੪. ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
ਕੁਸਾવਤੀਰਾਜਧਾਨੀવਣ੍ਣਨਾ
੨੪੧. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਪੁਬ੍ਬਪਦવਣ੍ਣਨਾ – ਸਬ੍ਬਰਤਨਮਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਕਾ ਇਟ੍ਠਕਾ ਸੋવਣ੍ਣਮਯਾ, ਏਕਾ ਰੂਪਿਯਮਯਾ, ਏਕਾ વੇਲ਼ੁਰਿਯਮਯਾ, ਏਕਾ ਫਲਿਕਮਯਾ, ਏਕਾ ਲੋਹਿਤਙ੍ਕਮਯਾ, ਏਕਾ ਮਸਾਰਗਲ੍ਲਮਯਾ, ਏਕਾ ਸਬ੍ਬਰਤਨਮਯਾ, ਅਯਂ ਪਾਕਾਰੋ ਸਬ੍ਬਪਾਕਾਰਾਨਂ ਅਨ੍ਤੋ ਉਬ੍ਬੇਧੇਨ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥੋ ਅਹੋਸਿ। ਏਕੇ ਪਨ ਥੇਰਾ – ‘‘ਨਗਰਂ ਨਾਮ ਅਨ੍ਤੋ ਠਤ੍વਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨੀਯਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਬਾਹਿਰੋ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥੋ, ਸੇਸਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਨੀਚਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਏਕੇ – ‘‘ਬਹਿ ਠਤ੍વਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨੀਯਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਿਮੋ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥੋ, ਸੇਸਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਨੀਚਾ’’ਤਿ। ਏਕੇ – ‘‘ਅਨ੍ਤੋ ਚ ਬਹਿ ਚ ਠਤ੍વਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨੀਯਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਜ੍ਝੇ ਪਾਕਾਰੋ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥੋ, ਅਨ੍ਤੋ ਚ ਬਹਿ ਚ ਤਯੋ ਤਯੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਨੀਚਾ’’ਤਿ।
ਏਸਿਕਾਤਿ ਏਸਿਕਤ੍ਥਮ੍ਭੋ। ਤਿਪੋਰਿਸਙ੍ਗਾਤਿ ਏਕਂ ਪੋਰਿਸਂ ਮਜ੍ਝਿਮਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਞ੍ਚਹਤ੍ਥਂ, ਤੇਨ ਤਿਪੋਰਿਸਪਰਿਕ੍ਖੇਪਾ ਪਨ੍ਨਰਸਹਤ੍ਥਪਰਿਮਾਣਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇ ਪਨ ਕਥਂ ਠਿਤਾਤਿ? ਨਗਰਸ੍ਸ ਬਾਹਿਰਪਸ੍ਸੇ ਏਕੇਕਂ ਮਹਾਦ੍વਾਰਬਾਹਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਕੇਕੋ, ਏਕੇਕਂ ਖੁਦ੍ਦਕਦ੍વਾਰਬਾਹਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਕੇਕੋ, ਮਹਾਦ੍વਾਰਖੁਦ੍ਦਕਦ੍વਾਰਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਤਯੋ ਤਯੋਤਿ। ਤਾਲਪਨ੍ਤੀਸੁ ਸਬ੍ਬਰਤਨਮਯਾਨਂ ਤਾਲਾਨਂ ਏਕਂ ਸੋવਣ੍ਣਮਯਨ੍ਤਿ ਪਾਕਾਰੇ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਮੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਪਣ੍ਣਫਲੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਤਾ ਪਨ ਤਾਲਪਨ੍ਤਿਯੋ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥਾ ਉਬ੍ਬੇਧੇਨ, વਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣવਾਲੁਕੇ ਸਮਤਲੇ ਭੂਮਿਭਾਗੇ ਪਾਕਾਰਨ੍ਤਰੇ ਏਕੇਕਾ ਹੁਤ੍વਾ ਠਿਤਾ।
વਗ੍ਗੂਤਿ ਛੇਕੋ ਸੁਨ੍ਦਰੋ। ਰਜਨੀਯੋਤਿ ਰਞ੍ਜੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ। ਖਮਨੀਯੋਤਿ ਦਿવਸਮ੍ਪਿ ਸੁਯ੍ਯਮਾਨੋ ਖਮਤੇવ, ਨ ਬੀਭਚ੍ਛੇਤਿ। ਮਦਨੀਯੋਤਿ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਆਤਤਂ વਿਤਤਂ ਆਤਤવਿਤਤਂ ਆਤਤਂ ਨਾਮ ਚਮ੍ਮਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੇਸੁ ਭੇਰੀਆਦੀਸੁ ਏਕਤਲਂ ਤੂਰਿਯਂ। વਿਤਤਂ ਨਾਮ ਉਭਯਤਲਂ। ਆਤਤવਿਤਤਂ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਤੋ ਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧਂ। ਸੁਸਿਰਂ ਘਨਂ ਨਾਮ ਸਮ੍ਮਾਦਿ। ਸੁવਿਨੀਤਸ੍ਸਾਤਿ ਆਕਡ੍ਢਨਸਿਥਿਲਕਰਣਾਦੀਹਿ ਸੁਮੁਚ੍ਛਿਤਸ੍ਸ। ਸੁਪ੍ਪਟਿਤਾਲ਼ਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਮਾਣੇ ਠਿਤਭਾવਜਾਨਨਤ੍ਥਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਟਿਤਾਲ਼ਿਤਸ੍ਸ। ਸੁਕੁਸਲੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਹਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯੇ વਾਦਿਤੁਂ ਛੇਕਾ ਕੁਸਲਾ, ਤੇਹਿ વਾਦਿਤਸ੍ਸ। ਧੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਕ੍ਖਧੁਤ੍ਤਾ,। ਸੋਣ੍ਡਾਤਿ ਸੁਰਾਸੋਣ੍ਡਾ। ਤੇਯੇવ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪਾਤੁਕਾਮਤਾવਸੇਨ ਪਿਪਾਸਾ। ਪਰਿਚਾਰੇਸੁਨ੍ਤਿ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੨.੧੩੨) ਹਤ੍ਥਂ વਾ ਪਾਦਂ વਾ ਚਾਲੇਤ੍વਾ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤਾ ਕੀਲ਼ਿਂਸੁ।
ਚਕ੍ਕਰਤਨવਣ੍ਣਨਾ
੨੪੩. ਸੀਸਂ ਨ੍ਹਾਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸੀਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਧੋਦਕੇਨ ਨਹਾਤਸ੍ਸ। ਉਪੋਸਥਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਉਪੋਸਥਙ੍ਗਸ੍ਸ। ਉਪਰਿਪਾਸਾਦવਰਗਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਾਸਾਦવਰਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਗਤਸ੍ਸ, ਸੁਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਾਸਾਦવਰਸ੍ਸ ਉਪਰਿਮਹਾਤਲੇ ਸਿਰਿਗਬ੍ਭਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਸੀਲਾਨਿ ਆવਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਤਦਾ ਕਿਰ ਰਾਜਾ ਪਾਤੋવ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਗਨ੍ਧੋਦਕਘਟੇਹਿ ਸੀਸਂ ਨਹਾਯਿਤ੍વਾ ਕਤਪਾਤਰਾਸੋ ਸੁਦ੍ਧਂ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਏਕਂਸਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸਿਰਿਸਯਨੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦਾਨਾਦਿਮਯਂ ਪੁਞ੍ਞਸਮੁਦਾਯਂ ਆવਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਯਂ ਸਬ੍ਬਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀਨਂ ਧਮ੍ਮਤਾ।
ਤੇਸਂ ਤਂ ਆવਜ੍ਜਨ੍ਤਾਨਂਯੇવ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯਉਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨੀਲਮਣਿਸਙ੍ਘਾਤਸਦਿਸਂ ਪਾਚੀਨਸਮੁਦ੍ਦਜਲਤਲਂ ਭਿਨ੍ਦਮਾਨਂ વਿਯ, ਆਕਾਸਂ ਅਲਙ੍ਕੁਰੁਮਾਨਂ વਿਯ ਦਿਬ੍ਬਂ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ ਪਾਤੁਭવਤਿ। ਤਂ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸਾਪਿ ਤਥੇવ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ। ਤਯਿਦਂ ਦਿਬ੍ਬਾਨੁਭਾવਯੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦਿਬ੍ਬਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਹਸ੍ਸਂ ਅਸ੍ਸ ਅਰਾਨਨ੍ਤਿ ਸਹਸ੍ਸਾਰਂ। ਸਹ ਨੇਮਿਯਾ, ਸਹ ਨਾਭਿਯਾ ਚਾਤਿ ਸਨੇਮਿਕਂ ਸਨਾਭਿਕਂ। ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਪਰਿਪੂਰਂ।
ਤਤ੍ਥ ਚਕ੍ਕਞ੍ਚ ਤਂ ਰਤਿਜਨਨਟ੍ਠੇਨ ਰਤਨਞ੍ਚਾਤਿ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ। ਯਾਯ ਪਨ ਤਂ ਨਾਭਿਯਾ ‘‘ਸਨਾਭਿਕ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਸਾ ਇਨ੍ਦਨੀਲਮਯਾ ਹੋਤਿ, ਮਜ੍ਝੇ ਪਨਸ੍ਸਾ ਸਾਰਰਜਤਮਯਾ ਪਨਾਲ਼ਿ, ਯਾਯ
ਯੇਹਿ
ਯਾਯ ਪਨ ਤਂ ਨੇਮਿਯਾ – ‘‘ਸਨੇਮਿਕ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਸਾ ਬਾਲਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮਿਕਲਾਪਸਿਰਿਂ ਅવਹਸਮਾਨਾ વਿਯ ਸੁਰਤ੍ਤਸੁਦ੍ਧਸਿਨਿਦ੍ਧਪવਾਲ਼ਮਯਾ ਹੋਤਿ। ਸਨ੍ਧੀਸੁ ਪਨਸ੍ਸਾ ਸਞ੍ਝਾਰਾਗਸਸ੍ਸਿਰਿਕਾ ਰਤ੍ਤਜਮ੍ਬੁਨਦਪਟ੍ਟਾ વਟ੍ਟਪਰਿਚ੍ਛੇਦਲੇਖਾ ਸੁવਿਭਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ। ਅਯਮਸ੍ਸ ਨੇਮਿਯਾ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਪਰਿਪੂਰਤਾ।
ਨੇਮਿਮਣ੍ਡਲਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਪਨਸ੍ਸ ਦਸਨ੍ਨਂ ਦਸਨ੍ਨਂ ਅਰਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਧਮਨવਂਸੋ વਿਯ ਅਨ੍ਤੋ ਸੁਸਿਰੋ ਛਿਦ੍ਦਮਣ੍ਡਲਖਚਿਤੋ વਾਤਗਾਹੀ ਪવਾਲ਼ਦਣ੍ਡੋ ਹੋਤਿ, ਯਸ੍ਸ વਾਤੇਰਿਤਸ੍ਸ ਸੁਕੁਸਲਸਮਨ੍ਨਾਹਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਤੂਰਿਯਸ੍ਸ વਿਯ ਸਦ੍ਦੋ વਗ੍ਗੁ ਚ ਰਜਨੀਯੋ ਚ ਕਮਨੀਯੋ ਚ ਮਦਨੀਯੋ ਚ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਪવਾਲ਼ਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਸਮੋਸਰਿਤਕੁਸੁਮਦਾਮਾਨਂ ਦ੍વੇ ਪਨ੍ਤਿਯੋਤਿ ਏવਂ ਸਮੋਸਰਿਤਕੁਸੁਮਦਾਮਪਨ੍ਤਿਸਤਦ੍વਯਪਰਿવਾਰਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਸਤਧਾਰਿਨਾ ਪવਾਲ਼ਦਣ੍ਡਸਤੇਨ ਸਮੁਪਸੋਭਿਤਨੇਮਿਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਦ੍વਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਨਾਭਿਪਨਾਲ਼ੀਨਂ ਅਨ੍ਤੋ ਦ੍વੇ ਸੀਹਮੁਖਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਯੇਹਿ ਤਾਲਕ੍ਖਨ੍ਧਪ੍ਪਮਾਣਾ ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦਕਿਰਣਕਲਾਪਸਸ੍ਸਿਰੀਕਾ ਤਰੁਣਰવਿਸਮਾਨਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਗੇਣ੍ਡੁਕਪਰਿਯਨ੍ਤਾ ਆਕਾਸਗਙ੍ਗਾਗਤਿਸੋਭਂ ਅવਹਸਮਾਨਾ વਿਯ ਦ੍વੇ ਮੁਤ੍ਤਕਲਾਪਾ ਓਲਮ੍ਬਨ੍ਤਿ। ਯੇਹਿ ਚਕ੍ਕਰਤਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਕਾਸੇ ਸਮ੍ਪਰਿવਤ੍ਤਮਾਨੇਹਿ ਤੀਣਿ ਚਕ੍ਕਾਨਿ ਏਕਤੋ ਪਰਿવਤ੍ਤਨ੍ਤਾਨਿ વਿਯ ਖਾਯਨ੍ਤਿ। ਅਯਮਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਪਰਿਪੂਰਤਾ।
ਤਂ ਪਨੇਤਂ ਏવਂ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਪਰਿਪੂਰਂ ਪਕਤਿਯਾ ਸਾਯਮਾਸਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰਦ੍વਾਰੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇਸੁ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਪવਤ੍ਤਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ વੀਥਿਚਤੁਕ੍ਕਾਦੀਸੁ
ਅਥਸ੍ਸ ਚਕ੍ਕਰਤਨਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਸવਨੇਨੇવ – ‘‘ਕੁਤੋ ਨੁ ਖੋ, ਕਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ ਅਯਂ ਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਆવਜ੍ਜਿਤਹਦਯਾਨਂ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਂ ਆਲੋਕਯਮਾਨਾਨਂ ਤੇਸਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਏવਮਾਹ
ਏવਂ ਪવਤ੍ਤਸਲ੍ਲਾਪਸ੍ਸੇવ ਤਸ੍ਸ ਜਨਸ੍ਸ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਂ ਓਹਾਯ ਤਂ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ ਅਭਿਮੁਖਂ ਹੋਤਿ। ਤਤੋ ਤੇਹਿ – ‘‘ਕਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ ਇਦਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਭવਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਾਰੋ – ‘‘ਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ, ਨਨੁ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਪੂਰਿਤਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿવਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਸੇਤਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਸੋ ਚ ਮਹਾਜਨੋ, ਯੋ ਚ ਅਞ੍ਞੋ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਸਬ੍ਬੋ ਚਕ੍ਕਰਤਨਮੇવ ਅਨੁਗਚ੍ਛਤਿ। ਤਂ ਚਾਪਿ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ ਰਞ੍ਞੋਯੇવ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਗਤਭਾવਂ ਞਾਪੇਤੁਕਾਮਂ વਿਯ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਾਕਾਰਮਤ੍ਥਕੇਨੇવ
ਏવਂ ਠਿਤਸ੍ਸ ਪਨਸ੍ਸ વਾਤਪਾਨਛਿਦ੍ਦਾਦੀਹਿ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਨਾਨਾવਿਰਾਗਰਤਨਪ੍ਪਭਾਸਮੁਜ੍ਜਲਂ ਅਨ੍ਤੋਪਾਸਾਦਂ ਅਲਙ੍ਕੁਰੁਮਾਨਂ ਪਭਾਸਮੂਹਂ ਦਿਸ੍વਾ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਸਞ੍ਜਾਤਾਭਿਲਾਸੋ ਸੋ ਹੋਤਿ ਰਾਜਾ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀਤਿ ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ ਹੋਤੀਤਿ? ਏਕਙ੍ਗੁਲਦ੍વਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚਕ੍ਕਰਤਨੇ ਆਕਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪવਤ੍ਤੇ ਇਦਾਨਿ ਤਸ੍ਸ ਪવਤ੍ਤਾਪਨਤ੍ਥਂ ਯਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਅਥ ਖੋ ਆਨਨ੍ਦਾਤਿਆਦਿਮਾਹ।
੨੪੪. ਤਤ੍ਥ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨਤੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਚਕ੍ਕਰਤਨਸਮੀਪਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ। ਸੁવਣ੍ਣਭਿਙ੍ਕਾਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾਤਿ ਹਤ੍ਥਿਸੋਣ੍ਡਸਦਿਸਪਨਾਲ਼ਿਂ ਸੁવਣ੍ਣਭਿਙ੍ਕਾਰਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ। ਅਨ੍વਦੇવ ਰਾਜਾ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨੋ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਯਾ ਸੇਨਾਯਾਤਿ ਸਬ੍ਬਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀਨਞ੍ਹਿ ਉਦਕੇਨ ਅਬ੍ਭੁਕ੍ਕਿਰਿਤ੍વਾ – ‘‘ਅਭਿવਿਜਿਨਾਤੁ ਭવਂ ਚਕ੍ਕਰਤਨ’’ਨ੍ਤਿ વਚਨਸਮਨਨ੍ਤਰਮੇવ વੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ ਪવਤ੍ਤਤਿ। ਯਸ੍ਸ ਪવਤ੍ਤਿ ਸਮਕਾਲਮੇવ ਸੋ ਰਾਜਾ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਪવਤ੍ਤੇ ਪਨ ਚਕ੍ਕਰਤਨੇ ਤਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਮਾਨੋવ ਰਾਜਾ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਯਾਨવਰਂ ਆਰੁਯ੍ਹ વੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਚ੍ਛਤਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਛਤ੍ਤਚਾਮਰਾਦਿਹਤ੍ਥੋ ਪਰਿਜਨੋ ਚੇવ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਜਨੋ ਚ ਤਤੋ ਨਾਨਾਕਾਰਕਞ੍ਚੁਕਕવਚਾਦਿਸਨ੍ਨਾਹવਿਭੂਸਿਤੇਨ વਿવਿਧਾਭਰਣਪ੍ਪਭਾਸਮੁਜ੍ਜਲੇਨ ਸਮੁਸ੍ਸਿਤਦ੍ਧਜਪਟਾਕਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲਕਾਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪਰਾਜਸੇਨਾਪਤਿਪਭੁਤਯੋਪਿ વੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਰਾਜਾਨਮੇવ ਪਰਿવਾਰੇਨ੍ਤਿ।
ਰਾਜਯੁਤ੍ਤਾ ਪਨ ਜਨਸਙ੍ਗਹਤ੍ਥਂ ਨਗਰવੀਥੀਸੁ ਭੇਰਿਯੋ ਚਰਾਪੇਨ੍ਤਿ – ‘‘ਤਾਤਾ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞੋ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ વਿਭવਾਨੁਰੂਪੇਨ ਮਣ੍ਡਿਤਪਸਾਧਿਕਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਥਾ’’ਤਿ। ਮਹਾਜਨੋ
ਤਂ ਪਨ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ ਰੁਕ੍ਖਗ੍ਗਾਨਂ ਉਪਰੂਪਰਿ ਨਾਤਿਉਚ੍ਚੇਨ ਨਾਤਿਨੀਚੇਨ ਗਗਨਪ੍ਪਦੇਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਤਿ। ਯਥਾ ਰੁਕ੍ਖਾਨਂ ਪੁਪ੍ਫਫਲਪਲ੍ਲવੇਹਿ ਅਤ੍ਥਿਕਾ, ਤਾਨਿ ਸੁਖੇਨ ਗਹੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ। ਯਥਾ ਚ ਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤਾ ‘‘ਏਸ ਰਾਜਾ, ਏਸ ਉਪਰਾਜਾ, ਏਸ ਸੇਨਾਪਤੀ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ। ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਚ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਯੋ ਯੇਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਤੇਨੇવ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਾਦਿਸਿਪ੍ਪਪਸੁਤਾ ਚੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਯੇવ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਯਥੇવ ਹਿ ਭੂਮਿਯਂ, ਤਥਾ ਤੇਸਂ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਆਕਾਸੇવ ਇਜ੍ਝਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਪਰਿਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਂ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ વਾਮਪਸ੍ਸੇਨ ਸਿਨੇਰੁਂ ਪਹਾਯ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਉਪਰਿਭਾਗੇਨ ਸਤ੍ਤਸਹਸ੍ਸਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਂ ਪੁਬ੍ਬવਿਦੇਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
