੪. ਸੋਣਦਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੩੦੦. ਏવਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਪੁਬ੍ਬਪਦવਣ੍ਣਨਾ। ਅਙ੍ਗੇਸੂਤਿ ਅਙ੍ਗਾ ਨਾਮ ਅਙ੍ਗਪਾਸਾਦਿਕਤਾਯ ਏવਂ ਲਦ੍ਧવੋਹਾਰਾ ਜਾਨਪਦਿਨੋ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾ, ਤੇਸਂ ਨਿવਾਸੋ ਏਕੋਪਿ ਜਨਪਦੋ ਰੂਲ਼੍ਹਿਸਦ੍ਦੇਨ ਅਙ੍ਗਾਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਙ੍ਗੇਸੁ ਜਨਪਦੇ। ਚਾਰਿਕਨ੍ਤਿ ਇਧਾਪਿ ਅਤੁਰਿਤਚਾਰਿਕਾ ਚੇવ ਨਿਬਦ੍ਧਚਾਰਿਕਾ ਚ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ। ਤਦਾ ਕਿਰ ਭਗવਤੋ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਞਾਣਜਾਲਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ। ਅਥ ਭਗવਾ ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਮਯ੍ਹਂ ਞਾਣਜਾਲੇ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। ‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖ੍વਸ੍ਸੁਪਨਿਸ੍ਸਯੋ’ਤਿ વੀਮਂਸਨ੍ਤੋ ਅਦ੍ਦਸ। ‘ਮਯਿ ਤਤ੍ਥ ਗਤੇ ਏਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਨੋ ਦ੍વਾਦਸਹਾਕਾਰੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤ੍વਾ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਦਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਪਨ ਤੇਸਂ વਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਏਕੂਨਤਿਂਸ ਆਕਾਰੇਹਿ ਮਮ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤ੍વਾ ਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ। ਸੋ ਪਞ੍ਹવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਰਣਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ, ਦਿਸ੍વਾ ਪਞ੍ਚਸਤਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿવਾਰੋ ਤਂ ਜਨਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ – ਅਙ੍ਗੇਸੁ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ…ਪੇ॰… ਯੇਨ ਚਮ੍ਪਾ ਤਦવਸਰੀਤਿ।
ਗਗ੍ਗਰਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇਤਿ ਤਸ੍ਸ ਚਮ੍ਪਾਨਗਰਸ੍ਸ ਅવਿਦੂਰੇ ਗਗ੍ਗਰਾਯ ਨਾਮ ਰਾਜਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਖਣਿਤਤ੍ਤਾ ਗਗ੍ਗਰਾਤਿ ਲਦ੍ਧવੋਹਾਰਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਅਤ੍ਥਿ। ਤਸ੍ਸਾ ਤੀਰੇ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਨੀਲਾਦਿਪਞ੍ਚવਣ੍ਣਕੁਸੁਮਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਮਾਗਧੇਨ ਸੇਨਿਯੇਨ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੋ ਰਾਜਾ ਮਗਧਾਨਂ ਇਸ੍ਸਰਤ੍ਤਾ ਮਾਗਧੋ। ਮਹਤਿਯਾ ਸੇਨਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਸੇਨਿਯੋ। ਬਿਮ੍ਬੀਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਸਾਰਸੁવਣ੍ਣਸਦਿਸવਣ੍ਣਤਾਯ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
੩੦੧-੩੦੨. ਬਹੂ ਬਹੂ ਹੁਤ੍વਾ ਸਂਹਤਾਤਿ ਸਙ੍ਘਾ। ਏਕੇਕਿਸ੍ਸਾਯ ਦਿਸਾਯ ਸਙ੍ਘੋ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਙ੍ਘੀ। ਪੁਬ੍ਬੇ ਨਗਰਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਅਗਣਾ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਗਣਤਂ ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਗਣੀਭੂਤਾ। ਖਤ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸੀਤਿ। ਖਤ੍ਤਾ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਪਞ੍ਹੇ ਬ੍ਯਾਕਰਣਸਮਤ੍ਥੋ ਮਹਾਮਤ੍ਤੋ, ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ
ਸੋਣਦਣ੍ਡਗੁਣਕਥਾ
੩੦੩. ਨਾਨਾવੇਰਜ੍ਜਕਾਨਨ੍ਤਿ ਕੇਨਚਿਦੇવ ਕਰਣੀਯੇਨਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਨਗਰੇ ਦ੍વੀਹਿ ਕਰਣੀਯੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ – ਯਞ੍ਞਾਨੁਭવਨਤ੍ਥਂ વਾ ਮਨ੍ਤਸਜ੍ਝਾਯਨਤ੍ਥਂ વਾ। ਤਦਾ ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਯਮਞ੍ਞਾ ਨਤ੍ਥਿ। ਸੋਣਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਪਨ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਮਨ੍ਤਸਜ੍ਝਾਯਨਤ੍ਥਂ ਏਤੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਕੇਨਚਿਦੇવ ਕਰਣੀਯੇਨਾ’’ਤਿ। ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਗਮਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ – ‘‘ਅਯਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਉਗ੍ਗਤਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਚ ਅਞ੍ਞੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਸਰਣਂ ਗਤਾ, ਅਯਮੇવ ਨ ਗਤੋ। ਸ੍વਾਯਂ ਸਚੇ ਤਤ੍ਥ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਦ੍ਧਾ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਆવਟ੍ਟਨਿਯਾ ਮਾਯਾਯ ਆવਟ੍ਟਿਤੋ, ਤਂ ਸਰਣਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ। ਤਤੋ ਏਤਸ੍ਸਾਪਿ ਗੇਹਦ੍વਾਰੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ ਨ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਹਨ੍ਦਸ੍ਸ ਗਮਨਨ੍ਤਰਾਯਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਯਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਅਗਮਂਸੁ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ – ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ।
