૨૧. મહાનિપાતો
૧. વઙ્ગીસત્થેરગાથા
૧૨૧૮.
‘‘નિક્ખન્તં
વિતક્કા ઉપધાવન્તિ, પગબ્ભા કણ્હતો ઇમે.
૧૨૧૯.
‘‘ઉગ્ગપુત્તા મહિસ્સાસા, સિક્ખિતા દળ્હધમ્મિનો
સમન્તા પરિકિરેય્યું, સહસ્સં અપલાયિનં.
૧૨૨૦.
‘‘સચેપિ એત્તકા
નેવ મં બ્યાધયિસ્સન્તિ
૧૨૨૧.
‘‘સક્ખી
નિબ્બાનગમનં મગ્ગં, તત્થ મે નિરતો મનો.
૧૨૨૨.
‘‘એવં ચે મં વિહરન્તં, પાપિમ ઉપગચ્છસિ;
તથા મચ્ચુ કરિસ્સામિ, ન મે મગ્ગમ્પિ દક્ખસિ.
૧૨૨૩.
‘‘અરતિઞ્ચ
વનથં ન કરેય્ય કુહિઞ્ચિ, નિબ્બનથો અવનથો સ
૧૨૨૪.
‘‘યમિધ પથવિઞ્ચ વેહાસં, રૂપગતં જગતોગધં કિઞ્ચિ;
પરિજીયતિ સબ્બમનિચ્ચં, એવં સમેચ્ચ ચરન્તિ મુતત્તા.
૧૨૨૫.
‘‘ઉપધીસુ જના ગધિતાસે, દિટ્ઠસુતે
એત્થ વિનોદય છન્દમનેજો, યો હેત્થ ન લિમ્પતિ મુનિ તમાહુ
૧૨૨૬.
‘‘અથ
ન ચ વગ્ગગતસ્સ કુહિઞ્ચિ, નો પન દુટ્ઠુલ્લગાહી
૧૨૨૭.
‘‘દબ્બો
સન્તં પદં અજ્ઝગમા મુનિ, પટિચ્ચ પરિનિબ્બુતો કઙ્ખતિ કાલં.
૧૨૨૮.
‘‘માનં પજહસ્સુ ગોતમ, માનપથઞ્ચ જહસ્સુ અસેસં;
માનપથમ્હિ સ મુચ્છિતો, વિપ્પટિસારીહુવા ચિરરત્તં.
૧૨૨૯.
‘‘મક્ખેન મક્ખિતા પજા, માનહતા નિરયં પપતન્તિ;
સોચન્તિ જના ચિરરત્તં, માનહતા નિરયં ઉપપન્ના.
૧૨૩૦.
‘‘ન
કિત્તિઞ્ચ
૧૨૩૧.
‘‘તસ્મા અખિલો ઇધ
માનઞ્ચ પહાય અસેસં, વિજ્જાયન્તકરો સમિતાવી.
૧૨૩૨.
‘‘કામરાગેન ડય્હામિ, ચિત્તં મે પરિડય્હતિ;
સાધુ નિબ્બાપનં બ્રૂહિ, અનુકમ્પાય ગોતમ.
૧૨૩૩.
‘‘સઞ્ઞાય
નિમિત્તં પરિવજ્જેહિ, સુભં રાગૂપસંહિતં ( )
૧૨૩૪.
‘‘અસુભાય ચિત્તં ભાવેહિ, એકગ્ગં સુસમાહિતં;
સતિ કાયગતા ત્યત્થુ, નિબ્બિદાબહુલો ભવ.
૧૨૩૫.
‘‘અનિમિત્તઞ્ચ ભાવેહિ, માનાનુસયમુજ્જહ;
તતો માનાભિસમયા, ઉપસન્તો ચરિસ્સસિ.
૧૨૩૬.
‘‘તમેવ વાચં ભાસેય્ય, યાયત્તાનં ન તાપયે;
પરે ચ ન વિહિંસેય્ય, સા વે વાચા સુભાસિતા.
૧૨૩૭.
‘‘પિયવાચમેવ ભાસેય્ય, યા વાચા પટિનન્દિતા;
યં અનાદાય પાપાનિ, પરેસં ભાસતે પિયં.