ਤਤ੍ਥ ਯੋ વਿਨਿਬ੍ਬੇਧੇਨ ਦ੍વਾਦਸਯੋਜਨਾਯ, ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਤੋ ਛਤ੍ਤਿਂਸਯੋਜਨਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਸਨ੍ਨਿવੇਸਕ੍ਖਮੋ
ਏવਂ વਾਸਂ ਉਪਗਤੇ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਮ੍ਹਿ ਯੇ ਤਤ੍ਥ ਰਾਜਾਨੋ, ਤੇ ‘‘ਪਰਚਕ੍ਕਂ ਆਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍વਾਪਿ ਨ ਬਲਕਾਯਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਤ੍વਾ ਯੁਦ੍ਧਸਜ੍ਜਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਚਕ੍ਕਰਤਨਸ੍ਸ ਹਿ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮਨਨ੍ਤਰਮੇવ ਨਤ੍ਥਿ ਸੋ ਸਤ੍ਤੋ ਨਾਮ, ਯੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਸਞ੍ਞਾਯ ਤਂ ਰਾਜਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ
ਚਕ੍ਕਾਨੁਭਾવੇਨ
ਅਰੀ ਅਸੇਸਾ ਦਮਥਂ ਉਪੇਨ੍ਤਿ।
ਅਰਿਨ੍ਦਮਂ ਨਾਮ ਨਰਾਧਿਪਸ੍ਸ,
ਤੇਨੇવ ਤਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਤਸ੍ਸ ਚਕ੍ਕਨ੍ਤਿ॥
ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਰਾਜਾਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਜ੍ਜਸਿਰਿવਿਭવਾਨੁਰੂਪਂ ਪਾਭਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਂ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਗਮ੍ਮ ਓਨਤਸਿਰਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮੋਲ਼ਿਮਣਿਪ੍ਪਭਾਭਿਸੇਕੇਨ ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਪੂਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ – ‘‘ਏਹਿ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ વਚਨੇਹਿ ਤਸ੍ਸ ਕਿਂਕਾਰਪਟਿਸਾવਿਤਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸਾਪਿ ਤਥੇવ ਅਕਂਸੁ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਯੇ ਖੋ, ਪਨਾਨਨ੍ਦ, ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ…ਪੇ॰… ਅਨੁਸਾਸ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ।
ਤਤ੍ਥ ਸ੍વਾਗਤਨ੍ਤਿ ਸੁ ਆਗਤਂ। ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਆਗਤੇ ਸੋਚਨ੍ਤਿ, ਗਤੇ ਨਨ੍ਦਨ੍ਤਿ। ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਆਗਤੇ ਨਨ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਗਤੇ ਸੋਚਨ੍ਤਿ, ਤਾਦਿਸੋ ਤ੍વਂ ਆਗਮਨਨਨ੍ਦਨੋ, ਗਮਨਸੋਚਨੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਤવ ਆਗਮਨਂ ਸੁਆਗਮਨਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ਰਾਜਾ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ ਨਾਪਿ – ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਮੇ ਅਨੁવਸ੍ਸਂ ਬਲਿਂ ਉਪਕਪ੍ਪੇਥਾ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਨਾਪਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਭੋਗਂ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਦੇਤਿ। ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਧਮ੍ਮਰਾਜਭਾવਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਪੇਮਨੀਯੇਨ ਮਞ੍ਜੁਨਾ ਸਰੇਨ – ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਤਾਤਾ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋ ਨਾਮੇਸ ਆਸੇવਿਤੋ ਭਾવਿਤੋ ਬਹੁਲੀਕਤੋ ਨਿਰਯਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍વਾ ‘‘ਪਾਣੋ ਨ ਹਨ੍ਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿਆਦਿਕਂ ਯੇ ਖੋ ਪਨਾਨਨ੍ਦਾਤਿਆਦਿਮਾਹ।
ਅਥ ਤਂ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ ਏવਂ ਪੁਬ੍ਬવਿਦੇਹવਾਸੀਨਂ ਓવਾਦੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਕਤਪਾਤਰਾਸੇ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਬਲੇਨ વੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਸਮੁਦ੍ਦਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹਤਿ। ਯਥਾ ਯਥਾ ਚ ਤਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹਤਿ, ਤਥਾ ਤਥਾ ਅਗਦਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਿਤ੍વਾ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਫਣੋ ਨਾਗਰਾਜਾ વਿਯ, ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਊਮਿવਿਪ੍ਫਾਰਂ ਹੁਤ੍વਾ ਓਗਚ੍ਛਮਾਨਂ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਸਲਿਲਂ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਓਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋਸਮੁਦ੍ਦੇ વੇਲ਼ੁਰਿਯਭਿਤ੍ਤਿ વਿਯ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇવ ਚ ਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਞ੍ਞਸਿਰਿਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾਨਿ વਿਯ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਤਲੇ વਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣਾਨਿ
ਏવਂ ਪવਤ੍ਤਮਾਨਸ੍ਸ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਪવਤ੍ਤਨવਿਧਾਨਂ, ਸੇਨਾਸਨ੍ਨਿવੇਸੋ, ਪਟਿਰਾਜਾਗਮਨਂ, ਤੇਸਂ ਅਨੁਸਾਸਨਿਪ੍ਪਦਾਨਂ ਦਕ੍ਖਿਣਸਮੁਦ੍ਦਅਜ੍ਝੋਗਾਹਨਂ ਸਮੁਦ੍ਦਸਲਿਲਸ੍ਸ ਓਗਚ੍ਛਮਾਨਂ ਰਤਨਾਨਂ ਆਦਾਨਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
વਿਜਿਨਿਤ੍વਾ ਪਨ ਤਂ ਦਸਸਹਸ੍ਸਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਦਕ੍ਖਿਣਸਮੁਦ੍ਦਤੋਪਿ ਪਚ੍ਚੁਤ੍ਤਰਿਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਪ੍ਪਮਾਣਂ ਅਪਰਗੋਯਾਨਂ વਿਜੇਤੁਂ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਮ੍ਪਿ ਸਮੁਦ੍ਦਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਤਥੇવ ਅਭਿવਿਜਿਨਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਿਮਸਮੁਦ੍ਦਤੋਪਿ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਪ੍ਪਮਾਣਂ ਉਤ੍ਤਰਕੁਰੁਂ વਿਜੇਤੁਂ ਤਥੇવ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਮ੍ਪਿ ਸਮੁਦ੍ਦਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਤਥੇવ ਅਭਿવਿਜਿਯ ਉਤ੍ਤਰਸਮੁਦ੍ਦਤੋ ਪਚ੍ਚੁਤ੍ਤਰਤਿ।
ਏਤ੍ਤਾવਤਾ
ਏવਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਚਕ੍ਕਰਤਨੇ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਉਕ੍ਕਾਹਿ વਾ ਦੀਪਿਕਾਹਿ વਾ ਕਿਞ੍ਚਿ
ਹਤ੍ਥਿਰਤਨવਣ੍ਣਨਾ