ਤਤ੍ਥ ਇਮਿਨਾਪਙ੍ਗੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾਪਿ ਕਾਰਣੇਨ। ਏવਂ ਏਤਂ ਕਾਰਣਂ વਤ੍વਾ ਪੁਨ – ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ વਣ੍ਣੇ ਭਞ੍ਞਮਾਨੇ ਅਤੁਸ੍ਸਨਕਸਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਹਨ੍ਦਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਣਨੇਨ ਗਮਨਂ ਨਿવਾਰੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਭવਞ੍ਹਿ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋਤਿਆਦੀਨਿ ਕਾਰਣਾਨਿ ਆਹਂਸੁ।
ਉਭਤੋਤਿ ਦ੍વੀਹਿ ਪਕ੍ਖੇਹਿ। ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚਾਤਿ ਭੋਤੋ ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ, ਮਾਤੁਮਾਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ; ਪਿਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਪਿਤੁਪਿਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਪਿਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿ, ਏવਂ ਭવਂ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ। ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋਤਿ ਸਂਸੁਦ੍ਧਾ ਤੇ ਮਾਤੁਗਹਣੀ ਕੁਚ੍ਛੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮવੇਪਾਕਿਨਿਯਾ ਗਹਣਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਕਮ੍ਮਜਤੇਜੋਧਾਤੁ ‘‘ਗਹਣੀ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਿਤੁਪਿਤਾ ਪਿਤਾਮਹੋ, ਪਿਤਾਮਹਸ੍ਸ ਯੁਗਂ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਂ। ਯੁਗਨ੍ਤਿ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਂ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਭਿਲਾਪਮਤ੍ਤਮੇવ ਚੇਤਂ। ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਪਿਤਾਮਹੋਯੇવ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਂ। ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸਾ ਪਿਤਾਮਹਗ੍ਗਹਣੇਨੇવ ਗਹਿਤਾ। ਏવਂ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮੋ ਪੁਰਿਸੋ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ – ‘‘ਅਪਨੇਥ ਏਤਂ, ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨવਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ। ਅਨੁਪਕੁਟ੍ਠੋਤਿ ਨ ਉਪਕੁਟ੍ਠੋ, ਨ ਅਕ੍ਕੋਸਂ વਾ ਨਿਨ੍ਦਂ વਾ ਲਦ੍ਧਪੁਬ੍ਬੋ। ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ? ਜਾਤਿવਾਦੇਨ। ਇਤਿਪਿ – ‘‘ਹੀਨਜਾਤਿਕੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਏવਰੂਪੇਨ વਚਨੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਅਡ੍ਢੋਤਿ ਇਸ੍ਸਰੋ। ਮਹਦ੍ਧਨੋਤਿ ਮਹਤਾ ਧਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਭવਤੋ ਹਿ ਗੇਹੇ ਪਥવਿਯਂ ਪਂਸੁવਾਲਿਕਾ વਿਯ ਬਹੁਧਨਂ, ਸਮਣੋ ਪਨ ਗੋਤਮੋ ਅਧਨੋ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਉਦਰਂ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਯਾਪੇਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿ। ਮਹਾਭੋਗੋਤਿ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣવਸੇਨ ਮਹਾਉਪਭੋਗੋ। ਏવਂ ਯਂ ਯਂ ਗੁਣਂ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖવਸੇਨ ਭਗવਤੋ ਅਗੁਣਂਯੇવ ਦਸ੍ਸੇਮਾਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ વਦਨ੍ਤਿ।
ਅਭਿਰੂਪੋਤਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਅਭਿਰੂਪੋ ਅਧਿਕਰੂਪੋ। ਦਸ੍ਸਨੀਯੋਤਿ ਦਿવਸਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤਿਤ੍ਤਿਕਰਣਤੋ ਦਸ੍ਸਨਯੋਗ੍ਗੋ। ਦਸ੍ਸਨੇਨੇવ ਚਿਤ੍ਤਪਸਾਦਜਨਨਤੋ ਪਾਸਾਦਿਕੋ। ਪੋਕ੍ਖਰਤਾ ਪਰਮਾਯ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮੇਨ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ વਣ੍ਣੇਨ ਚੇવ ਸਰੀਰਸਣ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਬ੍ਰਹ੍ਮવਣ੍ਣੀਤਿ ਸੇਟ੍ਠવਣ੍ਣੀ। ਪਰਿਸੁਦ੍ਧવਣ੍ਣੇਸੁਪਿ ਸੇਟ੍ਠੇਨ ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਬ੍ਰਹ੍ਮવਚ੍ਛਸੀਤਿ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਸਰੀਰਸਦਿਸੇਨੇવ ਸਰੀਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਅਖੁਦ੍ਦਾવਕਾਸੋ ਦਸ੍ਸਨਾਯਾਤਿ ‘‘ਭੋਤੋ ਸਰੀਰੇ ਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਓਕਾਸੋ ਨ ਖੁਦ੍ਦਕੋ ਮਹਾ, ਸਬ੍ਬਾਨੇવ ਤੇ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਾਨਿ ਦਸ੍ਸਨੀਯਾਨੇવ, ਤਾਨਿ ਚਾਪਿ ਮਹਨ੍ਤਾਨੇવਾ’’ਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ।
ਸੀਲਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸੀਲવਾ। વੁਦ੍ਧਂ વਦ੍ਧਿਤਂ ਸੀਲਮਸ੍ਸਾਤਿ વੁਦ੍ਧਸੀਲੀ। વੁਦ੍ਧਸੀਲੇਨਾਤਿ વੁਦ੍ਧੇਨ વਦ੍ਧਿਤੇਨ ਸੀਲੇਨ। ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਯੁਤ੍ਤੋ। ਇਦਂ વੁਦ੍ਧਸੀਲੀਪਦਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨਂ। ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਪਞ੍ਚਸੀਲਮਤ੍ਤਮੇવ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਨ੍ਤਿ।
ਕਲ੍ਯਾਣવਾਚੋਤਿਆਦੀਸੁ ਕਲ੍ਯਾਣਾ ਸੁਨ੍ਦਰਾ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ વਾਚਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣવਾਚੋ। ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਧੁਰਂ વਾਕ੍ਕਰਣਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣવਾਕ੍ਕਰਣੋ વਾਕ੍ਕਰਣਨ੍ਤਿ ਉਦਾਹਰਣਘੋਸੋ। ਗੁਣਪਰਿਪੁਣ੍ਣਭਾવੇਨ ਪੁਰੇ ਭવਾਤਿ ਪੋਰੀ। ਪੁਰੇ વਾ ਭવਤ੍ਤਾ ਪੋਰੀ। ਪੋਰਿਯਾ ਨਾਗਰਿਕਿਤ੍ਥਿਯਾ ਸੁਖੁਮਾਲਤ੍ਤਨੇਨ ਸਦਿਸਾਤਿ ਪੋਰੀ, ਤਾਯ ਪੋਰਿਯਾ। વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧਾਯ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠવਿਲਮ੍ਬਿਤਾਦਿਦੋਸਰਹਿਤਾਯ। ਅਨੇਲਗਲਾਯਾਤਿ ਏਲਗਲ਼ੇਨવਿਰਹਿਤਾਯ। ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਹਿ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਪਨਿਯਾਤਿ ਆਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍વਾ ਭਾਸਿਤਤ੍ਥਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਪਨਸਮਤ੍ਥਾਯ।
ਜਿਣ੍ਣੋਤਿ વੁਦ੍ਧੋਤਿ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਾਨਂ વੁਦ੍ਧਿਭਾવਮਰਿਯਾਦਪ੍ਪਤ੍ਤੋ। ਮਹਲ੍ਲਕੋਤਿ ਜਾਤਿਮਹਲ੍ਲਕਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਚਿਰਕਾਲਪ੍ਪਸੁਤੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਅਦ੍ਧਗਤੋਤਿ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਗਤੋ, ਦ੍વੇ ਤਯੋ ਰਾਜਪਰਿવਟ੍ਟੇ ਅਤੀਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮવਯਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਪਚ੍ਛਿਮવਯੋ ਨਾਮ વਸ੍ਸਸਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮੋ ਤਤਿਯਭਾਗੋ।
ਅਪਿ ਚ ਜਿਣ੍ਣੋਤਿ ਪੋਰਾਣੋ, ਚਿਰਕਾਲਪ੍ਪવਤ੍ਤਕੁਲਨ੍વਯੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। વੁਦ੍ਧੋਤਿ ਸੀਲਾਚਾਰਾਦਿਗੁਣવੁਦ੍ਧਿਯਾ ਯੁਤ੍ਤੋ। ਮਹਲ੍ਲਕੋਤਿ વਿਭવਮਹਨ੍ਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਅਦ੍ਧਗਤੋਤਿ ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ વਤਚਰਿਯਾਦਿਮਰਿਯਾਦਂ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਚਰਣਸੀਲੋ। વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਜਾਤਿવੁਦ੍ਧਭਾવਮ੍ਪਿ ਅਨ੍ਤਿਮવਯਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ।
ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਕਥਾ
੩੦੪. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇਤਿ ਏવਂ ਤੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ વੁਤ੍ਤੇ। ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ – ‘‘ਇਮੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਜਾਤਿਆਦੀਹਿ ਮਮ વਣ੍ਣਂ વਦਨ੍ਤਿ, ਨ ਖੋ ਪਨ ਮੇਤਂ ਯੁਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ વਣ੍ਣੇ ਰਜ੍ਜਿਤੁਂ। ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਏਤੇਸਂ વਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਭਾવਂ ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਏਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਗਮਨਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਤੇਨ ਹਿ – ਭੋ ਮਮਪਿ ਸੁਣਾਥਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਯੇਪਿ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋਤਿ ਆਦਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣੇਹਿ ਸਦਿਸਾ ਗੁਣਾ ਤੇਪਿ
ਮਯਮੇવ ਅਰਹਾਮਾਤਿ ਏવਂ ਨਿਯਾਮੇਨ੍ਤੋવੇਤ੍ਥ ਇਦਂ ਦੀਪੇਤਿ – ‘‘ਯਦਿ ਗੁਣਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਯਥਾ ਹਿ ਸਿਨੇਰੁਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਸਾਸਪੋ, ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਗੋਪਦਕਂ, ਸਤ੍ਤਸੁ ਮਹਾਸਰੇਸੁ ਉਦਕਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਉਸ੍ਸਾવਬਿਨ੍ਦੁ ਪਰਿਤ੍ਤੋ ਲਾਮਕੋ। ਏવਮੇવ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਆਦਯੋਪਿ ਗੁਣੇ ਉਪਨਿਧਾਯ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੁਣਾ ਪਰਿਤ੍ਤਾ ਲਾਮਕਾ; ਤਸ੍ਮਾ ਮਯਮੇવ ਅਰਹਾਮ ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ।
ਮਹਨ੍ਤਂ ਞਾਤਿਸਂਘਂ ਓਹਾਯਾਤਿ ਮਾਤਿਪਕ੍ਖੇ ਅਸੀਤਿਕੁਲਸਹਸ੍ਸਾਨਿ
