̇т̇зд̇и. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о кад̇д̇ияасса муд̣̇д̇хаавасид̇д̇асса ж̇здто буд̇д̇о убхад̇о суж̇аад̇о ход̇и маад̇ид̇о жа бид̇ид̇о жа, сам̣суд̣̇д̇хаг̇ахан̣иго, яаава сад̇д̇амаа бид̇аамахаяуг̇аа агкид̇д̇о анубаггудто ж̇аад̇иваад̣̇зна; абхируубо ход̇и д̣̇ассанийяо баасаад̣̇иго барамааяа ван̣н̣абогкарад̇ааяа саманнааг̇ад̇о; маад̇аабид̇уунам̣ бияо ход̇и манаабо; нзг̇амаж̇аанабад̣̇асса бияо ход̇и манаабо; яаани д̇аани ран̃н̃ам̣ кад̇д̇ияаанам̣ муд̣̇д̇хаавасид̇д̇аанам̣ сиббадтаанаани хад̇т̇исмим̣ ваа ассасмим̣ ваа рат̇асмим̣ ваа д̇ханусмим̣ ваа т̇арусмим̣ ваа д̇ад̇т̇а сигкид̇о ход̇и анаваяо.
‘‘д̇асса звам̣ ход̇и – ‘ахам̣ комхи убхад̇о суж̇аад̇о маад̇ид̇о жа бид̇ид̇о жа, сам̣суд̣̇д̇хаг̇ахан̣иго, яаава сад̇д̇амаа бид̇аамахаяуг̇аа агкид̇д̇о анубаггудто ж̇аад̇иваад̣̇зна. гасмаахам̣ раж̇ж̇ам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи абхируубо д̣̇ассанийяо баасаад̣̇иго барамааяа ван̣н̣абогкарад̇ааяа саманнааг̇ад̇о. гасмаахам̣ раж̇ж̇ам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи маад̇аабид̇уунам̣ бияо манаабо. гасмаахам̣ раж̇ж̇ам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи нзг̇амаж̇аанабад̣̇асса бияо манаабо. гасмаахам̣ раж̇ж̇ам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи яаани д̇аани ран̃н̃ам̣ кад̇д̇ияаанам̣ муд̣̇д̇хаавасид̇д̇аанам̣ сиббадтаанаани хад̇т̇исмим̣ ваа ассасмим̣ ваа рат̇асмим̣ ваа д̇ханусмим̣ ваа т̇арусмим̣ ваа, д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇амхи (сий.), д̇ад̇т̇аби (га.) сигкид̇о анаваяо. гасмаахам̣ раж̇ж̇ам̣ на бад̇т̇зяяа’нд̇и! имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о кад̇д̇ияасса муд̣̇д̇хаавасид̇д̇асса ж̇здто буд̇д̇о раж̇ж̇ам̣ бад̇т̇зд̇и.
‘‘звамзвам̣ ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку аасаваанам̣ каяам̣ бад̇т̇зд̇и. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, бхигку сад̣̇д̇хо ход̇и, сад̣̇д̣̇ахад̇и д̇ат̇ааг̇ад̇асса б̣од̇хим̣ – ‘ид̇иби со бхаг̇аваа арахам̣ саммаасамб̣уд̣̇д̇хо виж̇ж̇аажаран̣асамбанно суг̇ад̇о логавид̣̇уу ануд̇д̇аро бурисад̣̇аммасаарат̇и сад̇т̇аа д̣̇звамануссаанам̣ б̣уд̣̇д̇хо бхаг̇аваа’д̇и. аббааб̣аад̇хо ход̇и аббаад̇ан̇го, самавзбаагинияаа г̇ахан̣ияаа саманнааг̇ад̇о наад̇исийд̇ааяа наажжун̣хааяа маж̇жхимааяа бад̇хаанагкамааяа; асато ход̇и амааяаавий, яат̇аабхууд̇ам̣ ад̇д̇аанам̣ аавигад̇д̇аа сад̇т̇ари ваа вин̃н̃уусу ваа саб̣рахмажаарийсу; аарад̣̇д̇хавийрияо вихарад̇и агусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ бахаанааяа, гусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ убасамбад̣̇ааяа, т̇аамаваа д̣̇ал̣хабараггамо анигкид̇д̇ад̇хуро гусалзсу д̇хаммзсу; бан̃н̃аваа ход̇и уд̣̇аяад̇т̇аг̇ааминияаа бан̃н̃ааяа саманнааг̇ад̇о арияааяа ниб̣б̣зд̇хигааяа саммаа д̣̇угкагкаяаг̇ааминияаа.