੨੪੬. ਏવਂ ਪਾਤੁਭੂਤਚਕ੍ਕਰਤਨਸ੍ਸੇવ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਨੋ ਅਮਚ੍ਚਾ ਪਕਤਿਮਙ੍ਗਲਹਤ੍ਥਿਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮਂ ਸੁਚਿਭੂਮਿਭਾਗਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਹਰਿਚਨ੍ਦਨਾਦੀਹਿ ਸੁਰਭਿਗਨ੍ਧੇਹਿ ਉਪਲਿਮ੍ਪਾਪੇਤ੍વਾ ਹੇਟ੍ਠਾ વਿਚਿਤ੍ਤવਣ੍ਣਸੁਰਭਿਕੁਸੁਮਸਮੋਕਿਣ੍ਣਂ ਉਪਰਿ ਸੁવਣ੍ਣਤਾਰਕਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਸਮੋਸਰਿਤਮਨੁਞ੍ਞਕੁਸੁਮਦਾਮਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤવਿਤਾਨਂ ਦੇવવਿਮਾਨਂ વਿਯ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ – ‘‘ਏવਰੂਪਸ੍ਸ ਨਾਮ ਦੇવ ਹਤ੍ਥਿਰਤਨਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਚਿਨ੍ਤੇਥਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਸੀਲਾਨਿ ਚ ਸਮਾਦਾਯ ਤਂ ਪੁਞ੍ਞਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਆવਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਾਨੁਭਾવਚੋਦਿਤੋ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਕੁਲਾ વਾ ਉਪੋਸਥਕੁਲਾ વਾ ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰવਿਸੇਸਂ ਅਨੁਭવਿਤੁਕਾਮੋ ਤਰੁਣਰવਿਮਣ੍ਡਲਾਭਿਰਤ੍ਤਚਰਣਗੀવਾਮੁਖਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤવਿਸੁਦ੍ਧਸੇਤਸਰੀਰੋ ਸਤ੍ਤਪਤਿਟ੍ਠੋ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਸਨ੍ਨਿવੇਸੋ વਿਕਸਿਤਰਤ੍ਤਪਦੁਮਚਾਰੁਪੋਕ੍ਖਰੋ ਇਦ੍ਧਿਮਾ ਯੋਗੀ વਿਯ વੇਹਾਸਗਮਨਸਮਤ੍ਥੋ ਮਨੋਸਿਲਾਚੁਣ੍ਣਰਞ੍ਜਿਤਪਰਿਯਨ੍ਤੋ વਿਯ ਰਜਤਪਬ੍ਬਤੋ ਹਤ੍ਥਿਸੇਟ੍ਠੋ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਸੋ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਕੁਲਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਕਨਿਟ੍ਠੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ਉਪੋਸਥਕੁਲਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਜੇਟ੍ਠੋ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ਉਪੋਸਥੋ ਨਾਗਰਾਜਾ ਇਚ੍ਚੇવ ਆਗਤਂ। ਨਾਗਰਾਜਾ ਨਾਮ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਪਰਿਭੋਗੋ, ਸਬ੍ਬਕਨਿਟ੍ਠੋ ਆਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ વੁਤ੍ਤਂ। ਸ੍વਾਯਂ ਪੂਰਿਤਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿવਤ੍ਤਾਨਂ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀਨਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ਤਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਪਨ ਸਯਮੇવ ਪਕਤਿਮਙ੍ਗਲਹਤ੍ਥਿਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਂ ਹਤ੍ਥਿਂ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ ਆਨਨ੍ਦ…ਪੇ॰… ਨਾਗਰਾਜਾ’’ਤਿ।
ਏવਂ
ਅਸ੍ਸਰਤਨવਣ੍ਣਨਾ
੨੪੭. ਏવਂ ਪਾਤੁਭੂਤਹਤ੍ਥਿਰਤਨਸ੍ਸ ਪਨ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਨੋ ਅਮਚ੍ਚਾ ਪਕਤਿਮਙ੍ਗਲਅਸ੍ਸਟ੍ਠਾਨਂ ਸੁਚਿਸਮਤਲਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍વਾ ਚ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਰਞ੍ਞੋ ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਚਿਨ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਕਤਦਾਨਮਾਨਨਸਕ੍ਕਾਰੋ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਸੀਲਬ੍ਬਤੋ ਪਾਸਾਦਤਲੇ ਸੁਖਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪੁਞ੍ਞਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਾਨੁਭਾવਚੋਦਿਤੋ ਸਿਨ੍ਧવਕੁਲਤੋ વਿਜ੍ਜੁਲਤਾવਿਨਦ੍ਧਸਰਦਕਾਲਸੇਤવਲਾਹਕਰਾਸਿਸਸ੍ਸਿਰੀਕੋ ਰਤ੍ਤਪਾਦੋ ਰਤ੍ਤਤੁਣ੍ਡੋ ਚਨ੍ਦਪ੍ਪਭਾਪੁਞ੍ਜਸਦਿਸਸੁਦ੍ਧਸਿਨਿਦ੍ਧਘਨਸਂਹਤਸਰੀਰੋ ਕਾਕਗੀવਾ વਿਯ ਇਨ੍ਦਨੀਲਮਣਿ વਿਯ ਚ ਕਾਲ਼વਣ੍ਣੇਨ ਸੀਸੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਕਾਲ਼ਸੀਸੋਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤੇਹਿ વਿਯ ਮੁਞ੍ਜਸਦਿਸੇਹਿ ਸਣ੍ਹવਟ੍ਟਉਜੁਗਤੇਹਿ ਕੇਸੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਮੁਞ੍ਜਕੇਸੋ વੇਹਾਸਙ੍ਗਮੋ વਲਾਹਕੋ ਨਾਮ ਅਸ੍ਸਰਾਜਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ। ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਪਨੇਸ ਹਤ੍ਥਿਰਤਨਂ વਿਯ ਆਗਤੋ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਂ ਹਤ੍ਥਿਰਤਨੇ
ਮਣਿਰਤਨવਣ੍ਣਨਾ
੨੪੮. ਏવਂ ਪਾਤੁਭੂਤਅਸ੍ਸਰਤਨਸ੍ਸ ਪਨ ਰਞ੍ਞੋ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਨੋ ਚਤੁਹਤ੍ਥਾਯਾਮਂ ਸਕਟਨਾਭਿਸਮਪਰਿਣਾਹਂ ਉਭੋਸੁ ਅਨ੍ਤੇਸੁ ਕਣ੍ਣਿਕਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋ વਿਨਿਗ੍ਗਤੇਹਿ ਸੁਪਰਿਸੁਦ੍ਧਮੁਤ੍ਤਾਕਲਾਪੇਹਿ ਦ੍વੀਹਿ ਕਞ੍ਚਨਪਦੁਮੇਹਿ ਅਲਙ੍ਕਤਂ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਮਣਿਸਹਸ੍ਸਪਰਿવਾਰਂ ਤਾਰਾਗਣਪਰਿવੁਤਸ੍ਸ
ਇਤ੍ਥਿਰਤਨવਣ੍ਣਨਾ
੨੪੯. ਏવਂ ਪਾਤੁਭੂਤਮਣਿਰਤਨਸ੍ਸ ਪਨ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਨੋ વਿਸਯਸੁਖવਿਸੇਸਸ੍ਸ વਿਸੇਸਕਾਰਣਂ ਇਤ੍ਥਿਰਤਨਂ ਪਾਤੁਭવਤਿ। ਮਦ੍ਦਰਾਜਕੁਲਤੋ વਾ ਹਿਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਂ ਆਨੇਨ੍ਤਿ, ਉਤ੍ਤਰਕੁਰੁਤੋ વਾ ਪੁਞ੍ਞਾਨੁਭਾવੇਨ ਸਯਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ਅવਸੇਸਾ ਪਨਸ੍ਸਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ – ‘‘ਪੁਨ ਚ ਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਰਞ੍ਞੋ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਿਰਤਨਂ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ, ਅਭਿਰੂਪਾ ਦਸ੍ਸਨੀਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪਾਲ਼ਿਯਂਯੇવ ਆਗਤਾ।
ਤਤ੍ਥ ਸਣ੍ਠਾਨਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਅਧਿਕਂ ਰੂਪਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਅਭਿਰੂਪਾ। ਦਿਸ੍ਸਮਾਨਾવ ਚਕ੍ਖੂਨਿ ਪਿਣਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਚ੍ਚવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਹਿਤ੍વਾਪਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨੀਯਾ। ਦਿਸ੍ਸਮਾਨਾવ ਸੋਮਨਸ੍ਸવਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤੀਤਿ ਪਾਸਾਦਿਕਾ। ਪਰਮਾਯਾਤਿ ਏવਂ ਪਸਾਦਾવਹਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਮਾਯ। વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯਾਤਿ વਣ੍ਣਸੁਨ੍ਦਰਤਾਯ। ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਤਿ ਉਪੇਤਾ। ਅਭਿਰੂਪਾ વਾ ਯਸ੍ਮਾ ਨਾਤਿਦੀਘਾ ਨਾਤਿਰਸ੍ਸਾ। ਦਸ੍ਸਨੀਯਾ ਯਸ੍ਮਾ ਨਾਤਿਕਿਸਾ ਨਾਤਿਥੂਲਾ। ਪਾਸਾਦਿਕਾ ਪਰਮਾਯ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਯਸ੍ਮਾ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਮਾਨੁਸਿવਣ੍ਣਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਦਿਬ੍ਬવਣ੍ਣਂ। ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਞ੍ਹਿ વਣ੍ਣਾਭਾ ਬਹਿ ਨ ਨਿਚ੍ਛਰਤਿ। ਦੇવਾਨਂ ਪਨ ਅਤਿਦੂਰਮ੍ਪਿ ਨਿਚ੍ਛਰਤਿ।
ਤਸ੍ਸਾ ਪਨ ਦ੍વਾਦਸਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣਂ ਪਦੇਸਂ ਸਰੀਰਾਭਾ ਓਭਾਸੇਤਿ। ਨਾਤਿਦੀਘਾਦੀਸੁ ਚਸ੍ਸਾ ਪਠਮਯੁਗਲ਼ੇਨ ਆਰੋਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਦੁਤਿਯਯੁਗਲ਼ੇਨ ਪਰਿਣਾਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਤਤਿਯਯੁਗਲ਼ੇਨ વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ। ਛਹਿ વਾਪਿ ਏਤੇਹਿ ਕਾਯવਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾવੋ, ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਮਾਨੁਸਿવਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ। ਤੂਲਪਿਚੁਨੋ વਾ ਕਪ੍ਪਾਸਪਿਚੁਨੋ વਾਤਿ ਸਪ੍ਪਿਮਣ੍ਡੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਠਪਿਤਸ੍ਸ ਸਤવਾਰવਿਹਤਸ੍ਸ ਤੂਲਪਿਚੁਨੋ વਾ ਕਪ੍ਪਾਸਪਿਚੁਨੋ વਾ। ਸੀਤੇਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਸੀਤਕਾਲੇ। ਉਣ੍ਹੇਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਉਣ੍ਹਕਾਲੇ। ਚਨ੍ਦਨਗਨ੍ਧੋਤਿ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਮੇવ ਸੁਪਿਸਿਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਲਗਨ੍ਧੋ વਾਯਤੀਤਿ ਹਸਿਤਕਥਿਤਕਾਲੇਸੁ ਮੁਖਤੋ ਤਙ੍ਖਣਂ વਿਕਸਿਤਸ੍ਸੇવ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਸ੍ਸ ਅਤਿਸੁਰਭਿਗਨ੍ਧੋ વਾਯਤਿ।
