૯. સીતિવગ્ગો
૧. સીતિભાવસુત્તં
૮૫. ‘‘છહિ , ભિક્ખવે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતો ભિક્ખુ અભબ્બો અનુત્તરં સીતિભાવં સચ્છિકાતું. કતમેહિ છહિ વિસુદ્ધિ॰ ૧.૬૪ આદયો વિત્થારો? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ યસ્મિં સમયે ચિત્તં નિગ્ગહેતબ્બં તસ્મિં સમયે ચિત્તં ન નિગ્ગણ્હાતિ, યસ્મિં સમયે ચિત્તં પગ્ગહેતબ્બં તસ્મિં સમયે ચિત્તં ન પગ્ગણ્હાતિ, યસ્મિં સમયે ચિત્તં સમ્પહંસિતબ્બં તસ્મિં સમયે ચિત્તં ન સમ્પહંસેતિ, યસ્મિં સમયે ચિત્તં અજ્ઝુપેક્ખિતબ્બં તસ્મિં સમયે ચિત્તં ન અજ્ઝુપેક્ખતિ, હીનાધિમુત્તિકો ચ હોતિ, સક્કાયાભિરતો ચ. ઇમેહિ ખો, ભિક્ખવે, છહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો ભિક્ખુ અભબ્બો અનુત્તરં સીતિભાવં સચ્છિકાતું.
‘‘છહિ, ભિક્ખવે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતો ભિક્ખુ ભબ્બો અનુત્તરં સીતિભાવં સચ્છિકાતું. કતમેહિ છહિ? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ યસ્મિં સમયે ચિત્તં નિગ્ગહેતબ્બં તસ્મિં સમયે ચિત્તં નિગ્ગણ્હાતિ, યસ્મિં સમયે ચિત્તં પગ્ગહેતબ્બં તસ્મિં સમયે ચિત્તં પગ્ગણ્હાતિ, યસ્મિં સમયે ચિત્તં સમ્પહંસિતબ્બં તસ્મિં સમયે ચિત્તં સમ્પહંસેતિ, યસ્મિં સમયે ચિત્તં અજ્ઝુપેક્ખિતબ્બં તસ્મિં સમયે ચિત્તં અજ્ઝુપેક્ખતિ, પણીતાધિમુત્તિકો ચ હોતિ, નિબ્બાનાભિરતો ચ. ઇમેહિ ખો, ભિક્ખવે, છહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો ભિક્ખુ ભબ્બો અનુત્તરં સીતિભાવં સચ્છિકાતુ’’ન્તિ. પઠમં.
૨. આવરણસુત્તં
૮૬. ‘‘છહિ, ભિક્ખવે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તોપિ સદ્ધમ્મં અભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્તં. કતમેહિ છહિ ? કમ્માવરણતાય સમન્નાગતો હોતિ, કિલેસાવરણતાય સમન્નાગતો હોતિ, વિપાકાવરણતાય સમન્નાગતો હોતિ, અસ્સદ્ધો ચ હોતિ, અચ્છન્દિકો ચ, દુપ્પઞ્ઞો ચ. ઇમેહિ ખો, ભિક્ખવે, છહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તોપિ સદ્ધમ્મં અભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્તં.
‘‘છહિ , ભિક્ખવે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તો સદ્ધમ્મં ભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્તં. કતમેહિ છહિ? ન કમ્માવરણતાય સમન્નાગતો હોતિ, ન કિલેસાવરણતાય સમન્નાગતો હોતિ, ન વિપાકાવરણતાય સમન્નાગતો હોતિ, સદ્ધો ચ હોતિ, છન્દિકો ચ, પઞ્ઞવા ચ. ઇમેહિ ખો, ભિક્ખવે, છહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તો સદ્ધમ્મં ભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્ત’’ન્તિ. દુતિયં.
૩. વોરોપિતસુત્તં
૮૭. ‘‘છહિ, ભિક્ખવે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તોપિ સદ્ધમ્મં અભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્તં. કતમેહિ છહિ? માતા જીવિતા વોરોપિતા હોતિ, પિતા જીવિતા વોરોપિતો હોતિ, અરહં અરહા (સ્યા॰ કં॰), અરહન્તો (ક॰) જીવિતા વોરોપિતો હોતિ, તથાગતસ્સ દુટ્ઠેન ચિત્તેન લોહિતં ઉપ્પાદિતં હોતિ, સઙ્ઘો ભિન્નો હોતિ, દુપ્પઞ્ઞો હોતિ જળો એળમૂગો. ઇમેહિ ખો, ભિક્ખવે, છહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તોપિ સદ્ધમ્મં અભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્તં.
