3. д̇иганибаад̇о
1. батамаваг̇г̇о
1. мууласуд̇д̇аван̣н̣анаа
50. д̇иганибаад̇асса д̇ийн̣ийд̇и г̇ан̣анабарижчзд̣̇о. имаанийд̇и абхимукийгаран̣ам̣. агусаламуулаанийд̇и барижчиннад̇хамманид̣̇ассанам̣. д̇ад̇т̇а агусалаани жа д̇аани муулаани жаад̇и агусаламуулаани. ат̇а ваа агусалаанам̣ хзд̇убажжаяабабхаваж̇анагасамудтаабаганиб̣б̣ад̇д̇агадтзна муулаани жаад̇и агусаламуулаани, агусалад̇хаммаанам̣ гааран̣аанийд̇и ад̇т̇о. гааран̣ан̃хи яат̇аа хинод̇и зд̇асмаа палам̣ бавад̇д̇ад̇ийд̇и хзд̇у, бадижжа зд̇асмаа зд̇ийд̇и бажжаяо, бабхавад̇и зд̇асмаад̇и бабхаво, ад̇д̇ано палам̣ ж̇анзд̇ийд̇и ж̇анагам̣, самудтаабзд̇ийд̇и самудтаабагам̣, ниб̣б̣ад̇д̇зд̇ийд̇и ниб̣б̣ад̇д̇аганд̇и жа вужжад̇и. звам̣ бад̇идтадтзна мууланд̇и, д̇асмаа агусаламуулаанийд̇и агусалаанам̣ суббад̇идтид̇абхаавасаад̇ханаани, гааран̣аанийд̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и.
гзжи бана ‘‘саалиаад̣̇ийнам̣ саалиб̣ийж̇аад̣̇ийни вияа ман̣иббабхаад̣̇ийнам̣ ман̣иван̣н̣аад̣̇аяо вияа жа агусалаанам̣ агусалабхаавасаад̇хаго лобхаад̣̇ийнам̣ мууладто’’д̇и вад̣̇анд̇и. звам̣ санд̇з агусалажид̇д̇асамудтаанаруубзсу д̇зсам̣ хзд̇убажжаяабхааво на сияаа. на хи д̇аани д̇зсам̣ агусалабхаавам̣ саад̇хзнд̇и, на жа бажжаяаа на хонд̇и. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘хзд̇уу хзд̇усамбаяуд̇д̇агаанам̣ д̇хаммаанам̣ д̇ам̣самудтаанаанан̃жа руубаанам̣ хзд̇убажжаязна бажжаяо’’д̇и (бадтаа. 1.бажжаяанид̣̇д̣̇зса.1).
ахзд̇угасса
д̇аани агусаламуулаани саруубад̇о д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘лобхо агусаламуула’’нд̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а лобхаад̣̇ийсу яам̣ вад̇д̇аб̣б̣ам̣, д̇ам̣ хздтаа вуд̇д̇амзва. д̇ад̇т̇а бана д̇ад̇ияамаг̇г̇аваж̇жхаа лобхаад̣̇аяо ааг̇ад̇аа, ид̇ха бана анавасзсаад̇и аяамзва висзсо.
г̇аат̇ааяам̣ баабажзд̇асанд̇и агусалад̇хаммасамааяог̇ад̇о лаамагажид̇д̇ам̣. хим̣санд̇ийд̇и ад̇д̇ано бавад̇д̇игкан̣з ааяад̇им̣ вибаагагкан̣з жа виб̣аад̇хзнд̇и. ад̇д̇асамбхууд̇аад̇и ад̇д̇ани ж̇аад̇аа. д̇ажасааранд̇и г̇ан̣тид̇ам̣, взл̣унд̇и ад̇т̇о. сампаланд̇и ад̇д̇ано палам̣. ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣ ход̇и – кад̣̇ирасийсабаад̣̇аяо вияа анд̇осааро ахуд̇ваа б̣ахисаарад̇ааяа д̇ажасааранд̇и лад̣̇д̇ханаамам̣ взл̣уаад̣̇им̣ яат̇аа ад̇д̇асамбхууд̇амзва палам̣ хим̣сад̇и винаасзд̇и, звамзва анд̇о сийлаад̣̇исаарарахид̇ам̣ лаамагажид̇д̇ам̣ буг̇г̇алам̣ ад̇д̇асамбхууд̇ааязва лобхаад̣̇аяо винаасзнд̇ийд̇и.
батамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
2. д̇хаад̇усуд̇д̇аван̣н̣анаа
51. д̣̇уд̇ияз д̇хаад̇уяод̇и ад̇д̇ано паласса сабхаавасса жа д̇хааран̣адтзна д̇хаад̇уяо. яан̃жзд̇т̇а паланиб̣б̣ад̇д̇агам̣, д̇ам̣ ад̇д̇ано паласса сабхаавасса жа, ид̇арам̣ сабхаавассзва д̇хааран̣адтзна д̇хаад̇у. руубад̇хаад̇ууд̇и
‘‘гад̇амз
звам̣ вуд̇д̇аа руубааважарад̇хаммаа руубад̇хаад̇у. аруубад̇хаад̇ууд̇и аруубабхаво. ид̇хааби бхавзна барижчзд̣̇о гат̇ид̇од̇и –
‘‘гад̇амз д̇хаммаа аруубааважараа? хздтад̇о аагаасаанан̃жааяад̇ануубаг̇з д̣̇звз анд̇о гарид̇ваа, убарид̇о нзвасан̃н̃аанаасан̃н̃ааяад̇ануубаг̇з д̣̇звз анд̇о гарид̇ваа, зд̇т̇ааважараа зд̇т̇а барияаабаннаа канд̇хад̇хаад̇уааяад̇анаа, имз д̇хаммаа аруубааважараа’’д̇и (д̇ха. са. 1291) –
звам̣ вуд̇д̇аа аруубааважарад̇хаммаа аруубад̇хаад̇у. нирод̇хад̇хаад̇ууд̇и ниб̣б̣аанам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣.
абаро наяо – руубасахид̇аа, руубабадиб̣ад̣̇д̇хаа, д̇хаммаббавад̇д̇и руубад̇хаад̇у, бан̃жавогаарабхаво, згавогаарабхаво жа, д̇зна сагало гаамабхаво руубабхаво жа сан̇г̇ахид̇о. руубарахид̇аа д̇хаммаббавад̇д̇и аруубад̇хаад̇у, жад̇увогаарабхаво, д̇зна аруубабхаво сан̇г̇ахид̇о. ид̇и д̣̇вийхи бад̣̇зхи д̇аяо бхаваа саб̣б̣аа сам̣саараббавад̇д̇и д̣̇ассид̇аа. д̇ад̇ияабад̣̇зна бана асан̇кад̇ад̇хаад̇уязва сан̇г̇ахид̇аад̇и маг̇г̇апалаани ид̇ха д̇игавинимуд̇д̇ад̇хаммаа наама ж̇аад̇аа. гзжи бана ‘‘руубад̇хаад̇ууд̇и руубасабхааваа д̇хаммаа, аруубад̇хаад̇ууд̇и аруубасабхааваа д̇хаммаад̇и бад̣̇ад̣̇ваязна анавасзсад̇о бан̃жагканд̇хаа г̇ахид̇аа’’д̇и. ‘‘руубад̇ан̣хааяа висаяабхууд̇аа д̇хаммаа руубад̇хаад̇у, аруубад̇ан̣хааяа висаяабхууд̇аа аруубад̇хаад̇уу’’д̇и жа вад̣̇анд̇и, д̇ам̣ саб̣б̣ам̣ ид̇ха наад̇хиббзд̇ам̣. д̇асмаа вуд̇д̇анаязнзва ад̇т̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о.
г̇аат̇аасу руубад̇хаад̇ум̣ барин̃н̃ааяаад̇и руубабадиб̣ад̣̇д̇хад̇хаммабавад̇д̇им̣ н̃аад̇абарин̃н̃аад̣̇ийхи д̇ийхи барин̃н̃аахи бариж̇аанид̇ваа. ааруббзсу асан̣тид̇аад̇и аруубааважарад̇хаммзсу бхаварааг̇авасзна бхавад̣̇идтивасзна жа на бад̇идтид̇аа аналлийнаа. ‘‘аруубзсу асан̣тид̇аа’’д̇и жа батанд̇и, со зва ад̇т̇о. зд̇д̇аавад̇аа д̇збхуумагад̇хаммаанам̣ барин̃н̃аа вуд̇д̇аа. нирод̇хз яз вимужжанд̇ийд̇и яз ниб̣б̣аанз аарамман̣абхууд̇з д̇з ж̇анаа мажжухааяинод̇и д̇з кийн̣аасаваж̇анаа маран̣ам̣ самад̇ийд̇аа.
звам̣ д̇хаад̇уд̇д̇аяасамад̇иггамзна амад̇аад̇хиг̇амам̣ д̣̇ассзд̇ваа ‘‘аяан̃жа бадибад̣̇аа маяаа г̇ад̇амаг̇г̇о жа д̇умхаагам̣ д̣̇ассид̇о’’д̇и д̇ад̇т̇а нзсам̣ уссаахам̣ ж̇анзнд̇о д̣̇уд̇ияам̣ г̇аат̇амааха. д̇ад̇т̇а гааязнаад̇и наамагааязна маг̇г̇апалзхи. пусаяид̇ваад̇и бад̇ваа. нируубад̇хинд̇и канд̇хаад̣̇исаб̣б̣уубад̇хирахид̇ам̣. убад̇хиббадиниссаг̇г̇анд̇и д̇зсам̣язва жа убад̇хийнам̣ бадиниссаж̇ж̇анагааран̣ам̣. ниб̣б̣аанасса хи маг̇г̇ан̃аан̣зна сажчигирияааяа саб̣б̣з убад̇хаяо бадиниссадтаа хонд̇ийд̇и д̇ам̣ д̇зсам̣ бадиниссаж̇ж̇анагааран̣ам̣. сажчигад̇ваад̇и гаалзна гаалам̣ паласамаабад̇д̇исамаабаж̇ж̇анзна ад̇д̇абажжагкам̣ гад̇ваа анаасаво саммаасамб̣уд̣̇д̇хо д̇амзва асогам̣ вираж̇ам̣ ниб̣б̣аанабад̣̇ам̣ д̣̇зсзд̇и. д̇асмаа д̇ад̣̇ад̇хиг̇амааяа уссуггам̣ гаад̇аб̣б̣анд̇и.
д̣̇уд̇ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
3. батамавзд̣̇анаасуд̇д̇аван̣н̣анаа
52. д̇ад̇ияз взд̣̇анаад̇и аарамман̣арасам̣ взд̣̇ияанд̇и анубхаванд̇ийд̇и взд̣̇анаа. д̇аа вибхааг̇ад̇о д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘сукаа взд̣̇анаа’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а сука-сад̣̇д̣̇о ад̇т̇уд̣̇д̇хааравасзна хздтаа вуд̇д̇оязва. д̣̇угка-сад̣̇д̣̇о
важанад̇т̇ад̇о бана сукаяад̇ийд̇и сукаа. д̣̇угкаяад̇ийд̇и д̣̇угкаа. на д̣̇угкаа на сукаад̇и ад̣̇угкамасукаа, магааро бад̣̇асанд̇хивасзна вуд̇д̇о. д̇аасу идтаанубхаваналагкан̣аа сукаа, анидтаанубхаваналагкан̣аа д̣̇угкаа, убхаяавибарийд̇аанубхаваналагкан̣аа ад̣̇угкамасукаа. д̇асмаа сукад̣̇угкавзд̣̇анаанам̣ уббад̇д̇и баагадаа,
ад̣̇угкамасукаа бана д̣̇уб̣б̣иж̇аанаа д̣̇уд̣̇д̣̇ийбанаа анд̇хагаараа авибхууд̇аа. саа сукад̣̇угкаанам̣ абаг̇амз саад̇аасаад̇абадибагкавасзна маж̇жхад̇д̇аагаарабхууд̇аа наяад̇о г̇ан̣ханд̇ассзва баагадаа ход̇и. яат̇аа гим̣? яат̇аа буб̣б̣аабарам̣ сабам̣сугз бад̣̇зсз убажарид̇амаг̇г̇авасзна бидтибаасаан̣з миг̇зна г̇ад̇амаг̇г̇о, звам̣ идтаанидтаарамман̣зсу сукад̣̇угкаанубхаванзнаби маж̇жхад̇д̇аарамман̣аанубхаванабхаавзна вин̃н̃ааяад̇и. маж̇жхад̇д̇аарамман̣аг̇г̇ахан̣ам̣ бидтибаасаан̣аг̇аманам̣ вияа идтаанидтаарамман̣аг̇г̇ахан̣аабхаавад̇о
звамзд̇т̇а сукад̣̇угкаад̣̇угкамасукабхаавзна д̇ид̇хаа вуд̇д̇ааби гад̇т̇ажи сукад̣̇угкабхаавзна д̣̇вид̇хаа вуд̇д̇аа. яат̇ааха – ‘‘д̣̇взби маяаа, аананд̣̇а, взд̣̇анаа вуд̇д̇аа, барияааязна сукаа взд̣̇анаа, д̣̇угкаа взд̣̇анаа’’д̇и (ма. ни. 2.89). гад̇т̇ажи д̇иссоби висум̣ висум̣ сукад̣̇угкаад̣̇угкамасукабхаавзна ‘‘сукаа взд̣̇анаа тид̇исукаа вибарин̣аамад̣̇угкаа, д̣̇угкаа взд̣̇анаа тид̇ид̣̇угкаа вибарин̣аамасукаа, ад̣̇угкамасукаа взд̣̇анаа н̃аан̣асукаа ан̃н̃аан̣ад̣̇угкаа’’д̇и (ма. ни. 1.465). гад̇т̇ажи саб̣б̣ааби д̣̇угкабхаавзна. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ ‘‘яам̣ гин̃жи взд̣̇аяид̇ам̣, саб̣б̣ам̣ д̇ам̣ д̣̇угкасминд̇и вад̣̇аамий’’д̇и (сам̣. ни. 4.259).
д̇ад̇т̇а сияаа – яад̣̇и д̇иссо взд̣̇анаа яат̇аа ид̇ха вуд̇д̇аа, ан̃н̃зсу жа зд̣̇исзсу суд̇д̇зсу абхид̇хаммз жа звам̣ авад̇ваа гасмаа звам̣ вуд̇д̇ам̣ ‘‘яам̣ гин̃жи взд̣̇аяид̇ам̣, саб̣б̣ам̣ д̇ам̣ д̣̇угкасминд̇и вад̣̇аамий’’д̇и, ‘‘д̣̇взби маяаа, аананд̣̇а, взд̣̇анаа вуд̇д̇аа’’д̇и жа? санд̇хааяабхаасид̇амзд̇ам̣, д̇асмаа саа барияааяад̣̇зсанаа. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ бхаг̇авад̇аа –
‘‘сан̇каараанижжад̇ам̣, аананд̣̇а, маяаа санд̇хааяа бхаасид̇ам̣ сан̇кааравибарин̣аамад̇ам̣, ‘яам̣ гин̃жи взд̣̇аяид̇ам̣, саб̣б̣ам̣ д̇ам̣ д̣̇угкасми’’’нд̇и (сам̣. ни. 4.259).
‘‘д̣̇взби
зд̇т̇а хи сукаа ад̣̇угкамасукаад̇и имаасам̣ д̣̇виннам̣ взд̣̇анаанам̣ ниббарияааязна д̣̇угкабхааво над̇т̇и, взнзяяаж̇жхаасаязна бана д̇ад̇т̇а нижчанд̣̇ад̣̇ассанад̇т̇ам̣ барияааязна д̣̇угкабхааво вуд̇д̇од̇и саа д̇аад̣̇исий барияааяад̣̇зсанаа. аяам̣ бана взд̣̇анад̇д̇аяад̣̇зсанаа сабхаавагат̇аад̇и гад̇ваа ниббарияааяад̣̇зсанаад̇и аяамзд̇т̇а аажарияаанам̣ самаанагат̇аа.
вид̇ан̣д̣аваад̣̇ий банааха ‘‘д̣̇угкад̇аад̣̇ваяаважанад̇о барияааяад̣̇зсанаава взд̣̇анад̇д̇аяад̣̇зсанаа’’д̇и. со ‘‘маа хзва’’нд̇исса важанийяо, яасмаа бхаг̇авад̇аа саб̣б̣аасам̣ взд̣̇анаанам̣ д̣̇угкабхааво ад̇хиббааяавасзна вуд̇д̇о ‘‘сан̇каараанижжад̇ам̣, аананд̣̇а, маяаа санд̇хааяа бхаасид̇ам̣ сан̇кааравибарин̣аамад̇ам̣ ‘яам̣ гин̃жи взд̣̇аяид̇ам̣, саб̣б̣ам̣ д̇ам̣ д̣̇угкасми’’’нд̇и. яад̣̇и банзд̇т̇а взд̣̇анад̇д̇аяад̣̇зсанаа барияааяад̣̇зсанаа сияаа, ‘‘ид̣̇ам̣ маяаа санд̇хааяа бхаасид̇ам̣
абижааяамзва вад̇д̇аб̣б̣о ‘‘го, банаавусо, взд̣̇анад̇д̇аяад̣̇зсанааяа ад̇хиббааяо’’д̇и? сажз вад̣̇зяяа ‘‘муд̣̇угаа д̣̇угкаа взд̣̇анаа сукаа, ад̇химад̇д̇аа д̣̇угкаа, маж̇жхимаа ад̣̇угкамасукаад̇и взнзяяаж̇жхаасаязна вуд̇д̇аа. д̇аасу хи на сад̇д̇аанам̣ сукаад̣̇ивад̣дхий’’д̇и. со вад̇д̇аб̣б̣о – го банаавусо д̣̇угкавзд̣̇анааяа сабхааво, язна ‘‘саб̣б̣аа взд̣̇анаа д̣̇угкаа’’д̇и вужжзяяум̣? яад̣̇и яааяа уббаннааяа сад̇д̇аа вияог̇амзва ижчанд̇и, со д̣̇угкавзд̣̇анааяа сабхааво. яааяа жа бана уббаннааяа сад̇д̇аа авияог̇амзва ижчанд̇и, яааяа на убхаяам̣ ижчанд̇и, саа гат̇ам̣ д̣̇угкавзд̣̇анаа сияаа? ат̇а яаа ад̇д̇ано ниссаяасса убагхаад̇агаарий, саа д̣̇угкаа. яаа ануг̇г̇ахагаарий, саа гат̇ам̣ д̣̇угкаа сияаа. ат̇а бана яад̣̇арияаа д̣̇угкад̇о бассанд̇и, со д̣̇угкавзд̣̇анааяа сабхааво, сан̇каарад̣̇угкад̇ааяа взд̣̇анам̣ арияаа д̣̇угкад̇о бассанд̇и, саа жа абхин̣хасабхааваад̇и гат̇ам̣ д̇аасам̣ взд̣̇анаанам̣ муд̣̇умаж̇жхимаад̇химад̇д̇ад̣̇угкабхааво сияаа? яад̣̇и жа сан̇каарад̣̇угкад̇ааяа зва взд̣̇анаанам̣ д̣̇угкабхааво сияаа, ‘‘д̇иссо имаа, бхигкавз, д̣̇угкад̇ааяо д̣̇угкад̣̇угкад̇аа, вибарин̣аамад̣̇угкад̇аа, сан̇каарад̣̇угкад̇аа’’д̇и (д̣̇ий. ни. 3.305) аяам̣ д̣̇угкад̇аанам̣ вибхааг̇ад̣̇зсанаа ниббаяож̇анаа сияаа. д̇ат̇аа жа сад̇и суд̇д̇амзва бадиб̣аахид̇ам̣ сияаа, буримзсу жа д̇ийсу руубааважараж̇жхаанзсу
яам̣ бана вуд̇д̇ам̣ ‘‘д̣̇угкз суканд̇и сан̃н̃аавибаллаасо’’д̇и (а. ни. 4.49; бади. ма. 1.236), д̇ам̣ гат̇анд̇и? вибарин̣аамад̣̇угкад̇ааяа сан̇каарад̣̇угкад̇ааяа жа яат̇аабхууд̇аанаваб̣од̇хзна яаа зганд̇ад̇о сукасан̃н̃аа, яаа жа д̣̇угканимид̇д̇з суканимид̇д̇асан̃н̃аа, д̇ам̣ санд̇хааяа вуд̇д̇ам̣. звамби ‘‘сукаа, бхигкавз, взд̣̇анаа д̣̇угкад̇о д̣̇адтаб̣б̣аа’’д̇и (ид̇иву. 53) ид̣̇ам̣ бана гат̇анд̇и? ид̣̇ам̣
звамби над̇т̇зва сукаа взд̣̇анаа, сукахзд̇уунам̣ нияамаабхаавад̇о. яз хи сукавзд̣̇анааяа хзд̇усаммад̇аа гхаасажчаад̣̇анаад̣̇аяо, д̇з зва ад̇химад̇д̇ам̣ агаалз жа бадисзвияамаанаа д̣̇угкавзд̣̇анааяа хзд̇убхаавамаабаж̇ж̇анд̇и. на жа язнзва хзд̇унаа сукам̣, д̇знзва д̣̇угканд̇и яуд̇д̇ам̣ вад̇д̇ум̣. д̇асмаа на д̇з сукахзд̇уу, д̣̇угканд̇араабаг̇амз бана авин̃н̃уунам̣ сукасан̃н̃аа яат̇аа жирад̇арам̣ таанаад̣̇иирияаабат̇асаман̇г̇ий худ̇ваа д̇ад̣̇ан̃н̃аирияаабат̇асамааяог̇з маханд̇ан̃жа бхаарам̣ вахад̇о бхааранигкзбз жзва вуубасамз жа, д̇асмаа над̇т̇зва суканд̇и? д̇аяид̣̇ам̣ саммад̣̇зва сукахзд̇ум̣ абарин̃н̃ааяа д̇асса нияамаабхаавабаригаббанам̣. аарамман̣амад̇д̇амзва хи гзвалам̣ сукахзд̇ум̣ манасигад̇ваа звам̣ вуд̇д̇ам̣, аж̇жхад̇д̇игасарийрасса авад̇т̇аависзсам̣ самуд̣̇ид̇ам̣ бана згаж̇жхам̣ д̇ад̣̇убхаяам̣ сукаад̣̇ихзд̇ууд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. яаад̣̇исан̃жа д̇ад̣̇убхаяам̣ сукавзд̣̇анааяа хзд̇у, д̇аад̣̇исам̣ на гад̣̇аажиби д̣̇угкавзд̣̇анааяа хзд̇у ход̇ийд̇и вавад̇т̇ид̇аа зва сукаад̣̇ихзд̇у. яат̇аа наама д̇зж̇од̇хаад̇у саалияавад̣аагасассаад̣̇ийнам̣ яаад̣̇исамавад̇т̇анд̇арам̣ бад̇ваа саад̇амад̇хурабхаавахзд̇у ход̇и, на д̇аад̣̇исамзва бад̇ваа гад̣̇аажиби асаад̇аамад̇хурабхаавахзд̇у ход̇и, звам̣самбад̣̇амид̣̇ам̣ д̣̇адтаб̣б̣ам̣.
д̣̇угкаабаг̇амзва
звамзд̇аа ан̃н̃аман̃н̃абадибагкасабхаавававад̇т̇ид̇алагкан̣аа зва д̇иссо взд̣̇анаа бхаг̇авад̇аа д̣̇зсид̇аа. д̇ан̃жа ко вибассанаагаммигаанам̣ яог̇ааважараанам̣ взд̣̇анаамукзна аруубагаммадтаанад̣̇ассанад̇т̇ам̣. д̣̇увид̇хан̃хи гаммадтаанам̣ руубагаммадтаанам̣, аруубагаммадтаананд̇и. д̇ад̇т̇а бхаг̇аваа руубагаммадтаанам̣ гат̇знд̇о сан̇кзбаманасигааравасзна ваа вид̇т̇аараманасигааравасзна ваа жад̇уд̇хаад̇увавад̇т̇аанаад̣̇ивасзна ваа гат̇зд̇и. аруубагаммадтаанам̣ бана гат̇знд̇о пассавасзна ваа взд̣̇анаавасзна ваа жид̇д̇авасзна ваа гат̇зд̇и. згажжасса хи аабаат̇аг̇ад̇з аарамман̣з ааваж̇ж̇ад̇о д̇ад̇т̇а жид̇д̇ажзд̇асигаанам̣ батамаабхинибаад̇о пассо д̇ам̣ аарамман̣ам̣ пусанд̇о уббаж̇ж̇амаано баагадо ход̇и, згажжасса д̇ам̣ аарамман̣ам̣ анубхаванд̇ий уббаж̇ж̇амаанаа взд̣̇анаа баагадаа ход̇и, згажжасса д̇ам̣ аарамман̣ам̣ виж̇аананд̇ам̣ уббаж̇ж̇амаанам̣ вин̃н̃аан̣ам̣ баагадам̣ ход̇и. ид̇и д̇зсам̣ д̇зсам̣ буг̇г̇алаанам̣ аж̇жхаасаязна яат̇аабаагадам̣ пассаад̣̇имукзна д̇ид̇хаа аруубагаммадтаанам̣ гат̇зд̇и.
д̇ад̇т̇а
со ‘‘имз пассабан̃жамагаа д̇хаммаа гим̣ниссид̇аа’’д̇и убад̇хаарзнд̇о ‘‘вад̇т̇униссид̇аа’’д̇и баж̇аанаад̇и. вад̇т̇у наама гараж̇агааяо. яам̣ санд̇хааяа вуд̇д̇ам̣ ‘‘ид̣̇ан̃жа бана мз вин̃н̃аан̣ам̣ зд̇т̇асид̇ам̣ зд̇т̇абадиб̣ад̣̇д̇ха’’нд̇и
‘‘лагкан̣ан̃жа ад̇хидтаанам̣, уббад̇д̇и анусаяо д̇ат̇аа;
таанам̣ бавад̇д̇игаало жа, инд̣̇рияан̃жа д̣̇вид̇хаад̣̇ид̇аа’’д̇и. –
ид̣̇ам̣ лагкан̣ам̣ хздтаа вуд̇д̇амзва. ад̇хидтаананд̇и пассо. ‘‘пассабажжаяаа взд̣̇анаа’’д̇и хи важанад̇о пассо взд̣̇анааяа ад̇хидтаанам̣. д̇ат̇аа хи со взд̣̇анаад̇хидтаанабхаавад̇о нижжаммаг̇аавийубамааяа
уббад̇д̇ийд̇и уббад̇д̇игааран̣ам̣. идтаарамман̣абхууд̇аа хи сад̇д̇асан̇каараа сукавзд̣̇анааяа уббад̇д̇игааран̣ам̣, д̇з зва анидтаарамман̣абхууд̇аа д̣̇угкавзд̣̇анааяа, маж̇жхад̇д̇аарамман̣абхууд̇аа ад̣̇угкамасукааяа. вибаагад̇о д̇ад̣̇аагаараг̇г̇ахан̣ад̇о жзд̇т̇а идтаанидтад̇аа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа.
анусаяод̇и
‘‘сукааяа ко, аавусо висаака, взд̣̇анааяа рааг̇аанусаяо анусзд̇ий’’д̇иаад̣̇и (ма. ни. 1.465).
д̣̇идтимаанаанусаяаа жзд̇т̇а рааг̇абагкияаа гаад̇аб̣б̣аа. сукаабхинанд̣̇анзна хи д̣̇идтиг̇ад̇игаа ‘‘сассад̇а’’нд̇иаад̣̇инаа саггааяз абхинивисанд̇и, маанаж̇аад̇игаа жа маанам̣ ж̇аббзнд̇и ‘‘сзяяохамасмий’’д̇иаад̣̇инаа. вижигижчаанусаяо бана авиж̇ж̇аабагкиго гаад̇аб̣б̣о. д̇ат̇аа хи вуд̇д̇ам̣ бадижжасамуббаад̣̇авибхан̇г̇з (вибха. 288-289) ‘‘взд̣̇анаабажжаяаа вижигижчаа’’д̇и. анусаяаанан̃жа д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇а санд̇аанз аббахийнабхаавзна т̇аамаг̇аманам̣. д̇асмаа ‘‘сукааяа взд̣̇анааяа рааг̇аанусаяо анусзд̇ий’’д̇и маг̇г̇зна аббахийнад̇д̇аа ануруубагааран̣алаабхз уббаж̇ж̇анаарахо рааг̇о, д̇ад̇т̇а саяид̇о вияа ход̇ийд̇и ад̇т̇о. зса наяо сзсзсуби.
таананд̇и
бавад̇д̇игаалод̇и бавад̇д̇игкан̣о, бавад̇д̇анаагаланан̃жа. бавад̇д̇игкан̣зна хи сукад̣̇угкавзд̣̇анаанам̣ сукад̣̇угкабхааво вавад̇т̇ид̇о. яат̇ааха –
‘‘сукаа ко, аавусо висаака, взд̣̇анаа тид̇исукаа вибарин̣аамад̣̇угкаа, д̣̇угкаа ко, аавусо висаака, взд̣̇анаа тид̇ид̣̇угкаа вибарин̣аамасукаа’’д̇и (ма. ни. 1.465).
сукааяа взд̣̇анааяа ад̇т̇ибхааво сукам̣, над̇т̇ибхааво д̣̇угкам̣. д̣̇угкааяа взд̣̇анааяа ад̇т̇ибхааво д̣̇угкам̣, над̇т̇ибхааво суканд̇и ад̇т̇о. ад̣̇угкамасукааяа взд̣̇анааяа бавад̇д̇анаагаланам̣ бавад̇д̇ияаа аагаланам̣ анаагаланан̃жа ж̇аананам̣ аж̇аананан̃жа сукад̣̇угкабхаавававад̇т̇аанам̣. вуд̇д̇амби жзд̇ам̣ –
‘‘ад̣̇угкамасукаа
инд̣̇рияанд̇и зд̇аа хи сукаад̣̇аяо д̇иссо взд̣̇анаа сукинд̣̇рияам̣, д̣̇угкинд̣̇рияам̣, соманассинд̣̇рияам̣, д̣̇оманассинд̣̇рияам̣, убзгкинд̣̇рияанд̇и ад̇хибад̇зяяадтзна инд̣̇рияад̇о бан̃жад̇хаа вибхад̇д̇аа. гааяиган̃хи саад̇ам̣ сукинд̣̇рияанд̇и вуд̇д̇ам̣, асаад̇ам̣ д̣̇угкинд̣̇рияанд̇и. маанасам̣ бана саад̇ам̣ соманассинд̣̇рияанд̇и вуд̇д̇ам̣, асаад̇ам̣ д̣̇оманассинд̣̇рияанд̇и. д̣̇увид̇хамби нзва саад̇ам̣ наасаад̇ам̣ убзгкинд̣̇рияанд̇и. гим̣ банзд̇т̇а гааран̣ам̣ – яат̇аа гааяигажзд̇асигаа сукад̣̇угкавзд̣̇анаа ‘‘сукинд̣̇рияам̣ соманассинд̣̇рияам̣, д̣̇угкинд̣̇рияам̣ д̣̇оманассинд̣̇рияа’’нд̇и вибхаж̇ид̇ваа вуд̇д̇аа, на звам̣ ад̣̇угкамасукаад̇и? бхзд̣̇аабхаавад̇о. яат̇зва хи ануг̇г̇ахасабхааваа б̣аад̇хагасабхааваа жа сукад̣̇угкавзд̣̇анаа ан̃н̃ат̇аа гааяасса ануг̇г̇ахам̣ б̣аад̇хаган̃жа гаронд̇и, жид̇д̇асса жа ан̃н̃ат̇аа, на звам̣ ад̣̇угкамасукаа, д̇асмаа бхзд̣̇аабхаавад̇о вибхаж̇ид̇ваа на вуд̇д̇аа.
д̣̇вид̇хаад̣̇ид̇аад̇и саб̣б̣ааби хи взд̣̇анаа взд̣̇аяид̇адтзна згавид̇хааби ниссаяабхзд̣̇зна д̣̇увид̇хаа – гааяигаа жзд̇асигаад̇и, сукаа, д̣̇угкаа, ад̣̇угкамасукаад̇и д̇ивид̇хаа, жад̇уяонивасзна
‘‘жагкунаа руубам̣ д̣̇исваа соманассадтаанияам̣ руубам̣ убавижарад̇и, д̣̇оманассадтаанияам̣, убзгкаадтаанияам̣ руубам̣ убавижарад̇и, сод̇зна сад̣̇д̣̇ам̣…бз… манасаа д̇хаммам̣ вин̃н̃ааяа соманассадтаанияам̣ д̇хаммам̣ убавижарад̇и, д̣̇оманассадтаанияам̣, убзгкаадтаанияам̣ д̇хаммам̣ убавижарад̇ий’’д̇и (а. ни. 3.62).
звам̣ адтаарасавид̇хаа хонд̇и. д̇ат̇аа ча г̇зхассид̇аани соманассаани, ча г̇зхассид̇аани д̣̇оманассаани, ча г̇зхассид̇аа убзгкаа, д̇ат̇аа нзгкаммассид̇аа соманассаад̣̇аяод̇и звам̣ чад̇д̇им̣савид̇хаа
багин̣н̣агагат̇аа нидтид̇аа.
г̇аат̇аасу самаахид̇од̇и убажаараббанаабхзд̣̇зна самаад̇хинаа самаахид̇о. д̇зна самат̇абхааванаануяог̇ам̣ д̣̇ассзд̇и. самбаж̇аанод̇и саад̇т̇агасамбаж̇ан̃н̃аад̣̇инаа жад̇уб̣б̣ид̇хзна самбаж̇ан̃н̃зна самбаж̇аано. д̇зна вибассанаануяог̇ам̣ д̣̇ассзд̇и. сад̇од̇и сад̇огаарий. д̇зна самат̇авибассанаанаязна д̇хаммаа бхааванаабаарибуурим̣ г̇ажчанд̇и. д̇зна саманнааг̇ад̇ад̇д̇ам̣ д̣̇ассзд̇и. взд̣̇анаа жа баж̇аанаад̇ийд̇и ‘‘имаа взд̣̇анаа, зд̇д̇агаа взд̣̇анаа’’д̇и сабхаавад̇о вибхааг̇ад̇о ‘‘анижжаа д̣̇угкаа вибарин̣аамад̇хаммаа’’д̇и анижжаад̣̇илагкан̣ад̇о жа буб̣б̣абхааг̇з д̇ийхи барин̃н̃аахи бариж̇аананд̇о вибассанам̣ вад̣дхзд̇ваа арияамаг̇г̇зна барин̃н̃аабадивзд̇хзна баж̇аанаад̇и. взд̣̇анаанан̃жа самбхаванд̇и самуд̣̇аяасажжам̣. яад̇т̇а жзд̇аа нируж̇жханд̇ийд̇и зд̇д̇аавад̇аа взд̣̇анаа яад̇т̇а нируж̇жханд̇и, д̇ам̣ нирод̇хасажжам̣. каяаг̇ааминанд̇и взд̣̇анаанам̣ каяаг̇ааминам̣ арияамаг̇г̇ан̃жа баж̇аанаад̇ийд̇и самб̣анд̇хо. взд̣̇анаанам̣ каяаад̇и звам̣ жад̇д̇аари сажжаани нижчаад̇о бариниб̣б̣уд̇од̇и нид̇д̇ан̣хо, бахийнад̇ан̣хо, гилзсабариниб̣б̣аанзна, канд̇хабариниб̣б̣аанзна жа бариниб̣б̣уд̇о ход̇и.
д̇ад̇ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
4. д̣̇уд̇ияавзд̣̇анаасуд̇д̇аван̣н̣анаа
53. жад̇уд̇т̇з д̣̇угкад̇о д̣̇адтаб̣б̣аад̇и сукавзд̣̇анаа вибарин̣аамад̣̇угкавасзна д̣̇угкаад̇и н̃аан̣ажагкунаа бассид̇аб̣б̣аа. саллад̇о д̣̇адтаб̣б̣аад̇и д̣̇уннийхаран̣адтзна анд̇од̇уд̣̇анадтзна бийл̣анадтзна д̣̇угкад̣̇угкабхаавзна д̣̇угкавзд̣̇анаа салланд̇и бассид̇аб̣б̣аа. анижжад̇од̇и худ̇ваа абхаавад̇о уд̣̇аяаб̣б̣аяаванд̇ад̇о д̇аавагаалигад̇о нижжабадибагкад̇о жа ад̣̇угкамасукаа взд̣̇анаа анижжаад̇и бассид̇аб̣б̣аа. гааман̃жзд̇т̇а саб̣б̣ааби взд̣̇анаа анижжад̇о бассид̇аб̣б̣аа, анижжад̣̇ассанад̇о бана саад̇исаяам̣ вирааг̇анимид̇д̇ам̣ д̣̇угкад̣̇ассананд̇и имамад̇т̇ам̣ д̣̇ассзнд̇о сад̇т̇аа ‘‘сукаа, бхигкавз, взд̣̇анаа д̣̇угкад̇о д̣̇адтаб̣б̣аа, д̣̇угкаа взд̣̇анаа саллад̇о д̣̇адтаб̣б̣аа’’д̇и ааха. ат̇а ваа яад̇т̇а бут̇уж̇ж̇анаа сукаабхинивзсино, д̇ад̇т̇а ниб̣б̣зд̣̇аж̇ананад̇т̇ам̣ д̇ат̇аа вуд̇д̇ам̣. д̇знассаа сан̇каарад̣̇угкад̇ааяа д̣̇угкабхааво д̣̇ассид̇о. яад̣̇анижжам̣, д̇ам̣ д̣̇угканд̇и вибарин̣аамад̣̇угкад̇ааяа ‘‘сукаа, бхигкавз, взд̣̇анаа д̣̇угкад̇о д̣̇адтаб̣б̣аа’’д̇и
зд̇т̇а жа ‘‘сукаа взд̣̇анаа д̣̇угкад̇о д̣̇адтаб̣б̣аа’’д̇и зд̇зна рааг̇асса самуг̇гхаад̇ануубааяо д̣̇ассид̇о. сукавзд̣̇анааяа хи рааг̇аанусаяо анусзд̇и. ‘‘д̣̇угкаа взд̣̇анаа саллад̇о д̣̇адтаб̣б̣аа’’д̇и зд̇зна д̣̇осасса самуг̇гхаад̇ануубааяо д̣̇ассид̇о. д̣̇угкавзд̣̇анааяа хи бадигхаанусаяо анусзд̇и. ‘‘ад̣̇угкамасукаа взд̣̇анаа анижжад̇о д̣̇адтаб̣б̣аа’’д̇и зд̇зна мохасса самуг̇гхаад̇ануубааяо д̣̇ассид̇о. ад̣̇угкамасукавзд̣̇анааяа хи авиж̇ж̇аанусаяо анусзд̇и.
д̇ат̇аа
яад̇од̇и яад̣̇аа, яасмаа ваа. арияод̇и гилзсзхи аарагаа тид̇о барисуд̣̇д̇хо. саммад̣̇д̣̇асод̇и саб̣б̣аасам̣ взд̣̇анаанам̣ жад̇уннамби ваа сажжаанам̣ авибарийд̇ад̣̇ассаавий. ажчзжчи д̇ан̣ханд̇и взд̣̇анаамуулагам̣ д̇ан̣хам̣ аг̇г̇амаг̇г̇зна чинд̣̇и, анавасзсад̇о самужчинд̣̇и. вивад̇д̇аяи сам̣яож̇ананд̇и д̣̇асавид̇хам̣ сам̣яож̇анам̣ баривад̇д̇аяи, ниммууламагааси. саммаад̇и хзд̇унаа гааран̣зна. маанаабхисамаяаад̇и маанасса д̣̇ассанаабхисамаяаа, бахаанаабхисамаяаа ваа. арахад̇д̇амаг̇г̇о хи гижжавасзна маанам̣ бассад̇и, аяамасса д̣̇ассанаабхисамаяо. д̇зна д̣̇идто бана со д̇аавад̣̇зва бахийяад̇и д̣̇идтависзна д̣̇идтасад̇д̇аанам̣ ж̇ийвид̇ам̣ вияа, аяамасса бахаанаабхисамаяо. анд̇амагааси д̣̇угкассаад̇и звам̣ арахад̇д̇амаг̇г̇зна маанасса д̣̇идтад̇д̇аа бахийнад̇д̇аа жа саб̣б̣ассзва ваддад̣̇угкасса годисан̇каад̇ам̣ анд̇ам̣ барижчзд̣̇ам̣ баривадумам̣ агааси, анд̇имасамуссаяамад̇д̇аавасзсам̣ д̣̇угкамагаасийд̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и.
г̇аат̇аасу яод̇и яо арияасааваго. ад̣̇д̣̇аад̇и ад̣̇д̣̇аса, сукавзд̣̇анам̣ д̣̇угкад̇о бассийд̇и ад̇т̇о. сукавзд̣̇анаа д̣̇угкамад̣̇д̣̇агки саллад̇од̇и яат̇аа саллам̣ сарийрам̣ анубависанд̇амби бавидтамби уд̣̇д̇харияамаанамби бийл̣амзва ж̇анзд̇и, звам̣ д̣̇угкавзд̣̇анаа уббаж̇ж̇амаанааби тид̇иббад̇д̇ааби бхиж̇ж̇амаанааби виб̣аад̇хад̇иязваад̇и д̇ам̣ саллад̇о вибассийд̇и вуд̇д̇ам̣. ад̣̇д̣̇агки нам̣ анижжад̇од̇и сукад̣̇угкад̇о санд̇асабхаавад̇ааяа санд̇ад̇араж̇аад̇игамби нам̣ ад̣̇угкамасукам̣ анижжанд̇игад̇ааяа анижжад̇о басси.
са вз саммад̣̇д̣̇асод̇и со звам̣ д̇иссаннам̣ взд̣̇анаанам̣ саммад̣̇зва д̣̇угкаад̣̇ид̇о д̣̇ассаавий. яад̇од̇и яасмаа. д̇ад̇т̇аад̇и взд̣̇анааяам̣. вимужжад̇ийд̇и самужчзд̣̇авимуд̇д̇ивасзна вимужжад̇и. ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣ ход̇и – яасмаа сукаад̣̇ийни д̣̇угкаад̣̇ид̇о ад̣̇д̣̇аса, д̇асмаа д̇ад̇т̇а взд̣̇анааяа д̇аббадиб̣ад̣̇д̇хачанд̣̇арааг̇аббахаанзна самужчзд̣̇авасзна вимужжад̇и. яам̣сад̣̇д̣̇з хи вуд̇д̇з д̇ам̣сад̣̇д̣̇о аахарид̇ваа вад̇д̇аб̣б̣о. ат̇а ваа яад̇од̇и гааяаваажаажид̇д̇зхи сам̣яад̇о яад̇ад̇д̇о, яад̇ад̇и бад̣̇ахад̇ийд̇и ваа яад̇о, ааяад̇ад̇ийд̇и ад̇т̇о. абхин̃н̃аавосид̇од̇и взд̣̇анаамукзна жад̇усажжагаммадтаанам̣ бхаавзд̇ваа чадтаабхин̃н̃ааяа барияосид̇о гад̇агижжо. санд̇од̇и рааг̇аад̣̇игилзсавуубасамзна санд̇о. яог̇аад̇иг̇од̇и гаамаяог̇аад̣̇им̣ жад̇уб̣б̣ид̇хамби яог̇ам̣ ад̇игганд̇о. убхаяахид̇амунанад̇о мунийд̇и.
жад̇уд̇т̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
5. батамазсанаасуд̇д̇аван̣н̣анаа
54. бан̃жамз зсанаад̇и г̇авзсанаа бариязсанаа маг̇г̇анаа. д̇аа вибхааг̇ад̇о д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘гаамзсанаа’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а гаамзсанаад̇и гаамаанам̣ зсанаа, гаамасан̇каад̇аа ваа зсанаа гаамзсанаа. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘д̇ад̇т̇а гад̇амаа гаамзсанаа? яо гаамзсу гаамажчанд̣̇о, гаамарааг̇о, гаамананд̣̇ий, гаамаснзхо
д̇асмаа гаамарааг̇о гаамзсанаад̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣о. бхавзсанааяаби зсзва наяо. вуд̇д̇амби жзд̇ам̣ –
‘‘д̇ад̇т̇а
д̇асмаа бхавзсанарааг̇о руубааруубабхавабад̇т̇анаа бхавзсанаад̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. б̣рахмажарияасса зсанаа б̣рахмажариязсанаа. яат̇ааха –
‘‘д̇ад̇т̇а
д̇асмаа д̣̇идтиг̇ад̇асаммад̇асса б̣рахмажарияасса зсанаа д̣̇идтиб̣рахмажариязсанаад̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣аад̇и. зд̇д̇аавад̇аа рааг̇ад̣̇идтияо зсанаад̇и д̣̇ассид̇аа хонд̇и. на гзвалан̃жа рааг̇ад̣̇идтияова зсанаа, д̇ад̣̇згадтам̣ гаммамби. вуд̇д̇амби жзд̇ам̣ –
‘‘д̇ад̇т̇а гад̇амаа гаамзсанаа? гаамарааг̇о д̇ад̣̇згадтам̣ агусалам̣ гааяагаммам̣ важийгаммам̣ маногаммам̣, аяам̣ вужжад̇и гаамзсанаа. д̇ад̇т̇а гад̇амаа бхавзсанаа? бхаварааг̇о д̇ад̣̇згадтам̣ агусалам̣ гааяагаммам̣ важийгаммам̣ маногаммам̣, аяам̣ вужжад̇и бхавзсанаа. д̇ад̇т̇а гад̇амаа б̣рахмажариязсанаа? анд̇аг̇г̇аахигаа д̣̇идти д̇ад̣̇згадтам̣ агусалам̣ гааяагаммам̣, важийгаммам̣, маногаммам̣, аяам̣ вужжад̇и б̣рахмажариязсанаа’’д̇и (вибха. 919) –
звамзд̇аа д̇иссо зсанаа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа.
г̇аат̇аасу самбхаванд̇и зд̇т̇а зсанаанам̣ уббад̇д̇ихзд̇убхууд̇аа авиж̇ж̇аад̣̇аяо д̇ан̣хаа жаад̇и самбхаво, самуд̣̇аяод̇и ад̇т̇о. яад̇т̇а жзд̇аа нируж̇жханд̇ийд̇и б̣рахмажариязсанаа батамамаг̇г̇зна нируж̇жхад̇и, гаамзсанаа
бан̃жамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
6. д̣̇уд̇ияазсанаасуд̇д̇аван̣н̣анаа
55. чадтз б̣рахмажариязсанаа сахаад̇и б̣рахмажариязсанааяа сад̣̇д̇хим̣. вибхад̇д̇илобзна хи аяам̣ нид̣̇д̣̇зсо, гаран̣ад̇т̇з ваа зд̇ам̣ бажжад̇д̇аважанам̣. ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣ ход̇и ‘‘б̣рахмажариязсанааяа сад̣̇д̇хим̣ гаамзсанаа, бхавзсанаад̇и д̇иссо зсанаа’’д̇и. д̇аасу б̣рахмажариязсанам̣ саруубад̇о д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘ид̇исажжабараамаасо, д̣̇идтидтаанаа самуссаяаа’’д̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ассад̇т̇о – ид̇и звам̣ сажжанд̇и бараамаасо ид̇исажжабараамаасо. ид̣̇амзва сажжам̣, могхаман̃н̃анд̇и д̣̇идтияаа бавад̇д̇иаагаарам̣ д̣̇ассзд̇и. д̣̇идтияо зва саб̣б̣аанад̇т̇ахзд̇убхаавад̇о д̣̇идтидтаанаа. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ – ‘‘мижчаад̣̇идтибарамаахам̣, бхигкавз, важ̇ж̇ам̣ вад̣̇аамий’’д̇и (а. ни. 1.310). д̇аа зва жа убаруубари вад̣дхамаанаа лобхаад̣̇игилзсасамуссаязна жа самуссаяаа, ‘‘ид̣̇амзва сажжам̣, могхаман̃н̃а’’нд̇и мижчаабхинивисамаанаа саб̣б̣аанад̇т̇ахзд̇убхууд̇аа гилзсад̣̇угкуубажаяахзд̇убхууд̇аа жа д̣̇идтияо б̣рахмажариязсанаад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. зд̇зна бавад̇д̇иаагаарад̇о ниб̣б̣ад̇д̇ид̇о жа б̣рахмажариязсанаа д̣̇ассид̇аад̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣аа.
саб̣б̣арааг̇авирад̇д̇ассаад̇и саб̣б̣зхи гаамарааг̇абхаварааг̇зхи вирад̇д̇асса. д̇ад̇о зва д̇ан̣хагкаяасан̇каад̇з ниб̣б̣аанз вимуд̇д̇ад̇д̇аа д̇ан̣хагкаяавимуд̇д̇ино арахад̇о. зсанаа бадиниссадтаад̇и гаамзсанаа, бхавзсанаа жа саб̣б̣асо ниссадтаа бахийнаа. д̣̇идтидтаанаа самуухад̇аад̇и б̣рахмажариязсанаасан̇каад̇аа д̣̇идтидтаанаа жа батамамаг̇г̇знзва самуг̇гхаад̇ид̇аа. зсанаанам̣ каяаад̇и звамзд̇аасам̣ д̇иссаннам̣ зсанаанам̣ каяаа ануббаад̣̇анирод̇хаа бхиннагилзсад̇д̇аа. бхигкууд̇и жа саб̣б̣асо аасаабхаа ваа. нираасод̇и жа д̣̇идтзгадтасса вижигижчаагат̇ам̣гат̇аасалласса бахийнад̇д̇аа агат̇ам̣гат̇ийд̇и жа вужжад̇ийд̇и.
чадтасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
7-8. аасавасуд̇д̇ад̣̇ваяаван̣н̣анаа
56-57. сад̇д̇амз гаамаасавод̇и гаамзсу аасаво, гаамасан̇каад̇о ваа аасаво гаамаасаво бхаваасаво. авиж̇ж̇аава авиж̇ж̇аасаво.
аасаваанан̃жа самбхаванд̇и зд̇т̇а аяонисоманасигааро авиж̇ж̇аад̣̇аяо жа гилзсаа аасаваанам̣ самбхаво. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘аяонисо, бхигкавз, манасигарод̇о ануббаннаа жзва аасаваа уббаж̇ж̇анд̇и, уббаннаа жа аасаваа бавад̣дханд̇ий’’д̇и (ма. ни. 1.15).
‘‘авиж̇ж̇аа, бхигкавз, буб̣б̣ан̇г̇амаа агусалаанам̣ д̇хаммаанам̣ самаабад̇д̇ияаа анвад̣̇зва ахиригам̣ анод̇д̇абба’’нд̇и (ид̇иву. 40) жа.
маг̇г̇ан̃жа каяаг̇ааминанд̇и аасаваанам̣ каяаг̇ааминам̣ арияамаг̇г̇ан̃жа. д̇ад̇т̇а гаамаасаво анааг̇аамимаг̇г̇зна бахийяад̇и, бхаваасаво авиж̇ж̇аасаво жа арахад̇д̇амаг̇г̇зна. гаамубаад̣̇аанам̣ вияа гаамаасавоби аг̇г̇амаг̇г̇аваж̇жход̇и жа вад̣̇анд̇и. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва. адтамз абуб̣б̣ам̣ над̇т̇и.
сад̇д̇амаадтамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
9. д̇ан̣хаасуд̇д̇аван̣н̣анаа
58. навамз д̇ан̣хааяанадтзна д̇ан̣хаа, руубаад̣̇ивисаяам̣ д̇асад̇ийд̇и ваа д̇ан̣хаа. ид̣̇аани д̇ам̣ вибхаж̇ид̇ваа д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘гаамад̇ан̣хаа’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а бан̃жагаамаг̇ун̣иго рааг̇о гаамад̇ан̣хаа. руубааруубабхавзсу чанд̣̇арааг̇о жхаананиганд̇и сассад̇ад̣̇идтисахаг̇ад̇о рааг̇о бхававасзна бад̇т̇анаа жа бхавад̇ан̣хаа. ужчзд̣̇ад̣̇идтисахаг̇ад̇о рааг̇о вибхавад̇ан̣хаа. абижа бажчимад̇ан̣хаад̣̇ваяам̣ табзд̇ваа сзсаа саб̣б̣ааби д̇ан̣хаа гаамад̇ан̣хаа зва. яат̇ааха –
‘‘д̇ад̇т̇а гад̇амаа бхавад̇ан̣хаа? сассад̇ад̣̇идтисахаг̇ад̇о рааг̇о саарааг̇о жид̇д̇асса саарааг̇о – аяам̣ вужжад̇и бхавад̇ан̣хаа. д̇ад̇т̇а гад̇амаа вибхавад̇ан̣хаа? ужчзд̣̇ад̣̇идтисахаг̇ад̇о рааг̇о саарааг̇о жид̇д̇асса саарааг̇о, аяам̣ вужжад̇и вибхавад̇ан̣хаа
имаа
г̇аат̇аасу д̇ан̣хааяог̇знаад̇и д̇ан̣хаасан̇каад̇зна яог̇зна, гаамаяог̇зна, бхаваяог̇зна жа. сам̣яуд̇д̇аад̇и самб̣анд̇хаа, бхаваад̣̇ийсу сам̣яож̇ид̇аа ваа. д̇знзвааха ‘‘рад̇д̇ажид̇д̇аа бхаваабхавз’’д̇и. куд̣̇д̣̇агз жзва маханд̇з жа бхавз лаг̇г̇ажид̇д̇аад̇и ад̇т̇о. ат̇а ваа бхавод̇и сассад̇ад̣̇идти, абхавод̇и ужчзд̣̇ад̣̇идти. д̇асмаа бхаваабхавз сассад̇ужчзд̣̇ад̣̇идтийсу сад̇д̇ависад̇д̇ажид̇д̇аад̇и. зд̇зна бхавад̇ан̣хаа, вибхавад̇ан̣хаа жа д̣̇ассид̇аа. имасмим̣ багкз ‘‘д̇ан̣хааяог̇знаа’’д̇и иминаа гаамад̇ан̣хаава д̣̇ассид̇аад̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. д̇з яог̇аяуд̇д̇аа маарассаад̇и д̇з звам̣бхууд̇аа буг̇г̇алаа маарасса баасасан̇каад̇зна яог̇зна яуд̇д̇аа б̣ад̣̇д̇хаа. рааг̇о хи маараяог̇о маарабаасод̇и вужжад̇и. яат̇ааха –
‘‘анд̇алигкажаро баасо, явааяам̣ жарад̇и маанасо;
д̇зна д̇ам̣ б̣аад̇хаяиссаами, на мз саман̣а могкасий’’д̇и. (сам̣. ни. 1.151; махаава. 33);
жад̇уухи яог̇зхи анубад̣̇д̣̇уд̇ад̇д̇аа яог̇агкзмам̣, ниб̣б̣аанам̣ арахад̇д̇ан̃жа, д̇асса анад̇хиг̇амзна аяог̇агкзмино. убаруубари гилзсаабхисан̇каараанам̣ ж̇ананад̇о ж̇анаа, баан̣ино. руубаад̣̇ийсу сад̇д̇аа висад̇д̇аад̇и сад̇д̇аа.