૧૨૩૮.
‘‘સચ્ચં વે અમતા વાચા, એસ ધમ્મો સનન્તનો;
સચ્ચે અત્થે ચ ધમ્મે ચ, આહુ સન્તો પતિટ્ઠિતા.
૧૨૩૯.
‘‘યં બુદ્ધો ભાસતિ વાચં, ખેમં નિબ્બાનપત્તિયા;
દુક્ખસ્સન્તકિરિયાય, સા વે વાચાનમુત્તમા.
૧૨૪૦.
‘‘ગમ્ભીરપઞ્ઞો મેધાવી, મગ્ગામગ્ગસ્સ કોવિદો;
સારિપુત્તો
૧૨૪૧.
‘‘સઙ્ખિત્તેનપિ દેસેતિ, વિત્થારેનપિ ભાસતિ;
સાલિકાયિવ નિગ્ઘોસો, પટિભાનં ઉદિય્યતિ
૧૨૪૨.
‘‘તસ્સ
સરેન રજનીયેન, સવનીયેન વગ્ગુના;
ઉદગ્ગચિત્તા મુદિતા, સોતં ઓધેન્તિ ભિક્ખવો.
૧૨૪૩.
‘‘અજ્જ પન્નરસે વિસુદ્ધિયા, ભિક્ખૂ પઞ્ચસતા સમાગતા;
સંયોજનબન્ધનચ્છિદા, અનીઘા ખીણપુનબ્ભવા ઇસી.
૧૨૪૪.
‘‘ચક્કવત્તી
સમન્તા અનુપરિયેતિ, સાગરન્તં મહિં ઇમં.
૧૨૪૫.
‘‘એવં
સાવકા પયિરુપાસન્તિ, તેવિજ્જા મચ્ચુહાયિનો.
૧૨૪૬.
‘‘સબ્બે ભગવતો પુત્તા, પલાપેત્થ ન વિજ્જતિ;
તણ્હાસલ્લસ્સ હન્તારં, વન્દે આદિચ્ચબન્ધુનં.
૧૨૪૭.
‘‘પરોસહસ્સં ભિક્ખૂનં, સુગતં પયિરુપાસતિ;
દેસેન્તં વિરજં ધમ્મં, નિબ્બાનં અકુતોભયં.
૧૨૪૮.
‘‘સુણન્તિ ધમ્મં વિમલં, સમ્માસમ્બુદ્ધદેસિતં;
સોભતિ વત સમ્બુદ્ધો, ભિક્ખુસઙ્ઘપુરક્ખતો.
૧૨૪૯.
‘‘‘નાગનામો’સિ ભગવા, ઇસીનં ઇસિસત્તમો;
મહામેઘોવ હુત્વાન, સાવકે અભિવસ્સસિ.
૧૨૫૦.
‘‘દિવા
સાવકો તે મહાવીર, પાદે વન્દતિ વઙ્ગિસો.
૧૨૫૧.
‘‘ઉમ્મગ્ગપથં મારસ્સ, અભિભુય્ય ચરતિ પભિજ્જ ખીલાનિ;
તં પસ્સથ બન્ધપમુઞ્ચકરં, અસિતંવ ભાગસો પવિભજ્જ.
૧૨૫૨.
‘‘ઓઘસ્સ હિ નિતરણત્થં, અનેકવિહિતં મગ્ગં અક્ખાસિ;
તસ્મિઞ્ચ અમતે અક્ખાતે, ધમ્મદસા ઠિતા અસંહીરા.
૧૨૫૩.
‘‘પજ્જોતકરો અતિવિજ્ઝ
ઞત્વા ચ સચ્છિકત્વા ચ, અગ્ગં સો દેસયિ દસદ્ધાનં.
૧૨૫૪.
‘‘એવં સુદેસિતે ધમ્મે, કો પમાદો વિજાનતં ધમ્મં;
તસ્મા હિ તસ્સ ભગવતો સાસને, અપ્પમત્તો સદા નમસ્સમનુસિક્ખે.
૧૨૫૫.
‘‘બુદ્ધાનુબુદ્ધો યો થેરો, કોણ્ડઞ્ઞો તિબ્બનિક્કમો;
લાભી સુખવિહારાનં, વિવેકાનં અભિણ્હસો.