‘‘છહિ, ભિક્ખવે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તો સદ્ધમ્મં ભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્તં. કતમેહિ છહિ? ન માતા જીવિતા વોરોપિતા હોતિ, ન પિતા જીવિતા વોરોપિતો હોતિ, ન અરહં જીવિતા વોરોપિતો હોતિ, ન તથાગતસ્સ દુટ્ઠેન ચિત્તેન લોહિતં ઉપ્પાદિતં હોતિ, ન સઙ્ઘો ભિન્નો હોતિ, પઞ્ઞવા હોતિ અજળો અનેળમૂગો. ઇમેહિ ખો, ભિક્ખવે, છહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તો સદ્ધમ્મં ભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્ત’’ન્તિ. તતિયં.
૪. સુસ્સૂસતિસુત્તં
૮૮. ‘‘છહિ, ભિક્ખવે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તોપિ સદ્ધમ્મં અભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્તં. કતમેહિ છહિ? તથાગતપ્પવેદિતે ધમ્મવિનયે દેસિયમાને ન સુસ્સૂસતિ, ન સોતં ઓદહતિ, ન અઞ્ઞા ચિત્તં ઉપટ્ઠાપેતિ ઉપટ્ઠપેતિ (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰), અનત્થં ગણ્હાતિ, અત્થં રિઞ્ચતિ, અનનુલોમિકાય ખન્તિયા સમન્નાગતો હોતિ. ઇમેહિ ખો, ભિક્ખવે, છહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તોપિ સદ્ધમ્મં અભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્તં.
‘‘છહિ , ભિક્ખવે, ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તો સદ્ધમ્મં ભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્તં. કતમેહિ છહિ? તથાગતપ્પવેદિતે ધમ્મવિનયે દેસિયમાને સુસ્સૂસતિ, સોતં ઓદહતિ, અઞ્ઞા ચિત્તં ઉપટ્ઠાપેતિ, અત્થં ગણ્હાતિ, અનત્થં રિઞ્ચતિ, અનુલોમિકાય ખન્તિયા સમન્નાગતો હોતિ. ઇમેહિ ખો, ભિક્ખવે, છહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો સુણન્તો સદ્ધમ્મં ભબ્બો નિયામં ઓક્કમિતું કુસલેસુ ધમ્મેસુ સમ્મત્ત’’ન્તિ. ચતુત્થં.
૫. અપ્પહાયસુત્તં
૮૯. ‘‘છ , ભિક્ખવે, ધમ્મે અપ્પહાય અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પદં સચ્છિકાતું. કતમે છ? સક્કાયદિટ્ઠિં, વિચિકિચ્છં, સીલબ્બતપરામાસં, અપાયગમનીયં રાગં, અપાયગમનીયં દોસં, અપાયગમનીયં મોહં. ઇમે ખો, ભિક્ખવે, છ ધમ્મે અપ્પહાય અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પદં સચ્છિકાતું.
‘‘છ, ભિક્ખવે, ધમ્મે પહાય ભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પદં સચ્છિકાતું. કતમે છ? સક્કાયદિટ્ઠિં, વિચિકિચ્છં, સીલબ્બતપરામાસં, અપાયગમનીયં રાગં, અપાયગમનીયં દોસં, અપાયગમનીયં મોહં. ઇમે ખો, ભિક્ખવે, છ ધમ્મે પહાય ભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પદં સચ્છિકાતુ’’ન્તિ. પઞ્ચમં.
૬. પહીનસુત્તં
૯૦. ‘‘છયિમે , ભિક્ખવે, ધમ્મા દિટ્ઠિસમ્પન્નસ્સ પુગ્ગલસ્સ પહીના. કતમે છ? સક્કાયદિટ્ઠિ, વિચિકિચ્છા, સીલબ્બતપરામાસો, અપાયગમનીયો રાગો, અપાયગમનીયો દોસો, અપાયગમનીયો મોહો. ઇમે ખો, ભિક્ખવે, છ ધમ્મા દિટ્ઠિસમ્પન્નસ્સ પુગ્ગલસ્સ પહીના’’તિ. છટ્ઠં.
૭. અભબ્બસુત્તં
૯૧. ‘‘છ , ભિક્ખવે, ધમ્મે અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો ઉપ્પાદેતું . કતમે છ? સક્કાયદિટ્ઠિં, વિચિકિચ્છં, સીલબ્બતપરામાસં, અપાયગમનીયં રાગં, અપાયગમનીયં દોસં, અપાયગમનીયં મોહં. ઇમે ખો, ભિક્ખવે, છ ધમ્મે અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો ઉપ્પાદેતુ’’ન્તિ. સત્તમં.