‘‘канд̇хаанан̃жа бадибаади, д̇хаад̇уааяад̇анаана жа;
аб̣б̣ожчиннам̣ вад̇д̇амаанаа, сам̣саарод̇и бавужжад̇ий’’д̇и. –
звам̣ вуд̇д̇ам̣ канд̇хаад̣̇ийнам̣ абараабаруббад̇д̇исан̇каад̇ам̣ сам̣саарам̣ г̇ажчанд̇и, д̇ад̇о на мужжанд̇и. гасмаа? д̇ан̣хааяог̇аяуд̇д̇ад̇д̇аа ж̇аад̇имаран̣аг̇аамино бунаббунам̣ ж̇ананамаран̣ассзва убаг̇аманасийлаад̇и. зд̇д̇аавад̇аа ваддам̣ ‘‘яз жа д̇ан̣хам̣ баханд̇ваанаа’’д̇и г̇аат̇амааха. саа хздтаа вуд̇д̇анаяад̇д̇аа сувин̃н̃зяяаава.
навамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
10. маарад̇хзяяасуд̇д̇аван̣н̣анаа
59. д̣̇асамасса гаа уббад̇д̇и? згад̣̇ивасам̣ гира сад̇т̇аа сзгкаб̣ахулааяа барисааяа баривуд̇о нисинно д̇зсам̣ аж̇жхаасаяам̣ ологзд̇ваа убари висзсаад̇хиг̇амааяа уссаахам̣ ж̇анзд̇ум̣ асзгкабхуумим̣ т̇омзнд̇о ид̣̇ам̣ суд̇д̇ам̣ абхааси. д̇ад̇т̇а ад̇иггаммаад̇иаад̣̇ийсу аяам̣ сан̇кзбад̇т̇о – ад̇иггамма ад̇иггамид̇ваа абхибхавид̇ваа. маарад̇хзяяам̣ маарасса висаяам̣ иссарияадтаанам̣. аад̣̇ижжова яат̇аа аад̣̇ижжо аб̣бхаад̣̇иубаггилзсавимуд̇д̇о ад̇д̇ано ид̣̇д̇хияаа аанубхаавзна д̇зж̇асаад̇и д̇ийхи г̇ун̣зхи саманнааг̇ад̇о набхам̣ аб̣бхуссаггамаано саб̣б̣ам̣ аагаасаг̇ад̇ам̣ д̇амам̣ ад̇иггамма ад̇иггамид̇ваа абхибхавид̇ваа вид̇хамид̇ваа вирожад̇и, обхаасад̇и, д̇абад̇и; звамзва кийн̣аасаво бхигку д̇ийхи д̇хаммзхи саманнааг̇ад̇о саб̣б̣убаггилзсавимуд̇д̇о маарад̇хзяяасан̇каад̇ам̣ д̇збхуумагад̇хаммаббавад̇д̇ам̣ абхибхавид̇ваа вирожад̇ийд̇и.
асзгкзнаад̇и зд̇т̇а сигкаасу ж̇аад̇аад̇и сзгкаа, сад̇д̇аннам̣ сзгкаанам̣ зд̇зд̇и ваа сзгкаа, абарияосид̇асигкад̇д̇аа саяамзва сигканд̇ийд̇и ваа сзгкаа маг̇г̇ад̇хаммаа хздтимапалад̇д̇аяад̇хаммаа жа. аг̇г̇апалад̇хаммаа бана убари сигкид̇аб̣б̣аабхаавзна на сзгкаад̇и асзгкаа. яад̇т̇а хи сзгкабхааваасан̇гаа ад̇т̇и, д̇ад̇т̇ааяам̣ бадисзд̇ход̇и логияад̇хаммзсу ниб̣б̣аанз жа асзгкабхааваанаабад̇д̇и д̣̇адтаб̣б̣аа. сийласамаад̇хибан̃н̃аасан̇каад̇аа хи сигкаа ад̇д̇ано бадибагкагилзсзхи виббаяуд̇д̇аа барисуд̣̇д̇хаа убаггилзсаанам̣ аарамман̣абхаавамби анубаг̇аманад̇о саад̇исаяам̣ сигкаад̇и вад̇д̇ум̣ яуд̇д̇аа, адтасуби маг̇г̇апалзсу виж̇ж̇анд̇и; д̇асмаа жад̇умаг̇г̇ахздтимапалад̇д̇аяад̇хаммаа вияа арахад̇д̇апалад̇хаммааби ‘‘д̇аасу сигкаасу ж̇аад̇аа’’д̇и жа, д̇ам̣сигкаасаман̇г̇ино арахад̇о ид̇арзсам̣ вияа сзгкад̇д̇з
ат̇а ваа сзгкаад̇и абарияосид̇асигкаанам̣ важананд̇и, асзгкаад̇и бад̣̇ам̣ барияосид̇асигкаанам̣ д̣̇ассананд̇и на логияад̇хамманиб̣б̣аанаанам̣ асзгкабхааваабад̇д̇и. вуд̣дхиббад̇д̇аа сзгкаа асзгкаа жа сзгкад̇хаммзсу зва гзсан̃жи вуд̣дхиббад̇д̇аанам̣ асзгкад̇аа аабаж̇ж̇ад̇ийд̇и арахад̇д̇амаг̇г̇ад̇хаммаа вуд̣дхиббад̇д̇аа. яат̇аавуд̇д̇зхи жа ад̇т̇зхи сзгкаад̇и гад̇ваа асзгкаа аабаннаад̇и жз? д̇ам̣ на, сад̣̇исзсу д̇аб̣б̣охаарад̇о. арахад̇д̇амаг̇г̇ад̇о хи ниннаанаагаран̣ам̣ арахад̇д̇апалам̣ табзд̇ваа барин̃н̃аад̣̇игижжагаран̣ам̣ вибаагабхааван̃жа, д̇асмаа д̇з зва сзгкаа д̇хаммаа арахад̇д̇апалабхаавам̣ аабаннаад̇и саггаа вад̇д̇ум̣. гусаласукад̇о жа вибаагасукам̣ санд̇ад̇арад̇ааяа бан̣ийд̇ад̇аранд̇и вуд̣дхиббад̇д̇аава д̇з д̇хаммаа хонд̇ийд̇и ‘‘асзгкаа’’д̇и вужжанд̇и.
д̇з бана асзгкад̇хаммз канд̇хавасзна ид̇ха д̇ид̇хаа вибхаж̇ид̇ваа д̇зхи саманнааг̇амзна кийн̣аасавасса аанубхаавам̣ вибхаавзнд̇о бхаг̇аваа ‘‘асзгкзна сийлагканд̇хзнаа’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а сийласад̣̇д̣̇асса ад̇т̇о хздтаа вуд̇д̇о. канд̇хасад̣̇д̣̇о бана раасимхи бан̃н̃ад̇д̇ияам̣ рул̣хияам̣ г̇ун̣зд̇и б̣ахуусу ад̇т̇зсу д̣̇идтаббаяог̇о. д̇ат̇аа хи ‘‘асан̇кзяяо аббамзяяо махаауд̣̇агагканд̇ход̇взва сан̇кяам̣ г̇ажчад̇ий’’д̇иаад̣̇ийсу (а. ни. 4.51; 6.37) раасимхи ааг̇ад̇о. ‘‘ад̣̇д̣̇асаа ко бхаг̇аваа маханд̇ам̣ д̣̇ааругканд̇хам̣ г̇ан̇г̇ааяа над̣̇ияаа сод̇зна вуяхамаана’’нд̇иаад̣̇ийсу (сам̣. ни. 4.241) бан̃н̃ад̇д̇ияам̣. ‘‘жид̇д̇ам̣ мано маанасам̣ хад̣̇аяам̣ бан̣д̣арам̣ саманнааг̇ад̇од̇и самбаяуд̇д̇о саман̇г̇ийбхууд̇о. самаад̣̇ахад̇и зд̇зна, саяам̣ ваа самаад̣̇ахад̇и, самаад̇хаанамзва ваад̇и самаад̇хи. багаарзхи ж̇аанаад̇и яат̇аасабхаавам̣ бадивиж̇жхад̇ийд̇и бан̃н̃аа. сийламзва канд̇хо сийлагканд̇хо. сзсзсуби зсзва наяо.
д̇ад̇т̇а аг̇г̇апалабхууд̇аа саммааваажаа, саммаагамманд̇о, саммааааж̇ийво жа сабхаавзнзва асзгко сийлагканд̇хо
яасса зд̇з субхаавид̇аад̇и язна арахад̇аа зд̇з сийлаад̣̇аяо асзгкад̇хаммагканд̇хаа субхаавид̇аа судту вад̣дхид̇аа, со аад̣̇ижжова вирожад̇ийд̇и самб̣анд̇хо. ‘‘яасса жзд̇з’’д̇иби батанд̇и. д̇зсан̃жа сад̣̇д̣̇о нибаад̇амад̇д̇ам̣. звамзд̇асмим̣ ваг̇г̇з батамасуд̇д̇з ваддам̣, барияосаанасуд̇д̇з виваддам̣, ид̇арзсу ваддавиваддам̣ гат̇ид̇ам̣.
д̣̇асамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
батамаваг̇г̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
2. д̣̇уд̇ияаваг̇г̇о
1. бун̃н̃агирияавад̇т̇усуд̇д̇аван̣н̣анаа
60. д̣̇уд̇ияаваг̇г̇асса бун̃н̃агирияавад̇т̇уунийд̇и буж̇ж̇абхавапалам̣ ниб̣б̣ад̇д̇знд̇и, ад̇д̇ано санд̇аанам̣ бунанд̇ийд̇и ваа бун̃н̃аани, бун̃н̃аани жа д̇аани хзд̇убажжаязхи гад̇д̇аб̣б̣ад̇о гирияаа жаад̇и бун̃н̃агирияаа. д̇аа зва жа д̇зсам̣ д̇зсам̣ аанисам̣саанам̣ д̣̇аанамаяанд̇и
сийламаяанд̇и нижжасийлаубосат̇анияамаад̣̇ивасзна бан̃жа, адта, д̣̇аса ваа сийлаани самаад̣̇ияанд̇асса сийлабууран̣ад̇т̇ам̣ баб̣б̣аж̇иссаамийд̇и вихаарам̣ г̇ажчанд̇асса баб̣б̣аж̇анд̇асса манорат̇ам̣ мад̇т̇агам̣ баабзд̇ваа ‘‘баб̣б̣аж̇ид̇о вад̇амхи саад̇ху судтуу’’д̇и ааваж̇ж̇знд̇асса сад̣̇д̇хааяа баад̇имогкам̣ барибуурзнд̇асса бан̃н̃ааяа жийвараад̣̇игз бажжавзгканд̇асса сад̇ияаа аабаат̇аг̇ад̇зсу руубаад̣̇ийсу жагкуд̣̇ваараад̣̇ийни сам̣варанд̇асса вийриязна ааж̇ийвам̣ сод̇хзнд̇асса жа бавад̇д̇аа жзд̇анаа сийлад̇ийд̇и сийламаяам̣ бун̃н̃агирияавад̇т̇у наама.
д̇ат̇аа бадисамбхид̣̇ааяам̣ (бади. ма. 1.48) вуд̇д̇зна вибассанаамаг̇г̇зна жагкум̣ анижжад̇о д̣̇угкад̇о анад̇д̇ад̇о вибассанд̇асса сод̇ам̣, гхаанам̣, ж̇ивхам̣, гааяам̣, манам̣. руубз…бз… д̇хаммз, жагкувин̃н̃аан̣ам̣…бз… мановин̃н̃аан̣ам̣. жагкусампассам̣…бз… маносампассам̣, жагкусампассаж̇ам̣ взд̣̇анам̣…бз… маносампассаж̇ам̣ взд̣̇анам̣. руубасан̃н̃ам̣…бз… д̇хаммасан̃н̃ам̣. ж̇араамаран̣ам̣ анижжад̇о д̣̇угкад̇о анад̇д̇ад̇о вибассанд̇асса яаа жзд̇анаа, яаа жа бат̇авийгасин̣аад̣̇ийсу адтад̇им̣сааяа аарамман̣зсу бавад̇д̇аа жхаанажзд̇анаа, яаа жа анаваж̇ж̇зсу гаммааяад̇анасиббааяад̇анавиж̇ж̇аадтаанзсу барижаяаманасигаараад̣̇ивасзна бхааванаамаяам̣ вуд̇д̇анаязна бун̃н̃агирияавад̇т̇у жаад̇и.
згамзган̃жзд̇т̇а яат̇аарахам̣ буб̣б̣абхааг̇ад̇о бадтааяа гааязна гаронд̇асса гааяагаммам̣ ход̇и, д̇ад̣̇ад̇т̇ам̣ ваажам̣ нижчаарзнд̇асса важийгаммам̣, гааяан̇г̇ам̣ ваажан̇г̇ан̃жа ажобзд̇ваа манасаа жинд̇знд̇асса маногаммам̣. аннаад̣̇ийни д̣̇знд̇асса
абарааниби сад̇д̇а бун̃н̃агирияавад̇т̇ууни – абажид̇исахаг̇ад̇ам̣ бун̃н̃агирияавад̇т̇у взяяааважжасахаг̇ад̇ам̣ бад̇д̇иануббад̣̇аанам̣ аб̣бханумод̣̇анам̣ д̣̇зсанаамаяам̣ саванамаяам̣ д̣̇идтиж̇уг̇ад̇ам̣ бун̃н̃агирияавад̇т̇ууд̇и. саран̣аг̇аманамби хи д̣̇идтиж̇уг̇ад̇знзва сан̇г̇аяхад̇и. яам̣ банзд̇т̇а вад̇д̇аб̣б̣ам̣, д̇ам̣ барад̇о аави бхависсад̇и.
д̇ад̇т̇а вуд̣дхад̇арам̣ д̣̇исваа бажжуг̇г̇аманабад̇д̇ажийварабадиг̇г̇ахан̣аабхиваад̣̇анамаг̇г̇асамбад̣̇аанаад̣̇ивасзна абажааяанасахаг̇ад̇ам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. вуд̣дхад̇араанам̣ вад̇д̇абадибад̇д̇игаран̣авасзна, г̇аамам̣ бин̣д̣ааяа бавидтам̣ бхигкум̣ д̣̇исваа бад̇д̇ам̣ г̇ахзд̇ваа г̇аамз бхигкам̣ самбаад̣̇зд̇ваа убасам̣харан̣авасзна ‘‘г̇ажча бхигкуунам̣ бад̇д̇ам̣ аахараа’’д̇и суд̇ваа взг̇зна г̇анд̇ваа бад̇д̇аахаран̣аад̣̇ивасзна жа взяяааважжасахаг̇ад̇ам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. жад̇д̇ааро бажжаяз д̣̇ад̇ваа бубпаг̇анд̇хаад̣̇ийхи рад̇анад̇д̇аяасса бууж̇ам̣ гад̇ваа ан̃н̃ам̣ ваа д̇аад̣̇исам̣ бун̃н̃ам̣ гад̇ваа ‘‘саб̣б̣асад̇д̇аанам̣ бад̇д̇и ход̇уу’’д̇и барин̣аамавасзна бад̇д̇иануббад̣̇аанам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. д̇ат̇аа барзхи д̣̇иннааяа бад̇д̇ияаа гзвалам̣ ваа барзхи гад̇ам̣ бун̃н̃ам̣ ‘‘саад̇ху, судтуу’’д̇и анумод̣̇анавасзна аб̣бханумод̣̇анам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. ад̇д̇ано баг̇ун̣ад̇хаммам̣ абажжаасийсанд̇о хид̇аж̇жхаасаязна барзсам̣ д̣̇зсзд̇и – ид̣̇ам̣ д̣̇зсанаамаяам̣ бун̃н̃агирияавад̇т̇у наама. яам̣ бана зго ‘‘звам̣ мам̣ д̇хаммагат̇игод̇и ж̇ааниссанд̇ий’’д̇и ижчааяа тад̇ваа лаабхасаггаарасилогасанниссид̇о д̇хаммам̣ д̣̇зсзд̇и, д̇ам̣ на махабпалам̣ ход̇и. ‘‘ад̣̇д̇хаа аяам̣ ад̇д̇ахид̇абарахид̇аанам̣ бадибаж̇ж̇ануубааяо’’д̇и яонисоманасигаарабурзжааригахид̇апаран̣зна муд̣̇ужид̇д̇зна д̇хаммам̣ сун̣аад̇и, ид̣̇ам̣ саванамаяам̣ бун̃н̃агирияавад̇т̇у ход̇и. яам̣ банзго ‘‘ид̇и мам̣ сад̣̇д̇ход̇и ж̇ааниссанд̇ий’’д̇и сун̣аад̇и, д̇ам̣ на махабпалам̣ ход̇и. д̣̇идтияаа уж̇уг̇аманам̣ д̣̇идтиж̇уг̇ад̇ам̣, ‘‘ад̇т̇и д̣̇инна’’нд̇иаад̣̇инаяаббавад̇д̇асса саммаад̣̇ассанасса зд̇ам̣ ад̇хиважанам̣. ид̣̇ан̃хи буб̣б̣абхааг̇з
имзсам̣ бана сад̇д̇аннам̣ бун̃н̃агирияавад̇т̇уунам̣ буримзхи д̇ийхи д̣̇аанамаяаад̣̇ийхи бун̃н̃агирияавад̇т̇уухи сан̇г̇ахо. д̇ад̇т̇а хи абажааяанавзяяааважжаани сийламаяз, бад̇д̇иануббад̣̇аанааб̣бханумод̣̇анаани д̣̇аанамаяз, д̇хаммад̣̇зсанаасаванаани бхааванаамаяз, д̣̇идтиж̇уг̇ад̇ам̣ д̇ийсуби. д̇знааха бхаг̇аваа –
‘‘д̇ийн̣имаани, бхигкавз, бун̃н̃агирияавад̇т̇ууни. гад̇амаани д̇ийн̣и? д̣̇аанамаяам̣…бз… бхааванаамаяам̣ бун̃н̃агирияавад̇т̇уу’’д̇и (а. ни. 8.36).
зд̇т̇а жа адтаннам̣ гаамааважарагусалажзд̇анаанам̣ васзна д̇ин̣н̣амби бун̃н̃агирияавад̇т̇уунам̣ бавад̇д̇и ход̇и. яат̇аа хи баг̇ун̣ам̣ д̇хаммам̣ баривад̇д̇знд̇асса згажжз анусанд̇хим̣ асаллагкзнд̇ассзва г̇ажчанд̇и, звам̣ баг̇ун̣ам̣ самат̇авибассанаабхааванам̣ ануяун̃ж̇анд̇асса анд̇аранд̇араа н̃аан̣авиббаяуд̇д̇ажид̇д̇знааби манасигааро бавад̇д̇ад̇и. саб̣б̣ам̣ д̇ам̣ бана махаг̇г̇ад̇агусалажзд̇анаанам̣ васзна бхааванаамаяамзва бун̃н̃агирияавад̇т̇у ход̇и, на ид̇араани. г̇аат̇ааяа ад̇т̇о хздтаа вуд̇д̇оязва.
батамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
2. жагкусуд̇д̇аван̣н̣анаа
61. д̣̇уд̇ияз жагкуунийд̇и жагканд̇ийд̇и жагкууни, самависамам̣ аажигканд̇аани вияа бавад̇д̇анд̇ийд̇и ад̇т̇о. ат̇а ваа жагканадтзна жагкууни. гимид̣̇ам̣ жагканам̣ наама? ассаад̣̇анам̣, д̇ат̇аа хи вад̣̇анд̇и ‘‘мад̇хум̣ жагкад̇и б̣яан̃ж̇анам̣ жагкад̇ий’’д̇и имаани жа аарамман̣арасам̣ анубхаванд̇аани ассаад̣̇знд̇аани мам̣сажагку хздтаа вуд̇д̇амзва. н̃аан̣ажагку д̣̇иб̣б̣ажагку, бан̃н̃аажагкууд̇и ид̇ха д̣̇вид̇хаа гад̇ваа вуд̇д̇ам̣.
д̇ад̇т̇а д̣̇иб̣б̣ажагкууд̇и д̣̇иб̣б̣асад̣̇исад̇д̇аа д̣̇иб̣б̣ам̣. д̣̇звад̇аанан̃хи сужарид̇агамманиб̣б̣ад̇д̇ам̣ бид̇д̇асзмхарухираад̣̇ийхи
баж̇аанаад̇ийд̇и бан̃н̃аа. гим̣ баж̇аанаад̇и? жад̇д̇аари арияасажжаани ‘‘ид̣̇ам̣ д̣̇угка’’нд̇иаад̣̇инаа. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘баж̇аанаад̇ийд̇и ко, аавусо, д̇асмаа бан̃н̃аад̇и вужжад̇и. гин̃жа баж̇аанаад̇и? ид̣̇ам̣ д̣̇угка’’нд̇иаад̣̇и (ма. ни. 1.449).
адтагат̇ааяам̣ бана ‘‘бан̃н̃аабанавасзна бан̃н̃аа. гинд̇и бан̃н̃аабзд̇и? анижжанд̇и бан̃н̃аабзд̇и, д̣̇угканд̇и бан̃н̃аабзд̇и, анад̇д̇аад̇и бан̃н̃аабзд̇ий’’д̇и вуд̇д̇ам̣. саа банааяам̣ лагкан̣аад̣̇ид̇о яат̇аасабхаавабадивзд̇халагкан̣аа, агкалид̇абадивзд̇халагкан̣аа ваа гусалиссаасакид̇д̇аусубадивзд̇хо вияа, висаяобхаасанарасаа бад̣̇ийбо вияа, асаммохабажжубадтаанаа аран̃н̃аг̇ад̇асуд̣̇зсаго вияа. висзсад̇о банзд̇т̇а аасавагкаяан̃аан̣асан̇каад̇аа бан̃н̃аа жад̇усажжад̣̇ассанадтзна бан̃н̃аажагкууд̇и ад̇хиббзд̇аа. яам̣ санд̇хааяа вуд̇д̇ам̣ ‘‘жагкум̣ уд̣̇абаад̣̇и, н̃аан̣ам̣ уд̣̇абаад̣̇и, бан̃н̃аа уд̣̇абаад̣̇и, виж̇ж̇аа уд̣̇абаад̣̇и, аалого уд̣̇абаад̣̇ий’’д̇и (сам̣. ни. 5.1081; махаава. 15).
зд̇зсу жа мам̣сажагку барид̇д̇ам̣, д̣̇иб̣б̣ажагку махаг̇г̇ад̇ам̣, ид̇арам̣ аббамаан̣ам̣. мам̣сажагку руубам̣, ид̇араани аруубаани. мам̣сажагку д̣̇иб̣б̣ажагку жа логияаани саасаваани руубависаяаани, ид̇арам̣ логуд̇д̇арам̣ анаасавам̣ жад̇усажжависаяам̣. мам̣сажагку аб̣яаагад̇ам̣, д̣̇иб̣б̣ажагку сияаа гусалам̣
г̇аат̇аасу ануд̇д̇аранд̇и бан̃н̃аажагкум̣ санд̇хааяа вуд̇д̇ам̣. д̇ан̃хи аасавагкаяан̃аан̣абхаавад̇о ануд̇д̇арам̣. агкааси бурисуд̇д̇амод̇и бурисаанам̣ уд̇д̇амо аг̇г̇о уббаад̣̇од̇и мам̣сажагкусса бавад̇д̇и. маг̇г̇од̇и убааяо, д̣̇иб̣б̣ажагкусса гааран̣ам̣. багад̇ижагкумад̇о зва хи д̣̇иб̣б̣ажагку яад̇од̇и яад̣̇аа. н̃аан̣анд̇и аасавагкаяан̃аан̣ам̣. д̇знзвааха ‘‘бан̃н̃аажагку ануд̇д̇ара’’нд̇и. яасса жагкусса бадилаабхаад̇и яасса арияасса бан̃н̃аажагкусса уббад̇д̇ияаа бхааванааяа саб̣б̣асмаа ваддад̣̇угкад̇о бамужжад̇и баримужжад̇ийд̇и.
д̣̇уд̇ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
3. инд̣̇рияасуд̇д̇аван̣н̣анаа
62. д̇ад̇ияз инд̣̇рияаанийд̇и ад̇хибад̇зяяадтзна инд̣̇рияаани. яаани хи сахаж̇аад̇ад̇хаммзсу иссараа вияа худ̇ваа д̇зхи анувад̇д̇ид̇аб̣б̣аани, д̇аани инд̣̇рияаани наама. абижа инд̣̇о бхаг̇аваа д̇хаммиссаро барамзна жид̇д̇иссариязна саманнааг̇ад̇о. д̇зна инд̣̇зна саб̣б̣абатамам̣ д̣̇идтад̇д̇аа ад̇хиг̇ад̇ад̇д̇аа барзсан̃жа д̣̇идтад̇д̇аа д̣̇зсид̇ад̇д̇аа вихид̇ад̇д̇аа г̇ожарабхааванаасзванаахи д̣̇идтад̇д̇аа жа инд̣̇рияаани. инд̣̇ам̣ ваа маг̇г̇аад̇хиг̇амасса убаниссаяабхууд̇ам̣ бун̃н̃агаммам̣, д̇асса лин̇г̇аанийд̇иби инд̣̇рияаани. анан̃н̃аад̇ан̃н̃ассаамийд̇инд̣̇рияанд̇и ‘‘анамад̇аг̇г̇з сам̣саарз анан̃н̃аад̇ам̣ анад̇хиг̇ад̇ам̣ амад̇абад̣̇ам̣ жад̇усажжад̇хаммамзва ваа ан̃н̃инд̣̇рияанд̇и ааж̇аананаинд̣̇рияам̣. д̇ад̇рааяам̣ важанад̇т̇о – ааж̇аанаад̇и батамамаг̇г̇ан̃аан̣зна д̣̇идтамарияаад̣̇ам̣ анад̇иггамид̇ваава ж̇аанаад̇ийд̇и ан̃н̃аа. яат̇зва хи батамамаг̇г̇абан̃н̃аа д̣̇угкаад̣̇ийсу барин̃н̃аабхисамаяаад̣̇ивасзна бавад̇д̇ад̇и, д̇ат̇зва аяамби бавад̇д̇ад̇ийд̇и ан̃н̃аа жа саа яат̇аавуд̇д̇знадтзна инд̣̇рияам̣ жаад̇и ан̃н̃инд̣̇рияам̣. ааж̇аананадтзнзва ан̃н̃асса ваа арияабуг̇г̇аласса инд̣̇рияанд̇и ан̃н̃инд̣̇рияам̣, сод̇аабад̇д̇ипалад̇о бадтааяа часу таанзсу н̃аан̣ассзд̇ам̣ ад̇хиважанам̣. ан̃н̃аад̇аавинд̣̇рияанд̇и ан̃н̃аад̇аавино жад̇уусу сажжзсу нидтид̇ан̃аан̣агижжасса кийн̣аасавасса уббаж̇ж̇анад̇о инд̣̇рияадтасамбхавад̇о жа ан̃н̃аад̇аавинд̣̇рияам̣. зд̇т̇а жа батамабажчимаани батамамаг̇г̇ажад̇уд̇т̇апалавасзна згадтаанигаани, ид̇арам̣ ид̇арамаг̇г̇апалавасзна чадтааниганд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣.
г̇аат̇аасу сигкамаанассаад̇и ад̇хисийласигкаад̣̇аяо сигкамаанасса бхаавзнд̇асса. уж̇умаг̇г̇аанусааринод̇и уж̇умаг̇г̇о вужжад̇и арияамаг̇г̇о, анд̇ад̣̇ваяавиваж̇ж̇ид̇ад̇д̇аа д̇асса ануссаран̣ад̇о уж̇умаг̇г̇аанусаарино, бадибаадияаа маг̇г̇з уббаад̣̇знд̇ассаад̇и ад̇т̇о. каяасминд̇и анавасзсагилзсаанам̣ кзбанад̇о каяасан̇каад̇з аг̇г̇амаг̇г̇з н̃аан̣ам̣ батамам̣ бурзязва уббаж̇ж̇ад̇и. д̇ад̇о ан̃н̃аа ананд̇араад̇и д̇ад̇о маг̇г̇ан̃аан̣ад̇о ананд̇араа арахад̇д̇ам̣ уббаж̇ж̇ад̇и. ат̇а ваа уж̇умаг̇г̇аанусааринод̇и д̇ад̇о ан̃н̃аа ананд̇араад̇и д̇ад̇о батаман̃аан̣ад̇о ананд̇араа ананд̇арад̇о бадтааяа яаава аг̇г̇амаг̇г̇аа ан̃н̃аа ан̃н̃инд̣̇рияам̣ уббаж̇ж̇ад̇и.
д̇ад̇о ан̃н̃аа вимуд̇д̇ассаад̇и д̇ад̇о ан̃н̃аа ан̃н̃инд̣̇рияад̇о бажчаа арахад̇д̇амаг̇г̇ан̃аан̣аананд̇араа арахад̇д̇апалзна бан̃н̃аавимуд̇д̇ияаа ан̃н̃аад̇аавинд̣̇риязна вимуд̇д̇асса. н̃аан̣ам̣ вз ход̇и д̇аад̣̇инод̇и арахад̇д̇апалуббад̇д̇ид̇о уд̇д̇арагаалз идтаанидтаад̣̇ийсу д̇аад̣̇илагкан̣аббад̇д̇асса кийн̣аасавасса бажжавзгкан̣ан̃аан̣ам̣ уббаж̇ж̇ад̇и. гат̇ам̣ уббаж̇ж̇ад̇ийд̇и ааха ‘‘агуббаа мз вимуд̇д̇ий’’д̇и. д̇асса агуббабхаавасса гааран̣ам̣ д̣̇ассзд̇и ‘‘бхавасам̣яож̇анагкаяаа’’д̇и.
ид̣̇аани д̇аад̣̇исам̣ кийн̣аасавам̣ т̇омзнд̇о ‘‘са вз инд̣̇рияасамбанно’’д̇и д̇ад̇ияам̣ г̇аат̇амааха. д̇ад̇т̇а инд̣̇рияасамбаннод̇и яат̇аавуд̇д̇зхи д̇ийхи логуд̇д̇аринд̣̇риязхи саманнааг̇ад̇о, суд̣̇д̇хзхиби ваа бадиббассад̣̇д̇хилад̣̇д̇хзхи сад̣̇д̇хаад̣̇ийхи инд̣̇риязхи саманнааг̇ад̇о барибун̣н̣о, д̇ад̇о зва жагкаад̣̇ийхи судту вуубасанд̇зхи ниб̣б̣исзванзхи инд̣̇риязхи саманнааг̇ад̇о. д̇знааха ‘‘санд̇о’’д̇и, саб̣б̣агилзсабарил̣аахавуубасамзна убасанд̇од̇и ад̇т̇о. санд̇ибад̣̇з рад̇од̇и ниб̣б̣аанз абхирад̇о ад̇химуд̇д̇о. зд̇т̇а жа ‘‘инд̣̇рияасамбанно’’д̇и зд̇зна бхаавид̇амаг̇г̇ад̇аа, барин̃н̃аад̇агканд̇хад̇аа жасса д̣̇ассид̇аа. ‘‘санд̇о’’д̇и зд̇зна бахийнагилзсад̇аа, ‘‘санд̇ибад̣̇з рад̇о’’д̇и зд̇зна сажчигад̇анирод̇хад̇аад̇и. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
д̇ад̇ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
4. ад̣̇д̇хаасуд̇д̇аван̣н̣анаа
63. жад̇уд̇т̇з ад̣̇д̇хаад̇и гаалаа. ад̇ийд̇о ад̣̇д̇хаад̇иаад̣̇ийсу д̣̇вз барияааяаа – суд̇д̇анд̇абарияааяо, абхид̇хаммабарияааяо жа. д̇ад̇т̇а суд̇д̇анд̇абарияааязна бадисанд̇хид̇о буб̣б̣з ад̇ийд̇о ад̣̇д̇хаа наама, жуд̇ид̇о бажчаа анааг̇ад̇о ад̣̇д̇хаа наама, саха жуд̇ибадисанд̇хийхи д̇ад̣̇ананд̇арам̣ бажжуббанно ад̣̇д̇хаа наама. абхид̇хаммабарияааязна уббаад̣̇о, тид̇и, бхан̇г̇од̇и имз д̇аяо кан̣з бад̇ваа нируд̣̇д̇хад̇хаммаа ад̇ийд̇о ад̣̇д̇хаа наама, д̇аяоби кан̣з
абаро
г̇аат̇аасу агкзяяасан̃н̃инод̇и зд̇т̇а агкааяад̇и, гат̇ийяад̇и, бан̃н̃аабийяад̇ийд̇и агкзяяам̣, гат̇аавад̇т̇у, ад̇т̇ад̇о руубаад̣̇аяо бан̃жагканд̇хаа. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘ад̇ийд̇ам̣ ваа ад̣̇д̇хаанам̣ аараб̣бха гат̇ам̣ гат̇зяяа, анааг̇ад̇ам̣ ваа…бз… бажжуббаннам̣ ваа ад̣̇д̇хаанам̣ аараб̣бха гат̇ам̣ гат̇зяяаа’’д̇и (д̣̇ий. ни. 3.305).
д̇ат̇аа –
‘‘яам̣, бхигкавз
звам̣ вуд̇д̇зна нируд̇д̇ибат̇асуд̇д̇знаби зд̇т̇а ад̇т̇о д̣̇ийбзд̇аб̣б̣о. звам̣ гат̇аавад̇т̇убхаавзна агкзяяасан̇каад̇з канд̇хабан̃жагз аханд̇и жа маманд̇и жа д̣̇звод̇и жа мануссод̇и жа ид̇т̇ийд̇и жа бурисод̇и жа аад̣̇инаа агкзяяасмим̣ д̇ан̣хаад̣̇идтиг̇г̇аахавасзна бад̇идтид̇аа, рааг̇аад̣̇ивасзна ваа адтахаагаарзхи бад̇идтид̇аа. рад̇д̇о хи рааг̇авасзна бад̇идтид̇о ход̇и, д̣̇удто д̣̇осавасзна, муул̣хо мохавасзна, бараамадто д̣̇идтивасзна, т̇аамаг̇ад̇о анусаяавасзна, виниб̣ад̣̇д̇хо маанавасзна, анидтан̇г̇ад̇о вижигижчаавасзна, вигкзбаг̇ад̇о уд̣̇д̇хажжавасзна бад̇идтид̇о ход̇ийд̇и.
агкзяяам̣ абарин̃н̃ааяаад̇и д̇ам̣ агкзяяам̣ д̇збхуумагад̇хаммз д̇ийхи барин̃н̃аахи абариж̇аанид̇ваа д̇асса абариж̇аананахзд̇у. яог̇амааяанд̇и мажжунод̇и маран̣асса яог̇ам̣ д̇зна сам̣яог̇ам̣ убаг̇ажчанд̇и, на висам̣яог̇анд̇и ад̇т̇о.
ат̇а ваа яог̇анд̇и убааяам̣, д̇зна яож̇ид̇ам̣ басаарид̇ам̣ маарасзнадтаанияам̣ анад̇т̇аж̇аалам̣ гилзсаж̇аалан̃жа убаг̇ажчанд̇ийд̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. д̇ат̇аа хи вуд̇д̇ам̣ –
‘‘на хи но сан̇г̇арам̣ д̇зна, махаасзнзна мажжунаа’’д̇и. (ма. ни. 3.272; ж̇аа. 2.22.121; нзд̇д̇и. 103);
зд̇д̇аавад̇аа ваддам̣ д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани виваддам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘агкзяяан̃жа барин̃н̃ааяаа’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а жа-сад̣̇д̣̇о б̣яад̇ирзгз, д̇зна агкзяяабариж̇аананзна лад̣̇д̇хаб̣б̣ам̣ вагкамаанамзва висзсам̣ ж̇од̇зд̇и. барин̃н̃ааяаад̇и вибассанаасахид̇ааяа агкаад̇аарам̣ на ман̃н̃ад̇ийд̇и саб̣б̣асо ман̃н̃анаанам̣ бахийнад̇д̇аа кийн̣аасаво агкаад̇аарам̣ на ман̃н̃ад̇и, гаарагаад̣̇исабхаавам̣ гин̃жи ад̇д̇аанам̣ на бажжзд̇ийд̇и ад̇т̇о. пудто вимогко манасаа, санд̇ибад̣̇амануд̇д̇аранд̇и яасмаа саб̣б̣асан̇кад̇авимуд̇д̇ад̇д̇аа ‘‘вимогко’’д̇и саб̣б̣агилзсасанд̇аабавуубасаманадтаанад̇ааяа ‘‘санд̇ибад̣̇а’’нд̇и лад̣̇д̇ханаамо ниб̣б̣аанад̇хаммо пудто пусид̇о бад̇д̇о, д̇асмаа агкаад̇аарам̣ на ман̃н̃ад̇ийд̇и. ат̇а ваа ‘‘барин̃н̃ааяаа’’д̇и бад̣̇зна д̣̇угкасажжасса барин̃н̃аабхисамаяам̣ самуд̣̇аяасажжасса бахаанаабхисамаяан̃жа вад̇ваа ид̣̇аани ‘‘пудто вимогко манасаа, санд̇ибад̣̇амануд̇д̇ара’’нд̇и иминаа маг̇г̇анирод̇хаанам̣ бхааванаасажчигирияаабхисамаяам̣ вад̣̇ад̇и. д̇ассад̇т̇о – самужчзд̣̇авасзна саб̣б̣агилзсзхи вимужжад̇ийд̇и вимогко, арияамаг̇г̇о. со банасса маг̇г̇ажид̇д̇зна пудто пусид̇о бхаавид̇о, д̇знзва ануд̇д̇арам̣ санд̇ибад̣̇ам̣ ниб̣б̣аанам̣ пудтам̣ пусид̇ам̣ сажчигад̇анд̇и.
агкзяяасамбаннод̇и сан̇кааяа сзвийд̇и бан̃н̃аавзбуллаббад̇д̇ияаа жийвараад̣̇ибажжаяз сан̇кааяа барид̇улзд̇ваава сзванасийло, сан̇каад̇ад̇хаммад̇д̇аа жа аабаат̇аг̇ад̇ам̣ саб̣б̣амби висаяам̣ чал̣ан̇г̇убзгкаавасзна сан̇кааяа сзванасийло. д̇хаммадтод̇и асзгкад̇хаммзсу ниб̣б̣аанад̇хаммз зва ваа тид̇о. взд̣̇аг̇ууд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣асса жад̇усажжасса бааран̇г̇ад̇ад̇д̇аа взд̣̇аг̇уу. звам̣г̇ун̣о арахаа бхаваад̣̇ийсу гад̇т̇ажи ааяад̇им̣ бунаб̣бхаваабхаавад̇о мануссад̣̇зваад̇и сан̇кяам̣ на убзд̇и, абан̃н̃ад̇д̇игабхаавамзва г̇ажчад̇ийд̇и анубаад̣̇аабариниб̣б̣аанзна д̣̇зсанам̣ нидтаабзси.
жад̇уд̇т̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
5. д̣̇ужжарид̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
64. бан̃жамз д̣̇удту жарид̇аани, д̣̇удтаани ваа жарид̇аани д̣̇ужжарид̇аани. гааязна д̣̇ужжарид̇ам̣, гааяад̇о ваа бавад̇д̇ам̣ д̣̇ужжарид̇ам̣ гааяад̣̇ужжарид̇ам̣. сзсзсуби зсзва наяо
г̇аат̇ааяам̣ гаммабат̇аббад̇д̇оязва баабад̇хаммо гааяад̣̇ужжарид̇аад̣̇ибхаавзна вуд̇д̇од̇и д̇ад̣̇ан̃н̃ам̣ баабад̇хаммам̣ сан̇г̇ан̣хид̇ум̣ ‘‘яан̃жан̃н̃ам̣ д̣̇осасан̃хид̇а’’нд̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а д̣̇осасан̃хид̇анд̇и рааг̇аад̣̇игилзсасам̣хид̇ам̣. сзсам̣ сувин̃н̃зяяамзва.
бан̃жамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
6. сужарид̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
65. чадтз сужарид̇аани. гааязна сужарид̇ам̣, гааяад̇о ваа бавад̇д̇ам̣ сужарид̇ам̣ гааяасужарид̇ам̣. сзсзсуби зсзва наяо. ид̇хааби бана бан̃н̃ад̇д̇ивасзна, гаммабат̇авасзна жаад̇и д̣̇увид̇хаа гат̇аа. д̇ад̇т̇а гааяад̣̇ваарз бан̃н̃ад̇д̇асигкаабад̣̇асса авийд̇иггамо гааяасужарид̇ам̣, важийд̣̇ваарз бан̃н̃ад̇д̇асигкаабад̣̇асса авийд̇иггамо важийсужарид̇ам̣, убхаяад̇т̇а бан̃н̃ад̇д̇асса авийд̇иггамо маносужарид̇анд̇и аяам̣ бан̃н̃ад̇д̇игат̇аа. баан̣аад̇ибаад̇аад̣̇ийхи бана вираманд̇асса уббаннаа д̇иссо жзд̇анааби вирад̇ияоби гааяасужарид̇ам̣, мусааваад̣̇аад̣̇ийхи вираманд̇асса жад̇ассо жзд̇анааби вирад̇ияоби важийсужарид̇ам̣, анабхиж̇жхаа, аб̣яаабаад̣̇о, саммаад̣̇идтийд̇и д̇аяо жзд̇анаасамбаяуд̇д̇ад̇хаммаа маносужарид̇анд̇и аяам̣ гаммабат̇агат̇аа. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
чадтасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
7. сожзяяасуд̇д̇аван̣н̣анаа
66. сад̇д̇амз сожзяяаанийд̇и сужибхааваа. гааяасожзяяанд̇и гааяасужарид̇ам̣, важийманосожзяяааниби важийманосужарид̇аанзва. д̇ат̇аа хи вуд̇д̇ам̣ ‘‘д̇ад̇т̇а гад̇амам̣ гааяасожзяяам̣? баан̣аад̇ибаад̇аа взраман̣ий’’д̇иаад̣̇и (а. ни. 3.121-122).
г̇аат̇ааяам̣ самужчзд̣̇авасзна бахийнасаб̣б̣агааяад̣̇ужжарид̇ад̇д̇аа гааязна сужийд̇и гааяасужи. сожзяяасамбаннанд̇и бадиббассад̣̇д̇хагилзсад̇д̇аа субарисуд̣̇д̇хааяа сожзяяасамбад̇д̇ияаа убзд̇ам̣. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
сад̇д̇амасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
8. монзяяасуд̇д̇аван̣н̣анаа
67. адтамз монзяяаанийд̇и зд̇т̇а ид̇халогабаралогам̣ ад̇д̇ахид̇абарахид̇ан̃жа мунаад̇ийд̇и муни, галяаан̣абут̇уж̇ж̇анзна сад̣̇д̇хим̣ сад̇д̇а сзгкаа арахаа жа. ид̇ха бана арахаава ад̇хиббзд̇о. мунино бхааваад̇и монзяяаани, арахад̇о гааяаважийманосамаажаараа.
ат̇а
‘‘д̇ад̇т̇а гад̇амам̣ гааяамонзяяам̣? д̇ивид̇хагааяад̣̇ужжарид̇асса бахаанам̣ гааяамонзяяам̣, д̇ивид̇хам̣ гааяасужарид̇ам̣ гааяамонзяяам̣, гааяаарамман̣з н̃аан̣ам̣ гааяамонзяяам̣, гааяабарин̃н̃аа гааяамонзяяам̣, барин̃н̃аасахаг̇ад̇о маг̇г̇о гааяамонзяяам̣, гааяасмим̣ чанд̣̇арааг̇аббахаанам̣ гааяамонзяяам̣, гааяасан̇кааранирод̇хаа жад̇уд̇т̇аж̇жхаанасамаабад̇д̇и гааяамонзяяам̣.
‘‘д̇ад̇т̇а гад̇амам̣ важиймонзяяам̣? жад̇уб̣б̣ид̇хаважийд̣̇ужжарид̇асса бахаанам̣ важиймонзяяам̣, жад̇уб̣б̣ид̇хам̣ важийсужарид̇ам̣, ваажаарамман̣з н̃аан̣ам̣, ваажаабарин̃н̃аа, барин̃н̃аасахаг̇ад̇о маг̇г̇о, ваажааяа чанд̣̇арааг̇аббахаанам̣, важийсан̇кааранирод̇хаа д̣̇уд̇ияаж̇жхаанасамаабад̇д̇и важиймонзяяам̣.
‘‘д̇ад̇т̇а
нинхаад̇абаабаганд̇и аг̇г̇амаг̇г̇аж̇алзна судту вигкаалид̇абаабамалам̣.
адтамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
9. батамарааг̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
68. навамз яасса гассажийд̇и анияамид̇аважанам̣, д̇асмаа яасса гассажи буг̇г̇аласса г̇ахадтасса ваа баб̣б̣аж̇ид̇асса ваа. рааг̇о аббахийнод̇и ран̃ж̇анадтзна рааг̇о самужчзд̣̇авасзна на бахийно, маг̇г̇зна ануббад̇д̇ид̇хаммад̇ам̣ на аабаад̣̇ид̇о. д̣̇осамохзсуби зсзва наяо. д̇ад̇т̇а абааяаг̇аманийяаа рааг̇ад̣̇осамохаа батамамаг̇г̇зна, ол̣ааригаа гаамарааг̇ад̣̇осаа д̣̇уд̇ияамаг̇г̇зна, д̇зязва анавасзсаа д̇ад̇ияамаг̇г̇зна, бхаварааг̇о авасидтамохо жа жад̇уд̇т̇амаг̇г̇зна бахийяанд̇и. звамзд̇зсу бахийяанд̇зсу д̇ад̣̇згадтад̇о саб̣б̣зби гилзсаа бахийяанд̇зва. звамзд̇з рааг̇аад̣̇аяо яасса гассажи бхигкусса ваа бхигкунияаа ваа убаасагасса ваа убаасигааяа ваа маг̇г̇зна аббахийнаа. б̣ад̣̇д̇хо маарассаад̇и гилзсамаарзна б̣ад̣̇д̇ход̇и вужжад̇и. яад̣̇аг̇г̇зна жа гилзсамаарзна б̣ад̣̇д̇хо, д̇ад̣̇аг̇г̇зна абхисан̇каарамаараад̣̇ийхиби бадимуггасса маарабаасод̇и бадимугго асса анзна аббахийнагилзсзна буг̇г̇алзна д̇ааязва аббахийнагилзсад̇ааяа маарабаасасан̇каад̇о гилзсо ад̇д̇ано жид̇д̇асанд̇аанз бадимугго бавзсид̇о, д̇зна саяам̣ б̣анд̇хаабид̇од̇и ад̇т̇о. ат̇а ваа бадимугго асса бхавзяяа маарабаасо. суггабагкз омуггассаад̇и авамугго можид̇о абанийд̇о асса. сзсам̣ вуд̇д̇авибарияааязна взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣.
ид̇ха г̇аат̇аа суггабагкавасзнзва ааг̇ад̇аа. д̇ад̇рааяам̣ сан̇кзбад̇т̇о – яасса арияабуг̇г̇аласса рааг̇ад̣̇осаавиж̇ж̇аа вирааж̇ид̇аа аг̇г̇амаг̇г̇зна нирод̇хид̇аа, д̇ам̣ бхаавид̇агааяасийлажид̇д̇абан̃н̃ад̇ааяа ан̃н̃ад̇арам̣ аб̣бханд̇арам̣ згам̣ б̣рахмабхууд̇ам̣ б̣рахмам̣ ваа сздтам̣ арахад̇д̇апалам̣ д̇ат̇ааг̇ад̇ам̣, жад̇усажжаб̣уд̣̇д̇хад̇ааяа б̣уд̣̇д̇хам̣, буг̇г̇алавзрам̣ гилзсавзрам̣ ад̇д̇аануваад̣̇аад̣̇ибхаяан̃жа ад̇игганд̇анд̇и взрабхаяаад̇ийд̇ам̣. саб̣б̣зсам̣ гилзсаабхисан̇каараад̣̇ийнам̣ бахийнад̇д̇аа саб̣б̣аббахааяинам̣ б̣уд̣̇д̇хаад̣̇аяо арияаа ааху гат̇знд̇и гид̇д̇знд̇ийд̇и.
навамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
10. д̣̇уд̇ияарааг̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
69. д̣̇асамз ад̇арийд̇и д̇ин̣н̣о, на д̇ин̣н̣о ад̇ин̣н̣о. самуд̣̇д̣̇анд̇и сам̣саарасамуд̣̇д̣̇ам̣, жагкааяад̇анаад̣̇исамуд̣̇д̣̇ам̣ ваа. д̇ад̣̇убхаяамби д̣̇уббууран̣адтзна самуд̣̇д̣̇о вияаад̇и самуд̣̇д̣̇ам̣. ат̇а ваа самуд̣̇д̣̇анадтзна самуд̣̇д̣̇ам̣, гилзсавассанзна сад̇д̇асанд̇аанасса гилзсасад̣̇анад̇од̇и ад̇т̇о. савийжинд̇и год̇хуубааяаасавийжийхи савийжим̣. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ ‘‘вийжибхаяанд̇и ко, бхигку, год̇хуубааяаасассзд̇ам̣ ад̇хиважана’’нд̇и (ид̇иву. 109; ма. ни. 2.162). саавадданд̇и бан̃жагаамаг̇ун̣ааваддзхи саха ааваддам̣. вуд̇д̇амби жзд̇ам̣ ‘‘ааваддабхаяанд̇и ко, бхигку, бан̃жаннзд̇ам̣ гаамаг̇ун̣аанам̣ ад̇хиважана’’нд̇и (ид̇иву. 109; ма. ни. 2.164; а. ни. 4.122). саг̇ахам̣ сарагкасанд̇и ад̇д̇ано г̇ожараг̇ад̇аанам̣ ад̇арийд̇и маг̇г̇абан̃н̃аанаавааяа яат̇аавуд̇д̇ам̣ самуд̣̇д̣̇ам̣ уд̇д̇ари. д̇ин̣н̣од̇и нид̇д̇ин̣н̣о. бааран̇г̇ад̇од̇и т̇алз д̇идтад̇ийд̇и д̇ад̇о зва сам̣саарамахогхам̣ гаамаад̣̇имахогхан̃жа ад̇иггамид̇ваа т̇алз барад̇ийрз ниб̣б̣аанз б̣аахид̇абаабаб̣раахман̣о д̇идтад̇ийд̇и вужжад̇и.
ид̇хааби г̇аат̇аа суггабагкавасзнзва ааг̇ад̇аа. д̇ад̇т̇а уумибхаяанд̇и яат̇аавуд̇д̇ауумибхаяам̣, бхааяид̇аб̣б̣ам̣ зд̇асмаад̇и д̇ам̣ ууми бхаяам̣. д̣̇уд̇д̇аранд̇и д̣̇урад̇иггамам̣. ажжад̇аарийд̇и ад̇иггами.
сан̇г̇аад̇иг̇од̇и рааг̇аад̣̇ийнам̣ бан̃жаннам̣ сан̇г̇аанам̣ ад̇игганд̇ад̇д̇аа бахийнад̇д̇аа сан̇г̇аад̇иг̇о. ад̇т̇ан̇г̇ад̇о со на бамаан̣амзд̇ийд̇и со звам̣бхууд̇о арахаа рааг̇аад̣̇ийнам̣ бамаан̣агарад̇хаммаанам̣ ажжанд̇амзва ад̇т̇ам̣ г̇ад̇ад̇д̇аа ад̇т̇ан̇г̇ад̇о, д̇ад̇о зва сийлаад̣̇ид̇хаммагканд̇хабаарибуурияаа жа ‘‘зд̣̇исо сийлзна самаад̇хинаа бан̃н̃ааяаа’’д̇и гзнажи бамин̣ид̇ум̣ асаггун̣зяяо бамаан̣ам̣ на зд̇и, ат̇а ваа анубаад̣̇исзсаниб̣б̣аанасан̇каад̇ам̣ ад̇т̇ам̣ г̇ад̇о со арахаа ‘‘имааяа наама г̇ад̇ияаа тид̇о, зд̣̇исо жа наамаг̇од̇д̇знаа’’д̇и бамин̣ид̇ум̣ асаггун̣зяяад̇ааяа бамаан̣ам̣ на зд̇и на убаг̇ажчад̇и. д̇ад̇о зва амохаяи мажжурааж̇ам̣, д̇зна ануб̣анд̇хид̇ум̣ асаггун̣зяяод̇и вад̣̇аамийд̇и анубаад̣̇исзсаниб̣б̣аанад̇хаад̇уяаава д̣̇зсанам̣ нидтаабзси. ид̇и имасмим̣ ваг̇г̇з батамабан̃жамачадтзсу ваддам̣ гат̇ид̇ам̣, д̣̇уд̇ияасад̇д̇амаадтамзсу виваддам̣, сзсзсу ваддавиваддам̣ гат̇ид̇анд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣.