‘‘д̇асса звам̣ ход̇и – ‘ахам̣ комхи сад̣̇д̇хо, сад̣̇д̣̇ахаами д̇ат̇ааг̇ад̇асса б̣од̇хим̣ – ид̇иби со бхаг̇аваа арахам̣ саммаасамб̣уд̣̇д̇хо…бз… сад̇т̇аа д̣̇звамануссаанам̣ б̣уд̣̇д̇хо бхаг̇аваа’д̇и. ‘гасмаахам̣ аасаваанам̣ каяам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи аббааб̣аад̇хо аббаад̇ан̇го самавзбаагинияаа г̇ахан̣ияаа саманнааг̇ад̇о наад̇исийд̇ааяа наажжун̣хааяа маж̇жхимааяа бад̇хаанагкамааяа. гасмаахам̣ аасаваанам̣ каяам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи асато амааяаавий яат̇аабхууд̇ам̣ ад̇д̇аанам̣ аавигад̇д̇аа сад̇т̇ари ваа вин̃н̃уусу ваа саб̣рахмажаарийсу. гасмаахам̣ аасаваанам̣ каяам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи аарад̣̇д̇хавийрияо вихараами агусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ бахаанааяа, гусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ убасамбад̣̇ааяа, т̇аамаваа д̣̇ал̣хабараггамо анигкид̇д̇ад̇хуро гусалзсу д̇хаммзсу. гасмаахам̣ аасаваанам̣ каяам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи бан̃н̃аваа уд̣̇аяад̇т̇аг̇ааминияаа бан̃н̃ааяа саманнааг̇ад̇о арияааяа ниб̣б̣зд̇хигааяа саммаа д̣̇угкагкаяаг̇ааминияаа. гасмаахам̣ аасаваанам̣ каяам̣ на бад̇т̇зяяа’нд̇и! имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку аасаваанам̣ каяам̣ бад̇т̇зд̇ий’’д̇и. бан̃жамам̣.
6. д̣̇уд̇ияабад̇т̇анаасуд̇д̇ам̣
136. ‘‘бан̃жахи, бхигкавз, ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о кад̇д̇ияасса муд̣̇д̇хаавасид̇д̇асса ж̇здто буд̇д̇о обараж̇ж̇ам̣ убараж̇ж̇ам̣ (сяаа. бий. га.) бад̇т̇зд̇и. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о кад̇д̇ияасса муд̣̇д̇хаавасид̇д̇асса ж̇здто буд̇д̇о убхад̇о суж̇аад̇о ход̇и маад̇ид̇о жа бид̇ид̇о жа, сам̣суд̣̇д̇хаг̇ахан̣иго, яаава сад̇д̇амаа бид̇аамахаяуг̇аа агкид̇д̇о анубаггудто ж̇аад̇иваад̣̇зна; абхируубо ход̇и д̣̇ассанийяо баасаад̣̇иго барамааяа ван̣н̣абогкарад̇ааяа саманнааг̇ад̇о; маад̇аабид̇уунам̣ бияо ход̇и манаабо, б̣алагааяасса бияо ход̇и манаабо; бан̣д̣ид̇о ход̇и вияад̇д̇о мзд̇хаавий бадиб̣ало ад̇ийд̇аанааг̇ад̇абажжуббаннз ад̇т̇з жинд̇зд̇ум̣.
‘‘д̇асса звам̣ ход̇и – ‘ахам̣ комхи убхад̇о суж̇аад̇о маад̇ид̇о жа бид̇ид̇о жа, сам̣суд̣̇д̇хаг̇ахан̣иго, яаава сад̇д̇амаа бид̇аамахаяуг̇аа агкид̇д̇о анубаггудто ж̇аад̇иваад̣̇зна. гасмаахам̣ обараж̇ж̇ам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи абхируубо д̣̇ассанийяо баасаад̣̇иго барамааяа ван̣н̣абогкарад̇ааяа саманнааг̇ад̇о. гасмаахам̣ обараж̇ж̇ам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи маад̇аабид̇уунам̣ бияо манаабо. гасмаахам̣ обараж̇ж̇ам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи б̣алагааяасса бияо манаабо. гасмаахам̣ обараж̇ж̇ам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи бан̣д̣ид̇о вияад̇д̇о мзд̇хаавий бадиб̣ало ад̇ийд̇аанааг̇ад̇абажжуббаннз ад̇т̇з жинд̇зд̇ум̣. гасмаахам̣ обараж̇ж̇ам̣ на бад̇т̇зяяа’нд̇и! имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о кад̇д̇ияасса муд̣̇д̇хаавасид̇д̇асса ж̇здто буд̇д̇о обараж̇ж̇ам̣ бад̇т̇зд̇и.
