१०. गन्धब्बकायसंयुत्तं
१. सुद्धिकसुत्तं
४३८. एकं समयं भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे …पे॰… भगवा एतदवोच – ‘‘गन्धब्बकायिके वो, भिक्खवे, देवे देसेस्सामि। तं सुणाथ। कतमा च, भिक्खवे, गन्धब्बकायिका देवा? सन्ति, भिक्खवे, मूलगन्धे अधिवत्था देवा। सन्ति, भिक्खवे, सारगन्धे अधिवत्था देवा। सन्ति, भिक्खवे, फेग्गुगन्धे अधिवत्था देवा। सन्ति, भिक्खवे, तचगन्धे अधिवत्था देवा। सन्ति, भिक्खवे, पपटिकगन्धे अधिवत्था देवा। सन्ति, भिक्खवे, पत्तगन्धे अधिवत्था देवा। सन्ति, भिक्खवे, पुप्फगन्धे अधिवत्था देवा। सन्ति, भिक्खवे, फलगन्धे अधिवत्था देवा। सन्ति, भिक्खवे, रसगन्धे अधिवत्था देवा। सन्ति, भिक्खवे, गन्धगन्धे अधिवत्था देवा। इमे वुच्चन्ति, भिक्खवे, गन्धब्बकायिका देवा’’ति। पठमं।
२. सुचरितसुत्तं
४३९. सावत्थिनिदानं। एकमन्तं निसिन्नो खो सो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘को नु खो, भन्ते, हेतु, को पच्चयो, येन मिधेकच्चो कायस्स भेदा परं मरणा गन्धब्बकायिकानं देवानं सहब्यतं उपपज्जती’’ति? ‘‘इध, भिक्खु, एकच्चो कायेन सुचरितं चरति, वाचाय सुचरितं चरति, मनसा सुचरितं चरति। तस्स सुतं होति – ‘गन्धब्बकायिका देवा दीघायुका वण्णवन्तो सुखबहुला’ति। तस्स एवं होति – ‘अहो वताहं कायस्स भेदा परं मरणा गन्धब्बकायिकानं देवानं सहब्यतं उपपज्जेय्य’न्ति। सो कायस्स भेदा परं मरणा गन्धब्बकायिकानं देवानं सहब्यतं उपपज्जति। अयं खो, भिक्खु , हेतु, अयं पच्चयो, येन मिधेकच्चो कायस्स भेदा परं मरणा गन्धब्बकायिकानं देवानं सहब्यतं उपपज्जती’’ति। दुतियं।
३. मूलगन्धदातासुत्तं
४४०. सावत्थिनिदानं। एकमन्तं निसिन्नो खो सो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘को नु खो, भन्ते, हेतु, को पच्चयो, येन मिधेकच्चो कायस्स भेदा परं मरणा मूलगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जती’’ति ? ‘‘इध, भिक्खु, एकच्चो कायेन सुचरितं चरति, वाचाय सुचरितं चरति, मनसा सुचरितं चरति। तस्स सुतं होति – ‘मूलगन्धे अधिवत्था देवा दीघायुका वण्णवन्तो सुखबहुला’ति। तस्स एवं होति – ‘अहो वताहं कायस्स भेदा परं मरणा मूलगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जेय्य’न्ति। सो दाता होति मूलगन्धानं। सो कायस्स भेदा परं मरणा मूलगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जति। अयं खो, भिक्खु, हेतु…पे॰… येन मिधेकच्चो कायस्स भेदा परं मरणा मूलगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जती’’ति। ततियं।
४-१२. सारगन्धादिदातासुत्तनवकं
४४१-४४९. सावत्थिनिदानं। एकमन्तं निसिन्नो खो सो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘को नु खो, भन्ते, हेतु, को पच्चयो, येन मिधेकच्चो कायस्स भेदा परं मरणा सारगन्धे अधिवत्थानं देवानं…पे॰… फेग्गुगन्धे अधिवत्थानं देवानं… तचगन्धे अधिवत्थानं देवानं… पपटिकगन्धे अधिवत्थानं देवानं… पत्तगन्धे अधिवत्थानं देवानं… पुप्फगन्धे अधिवत्थानं देवानं… फलगन्धे अधिवत्थानं देवानं… रसगन्धे अधिवत्थानं देवानं… गन्धगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जती’’ति? ‘‘इध, भिक्खु, एकच्चो कायेन सुचरितं चरति, वाचाय सुचरितं चरति, मनसा सुचरितं चरति। तस्स सुतं होति – ‘सारगन्धे अधिवत्था देवा दीघायुका वण्णवन्तो सुखबहुला’ति। तस्स एवं होति – ‘अहो वताहं कायस्स भेदा परं मरणा सारगन्धे अधिवत्थानं देवानं…पे॰… फेग्गुगन्धे अधिवत्थानं देवानं… तचगन्धे अधिवत्थानं