૧૨૫૬.
‘‘યં
સબ્બસ્સ તં અનુપ્પત્તં, અપ્પમત્તસ્સ સિક્ખતો.
૧૨૫૭.
‘‘મહાનુભાવો તેવિજ્જો, ચેતોપરિયકોવિદો;
કોણ્ડઞ્ઞો બુદ્ધદાયાદો, પાદે વન્દતિ સત્થુનો.
૧૨૫૮.
‘‘નગસ્સ
સાવકા પયિરુપાસન્તિ, તેવિજ્જા મચ્ચુહાયિનો.
૧૨૫૯.
‘‘ચેતસા
ચિત્તં
૧૨૬૦.
‘‘એવં સબ્બઙ્ગસમ્પન્નં, મુનિં દુક્ખસ્સ પારગું;
અનેકાકારસમ્પન્નં, પયિરુપાસન્તિ ગોતમં.
૧૨૬૧.
‘‘ચન્દો યથા વિગતવલાહકે નભે, વિરોચતિ વીતમલોવ ભાણુમા;
એવમ્પિ અઙ્ગીરસ ત્વં મહામુનિ, અતિરોચસિ યસસા સબ્બલોકં.
૧૨૬૨.
‘‘કાવેય્યમત્તા વિચરિમ્હ પુબ્બે, ગામા ગામં પુરા પુરં;
અથદ્દસામ સમ્બુદ્ધં, સબ્બધમ્માન પારગું.
૧૨૬૩.
‘‘સો મે ધમ્મમદેસેસિ, મુનિ દુક્ખસ્સ પારગૂ;
ધમ્મં સુત્વા પસીદિમ્હ, સદ્ધા
૧૨૬૪.
‘‘તસ્સાહં વચનં સુત્વા, ખન્ધે આયતનાનિ ચ;
ધાતુયો ચ વિદિત્વાન, પબ્બજિં અનગારિયં.
૧૨૬૫.
‘‘બહૂનં વત અત્થાય, ઉપ્પજ્જન્તિ તથાગતા;
ઇત્થીનં પુરિસાનઞ્ચ, યે તે સાસનકારકા.
૧૨૬૬.
‘‘તેસં ખો વત અત્થાય, બોધિમજ્ઝગમા મુનિ;
ભિક્ખૂનં ભિક્ખુનીનઞ્ચ, યે નિરામગતદ્દસા.
૧૨૬૭.
‘‘સુદેસિતા ચક્ખુમતા, બુદ્ધેનાદિચ્ચબન્ધુના;
ચત્તારિ અરિયસચ્ચાનિ, અનુકમ્પાય પાણિનં.
૧૨૬૮.
‘‘દુક્ખં
અરિયં
૧૨૬૯.
‘‘એવમેતે તથા વુત્તા, દિટ્ઠા મે તે યથા તથા;
સદત્થો મે અનુપ્પત્તો, કતં બુદ્ધસ્સ સાસનં.
૧૨૭૦.
‘‘સ્વાગતં વત મે આસિ, મમ બુદ્ધસ્સ સન્તિકે;
સુવિભત્તેસુ
૧૨૭૧.
‘‘અભિઞ્ઞાપારમિપ્પત્તો, સોતધાતુ વિસોધિતા;
તેવિજ્જો ઇદ્ધિપત્તોમ્હિ, ચેતોપરિયકોવિદો.
૧૨૭૨.
‘‘પુચ્છામિ
અગ્ગાળવે કાલમકાસિ ભિક્ખુ, ઞાતો યસસ્સી અભિનિબ્બુતત્તો.
૧૨૭૩.
‘‘નિગ્રોધકપ્પો
સો તં નમસ્સં અચરિ મુત્યપેખો, આરદ્ધવીરિયો દળ્હધમ્મદસ્સી.
૧૨૭૪.
‘‘તં સાવકં સક્ક મયમ્પિ સબ્બે, અઞ્ઞાતુમિચ્છામ સમન્તચક્ખુ;
સમવટ્ઠિતા નો સવનાય સોતા
૧૨૭૫.