‘‘звамзвам̣ ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку аасаваанам̣ каяам̣ бад̇т̇зд̇и. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, бхигку сийлаваа ход̇и…бз… самаад̣̇ааяа сигкад̇и сигкаабад̣̇зсу; б̣ахуссуд̇о ход̇и…бз… д̣̇идтияаа суббадивид̣̇д̇хаа; жад̇уусу сад̇ибадтаанзсу суббад̇идтид̇ажид̇д̇о субадтид̇ажид̇д̇о (сий. сяаа.), суубадтид̇ажид̇д̇о (га.) ход̇и; аарад̣̇д̇хавийрияо вихарад̇и агусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ бахаанааяа, гусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ убасамбад̣̇ааяа, т̇аамаваа д̣̇ал̣хабараггамо анигкид̇д̇ад̇хуро гусалзсу д̇хаммзсу; бан̃н̃аваа ход̇и, уд̣̇аяад̇т̇аг̇ааминияаа бан̃н̃ааяа саманнааг̇ад̇о арияааяа ниб̣б̣зд̇хигааяа саммаа д̣̇угкагкаяаг̇ааминияаа.
‘‘д̇асса звам̣ ход̇и – ‘ахам̣ комхи сийлаваа, баад̇имогкасам̣варасам̣вуд̇о вихараами аажаараг̇ожарасамбанно ан̣умад̇д̇зсу важ̇ж̇зсу бхаяад̣̇ассаавий, самаад̣̇ааяа сигкаами сигкаабад̣̇зсу. гасмаахам̣ аасаваанам̣ каяам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи б̣ахуссуд̇о суд̇ад̇харо суд̇асаннижаяо, яз д̇з д̇хаммаа аад̣̇игаляаан̣аа маж̇жхзгаляаан̣аа барияосаанагаляаан̣аа саад̇т̇ам̣ саб̣яан̃ж̇анам̣ сад̇т̇аа б̣яан̃ж̇анаа (сий.) гзвалабарибун̣н̣ам̣ барисуд̣̇д̇хам̣ б̣рахмажарияам̣ абхивад̣̇анд̇и, д̇ат̇ааруубаа мз д̇хаммаа б̣ахуссуд̇аа хонд̇и д̇хаад̇аа важасаа барижид̇аа манасаанубзгкид̇аа д̣̇идтияаа суббадивид̣̇д̇хаа. гасмаахам̣ аасаваанам̣ каяам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи жад̇уусу сад̇ибадтаанзсу суббад̇идтид̇ажид̇д̇о. гасмаахам̣ аасаваанам̣ каяам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи аарад̣̇д̇хавийрияо вихараами агусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ бахаанааяа, гусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ убасамбад̣̇ааяа, т̇аамаваа д̣̇ал̣хабараггамо анигкид̇д̇ад̇хуро гусалзсу д̇хаммзсу. гасмаахам̣ аасаваанам̣ каяам̣ на бад̇т̇зяяам̣! ахам̣ комхи бан̃н̃аваа уд̣̇аяад̇т̇аг̇ааминияаа бан̃н̃ааяа саманнааг̇ад̇о арияааяа ниб̣б̣зд̇хигааяа саммаа д̣̇угкагкаяаг̇ааминияаа. гасмаахам̣ аасаваанам̣ каяам̣ на бад̇т̇зяяа’нд̇и! имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку аасаваанам̣ каяам̣ бад̇т̇зд̇ий’’д̇и. чадтам̣.
7. аббам̣субад̇исуд̇д̇ам̣
137. ‘‘бан̃жимз , бхигкавз, аббам̣ рад̇д̇ияаа субанд̇и, б̣ахум̣ ж̇аг̇г̇анд̇и. гад̇амз бан̃жа? ид̇т̇ий, бхигкавз, бурисаад̇хиббааяаа аббам̣ рад̇д̇ияаа субад̇и, б̣ахум̣ ж̇аг̇г̇ад̇и. бурисо, бхигкавз, ид̇т̇аад̇хиббааяо аббам̣ рад̇д̇ияаа субад̇и, б̣ахум̣ ж̇аг̇г̇ад̇и. жоро, бхигкавз, аад̣̇аанаад̇хиббааяо аббам̣ рад̇д̇ияаа субад̇и, б̣ахум̣ ж̇аг̇г̇ад̇и. рааж̇аа рааж̇аяуд̇д̇о (бий. га.), бхигкавз, рааж̇агаран̣ийязсу яуд̇д̇о аббам̣ рад̇д̇ияаа субад̇и, б̣ахум̣ ж̇аг̇г̇ад̇и. бхигку, бхигкавз, висам̣яог̇аад̇хиббааяо аббам̣ рад̇д̇ияаа субад̇и, б̣ахум̣ ж̇аг̇г̇ад̇и. имз ко, бхигкавз, бан̃жа аббам̣ рад̇д̇ияаа субанд̇и, б̣ахум̣ ж̇аг̇г̇анд̇ий’’д̇и. сад̇д̇амам̣.
