૬. લાભસક્કારસંયુત્તં
૧. પઠમવગ્ગો
૧. દારુણસુત્તં
૧૫૭. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. તત્ર ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ભિક્ખવો’’તિ. ‘‘ભદન્તે’’તિ તે ભિક્ખૂ ભગવતો પચ્ચસ્સોસું. ભગવા એતદવોચ –
‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો કટુકો ફરુસો અન્તરાયિકો અનુત્તરસ્સ યોગક્ખેમસ્સ અધિગમાય. તસ્માતિહ, ભિક્ખવે, એવં સિક્ખિતબ્બં – ‘ઉપ્પન્નં લાભસક્કારસિલોકં પજહિસ્સામ, ન ચ નો ઉપ્પન્નો લાભસક્કારસિલોકો ચિત્તં પરિયાદાય ઠસ્સતી’તિ. એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. પઠમં.
૨. બળિસસુત્તં
૧૫૮. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો કટુકો ફરુસો અન્તરાયિકો અનુત્તરસ્સ યોગક્ખેમસ્સ અધિગમાય. સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, બાળિસિકો આમિસગતં બળિસં ગમ્ભીરે ઉદકરહદે પક્ખિપેય્ય. તમેનં અઞ્ઞતરો આમિસચક્ખુ મચ્છો ગિલેય્ય. એવઞ્હિ સો, ભિક્ખવે, મચ્છો ગિલબળિસો બાળિસિકસ્સ અનયં આપન્નો બ્યસનં આપન્નો યથાકામકરણીયો બાળિસિકસ્સ’’.
‘‘બાળિસિકોતિ ખો, ભિક્ખવે, મારસ્સેતં પાપિમતો અધિવચનં. બળિસન્તિ ખો, ભિક્ખવે , લાભસક્કારસિલોકસ્સેતં અધિવચનં. યો હિ કોચિ , ભિક્ખવે, ભિક્ખુ ઉપ્પન્નં લાભસક્કારસિલોકં અસ્સાદેતિ નિકામેતિ, અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ ગિલબળિસો મારસ્સ અનયં આપન્નો બ્યસનં આપન્નો યથાકામકરણીયો પાપિમતો. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે , લાભસક્કારસિલોકો કટુકો ફરુસો અન્તરાયિકો અનુત્તરસ્સ યોગક્ખેમસ્સ અધિગમાય. તસ્માતિહ, ભિક્ખવે, એવં સિક્ખિતબ્બં – ‘ઉપ્પન્નં લાભસક્કારસિલોકં પજહિસ્સામ, ન ચ નો ઉપ્પન્નો લાભસક્કારસિલોકો ચિત્તં પરિયાદાય ઠસ્સતી’તિ. એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. દુતિયં.
૩. કુમ્મસુત્તં
૧૫૯. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો , ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… અધિગમાય. ભૂતપુબ્બં, ભિક્ખવે, અઞ્ઞતરસ્મિં ઉદકરહદે મહાકુમ્મકુલં ચિરનિવાસિ અહોસિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, અઞ્ઞતરો કુમ્મો અઞ્ઞતરં કુમ્મં એતદવોચ – ‘મા ખો ત્વં, તાત કુમ્મ, એતં પદેસં અગમાસી’તિ. અગમાસિ ખો, ભિક્ખવે, સો કુમ્મો તં પદેસં. તમેનં લુદ્દો પપતાય વિજ્ઝિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, સો કુમ્મો યેન સો કુમ્મો તેનુપસઙ્કમિ. અદ્દસા ખો, ભિક્ખવે, સો કુમ્મો તં કુમ્મં દૂરતોવ આગચ્છન્તં. દિસ્વાન તં કુમ્મં એતદવોચ – ‘કચ્ચિ ત્વં, તાત કુમ્મ, ન તં પદેસં અગમાસી’તિ? ‘અગમાસિં ખ્વાહં, તાત કુમ્મ, તં પદેસ’ન્તિ. ‘કચ્ચિ પનાસિ, તાત કુમ્મ, અક્ખતો અનુપહતો’તિ? ‘અક્ખતો ખોમ્હિ, તાત કુમ્મ, અનુપહતો, અત્થિ ચ મે ઇદં સુત્તકં પિટ્ઠિતો પિટ્ઠિતો અનુબન્ધ’ન્તિ. ‘તગ્ઘસિ, તાત કુમ્મ, ખતો, તગ્ઘ ઉપહતો. એતેન હિ તે, તાત કુમ્મ, સુત્તકેન પિતરો ચ પિતામહા ચ અનયં આપન્ના બ્યસનં આપન્ના. ગચ્છ દાનિ ત્વં, તાત કુમ્મ, ન દાનિ ત્વં અમ્હાક’’’ન્તિ.