૮. પઠમઅભબ્બટ્ઠાનસુત્તં
૯૨. ‘‘છયિમાનિ, ભિક્ખવે, અભબ્બટ્ઠાનાનિ. કતમાનિ છ? અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો સત્થરિ અગારવો વિહરિતું અપ્પતિસ્સો, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો ધમ્મે અગારવો વિહરિતું અપ્પતિસ્સો, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો સઙ્ઘે અગારવો વિહરિતું અપ્પતિસ્સો, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો સિક્ખાય અગારવો વિહરિતું અપ્પતિસ્સો, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો અનાગમનીયં વત્થું પચ્ચાગન્તું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો અટ્ઠમં ભવં નિબ્બત્તેતું. ઇમાનિ ખો, ભિક્ખવે, છ અભબ્બટ્ઠાનાની’’તિ. અટ્ઠમં.
૯. દુતિયઅભબ્બટ્ઠાનસુત્તં
૯૩. ‘‘છયિમાનિ, ભિક્ખવે, અભબ્બટ્ઠાનાનિ. કતમાનિ છ? અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો કઞ્ચિ કિઞ્ચિ (ક॰) વિભ॰ ૮૦૯; મ॰ નિ॰ ૩.૧૨૭ સઙ્ખારં નિચ્ચતો ઉપગન્તું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો કઞ્ચિ સઙ્ખારં સુખતો ઉપગન્તું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો કઞ્ચિ ધમ્મં અત્તતો ઉપગન્તું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો આનન્તરિયં કમ્મં આનન્તરિયકમ્મં (સી॰), અનન્તરિયકમ્મં (સ્યા॰ પી॰) અ॰ નિ॰ ૪.૧૬૨ પસ્સિતબ્બં કાતું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો કોતૂહલમઙ્ગલેન સુદ્ધિં પચ્ચાગન્તું , અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો ઇતો બહિદ્ધા દક્ખિણેય્યં ગવેસિતું. ઇમાનિ ખો, ભિક્ખવે, છ અભબ્બટ્ઠાનાની’’તિ. નવમં.
૧૦. તતિયઅભબ્બટ્ઠાનસુત્તં
૯૪. ‘‘છયિમાનિ, ભિક્ખવે, અભબ્બટ્ઠાનાનિ. કતમાનિ છ? અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો માતરં જીવિતા વોરોપેતું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો પિતરં જીવિતા વોરોપેતું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો અરહન્તં જીવિતા વોરોપેતું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો તથાગતસ્સ દુટ્ઠેન ચિત્તેન લોહિતં ઉપ્પાદેતું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો સઙ્ઘં ભિન્દિતું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો અઞ્ઞં સત્થારં ઉદ્દિસિતું. ઇમાનિ ખો, ભિક્ખવે, છ અભબ્બટ્ઠાનાની’’તિ. દસમં.
૧૧. ચતુત્થઅભબ્બટ્ઠાનસુત્તં
૯૫. ‘‘છયિમાનિ , ભિક્ખવે, અભબ્બટ્ઠાનાનિ. કતમાનિ છ? અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો સયંકતં સુખદુક્ખં પચ્ચાગન્તું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો પરંકતં પરકતં (સી॰ સ્યા॰) સુખદુક્ખં પચ્ચાગન્તું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો સયંકતઞ્ચ પરંકતઞ્ચ સુખદુક્ખં પચ્ચાગન્તું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો અસયંકારં અધિચ્ચસમુપ્પન્નં સુખદુક્ખં પચ્ચાગન્તું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો અપરંકારં અધિચ્ચસમુપ્પન્નં સુખદુક્ખં પચ્ચાગન્તું, અભબ્બો દિટ્ઠિસમ્પન્નો પુગ્ગલો અસયંકારઞ્ચ અપરંકારઞ્ચ અધિચ્ચસમુપ્પન્નં સુખદુક્ખં પચ્ચાગન્તું. તં કિસ્સ હેતુ? તથા હિસ્સ, ભિક્ખવે, દિટ્ઠિસમ્પન્નસ્સ પુગ્ગલસ્સ હેતુ ચ સુદિટ્ઠો હેતુસમુપ્પન્ના ચ ધમ્મા. ઇમાનિ ખો, ભિક્ખવે, છ અભબ્બટ્ઠાનાની’’તિ. એકાદસમં.
સીતિવગ્ગો નવમો. ચતુત્થો (સ્યા॰ ક॰)
તસ્સુદ્દાનં –
સીતિભાવં આવરણં, વોરોપિતા સુસ્સૂસતિ;
અપ્પહાય પહીનાભબ્બો, તટ્ઠાના ચતુરોપિ ચાતિ.