५. सामण्डकसंयुत्तं
१. सामण्डकसुत्तं
३३०. एकं समयं आयस्मा सारिपुत्तो वज्जीसु विहरति उक्कचेलायं गङ्गाय नदिया तीरे। अथ खो सामण्डको सामण्डकानि (सी॰) परिब्बाजको येनायस्मा सारिपुत्तो तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा आयस्मता सारिपुत्तेन सद्धिं सम्मोदि। सम्मोदनीयं कथं सारणीयं वीतिसारेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्नो खो सामण्डको परिब्बाजको आयस्मन्तं सारिपुत्तं एतदवोच –
‘‘‘निब्बानं, निब्बान’न्ति, आवुसो सारिपुत्त, वुच्चति। कतमं नु खो, आवुसो, निब्बान’’न्ति? ‘‘यो खो, आवुसो, रागक्खयो दोसक्खयो मोहक्खयो – इदं वुच्चति निब्बान’’न्ति। ‘‘अत्थि पनावुसो, मग्गो अत्थि पटिपदा, एतस्स निब्बानस्स सच्छिकिरियाया’’ति? ‘‘अत्थि खो, आवुसो, मग्गो अत्थि पटिपदा, एतस्स निब्बानस्स सच्छिकिरियाया’’ति।
‘‘कतमो पनावुसो, मग्गो कतमा पटिपदा एतस्स निब्बानस्स सच्छिकिरियाया’’ति? ‘‘अयमेव खो, आवुसो, अरियो अट्ठङ्गिको मग्गो, एतस्स निब्बानस्स सच्छिकिरियाय, सेय्यथिदं – सम्मादिट्ठि सम्मासङ्कप्पो सम्मावाचा सम्माकम्मन्तो सम्माआजीवो सम्मावायामो सम्मासति सम्मासमाधि। अयं खो, आवुसो, मग्गो अयं पटिपदा, एतस्स निब्बानस्स सच्छिकिरियाया’’ति। ‘‘भद्दको, आवुसो, मग्गो भद्दिका पटिपदा, एतस्स निब्बानस्स सच्छिकिरियाय। अलञ्च पनावुसो सारिपुत्त, अप्पमादाया’’ति। पठमं।
(यथा जम्बुखादकसंयुत्तं, तथा वित्थारेतब्बं)।
२. दुक्करसुत्तं
३३१. ‘‘किं नु खो, आवुसो सारिपुत्त, इमस्मिं धम्मविनये दुक्कर’’न्ति ? ‘‘पब्बज्जा खो, आवुसो, इमस्मिं धम्मविनये दुक्करा’’ति। ‘‘पब्बजितेन पनावुसो, किं दुक्कर’’न्ति? ‘‘पब्बजितेन खो, आवुसो, अभिरति दुक्करा’’ति। ‘‘अभिरतेन पनावुसो, किं दुक्कर’’न्ति? ‘‘अभिरतेन खो, आवुसो, धम्मानुधम्मप्पटिपत्ति दुक्करा’’ति। ‘‘कीवचिरं पनावुसो, धम्मानुधम्मप्पटिपन्नो भिक्खु अरहं अस्सा’’ति? ‘‘नचिरं, आवुसो’’ति। सोळसमं।
(पुरिमकसदिसं उद्दानं।)
सामण्डकसंयुत्तं समत्तं।