д̣̇асамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
д̣̇уд̇ияаваг̇г̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
3. д̇ад̇ияаваг̇г̇о
1. мижчаад̣̇идтигасуд̇д̇аван̣н̣анаа
70. д̇ад̇ияаваг̇г̇асса д̣̇идтаа маяаад̇и маяаа д̣̇идтаа, мама саманд̇ажагкунаа д̣̇иб̣б̣ажагкунаа жаад̇и д̣̇вийхиби жагкуухи д̣̇идтаа бажжагкад̇о вид̣̇ид̇аа. д̇зна ануссаваад̣̇им̣ бадигкибад̇и, аяан̃жа ад̇т̇о ид̣̇аанзва баал̣ияам̣ ааг̇амиссад̇и. гааяад̣̇ужжарид̇зна саманнааг̇ад̇аад̇и гааяад̣̇ужжарид̇зна саман̇г̇ийбхууд̇аа. арияаанам̣ убаваад̣̇агаад̇и б̣уд̣̇д̇хаад̣̇ийнам̣ арияаанам̣ анд̇амасо г̇ихисод̇аабаннаанамби г̇ун̣абарид̇хам̣санзна абхууд̇аб̣бхагкаанзна убаваад̣̇агаа аггосагаа г̇арахагаа. мижчаад̣̇идтигаад̇и мижчаад̣̇идтигаммасамаад̣̇аанаад̇и мижчаад̣̇ассанахзд̇у самаад̣̇иннанаанаавид̇хагаммаа яз жа, мижчаад̣̇идтимуулагзсу гааяагаммаад̣̇ийсу ан̃н̃зби самаад̣̇абзнд̇и. зд̇т̇а жа важийманод̣̇ужжарид̇аг̇г̇ахан̣знзва арияуубаваад̣̇амижчаад̣̇идтийсу г̇ахид̇аасу бунаважанам̣ махаасааваж̇ж̇абхаавад̣̇ассанад̇т̇ам̣ нзсам̣. махаасааваж̇ж̇о хи арияуубаваад̣̇о аананд̇арияасад̣̇исо. яат̇ааха –
‘‘сзяяат̇ааби, саарибуд̇д̇а, бхигку сийласамбанно, самаад̇хисамбанно, бан̃н̃аасамбанно, д̣̇идтзва д̇хаммз ан̃н̃ам̣ аараад̇хзяяа; звам̣самбад̣̇амид̣̇ам̣, саарибуд̇д̇а, вад̣̇аами д̇ам̣ ваажам̣ аббахааяа, д̇ам̣ жид̇д̇ам̣ аббахааяа, д̇ам̣ д̣̇идтим̣ аббадиниссаж̇ж̇ид̇ваа яат̇аабхад̇ам̣ нигкид̇д̇о звам̣ нираяз’’д̇и (ма. ни. 1.149).
мижчаад̣̇идтид̇о жа махаасааваж̇ж̇ад̇арам̣ наама ан̃н̃ам̣ над̇т̇и. яат̇ааха –
‘‘наахам̣, бхигкавз, ан̃н̃ам̣ згад̇хаммамби саманубассаами, яам̣ звам̣ махаасааваж̇ж̇ад̇арам̣ яат̇аяид̣̇ам̣, бхигкавз, мижчаад̣̇идти. мижчаад̣̇идтибарамаани, бхигкавз, важ̇ж̇ааний’’д̇и (а. ни. 1.310).
д̇ам̣ ко банаад̇иаад̣̇и яат̇аавуд̇д̇асса ад̇т̇асса ад̇д̇абажжагкабхаавам̣ д̣̇ал̣хад̇арам̣ гад̇ваа д̣̇ассзд̇ум̣ аарад̣̇д̇хам̣. д̇амби сувин̃н̃зяяамзва.
г̇аат̇аасу мижчаа манам̣ бан̣ид̇хааяаад̇и абхиж̇жхаад̣̇ийнам̣ васзна жид̇д̇ам̣ аяонисо табзд̇ваа. мижчаа ваажан̃жа бхаасияаад̇и мижчаа мусааваад̣̇аад̣̇ивасзна ваажам̣ бхаасид̇ваа. мижчаа гаммаани гад̇ваанаад̇и баан̣аад̇ибаад̇аад̣̇ивасзна гааяагаммаани гад̇ваа. ат̇а ваа мижчаа манам̣ бан̣ид̇хааяаад̇и мижчаад̣̇идтивасзна жид̇д̇ам̣ вибарийд̇ам̣ табзд̇ваа. сзсабад̣̇ад̣̇ваязби зсзва наяо. ид̣̇аанисса д̇ат̇аа д̣̇ужжарид̇ажаран̣з гааран̣ам̣ д̣̇ассзд̇и аббассуд̇од̇и, ад̇д̇ано барзсан̃жа хид̇аавахзна суд̇зна вирахид̇од̇и ад̇т̇о. абун̃н̃агарод̇и д̇ад̇о зва арияад̇хаммасса аговид̣̇ад̇ааяа гиб̣б̣исагаарий баабад̇хаммо. аббасмим̣ ид̇ха ж̇ийвид̇зд̇и ид̇ха мануссалогз ж̇ийвид̇з ад̇ибарид̇д̇з. д̇ат̇аа жааха ‘‘яо жирам̣ ж̇ийвад̇и, со вассасад̇ам̣ аббам̣ ваа бхияяо’’д̇и (д̣̇ий. ни. 2.93; сам̣. ни. 1.145), ‘‘аббамааяу мануссаана’’нд̇и (сам̣. ни. 1.145; махаани. 10) жа. д̇асмаа б̣ахуссуд̇о саббан̃н̃о сийгхам̣ бун̃н̃аани гад̇ваа саг̇г̇уубаг̇о ниб̣б̣аанабад̇идто
батамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
2. саммаад̣̇идтигасуд̇д̇аван̣н̣анаа
71. д̣̇уд̇ияз батамасуд̇д̇з вуд̇д̇авибарияааязна ад̇т̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о.
д̣̇уд̇ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
3. ниссаран̣ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа
72. д̇ад̇ияз ниссаран̣ияаад̇и ниссаран̣абадисам̣яуд̇д̇аа. д̇хаад̇уяод̇и сад̇д̇асун̃н̃асабхааваа. гаамаананд̇и гилзсагаамаанан̃жзва вад̇т̇угаамаанан̃жа. ат̇а ваа гаамаананд̇и гилзсагаамаанам̣. гилзсагаамад̇о хи ниссаран̣аа вад̇т̇угаамзхиби ниссаран̣ам̣язва ход̇и, на ан̃н̃ат̇аа. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘на
сан̇габбарааг̇о бурисасса гаамо;
д̇идтанд̇и жид̇раани д̇ат̇зва логз,
ат̇зд̇т̇а д̇хийраа винаяанд̇и чанд̣̇а’’нд̇и. (а. ни. 6.63);
ниссаран̣анд̇и абаг̇амо. нзгкамманд̇и батамаж̇жхаанам̣, висзсад̇о д̇ам̣ асубхаарамман̣ам̣ д̣̇адтаб̣б̣ам̣. яо бана д̇ам̣ жхаанам̣ баад̣̇агам̣ гад̇ваа сан̇каарз саммасид̇ваа д̇ад̇ияамаг̇г̇ам̣ бад̇ваа анааг̇аамимаг̇г̇зна ниб̣б̣аанам̣ сажчигарод̇и, д̇асса жид̇д̇ам̣ ажжанд̇амзва гаамзхи ниссаданд̇и ид̣̇ам̣ уггадтад̇о гаамаанам̣ ниссаран̣ам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. руубаананд̇и руубад̇хаммаанам̣, висзсзна сад̣̇д̇хим̣ аарамман̣зхи гусалавибаагагирияаабхзд̣̇ад̇о саб̣б̣зсам̣ руубааважарад̇хаммаанам̣. ааруббанд̇и аруубааважараж̇жхаанам̣. гзжи бана ‘‘гаамаана’’нд̇и бад̣̇асса ‘‘саб̣б̣зсам̣ гаамааважарад̇хаммаана’’нд̇и ад̇т̇ам̣ вад̣̇анд̇и. ‘‘нзгкамма’’нд̇и жа ‘‘бан̃жа руубааважараж̇жхаанааний’’д̇и. д̇ам̣ адтагат̇аасу бхууд̇анд̇и ж̇аад̇ам̣. сан̇кад̇анд̇и самзжжа самбхуяяа бажжаязхи гад̇ам̣. бадижжасамуббаннанд̇и гааран̣ад̇о ниб̣б̣ад̇д̇ам̣. д̇ийхиби бад̣̇зхи д̇збхуумагз д̇хаммз анавасзсад̇о барияаад̣̇ияад̇и. нирод̇ход̇и ниб̣б̣аанам̣. зд̇т̇а жа батамааяа д̇хаад̇уяаа гаамабарин̃н̃аа вуд̇д̇аа, д̣̇уд̇ияааяа руубабарин̃н̃аа, д̇ад̇ияааяа саб̣б̣асан̇кад̇абарин̃н̃аа саб̣б̣абхавасамад̇иггамо вуд̇д̇о.
г̇аат̇аасу гааманиссаран̣ам̣ н̃ад̇ваад̇и ‘‘ид̣̇ам̣ гааманиссаран̣ам̣ – зван̃жа гаамад̇о ниссаран̣а’’нд̇и ж̇аанид̇ваа. ад̇иггамад̇и зд̇знаад̇и ад̇иггамо, ад̇иггамануубааяо, д̇ам̣ ад̇иггамам̣ ааруббам̣ н̃ад̇ваа. саб̣б̣з сан̇каараа саманд̇и вуубасаманд̇и зд̇т̇аад̇и саб̣б̣асан̇каарасамат̇о, ниб̣б̣аанам̣, д̇ам̣ пусам̣ пусанд̇о. сзсам̣ хздтаа вуд̇д̇анаяамзва.
д̇ад̇ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
4. санд̇ад̇арасуд̇д̇аван̣н̣анаа
73. жад̇уд̇т̇з руубзхийд̇и руубааважарад̇хаммзхи. санд̇ад̇араад̇и ад̇исаязна санд̇аа. руубааважарад̇хаммаа хи гилзсавигкамбханад̇о вид̇аггаад̣̇иол̣аариган̇г̇аббахаанад̇о самаад̇хибхуумибхаавад̇о жа санд̇аа наама, ааруббаа бана д̇зхиби ан̇г̇асанд̇ад̇ааяа жзва аарамман̣асанд̇ад̇ааяа жа ад̇исаязна санд̇авуд̇д̇игаа, д̇зна санд̇ад̇араад̇и вуд̇д̇аа. нирод̇ход̇и ниб̣б̣аанам̣. сан̇каараавасзсасукумабхааваббад̇д̇ид̇оби хи
г̇аат̇аасу руубуубаг̇аад̇и руубабхавуубаг̇аа. руубабхаво хи ид̇ха руубанд̇и вуд̇д̇о, ‘‘руубуубабад̇д̇ияаа маг̇г̇ам̣ бхаавзд̇ий’’д̇иаад̣̇ийсу вияа. аруубадтааяинод̇и аруубааважараа. нирод̇хам̣ аббаж̇аананд̇аа, ааг̇анд̇ааро бунаб̣бхаванд̇и зд̇зна руубааруубааважарад̇хаммзхи нирод̇хасса санд̇абхаавамзва д̣̇ассзд̇и. аруубзсу асан̣тид̇аад̇и аруубарааг̇зна аруубабхавзсу аббад̇идтаханд̇аа, д̇зби бариж̇аананд̇аад̇и ад̇т̇о. нирод̇хз яз вимужжанд̇ийд̇и зд̇т̇а язд̇и нибаад̇амад̇д̇ам̣. сзсам̣ хздтаа вуд̇д̇анаяамзва.
жад̇уд̇т̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
5. буд̇д̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
74. бан̃жамз буд̇д̇аад̇и ад̇раж̇аа орасабуд̇д̇аа, д̣̇иннагаад̣̇аяоби ваа. санд̇од̇и бхаванд̇аа сам̣виж̇ж̇амаанаа логасминд̇и имасмим̣ логз убалаб̣бхамаанаа. ад̇т̇ибхаавзна санд̇о, баагадабхаавзна виж̇ж̇амаанаа. ад̇иж̇аад̇од̇и ад̇д̇ано г̇ун̣зхи маад̇аабид̇аро ад̇иггамид̇ваа ж̇аад̇о, д̇зхи ад̇хигаг̇ун̣од̇и ад̇т̇о. ануж̇аад̇од̇и аваж̇аад̇од̇и г̇ун̣зхи маад̇аабид̇уунам̣ ад̇хамо худ̇ваа ж̇аад̇о, д̇зхи хийнаг̇ун̣од̇и ад̇т̇о. язхи бана г̇ун̣зхи яуд̇д̇о маад̇аабид̇уунам̣ ад̇хиго само хийнод̇и жа ад̇хиббзд̇о, д̇з вибхаж̇ид̇ваа д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘гат̇ан̃жа, бхигкавз, буд̇д̇о ад̇иж̇аад̇о ход̇ий’’д̇и гат̇зд̇угамяад̇ааяа бужчам̣ гад̇ваа ‘‘ид̇ха, бхигкавз, буд̇д̇ассаа’’д̇иаад̣̇инаа нид̣̇д̣̇зсо аарад̣̇д̇хо.
д̇ад̇т̇а на б̣уд̣̇д̇хам̣ саран̣ам̣ г̇ад̇аад̇иаад̣̇ийсу б̣уд̣̇д̇ход̇и саб̣б̣ад̇хаммзсу аббадихад̇ан̃аан̣анимид̇д̇аануд̇д̇аравимогкаад̇хиг̇амабарибхаавид̇ам̣ канд̇хасанд̇аанам̣, саб̣б̣ан̃н̃уд̇ан̃н̃аан̣абад̣̇адтаанам̣ ваа сажжаабхисамб̣од̇хим̣ убаад̣̇ааяа бан̃н̃ад̇д̇иго сад̇д̇аад̇исаяо б̣уд̣̇д̇хо. яат̇ааха –
‘‘б̣уд̣̇д̇ход̇и яо со бхаг̇аваа саяамбхуу анаажарияаго буб̣б̣з анануссуд̇зсу д̇хаммзсу саамам̣ сажжаани абхисамб̣уж̇жхи, д̇ад̇т̇а жа саб̣б̣ан̃н̃уд̇ам̣ бад̇д̇о, б̣алзсу жа васийбхаава’’нд̇и (жуул̣ани. баарааяанад̇т̇уд̇иг̇аат̇аанид̣̇д̣̇зса 97; бади. ма. 1.161) –
аяам̣
б̣яан̃ж̇анад̇о бана саваасанааяа гилзсанид̣̇д̣̇ааяа ажжанд̇авиг̇амзна б̣уд̣̇д̇хаваа бадиб̣уд̣̇д̇хаваад̇и б̣уд̣̇д̇хо, б̣уд̣̇д̇хияаа ваа вигасид̇абхаавзна б̣уд̣̇д̇хаваа виб̣уд̣̇д̇хаваад̇и б̣уд̣̇д̇хо, б̣уж̇жхид̇аад̇и б̣уд̣̇д̇хо, б̣од̇хзд̇аад̇и б̣уд̣̇д̇ход̇и звамаад̣̇инаа наязна взд̣̇ид̇аб̣б̣о. яат̇ааха –
‘‘б̣уж̇жхид̇аа сажжаанийд̇и б̣уд̣̇д̇хо, б̣од̇хзд̇аа баж̇ааяаад̇и б̣уд̣̇д̇хо, саб̣б̣ан̃н̃уд̇ааяа б̣уд̣̇д̇хо, саб̣б̣ад̣̇ассаавид̇ааяа б̣уд̣̇д̇хо, анан̃н̃анзяяад̇ааяа б̣уд̣̇д̇хо, висавид̇ааяа б̣уд̣̇д̇хо, кийн̣аасавасан̇каад̇зна б̣уд̣̇д̇хо, нирубаггилзсасан̇каад̇зна б̣уд̣̇д̇хо, зганд̇авийд̇арааг̇од̇и б̣уд̣̇д̇хо, зганд̇авийд̇ад̣̇осод̇и
хим̣сад̇ийд̇и саран̣ам̣, саб̣б̣ам̣ анад̇т̇ам̣ абааяад̣̇угкам̣ саб̣б̣ам̣ сам̣саарад̣̇угкам̣ хим̣сад̇и винаасзд̇и вид̣̇д̇хам̣сзд̇ийд̇и ад̇т̇о. саран̣ам̣ г̇ад̇аад̇и ‘‘б̣уд̣̇д̇хо бхаг̇аваа амхаагам̣ саран̣ам̣ г̇ад̇и барааяан̣ам̣ бадисаран̣ам̣ агхасса ханд̇аа хид̇асса вид̇хаад̇аа’’д̇и иминаа ад̇хиббааязна б̣уд̣̇д̇хам̣ бхаг̇аванд̇ам̣ г̇ажчаама бхаж̇аама сзваама баяирубаасаама. звам̣ ваа ж̇аанаама б̣уж̇жхаамаад̇и звам̣ г̇ад̇аа убаг̇ад̇аа б̣уд̣̇д̇хам̣ саран̣ам̣ г̇ад̇аа. д̇аббадигкзбзна на б̣уд̣̇д̇хам̣ саран̣ам̣ г̇ад̇аа.
д̇хаммам̣ саран̣ам̣ г̇ад̇аад̇и ад̇хиг̇ад̇амаг̇г̇з сажчигад̇анирод̇хз яат̇аанусидтам̣ бадибаж̇ж̇амаанз жад̇уусу абааязсу абад̇амаанз гад̇ваа д̇хаарзд̇ийд̇и д̇хаммо. со ад̇т̇ад̇о арияамаг̇г̇о жзва ниб̣б̣аанан̃жа. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘яаавад̇аа, бхигкавз, д̇хаммаа сан̇кад̇аа, арияо адтан̇г̇иго маг̇г̇о д̇зсам̣ аг̇г̇амагкааяад̇ий’’д̇и вид̇т̇ааро (а. ни. 4.34).
на
‘‘рааг̇авирааг̇аманзж̇амасогам̣,
д̇хаммамасан̇кад̇амаббадигуулам̣;
мад̇хурамимам̣ баг̇ун̣ам̣ сувибхад̇д̇ам̣,
д̇хаммамимам̣ саран̣ад̇т̇амубзхий’’д̇и. (ви. ва. 887);
д̇ад̇т̇а хи рааг̇авирааг̇од̇и маг̇г̇о гат̇ид̇о, анзж̇амасоганд̇и палам̣, д̇хаммасан̇кад̇анд̇и ниб̣б̣аанам̣, аббадигуулам̣ мад̇хурамимам̣ баг̇ун̣ам̣ сувибхад̇д̇анд̇и бидагад̇д̇аязна вибхад̇д̇аа
д̣̇идтисийласан̇гхаад̇зна сам̣хад̇од̇и сан̇гхо. со ад̇т̇ад̇о адтаарияабуг̇г̇аласамуухо. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ д̇асмим̣ зва вимаанз –
‘‘яад̇т̇а жа д̣̇инна махабпаламааху,
жад̇уусу сужийсу бурисаяуг̇зсу;
адта жа буг̇г̇ала д̇хаммад̣̇асаа д̇з,
сан̇гхамимам̣ саран̣ад̇т̇амубзхий’’д̇и. (ви. ва. 888);
д̇ам̣
зд̇т̇а жа саран̣аг̇аманагосаллад̇т̇ам̣ саран̣ам̣ саран̣аг̇аманам̣, яо жа саран̣ам̣ г̇ажчад̇и саран̣аг̇аманаббабхзд̣̇о, палам̣, сам̣гилзсо, бхзд̣̇о, вод̣̇аананд̇и аяам̣ вид̇хи взд̣̇ид̇аб̣б̣о.
д̇ад̇т̇а бад̣̇ад̇т̇ад̇о д̇аава хим̣сад̇ийд̇и саран̣ам̣, саран̣аг̇ад̇аанам̣ д̇знзва саран̣аг̇аманзна бхаяам̣ санд̇аасам̣ д̣̇угкам̣ д̣̇уг̇г̇ад̇им̣ баригилзсам̣ ханад̇и винаасзд̇ийд̇и ад̇т̇о, рад̇анад̇д̇аяассзд̇ам̣ ад̇хиважанам̣. ат̇а ваа хид̇з бавад̇д̇анзна ахид̇аа нивад̇д̇анзна жа сад̇д̇аанам̣ бхаяам̣ хим̣сад̇ийд̇и б̣уд̣̇д̇хо саран̣ам̣, бхаваганд̇аарад̇о уд̇д̇ааран̣зна ассаасад̣̇аанзна жа д̇хаммо, аббагаанамби гаараанам̣ вибулапалабадилаабхагаран̣зна сан̇гхо. д̇асмаа саран̣аг̇аманам̣. д̇ам̣саман̇г̇исад̇д̇о саран̣ам̣ г̇ажчад̇и, вуд̇д̇аббагаарзна жид̇д̇уббаад̣̇зна ‘‘зд̇аани мз д̇ийн̣и рад̇анаани саран̣ам̣, зд̇аани барааяан̣а’’нд̇и звам̣ убзд̇ийд̇и ад̇т̇о. звам̣ д̇аава саран̣ам̣ саран̣аг̇аманам̣, яо жа саран̣ам̣ г̇ажчад̇ийд̇и ид̣̇ам̣ д̇аяам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣.
бабхзд̣̇ад̇о бана д̣̇увид̇хам̣ саран̣аг̇аманам̣ – логияам̣, логуд̇д̇аран̃жа. д̇ад̇т̇а логуд̇д̇арам̣ д̣̇идтасажжаанам̣ маг̇г̇агкан̣з саран̣аг̇аманубаггилзсасамужчзд̣̇зна аарамман̣ад̇о ниб̣б̣аанаарамман̣ам̣ худ̇ваа гижжад̇о сагалзби рад̇анад̇д̇аяз иж̇жхад̇и, логияам̣ бут̇уж̇ж̇анаанам̣ саран̣аг̇аманубаггилзсавигкамбханзна аарамман̣ад̇о б̣уд̣̇д̇хаад̣̇иг̇ун̣аарамман̣ам̣ худ̇ваа иж̇жхад̇и. д̇ам̣ ад̇т̇ад̇о б̣уд̣̇д̇хаад̣̇ийсу вад̇т̇уусу сад̣̇д̇хаабадилаабхо
д̇аяид̣̇ам̣ жад̇уд̇хаа бавад̇д̇ад̇и – ад̇д̇асаннияяаад̇анзна, д̇аббарааяан̣ад̇ааяа, сиссабхаавуубаг̇аманзна, бан̣ибаад̇знаад̇и. д̇ад̇т̇а ад̇д̇асаннияяаад̇анам̣ наама ‘‘аж̇ж̇а аад̣̇им̣ гад̇ваа ахам̣ ад̇д̇аанам̣ б̣уд̣̇д̇хасса нияяаад̇зми, д̇хаммасса, сан̇гхассаа’’д̇и звам̣ б̣уд̣̇д̇хаад̣̇ийнам̣ ад̇д̇абарижжаж̇анам̣. д̇аббарааяан̣ам̣ наама ‘‘аж̇ж̇а аад̣̇им̣ гад̇ваа ахам̣ б̣уд̣̇д̇хабарааяан̣о, д̇хаммабарааяан̣о, сан̇гхабарааяан̣о ид̇и мам̣ д̇хаарзхий’’д̇и звам̣ д̇аббадисаран̣абхааво сиссабхаавуубаг̇аманам̣ наама ‘‘аж̇ж̇а аад̣̇им̣ гад̇ваа ахам̣ б̣уд̣̇д̇хасса анд̇зваасиго, д̇хаммасса, сан̇гхасса ид̇и мам̣ д̇хаарзд̇уу’’д̇и звам̣ сиссабхаавасса убаг̇аманам̣. бан̣ибаад̇о наама ‘‘аж̇ж̇а аад̣̇им̣ гад̇ваа ахам̣ абхиваад̣̇анабажжудтаанаан̃ж̇алигаммасаамийжигаммам̣ б̣уд̣̇д̇хаад̣̇ийнам̣ зва д̇ин̣н̣ам̣ вад̇т̇уунам̣ гароми ид̇и мам̣ д̇хаарзд̇уу’’д̇и звам̣ б̣уд̣̇д̇хаад̣̇ийсу бараманибажжагааро. имзсан̃хи жад̇уннам̣ аагаараанам̣ ан̃н̃ад̇арам̣ гаронд̇зна г̇ахид̇ам̣ зва ход̇и саран̣аг̇аманам̣.
абижа ‘‘бхаг̇авад̇о ад̇д̇аанам̣ барижжаж̇аами, д̇хаммасса, сан̇гхасса ад̇д̇аанам̣ барижжаж̇аами, ж̇ийвид̇ам̣ барижжаж̇аами, барижжад̇д̇о зва мз ад̇д̇аа ж̇ийвид̇ан̃жа, ж̇ийвид̇абарияанд̇игам̣ б̣уд̣̇д̇хам̣ саран̣ам̣ г̇ажчаами, б̣уд̣̇д̇хо мз саран̣ам̣ д̇аан̣ам̣ лзн̣а’’нд̇и звамби ад̇д̇асаннияяаад̇анам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. ‘‘сад̇т̇ааран̃жа вад̇аахам̣ бассзяяам̣, бхаг̇аванд̇амзва бассзяяам̣; суг̇ад̇ан̃жа вад̇аахам̣ бассзяяам̣, бхаг̇аванд̇амзва бассзяяам̣; саммаасамб̣уд̣̇д̇хан̃жа вад̇аахам̣ бассзяяам̣; бхаг̇аванд̇амзва бассзяяа’’нд̇и (сам̣. ни. 2.154) звам̣ махаагассабад̇т̇зрасса саран̣аг̇аманам̣ вияа сиссабхаавуубаг̇аманам̣ д̣̇адтаб̣б̣ам̣.
‘‘со
намассамаано самб̣уд̣̇д̇хам̣, д̇хаммасса жа суд̇хаммад̇а’’нд̇и. (сам̣. ни. 1.246; су. ни. 194) –
звам̣ аал̣авагаад̣̇ийнам̣ саран̣аг̇аманам̣ вияа д̇аббарааяан̣ад̇аа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. ‘‘ат̇а ко, б̣рахмааяу, б̣раахман̣о удтааяаасанаа згам̣сам̣ уд̇д̇араасан̇г̇ам̣ гарид̇ваа бхаг̇авад̇о баад̣̇зсу сирасаа нибад̇ид̇ваа бхаг̇авад̇о баад̣̇аани мукзна жа барижумб̣ад̇и, баан̣ийхи жа барисамб̣аахад̇и, нааман̃жа саавзд̇и ‘б̣рахмааяу ахам̣, бхо г̇од̇ама, б̣раахман̣о, б̣рахмааяу ахам̣, бхо г̇од̇ама, б̣раахман̣о’’’д̇и (ма. ни. 2.394) звам̣ бан̣ибаад̇о д̣̇адтаб̣б̣о.
со
зд̇т̇а жа логуд̇д̇арасса саран̣аг̇аманасса жад̇д̇аари сааман̃н̃апалаани вибаагапалам̣, саб̣б̣ад̣̇угкагкаяо аанисам̣сапалам̣. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘яо жа б̣уд̣̇д̇хан̃жа д̇хамман̃жа, сан̇гхан̃жа саран̣ам̣ г̇ад̇о;
жад̇д̇аари арияасажжаани, саммаббан̃н̃ааяа бассад̇и.
‘‘д̣̇угкам̣ д̣̇угкасамуббаад̣̇ам̣, д̣̇угкасса жа ад̇иггамам̣;
арияам̣ жадтан̇г̇игам̣ маг̇г̇ам̣, д̣̇угкуубасамаг̇ааминам̣.
‘‘зд̇ам̣ ко саран̣ам̣ кзмам̣, зд̇ам̣ саран̣амуд̇д̇амам̣;
зд̇ам̣ саран̣амааг̇амма, саб̣б̣ад̣̇угкаа бамужжад̇ий’’д̇и. (д̇ха. ба. 190-192);
абижа
‘‘адтаанамзд̇ам̣, бхигкавз, анавагаасо, яам̣ д̣̇идтисамбанно буг̇г̇ало ган̃жи сан̇каарам̣ нижжад̇о убаг̇ажчзяяа, сукад̇о убаг̇ажчзяяа, ган̃жи д̇хаммам̣ ад̇д̇ад̇о убаг̇ажчзяяа, маад̇арам̣ ж̇ийвид̇аа воробзяяа, бид̇арам̣ ж̇ийвид̇аа воробзяяа, араханд̇ам̣ ж̇ийвид̇аа воробзяяа, д̣̇удтажид̇д̇о д̇ат̇ааг̇ад̇асса лохид̇ам̣ уббаад̣̇зяяа, сан̇гхам̣ бхинд̣̇зяяа, ан̃н̃ам̣ сад̇т̇аарам̣ уд̣̇д̣̇исзяяа нзд̇ам̣ таанам̣ виж̇ж̇ад̇ий’’д̇и (ма. ни. 3.127-128; а. ни. 1.268-276; вибха. 809).
логияасса
‘‘яз гзжи б̣уд̣̇д̇хам̣ саран̣ам̣ г̇ад̇аасз,
на д̇з г̇амиссанд̇и абааяабхуумим̣;
бахааяа маанусам̣ д̣̇зхам̣,
д̣̇звагааяам̣ барибуурзссанд̇ий’’д̇и. (сам̣. ни. 1.37);
абарамби
‘‘ат̇а ко сагго д̣̇зваанаминд̣̇о асийд̇ияаа д̣̇звад̇аасахассзхи сад̣̇д̇хим̣ язнааяасмаа махаамог̇г̇аллаано д̇знубасан̇гами…бз… згаманд̇ам̣ тид̇ам̣ ко саггам̣ д̣̇зваанаминд̣̇ам̣ ааяасмаа махаамог̇г̇аллаано зд̇ад̣̇авожа – ‘саад̇ху ко, д̣̇зваанаминд̣̇а, б̣уд̣̇д̇хам̣ саран̣аг̇аманам̣ ход̇и. б̣уд̣̇д̇хам̣ саран̣аг̇аманахзд̇у ко, д̣̇зваанаминд̣̇а, звамид̇хзгажжз сад̇д̇аа гааяасса бхзд̣̇аа барам̣ маран̣аа суг̇ад̇им̣ саг̇г̇ам̣ логам̣ убабаж̇ж̇анд̇и. д̇з ан̃н̃з д̣̇звз д̣̇асахи таанзхи ад̇хиг̇ан̣ханд̇и – д̣̇иб̣б̣зна ааяунаа, д̣̇иб̣б̣зна ван̣н̣зна, д̣̇иб̣б̣зна сукзна, д̣̇иб̣б̣зна яасзна, д̣̇иб̣б̣зна аад̇хибад̇зяязна, д̣̇иб̣б̣зхи руубзхи, д̣̇иб̣б̣зхи сад̣̇д̣̇зхи, д̣̇иб̣б̣зхи г̇анд̇хзхи, д̣̇иб̣б̣зхи расзхи, д̣̇иб̣б̣зхи подтаб̣б̣зхи…бз… д̇хаммам̣, сан̇гхам̣…бз… подтаб̣б̣зхий’’’д̇и (сам̣. ни. 4.341).
взлаамасуд̇д̇аад̣̇ивасзнаби (а. ни. 9.20) саран̣аг̇аманасса палависзсо взд̣̇ид̇аб̣б̣о. звам̣ саран̣аг̇аманасса палам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣.
логияасаран̣аг̇аманан̃жзд̇т̇а
вод̣̇аанамби
баан̣аад̇ибаад̇аад̇и зд̇т̇а баан̣асса сарасзнзва бад̇анасабхаавасса анд̇араа зва ад̇ибаад̇анам̣ ад̇ибаад̇о, сан̣игам̣ бад̇ид̇ум̣ ад̣̇ад̇ваа сийгхам̣ баад̇ананд̇и ад̇т̇о. ад̇иггамма ваа сад̇т̇аад̣̇ийхи абхибхавид̇ваа баад̇анам̣ ад̇ибаад̇о, баан̣агхаад̇од̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. баан̣од̇и жзд̇т̇а канд̇хасанд̇аано, яо сад̇д̇од̇и вохарийяад̇и, барамад̇т̇ад̇о руубааруубаж̇ийвид̇инд̣̇рияам̣. руубаж̇ийвид̇инд̣̇рияз хи вигобид̇з ид̇арамби д̇ам̣самб̣анд̇хад̇ааяа винассад̇ийд̇и. д̇асмим̣ бана баан̣з баан̣асан̃н̃ино ж̇ийвид̇инд̣̇рияубажчзд̣̇агаубаггамасамудтаабигаа баан̣аад̇ибаад̇о. яааяа хи жзд̇анааяа бавад̇д̇амаанасса ж̇ийвид̇инд̣̇рияасса ниссаяабхууд̇зсу убаггамагаран̣ахзд̇угамахаабхууд̇абажжаяаа уббаж̇ж̇анагамахаабхууд̇аа буримасад̣̇исаа на уббаж̇ж̇анд̇и, висад̣̇исаа зва уббаж̇ж̇анд̇и, саа д̇аад̣̇исаббаяог̇асамудтаабигаа жзд̇анаа баан̣аад̇ибаад̇о. лад̣̇д̇хуубаггамаани хи бхууд̇аани буримабхууд̇аани вияа на висад̣̇аанийд̇и самаанаж̇аад̇ияаанам̣ гааран̣аани на хонд̇ийд̇и. ‘‘гааяаважийд̣̇ваараанам̣ ан̃н̃ад̇арад̣̇ваараббавад̇д̇аа’’д̇и ид̣̇ам̣ манод̣̇ваарз бавад̇д̇ааяа вад̇хагажзд̇анааяа баан̣аад̇ибаад̇ад̇аасамбхавад̣̇ассанам̣. гулумб̣асуд̇д̇зби хи ‘‘ид̇хзгажжо саман̣о ваа б̣раахман̣о ваа ид̣̇д̇химаа жзд̇о васиббад̇д̇о ан̃н̃иссаа гужчиг̇ад̇ам̣ г̇аб̣бхам̣ баабагзна манасаа анубзгкид̇аа ход̇ий’’д̇и виж̇ж̇аамаяид̣̇д̇хи ад̇хиббзд̇аа. саа жа важийд̣̇ваарам̣ мун̃жид̇ваа на саггаа ниб̣б̣ад̇д̇зд̇унд̇и важийд̣̇вааравасзнзва ниббаж̇ж̇ад̇и. яз бана ‘‘бхааванаамаяид̣̇д̇хи д̇ад̇т̇а ад̇хиббзд̇аа’’д̇и вад̣̇анд̇и, д̇зсам̣ ваад̣̇о гусалад̇д̇игавзд̣̇анад̇д̇игавид̇аггад̇д̇игабхууманд̇арзхи вируж̇жхад̇и.
свааяам̣ баан̣аад̇ибаад̇о г̇ун̣арахид̇зсу д̇иражчаанаг̇ад̇аад̣̇ийсу куд̣̇д̣̇агз баан̣з аббасааваж̇ж̇о, махаасарийрз махаасааваж̇ж̇о. гасмаа? баяог̇амаханд̇ад̇ааяа. баяог̇асамад̇д̇зби вад̇т̇умаханд̇ад̇аад̣̇ийхи махаасааваж̇ж̇о, г̇ун̣аванд̇зсу мануссаад̣̇ийсу аббаг̇ун̣з баан̣з аббасааваж̇ж̇о, махааг̇ун̣з махаасааваж̇ж̇о
зд̇т̇а жа баяог̇авад̇т̇умаханд̇ад̇аад̣̇ийхи махаасааваж̇ж̇ад̇аа д̇зхи бажжаязхи уббаж̇ж̇амаанааяа жзд̇анааяа б̣алавабхаавад̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. яат̇аад̇хиббзд̇асса баяог̇асса
д̇асса баан̣о, баан̣асан̃н̃ид̇аа, вад̇хагажид̇д̇ам̣, убаггамо, д̇зна маран̣анд̇и бан̃жа самбхаараа. бан̃жасамбхаараяуд̇д̇о баан̣аад̇ибаад̇од̇и бан̃жасамбхаараавинимуд̇д̇о д̣̇адтаб̣б̣о. д̇зсу баан̣асан̃н̃ид̇аавад̇хагажид̇д̇аани буб̣б̣абхааг̇ияааниби хонд̇и, убаггамо вад̇хагажзд̇анаасамудтаабид̇о. д̇асса ча баяог̇аа – саахад̇т̇иго, аан̣ад̇д̇иго, ниссаг̇г̇ияо, т̇ааваро, виж̇ж̇аамаяо, ид̣̇д̇химаяод̇и. д̇зсу сахад̇т̇зна ниб̣б̣ад̇д̇о саахад̇т̇иго. барзсам̣ аан̣аабанавасзна бавад̇д̇о аан̣ад̇д̇иго. усусад̇д̇иаад̣̇ийнам̣ ниссаж̇ж̇анавасзна бавад̇д̇о ниссаг̇г̇ияо. обаад̇акан̣анаад̣̇ивасзна бавад̇д̇о т̇ааваро. аат̇аб̣б̣ан̣игаад̣̇ийнам̣ вияа манд̇абариж̇аббанабаяог̇о виж̇ж̇аамаяо. д̣̇аатаагодданаад̣̇ийнам̣ вияа гаммавибаагаж̇ид̣̇д̇химаяо.
зд̇т̇ааха – кан̣з кан̣з нируж̇жханасабхаавзсу сан̇каарзсу, го ханд̇аа, го ваа хан̃н̃ад̇и? яад̣̇и жид̇д̇ажзд̇асигасанд̇аано, со аруубид̇ааяа на чзд̣̇анабхзд̣̇анаад̣̇ивасзна вигобанасамад̇т̇о, нааби вигобанийяо, ат̇а руубасанд̇аано, со ажзд̇анад̇ааяа гадтагалин̇г̇аруубамод̇и на д̇ад̇т̇а чзд̣̇анаад̣̇инаа баан̣аад̇ибаад̇о лаб̣бхад̇и, яат̇аа мад̇асарийрз. баяог̇оби баан̣аад̇ибаад̇асса яат̇аавуд̇д̇о бахаран̣аббахаараад̣̇иго ад̇ийд̇зсу сан̇каарзсу бхавзяяа анааг̇ад̇зсу бажжуббаннзсу ваа. д̇ад̇т̇а на д̇аава ад̇ийд̇зсу анааг̇ад̇зсу жа самбхавад̇и д̇зсам̣ авиж̇ж̇амаанасабхаавад̇д̇аа, бажжуббаннзсу
вужжад̇з – яат̇аавуд̇д̇авад̇хагажзд̇анаасаман̇г̇ий сан̇каараанам̣ бун̃ж̇о сад̇д̇асан̇каад̇о ханд̇аа. д̇зна бавад̇д̇ид̇авад̇хаббаяог̇анимид̇д̇ам̣ абаг̇ад̇усмаавин̃н̃аан̣аж̇ийвид̇инд̣̇рияо мад̇од̇и вохаарасса вад̇т̇убхууд̇о яат̇аавуд̇д̇авад̇хаббаяог̇аагаран̣з буб̣б̣з вияа уд̣̇д̇хам̣ бавад̇д̇анаарахо руубааруубад̇хаммабун̃ж̇о хан̃н̃ад̇и, жид̇д̇ажзд̇асигасанд̇аано баан̣аад̇ибаад̇аа. на бадивирад̇аад̇и аббадивирад̇аа.
ад̣̇иннасса аад̣̇аанам̣ ад̣̇иннаад̣̇аанам̣, барасса харан̣ам̣ т̇зяяам̣ жоригаад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. д̇ад̇т̇а ад̣̇иннанд̇и барабариг̇г̇ахид̇ам̣, яад̇т̇а баро яат̇аагаамагаарид̇ам̣ аабаж̇ж̇анд̇о ад̣̇ан̣д̣аарахо анубаваж̇ж̇о жа ход̇и. д̇асмим̣ барабариг̇г̇ахид̇з
д̇асса бан̃жа самбхаараа – барабариг̇г̇ахид̇ам̣, барабариг̇г̇ахид̇асан̃н̃ид̇аа, т̇зяяажид̇д̇ам̣, убаггамо, д̇зна
гаамзсууд̇и мзт̇унасамаажаарзсу. мижчаажаарод̇и зганд̇анинд̣̇ид̇о лаамагаажааро. лагкан̣ад̇о бана асад̣̇д̇хаммаад̇хиббааязна гааяад̣̇ваараббавад̇д̇аа аг̇аманийяадтаанавийд̇иггамажзд̇анаа гаамзсу мижчаажааро. д̇ад̇т̇а аг̇аманийяадтаанам̣ наама бурисаанам̣ д̇аава маад̇урагкид̇аад̣̇аяо д̣̇аса, д̇ханаггийд̇аад̣̇аяо д̣̇асаад̇и вийсад̇и ид̇т̇ияо, ид̇т̇ийсу бана д̣̇виннам̣ саарагкасабарид̣̇ан̣д̣аанам̣, д̣̇асаннан̃жа д̇ханаггийд̇аад̣̇ийнанд̇и д̣̇ваад̣̇асаннам̣ ид̇т̇ийнам̣ ан̃н̃абурисаа. свааяам̣ мижчаажааро сийлаад̣̇иг̇ун̣арахид̇з аг̇аманийяадтаанз аббасааваж̇ж̇о, сийлаад̣̇иг̇ун̣асамбаннз махаасааваж̇ж̇о. г̇ун̣арахид̇зби жа абхибхавид̇ваа мижчаа жаранд̇асса махаасааваж̇ж̇о, убхиннам̣ самаанажчанд̣̇ад̇ааяа аббасааваж̇ж̇о. самаанажчанд̣̇абхаавзби гилзсаанам̣ убаггамаанан̃жа муд̣̇уд̇ааяа аббасааваж̇ж̇о, д̇иб̣б̣ад̇ааяа махаасааваж̇ж̇о. д̇асса жад̇д̇ааро самбхаараа – аг̇аманийяавад̇т̇у, д̇асмим̣ сзванажид̇д̇ам̣, сзванабаяог̇о, маг̇г̇знамаг̇г̇аббадибад̇д̇иад̇хиваасананд̇и. д̇ад̇т̇а ад̇д̇ано ружияаа бавад̇д̇ид̇асса д̇аяо, б̣алаггаарзна бавад̇д̇ид̇асса д̇аяод̇и анавасзсаг̇г̇ахан̣зна жад̇д̇ааро д̣̇адтаб̣б̣аа, ад̇т̇асид̣̇д̇хи бана д̇ийхзва. зго баяог̇о саахад̇т̇игова.
мусаад̇и мусааваад̣̇о. абаро наяо мусаад̇и абхууд̇ам̣ вад̇т̇у, ваад̣̇од̇и д̇асса бхууд̇ад̇о д̇ажчад̇о вин̃н̃аабанам̣. д̇асмаа ад̇ат̇ам̣ вад̇т̇ум̣ д̇ат̇ад̇о барам̣ вин̃н̃аабзд̇угаамасса д̇ат̇аавин̃н̃аабанабаяог̇асамудтаабигаа жзд̇анаа мусааваад̣̇о.
со яамад̇т̇ам̣ бхан̃ж̇ад̇и, д̇асса аббад̇ааяа аббасааваж̇ж̇о, маханд̇ад̇ааяа махаасааваж̇ж̇о. абижа г̇ахадтаанам̣ ад̇д̇ано санд̇агам̣ ад̣̇аад̇угаамад̇ааяа над̇т̇ийд̇и аад̣̇инаяаббавад̇д̇о аббасааваж̇ж̇о, сагкинаа
д̇асса
сураад̇и бидтасураа, буувасураа, од̣̇анасураа, гин̣н̣абагкид̇д̇аа, самбхаарасам̣яуд̇д̇аад̇и бан̃жа сураа. мзраяанд̇и бубпаасаво, палаасаво, мад̇хваасаво, г̇ул̣аасаво самбхаарасам̣яуд̇д̇од̇и бан̃жа аасаваа. д̇ад̣̇убхаяамби мад̣̇анийяадтзна маж̇ж̇ам̣. яааяа жзд̇анааяа д̇ам̣ бивад̇и, саа бамаад̣̇агааран̣ад̇д̇аа бамаад̣̇адтаанам̣. лагкан̣ад̇о бана яат̇аавуд̇д̇асса сураамзраяасан̇каад̇асса маж̇ж̇асса б̣ийж̇ад̇о бадтааяа мад̣̇авасзна гааяад̣̇ваараббавад̇д̇аа бамаад̣̇ажзд̇анаа сураамзраяамаж̇ж̇абамаад̣̇адтаанам̣. д̇асса маж̇ж̇абхааво, баад̇угамяад̇аажид̇д̇ам̣, д̇аж̇ж̇о вааяаамо, аж̇жхохаран̣анд̇и жад̇д̇ааро самбхаараа. агусалажид̇д̇знзва жасса баад̇аб̣б̣ад̇о зганд̇зна сааваж̇ж̇абхааво
ид̣̇аани зд̇зсу сабхаавад̇о, аарамман̣ад̇о, взд̣̇анад̇о, муулад̇о, гаммад̇о, палад̇од̇и чахи аагаарзхи винижчаяо взд̣̇ид̇аб̣б̣о. д̇ад̇т̇а сабхаавад̇о баан̣аад̇ибаад̇аад̣̇аяо саб̣б̣зби жзд̇анаасабхааваава. аарамман̣ад̇о баан̣аад̇ибаад̇о ж̇ийвид̇инд̣̇рияаарамман̣ад̇о сан̇каараарамман̣о, ад̣̇иннаад̣̇аанам̣ сад̇д̇аарамман̣ам̣ ваа сан̇каараарамман̣ам̣ ваа, мижчаажааро подтаб̣б̣авасзна сан̇каараарамман̣о, сад̇д̇аарамман̣од̇и згз. мусааваад̣̇о сад̇д̇аарамман̣о ваа сан̇каараарамман̣о ваа, сураабаанам̣ сан̇каараарамман̣ам̣. взд̣̇анад̇о баан̣аад̇ибаад̇о д̣̇угкавзд̣̇ано, ад̣̇иннаад̣̇аанам̣ д̇ивзд̣̇анам̣, мижчаажааро сукамаж̇жхад̇д̇авасзна д̣̇вивзд̣̇ано, д̇ат̇аа сураабаанам̣. саннидтаабагажид̇д̇зна бана убхаяамби маж̇жхад̇д̇авзд̣̇анам̣ на ход̇и. мусааваад̣̇о д̇ивзд̣̇ано. муулад̇о баан̣аад̇ибаад̇о д̣̇осамохавасзна д̣̇вимуулаго, ад̣̇иннаад̣̇аанам̣ мусааваад̣̇о жа д̣̇осамохавасзна ваа лобхамохавасзна гаммад̇о мусааваад̣̇оязвзд̇т̇а важийгаммам̣, сзсам̣ жад̇уб̣б̣ид̇хамби гааяагаммамзва. палад̇о саб̣б̣зби абааяуубабад̇д̇ипалаа жзва суг̇ад̇ияамби аббааяугад̇аад̣̇инаанаавид̇хаанидтапалаа жаад̇и звамзд̇т̇а сабхааваад̣̇ид̇о винижчаяо взд̣̇ид̇аб̣б̣о.
аббадивирад̇аад̇и самаад̣̇аанавирад̇ияаа самбад̇д̇авирад̇ияаа жа абхаавзна на бадивирад̇аа. д̣̇уссийлаад̇и д̇ад̇о зва бан̃жасийламад̇д̇ассааби абхаавзна ниссийлаа. баабад̇хаммаад̇и лаамагад̇хаммаа, хийнаажаараа. баан̣аад̇ибаад̇аа бадивирад̇од̇и
ид̇хааби баан̣аад̇ибаад̇аавзраман̣иаад̣̇ийнам̣ сабхаавад̇о аарамман̣ад̇о сабхаавад̇о бан̃жаби жзд̇анааяоби хонд̇и вирад̇ияоби, вирад̇ивасзна бана д̣̇зсанаа ааг̇ад̇аа. яаа баан̣аад̇ибаад̇аа вираманд̇асса ‘‘яаа д̇асмим̣ самаяз баан̣аад̇ибаад̇аа аарад̇и вирад̇ий’’д̇и звам̣ вуд̇д̇аа гусалажид̇д̇асамбаяуд̇д̇аа вирад̇и. саа бабхзд̣̇ад̇о д̇ивид̇хаа – самбад̇д̇авирад̇и, самаад̣̇аанавирад̇и, самужчзд̣̇авирад̇ийд̇и. д̇ад̇т̇а асамаад̣̇иннасигкаабад̣̇аанам̣ ад̇д̇ано ж̇аад̇иваяаб̣аахусажжаад̣̇ийни бажжавзгкид̇ваа ‘‘аяуд̇д̇амзд̇ам̣ амхаагам̣ гаад̇у’’нд̇и самбад̇д̇авад̇т̇ум̣ авийд̇иггаманд̇аанам̣ уббаж̇ж̇амаанаа вирад̇и самбад̇д̇авирад̇и наама. самаад̣̇иннасигкаабад̣̇аанам̣ сигкаабад̣̇асамаад̣̇аанз д̇ад̣̇уд̇д̇ари жа ад̇д̇ано ж̇ийвид̇амби барижжаж̇ид̇ваа вад̇т̇ум̣ авийд̇иггаманд̇аанам̣ уббаж̇ж̇амаанаа вирад̇и самаад̣̇аанавирад̇и наама. арияамаг̇г̇асамбаяуд̇д̇аа бана вирад̇и самужчзд̣̇авирад̇и наама, яассаа уббад̇д̇ид̇о бадтааяа арияабуг̇г̇алаанам̣ ‘‘баан̣ам̣ гхаад̇зссаамаа’’д̇и жид̇д̇амби на уббаж̇ж̇ад̇и. д̇аасу самаад̣̇аанавирад̇и ид̇хаад̇хиббзд̇аа.
аарамман̣ад̇о баан̣аад̇ибаад̇аад̣̇ийнам̣ аарамман̣аанзва зд̇зсам̣ аарамман̣аани. вийд̇иггамид̇аб̣б̣ад̇оязва хи вирад̇и наама ход̇и. яат̇аа бана ниб̣б̣аанаарамман̣о арияамаг̇г̇о гилзсз баж̇ахад̇и, звам̣ ж̇ийвид̇инд̣̇рияаад̣̇иаарамман̣ааязва зд̇з гусалад̇хаммаа баан̣аад̇ибаад̇аад̣̇ийни д̣̇уссийляаани баж̇аханд̇и. взд̣̇анад̇о саб̣б̣ааби сукавзд̣̇анаава.
муулад̇о н̃аан̣асамбаяуд̇д̇ажид̇д̇зна вираманд̇асса алобхаад̣̇осаамохавасзна д̇имуулаа хонд̇и, н̃аан̣авиббаяуд̇д̇ажид̇д̇зна вираманд̇асса алобхаад̣̇осавасзна д̣̇вимуулаа. гаммад̇о мусааваад̣̇аа взраман̣и важийгаммам̣ самаад̣̇аанад̇о ан̃н̃асса г̇арудтаанияасса санд̇игз д̇ам̣ алабханд̇зна саяамзва ваа бан̃жа сийлаани згаж̇жхам̣ баадиязггам̣ ваа самаад̣̇ияанд̇зна самаад̣̇иннаани хонд̇и. бхзд̣̇ад̇о г̇ахадтаанам̣ яам̣ яам̣ вийд̇игганд̇ам̣, д̇ам̣ д̇ад̣̇зва бхиж̇ж̇ад̇и, ид̇арам̣ на бхиж̇ж̇ад̇и. гасмаа? г̇ахадтаа хи аниб̣ад̣̇д̇хасийлаа хонд̇и, яам̣ яам̣ саггонд̇и, д̇ам̣ д̇ад̣̇зва рагканд̇и. баб̣б̣аж̇ид̇аанам̣ бана згасмим̣ вийд̇игганд̇з саб̣б̣аани бхиж̇ж̇анд̇ийд̇и.
палад̇од̇и
ад̣̇иннаад̣̇аанаа взраман̣ияаа махаад̇ханад̇хан̃н̃ад̇аа, ананд̇абхог̇ад̇аа, т̇ирабхог̇ад̇аа, ижчид̇аанам̣ бхог̇аанам̣ киббам̣ бадилаабхо, рааж̇аад̣̇ийхи асаад̇хааран̣абхог̇ад̇аа, ул̣аарабхог̇ад̇аа, д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇а ж̇здтагабхааво, над̇т̇ибхаавасса аж̇аананад̇аа, сукавихаарид̇аад̇и звамаад̣̇ийни.
