૩. સમુચ્ચયક્ખન્ધકો
સુક્કવિસ્સટ્ઠિકથાવણ્ણના
૯૭. સમુચ્ચયક્ખન્ધકે વેદયામહન્તિ જાનાપેમિ અહં, આરોચેમીતિઅત્થો. અનુભવામીતિપિસ્સ અત્થં વદન્તિ. પુરિમં પન પસંસન્તિ આરોપનવચનત્તા. આરોચેત્વા નિક્ખિપિતબ્બન્તિ દુક્કટપરિમોચનત્થં વુત્તં. કેચિ પન ‘‘તદહેવ પુન વત્તં સમાદિયિત્વા અરુણં ઉટ્ઠાપેતુકામસ્સ રત્તિચ્છેદપરિહારત્થમ્પી’’તિ વદન્તિ.
‘‘સભાગા ભિક્ખૂ વસન્તી’’તિ વુત્તત્તા વિસભાગાનં વસનટ્ઠાને વત્તં અસમાદિયિત્વા બહિ એવ કાતુમ્પિ વટ્ટતીતિ દટ્ઠબ્બં. ‘‘દ્વે લેડ્ડુપાતે અતિક્કમિત્વા’’તિ ઇદં વિહારે ભિક્ખૂનં સજ્ઝાયાદિસદ્દસવનૂપચારવિજહનત્થં વુત્તં. ‘‘મહામગ્ગતો ઓક્કમ્મા’’તિ ઇદં મગ્ગપટિપન્નાનં ભિક્ખૂનં ઉપચારાતિક્કમનત્થં વુત્તં. ગુમ્બેન વાતિઆદિ દસ્સનૂપચારવિજહનત્થં.
‘‘સોપિ કેનચિ કમ્મેન પુરે અરુણે એવ ગચ્છતી’’તિ ઇમિના આરોચનાય કતાય સબ્બેસુપિ ભિક્ખૂસુ વિહારગતેસુ ઊને ગણે ચરણદોસો વા વિપ્પવાસદોસો વા ન હોતિ આરોચિતત્તા સહવાસસ્સાતિ દસ્સેતિ. તેનાહ ‘‘અયઞ્ચા’’ તિઆદિ. અબ્ભાનં કાતું ન વટ્ટતીતિ કતમ્પિ અકતમેવ હોતીતિ અત્થો.
સુક્કવિસ્સટ્ઠિકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
પટિચ્છન્નપરિવાસકથાવણ્ણના
૧૦૨. સુદ્ધસ્સાતિ સભાગસઙ્ઘાદિસેસં અનાપન્નસ્સ, તતો વુટ્ઠિતસ્સ વા. અઞ્ઞસ્મિન્તિ સુદ્ધન્તપરિવાસવસેન
‘‘ઉદાયિં આવિકારાપેત્વા વિસ્સજ્જેતબ્બોતિ તસ્સ અતેકિચ્છભાવં તેનેવ સઙ્ઘસ્સ પાકટં કારેત્વા લજ્જિગણતો વિયોજનવસેન વિસ્સજ્જેતબ્બો.
સતં આપત્તિયોતિ કાયસંસગ્ગાદિવસેન એકદિવસે આપન્ના સતં આપત્તિયો. દસસતન્તિ સહસ્સા આપત્તિયો. રત્તિસતં છાદયિત્વાનાતિ યોજેતબ્બો. સબ્બપરિવાસકમ્મવાચાવસાનેતિ હેટ્ઠા દસ્સિતાનં દ્વિન્નં સુદ્ધન્તપરિવાસાનં, તિણ્ણં સમોધાનપરિવાસાનઞ્ચાતિ ઇમેસં સબ્બેસં પરિવાસાનં કમ્મવાચાપરિયોસાને. પુરિમનયેનેવાતિ પટિચ્છન્નપરિવાસે વુત્તનયેન.
વિહારૂપચારતોપીતિ બહિગામે ભિક્ખૂનં વિહારૂપચારતોપિ. ‘‘દ્વે લેડ્ડુપાતા અતિક્કમિતબ્બા’’તિ ઇદં ભિક્ખૂનં સવનૂપચારાતિક્કમનં વુત્તં. ગામસ્સાતિ ન વુત્તન્તિ ગામસ્સ ઉપચારં મુઞ્ચિતું વટ્ટતીતિ ન વુત્તં. તેન ગામૂપચારે ઠિતાપિ તત્થ દસ્સનસવનૂપચારે અતિક્કમિત્વા ઠિતા ભિક્ખૂ ચ ભિક્ખુનિયો ચ તસ્સા રત્તિચ્છેદં ન કરોન્તીતિ દીપેતિ.
