੫. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਗ੍ਗੋ
੧. ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਯੁਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੩੮੩. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਯੁਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਮਹਤਾਤਿ ਗੁਣਮਹਤ੍ਤੇਨਪਿ ਮਹਤਾ, ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਮਹਤ੍ਤੇਨਪਿ। ਸੋ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਗੁਣੇਹਿਪਿ ਮਹਾ ਅਹੋਸਿ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਦਿਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ, ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਯਪਿ ਮਹਾ ਪਞ੍ਚਸਤਸਙ੍ਖ੍ਯਤ੍ਤਾ। ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਙ੍ਘੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ, ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞਸਙ੍ਘਾਤਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸਮਣਗਣੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਏਕਤੋ। ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹੀਤਿ ਪਞ੍ਚ ਮਤ੍ਤਾ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤਾਨਿ। ਮਤ੍ਤਾਤਿ ਪਮਾਣਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਭੋਜਨੇ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ।
વੀਸવਸ੍ਸਸਤਿਕੋਤਿ વੀਸਾਧਿਕવਸ੍ਸਸਤਿਕੋ। ਤਿਣ੍ਣਂ વੇਦਾਨਨ੍ਤਿ ਇਰੁવੇਦਯਜੁવੇਦਸਾਮવੇਦਾਨਂ। ਓਟ੍ਠਪਹਤਕਰਣવਸੇਨ ਪਾਰਂ ਗਤੋਤਿ ਪਾਰਗੂ। ਸਹ ਨਿਘਣ੍ਡੁਨਾ ਚ ਕੇਟੁਭੇਨ ਚ ਸਨਿਘਣ੍ਡੁਕੇਟੁਭਾਨਂ, ਨਿਘਣ੍ਡੂਤਿ ਨਾਮਨਿਘਣ੍ਟੁਰੁਕ੍ਖਾਦੀਨਂ વੇવਚਨਪ੍ਪਕਾਸਕਂ ਸਤ੍ਥਂ। ਕੇਟੁਭਨ੍ਤਿ ਕਿਰਿਯਾਕਪ੍ਪવਿਕਪ੍ਪੋ ਕવੀਨਂ ਉਪਕਾਰਾਯ ਸਤ੍ਥਂ। ਸਹ ਅਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦੇਨ ਸਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ। ਅਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ ਚ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿ ਚ। ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮਾਨਨ੍ਤਿ ਆਥਬ੍ਬਣવੇਦਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਇਤਿਹ ਆਸ ਇਤਿਹ ਆਸਾ’’ਤਿ ਈਦਿਸવਚਨਪ੍ਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤੋ ਪੁਰਾਣਕਥਾਸਙ੍ਖਾਤੋ ਇਤਿਹਾਸੋ ਪਞ੍ਚਮੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮਾ, ਤੇਸਂ ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮਾਨਂ। ਪਦਞ੍ਚ ਤਦવਸੇਸਞ੍ਚ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਅਧੀਯਤਿ ਪવੇਦੇਤਿ ਚਾਤਿ ਪਦਕੋ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੋ। ਲੋਕਾਯਤਂ વੁਚ੍ਚਤਿ વਿਤਣ੍ਡવਾਦਸਤ੍ਥਂ। ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਮਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਅਹੇਸੁਂ, ਯੇਸਂ વਸੇਨ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਦ੍વੇ ਅਗ੍ਗਸਾવਕਾ, ਅਸੀਤਿਮਹਾਸਾવਕਾ, ਬੁਦ੍ਧਮਾਤਾ, ਬੁਦ੍ਧਪਿਤਾ, ਅਗ੍ਗੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਅਗ੍ਗੁਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾ, ਰਾਜਾ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਯਂ વਿਸੇਸੋ ਅਨવਯੋਤਿ ਇਮੇਸੁ ਲੋਕਾਯਤਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਅਨੂਨੋ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ, ਅવਯੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਅવਯੋ ਨਾਮ ਯੋ ਤਾਨਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਚ ਗਨ੍ਥਤੋ ਚ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ। ਅਸ੍ਸੋਸਿ ਖੋਤਿਆਦੀਸੁ ਯਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਤਂ ਸਾਲੇਯ੍ਯਕਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੧.੪੩੯ ਆਦਯੋ) વੁਤ੍ਤਮੇવ।
੩੮੪. ਅਯਂ ਤਾਤਾਤਿ ਅਯਂ ਮਹਲ੍ਲਕਤਾਯ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਮਾਣવਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਏવਮਾਹ। ਅਪਿਚ ਏਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ‘ਅਹਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਹਂ ਬੁਦ੍ਧੋ’ਤਿ ਉਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਬਹੂ ਜਨਾ વਿਚਰਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਮੇ ਅਨੁਸ੍ਸવਮਤ੍ਤੇਨੇવ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ। ਏਕਚ੍ਚਞ੍ਹਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਪਕ੍ਕਮਨਮ੍ਪਿ ਗਰੁ ਹੋਤਿ, ਅਨਤ੍ਥੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਮਮ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਂ ਪੇਸੇਤ੍વਾ ‘ਬੁਦ੍ਧੋ વਾ ਨੋ વਾ’ਤਿ ਜਾਨਿਤ੍વਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਮਾਣવਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ‘‘ਅਯਂ ਤਾਤਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਂ ਭવਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਭવਤੋ। ਤਥਾ ਸਨ੍ਤਂਯੇવਾਤਿ ਤਥਾ ਸਤੋਯੇવ। ਇਦਞ੍ਹਿ ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗવਚਨਂ। ਯਥਾ ਕਥਂ ਪਨਾਹਂ, ਭੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਥਂ ਪਨਾਹਂ, ਭੋ, ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਥਾ ਸਕ੍ਕਾ ਸੋ ਞਾਤੁਂ, ਤਥਾ ਮੇ ਆਚਿਕ੍ਖਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਥਾਤਿ વਾ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਮੇવੇਤਂ। ਕਥਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਆਕਾਰਪੁਚ੍ਛਾ, ਕੇਨਾਕਾਰੇਨਾਹਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਕਿਰ ਨਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ – ‘‘ਕਿਂ ਤ੍વਂ, ਤਾਤ, ਪਥવਿਯਂ ਠਿਤੋ ਪਥવਿਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮੀਤਿ વਿਯ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਓਭਾਸੇ ਠਿਤੋ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮੀਤਿ વਿਯ વਦਸੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ વਤ੍વਾ ਜਾਨਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਗਤਾਨਿ ਖੋ ਤਾਤਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਮਨ੍ਤੇਸੂਤਿ વੇਦੇਸੁ। ਤਥਾਗਤੋ ਕਿਰ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇવ ਸੁਦ੍ਧਾવਾਸਾ ਦੇવਾ વੇਦੇਸੁ ਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਮਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਏਤੇ’’ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવੇਸੇਨ વੇਦੇ વਾਚੇਨ੍ਤਿ ‘‘ਤਦਨੁਸਾਰੇਨ ਮਹੇਸਕ੍ਖਾ ਸਤ੍ਤਾ ਤਥਾਗਤਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਤੇਨ ਪੁਬ੍ਬੇ વੇਦੇਸੁ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਪਨ ਤਥਾਗਤੇ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਨ੍ਤਿ, ਤੇਨ ਏਤਰਹਿ ਨਤ੍ਥਿ। ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸਾਤਿ ਪਣਿਧਿਸਮਾਦਾਨਞਾਣਕਰੁਣਾਦਿਗੁਣਮਹਤੋ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ। ਦ੍વੇਯੇવ ਗਤਿਯੋਤਿ ਦ੍વੇ ਏવ ਨਿਟ੍ਠਾ ਸਚੇ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤੀਤਿ ਯਦਿ ਅਗਾਰੇ વਸਤਿ, ਰਾਜਾ ਹੋਤਿ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ। ਚਤੂਹਿ ਅਚ੍ਛਰਿਯਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹવਤ੍ਥੂਹਿ ਚ ਲੋਕਂ ਰਞ੍ਜਨਤੋ ਰਾਜਾ। ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ વਤ੍ਤੇਤਿ, ਚਤੂਹਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਚਕ੍ਕੇਹਿ વਤ੍ਤੇਤਿ, ਤੇਹਿ ਚ ਪਰਂ વਤ੍ਤੇਤਿ, ਪਰਹਿਤਾਯ ਚ ਇਰਿਯਾਪਥਚਕ੍ਕਾਨਂ વਤ੍ਤੋ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਰਾਜਾਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞਂ, ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀਤਿ વਿਸੇਸਨਂ। ਧਮ੍ਮੇਨ ਚਰਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਿਕੋ, ਞਾਯੇਨ ਸਮੇਨ વਤ੍ਤਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਜਾਤੋਤਿ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ। ਪਰਹਿਤਧਮ੍ਮਕਰਣੇਨ વਾ ਧਮ੍ਮਿਕੋ, ਅਤ੍ਤਹਿਤਧਮ੍ਮਕਰਣੇਨ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ। ਚਤੁਰਨ੍ਤਾਯ ਇਸ੍ਸਰੋਤਿ ਚਾਤੁਰਨ੍ਤੋ, ਚਤੁਸਮੁਦ੍ਦਨ੍ਤਾਯ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਦੀਪਭੂਸਿਤਾਯ ਚ ਪਥવਿਯਾ ਇਸ੍ਸਰੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਕੋਪਾਦਿਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੇ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ ਸਬ੍ਬਰਾਜਾਨੋ વਿਜੇਸੀਤਿ વਿਜਿਤਾવੀ। ਜਨਪਦਤ੍ਥਾવਰਿਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਜਨਪਦੇ ਥਾવਰਭਾવਂ ਧੁવਭਾવਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਕੇਨਚਿ ਚਾਲੇਤੁਂ, ਜਨਪਦੋ વਾ ਤਮ੍ਹਿ ਥਾવਰਿਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਨੁਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ ਸਕਮ੍ਮਨਿਰਤੋ ਅਚਲੋ ਅਸਮ੍ਪવੇਧੀਤਿ ਜਨਪਦਤ੍ਥਾવਰਿਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਤਾਨਿ ਕਤਮਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਚਕ੍ਕਰਤਨਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਚਕ੍ਕਞ੍ਚ ਤਂ ਰਤਿਜਨਨਤ੍ਥੇਨ ਰਤਨਞ੍ਚਾਤਿ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ। ਏਸੇવ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ।
ਇਮੇਸੁ
ਪਰੋਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਤਿਰੇਕਸਹਸ੍ਸਂ। ਸੂਰਾਤਿ ਅਭੀਰੁਕਜਾਤਿਕਾ। વੀਰਙ੍ਗਰੂਪਾਤਿ ਦੇવਪੁਤ੍ਤਸਦਿਸਕਾਯਾ, ਏવਂ ਤਾવ ਏਕੇ વਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਭਾવੋ – વੀਰਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮਸੂਰਾ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। વੀਰਾਨਂ ਅਙ੍ਗਂ વੀਰਙ੍ਗਂ, વੀਰਕਾਰਣਂ વੀਰਿਯਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। વੀਰਙ੍ਗਂ ਰੂਪਂ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ વੀਰਙ੍ਗਰੂਪਾ, વੀਰਿਯਮਯਸਰੀਰਾ વਿਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪਰਸੇਨਪ੍ਪਮਦ੍ਦਨਾਤਿ ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ‘‘ਪਾਣੋ ਨ ਹਨ੍ਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਞ੍ਚਸੀਲਧਮ੍ਮੇਨ।