ਭੂਮਿਗਤਞ੍ਚ વੇਹਾਸਟ੍ਠਞ੍ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਚੇવ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਚ ਸੁਧਾਮਟ੍ਠਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯੋ ਸਤ੍ਤਰਤਨਾਨਂ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਭੂਮਿਯਂ ਠਪਿਤਂ ਧਨਂ ਭੂਮਿਗਤਂ ਨਾਮ। ਪਾਸਾਦਨਿਯੂਹਾਦਯੋ ਪਰਿਪੂਰੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤਂ વੇਹਾਸਟ੍ਠਂ ਨਾਮ। ਏਤਂ ਤਾવ ਕੁਲਪਰਿਯਾਯੇਨ ਆਗਤਂ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਜਾਤਦਿવਸੇਯੇવ ਸਙ੍ਖੋ, ਏਲੋ, ਉਪ੍ਪਲੋ, ਪੁਣ੍ਡਰੀਕੋਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਨਿਧਯੋ ਉਗ੍ਗਤਾ। ਤੇਸੁ ਸਙ੍ਖੋ ਗਾવੁਤਿਕੋ, ਏਲੋ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਿਕੋ, ਉਪ੍ਪਲੋ ਤਿਗਾવੁਤਿਕੋ, ਪੁਣ੍ਡਰੀਕੋ ਯੋਜਨਿਕੋ। ਤੇਸੁਪਿ ਗਹਿਤਂ ਗਹਿਤਂ ਪੂਰਤਿਯੇવ, ਇਤਿ ਭਗવਾ ਪਹੂਤਂ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁવਣ੍ਣਂ ਓਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
ਦਹਰੋવ ਸਮਾਨੋਤਿ ਤਰੁਣੋવ ਸਮਾਨੋ। ਸੁਸੁਕਾਲ਼ਕੇਸੋਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਕਾਲ਼ਕੇਸੋ, ਅਞ੍ਜਨવਣ੍ਣਸਦਿਸਕੇਸੋ ਹੁਤ੍વਾ વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਭਦ੍ਰੇਨਾਤਿ ਭਦ੍ਦਕੇਨ। ਪਠਮੇਨ વਯਸਾਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ વਯਾਨਂ ਪਠਮવਯੇਨ। ਅਕਾਮਕਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਛਮਾਨਾਨਂ। ਅਨਾਦਰਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਮੁਖੇ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖਾ, ਤੇਸਂ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖਾਨਂ, ਅਸ੍ਸੂਹਿ ਕਿਲਿਨ੍ਨਮੁਖਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਰੁਦਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਅਖੁਦ੍ਦਾવਕਾਸੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭਗવਤੋ ਅਪਰਿਮਾਣੋਯੇવ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਓਕਾਸੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
ਤਤ੍ਰਿਦਂ વਤ੍ਥੁ – ਰਾਜਗਹੇ ਕਿਰ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਪਮਾਣਂ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਸੁਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਸਨਕਾਲੇ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥਂ વੇਲ਼ੁਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਗਰਦ੍વਾਰਸ੍ਸ ਬਹਿ ਠਤ੍વਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਭਗવਤਿ વੇਲ਼ੁਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਮੀਪੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। વੇਲ਼ੁ ਭਗવਤੋ ਜਾਣੁਕਮਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ। ਪੁਨ ਦਿવਸੇ ਦ੍વੇ વੇਲ਼ੂ ਘਟੇਤ੍વਾ ਸਮੀਪੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਭਗવਾਪਿ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ વੇਲ਼ੂਨਂ ਉਪਰਿ ਕਟਿਮਤ੍ਤਮੇવ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨੋ – ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕਿਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਮਾਣਂ ਗਣ੍ਹਾਮੀਤਿ। ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸਚੇਪਿ ਤ੍વਂ ਸਕਲਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਗਬ੍ਭਂ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਠਿਤੇ વੇਲ਼ੂ ਘਟੇਤ੍વਾ
‘‘ਤੇ ਤਾਦਿਸੇ ਪੂਜਯਤੋ, ਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਅਕੁਤੋਭਯੇ।
ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪੁਞ੍ਞਂ ਸਙ੍ਖਾਤੁਂ, ਇਮੇਤ੍ਤਮਪਿ ਕੇਨਚੀ’’ਤਿ॥ (ਧ॰ ਪ॰ ੩੬)।
ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ
ਅਪਰਮ੍ਪਿ વਤ੍ਥੁ – ਰਾਹੁ ਕਿਰ ਅਸੁਰਿਨ੍ਦੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਚ ਯੋਜਨਸਤਾਨਿ ਉਚ੍ਚੋ। ਬਾਹਨ੍ਤਰਮਸ੍ਸ ਦ੍વਾਦਸਯੋਜਨਸਤਾਨਿ। ਬਹਲਨ੍ਤਰੇਨ ਛ ਯੋਜਨਸਤਾਨਿ। ਹਤ੍ਥਤਲਪਾਦਤਲਾਨਂ ਪੁਥੁਲਤੋ ਤੀਣਿ ਯੋਜਨਸਤਾਨਿ। ਅਙ੍ਗੁਲਿਪਬ੍ਬਾਨਿ ਪਣ੍ਣਾਸਯੋਜਨਾਨਿ। ਭਮੁਕਨ੍ਤਰਂ ਪਣ੍ਣਾਸਯੋਜਨਂ। ਮੁਖਂ ਦ੍વਿਯੋਜਨਸਤਂ ਤਿਯੋਜਨਸਤਗਮ੍ਭੀਰਂ ਤਿਯੋਜਨਸਤਪਰਿਮਣ੍ਡਲਂ। ਗੀવਾ ਤਿਯੋਜਨਸਤਂ। ਨਲਾਟਂ ਤਿਯੋਜਨਸਤਂ। ਸੀਸਂ ਨવਯੋਜਨਸਤਂ। ‘‘ਸੋ ਅਹਂ ਉਚ੍ਚੋਸ੍ਮਿ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਓਨਮਿਤ੍વਾ ਓਲੋਕੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਨਾਗਚ੍ਛਿ। ਸੋ ਏਕਦਿવਸਂ ਭਗવਤੋ વਣ੍ਣਂ ਸੁਤ੍વਾ – ‘‘ਯਥਾਕਥਞ੍ਚ ਓਲੋਕੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਗਤੋ।
ਅਥ ਭਗવਾ ਤਸ੍ਸਜ੍ਝਾਸਯਂ વਿਦਿਤ੍વਾ – ‘‘ਚਤੂਸੁ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਕਤਰੇਨ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ‘‘ਠਿਤਕੋ ਨਾਮ ਨੀਚੋਪਿ ਉਚ੍ਚੋ વਿਯ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਨਿਪਨ੍ਨੋવਸ੍ਸ
ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲੇਨ ਕੁਸਲਸੀਲੇਨਾਤਿ ਇਦਮਸ੍ਸ વੇવਚਨਂ।
ਬਹੂਨਂ ਆਚਰਿਯਪਾਚਰਿਯੋਤਿ ਭਗવਤੋ ਏਕੇਕਾਯ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਪਰਿਮਾਣਾਪਿ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਗ੍ਗਫਲਾਮਤਂ ਪਿવਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਬਹੂਨਂ ਆਚਰਿਯੋ। ਸਾવਕવੇਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਪਨ ਪਾਚਰਿਯੋਤਿ।
ਖੀਣਕਾਮਰਾਗੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਮਂ ਭਗવਤੋ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕਿਲੇਸਾ ਖੀਣਾ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਨ ਤੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਾਨਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇવ ਗੁਣਂ ਕਥੇਤਿ। વਿਗਤਚਾਪਲ੍ਲੋਤਿ – ‘‘ਪਤ੍ਤਮਣ੍ਡਨਾ ਚੀવਰਮਣ੍ਡਨਾ
ਅਪਾਪਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋਤਿ ਅਪਾਪੇ ਨવ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍વਾ વਿਚਰਤਿ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਾਯ ਪਜਾਯਾਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਮਹਾਕਸ੍ਸਪਾਦਿਭੇਦਾਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਜਾਯ, ਏਤਿਸ੍ਸਾਯ ਚ ਪਜਾਯ ਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਪਜਾ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍વਾ ਚਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪਿ ਚ ਅਪਾਪਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋਤਿ ਨ ਪਾਪਂ ਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋ ਨ ਪਾਪਂ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍વਾ ਚਰਤਿ, ਨ ਪਾਪਂ ਇਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਸ੍ਸ? ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਾਯ ਪਜਾਯ। ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿવਿਰੁਦ੍ਧਾਯਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਜਾਯ ਅવਿਰੁਦ੍ਧੋ ਹਿਤਸੁਖਤ੍ਥਿਕੋ ਯੇવਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
ਤਿਰੋਰਟ੍ਠਾਤਿ ਪਰਰਟ੍ਠਤੋ। ਤਿਰੋਜਨਪਦਾਤਿ ਪਰਜਨਪਦਤੋ। ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਪਣ੍ਡਿਤਾਦਯੋ ਚੇવ ਦੇવਬ੍ਰਹ੍ਮਨਾਗਗਨ੍ਧਬ੍ਬਾਦਯੋ ਚ
ਏਹਿ ਸ੍વਾਗਤવਾਦੀਤਿ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਪਬ੍ਬਜਿਤਗਹਟ੍ਠੇਸੁ ਤਂ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਂ – ‘‘ਏਹਿ ਸ੍વਾਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ વਦਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਖਿਲੋਤਿ ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਸਾਖਲ੍ਯਂ? ‘‘ਯਾ ਸਾ વਾਚਾ ਨੇਲਾ ਕਣ੍ਣਸੁਖਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ વੁਤ੍ਤਸਾਖਲ੍ਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਮੁਦੁવਚਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮ੍ਮੋਦਕੋਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਕੁਸਲੋ, ਆਗਤਾਗਤਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਰਿਸਾਨਂ – ‘‘ਕਚ੍ਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਖਮਨੀਯਂ, ਕਚ੍ਚਿ ਯਾਪਨੀਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਅਦ੍ਧਾਨਦਰਥਂ વੂਪਸਮੇਨ੍ਤੋ વਿਯ ਪਠਮਤਰਂ ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਕਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਬ੍ਭਾਕੁਟਿਕੋਤਿ ਯਥਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਪਰਿਸਂ ਪਤ੍વਾ ਥਦ੍ਧਮੁਖਾ ਸਙ੍ਕੁਟਿਤਮੁਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਏਦਿਸੋ, ਪਰਿਸਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਨਸ੍ਸ ਬਾਲਾਤਪਸਮ੍ਫਸ੍ਸੇਨ વਿਯ ਪਦੁਮਂ ਮੁਖਪਦੁਮਂ વਿਕਸਤਿ ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦਸਸ੍ਸਿਰਿਕਂ ਹੋਤਿ। ਉਤ੍ਤਾਨਮੁਖੋਤਿ ਯਥਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਨਿਕੁਜ੍ਜਿਤਮੁਖਾ વਿਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥੇਨ੍ਤਿ, ਅਤਿਦੁਲ੍ਲਭਕਥਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਏવਰੂਪੋ। ਸਮਣੋ ਪਨ ਗੋਤਮੋ ਸੁਲਭਕਥੋ। ਨ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਾਗਤਾਨਂ – ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਮਯਂ ਇਧਾਗਤਾ’’ਤਿ વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਪਨ ਸੁਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਮਨਾવ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਪੁਬ੍ਬਭਾਸੀਤਿ ਭਾਸਨ੍ਤੋ ਚ ਪਠਮਤਰਂ ਭਾਸਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਕਾਲਯੁਤ੍ਤਂ ਪਮਾਣਯੁਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਨਿਸ੍ਸਿਤਮੇવ ਭਾਸਤਿ, ਨ ਨਿਰਤ੍ਥਕਕਥਂ।
ਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ વਾਤਿ ਯਤ੍ਥ ਕਿਰ ਭਗવਾ ਪਟਿવਸਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਮਹੇਸਕ੍ਖਾ ਦੇવਤਾ ਆਰਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਉਪਦ੍ਦવੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਪਂਸੁਪਿਸਾਚਕਾਦਯੋਯੇવ ਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇ વਿਹੇਠੇਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਤਾਸਂ ਆਨੁਭਾવੇਨ ਦੂਰਂ ਅਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ। ਅਪਿ ਚ ਭਗવਤੋ ਮੇਤ੍ਤਾਬਲੇਨਪਿ ਨ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ વਿਹੇਠੇਨ੍ਤਿ।
ਸਙ੍ਘੀਤਿਆਦੀਸੁ ਅਨੁਸਾਸਿਤਬ੍ਬੋ ਸਯਂ વਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤੋ ਸਙ੍ਘੋ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਙ੍ਘੀ। ਤਾਦਿਸੋ ਚਸ੍ਸ ਗਣੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਗਣੀ। ਪੁਰਿਮਪਦਸ੍ਸੇવ વਾ વੇવਚਨਮੇਤਂ। ਆਚਾਰਸਿਕ੍ਖਾਪਨવਸੇਨ ਗਣਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯੋਤਿ ਗਣਾਚਰਿਯੋ ਪੁਥੁਤਿਤ੍ਥਕਰਾਨਨ੍ਤਿ ਬਹੂਨਂ ਤਿਤ੍ਥਕਰਾਨਂ। ਯਥਾ વਾ ਤਥਾ વਾਤਿ ਯੇਨ વਾ ਤੇਨ વਾ ਅਚੇਲਕਾਦਿਮਤ੍ਤਕੇਨਾਪਿ ਕਾਰਣੇਨ। ਸਮੁਦਾਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ ਅਭਿવਡ੍ਢਤਿ।
ਅਤਿਥਿ ਨੋ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਾ, ਨવਕਾ ਪਾਹੁਨਕਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਮੀਤਿ ਜਾਨਾਮਿ। ਅਪਰਿਮਾਣવਣ੍ਣੋਤਿ ਤਥਾਰੂਪੇਨੇવ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਨਾਪਿ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯવਣ੍ਣੋ – ‘‘ਪਗੇવ ਮਾਦਿਸੇਨਾ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। વੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤ੍ਤਂ –
‘‘ਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਣੇਯ੍ਯ વਣ੍ਣਂ,
ਕਪ੍ਪਮ੍ਪਿ ਚੇ ਅਞ੍ਞਮਭਾਸਮਾਨੋ।
ਖੀਯੇਥ ਕਪ੍ਪੋ ਚਿਰਦੀਘਮਨ੍ਤਰੇ,
વਣ੍ਣੋ ਨ ਖੀਯੇਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ॥
੩੦੫. ਇਮਂ ਪਨ ਸਤ੍ਥੁ ਗੁਣਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ਯਥਾ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ વਣ੍ਣੇ ਭਣਤਿ, ਅਨੋਮਗੁਣੋ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ; ਏવਂ ਤਸ੍ਸ ਗੁਣੇ ਜਾਨਮਾਨੇਨ ਖੋ ਪਨ ਆਚਰਿਯੇਨ ਅਤਿਚਿਰਂ ਅਧਿવਾਸਿਤਂ, ਹਨ੍ਦ ਨਂ ਅਨੁવਤ੍ਤਾਮਾਤਿ ਅਨੁવਤ੍ਤਿਂਸੁ। ਤਸ੍ਮਾ ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਅਲਮੇવਾਤਿ ਯੁਤ੍ਤਮੇવ। ਅਪਿ ਪੁਟੋਸੇਨਾਤਿ ਪੁਟੋਸਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਾਥੇਯ੍ਯਂ, ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾਪਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਮੇવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪੁਟਂਸੇਨਾਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ, ਪੁਟੋ ਅਂਸੇ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਟਂਸੋ, ਤੇਨ ਪੁਟਂਸੇਨ। ਅਂਸੇਨ ਹਿ ਪਾਥੇਯ੍ਯਪੁਟਂ વਹਨ੍ਤੇਨਾਪੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
ਸੋਣਦਣ੍ਡਪਰਿવਿਤਕ੍ਕવਣ੍ਣਨਾ
੩੦੬-੩੦੮. ਤਿਰੋવਨਸਣ੍ਡਗਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਣਾਮੇਤ੍વਾਤਿ ਏਤੇ ਉਭਤੋਪਕ੍ਖਿਕਾ, ਤੇ ਏવਂ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਸਚੇ ਨੋ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਚੋਦੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ – ‘ਕਸ੍ਮਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ વਨ੍ਦਿਤ੍ਥਾ’ਤਿ? ਤੇਸਂ – ‘ਕਿਂ ਅਞ੍ਜਲਿਮਤ੍ਤਕਰਣੇਨਾਪਿ વਨ੍ਦਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’ਤਿ વਕ੍ਖਾਮ। ਸਚੇ ਨੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਚੋਦੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ – ‘ਕਸ੍ਮਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਨ વਨ੍ਦਿਤ੍ਥਾ’ਤਿ। ‘ਕਿਂ ਸੀਸੇਨ ਭੂਮਿਯਂ ਪਹਰਨ੍ਤੇਨੇવ વਨ੍ਦਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਨਨੁ ਅਞ੍ਜਲਿਕਮ੍ਮਮ੍ਪਿ વਨ੍ਦਨਂ ਏવਾ’ਤਿ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਨ੍ਤਿ
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿવਣ੍ਣਨਾ