8. бхад̇д̇аад̣̇агасуд̇д̇ам̣
138. ‘‘бан̃жахи, бхигкавз, ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о нааг̇о бхад̇д̇аад̣̇аго жа ход̇и огаасапаран̣о жа лан̣д̣асааран̣о жа салаагаг̇г̇аахий жа ран̃н̃о нааг̇од̇взва сан̇кам̣ г̇ажчад̇и. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и руубаанам̣, агкамо сад̣̇д̣̇аанам̣, агкамо г̇анд̇хаанам̣, агкамо расаанам̣, агкамо подтаб̣б̣аанам̣. имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о нааг̇о бхад̇д̇аад̣̇аго жа огаасапаран̣о жа лан̣д̣асааран̣о жа салаагаг̇г̇аахий жа, ран̃н̃о нааг̇од̇взва сан̇кам̣ г̇ажчад̇и.
‘‘звамзвам̣ ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку бхад̇д̇аад̣̇аго жа ход̇и, огаасапаран̣о жа ман̃жабийтамад̣̇д̣̇ано бийтамад̣̇д̣̇ано (сий. сяаа. гам̣. бий.) жа салаагаг̇г̇аахий жа, бхигкуд̇взва сан̇кам̣ г̇ажчад̇и. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха , бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и руубаанам̣, агкамо сад̣̇д̣̇аанам̣, агкамо г̇анд̇хаанам̣, агкамо расаанам̣, агкамо подтаб̣б̣аанам̣. имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку бхад̇д̇аад̣̇аго жа ход̇и огаасапаран̣о жа ман̃жабийтамад̣̇д̣̇ано жа салаагаг̇г̇аахий жа, бхигкуд̇взва сан̇кам̣ г̇ажчад̇ий’’д̇и. адтамам̣.
9. агкамасуд̇д̇ам̣
139. ‘‘бан̃жахи , бхигкавз, ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о нааг̇о на рааж̇аарахо ход̇и на рааж̇абхог̇г̇о, на ран̃н̃о ан̇г̇ам̣д̇взва сан̇кам̣ г̇ажчад̇и . гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и руубаанам̣, агкамо сад̣̇д̣̇аанам̣, агкамо г̇анд̇хаанам̣, агкамо расаанам̣, агкамо подтаб̣б̣аанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и руубаанам̣? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о хад̇т̇игааяам̣ ваа д̣̇исваа ассагааяам̣ ваа д̣̇исваа рат̇агааяам̣ ваа д̣̇исваа бад̇д̇игааяам̣ ваа д̣̇исваа сам̣сийд̣̇ад̇и висийд̣̇ад̇и, на сант̇амбхад̇и на саггод̇и сан̇г̇аамам̣ од̇арид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и руубаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и сад̣̇д̣̇аанам̣? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о хад̇т̇исад̣̇д̣̇ам̣ ваа суд̇ваа ассасад̣̇д̣̇ам̣ ваа суд̇ваа рат̇асад̣̇д̣̇ам̣ ваа суд̇ваа бад̇д̇исад̣̇д̣̇ам̣ ваа суд̇ваа бхзрибан̣авасан̇кад̇ин̣аваниннаад̣̇асад̣̇д̣̇ам̣ ваа суд̇ваа сам̣сийд̣̇ад̇и висийд̣̇ад̇и, на сант̇амбхад̇и на саггод̇и сан̇г̇аамам̣ од̇арид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и сад̣̇д̣̇аанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и г̇анд̇хаанам̣? ид̇ха , бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о яз д̇з ран̃н̃о нааг̇аа абхиж̇аад̇аа сан̇г̇аамааважараа д̇зсам̣ муд̇д̇агарийсасса г̇анд̇хам̣ гхааяид̇ваа сам̣сийд̣̇ад̇и висийд̣̇ад̇и, на сант̇амбхад̇и на саггод̇и сан̇г̇аамам̣ од̇арид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и г̇анд̇хаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и расаанам̣? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о згиссаа ваа д̇ин̣од̣̇агад̣̇ад̇д̇ияаа вимаанид̇о виханийд̇о (сяаа.), вихаанид̇о (гад̇т̇ажи) д̣̇вийхи ваа д̇ийхи ваа жад̇уухи ваа бан̃жахи ваа д̇ин̣од̣̇агад̣̇ад̇д̇ийхи вимаанид̇о сам̣сийд̣̇ад̇и висийд̣̇ад̇и, на сант̇амбхад̇и на саггод̇и сан̇г̇аамам̣ од̇арид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и расаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и подтаб̣б̣аанам̣? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о згзна ваа саравзг̇зна вид̣̇д̇хо, д̣̇вийхи ваа д̇ийхи ваа жад̇уухи ваа бан̃жахи ваа саравзг̇зхи вид̣̇д̇хо сам̣сийд̣̇ад̇и висийд̣̇ад̇и, на сант̇амбхад̇и на саггод̇и сан̇г̇аамам̣ од̇арид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о агкамо ход̇и подтаб̣б̣аанам̣.