ਅਰਹਂ ਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ વਿવਟ੍ਟਚ੍ਛਦੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਮਾਨਦਿਟ੍ਠਿਅવਿਜ੍ਜਾਦੁਚ੍ਚਰਿਤਛਦਨੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਕਿਲੇਸਨ੍ਧਕਾਰਲੋਕੇ ਤਂ ਛਦਨਂ વਿવਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਸਞ੍ਜਾਤਾਲੋਕੋ ਹੁਤ੍વਾ ਠਿਤੋਤਿ વਿવਟ੍ਟਚ੍ਛਦੋ। ਤਤ੍ਥ ਪਠਮੇਨ ਪਦੇਨ ਪੂਜਾਰਹਤਾ, ਦੁਤਿਯੇਨ ਤਸ੍ਸਾ ਹੇਤੁ ਯਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ, ਤਤਿਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਹੇਤੁਭੂਤਾ વਿવਟ੍ਟਚ੍ਛਦਤਾ વੁਤ੍ਤਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਅਥ વਾ વਿવਟ੍ਟੋ ਚ વਿਚ੍ਛਦੋ ਚਾਤਿ વਿવਟ੍ਟਚ੍ਛਦੋ, વਟ੍ਟਰਹਿਤੋ ਛਦਨਰਹਿਤੋ ਚਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਤੇਨ ਅਰਹਂ વਟ੍ਟਾਭਾવੇਨ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਛਦਨਾਭਾવੇਨਾਤਿ ਏવਂ ਪੁਰਿਮਪਦਦ੍વਯਸ੍ਸੇવ ਹੇਤੁਦ੍વਯਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਦੁਤਿਯવੇਸਾਰਜ੍ਜੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਸਿਦ੍ਧਿ, ਪਠਮੇਨ ਦੁਤਿਯਸਿਦ੍ਧਿ, ਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥੇਹਿ ਤਤਿਯਸਿਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ। ਪੁਰਿਮਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਂ, ਦੁਤਿਯਂ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਂ, ਤਤਿਯਂ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੁਂ ਸਾਧੇਤੀਤਿਪਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਤ੍વਂ ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਾਤਿ ਇਮਿਨਾਸ੍ਸ ਸੂਰਭਾવਂ ਜਨੇਤਿ।
੩੮੫. ਸੋਪਿ ਤਾਯ ਆਚਰਿਯਕਥਾਯ ਲਕ੍ਖਣੇਸੁ વਿਗਤਸਮ੍ਮੋਹੋ ਏਕੋਭਾਸਜਾਤੋ વਿਯ ਬੁਦ੍ਧਮਨ੍ਤੇ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੋ ਏવਂ, ਭੋਤਿ ਆਹ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ, ਭੋ, ਮਂ ਤ੍વਂ વਦਸਿ, ਏવਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ। ਸਮਨ੍ਨੇਸੀਤਿ ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋਤਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਾਤਿ ਪਾਯੇਨ, ਬਹੁਕਾਨਿ ਅਦ੍ਦਸ, ਅਪ੍ਪਾਨਿ ਨ ਅਦ੍ਦਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਤੋ ਯਾਨਿ ਨ ਅਦ੍ਦਸ, ਤੇਸਂ ਦੀਪਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦ੍વੇਤਿ। ਕਙ੍ਖਤੀਤਿ ‘‘ਅਹੋ વਤ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ। વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਤੀਤਿ ਤਤੋ ਤਤੋ ਤਾਨਿ વਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਕਿਚ੍ਛਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਦਟ੍ਠੁਂ। ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਤਾਯ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਯ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਨ ਸਮ੍ਪਸੀਦਤੀਤਿ ਤਤੋ ‘‘ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਲਕ੍ਖਣੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਭਗવਤਿ ਪਸਾਦਂ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ। ਕਙ੍ਖਾਯ વਾ ਦੁਬ੍ਬਲਾ વਿਮਤਿ વੁਤ੍ਤਾ, વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਯ ਮਜ੍ਝਿਮਾ, ਅਨਧਿਮੁਚ੍ਚਨਤਾਯ ਬਲવਤੀ, ਅਸਮ੍ਪਸਾਦੇਨ ਤੇਹਿ ਤੀਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਲੁਸ੍ਸਿਯਭਾવੋ। ਕੋਸੋਹਿਤੇਤਿ વਤ੍ਥਿਕੋਸੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ। વਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹੇਤਿ ਅਙ੍ਗਜਾਤੇ। ਭਗવਤੋ ਹਿ વਾਰਣਸ੍ਸੇવ ਕੋਸੋਹਿਤવਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹਂ ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣਂ ਪਦੁਮਗਬ੍ਭਸਮਾਨਂ, ਤਂ ਸੋ વਤ੍ਥਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਤ੍ਤਾ, ਅਨ੍ਤੋਮੁਖਗਤਾਯ
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾਤਿ ਅਥ ਭਗવਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚਾਹਂ ਇਮਸ੍ਸ ਏਤਾਨਿ ਦ੍વੇ ਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਨ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖੋ ਨ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਏਤਸ੍ਸ ਕਙ੍ਖਾਯ ਸਤਿ ਆਚਰਿਯੋਪਿਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖੋ ਨ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਥ ਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਨ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਨਾਗਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਸੋਸ੍ਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਅਸੁਣਨ੍ਤੋ ਤੀਣਿ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ ਨ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਤਿ। ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖੇ ਆਚਰਿਯੋਪਿਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖੋ ਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍વਾ ਤੀਣਿ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਤਿ। ਏਤਦਤ੍ਥਂਯੇવ ਚ ਮਯਾ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰਿਤਾ। ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮਿਸ੍ਸ ਤਾਨਿ ਲਕ੍ਖਣਾਨੀ’’ਤਿ।
ਤਥਾਰੂਪਂ ਇਦ੍ਧਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਮਕਾਸਿ। ਕਥਂਰੂਪਂ? ਕਿਮੇਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞੇਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ? વੁਤ੍ਤਮੇਤਂ ਨਾਗਸੇਨਤ੍ਥੇਰੇਨੇવ ਮਿਲਿਨ੍ਦਰਞ੍ਞਾ ਪੁਟ੍ਠੇਨ –
ਆਹ ਚ ਦੁਕ੍ਕਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਭਗવਤਾ ਕਤਨ੍ਤਿ। ਕਿਂ ਮਹਾਰਾਜਾਤਿ? ਮਹਾਜਨੇਨ ਹਿਰਿਕਰਣੋਕਾਸਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਯੁਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਚ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਉਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਚ ਬਾવਰਿਯਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀਨਂ ਸੋਲ਼ਸਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਞ੍ਚ ਸੇਲਸ੍ਸ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀਨਂ ਤਿਸਤਮਾਣવਾਨਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ। ਨ, ਮਹਾਰਾਜ, ਭਗવਾ ਗੁਯ੍ਹਂ
ਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤ੍વਾਤਿ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ। ਅਨੁਮਸੀਤਿ ਕਥਿਨਸੂਚਿਂ વਿਯ ਕਤ੍વਾ ਅਨੁਮਜ੍ਜਿ। ਤਥਾ ਕਰਣੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਮੁਦੁਭਾવੋ, ਕਣ੍ਣਸੋਤਾਨੁਮਸਨੇਨ ਦੀਘਭਾવੋ, ਨਾਸਿਕਸੋਤਾਨੁਮਸਨੇਨ ਤਨੁਭਾવੋ, ਨਲਾਟਚ੍ਛਾਦਨੇਨ ਪੁਥੁਲਭਾવੋ ਪਕਾਸਿਤੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਉਭੋਪਿ ਕਣ੍ਣਸੋਤਾਨੀਤਿਆਦੀਸੁ ਚੇਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਕਣ੍ਣਸੋਤੇਸੁ ਮਲਂ વਾ ਜਲ੍ਲਿਕਾ વਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਧੋવਿਤ੍વਾ ਠਪਿਤਰਜਤਪਨਾਲ਼ਿਕਾ વਿਯ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਨਾਸਿਕਸੋਤੇਸੁ, ਤਾਨਿਪਿ ਹਿ ਸੁਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਕਞ੍ਚਨਪਨਾਲ਼ਿਕਾ વਿਯ ਚ ਮਣਿਪਨਾਲ਼ਿਕਾ વਿਯ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਜਿવ੍ਹਂ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਕਥਿਨਸੂਚਿਂ વਿਯ ਕਤ੍વਾ ਮੁਖਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਕਣ੍ਣਸੋਤਂ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਤਤੋ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ વਾਮਕਣ੍ਣਸੋਤਂ ਪવੇਸੇਸਿ, ਤਤੋ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣਨਾਸਿਕਸੋਤਂ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਤਤੋ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ વਾਮਨਾਸਿਕਸੋਤਂ ਪવੇਸੇਸਿ, ਤਤੋ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਪੁਥੁਲਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਰਤ੍ਤવਲਾਹਕੇਨ ਅਡ੍ਢਚਨ੍ਦਂ વਿਯ ਚ ਸੁવਣ੍ਣਪਤ੍ਤਂ વਿਯ ਚ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਪਟਲੇਨ વਿਜ੍ਜੁਜੋਤਸਦਿਸਾਯ ਜਿવ੍ਹਾਯ ਕੇવਲਕਪ੍ਪਂ ਨਲਾਟਮਣ੍ਡਲਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਸਿ।
ਯਂਨੂਨਾਹਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ? ਅਹਞ੍ਹਿ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਸਮਨ੍ਨੇਸਿਤ੍વਾ ਗਤੋ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਾਨਿ ਤੇ, ਤਾਤ, ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨੀ’’ਤਿ ਆਚਰਿਯੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ‘‘ਆਮ, ਆਚਰਿਯਾ’’ਤਿ વਤ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਮਂ ‘‘ਕਿਰਿਯਾਕਰਣਮਸ੍ਸ ਕੀਦਿਸ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ
ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ
ਤਤ੍ਥ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਆਗਮੇਨ੍ਤੋ ਗਨ੍ਧਮਣ੍ਡਲਮਾਲ਼ੇ ਨਿਸੀਦਤਿ। ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ
ਭਗવਾ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਸੀਹਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਾਯ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿ। ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ વੁਟ੍ਠਾਯ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਆਗਤਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ
‘‘ਸਤ੍ਤ વਸ੍ਸਾਨਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ, ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਂ ਪਦਾਪਦਂ।
ਓਤਾਰਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਂ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਤੀਮਤੋ’’ਤਿ॥ (ਸੁ॰ ਨਿ॰ ੪੪੮) –