аб̣рахмажарияаа взраман̣ияаа виг̇ад̇абажжад̇т̇игад̇аа, саб̣б̣асад̇д̇аанам̣ бияаманаабад̇аа, аннабаанавад̇т̇ажчаад̣̇анаад̣̇ийнам̣ лаабхид̇аа, сукасубанад̇аа, сукабадиб̣уж̇жханад̇аа, абааяабхаяавимогко, ид̇т̇ибхааванабум̣сагабхааваанам̣ абхаб̣б̣ад̇аа, аггод̇ханад̇аа, сажжагаарид̇аа, аман̇гуд̇аа, аараад̇ханасукад̇аа, барибун̣н̣инд̣̇рияад̇аа, барибун̣н̣алагкан̣ад̇аа, нираасан̇гад̇аа, аббоссуггад̇аа, сукавихаарид̇аа, агуд̇обхаяад̇аа, бияавиббаяог̇аабхаавод̇и звамаад̣̇ийни. яасмаа бана мижчаажаараавзраман̣ияаа палааниби зд̇т̇зва анд̇ог̇ад̇хаани, д̇асмаа (аб̣рахмажарияаа взраман̣ияаа).
мусааваад̣̇аа взраман̣ияаа виббасаннинд̣̇рияад̇аа, виссадтамад̇хурабхаан̣ид̇аа, самасид̇асуд̣̇д̇хад̣̇анд̇ад̇аа, наад̇ит̇уулад̇аа, наад̇игисад̇аа, наад̇ирассад̇аа, наад̇ид̣̇ийгхад̇аа, сукасампассад̇аа, уббалаг̇анд̇хамукад̇аа, суссуусагабарисад̇аа, аад̣̇зяяаважанад̇аа, гамалад̣̇аласад̣̇исамуд̣̇улохид̇ад̇ануж̇ивхад̇аа, алийнад̇аа, ануд̣̇д̇хад̇ад̇аад̇и звамаад̣̇ийни.
сураамзраяамаж̇ж̇абамаад̣̇адтаанаа взраман̣ияаа ад̇ийд̇аанааг̇ад̇абажжуббаннзсу гижжагаран̣ийязсу аббамаад̣̇ад̇аа, н̃аан̣аванд̇ад̇аа, сад̣̇аа убадтид̇ассад̇ид̇аа, уббаннзсу гижжагаран̣ийязсу таануббад̇д̇игабадибхаанаванд̇ад̇аа
сийлаваад̇и яат̇аавуд̇д̇абан̃жасийлавасзна сийлаваа. галяаан̣ад̇хаммод̇и сунд̣̇арад̇хаммо, саран̣аг̇аманабарид̣̇ийбид̇ааяа д̣̇идтисамбад̇д̇ияаа самбаннабан̃н̃од̇и ад̇т̇о. яо бана буд̇д̇о маад̇аабид̇уусу ассад̣̇д̇хзсу д̣̇уссийлзсу жа саяамби д̇аад̣̇исо, соби аваж̇аад̇оязваад̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣о. ассад̣̇д̇хияаад̣̇аяо хи ид̇ха аваж̇аад̇абхаавасса лагкан̣ам̣ вуд̇д̇аа, д̇з жа д̇асмим̣ сам̣виж̇ж̇анд̇и. маад̇аабид̇аро бана убаад̣̇ааяа буд̇д̇асса ад̇иж̇аад̇аад̣̇ибхааво вужжад̇ийд̇и.
яо ход̇и гулаг̇анд̇ханод̇и гулажчзд̣̇аго гулавинаасаго. чзд̣̇анад̇т̇о хи ид̇ха г̇анд̇хасад̣̇д̣̇о, ‘‘уббалаг̇анд̇хабажжад̇т̇игаа’’д̇иаад̣̇ийсу (баараа. 65) вияа. гзжи бана ‘‘гулад̇хам̣сано’’д̇и батанд̇и, со звад̇т̇о.
зд̇з ко буд̇д̇аа логасминд̇и зд̇з ад̇иж̇аад̇аад̣̇аяо д̇аяо буд̇д̇аа зва имасмим̣ сад̇д̇алогз буд̇д̇аа наама, на ид̇о винимуд̇д̇аа ад̇т̇и. имзсу бана яз бхаванд̇и убаасагаа яз саран̣аг̇аманасамбад̇д̇ияаа убаасагаа бхаванд̇и гаммассагад̇аан̃аан̣зна гаммасса говид̣̇аа, д̇з жа бан̣д̣ид̇аа бан̃н̃аванд̇о, бан̃жасийлад̣̇асасийлзна самбаннаа барибун̣н̣аа. яаажагаанам̣ важанам̣ ж̇аананд̇и, д̇зсам̣ мукаагаарад̣̇ассанзнзва ад̇хиббааяабууран̣ад̇од̇и вад̣̇ан̃н̃уу, д̇зсам̣ ваа ‘‘д̣̇зхий’’д̇и важанам̣ суд̇ваа ‘‘имз буб̣б̣з д̣̇аанам̣ ад̣̇ад̇ваа звам̣бхууд̇аа, маяаа бана звам̣ на бхавид̇аб̣б̣а’’нд̇и д̇зсам̣ барижжааг̇зна д̇ад̣̇ад̇т̇ам̣ ж̇аананд̇ийд̇и вад̣̇ан̃н̃уу, бан̣д̣ид̇аанам̣ ваа гаммассагад̇аад̣̇ид̣̇ийбагам̣ важанам̣ ж̇аананд̇ийд̇и вад̣̇ан̃н̃уу. ‘‘бад̣̇ан̃н̃уу’’д̇и жа батанд̇и, бад̣̇аанияаа барижжааг̇асийлаад̇и ад̇т̇о. д̇ад̇о зва виг̇ад̇амажчзрамалад̇д̇аа вийд̇амажчараа. аб̣бхагханаад̇и аб̣бхасан̇каад̇аа гханаа, гханамзгхабадалаа ваа муд̇д̇о жанд̣̇овияа, убаасагаад̣̇ибарисаасу кад̇д̇ияаад̣̇ибарисаасу жа вирожарз вирожанд̇и, собханд̇ийд̇и ад̇т̇о.
бан̃жамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
6. авудтигасуд̇д̇аван̣н̣анаа
75. чадтз авудтигасамод̇и авудтигамзгхасамо. згажжо хи мзгхо сад̇абадаласахассабадало худ̇ваа удтахид̇ваа т̇ананд̇о г̇аж̇ж̇анд̇о виж̇ж̇од̇анд̇о згам̣ уд̣̇агаб̣инд̣̇умби абаад̇зд̇ваа виг̇ажчад̇и, д̇ат̇уубамо згажжо буг̇г̇алод̇и д̣̇ассзнд̇о ааха ‘‘авудтигасамо’’д̇и. бад̣̇зсавассийд̇и згад̣̇зсавассимзгхасамо. бад̣̇зсавассий вияаад̇и хи бад̣̇зсавассий. згажжо згасмим̣язва таанз тид̇зсу мануссзсу яат̇аа згажжз д̇змзнд̇и, згажжз на д̇змзнд̇и, звам̣ манд̣̇ам̣ вассад̇и, д̇ат̇уубамам̣ згажжам̣ буг̇г̇алам̣ д̣̇ассзд̇и ‘‘бад̣̇зсавассий’’д̇и. саб̣б̣ад̇т̇аабхивассийд̇и саб̣б̣асмим̣ бат̇авийбаб̣б̣ад̇асамуд̣̇д̣̇аад̣̇игз ж̇аг̇ад̇иббад̣̇зсз абхивассимзгхасамо. згажжо хи сагалажаггаваал̣аг̇аб̣бхам̣ бад̇т̇арид̇ваа саб̣б̣ад̇т̇агамзва абхивассад̇и, д̇ам̣ жаад̇уд̣̇д̣̇ийбигамахаамзгхам̣ згажжасса буг̇г̇аласса убамам̣ гад̇ваа вуд̇д̇ам̣ ‘‘саб̣б̣ад̇т̇аабхивассий’’д̇и.
саб̣б̣зсаананд̇и саб̣б̣зсам̣, аяамзва ваа баато. на д̣̇аад̇аа ход̇ийд̇и ад̣̇аанасийло ход̇и, т̇ад̣̇д̇хамажчарид̇ааяа на гассажи гин̃жи д̣̇зд̇ийд̇и ад̇т̇о. ид̣̇аани д̣̇аанасса кзд̇д̇ам̣ д̣̇зяяад̇хамман̃жа вибхааг̇зна д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘саман̣аб̣раахман̣аа’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а самид̇абаабасаман̣аа жзва баб̣б̣аж̇ж̇амад̇д̇асаман̣аа жа б̣аахид̇абаабаб̣раахман̣аа жзва ж̇аад̇имад̇д̇аб̣раахман̣аа жа ид̇ха ‘‘саман̣аб̣раахман̣аа’’д̇и ад̇хиббзд̇аа. габан̣аа наама д̣̇уг̇г̇ад̇аа д̣̇алид̣̇д̣̇амануссаа. ад̣̇д̇хигаа наама бат̇аавино бариб̣б̣аяавихийнаа. ваниб̣б̣агаа наама яз ‘‘идтам̣ д̣̇зт̇а ганд̇ам̣ манаабам̣ гаалзна анаваж̇ж̇ам̣ уд̣̇аг̇г̇ажид̇д̇аа басаннажид̇д̇аа, звам̣ д̣̇знд̇аа г̇ажчат̇а суг̇ад̇им̣, г̇ажчат̇а б̣рахмалога’’нд̇иаад̣̇инаа наязна д̣̇аанз нияож̇знд̇аа д̣̇аанасса ван̣н̣ам̣ т̇омзнд̇аа вижаранд̇и. яаажагаа наама яз гзвалам̣ ‘‘мудтимад̇д̇ам̣ д̣̇зт̇а, басад̇амад̇д̇ам̣ д̣̇зт̇а, сараавамад̇д̇ам̣ д̣̇зт̇аа’’д̇и аббагамби яаажамаанаа вижаранд̇и. д̇ад̇т̇а саман̣аб̣раахман̣аг̇г̇ахан̣зна г̇ун̣акзд̇д̇ам̣ убагаарикзд̇д̇ан̃жа д̣̇ассзд̇и, габан̣аад̣̇иг̇г̇ахан̣зна гарун̣аакзд̇д̇ам̣. аннанд̇и яам̣гин̃жи каад̣̇анийяам̣ бхож̇анийяам̣. баананд̇и вад̇т̇анд̇и ниваасанабаарубанаад̣̇иажчаад̣̇анам̣. яаананд̇и рат̇аваяхаад̣̇и анд̇амасо убааханам̣ убаад̣̇ааяа г̇аманасаад̇ханам̣. маалаад̇и г̇ант̇ид̇ааг̇ант̇ид̇абхзд̣̇ам̣ саб̣б̣ам̣ бубпам̣. г̇анд̇ханд̇и яам̣гин̃жи г̇анд̇хаж̇аад̇ам̣ бисид̇ам̣ абисид̇ам̣ г̇анд̇хуубагаран̣ан̃жа. вилзбананд̇и чавирааг̇агаран̣ам̣. сзяяаад̇и ман̃жабийтаад̣̇и жзва бааваарагож̇аваад̣̇и жа саяид̇аб̣б̣авад̇т̇у. сзяяаг̇г̇ахан̣зна жзд̇т̇а аасанамби г̇ахид̇анд̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣. аавасат̇анд̇и ваад̇аад̇абаад̣̇ибариссаяавинод̣̇анам̣ бад̇иссаяам̣. бад̣̇ийбзяяанд̇и д̣̇ийбагабаллигаад̣̇ибад̣̇ийбуубагаран̣ам̣.
звам̣ ко, бхигкавзд̇и виж̇ж̇амаанзби д̣̇зяяад̇хаммз бадиг̇г̇аахагаанам̣ звам̣ д̣̇аад̇аб̣б̣авад̇т̇ум̣ саб̣б̣зна саб̣б̣ам̣
г̇аат̇аасу саман̣зд̇и убаяог̇авасзна б̣ахуважанам̣ д̇ат̇аа сзсзсуби. лад̣̇д̇хаанаад̇и лабхид̇ваа, саман̣з д̣̇агкин̣зяяз баваарзд̇ваа будто на сам̣вибхаж̇ад̇и. аннам̣ баанан̃жа бхож̇ананд̇и аннам̣ ваа баанам̣ ваа ан̃н̃ам̣ ваа бхун̃ж̇ид̇аб̣б̣аяуд̇д̇агам̣ бхож̇анам̣, д̇ам̣ на сам̣вибхаж̇ад̇и. аяан̃хзд̇т̇а сан̇кзбад̇т̇о – яо ад̇т̇игабхаавзна убаг̇ад̇з самбадиг̇г̇аахагз лабхид̇ваа аннаад̣̇инаа сам̣вибхааг̇амад̇д̇амби на гарод̇и, гим̣ со ан̃н̃ам̣ д̣̇аанам̣ д̣̇ассад̇и, д̇ам̣ зваруубам̣ т̇ад̣̇д̇хамажчарияам̣ бурисаад̇хамам̣ нихийнабуг̇г̇алам̣ бан̣д̣ид̇аа авудтигасамод̇и ааху гат̇аяанд̇ийд̇и.
згажжаанам̣ на д̣̇ад̣̇аад̇ийд̇и виж̇ж̇амаанзби махад̇и д̣̇аад̇аб̣б̣ад̇хаммз згзсам̣ сад̇д̇аанам̣ д̇зсу год̇хавасзна ваа, д̣̇зяяад̇хаммз лобхавасзна ваа на д̣̇ад̣̇аад̇и. згажжаанам̣ бавзжчад̇ийд̇и згзсам̣язва бана д̣̇ад̣̇аад̇и. мзд̇хаавинод̇и бан̃н̃аванд̇о бан̣д̣ид̇аа ж̇анаа.
субхигкаваажод̇и яо убаг̇ад̇аанам̣ яаажагаанам̣ ‘‘аннам̣ д̣̇зт̇а, баанам̣ д̣̇зт̇аа’’д̇иаад̣̇инаа д̇ам̣ д̇ам̣ д̣̇аабзд̇и, со сулабхабхигкад̇ааяа субхигкаа ваажаа зд̇ассаад̇и субхигкаваажо. ‘‘субхигкавассий’’д̇иби батанд̇и. яат̇аа лого субхигко ход̇и, звам̣ саб̣б̣ад̇т̇аабхивассид̇амахаамзгхо субхигкавассий наама ход̇и. звамаяамби махаад̣̇аанзхи саб̣б̣ад̇т̇аабхивассий субхигкавассийд̇и. аамод̣̇амаано багирзд̇ийд̇и д̇удтахадтамаанасо сахад̇т̇зна д̣̇аанам̣ д̣̇знд̇о бадиг̇г̇аахагакзд̇д̇з д̣̇зяяад̇хаммам̣ багирзнд̇о вияа ход̇и, ваажааяаби ‘‘д̣̇зт̇а д̣̇зт̇аа’’д̇и бхаасад̇и.
ид̣̇аани ‘‘яат̇ааби мзгхо’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇рааяам̣ сан̇кзбад̇т̇о – яат̇аа махаамзгхо батамам̣ манд̣̇аниг̇гхосзна т̇анаяид̇ваа буна сагаланад̣̇ийганд̣̇араани зганиннаад̣̇ам̣ гаронд̇о г̇аж̇ж̇аяид̇ваа бавассад̇и, саб̣б̣ад̇т̇агамзва вааринаа уд̣̇агзна т̇алам̣ ниннан̃жа абхисанд̣̇анд̇о буурзд̇и згогхам̣ гарод̇и, звамзва ид̇ха имасмим̣ сад̇д̇алогз згажжо ул̣аарабуг̇г̇ало саб̣б̣асамад̇ааяа д̇аад̣̇исо яат̇аа д̇ханам̣ удтаанаад̇хиг̇ад̇ам̣ ад̇д̇ано удтаанавийрияаабхиниб̣б̣ад̇д̇ам̣ ход̇и, звам̣ аналасо худ̇ваа д̇ан̃жа д̇хаммзна н̃ааязна сам̣харид̇ваа д̇анниб̣б̣ад̇д̇зна аннзна баанзна ан̃н̃зна жа д̣̇зяяад̇хаммзна бад̇д̇з самбад̇д̇з ваниб̣б̣агз саммаа саммад̣̇зва д̣̇зсагаалаануруубан̃жзва ижчаануруубан̃жа д̇аббзд̇и самбаваарзд̇ийд̇и.
чадтасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
7. сукабад̇т̇анаасуд̇д̇аван̣н̣анаа
76. сад̇д̇амз сукаанийд̇и суканимид̇д̇аани. бад̇т̇аяамаанод̇и ижчамаано ааган̇камаано. сийланд̇и г̇ахадтасийлам̣ баб̣б̣аж̇ид̇асийлан̃жа. г̇ахадто жз г̇ахадтасийлам̣, баб̣б̣аж̇ид̇о жз жад̇убаарисуд̣̇д̇хисийланд̇и ад̇хиббааяо. рагкзяяаад̇и басам̣саа мз ааг̇ажчад̇ууд̇и ‘‘мама галяаан̣о гид̇д̇исад̣̇д̣̇о ааг̇ажчад̇уу’’д̇и ижчанд̇о бан̣д̣ид̇о саббан̃н̃о сийлам̣ рагкзяяа. сийлавад̇о хи г̇ахадтасса д̇аава ‘‘асуго асугагуласса буд̇д̇о сийлаваа галяаан̣ад̇хаммо сад̣̇д̇хо басанно д̣̇ааяаго гаараго’’д̇иаад̣̇инаа барисамаж̇жхз галяаан̣о гид̇д̇исад̣̇д̣̇о аб̣бхуг̇г̇ажчад̇и, баб̣б̣аж̇ид̇асса ‘‘асуго наама бхигку сийлаваа вад̇д̇асамбанно сорад̇о сукасам̣ваасо саг̇аараво саббад̇иссо’’д̇иаад̣̇инаа…бз… аб̣бхуг̇г̇ажчад̇ийд̇и. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘буна жабарам̣, г̇ахабад̇аяо, сийлавад̇о сийласамбаннасса галяаан̣о гид̇д̇исад̣̇д̣̇о аб̣бхуг̇г̇ажчад̇ий’’д̇и (а. ни. 5.213; уд̣̇аа. 76; махаава. 285).
д̇ат̇аа
‘‘ааган̇кзяяа жз, бхигкавз, бхигку – ‘саб̣рахмажаарийнам̣ бияо жассам̣ манаабо, г̇ару жа бхааванийяо жаа’д̇и, сийлзсвзвасса барибуурагаарий’’д̇иаад̣̇и (ма. ни. 1.65).
бхог̇аа мз уббаж̇ж̇анд̇ууд̇и зд̇т̇а г̇ахадтасса д̇аава сийлавад̇о галяаан̣ад̇хаммасса язна язна сиббадтаанзна ж̇ийвигам̣ габбзд̇и – яад̣̇и гасияаа, яад̣̇и ван̣иж̇ж̇ааяа, яад̣̇и рааж̇аборисзна, д̇ам̣ д̇ам̣ яат̇аагаалам̣ яат̇аавид̇хин̃жа ад̇ивияа аббамад̇д̇абхаавад̇о ат̇асса ануббаннаа жзва бхог̇аа уббаж̇ж̇анд̇и, уббаннаа жа бхог̇аа паад̇им̣ г̇амиссанд̇и. баб̣б̣аж̇ид̇асса бана сийлаажаарасамбаннасса аббамаад̣̇авихаарисса
‘‘буна жабарам̣, г̇ахабад̇аяо, сийлаваа сийласамбанно аббамаад̣̇аад̇хигаран̣ам̣ маханд̇ам̣ бхог̇агканд̇хам̣ ад̇хиг̇ажчад̇ий’’д̇и (а. ни. 5.213; уд̣̇аа. 76; махаава. 285).
д̇ат̇аа –
‘‘ааган̇кзяяа жз, бхигкавз, бхигку – ‘лаабхий асса жийварабин̣д̣абаад̇асзнаасанаг̇илаанабажжаяабхзсаж̇ж̇абаригкаараана’нд̇и, сийлзсвзвасса барибуурагаарий’’д̇и (ма. ни. 1.65) жа –
сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
г̇аат̇аасу бад̇т̇аяаанод̇и бад̇т̇аяанд̇о. д̇аяо сукзд̇и д̇ийн̣и сукаани. вид̇д̇алаабханд̇и д̇ханалаабхам̣, бхог̇уббад̇д̇инд̇и ад̇т̇о. висзсад̇о
ид̣̇аани басам̣саад̣̇игааран̣асса сийласса вияа басам̣саад̣̇ийнамби висзсагааран̣ам̣ баабамид̇д̇абариваж̇ж̇анам̣ галяаан̣амид̇д̇асзванан̃жа аад̣̇ийнаваанисам̣сзхи сад̣̇д̇хим̣ д̣̇ассзнд̇о ‘‘агаронд̇о’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а сан̇гияод̇и баабасмим̣ барисан̇гид̇аб̣б̣о ‘‘ад̣̇д̇хаа иминаа баабам̣ гад̇ам̣ ваа гариссад̇и ваа, д̇ат̇аа хзса ассаад̇и имасса баабаж̇анасзвино буг̇г̇аласса убари, асса ваа буг̇г̇аласса аван̣н̣о абхууд̇оби баабаж̇анасзвид̇ааяа рухад̇и вируул̣хим̣ взбуллам̣ аабаж̇ж̇ад̇и бад̇т̇арад̇и. ассаад̇и ваа бхуммад̇т̇з саамиважанам̣, д̇асмим̣ буг̇г̇алзд̇и ад̇т̇о. са вз д̇аад̣̇исаго ход̇ийд̇и яо яаад̣̇исам̣ баабамид̇д̇ам̣ ваа галяаан̣амид̇д̇ам̣ ваа бхаж̇ад̇и убасзвад̇и жа, со буг̇г̇ало бхуумибхааг̇авасзна уд̣̇агам̣ вияа д̇аад̣̇исова ход̇и, баабад̇хаммо галяаан̣ад̇хаммо ваа ход̇и. гасмаа? сахаваасо хи д̇аад̣̇исо; яасмаа сахаваасо сам̣саг̇г̇о убарааг̇о вияа палигаман̣ийсу бурисаубаниссаяабхууд̇ам̣
сзвамаано сзвамаананд̇и барам̣ багад̇исуд̣̇д̇хам̣ буг̇г̇алам̣ гаалзна гаалам̣ ад̇д̇аанам̣ сзвамаанам̣ сзвамаано бхаж̇амаано баабабуг̇г̇ало, д̇зна ваа сзвияамаано. сампудто сампусанд̇и д̇зна багад̇исуд̣̇д̇хзна буг̇г̇алзна сахаваасзна сам̣саг̇г̇зна сампудто баабабуг̇г̇ало саяамби, д̇ат̇аа д̇ам̣ пусанд̇о. саро д̣̇ид̣̇д̇хо галаабам̣ ваад̇и яат̇аа наама саро висзна д̣̇ид̣̇д̇хо лид̇д̇о сарагалаабаг̇ад̇о сарасамуухасан̇каад̇ам̣ сарагалаабам̣ ад̇д̇анаа пудтам̣ алид̇д̇амби убалимбад̇и, звам̣ баабзна убалзбабхаяаа д̇хийрод̇и д̇хид̇исамбаннад̇д̇аа д̇хийро бан̣д̣ид̇абурисо баабасахааяо на бхавзяяа.
бууд̇имажчам̣ гусаг̇г̇знаад̇и яат̇аа гужчид̇абхаавзна бууд̇ибхууд̇ам̣ мажчам̣ гусад̇ин̣аг̇г̇зна яо бурисо убанаяхад̇и будаб̣анд̇хавасзна звам̣ б̣аалуубасзванаад̇и звам̣самбад̣̇аа б̣аалаж̇ануубасзванаа д̣̇адтаб̣б̣аа. звам̣ д̇хийруубасзванаад̇и яат̇аа асурабхиноби бад̇д̇аа д̇аг̇арасамб̣анд̇хзна сурабхим̣ вааяанд̇и, звам̣ бан̣д̣ид̇уубасзванаа багад̇ияаа асийлавад̇о сийласамаад̣̇аанаад̣̇ивасзна сийлаг̇анд̇хавааяанасса гааран̣ам̣ ход̇и.
д̇асмаад̇и яасмаа агаляаан̣амид̇д̇асзванааяа галяаан̣амид̇д̇асзванааяа жа аяам̣ зд̣̇исо аад̣̇ийнаво аанисам̣со жа, д̇асмаа бад̇д̇абудассзва балаасабудасса вияа д̣̇уг̇г̇анд̇хасуг̇анд̇хавад̇т̇усам̣саг̇г̇зна асаад̇хусаад̇хуж̇анасанниссаязна жа. н̃ад̇ваа самбаагамад̇д̇анод̇и ад̇д̇ано д̣̇угкуд̣̇раяам̣ сукуд̣̇раяан̃жа паланибпад̇д̇им̣ асанд̇з баабамид̇д̇з на убасзвзяяа, санд̇з убасанд̇з ванд̇ад̣̇осз басад̇т̇з ваа бан̣д̣ид̇з сзвзяяа. д̇ат̇аа хи асанд̇о нираяам̣ нзнд̇и, санд̇о баабзнд̇и суг̇г̇ад̇инд̇и. ид̇и бхаг̇аваа батамаг̇аат̇ааяа яат̇аавуд̇д̇аани д̇ийн̣и суканимид̇д̇аани д̣̇ассзд̇ваа д̇ад̇о бараахи бан̃жахи г̇аат̇аахи бадибагкабариваж̇ж̇анзна сад̣̇д̇хим̣ басам̣саасукасса ааг̇аманам̣ д̣̇ассзд̇ваа осаанаг̇аат̇ааяа д̇ин̣н̣амби сукаанам̣ ааг̇аманагааран̣зна сад̣̇д̇хим̣ осаанасукам̣ д̣̇ассзд̇и.
сад̇д̇амасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
8. бхид̣̇урасуд̇д̇аван̣н̣анаа
77. адтамз бхид̣̇урааяанд̇и бхид̣̇уро аяам̣. гааяод̇и руубагааяо. со хи ан̇г̇абажжан̇г̇аанам̣ гзсаад̣̇ийнан̃жа вин̃н̃аан̣анд̇и д̇збхуумагам̣ гусалаад̣̇ижид̇д̇ам̣. важанад̇т̇о бана – д̇ам̣ д̇ам̣ аарамман̣ам̣ виж̇аанаад̇ийд̇и вин̃н̃аан̣ам̣. яан̃хи сан̃ж̇аананабаж̇аананавид̇хурам̣ аарамман̣авиж̇аананам̣ убалад̣̇д̇хи, д̇ам̣ вин̃н̃аан̣ам̣. вирааг̇ад̇хамманд̇и вираж̇ж̇анад̇хаммам̣, балуж̇ж̇анасабхааванд̇и ад̇т̇о. саб̣б̣з убад̇хийд̇и канд̇хуубад̇хи, гилзсуубад̇хи, абхисан̇кааруубад̇хи, бан̃жагаамаг̇ун̣уубад̇хийд̇и зд̇з ‘‘убад̇хийяад̇и зд̇т̇а д̣̇угка’’нд̇и убад̇хисан̃н̃ид̇аа саб̣б̣зби убаад̣̇аанагканд̇хагилзсаабхисан̇каарабан̃жагаамаг̇ун̣ад̇хаммаа худ̇ваа абхаавадтзна анижжаа, уд̣̇аяаб̣б̣аяаббадибийл̣анадтзна д̣̇угкаа, ж̇арааяа маран̣зна жаад̇и д̣̇вид̇хаа вибарин̣аамзд̇аб̣б̣асабхаавад̇ааяа багад̇ивиж̇аханадтзна вибарин̣аамад̇хаммаа. звамзд̇т̇а анижжад̣̇ассанасукад̇ааяа руубад̇хаммз вин̃н̃аан̣ан̃жа висум̣ г̇ахзд̇ваа буна убад̇хивибхааг̇зна саб̣б̣зби д̇збхуумагад̇хаммз згаж̇жхам̣ г̇ахзд̇ваа анижжад̣̇угкаанубассанаамукзна д̇ат̇ааб̣уж̇жханагаанам̣ буг̇г̇алаанам̣ аж̇жхаасаязна саммасанажааро.гат̇ид̇о. гааман̃жзд̇т̇а
г̇аат̇ааяам̣ убад̇хийсу бхаяам̣ д̣̇исваад̇и убад̇хийсу бхаяад̇убадтаанан̃аан̣авасзна бхаяам̣ д̣̇исваа, д̇зсам̣ бхааяид̇аб̣б̣ад̇ам̣ бассид̇ваа. иминаа б̣алававибассанам̣ д̣̇ассзд̇и. бхаяад̇убадтаанан̃аан̣амзва хи вибхаж̇ид̇ваа висзсавасзна аад̣̇ийнаваанубассанаа ниб̣б̣ид̣̇аанубассанаад̇и жа вужжад̇и. ж̇аад̇имаран̣амажжаг̇аад̇и звам̣ саммасанд̇о вибассанаан̃аан̣ам̣ маг̇г̇зна гхадзд̇ваа маг̇г̇абарамбарааяа арахад̇д̇ам̣ бад̇д̇о ж̇аад̇имаран̣ам̣ ад̇ийд̇о наама ход̇и. гат̇ам̣? самбад̇ваа барамам̣ санд̇инд̇и барамам̣ уд̇д̇амам̣ ануд̇д̇арам̣ санд̇им̣ саб̣б̣асан̇кааруубасамам̣ ниб̣б̣аанам̣ ад̇хиг̇анд̇ваа. звам̣бхууд̇о жа гаалам̣ ган̇кад̇и бхаавид̇ад̇д̇од̇и жад̇уннам̣ арияамаг̇г̇аанам̣ васзна бхааванаабхисамаяанибпад̇д̇ияаа бхаавид̇агааяасийлажид̇д̇абан̃н̃ад̇д̇аа бхаавид̇ад̇д̇о маран̣ам̣ ж̇ийвид̇ан̃жа анабхинанд̣̇анд̇о гзвалам̣ ад̇д̇ано канд̇хабариниб̣б̣аанагаалам̣ ган̇кад̇и уд̣̇игкад̇и, на д̇асса гад̇т̇ажи бад̇т̇анаа ход̇ийд̇и. д̇знааха –
‘‘наабхинанд̣̇аами маран̣ам̣, наабхинанд̣̇аами ж̇ийвид̇ам̣;
гаалан̃жа бадиган̇каами, ниб̣б̣исам̣ бхад̇аго яат̇аа’’д̇и. (т̇зраг̇аа. 606);
адтамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
9. д̇хаад̇усосам̣санд̣̇анасуд̇д̇аван̣н̣анаа
78. навамз д̇хаад̇усод̇и д̇хаад̇уд̇о. д̇хаад̇ууд̇и жа аж̇жхаасаяад̇хаад̇у аж̇жхаасаяасабхааво ад̇хиббзд̇о, яо ад̇химуд̇д̇ийд̇иби вужжад̇и. сам̣санд̣̇анд̇ийд̇и д̇ааяа д̇хаад̇усабхааг̇ад̇ааяа яат̇аад̇хаад̇у яат̇аааж̇жхаасаяам̣ аллийяанд̇и згад̇о хонд̇и. самзнд̇ийд̇и д̇ааяа зва самаанаж̇жхаасаяад̇ааяа згажид̇д̇аа худ̇ваа самааг̇ажчанд̇и ан̃н̃аман̃н̃ам̣ бхаж̇анд̇и убасан̇гаманд̇и, ад̇д̇ано ружибхааваканд̇ид̣̇идтияо ваа д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇а самз гаронд̇аа бавад̇д̇анд̇и. хийнаад̇химуд̇д̇игаад̇и хийнз гаамаг̇ун̣аад̣̇игз ад̇химуд̇д̇и зд̇зсанд̇и хийнаад̇химуд̇д̇игаа, хийнаж̇жхаасаяаа. галяаан̣аад̇химуд̇д̇игаад̇и галяаан̣з нзгкаммаад̣̇игз ад̇химуд̇д̇и зд̇зсанд̇и галяаан̣аад̇химуд̇д̇игаа, бан̣ийд̇аж̇жхаасаяаа. сажз хи аажарияубаж̇жхааяаа на сийлаванд̇о ‘‘ад̇ийд̇амби, бхигкавз’’д̇иаад̣̇имааха. сан̇кзбад̇о сам̣гилзсад̇хаммзсу абхинивидтаа хийнаад̇химуд̇д̇игаа
ид̣̇ам̣ бана д̣̇уссийлаанам̣ д̣̇уссийласзванамзва, сийлаванд̇аанам̣ сийлаванд̇асзванамзва, д̣̇уббан̃н̃аанам̣ д̣̇уббан̃н̃асзванамзва, бан̃н̃аванд̇аанам̣ бан̃н̃аванд̇асзванамзва го нияаамзд̇ийд̇и? аж̇жхаасаяад̇хаад̇у нияаамзд̇и. самб̣ахулаа гира бхигкуу згасмим̣ г̇аамз бхигкаажаарам̣ жаранд̇и. д̇з мануссаа б̣ахум̣ бхад̇д̇ам̣ аахарид̇ваа бад̇д̇аани буурзд̇ваа ‘‘яат̇аасабхааг̇ам̣ барибхун̃ж̇ат̇аа’’д̇и вад̇ваа уяяож̇зсум̣. бхигкуу аахам̣су ‘‘аавусо, мануссаа д̇хаад̇усам̣яуд̇д̇агаммз баяож̇знд̇ий’’д̇и. звам̣ аж̇жхаасаяад̇хаад̇у нияаамзд̇ийд̇и. д̇хаад̇усам̣яуд̇д̇зна аяамад̇т̇о д̣̇ийбзд̇аб̣б̣о – г̇иж̇жхагуудабаб̣б̣ад̇асмин̃хи г̇илаанасзяяааяа нибанно бхаг̇аваа аарагкад̇т̇ааяа бариваарзд̇ваа васанд̇зсу саарибуд̇д̇амог̇г̇аллаанаад̣̇ийсу згамзгам̣ ад̇д̇ано барисааяа сад̣̇д̇хим̣ жан̇гаманд̇ам̣ ологзд̇ваа бхигкуу ааманд̇зси ‘‘бассат̇а но д̇умхз, бхигкавз, саарибуд̇д̇ам̣ самб̣ахулзхи бхигкуухи сад̣̇д̇хим̣ жан̇гаманд̇анд̇и. звам̣, бханд̇з. саб̣б̣з ко зд̇з, бхигкавз, бхигкуу махаабан̃н̃аа’’д̇и (сам̣. ни. 2.99) саб̣б̣ам̣ вид̇т̇аарзд̇аб̣б̣ам̣.
г̇аат̇аасу сам̣саг̇г̇аад̇и сам̣гилзсад̇о сахаваасаад̣̇ивасзна самааяог̇ад̇о, ат̇а ваа д̣̇ассанасам̣саг̇г̇о, саванасам̣саг̇г̇о, самуллаабасам̣саг̇г̇о, самбхог̇асам̣саг̇г̇о, гааяасам̣саг̇г̇од̇и звам̣ бан̃жавид̇хз сам̣саг̇г̇з яад̇о гуд̇ожи ванат̇о ж̇аад̇од̇и гилзсо уббанно маг̇г̇зна асамуухад̇о. асам̣саг̇г̇зна чиж̇ж̇ад̇ийд̇и сам̣саг̇г̇абадигкзбзна гааяавивзгаад̣̇инаа буб̣б̣абхааг̇з чиж̇ж̇ид̇ваа буна ажжанд̇аасам̣саг̇г̇зна самужчзд̣̇авивзгзна чиж̇ж̇ад̇и бахийяад̇и. зд̇д̇аавад̇аа сан̇кзбад̇о хийнаад̇химуд̇д̇ияаа самуд̣̇аяо ад̇т̇ан̇г̇амо жа д̣̇ассид̇о ход̇и.
яасмаа ‘‘барид̇д̇ам̣ д̣̇аару’’нд̇иаад̣̇имааха.
д̇ад̇т̇а барид̇д̇ам̣ д̣̇аарунд̇и куд̣̇д̣̇агам̣ гадтамаяам̣ гуллам̣. яат̇аа сийд̣̇з махан̣н̣авзд̇и яат̇аа куд̣̇д̣̇агам̣ гуллам̣ аарухид̇ваа махаасамуд̣̇д̣̇ам̣ д̇арид̇угаамо д̇ийрам̣ аббад̇ваа самуд̣̇д̣̇амаж̇жхзязва звам̣ гусийд̇ам̣ ааг̇амма, саад̇хуж̇ийвийби сийд̣̇ад̇ийд̇и звамзва гусийд̇ам̣ вийрияаарамбхарахид̇ам̣ гилзсавасигам̣ буг̇г̇алам̣ ниссааяа д̇зна гад̇асам̣саг̇г̇о саад̇хуж̇ийвийби барисуд̣̇д̇хааж̇ийво барисуд̣̇д̇хасийлоби самаано хийнасам̣саг̇г̇ад̇о уббаннзхи гаамавид̇аггаад̣̇ийхи каж̇ж̇амаано баарам̣ г̇анд̇ум̣ асамад̇т̇о сам̣сааран̣н̣авзязва сийд̣̇ад̇и. д̇асмаад̇и яасмаа звам̣ анад̇т̇аавахо гусийд̇асам̣саг̇г̇о, д̇асмаа д̇ам̣ ааг̇амма ааласияаануяог̇зна гужчид̇ам̣ сийд̣̇ад̇ийд̇и гусийд̇ам̣. д̇ад̇о зва хийнавийрияам̣ ниб̣б̣ийрияам̣ агаляаан̣амид̇д̇ам̣ бариваж̇ж̇зяяа. зганд̇знзва бана гааяавивзгаад̣̇ийнан̃жзва д̇ад̣̇ан̇г̇авивзгаад̣̇ийнан̃жа васзна бавивид̇д̇зхи, д̇ад̇о зва гилзсзхи аарагад̇д̇аа ариязхи барисуд̣̇д̇хзхи ниб̣б̣аанам̣ бадибзсид̇ад̇д̇абхаавад̇о бахид̇ад̇д̇зхи аарамман̣алагкан̣уубаниж̇жхаанаанам̣ васзна жхааяанад̇о жхааяийхи саб̣б̣агаалам̣ баг̇г̇ахид̇авийрияад̇ааяа аарад̣̇д̇хавийриязхи бан̣д̣ид̇зхи саббан̃н̃зхиязва саха аавасзяяа сам̣васзяяаад̇и.
навамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
10. барихаанасуд̇д̇аван̣н̣анаа
79. д̣̇асамз барихаанааяа сам̣вад̇д̇анд̇ийд̇и авуд̣̇д̇хияаа бхаванд̇и, маг̇г̇аад̇хиг̇амасса барибант̇ааяа хонд̇и. ад̇хиг̇ад̇асса бана маг̇г̇асса барихаани наама над̇т̇и. ‘‘д̇аяо д̇хаммаа’’д̇и д̇хаммаад̇хидтаанавасзна уд̣̇д̣̇идтад̇хаммз буг̇г̇алаад̇хидтаанааяа д̣̇зсанааяа вибхаж̇анд̇о ‘‘ид̇ха, бхигкавз, сзко бхигкуу’’д̇иаад̣̇имааха.
д̇ад̇т̇а гаммаараамо. гаммз рад̇од̇и гаммарад̇о. гаммаараамад̇ам̣ гаммаабхирад̇им̣ ануяуд̇д̇о баяуд̇д̇од̇и гаммаараамад̇амануяуд̇д̇о. д̇ад̇т̇а гаммам̣ наама ид̇игад̇д̇аб̣б̣ам̣ гаммам̣, сзяяат̇ид̣̇ам̣ – жийваравижааран̣ам̣, жийварагаран̣ам̣, убад̇т̇амбханам̣, бад̇д̇ад̇т̇авигам̣, ам̣саб̣анд̇ханам̣, гааяаб̣анд̇ханам̣, д̇хамагаран̣ам̣, аад̇хаарагам̣, баад̣̇агат̇алигам̣, саммаж̇ж̇анийд̇и звамаад̣̇ийнам̣ убагаран̣аанам̣ гаран̣ам̣, яан̃жа вихаарз кан̣д̣апуллаад̣̇ибадисан̇каран̣ам̣
‘‘яаани ко бана д̇аани саб̣рахмажаарийнам̣ ужжааважаани гим̣гаран̣ийяаани, д̇ад̇т̇а д̣̇агко ход̇и аналасо, д̇ад̇рубааяааяа виймам̣сааяа саманнааг̇ад̇о, алам̣ гаад̇ум̣ алам̣ сам̣вид̇хаад̇у’’нд̇и (д̣̇ий. ни. 3.345; а. ни. 10.18) –
аад̣̇инаа сад̇т̇аараа анун̃н̃аад̇агаран̣амзва ход̇и.
бхассаараамод̇и яо бхаг̇авад̇аа бадигкид̇д̇арааж̇агат̇аад̣̇ивасзна рад̇д̇инд̣̇ивам̣ вийд̇инаамзд̇и, аяам̣ бхассз барияанд̇агаарий на ход̇ийд̇и бхассаараамо наама. яо бана рад̇д̇имби д̣̇ивааби д̇хаммам̣ гат̇зд̇и, бан̃хам̣ виссаж̇ж̇зд̇и, аяам̣ аббабхассо бхассз барияанд̇агаарийязва. гасмаа? ‘‘саннибад̇ид̇аанам̣ во, бхигкавз, д̣̇ваяам̣ гаран̣ийяам̣ – д̇хаммий ваа гат̇аа, арияо ваа д̇ун̣хийбхааво’’д̇и (ма. ни. 1.273) вуд̇д̇авид̇хим̣язва бадибаннод̇и.
нид̣̇д̣̇аараамод̇и яо яаавад̣̇ад̇т̇ам̣ уд̣̇араавад̣̇зхагам̣ бхун̃ж̇ид̇ваа сзяяасукам̣, бассасукам̣, мид̣̇д̇хасукам̣ ануяун̃ж̇ад̇и, яо жа г̇ажчанд̇оби нисинноби тид̇оби т̇инамид̣̇д̇хаабхибхууд̇о нид̣̇д̣̇ааяад̇и, аяам̣ нид̣̇д̣̇аараамо наама. яасса бана гараж̇агааяаг̇злан̃н̃зна жид̇д̇ам̣ бхаван̇г̇ам̣ од̇арад̇и, нааяам̣ нид̣̇д̣̇аараамо, д̇знзвааха –
‘‘абхиж̇аанаами ко банаахам̣, аг̇г̇ивзссана, г̇имхаанам̣ бажчимз маасз бажчаабхад̇д̇ам̣ бин̣д̣абаад̇аббадигганд̇о жад̇уг̇г̇ун̣ам̣ сан̇гхаадим̣ бан̃н̃аабзд̇ваа д̣̇агкин̣зна бассзна сад̇о самбаж̇аано нид̣̇д̣̇ам̣ оггамид̇аа’’д̇и (ма. ни. 1.387).
зд̇т̇а
г̇аат̇аасу уд̣̇д̇хад̇од̇и жид̇д̇авигкзбагарзна уд̣̇д̇хажжзна уд̣̇д̇хад̇о авуубасанд̇о. аббагижжассаад̇и анун̃н̃аад̇ассаби вуд̇д̇аббагаарасса гижжасса яуд̇д̇аббаяуд̇д̇агаалзязва гаран̣ад̇о аббагижжо асса бхавзяяа. аббамид̣̇д̇ход̇и ануд̣̇д̇хад̇од̇и бхассаараамад̇ааяа уббаж̇ж̇анагажид̇д̇авигкзбасса абхассаараамо худ̇ваа бариваж̇ж̇анзна на уд̣̇д̇хад̇о вуубасанд̇ажид̇д̇о, самаахид̇од̇и ад̇т̇о. сзсам̣ буб̣б̣з вуд̇д̇анаяад̇д̇аа сувин̃н̃зяяамзва. ид̇и имасмим̣ ваг̇г̇з батамад̣̇уд̇ияабан̃жамачадтасад̇д̇амаадтаманавамзсу суд̇д̇зсу ваддам̣ гат̇ид̇ам̣, ид̇арзсу ваддавиваддам̣.
д̣̇асамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
д̇ад̇ияаваг̇г̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
4. жад̇уд̇т̇аваг̇г̇о
1. вид̇аггасуд̇д̇аван̣н̣анаа
80. жад̇уд̇т̇аваг̇г̇асса агусалавид̇аггаад̇и агосалласамбхууд̇аа вид̇аггаа, мижчаавид̇аггаад̇и ад̇т̇о. анаван̃н̃ад̇д̇ибадисам̣яуд̇д̇од̇и зд̇т̇а анаван̃н̃ад̇д̇ийд̇и анаван̃н̃аа барзхи ад̇д̇ано ахийл̣ид̇ад̇аа абарибхууд̇ад̇аа, ‘‘ахо вад̇а мам̣ барз на аваж̇аанзяяу’’нд̇и звам̣ бавад̇д̇о ижчаажааро, д̇ааяа анаван̃н̃ад̇д̇ияаа бадисам̣яуд̇д̇о сам̣садто, д̇ам̣ ваа аараб̣бха бавад̇д̇о анаван̃н̃ад̇д̇ибадисам̣яуд̇д̇о вид̇агго. д̇асмаа ‘‘гат̇ам̣ ну ко мам̣ барз г̇ахадтаа жзва баб̣б̣аж̇ид̇аа жа на орагад̇о д̣̇ахзяяу’’нд̇и самбхааванагамяад̇ааяа ижчаажаарз, тад̇ваа бавад̇д̇ид̇авид̇аггассзд̇ам̣ ад̇хиважанам̣. лаабхасаггаарасилогабадисам̣яуд̇д̇од̇и жийвараад̣̇илаабхзна жзва саггаарзна жа гид̇д̇исад̣̇д̣̇зна бараануд̣̇д̣̇аяад̇аабадисам̣яуд̇д̇од̇и барзсу ануд̣̇д̣̇аяад̇аабад̇ируубагзна г̇зхасид̇абзмзна бадисам̣яуд̇д̇о. яам̣ санд̇хааяа вуд̇д̇ам̣ –
‘‘сам̣садто вихарад̇и рааж̇уухи рааж̇амахаамад̇д̇зхи б̣раахман̣зхи г̇ахабад̇игзхи д̇ид̇т̇иязхи д̇ид̇т̇ияасаавагзхи сахананд̣̇ий сахасогий, сукид̇зсу сукид̇о, д̣̇угкид̇зсу д̣̇угкид̇о, уббаннзсу гижжагаран̣ийязсу ад̇д̇анаава яог̇ам̣ аабаж̇ж̇ад̇ий’’д̇и (сам̣. ни. 3.3; 4.241; вибха. 888).
г̇аат̇аасу анаван̃н̃ад̇д̇ияаа бадисам̣яуд̇д̇о буг̇г̇ало анаван̃н̃ад̇д̇исам̣яуд̇д̇о. лаабхасаггаарз лаабхасаггаараг̇аараво. сукад̣̇угкзсу амаа саха бхаваад̇и амажжаа, сахааяасад̣̇исаа убадтаагаа. д̇зхи г̇зхасид̇абзмавасзна саха нанд̣̇анасийло сахананд̣̇ий амажжзхи, иминаа бараануд̣̇д̣̇аяад̇аабадисам̣яуд̇д̇ам̣ вид̇аггам̣ д̣̇ассзд̇и. аараа сам̣яож̇анагкаяаад̇и имзхи д̇ийхи вид̇аггзхи абхибхууд̇о буг̇г̇ало сам̣яож̇анагкаяад̇о арахад̇д̇ад̇о д̣̇уурз, д̇асса д̇ам̣ д̣̇уллабханд̇и ад̇т̇о.
буд̇д̇абасунд̇и буд̇д̇з жа басаво жа. буд̇д̇асад̣̇д̣̇зна жзд̇т̇а д̣̇аараад̣̇аяо; басусад̣̇д̣̇зна ассамахим̣сакзд̇д̇авад̇т̇аад̣̇аяо виваахзд̇и виваахагаараабанз. иминаа ааваахоби сан̇г̇ахид̇о. сам̣хараанийд̇и бариг̇г̇ахаани, баригкаарасан̇г̇ахаанийд̇и ад̇т̇о. ‘‘сант̇авааний’’д̇и жа батанд̇и, мид̇д̇асант̇аваанийд̇и ад̇т̇о. саб̣б̣ад̇т̇а хид̇ваад̇и самб̣анд̇хо. бхаб̣б̣о со д̇аад̣̇исо бхигкууд̇и со яат̇аавуд̇д̇ам̣ саб̣б̣ам̣ бабан̃жам̣ барижжаж̇ид̇ваа яат̇аа сад̇т̇аараа вуд̇д̇ааяа саммаабадибад̇д̇ияаа, д̇ат̇аа бассид̇аб̣б̣ад̇о д̇аад̣̇исо сам̣саарз бхаяам̣ игкад̇ийд̇и бхигку уд̇д̇амам̣ самб̣од̇хим̣ арахад̇д̇ам̣ бад̇д̇ум̣ арахад̇и.
батамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
2. саггаарасуд̇д̇аван̣н̣анаа
81. д̣̇уд̇ияз саггаарзнаад̇и саггаарзна хзд̇убхууд̇зна, ат̇а ваа саггаарзнаад̇и саггаарахзд̇унаа, саггаарахзд̇угзна ваа. саггааран̃хи ниссааяа абхибхууд̇аад̇и аж̇жход̇т̇адаа. барияаад̣̇иннажид̇д̇аад̇и кзбид̇ажид̇д̇аа, ижчаажаарзна маанамад̣̇аад̣̇инаа жа каяам̣ баабид̇агусалажид̇д̇аа. ат̇а ваа барияаад̣̇иннажид̇д̇аад̇и асаггаарзнаад̇и хийл̣зд̇ваа барибхавид̇ваа барзхи ад̇д̇ани бавад̇д̇ид̇зна асаггаарзна хзд̇унаа, асаггаарахзд̇угзна ваа маанаад̣̇инаа. саггаарзна жа асаггаарзна жаад̇и гзхижи бавад̇д̇ид̇зна саггаарзна гзхижи бавад̇д̇ид̇зна асаггаарзна жа. яз хи гзхижи батамам̣ саггад̇аа худ̇ваа д̇зхиязва асаарабхаавам̣ н̃ад̇ваа бажчаа асаггад̇аа хонд̇и, д̇аад̣̇исз санд̇хааяа вуд̇д̇ам̣ ‘‘саггаарзна жа асаггаарзна жаа’’д̇и.
зд̇т̇а саггаарзна абхибхууд̇аа д̣̇звад̣̇ад̇д̇аад̣̇аяо нид̣̇ассзд̇аб̣б̣аа. вуд̇д̇амби жзд̇ам̣ –
‘‘палам̣ вз гад̣̇алим̣ ханд̇и, палам̣ взл̣ум̣ палам̣ нал̣ам̣;
саггааро гаабурисам̣ ханд̇и, г̇аб̣бхо ассад̇арим̣ яат̇аа’’д̇и. (сам̣. ни. 1.183; а. ни. 4.68; жуул̣ава. 335);
саад̇хуунам̣
‘‘гисан̃хи важчам̣ авагирияа д̣̇ан̣д̣агий,
ужчиннамууло саж̇ано сарадто;
гуггул̣анаамз нираяамхи бажжад̇и,
д̇асса пулин̇г̇аани бад̇анд̇и гааяз.
‘‘яо
д̇хаммам̣ бхан̣анд̇з саман̣з ад̣̇уусагз;
д̇ам̣ наал̣игзрам̣ сунакаа барад̇т̇а,
сан̇г̇амма каад̣̇анд̇и випанд̣̇амаанам̣’’. (ж̇аа. 2.17.70-71);
‘‘убахажжа манам̣ маж̇жхо, маад̇ан̇г̇асмим̣ яасассинз;
сабаарисаж̇ж̇о ужчинно, маж̇жхааран̃н̃ам̣ д̇ад̣̇аа ахуу’’д̇и. (ж̇аа. 2.19.96);
саггаарзна жа асаггаарзна жа абхибхууд̇аа ан̃н̃ад̇ид̇т̇ияаа наадабуд̇д̇аад̣̇аяо нид̣̇ассзд̇аб̣б̣аа.