‘‘લુદ્દોતિ ખો, ભિક્ખવે, મારસ્સેતં પાપિમતો અધિવચનં. પપતાતિ ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકસ્સેતં અધિવચનં. સુત્તકન્તિ ખો, ભિક્ખવે, નન્દિરાગસ્સેતં અધિવચનં. યો હિ કોચિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ ઉપ્પન્નં લાભસક્કારસિલોકં અસ્સાદેતિ નિકામેતિ – અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ ગિદ્ધો પપતાય ભિક્ખુ પપતાય (સ્યા॰ કં॰), ભિક્ખુ વિદ્ધો પપતાય (?) અનયં આપન્નો બ્યસનં આપન્નો યથાકામકરણીયો પાપિમતો. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. તતિયં.
૪. દીઘલોમિકસુત્તં
૧૬૦. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… અધિગમાય. સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, દીઘલોમિકા એળકા કણ્ટકગહનં પવિસેય્ય. સા તત્ર તત્ર સજ્જેય્ય, તત્ર તત્ર ગય્હેય્ય ગચ્છેય્ય (સી॰), ગણ્હેય્ય (સ્યા॰ કં॰ પી॰ ક॰), તત્ર તત્ર બજ્ઝેય્ય, તત્ર તત્ર અનયબ્યસનં આપજ્જેય્ય. ‘એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતો પરિયાદિણ્ણચિત્તો પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય ગામં વા નિગમં વા પિણ્ડાય પવિસતિ. સો તત્ર તત્ર સજ્જતિ, તત્ર તત્ર ગય્હતિ, તત્ર તત્ર બજ્ઝતિ, તત્ર તત્ર અનયબ્યસનં આપજ્જતિ. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’’ન્તિ. ચતુત્થં.
૫. મીળ્હકસુત્તં
૧૬૧. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… અધિગમાય. સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, મીળ્હકા ગૂથાદી ગૂથપૂરા પુણ્ણા ગૂથસ્સ. પુરતો ચસ્સ મહાગૂથપુઞ્જો. સા તેન અઞ્ઞા મીળ્હકા અતિમઞ્ઞેય્ય – ‘અહમ્હિ ગૂથાદી ગૂથપૂરા પુણ્ણા ગૂથસ્સ, પુરતો ચ મ્યાયં મહાગૂથપુઞ્જો’તિ. એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતો પરિયાદિણ્ણચિત્તો પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય ગામં વા નિગમં વા પિણ્ડાય પવિસતિ. સો તત્થ ભુત્તાવી ચ હોતિ યાવદત્થો, નિમન્તિતો ચ સ્વાતનાય, પિણ્ડપાતો ચસ્સ પૂરો. સો આરામં ગન્ત્વા ભિક્ખુગણસ્સ મજ્ઝે વિકત્થતિ – ‘ભુત્તાવી ચમ્હિ યાવદત્થો, નિમન્તિતો ચમ્હિ સ્વાતનાય, પિણ્ડપાતો ચ મ્યાયં પૂરો, લાભી ચમ્હિ ચીવર-પિણ્ડપાત-સેનાસન-ગિલાનપ્પચ્ચય-ભેસજ્જપરિક્ખારાનં, ઇમે પનઞ્ઞે ભિક્ખૂ અપ્પપુઞ્ઞા અપ્પેસક્ખા ન લાભિનો ચીવર-પિણ્ડપાતસેનાસન-ગિલાનપ્પચ્ચય-ભેસજ્જ-પરિક્ખારાન’ન્તિ. સો તેન લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતો પરિયાદિણ્ણચિત્તો અઞ્ઞે પેસલે ભિક્ખૂ અતિમઞ્ઞતિ. તઞ્હિ તસ્સ, ભિક્ખવે , મોઘપુરિસસ્સ હોતિ દીઘરત્તં અહિતાય દુક્ખાય. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. પઞ્ચમં.