ਆਦਿਗਾਥਾਯੋ વਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਤਤੋ ਮਾਣવੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਸਤ੍ਤ ਮਾਸੇ ਅਨੁਬਨ੍ਧਮਾਨੋ ਕਿਞ੍ਚਿ વਜ੍ਜਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਸਚੇ ਪਨਾਹਂ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਸਤ੍ਤ ਮਾਸੇ ਸਤ੍ਤ વਾ વਸ੍ਸਾਨਿ વਸ੍ਸਸਤਂ વਾ વਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਂ વਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯਂ, ਨੇવਸ੍ਸ વਜ੍ਜਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਂ। ਆਚਰਿਯੋ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਮੇ ਮਹਲ੍ਲਕੋ, ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਂ ਨਾਮ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਜਾਨਿਤੁਂ। ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਭਾવਗੁਣੇਨੇવ ਬੁਦ੍ਧਭਾવਂ વਤ੍વਾ ਮਯ੍ਹਂ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ।
ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਞ੍ਚ ਪਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ – ‘‘ਕਚ੍ਚਿ, ਤਾਤ ਉਤ੍ਤਰ, ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਤਥਾਸਨ੍ਤਂਯੇવ ਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਕਿਂ વਦੇਸਿ? ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਂ ਅਤਿਸਮ੍ਬਾਧਂ, ਭવਗ੍ਗਂ ਅਤਿਨੀਚਂ, ਤਸ੍ਸ ਹਿ, ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਆਕਾਸਂ વਿਯ ਅਪਰਿਯਨ੍ਤੋ ਗੁਣਗਣੋ। ਤਥਾਸਨ੍ਤਂਯੇવ, ਭੋ, ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ વਤ੍વਾ ਯਥਾਦਿਟ੍ਠਾਨਿ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਕਿਰਿਯਸਮਾਚਾਰਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਅਥ ਖੋ ਉਤ੍ਤਰੋ ਮਾਣવੋ…ਪੇ॰… ਏਦਿਸੋ ਚ ਏਦਿਸੋ ਚ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਤਤੋ ਚ ਭਿਯ੍ਯੋ’’ਤਿ।
੩੮੬. ਤਤ੍ਥ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਪਾਦੋਤਿ ਯਥਾ ਹਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਭੂਮਿਯਂ ਪਾਦਂ ਠਪੇਨ੍ਤਾਨਂ ਅਗ੍ਗਤਲਂ વਾ ਪਣ੍ਹਿ વਾ ਪਸ੍ਸਂ વਾ ਪਠਮਂ ਫੁਸਤਿ, વੇਮਜ੍ਝਂ વਾ ਪਨ ਛਿਦ੍ਦਂ ਹੋਤਿ, ਉਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਅਗ੍ਗਤਲਾਦੀਸੁ ਏਕਕੋਟ੍ਠਾਸੋવ ਪਠਮਂ ਉਟ੍ਠਹਤਿ, ਨ ਏવਂ ਤਸ੍ਸ। ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸੁવਣ੍ਣਪਾਦੁਕਤਲਂ વਿਯ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇવ ਸਕਲਂ ਪਾਦਤਲਂ ਭੂਮਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਭੂਮਿਤੋ ਉਟ੍ਠਹਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਪਾਦੋ ਖੋ ਪਨ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ’’ਤਿ વਦਤਿ।
ਤਤ੍ਰਿਦਂ
ਚਕ੍ਕਾਨੀਤਿ ਦ੍વੀਸੁ ਪਾਦੇਸੁ ਦ੍વੇ ਚਕ੍ਕਾਨਿ। ਤੇਸਂ ਅਰਾ ਚ ਨੇਮਿ ਚ ਨਾਭਿ ਚ ਪਾਲ਼ਿਯਂ વੁਤ੍ਤਾવ। ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਪਰਿਪੂਰਾਨੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਅਯਂ વਿਸੇਸੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਤੇਸਂ ਕਿਰ ਚਕ੍ਕਾਨਂ ਪਾਦਤਲਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਨਾਭਿ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਨਾਭਿਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ વਟ੍ਟਲੇਖਾ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਨਾਭਿਮੁਖਪਰਿਕ੍ਖੇਪਪਟ੍ਟੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਨਾਲ਼ਿਮੁਖਂ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਰਾ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਰੇਸੁ વਟ੍ਟਲੇਖਾ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨੇਮੀ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨੇਮਿਮਣਿਕਾ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਇਦਂ ਤਾવ ਪਾਲ਼ਿਆਗਤਮੇવ।
ਸਮ੍ਬਹੁਲવਾਰੋ ਪਨ ਅਨਾਗਤੋ, ਸੋ ਏવਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ – ਸਤ੍ਤਿ ਸਿਰਿ વਚ੍ਛੋ ਨਨ੍ਦਿ ਸੋવਤ੍ਤਿਕੋ વਟਂਸਕੋ વਡ੍ਢਮਾਨਕਂ ਮਚ੍ਛਯੁਗਲਂ ਭਦ੍ਦਪੀਠਂ ਅਙ੍ਕੁਸਂ
ਆਯਤਪਣ੍ਹੀਤਿ
ਦੀਘਙ੍ਗੁਲੀਤਿ ਯਥਾ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਕਾਚਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿ ਦੀਘਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਚਿ ਰਸ੍ਸਾ, ਨ ਏવਂ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸੇવ ਦੀਘਹਤ੍ਥਪਾਦਙ੍ਗੁਲਿਯੋ ਮੂਲੇ ਥੂਲਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗੇ ਤਨੁਕਾ ਨਿਯ੍ਯਾਸਤੇਲੇਨ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ વਟ੍ਟਿਤਹਰਿਤਾਲવਟ੍ਟਿਸਦਿਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦੀਘਙ੍ਗੁਲੀ’’ਤਿ।
ਮੁਦੁਤਲੁਨਹਤ੍ਥਪਾਦੋਤਿ ਸਪ੍ਪਿਮਣ੍ਡੇ ਓਸਾਦੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤਂ ਸਤવਾਰવਿਹਤਕਪ੍ਪਾਸਪਟਲਂ વਿਯ ਮੁਦੂ, ਜਾਤਮਤ੍ਤਕੁਮਾਰਸ੍ਸ વਿਯ ਚ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਤਲੁਨਾ ਚ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਮੁਦੁਤਲੁਨਹਤ੍ਥਪਾਦੋ।
ਜਾਲਹਤ੍ਥਪਾਦੋਤਿ ਨ ਚਮ੍ਮੇਨ ਪਟਿਬਦ੍ਧਅਙ੍ਗੁਲਨ੍ਤਰੋ। ਏਦਿਸੋ ਹਿ ਫਣਹਤ੍ਥਕੋ ਪੁਰਿਸਦੋਸੇਨ ਉਪਹਤੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਤਿ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਚਤਸ੍ਸੋ ਹਤ੍ਥਙ੍ਗੁਲਿਯੋ ਪਞ੍ਚਪਿ ਪਾਦਙ੍ਗੁਲਿਯੋ ਏਕਪ੍ਪਮਾਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਸਂ ਏਕਪ੍ਪਮਾਣਤ੍ਤਾਯ ਯવਲਕ੍ਖਣਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਕੁਸਲੇਨ વਡ੍ਢਕਿਨਾ ਯੋਜਿਤਜਾਲવਾਤਪਾਨਸਦਿਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਜਾਲਹਤ੍ਥਪਾਦੋ’’ਤਿ।
ਉਦ੍ਧਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਗੋਪ੍ਫਕਤ੍ਤਾ ਉਸ੍ਸਙ੍ਖਾ ਪਾਦਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਉਸ੍ਸਙ੍ਖਪਾਦੋ। ਅਞ੍ਞੇਸਞ੍ਹਿ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਦੇ ਗੋਪ੍ਫਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇਨ ਤੇਸਂ ਪਾਦਾ ਆਣਿਬਦ੍ਧਾ વਿਯ ਥਦ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਯਥਾਸੁਖਂ ਪਰਿવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਪਾਦਤਲਾਨਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ
ਏਣਿਜਙ੍ਘੋਤਿ ਏਣਿਮਿਗਸਦਿਸਜਙ੍ਘੋ ਮਂਸੁਸ੍ਸਦੇਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਜਙ੍ਘੋ, ਨ ਏਕਤੋ ਬਦ੍ਧਪਿਣ੍ਡਿਕਮਂਸੋ
ਅਨੋਨਮਨ੍ਤੋਤਿ ਅਨਮਨ੍ਤੋ। ਏਤੇਨਸ੍ਸ ਅਖੁਜ੍ਜਅવਾਮਨਭਾવੋ ਦੀਪਿਤੋ। ਅવਸੇਸਜਨਾ ਹਿ ਖੁਜ੍ਜਾ વਾ ਹੋਨ੍ਤਿ વਾਮਨਾ વਾ, ਖੁਜ੍ਜਾਨਂ ਉਪਰਿਮਕਾਯੋ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ ਹੋਤਿ, વਾਮਨਾਨਂ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕਾਯੋ। ਤੇ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਕਾਯਤ੍ਤਾ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ ਅਨੋਨਮਨ੍ਤਾ ਜਣ੍ਣੁਕਾਨਿ ਪਰਿਮਜ੍ਜਿਤੁਂ। ਤਥਾਗਤੋ ਪਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਉਭਯਕਾਯਤ੍ਤਾ ਸਕ੍ਕੋਤਿ।
ਉਸਭવਾਰਣਾਦੀਨਂ વਿਯ ਸੁવਣ੍ਣਪਦੁਮਕਣ੍ਣਿਕਸਦਿਸੇ ਕੋਸੇ ਓਹਿਤਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ વਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਕੋਸੋਹਿਤવਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹੋ। વਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹਨ੍ਤਿ વਤ੍ਥੇਨ ਗੂਹਿਤਬ੍ਬਂ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ વੁਚ੍ਚਤਿ।
ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣੋਤਿ ਜਾਤਿਹਿਙ੍ਗੁਲਕੇਨ ਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਦੀਪਿਦਾਠਾਯ ਘਂਸਿਤ੍વਾ ਗੇਰੁਕਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਠਪਿਤਘਨਸੁવਣ੍ਣਰੂਪਕਸਦਿਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤੇਨਸ੍ਸ ਘਨਸਿਨਿਦ੍ਧਸਣ੍ਹਸਰੀਰਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਛવਿવਣ੍ਣਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਕਞ੍ਚਨਸਨ੍ਨਿਭਤ੍ਤਚੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਪੁਰਿਮਸ੍ਸ વਾ વੇવਚਨਮੇવ ਏਤਂ।
ਰਜੋਜਲ੍ਲਨ੍ਤਿ ਨ ਉਪਲਿਮ੍ਪਤੀਤਿ ਨ ਲਗ੍ਗਤਿ, ਪਦੁਮਪਲਾਸਤੋ ਉਦਕਬਿਨ੍ਦੁ વਿਯ વਿવਟ੍ਟਤਿ। ਹਤ੍ਥਧੋવਨਪਾਦਧੋવਨਾਦੀਨਿ ਪਨ ਉਤੁਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ ਚੇવ ਦਾਯਕਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਫਲਤ੍ਥਾਯ ਚ ਬੁਦ੍ਧਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, વਤ੍ਤਸੀਸੇਨਾਪਿ ਚ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯੇવ। ਸੇਨਾਸਨਂ ਪવਿਸਨ੍ਤੇਨ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਾਦੇ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਮੇਤਂ।
ਉਦ੍ਧਗ੍ਗਲੋਮੋਤਿ ਆવਟ੍ਟਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਦ੍ਧਗ੍ਗਾਨਿ ਹੁਤ੍વਾ ਮੁਖਸੋਭਂ ਉਲ੍ਲੋਕਯਮਾਨਾਨਿ વਿਯ ਠਿਤਾਨਿ ਲੋਮਾਨਿ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਉਦ੍ਧਗ੍ਗਲੋਮੋ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਜੁਗਤ੍ਤੋਤਿ
ਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸਦੋਤਿ ਦ੍વੇ ਹਤ੍ਥਪਿਟ੍ਠਿਯੋ ਦ੍વੇ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਯੋ ਦ੍વੇ ਅਂਸਕੂਟਾਨਿ ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਇਮੇਸੁ ਸਤ੍ਤਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਮਂਸੁਸ੍ਸਦੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸਦੋ। ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਪਨ ਹਤ੍ਥਪਾਦਪਿਟ੍ਠੀਸੁ ਨ੍ਹਾਰੁਜਾਲਾ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਅਂਸਕੂਟਖਨ੍ਧੇਸੁ
ਸੀਹਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਦ੍ਧਂ વਿਯ ਕਾਯੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸੀਹਪੁਬ੍ਬਦ੍ਧਕਾਯੋ। ਸੀਹਸ੍ਸ ਹਿ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਕਾਯੋવ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ ਹੋਤਿ, ਪਚ੍ਛਿਮਕਾਯੋ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸੀਹਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਦ੍ਧਕਾਯੋવ ਸਬ੍ਬੋ ਕਾਯੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ। ਸੋਪਿ ਸੀਹਸ੍ਸੇવ ਨ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ વਿਨਤੁਨ੍ਨਤਾਦਿવਸੇਨ ਦੁਸ੍ਸਣ੍ਠਿਤવਿਸਣ੍ਠਿਤੋ, ਦੀਘਯੁਤ੍ਤਠਾਨੇ ਪਨ ਦੀਘੋ, ਰਸ੍ਸਕਿਸਥੂਲਅਨੁવਟ੍ਟਿਤਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਤਥਾવਿਧੋવ ਹੋਤਿ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –
‘‘ਮਨਾਪਿਯੇ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਮ੍ਮવਿਪਾਕੇ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੇ ਯੇਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਦੀਘੇਹਿ ਸੋਭਤਿ, ਤਾਨਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਦੀਘਾਨਿ ਸਣ੍ਠਹਨ੍ਤਿ। ਯੇਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਰਸ੍ਸੇਹਿ ਸੋਭਤਿ, ਤਾਨਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਰਸ੍ਸਾਨਿ ਸਣ੍ਠਹਨ੍ਤਿ। ਯੇਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਥੂਲੇਹਿ ਸੋਭਤਿ, ਤਾਨਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਥੂਲਾਨਿ ਸਣ੍ਠਹਨ੍ਤਿ। ਯੇਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਕਿਸੇਹਿ ਸੋਭਤਿ, ਤਾਨਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਕਿਸਾਨਿ ਸਣ੍ਠਹਨ੍ਤਿ। ਯੇਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ વਟ੍ਟੇਹਿ ਸੋਭਤਿ, ਤਾਨਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ વਟ੍ਟਾਨਿ ਸਣ੍ਠਹਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
ਇਤਿ
ਚਿਤਨ੍ਤਰਂਸੋਤਿ
ਨਿਗ੍ਰੋਧਪਰਿਮਣ੍ਡਲੋਤਿ ਯਾવਤਕ੍વਸ੍ਸ।
ਸਮવਟ੍ਟਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਸਮવਟ੍ਟਿਤਕ੍ਖਨ੍ਧੋ। ਯਥਾ ਏਕੇ ਕੋਞ੍ਚਾ વਿਯ ਬਕਾ વਿਯ વਰਾਹਾ વਿਯ ਚ ਦੀਘਗਲਾ વਙ੍ਕਗਲਾ ਪੁਥੁਲਗਲਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕਥਨਕਾਲੇ ਸਿਰਾਜਾਲਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਮਨ੍ਦੋ ਸਰੋ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ, ਨ ਏવਂ ਤਸ੍ਸ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸੁવਟ੍ਟਿਤਸੁવਣ੍ਣਾਲਿਙ੍ਗਸਦਿਸੋ ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਕਥਨਕਾਲੇ ਸਿਰਾਜਾਲਂ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਮੇਘਸ੍ਸ વਿਯ ਗਜ੍ਜਤੋ ਸਰੋ ਮਹਾ ਹੋਤਿ।
ਰਸਗ੍ਗਸਗ੍ਗੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਰਸਂ ਗਸਨ੍ਤੀਤਿ ਰਸਗ੍ਗਸਾ
ਸੀਹਸ੍ਸੇવ ਸੀਹਹਨੁ। ਤਤ੍ਥ ਸੀਹਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਿਮਹਨੁਮੇવ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਉਪਰਿਮਂ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸੀਹਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਿਮਂ વਿਯ ਦ੍વੇਪਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਦ੍વਾਦਸਿਯਂ ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚਨ੍ਦਸਦਿਸਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ।
ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਦਨ੍ਤੋਤਿਆਦੀਸੁ ਉਪਰਿਮਹਨੁਕੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ વੀਸਤਿ, ਹੇਟ੍ਠਿਮੇ વੀਸਤੀਤਿ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਦਨ੍ਤਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਦਨ੍ਤੋ। ਅਞ੍ਞੇਸਞ੍ਹਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਦਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸ ਦਨ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂ।
ਅਞ੍ਞੇਸਞ੍ਚ
ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਕੁਮ੍ਭੀਲਾਨਂ વਿਯ ਦਨ੍ਤਾ વਿਰਲ਼ਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਮਚ੍ਛਮਂਸਾਦੀਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤਾਨਂ ਦਨ੍ਤਨ੍ਤਰਂ ਪੂਰਤਿ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਕਨਕਲਤਾਯ ਸਮੁਸ੍ਸਾਪਿਤવਜਿਰਪਨ੍ਤਿ વਿਯ ਅવਿਰਲ਼ਾ ਤੁਲਿਕਾਯ ਦਸ੍ਸਿਤਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾ વਿਯ ਦਨ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ।
ਸੁਸੁਕ੍ਕਦਾਠੋਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸਞ੍ਚ ਪੂਤਿਦਨ੍ਤਾ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਤੇਨ ਕਾਚਿ ਦਾਠਾ ਕਾਲ਼ਾਪਿ વਿવਣ੍ਣਾਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਥਾਗਤੋ ਸੁਸੁਕ੍ਕਦਾਠੋ
ਪਹੂਤਜਿવ੍ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਜਿવ੍ਹਾ ਥੂਲਾਪਿ ਹੋਤਿ ਕਿਸਾਪਿ ਰਸ੍ਸਾਪਿ ਥਦ੍ਧਾਪਿ વਿਸਮਾਪਿ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਮੁਦੁ ਦੀਘਾ ਪੁਥੁਲਾ વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਲਕ੍ਖਣਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤੁਂ ਆਗਤਾਨਂ ਕਙ੍ਖਾવਿਨੋਦਨਤ੍ਥਂ ਮੁਦੁਕਤ੍ਤਾ ਤਂ ਜਿવ੍ਹਂ ਕਥਿਨਸੂਚਿਂ વਿਯ વਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਉਭੋ ਨਾਸਿਕਸੋਤਾਨਿ ਪਰਾਮਸਤਿ, ਦੀਘਤ੍ਤਾ ਉਭੋ ਕਣ੍ਣਸੋਤਾਨਿ ਪਰਾਮਸਤਿ, ਪੁਥੁਲਤ੍ਤਾ ਕੇਸਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਕੇવਲਮ੍ਪਿ ਨਲਾਟਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤਿ। ਏવਂ ਤਸ੍ਸਾ ਮੁਦੁਦੀਘਪੁਥੁਲਭਾવਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਕਙ੍ਖਂ વਿਨੋਦੇਤਿ। ਏવਂ ਤਿਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਜਿવ੍ਹਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਪਹੂਤਜਿવ੍ਹੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਸ੍ਸਰੋਤਿ ਅਞ੍ਞੇ ਛਿਨ੍ਨਸ੍ਸਰਾਪਿ ਭਿਨ੍ਨਸ੍ਸਰਾਪਿ ਕਾਕਸ੍ਸਰਾਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਗਤੋ ਪਨ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਸਰਸਦਿਸੇਨ ਸਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਹਿ ਪਿਤ੍ਤਸੇਮ੍ਹੇਹਿ ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਸਰੋ વਿਸੁਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ। ਤਥਾਗਤੇਨਾਪਿ ਕਤਕਮ੍ਮਂ વਤ੍ਥੁਂ ਸੋਧੇਤਿ, વਤ੍ਥੁਸ੍ਸ ਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਨਾਭਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਸਰੋ વਿਸੁਦ੍ਧੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋવ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਕਰવਿਕੋ વਿਯ ਭਣਤੀਤਿ ਕਰવਿਕਭਾਣੀ, ਮਤ੍ਤਕਰવਿਕਰੁਤਮਞ੍ਜੁਘੋਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਤ੍ਰਿਦਂ
ਅਸਨ੍ਧਿਮਿਤ੍ਤਾਪਿ ਧਮ੍ਮਾਸੋਕਸ੍ਸ ਦੇવੀ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਬੁਦ੍ਧਸਦ੍ਦੇਨ ਸਦਿਸੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਸਙ੍ਘਂ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਕਰવਿਕਸਕੁਣਸ੍ਸਾਤਿ। ਕੁਹਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਕੁਣਾਤਿ? ਹਿਮવਨ੍ਤੇਤਿ। ਸਾ ਰਾਜਾਨਂ ਆਹ, – ‘‘ਦੇવ, ਕਰવਿਕਸਕੁਣਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾ’’ਤਿ। ਰਾਜਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਜਰੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਕਰવਿਕੋ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਪਞ੍ਜਰਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ। ਪਞ੍ਜਰੋ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਏਕਸ੍ਸ ਕਰવਿਕਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਸੋ ‘‘ਰਾਜਾਣਾਯ ਆਗਤੋ ਪਞ੍ਜਰੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਗਨ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿ। ਪਞ੍ਜਰੋ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰਤੋવ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਕਰવਿਕਂ ਸਦ੍ਦਂ ਕਾਰਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਰਾਜਾ ‘‘ਕਥਂ ਭਣੇ ਇਮੇ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ? ਞਾਤਕੇ ਦਿਸ੍વਾ ਦੇવਾਤਿ। ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ਆਦਾਸੇਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਸਿ। ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋવ ਛਾਯਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਞਾਤਕਾ ਮੇ ਆਗਤਾ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਪਕ੍ਖੇਨ ਤਾਲ਼ਂ ਦਤ੍વਾ ਮਞ੍ਜੁਸ੍ਸਰੇਨ ਮਣਿવਂਸਂ ਧਮਮਾਨੋ વਿਯ વਿਰવਿ। ਸਕਲਨਗਰੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਤ੍ਤਾ વਿਯ ਲਲ਼ਿਂਸੁ। ਅਸਨ੍ਧਿਮਿਤ੍ਤਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਤਾવ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਸ੍ਸ ਏવਂ ਮਧੁਰੋ ਸਦ੍ਦੋ, ਕੀਦਿਸੋ ਨੁ ਖੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸਿਰਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ
ਅਭਿਨੀਲਨੇਤ੍ਤੋਤਿ ਨ ਸਕਲਨੀਲਨੇਤ੍ਤੋવ, ਨੀਲਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਨਸ੍ਸ ਉਮਾਪੁਪ੍ਫਸਦਿਸੇਨ ਅਤਿવਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਨੀਲવਣ੍ਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਨਿ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਪੀਤਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਕਣਿਕਾਰਪੁਪ੍ਫਸਦਿਸੇਨ ਪੀਤવਣ੍ਣੇਨ, ਲੋਹਿਤਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ
ਗੋਪਖੁਮੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਖੁਮਨ੍ਤਿ ਸਕਲਂ ਚਕ੍ਖੁਭਣ੍ਡਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ। ਤਂ ਕਾਲ਼વਚ੍ਛਕਸ੍ਸ ਬਹਲਧਾਤੁਕਂ
ਉਣ੍ਣਾਤਿ ਉਣ੍ਣਲੋਮਂ। ਭਮੁਕਨ੍ਤਰੇਤਿ ਓਦਾਤਾਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾ ਓਸਧਿਤਾਰਕવਣ੍ਣਾ। ਮੁਦੂਤਿ ਸਪ੍ਪਿਮਣ੍ਡੇ ਓਸਾਦੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤਸਤવਾਰવਿਹਤਕਪ੍ਪਾਸਪਟਲਸਦਿਸਾ। ਤੂਲਸਨ੍ਨਿਭਾਤਿ ਸਿਮ੍ਬਲਿਤੂਲਲਤਾਤੂਲਸਮਾਨਾ, ਅਯਮਸ੍ਸਾ ਓਦਾਤਤਾਯ ਉਪਮਾ। ਸਾ ਪਨੇਸਾ ਕੋਟਿਯਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਆਕਡ੍ਢਿਯਮਾਨਾ ਉਪਡ੍ਢਬਾਹੁਪ੍ਪਮਾਣਾ ਹੋਤਿ, વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾ ਦਕ੍ਖਿਣਾવਟ੍ਟવਸੇਨ ਆવਟ੍ਟਿਤ੍વਾ ਉਦ੍ਧਗ੍ਗਾ ਹੁਤ੍વਾ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਸੁવਣ੍ਣਫਲਕਮਜ੍ਝੇ ਠਪਿਤਰਜਤਪੁਪ੍ਫੁਲ਼ਕਾ વਿਯ ਸੁવਣ੍ਣਘਟਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਮਾਨਾ ਖੀਰਧਾਰਾ વਿਯ ਅਰੁਣਪ੍ਪਭਾਰਞ੍ਜਿਤੇ ਗਮਨਤਲੇ ਓਸਧਿਤਾਰਕਾ વਿਯ ਚ ਅਤਿਮਨੋਹਰਾਯ ਸਿਰਿਯਾ વਿਰੋਚਤਿ।