੩੦੯-੩੧੦. ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋਪਰਿવਿਤਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਭਗવਾ – ‘‘ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਗਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਧੋਮੁਖੋ ਥਦ੍ਧਗਤ੍ਤੋ ਕਿਂ ਚਿਨ੍ਤਯਮਾਨੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਚਿਨ੍ਤੇਤੀ’’ਤਿ ਆવਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚੇਤਸਾ ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਾਸਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋਪਰਿવਿਤਕ੍ਕਮਞ੍ਞਾਯਾ’’ਤਿ। વਿਹਞ੍ਞਤੀਤਿ વਿਘਾਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਅਨੁવਿਲੋਕੇਤ੍વਾ ਪਰਿਸਨ੍ਤਿ ਭਗવਤੋ ਸਕਸਮਯੇ ਪਞ੍ਹਪੁਚ੍ਛਨੇਨ ਉਦਕੇ ਮਿਯਮਾਨੋ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਥਲੇ ਠਪਿਤੋ વਿਯ ਸਮਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯਚਿਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਪਰਿਸਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨਤ੍ਥਂ ਦਿਟ੍ਠਿਸਞ੍ਜਾਨੇਨੇવ ‘‘ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੁ ਮੇ ਭੋਨ੍ਤੋ વਚਨ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤੋ વਿਯ ਅਨੁવਿਲੋਕੇਤ੍વਾ ਪਰਿਸਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ।
੩੧੧-੩੧੩. ਸੁਜਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਯਞ੍ਞਯਜਨਤ੍ਥਾਯ ਸੁਜਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਸੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਪਠਮੋ વਾ ਦੁਤਿਯੋ વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੁਜਾਯ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨਂ ਮਹਾਯਾਗਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਪੋਰਾਣਾ। ਇਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਕਸਮਯવਸੇਨ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਪਞ੍ਹਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ। ਭਗવਾ ਪਨ વਿਸੇਸਤੋ ਉਤ੍ਤਮਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਏਤਦવੋਚੁਨ੍ਤਿ ਸਚੇ ਜਾਤਿવਣ੍ਣਮਨ੍ਤਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਕੋ ਚਰਹਿ ਲੋਕੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਪવਦਤੀਤਿ ਅਨੁਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤੀਤਿ ਅਨੁਪવਿਸਤਿ। ਇਦਂ – ‘‘ਸਚੇ ਤ੍વਂ ਪਸਾਦવਸੇਨ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਸਰਣਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ, ਗਚ੍ਛ; ਮਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਮਯਂ ਭਿਨ੍ਦੀ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਆਹਂਸੁ।
੩੧੪. ਏਤਦવੋਚਾਤਿ ਇਮੇਸੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਏવਂ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇવ વਿਰવਨ੍ਤੇਸੁ ‘‘ਅਯਂ ਕਥਾ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਹਨ੍ਦ ਨੇ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦੇ ਕਤ੍વਾ ਸੋਣਦਣ੍ਡੇਨੇવ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ – ‘‘ਏਤਂ ਸਚੇ ਖੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਕਂ વਚਨਂ ਅવੋਚ।
੩੧੫-੩੧੬. ਸਹਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਸਕਾਰਣੇਨ। ਸਮਸਮੋਤਿ ਠਪੇਤ੍વਾ ਏਕਦੇਸਸਮਤ੍ਤਂ ਸਮਭਾવੇਨ ਸਮੋ, ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਸਮੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਹਮਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਜਾਨਾਮੀਤਿ ਭਗਿਨਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਕਿਂ ਨ ਜਾਨਿਸ੍ਸਤਿ, ਕੁਲਕੋਟਿਪਰਿਦੀਪਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇવ વਦਤਿ। ਮੁਸਾવਾਦਮ੍ਪਿ ਭਣੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥਭਞ੍ਜਨਕਂ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਕਥੇਯ੍ਯ। ਕਿਂ વਣ੍ਣੋ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਗੁਣੇ ਅਸਤਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ? ਕਿਮਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾવਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਥਾਪਿ ਸਿਯਾ ਪੁਨ – ‘‘ਪਕਤਿਸੀਲੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾવਂ ਸਾਧੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏવਮ੍ਪਿ ਸੀਲਮੇવ ਸਾਧੇਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਹਿਸ੍ਸ ਅਸਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾવੋ ਨਾਹੋਸੀਤਿ ਸਮ੍ਮੋਹਮਤ੍ਤਂ વਣ੍ਣਾਦਯੋ। ਇਦਂ ਪਨ ਸੁਤ੍વਾ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ – ‘‘ਸਭਾવਂ ਆਚਰਿਯੋ ਆਹ, ਅਕਾਰਣਾવ ਮਯਂ ਉਜ੍ਝਾਯਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੇਸੁਂ।
ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