г̇аат̇аасу убхаяанд̇и убхаязна саггаарзна жа асаггаарзна жа. самаад̇хи на вигамбад̇ийд̇и на жалад̇и, згаг̇г̇абхаавзна д̇идтад̇и. гасса бана на жалад̇ийд̇и ааха ‘‘аббамаад̣̇авихаарино’’д̇и. яо бамаад̣̇агарад̇хаммаанам̣ рааг̇аад̣̇ийнам̣ судту бахийнад̇д̇аа аббамаад̣̇авихаарий арахаа, д̇асса. со хи логад̇хаммзхи на вигамбад̇и. сукумад̣̇идтивибассаганд̇и паласамаабад̇д̇иад̇т̇ам̣ сукумааяа д̣̇идтияаа бан̃н̃ааяа абхин̣хам̣ бавад̇д̇авибассанад̇д̇аа сукумад̣̇идтивибассагам̣. убаад̣̇аанагкаяаарааманд̇и жад̇уннам̣ убаад̣̇аанаанам̣ каяам̣ барияосаанабхууд̇ам̣ арахад̇д̇апалам̣ аарамид̇аб̣б̣ам̣ зд̇ассаад̇и убаад̣̇аанагкаяаараамам̣. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
д̣̇уд̇ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
3. д̣̇звасад̣̇д̣̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
82. д̇ад̇ияз д̣̇звзсууд̇и табзд̇ваа аруубааважарад̣̇звз жзва асан̃н̃ад̣̇звз жа д̇ад̣̇ан̃н̃зсу убабад̇д̇ид̣̇звзсу. д̣̇звасад̣̇д̣̇аад̇и д̣̇зваанам̣ бийд̇исамуд̣̇аахаарасад̣̇д̣̇аа. нижчаранд̇ийд̇и ан̃н̃аман̃н̃ам̣ аалаабасаллаабавасзна бавад̇д̇анд̇и. самаяаа самаяам̣ убаад̣̇ааяаад̇и самаяад̇о самаяам̣ бадижжа. ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣ ход̇и – яасмим̣ гаалз тид̇аа д̇з д̣̇зваа д̇ам̣ гаалам̣ ааг̇амма нам̣ бассиссанд̇и, д̇ад̇о д̇ам̣ самаяам̣ самбад̇д̇ам̣ ааг̇аммаад̇и. ‘‘самаяам̣ самаяам̣ убаад̣̇ааяаа’’д̇и жа гзжи батанд̇и, д̇зсам̣ яасмим̣ самаязд̇и яад̣̇аа ‘‘адтиган̇галуубамаа гаамаа’’д̇иаад̣̇инаа (ма. ни. 1.234; баажи. 417), ‘‘самб̣аад̇хо гхарааваасо’’д̇иаад̣̇инаа (д̣̇ий. ни. 1.191; сам̣. ни. 2.154) жа гаамзсу гхарааваасз жа аад̣̇ийнаваа, д̇аббадибагкад̇о нзгкаммз аанисам̣саа жа суд̣̇идтаа хонд̇и, д̇асмим̣ самаяз. д̇ад̣̇аа хисса зганд̇зна баб̣б̣аж̇ж̇ааяа жид̇д̇ам̣ намад̇и. арияасаавагод̇и арияасса б̣уд̣̇д̇хасса бхаг̇авад̇о сааваго, саавагабхаавам̣ убаг̇анд̇угаамо, арияасааваго ваа авассам̣бхаавий гзсамассум̣ охаарзд̇ваад̇и гзсз жа массун̃жа охаарзд̇ваа абанзд̇ваа. гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваад̇и гасааязна рад̇д̇ад̇ааяа гаасааяаани б̣рахмажарияам̣ жаранд̇аанам̣ анужчавигаани вад̇т̇аани ниваасзд̇ваа жзва баарубид̇ваа жа. аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇ж̇ааяа жзд̇зд̇ийд̇и аг̇аарасмаа гхараа нигкамид̇ваа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇ж̇ам̣ баб̣б̣аж̇зяяанд̇и баб̣б̣аж̇ж̇ааяа жзд̇зд̇и багаббзд̇и, баб̣б̣аж̇ад̇ийд̇и ад̇т̇о. зд̇т̇а жа яасмаа аг̇аарасса хид̇ам̣ гасиван̣иж̇ж̇аад̣̇игаммам̣ аг̇аарияанд̇и вужжад̇и, д̇ан̃жа баб̣б̣аж̇ж̇ааяа над̇т̇и, д̇асмаа баб̣б̣аж̇ж̇аа анаг̇аарияанд̇и н̃аад̇аб̣б̣аа.
маарзнаад̇и гилзсамаарзна. сан̇г̇аамааяа жзд̇зд̇ийд̇и яуж̇жханад̇т̇ааяа жид̇д̇ам̣ уббаад̣̇зд̇и, маарам̣ абхивиж̇зд̇ум̣ саннаяхад̇и. яасмаа бана зваруубасса бадибаж̇ж̇анагабуг̇г̇аласса д̣̇звабуд̇д̇амаароби анд̇арааяааяа убаггамад̇и, д̇асмаа д̇ассаби васзна маарзнаад̇и зд̇т̇а д̣̇звабуд̇д̇амаарзнаад̇иби ад̇т̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о. д̇ассааби аяам̣ ижчаавигхаад̇ам̣ гариссад̇зваад̇и. яасмаа бана баб̣б̣аж̇ид̇ад̣̇ивасад̇о бадтааяа кураг̇г̇ад̇о ваа бадтааяа сийлаани самаад̣̇ияанд̇о барисод̇хзнд̇о самат̇авибассанаасу гаммам̣ гаронд̇о яат̇аарахам̣ д̇ад̣̇ан̇г̇аббахаанавигкамбханаббахаанаанам̣ васзна гилзсамаарам̣ барибаад̇зд̇и наама, на яуж̇жхад̇и наама самбахаарасса абхаавад̇о, д̇асмаа вуд̇д̇ам̣ ‘‘маарзна сад̣̇д̇хим̣ сан̇г̇аамааяа жзд̇зд̇ий’’д̇и.
сад̇д̇аннанд̇и годтаасад̇о сад̇д̇аннам̣, бабхзд̣̇ад̇о бана д̇з сад̇д̇ад̇им̣са хонд̇и. гат̇ам̣? жад̇д̇ааро сад̇ибадтаанаа, жад̇д̇ааро саммаббад̇хаанаа, жад̇д̇ааро ид̣̇д̇хибаад̣̇аа, бан̃жинд̣̇рияаани, бан̃жа б̣алаани, сад̇д̇а б̣ож̇жхан̇г̇аа б̣од̇хибагкияаананд̇и б̣уж̇жханадтзна б̣од̇хийд̇и лад̣̇д̇ханаамасса арияабуг̇г̇аласса маг̇г̇ан̃аан̣ассзва ваа багкз бхаваанам̣ бхааванаануяог̇амануяуд̇д̇од̇и вибассанам̣ уссуггаабзд̇ваа арияамаг̇г̇абхааванаануяог̇амануяуд̇д̇о. вибассанаагкан̣з хи сад̇ибадтаанаад̣̇аяо барияааязна б̣од̇хибагкияаа наама, маг̇г̇агкан̣зязва бана д̇з ниббарияааязна б̣од̇хибагкияаа наама хонд̇и.
аасаваанам̣ каяаад̇и гаамаасаваад̣̇ийнам̣ саб̣б̣зсам̣ аасаваанам̣ каяаа. аасавзсу хи кийн̣зсу саб̣б̣з гилзсаа кийн̣ааязва хонд̇и. д̇зна арахад̇д̇амаг̇г̇о вуд̇д̇о ход̇и. анаасаванд̇и аасававирахид̇ам̣. жзд̇овимуд̇д̇им̣ бан̃н̃аавимуд̇д̇инд̇и зд̇т̇а жзд̇оважанзна арахад̇д̇апаласамаад̇хи, бан̃н̃ааважанзна д̇ам̣самбаяуд̇д̇аа жа бан̃н̃аа вуд̇д̇аа. д̇ад̇т̇а самаад̇хи рааг̇ад̇о вимуд̇д̇ад̇д̇аа жзд̇овимуд̇д̇и, бан̃н̃аа авиж̇ж̇ааяа вимуд̇д̇ад̇д̇аа бан̃н̃аавимуд̇д̇ийд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ бхаг̇авад̇аа –
‘‘яо хисса, бхигкавз, самаад̇хи, д̇ад̣̇асса самаад̇хинд̣̇рияам̣. яаа хисса, бхигкавз, бан̃н̃аа, д̇ад̣̇асса бан̃н̃инд̣̇рияам̣. ид̇и ко, бхигкавз, рааг̇авирааг̇аа жзд̇овимуд̇д̇и, авиж̇ж̇аавирааг̇аа бан̃н̃аавимуд̇д̇ий’’д̇и (сам̣. ни. 5.516).
абижзд̇т̇а самат̇апалам̣ жзд̇овимуд̇д̇и, вибассанаапалам̣ бан̃н̃аавимуд̇д̇ийд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. д̣̇идтзва д̇хаммзд̇и имасмим̣язва ад̇д̇абхаавз. саяам̣ абхин̃н̃аа сажчигад̇ваад̇и ад̇д̇анааязва абхивисидтааяа бан̃н̃ааяа бажжагкам̣ гад̇ваа абараббажжаязна н̃ад̇ваа. убасамбаж̇ж̇а вихарад̇ийд̇и баабун̣ид̇ваа самбаад̣̇зд̇ваа вихарад̇и. д̇амзва сан̇г̇аамасийсам̣ абхивиж̇ияа аж̇жхаавасад̇ийд̇и маарам̣ абхивиж̇инид̇ваа виж̇ид̇авиж̇аяад̇д̇аа д̇зна гад̇асан̇г̇аамасан̇каад̇асса арияамаг̇г̇асса сийсабхууд̇ам̣ арахад̇д̇апаласамаабад̇д̇ииссарияадтаанам̣, абхибхаванд̇о аавасад̇и, самаабаж̇ж̇ад̇и ижжзва ад̇т̇о. имз жа д̣̇звасад̣̇д̣̇аа д̣̇идтасажжзсу д̣̇звзсу бавад̇д̇анд̇и, висзсад̇о суд̣̇д̇хааваасад̣̇звзсууд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣.
г̇аат̇аасу маханд̇анд̇и сийлаад̣̇иг̇ун̣амахад̇д̇зна маханд̇ам̣. вийд̇асаарад̣̇анд̇и бурисааж̇ан̃н̃аад̇и ассаад̣̇ийсу ассааж̇аанийяаад̣̇аяо вияа бурисзсу ааж̇аанийяабхууд̇аа д̣̇уж̇ж̇аяамаж̇жхабхууд̇и бажураж̇анзхи ж̇зд̇ум̣ асаггун̣зяяам̣ гилзсаваахиним̣ абхибхави аж̇жход̇т̇ари. ‘‘аж̇ж̇аяий’’д̇иби батанд̇и, аж̇инийд̇и ад̇т̇о. ж̇зд̇ваана мажжуно сзнам̣, вимогкзна анааваранд̇и логад̇д̇аяаабхиб̣яаабанад̇о д̣̇ияад̣дхасахассаад̣̇ивибхааг̇ад̇о жа вибулад̇д̇аа ан̃н̃зхи ааварид̇ум̣ бадисзд̇хзд̇ум̣ асаггун̣зяяад̇д̇аа жа анааварам̣, мажжуно маарасса сзнам̣ вимогкзна арияамаг̇г̇зна ж̇зд̇ваа яо д̇вам̣ д̣̇уж̇ж̇аяам̣ аж̇аяи, д̇асса намо, д̇з бурисааж̇ан̃н̃аад̇и самб̣анд̇хо.
ид̇ийд̇и вуд̇д̇аббагаарзна. хи-ид̇и нибаад̇амад̇д̇ам̣. зд̇ам̣ бад̇д̇амаанасам̣ ад̇хиг̇ад̇аарахад̇д̇ам̣ кийн̣аасавам̣ д̣̇звад̇аа намассанд̇ийд̇и вуд̇д̇амзвад̇т̇ам̣ ниг̇аманавасзна д̣̇ассзд̇и. ат̇а ваа ид̇ийд̇и иминаа гааран̣зна. гим̣ бана зд̇ам̣ гааран̣ам̣? намужисзнаавиж̇аязна бад̇д̇амаанасад̇д̇ам̣. иминаа гааран̣зна д̇ам̣ д̣̇звад̇аа намассанд̇ийд̇и ад̇т̇о. ид̣̇аани д̇ам̣ гааран̣ам̣ палад̇о д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘д̇ан̃хи д̇асса на бассанд̇и, язна мажжувасам̣ важ̇з’’д̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ассад̇т̇о – яасмаа д̇асса бурисааж̇ан̃н̃асса бан̣ид̇хааяа г̇авзсанд̇ааби д̣̇зваа ан̣умад̇д̇амби д̇ам̣ гааран̣ам̣ на бассанд̇и, язна со мажжуно маран̣асса васам̣ важ̇з убаг̇ажчзяяа. д̇асмаа д̇ам̣ висуд̣̇д̇хид̣̇зваа намассанд̇ийд̇и.
д̇ад̇ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
4. бан̃жабуб̣б̣анимид̇д̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
83. жад̇уд̇т̇з яад̣̇аад̇и яасмим̣ гаалз. д̣̇звод̇и убабад̇д̇ид̣̇зво. д̇аяо хи д̣̇зваа – саммуд̇ид̣̇зваа, убабад̇д̇ид̣̇зваа, висуд̣̇д̇хид̣̇зваад̇и. д̇зсу саммуд̇ид̣̇зваа наама рааж̇аано кад̇д̇ияаа. убабад̇д̇ид̣̇зваа наама жаад̇умахаарааж̇игад̇о бадтааяа д̇ад̣̇убарид̣̇зваа. висуд̣̇д̇хид̣̇зваа наама кийн̣аасаваа. ид̇ха бана гаамааважарад̣̇зво ад̇хиббзд̇о. д̇зна вуд̇д̇ам̣ ‘‘д̣̇звод̇и убабад̇д̇ид̣̇зво’’д̇и. д̣̇звагааяаад̇и д̣̇звасамуухад̇о, д̣̇звадтаанад̇о ваа, д̣̇звалогад̇од̇и ад̇т̇о. самууханиваасаваажаго хи аяам̣ гааяасад̣̇д̣̇о. жаванад̇хаммод̇и
бан̃жасса буб̣б̣анимид̇д̇аани баад̇убхаванд̇ийд̇и асса убадтид̇амаран̣асса д̣̇звабуд̇д̇асса бан̃жа маран̣асса буб̣б̣анимид̇д̇аани уббаж̇ж̇анд̇и, багаасаани ваа хонд̇и. маалаа милааяанд̇ийд̇и д̇зна бил̣анд̇хид̇амаалаа маж̇жханхигасамаяз аад̇абз кид̇д̇аа вияа милаад̇аа вихад̇асобхаа хонд̇и.
вад̇т̇аани гилиссанд̇ийд̇и сарад̣̇асамаяз виг̇ад̇авалаахагз аагаасз аб̣бхуссаггамаанаб̣ааласуурияасад̣̇исаббабхаани
гажчзхи сзд̣̇аа мужжанд̇ийд̇и субарисуд̣̇д̇хаж̇аад̇иман̣и вияа сусигкид̇асиббаажарияаражид̇асуван̣н̣абадимаа вияа жа буб̣б̣з сзд̣̇амалаж̇аллигаарахид̇асарийрасса д̇асмим̣ кан̣з убхохи гажчзхи сзд̣̇ад̇хаараа санд̣̇анд̇и баг̇гхаранд̇и. на гзвалан̃жа гажчзхиязва, сагаласарийрад̇оби банасса сзд̣̇аж̇алаган̣н̣игаа мужжад̇иязва, язна аамуд̇д̇амуд̇д̇ааж̇аалаг̇аважчид̇о вияа д̇асса гааяо ход̇и.
гааяз д̣̇уб̣б̣ан̣н̣ияам̣ оггамад̇ийд̇и буб̣б̣з бадисанд̇хид̇о бадтааяа яат̇аанубхаавам̣ згаяож̇анам̣ д̣̇вияож̇анам̣ яаава д̣̇ваад̣̇асаяож̇анамад̇д̇амби бад̣̇зсам̣ аабхааяа парид̇ваа виж̇ж̇од̇амаано гааяо ход̇и кан̣д̣ижжабаалижжаад̣̇ивирахид̇о, на сийд̇ам̣ на ун̣хам̣ убагхаад̇агам̣, д̣̇звад̇хийд̇аа сол̣асавассуд̣̇д̣̇зсигаа вияа ход̇и, д̣̇звабуд̇д̇о вийсад̇ивассуд̣̇д̣̇зсиго вияа, д̇ам̣ кан̣ам̣язва ниббабхз нид̇д̇зж̇з гааяз вируубабхааво анубависад̇и сан̣таад̇и.
сагз д̣̇зво д̣̇зваасанз наабхирамад̇ийд̇и ад̇д̇ано ажчарааг̇ан̣зхи сад̣̇д̇хим̣ гийл̣анабарижаран̣агад̣̇иб̣б̣аасанз на рамад̇и, на жид̇д̇ассаад̣̇ам̣ лабхад̇и. д̇асса гира мануссаг̇ан̣анааяа сад̇д̇ахи д̣̇ивасзхи маран̣ам̣ бхависсад̇ийд̇и имаани буб̣б̣анимид̇д̇аани баад̇убхаванд̇и. со д̇зсам̣ уббад̇д̇ияаа ‘‘зваруубааяа наама самбад̇д̇ияаа винаа бхависсаамий’’д̇и б̣алавасогаабхибхууд̇о ход̇и. д̇знасса гааяз махаабарил̣аахо
имаани бана буб̣б̣анимид̇д̇аани яат̇аа логз махаабун̃н̃аанам̣ рааж̇арааж̇амахаамад̇д̇аад̣̇ийнам̣язва уггаабаад̇абхуумижаалажанд̣̇аг̇г̇аахаад̣̇ийни нимид̇д̇аани бан̃н̃ааяанд̇и, на саб̣б̣зсам̣; звамзва махзсагкад̣̇зваанам̣язва бан̃н̃ааяад̇и. уббаннаани жа д̇аани ‘‘имаани маран̣асса буб̣б̣анимид̇д̇аани наамаа’’д̇и гзжи д̣̇зваа ж̇аананд̇и, на саб̣б̣з. д̇ад̇т̇а яо манд̣̇зна гусалагаммзна ниб̣б̣ад̇д̇о, со ‘‘ид̣̇аани го ж̇аанаад̇и, ‘гухим̣ ниб̣б̣ад̇д̇иссаамий’’’д̇и бхааяад̇и. яо бана махаабун̃н̃о, со ‘‘б̣ахум̣ маяаа д̣̇аанам̣ д̣̇иннам̣, сийлам̣ рагкид̇ам̣, бун̃н̃ам̣ убажид̇ам̣, ид̇о жуд̇асса мз суг̇ад̇иязва баадиган̇каа’’д̇и на
д̇ийхи ваажаахи анумод̣̇знд̇ийд̇и ид̣̇аани вужжамаанзхи д̇ийхи важанзхи анумод̣̇знд̇и, мод̣̇ам̣ бамод̣̇ам̣ уббаад̣̇знд̇и, ассаасзнд̇и, абхивад̣̇анавасзна ваа д̇ам̣кан̣аануруубам̣ бамод̣̇ам̣ гаронд̇и. гзжи бана ‘‘анумод̣̇знд̇ий’’д̇и бад̣̇асса ‘‘овад̣̇анд̇ий’’д̇и вад̣̇анд̇и. ид̇од̇и д̣̇звалогад̇о. бход̇и аалабанам̣. суг̇ад̇инд̇и сунд̣̇араг̇ад̇им̣, мануссалогам̣ санд̇хааяа вад̣̇анд̇и. г̇ажчаад̇и бадисанд̇хиг̇г̇ахан̣авасзна убзхи.
звам̣ вуд̇д̇зд̇и звам̣ д̇ад̣̇аа д̇зхи д̣̇звзхи д̇асса ‘‘ид̇о бхо суг̇ад̇им̣ г̇ажчаа’’д̇иаад̣̇инаа вад̇д̇аб̣б̣аважанз бхаг̇авад̇аа вуд̇д̇з ан̃н̃ад̇аро наамаг̇од̇д̇зна абаагадо д̇ассам̣ барисааяам̣ нисинно анусанд̇хигусало зго бхигку ‘‘зд̇з суг̇ад̇иаад̣̇аяо бхаг̇авад̇аа ависзсад̇о вуд̇д̇аа авибхууд̇аа, ханд̣̇а д̇з вибхууд̇ад̇арз гаараабзссаамий’’д̇и зд̇ам̣ ‘‘гим̣ну ко, бханд̇з’’д̇иаад̣̇иважанам̣ авожа. сад̣̇д̇хаад̣̇иг̇ун̣ависзсабадилаабхагааран̣ад̇о д̣̇звуубабад̇д̇ихзд̇уд̇о жа мануссад̇д̇ам̣ д̣̇зваанам̣ ‘‘мануссад̇д̇ам̣ ко бхигку д̣̇зваанам̣ суг̇ад̇иг̇аманасан̇каад̇а’’нд̇и.
суг̇ад̇иг̇аманасан̇каад̇анд̇и ‘‘суг̇ад̇иг̇амана’’нд̇и саммаа гат̇ид̇ам̣, ван̣н̣ид̇ам̣ т̇омид̇анд̇и ад̇т̇о. яам̣ мануссабхууд̇од̇и зд̇т̇а яанд̇и гирияаабараамасанам̣, д̇зна бадилабхад̇ийд̇и зд̇т̇а бадилабханагирияаа аамасийяад̇и, яо сад̣̇д̇хаабадилаабход̇и ад̇т̇о. мануссабхууд̇од̇и мануссзсу уббанно, мануссабхаавам̣ ваа д̇ат̇ааг̇ад̇аббавзд̣̇ид̇з д̇хаммавинаязд̇и д̇ат̇ааг̇ад̇зна бхаг̇авад̇аа д̣̇зсид̇з сигкад̇д̇аяасан̇г̇ахз саасанз. д̇ан̃хи д̇хаммад̇о анабзд̇ад̇д̇аа д̇хаммо жа, аасаяаануруубам̣ винзяяаанам̣ винаяанад̇о винаяо жаад̇и д̇хаммавинаяо, убаниссаяасамбад̇д̇ияаа ваа д̇хаммад̇о анабзд̇ад̇д̇аа д̇хаммам̣ аббараж̇агкаж̇аад̇игам̣ винзд̇ийд̇и д̇хаммавинаяо. д̇хаммзнзва ваа винаяо, на д̣̇ан̣д̣асад̇т̇зхийд̇и д̇хаммавинаяо, д̇хаммаяуд̇д̇о ваа винаяод̇и д̇хаммавинаяо, д̇хаммааяа ваа саха маг̇г̇апаланиб̣б̣аанааяа винаяод̇и д̇хаммавинаяо, махаагарун̣аасаб̣б̣ан̃н̃уд̇ан̃н̃аан̣аад̣̇ид̇хаммад̇о ваа бавад̇д̇о винаяод̇и д̇хаммавинаяо. д̇хаммо ваа бхаг̇аваа д̇хаммабхууд̇о д̇хаммагааяо д̇хаммассаамий, д̇асса д̇хаммасса винаяо, на д̇аггияаананд̇и д̇хаммавинаяо, д̇хаммз ваа маг̇г̇апалз нибпаад̣̇зд̇аб̣б̣ависаяабхууд̇з ваа бавад̇д̇о винаяод̇и д̇хаммавинаяод̇и вужжад̇и. д̇асмим̣ д̇хаммавинаяз.
сад̣̇д̇хам̣ бадилабхад̇ийд̇и ‘‘сваагкаад̇о бхаг̇авад̇аа д̇хаммо’’д̇иаад̣̇инаа сад̣̇д̇хам̣ уббаад̣̇зд̇и. сад̣̇д̇хо хи имасмим̣ д̇хаммавинаяз яат̇аанусидтам̣ бадибаж̇ж̇амаано д̣̇идтад̇хаммигасамбарааяигабарамад̇т̇з аараад̇хзссад̇и. сулад̣̇д̇халаабхасан̇каад̇анд̇и зд̇т̇а яат̇аа хиран̃н̃асуван̣н̣акзд̇д̇авад̇т̇аад̣̇илаабхо сад̇д̇аанам̣ убабхог̇асукам̣ аавахад̇и, куббибаасаад̣̇ид̣̇угкам̣ бадиб̣аахад̇и, д̇ханад̣̇аалид̣̇д̣̇ияам̣ вуубасамзд̇и, муд̇д̇аад̣̇ирад̇анабадилаабхахзд̇у ход̇и, логасанд̇ад̇ин̃жа аавахад̇и; звам̣ логияалогуд̇д̇араа сад̣̇д̇хааби яат̇аасамбхавам̣ логияалогуд̇д̇арам̣ вибаагасукамаавахад̇и, сад̣̇д̇хаад̇хурзна бадибаннаанам̣
‘‘сад̣̇д̇хо сийлзна самбанно, яасо бхог̇асамаббид̇о;
яам̣ яам̣ бад̣̇зсам̣ бхаж̇ад̇и, д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇зва бууж̇ид̇о’’д̇и. (д̇ха. ба. 303);
звам̣ сад̣̇д̇хаабадилаабхасса сулад̣̇д̇халаабхад̇аа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. яасмаа банааяам̣ сад̣̇д̇хаабадилаабхо ануг̇аамиго анан̃н̃асаад̇хааран̣о саб̣б̣асамбад̇д̇ихзд̇у, логияасса жа хиран̃н̃асуван̣н̣аад̣̇ид̇ханалаабхасса гааран̣ам̣. сад̣̇д̇хоязва хи д̣̇аанаад̣̇ийни бун̃н̃аани гад̇ваа ул̣аарул̣ааравид̇д̇уубагаран̣аани ад̇хиг̇ажчад̇и, д̇зхи жа ад̇д̇ано
‘‘сад̣̇д̇хаа б̣анд̇хад̇и баат̇зяяам̣’’. (сам̣. ни. 1.79).
‘‘сад̣̇д̇хаа д̣̇уд̇ияаа бурисасса ход̇ий’’д̇и жа. (сам̣. ни. 1.36, 59).
‘‘сад̣̇д̇хийд̇ха вид̇д̇ам̣ бурисасса сздта’’нд̇и жа. (сам̣. ни. 1.73; су. ни. 184).
‘‘сад̣̇д̇хаахад̇т̇о махаанааг̇о’’д̇и жа. (а. ни. 6.43; т̇зраг̇аа. 694).
‘‘сад̣̇д̇хаа б̣ийж̇ам̣ д̇або вудтий’’д̇и жа. (сам̣. ни. 1.197; су. ни. 77).
‘‘сад̣̇д̇хзсиго, бхигкавз, арияасааваго’’д̇и (а. ни. 7.67) жа.
‘‘сад̣̇д̇хааяа д̇арад̇и огха’’нд̇и жа. (сам̣. ни. 1.246) –
анзгзсу таанзсу анзгзхи гааран̣зхи сад̣̇д̇хаа сам̣ван̣н̣ид̇аа.
ид̣̇аани яааяа сад̣̇д̇хааяа саасанз гусалад̇хаммзсу суббад̇идтид̇о наама ход̇и нияаамогганд̇ияаа, д̇ам̣ сад̣̇д̇хам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘саа ко банассаа’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а ассаад̇и имасса бхавзяяаад̇и ад̇т̇о. нивидтаад̇и абхинивидтаа жид̇д̇асанд̇аанам̣ анубавидтаа. муулаж̇аад̇аад̇и ж̇аад̇амуулаа. гим̣ бана сад̣̇д̇хааяа муулам̣ бад̇идтид̇аад̇и арияамаг̇г̇аад̇хиг̇амзна гзнажи агамбанийяабхаавзна авадтид̇аа. д̇знзвааха ‘‘д̣̇ал̣хаа асам̣хаарияаа’’д̇и. д̣̇ал̣хаад̇и т̇ираа. асам̣хаарияаад̇и гзнажи сам̣харид̇ум̣ ваа хаабзд̇ум̣ ваа абанзд̇ум̣ ваа асаггун̣зяяаа. ид̇и д̇з д̣̇зваа д̇асса сод̇аабад̇д̇имаг̇г̇асамад̇хиг̇амам̣ аасийсанд̇аа звам̣ вад̣̇анд̇и. ад̇д̇ано д̣̇звалогз гаамасукуубабхог̇аарахамзва хи арияабуг̇г̇алам̣ д̇з ижчанд̇и. д̇знааха
г̇аат̇аасу бун̃н̃агкаяамаран̣амби ж̇ийвид̇инд̣̇рияубажчзд̣̇знзва ход̇ийд̇и ааха ‘‘жавад̇и ааяусан̇каяаа’’д̇и. анумод̣̇ад̇анд̇и анумод̣̇анд̇аанам̣. мануссаанам̣ сахаб̣яад̇анд̇и нивидтассаад̇и нивидтаа бхавзяяа. яааваж̇ийванд̇и яаава ж̇ийвид̇аббавад̇д̇ияаа, яаава бариниб̣б̣аанаад̇и ад̇т̇о.
аббамаан̣анд̇и саггажжам̣ б̣ахум̣ ул̣аарам̣ б̣ахугкад̇д̇ун̃жа гаран̣авасзна бамаан̣арахид̇ам̣. нируубад̇хинд̇и гилзсуубад̇хирахид̇ам̣, сувисуд̣̇д̇хам̣ ниммаланд̇и ад̇т̇о. яасмаа бана д̇з д̣̇зваа махаг̇г̇ад̇агусалам̣ на ижчанд̇и гаамалогасамад̇иггаманад̇о, гаамааважарабун̃н̃амзва ижчанд̇и, д̇асмаа звамзд̇т̇а ад̇т̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о – ‘‘ид̇о д̣̇звалогад̇о жуд̇о мануссзсу уббаж̇ж̇ид̇ваа вин̃н̃уд̇ам̣ бад̇д̇о гааяад̣̇ужжарид̇аад̣̇им̣ саб̣б̣ам̣ д̣̇ужжарид̇ам̣ бахааяа гааяасужарид̇аад̣̇им̣ саб̣б̣ам̣ сужарид̇ам̣ ул̣аарам̣ вибулам̣ убажинид̇ваа арияамаг̇г̇зна ааг̇ад̇асад̣̇д̇хо бхаваахий’’д̇и. яасмаа бана логуд̇д̇арзсу батамамаг̇г̇ам̣ д̣̇уд̇ияамаг̇г̇амби ваа ижчанд̇и ад̇д̇ано д̣̇звалогуубабад̇д̇ияаа анад̇ивад̇д̇анад̇о, д̇асмаа д̇зсамби васзна ‘‘аббамаан̣ам̣ нируубад̇хи’’нд̇ибад̣̇аанам̣ ад̇т̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о – бамаан̣агараанам̣ д̣̇идтзгадтаол̣ааригагаамарааг̇аад̣̇игилзсаанам̣ убажчзд̣̇зна аббамаан̣ам̣, сад̇д̇амабхавад̇о ваа уббаж̇ж̇анаарахасса канд̇хуубад̇хисса д̇ам̣ниб̣б̣ад̇д̇агаабхисан̇кааруубад̇хисса д̇ам̣д̇ам̣маг̇г̇аваж̇жхагилзсуубад̇хисса жа бахаанзна д̇зсам̣ аниб̣б̣ад̇д̇анад̇о нирубад̇хисан̇каад̇аниб̣б̣аанасанниссид̇ад̇д̇аа жа нирубад̇хийд̇и.
звам̣ ажжанд̇амзва абааяад̣̇ваарабид̇хааяагам̣ гаммам̣ д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани саг̇г̇асамбад̇д̇иниб̣б̣ад̇д̇агагаммам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘д̇ад̇о обад̇хига’’нд̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а обад̇хиганд̇и убад̇хивзбаггам̣ ад̇д̇абхаавасамбад̇д̇ияаа жзва бхог̇асамбад̇д̇ияаа жа ниб̣б̣ад̇д̇аганд̇и ад̇т̇о. убад̇хийд̇и хи ад̇д̇абхааво вужжад̇и. яат̇ааха ‘‘санд̇згажжаани баабагаани гаммасамаад̣̇аанаани убад̇хисамбад̇д̇ибадиб̣аахид̇аани на вибажжанд̇ий’’д̇и д̣̇аанзна. д̣̇аанан̃хи ид̇арзхи сугаранд̇и звам̣ вуд̇д̇ам̣. д̣̇аанзнаад̇и ваа бад̣̇зна абхаяад̣̇аанамби вуд̇д̇ам̣, на аамисад̣̇аанамзваад̇и сийлассааби сан̇г̇ахо д̣̇адтаб̣б̣о. яасмаа бана д̇з д̣̇зваа асурагааяахааним̣ зганд̇знзва д̣̇звагааяабаарибуурин̃жа ижчанд̇и, д̇асмаа д̇асса убааяам̣ ‘‘ан̃н̃зби мажжз сад̣̇д̇хаммз, б̣рахмажарияз нивзсаяаа’’д̇и д̇хаммад̣̇аанз нияож̇знд̇и. яад̣̇аа вид̣̇ууд̇и яасмим̣ гаалз д̣̇зваа д̣̇звам̣ жаванд̇ам̣ вид̣̇уу виж̇аанзяяум̣, д̇ад̣̇аа имааяа яат̇аавуд̇д̇ааяа анугамбааяа д̣̇угкаабанаяанагамяад̇ааяа ‘‘д̣̇зва, имз д̣̇звагааяз бунаббунам̣ уббаж̇ж̇анавасзна зхи ааг̇ажчаахий’’д̇и жа анумод̣̇знд̇ийд̇и.
жад̇уд̇т̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
5. б̣ахуж̇анахид̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
84. бан̃жамз логзд̇и зд̇т̇а д̇аяо логаа – сад̇д̇алого, сан̇кааралого, огаасалогод̇и. д̇зсу инд̣̇рияаб̣ад̣̇д̇хаанам̣ руубад̇хаммаанам̣ аруубад̇хаммаанам̣ руубааруубад̇хаммаанан̃жа санд̇аанавасзна вад̇д̇амаанаанам̣ самуухо сад̇д̇алого, бат̇авийбаб̣б̣ад̇аад̣̇ибхзд̣̇о огаасалого, убхаязби канд̇хаа сан̇кааралого. д̇зсу сад̇д̇алого ид̇ха ад̇хиббзд̇о. д̇асмаа логзд̇и сад̇д̇алогз. д̇ад̇т̇ааби на д̣̇звалогз, на б̣рахмалогз, мануссалогз. мануссалогзби на ан̃н̃асмим̣ жаггаваал̣з, имасмим̣язва жаггаваал̣з. д̇ад̇рааби на саб̣б̣адтаанзсу, ‘‘бурад̇т̇имааяа д̣̇исааяа г̇аж̇ан̇г̇алам̣ наама ниг̇амо, д̇асса абарзна махаасаалаа, д̇ад̇о барам̣ бажжанд̇имаа ж̇анабад̣̇аа, орад̇о маж̇жхз; бурад̇т̇имад̣̇агкин̣ааяа д̣̇исааяа саллавад̇ий наама над̣̇ий, д̇ад̇о барам̣ бажжанд̇имаа ж̇анабад̣̇аа, орад̇о маж̇жхз; д̣̇агкин̣ааяа д̣̇исааяа сзд̇аган̣н̣игам̣ наама ниг̇амо, д̇ад̇о барам̣ бажжанд̇имаа ж̇анабад̣̇аа
уббаж̇ж̇амаанаа уббаж̇ж̇анд̇ийд̇и ид̣̇ам̣ бана убхаяамби виббагад̇аважанамзва, уббаж̇ж̇анд̇аа б̣ахуж̇анахид̇ад̇т̇ааяа уббаж̇ж̇анд̇и, на ан̃н̃зна гааран̣знаад̇и звамзд̇т̇а ад̇т̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о. зваруубан̃хзд̇т̇а сад̣̇д̣̇алагкан̣ам̣ на саггаа ан̃н̃зна сад̣̇д̣̇алагкан̣зна бадиб̣аахид̇ум̣.
абижа уббаж̇ж̇амаано наама уббаж̇ж̇ад̇и наама уббанно наамаад̇и аяам̣ бабхзд̣̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о. д̇ат̇ааг̇ад̇о хи махаабхинийхаарам̣ гаронд̇о, б̣уд̣̇д̇хагарз д̇хаммз бариязсанд̇о, баарамияо буурзнд̇о, бан̃жа махаабарижжааг̇з барижжаж̇анд̇о, н̃аад̇ад̇т̇ажарияам̣ жаранд̇о, логад̇т̇ажарияам̣, б̣уд̣̇д̇хад̇т̇ажарияам̣ годим̣ баабзнд̇о, баарамияо буурзд̇ваа д̇усид̇абхаванз д̇идтанд̇о, д̇ад̇о од̇арид̇ваа жаримабхавз бадисанд̇хим̣ г̇ан̣ханд̇о, аг̇аарамаж̇жхз васанд̇о, абхинигкаманд̇о, махаабад̇хаанам̣ бад̣̇аханд̇о, барибагган̃аан̣о б̣од̇химан̣д̣ам̣ ааруяха маараб̣алам̣ вид̇хамзнд̇о батамаяаамз буб̣б̣зниваасам̣ ануссаранд̇о, маж̇жхимаяаамз д̣̇иб̣б̣ажагкум̣ висод̇хзнд̇о, бажчимаяаамз бадижжасамуббаад̣̇з н̃аан̣ам̣ од̇аарзд̇ваа анзгаагаарам̣ саб̣б̣асан̇каарз саммасид̇ваа сод̇аабад̇д̇имаг̇г̇ам̣ бадивиж̇жханд̇о яаава анааг̇аамипалам̣ сажчигаронд̇оби уббаж̇ж̇амаано зва наама, арахад̇д̇амаг̇г̇агкан̣з уббаж̇ж̇ад̇и наама, арахад̇д̇апалагкан̣з бана уббанно наама. б̣уд̣̇д̇хаанан̃хи саавагаанам̣ вияа на бадибаадияаа ид̣̇д̇хивид̇хан̃аан̣аад̣̇ийнам̣ уббаад̣̇анагижжам̣ ад̇т̇и, сахзва бана арахад̇д̇амаг̇г̇зна сагалоби б̣уд̣̇д̇хаг̇ун̣арааси ааг̇ад̇ова наама ход̇и. д̇асмаа
саавагоби кийн̣аасаво саавагаб̣од̇хияаа хзд̇убхууд̇з бун̃н̃асамбхаарз самбхаранд̇о буб̣б̣аяог̇ам̣ буб̣б̣ажарияам̣ г̇ад̇абажжааг̇ад̇авад̇д̇ам̣ буурзнд̇о жаримабхавз ниб̣б̣ад̇д̇анд̇о ануггамзна вин̃н̃уд̇ам̣ бад̇ваа сам̣саарз аад̣̇ийнавам̣ д̣̇исваа баб̣б̣аж̇ж̇ааяа жзд̇аяамаано баб̣б̣аж̇ж̇ам̣ мад̇т̇агам̣ баабзд̇ваа сийлаад̣̇ийни барибуурзнд̇о д̇худ̇ад̇хаммз самаад̣̇ааяа вад̇д̇амаано ж̇ааг̇арияам̣ ануяун̃ж̇анд̇о н̃аан̣аани ниб̣б̣ад̇д̇знд̇о вибассанам̣ бадтабзд̇ваа хздтимамаг̇г̇з ад̇хиг̇ажчанд̇оби уббаж̇ж̇амаано зва наама, арахад̇д̇амаг̇г̇агкан̣з уббаж̇ж̇ад̇и наама, арахад̇д̇апалагкан̣з бана уббанно наама. сзгко бана буб̣б̣уубаниссаяад̇о бадтааяа яаава г̇од̇рабхун̃аан̣аа уббаж̇ж̇амаано наама, батамамаг̇г̇агкан̣з уббаж̇ж̇ад̇и наама, батамапалагкан̣ад̇о бадтааяа уббанно наама. зд̇д̇аавад̇аа ‘‘д̇аяомз, бхигкавз, буг̇г̇алаа логз уббаж̇ж̇амаанаа уббаж̇ж̇анд̇ий’’д̇и бад̣̇аанам̣ ад̇т̇о вуд̇д̇о ход̇и.
ид̣̇аани б̣ахуж̇анахид̇ааяаад̇иаад̣̇ийсу б̣ахуж̇анахид̇ааяаад̇и махааж̇анасса хид̇ад̇т̇ааяа. б̣ахуж̇анасукааяаад̇и махааж̇анасса сукад̇т̇ааяа. логаанугамбааяаад̇и сад̇д̇алогасса анугамбам̣ бадижжа. гад̇арасад̇д̇алогассаад̇и
абижа б̣ахуж̇анахид̇ааяаад̇и б̣ахуж̇анасса хид̇ад̇т̇ааяа, нзсам̣ бан̃н̃аасамбад̇д̇ияаа д̣̇идтад̇хаммигасамбарааяигахид̇уубад̣̇зсагод̇и. б̣ахуж̇анасукааяаад̇и б̣ахуж̇анасса сукад̇т̇ааяа, жааг̇асамбад̇д̇ияаа убагаран̣асукасамбад̣̇ааяагод̇и. логаанугамбааяаад̇и логасса анугамбанад̇т̇ааяа, мзд̇д̇аагарун̣аасамбад̇д̇ияаа маад̇аабид̇аро вияа логасса рагкид̇аа г̇обид̇аад̇и. ад̇т̇ааяа хид̇ааяа сукааяа д̣̇звамануссаананд̇и ид̇ха д̣̇звамануссаг̇г̇ахан̣зна бхаб̣б̣абуг̇г̇алз взнзяяасад̇д̇з зва г̇ахзд̇ваа д̇зсам̣ ниб̣б̣аанамаг̇г̇апалаад̇хиг̇амааяа д̇ат̇ааг̇ад̇асса уббад̇д̇и д̣̇ассид̇аа батамаваарз, д̣̇уд̇ияад̇ад̇ияаваарзсу бана арахад̇о сзгкасса жа васзна яож̇зд̇аб̣б̣ам̣. д̇ад̇т̇а ад̇т̇ааяаад̇и иминаа барамад̇т̇ааяа, ниб̣б̣аанааяаад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. хид̇ааяаад̇и д̇ам̣самбаабагамаг̇г̇ад̇т̇ааяаад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и. ниб̣б̣аанасамбаабагамаг̇г̇ад̇о хи уд̇д̇арим̣ хид̇ам̣ наама над̇т̇и. сукааяаад̇и паласамаабад̇д̇исукад̇т̇ааяаад̇и вуд̇д̇ам̣ ход̇и, д̇ад̇о уд̇д̇ари сукаабхаавад̇о. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ ‘‘аяам̣ самаад̇хи бажжуббаннасуко жзва ааяад̇ин̃жа сукавибааго’’д̇и (д̣̇ий. ни. 3.355; а. ни. 5.27; вибха. 804).
д̇ат̇ааг̇ад̇од̇иаад̣̇ийнам̣ виж̇ж̇аажаран̣асамбаннод̇иаад̣̇ийсу д̇иссоби виж̇ж̇аа бхаяабхзравз (ма. ни. 1.34 аад̣̇аяо) ааг̇ад̇анаязна, чаби виж̇ж̇аа чал̣абхин̃н̃аавасзна, адтаби виж̇ж̇аа амб̣адтасуд̇д̇з ааг̇ад̇аад̇и виж̇ж̇аахи, сийласам̣вараад̣̇ийхи, баннарасахи жаран̣ад̇хаммзхи жа, анан̃н̃асаад̇хааран̣зхи самбанно саманнааг̇ад̇од̇и виж̇ж̇аажаран̣асамбанно. собханаг̇аманад̇д̇аа, сунд̣̇арам̣ таанам̣ г̇ад̇ад̇д̇аа, саммаа г̇ад̇ад̇д̇аа, саммаа г̇ад̣̇ад̇д̇аа жа суг̇ад̇о. саб̣б̣ат̇аа вид̣̇ид̇алогад̇д̇аа логавид̣̇уу. над̇т̇и зд̇асса уд̇д̇арод̇и ануд̇д̇аро. бурисад̣̇аммз бурисад̣̇аммасаарат̇и. д̣̇идтад̇хаммигасамбарааяигабарамад̇т̇зхи яат̇аарахам̣ анусаасад̇ийд̇и сад̇т̇аа. саб̣б̣ассааби нзяяасса саб̣б̣аббагаарзна б̣уд̣̇д̇ход̇и аяамзд̇т̇а сан̇кзбо, вид̇т̇ааро бана висуд̣̇д̇химаг̇г̇ад̇о (висуд̣̇д̇хи. 1.132-133) г̇ахзд̇аб̣б̣о.
со д̇хаммам̣ д̣̇зсзд̇и аад̣̇и…бз… барияосаанагаляаан̣анд̇и со бхаг̇аваа сад̇д̇зсу гаарун̃н̃ам̣ бадижжа хид̇вааби ануд̇д̇арам̣ вивзгасукам̣ д̇хаммам̣ д̣̇зсзд̇и. д̇ан̃жа ко аббам̣ ваа б̣ахум̣ ваа д̣̇зсзнд̇о аад̣̇игаляаан̣аад̣̇иббагаарамзва д̣̇зсзд̇и. гат̇ам̣? згаг̇аат̇ааби хи саманд̇абхад̣̇д̣̇агад̇д̇аа д̇хаммасса батамабаад̣̇зна аад̣̇игаляаан̣аа, д̣̇уд̇ияад̇ад̇иязхи маж̇жхзгаляаан̣аа, бажчимзна барияосаанагаляаан̣аа. згаанусанд̇хигам̣ суд̇д̇ам̣ нид̣̇аанзна аад̣̇игаляаан̣ам̣, ниг̇аманзна барияосаанагаляаан̣ам̣, сзсзна маж̇жхзгаляаан̣ам̣. наанаанусанд̇хигам̣ суд̇д̇ам̣ батамзна анусанд̇хинаа аад̣̇игаляаан̣ам̣, бажчимзна барияосаанагаляаан̣ам̣, сзсзхи маж̇жхзгаляаан̣ам̣. сагалоби ваа саасанад̇хаммо ад̇д̇ано ад̇т̇абхууд̇зна сийлзна аад̣̇игаляаан̣о, самат̇авибассанаамаг̇г̇апалзхи маж̇жхзгаляаан̣о, ниб̣б̣аанзна барияосаанагаляаан̣о. сийласамаад̇хийхи ваа аад̣̇игаляаан̣о, вибассанаамаг̇г̇зхи маж̇жхзгаляаан̣о, паланиб̣б̣аанзхи барияосаанагаляаан̣о. б̣уд̣̇д̇хасуб̣уд̣̇д̇хад̇ааяа ваа аад̣̇игаляаан̣о, д̇хаммасуд̇хаммад̇ааяа маж̇жхзгаляаан̣о, сан̇гхасуббадибад̇д̇ияаа барияосаанагаляаан̣о. д̇ам̣ суд̇ваа д̇ат̇ад̇д̇ааяа бадибаннзна ад̇хиг̇анд̇аб̣б̣ааяа абхисамб̣од̇хияаа ваа аад̣̇игаляаан̣о, бажжзгаб̣од̇хияаа маж̇жхзгаляаан̣о, саавагаб̣од̇хияаа барияосаанагаляаан̣о. суяяамаано жзса нийваран̣авигкамбханад̇о саванзнаби галяаан̣амзва аавахад̇ийд̇и аад̣̇игаляаан̣о, бадибаж̇ж̇ияамаано самат̇авибассанаасукааваханад̇о бадибад̇д̇ияааби
яам̣ бана бхаг̇аваа д̇хаммам̣ д̣̇зсзнд̇о саасанаб̣рахмажарияам̣ маг̇г̇аб̣рахмажарияан̃жа багаасзд̇и, наанаанаязхи д̣̇ийбзд̇и, д̇ам̣ яат̇аануруубам̣ ад̇т̇асамбад̇д̇ияаа саад̇т̇ам̣, б̣яан̃ж̇анасамбад̇д̇ияаа саб̣яан̃ж̇анам̣. сан̇гаасана, багаасана, виваран̣а, вибхаж̇ана, уд̇д̇аанийгаран̣а бан̃н̃ад̇д̇иад̇т̇абад̣̇асамааяог̇ад̇о саад̇т̇ам̣, агкарабад̣̇аб̣яан̃ж̇анаагааранируд̇д̇инид̣̇д̣̇зсасамбад̇д̇ияаа саб̣яан̃ж̇анам̣, ад̇т̇аг̇амбхийрад̇аабадивзд̇хаг̇амбхийрад̇аахи ваа саад̇т̇ам̣, д̇хаммаг̇амбхийрад̇аад̣̇зсанааг̇амбхийрад̇аахи саб̣яан̃ж̇анам̣. ад̇т̇абадибхаанабадисамбхид̣̇аависаяад̇о ваа саад̇т̇ам̣, д̇хамманируд̇д̇ибадисамбхид̣̇аависаяад̇о саб̣яан̃ж̇анам̣. бан̣д̣ид̇авзд̣̇анийяад̇о баригкагаж̇анаббасаад̣̇аганд̇и саад̇т̇ам̣, сад̣̇д̇хзяяад̇о логияаж̇анаббасаад̣̇аганд̇и саб̣яан̃ж̇анам̣. г̇амбхийраад̇хиббааяад̇о саад̇т̇ам̣, уд̇д̇аанабад̣̇ад̇о саб̣яан̃ж̇анам̣. убанзд̇аб̣б̣асса абхаавад̇о сагалабарибун̣н̣абхаавзна гзвалабарибун̣н̣ам̣, абанзд̇аб̣б̣асса абхаавад̇о барисуд̣̇д̇хам̣, абижа бадибад̇д̇ияаа ад̇хиг̇амаб̣яад̇д̇ид̇о саад̇т̇ам̣, барияад̇д̇ияаа ааг̇амаб̣яад̇д̇ид̇о саб̣яан̃ж̇анам̣, сийлаад̣̇ибан̃жад̇хаммагканд̇хабаарибуурияаа барибун̣н̣ам̣, нирубаггилзсад̇о нид̇т̇аран̣ад̇т̇ааяа бавад̇д̇ид̇о логаамисанирабзгкад̇о жа барисуд̣̇д̇хам̣, сигкад̇д̇аяабариг̇г̇ахид̇ад̇д̇аа б̣рахмабхууд̇зхи сздтзхи жарид̇аб̣б̣ад̇о д̇зсам̣ жарияабхаавад̇о жа б̣рахмажарияам̣. д̇асмаа ‘‘саад̇т̇ам̣ саб̣яан̃ж̇анам̣…бз… багаасзд̇ий’’д̇и вужжад̇и. батамод̇и г̇ан̣анаанубуб̣б̣ад̇о саб̣б̣алогуд̇д̇амабхаавад̇о жа батамо буг̇г̇ало.
д̇ассзва сад̇т̇у саавагод̇и д̇ассзва яат̇аавуд̇д̇аг̇ун̣асса сад̇т̇у саммаасамб̣уд̣̇д̇хасса д̇хаммад̣̇зсанааяа савананд̇з ж̇аад̇о д̇хаммасзнаабад̇исад̣̇исо сааваго, на бууран̣аад̣̇и вияа бадин̃н̃аамад̇д̇зна сад̇т̇у сааваго. баадибад̣̇од̇и бадибад̣̇аасан̇каад̇зна арияамаг̇г̇зна арияааяа ж̇аад̇ияаа ж̇аад̇о бхавод̇и баадибад̣̇о, анидтид̇абадибад̇д̇игижжо бадибаж̇ж̇амаанод̇и ад̇т̇о. суд̇д̇аг̇зяяаад̣̇и барияад̇д̇ид̇хаммо б̣ахум̣ суд̇о зд̇знаад̇и б̣ахуссуд̇о. баад̇имогкасам̣вараад̣̇исийлзна сийлавад̇уубабанно. ид̇и бхаг̇аваа ‘‘логаанугамбаа наама хид̇аж̇жхаасаязна д̇хаммад̣̇зсанаа, саа жа имзсу зва д̇ийсу буг̇г̇алзсу бадиб̣ад̣̇д̇хаа’’д̇и д̣̇ассзд̇и. сзсам̣ сувин̃н̃зяяамзва.
г̇аат̇аасу д̇ассанваяод̇и д̇ассзва сад̇т̇у бадибад̇д̇ияаа д̇хаммад̣̇зсанааяа жа ануг̇аманзна д̇ассанваяо ануж̇аад̇о. авиж̇ж̇анд̇хагаарам̣ вид̇хамид̇ваа сабарасанд̇аанзсу д̇хаммаалогасан̇каад̇ааяа бабхааяа гаран̣ад̇о бабхан̇гараа. д̇хаммамуд̣̇ийраяанд̇аад̇и жад̇усажжад̇хаммам̣ гат̇знд̇аа. абаабуранд̇ийд̇и уг̇гхаадзнд̇и. амад̇асса ниб̣б̣аанасса. д̣̇ваарам̣ арияамаг̇г̇ам̣. яог̇аад̇и гаамаяог̇аад̣̇ид̇о. сад̇т̇аваахзнаад̇и взнзяяасад̇т̇авааханад̇о бхаваганд̇ааранид̇т̇аран̣ад̇о сад̇т̇аваахо, бхаг̇аваа, д̇зна сад̇т̇аваахзна. суд̣̇зсид̇ам̣ маг̇г̇амануггаманд̇ийд̇и д̇зна саммаа д̣̇зсид̇ам̣ арияамаг̇г̇ам̣ д̇асса д̣̇зсанаанусаарзна ануг̇ажчанд̇и бадибаж̇ж̇анд̇и. ид̇хзваад̇и имасмим̣язва ад̇д̇абхаавз. сзсам̣ уд̇д̇аанамзва.