૬. અસનિસુત્તં
૧૬૨. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… અધિગમાય. ઉપરિ તતિયવગ્ગે તતિયચતુત્થસુત્તેસુ ‘‘મા ચ ખો ત્વં તાત સેખં… અનુપાપુણાતૂ’’તિ આગતં. તેન નયેન ઇધાપિ અત્થો ગહેતબ્બો. એત્થ હિ કિં સદ્દેન પટિક્ખેપત્થોપિ સક્કા ઞાતું, યથા ‘‘સયં અભિઞ્ઞાય કમુદ્દિસેય્ય’’ન્તિ. તસ્મા કં… આગચ્છતૂતિ એત્થ કમપિ… મા આગચ્છતૂતિ ચ, કં સેખં… અનુપાપુણાતૂતિ એત્થ કમપિ સેખં… મા પાપુણાતૂતિ ચ અત્થો વેદિતબ્બો. અટ્ઠકથાટીકાસુ ચ અયમેવત્થો ઞાપિતો કં, ભિક્ખવે, અસનિવિચક્કં આગચ્છતુ ઉપરિ તતિયવગ્ગે તરિયચતુત્થસુત્તેસુ ‘‘મા ચ ખો ત્વં તાત સેખં… અનુપાપુણાતૂ’’તિ આગતં. તેન નયેન ઇધાપિ અત્થો ગહેતબ્બો. એત્થ હિ કિં સદ્દેન પટિક્ખેપત્થોપિ સક્કા ઞાતું, યથા ‘‘સયં અભિઞ્ઞાય કમુદ્દિસેય્ય’’ન્તિ. તસ્મા કં… આગચ્છતૂતિ એત્થ કમપિ… મા આગચ્છતૂતિચ, તં સેખં… અનુપાપુણાતૂતિ એત્થ કમપિ સેખં… મા પાપુણાતૂતિ ચ અત્થો વેદિતબ્બો. અટ્ઠકથાટીકાસુ ચ અયમેવત્થો ઞાપિતો, સેખં અસનિવિચક્કં, તં સેખં (પી॰ ક॰), અસનિવિચક્કં, સેખં (સ્યા॰ કં॰), અસનિવિચક્કં આગચ્છતુ, કં સેખં (?) અપ્પત્તમાનસં લાભસક્કારસિલોકો અનુપાપુણાતુ’’ અનુપાપુણાતિ (પી॰ ક॰).
‘‘અસનિવિચક્કન્તિ ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકસ્સેતં અધિવચનં. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. છટ્ઠં.
૭. દિદ્ધસુત્તં
૧૬૩. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો , ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… અધિગમાય. કં, ભિક્ખવે, દિદ્ધગતેન વિસલ્લેન સલ્લેન દિટ્ઠિગતેન વિસલ્લેન (ક॰ સી॰), દિટ્ઠિગતેન સલ્લેન (સ્યા॰ કં॰), દિટ્ઠિગતેન વિસલ્લેન સલ્લેન (ક॰), દિટ્ઠગતેન વિસલ્લેન સલ્લેન (પી॰) વિજ્ઝતુ, સેખં વિજ્ઝતુ, તં સેખં (સી॰), વિજ્ઝતિ, તં સેખં (પી॰ ક॰) અપ્પત્તમાનસં લાભસક્કારસિલોકો અનુપાપુણાતુ’’ અનુપાપુણાતિ (પી॰ ક॰).
‘‘સલ્લન્તિ ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકસ્સેતં અધિવચનં. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. સત્તમં.
૮. સિઙ્ગાલસુત્તં
૧૬૪. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… અધિગમાય. અસ્સુત્થ નો તુમ્હે, ભિક્ખવે, રત્તિયા પચ્ચૂસસમયં જરસિઙ્ગાલસ્સ સિઙ્ગાલસ્સ (ક॰), જરસિગાલસ્સ (સી॰ સ્યા॰ કં॰) વસ્સમાનસ્સા’’તિ? ‘‘એવં, ભન્તે’’. ‘‘એસો ખો, ભિક્ખવે, જરસિઙ્ગાલો ઉક્કણ્ડકેન ઉક્કણ્ડકેન (સી॰), ઉક્કણ્ણકેન (સ્યા॰ કં॰ પી॰) નામ રોગજાતેન ફુટ્ઠો નેવ બિલગતો રમતિ, ન રુક્ખમૂલગતો રમતિ, ન અજ્ઝોકાસગતો રમતિ; યેન યેન ગચ્છતિ, યત્થ યત્થ તિટ્ઠતિ, યત્થ યત્થ નિસીદતિ, યત્થ યત્થ નિપજ્જતિ; તત્થ તત્થ અનયબ્યસનં આપજ્જતિ. એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતો પરિયાદિણ્ણચિત્તો નેવ સુઞ્ઞાગારગતો રમતિ, ન રુક્ખમૂલગતો રમતિ, ન અજ્ઝોકાસગતો રમતિ; યેન યેન ગચ્છતિ, યત્થ યત્થ તિટ્ઠતિ, યત્થ યત્થ નિસીદતિ, યત્થ યત્થ નિપજ્જતિ; તત્થ તત્થ અનયબ્યસનં આપજ્જતિ. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. અટ્ઠમં.