ਉਣ੍ਹੀਸਸੀਸੋਤਿ ਇਦਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਨਲਾਟਤਞ੍ਚੇવ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸੀਸਤਞ੍ਚਾਤਿ ਦ੍વੇ ਅਤ੍ਥવਸੇ ਪਟਿਚ੍ਚ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਹਿ ਦਕ੍ਖਿਣਕਣ੍ਣਚੂਲ਼ਿਕਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਂਸਪਟਲਂ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਸਕਲਂ ਨਲਾਟਂ ਛਾਦਯਮਾਨਂ ਪੂਰਯਮਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ વਾਮਕਣ੍ਣਚੂਲ਼ਿਕਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਰਞ੍ਞੋ ਬਦ੍ਧਉਣ੍ਹੀਸਪਟ੍ਟੋ વਿਯ વਿਰੋਚਤਿ। ਪਚ੍ਛਿਮਭવਿਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਕਿਰ ਇਮਂ ਲਕ੍ਖਣਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਰਾਜੂਨਂ ਉਣ੍ਹੀਸਪਟ੍ਟਂ ਅਕਂਸੁ, ਅਯਂ ਤਾવ ਏਕੋ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਞ੍ਞੇ ਪਨ ਜਨਾ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸੀਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਚਿ
ਇਮਾਨਿ ਪਨ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਕਮ੍ਮਂ ਕਮ੍ਮਸਰਿਕ੍ਖਕਂ ਲਕ੍ਖਣਂ ਲਕ੍ਖਣਾਨਿਸਂਸਨ੍ਤਿ ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਲਕ੍ਖਣੇ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਕਥਿਤਾਨਿ ਸੁਕਥਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਭਗવਤਾ ਲਕ੍ਖਣਸੁਤ੍ਤੇ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੩.੨੦੦-੨੦੨) વੁਤ੍ਤਾਨਿ ਇਮਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਨਿ ਸੁਮਙ੍ਗਲવਿਲਾਸਿਨਿਯਾ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਤਸ੍ਸੇવ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਨਾਯ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਨਿ।
ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭੋ, ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋਤਿ, ਭੋ ਆਚਰਿਯ, ਇਮੇਹਿ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਦੇવਨਗਰੇ ਸਮੁਸ੍ਸਿਤਰਤਨવਿਚਿਤ੍ਤਂ ਸੁવਣ੍ਣਤੋਰਣਂ વਿਯ ਯੋਜਨਸਤੁਬ੍ਬੇਧੋ ਸਬ੍ਬਪਾਲਿਫੁਲ੍ਲੋ ਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕੋ વਿਯ ਸੇਲਨ੍ਤਰਮ੍ਹਿ ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਸਾਲਰੁਕ੍ਖੋ વਿਯ ਤਾਰਾਗਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਗਗਨਤਲਮਿવ ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਿਰਿવਿਭવੇਨ ਲੋਕਂ ਆਲੋਕਂ ਕੁਰੁਮਾਨੋ વਿਯ ਚਰਤੀਤਿ ਇਮਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਦੀਪੇਤ੍વਾ ਕਿਰਿਯਾਚਾਰਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤੁਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਖੋ ਪਨਾਤਿਆਦਿਮਾਹ।
੩੮੭. ਦਕ੍ਖਿਣੇਨਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਹਿ ਠਤ੍વਾ વਾ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ વਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ વਾ ਗਮਨਂ ਅਭਿਨੀਹਰਨ੍ਤਾਨਂ ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦੋવ ਪੁਰਤੋ ਹੋਤਿ। ਸਤਤਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਿਰੇਤਂ। ਨਾਤਿਦੂਰੇ ਪਾਦਂ ਉਦ੍ਧਰਤੀਤਿ ਤਂ ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦਂ ਨ ਅਤਿਦੂਰੇ ਠਪੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਉਦ੍ਧਰਤਿ। ਅਤਿਦੂਰਞ੍ਹਿ ਅਭਿਹਰਿਯਮਾਨੇ ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦੇਨ વਾਮਪਾਦੋ ਆਕਡ੍ਢਿਯਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦੋਪਿ ਦੂਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯ, ਆਸਨ੍ਨੇਯੇવ ਪਤਿਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਸਤਿ ਪਦવਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦੇ ਪਨ ਪਮਾਣੇਨੇવ ਉਦ੍ਧਤੇ વਾਮਪਾਦੋਪਿ ਪਮਾਣੇਨੇવ ਉਦ੍ਧਰਿਯਤਿ, ਪਮਾਣੇਨ ਉਦ੍ਧਤੋ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋਪਿ ਪਮਾਣੇਯੇવ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ। ਏવਮਨੇਨ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦਕਿਚ੍ਚਂ વਾਮਪਾਦੇਨ ਨਿਯਮਿਤਂ, વਾਮਪਾਦਕਿਚ੍ਚਂ ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦੇਨ ਨਿਯਮਿਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
ਨਾਤਿਸੀਘਨ੍ਤਿ ਦਿવਾ વਿਹਾਰਭਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਯ ਨ ਅਤਿਸੀਘਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਨਾਤਿਸਣਿਕਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਪਚ੍ਛਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਓਕਾਸਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਏવਂ ਨ ਅਤਿਸਣਿਕਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਅਦ੍ਦੁવੇਨ ਅਦ੍ਦੁવਨ੍ਤਿ ਜਣ੍ਣੁਕੇਨ ਜਣ੍ਣੁਕਂ, ਨ ਸਤ੍ਥਿਂ ਉਨ੍ਨਾਮੇਤੀਤਿ ਗਮ੍ਭੀਰੇ ਉਦਕੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ વਿਯ ਨ ਊਰੁਂ ਉਨ੍ਨਾਮੇਤਿ। ਨ ਓਨਾਮੇਤੀਤਿ ਰੁਕ੍ਖਸਾਖਾਛੇਦਨਦਣ੍ਡਙ੍ਕੁਸਪਾਦੋ વਿਯ ਨ ਪਚ੍ਛਤੋ ਓਸਕ੍ਕਾਪੇਤਿ। ਨ ਸਨ੍ਨਾਮੇਤੀਤਿ ਓਬਦ੍ਧਾਨਾਬਦ੍ਧਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਪਾਦਂ ਕੋਟ੍ਟੇਨ੍ਤੋ વਿਯ ਨ ਥਦ੍ਧਂ ਕਰੋਤਿ। ਨ વਿਨਾਮੇਤੀਤਿ ਯਨ੍ਤਰੂਪਕਂ ਕੀਲ਼ਾਪੇਨ੍ਤੋ વਿਯ ਨ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਚਾਲੇਤਿ। ਅਧਰਕਾਯੋવਾਤਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕਾਯੋવ ਇਞ੍ਜਤਿ, ਉਪਰਿਮਕਾਯੋ ਨਾવਾਯ ਠਪਿਤਸੁવਣ੍ਣਪਟਿਮਾ વਿਯ ਨਿਚ੍ਚਲੋ ਹੋਤਿ। ਦੂਰੇ ਠਤ੍વਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਠਿਤਭਾવਂ વਾ ਗਮਨਭਾવਂ વਾ ਨ ਜਾਨਾਤਿ ਕਾਯਬਲੇਨਾਤਿ ਬਾਹਾ ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਸਰੀਰਤੋ ਸੇਦੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੇਹਿ ਨ ਕਾਯਬਲੇਨ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਸਬ੍ਬਕਾਯੇਨੇવਾਤਿ ਗੀવਂ ਅਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਰਾਹੁਲੋવਾਦੇ વੁਤ੍ਤਨਾਗਾਪਲੋਕਿਤવਸੇਨੇવ ਅਪਲੋਕੇਤਿ।
ਨ ਉਦ੍ਧਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾਨਿ ਗਣੇਨ੍ਤੋ વਿਯ ਨ ਉਦ੍ਧਂ ਉਲ੍ਲੋਕੇਤਿ, ਨਟ੍ਠਂ ਕਾਕਣਿਕਂ વਾ ਮਾਸਕਂ વਾ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ વਿਯ ਨ ਅਧੋ ਓਲੋਕੇਤਿ, ਨ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਾਦਯੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ વਿਯ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ વਿਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਯੁਗਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨવવਿਦਤ੍ਥਿਮਤ੍ਤੇ ਚਕ੍ਖੂਨਿ ਠਪੇਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਯੁਗਮਤ੍ਤਂ ਪੇਕ੍ਖਤਿ ਨਾਮ, ਭਗવਾਪਿ ਯੁਗੇ ਯੁਤ੍ਤੋ ਸੁਦਨ੍ਤਆਜਾਨੀਯੋ વਿਯ ਏਤ੍ਤਕਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਤਤੋ ਚਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਰੀਤਿ ਯੁਗਮਤ੍ਤਤੋ ਪਰਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ। ਨ ਹਿ ਕੁਟ੍ਟਂ વਾ ਕવਾਟਂ વਾ ਗਚ੍ਛੋ વਾ ਲਤਾ વਾ ਆવਰਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਥ ਖ੍વਸ੍ਸ ਅਨਾવਰਣਞਾਣਸ੍ਸ ਅਨੇਕਾਨਿ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਏਕਙ੍ਗਣਾਨੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਅਨ੍ਤਰਘਰਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਮਹਾਸਕੁਲੁਦਾਯਿਸੁਤ੍ਤੇ ਇਨ੍ਦਖੀਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨ੍ਤਰਘਰਂ, ਇਧ ਘਰਉਮ੍ਮਾਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਨ ਕਾਯਨ੍ਤਿਆਦਿ ਪਕਤਿਇਰਿਯਪਥੇਨੇવ ਪવਿਸਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਦਲਿਦ੍ਦਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਨੀਚਘਰਕਂ ਪવਿਸਨ੍ਤੇਪਿ ਹਿ ਤਥਾਗਤੇ ਛਦਨਂ વਾ ਉਗ੍ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਥવੀ વਾ ਓਗਚ੍ਛਤਿ, ਭਗવਾ ਪਨ ਪਕਤਿਗਮਨੇਨੇવ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਨਾਤਿਦੂਰੇਤਿ ਅਤਿਦੂਰੇ ਪਰਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੇਨ ਹਿ ਏਕਂ ਦ੍વੇ ਪਦવਾਰੇ ਪਿਟ੍ਠਿਭਾਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ। ਨਾਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨੇਤਿ ਅਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨੇ ਪਰਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੇਨ ਏਕਂ ਦ੍વੇ ਪਦવਾਰੇ ਪੁਰਤੋ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਦવਾਰੇ ਠਿਤੇਨ ਪੁਰਤੋ વਾ ਪਚ੍ਛਤੋ વਾ ਅਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਪਰਿવਤ੍ਤਤਿ।
ਪਾਣਿਨਾਤਿ ਕਟਿવਾਤਾਬਾਧਿਕੋ વਿਯ ਨ ਆਸਨਂ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਤਿ। ਪਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਯੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਠਿਤਕੋવ ਪਤਤਿ, ਯੋਪਿ ਓਰਿਮਂ ਅਙ੍ਗਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਘਂਸਨ੍ਤੋ ਯਾવ ਪਾਰਿਮਙ੍ਗਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਾਰਿਮਙ੍ਗਂ ਹਤ੍ਥਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਮੁਖવਟ੍ਟਿਯਂ ਉਦਕਬਿਨ੍ਦੁਠਪਨਂ ਮਕ੍ਖਿਕਬੀਜਨਿਯਾ ਪਣ੍ਣਚ੍ਛੇਦਨਫਾਲਨਾਦਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਅਸਂਯਤਕਰਣਂ। ਪਾਦਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਪਾਦੇਨ ਭੂਮਿਘਂਸਨਾਦਿ ਅਸਂਯਤਕਰਣਂ।
ਨ ਛਮ੍ਭਤੀਤਿ ਨ ਭਾਯਤਿ। ਨ ਕਮ੍ਪਤੀਤਿ ਨ ਓਸੀਦਤਿ। ਨ વੇਧਤੀਤਿ ਨ ਚਲਤਿ। ਨ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤੀਤਿ ਭਯਪਰਿਤਸ੍ਸਨਾਯਪਿ ਤਣ੍ਹਾਪਰਿਤਸ੍ਸਨਾਯਪਿ ਨ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ। ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਧਮ੍ਮਕਥਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ વਿવੇਕਾવਟ੍ਟੋਤਿ વਿવੇਕੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਆવਟ੍ਟਮਾਨਸੋ ਹੁਤ੍વਾ। વਿવੇਕવਤ੍ਤੋਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, વਿવੇਕવਤ੍ਤਯੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વਿવੇਕવਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਿવਾવਿਹਾਰੇ ਸਮਥવਿਪਸ੍ਸਨਾવਸੇਨ ਮੂਲਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਨਂ। ਏવਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਹਿ ਇਰਿਯਾਪਥੋ ਉਪਸਨ੍ਤੋ ਹੋਤਿ।
