૨૬. બ્રાહ્મણવગ્ગો
૩૮૩.
છિન્દ સોતં પરક્કમ્મ, કામે પનુદ બ્રાહ્મણ;
સઙ્ખારાનં ખયં ઞત્વા, અકતઞ્ઞૂસિ બ્રાહ્મણ.
૩૮૪.
યદા દ્વયેસુ ધમ્મેસુ, પારગૂ હોતિ બ્રાહ્મણો;
અથસ્સ સબ્બે સંયોગા, અત્થં ગચ્છન્તિ જાનતો.
૩૮૫.
યસ્સ પારં અપારં વા, પારાપારં ન વિજ્જતિ;
વીતદ્દરં વિસંયુત્તં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૩૮૬.
ઝાયિં વિરજમાસીનં, કતકિચ્ચમનાસવં;
ઉત્તમત્થમનુપ્પત્તં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૩૮૭.
દિવા
સન્નદ્ધો ખત્તિયો તપતિ, ઝાયી તપતિ બ્રાહ્મણો;
અથ સબ્બમહોરત્તિં
૩૮૮.
બાહિતપાપોતિ
પબ્બાજયમત્તનો મલં, તસ્મા ‘‘પબ્બજિતો’’તિ વુચ્ચતિ.
૩૮૯.
ન
ધી
૩૯૦.
ન બ્રાહ્મણસ્સેતદકિઞ્ચિ સેય્યો, યદા નિસેધો મનસો પિયેહિ;
યતો યતો હિંસમનો નિવત્તતિ, તતો તતો સમ્મતિમેવ દુક્ખં.
૩૯૧.
યસ્સ કાયેન વાચાય, મનસા નત્થિ દુક્કટં;
સંવુતં તીહિ ઠાનેહિ, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૩૯૨.
યમ્હા ધમ્મં વિજાનેય્ય, સમ્માસમ્બુદ્ધદેસિતં;
સક્કચ્ચં તં નમસ્સેય્ય, અગ્ગિહુત્તંવ બ્રાહ્મણો.
૩૯૩.
ન જટાહિ ન ગોત્તેન, ન જચ્ચા હોતિ બ્રાહ્મણો;
યમ્હિ સચ્ચઞ્ચ ધમ્મો ચ, સો સુચી સો ચ બ્રાહ્મણો.
૩૯૪.
કિં
અબ્ભન્તરં તે ગહનં, બાહિરં પરિમજ્જસિ.
૩૯૫.
પંસુકૂલધરં જન્તું, કિસં ધમનિસન્થતં;
એકં વનસ્મિં ઝાયન્તં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૩૯૬.
ન
ભોવાદિ નામ સો હોતિ, સચે હોતિ સકિઞ્ચનો;
અકિઞ્ચનં અનાદાનં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૩૯૭.
સબ્બસંયોજનં છેત્વા, યો વે ન પરિતસ્સતિ;
સઙ્ગાતિગં
૩૯૮.
છેત્વા
ઉક્ખિત્તપલિઘં બુદ્ધં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૩૯૯.
અક્કોસં વધબન્ધઞ્ચ, અદુટ્ઠો યો તિતિક્ખતિ;
ખન્તીબલં બલાનીકં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૦૦.
અક્કોધનં વતવન્તં, સીલવન્તં અનુસ્સદં;
દન્તં અન્તિમસારીરં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૦૧.
વારિ
યો ન લિમ્પતિ
૪૦૨.
યો દુક્ખસ્સ પજાનાતિ, ઇધેવ ખયમત્તનો;
પન્નભારં વિસંયુત્તં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૦૩.
ગમ્ભીરપઞ્ઞં મેધાવિં, મગ્ગામગ્ગસ્સ કોવિદં;
ઉત્તમત્થમનુપ્પત્તં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૦૪.
અસંસટ્ઠં
અનોકસારિમપ્પિચ્છં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૦૫.
નિધાય દણ્ડં ભૂતેસુ, તસેસુ થાવરેસુ ચ;
યો ન હન્તિ ન ઘાતેતિ, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૦૬.
અવિરુદ્ધં વિરુદ્ધેસુ, અત્તદણ્ડેસુ નિબ્બુતં;
સાદાનેસુ અનાદાનં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૦૭.
યસ્સ રાગો ચ દોસો ચ, માનો મક્ખો ચ પાતિતો;
સાસપોરિવ
૪૦૮.
અકક્કસં
યાય નાભિસજે કઞ્ચિ
૪૦૯.
યોધ દીઘં વ રસ્સં વા, અણું થૂલં સુભાસુભં;
લોકે અદિન્નં નાદિયતિ
૪૧૦.