૯. વેરમ્ભસુત્તં
૧૬૫. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… અધિગમાય. ઉપરિ, ભિક્ખવે, આકાસે વેરમ્ભા વેરમ્બા (સી॰ પી॰) નામ વાતા વાયન્તિ. તત્થ યો પક્ખી ગચ્છતિ તમેનં વેરમ્ભા વાતા ખિપન્તિ. તસ્સ વેરમ્ભવાતક્ખિત્તસ્સ અઞ્ઞેનેવ પાદા ગચ્છન્તિ, અઞ્ઞેન પક્ખા ગચ્છન્તિ, અઞ્ઞેન સીસં ગચ્છતિ, અઞ્ઞેન કાયો ગચ્છતિ. એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, ઇધેકચ્ચો ભિક્ખુ લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતો પરિયાદિણ્ણચિત્તો પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય ગામં વા નિગમં વા પિણ્ડાય પવિસતિ અરક્ખિતેનેવ કાયેન અરક્ખિતાય વાચાય અરક્ખિતેન ચિત્તેન, અનુપટ્ઠિતાય સતિયા, અસંવુતેહિ ઇન્દ્રિયેહિ. સો તત્થ પસ્સતિ માતુગામં દુન્નિવત્થં વા દુપ્પારુતં વા. તસ્સ માતુગામં દિસ્વા દુન્નિવત્થં વા દુપ્પારુતં વા રાગો ચિત્તં અનુદ્ધંસેતિ. સો રાગાનુદ્ધંસિતેન ચિત્તેન સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તતિ. તસ્સ અઞ્ઞે ચીવરં હરન્તિ, અઞ્ઞે પત્તં હરન્તિ, અઞ્ઞે નિસીદનં હરન્તિ, અઞ્ઞે સૂચિઘરં હરન્તિ, વેરમ્ભવાતક્ખિત્તસ્સેવ સકુણસ્સ. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. નવમં.
૧૦. સગાથકસુત્તં
૧૬૬. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… અધિગમાય. ઇધાહં, ભિક્ખવે, એકચ્ચં પુગ્ગલં પસ્સામિ સક્કારેન અભિભૂતં પરિયાદિણ્ણચિત્તં, કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં નિરયં ઉપપન્નં. ઇધ પનાહં, ભિક્ખવે , એકચ્ચં પુગ્ગલં પસ્સામિ અસક્કારેન અભિભૂતં પરિયાદિણ્ણચિત્તં, કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં નિરયં ઉપપન્નં. ઇધ પનાહં, ભિક્ખવે, એકચ્ચં પુગ્ગલં પસ્સામિ સક્કારેન ચ અસક્કારેન ચ તદુભયેન અભિભૂતં પરિયાદિણ્ણચિત્તં, કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં નિરયં ઉપપન્નં. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ.
ઇદમવોચ ભગવા. ઇદં વત્વાન સુગતો અથાપરં એતદવોચ સત્થા –
‘‘યસ્સ સક્કરિયમાનસ્સ, અસક્કારેન ચૂભયં;
સમાધિ ન વિકમ્પતિ, અપ્પમાણવિહારિનો અપ્પમાદવિહારિનો (પી॰ ક॰) અપ્પમાણોતિ હેત્થ ફલસમાધિ, ન સતિ.
‘‘તં ઝાયિનં સાતતિકં, સુખુમં દિટ્ઠિવિપસ્સકં;
ઉપાદાનક્ખયારામં, આહુ સપ્પુરિસો ઇતી’’તિ. દસમં;
પઠમો વગ્ગો.
તસ્સુદ્દાનં –
દારુણો બળિસં કુમ્મં, દીઘલોમિ ચ મીળ્હકં;
અસનિ દિદ્ધં સિઙ્ગાલં, વેરમ્ભેન સગાથકન્તિ.
૨. દુતિયવગ્ગો
૧. સુવણ્ણપાતિસુત્તં
૧૬૭. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… અધિગમાય. ઇધાહં, ભિક્ખવે, એકચ્ચં પુગ્ગલં એવં ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ પજાનામિ – ‘ન ચાયમાયસ્મા સુવણ્ણપાતિયાપિ રૂપિયચુણ્ણપરિપૂરાય હેતુ સમ્પજાનમુસા ભાસેય્યા’તિ. તમેનં પસ્સામિ અપરેન સમયેન લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતં પરિયાદિણ્ણચિત્તં સમ્પજાનમુસા ભાસન્તં. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. પઠમં.
૨. રૂપિયપાતિસુત્તં
૧૬૮. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… ઇધાહં, ભિક્ખવે, એકચ્ચં પુગ્ગલં એવં ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ પજાનામિ – ‘ન ચાયમાયસ્મા રૂપિયપાતિયાપિ સુવણ્ણચુણ્ણપરિપૂરાય હેતુ સમ્પજાનમુસા ભાસેય્યા’તિ. તમેનં પસ્સામિ અપરેન સમયેન લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતં પરિયાદિણ્ણચિત્તં સમ્પજાનમુસા ભાસન્તં. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. દુતિયં.
૩-૧૦. સુવણ્ણનિક્ખસુત્તાદિઅટ્ઠકં
૧૬૯. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘ઇધાહં , ભિક્ખવે, એકચ્ચં પુગ્ગલં એવં ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ પજાનામિ – ‘ન ચાયમાયસ્મા સુવણ્ણનિક્ખસ્સાપિ હેતુ…પે॰… સુવણ્ણનિક્ખસતસ્સાપિ હેતુ… સિઙ્ગીનિક્ખસ્સાપિ હેતુ… સિઙ્ગીનિક્ખસતસ્સાપિ હેતુ… પથવિયાપિ જાતરૂપપરિપૂરાય હેતુ… આમિસકિઞ્ચિક્ખહેતુપિ… જીવિતહેતુપિ… જનપદકલ્યાણિયાપિ હેતુ સમ્પજાનમુસા ભાસેય્યા’તિ. તમેનં પસ્સામિ અપરેન સમયેન લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતં પરિયાદિણ્ણચિત્તં સમ્પજાનમુસા ભાસન્તં. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. દસમં.