ਨ ਪਤ੍ਤਂ ਉਨ੍ਨਾਮੇਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਏਕਚ੍ਚੋ ਪਤ੍ਤਮੁਖવਟ੍ਟਿਯਾ ਉਦਕਦਾਨਂ ਆਹਰਨ੍ਤੋ વਿਯ ਪਤ੍ਤਂ ਉਨ੍ਨਾਮੇਤਿ, ਏਕੋ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਠਪੇਨ੍ਤੋ વਿਯ ਓਨਾਮੇਤਿ, ਏਕੋ ਬਦ੍ਧਂ ਕਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਏਕੋ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਫਨ੍ਦਾਪੇਤਿ, ਏવਂ ਅਕਤ੍વਾ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਈਸਕਂ ਨਾਮੇਤ੍વਾ ਉਦਕਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨ ਸਮ੍ਪਰਿવਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਪਠਮਮੇવ ਪਤ੍ਤਪਿਟ੍ਠਿਂ ਨ ਧੋવਤਿ। ਨਾਤਿਦੂਰੇਤਿ ਯਥਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨਤੋ ਦੂਰੇ ਪਤਤਿ, ਨ ਏવਂ ਛਡ੍ਡੇਤਿ। ਨਾਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨੇਤਿ ਪਾਦਮੂਲੇਯੇવ ਨ ਛਡ੍ਡੇਤਿ। વਿਚ੍ਛਡ੍ਡਯਮਾਨੋਤਿ
ਨਾਤਿਥੋਕਨ੍ਤਿ ਅਤਿਬਹੁਨ੍ਤਿ ਯਾਪਨਮਤ੍ਤਤੋ ਅਤਿਰੇਕਂ। ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸ੍ਸ ਮਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਓਦਨਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਭਾਗੋ। ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਭਤ੍ਤੇ ਮਨਾਪੇ ਭਤ੍ਤਂ ਬਹੁਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ ਮਨਾਪੇ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਬਹੁਂ। ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਤਥਾ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਨ ਚ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨਾਤਿ ਅਮਨਾਪਞ੍ਹਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਭਤ੍ਤਮੇવ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ, ਭਤ੍ਤਂ વਾ ਠਪੇਤ੍વਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ ਆਲੋਪਂ ਅਤਿਨਾਮੇਤਿ ਨਾਮ। ਸਤ੍ਥਾ ਏਕਨ੍ਤਰਿਕਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਏਕਤੋવ ਨਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ। ਦ੍વਤ੍ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਹਿ ਪੁਥੁਜਿવ੍ਹਾਯ ਦਨ੍ਤਾਨਂ ਉਪਨੀਤਭੋਜਨਂ ਦ੍વਤ੍ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਫੁਟ੍ਠਮਤ੍ਤਮੇવ ਸਣ੍ਹਕਰਣੀਯਪਿਟ੍ਠવਿਲੇਪਨਂ વਿਯ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏવਮਾਹ। ਨ ਮੁਖੇ ਅવਸਿਟ੍ਠਾਤਿ ਪੋਕ੍ਖਰਪਤ੍ਤੇ ਪਤਿਤਉਦਕਬਿਨ੍ਦੁ વਿਯ વਿਨਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਪਰਗਲਮੇવ ਯਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅવਸਿਟ੍ਠਾ ਨ ਹੋਤਿ। ਰਸਪਟਿਸਂવੇਦੀਤਿ ਮਧੁਰਤਿਤ੍ਤਕਦੁਕਾਦਿਰਸਂ ਜਾਨਾਤਿ। ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਹਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਪਾਨੀਯੇਪਿ ਦਿਬ੍ਬੋਜਾ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾવ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਨੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥੇવ ਰਸੋ ਪਾਕਟੋ ਹੋਤਿ, ਰਸਗੇਧੋ ਪਨ ਨਤ੍ਥਿ।
ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਨ੍ਤਿ વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ ਪਨਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇਸੁ ਧੋਤੇਸੂਤਿ ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਂ ਕਰੋਤਿ? ਪਠਮਂ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਹਣਟ੍ਠਾਨਂ ਧੋવਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸੁਖੁਮਜਾਲਹਤ੍ਥਂ ਪੇਸੇਤ੍વਾ ਦ੍વੇ વਾਰੇ ਸਞ੍ਚਾਰੇਤਿ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਪੋਕ੍ਖਰਪਤ੍ਤੇ ਪਤਿਤਉਦਕਂ વਿਯ વਿਨਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਨ ਚ ਅਨਤ੍ਥਿਕੋਤਿ ਯਥਾ ਏਕਚ੍ਚੋ ਪਤ੍ਤਂ ਆਧਾਰਕੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤੇ ਉਦਕਂ ਨ ਪੁਞ੍ਛਤਿ, ਰਜੇ ਪਤਨ੍ਤੇ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਤਿ, ਨ ਏવਂ ਕਰੋਤਿ। ਨ ਚ ਅਤਿવੇਲਾਨੁਰਕ੍ਖੀਤਿ ਯਥਾ ਏਕਚ੍ਚੋ ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਤਿ, ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ વਾ ਪਤ੍ਤੇ ਉਦਕਂ ਪੁਞ੍ਛਿਤ੍વਾ ਚੀવਰਭੋਗਨ੍ਤਰਂ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਂ ਉਦਰੇਨ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਨ ਏવਂ ਕਰੋਤਿ।
ਨ ਚ ਅਨੁਮੋਦਨਸ੍ਸਾਤਿ ਯੋ ਹਿ ਭੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੋવ ਦਾਰਕੇਸੁ ਭਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯ ਰੋਦਨ੍ਤੇਸੁ ਛਾਤਜ੍ਝਤ੍ਤੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਨਾਗਤੇਸ੍વੇવ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਆਰਭਤਿ, ਤਤੋ ਸਬ੍ਬਕਮ੍ਮਾਨਿ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਅਨਾਗਤਾવ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਕਾਲਂ ਅਤਿਨਾਮੇਤਿ। ਯੋਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ
ਨ ਤਂ ਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਿਂ ਭਤ੍ਤਂ ਨਾਮੇਤਂ ਉਤ੍ਤਣ੍ਡੁਲਂ ਅਤਿਕਿਲਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ વਤ੍વਾ ਨ ਗਰਹਤਿ। ਨ ਅਞ੍ਞਂ ਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸ੍વਾਤਨਾਯ વਾ ਪੁਨਦਿવਸਾਯ વਾ ਭਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਹਿ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਕਙ੍ਖਤਿ। ਯੋ વਾ – ‘‘ਯਾવ ਮਾਤੁਗਾਮਾਨਂ ਭਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਤਿ, ਤਾવ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਥ ਮੇ ਅਨੁਮੋਦਨਾવਸਾਨੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਕ੍ਕਭਤ੍ਤਤੋਪਿ ਥੋਕਂ ਦਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਮੋਦਨਂ વਡ੍ਢੇਤਿ, ਅਯਮ੍ਪਿ ਪਟਿਕਙ੍ਖਤਿ ਨਾਮ। ਸਤ੍ਥਾ ਨ ਏવਂ ਕਰੋਤਿ। ਨ ਚ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਾਮੋਤਿ ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਪਟਿਸਂਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, વੇਗੇਨ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬੋ ਹੋਤਿ। ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਨ ਏવਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਰਿਸਾਯ ਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤੋવ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਅਚ੍ਚੁਕ੍ਕਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਯੋ ਹਿ ਯਾવ ਹਨੁਕਟ੍ਠਿਤੋ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਪਾਰੁਪਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚੁਕ੍ਕਟ੍ਠਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਯੋ ਯਾવ ਗੋਪ੍ਫਕਾ ਓਤਾਰੇਤ੍વਾવ ਪਾਰੁਪਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚੁਕ੍ਕਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ। ਯੋਪਿ ਉਭਤੋ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਉਦਰਂ વਿવਰਿਤ੍વਾ ਯਾਤਿ, ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਚ੍ਚੁਕ੍ਕਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ। ਯੋ ਏਕਂਸਂ ਕਤ੍વਾ ਥਨਂ વਿવਰਿਤ੍વਾ ਯਾਤਿ, ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਚ੍ਚੁਕ੍ਕਟ੍ਠਂ। ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਨ ਕਰੋਤਿ।
ਅਲ੍ਲੀਨਨ੍ਤਿ ਅਪਕਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਖਲਿਸਾਟਕੋ વਿਯ ਕਾਯਤੋ ਮੁਚ੍ਚਿਤ੍વਾਪਿ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। વਾਤੋਤਿ વੇਰਮ੍ਭવਾਤੋਪਿ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਚਾਲੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ। ਪਾਦਮਣ੍ਡਨਾਨੁਯੋਗਨ੍ਤਿ ਇਟ੍ਠਕਾਯ ਘਂਸਨਾਦੀਹਿ ਪਾਦਸੋਭਾਨੁਯੋਗਂ। ਪਕ੍ਖਾਲੇਤ੍વਾਤਿ ਪਾਦੇਨੇવ ਪਾਦਂ ਧੋવਿਤ੍વਾ। ਸੋ ਨੇવ ਅਤ੍ਤਬ੍ਯਾਬਾਧਾਯਾਤਿਆਦੀਨਿ ਨ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਚੇਤੋਪਰਿਯਞਾਣਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ વਦਤਿ, ਇਰਿਯਾਪਥਸਨ੍ਤਤਂ ਪਨ ਦਿਸ੍વਾ ਅਨੁਮਾਨੇਨ વਦਤਿ। ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਂ। ਨ ਉਸ੍ਸਾਦੇਤੀਤਿ ਨ ਅਪਸਾਦੇਤੀਤਿ ‘‘ਕਿਂ, ਉਪਾਸਕ, ਕਥਂ ਤੇ વਿਹਾਰਮਗ੍ਗੋ ਞਾਤੋ? ਕਿਂ ਭਯੇਨ ਨਾਗਚ੍ਛਸਿ? ਨ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਮਾ ਭਾਯੀ’’ਤਿ
વਿਸ੍ਸਟ੍ਠੋਤਿ ਸਿਨਿਦ੍ਧੋ ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧੋ। વਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋਤਿ વਿਞ੍ਞਾਪਨੀਯੋ ਪਾਕਟੋ, વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਤ੍ਤਾਯੇવ ਚੇਸ વਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ। ਮਞ੍ਜੂਤਿ ਮਧੁਰੋ। ਸવਨੀਯੋਤਿ ਸੋਤਸੁਖੋ, ਮਧੁਰਤ੍ਤਾਯੇવ ਚੇਸ ਸવਨੀਯੋ ਹੋਤਿ। ਬਿਨ੍ਦੂਤਿ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਿਤੋ। ਅવਿਸਾਰੀਤਿ ਅવਿਸਟੋ, ਬਿਨ੍ਦੁਤ੍ਤਾਯੇવ ਚੇਸ ਅવਿਸਾਰੀ ਹੋਤਿ। ਗਮ੍ਭੀਰੋਤਿ ਗਮ੍ਭੀਰਸਮੁਟ੍ਠਿਤੋ। ਨਿਨ੍ਨਾਦੀਤਿ ਨਿਨ੍ਨਾਦવਾ, ਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਤਾਯੇવ ਚੇਸ ਨਿਨ੍ਨਾਦੀ ਹੋਤਿ। ਯਥਾਪਰਿਸਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਪਰਿਯਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਏਕਾਬਦ੍ਧਪਰਿਸਂ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਿ। ਬਹਿਦ੍ਧਾਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਰਿਸਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ? ਸੋ ਏવਰੂਪੋ ਮਧੁਰਸ੍ਸਰੋ ਅਕਾਰਣਾ ਮਾ ਨਸ੍ਸੀਤਿ। ਇਤਿ ਭਗવਤੋ ਘੋਸੋ ਪਰਿਸਾਯ ਮਤ੍ਥਕੇਨੇવ ਚਰਤਿ।
ਅવਲੋਕਯਮਾਨਾਤਿ ਅવਿਜਹਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਯੋ ਹਿ ਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਿਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਦਿਟ੍ਠਸੁਤਾਦਿਕਂ ਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਸ ਸਭਾવੇਨ વਿਜਹਤਿ ਨਾਮ। ਯੋ ਪਨ ਸੁਤਧਮ੍ਮਕਥਾਯ વਣ੍ਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋવ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਯਂ ਨ વਿਜਹਤਿ ਨਾਮ, ਏવਂ ਅવਿਜਹਨ੍ਤਭਾવੇਨ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ। ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਰਜ੍ਜੁਯਨ੍ਤવਸੇਨ ਰਤਨਸਤ੍ਤੁਬ੍ਬੇਧਂ ਸੁવਣ੍ਣਗ੍ਘਿਕਂ વਿਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ। ਅਦ੍ਦਸਾਮ ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਸਮੁਸ੍ਸਿਤਕਞ੍ਚਨਪਬ੍ਬਤਂ વਿਯ ਠਿਤਂ ਅਦ੍ਦਸਾਮ। ਤਤੋ ਚ ਭਿਯ੍ਯੋਤਿ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍વਾ ਗੁਣੇ ਕਥੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਅવਸੇਸੇ ਗੁਣੇ ਸਂਖਿਪਿਤ੍વਾ ਕਲਾਪਂ વਿਯ ਸੁਤ੍ਤਕਬਦ੍ਧਂ વਿਯ ਚ ਕਤ੍વਾ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ। ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਮਯਾ ਕਥਿਤਗੁਣੇਹਿ ਅਕਥਿਤਾવ ਬਹੁਤਰਾ। ਮਹਾਪਥવਿਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਾਦਯੋ વਿਯ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਅਨਨ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯਾ ਗੁਣਾ ਆਕਾਸਮਿવ વਿਤ੍ਥਾਰਿਤਾਤਿ।