ਏવਂ ਰੂਪਸਮ੍ਫਸ੍ਸਗਨ੍ਧਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੁਤ੍ਤਾਯ ਪਨਸ੍ਸਾ ਸਰੀਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਰੂਪਂ ਆਚਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਤਂ ਖੋ ਪਨਾਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨਤੋ ਅਗ੍ਗਿਦਡ੍ਢਾ વਿਯ ਪਠਮਮੇવ ਉਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਪੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਾਯਿਨੀ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਤਸ੍ਸ ਤਾਲવਣ੍ਟੇਨ ਬੀਜਨਾਦਿਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾ ਨਿਪਤਤਿ ਨਿਸੀਦਤੀਤਿ ਪਚ੍ਛਾਨਿਪਾਤਿਨੀ। ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਤੇ ਦੇવਾਤਿ વਾਚਾਯ ਕਿਂ-ਕਾਰਂ ਪਟਿਸਾવੇਤੀਤਿ ਕਿਂ ਕਾਰਪਟਿਸ੍ਸਾવਿਨੀ। ਰਞ੍ਞੋ ਮਨਾਪਮੇવ ਚਰਤਿ ਕਰੋਤੀਤਿ ਮਨਾਪਚਾਰਿਨੀ। ਯਂ ਰਞ੍ਞੋ ਪਿਯਂ ਤਦੇવ વਦਤੀਤਿ ਪਿਯવਾਦਿਨੀ।
ਇਦਾਨਿ – ‘‘ਸ੍વਾਸ੍ਸਾ ਆਚਾਰੋ ਭਾવવਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾવ, ਨ ਸਾਠੇਯ੍ਯਨਾ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਤਂ ਖੋ ਪਨਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਨੋ ਅਤਿਚਰੀਤਿ ਨ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਚਰਿ, ਠਪੇਤ੍વਾ ਰਾਜਾਨਂ ਅਞ੍ਞਂ ਪੁਰਿਸਂ ਚਿਤ੍ਤੇਨਪਿ ਨ ਪਤ੍ਥੇਸੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਤਸ੍ਸਾ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ‘‘ਅਭਿਰੂਪਾ’’ਤਿਆਦਯੋ, ਅਨ੍ਤੇ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਾਯਿਨੀ’’ਤਿਆਦਯੋ ਗੁਣਾ વੁਤ੍ਤਾ, ਤੇ ਪਕਤਿਗੁਣਾ ਏવ। ‘‘ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਮਾਨੁਸਿવਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦਯੋ ਪਨ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਨੋ ਪੁਞ੍ਞਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਚਕ੍ਕਰਤਨਪਾਤੁਭਾવਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪੁਰਿਮਕਮ੍ਮਾਨੁਭਾવੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
ਅਭਿਰੂਪਤਾਦਿਕਾਪਿ
ਗਹਪਤਿਰਤਨવਣ੍ਣਨਾ
੨੫੦. ਏવਂ ਪਾਤੁਭੂਤਇਤ੍ਥਿਰਤਨਸ੍ਸ ਪਨ ਰਞ੍ਞੋ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਨੋ ਧਨਕਰਣੀਯਾਨਂ ਕਿਚ੍ਚਾਨਂ ਯਥਾਸੁਖਂ ਪવਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ਗਹਪਤਿਰਤਨਂ ਪਾਤੁਭવਤਿ। ਸੋ ਪਕਤਿਯਾવ ਮਹਾਭੋਗੋ, ਮਹਾਭੋਗਕੁਲੇ ਜਾਤੋ। ਰਞ੍ਞੋ ਧਨਰਾਸਿવਡ੍ਢਕੋ ਸੇਟ੍ਠਿਗਹਪਤਿ ਹੋਤਿ। ਚਕ੍ਕਰਤਨਾਨੁਭਾવਸਹਿਤਂ ਪਨਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮવਿਪਾਕਜਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਪਾਤੁਭવਤਿ, ਯੇਨ ਅਨ੍ਤੋਪਥવਿਯਮ੍ਪਿ ਯੋਜਨਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਨਿਧਿਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸੋ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਰਾਜਾਨਂ ਧਨੇਨ ਪવਾਰੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਧਨਕਰਣੀਯਾਨਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ
ਪਰਿਣਾਯਕਰਤਨવਣ੍ਣਨਾ
੨੫੧. ਏવਂ
ਤਤ੍ਥ ਠਪੇਤਬ੍ਬਂ ਠਪੇਤੁਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨਨ੍ਤਰੇ ਠਪੇਤਬ੍ਬਂ ਠਪੇਤੁਂ।
ਚਤੁਇਦ੍ਧਿਸਮਨ੍ਨਾਗਤવਣ੍ਣਨਾ
੨੫੨. ਸਮવੇਪਾਕਿਨਿਯਾਤਿ ਸਮવਿਪਾਚਨਿਯਾ। ਗਹਣਿਯਾਤਿ ਕਮ੍ਮਜਤੇਜੋਧਾਤੁਯਾ। ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸ ਭੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੋવ ਆਹਾਰੋ ਜੀਰਤਿ, ਯਸ੍ਸ વਾ
ਧਮ੍ਮਪਾਸਾਦਪੋਕ੍ਖਰਣਿવਣ੍ਣਨਾ
੨੫੩. ਮਾਪੇਸਿ ਖੋਤਿ ਨਗਰੇ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਤ੍વਾ ਜਨਰਾਸਿਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਨ ਮਾਪੇਸਿ, ਰਞ੍ਞੋ ਪਨ ਸਹ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨੇવ ਭੂਮਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ। ਤਾਨਿ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਦ੍વੀਹਿ વੇਦਿਕਾਹੀਤਿ ਏਕਾਯ ਇਟ੍ਠਕਾਨਂ ਪਰਿਯਨ੍ਤੇਯੇવ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਏਕਾਯ ਪਰਿવੇਣਪਰਿਚ੍ਛੇਦਪਰਿਯਨ੍ਤੇ। ਏਤਦਹੋਸੀਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਅਹੋਸਿ? ਏਕਦਿવਸਂ ਕਿਰ ਨਹਤ੍વਾ ਚ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਚ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਮਹਾਜਨਂ ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਇਮੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕવੇਸੇਨੇવ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਸਚੇ ਏਤੇਸਂ ਏਤ੍ਥ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਭવੇਯ੍ਯੁਂ, ਭਦ੍ਦਕਂ ਸਿਯਾਤਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੋਤੁਕਨ੍ਤਿ ਰੋਪਾਪੇਸੀਤਿ ਨਾਨਾવਣ੍ਣਉਪ੍ਪਲਬੀਜਾਦੀਨਿ ਤਤੋ ਤਤੋ ਆਹਰਾਪੇਤ੍વਾ ਨ ਰੋਪਾਪੇਸਿ, ਸਹ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨੇવ ਪਨਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਂ ਇਜ੍ਝਤਿ। ਤਂ ਲੋਕੋ ਰਞ੍ਞਾ ਰੋਪਿਤਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਰੋਪਾਪੇਸੀ’’ਤਿ। ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਹਾਜਨੋ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ ਜਲਜਥਲਜਮਾਲਂ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਕੀਲ਼ਮਾਨੋ
੨੫੪. ਅਥ ਰਾਜਾ ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਪਿ ਜਨਂ ਸੁਖਸਮਪ੍ਪਿਤਂ ਕਾਤੁਕਾਮੋ – ‘‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਇਮਾਸਂ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਨਂ ਤੀਰੇ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਜਨਸ੍ਸ ਸੁਖવਿਧਾਨਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਂ ਅਕਾਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਨ੍ਹਾਪੇਸੁਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞੋ ਸਰੀਰਂ ਉਬ੍ਬਟ੍ਟੇਸਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਚੁਣ੍ਣਾਨਿ ਯੋਜੇਸਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਤੀਰੇ ਨਹਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਦਕਂ ਆਹਰਿ, ਅਞ੍ਞੋ વਤ੍ਥਾਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਸਿ ਚੇવ ਅਦਾਸਿ ਚ।
ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ ਖੋਤਿ ਕਥਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ? ਇਤ੍ਥੀਨਞ੍ਚ ਪੁਰਿਸਾਨਞ੍ਚ ਅਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਅਲਙ੍ਕਾਰੇ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਇਤ੍ਥਿਮਤ੍ਤਮੇવ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਚਾਰવਸੇਨ ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਚ੍ਚਾਗવਸੇਨ ਠਪੇਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨੋ ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ, ਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਥਾਤਿ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਸਿ। ਮਹਾਜਨੋ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਤੀਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਹਤ੍વਾ વਤ੍ਥਾਨਿ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਨਾਨਾਗਨ੍ਧੇਹਿ વਿਲਿਤ੍ਤੋ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨવਿਚਿਤ੍ਤਮਾਲੋ ਦਾਨਗ੍ਗਂ