бан̃жамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
6. асубхаанубассийсуд̇д̇аван̣н̣анаа
85. чадтз асубхаанубассийд̇и асубхам̣ анубассанд̇аа д̣̇вад̇д̇им̣саагааравасзна жзва уд̣̇д̇хумаад̇агаад̣̇ийсу г̇ахид̇анимид̇д̇асса убасам̣харан̣авасзна жа гааяасмим̣ асубхам̣ асубхаагаарам̣ анубассагаа худ̇ваа вихарат̇а. аанаабаанассад̇ийд̇и аанаабаанз сад̇и, д̇ам̣ аараб̣бха бавад̇д̇аа сад̇и, ассаасабассаасабариг̇г̇аахигаа
вод̇и д̇умхаагам̣. аж̇жхад̇д̇анд̇и ид̇ха г̇ожараж̇жхад̇д̇ам̣ ад̇хиббзд̇ам̣. баримуканд̇и абхимукам̣. суубадтид̇аад̇и судту убадтид̇аа. ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣ ход̇и – аанаабаанассад̇и жа д̇умхаагам̣ гаммадтаанаабхимукам̣ судту убадтид̇аа баримуканд̇и бариг̇г̇ахид̇анияяаанам̣. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ бадисамбхид̣̇ааяам̣ – ‘‘барийд̇и бариг̇г̇ахадто, муканд̇и нияяаанадто
звам̣ сан̇кзбзнзва рааг̇ажарид̇авид̇аггажарид̇аанам̣ саббааяам̣ бадигууламанасигаарагааяаанубассанаавасзна самат̇агаммадтаанам̣ вибассанаагаммадтаанан̃жа убад̣̇исид̇ваа ид̣̇аани суд̣̇д̇хавибассанаагаммадтаанамзва д̣̇ассзнд̇о ‘‘саб̣б̣асан̇каарзсу анижжаанубассино вихарат̇аа’’д̇и ааха. д̇ад̇т̇а анижжам̣, анижжалагкан̣ам̣, анижжаанубассанаа, анижжаанубассийд̇и ид̣̇ам̣ жад̇уггам̣ взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. худ̇ваа, абхаавад̇о, уд̣̇аяаб̣б̣аяаяог̇ад̇о, д̇аавагаалигад̇о, нижжабадигкзбад̇о жа канд̇хабан̃жагам̣ анижжам̣ наама. д̇асса яо худ̇ваа абхааваагааро, д̇ам̣ анижжалагкан̣ам̣ наама. д̇ам̣ аараб̣бха бавад̇д̇аа вибассанаа анижжаанубассанаа. д̇ам̣ анижжанд̇и вибассаго анижжаанубассий. зд̇т̇а жа згаад̣̇асавид̇хаа асубхагат̇аа батамаж̇жхаанам̣ баабзд̇ваа, сол̣асавад̇т̇угаа жа аанаабаанагат̇аа жад̇уд̇т̇аж̇жхаанам̣ баабзд̇ваа, вибассанаагат̇аа жа вид̇т̇аарад̇о вад̇д̇аб̣б̣аа, саа бана саб̣б̣аагаарад̇о висуд̣̇д̇химаг̇г̇з (висуд̣̇д̇хи. 2.737-740) гат̇ид̇аад̇и д̇ад̇т̇а вуд̇д̇анаязнзва взд̣̇ид̇аб̣б̣аа.
ид̣̇аани асубхаанубассанаад̣̇ийхи нибпаад̣̇зд̇аб̣б̣ам̣ палависзсам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘асубхаанубассийна’’нд̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а субхааяа д̇хаад̇уяаад̇и субхабхаавз, субханимид̇д̇зд̇и ад̇т̇о. рааг̇аанусаяод̇и субхаарамман̣з уббаж̇ж̇анаарахо гаамарааг̇аанусаяо. со гзсаад̣̇ийсу уд̣̇д̇хумаад̇агаад̣̇ийсу ваа асубхаанубассийнам̣ асубханимид̇д̇ам̣ г̇ахзд̇ваа д̇ад̇т̇а батамаж̇жхаанам̣ ниб̣б̣ад̇д̇зд̇ваа д̇ам̣ баад̣̇агам̣ гад̇ваа вибассанам̣ бадтабзд̇ваа ад̇хиг̇ад̇зна анааг̇аамимаг̇г̇зна бахийяад̇и, саб̣б̣асо самужчинд̣̇ийяад̇ийд̇и ад̇т̇о. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ ‘‘асубхаа бхаавзд̇аб̣б̣аа гаамарааг̇асса бахаанааяаа’’д̇и (а. ни. 9.3; уд̣̇аа. 31). б̣аахираад̇и б̣ахид̣̇д̇хаавад̇т̇угад̇д̇аа анад̇т̇аавахад̇д̇аа жа б̣аахираа б̣ахибхууд̇аа. вид̇аггаасаяаад̇и гаамасан̇габбаад̣̇имижчаавид̇аггаа. д̇з вигхаад̇абагкигаад̇и д̣̇угкабхааг̇ияаа, ижчаавигхаад̇аниб̣б̣ад̇д̇анагаа ваа. д̇з на хонд̇ийд̇и
яаа авиж̇ж̇аа, саа бахийяад̇ийд̇и яаа сажжасабхаавабадижчаад̣̇иний саб̣б̣аанад̇т̇агаарий сагаласса ваддад̣̇угкасса муулабхууд̇аа авиж̇ж̇аа, саа анижжаанубассийнам̣ вихарад̇ам̣ самужчиж̇ж̇ад̇и. ид̣̇ам̣ гира бхаг̇авад̇аа анижжаагаарад̇о вудтид̇асса сугкавибассагакийн̣аасавасса васзна вуд̇д̇ам̣. д̇ассааяам̣ сан̇кзбад̇т̇о – д̇збхуумагзсу саб̣б̣асан̇каарзсу анижжаад̣̇ид̇о саммасанам̣ бадтабзд̇ваа вибассанд̇аанам̣ яад̣̇аа анижжанд̇и бавад̇д̇амаанаа вудтаанаг̇ааминийвибассанаа маг̇г̇зна гхадийяад̇и, ануггамзна арахад̇д̇амаг̇г̇о уббаж̇ж̇ад̇и, д̇зсам̣ анижжаанубассийнам̣ вихарад̇ам̣ авиж̇ж̇аа анавасзсад̇о бахийяад̇и, арахад̇д̇амаг̇г̇авиж̇ж̇аа уббаж̇ж̇ад̇ийд̇и. анижжаанубассийнам̣ вихарад̇анд̇и ид̣̇ам̣ анижжалагкан̣асса д̇зсам̣ баагадабхаавад̇о ид̇арасса лагкан̣ад̣̇ваяасса г̇ахан̣з убааяабхаавад̇о ваа вуд̇д̇ам̣, на бана згассзва лагкан̣асса анубассид̇аб̣б̣ад̇о. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ ‘‘яад̣̇анижжам̣ д̇ам̣ д̣̇угкам̣, яам̣ д̣̇угкам̣ д̇ад̣̇анад̇д̇аа’’д̇и (сам̣. ни. 3.15). абарамби вуд̇д̇ам̣ ‘‘анижжасан̃н̃ино хи, мзгхияа, анад̇д̇асан̃н̃аа сан̣таад̇и, анад̇д̇асан̃н̃ий асмимаанасамуг̇гхаад̇ам̣ баабун̣аад̇ий’’д̇и.
г̇аат̇аасу аанаабаанз бадиссад̇од̇и аанаабаананимид̇д̇асмим̣ бади бади сад̇о, убадтид̇ассад̇ийд̇и ад̇т̇о. бассанд̇и аад̇аабий саб̣б̣ад̣̇аад̇и анд̇араавосаанам̣ анаабаж̇ж̇ид̇ваа асубхаанубассанаад̣̇ийсу сад̇ад̇ам̣ аад̇аабий яуд̇д̇аббаяуд̇д̇о, д̇ад̇о зва яад̇о вааяамамаано, нияад̇о ваа саммад̇д̇анияаамзна д̇ад̇т̇а саб̣б̣асан̇каарасамат̇з ниб̣б̣аанз арахад̇д̇апалавимуд̇д̇ияаа вимужжад̇и. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
чадтасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
7. д̇хаммаануд̇хаммабадибаннасуд̇д̇аван̣н̣анаа
86. сад̇д̇амз д̇хаммаануд̇хаммабадибаннассаад̇и зд̇т̇а д̇хаммо наама нававид̇хо логуд̇д̇арад̇хаммо, д̇асса д̇хаммасса ануд̇хаммо сийлависуд̣̇д̇хиаад̣̇и буб̣б̣абхааг̇абадибад̣̇аад̇хаммо, д̇ам̣ д̇хаммаануд̇хаммам̣ бадибаннасса ад̇хиг̇анд̇ум̣ бадибаж̇ж̇амаанасса. аяамануд̇хаммо ход̇ийд̇и аяам̣ анужчавигасабхааво бад̇ируубасабхааво ход̇и. взяяаагаран̣ааяаад̇и гат̇анааяа. д̇хаммаануд̇хаммабадибаннояанд̇и яанд̇и гаран̣ад̇т̇з бажжад̇д̇аважанам̣. ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣ ход̇и – язна ануд̇хаммзна д̇ам̣ д̇хаммаануд̇хаммам̣ бадибаннод̇и б̣яаагарамаано саммад̣̇зва б̣яаагаронд̇о наама сияаа, на д̇ад̇онид̣̇аанам̣ вин̃н̃уухи г̇арахид̇аб̣б̣о сияаад̇и. яанд̇и ваа гирияаабараамасанам̣, д̇знзд̇ам̣ д̣̇ассзд̇и ‘‘яад̣̇ид̣̇ам̣ д̇хаммассзва бхаасанам̣, д̇хаммавид̇аггассзва жа вид̇агганам̣ д̇ад̣̇убхаяаабхаавз н̃аан̣убзгкааяа, аяам̣ д̇хаммаануд̇хаммабадибаннасса бхигкуно д̇ат̇ааруубо аяанд̇и гат̇анааяаануруубахзд̇у анужчавигагааран̣ам̣. бхаасамаано д̇хаммам̣язва бхаасзяяаад̇и гат̇знд̇о жз д̣̇асагат̇аавад̇т̇уд̇хаммам̣язва гат̇зяяа, на д̇аббадибагкамахижчад̇аад̣̇иад̇хаммам̣. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘яааяам̣ гат̇аа абхисаллзкигаа жзд̇овиваран̣асаббааяаа зганд̇аниб̣б̣ид̣̇ааяа вирааг̇ааяа нирод̇хааяа убасамааяа абхин̃н̃ааяа самб̣од̇хааяа ниб̣б̣аанааяа сам̣вад̇д̇ад̇и. сзяяат̇ид̣̇ам̣ – аббижчагат̇аа, санд̇удтигат̇аа, бавивзгагат̇аа, асам̣саг̇г̇агат̇аа, вийрияаарамбхагат̇аа, сийлагат̇аа, самаад̇хигат̇аа, бан̃н̃аагат̇аа, вимуд̇д̇игат̇аа, вимуд̇д̇ин̃аан̣ад̣̇ассанагат̇аа
абхисаллзкигааяа гат̇ааяа лаабхий зва хи д̇ам̣ бхаасзяяа. зд̇зна галяаан̣амид̇д̇асамбад̣̇аа д̣̇ассид̇аа.
д̇хаммавид̇агганд̇и нзгкаммавид̇аггаад̣̇им̣ д̇хаммад̇о анабзд̇ам̣ вид̇аггаяад̇о ‘‘сийлаад̣̇ибадибад̣̇ам̣ барибуурзссаамий’’д̇и убаруубари уссаахо абхивад̣дхиссад̇и. со бана вид̇агго сийлаад̣̇ийнам̣ анубагаарад̇хаммз важ̇ж̇зд̇ваа убагаарад̇хаммз ануб̣рууханавасзна хаанабхааг̇ияабхаавам̣ абанзд̇ваа тид̇ибхааг̇ияабхаавзби адтад̇ваа висзсабхааг̇ияад̇ам̣ ниб̣б̣зд̇хабхааг̇ияад̇ан̃жа баабанавасзна бавад̇д̇ияаа анзгаббабхзд̣̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о. но ад̇хаммавид̇агганд̇и гаамавид̇аггам̣ но вид̇аггзяяаад̇и д̇ад̣̇убхаяам̣ ваа банаад̇и яад̣̇зд̇ам̣ барзсам̣ ануг̇г̇ахан̣ад̇т̇ам̣ д̇хаммабхаасанам̣ ад̇д̇ано ануг̇г̇ахан̣ад̇т̇ам̣ д̇хаммавид̇агганан̃жа вуд̇д̇ам̣. ат̇а ваа бана д̇ам̣ убхаяам̣ абхиниваж̇ж̇зд̇ваа аббадибаж̇ж̇ид̇ваа агад̇ваа. убзгкагод̇и
г̇аат̇аасу самат̇авибассанаад̇хаммо аарамид̇аб̣б̣адтзна аараамо зд̇ассаад̇и д̇хаммаараамо. д̇асмим̣язва д̇хаммз рад̇од̇и д̇хаммарад̇о. д̇ассзва д̇хаммасса бунаббунам̣ вижинд̇анад̇о д̇хаммам̣ анувижинд̇аяам̣ д̇ам̣ д̇хаммам̣ ааваж̇ж̇знд̇о, манаси гаронд̇од̇и ад̇т̇о. ануссаранд̇и д̇амзва д̇хаммам̣ убаруубарибхааванаавасзна ануссаранд̇о. ат̇а ваа вимуд̇д̇ааяад̇анасийсз тад̇ваа барзсам̣ д̣̇зсанаавасзна сийлаад̣̇ид̇хаммо аарамид̇аб̣б̣адтзна аараамо зд̇ассаад̇и д̇хаммаараамо. д̇ат̇зва д̇асмим̣ д̇хаммз рад̇о абхирад̇од̇и д̇хаммарад̇о. д̇зсам̣язва сийлаад̣̇ид̇хаммаанам̣ г̇ад̇ияо саманвзсанд̇о гаамавид̇аггаад̣̇ийнам̣ огаасам̣ ад̣̇ад̇ваа нзгкаммасан̇габбаад̣̇ид̇хаммам̣язва анувижинд̇анад̇о д̇хаммам̣ анувижинд̇аяам̣ сад̣̇д̇хаммаад̇и сад̇д̇ад̇им̣саббабхзд̣̇аа б̣од̇хибагкияад̇хаммаа нававид̇халогуд̇д̇арад̇хаммаа жа на барихааяад̇и, на жирассзва д̇ам̣ ад̇хиг̇ажчад̇ийд̇и ад̇т̇о.
ид̣̇аани д̇асса ануссаран̣авид̇хим̣ д̣̇ассзнд̇о ‘‘жарам̣ ваа’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а жарам̣ ваад̇и бхигкаажааравасзна жан̇гаманавасзна жа жаранд̇о ваа. яад̣̇и ваа д̇идтанд̇и д̇идтанд̇о ваа нисинно ваа, уд̣̇а ваа саяанд̇и саяанд̇о ваа. звам̣ жад̇уусуби ирияаабат̇зсу. аж̇жхад̇д̇ам̣ самаяам̣ жид̇д̇анд̇и яат̇аавуд̇д̇з гаммадтаанасан̇каад̇з г̇ожараж̇жхад̇д̇з ад̇д̇ано жид̇д̇ам̣ рааг̇аад̣̇игилзсаанам̣ вуубасаманавасзна баж̇аханавасзна самаяам̣ самзнд̇о. санд̇имзваад̇хиг̇ажчад̇ийд̇и ажжанд̇асанд̇им̣ ниб̣б̣аанамзва баабун̣аад̇ийд̇и.
сад̇д̇амасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
8. анд̇хагаран̣асуд̇д̇аван̣н̣анаа
87. адтамз агусалавид̇аггаад̇и агосалласамбхууд̇аа вид̇аггаа. анд̇хагаран̣аад̇иаад̣̇ийсу яасса саяам̣ уббаж̇ж̇анд̇и, д̇ам̣ яат̇аабхууд̇ад̣̇ассананивааран̣зна анд̇хам̣ гаронд̇ийд̇и анд̇хагаран̣аа. на бан̃н̃аажагкум̣ гаронд̇ийд̇и ажагкугаран̣аа. ан̃н̃аан̣ам̣ гаронд̇ийд̇и ан̃н̃аан̣агаран̣аа. бан̃н̃аанирод̇хигаад̇и вигхаад̇абагкигаа. гилзсаниб̣б̣аанам̣ на сам̣вад̇д̇аяанд̇ийд̇и аниб̣б̣аанасам̣вад̇д̇анигаа.
гаамавид̇аггод̇и гаамабадисам̣яуд̇д̇о вид̇агго. со хи гилзсагаамасахид̇о худ̇ваа вад̇т̇угаамзсу бавад̇д̇ад̇и. б̣яаабаад̣̇абадисам̣яуд̇д̇о вид̇агго б̣яаабаад̣̇авид̇агго. вихим̣саабадисам̣яуд̇д̇о вихим̣саавид̇агго. имз д̣̇вз жа сад̇д̇зсуби сан̇каарзсуби уббаж̇ж̇анд̇и. гаамавид̇агго хи бияаманаабз сад̇д̇з ваа сан̇каарз ваа вид̇аггзнд̇асса уббаж̇ж̇ад̇и, б̣яаабаад̣̇авид̇агго аббияз аманаабз сад̇д̇з ваа сан̇каарз ваа гуж̇жхид̇ваа ологанагаалад̇о бадтааяа яаава наасанаа уббаж̇ж̇ад̇и, вихим̣саавид̇агго сан̇каарзсу на уббаж̇ж̇ад̇и, сан̇каараа д̣̇угкаабзд̇аб̣б̣аа наама над̇т̇и, ‘‘имз сад̇д̇аа хан̃н̃анд̇у ваа б̣аж̇жханд̇у ваа ужчиж̇ж̇анд̇у ваа винассанд̇у ваа маа ваа ахзсу’’нд̇и жинд̇анагаалз бана сад̇д̇зсу уббаж̇ж̇ад̇и.
имзязва бана гаамасан̇габбаад̣̇аяо. ад̇т̇ад̇о хи гаамавид̇аггаад̣̇ийнам̣ гаамасан̇габбаад̣̇ийнан̃жа наанаагаран̣ам̣ над̇т̇и, д̇ам̣самбаяуд̇д̇аа бана сан̃н̃аад̣̇аяо гаамасан̃н̃аад̣̇аяо. гаамад̇хаад̇уаад̣̇ийнам̣ бана яасмаа баал̣ияам̣ –
‘‘гаамабадисам̣яуд̇д̇о д̇агго вид̇агго…бз… мижчаасан̇габбо, аяам̣ вужжад̇и гаамад̇хаад̇у, саб̣б̣зби агусалаа д̇хаммаа гаамад̇хаад̇у. б̣яаабаад̣̇абадисам̣яуд̇д̇о д̇агго вид̇агго…бз… мижчаасан̇габбо, аяам̣ вужжад̇и б̣яаабаад̣̇ад̇хаад̇у. д̣̇асасу аагхаад̇авад̇т̇уусу жид̇д̇асса аагхаад̇о бадигхаад̇о…бз… анад̇д̇аманад̇аа жид̇д̇асса, аяам̣ вужжад̇и б̣яаабаад̣̇ад̇хаад̇у. вихим̣саабадисам̣яуд̇д̇о д̇агго вид̇агго мижчаасан̇габбо
ааг̇ад̇ад̇д̇аа висзсо лаб̣бхад̇и.
д̇ад̇т̇а д̣̇вз гат̇аа саб̣б̣асан̇г̇аахигаа жа асамбхиннаа жа. д̇ад̇т̇а гаамад̇хаад̇уяаа г̇ахид̇ааяа ид̇араа д̣̇взби г̇ахид̇аа наама хонд̇и. д̇ад̇о бана нийхарид̇ваа аяам̣ б̣яаабаад̣̇ад̇хаад̇у, аяам̣ вихим̣саад̇хаад̇ууд̇и д̣̇ассзд̇ийд̇и аяам̣ саб̣б̣асан̇г̇аахигаа наама. гаамад̇хаад̇ум̣ гат̇знд̇о бана бхаг̇аваа б̣яаабаад̣̇ад̇хаад̇ум̣ б̣яаабаад̣̇ад̇хаад̇удтаанз
суггабагкз вуд̇д̇авибарияааязна ад̇т̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о. нзгкаммабадисам̣яуд̇д̇о вид̇агго нзгкаммавид̇агго. со асубхабуб̣б̣абхааг̇з гаамааважаро ход̇и, асубхаж̇жхаанз руубааважаро, д̇ам̣ жхаанам̣ баад̣̇агам̣ гад̇ваа уббаннамаг̇г̇апалагаалз логуд̇д̇аро. аб̣яаабаад̣̇абадисам̣яуд̇д̇о вид̇агго аб̣яаабаад̣̇авид̇агго. со мзд̇д̇аабуб̣б̣абхааг̇з авихим̣саавид̇агго. со гарун̣аабуб̣б̣абхааг̇з гаамааважаро, гарун̣ааж̇жхаанз руубааважаро, д̇ам̣ жхаанам̣ баад̣̇агам̣ гад̇ваа уббаннамаг̇г̇апалагаалз логуд̇д̇аро. яад̣̇аа бана алобхо сийсам̣ ход̇и, д̇ад̣̇аа ид̇арз д̣̇вз д̇ад̣̇анвааяигаа хонд̇и. яад̣̇аа мзд̇д̇аа сийсам̣ ход̇и, д̇ад̣̇аа ид̇арз д̣̇вз д̇ад̣̇анвааяигаа хонд̇и. яад̣̇аа гарун̣аа сийсам̣ ход̇и, д̇ад̣̇аа ид̇арз д̣̇вз д̇ад̣̇анвааяигаа хонд̇и.
имзязва бана нзгкаммасан̇габбаад̣̇аяо. ад̇т̇ад̇о хи нзгкаммавид̇аггаад̣̇ийнам̣ нзгкаммасан̇габбаад̣̇ийнан̃жа наанаагаран̣ам̣ над̇т̇и, д̇ам̣самбаяуд̇д̇аа бана сан̃н̃аад̣̇аяо нзгкаммасан̃н̃аад̣̇аяо. нзгкаммад̇хаад̇уаад̣̇ийнам̣ бана яасмаа баал̣ияам̣ –
‘‘нзгкаммабадисам̣яуд̇д̇о д̇агго вид̇агго сан̇габбо, аяам̣ вужжад̇и нзгкаммад̇хаад̇у, саб̣б̣зби гусалаа д̇хаммаа нзгкаммад̇хаад̇у. аб̣яаабаад̣̇абадисам̣яуд̇д̇о д̇агго вид̇агго сан̇габбо, аяам̣ вужжад̇и аб̣яаабаад̣̇ад̇хаад̇у. яаа сад̇д̇зсу мзд̇д̇и мзд̇д̇ааяанаа мзд̇д̇аажзд̇овимуд̇д̇и
ааг̇ад̇ад̇д̇аа висзсо лаб̣бхад̇и. ид̇хааби саб̣б̣асан̇г̇аахигаа, асамбхиннаад̇и д̣̇вз гат̇аа вуд̇д̇анаязнзва взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. сзсам̣ сувин̃н̃зяяамзва.
г̇аат̇аасу вид̇аггаязд̇и вид̇аггзяяа. нираагарзд̇и ад̇д̇ано санд̇аанад̇о нийхарзяяа винод̣̇зяяа, баж̇ахзяяаад̇и ад̇т̇о. савз вид̇аггаани вижаарид̇аани, самзд̇и вудтийва раж̇ам̣ самуухад̇анд̇и яат̇аа наама г̇имхаанам̣ бажчимз маасз бат̇авияам̣ самуухад̇ам̣ саманд̇ад̇о удтид̇ам̣ раж̇ам̣ махад̇о агааламзгхасса вассад̇о вудти вид̇аггуубасамзна жзд̇асаа саб̣б̣зсам̣ мижчаавид̇аггаанам̣ убасаманад̇о вид̇аггуубасамзна ид̇хзва д̣̇идтзва д̇хаммз, санд̇ибад̣̇ам̣ ниб̣б̣аанам̣, самаж̇жхаг̇аа самад̇хиг̇ад̇о ход̇ийд̇и.
адтамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
9. анд̇араамаласуд̇д̇аван̣н̣анаа
88. навамз анд̇араамалаад̇и зд̇т̇а анд̇араасад̣̇д̣̇о –
‘‘над̣̇ийд̇ийрзсу сан̣таанз, сабхаасу рат̇ияаасу жа;
ж̇анаа сан̇г̇амма манд̇знд̇и, ман̃жа д̇ан̃жа гиманд̇ара’’нд̇и. –
аад̣̇ийсу (сам̣. ни. 1.228) гааран̣з ааг̇ад̇о. ‘‘ад̣̇д̣̇асаа мам̣, бханд̇з, ан̃н̃ад̇араа ид̇т̇ий виж̇ж̇анд̇аригааяа бхааж̇анам̣ д̇хованд̇ий’’д̇иаад̣̇ийсу (ма. ни. 2.149) кан̣з. ‘‘абижааяам̣ д̇абод̣̇аа д̣̇виннам̣ махаанираяаанам̣ анд̇аригааяа ааг̇ажчад̇ий’’д̇иаад̣̇ийсу (баараа. 231) виварз.
‘‘бийд̇авад̇т̇з бийд̇ад̇хаж̇з, бийд̇аалан̇гаарабхуусид̇з;
бийд̇анд̇араахи ваг̇г̇уухи, абил̣анд̇хаава собхасий’’д̇и. –
аад̣̇ийсу анд̇араа. яасмим̣ санд̇аанз уббаннаа, д̇асса малинабхаавагаран̣ад̇о малаа. д̇ад̇т̇а малам̣ наама д̣̇увид̇хам̣ – сарийрамалам̣, жид̇д̇амаланд̇и. д̇зсу сарийрамалам̣ сзд̣̇аж̇аллигаад̣̇и сарийрз ниб̣б̣ад̇д̇ам̣, д̇ад̇т̇а лаг̇г̇ам̣ ааг̇анд̇угараж̇ан̃жа, д̇ам̣ уд̣̇агзнаби нийхаран̣ийяам̣, на д̇ат̇аа сам̣гилзсигам̣. жид̇д̇амалам̣ бана рааг̇аад̣̇исам̣гилзсигам̣, д̇ам̣ арияамаг̇г̇зхзва нийхаран̣ийяам̣. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ бораан̣зхи –
‘‘руубзна сам̣гилидтзна, сам̣гилиссанд̇и маан̣аваа;
руубз суд̣̇д̇хз висуж̇жханд̇и, анагкаад̇ам̣ махзсинаа.
‘‘жид̇д̇зна
жид̇д̇з суд̣̇д̇хз висуж̇жханд̇и, ид̇и вуд̇д̇ам̣ махзсинаа’’д̇и. (д̣̇ий. ни. адта. 2.373; ма. ни. адта. 1.106);
д̇знааха бхаг̇аваа ‘‘жид̇д̇асам̣гилзсаа, бхигкавз, сад̇д̇аа сам̣гилиссанд̇и, жид̇д̇авод̣̇аанаа висуж̇жханд̇ий’’д̇и (сам̣. ни. 3.100). д̇асмаа бхаг̇аваа ид̇хааби
яат̇аа жзд̇з лобхаад̣̇аяо сад̇д̇аанам̣ жид̇д̇з уббаж̇ж̇ид̇ваа малинабхаавагараа наанаббагаарасам̣гилзсавид̇хааяагаад̇и анд̇араамалаа, звам̣ згад̇о бхун̃ж̇ид̇ваа, згад̇о саяид̇ваа, од̇аараг̇авзсий амид̇д̇асад̇д̇у вияа жид̇д̇з зва уббаж̇ж̇ид̇ваа сад̇д̇аанам̣ наанаавид̇хаанад̇т̇аавахаа, наанаббагаарад̣̇угканиб̣б̣ад̇д̇агаад̇и д̣̇ассзнд̇о ‘‘анд̇арааамид̇д̇аа’’д̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а мид̇д̇абадибагкад̇о амид̇д̇аа, сабад̇д̇агижжагаран̣ад̇о сабад̇д̇аа, хим̣санад̇о вад̇хагаа, уж̇увибажжанийгад̇о бажжад̇т̇игаа.
д̇ад̇т̇а д̣̇вийхи аагаарзхи лобхаад̣̇ийнам̣ амид̇д̇аад̣̇ибхааво взд̣̇ид̇аб̣б̣о. взрийбуг̇г̇ало хи анд̇арам̣ лабхамаано ад̇д̇ано взрисса сад̇т̇зна ваа сийсам̣ баад̇зд̇и, убааязна ваа маханд̇ам̣ анад̇т̇ам̣ уббаад̣̇зд̇и. имз жа лобхаад̣̇аяо бан̃н̃аасирабаад̇анзна яонисамбадибаад̣̇анзна жа д̇аад̣̇исам̣ д̇ад̇о б̣алавад̇арам̣ анад̇т̇ам̣ ниб̣б̣ад̇д̇знд̇и. гат̇ам̣? жагкуд̣̇ваарасмин̃хи идтаад̣̇ийсу аарамман̣зсу аабаат̇аг̇ад̇зсу яат̇аарахам̣ д̇аани аараб̣бха лобхаад̣̇аяо уббаж̇ж̇анд̇и, зд̇д̇аавад̇аасса бан̃н̃аасирам̣
‘‘д̣̇исо д̣̇исам̣ яанд̇ам̣ гаяираа, взрий ваа бана взринам̣;
мижчаабан̣ихид̇ам̣ жид̇д̇ам̣, баабияо нам̣ д̇ад̇о гарз’’д̇и. (д̇ха. ба. 42; уд̣̇аа. 33);
г̇аат̇аасу анад̇т̇аж̇анано. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘яад̣̇аби луд̣̇д̇хо абхисан̇карод̇и гааязна ваажааяа манасаа д̇ад̣̇аби агусалам̣; яад̣̇аби луд̣̇д̇хо лобхзна абхибхууд̇о
абарамби вуд̇д̇ам̣ –
‘‘рад̇д̇о ко, б̣раахман̣а, рааг̇зна абхибхууд̇о барияаад̣̇иннажид̇д̇о ад̇д̇аб̣яааб̣аад̇хааяаби жзд̇зд̇и, бараб̣яааб̣аад̇хааяаби жзд̇зд̇и, убхаяаб̣яааб̣аад̇хааяаби жзд̇зд̇и, жзд̇асигамби д̣̇угкам̣ д̣̇оманассам̣ бадисам̣взд̣̇зд̇ий’’д̇иаад̣̇и (а. ни. 3.54).
жид̇д̇аббагобанод̇и жид̇д̇асан̇кобхано. лобхо хи лобханийяз вад̇т̇усмим̣ уббаж̇ж̇амаано жид̇д̇ам̣ кобхзнд̇о багобзнд̇о вибарин̣аамзнд̇о вигаарам̣ бхаяаманд̇арад̇о ж̇аад̇ам̣, д̇ам̣ ж̇ано нааваб̣уж̇жхад̇ийд̇и д̇ам̣ лобхасан̇каад̇ам̣ анд̇арад̇о аб̣бханд̇арз ад̇д̇ано жид̇д̇зязва ж̇аад̇ам̣ анад̇т̇аж̇ананажид̇д̇аббагобанаад̣̇им̣ бхаяам̣ бхаяахзд̇ум̣ аяам̣ б̣ааламахааж̇ано нааваб̣уж̇жхад̇и на ж̇аанаад̇ийд̇и.
луд̣̇д̇хо ад̇т̇ам̣ на ж̇аанаад̇ийд̇и ад̇д̇ад̇т̇абарад̇т̇аад̣̇ибхзд̣̇ам̣ ад̇т̇ам̣ хид̇ам̣ луд̣̇д̇хабуг̇г̇ало яат̇аабхууд̇ам̣ на ж̇аанаад̇и. д̇хаммам̣ на бассад̇ийд̇и д̣̇асагусалагаммабат̇ад̇хаммамби луд̣̇д̇хо лобхзна абхибхууд̇о барияаад̣̇иннажид̇д̇о на бассад̇и бажжагкад̇о на ж̇аанаад̇и, баг̇зва уд̇д̇аримануссад̇хаммам̣. вуд̇д̇амби жзд̇ам̣ –
‘‘рад̇д̇о ко, б̣раахман̣а, рааг̇зна абхибхууд̇о барияаад̣̇иннажид̇д̇о ад̇д̇ад̇т̇амби яат̇аабхууд̇ам̣ на баж̇аанаад̇и, барад̇т̇амби яат̇аабхууд̇ам̣ на баж̇аанаад̇и, убхаяад̇т̇амби яат̇аабхууд̇ам̣ на баж̇аанаад̇ий’’д̇иаад̣̇и (а. ни. 3.55).
анд̇хад̇аманд̇и анд̇хабхаавагарам̣ д̇амам̣. яанд̇и яад̇т̇а. бхуммад̇т̇з хи зд̇ам̣ бажжад̇д̇аважанам̣. яасмим̣ гаалз лобхо сахад̇з абхибхавад̇и нарам̣, анд̇хад̇амам̣ д̇ад̣̇аа ход̇ийд̇и. яанд̇и ваа гааран̣аважанам̣. яасмаа яанд̇и гирияаабараамасанам̣, ‘‘лобхо сахад̇з’’д̇и зд̇т̇а яад̣̇зд̇ам̣ лобхасса саханам̣ абхибхаванам̣ вуд̇д̇ам̣. зд̇ам̣ анд̇хабхаавагарасса д̇амасса г̇аманам̣ уббаад̣̇од̇и ад̇т̇о. ат̇а
яо жа лобхам̣ баханд̇ваанаад̇и яо буб̣б̣абхааг̇з д̇ад̣̇ан̇г̇авасзна вигкамбханавасзна жа яат̇аарахам̣ самат̇авибассанаахи лобхам̣ баж̇ахид̇ваа д̇ат̇аа баж̇аханахзд̇у лобханзяяз д̣̇иб̣б̣зби руубаад̣̇игз убадтид̇з на луб̣бхад̇и, б̣алававибассанаанубхаавзна лобхо бахийяад̇з д̇амхаад̇и д̇асмаа арияабуг̇г̇алаа арияамаг̇г̇зна лобхо бахийяад̇и баж̇ахийяад̇и, ажжанд̇амзва барижжаж̇ийяад̇и. яат̇аа гим̣? уд̣̇аб̣инд̣̇уува богкараад̇и бад̣̇уминибан̣н̣ад̇о уд̣̇агаб̣инд̣̇у вияа. сзсаг̇аат̇аанамби иминаа наязна ад̇т̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о.
д̇ат̇аа
‘‘яад̣̇аби д̣̇удто абхисан̇карод̇и гааязна ваажааяа манасаа д̇ад̣̇аби агусалам̣; яад̣̇аби д̣̇удто д̣̇осзна абхибхууд̇о барияаад̣̇иннажид̇д̇о барасса асад̇аа д̣̇угкам̣ уббаад̣̇зд̇и вад̇хзна ваа б̣анд̇хзна ваа ж̇аанияаа ваа г̇арахааяа ваа баб̣б̣ааж̇анааяа ваа б̣алавамхи б̣алад̇т̇о ид̇и, д̇ад̣̇аби агусалам̣. ид̇иссамз д̣̇осаж̇аа д̣̇осанид̣̇аанаа д̣̇осасамуд̣̇аяаа д̣̇осабажжаяаа анзгз баабагаа агусалаа д̇хаммаа самбхаванд̇ий’’д̇и (а. ни. 3.70).
д̇ат̇аа –
‘‘д̣̇удто ко, б̣раахман̣а, д̣̇осзна абхибхууд̇о барияаад̣̇иннажид̇д̇о ад̇д̇аб̣яааб̣аад̇хааяаби жзд̇зд̇и, бараб̣яааб̣аад̇хааяаби жзд̇зд̇и, убхаяаб̣яааб̣аад̇хааяаби жзд̇зд̇и жзд̇асигамби д̣̇угкам̣ д̣̇оманассам̣ бадисам̣взд̣̇зд̇ий’’д̇и (а. ни. 3.55).
д̇ат̇аа –
‘‘д̣̇удто ко, б̣раахман̣а, д̣̇осзна абхибхууд̇о барияаад̣̇иннажид̇д̇о ад̇д̇ад̇т̇амби яат̇аабхууд̇ам̣ на баж̇аанаад̇и
аад̣̇исуд̇д̇абад̣̇аанусаарзна анад̇т̇аж̇ананад̇аа ад̇т̇ахаанихзд̇уд̇аа жа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа.
д̇ат̇аа мохасса ‘‘яад̣̇аби муул̣хо абхисан̇карод̇и гааязна ваажааяа манасаа’’д̇иаад̣̇инаа (а. ни. 3.70), ‘‘муул̣хо ко, б̣раахман̣а, мохзна абхибхууд̇о барияаад̣̇иннажид̇д̇о ад̇д̇аб̣яааб̣аад̇хааяаби жзд̇зд̇ий’’д̇иаад̣̇инаа(а. ни. 3.55), ‘‘ад̇д̇ад̇т̇амби яат̇аабхууд̇ам̣ на баж̇аанаад̇ий’’д̇иаад̣̇инаа (а. ни. 3.55) жа ааг̇ад̇асуд̇д̇абад̣̇аанусаарзна взд̣̇ид̇аб̣б̣аа.
д̇аалабаггам̣ва б̣анд̇ханаад̇и д̇аалапалам̣ вияа усумуббаад̣̇зна ван̣дад̇о, д̇ад̇ияамаг̇г̇ан̃аан̣уббаад̣̇зна д̇асса жид̇д̇ад̇о д̣̇осо бахийяад̇и, барижжаж̇ийяад̇ийд̇и ад̇т̇о. мохам̣ виханд̇и со саб̣б̣анд̇и со арияабуг̇г̇ало саб̣б̣ам̣ аад̣̇ижжовуд̣̇аяам̣ д̇аманд̇и аад̣̇ижжо вияа уд̣̇аяам̣ уг̇г̇ажчанд̇о д̇амам̣ анд̇хагаарам̣.
навамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
10. д̣̇звад̣̇ад̇д̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
89. д̣̇асамз д̇ийхи, бхигкавз, асад̣̇д̇хаммзхи абхибхууд̇од̇и гаа уббад̇д̇и? д̣̇звад̣̇ад̇д̇з хи авийжимахаанираяам̣ бавидтз д̣̇звад̣̇ад̇д̇абагкияаа ан̃н̃ад̇ид̇т̇ияаа жа ‘‘саман̣зна г̇од̇амзна абхисабид̇о д̣̇звад̣̇ад̇д̇о бат̇авим̣ бавидто’’д̇и аб̣бхаажигким̣су. д̇ам̣ суд̇ваа саасанз анабхиббасаннаа мануссаа ‘‘сияаа ну ко зд̇ад̣̇звам̣, яат̇аа имз бхан̣анд̇ий’’д̇и аасан̇гам̣ уббаад̣̇зсум̣. д̇ам̣ бавад̇д̇им̣ бхигкуу бхаг̇авад̇о аарожзсум̣. ат̇а бхаг̇аваа ‘‘на, бхигкавз, д̇ат̇ааг̇ад̇аа гассажи абхисабам̣ д̣̇знд̇и, д̇асмаа на д̣̇звад̣̇ад̇д̇о маяаа абхисабид̇о, ад̇д̇ано гаммзнзва нираяам̣ бавидто’’д̇и вад̇ваа д̇зсам̣ мижчааг̇аахам̣ бадисзд̇хзнд̇о имааяа адтуббад̇д̇ияаа ид̣̇ам̣ суд̇д̇ам̣ абхааси.
д̇ад̇т̇а асад̣̇д̇хаммзхийд̇и асад̇ам̣ д̇хаммзхи, асанд̇зхи ваа д̇хаммзхи. ад̇згижчод̇и б̣уд̣̇д̇хзхиби анивад̇д̇анийяад̇д̇аа авийжиниб̣б̣ад̇д̇ияаа д̇игижчаабхаавад̇о ад̇згижчо, ад̇игижчанийяод̇и ад̇т̇о. асанд̇аг̇ун̣асамбхааванаад̇хиббааязна бавад̇д̇аа баабаа ижчаа зд̇ассаад̇и баабижчо, д̇асса бхааво баабижчад̇аа баабамид̇д̇ад̇аа, д̇ааяа. уд̇д̇аригаран̣ийязд̇и жхаанаабхин̃н̃аахи уд̇д̇аригаран̣ийяз ад̇хиг̇анд̇аб̣б̣з маг̇г̇апалз анад̇хиг̇ад̇з сад̇и зва, д̇ам̣ анад̇хиг̇анд̇ваад̇и ад̇т̇о. орамад̇д̇агзнаад̇и аббамад̇д̇агзна жхаанаабхин̃н̃аамад̇д̇зна. висзсаад̇хиг̇амзнаад̇и уд̇д̇аримануссад̇хаммаад̇хиг̇амзна. анд̇араад̇и восаанам̣ аабаад̣̇ийд̇и агад̇агижжова самаано ‘‘гад̇агижжомхий’’д̇и ман̃н̃амаано саман̣ад̇хаммад̇о виг̇амам̣ аабаж̇ж̇и. ид̇и бхаг̇аваа иминаа суд̇д̇зна висзсад̇о бут̇уж̇ж̇анабхаавз аад̣̇ийнавам̣ багаасзси бхаарияо бут̇уж̇ж̇анабхааво, яад̇ра хи наама жхаанаабхин̃н̃аабарияосаанаа
г̇аат̇аасу маад̇и бадисзд̇хз нибаад̇о. ж̇аад̇ууд̇и згам̣сзна. гожийд̇и саб̣б̣асан̇г̇аахагаважанам̣. логасминд̇и сад̇д̇алогз. ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣ ход̇и ‘‘имасмим̣ сад̇д̇алогз гожи буг̇г̇ало згам̣сзна баабижчо маа ход̇уу’’д̇и. д̇ад̣̇аминааби ж̇аанаат̇а, баабижчаанам̣ яат̇аа г̇ад̇ийд̇и баабижчаанам̣ буг̇г̇алаанам̣ яат̇аа г̇ад̇и яаад̣̇исий нибпад̇д̇и, яаад̣̇исо абхисамбарааяо, д̇ам̣ иминааби гааран̣зна ж̇аанаат̇аад̇и д̣̇звад̣̇ад̇д̇ам̣ нид̣̇ассзнд̇о звамааха. бан̣д̣ид̇од̇и саман̃н̃аад̇од̇и барияад̇д̇иб̣аахусажжзна бан̣д̣ид̇од̇и н̃аад̇о. бхаавид̇ад̇д̇од̇и саммад̇од̇и жхаанаабхин̃н̃аахи бхаавид̇ажид̇д̇од̇и самбхаавид̇о. д̇ат̇аа хи со буб̣б̣з ‘‘махид̣̇д̇хиго г̇од̇хибуд̇д̇о, махаанубхааво г̇од̇хибуд̇д̇о’’д̇и д̇хаммасзнаабад̇инааби басам̣сид̇о ахоси. ж̇алам̣ва яасасаа адтаа, д̣̇звад̣̇ад̇д̇од̇и виссуд̇од̇и ад̇д̇ано гид̇д̇ияаа бариваарзна ж̇аланд̇о вияа обхаасзнд̇о вияа тид̇о д̣̇звад̣̇ад̇д̇од̇и звам̣ виссуд̇о баагадо ахоси. ‘‘мз суд̇д̇а’’нд̇иби баато, маяаа суд̇ам̣ суд̇амад̇д̇ам̣, гад̇ибаахзнзва ад̇ат̇аабхууд̇ад̇д̇аа д̇асса д̇ам̣ бан̣д̣ижжаад̣̇и саванамад̇д̇амзваад̇и ад̇т̇о.
со самаанаманужин̣н̣о, аасаж̇ж̇а нам̣ д̇ат̇ааг̇ад̇анд̇и со звам̣бхууд̇о д̣̇звад̣̇ад̇д̇о ‘‘б̣уд̣̇д̇хоби сагяабуд̇д̇о, ахамби сагяабуд̇д̇о, б̣уд̣̇д̇хоби саман̣о, ахамби саман̣о, б̣уд̣̇д̇хоби ид̣̇д̇химаа, ахамби ид̣̇д̇химаа, б̣уд̣̇д̇хоби д̣̇иб̣б̣ажагкуго, ахамби д̣̇иб̣б̣ажагкуго, б̣уд̣̇д̇хоби д̣̇иб̣б̣асод̇аго, ахамби д̣̇иб̣б̣асод̇аго, б̣уд̣̇д̇хоби авийжинираяам̣ бад̇д̇о, жад̇уд̣̇ваарам̣ бхаяаанаганд̇и ж̇аалаанам̣ д̇ад̇т̇а уббаннасад̇д̇аанам̣ ваа ниранд̇арад̇ааяа ‘‘авийжий’’д̇и лад̣̇д̇ханаамам̣ жад̇уусу бассзсу жад̇умахаад̣̇ваараяог̇зна жад̇уд̣̇ваарам̣ ад̇ибхаяаанагам̣ махаанираяам̣ бадисанд̇хиг̇г̇ахан̣авасзна бад̇д̇о. д̇ат̇аа хи вуд̇д̇ам̣ –
‘‘жад̇угган̣н̣о жад̇уд̣̇вааро, вибхад̇д̇о бхааг̇асо мид̇о;
аяобаагаарабарияанд̇о, аяасаа бадигуж̇ж̇ид̇о.
‘‘д̇асса аяомаяаа бхууми, ж̇алид̇аа д̇зж̇асаа яуд̇аа;
саманд̇аа яож̇анасад̇ам̣, парид̇ваа д̇идтад̇и саб̣б̣ад̣̇аа’’д̇и. (ма. ни. 3.250; а. ни. 3.36; бз. ва. 693-694; ж̇аа. 2.19.86-87);
ад̣̇удтассаад̇и ад̣̇удтажид̇д̇асса. д̣̇уб̣бхзд̇и д̣̇уусзяяа. д̇амзва баабам̣ пусад̇ийд̇и д̇амзва ад̣̇удтад̣̇уб̣бхим̣ баабабуг̇г̇алам̣ баабам̣ нихийнам̣ баабапалам̣ пусад̇и баабун̣аад̇и абхибхавад̇и. бхзсмаад̇и вибулабхаавзна г̇амбхийрабхаавзна жа бхим̣саабзнд̇о вияа, вибулаг̇амбхийрод̇и ад̇т̇о. ваад̣̇знаад̇и д̣̇осзна. вихим̣сад̇ийд̇и б̣аад̇хад̇и аасаад̣̇зд̇и. ваад̣̇о д̇амхи на руухад̇ийд̇и д̇асмим̣ д̇ат̇ааг̇ад̇з барзна ааробияамаано д̣̇осо на рухад̇и, на д̇идтад̇и, висагумбхо вияа самуд̣̇д̣̇асса, на д̇асса вигаарам̣ ж̇анзд̇ийд̇и ад̇т̇о.
звам̣ чахи г̇аат̇аахи баабижчад̇аад̣̇исаманнааг̇ад̇асса нираяуубаг̇абхаавад̣̇ассанзна ‘‘д̇аад̣̇исам̣ мид̇д̇а’’нд̇и осаанаг̇аат̇амааха. д̇ассад̇т̇о – яасса саммаа бадибаннасса маг̇г̇аануг̇о бадибад̇д̇имаг̇г̇ам̣ ануг̇ад̇о саммаа бадибанно аббижчад̇аад̣̇иг̇ун̣асаманнааг̇амзна сагалаваддад̣̇угкасса каяам̣ барияосаанам̣ баабун̣зяяа. д̇аад̣̇исам̣ б̣уд̣̇д̇хам̣ ваа б̣уд̣̇д̇хасаавагам̣ ваа бан̣д̣ид̇о саббан̃н̃о, ад̇д̇ано мид̇д̇ам̣ губ̣б̣зт̇а д̇зна мзд̇д̇игам̣ гарзяяа, д̇ан̃жа сзвзяяа д̇амзва баяирубаасзяяаад̇и.
ид̇и имасмим̣ ваг̇г̇з чадтасад̇д̇амасуд̇д̇зсу виваддам̣ гат̇ид̇ам̣, ид̇арзсу ваддавиваддам̣ гат̇ид̇ам̣.
д̣̇асамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
жад̇уд̇т̇аваг̇г̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
5. бан̃жамаваг̇г̇о
1. аг̇г̇аббасаад̣̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
90. бан̃жамаваг̇г̇асса аг̇г̇аббасаад̣̇аад̇и зд̇т̇а аяам̣ аг̇г̇асад̣̇д̣̇о аад̣̇игодигодтаасасздтзсу д̣̇иссад̇и. д̇ат̇аа хзса ‘‘аж̇ж̇ад̇аг̇г̇з, самма д̣̇оваарига, аавараами д̣̇ваарам̣ ниг̇ан̣таанам̣ ниг̇ан̣тийнам̣ (ма. ни. 2.70). аж̇ж̇ад̇аг̇г̇з баан̣убзд̇ам̣ саран̣ам̣ г̇ад̇а’’нд̇и (д̣̇ий. ни. 1.250; баараа. 15) жа аад̣̇ийсу аад̣̇имхи д̣̇иссад̇и. ‘‘д̇знзва ан̇г̇улаг̇г̇зна д̇ам̣ ан̇г̇улаг̇г̇ам̣ бараамасзяяа (гат̇аа. 441). ужчаг̇г̇ам̣ взл̣аг̇г̇а’’нд̇и жа аад̣̇ийсу годияам̣. ‘‘амб̣илаг̇г̇ам̣ ваа мад̇хураг̇г̇ам̣ ваа д̇ид̇д̇агаг̇г̇ам̣ ваа (сам̣. ни. 5.374). ануж̇аанаами, бхигкавз, вихаараг̇г̇зна ваа баривзн̣аг̇г̇зна ваа бхааж̇зд̇у’’нд̇и (жуул̣ава. 318) жа аад̣̇ийсу годтаасз. ‘‘аяам̣ имзсам̣ жад̇уннам̣ буг̇г̇алаанам̣ аг̇г̇о жа сздто жа уд̇д̇амо жа баваро жа (а. ни. 4.95). аг̇г̇охамасми логассаа’’д̇и жа аад̣̇ийсу (д̣̇ий. ни. 2.31; ма. ни. 3.207) сздтз. свааяамид̇хааби сздтзязва д̣̇адтаб̣б̣о. д̇асмаа аг̇г̇зсу сздтзсу басаад̣̇аа, аг̇г̇абхууд̇аа сздтабхууд̇аа ваа басаад̣̇аа аг̇г̇аббасаад̣̇аад̇и ад̇т̇о.
буримасмин̃жа ад̇т̇з аг̇г̇асад̣̇д̣̇зна б̣уд̣̇д̇хаад̣̇ирад̇анад̇д̇аяам̣ вужжад̇и. д̇зсу бхаг̇аваа д̇аава асад̣̇исадтзна, г̇ун̣ависидтадтзна, асамасамадтзна жа аг̇г̇о. со хи махаабхинийхаарам̣ д̣̇асаннам̣
‘‘згабуг̇г̇аласса
‘‘згабуг̇г̇ало
‘‘згабуг̇г̇ало, бхигкавз, логз уббаж̇ж̇амаано уббаж̇ж̇ад̇и б̣ахуж̇ана…бз… саммаасамб̣уд̣̇д̇хо.
‘‘згабуг̇г̇ало, бхигкавз, логз уббаж̇ж̇амаано уббаж̇ж̇ад̇и, ад̣̇уд̇ияо асахааяо аббадимо аббадисамо аббадибхааг̇о аббадибуг̇г̇ало асамо асамасамо д̣̇вибад̣̇аанам̣ аг̇г̇о. гад̇амо згабуг̇г̇ало? д̇ат̇ааг̇ад̇о арахам̣ саммаасамб̣уд̣̇д̇хо’’д̇и (а. ни. 1.170-172, 174).
д̇хаммасан̇гхааби ан̃н̃ад̇хаммасан̇гхзхи асад̣̇исадтзна висидтаг̇ун̣ад̇ааяа д̣̇уллабхабаад̇убхааваад̣̇инаа жа аг̇г̇аа. д̇ат̇аа хи д̇зсам̣ сваагкаад̇ад̇аад̣̇исуббадибаннад̇аад̣̇иг̇ун̣ависзсзхи ан̃н̃ад̇хаммасан̇гхаа сад̣̇исаа аббад̇аранихийнаа ваа над̇т̇и, гуд̇о сздтаа. саяамзва жа бана д̇зхи висидтаг̇ун̣ад̇ааяа сздтаа. д̇ат̇аа д̣̇уллабхуббаад̣̇аажчарияабхааваб̣ахуж̇анахид̇асукаавахаа ад̣̇уд̇ияаасахааяаад̣̇исабхааваа жа д̇з. яад̣̇аг̇г̇зна хи бхаг̇аваа д̣̇уллабхабаад̇убхааво, д̇ад̣̇аг̇г̇зна д̇хаммасан̇гхаабийд̇и. ажчарияаад̣̇ибхаавзби зсзва наяо. звам̣ аг̇г̇зсу сздтзсу уд̇д̇амзсу баварзсу г̇ун̣ависидтзсу басаад̣̇аад̇и аг̇г̇аббасаад̣̇аа.