દુતિયો વગ્ગો.
તસ્સુદ્દાનં –
દ્વે પાતિ દ્વે સુવણ્ણા ચ, સિઙ્ગીહિ અપરે દુવે;
પથવી કિઞ્ચિક્ખજીવિતં, જનપદકલ્યાણિયા દસાતિ.
૩. તતિયવગ્ગો
૧. માતુગામસુત્તં
૧૭૦. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… ન તસ્સ, ભિક્ખવે, માતુગામો એકો એકસ્સ ચિત્તં પરિયાદાય તિટ્ઠતિ યસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ચિત્તં પરિયાદાય તિટ્ઠતિ. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો …પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. પઠમં.
૨. કલ્યાણીસુત્તં
૧૭૧. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… ન તસ્સ, ભિક્ખવે, જનપદકલ્યાણી એકા એકસ્સ ચિત્તં પરિયાદાય તિટ્ઠતિ યસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ચિત્તં પરિયાદાય તિટ્ઠતિ. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. દુતિયં.
૩. એકપુત્તકસુત્તં
૧૭૨. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… સદ્ધા, ભિક્ખવે, ઉપાસિકા એકપુત્તકં પિયં મનાપં એવં સમ્મા આયાચમાના આયાચેય્ય – ‘તાદિસો, તાત, ભવાહિ યાદિસો ચિત્તો ચ ગહપતિ હત્થકો ચ આળવકો’તિ. એસા, ભિક્ખવે , તુલા એતં પમાણં મમ સાવકાનં ઉપાસકાનં, યદિદં ચિત્તો ચ ગહપતિ હત્થકો ચ આળવકો. સચે ખો ત્વં, તાત, અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજસિ; તાદિસો, તાત, ભવાહિ યાદિસા સારિપુત્તમોગ્ગલ્લાનાતિ. એસા, ભિક્ખવે, તુલા એતં પમાણં મમ સાવકાનં ભિક્ખૂનં, યદિદં સારિપુત્તમોગ્ગલાના . મા ચ ખો ત્વં, તાત, સેખં અપ્પત્તમાનસં લાભસક્કારસિલોકો અનુપાપુણાતૂતિ. તઞ્ચે, ભિક્ખવે, ભિક્ખું સેખં અપ્પત્તમાનસં લાભસક્કારસિલોકો અનુપાપુણાતિ, સો તસ્સ હોતિ અન્તરાયાય. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. તતિયં.
૪. એકધીતુસુત્તં
૧૭૩. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… સદ્ધા ભિક્ખવે ઉપાસિકા એકં ધીતરં પિયં મનાપં એવં સમ્મા આયાચમાના આયાચેય્ય – ‘તાદિસા, અય્યે, ભવાહિ યાદિસા ખુજ્જુત્તરા ચ ઉપાસિકા વેળુકણ્ડકિયા વેળુકણ્ડકી (સી॰ છક્કઙ્ગુત્તરેપિ) ચ નન્દમાતા’તિ. એસા, ભિક્ખવે, તુલા એતં પમાણં મમ સાવિકાનં ઉપાસિકાનં, યદિદં ખુજ્જુત્તરા ચ ઉપાસિકા વેળુકણ્ડકિયા ચ નન્દમાતા. સચે ખો ત્વં, અય્યે, અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજસિ; તાદિસા, અય્યે, ભવાહિ યાદિસા ખેમા ચ ભિક્ખુની ઉપ્પલવણ્ણા ચાતિ. એસા, ભિક્ખવે, તુલા એતં પમાણં મમ સાવિકાનં ભિક્ખુનીનં, યદિદં ખેમા ચ ભિક્ખુની ઉપ્પલવણ્ણા ચ. મા ચ ખો ત્વં, અય્યે, સેખં અપ્પત્તમાનસં લાભસક્કારસિલોકો અનુપાપુણાતૂતિ. તં ચે, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનિં સેખં અપ્પત્તમાનસં લાભસક્કારસિલોકો અનુપાપુણાતિ, સો તસ્સા હોતિ અન્તરાયાય. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. ચતુત્થં.