੩੯੦. ਅਪ੍ਪਟਿਸਂવਿਦਿਤੋਤਿ ਜਿਣ੍ਣੋ વੁਡ੍ਢੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਗ੍ਗਤਭਾવਂ ਅਕਥੇਤ੍વਾ ਕਸ੍ਮਾ ਏવਮਾਹ? ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਅਨੁਦ੍ਦਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਮਹਲ੍ਲਕਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ਸੀਘਂ ਓਕਾਸਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏવਮਾਹ।
੩੯੧. ਓਰਮਿਯ ਓਕਾਸਮਕਾਸੀਤਿ વੇਗੇਨ ਉਟ੍ਠਾਯ ਦ੍વਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਓਕਾਸਮਕਾਸਿ।
ਯੇ ਮੇਤਿ ਯੇ ਮਯਾ। ਨਾਰੀਸਮਾਨਸવ੍ਹਯਾਤਿ ਨਾਰੀਸਮਾਨਨਾਮਂ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਂ, ਤੇਨ ਅવ੍ਹਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਨਾਰੀਸਮਾਨਸવ੍ਹਯਾ, ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗੇਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ વੋਹਾਰਕੁਸਲਤਾਯ ਏવਂ વਦਤਿ। ਪਹੂਤਜਿવ੍ਹੋਤਿ ਪੁਥੁਲਜਿવ੍ਹੋ। ਨਿਨ੍ਨਾਮਯੇਤਨ੍ਤਿ ਨੀਹਰ ਏਤਂ।
੩੯੩. ਕੇવਲੀਤਿ ਸਕਲਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ।
੩੯੪. ਪਚ੍ਚਭਾਸੀਤਿ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਅਟ੍ਠ ਪਞ੍ਹੇ ਬ੍ਯਾਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਤਿਅਭਾਸਿ। ਯੋ વੇਦੀਤਿ ਯੋ વਿਦਤਿ ਜਾਨਾਤਿ, ਯਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸੋ ਪਾਕਟੋ। ਸਗ੍ਗਾਪਾਯਞ੍ਚ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਞਾਣਂ ਕਥਿਤਂ। ਜਾਤਿਕ੍ਖਯਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਅਭਿਞ੍ਞਾ વੋਸਿਤੋਤਿ ਤਂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਅਭਿਜਾਨਿਤ੍વਾ વੋਸਿਤੋ વੋਸਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤੋ। ਮੁਨੀਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਞਾਣਮੋਨੇਯ੍ਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ।
વਿਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਰਂ। ਮੁਤ੍ਤਂ ਰਾਗੇਹੀਤਿ ਕਿਲੇਸਰਾਗੇਹਿ ਮੁਤ੍ਤਂ। ਪਹੀਨਜਾਤਿਮਰਣੋਤਿ ਜਾਤਿਕ੍ਖਯਪ੍ਪਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਹੀਨਜਾਤਿਕੋ, ਜਾਤਿਪਹਾਨੇਨੇવ ਪਹੀਨਮਰਣੋ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਕੇવਲੀਤਿ ਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਕੇવਲੀ ਸਕਲਭਾવੋ, ਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਸਕਲਚਤੁਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਾਰਗੂ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਪਾਰਂ ਗਤੋ, ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇ ਅਭਿਜਾਨਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਾਰਗੂਤਿ વਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਾਰਗੂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਖਨ੍ਧਾਨਂ, ਪਹਾਨਪਾਰਗੂ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਾਰਗੂ વੁਤ੍ਤੋਤਿ। ਬੁਦ੍ਧੋ ਤਾਦੀ ਪવੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਤਾਦਿਸੋ ਛਹਿ
ਕਿਂ ਪਨ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸਬ੍ਬੇ ਪਞ੍ਹਾ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ? ਆਮ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਾ, ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਸੁਦ੍ਧਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਮੁਤ੍ਤਂ ਰਾਗੇਹੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਾવ ਬਾਹਿਤਪਾਪਤ੍ਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿ ਪਠਮਪਞ੍ਹੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤੋ ਹੋਤਿ। ਪਾਰਗੂਤਿ ਇਮਿਨਾ વੇਦੇਹਿ ਗਤਤ੍ਤਾ વੇਦਗੂਤਿ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤੋ ਹੋਤਿ। ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਨ੍ਤਿਆਦੀਹਿ ਇਮਾਸਂ ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਂ વਿਜ੍ਜਾਨਂ
੩੯੫. ਦਾਨਕਥਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸੁਤ੍ਤੇ વਿਤ੍ਥਾਰਿਤਾਨੇવ। ਪਚ੍ਚਪਾਦੀਤਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ। ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾਨੁਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ, ਅਨੁਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਹੇਟ੍ਠਿਮਾ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗਾ ਤੀਣਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਪਟਿਲਭੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨ ਚ ਮਂ ਧਮ੍ਮਾਧਿਕਰਣਂ વਿਹੇਸੇਸੀਤਿ ਮਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਕਾਰਣਾ ਨ ਕਿਲਮੇਸਿ, ਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਥਾਪੇਸੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ। ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀਤਿ ਪਨ ਪਦੇਨ ਦੇਸਨਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤੇਨੇવ ਕੂਟਂ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ।
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਯੁਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
੨. ਸੇਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੩੯੬. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਸੇਲਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਾਪੇਸੂਤਿਆਦਿ ਪੋਤਲਿਯਸੁਤ੍ਤੇ વਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇવ। ਅਡ੍ਢਤੇਲ਼ਸੇਹੀਤਿ ਅਡ੍ਢੇਨ ਤੇਲ਼ਸੇਹਿ, ਦ੍વਾਦਸਹਿ ਕੇਣਿਯੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ, ਜਟਿਲੋਤਿ ਤਾਪਸੋ। ਸੋ ਕਿਰ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਹਾਸਾਲੋ, ਧਨਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯ ਪਨ ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਸਮਾਦਾਯ ਰਞ੍ਞੋ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਦਤ੍વਾ ਭੂਮਿਭਾਗਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਅਸ੍ਸਮਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ વਸਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਕਟਸਤੇਹਿ વਣਿਜ੍ਜਂ ਪਯੋਜੇਤ੍વਾ ਕੁਲਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਹੁਤ੍વਾ, ਅਸ੍ਸਮੇਪਿ ਚਸ੍ਸ ਏਕੋ ਤਾਲਰੁਕ੍ਖੋ ਦਿવਸੇ ਦਿવਸੇ ਏਕਂ ਸੋવਣ੍ਣਮਯਂ ਤਾਲਫਲਂ ਮੁਞ੍ਚਤੀਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਦਿવਾ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਧਾਰੇਤਿ, ਜਟਾ ਚ ਬਨ੍ਧਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਕਾਮਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭવਤਿ। ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯਾਤਿ ਪਾਨਕਾਨਿਸਂਸਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾਯ ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਕੇਣਿਯੋ ਤੁਚ੍ਛਹਤ੍ਥੋ ਭਗવਤੋ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਗਨ੍ਤੁਂ ਲਜ੍ਜਾਯਮਾਨੋ – ‘‘વਿਕਾਲਭੋਜਨਾ વਿਰਤਾਨਮ੍ਪਿ ਪਾਨਕਂ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਸੁਸਙ੍ਖਤਬਦਰਪਾਨਂ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਜਸਤੇਹਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍વਾ ਅਗਮਾਸਿ। ਏવਂ ਗਤਭਾવੋ ਚਸ੍ਸ – ‘‘ਅਥ ਖੋ ਕੇਣਿਯਸ੍ਸ ਜਟਿਲਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਹਰਾਪੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਭੇਸਜ੍ਜਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ (ਮਹਾવ॰ ੩੦੦) ਪਾਲ਼ਿਆਰੁਲ਼੍ਹੋਯੇવ।
ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਭਗવਾਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ? ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪਸਨ੍ਨਤਾਯ, ਅਕਾਰਣਮੇਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਚ੍ਚਯਹੇਤੁ ਏવਰੂਪਂ ਕੋਹਞ੍ਞਂ। ਅਯਂ ਪਨ ਅਡ੍ਢਤੇਲ਼ਸਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਦਿਸ੍વਾ ਏਤ੍ਤਕਾਨਂਯੇવ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਖੋ, ਭੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਇਦਂ ਦੀਪੇਤਿ, – ‘‘ਭੋ ਗੋਤਮ, ਕਿਂ ਜਾਤਂ ਯਦਿ ਅਹਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਅਭਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ, ਅਧਿવਾਸੇਤੁ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ, ਅਹਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਮ੍ਪਿ ਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪੀ’’ਤਿ।
ਕਾਯવੇਯ੍ਯਾવਟਿਕਨ੍ਤਿ ਕਾਯવੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਂ। ਮਣ੍ਡਲਮਾਲ਼ਨ੍ਤਿ ਦੁਸ੍ਸਮਣ੍ਡਪਂ।
੩੯੭. ਆવਾਹੋਤਿ ਕਞ੍ਞਾਗਹਣਂ। વਿવਾਹੋਤਿ ਕਞ੍ਞਾਦਾਨਂ। ਸੋ ਮੇ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋਤਿ ਸੋ ਮਯਾ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ। ਅਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਰਿਪਕ੍ਕੋਪਨਿਸ੍ਸਯਤ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾવ ਅਮਤੇਨੇવਾਭਿਸਿਤ੍ਤੋ ਪਸਾਦਂ ਆવਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਭੋ ਕੇਣਿਯ, વਦੇਸੀਤਿ ਆਹ। ਕੇਣਿਯੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ, ਭੋ ਸੇਲ, વਦਾਮੀਤਿ ਆਹ। ਤਤੋ ਨਂ ਪੁਨਪਿ ਦਲ਼੍ਹੀਕਰਣਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਇਤਰੋਪਿ ਤਥੇવ ਆਰੋਚੇਸਿ।