‘‘имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о нааг̇о на рааж̇аарахо ход̇и на рааж̇абхог̇г̇о на ран̃н̃о ан̇г̇ам̣д̇взва сан̇кам̣ г̇ажчад̇и.
‘‘звамзвам̣ ко, бхигкавз, бан̃жахи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о бхигку на аахунзяяо ход̇и на баахунзяяо на д̣̇агкин̣зяяо на ан̃ж̇алигаран̣ийяо на ануд̇д̇арам̣ бун̃н̃агкзд̇д̇ам̣ логасса. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и руубаанам̣, агкамо сад̣̇д̣̇аанам̣, агкамо г̇анд̇хаанам̣, агкамо расаанам̣, агкамо подтаб̣б̣аанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и руубаанам̣? ид̇ха, бхигкавз, бхигку жагкунаа руубам̣ д̣̇исваа раж̇анийяз руубз саараж̇ж̇ад̇и, на саггод̇и жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и руубаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и сад̣̇д̣̇аанам̣? ид̇ха , бхигкавз, бхигку сод̇зна сад̣̇д̣̇ам̣ суд̇ваа раж̇анийяз сад̣̇д̣̇з саараж̇ж̇ад̇и, на саггод̇и жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и сад̣̇д̣̇аанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и г̇анд̇хаанам̣? ид̇ха, бхигкавз, бхигку гхаанзна г̇анд̇хам̣ гхааяид̇ваа раж̇анийяз г̇анд̇хз саараж̇ж̇ад̇и, на саггод̇и жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и г̇анд̇хаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и расаанам̣? ид̇ха, бхигкавз, бхигку ж̇ивхааяа расам̣ сааяид̇ваа раж̇анийяз расз саараж̇ж̇ад̇и, на саггод̇и жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и расаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа , бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и подтаб̣б̣аанам̣? ид̇ха, бхигкавз, бхигку гааязна подтаб̣б̣ам̣ пусид̇ваа раж̇анийяз подтаб̣б̣з саараж̇ж̇ад̇и, на саггод̇и жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку агкамо ход̇и подтаб̣б̣аанам̣.
‘‘имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку на аахунзяяо ход̇и на баахунзяяо на д̣̇агкин̣зяяо на ан̃ж̇алигаран̣ийяо на ануд̇д̇арам̣ бун̃н̃агкзд̇д̇ам̣ логасса.