૫. સમણબ્રાહ્મણસુત્તં
૧૭૪. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘યે હિ કેચિ, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા લાભસક્કારસિલોકસ્સ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ, ન મે તે, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા સમણેસુ વા સમણસમ્મતા બ્રાહ્મણેસુ વા બ્રાહ્મણસમ્મતા, ન ચ પન તે આયસ્મન્તા સામઞ્ઞત્થં વા બ્રહ્મઞ્ઞત્થં વા દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરન્તિ. યે ચ ખો કેચિ, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા લાભસક્કારસિલોકસ્સ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનન્તિ, તે ચ ખો મે, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા સમણેસુ ચેવ સમણસમ્મતા બ્રાહ્મણેસુ ચ બ્રાહ્મણસમ્મતા, તે ચ પનાયસ્મન્તો સામઞ્ઞત્થઞ્ચ બ્રહ્મઞ્ઞત્થઞ્ચ દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરન્તી’’તિ. પઞ્ચમં.
૬. દુતિયસમણબ્રાહ્મણસુત્તં
૧૭૫. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘યે હિ કેચિ, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા લાભસક્કારસિલોકસ્સ સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ…પે॰… પજાનન્તિ…પે॰… સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરન્તી’’તિ. છટ્ઠં.
૭. તતિયસમણબ્રાહ્મણસુત્તં
૧૭૬. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘યે હિ કેચિ, ભિક્ખવે, સમણા વા બ્રાહ્મણા વા લાભસક્કારસિલોકં યથાભૂતં નપ્પજાનન્તિ, લાભસક્કારસિલોકસમુદયં નપ્પજાનન્તિ, લાભસક્કારસિલોકનિરોધં નપ્પજાનન્તિ, લાભસક્કારસિલોકનિરોધગામિનિં પટિપદં નપ્પજાનન્તિ …પે॰… પજાનન્તિ…પે॰… સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરન્તી’’તિ. સત્તમં.
૮. છવિસુત્તં
૧૭૭. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો. લાભસક્કારસિલોકો , ભિક્ખવે, છવિં છિન્દતિ, છવિં છેત્વા ચમ્મં છિન્દતિ, ચમ્મં છેત્વા મંસં છિન્દતિ, મંસં છેત્વા ન્હારું છિન્દતિ, ન્હારું છેત્વા અટ્ઠિં છિન્દતિ, અટ્ઠિં છેત્વા અટ્ઠિમિઞ્જં આહચ્ચ તિટ્ઠતિ. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. અટ્ઠમં.
૯. રજ્જુસુત્તં
૧૭૮. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો. લાભસક્કારસિલોકો, ભિક્ખવે, છવિં છિન્દતિ, છવિં છેત્વા ચમ્મં છિન્દતિ, ચમ્મં છેત્વા મંસં છિન્દતિ, મંસં છેત્વા ન્હારું છિન્દતિ, ન્હારું છેત્વા અટ્ઠિં છિન્દતિ, અટ્ઠિં છેત્વા અટ્ઠિમિઞ્જં આહચ્ચ તિટ્ઠતિ’’.
‘‘સેય્યથાપિ , ભિક્ખવે, બલવા પુરિસો દળ્હાય વાળરજ્જુયા જઙ્ઘં વેઠેત્વા ઘંસેય્ય. સા છવિં છિન્દેય્ય, છવિં છેત્વા ચમ્મં છિન્દેય્ય, ચમ્મં છેત્વા મંસં છિન્દેય્ય, મંસં છેત્વા ન્હારું છિન્દેય્ય, ન્હારું છેત્વા અટ્ઠિં છિન્દેય્ય, અટ્ઠિં છેત્વા અટ્ઠિમિઞ્જં આહચ્ચ તિટ્ઠેય્ય. એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો છવિં છિન્દતિ, છવિં છેત્વા ચમ્મં છિન્દતિ, ચમ્મં છેત્વા મંસં છિન્દતિ, મંસં છેત્વા ન્હારું છિન્દતિ, ન્હારું છેત્વા અટ્ઠિં છિન્દતિ, અટ્ઠિં છેત્વા અટ્ઠિંમિઞ્જં આહચ્ચ તિટ્ઠતિ. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. નવમં.
૧૦. ભિક્ખુસુત્તં
૧૭૯. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘યોપિ સો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અરહં ખીણાસવો તસ્સપાહં લાભસક્કારસિલોકો અન્તરાયાય વદામી’’તિ. એવં વુત્તે, આયસ્મા આનન્દો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘કિસ્સ પન, ભન્તે, ખીણાસવસ્સ ભિક્ખુનો લાભસક્કારસિલોકો અન્તરાયાયા’’તિ? ‘‘યા હિસ્સ સા, આનન્દ, અકુપ્પા ચેતોવિમુત્તિ નાહં તસ્સા લાભસક્કારસિલોકં અન્તરાયાય વદામિ. યે ચ ખ્વસ્સ, આનન્દ, અપ્પમત્તસ્સ આતાપિનો પહિતત્તસ્સ વિહરતો દિટ્ઠધમ્મસુખવિહારા અધિગતા તેસાહમસ્સ લાભસક્કારસિલોકં અન્તરાયાય વદામિ. એવં દારુણો ખો, આનન્દ, લાભસક્કારસિલોકો કટુકો ફરુસો અન્તરાયિકો અનુત્તરસ્સ યોગક્ખેમસ્સ અધિગમાય. તસ્માતિહાનન્દ, એવં સિક્ખિતબ્બં – ‘ઉપ્પન્નં લાભસક્કારસિલોકં પજહિસ્સામ, ન ચ નો ઉપ્પન્નો લાભસક્કારસિલોકો ચિત્તં પરિયાદાય ઠસ્સતી’તિ. એવઞ્હિ વો, આનન્દ, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. દસમં.