देवानं… पपटिकगन्धे अधिवत्थानं देवानं… पत्तगन्धे अधिवत्थानं देवानं… पुप्फगन्धे अधिवत्थानं देवानं… फलगन्धे अधिवत्थानं देवानं… रसगन्धे अधिवत्थानं देवानं… गन्धगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जेय्य’न्ति। सो दाता होति सारगन्धानं…पे॰… सो दाता होति फेग्गुगन्धानं… सो दाता होति तचगन्धानं… सो दाता होति पपटिकगन्धानं… सो दाता होति पत्तगन्धानं… सो दाता होति पुप्फगन्धानं… सो दाता होति फलगन्धानं… सो दाता होति रसगन्धानं… सो दाता होति गन्धगन्धानं। सो कायस्स भेदा परं मरणा गन्धगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जति। अयं खो, भिक्खु, हेतु, अयं पच्चयो, येन मिधेकच्चो कायस्स भेदा परं मरणा गन्धगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जती’’ति। द्वादसमं।
१३-२२. मूलगन्धदानूपकारसुत्तदसकं
४५०-४५९. सावत्थिनिदानं। एकमन्तं निसिन्नो खो सो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘को नु खो, भन्ते, हेतु, को पच्चयो, येन मिधेकच्चो कायस्स भेदा परं मरणा मूलगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जती’’ति? ‘‘इध, भिक्खु, एकच्चो कायेन सुचरितं चरति, वाचाय सुचरितं चरति, मनसा सुचरितं चरति। तस्स सुतं होति – ‘मूलगन्धे अधिवत्था देवा दीघायुका वण्णवन्तो सुखबहुला’ति। तस्स एवं होति – ‘अहो वताहं कायस्स भेदा परं मरणा मूलगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जेय्य’न्ति। सो अन्नं देति…पे॰… पानं देति… वत्थं देति… यानं देति… मालं देति… गन्धं देति… विलेपनं देति… सेय्यं देति… आवसथं देति… पदीपेय्यं देति। सो कायस्स भेदा परं मरणा मूलगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जति। अयं खो, भिक्खु, हेतु, अयं पच्चयो, येन मिधेकच्चो कायस्स भेदा परं मरणा मूलगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जती’’ति। बावीसतिमं।
२३-११२. सारगन्धादिदानूपकारसुत्तनवुतिकं
४६०-५४९. सावत्थिनिदानं । एकमन्तं निसिन्नो खो सो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘को नु खो, भन्ते, हेतु, को पच्चयो, येन मिधेकच्चो कायस्स भेदा परं मरणा सारगन्धे अधिवत्थानं देवानं…पे॰… फेग्गुगन्धे अधिवत्थानं देवानं… तचगन्धे अधिवत्थानं देवानं … पपटिकगन्धे अधिवत्थानं देवानं… पत्तगन्धे अधिवत्थानं देवानं… पुप्फगन्धे अधिवत्थानं देवानं… फलगन्धे अधिवत्थानं देवानं… रसगन्धे अधिवत्थानं देवानं… गन्धगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जती’’ति? ‘‘इध, भिक्खु, एकच्चो कायेन सुचरितं चरति, वाचाय सुचरितं चरति, मनसा सुचरितं चरति। तस्स सुतं होति – ‘गन्धगन्धे अधिवत्था देवा दीघायुका वण्णवन्तो सुखबहुला’ति। तस्स एवं होति – ‘अहो वताहं कायस्स भेदा परं मरणा गन्धगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जेय्य’न्ति। सो अन्नं देति…पे॰… पानं देति… वत्थं देति… यानं देति… मालं देति… गन्धं देति… विलेपनं देति… सेय्यं देति… आवसथं देति… पदीपेय्यं देति। सो कायस्स भेदा परं मरणा गन्धगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जति। अयं खो, भिक्खु, हेतु, अयं पच्चयो, येन मिधेकच्चो कायस्स भेदा परं मरणा गन्धगन्धे अधिवत्थानं देवानं सहब्यतं उपपज्जती’’ति। द्वादससतिमं।
(एवं पिण्डकेन एकसतञ्च द्वादस च सुत्तन्ता होन्ति।)
गन्धब्बकायसंयुत्तं समत्तं।
तस्सुद्दानं –
सुद्धिकञ्च सुचरितं, दाता हि अपरे दस।
दानूपकारा सतधा, गन्धब्बे सुप्पकासिताति॥