‘‘бан̃жахи , бхигкавз, ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о нааг̇о рааж̇аарахо ход̇и рааж̇абхог̇г̇о, ран̃н̃о ан̇г̇ам̣д̇взва сан̇кам̣ г̇ажчад̇и. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и руубаанам̣, камо сад̣̇д̣̇аанам̣, камо г̇анд̇хаанам̣, камо расаанам̣, камо подтаб̣б̣аанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и руубаанам̣? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о хад̇т̇игааяам̣ ваа д̣̇исваа ассагааяам̣ ваа д̣̇исваа рат̇агааяам̣ ваа д̣̇исваа бад̇д̇игааяам̣ ваа д̣̇исваа на сам̣сийд̣̇ад̇и на висийд̣̇ад̇и, сант̇амбхад̇и саггод̇и сан̇г̇аамам̣ од̇арид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и руубаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и сад̣̇д̣̇аанам̣? ид̇ха , бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о хад̇т̇исад̣̇д̣̇ам̣ ваа суд̇ваа ассасад̣̇д̣̇ам̣ ваа суд̇ваа рат̇асад̣̇д̣̇ам̣ ваа суд̇ваа бад̇д̇исад̣̇д̣̇ам̣ ваа суд̇ваа бхзрибан̣авасан̇кад̇ин̣аваниннаад̣̇асад̣̇д̣̇ам̣ ваа суд̇ваа на сам̣сийд̣̇ад̇и на висийд̣̇ад̇и, сант̇амбхад̇и саггод̇и сан̇г̇аамам̣ од̇арид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и сад̣̇д̣̇аанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и г̇анд̇хаанам̣? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о яз д̇з ран̃н̃о нааг̇аа абхиж̇аад̇аа сан̇г̇аамааважараа д̇зсам̣ муд̇д̇агарийсасса г̇анд̇хам̣ гхааяид̇ваа на сам̣сийд̣̇ад̇и на висийд̣̇ад̇и, сант̇амбхад̇и саггод̇и сан̇г̇аамам̣ од̇арид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и г̇анд̇хаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и расаанам̣? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о згиссаа ваа д̇ин̣од̣̇агад̣̇ад̇д̇ияаа вимаанид̇о д̣̇вийхи ваа д̇ийхи ваа жад̇уухи ваа бан̃жахи ваа д̇ин̣од̣̇агад̣̇ад̇д̇ийхи вимаанид̇о на сам̣сийд̣̇ад̇и на висийд̣̇ад̇и, сант̇амбхад̇и саггод̇и сан̇г̇аамам̣ од̇арид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и расаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и подтаб̣б̣аанам̣? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о згзна ваа саравзг̇зна вид̣̇д̇хо, д̣̇вийхи ваа д̇ийхи ваа жад̇уухи ваа бан̃жахи ваа саравзг̇зхи вид̣̇д̇хо на сам̣сийд̣̇ад̇и на висийд̣̇ад̇и, сант̇амбхад̇и саггод̇и сан̇г̇аамам̣ од̇арид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о камо ход̇и подтаб̣б̣аанам̣.
‘‘имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о нааг̇о рааж̇аарахо ход̇и рааж̇абхог̇г̇о, ран̃н̃о ан̇г̇ам̣д̇взва сан̇кам̣ г̇ажчад̇и.
‘‘звамзвам̣ ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку аахунзяяо ход̇и баахунзяяо д̣̇агкин̣зяяо ан̃ж̇алигаран̣ийяо ануд̇д̇арам̣ бун̃н̃агкзд̇д̇ам̣ логасса. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, бхигку камо ход̇и руубаанам̣, камо сад̣̇д̣̇аанам̣, камо г̇анд̇хаанам̣, камо расаанам̣, камо подтаб̣б̣аанам̣ .
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку камо ход̇и руубаанам̣? ид̇ха, бхигкавз, бхигку жагкунаа руубам̣ д̣̇исваа раж̇анийяз руубз на саараж̇ж̇ад̇и, саггод̇и жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку камо ход̇и руубаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку камо ход̇и сад̣̇д̣̇аанам̣? ид̇ха, бхигкавз, бхигку сод̇зна сад̣̇д̣̇ам̣ суд̇ваа раж̇анийяз сад̣̇д̣̇з на саараж̇ж̇ад̇и, саггод̇и жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку камо ход̇и сад̣̇д̣̇аанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку камо ход̇и г̇анд̇хаанам̣. ид̇ха, бхигкавз, бхигку гхаанзна г̇анд̇хам̣ гхааяид̇ваа раж̇анийяз г̇анд̇хз на саараж̇ж̇ад̇и, саггод̇и жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку камо ход̇и г̇анд̇хаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа , бхигкавз, бхигку камо ход̇и расаанам̣? ид̇ха, бхигкавз, бхигку ж̇ивхааяа расам̣ сааяид̇ваа раж̇анийяз расз на саараж̇ж̇ад̇и, саггод̇и жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку камо ход̇и расаанам̣.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку камо ход̇и подтаб̣б̣аанам̣? ид̇ха, бхигкавз, бхигку гааязна подтаб̣б̣ам̣ пусид̇ваа раж̇анийяз подтаб̣б̣з на саараж̇ж̇ад̇и, саггод̇и жид̇д̇ам̣ самаад̣̇ахид̇ум̣. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку камо ход̇и подтаб̣б̣аанам̣.
‘‘имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку аахунзяяо ход̇и баахунзяяо д̣̇агкин̣зяяо ан̃ж̇алигаран̣ийяо ануд̇д̇арам̣ бун̃н̃агкзд̇д̇ам̣ логассаа’’д̇и. навамам̣.
