૭. એકચ્ચંઅત્થીતિકથા
૧. અતીતાદિએકચ્ચકથાવણ્ણના
૨૯૯. ઇદાનિ એકચ્ચં અત્થીતિ કથા હોતિ. તત્થ યે ‘‘એકચ્ચં અતીતં અત્થી’’તિ મઞ્ઞન્તિ, સેય્યથાપિ કસ્સપિકા; તેસં લદ્ધિભિન્દનત્થં અતીતં અત્થીતિ પુચ્છા સકવાદિસ્સ, એકચ્ચં અત્થીતિ વિસ્સજ્જનં પરવાદિસ્સ. અયઞ્હિ અધિપ્પાયો – અવિપક્કવિપાકં અત્થિ, વિપક્કવિપાકં નત્થીતિ. એકચ્ચં નિરુદ્ધન્તિ અનુયોગો સકવાદિસ્સ. તસ્સત્થો – યદિ તે અતીતં એકચ્ચં અત્થિ એકચ્ચં નત્થિ, એવં સન્તે એકચ્ચં અતીતં નિરુદ્ધં, એકચ્ચં અતીતં અનિરુદ્ધં, તથેવ ઠિતન્તિ આપજ્જતિ. વિગતન્તિઆદીસુપિ એસેવ નયો.
અવિપક્કવિપાકધમ્મા એકચ્ચેતિ ઇદં યસ્મા યેસં સો અવિપક્કવિપાકાનં અત્થિતં ઇચ્છતિ, તેપિ અતીતાયેવ. તસ્મા યથા તે અતીતં એકચ્ચં અત્થિ, કિં તથા અવિપક્કવિપાકાપિ ધમ્મા વિપક્કવિપાકાતિ ઇદં યેસં સો નત્થિતં ઇચ્છતિ, તેસં વસેન ચોદેતું વુત્તં. અવિપાકાતિ ઇદં અબ્યાકતાનં વસેન ચોદેતું વુત્તં. ઇતિ ઇમેસં તિણ્ણં રાસીનં વસેન સબ્બેસુ અનુલોમપટિલોમેસુ પટિઞ્ઞા ચ
વિપચ્ચિસ્સન્તીતિ કત્વા તે અત્થીતિ પુચ્છા સકવાદિસ્સ. યથા ધમ્મધરસ્સ પુગ્ગલસ્સ નિદ્દાયન્તસ્સાપિ બહુપવત્તિનો ધમ્મા અત્થીતિ વુચ્ચન્તિ, એવં લોકવોહારવસેન અત્થિતં સન્ધાય પટિઞ્ઞા પરવાદિસ્સ. વિપચ્ચિસ્સન્તીતિ કત્વા પચ્ચુપન્નાતિ દુતિયપઞ્હે ‘‘કમ્માનં અવિનાસસઙ્ખાતો કમ્મૂપચયો નામેકો અત્થી’’તિ લદ્ધિયં ઠત્વા પટિઞ્ઞા પરવાદિસ્સ.
૨. અનાગતાદિએકચ્ચકથાવણ્ણના
૩૦૦. અનાગતં અત્થીતિઆદીસુપિ એકચ્ચં અત્થીતિ ઉપ્પાદિનો ધમ્મે સન્ધાય વદતિ. સેસં સબ્બત્થ હેટ્ઠા વુત્તનયત્તા ઉત્તાનત્થમેવાતિ.
એકચ્ચંઅત્થીતિકથાવણ્ણના.