તતિયો વગ્ગો.
તસ્સુદ્દાનં –
માતુગામો ચ કલ્યાણી, પુત્તો ચ એકધીતુ ચ;
સમણબ્રાહ્મણા તીણિ, છવિ રજ્જુ ચ ભિક્ખુનાતિ.
૪. ચતુત્થવગ્ગો
૧. ભિન્દિસુત્તં
૧૮૦. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો. લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતો પરિયાદિણ્ણચિત્તો, ભિક્ખવે, દેવદત્તો સઙ્ઘં ભિન્દિ. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. પઠમં.
૨. કુસલમૂલસુત્તં
૧૮૧. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો. લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતસ્સ પરિયાદિણ્ણચિત્તસ્સ, ભિક્ખવે, દેવદત્તસ્સ કુસલમૂલં સમુચ્છેદમગમા. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. દુતિયં.
૩. કુસલધમ્મસુત્તં
૧૮૨. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો. લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતસ્સ પરિયાદિણ્ણચિત્તસ્સ, ભિક્ખવે, દેવદત્તસ્સ કુસલો ધમ્મો સમુચ્છેદમગમા. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. તતિયં.
૪. સુક્કધમ્મસુત્તં
૧૮૩. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો. લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતસ્સ પરિયાદિણ્ણચિત્તસ્સ, ભિક્ખવે, દેવદત્તસ્સ સુક્કો ધમ્મો સમુચ્છેદમગમા. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ . ચતુત્થં.
૫. અચિરપક્કન્તસુત્તં
૧૮૪. એકં સમયં ભગવા રાજગહે વિહરતિ ગિજ્ઝકૂટે પબ્બતે અચિરપક્કન્તે દેવદત્તે. તત્ર ખો ભગવા દેવદત્તં આરબ્ભ ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘અત્તવધાય, ભિક્ખવે, દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ઉદપાદિ, પરાભવાય દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ઉદપાદિ’’.
‘‘સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, કદલી અત્તવધાય ફલં દેતિ, પરાભવાય ફલં દેતિ; એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, અત્તવધાય દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ઉદપાદિ, પરાભવાય દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ઉદપાદિ.
‘‘સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, વેળુ અત્તવધાય ફલં દેતિ, પરાભવાય ફલં દેતિ; એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, અત્તવધાય દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ઉદપાદિ, પરાભવાય દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ઉદપાદિ.
‘‘સેય્યથાપિ , ભિક્ખવે, નળો અત્તવધાય ફલં દેતિ, પરાભવાય ફલં દેતિ; એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, અત્તવધાય દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ઉદપાદિ, પરાભવાય દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ઉદપાદિ.
‘‘સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, અસ્સતરી અત્તવધાય ગબ્ભં ગણ્હાતિ, પરાભવાય ગબ્ભં ગણ્હાતિ; એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, અત્તવધાય દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ઉદપાદિ, પરાભવાય દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકો ઉદપાદિ. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો. એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ.
ઇદમવોચ ભગવા. ઇદં વત્વાન સુગતો અથાપરં એતદવોચ સત્થા –
‘‘ફલં વે કદલિં હન્તિ, ફલં વેળું ફલં નળં;
સક્કારો કાપુરિસં હન્તિ, ગબ્ભો અસ્સતરિં યથાતિ’’. પઞ્ચમં;
૬. પઞ્ચરથસતસુત્તં
૧૮૫. રાજગહે વિહરતિ વેળુવને કલન્દકનિવાપે. તેન ખો પન સમયેન દેવદત્તસ્સ અજાતસત્તુકુમારો પઞ્ચહિ રથસતેહિ સાયં પાતં ઉપટ્ઠાનં ગચ્છતિ, પઞ્ચ ચ થાલિપાકસતાનિ ભત્તાભિહારો અભિહરીયતિ. અથ ખો સમ્બહુલા ભિક્ખૂ યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ. એકમન્તં નિસિન્ના ખો તે ભિક્ખૂ ભગવન્તં એતદવોચું – ‘‘દેવદત્તસ્સ, ભન્તે, અજાતસત્તુકુમારો પઞ્ચહિ રથસતેહિ સાયં પાતં ઉપટ્ઠાનં ગચ્છતિ, પઞ્ચ ચ થાલિપાકસતાનિ ભત્તાભિહારો અભિહરીયતી’’તિ. ‘‘મા, ભિક્ખવે, દેવદત્તસ્સ લાભસક્કારસિલોકં પિહયિત્થ. યાવકીવઞ્ચ, ભિક્ખવે, દેવદત્તસ્સ અજાતસત્તુકુમારો પઞ્ચહિ રથસતેહિ સાયં પાતં ઉપટ્ઠાનં ગમિસ્સતિ, પઞ્ચ ચ થાલિપાકસતાનિ ભત્તાભિહારો આહરીયિસ્સતિ, હાનિયેવ, ભિક્ખવે, દેવદત્તસ્સ પાટિકઙ્ખા કુસલેસુ ધમ્મેસુ, નો વુદ્ધિ’’.