10. сод̇асуд̇д̇ам̣
140. ‘‘бан̃жахи, бхигкавз, ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о нааг̇о рааж̇аарахо ход̇и рааж̇абхог̇г̇о, ран̃н̃о ан̇г̇ам̣д̇взва сан̇кам̣ г̇ажчад̇и. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сод̇аа жа ход̇и, ханд̇аа жа, рагкид̇аа жа, канд̇аа жа, г̇анд̇аа жа.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сод̇аа ход̇и? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о яамзнам̣ хад̇т̇ид̣̇аммасаарат̇и хад̇т̇ид̣̇аммасаарат̇ий (сий.) гааран̣ам̣ гаарзд̇и – яад̣̇и ваа гад̇абуб̣б̣ам̣ яад̣̇и ваа агад̇абуб̣б̣ам̣ – д̇ам̣ адтим̣ гад̇ваа адтигад̇ваа (сий. сяаа. гам̣. бий.) а. ни. 4.114 манаси гад̇ваа саб̣б̣ам̣ жзд̇асаа саб̣б̣ажзд̇асаа (?) саманнаахарид̇ваа охид̇асод̇о сун̣аад̇и. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сод̇аа ход̇и.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о ханд̇аа ход̇и? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о хад̇т̇имби ханад̇и ханд̇и (сий. бий.), хад̇т̇аарухамби ханад̇и, ассамби ханад̇и, ассаарухамби ханад̇и, рат̇амби ханад̇и, рат̇игамби рат̇аарухамби (бий.) ханад̇и, бад̇д̇игамби ханад̇и. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о ханд̇аа ход̇и.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о рагкид̇аа ход̇и? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о рагкад̇и буримам̣ гааяам̣, рагкад̇и бажчимам̣ гааяам̣, рагкад̇и буримз баад̣̇з, рагкад̇и бажчимз баад̣̇з, рагкад̇и сийсам̣, рагкад̇и ган̣н̣з, рагкад̇и д̣̇анд̇з, рагкад̇и сон̣д̣ам̣, рагкад̇и ваалад̇хим̣, рагкад̇и хад̇т̇аарухам̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о рагкид̇аа ход̇и.
‘‘гат̇ан̃жа , бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о канд̇аа ход̇и? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о сан̇г̇аамаг̇ад̇о камо ход̇и сад̇д̇иббахаараанам̣ асиббахаараанам̣ усуббахаараанам̣ парасуббахаараанам̣ бхзрибан̣авасан̇кад̇ин̣аваниннаад̣̇асад̣̇д̣̇аанам̣. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о канд̇аа ход̇и.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о г̇анд̇аа ход̇и? ид̇ха, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о яамзнам̣ хад̇т̇ид̣̇аммасаарат̇и д̣̇исам̣ бзсзд̇и – яад̣̇и ваа г̇ад̇абуб̣б̣ам̣ яад̣̇и ваа аг̇ад̇абуб̣б̣ам̣ – д̇ам̣ киббамзва г̇анд̇аа ход̇и. звам̣ ко, бхигкавз, ран̃н̃о нааг̇о г̇анд̇аа ход̇и.
‘‘имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇о ран̃н̃о нааг̇о рааж̇аарахо ход̇и рааж̇абхог̇г̇о, ран̃н̃о ан̇г̇ам̣д̇взва сан̇кам̣ г̇ажчад̇и.
‘‘звамзвам̣ ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку аахунзяяо ход̇и баахунзяяо д̣̇агкин̣зяяо ан̃ж̇алигаран̣ийяо ануд̇д̇арам̣ бун̃н̃агкзд̇д̇ам̣ логасса. гад̇амзхи бан̃жахи? ид̇ха, бхигкавз, бхигку сод̇аа жа ход̇и, ханд̇аа жа, рагкид̇аа жа, канд̇аа жа, г̇анд̇аа жа.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку сод̇аа ход̇и? ид̇ха, бхигкавз, бхигку д̇ат̇ааг̇ад̇аббавзд̣̇ид̇з д̇хаммавинаяз д̣̇зсияамаанз адтим̣гад̇ваа манаси гад̇ваа саб̣б̣ам̣ жзд̇асаа саманнаахарид̇ваа охид̇асод̇о д̇хаммам̣ сун̣аад̇и. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку сод̇аа ход̇и.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку ханд̇аа ход̇и? ид̇ха, бхигкавз, бхигку уббаннам̣ гаамавид̇аггам̣ наад̇хиваасзд̇и, баж̇ахад̇и винод̣̇зд̇и (ханад̇и) ( ) над̇т̇и сий. бий. бод̇т̇агзсу а. ни. 4.114 б̣яанд̇ийгарод̇и анабхаавам̣ г̇амзд̇и; уббаннам̣ б̣яаабаад̣̇авид̇аггам̣…бз… уббаннам̣ вихим̣саавид̇аггам̣…бз… уббаннуббаннз баабагз агусалз д̇хаммз наад̇хиваасзд̇и , баж̇ахад̇и винод̣̇зд̇и (ханад̇и) ( ) над̇т̇и сий. бий. бод̇т̇агзсу а. ни. 4.114 б̣яанд̇ийгарод̇и анабхаавам̣ г̇амзд̇и. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку ханд̇аа ход̇и.