છિન્દ
મજ્ઝેવ નો ભાસ સમન્તચક્ખુ, સક્કોવ દેવાન સહસ્સનેત્તો.
૧૨૭૬.
‘‘યે કેચિ ગન્થા ઇધ મોહમગ્ગા, અઞ્ઞાણપક્ખા વિચિકિચ્છઠાના;
તથાગતં પત્વા ન તે ભવન્તિ, ચક્ખુઞ્હિ એતં પરમં નરાનં.
૧૨૭૭.
‘‘નો
તમોવસ્સ નિવુતો સબ્બલોકો, જોતિમન્તોપિ ન પભાસેય્યું
૧૨૭૮.
‘‘ધીરા ચ પજ્જોતકરા ભવન્તિ, તં તં અહં વીર તથેવ મઞ્ઞે;
વિપસ્સિનં જાનમુપાગમિમ્હ, પરિસાસુ નો આવિકરોહિ કપ્પં.
૧૨૭૯.
‘‘ખિપ્પં ગિરં એરય વગ્ગુ વગ્ગું, હંસોવ પગ્ગય્હ સણિકં નિકૂજ;
બિન્દુસ્સરેન
૧૨૮૦.
‘‘પહીનજાતિમરણં
ન કામકારો હિ
૧૨૮૧.
‘‘સમ્પન્નવેય્યાકરણં તવેદં, સમુજ્જુપઞ્ઞસ્સ સમુગ્ગહીતં;
અયમઞ્જલિ પચ્છિમો સુપ્પણામિતો, મા મોહયી જાનમનોમપઞ્ઞ.
૧૨૮૨.
‘‘પરોપરં અરિયધમ્મં વિદિત્વા, મા મોહયી જાનમનોમવીરિય;
વારિં યથા ઘમ્મનિ ઘમ્મતત્તો, વાચાભિકઙ્ખામિ સુતં પવસ્સ.
૧૨૮૩.
‘‘યદત્થિકં બ્રહ્મચરિયં અચરી, કપ્પાયનો કચ્ચિસ્સતં અમોઘં;
નિબ્બાયિ સો આદુ સઉપાદિસેસો
૧૨૮૪.
‘‘‘અચ્છેચ્છિ
(ઇતિ ભગવા) કણ્હસ્સ સોતં દીઘરત્તાનુસયિતં;
અતારિ જાતિં મરણં અસેસં’, ઇચ્ચબ્રવિ
૧૨૮૫.
‘‘એસ સુત્વા પસીદામિ, વચો તે ઇસિસત્તમ;
અમોઘં કિર મે પુટ્ઠં, ન મં વઞ્ચેસિ બ્રાહ્મણો.
૧૨૮૬.
‘‘યથા વાદી તથા કારી, અહુ બુદ્ધસ્સ સાવકો;
અચ્છેચ્છિ મચ્ચુનો જાલં, તતં માયાવિનો દળ્હં.
૧૨૮૭.
‘‘અદ્દસ
અચ્ચગા
૧૨૮૮.
‘‘તં દેવદેવં વન્દામિ, પુત્તં તે દ્વિપદુત્તમ;
અનુજાતં મહાવીરં, નાગં નાગસ્સ ઓરસ’’ન્તિ.
ઇત્થં સુદં આયસ્મા વઙ્ગીસો થેરો ગાથાયો
અભાસિત્થાતિ.
મહાનિપાતો નિટ્ઠિતો.
તત્રુદ્દાનં –
સત્તતિમ્હિ નિપાતમ્હિ, વઙ્ગીસો પટિભાણવા;
એકોવ થેરો નત્થઞ્ઞો, ગાથાયો એકસત્તતીતિ.
નિટ્ઠિતા થેરગાથાયો.
તત્રુદ્દાનં –
સહસ્સં હોન્તિ તા ગાથા, તીણિ સટ્ઠિસતાનિ ચ;
થેરા ચ દ્વે સતા સટ્ઠિ, ચત્તારો ચ પકાસિતા.
સીહનાદં નદિત્વાન, બુદ્ધપુત્તા અનાસવા;
ખેમન્તં પાપુણિત્વાન, અગ્ગિખન્ધાવ નિબ્બુતાતિ.
થેરગાથાપાળિ નિટ્ઠિતા.