੨੫੫. ਅਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ – ‘‘ਅਯਂ ਰਾਜਾ ਏવਰੂਪਂ ਦਾਨਂ ਦਦਨ੍ਤੋਪਿ ‘ਮਯ੍ਹਂ ਤਣ੍ਡੁਲਾਦੀਨਿ વਾ ਖੀਰਾਦੀਨਿ વਾ ਦੇਥਾ’ਤਿ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਹਰਾਪੇਤਿ, ਨ ਖੋ ਪਨ ਅਮ੍ਹਾਕਂ – ‘ਰਾਜਾ ਆਹਰਾਪੇਤੀ’ਤਿ ਤੁਣ੍ਹੀਮਾਸਿਤੁਂ ਪਤਿਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਤੇ ਬਹੁਂ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ ਸਂਹਰਿਤ੍વਾ ਰਞ੍ਞੋ ਉਪਨਾਮੇਸੁਂ। ਤਸ੍ਮਾ – ‘‘ਅਥ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਏવਂ ਸਮਚਿਨ੍ਤੇਸੁਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਏવਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ? ਕਸ੍ਸਚਿ ਘਰਤੋ ਅਪ੍ਪਂ ਆਭਤਂ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਬਹੁ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਸਂਹਰਿਯਮਾਨੇ
੨੫੬. ਏਹਿ ਤ੍વਂ ਸਮ੍ਮਾਤਿ ਏਹਿ ਤ੍વਂ વਯਸ੍ਸ। ਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਪਾਸਾਦਨ੍ਤਿ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾવ ਆਣਾਪੇਸਿ। વਿਸ੍ਸਕਮ੍ਮੋ ਪਨ ਕੀવ ਮਹਨ੍ਤੋ ਦੇવ ਪਾਸਾਦੋ ਹੋਤੂਤਿ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਦੀਘਤੋ ਯੋਜਨਂ વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਂ ਸਬ੍ਬਰਤਨਮਯੋવ ਹੋਤੂਤਿ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ‘ਏવਂ ਹੋਤੁ, ਭਦ੍ਦਂ ਤવ વਚਨ’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍વਾ ਮਾਪੇਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਏવਂ ਭਦ੍ਦਂ ਤવਾਤਿ ਖੋ ਆਨਨ੍ਦਾਤਿ ਏવਂ ਭਦ੍ਦਂ ਤવ ਇਤਿ ਖੋ ਆਨਨ੍ਦ। ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍વਾ, વਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવੇਨਾਤਿ ਸਮਣਧਮ੍ਮਪਟਿਪਤ੍ਤਿਕਰਣੋਕਾਸੋ ਸਾਰਮਯੋਤਿ ਚਨ੍ਦਨਸਾਰਮਯੋ।
੨੫੭. ਦ੍વੀਹਿ વੇਦਿਕਾਹੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਕਾ વੇਦਿਕਾ ਪਨਸ੍ਸ ਉਣ੍ਹੀਸਮਤ੍ਥਕੇ ਅਹੋਸਿ, ਏਕਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਮਤ੍ਥਕੇ।
੨੫੮. ਦੁਦ੍ਦਿਕ੍ਖੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਦੁਉਦ੍ਦਿਕ੍ਖੋ, ਪਭਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਦੁਦ੍ਦਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮੁਸਤੀਤਿ ਹਰਤਿ ਫਨ੍ਦਾਪੇਤਿ ਨਿਚ੍ਚਲਭਾવੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨ ਦੇਤਿ। વਿਦ੍ਧੇਤਿ ਉਬ੍ਬਿਦ੍ਧੇ, ਮੇਘવਿਗਮੇਨ ਦੂਰੀਭੂਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦੇવੇਤਿ ਆਕਾਸੇ।
੨੫੯. ਮਾਪੇਸਿ ਖੋਤਿ ਅਹਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਮਾਪੇਮਿ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਘਰਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਥਾਤਿ ਨ ਏવਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਮਾਪੇਸਿ। ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦવਸੇਨੇવ ਪਨਸ੍ਸ ਭੂਮਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਤਥਾਰੂਪਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਅਹੋਸਿ। ਤੇ ਸਬ੍ਬਕਾਮੇਹੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤવਤ੍ਥੂਹਿ, ਸਮਣੇ ਸਮਣਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਹਿ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਸੀਤਿ।
ਪਠਮਭਾਣવਾਰવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
ਝਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿવਣ੍ਣਨਾ
੨੬੦. ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋਤਿ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦવਸੇਨੇવ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਪੋਕ੍ਖਰਣੀਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਮਹਤਿਯਾ ਮਹਾਨੁਭਾવੋਤਿ ਤੇਸਂਯੇવ ਅਨੁਭવਿਤਬ੍ਬਾਨਂ ਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਮਹਾਨੁਭਾવੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤੋ, ਤਸ੍ਸ – ‘‘ਕਤਮੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਪਰਿਚ੍ਚਾਗਸ੍ਸ। ਦਮਸ੍ਸਾਤਿ ਆਲ਼વਕਸੁਤ੍ਤੇ ਪਞ੍ਞਾ ਦਮੋਤਿ ਆਗਤੋ। ਇਧ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਯਮਸ੍ਸਾਤਿ ਸੀਲਸ੍ਸ।
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਪੁਬ੍ਬਯੋਗવਣ੍ਣਨਾ
ਇਧ ਠਤ੍વਾ ਪਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਯੋਗੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਰਾਜਾ ਕਿਰ ਪੁਬ੍ਬੇ ਗਹਪਤਿਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਧਰਮਾਨਕਸ੍ਸੇવ ਕਸ੍ਸਪਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਏਕੋ ਥੇਰੋ ਅਰਞ੍ਞੇ વਾਸਂ વਸਤਿ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ
ਸੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯ ਕਟਸਾਟਕਂ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਮਞ੍ਚਪੀਠਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸਿ, ਅਪਸ੍ਸੇਨਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿ, ਪਾਦਕਥਲਿਕਂ ਠਪੇਸਿ, ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਖਣਿ, ਚਙ੍ਕਮਂ ਕਤ੍વਾ વਾਲਿਕਂ ਓਕਿਰਿ, ਮਿਗੇ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭਿਤ੍ਤਿਂ ਘਂਸਿਤ੍વਾ ਮਤ੍ਤਿਕਂ ਪਾਤੇਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍વਾ ਕਣ੍ਟਕવਤਿਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿ। ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਓਤਰਿਤ੍વਾ ਉਦਕਂ ਆਲ਼ੁਲਿਕਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋ ਪਾਸਾਣੇਹਿ ਚਿਨਿਤ੍વਾ ਬਹਿ ਕਣ੍ਟਕવਤਿਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋવਤਿਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਤਾਲਪਨ੍ਤਿਯੋ ਰੋਪੇਤਿ, ਮਹਾਚਙ੍ਕਮੇ ਸਮ੍ਮਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨਂ ਆਲ਼ੁਲੇਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍વਾ ਚਙ੍ਕਮਮ੍ਪਿ વਤਿਯਾ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋવਤਿਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਤਾਲਪਨ੍ਤਿਂ ਰੋਪੇਸਿ। ਏવਂ
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਯਾવਤਾਯੁਕਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇવਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਕੁਸਾવਤਿਯਾ ਰਾਜਧਾਨਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨੋ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ।
‘‘ਏવਂ ਨਾਤਿਮਹਨ੍ਤਮ੍ਪਿ, ਪੁਞ੍ਞਂ ਆਯਤਨੇ ਕਤਂ।