‘‘гат̇ан̃жа , бхигкавз, бхигку рагкид̇аа ход̇и? ид̇ха, бхигкавз, бхигку жагкунаа руубам̣ д̣̇исваа на нимид̇д̇аг̇г̇аахий ход̇и наануб̣яан̃ж̇анаг̇г̇аахий. яад̇ваад̇хигаран̣амзнам̣ жагкунд̣̇рияам̣ асам̣вуд̇ам̣ вихаранд̇ам̣ абхиж̇жхаад̣̇оманассаа баабагаа агусалаа д̇хаммаа анваассавзяяум̣, д̇асса сам̣варааяа бадибаж̇ж̇ад̇и; рагкад̇и жагкунд̣̇рияам̣; жагкунд̣̇рияз сам̣варам̣ аабаж̇ж̇ад̇и. сод̇зна сад̣̇д̣̇ам̣ суд̇ваа… гхаанзна г̇анд̇хам̣ гхааяид̇ваа… ж̇ивхааяа расам̣ сааяид̇ваа… гааязна подтаб̣б̣ам̣ пусид̇ваа… манасаа д̇хаммам̣ вин̃н̃ааяа на нимид̇д̇аг̇г̇аахий ход̇и наануб̣яан̃ж̇анаг̇г̇аахий. яад̇ваад̇хигаран̣амзнам̣ манинд̣̇рияам̣ асам̣вуд̇ам̣ вихаранд̇ам̣ абхиж̇жхаад̣̇оманассаа баабагаа агусалаа д̇хаммаа анваассавзяяум̣, д̇асса сам̣варааяа бадибаж̇ж̇ад̇и; рагкад̇и манинд̣̇рияам̣; манинд̣̇рияз сам̣варам̣ аабаж̇ж̇ад̇и. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку рагкид̇аа ход̇и.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку канд̇аа ход̇и? ид̇ха, бхигкавз, бхигку камо ход̇и сийд̇асса ун̣хасса ж̇игхажчааяа бибаасааяа д̣ам̣самагасаваад̇аад̇абасарийса … сирим̣саба (сий. сяаа. гам̣. бий.) басампассаанам̣; д̣̇уруд̇д̇аанам̣ д̣̇урааг̇ад̇аанам̣ важанабат̇аанам̣ уббаннаанам̣ саарийригаанам̣ взд̣̇анаанам̣ д̣̇угкаанам̣ д̇иб̣б̣аанам̣ караанам̣ гадугаанам̣ асаад̇аанам̣ аманаабаанам̣ баан̣ахараанам̣ ад̇хиваасагаж̇аад̇иго ход̇и. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку канд̇аа ход̇и.
‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, бхигку г̇анд̇аа ход̇и? ид̇ха , бхигкавз, бхигку яаа саа д̣̇исаа аг̇ад̇абуб̣б̣аа иминаа д̣̇ийгхзна ад̣̇д̇хунаа, яад̣̇ид̣̇ам̣ саб̣б̣асан̇каарасамат̇о саб̣б̣уубад̇хибадиниссаг̇г̇о д̇ан̣хаагкаяо вирааг̇о нирод̇хо ниб̣б̣аанам̣, д̇ам̣ киббан̃н̃зва г̇анд̇аа ход̇и. звам̣ ко, бхигкавз, бхигку г̇анд̇аа ход̇и.
‘‘имзхи ко, бхигкавз, бан̃жахи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о бхигку аахунзяяо ход̇и…бз… ануд̇д̇арам̣ бун̃н̃агкзд̇д̇ам̣ логассаа’’д̇и. д̣̇асамам̣.
рааж̇аваг̇г̇о жад̇уд̇т̇о.
д̇ассуд̣̇д̣̇аанам̣ –
жаггаанувад̇д̇анаа рааж̇аа, яассам̣д̣̇исам̣ д̣̇вз жзва бад̇т̇анаа;
аббам̣субад̇и бхад̇д̇аад̣̇о, агкамо жа сод̇зна жаад̇и.