આસા યસ્સ ન વિજ્જન્તિ, અસ્મિં લોકે પરમ્હિ ચ;
નિરાસાસં
૪૧૧.
યસ્સાલયા ન વિજ્જન્તિ, અઞ્ઞાય અકથંકથી;
અમતોગધમનુપ્પત્તં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૧૨.
યોધ પુઞ્ઞઞ્ચ પાપઞ્ચ, ઉભો સઙ્ગમુપચ્ચગા;
અસોકં વિરજં સુદ્ધં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૧૩.
ચન્દંવ વિમલં સુદ્ધં, વિપ્પસન્નમનાવિલં;
નન્દીભવપરિક્ખીણં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૧૪.
યોમં
તિણ્ણો પારગતો
અનુપાદાય નિબ્બુતો, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૧૫.
યોધ
કામભવપરિક્ખીણં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં
૪૧૬.
યોધ તણ્હં પહન્ત્વાન, અનાગારો પરિબ્બજે;
તણ્હાભવપરિક્ખીણં
૪૧૭.
હિત્વા
સબ્બયોગવિસંયુત્તં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૧૮.
હિત્વા રતિઞ્ચ અરતિઞ્ચ, સીતિભૂતં નિરૂપધિં;
સબ્બલોકાભિભું વીરં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૧૯.
ચુતિં યો વેદિ સત્તાનં, ઉપપત્તિઞ્ચ સબ્બસો;
અસત્તં સુગતં બુદ્ધં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૨૦.
યસ્સ ગતિં ન જાનન્તિ, દેવા ગન્ધબ્બમાનુસા;
ખીણાસવં અરહન્તં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૨૧.
યસ્સ
અકિઞ્ચનં અનાદાનં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
૪૨૨.
ઉસભં
અનેજં ન્હાતકં
૪૨૩.
પુબ્બેનિવાસં યો વેદિ, સગ્ગાપાયઞ્ચ પસ્સતિ,
અથો જાતિક્ખયં પત્તો, અભિઞ્ઞાવોસિતો મુનિ;
સબ્બવોસિતવોસાનં, તમહં બ્રૂમિ બ્રાહ્મણં.
બ્રાહ્મણવગ્ગો છબ્બીસતિમો નિટ્ઠિતો.
(એત્તાવતા
સતેવીસચતુસ્સતા, ચતુસચ્ચવિભાવિના;
સતત્તયઞ્ચ વત્થૂનં, પઞ્ચાધિકં સમુટ્ઠિતાતિ)
ધમ્મપદે વગ્ગાનમુદ્દાનં –
યમકપ્પમાદો
અરહન્તો સહસ્સઞ્ચ, પાપં દણ્ડેન તે દસ.
જરા
કોધો મલઞ્ચ ધમ્મટ્ઠો, મગ્ગવગ્ગેન વીસતિ.
પકિણ્ણં નિરયો નાગો, તણ્હા ભિક્ખુ ચ બ્રાહ્મણો;
એતે છબ્બીસતિ વગ્ગા, દેસિતાદિચ્ચબન્ધુના.
ગાથાનમુદ્દાનં –
યમકે વીસતિ ગાથા, અપ્પમાદમ્હિ દ્વાદસ;
એકાદસ ચિત્તવગ્ગે, પુપ્ફવગ્ગમ્હિ સોળસ.
બાલે ચ સોળસ ગાથા, પણ્ડિતમ્હિ ચતુદ્દસ;
અરહન્તે દસ ગાથા, સહસ્સે હોન્તિ સોળસ.
તેરસ પાપવગ્ગમ્હિ, દણ્ડમ્હિ દસ સત્ત ચ;
એકાદસ જરા વગ્ગે, અત્તવગ્ગમ્હિ તા દસ.
દ્વાદસ
સુખે ચ પિયવગ્ગે ચ, ગાથાયો હોન્તિ દ્વાદસ.
ચુદ્દસ કોધવગ્ગમ્હિ, મલવગ્ગેકવીસતિ;
સત્તરસ ચ ધમ્મટ્ઠે, મગ્ગવગ્ગે સત્તરસ.
પકિણ્ણે સોળસ ગાથા, નિરયે નાગે ચ ચુદ્દસ;
છબ્બીસ તણ્હાવગ્ગમ્હિ, તેવીસ ભિક્ખુવગ્ગિકા.
એકતાલીસગાથાયો, બ્રાહ્મણે વગ્ગમુત્તમે;
ગાથાસતાનિ ચત્તારિ, તેવીસ ચ પુનાપરે;
ધમ્મપદે નિપાતમ્હિ, દેસિતાદિચ્ચબન્ધુનાતિ.
ધમ્મપદપાળિ નિટ્ઠિતા.