д̣̇уд̇ияасмим̣ бана ад̇т̇з яат̇аавуд̇д̇зсу аг̇г̇зсу б̣уд̣̇д̇хаад̣̇ийсу уббад̇д̇ияаа аг̇г̇абхууд̇аа басаад̣̇аа аг̇г̇аббасаад̣̇аа. яз бана арияамаг̇г̇зна ааг̇ад̇аа авзжжаббасаад̣̇аа, д̇з зганд̇знзва аг̇г̇абхууд̇аа басаад̣̇аад̇и аг̇г̇аббасаад̣̇аа. яат̇ааха ‘‘ид̇ха
яаавад̇аад̇и яад̇д̇агаа. сад̇д̇аад̇и баан̣ино. абад̣̇аад̇и абаад̣̇агаа. д̣̇вибад̣̇аад̇и д̣̇вибаад̣̇агаа. сзсабад̣̇ад̣̇ваязби зсзва наяо. ваа-сад̣̇д̣̇о самужжаяад̇т̇о, на вигаббад̇т̇о. яат̇аа ‘‘ануббанно ваа гаамаасаво уббаж̇ж̇ад̇и, уббанно ваа гаамаасаво бавад̣дхад̇ий’’д̇и (ма. ни. 1.17) зд̇т̇а ануббанно жа уббанно жаад̇и ад̇т̇о. яат̇аа жа ‘‘бхууд̇аанам̣ ваа сад̇д̇аанам̣ тид̇ияаа самбхавзсийнам̣ ваа ануг̇г̇ахааяаа’’д̇и
руубинод̇и руубаванд̇о. на руубинод̇и аруубино. сан̃н̃инод̇и сан̃н̃ааванд̇о. на сан̃н̃инод̇и асан̃н̃ино. нзвасан̃н̃инаасан̃н̃ино наама бхаваг̇г̇абарияаабаннаа. зд̇д̇аавад̇аа жа гаамабхаво, руубабхаво, аруубабхаво, згавогаарабхаво, жад̇увогаарабхаво, бан̃жавогаарабхаво, сан̃н̃ийбхаво, асан̃н̃ийбхаво, нзвасан̃н̃ийнаасан̃н̃ийбхавод̇и нававид̇хзби бхавз сад̇д̇з анавасзсад̇о барияаад̣̇ияид̇ваа д̣̇ассзси д̇хаммарааж̇аа. зд̇т̇а хи руубиг̇г̇ахан̣зна гаамабхаво руубабхаво бан̃жавогаарабхаво згавогаарабхаво жа д̣̇ассид̇о, аруубиг̇г̇ахан̣зна аруубабхаво жад̇увогаарабхаво жа д̣̇ассид̇о. сан̃н̃ийбхаваад̣̇аяо бана саруубзнзва д̣̇ассид̇аа. абад̣̇аад̣̇иг̇г̇ахан̣зна гаамабхавабан̃жавогаарабхавасан̃н̃ийбхаваанам̣ згад̣̇зсо д̣̇ассид̇од̇и.
гасмаа
аг̇г̇о вибааго ход̇ийд̇и аг̇г̇з саммаасамб̣уд̣̇д̇хз басаннаанам̣ яо басаад̣̇о, со аг̇г̇о сздто уд̇д̇амо
‘‘яз гзжи б̣уд̣̇д̇хам̣ саран̣ам̣ г̇ад̇аасз, на д̇з г̇амиссанд̇и абааяабхуумим̣;
бахааяа маанусам̣ д̣̇зхам̣, д̣̇звагааяам̣ барибуурзссанд̇и. (д̣̇ий. ни. 2.332; сам̣. ни. 1.37);
‘‘б̣уд̣̇д̇ход̇и гид̇д̇аяанд̇асса, гааяз бхавад̇и яаа бийд̇и;
варамзва хи саа бийд̇и, гасин̣знаби ж̇амб̣уд̣̇ийбасса.
‘‘сад̇ам̣ хад̇т̇ий сад̇ам̣ ассаа, сад̇ам̣ ассад̇арий рат̇аа;
сад̇ам̣ ган̃н̃аасахассаани, аамуггаман̣игун̣д̣алаа;
згасса бад̣̇авийд̇ихаарасса, галам̣ нааг̇гханд̇и сол̣асим̣’’. (сам̣. ни. 1.242; жуул̣ава. 305);
‘‘саад̇ху
звамаад̣̇ийнам̣ суд̇д̇абад̣̇аанам̣ васзна басаад̣̇асса палависзсаяог̇о взд̣̇ид̇аб̣б̣о. д̇асмаа со абааяад̣̇угкавинивад̇д̇анзна сад̣̇д̇хим̣ самбад̇д̇ибхавзсу сукавибаагад̣̇ааяагод̇и д̣̇адтаб̣б̣о. логуд̇д̇аро бана сааман̃н̃апалавибаагад̣̇ааяаго ваддад̣̇угкавинивад̇д̇аго жа. саб̣б̣оби жааяам̣ басаад̣̇о барамбарааяа ваддад̣̇угкам̣ винивад̇д̇зд̇иязва. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘яасмим̣
д̇хаммаад̇и сабхаавад̇хаммаа. сан̇кад̇аад̇и самзжжа самбхуяяа бажжаязхи гад̇аад̇и сан̇кад̇аа, саббажжаяад̇хаммаа. хзд̇уухи бажжаязхи жа на гзхижи гад̇аад̇и асан̇кад̇аа, аббажжаяаниб̣б̣аанам̣. сан̇кад̇аанам̣ бадияог̇ибхаавзна ‘‘асан̇кад̇аа’’д̇и бут̇уважанам̣. вирааг̇о д̇зсам̣ аг̇г̇амагкааяад̇ийд̇и д̇зсам̣ сан̇кад̇аасан̇кад̇ад̇хаммаанам̣ яо вирааг̇асан̇каад̇о асан̇кад̇ад̇хаммо, со сабхаавзнзва сан̣хасукумабхаавад̇о санд̇ад̇арабан̣ийд̇ад̇арабхаавад̇о г̇амбхийраад̣̇ибхаавад̇о мад̣̇аниммад̣̇анаад̣̇ибхаавад̇о жа аг̇г̇ам̣ сздтам̣ уд̇д̇амам̣ баваранд̇и вужжад̇и. яад̣̇ид̣̇анд̇и нибаад̇о, яо аяанд̇и ад̇т̇о. мад̣̇аниммад̣̇анод̇иаад̣̇ийни саб̣б̣аани ниб̣б̣аанавзважанааниязва. д̇ат̇аа хи д̇ам̣ ааг̇амма маанамад̣̇абурисамад̣̇аад̣̇иго саб̣б̣о мад̣̇о ниммад̣̇ийяад̇и бамад̣̇д̣̇ийяад̇и, гаамабибаасаад̣̇игаа саб̣б̣аа бибаасаа винийяад̇и, гаамаалаяаад̣̇игаа саб̣б̣зби аалаяаа самуг̇гхаад̇ийяанд̇и, саб̣б̣зби гаммаваддагилзсаваддавибаагаваддаа убажчиж̇ж̇анд̇и, адтасад̇абхзд̣̇аа ниб̣б̣аанам̣.
аг̇г̇о вибааго ход̇ийд̇и зд̇т̇ааби –
‘‘яз гзжи д̇хаммам̣ саран̣ам̣ г̇ад̇аасз…бз…. (д̣̇ий. ни. 2.332; сам̣. ни. 1.37);
‘‘д̇хаммод̇и гид̇д̇аяанд̇асса, гааяз бхавад̇и яаа бийд̇и…бз….
‘‘саад̇ху ко, д̣̇зваанаминд̣̇а, д̇хаммам̣ саран̣аг̇аманам̣ ход̇и. д̇хаммам̣ саран̣аг̇аманахзд̇у ко, д̣̇зваанаминд̣̇а, звамид̇хзгажжз…бз… д̣̇иб̣б̣зхи подтаб̣б̣зхий’’д̇и (сам̣. ни. 4.341) –
звамаад̣̇ийнам̣
‘‘яаавад̇аа
‘‘маг̇г̇аанадтан̇г̇иго сздто’’д̇и жа. (д̇ха. ба. 273).
сан̇гхаа ваа г̇ан̣аа ваад̇и ж̇анасамуухасан̇каад̇аа яаавад̇аа логз сан̇гхаа ваа г̇ан̣аа ваа. д̇ат̇ааг̇ад̇асаавагасан̇гход̇и адтаарияабуг̇г̇аласамуухасан̇каад̇о д̣̇идтисийласааман̃н̃зна сам̣хад̇о д̇ат̇ааг̇ад̇асса саавагасан̇гхо. д̇зсам̣ аг̇г̇амагкааяад̇ийд̇и ад̇д̇ано сийласамаад̇хибан̃н̃аавимуд̇д̇иаад̣̇иг̇ун̣ависзсзна д̇зсам̣ сан̇гхаанам̣ аг̇г̇о сздто уд̇д̇амо баварод̇и вужжад̇и. яад̣̇ид̣̇анд̇и яаани имаани. жад̇д̇аари бурисаяуг̇аанийд̇и яуг̇ал̣авасзна батамамаг̇г̇адто батамапаладтод̇и ид̣̇амзгам̣ яуг̇ал̣ам̣, яаава жад̇уд̇т̇амаг̇г̇адто адта бурисабуг̇г̇алаад̇и бурисабуг̇г̇алавасзна зго батамамаг̇г̇адто зго батамапаладтод̇и иминаа наязна адта бурисабуг̇г̇алаа. зд̇т̇а жа бурисод̇и ваа буг̇г̇алод̇и ваа згад̇т̇аани зд̇аани бад̣̇аани, взнзяяавасзна банзвам̣ вуд̇д̇ам̣. зса бхаг̇авад̇о саавагасан̇гход̇и яаанимаани яуг̇авасзна жад̇д̇аари бурисаяуг̇аани, баадзггад̇о адта бурисабуг̇г̇алаа, зса бхаг̇авад̇о саавагасан̇гхо.
аахунзяяод̇иаад̣̇ийсу аанзд̇ваа хунид̇аб̣б̣анд̇и аахунам̣, д̣̇уурад̇оби ааг̇анд̇ваа сийлаванд̇зсу д̣̇аад̇аб̣б̣анд̇и ад̇т̇о. жад̇уннам̣ бажжаяаанамзд̇ам̣ ад̇хиважанам̣. махабпалабхаавагаран̣ад̇о д̇ам̣ аахунам̣ бадиг̇г̇ахзд̇ум̣ яуд̇д̇од̇и аахунзяяо. ат̇а ваа д̣̇уурад̇оби ааг̇анд̇ваа саб̣б̣ам̣ саабад̇зяяамби зд̇т̇а хунид̇аб̣б̣ам̣, саггаад̣̇ийнамби аахаванам̣ арахад̇ийд̇и ваа аахаванийяо. яо жааяам̣ б̣раахман̣аанам̣ аахаванийяо наама аг̇г̇и, яад̇т̇а худ̇ам̣ махабпаланд̇и д̇зсам̣ лад̣̇д̇хи, со жз худ̇асса махабпалад̇ааяа аахаванийяо, сан̇гхова аахаванийяо. сан̇гхз худ̇ан̃хи махабпалам̣ ход̇и. яат̇ааха –
‘‘яо
зган̃жа бхаавид̇ад̇д̇аанам̣, мухуд̇д̇амаби бууж̇аяз;
саа зва бууж̇анаа сзяяо, яан̃жз вассасад̇ам̣ худ̇а’’нд̇и. (д̇ха. ба. 107);
д̇аяид̣̇ам̣ нигааяанд̇арз ‘‘аахаванийяо’’д̇и бад̣̇ам̣ ид̇ха ‘‘аахунзяяо’’д̇и иминаа бад̣̇зна ад̇т̇ад̇о згам̣, б̣яан̃ж̇анад̇о бана гин̃жимад̇д̇амзва наанам̣, д̇асмаа звамад̇т̇аван̣н̣анаа гад̇аа.
баахунзяяод̇и
‘‘д̣̇агкин̣аа’’д̇и баралогам̣ сад̣̇д̣̇ахид̇ваа д̣̇аад̇аб̣б̣ад̣̇аанам̣, д̇ам̣ д̣̇агкин̣ам̣ арахад̇и д̣̇агкин̣ааяа ваа хид̇о махабпалабхаавагаран̣зна висод̇ханад̇од̇и д̣̇агкин̣зяяо. убхо хад̇т̇з сираси бад̇идтабзд̇ваа саб̣б̣алогзна гарияамаанам̣ ан̃ж̇алигаммам̣ арахад̇ийд̇и ан̃ж̇алигаран̣ийяо. ануд̇д̇арам̣ бун̃н̃агкзд̇д̇ам̣ логассаад̇и саб̣б̣алогасса асад̣̇исам̣ бун̃н̃авирууханадтаанам̣. яат̇аа хи рад̇д̇асаалийнам̣ ваа яаваанам̣ ваа вирууханадтаанам̣ ‘‘рад̇д̇асаалигкзд̇д̇ам̣ яавагкзд̇д̇а’’нд̇и вужжад̇и, звам̣ сан̇гхо сад̣̇звагасса логасса бун̃н̃авирууханадтаанам̣. сан̇гхам̣ ниссааяа хи логасса наанаббагаарахид̇асуканиб̣б̣ад̇д̇агаани бун̃н̃аани вирууханд̇и, д̇асмаа сан̇гхо ануд̇д̇арам̣ бун̃н̃агкзд̇д̇ам̣ логасса. ид̇хааби –
‘‘яз гзжи сан̇гхам̣ саран̣ам̣ г̇ад̇аасз…бз…. (д̣̇ий. ни. 2.332; сам̣. ни. 1.37);
‘‘сан̇гход̇и гид̇д̇аяанд̇асса, гааяз бхавад̇и яаа бийд̇и…бз…’’.
‘‘саад̇ху
аад̣̇ийнам̣ суд̇д̇абад̣̇аанам̣ васзна сан̇гхз басаад̣̇асса палависзсаяог̇о, д̇знасса аг̇г̇ад̇аа аг̇г̇авибаагад̇аа жа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. д̇ат̇аа ануд̇д̇арияабадилаабхо сад̇д̇амабхаваад̣̇ид̇о бадтааяа ваддад̣̇угкасамужчзд̣̇о ануд̇д̇арасукаад̇хиг̇амод̇и звамаад̣̇иул̣аарапаланибпаад̣̇анавасзна аг̇г̇авибаагад̇аа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа.
г̇аат̇аасу аг̇г̇ад̇од̇и аг̇г̇з рад̇анад̇д̇аяз, аг̇г̇абхаавад̇о ваа басаннаанам̣. аг̇г̇ам̣ д̇хамманд̇и аг̇г̇асабхаавам̣ б̣уд̣̇д̇хасуб̣уд̣̇д̇хад̇ам̣ д̇хаммасуд̇хаммад̇ам̣ виж̇аанад̇ам̣ виж̇аананд̇аанам̣. звам̣ саад̇хааран̣ад̇о аг̇г̇аббасаад̣̇авад̇т̇ум̣ д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани асаад̇хааран̣ад̇о д̇ам̣ вибхааг̇зна д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘аг̇г̇з б̣уд̣̇д̇хз’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а басаннаананд̇и авзжжаббасаад̣̇зна ид̇араббасаад̣̇зна жа басаннаанам̣ ад̇химуд̇д̇аанам̣. вирааг̇уубасамзд̇и вирааг̇з убасамз жа, саб̣б̣асса рааг̇асса саб̣б̣зсам̣ гилзсаанам̣ ажжанд̇авирааг̇ахзд̇убхууд̇з ажжанд̇аубасамахзд̇убхууд̇з жаад̇и ад̇т̇о. сукзд̇и ваддад̣̇угкагкаяабхаавзна сан̇кааруубасамасукабхаавзна жа сукз.
аг̇г̇асмим̣ д̣̇аанам̣ д̣̇ад̣̇ад̇анд̇и аг̇г̇з рад̇анад̇д̇аяз д̣̇аанам̣ д̣̇знд̇аанам̣ д̣̇зяяад̇хаммам̣ барижжаж̇анд̇аанам̣. д̇ад̇т̇а д̇харамаанам̣ бхаг̇аванд̇ам̣ жад̇уухи бажжаязхи убадтаханд̇аа бууж̇знд̇аа саггаронд̇аа бариниб̣б̣уд̇ан̃жа бхаг̇аванд̇ам̣ уд̣̇д̣̇исса д̇хаад̇ужзд̇ияаад̣̇игз убадтаханд̇аа бууж̇знд̇аа саггаронд̇аа б̣уд̣̇д̇хз д̣̇аанам̣ д̣̇ад̣̇анд̇и наама. ‘‘д̇хаммам̣ бууж̇зссаамаа’’д̇и д̇хаммад̇харз буг̇г̇алз жад̇уухи бажжаязхи убадтаханд̇аа бууж̇знд̇аа саггаронд̇аа д̇хамман̃жа жирадтид̇игам̣ гаронд̇аа д̇хаммз д̣̇аанам̣ д̣̇ад̣̇анд̇и наама. д̇ат̇аа арияасан̇гхам̣ жад̇уухи бажжаязхи убадтаханд̇аа бууж̇знд̇аа саггаронд̇аа д̇ам̣ уд̣̇д̣̇исса ид̇арасмимби д̇ат̇аа бадибаж̇ж̇анд̇аа сан̇гхз д̣̇аанам̣ д̣̇ад̣̇анд̇и наама. аг̇г̇ам̣ бун̃н̃ам̣ бавад̣дхад̇ийд̇и звам̣ рад̇анад̇д̇аяз басаннзна жзд̇асаа ул̣аарам̣ барижжааг̇ам̣ ул̣ааран̃жа бууж̇аасаггаарам̣ бавад̇д̇знд̇аанам̣ д̣̇ивасз д̣̇ивасз аг̇г̇ам̣ ул̣аарам̣ гусалам̣ убажийяад̇и. ид̣̇аани д̇асса бун̃н̃асса аг̇г̇авибаагад̇ааяа аг̇г̇абхаавам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘аг̇г̇ам̣ ааяуу’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а аг̇г̇ам̣ ааяууд̇и д̣̇иб̣б̣ам̣ ваа маанусам̣ ваа аг̇г̇ам̣ ул̣аарад̇амам̣ ааяу. бавад̣дхад̇ийд̇и убаруубари б̣руухад̇и. ван̣н̣од̇и руубасамбад̣̇аа. яасод̇и гид̇д̇ийд̇и т̇уд̇игхосо. суканд̇и гааяигам̣ жзд̇асиган̃жа сукам̣. б̣аланд̇и гааяаб̣алам̣ н̃аан̣аб̣алан̃жа.
аг̇г̇асса д̣̇аад̇аад̇и аг̇г̇асса рад̇анад̇д̇аяасса д̣̇аад̇аа, ат̇а ваа аг̇г̇асса д̣̇зяяад̇хаммасса д̣̇аанам̣ ул̣аарам̣ гад̇ваа д̇ад̇т̇а бун̃н̃ам̣ бавад̇д̇зд̇аа. аг̇г̇ад̇хаммасамаахид̇од̇и аг̇г̇зна басаад̣̇ад̇хаммзна д̣̇аанаад̣̇ид̇хаммзна жа самаахид̇о саманнааг̇ад̇о ажалаббасаад̣̇аяуд̇д̇о, д̇асса ваа вибаагабхууд̇зхи б̣ахуж̇анасса бияаманаабад̇аад̣̇ид̇хаммзхи яуд̇д̇о. аг̇г̇аббад̇д̇о бамод̣̇ад̇ийд̇и яад̇т̇а яад̇т̇а сад̇д̇анигааяз уббанно, д̇ад̇т̇а д̇ад̇т̇а аг̇г̇абхаавам̣ сздтабхаавам̣ ад̇хиг̇ад̇о, аг̇г̇абхаавам̣ ваа логуд̇д̇арамаг̇г̇апалам̣ ад̇хиг̇ад̇о бамод̣̇ад̇и абхирамад̇и барид̇уссад̇ийд̇и.
батамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
2. ж̇ийвигасуд̇д̇аван̣н̣анаа
91. д̣̇уд̇ияам̣ ‘‘анд̇амид̣̇ам̣, бхигкавз’’д̇и имам̣ д̣̇зсанам̣ д̣̇зсзси.
д̇ад̇рааяам̣ анд̇асад̣̇д̣̇о ‘‘санд̇и, бхигкавз, згз саман̣аб̣раахман̣аа буб̣б̣анд̇агаббигаа буб̣б̣анд̇аануд̣̇идтино’’д̇иаад̣̇ийсу (д̣̇ий. ни. 1.29) годтаасз ааг̇ад̇о. ‘‘анд̇амагааси д̣̇угкасса, анд̇аваа аяам̣ лого баривадумо’’д̇иаад̣̇ийсу (д̣̇ий. ни. 1.55) барижчзд̣̇з. ‘‘харид̇анд̇ам̣ ваа бат̇анд̇ам̣ ваа сзланд̇ам̣ ваа’’д̇иаад̣̇ийсу (ма. ни. 1.304) марияаад̣̇ааяам̣. ‘‘анд̇ам̣ анд̇аг̇ун̣а’’нд̇иаад̣̇ийсу (д̣̇ий. ни. 2.377; ку. баа. 3.д̣̇вад̇д̇им̣саагаара) сарийрааваяавз ‘‘жаранд̇и логз бариваарачаннаа, анд̇о асуд̣̇д̇хаа б̣ахи собхамаанаа’’д̇иаад̣̇ийсу (сам̣. ни. 1.122; махаани. 191) жид̇д̇з. ‘‘аббзгажжаани уббалаани ваа бад̣̇умаани ваа бун̣д̣арийгаани ваа уд̣̇агз ж̇аад̇аани уд̣̇агз сам̣вад̣дхаани уд̣̇агаануг̇г̇ад̇аани анд̇о нимуг̇г̇абосийний’’д̇иаад̣̇ийсу (д̣̇ий. ни. 2.69; сам̣. ни. 1.172; махаава. 9) аб̣бханд̇арз.
‘‘миг̇аанам̣ годтуго анд̇о, багкийнам̣ бана вааяасо;
зран̣д̣о анд̇о ругкаанам̣, д̇аяо анд̇аа самааг̇ад̇аа’’д̇и. (ж̇аа. 1.3.135) –
аад̣̇ийсу лаамагз. ид̇хааби лаамагз зва д̣̇адтаб̣б̣о. д̇асмаа анд̇амид̣̇ам̣ бхигкавз ж̇ийвигаананд̇и бхигкавз яад̣̇ид̣̇ам̣ бин̣д̣оляанд̇и яам̣ ид̣̇ам̣ бин̣д̣абариязсанзна бхигкаажарияааяа ж̇ийвигам̣ габбзнд̇асса ж̇ийвид̇ам̣. аяам̣ банзд̇т̇а бад̣̇ад̇т̇о – бин̣д̣ааяа улад̇ийд̇и бин̣д̣оло, д̇асса гаммам̣ бин̣д̣оляам̣, бин̣д̣абариязсанзна ж̇ийвигаад̇и ад̇т̇о.
абхисаабод̇и аггосо. губид̇аа хи мануссаа ад̇д̇ано бажжад̇т̇игам̣ ‘‘билод̇игакан̣д̣ам̣ ниваасзд̇ваа габаалахад̇т̇о бин̣д̣ам̣ бариязсамаано жарзяяаасий’’д̇и аггосанд̇и. ат̇а ваа ‘‘гим̣ д̇уяхам̣ агаад̇аб̣б̣ам̣ ад̇т̇и, яо д̇вам̣ звам̣ б̣алавийрияуубабанноби хирод̇д̇аббам̣ бахааяа габан̣о бин̣д̣оло вижараси бад̇д̇абаан̣ий’’д̇и звамби аггосанд̇иязва. д̇ан̃жа ко зд̇анд̇и д̇ам̣ зд̇ам̣ абхисабамби самаанам̣ бин̣д̣оляам̣. гулабуд̇д̇аа убзнд̇и ад̇т̇авасигаад̇и мама саасанз ж̇аад̇игулабуд̇д̇аа жа аажаарагулабуд̇д̇аа жа ад̇т̇авасигаа гааран̣авасигаа худ̇ваа гааран̣авасам̣ бадижжа убзнд̇и убаг̇ажчанд̇и.
рааж̇аабхинийд̇аад̇иаад̣̇ийсу яз ран̃н̃о санд̇агам̣ каад̣̇ид̇ваа ран̃н̃аа б̣анд̇ханааг̇аарз б̣анд̇хаабид̇аа балааяид̇ваа баб̣б̣аж̇анд̇и, д̇з ран̃н̃аа б̣анд̇ханам̣ абхинийд̇ад̇д̇аа рааж̇аабхинийд̇аа наама. яз бана жорзхи адавияам̣ г̇ахзд̇ваа згажжзсу маарияамаанзсу жораабхинийд̇аа наама жорзхи маарзд̇аб̣б̣ад̇ам̣ абхинийд̇ад̇д̇аа. яз бана ин̣ам̣ г̇ахзд̇ваа бадид̣̇аад̇ум̣ асаггонд̇аа балааяид̇ваа баб̣б̣аж̇анд̇и, д̇з ин̣аддаа наама. д̇ан̃жа ко зд̇ам̣ бин̣д̣оляам̣ гулабуд̇д̇аа мама саасанз нзва рааж̇аабхинийд̇аа…бз… на ааж̇ийвигаабагад̇аа убзнд̇и, абижа ко ‘‘од̇ин̣н̣амхаа ж̇аад̇ияаа…бз… бан̃н̃ааязт̇аа’’д̇и убзнд̇ийд̇и бад̣̇асамб̣анд̇хо.
д̇ад̇т̇а од̇ин̣н̣амхаад̇и од̇ин̣н̣аа амхаа. ж̇аад̇ияаад̇иаад̣̇ийсу д̇амхи д̇амхи сад̇д̇анигааяз канд̇хаанам̣ батамаабхиниб̣б̣ад̇д̇и ж̇аад̇и, барибааго ж̇араа, бхзд̣̇о маран̣ам̣. н̃аад̇ирог̇абхог̇асийлад̣̇идтиб̣яасанзхи пудтасса санд̇аабо анд̇о ниж̇жхаанам̣ сого, д̇зхи пудтасса важийвиббалаабо барид̣̇зво. анидтаподтаб̣б̣абадихад̇агааяасса гааяабийл̣анам̣ д̣̇угкам̣, аагхаад̇авад̇т̇уусу убахад̇ажид̇д̇асса жзд̇обийл̣анам̣ д̣̇оманассам̣. н̃аад̇иб̣яасанаад̣̇ийхи зва пудтасса барид̣̇звзнаби ад̇хиваасзд̇ум̣ асамад̇т̇асса жид̇д̇асанд̇аабасамудтид̇о бхусо ааяаасо убааяаасо. зд̇зхи ж̇аад̇иаад̣̇ийхи од̇ин̣н̣аа д̣̇угкод̇ин̣н̣аа, д̇зхи ж̇аад̇иаад̣̇ид̣̇угкзхи анд̇о анубавидтаа. д̣̇угкабарзд̇аад̇и д̇зхи д̣̇угкад̣̇угкавад̇т̇уухи аббзва наама…бз… бан̃н̃ааязт̇аад̇и имасса сагаласса ваддад̣̇угкараасисса
со жа ход̇и абхиж̇жхаалууд̇и ид̣̇ам̣ яо гулабуд̇д̇о ‘‘д̣̇угкассанд̇ам̣ гариссаамий’’д̇и буб̣б̣з жид̇д̇ам̣ уббаад̣̇зд̇ваа баб̣б̣аж̇ид̇о абарабхааг̇з д̇ам̣ баб̣б̣аж̇ж̇ам̣ д̇ат̇ааруубам̣ гаад̇ум̣ на саггод̇и, д̇ам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а абхиж̇жхаалууд̇и барабхан̣д̣аанам̣ абхиж̇жхааяид̇аа. д̇иб̣б̣асаарааг̇од̇и б̣алаварааг̇о. б̣яаабаннажид̇д̇од̇и б̣яаабаад̣̇зна бууд̇ибхууд̇ад̇д̇аа вибаннажид̇д̇о. бад̣̇удтаманасан̇габбод̇и д̇икин̣асин̇г̇о вияа жан̣д̣аг̇он̣о барзсам̣ убагхаад̇авасзна д̣̇удтажид̇д̇о. мудтассад̇ийд̇и бхад̇д̇анигкид̇д̇агааго вияа, мам̣санигкид̇д̇асунако вияа жа надтассад̇и, ид̇ха гад̇ам̣ зд̇т̇а на сарад̇и. асамбаж̇аанод̇и ниббан̃н̃о канд̇хаад̣̇ибарижчзд̣̇арахид̇о. асамаахид̇од̇и жан̣д̣асод̇з б̣ад̣̇д̇ханааваа вияа асан̣тид̇о. виб̣бханд̇ажид̇д̇од̇и бант̇аарул̣хамиг̇о вияа бханд̇амано. баагад̇инд̣̇рияод̇и яат̇аа г̇ихий
чаваалаад̇анд̇и чаваанам̣ д̣̇ад̣дхадтаанз алаад̇ам̣. убхад̇обад̣̇ид̇д̇ам̣ маж̇жхз г̇уут̇аг̇ад̇анд̇и бамаан̣зна адтан̇г̇уламад̇д̇ам̣ убхад̇о д̣̇вийсу годийсу аад̣̇ид̇д̇ам̣ маж̇жхз г̇уут̇амагкид̇ам̣. нзва г̇аамзд̇и сажз хи д̇ам̣ яуг̇анан̇г̇алаг̇обаанасибагкабаасагаад̣̇ийнам̣ ад̇т̇ааяа убанзд̇ум̣ саггаа асса г̇аамз гадтад̇т̇ам̣ парзяяа. сажз кзд̇д̇агудияаа гадтад̇т̇араман̃жагаад̣̇ийнам̣ ад̇т̇ааяа убанзд̇ум̣ саггаа асса, аран̃н̃з гадтад̇т̇ам̣ парзяяа. яасмаа бана убхаяад̇т̇ааби на саггаа, д̇асмаа звам̣ вуд̇д̇ам̣. д̇ат̇уубамааханд̇и д̇ат̇уубамам̣ чаваалаад̇асад̣̇исам̣ ахам̣ имам̣ яат̇аавуд̇д̇абуг̇г̇алам̣ вад̣̇аами. г̇ихибхог̇аа жа барихийнод̇и яо аг̇аарз васанд̇зхи г̇ихийхи д̣̇ааяаж̇ж̇з бхааж̇ияамаанз ан̃н̃ат̇аа жа бхог̇о лад̣̇д̇хаб̣б̣о асса, д̇ад̇о жа барихийно. сааман̃н̃ад̇т̇ан̃жаад̇и аажарияубаж̇жхааяаанам̣ оваад̣̇з тад̇ваа барияад̇д̇ибадивзд̇хавасзна бад̇д̇аб̣б̣ам̣ сааман̃н̃ад̇т̇ан̃жа на барибуурзд̇и. имам̣ бана убамам̣ сад̇т̇аа на д̣̇уссийласса васзна аахари
г̇аат̇аасу г̇ихибхог̇аад̇и гаамасукасамбхог̇ад̇о. барихийнод̇и ж̇ийно. сааман̃н̃ад̇т̇анд̇и бадивзд̇хаб̣аахусажжан̃жзва барияад̇д̇иб̣аахусажжан̃жа. д̇аад̣̇исо хи асуд̇ам̣ сод̇ум̣ суд̇ам̣ барияод̣̇аабзд̇ум̣ на саггод̇и аласабхаавад̇о. д̣̇удту бхаг̇од̇и д̣̇уб̣бхаг̇о, алагкиго гаал̣аган̣н̣ибурисо. барид̇хам̣самаанод̇и винассамаано. багирзд̇ийд̇и вигирзд̇и вид̣̇д̇хам̣сзд̇и. саб̣б̣амзд̇ам̣ бхаавино сааман̃н̃ад̇т̇асса чаваалаад̇ам̣ва нассад̇ийд̇и со д̇аад̣̇исо буг̇г̇ало яат̇аавуд̇д̇ам̣ чаваалаад̇ам̣ вияа гассажи анубаяуж̇ж̇амаано зва нассад̇и убхад̇о барибхадтабхаавад̇о. звам̣ ‘‘гааяаваажаахи агад̇авийд̇иггамоби жид̇д̇ам̣ ависод̇хзнд̇о нассад̇и, баг̇зва гад̇авийд̇иггамо д̣̇уссийло’’д̇и д̇асса абааяад̣̇угкабхааг̇ибхаавад̣̇ассанзна д̣̇уссийлз аад̣̇ийнавам̣ д̣̇ассзд̇ваа д̇ад̇о сад̇д̇з вивзжзд̇угаамо ‘‘гаасааваган̣таа’’д̇иаад̣̇инаа г̇аат̇аад̣̇ваяамааха. д̇ассад̇т̇о хздтаа вуд̇д̇о зва.
д̣̇уд̇ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
3. сан̇гхаадиган̣н̣асуд̇д̇аван̣н̣анаа
92. д̇ад̇ияз сан̇гхаадиган̣н̣зд̇и жийварагодияам̣. г̇ахзд̇ваад̇и бараамасид̇ваа. ануб̣анд̇хо ассаад̇и ануг̇ад̇о бхавзяяа. ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣ ход̇и – ‘‘бхигкавз, ид̇хзгажжо бхигку ад̇д̇ано хад̇т̇зна маяаа бааруд̇асса суг̇ад̇амахаажийварасса ган̣н̣з бараамасанд̇о вияа мам̣ ануг̇ажчзяяа, звам̣ маяхам̣ аасаннад̇аро худ̇ваа вихарзяяаа’’д̇и. баад̣̇з баад̣̇ам̣ нигкибанд̇од̇и г̇ажчанд̇асса мама баад̣̇з баад̣̇ам̣ нигкид̇д̇адтаанз баад̣̇уд̣̇д̇хааран̣аананд̇арам̣ ад̇д̇ано баад̣̇ам̣ нигкибанд̇о. убхаязнааби ‘‘таанаг̇аманаад̣̇ийсу авиж̇аханд̇о саб̣б̣агаалам̣ маяхам̣ самийбз зва вихарзяяа жзбий’’д̇и д̣̇ассзд̇и. со аарагаава маяхам̣, ахан̃жа д̇ассаад̇и со бхигку маяаа вуд̇д̇ам̣ бадибад̣̇ам̣ абуурзнд̇о мама д̣̇уурзязва, ахан̃жа д̇асса д̣̇уурзязва. зд̇зна мам̣сажагкунаа д̇ат̇ааг̇ад̇ад̣̇ассанам̣ руубагааяасамод̇хаанан̃жа
‘‘гим̣ д̇з, ваггали, иминаа бууд̇игааязна д̣̇идтзна? яо ко, ваггали, д̇хаммам̣ бассад̇и со мам̣ бассад̇и; яо мам̣ бассад̇и, со д̇хаммам̣ бассад̇ий’’д̇и (сам̣. ни. 3.87).
‘‘д̇хаммабхууд̇о б̣рахмабхууд̇о’’д̇и (ма. ни. 1.203; бади. ма. 3.5) жа.
‘‘д̇хаммагааяо ид̇иби, б̣рахмагааяо ид̇ибий’’д̇и (д̣̇ий. ни. 3.118) жа аад̣̇и.
яож̇анасад̇зд̇и
г̇аат̇аасу махижчод̇и гаамзсу д̇иб̣б̣асаарааг̇ад̇ааяа махааижчо. вигхаад̇аваад̇и бад̣̇удтаманасан̇габбад̇ааяа сад̇д̇зсу аагхаад̇авасзна махижчад̇ааяа ижчид̇аалаабхзна жа вигхаад̇аваа. зж̇аануг̇од̇и зж̇аасан̇каад̇ааяа д̇ан̣хааяа аниб̣б̣уд̇о. руубаад̣̇ивисаяаанам̣ абхиган̇канзна г̇ид̣̇д̇хо. басса яааван̃жа аарагаад̇и анзж̇асса ниб̣б̣уд̇асса вийд̇аг̇зд̇хасса саммаасамб̣уд̣̇д̇хасса огаасавасзна самийбзби самаано махижчо вигхаад̇аваа зж̇аануг̇о аниб̣б̣уд̇о г̇ид̣̇д̇хо б̣аалабут̇уж̇ж̇ано д̇хаммасабхаавад̇о яад̇д̇агам̣ д̣̇уурз, д̇асса со д̣̇уурабхааво басса, вад̇д̇умби на сугаранд̇и ад̇т̇о. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ –
‘‘набхан̃жа д̣̇уурз бат̇авий жа д̣̇уурз,
баарам̣ самуд̣̇д̣̇асса д̇ат̇ааху д̣̇уурз;
д̇ад̇о хавз д̣̇уурад̇арам̣ вад̣̇анд̇и,
сад̇ан̃жа д̇хаммо асад̇ан̃жа рааж̇аа’’д̇и. (а. ни. 4.47; ж̇аа. 2.21.414);
д̇хаммамабхин̃н̃ааяаад̇и д̇хаммаман̃н̃ааяаад̇и д̇амзва д̇хаммам̣ абарабхааг̇з маг̇г̇ан̃аан̣зна барин̃н̃аад̣̇ивасзна яат̇аамарияаад̣̇ам̣ ж̇аанид̇ваа. бан̣д̣ид̇од̇и бадивзд̇хаб̣аахусажжзна бан̣д̣ид̇о. рахад̣̇ова ниваад̇з жаад̇и ниваад̇адтаанз рахад̣̇о вияа анзж̇о гилзсажаланарахид̇о убасаммад̇и, яат̇аа со рахад̣̇о ниваад̇адтаанз ваад̇зна анаб̣бхаахад̇о саннисиннова ход̇и, звам̣ аяамби саб̣б̣ат̇ааби бадиббассад̣̇д̇хагилзсо гилзсажаланарахид̇о арахад̇д̇апаласамаад̇хинаа вуубасаммад̇и, саб̣б̣агаалам̣ убасанд̇асабхаавова ход̇и. анзж̇од̇и со звам̣ анзж̇аад̣̇исабхааво арахаа анзж̇аад̣̇исабхаавасса саммаасамб̣уд̣̇д̇хасса огаасад̇о д̣̇уурзби самаано д̇хаммасабхаавад̇о ад̣̇уурз санд̇игз зваад̇и.
д̇ад̇ияасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
4. аг̇г̇исуд̇д̇аван̣н̣анаа
93. жад̇уд̇т̇з
г̇аат̇аасу гаамзсу мужчид̇зд̇и вад̇т̇угаамзсу баад̇аб̣яад̇аавасзна мужчам̣ б̣ааляам̣ бамаад̣̇ам̣ мижчаажаарам̣ аабаннз. б̣яаабаннзд̇и нарз баан̣аад̇ибаад̇инод̇и ид̣̇ам̣ д̣̇осаг̇г̇исса. арияад̇хаммз аговид̣̇зд̇и яз канд̇хааяад̇анаад̣̇ийсу саб̣б̣зна саб̣б̣ам̣ уг̇г̇ахабарибужчааяа манасигаарарахид̇аа арияад̇хаммасса агусалаа, д̇з саммохзна абхибхууд̇аа висзсзна саммуул̣хаа наамаад̇и вуд̇д̇аа. зд̇з аг̇г̇ий аж̇аананд̇аад̇и ‘‘зд̇з рааг̇аг̇г̇иаад̣̇аяо ид̇ха жзва самбарааяз жа ануд̣̇аханд̇ий’’д̇и аж̇аананд̇аа барин̃н̃аабхисамаяавасзна бахаанаабхисамаяавасзна жа аббадивиж̇жханд̇аа. саггааяаабхирад̇аад̇и саггааяз убаад̣̇аанагканд̇хабан̃жагз д̇ан̣хаад̣̇идтимаанананд̣̇анаабхирад̇аа. вад̣дхаяанд̇ийд̇и бунаббунам̣ уббаж̇ж̇анзна вад̣дхаяанд̇и аажинанд̇и. нираяанд̇и адтавид̇хам̣ махаанираяам̣, сол̣асавид̇хам̣ уссад̣̇анираяанд̇и саб̣б̣амби нираяам̣. д̇иражчаанан̃жа яонияод̇и д̇иражчаанаяонияо жа. асуранд̇и асурагааяам̣ бзд̇д̇ивисаяан̃жа вад̣дхаяанд̇ийд̇и самб̣анд̇хо.
зд̇д̇аавад̇аа рааг̇аг̇г̇иаад̣̇ийнам̣ ид̇ха жзва самбарааяз жа ануд̣̇аханабхаавад̣̇ассанамукзна ваддам̣ д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани нзсам̣ ниб̣б̣аабанзна виваддам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘яз жа рад̇д̇инд̣̇иваа’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а яуд̇д̇аад̇и бхааванаануяог̇авасзна яуд̇д̇аа. гад̇т̇а? саммаасамб̣уд̣̇д̇хасаасанз. д̇зна ан̃н̃асаасанз рааг̇аг̇г̇иаад̣̇ийнам̣ ниб̣б̣аабанаабхаавам̣ д̣̇ассзд̇и. д̇ат̇аа хи анан̃н̃асаад̇хааран̣ам̣ д̇зсам̣ ниб̣б̣аабанавид̇хим̣ асубхагаммадтаанам̣ сан̇кзбзнзва д̣̇ассзнд̇о –
‘‘д̇з
д̣̇осаг̇г̇им̣ бана мзд̇д̇ааяа, ниб̣б̣аабзнд̇и наруд̇д̇амаа;
мохаг̇г̇им̣ бана бан̃н̃ааяа, яааяам̣ ниб̣б̣зд̇хаг̇ааминий’’д̇и. –
ааха асубхасан̃н̃инод̇и д̣̇вад̇д̇им̣саагааравасзна жзва уд̣̇д̇хумаад̇агаад̣̇ивасзна жа асубхабхааванаануяог̇зна асубхасан̃н̃ино. мзд̇д̇ааяаад̇и бан̃н̃ааяаад̇и вибассанаабан̃н̃аасахид̇ааяа маг̇г̇абан̃н̃ааяа. д̇знзвааха ‘‘яааяам̣ ниб̣б̣зд̇хаг̇ааминий’’д̇и. саа хи гилзсагканд̇хам̣ винивиж̇жханд̇ий г̇ажчад̇и бавад̇д̇ад̇ийд̇и ниб̣б̣зд̇хаг̇ааминийд̇и вужжад̇и. асзсам̣ бариниб̣б̣анд̇ийд̇и арахад̇д̇амаг̇г̇зна асзсам̣ рааг̇аг̇г̇иаад̣̇им̣ ниб̣б̣аабзд̇ваа саубаад̣̇исзсааяа ниб̣б̣аанад̇хаад̇уяаа тид̇аа бан̃н̃аавзбуллаббад̇д̇ияаа нибагаа буб̣б̣зва саммаббад̇хаанзна саб̣б̣асо госаж̇ж̇асса суббахийнад̇д̇аа паласамаабад̇д̇исамаабаж̇ж̇анзна агилаасубхаавзна жа рад̇д̇инд̣̇ивамад̇анд̣̇ид̇аа жаримагажид̇д̇анирод̇хзна анубаад̣̇исзсааяа ниб̣б̣аанад̇хаад̇уяаа асзсам̣ бариниб̣б̣анд̇и. д̇ад̇о жа асзсам̣ ниссзсам̣ ваддад̣̇угкам̣ ажжаг̇ум̣ ад̇иггамам̣су.
звам̣ яз рааг̇аг̇г̇иаад̣̇игз ниб̣б̣аабзнд̇и, д̇зсам̣ анубаад̣̇исзсаниб̣б̣аанзна ниб̣б̣уд̇им̣ д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани бадивид̣̇д̇хаг̇ун̣зхи т̇омзнд̇о осаанаг̇аат̇амааха. д̇ад̇т̇а арияад̣̇д̣̇асаад̇и ариязхи б̣уд̣̇д̇хаад̣̇ийхи бассид̇аб̣б̣ам̣ гилзсзхи ваа аарагад̇д̇аа арияам̣ ниб̣б̣аанам̣, арияам̣ жад̇усажжамзва ваа д̣̇идтаванд̇од̇и арияад̣̇д̣̇асаа. взд̣̇асса маг̇г̇ан̃аан̣асса, д̇зна ваа взд̣̇зна сам̣саарасса барияосаанам̣ г̇ад̇аад̇и взд̣̇аг̇уно. саммад̣̇ан̃н̃ааяаад̇и саммад̣̇зва саб̣б̣ам̣ ааж̇аанид̇аб̣б̣ам̣ гусалаад̣̇им̣ канд̇хаад̣̇ин̃жа ж̇аанид̇ваа. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
жад̇уд̇т̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
5. убабаригкасуд̇д̇аван̣н̣анаа
94. бан̃жамз д̇ат̇аа д̇ат̇аад̇и д̇зна д̇зна багаарзна. убабаригкзяяаад̇и виймам̣сзяяа барид̇улзяяа саммасзяяа ваа. яат̇аа яат̇аасса убабаригкад̇од̇и яат̇аа яат̇аа асса бхигкуно убабаригканд̇асса. б̣ахид̣̇д̇хаа жасса вин̃н̃аан̣ам̣ авигкид̇д̇ам̣ ависаданд̇и б̣ахид̣̇д̇хаа руубаад̣̇иаарамман̣з уббаж̇ж̇анагавигкзбаабхаавад̇о аж̇жхад̇д̇ам̣ асан̣тид̇анд̇и яасмаа вийрияз манд̣̇ам̣ ваханд̇з самаад̇хисса б̣алавабхаавад̇о госаж̇ж̇аабхибхавзна аж̇жхад̇д̇ам̣ г̇ожараж̇жхад̇д̇асан̇каад̇з гаммадтаанаарамман̣з сан̇гожавасзна тид̇ад̇д̇аа сан̣тид̇ам̣ наама ход̇и, вийрияасамад̇ааяа бана яож̇ид̇ааяа асан̣тид̇ам̣ ход̇и вийт̇им̣ бадибаннам̣. д̇асмаа яат̇аа яат̇аасса убабаригкад̇о вин̃н̃аан̣ам̣ аж̇жхад̇д̇ам̣ асан̣тид̇ам̣ асса, вийт̇ибадибаннам̣ сияаа, д̇ат̇аа д̇ат̇аа убабаригкзяяа. анубаад̣̇ааяа на барид̇ассзяяаад̇и яат̇аа яат̇аасса убабаригкад̇о ‘‘зд̇ам̣ мама, зсо мз ад̇д̇аа’’д̇и д̇ан̣хаад̣̇идтиг̇г̇аахавасзна руубаад̣̇ийсу ган̃жи сан̇каарам̣ аг̇г̇ахзд̇ваа д̇ад̇о зва д̇ан̣хаад̣̇идтиг̇г̇аахавасзна на барид̇ассзяяа, д̇ат̇аа д̇ат̇аа убабаригкзяяаад̇и самб̣анд̇хо. гат̇ам̣ бана убабаригкад̇о д̇ивид̇хамбзд̇ам̣ сияаад̇и? уд̣̇д̇хажжабагкияз госаж̇ж̇абагкияз жа д̇хаммз важ̇ж̇знд̇о вийрияасамад̇ам̣ яож̇зд̇ваа буб̣б̣зва вибассанубаггилзсзхи жид̇д̇ам̣ висод̇хзд̇ваа яат̇аа саммад̣̇зва вибассанаан̃аан̣ам̣ вибассанаавийт̇им̣ бадибаж̇ж̇ад̇и, д̇ат̇аа саммасад̇о.
ид̇и бхаг̇аваа жад̇усажжагаммадтаанигасса бхигкуно ануггамзна бадибад̣̇аан̃аан̣ад̣̇ассанависуд̣̇д̇хияаа аарад̣̇д̇хааяа ажжаарад̣̇д̇хавийрияаад̇исит̇илавийрияавибассанубаггилзсзхи жид̇д̇асса висод̇хануубааяам̣ д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани д̇ат̇аа висод̇хид̇з вибассанаан̃аан̣з на жирассзва вибассанам̣ маг̇г̇зна гхадзд̇ваа сагалаваддад̣̇угкасамад̇иггамааяа сам̣вад̇д̇анд̇ийд̇и д̣̇ассзнд̇о ‘‘б̣ахид̣̇д̇хаа, бхигкавз вин̃н̃аан̣з’’д̇иаад̣̇имааха, д̇ам̣ вуд̇д̇анаяамзва. яам̣ бана вуд̇д̇ам̣ – ‘‘ааяад̇им̣ ж̇аад̇иж̇араамаран̣ад̣̇угкасамуд̣̇аяасамбхаво на ход̇ий’’д̇и, д̇ассад̇т̇о – звам̣ вибассанам̣ маг̇г̇зна гхадзд̇ваа маг̇г̇абадибаадияаа аг̇г̇амаг̇г̇зна анавасзсад̇о гилзсзсу кийн̣зсу ааяад̇им̣ анааг̇ад̇з ж̇аад̇иж̇араамаран̣асагалаваддад̣̇угкасамуд̣̇аяасан̇каад̇о самбхаво уббаад̣̇о жа на ход̇и, ж̇аад̇исан̇каад̇о ваа д̣̇угкасамуд̣̇аяо ж̇араамаран̣асан̇каад̇о д̣̇угкасамбхаво жа на ход̇и.
г̇аат̇ааяам̣ сад̇д̇асан̇г̇аббахийнассаад̇и д̇ан̣хаасан̇г̇о, д̣̇идтисан̇г̇о, маанасан̇г̇о, год̇хасан̇г̇о, авиж̇ж̇аасан̇г̇о, гилзсасан̇г̇о, д̣̇ужжарид̇асан̇г̇од̇и имзсам̣ сад̇д̇аннам̣ сан̇г̇аанам̣ бахийнад̇д̇аа сад̇д̇асан̇г̇аббахийнасса. гзжи бана ‘‘сад̇д̇аанусаяаа зва сад̇д̇а сан̇г̇аа’’д̇и вад̣̇анд̇и. нзд̇д̇ижчиннассаад̇и чиннабхаванзд̇д̇игасса вигкийн̣о ж̇аад̇исам̣саарод̇и бунаббунам̣ ж̇ааяанавасзна бавад̇д̇ияаа ж̇аад̇ихзд̇угад̇д̇аа жа ж̇аад̇ибхууд̇о сам̣саарод̇и ж̇аад̇исам̣сааро, со бхаванзд̇д̇ияаа чиннад̇д̇аа вигкийн̣о баригкийн̣о, д̇ад̇о зва над̇т̇и д̇асса бунаб̣бхавод̇и.
бан̃жамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
6. гаамуубабад̇д̇исуд̇д̇аван̣н̣анаа
95. чадтз гаамуубабад̇д̇ияод̇и гаамабадилаабхаа гаамабадисзванаа ваа. бажжубадтид̇агаамаад̇и ниб̣ад̣̇д̇хагаамаа ниб̣ад̣̇д̇хаарамман̣аа яат̇аа д̇ам̣ мануссаа. мануссаа хи ниб̣ад̣̇д̇хавад̇т̇усмим̣ васам̣ вад̇д̇знд̇и. яад̇т̇а бадиб̣ад̣̇д̇хажид̇д̇аа хонд̇и, сад̇амби сахассамби д̣̇ад̇ваа д̇амзва маад̇уг̇аамам̣ аанзд̇ваа ниб̣ад̣̇д̇хабхог̇ам̣ бхун̃ж̇анд̇и. згажжз жа д̣̇зваа. жаад̇умахаарааж̇игад̇о бадтааяа хи жад̇уд̣̇звалогаваасино ниб̣ад̣̇д̇хавад̇т̇усмим̣язва васам̣ вад̇д̇знд̇и. бан̃жасикавад̇т̇у жзд̇т̇а нид̣̇ассанам̣. д̇ат̇аа згажжз аабааяигз нзраяигз табзд̇ваа сзсаабааяасад̇д̇ааби ниб̣ад̣̇д̇хавад̇т̇усмим̣язва васам̣ вад̇д̇знд̇и. мажчаа хи ад̇д̇ано мажчияаа, гажчабо гажчабияаад̇и звам̣ саб̣б̣зби д̇иражчаанаа бзд̇аа винибаад̇игаа ниммаанарад̇инод̇и саяам̣ ниммид̇з ниммаанз рад̇и зд̇зсанд̇и ниммаанарад̇ино. д̇з хи нийлабийд̇аад̣̇ивасзна яаад̣̇исам̣ яаад̣̇исам̣ руубам̣ ижчанд̇и, д̇аад̣̇исам̣ д̇аад̣̇исам̣ нимминид̇ваа раманд̇и ааяасмад̇о ануруд̣̇д̇хасса бурад̇о манаабагааяигаа д̣̇звад̇аа вияа. бараниммид̇авасавад̇д̇инод̇и барзхи ниммид̇з гаамз васам̣ вад̇д̇знд̇ийд̇и бараниммид̇авасавад̇д̇ино. д̇зсан̃хи манам̣ н̃ад̇ваа барз яат̇ааружид̇ам̣ гаамабхог̇ам̣ нимминанд̇и, д̇з д̇ад̇т̇а васам̣ вад̇д̇знд̇и. гат̇ам̣ д̇з барасса манам̣ ж̇аананд̇ийд̇и? багад̇исзванаавасзна. яат̇аа хи гусало сууд̣̇о ран̃н̃о бхун̃ж̇анд̇асса яам̣ яам̣ ружжад̇и, д̇ам̣ д̇ам̣ ж̇аанаад̇и, звам̣ багад̇ияаа абхиружид̇аарамман̣ам̣ н̃ад̇ваа д̇аад̣̇исзязва нимминанд̇и, д̇з д̇ад̇т̇а васам̣
‘‘ча зд̇з гаамааважараа, саб̣б̣агаамасамид̣̇д̇хино;
саб̣б̣зсам̣ згасан̇каад̇ам̣, ааяу бхавад̇и гид̇д̇ага’’нд̇и. (вибха. 1023);
г̇аат̇аасу яз жан̃н̃зд̇и яз яат̇аавуд̇д̇ад̣̇звзхи ан̃н̃з жа гаамабхог̇ино мануссаа жзва згажжз абааяуубаг̇аа жа саб̣б̣з д̇з. ид̇т̇абхааван̃н̃ат̇аабхааванд̇и имам̣ яат̇аабадилад̣̇д̇хад̇д̇абхааван̃жзва, убабад̇д̇ибхаванд̇арасан̇каад̇ам̣ ид̇о ан̃н̃ат̇аабхааван̃жаад̇и д̣̇виббабхзд̣̇ам̣ сам̣саарам̣ наад̇ивад̇д̇арз на ад̇иггаманд̇и. саб̣б̣з барижжаж̇з гаамзд̇и д̣̇иб̣б̣аад̣̇ибхзд̣̇з саб̣б̣зби гаамз вад̇т̇угаамз жа гилзсагаамз жа барижжаж̇зяяа. гилзсагаамз анааг̇аамимаг̇г̇зна баж̇аханд̇оязва хи вад̇т̇угаамз барижжаж̇ад̇и наама. бияаруубасаад̇аг̇ад̇хид̇анд̇и чзд̇ваа сод̇ам̣ д̣̇уражжаяанд̇и ан̃н̃зхи д̣̇уражжаяам̣ д̣̇урад̇иггамам̣ д̇ан̣хаасод̇ам̣ арахад̇д̇амаг̇г̇зна самужчинд̣̇ид̇ваа. сзсам̣ хздтаа вуд̇д̇анаяамзваад̇и.
чадтасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
7. гаамаяог̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
96. сад̇д̇амз гаамаяог̇аяуд̇д̇од̇и бан̃жагаамаг̇ун̣иго рааг̇о гаамаяог̇о, д̇зна яуд̇д̇о гаамаяог̇аяуд̇д̇о, асамужчиннагаамарааг̇ассзд̇ам̣ ад̇хиважанам̣. руубааруубабхавзсу чанд̣̇арааг̇о бхаваяог̇о, д̇ат̇аа жхаананиганд̇и сассад̇ад̣̇идтисахаг̇ад̇о жа рааг̇о, д̇зна яуд̇д̇о бхаваяог̇аяуд̇д̇о, аббахийнабхаварааг̇од̇и ад̇т̇о. ааг̇аамийд̇и б̣рахмалогз тид̇оби бадисанд̇хиг̇г̇ахан̣авасзна имам̣ мануссалогам̣ ааг̇аманасийло. д̇знзвааха ‘‘ааг̇анд̇аа ид̇т̇ад̇д̇а’’нд̇и. мануссад̇д̇абхаавасан̇каад̇ам̣ ид̇т̇абхаавам̣ ааг̇аманад̇хаммо
гаамаяог̇ависам̣яуд̇д̇од̇и зд̇т̇а асубхаж̇жхаанамби гаамаяог̇ависам̣яог̇о, д̇ам̣ баад̣̇агам̣ гад̇ваа ад̇хиг̇ад̇о анааг̇аамимаг̇г̇о зганд̇знзва гаамаяог̇ависам̣яог̇о наама, д̇асмаа д̇ад̇ияамаг̇г̇апалз тид̇о арияабуг̇г̇ало ‘‘гаамаяог̇ависам̣яуд̇д̇о’’д̇и вуд̇д̇о. яасмаа бана руубааруубабхавзсу чанд̣̇арааг̇о анааг̇аамимаг̇г̇зна на бахийяад̇и, д̇асмаа со аббахийнабхаваяог̇ад̇д̇аа ‘‘бхаваяог̇аяуд̇д̇о’’д̇и вуд̇д̇о. анааг̇аамийд̇и гаамалогам̣ бадисанд̇хиг̇г̇ахан̣авасзна анааг̇аманад̇о анааг̇аамий. гаамаяог̇ависам̣яог̇авасзнзва хи сад̣̇д̇хим̣ анавасзсаорамбхааг̇ияасам̣яож̇анасамуг̇гхаад̇зна аж̇жхад̇д̇асам̣яож̇анаабхаавасид̣̇д̇хид̇о ид̇т̇ад̇д̇ам̣ анааг̇анд̇ваа ход̇и, д̇ад̇т̇а бариниб̣б̣ааяий анаавад̇д̇ид̇хаммо. яасса бана анавасзсам̣ бхаваяог̇о бахийно, д̇асса авиж̇ж̇ааяог̇аад̣̇иавасидтагилзсааби д̇ад̣̇згадтабхаавад̇о бахийнаа зва хонд̇ийд̇и
г̇аат̇аасу убхаяанд̇и убхаязна, гаамаяог̇зна, бхаваяог̇зна жа сам̣яуд̇д̇аад̇и ад̇т̇о. сад̇д̇аа г̇ажчанд̇и сам̣сааранд̇и бут̇уж̇ж̇анаа сод̇аабаннаа сагад̣̇ааг̇ааминод̇и имз д̇ивид̇хаа сад̇д̇аа гаамаяог̇абхаваяог̇аанам̣ аббахийнад̇д̇аа г̇ажчанд̇и сам̣сааранд̇и. д̇ад̇о зва ж̇аад̇имаран̣аг̇аамино хонд̇и. зд̇т̇а згаб̣ийж̇ий, голам̣голо, сад̇д̇агкад̇д̇убарамод̇и д̇ийсу сод̇аабаннзсу саб̣б̣амуд̣̇у сад̇д̇агкад̇д̇убарамо, со адтамам̣ бхавам̣ на ниб̣б̣ад̇д̇зд̇и, ад̇д̇ано
‘‘гаамаяог̇зна сам̣яуд̇д̇аа, бхаваяог̇зна жуубхаяам̣;
сад̇д̇аа г̇ажчанд̇и сам̣саарам̣, ж̇аад̇имаран̣аг̇аамино’’д̇и.
гаамз баханд̇ваанаад̇и гаамарааг̇асан̇каад̇з гилзсагаамз анааг̇аамимаг̇г̇зна баж̇ахид̇ваа. чиннасам̣саяаад̇и самужчиннаган̇каа, д̇ан̃жа ко сод̇аабад̇д̇имаг̇г̇знзва. ван̣н̣абхан̣анад̇т̇ам̣ бана жад̇уд̇т̇амаг̇г̇асса звам̣ ‘‘кийн̣амаанабунаб̣бхаваа’’д̇и. саб̣б̣асо кийн̣о нававид̇хоби маано ааяад̇им̣ бунаб̣бхаво жа зд̇зсанд̇и кийн̣амаанабунаб̣бхаваа. маанаг̇г̇ахан̣зна жзд̇т̇а д̇ад̣̇згадтад̇ааяа лагкан̣авасзна ваа саб̣б̣о жад̇уд̇т̇амаг̇г̇аваж̇жхо гилзсо г̇ахид̇од̇и. кийн̣амаанад̇ааяа жа саубаад̣̇исзсаа ниб̣б̣аанад̇хаад̇у вуд̇д̇аа ход̇и, кийн̣абунаб̣бхавад̇ааяа анубаад̣̇исзсаа. сзсам̣ сувин̃н̃зяяамзва.
сад̇д̇амасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
8. галяаан̣асийласуд̇д̇аван̣н̣анаа
97. адтамз галяаан̣асийлод̇и сунд̣̇арасийло, басад̇т̇асийло, барибун̣н̣асийло. д̇ад̇т̇а сийлабаарибуурий д̣̇вийхи гааран̣зхи ход̇и саммад̣̇зва сийлавибад̇д̇ияаа аад̣̇ийнавад̣̇ассанзна, сийласамбад̇д̇ияаа жа аанисам̣сад̣̇ассанзна. ид̇ха бана саб̣б̣абариб̣анд̇хавиббамуд̇д̇асса саб̣б̣аагаарабарибун̣н̣асса маг̇г̇асийласса паласийласса жа васзна галяаан̣ад̇аа взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. галяаан̣ад̇хаммод̇и саб̣б̣з б̣од̇хибагкияад̇хаммаа ад̇хиббзд̇аа, д̇асмаа галяаан̣аа сад̇ибадтаанаад̣̇иб̣од̇хибагкияад̇хаммаа зд̇ассаад̇и галяаан̣ад̇хаммо. галяаан̣абан̃н̃од̇и жа маг̇г̇апалабан̃н̃аавасзнзва
гзвалийд̇и зд̇т̇а гзвалам̣ вужжад̇и гзнажи авомиссагад̇ааяа саб̣б̣асан̇кад̇авивид̇д̇ам̣ ниб̣б̣аанам̣, д̇асса ад̇хиг̇ад̇ад̇д̇аа арахаа гзвалий. ат̇а ваа бахаанабхааванаабаарибуурияаа барияосаанаанаваж̇ж̇ад̇хаммабаарибуурияаа жа галяаан̣агадтзна аб̣яаасзгасукад̇ааяа жа гзвалам̣ арахад̇д̇ам̣, д̇ад̣̇ад̇хиг̇амзна гзвалий кийн̣аасаво. маг̇г̇аб̣рахмажарияаваасам̣ васид̇ваа барияосаабзд̇ваа тид̇од̇и вусид̇аваа. уд̇д̇амзхи аг̇г̇абхууд̇зхи ваа асзгкад̇хаммзхи саманнааг̇ад̇ад̇д̇аа ‘‘уд̇д̇амабурисо’’д̇и вужжад̇и.
сийлаваад̇и зд̇т̇а гзнадтзна сийлам̣? сийланадтзна сийлам̣. гимид̣̇ам̣ сийланам̣ наама? самаад̇хаанам̣, сусийляавасзна гааяагаммаад̣̇ийнам̣ авиббагин̣н̣ад̇аад̇и ад̇т̇о. ат̇а ваа убад̇хааран̣ам̣, жхаанаад̣̇игусалад̇хаммаанам̣ бад̇идтаанавасзна аад̇хаарабхаавод̇и ад̇т̇о. д̇асмаа сийлад̇и, сийлзд̇ийд̇и ваа сийлам̣. аяам̣ д̇аава сад̣̇д̣̇алагкан̣анаязна сийладто. абарз бана ‘‘сирадто сийладто, сийд̇аладто сийладто, сивадто сийлаваа, жад̇убаарисуд̣̇д̇хисийлавасзна сийласамбаннод̇и ад̇т̇о. д̇ад̇т̇а яам̣ ж̇здтагасийлам̣ ‘‘баад̇имогкасам̣варасам̣вуд̇о’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇анд̇и згажжаанам̣ аажарияаанам̣ ад̇хиббааяо.
абарзна бана бхан̣анд̇и – убхаяад̇т̇ааби баад̇имогкасам̣варо бхаг̇авад̇аа вуд̇д̇о. баад̇имогкасам̣варо зва хи сийлам̣, ид̇арзсу инд̣̇рияасам̣варо чад̣̇ваарарагкан̣амад̇д̇амзва, ааж̇ийвабаарисуд̣̇д̇хи д̇хаммзна бажжаяуббаад̣̇анамад̇д̇амзва, бажжаяасанниссид̇ам̣ бадилад̣̇д̇хабажжаяз ‘‘ид̣̇амад̇т̇а’’нд̇и бажжавзгкид̇ваа барибхун̃ж̇анамад̇д̇амзва. ниббарияааязна баад̇имогкасам̣варова сийлам̣. яасса со бхинно, со сийсажчинно бурисо вияа хад̇т̇абаад̣̇з ‘‘сзсаани рагкиссад̇ий’’д̇и на вад̇д̇аб̣б̣о. яасса бана со арог̇о, ажчиннасийсо вияа бурисо, д̇аани буна баагад̇игаани гад̇ваа рагкид̇ум̣ саггод̇и. д̇асмаа сийлаваад̇и иминаа баад̇имогкасийламзва уд̣̇д̣̇исид̇ваа д̇ам̣ вид̇т̇аарзд̇ум̣ ‘‘баад̇имогкасам̣варасам̣вуд̇о’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇анд̇и.
д̇ад̇т̇а баад̇имогканд̇и сигкаабад̣̇асийлам̣. д̇ан̃хи яо нам̣ баад̇и рагкад̇и, д̇ам̣ могкзд̇и можзд̇и аабааяигаад̣̇ийхи д̣̇угкзхийд̇и баад̇имогкам̣. сам̣варан̣ам̣ сам̣варо, гааяаваажаахи авийд̇иггамо. баад̇имогкамзва сам̣варо баад̇имогкасам̣варо, д̇зна сам̣вуд̇о бихид̇агааяаваажод̇и баад̇имогкасам̣варасам̣вуд̇о. ид̣̇амасса д̇асмим̣ сийлз бад̇идтид̇абхаавабарид̣̇ийбанам̣. вихарад̇ийд̇и д̇ад̣̇ануруубавихаарасаман̇г̇ибхаавабарид̣̇ийбанам̣. аажаараг̇ожарасамбаннод̇и хздтаа баад̇имогкасам̣варасса, убари висзсаануяог̇асса жа убагаарагад̇хаммабарид̣̇ийбанам̣. ан̣умад̇д̇зсу важ̇ж̇зсу бхаяад̣̇ассаавийд̇и баад̇имогкасийлад̇о ажаванад̇хаммад̇аабарид̣̇ийбанам̣. самаад̣̇ааяаад̇и сигкаабад̣̇аанам̣ анавасзсад̇о аад̣̇аанабарид̣̇ийбанам̣. сигкад̇ийд̇и сигкааяа саман̇г̇ибхаавабарид̣̇ийбанам̣. сигкаабад̣̇зсууд̇и сигкид̇аб̣б̣ад̇хаммабарид̣̇ийбанам̣.
абаро наяо – гилзсаанам̣ б̣алавабхаавад̇о баабагирияааяа сугарабхаавад̇о бун̃н̃агирияааяа жа д̣̇уггарабхаавад̇о б̣ахугкад̇д̇ум̣ абааязсу бад̇анасийлод̇и баад̇ий, бут̇уж̇ж̇ано. анижжад̇ааяа ваа бхаваад̣̇ийсу гаммавзг̇агкид̇д̇о гхадияанд̇ам̣ вияа анавадтаанзна бариб̣бхаманад̇о г̇аманасийлод̇и баад̇ий, маран̣авасзна ваа д̇амхи д̇амхи сад̇д̇анигааяз ад̇д̇абхаавасса баад̇анасийлод̇и баад̇ий, сад̇д̇асанд̇аано, жид̇д̇амзва ваа. д̇ам̣ баад̇инам̣ сам̣саарад̣̇угкад̇о могкзд̇ийд̇и баад̇имогко. жид̇д̇асса хи вимогкзна сад̇д̇о вимуд̇д̇о
ат̇а
ат̇а ваа баид̇и багаарз, ад̇ийд̇и ажжанд̇ад̇т̇з нибаад̇о. д̇асмаа багаарзхи ажжанд̇ам̣ могкзд̇ийд̇и баад̇имогко. ид̣̇ан̃хи сийлам̣ саяам̣ д̇ад̣̇ан̇г̇авасзна, самаад̇хисахид̇ам̣ бан̃н̃аасахид̇ан̃жа вигкамбханавасзна самужчзд̣̇авасзна жа ажжанд̇ам̣ могкзд̇и можзд̇ийд̇и баад̇имогкам̣. бад̇и бад̇и могкод̇и ваа
сам̣варад̇и сам̣варо, баад̇имогкамзва сам̣варод̇и баад̇имогкасам̣варо. ад̇т̇ад̇о бана д̇ад̇о д̇ад̇о вийд̇иггамид̇аб̣б̣ад̇о вирад̇ияо жзд̇анаа ваа, д̇зна баад̇имогкасам̣варзна убзд̇о саманнааг̇ад̇о баад̇имогкасам̣варасам̣вуд̇од̇и вуд̇д̇о. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ вибхан̇г̇з –
‘‘иминаа баад̇имогкасам̣варзна убзд̇о ход̇и самубзд̇о убаг̇ад̇о самубаг̇ад̇о самбанно саманнааг̇ад̇о. д̇зна вужжад̇и баад̇имогкасам̣варасам̣вуд̇о’’д̇и (вибха. 511).
вихарад̇ийд̇и ирияаабат̇авихаарзна вихарад̇и, ирияад̇и, вад̇д̇ад̇и. аажаараг̇ожарасамбаннод̇и взл̣уд̣̇аанаад̣̇имижчааж̇ийвасса гааяабааг̇аб̣бхияаад̣̇ийнан̃жа агаран̣зна, саб̣б̣асо анаажаарам̣ важ̇ж̇зд̇ваа ‘‘гааяиго авийд̇иггамо, ваажасиго авийд̇иггамо’’д̇и звам̣ вуд̇д̇абхигкусааруббааажаарасамбад̇д̇ияаа взсияаад̣̇иаг̇ожарам̣ важ̇ж̇зд̇ваа бин̣д̣абаад̇аад̣̇иад̇т̇ам̣ убасан̇гамид̇ум̣ яуд̇д̇адтаанасан̇каад̇аг̇ожарзна жа самбаннад̇д̇аа аажаараг̇ожарасамбанно. абижа яо бхигку сад̇т̇ари саг̇аараво саббад̇иссо саб̣рахмажаарийсу саг̇аараво саббад̇иссо хирод̇д̇аббасамбанно сунивад̇т̇о субааруд̇о баасаад̣̇игзна абхигганд̇зна бадигганд̇зна аалогид̇зна вилогид̇зна самин̃ж̇ид̇зна басаарид̇зна огкид̇д̇ажагку ирияаабат̇асамбанно инд̣̇риязсу г̇уд̇д̇ад̣̇вааро бхож̇анз мад̇д̇ан̃н̃уу ж̇ааг̇арияаануяуд̇д̇о сад̇исамбаж̇ан̃н̃зна саманнааг̇ад̇о аббижчо санд̇удто бавивид̇д̇о асам̣садто аабхисамаажааригзсу саггажжагаарий г̇аружид̇д̇ийгаараб̣ахуло вихарад̇и, аяам̣ вужжад̇и аажаарасамбанно.
г̇ожаро убаниссаяаг̇ожаро. яо бхигку анд̇арагхарам̣ бавидто вийт̇им̣ бадибанно огкид̇д̇ажагку яуг̇амад̇д̇ад̣̇ассаавий сам̣вуд̇о г̇ажчад̇и, на хад̇т̇им̣ аарагкаг̇ожаро. убаниб̣анд̇хаг̇ожаро бана жад̇д̇ааро сад̇ибадтаанаа, яад̇т̇а бхигку ад̇д̇ано жид̇д̇ам̣ убаниб̣анд̇хад̇и. вуд̇д̇ан̃хзд̇ам̣ бхаг̇авад̇аа –
‘‘го жа, бхигкавз, бхигкуно г̇ожаро саго бзд̇д̇иго висаяо? яад̣̇ид̣̇ам̣ – жад̇д̇ааро сад̇ибадтаанаа’’д̇и (сам̣. ни. 5.372).
ид̇и аажаараг̇ожарасамбанно.
ан̣умад̇д̇зсу важ̇ж̇зсу бхаяад̣̇ассаавийд̇и аббамад̇д̇агзсу ан̣уббамаан̣зсу асан̃жижжа аабаннасзкияаагусалажид̇д̇уббаад̣̇аад̣̇ибхзд̣̇зсу важ̇ж̇зсу бхаяад̣̇ассанасийло. яо хи бхигку барамаан̣умад̇д̇ам̣ важ̇ж̇ам̣ адтасадтияож̇анасад̇асахассуб̣б̣зд̇хасинзрубаб̣б̣ад̇арааж̇асад̣̇исам̣ гад̇ваа бассад̇и, яоби бхигку саб̣б̣алахугам̣ д̣̇уб̣бхаасид̇амад̇д̇ам̣ баарааж̇игасад̣̇исам̣ гад̇ваа бассад̇и, аяам̣ ан̣умад̇д̇зсу важ̇ж̇зсу бхаяад̣̇ассаавий наама. самаад̣̇ааяа сигкад̇и сигкаабад̣̇зсууд̇и яам̣ гин̃жи сигкаабад̣̇зсу сигкид̇аб̣б̣ам̣, д̇ам̣ саб̣б̣зна саб̣б̣ам̣ саб̣б̣ат̇аа саб̣б̣ам̣ анавасзсам̣ самаад̣̇ияид̇ваа сигкад̇и вад̇д̇ад̇и, буурзд̇ийд̇и ад̇т̇о. ид̇и галяаан̣асийлод̇и иминаа багаарзна галяаан̣асийло самаано. буг̇г̇алаад̇хидтаанавасзна хи нид̣̇д̣̇идтам̣ сийлам̣ ‘‘звам̣ ко, бхигкавз, бхигку галяаан̣асийло ход̇ий’’д̇и вуд̇д̇абуг̇г̇алаад̇хидтаанавасзнзва ниг̇амзд̇ваа ‘‘галяаан̣ад̇хаммо’’д̇и зд̇т̇а вуд̇д̇ад̇хаммз нид̣̇д̣̇исид̇угаамзна ‘‘д̇зсам̣ д̇хаммаанам̣ ид̣̇ам̣ сийлам̣ ад̇хидтаана’’нд̇и д̣̇ассзд̇ум̣ буна ‘‘ид̇и галяаан̣асийло’’д̇и вуд̇д̇ам̣. сад̇д̇аннам̣ б̣од̇хибагкияаананд̇иаад̣̇и саб̣б̣ам̣ хздтаа вуд̇д̇ад̇т̇амзва. буна галяаан̣асийлод̇иаад̣̇и ниг̇аманам̣.
г̇аат̇аасу д̣̇уггаданд̇и д̣̇удту гад̇ам̣, д̣̇ужжарид̇анд̇и ад̇т̇о. хиримананд̇и хириманд̇ам̣ хирисамбаннам̣, саб̣б̣асо баабабавад̇д̇ияаа ж̇иг̇ужчанасабхааванд̇и ад̇т̇о. хиримананд̇и ваа хирисахид̇ажид̇д̇ам̣. хириг̇г̇ахан̣знзва жзд̇т̇а од̇д̇аббамби г̇ахид̇анд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣. хирод̇д̇аббаг̇г̇ахан̣зна жа саб̣б̣асо д̣̇ужжарид̇аабхаавасса хзд̇ум̣ д̣̇ассзнд̇о галяаан̣асийлад̇ам̣ хзд̇уд̇о вибхаавзд̇и. самб̣од̇хийд̇и самб̣од̇хиг̇аамино, б̣од̇хибагкигаад̇и ад̇т̇о. ануссад̣̇анд̇и рааг̇уссад̣̇аад̣̇ирахид̇ам̣. ‘‘д̇ат̇аавид̇ха’’нд̇иби батанд̇и. ‘‘б̣од̇хибагкигаанам̣ д̇хаммаанам̣ бхааванаануяог̇амануяуд̇д̇о’’д̇и яат̇аа яат̇аа буб̣б̣з вуд̇д̇ам̣, д̇ат̇аавид̇хам̣ д̇аад̣̇исанд̇и ад̇т̇о. д̣̇угкассаад̇и ваддад̣̇угкасса, ваддад̣̇угкахзд̇уно ваа. ид̇хзва каяамад̇д̇анод̇и аасавагкаяаад̇хиг̇амзна ад̇д̇ано ваддад̣̇угкахзд̇уно самуд̣̇аяабагкияасса гилзсаг̇ан̣асса ид̇хзва имасмим̣язва ад̇д̇абхаавз каяам̣ ануббаад̣̇ам̣ баж̇аанаад̇и, ваддад̣̇угкассзва ваа ид̇хзва жаримагажид̇д̇анирод̇хзна каяам̣ кийн̣абхаавам̣ баж̇аанаад̇и. д̇зхи д̇хаммзхи самбаннанд̇и д̇зхи яат̇аавуд̇д̇асийлаад̣̇ид̇хаммзхи саманнааг̇ад̇ам̣. асид̇анд̇и д̇ан̣хаад̣̇идтиниссаяаанам̣ бахийнад̇д̇аа асид̇ам̣, гад̇т̇ажи аниссид̇ам̣. саб̣б̣алогассаад̇и саб̣б̣асмим̣ сад̇д̇алогз. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
адтамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
9. д̣̇аанасуд̇д̇аван̣н̣анаа
98. навамз д̣̇аананд̇и д̣̇аад̇аб̣б̣ам̣, савад̇т̇угаа ваа жзд̇анаа д̣̇аанам̣, самбад̇д̇ибарижжааг̇ассзд̇ам̣ ад̇хиважанам̣. аамисад̣̇аананд̇и жад̇д̇ааро бажжаяаа д̣̇зяяабхаававасзна аамисад̣̇аанам̣ наама. д̇з хи д̇ан̣хаад̣̇ийхи аамасид̇аб̣б̣ад̇о аамисанд̇и вужжанд̇и. д̇зсам̣ ваа барижжааг̇ажзд̇анаа аамисад̣̇аанам̣. д̇хаммад̣̇аананд̇и ид̇хзгажжо ‘‘имз д̇хаммаа гусалаа, имз д̇хаммаа агусалаа, имз д̇хаммаа сааваж̇ж̇аа, имз д̇хаммаа анаваж̇ж̇аа, имз вин̃н̃уг̇арахид̇аа, имз вин̃н̃уббасад̇т̇аа; имз самад̇д̇аа самаад̣̇иннаа ахид̇ааяа д̣̇угкааяа сам̣вад̇д̇анд̇и, имз хид̇ааяа сукааяа сам̣вад̇д̇анд̇ий’’д̇и гусалаагусалагаммабат̇з вибхаж̇анд̇о гаммагаммавибаагз ид̇халогабаралогз бажжагкад̇о д̣̇ассзнд̇о вияа баагадам̣ гаронд̇о агусалзхи д̇хаммзхи нивад̇д̇аабзнд̇о, гусалзсу д̇хаммзсу бад̇идтаабзнд̇о, д̇хаммам̣ д̣̇зсзд̇и, ид̣̇ам̣ д̇хаммад̣̇аанам̣. яо бана ‘‘имз д̇хаммаа абхин̃н̃зяяаа зд̇ад̣̇аг̇г̇анд̇и зд̇ам̣ аг̇г̇ам̣. яад̣̇ид̣̇анд̇и яам̣ ид̣̇ам̣ д̇хаммад̣̇аанам̣ вуд̇д̇ам̣, зд̇ам̣ имзсу д̣̇вийсу д̣̇аанзсу аг̇г̇ам̣ сздтам̣ уд̇д̇амам̣. виваддаг̇аамид̇хаммад̣̇аанан̃хи ниссааяа саб̣б̣аанад̇т̇ад̇о баримужжад̇и, сагалам̣ ваддад̣̇угкам̣ ад̇иггамад̇и. логияам̣ бана д̇хаммад̣̇аанам̣ саб̣б̣зсам̣ д̣̇аанаанам̣ нид̣̇аанам̣ саб̣б̣асамбад̇д̇ийнам̣ муулам̣. д̇знааха –
‘‘саб̣б̣ад̣̇аанам̣ д̇хаммад̣̇аанам̣ ж̇инаад̇и, саб̣б̣арасам̣ д̇хаммарасо ж̇инаад̇и;
саб̣б̣арад̇им̣ д̇хаммарад̇ий ж̇инаад̇и, д̇ан̣хагкаяо саб̣б̣ад̣̇угкам̣ ж̇инаад̇ий’’д̇и. (д̇ха. ба. 354) –
абхаяад̣̇аанамзд̇т̇а д̇хаммад̣̇аанзнзва сан̇г̇ахид̇анд̇и д̣̇адтаб̣б̣ам̣.
саад̇хааран̣абхог̇ид̇аад̇хиббааязна ад̇д̇анаа барибхун̃ж̇ид̇аб̣б̣ад̇о жад̇убажжаяад̇о саяамзва абхун̃ж̇ид̇ваа барзсам̣ сам̣вибхаж̇анам̣ аамисасам̣вибхааг̇о. саад̇хааран̣абхог̇ид̇аад̇хиббааязнзва ад̇д̇анаа вид̣̇ид̇асса ад̇хиг̇ад̇асса д̇хаммасса аббоссугго ахуд̇ваа барзсам̣ убад̣̇зсо д̇хаммасам̣вибхааг̇о. жад̇уухи бажжаязхи жад̇уухи жа сан̇г̇ахавад̇т̇уухи барзсам̣ ануг̇г̇ан̣ханам̣ анугамбанам̣ аамисаануг̇г̇ахо. вуд̇д̇анаязнзва д̇хаммзна барзсам̣ ануг̇г̇ан̣ханам̣ анугамбанам̣ д̇хаммаануг̇г̇ахо. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
г̇аат̇аасу яамааху д̣̇аанам̣ бараманд̇и яам̣ д̣̇аанам̣ жид̇д̇акзд̇д̇ад̣̇зяяад̇хаммаанам̣ ул̣аарабхаавзна барамам̣ уд̇д̇амам̣, бхог̇асамбад̇д̇иаад̣̇ийнам̣ ваа бууран̣ад̇о паланад̇о, барасса ваа лобхамажчарияаад̣̇игасса бадибагкасса мад̣̇д̣̇анад̇о ануд̇д̇аранд̇и яам̣ д̣̇аанам̣ жзд̇анаад̣̇исамбад̇д̇ияаа саад̇исаяабавад̇д̇ияаа аг̇г̇абхаавзна аг̇г̇авибаагад̇д̇аа жа уд̇д̇арарахид̇ам̣ ануд̇д̇арабхаавасаад̇ханам̣ жаад̇и ааху. яам̣ сам̣вибхааг̇анд̇и зд̇т̇ааби ‘‘барамам̣ ануд̇д̇ара’’нд̇и бад̣̇ад̣̇ваяам̣ аанзд̇ваа яож̇зд̇аб̣б̣ам̣. аван̣н̣аяийд̇и гид̇д̇аяи, ‘‘бхож̇анам̣, бхигкавз, д̣̇ад̣̇амаано д̣̇ааяаго бадиг̇г̇аахагаанам̣ бан̃жа таанаани д̣̇зд̇ий’’д̇иаад̣̇инаа (а. ни. 5.37), ‘‘звам̣ ‘‘аг̇г̇амхий’’д̇иаад̣̇и вуд̇д̇ам̣. д̇ад̇т̇а аг̇г̇амхийд̇и сийлаад̣̇иг̇ун̣ависзсаяог̇зна сздтз ануд̇д̇арз бун̃н̃агкзд̇д̇з саммаасамб̣уд̣̇д̇хз арияасан̇гхз жа. басаннажид̇д̇од̇и
‘‘над̇т̇и жид̇д̇з басаннамхи, аббагаа наама д̣̇агкин̣аа;
д̇ат̇ааг̇ад̇з ваа самб̣уд̣̇д̇хз, ат̇а ваа д̇асса саавагз’’д̇и. (ви. ва. 804; нзд̇д̇и. 95);
вин̃н̃ууд̇и саббан̃н̃о. баж̇аананд̇и саммад̣̇зва д̣̇аанапалам̣ д̣̇аанаанисам̣сам̣ баж̇аананд̇о. го на яаж̇зт̇а гаалзд̇и яуд̇д̇аббад̇д̇агаалз го наама д̣̇аанам̣ на д̣̇ад̣̇зяяа? сад̣̇д̇хаа, д̣̇зяяад̇хаммо, бадиг̇г̇аахагаад̇и имзсам̣ д̇ин̣н̣ам̣ саммукибхууд̇агаалзязва хи д̣̇аанам̣ самбхавад̇и, на ан̃н̃ат̇аа, бадиг̇г̇аахагаанам̣ ваа д̣̇аад̇ум̣ яуд̇д̇агаалз.
звам̣ батамаг̇аат̇ааяа аамисад̣̇аанасам̣вибхааг̇аануг̇г̇ахз д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани д̇хаммад̣̇аанасам̣вибхааг̇аануг̇г̇ахз д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘яз жзва бхаасанд̇ий’’д̇и д̣̇уд̇ияаг̇аат̇амааха. д̇ад̇т̇а убхаяанд̇и ‘‘бхаасанд̇и сун̣анд̇ий’’д̇и вуд̇д̇аа д̣̇зсагаа бадиг̇г̇аахагаад̇и убхаяам̣. аяам̣ банзд̇т̇а сан̇кзбад̇т̇о – яз суг̇ад̇асса бхаг̇авад̇о саасанз сад̣̇д̇хаммз басаннажид̇д̇аа вимуд̇д̇ааяад̇анасийсз тад̇ваа д̣̇зсзнд̇и бадиг̇г̇ан̣ханд̇и жа, д̇зсам̣ д̣̇зсагабадиг̇г̇аахагаанам̣ со д̇хаммад̣̇аанад̇хаммасам̣вибхааг̇ад̇хаммаануг̇г̇ахасан̇каад̇о ад̇т̇о. барамад̇т̇асаад̇ханад̇о барамо. д̇ан̣хаасам̣гилзсаад̣̇исаб̣б̣асам̣гилзсамалависод̇ханзна висуж̇жхад̇и. гийд̣̇исаанам̣? яз аббамад̇д̇аа суг̇ад̇асса саасанз. яз жа –
‘‘саб̣б̣абаабасса агаран̣ам̣, гусаласса убасамбад̣̇аа;
сажид̇д̇абарияод̣̇абанам̣, зд̇ам̣ б̣уд̣̇д̇хаана саасана’’нд̇и. (д̣̇ий. ни. 2.90; д̇ха. ба. 183) –
сан̇кзбад̇о висуж̇жхад̇и, арахад̇д̇апалависуд̣̇д̇хияаа ад̇ивияа вод̣̇ааяад̇ийд̇и.
навамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
10. д̇звиж̇ж̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа
99. д̣̇асамз д̇хаммзнаад̇и н̃ааязна, саммаабадибад̇д̇исан̇каад̇зна хзд̇унаа гааран̣зна. яааяа хи бадибад̣̇ааяа д̇звиж̇ж̇о ход̇и, саа бадибад̣̇аа ид̇ха д̇хаммод̇и д̇звиж̇ж̇анд̇и буб̣б̣зниваасаануссад̇ин̃аан̣аад̣̇ийхи д̇ийхи виж̇ж̇аахи саманнааг̇ад̇ам̣. б̣раахман̣анд̇и б̣аахид̇абаабаб̣раахман̣ам̣. бан̃н̃аабзмийд̇и ‘‘б̣раахман̣о’’д̇и ж̇аанаабзми бад̇идтабзми. наан̃н̃ам̣ лабид̇алаабанамад̇д̇знаад̇и ан̃н̃ам̣ ж̇аад̇имад̇д̇аб̣раахман̣ам̣ адтагаад̣̇ийхи лабид̇амад̇д̇авиббалабанамад̇д̇зна б̣раахман̣ам̣ на бан̃н̃аабзмийд̇и. ат̇а ваа лабид̇алаабанамад̇д̇знаад̇и манд̇аанам̣ аж̇жхзнааж̇жхаабанамад̇д̇зна. убхаяат̇ааби яам̣ бана б̣раахман̣аа саамавзд̣̇аад̣̇ивзд̣̇ад̇д̇аяааж̇жхзнзна д̇звиж̇ж̇ам̣ б̣раахман̣ам̣ вад̣̇анд̇и, д̇ам̣ бадигкибад̇и. бхаг̇авад̇аа хи ‘‘барамад̇т̇ад̇о ад̇звиж̇ж̇ам̣ б̣раахман̣ам̣язва жзд̇з бховаад̣̇ино авиж̇ж̇аанивуд̇аа ‘д̇звиж̇ж̇о б̣раахман̣о’д̇и вад̣̇анд̇и, звам̣ бана д̇звиж̇ж̇о б̣раахман̣о ход̇ий’’д̇и д̣̇ассанад̇т̇ам̣ д̇ат̇аа б̣уж̇жханагаанам̣ буг̇г̇алаанам̣ аж̇жхаасаязна аяам̣ д̣̇зсанаа аарад̣̇д̇хаа.
д̇ад̇т̇а яасмаа виж̇ж̇аасамбанно жаран̣асамбанноязва ход̇и жаран̣асамбад̣̇ааяа винаа виж̇ж̇аасамбад̇д̇ияаа абхаавад̇о, д̇асмаа жаран̣асамбад̣̇ам̣ анд̇ог̇ад̇хам̣ гад̇ваа виж̇ж̇аасийсзнзва б̣раахман̣ам̣ бан̃н̃аабзд̇угаамо ‘‘д̇хаммзнаахам̣, бхигкавз, д̇звиж̇ж̇ам̣ б̣раахман̣ам̣ бан̃н̃аабзмий’’д̇и д̣̇зсанам̣ самудтаабзд̇ваа ‘‘гат̇ан̃жаахам̣, бхигкавз, д̇хаммзна д̇звиж̇ж̇ам̣ б̣раахман̣ам̣ бан̃н̃аабзмий’’д̇и гат̇зд̇угамяад̇ааяа бужчам̣ гад̇ваа буг̇г̇алаад̇хидтаанааяа д̣̇зсанааяа виж̇ж̇ад̇д̇аяам̣ вибхаж̇анд̇о ‘‘ид̇ха, бхигкавз, бхигкуу’’д̇иаад̣̇имааха.
д̇ад̇т̇а анзгавихид̇анд̇и анзгавид̇хам̣, анзгзхи ваа багаарзхи бавад̇д̇ид̇ам̣, сам̣ван̣н̣ид̇анд̇и ад̇т̇о. буб̣б̣зниваасанд̇и нивуд̇т̇анд̇и аж̇жхаавуд̇т̇ам̣ анубхууд̇ам̣, ад̇д̇ано санд̇аанз уббаж̇ж̇ид̇ваа нируд̣̇д̇хам̣, нивуд̇т̇ад̇хаммам̣ ваа нивуд̇т̇ам̣, г̇ожараниваасзна нивуд̇т̇ам̣, ад̇д̇ано вин̃н̃аан̣зна вин̃н̃аад̇ам̣ баравин̃н̃аан̣авин̃н̃аад̇амби ваа чиннавадумагаануссаран̣аад̣̇ийсу. ануссарад̇ийд̇и ‘‘згамби ж̇аад̇им̣ д̣̇взби ж̇аад̇ияо’’д̇и звам̣ ж̇аад̇ибадибаадивасзна
сзяяат̇ид̣̇анд̇и аарад̣̇д̇хаббагаарад̣̇ассанад̇т̇з нибаад̇о. д̇знзва явааяам̣ буб̣б̣зниваасо аарад̣̇д̇хо ход̇и, д̇асса багаарам̣ д̣̇ассзнд̇о ‘‘згамби ж̇аад̇и’’нд̇иаад̣̇имааха. д̇ад̇т̇а згамби ж̇аад̇инд̇и згамби бадисанд̇химуулагам̣ жуд̇ибарияосаанам̣ згабхавабарияаабаннам̣ канд̇хасанд̇аанам̣. зса наяо д̣̇взби ж̇аад̇ияод̇иаад̣̇ийсу. анзгзби сам̣ваддагаббзд̇иаад̣̇ийсу бана барихааяамаано габбо сам̣ваддагаббо
д̇ад̇т̇а д̇аяо сам̣ваддаа – д̇зж̇осам̣ваддо, аабосам̣ваддо, вааяосам̣ваддод̇и. д̇иссо сам̣ваддасиймаа – аабхассараа, субхагин̣хаа, взхабпалаад̇и. яад̣̇аа габбо д̇зж̇зна сам̣ваддад̇и, аабхассарад̇о хздтаа аг̇г̇инаа д̣аяхад̇и. яад̣̇аа уд̣̇агзна сам̣ваддад̇и, субхагин̣хад̇о хздтаа уд̣̇агзна вилийяад̇и. яад̣̇аа ваад̇зна сам̣ваддад̇и, взхабпалад̇о хздтаа ваад̇зна вид̣̇д̇хам̣сияад̇и. вид̇т̇аарад̇о бана годисад̇асахассажаггаваал̣ам̣ згад̇о винассад̇и. ид̇и зваруубо аяам̣ буб̣б̣зниваасам̣ ануссаранд̇о бхигку анзгзби сам̣ваддагаббз анзгзби виваддагаббз анзгзби сам̣ваддавиваддагаббз ануссарад̇и. гат̇ам̣? амуд̇раасинд̇иаад̣̇инаа наязна.
д̇ад̇т̇а амуд̇раасинд̇и амумхи сам̣ваддагаббз амумхи бхавз ваа яонияаа ваа г̇ад̇ияаа ваа вин̃н̃аан̣адтид̇ияаа ваа сад̇д̇ааваасз ваа сад̇д̇анигааяз ваа ахамахосим̣. звам̣наамод̇и звам̣г̇од̇д̇од̇и г̇од̇амо ваа гассабо ваа. звам̣ван̣н̣од̇и од̣̇аад̇о ваа саамо ваа. звамаахаарод̇и саалимам̣сод̣̇анаахааро ваа бавад̇д̇апалабхож̇ано ваа. звам̣сукад̣̇угкаббадисам̣взд̣̇ийд̇и анзгаббагаараанам̣ гааяигажзд̇асигаанам̣ саамисанираамисаад̣̇иббабхзд̣̇аанам̣ ваа сукад̣̇угкаанам̣ бадисам̣взд̣̇ий. звамааяубарияанд̇од̇и звам̣ вассасад̇абаримаан̣ааяубарияанд̇о ваа жад̇ураасийд̇игаббасад̇асахассабаримаан̣ааяубарияанд̇о ваа. со д̇ад̇о жуд̇о амуд̇ра уд̣̇абаад̣̇инд̇и сохам̣ д̇ад̇о бхавад̇о яонид̇о г̇ад̇ид̇о вин̃н̃аан̣адтид̇ид̇о сад̇д̇ааваасад̇о сад̇д̇анигааяад̇о ваа жуд̇о буна амугасмим̣ наама бхавз яонияаа г̇ад̇ияаа вин̃н̃аан̣адтид̇ияаа сад̇д̇ааваасз сад̇д̇анигааяз ваа уд̣̇абаад̣̇им̣. д̇ад̇раабаасинд̇и ат̇а д̇ад̇раби звам̣наамод̇иаад̣̇и вуд̇д̇анаяамзва.
ат̇а д̇ад̇раабаасинд̇и д̇ад̇раби бхавз…бз… сад̇д̇анигааяз ваа аасим̣. звам̣наамод̇и д̣̇ад̇д̇о ваа мид̇д̇о ваа, звам̣г̇од̇д̇од̇и ваасздто ваа гассабо ваа. звам̣ван̣н̣од̇и гаал̣о ваа од̣̇аад̇о ваа. звамаахаарод̇и суд̇хаахааро ваа саалиод̣̇анаад̣̇иаахааро ваа. звам̣сукад̣̇угкаббадисам̣взд̣̇ийд̇и д̣̇иб̣б̣асукаббадисам̣взд̣̇ий ваа маанусасукад̣̇угкаббадисам̣взд̣̇ий ваа. звамааяубарияанд̇од̇и звам̣ д̇ам̣д̇ам̣барамааяубарияанд̇о. со д̇ад̇о жуд̇од̇и сохам̣ д̇ад̇о бхаваад̣̇ид̇о жуд̇о. ид̇хуубабаннод̇и ид̇ха имасмим̣ жаримабхавз мануссо худ̇ваа убабанно ниб̣б̣ад̇д̇о.
ид̇ийд̇и звам̣. саагаарам̣ сауд̣̇д̣̇зсанд̇и наамаг̇од̇д̇аад̣̇ивасзна сауд̣̇д̣̇зсам̣, ван̣н̣аад̣̇ивасзна саагаарам̣. наамаг̇од̇д̇зна аяамасса батамаа виж̇ж̇аа ад̇хиг̇ад̇аад̇и аяам̣ иминаа бхигкунаа батамам̣ ад̇хиг̇амавасзна батамаа, вид̣̇ид̇агаран̣адтзна виж̇ж̇аа ад̇хиг̇ад̇аа сажчигад̇аа ход̇и. гим̣ банааяам̣ вид̣̇ид̇ам̣ гарод̇и? буб̣б̣зниваасам̣. авиж̇ж̇аад̇и д̇ассзва буб̣б̣зниваасасса авид̣̇ид̇агаран̣адтзна д̇асса бадижчаад̣̇агамохо вужжад̇и. д̇амод̇и свзва мохо бадижчаад̣̇агадтзна д̇амод̇и вужжад̇и. аалогод̇и саа зва виж̇ж̇аа обхаасагаран̣адтзна аалого. зд̇т̇а жа виж̇ж̇аа ад̇хиг̇ад̇аад̇и аяам̣ ад̇т̇о, сзсам̣ басам̣сааважанам̣. яож̇анаа банзд̇т̇а – аяам̣ ко д̇зна бхигкунаа виж̇ж̇аа ад̇хиг̇ад̇аа, д̇асса ад̇хиг̇ад̇авиж̇ж̇асса авиж̇ж̇аа вихад̇аа, винадтаад̇и ад̇т̇о. гасмаа? яасмаа виж̇ж̇аа уббаннаад̇и. сзсабад̣̇ад̣̇ваязби зсзва наяо.
яат̇аа д̇анд̇и зд̇т̇а яат̇аад̇и обаммад̇т̇з, д̇анд̇и нибаад̇амад̇д̇ам̣. сад̇ияаа авиббаваасзна аббамад̇д̇асса. вийрияаад̇аабзна аад̇аабино. гааяз жа ж̇ийвид̇з жа анабзгкад̇ааяа бахид̇ад̇д̇асса бзсид̇ажид̇д̇ассаад̇и ад̇т̇о. ид̣̇ам̣ вуд̇д̇ам̣ ход̇и – яат̇аа аббамад̇д̇асса аад̇аабино бахид̇ад̇д̇асса вихарад̇о авиж̇ж̇аа вихан̃н̃зяяа, виж̇ж̇аа уббаж̇ж̇зяяа, д̇амо вихан̃н̃зяяа, аалого уббаж̇ж̇зяяа; звамзва д̇асса бхигкуно авиж̇ж̇аа вихад̇аа, виж̇ж̇аа уббаннаа
д̣̇иб̣б̣зна жагкунаад̇и зд̇т̇а яам̣ вад̇д̇аб̣б̣ам̣, д̇ам̣ хздтаа вуд̇д̇амзва. висуд̣̇д̇хзнаад̇и жуд̇уубабаад̇ад̣̇ассанзна д̣̇идтивисуд̣̇д̇хихзд̇убхаавад̇о висуд̣̇д̇хам̣. яо хи жуд̇имад̇д̇амзва бассад̇и на убабаад̇ам̣, со ужчзд̣̇ад̣̇идтим̣ г̇ан̣хаад̇и. яо убабаад̇амад̇д̇амзва бассад̇и на жуд̇им̣, со навасад̇д̇абаад̇убхаавад̣̇идтим̣ г̇ан̣хаад̇и. яо бана д̇ад̣̇убхаяам̣ бассад̇и, со яасмаа д̣̇увид̇хамби д̇ам̣ д̣̇идтиг̇ад̇ам̣ ад̇ивад̇д̇ад̇и, д̇асмаасса д̇ам̣ д̣̇ассанам̣ д̣̇идтивисуд̣̇д̇хихзд̇у ход̇и, д̇ад̣̇убхаяамбааяам̣ б̣уд̣̇д̇хабуд̇д̇о бассад̇и. д̇зна вуд̇д̇ам̣ ‘‘жуд̇уубабаад̇ад̣̇ассанзна д̣̇идтивисуд̣̇д̇хихзд̇убхаавад̇о висуд̣̇д̇хам̣. яат̇ааха ‘‘вижигижчаа жид̇д̇асса убаггилзсод̇и – ид̇и вид̣̇ид̇ваа вижигижчам̣ жид̇д̇асса убаггилзсам̣ баж̇ахим̣, аманасигааро…бз… т̇инамид̣̇д̇хам̣, чамбхид̇ад̇д̇ам̣, уббиллам̣, д̣̇удтуллам̣, ажжаарад̣̇д̇хавийрияам̣, ад̇илийнавийрияам̣, абхиж̇аббаа, наанад̇д̇асан̃н̃аа, ад̇иниж̇жхааяид̇ад̇д̇ам̣ руубаанам̣ жид̇д̇асса убаггилзсо’’д̇и (ма. ни. 3.242) звам̣ вуд̇д̇зхи згаад̣̇асахи убаггилзсзхи анубаггилидтад̇д̇аа висуд̣̇д̇хам̣. мануссуубажаарам̣ ад̇иггамид̇ваа руубад̣̇ассанзна ад̇игганд̇амаанусагам̣, мам̣сажагкум̣ ваа ад̇игганд̇ад̇д̇аа ад̇игганд̇амаанусагам̣. д̇зна д̣̇иб̣б̣зна жагкунаа висуд̣̇д̇хзна ад̇игганд̇амаанусагзна. сад̇д̇з бассад̇ийд̇и мануссамам̣сажагкунаа вияа сад̇д̇з бассад̇и д̣̇агкад̇и аалогзд̇и.
жавамаанз убабаж̇ж̇амаанзд̇и зд̇т̇а жуд̇игкан̣з убабад̇д̇игкан̣з ваа д̣̇иб̣б̣ажагкунааби д̣̇адтум̣ на саггаа. яз бана аасаннажуд̇игаа ид̣̇аани жависсанд̇и, д̇з жавамаанаа. яз жа г̇ахид̇абадисанд̇хигаа самбад̇иниб̣б̣ад̇д̇аа ваа, д̇з убабаж̇ж̇амаанаад̇и ад̇хиббзд̇аа. д̇з зваруубз жавамаанз убабаж̇ж̇амаанз жа бассад̇ийд̇и д̣̇ассзд̇и. хийнзд̇и моханиссанд̣̇аяуд̇д̇ад̇д̇аа хийнаанам̣ ж̇аад̇игулабхог̇аад̣̇ийнам̣ васзна хийл̣ид̇з барибхууд̇з. бан̣ийд̇зд̇и амоханиссанд̣̇аяуд̇д̇ад̇д̇аа д̇аб̣б̣ибарийд̇з. суван̣н̣зд̇и ад̣̇осаниссанд̣̇аяуд̇д̇ад̇д̇аа идтаганд̇аманаабаван̣н̣аяуд̇д̇з. д̣̇уб̣б̣ан̣н̣зд̇и д̣̇осаниссанд̣̇аяуд̇д̇ад̇д̇аа анидтааганд̇ааманаабаван̣н̣аяуд̇д̇з. абхируубз вируубзд̇иби ад̇т̇о. суг̇ад̇зд̇и суг̇ад̇иг̇ад̇з, алобханиссанд̣̇аяуд̇д̇ад̇д̇аа ваа ад̣дхз махад̣̇д̇ханз. д̣̇уг̇г̇ад̇зд̇и д̣̇уг̇г̇ад̇иг̇ад̇з, лобханиссанд̣̇аяуд̇д̇ад̇д̇аа ваа д̣̇алид̣̇д̣̇з аббаннабаанабхож̇анз. яат̇аагаммуубаг̇зд̇и яам̣ яам̣ гаммам̣ убажид̇ам̣, д̇зна д̇зна убаг̇ад̇з
д̇асса гааяад̣̇ужжарид̇знаад̇иаад̣̇ийсу яам̣ вад̇д̇аб̣б̣ам̣, д̇ам̣ хздтаа вуд̇д̇анаяамзва. ид̇ха виж̇ж̇аад̇и д̣̇иб̣б̣ажагкун̃аан̣авиж̇ж̇аа. авиж̇ж̇аад̇и сад̇д̇аанам̣ жуд̇ибадисанд̇хижчаад̣̇игаа авиж̇ж̇аа. сзсам̣ вуд̇д̇анаяамзва.
д̇ад̇ияаваарз виж̇ж̇аад̇и арахад̇д̇амаг̇г̇ан̃аан̣авиж̇ж̇аа. авиж̇ж̇аад̇и жад̇усажжаббадижчаад̣̇игаа авиж̇ж̇аа. сзсам̣ хздтаа вуд̇д̇анаяад̇д̇аа сувин̃н̃зяяамзва. звам̣ код̇иаад̣̇и ниг̇аманам̣.
г̇аат̇аасу аяам̣ сан̇кзбад̇т̇о – яо яат̇аавуд̇д̇ам̣ буб̣б̣зниваасам̣ авзд̇и аваг̇ажчад̇и, вуд̇д̇анаязна баагадам̣ гад̇ваа ж̇аанаад̇и. ‘‘яовзд̣̇ий’’д̇иби баато, яо авзд̣̇и вид̣̇ид̇ам̣ гад̇ваа тид̇од̇и ад̇т̇о. чаб̣б̣ийсад̇ид̣̇звалогасан̇каад̇ам̣ саг̇г̇ам̣ жад̇уб̣б̣ид̇хам̣ абааяан̃жа вуд̇д̇анаязнзва д̣̇иб̣б̣ажагкунаа бассад̇и. ат̇од̇и д̇ад̇о барам̣ ж̇аад̇игкаяасан̇каад̇ам̣ арахад̇д̇ам̣ ниб̣б̣аанамзва ваа бад̇д̇о ад̇хиг̇ад̇о. д̇ад̇о зва абхин̃н̃аа абхивисидтааяа маг̇г̇абан̃н̃ааяа ж̇аанид̇аб̣б̣ам̣ жад̇усажжад̇хаммам̣ ж̇аанид̇ваа гижжавосаанзна восид̇о нидтаанаббад̇д̇о. монзяяад̇хаммасаманнааг̇амзна муни, кийн̣аасаво яасмаа зд̇аахи яат̇аавуд̇д̇аахи д̇ийхи виж̇ж̇аахи саманнааг̇ад̇ад̇д̇аа д̇ад̇о д̇ад̇ияавиж̇ж̇ааяа саб̣б̣ат̇аа б̣аахид̇абаабад̇д̇аа жа д̇звиж̇ж̇о б̣раахман̣о наама ход̇и. д̇асмаа д̇амзва ахам̣ д̇звиж̇ж̇ам̣ б̣раахман̣ам̣ д̇звиж̇ж̇ам̣ б̣раахман̣ам̣ на вад̣̇аами, д̇звиж̇ж̇од̇и д̇ам̣ на гат̇змийд̇и.
ид̇и имасмим̣ ваг̇г̇з д̣̇уд̇ияасуд̇д̇з ваддам̣ гат̇ид̇ам̣, бан̃жамаадтамад̣̇асамасуд̇д̇зсу виваддам̣ гат̇ид̇ам̣, ид̇арзсу ваддавиваддам̣ гат̇ид̇анд̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣ам̣.
д̣̇асамасуд̇д̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
бан̃жамаваг̇г̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.
барамад̇т̇ад̣̇ийбанияаа куд̣̇д̣̇аганигааяа-адтагат̇ааяа
ид̇ивуд̇д̇агасса д̇иганибаад̇аван̣н̣анаа нидтид̇аа.