੩੧੭. ਤਤੋ ਭਗવਾ ‘ਕਥਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਪਞ੍ਹੋ, ਕਿਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ? ਤਸ੍ਸ વੀਮਂਸਨਤ੍ਥਂ – ‘‘ਇਮੇਸਂ ਪਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਸੀਲਪਰਿਧੋਤਾਤਿ ਸੀਲਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾ। ਯਤ੍ਥ ਸੀਲਂ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਸੀਲਂ, ਤਤ੍ਥੇવ ਪਞ੍ਞਾ, ਕੁਤੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇ ਪਞ੍ਞਾ? ਪਞ੍ਞਾਰਹਿਤੇ વਾ ਜਲ਼ੇ ਏਲ਼ਮੂਗੇ ਕੁਤੋ ਸੀਲਨ੍ਤਿ? ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਸੀਲਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚ ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਣਂ। ਪਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯੇવ। ਏવਮੇਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿ ਸੀਲਪਰਿਧੋਤਾ ਪਞ੍ਞਾਤਿ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲੇਨ ਧੋਤਾ। ਕਥਂ ਪਨ ਸੀਲੇਨ ਪਞ੍ਞਂ ਧੋવਤੀਤਿ? ਯਸ੍ਸ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਸੀਲਂ ਸਟ੍ਠਿਅਸੀਤਿવਸ੍ਸਾਨਿ ਅਖਣ੍ਡਂ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਮਰਣਕਾਲੇਪਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਘਾਤੇਤ੍વਾ ਸੀਲੇਨ ਪਞ੍ਞਂ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਕਨ੍ਦਰਸਾਲਪਰਿવੇਣੇ ਮਹਾਸਟ੍ਠਿવਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ વਿਯ। ਥੇਰੇ ਕਿਰ ਮਰਣਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਬਲવવੇਦਨਾਯ ਨਿਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤੇ
੩੧੮. ਕਤਮਂ ਪਨ ਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਆਹ? ਭਗવਾ ਕਿਰ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਮਯੇ ਪਞ੍ਚਸੀਲਾਨਿ ‘ਸੀਲ’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤਿ, વੇਦਤ੍ਤਯਉਗ੍ਗਹਣਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਾਤਿ। ਉਪਰਿવਿਸੇਸਂ ਏਤ੍ਤਕਪਰਮਾਤਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ વਚਨਮੇવ ਪਰਮਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ, ਤੇ ਮਯਂ ਏਤ੍ਤਕਪਰਮਾ, ਇਤੋ ਪਰਂ ਏਤਸ੍ਸ ਭਾਸਿਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਜਾਨਾਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਅਥਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਯ ਮੂਲਭੂਤਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਤੋ ਪਭੁਤਿ ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ – ‘‘ਇਧ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤਥਾਗਤੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਅਯਂ ਪਨ વਿਸੇਸੋ, ਇਧ ਤਿવਿਧਮ੍ਪਿ ਸੀਲਂ – ‘‘ਇਦਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਸੀਲਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਸੀਲਮਿਚ੍ਚੇવ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿਤਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦੀਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਝਾਨਾਨਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਦਾ। ਏવਂ
ਸੋਣਦਣ੍ਡਉਪਾਸਕਤ੍ਤਪਟਿવੇਦਨਾਕਥਾ
੩੧੯-੩੨੨. ਸ੍વਾਤਨਾਯਾਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਅਜ੍ਜਤਨਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਤੇਨ ਮਂ ਸਾ ਪਰਿਸਾ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਤੇਨ ਤੁਮ੍ਹੇ ਦੂਰਤੋવ ਦਿਸ੍વਾ ਆਸਨਾ વੁਟ੍ਠਿਤਕਾਰਣੇਨ ਮਂ ਸਾ ਪਰਿਸਾ – ‘‘ਅਯਂ ਸੋਣਦਣ੍ਡੋ ਪਚ੍ਛਿਮવਯੇ ਠਿਤੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ, ਗੋਤਮੋ ਪਨ ਦਹਰੋ ਯੁવਾ ਨਤ੍ਤਾਪਿਸ੍ਸ ਨਪ੍ਪਹੋਤਿ, ਸੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਤ੍ਤੁਮਤ੍ਤਭਾવਮ੍ਪਿ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਸਨਾ વੁਟ੍ਠਾਤੀ’’ਤਿ ਪਰਿਭવੇਯ੍ਯ। ਆਸਨਾ ਮੇ ਤਂ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਮਮ ਅਗਾਰવੇਨ ਅવੁਟ੍ਠਾਨਂ ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯਾਤਿਆਦੀਸੁ ਤਙ੍ਖਣਾਨੁਰੂਪਾਯ ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਂ ਅਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮਾਦਪੇਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤ੍વਾ। ਤਤ੍ਥ ਨਂ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜੇਤ੍વਾ ਸਉਸ੍ਸਾਹਂ ਕਤ੍વਾ ਤਾਯ ਚ ਸਉਸ੍ਸਾਹਤਾਯ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਚ વਿਜ੍ਜਮਾਨਗੁਣੇਹਿ ਸਮ੍ਪਹਂਸੇਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਰਤਨવਸ੍ਸਂ વਸ੍ਸਿਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ
ਇਤਿ ਸੁਮਙ੍ਗਲવਿਲਾਸਿਨਿਯਾ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ
ਸੋਣਦਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।