ਮਹਾવਿਪਾਕਂ ਹੋਤੀਤਿ, ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਤਂ વਿਭਾવਿਨਾ’’॥
ਮਹਾવਿਯੂਹਨ੍ਤਿ ਰਜਤਮਯਂ ਮਹਾਕੂਟਾਗਾਰਂ। ਤਤ੍ਥ વਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍વਾ ਅਗਮਾਸਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕਾਤਿ ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕ ਤਯਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਨਿવਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਤੋ ਪਰਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਅਭੂਮਿ, ਇਦਂ ਝਾਨਾਗਾਰਂ ਨਾਮ, ਨਯਿਦਂ ਤਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ વਸਨਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਤਯੋ વਿਤਕ੍ਕੇ ਕੂਟਾਗਾਰਦ੍વਾਰੇਯੇવ ਨਿવਤ੍ਤੇਸਿ।
੨੬੧. ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ વਿਸੁਂ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਕਿਚ੍ਚਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਨੀਲਕਸਿਣੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਸਤਿ ਨੀਲਮਣਿਂ, ਪੀਤਕਸਿਣੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਸਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਂ, ਲੋਹਿਤਕਸਿਣੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਸਤਿ ਰਤ੍ਤਮਣਿਂ, ਓਦਾਤਕਸਿਣੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਸਤਿ ਰਜਤਨ੍ਤਿ ਓਲੋਕਿਤਓਲੋਕਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਕਸਿਣਮੇવ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ।
੨੬੨. ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁ ਯਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ વੁਤ੍ਤਮੇવ। ਇਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਝਾਨਾਨਿ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਨੇવ વੁਤ੍ਤਾਨਿ। ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਪਨ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਪਞ੍ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਾਦਿવਸੇਨ ਚੁਦ੍ਦਸਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਪવਿਸਨ੍ਤੋ ਮਧੁਪਟਲਂ ਪવਿਟ੍ਠਭਮਰੋ ਮਧੁਰਸੇਨ વਿਯ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸੁਖੇਨੇવ ਯਾਪੇਤਿ।
ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਨਗਰਸਹਸ੍ਸਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
੨੬੩. ਕੁਸਾવਤੀਰਾਜਧਾਨਿਪ੍ਪਮੁਖਾਨੀਤਿ ਭਤ੍ਤਾਭਿਹਾਰੋਤਿ
੨੬੪. વਸ੍ਸਸਤਸ੍ਸ વਸ੍ਸਸਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਏવਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ? ਤੇਸਂ ਸਦ੍ਦੇਨ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍વਾ, ‘‘ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦੋ ਕਣ੍ਟਕੋ’’ਤਿ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੧੦.੭੨) ਹਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਸਦ੍ਦੇਨ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ। ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਮਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂਤਿ ਨ વਦਤਿ? ਇਦਾਨਿ ਰਾਜਾ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਨਿਬਦ੍ਧવਤ੍ਤਂ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਤੇਸਂ ਮਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਥਾਤਿ ਨ વਦਤਿ।
ਸੁਭਦ੍ਦਾਦੇવਿਉਪਸਙ੍ਕਮਨવਣ੍ਣਨਾ
੨੬੫. ਏਤਦਹੋਸੀਤਿ ਕਦਾ ਏਤਂ ਅਹੋਸਿ। ਰਞ੍ਞੋ ਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਦਿવਸੇ। ਤਦਾ ਕਿਰ ਦੇવਤਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ – ‘‘ਰਾਜਾ ਅਨਾਥਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਂ ਮਾ ਕਰੋਤੁ, ਓਰੋਧੇਹਿ ਬਹੂਹਿ ਧੀਤੂਹਿ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਪਰਿવਾਰਿਤੋવ ਕਰੋਤੂ’’ਤਿ। ਅਥ ਦੇવਿਂ ਆવਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸਾ ਏવਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸੁਂ। ਪੀਤਾਨਿ વਤ੍ਥਾਨੀਤਿ ਤਾਨਿ ਕਿਰ ਪਕਤਿਯਾ ਰਞ੍ਞੋ ਮਨਾਪਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾਨਿ ਪਾਰੁਪਥਾਤਿ ਆਹ। ਏਤ੍ਥੇવ ਦੇવਿ ਤਿਟ੍ਠਾਤਿ ਦੇવਿ ਇਮਂ ਝਾਨਾਗਾਰਂ ਨਾਮ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ વਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਝਾਨਰਤਿવਿਨ੍ਦਨਟ੍ਠਾਨਂ ਮਮ, ਮਾ ਇਧ ਪਾવਿਸੀਤਿ।
੨੬੬. ਏਤਦਹੋਸੀਤਿ ਲੋਕੇ ਸਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਮਰਣਾਸਨ੍ਨਕਾਲੇ ਅਤਿવਿਯ વਿਰੋਚਨ੍ਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਭਾવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ ਅਹੋਸਿ, ਤਤੋ ਮਾ ਰਞ੍ਞੋ ਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਾ ਅਹੋਸੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਂ ਅਨਿਚ੍ਛਮਾਨਾ ਸਮ੍ਪਤਿ ਗੁਣਮਸ੍ਸ ਕਥਯਿਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨਾਕਾਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਇਮਾਨਿ ਤੇ ਦੇવਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਹੀਤਿ ਪੇਮਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਹਿ, ਰਤਿਂ ਕਰੋਹਿ। ਜੀવਿਤੇ ਅਪੇਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਜੀવਿਤੇ ਸਾਪੇਕ੍ਖਂ, ਆਲਯਂ, ਤਣ੍ਹਂ ਕਰੋਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਏવਂ ਖੋ ਮਂ ਤ੍વਂ ਦੇવੀਤਿ ‘‘ਮਯਂ ਖੋ, ਦੇવ, ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਉਪਚਾਰਕਥਂ ਨ ਜਾਨਾਮ, ਕਥਂ વਦਾਮ ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾਯ ਦੇવਿਯਾ વੁਤ੍ਤੇ – ‘‘ਏવਂ ਖੋ ਮਂ, ਤ੍વਂ ਦੇવਿ, ਸਮੁਦਾਚਰਾਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਗਰਹਿਤਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਸਾવਕੇਹਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਗਰਹਿਤਾ। ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਸਾਪੇਕ੍ਖਕਾਲਕਿਰਿਯਾ
੨੬੮. ਅਥ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸੁਭਦ੍ਦਾ ਦੇવੀ ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਪੁਞ੍ਛਿਤ੍વਾਤਿ ਦੇવੀ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਰੋਦਿਤ੍વਾ ਕਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਪੁਞ੍ਛਿਤ੍વਾ ਏਤਦવੋਚ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੂਪਗਮવਣ੍ਣਨਾ
੨੬੯. ਗਹਪਤਿਸ੍ਸ વਾਤਿ ਕਸ੍ਮਾ