અનિક્ખિત્તવત્તભિક્ખૂનં વુત્તનયેનેવાતિ ઉપચારસીમાય પવિટ્ઠાનં વસેન રત્તિચ્છેદં સન્ધાય વુત્તં. તસ્મિં ગામેતિ ભિક્ખુનીનં નિવાસનગામે. અત્તાનં દસ્સેત્વાતિ યથા આરોચેતું સક્કા, તથા દસ્સેત્વા. ‘‘સમ્મન્નિત્વા દાતબ્બા’’તિ ઇમિના સમ્મતાય સહવાસેપિ રત્તિચ્છેદો ન હોતીતિ દસ્સેતિ.
મૂલાયપટિકસ્સિતસ્સાતિ મૂલાયપટિકસ્સિતસ્સ પુન પરિવુત્થપરિવાસસ્સાતિ અત્થો. તિસ્સન્નન્તિ મૂલાપત્તિયા સહ દ્વિન્નં અન્તરાપત્તીનઞ્ચ.
૧૦૮. સચે પટિચ્છન્નાતિ નિક્ખિત્તવત્તેનાપન્નાપત્તિં સન્ધાય વુત્તં. પાળિયં પઞ્ચાહપ્પટિચ્છન્નવારે અન્તરાપત્તિકથાયં ‘‘એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, છારત્તં માનત્તં દાતબ્બ’’ન્તિ ઇદં મૂલાયપટિકસ્સનાકમ્મવાચાનન્તરમેવ દાતું વુત્તં ન હોતિ. મૂલાયપટિકસ્સિતસ્સ પન પઞ્ચદિવસાનિ પરિવસિત્વા યાચિતસ્સ ‘‘એકાહપ્પટિચ્છન્નાદિવસેન પઞ્ચા’’તિ ઇદં એકાહપ્પટિચ્છન્નાદીનં ચતુન્નં પચ્ચેકપરિવાસદાનમાનત્તદાનઅબ્ભાનાનિ એકેકં કત્વા વુત્તં. ‘‘અન્તરાપત્તિવસેન ચતસ્સો’’તિ ઇદમ્પિ માનત્તદાનઅબ્ભાનાનિ તસ્મિં તસ્મિં મૂલાયપટિકસ્સને એકત્તં આરોપેત્વા વુત્તં.
પટિચ્છન્નપરિવાસકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
સમોધાનપરિવાસકથાવણ્ણના
૧૨૫. ‘‘યસ્મા પટિચ્છન્ના અન્તરાપત્તી’’તિ ઇદં સમોધાનપરિવાસદાનસ્સ કારણવચનં, ન પન ચિણ્ણપરિવુત્થદિવસાનં મક્ખિતભાવસ્સ, અપ્પટિચ્છન્નાય અન્તરાપત્તિયા મૂલાયપટિકસ્સને કતેપિ તેસં મક્ખિતભાવસમ્ભવતો. તસ્મા ‘‘માનત્તચિણ્ણદિવસાપિ પરિવુત્થદિવસાપિ સબ્બે મક્ખિતાવ હોન્તી’’તિ ઇમસ્સાનન્તરં ‘‘સમોધાનપરિવાસો ચસ્સ દાતબ્બો’’તિ એવમેત્થ યોજના કાતબ્બા. તેનાહ ‘‘તેનેવા’’તિઆદિ.
સમોધાનપરિવાસકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
અગ્ઘસમોધાનપરિવાસકથાવણ્ણના
૧૩૪. ‘‘એકાપત્તિમૂલકઞ્ચા’’તિ ઇમિના ‘‘એકા આપત્તિ એકાહપ્પટિચ્છન્ના, એકા આપત્તિ દ્વીહપ્પટિચ્છન્ના’’તિઆદિનયં દસ્સેતિ. અપ્પટિચ્છન્નભાવં દસ્સેતુન્તિ અજાનનાદિના પટિચ્છન્નાયપિ આપત્તિયા માનત્તારહતાવચનેન અપ્પટિચ્છન્નભાવં દસ્સેતું. ‘‘એકસ્સ, આવુસો, માસસ્સ ભિક્ખુ માનત્તારહો’’તિ મક્ખધમ્મોતિ મદ્દિતુકામતા. સઙ્ઘાદિસેસાનં પરિવાસદાનાદિસબ્બવિનિચ્છયસ્સ સમુચ્ચયત્તા પનેસ સમુચ્ચયક્ખન્ધકોતિ વુત્તોતિ વેદિતબ્બો.
અગ્ઘસમોધાનપરિવાસકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
સમુચ્ચયક્ખન્ધકવણ્ણનાનયો નિટ્ઠિતો.