‘‘સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, ચણ્ડસ્સ કુક્કુરસ્સ નાસાય પિત્તં ભિન્દેય્યું , એવઞ્હિ સો, ભિક્ખવે , કુક્કુરો ભિય્યોસોમત્તાય ચણ્ડતરો અસ્સ; એવમેવ, ભિક્ખવે, યાવકીવઞ્ચ દેવદત્તસ્સ અજાતસત્તુકુમારો પઞ્ચહિ રથસતેહિ સાયં પાતં ઉપટ્ઠાનં ગમિસ્સતિ, પઞ્ચ ચ થાલિપાકસતાનિ ભત્તાભિહારો આહરીયિસ્સતિ, હાનિયેવ, ભિક્ખવે, દેવદત્તસ્સ પાટિકઙ્ખા કુસલેસુ ધમ્મેસુ, નો વુદ્ધિ. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો…પે॰… એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. છટ્ઠં.
૭. માતુસુત્તં
૧૮૬. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો કટુકો ફરુસો અન્તરાયિકો અનુત્તરસ્સ યોગક્ખેમસ્સ અધિગમાય. ઇધાહં , ભિક્ખવે, એકચ્ચં પુગ્ગલં એવં ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ પજાનામિ – ‘ન ચાયમાયસ્મા માતુપિ હેતુ સમ્પજાનમુસા ભાસેય્યા’તિ. તમેનં પસ્સામિ અપરેન સમયેન લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતં પરિયાદિણ્ણચિત્તં સમ્પજાનમુસા ભાસન્તં. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો કટુકો ફરુસો અન્તરાયિકો અનુત્તરસ્સ યોગક્ખેમસ્સ અધિગમાય. તસ્માતિહ, ભિક્ખવે, એવં સિક્ખિતબ્બં – ‘ઉપ્પન્નં લાભસક્કારસિલોકં પજહિસ્સામ. ન ચ નો ઉપ્પન્નો લાભસક્કારસિલોકો ચિત્તં પરિયાદાય ઠસ્સતી’તિ. એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. સત્તમં.
૮-૧૩. પિતુસુત્તાદિછક્કં
૧૮૭. સાવત્થિયં વિહરતિ…પે॰… ‘‘દારુણો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો કટુકો ફરુસો અન્તરાયિકો અનુત્તરસ્સ યોગક્ખેમસ્સ અધિગમાય. ઇધાહં , ભિક્ખવે, એકચ્ચં પુગ્ગલં એવં ચેતસા ચેતો પરિચ્ચ પજાનામિ – ‘ન ચાયમાયસ્મા પિતુપિ હેતુ…પે॰… ભાતુપિ હેતુ… ભગિનિયાપિ હેતુ… પુત્તસ્સપિ હેતુ… ધીતુયાપિ હેતુ… પજાપતિયાપિ હેતુ સમ્પજાનમુસા ભાસેય્યા’તિ. તમેનં પસ્સામિ અપરેન સમયેન લાભસક્કારસિલોકેન અભિભૂતં પરિયાદિણ્ણચિત્તં સમ્પજાનમુસા ભાસન્તં. એવં દારુણો ખો, ભિક્ખવે, લાભસક્કારસિલોકો કટુકો ફરુસો અન્તરાયિકો અનુત્તરસ્સ યોગક્ખેમસ્સ અધિગમાય. તસ્માતિહ, ભિક્ખવે, એવં સિક્ખિતબ્બં – ‘ઉપ્પન્નં લાભસક્કારસિલોકં પજહિસ્સામ, ન ચ નો ઉપ્પન્નો લાભસક્કારસિલોકો ચિત્તં પરિયાદાય ઠસ્સતી’તિ. એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ. તેરસમં.
ચતુત્થો વગ્ગો.
તસ્સુદ્દાનં –
ભિન્દિ મૂલં દુવે ધમ્મા, પક્કન્તં રથ માતરિ;
પિતા ભાતા ચ ભગિની, પુત્તો ધીતા પજાપતીતિ.
લાભસક્કારસંયુત્તં સમત્તં.