੨੭੧. ਯਂ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਜ੍ਝਾવਸਾਮੀਤਿ ਯਤ੍ਥ વਸਾਮਿ, ਤਂ ਏਕਂਯੇવ ਨਗਰਂ ਹੋਤਿ, ਅવਸੇਸੇਸੁ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਾਦਯੋ ਚੇવ ਦਾਸਮਨੁਸ੍ਸਾ ਚ વਸਿਂਸੁ। ਪਾਸਾਦਕੂਟਾਗਾਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਾਦੀਸੁਪਿ ਏਕਂਯੇવ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਸੇਸਾ ਪੁਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਪਰਿਭੋਗਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਇਤ੍ਥੀਸੁਪਿ ਏਕਾવ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਤਿ, ਸੇਸਾ ਪਰਿવਾਰਮਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਰਿਦਹਾਮੀਤਿ ਏਕਮੇવ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਂ ਨਿવਾਸੇਮਿ, ਸੇਸਾਨਿ ਪਰਿવਾਰੇਤ੍વਾ વਿਚਰਨ੍ਤਾਨਂ ਅਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਂ ਸੋਲ਼ਸਨ੍ਨਂ ਪੁਰਿਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਭੁਞ੍ਜਾਮੀਤਿ ਪਰਮਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਨਾਲ਼ਿਕੋਦਨਮਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਾਮਿ, ਸੇਸਂ ਪਰਿવਾਰੇਤ੍વਾ વਿਚਰਨ੍ਤਾਨਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਂ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਪੁਰਿਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏਕਥਾਲਿਪਾਕੋ ਹਿ ਦਸਨ੍ਨਂ ਜਨਾਨਂ ਪਹੋਤਿ।
ਏਤਾਨਿ ਪਨ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਨਗਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਚੇવ ਪਾਸਾਦਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਚ ਕੂਟਾਗਾਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਚ ਏਕਿਸ੍ਸਾਯੇવ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਿ। ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਨਿਪਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ ਦਿਨ੍ਨਮਞ੍ਚਕਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਿ। ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਹਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਰਥਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਨਿਸੀਦਨਤ੍ਥਾਯ ਦਿਨ੍ਨਪੀਠਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਿ। ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਮਣਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਏਕਦੀਪਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਿ। ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਏਕਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਿ। ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਇਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪੁਤ੍ਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਗਹਪਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਭੋਗਭਾਜਨਪਤ੍ਤਥਾਲਕ ਧਮਕਰਣ ਪਰਿਸ੍ਸਾવਨ ਆਰਕਣ੍ਟਕ ਪਿਪ੍ਫਲਕ ਨਖਚ੍ਛੇਦਨ ਕੁਞ੍ਚਿਕਕਣ੍ਣਮਲਹਰਣੀ ਪਾਦਕਥਲਿਕ ਉਪਾਹਨ ਛਤ੍ਤ ਕਤ੍ਤਰਯਟ੍ਠਿਦਾਨਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਿ। ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਧੇਨੁਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਗੋਰਸਦਾਨਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਿ। ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ વਤ੍ਥਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ
੨੭੨. ਏવਂ ਭਗવਾ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ વਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਕਥੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਦਾਰਕਾਨਂ ਪਂਸ੍વਾਗਾਰਕੀਲ਼ਨਂ ਪਸ੍ਸਾਨਨ੍ਦਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ વਿਪਰਿਣਤਾਤਿ ਪਕਤਿવਿਜਹਨੇਨ ਨਿਬ੍ਬੁਤਪਦੀਪੋ વਿਯ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕਭਾવਂ ਗਤਾ। ਏવਂ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਏવਂ ਹੁਤ੍વਾ ਅਭਾવਟ੍ਠੇਨ ਅਨਿਚ੍ਚਾ।
ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਭਗવਾ ਯਥਾ ਨਾਮ ਪੁਰਿਸੋ ਸਤਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧੇ ਚਮ੍ਪਕਰੁਕ੍ਖੇ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍વਾ ਚਮ੍ਪਕਪੁਪ੍ਫਂ ਆਦਾਯ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤੋ ਓਤਰੇਯ੍ਯ, ਏવਮੇવ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤੋ વਿਯ ਅਨੇਕવਸ੍ਸਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸੁਬ੍ਬੇਧਂ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਥਕੇ ਠਿਤਂ ਅਨਿਚ੍ਚਲਕ੍ਖਣਂ ਆਦਾਯ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤੋ વਿਯ ਓਤਿਣ੍ਣੋ। ਤੇਨੇવ ਪੁਬ੍ਬੇ વਸਭਰਾਜਾ ਦੀਘਭਾਣਕਤ੍ਥੇਰਾਨਂ ਲੋਹਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਪਾਚੀਨਪਸ੍ਸੇ ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਾਯਂ ਇਮਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਾਨਂ ਸੁਤ੍વਾ – ‘‘ਕਿਂ, ਭੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਅਯ੍ਯਕੇਨ ਏਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਖਾਦਿਤਪੀਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਮੇવ ਕਥੇਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ – ‘‘ਏવਂ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਕਾਲੇ ‘‘ਇਮਂ, ਭੋ, ਦਿਸ੍વਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਚਕ੍ਖੂਹਿ ਚਕ੍ਖੁਮਤਾ ਏવਂ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ વਾਮਹਤ੍ਥਂ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥੇਨ ਅਪ੍ਫੋਟੇਤ੍વਾ – ‘‘ਸਾਧੁ ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਤੁਟ੍ਠਹਦਯੋ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਅਦਾਸਿ।
ਏવਂ ਅਦ੍ਧੁવਾਤਿ ਏવਂ ਉਦਕਪੁਪ੍ਫੁਲ਼ਾਦਯੋ વਿਯ ਧੁવਭਾવવਿਰਹਿਤਾ। ਏવਂ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਾਤਿ ਏવਂ ਸੁਪਿਨਕੇ ਪੀਤਪਾਨੀਯਂ વਿਯ ਅਨੁਲਿਤ੍ਤਚਨ੍ਦਨਂ વਿਯ ਚ ਅਸ੍ਸਾਸવਿਰਹਿਤਾ।
ਸਰੀਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸਰੀਰਂ ਛਡ੍ਡੇਯ੍ਯ। ਇਦਾਨਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖੇਪੋ વਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨਂ વਾ ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਲੇਸਪਹੀਨਤ੍ਤਾ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸਾਤਿ વਦਤਿ। ਇਦਂ ਪਨ વਤ੍વਾ ਪੁਨ ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ, ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਨੋ ਆਨੁਭਾવੋ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿવਸੇ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤਿ। ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਪਨ ਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਤੋ ਸਤ੍ਤਮੇવ ਦਿવਸੇ ਸਤ੍ਤਰਤਨਪਾਕਾਰਾ ਸਤ੍ਤਰਤਨਤਾਲਾ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਧਮ੍ਮਪਾਸਾਦੋ ਧਮ੍ਮਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਚਕ੍ਕਰਤਨਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯੀਤਿ। ਹਤ੍ਥਿਆਦੀਸੁ ਪਨ ਅਯਂ ਧਮ੍ਮਤਾ ਖੀਣਾਯੁਕਾ ਸਹੇવ ਕਾਲਙ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਆਯੁਸੇਸੇ
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾਤਿ ਇਦਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਰੁਲ਼੍ਹਞ੍ਚ ਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવਾਤਿ।
ਇਤਿ ਸੁਮਙ੍ਗਲવਿਲਾਸਿਨਿਯਾ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ
ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।