੩੯੮. ਅਥਸ੍ਸ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿਪਿ ਬੁਦ੍ਧਸਦ੍ਦਸ੍ਸੇવ ਦੁਲ੍ਲਭਭਾવਂ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਤੋ। ਏਤਦਹੋਸੀਤਿ। ਏਤਂ ‘‘ਘੋਸੋਪਿ ਖੋ’’ਤਿਆਦਿ ਅਹੋਸਿ। ਨੀਲવਨਰਾਜੀਤਿ ਨੀਲવਣ੍ਣਰੁਕ੍ਖਪਨ੍ਤਿ। ਪਦੇ ਪਦਨ੍ਤਿ ਪਦਪ੍ਪਮਾਣੇ ਪਦਂ। ਅਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨੇ ਹਿ ਅਤਿਦੂਰੇ વਾ ਪਾਦੇ ਨਿਕ੍ਖਿਪਮਾਨੇ ਸਦ੍ਦੋ ਉਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਂ ਪਟਿਸੇਧੇਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ। ਸੀਹਾવ ਏਕਚਰਾਤਿ ਗਣવਾਸੀ ਸੀਹੋ ਸੀਹਪੋਤਕਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਕਚਰੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਇਤਿ ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਏਕਚਰਸੀਹੇਨ ਓਪਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ। ਮਾ ਮੇ ਭੋਨ੍ਤੋਤਿ ਆਚਾਰਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤੋ ਆਹ। ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਸਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਥਾવਾਰਂ ਅਲਭਿਤ੍વਾ ਮਮ ਕਥਾਯ ਅਨ੍ਤਰੇ ਕਥਂ ਪવੇਸੇਸ੍ਸਥ, ‘‘ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਮਯ੍ਹਂ ਗਰਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਓਕਾਸਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍વਾ ਮਨ੍ਤੇਯ੍ਯਾਥਾਤਿ। ਨੋ ਚ ਖੋ ਨਂ ਜਾਨਾਮੀਤਿ વਿਪਸ੍ਸੀਪਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਪਬ੍ਬਜਿਤਪਰਿવਾਰੋ ਸਤ੍ਤ ਮਾਸਾਨਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿ, ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦਕਾਲੋ વਿਯ ਅਹੋਸਿ। ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿ। ਏવਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਰੀਰਲਕ੍ਖਣੇਹਿ
੩੯੯. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਕਾਯੋਤਿ ਸੁਰੁਚੀਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਸਰੀਰਪ੍ਪਭੋ। ਸੁਜਾਤੋਤਿ ਆਰੋਹਪਰਿਣਾਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਣ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਸੁਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ। ਚਾਰੁਦਸ੍ਸਨੋਤਿ ਸੁਚਿਰਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤਿਤ੍ਤਿਜਨਕੋ ਮਨੋਹਰਦਸ੍ਸਨੋ। ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣੋਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਸਦਿਸવਣ੍ਣੋ। ਸੁਸੁਕ੍ਕਦਾਠੋਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸੁਕ੍ਕਦਾਠੋ। ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਤਿ ਪਠਮਂ વੁਤ੍ਤਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨੇવ વਚਨਨ੍ਤਰੇਨ ਨਿਗਮੇਨ੍ਤੋ ਆਹ।
ਇਦਾਨਿ ਤੇਸੁ ਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਰੁਚਿਤਾਨਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਥੋਮੇਨ੍ਤੋ ਪਸਨ੍ਨਨੇਤ੍ਤੋਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਭਗવਾ ਹਿ ਪਞ੍ਚવਣ੍ਣਪਸਾਦਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਸਨ੍ਨਨੇਤ੍ਤੋ, ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦਸਦਿਸਮੁਖਤਾਯ ਸੁਮੁਖੋ, ਆਰੋਹਪਰਿਣਾਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਬ੍ਰਹਾ, ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਜੁਗਤ੍ਤਤਾਯ ਉਜੁ, ਜੁਤਿਮਨ੍ਤਤਾਯ ਪਤਾਪવਾ। ਯਮ੍ਪਿ ਚੇਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ‘‘ਮਜ੍ਝੇ ਸਮਣਸਙ੍ਘਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਥੋਮਯਤਾ ਪੁਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਏਦਿਸੋ ਹਿ ਏવਂ વਿਰੋਚਤਿ। ਉਤ੍ਤਰਗਾਥਾਯਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਉਤ੍ਤਮવਣ੍ਣੀਨੋਤਿ ਉਤ੍ਤਮવਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ। ਰਥੇਸਭੋਤਿ ਉਤ੍ਤਮਸਾਰਥਿ। ਜਮ੍ਬੁਸਣ੍ਡਸ੍ਸਾਤਿ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਸ੍ਸ। ਪਾਕਟੇਨ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ
ਖਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਜਾਤਿਖਤ੍ਤਿਯਾ। ਭੋਗੀਤਿ ਭੋਗਿਯਾ। ਰਾਜਾਨੋਤਿ ਯੇ ਕੇਚਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤਾ। ਰਾਜਾਭਿਰਾਜਾਤਿ ਰਾਜੂਨਂ ਪੂਜਨੀਯੋ, ਅਧਿਰਾਜਾ ਹੁਤ੍વਾ, ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਮਨੁਜਿਨ੍ਦੋਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਧਿਪਤਿ ਪਰਮਿਸ੍ਸਰੋ ਹੁਤ੍વਾ।
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਭਗવਾ – ‘‘ਯੇ ਤੇ ਭવਨ੍ਤਿ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ, ਤੇ ਸਕવਣ੍ਣੇ ਭਞ੍ਞਮਾਨੇ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਾਤੁਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਮਂ ਸੇਲਸ੍ਸ ਮਨੋਰਥਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਰਾਜਾਹਮਸ੍ਮੀਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਰਾਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਂ ਮਂ ਤ੍વਂ ਸੇਲ ‘‘ਰਾਜਾ ਅਰਹਸਿ ਭવਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਯਾਚਸਿ, ਏਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ ਹੋਤਿ ਰਾਜਾਹਮਸ੍ਮਿ। ਸਤਿ ਚ ਰਾਜਤ੍ਤੇ ਯਥਾ ਅਞ੍ਞੋ ਰਾਜਾ ਯੋਜਨਸਤਂ વਾ ਅਨੁਸਾਸਤਿ ਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਂ વਾ, ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ ਹੁਤ੍વਾਪਿ ਚਤੁਦੀਪਪਰਿਯਨ੍ਤਮਤ੍ਤਂ વਾ, ਨਾਹਮੇવਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨવਿਸਯੋ, ਅਹਞ੍ਹਿ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਭવਗ੍ਗਤੋ ਅવੀਚਿਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾ ਤਿਰਿਯਂ ਅਪ੍ਪਮਾਣਲੋਕਧਾਤੁਯੋ ਅਨੁਸਾਸਾਮਿ। ਯਾવਤਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਚਕ੍ਕਂ વਤ੍ਤੇਮਿ। ਇਦਂ ਪਜਹਥ, ਇਦਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਥਾਤਿ ਆਣਾਚਕ੍ਕਂ, ਇਦਂ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੇਨ ਚਕ੍ਕਂ ਅਪ੍ਪਟਿવਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ
ਏવਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਆવਿਕਰੋਨ੍ਤਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤੋ ਸੇਲੋ ਪੁਨ ਦਲ਼੍ਹੀਕਰਣਤ੍ਥਂ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਟਿਜਾਨਾਸੀਤਿ ਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਕੋ ਨੁ ਸੇਨਾਪਤੀਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਭੋਤੋ ਧਮ੍ਮੇਨ ਪવਤ੍ਤਿਤਸ੍ਸ ਚਕ੍ਕਸ੍ਸ ਅਨੁਪવਤ੍ਤਕੋ ਸੇਨਾਪਤਿ ਕੋ ਨੂਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ।
ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਭਗવਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਪਸ੍ਸੇ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਪੁਞ੍ਜੋ વਿਯ ਸਿਰਿਯਾ ਸੋਭਮਾਨੋ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਭਗવਾ ਮਯਾ ਪવਤ੍ਤਿਤਨ੍ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਨੁਜਾਤੋ ਤਥਾਗਤਨ੍ਤਿ ਤਥਾਗਤਂ ਹੇਤੁਂ ਅਨੁਜਾਤੋ, ਤਥਾਗਤੇਨ ਹੇਤੁਨਾ ਜਾਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪਿਚ ਅવਜਾਤੋ ਅਨੁਜਾਤੋ ਅਤਿਜਾਤੋਤਿ ਤਯੋ વੁਤ੍ਤਾ। ਤੇਸੁ ਅવਜਾਤੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ, ਸੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ। ਅਤਿਜਾਤੋ ਨਾਮ ਪਿਤਰਾ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ, ਤਾਦਿਸੋਪਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਨਤ੍ਥਿ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਏਕੋ ਅਨੁਜਾਤੋવ ਪੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ।
ਏવਂ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਸੇਨਾਪਤੀ’’ਤਿ ਪਞ੍ਹਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਤ੍વਾ ਯਂ ਸੇਲੋ ਆਹ ‘‘ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਟਿਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਨਂ ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖਂ ਕਾਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਨਾਹਂ ਪਟਿਞ੍ਞਾਮਤ੍ਤੇਨੇવ ਪਟਿਜਾਨਾਮਿ, ਅਪਿਚਾਹਂ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਞਾਪੇਤੁਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਰ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ વਿਜ੍ਜਾ ਚ વਿਮੁਤ੍ਤਿ ਚ। ਭਾવੇਤਬ੍ਬਂ ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ। ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ। ਹੇਤੁવਚਨੇਨ ਪਨ ਫਲਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ਤੇਸਂ ਫਲਾਨਿ ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਾਨਿਪਿ વੁਤ੍ਤਾਨੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਨ੍ਤਿ ਇਦਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਚਤੁਸਚ੍ਚਭਾવਨਾਫਲਞ੍ਚ વਿਮੁਤ੍ਤਿਞ੍ਚ
ਏવਂ વਿਨਯਸ੍ਸੂਤਿ ਗਾਥਤ੍ਤਯਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਸਲ੍ਲਕਤ੍ਤੋਤਿ ਰਾਗਾਦਿਸਲ੍ਲਕਨ੍ਤਨੋ। ਅਨੁਤ੍ਤਰੋਤਿ ਯਥਾ ਬਾਹਿਰવੇਜ੍ਜੇਨ વੂਪਸਮਿਤਰੋਗੋ ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇવਤ੍ਤਭਾવੇ ਕੁਪ੍ਪਤਿ, ਨ ਏવਂ। ਮਯਾ વੂਪਸਮਿਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤੋਤਿ ਸੇਟ੍ਠਭੂਤੋ। ਅਤਿਤੁਲੋਤਿ ਤੁਲਂ ਅਤੀਤੋ, ਨਿਰੁਪਮੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮਾਰਸੇਨਪ੍ਪਮਦ੍ਦਨੋਤਿ ਕਾਮਾ ਤੇ ਪਠਮਾ ਸੇਨਾਤਿ ਏવਂ ਆਗਤਾਯ ਮਾਰਸੇਨਾਯ ਪਮਦ੍ਦਨੋ। ਸਬ੍ਬਾਮਿਤ੍ਤੇਤਿ ਖਨ੍ਧਕਿਲੇਸਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਮਚ੍ਚੁਦੇવਪੁਤ੍ਤਮਾਰਸਙ੍ਖਾਤੇ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੇ। વਸੀਕਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ વਸੇ વਤ੍ਤੇਤ੍વਾ। ਅਕੁਤੋਭਯੋਤਿ ਕੁਤੋਚਿ ਅਭਯੋ।
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਸੇਲੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤਾવਦੇવ ਭਗવਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤਪਸਾਦੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਪੇਕ੍ਖੋ ਹੁਤ੍વਾ ਇਮਂ ਭੋਨ੍ਤੋਤਿ ਗਾਥਤ੍ਤਯਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਕਣ੍ਹਾਭਿਜਾਤਿਕੋਤਿ ਚਣ੍ਡਾਲਾਦਿਨੀਚਕੁਲੇ ਜਾਤੋ। ਤਤੋ ਤੇਪਿ ਮਾਣવਕਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਪੇਕ੍ਖਾ ਹੁਤ੍વਾ ਏવਞ੍ਚੇ ਰੁਚ੍ਚਤਿ, ਭੋਤੋਤਿ ਗਾਥਮਾਹਂਸੁ। ਅਥ ਸੇਲੋ ਤੇਸੁ ਮਾਣવਕੇਸੁ ਤੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ਤੇ ਚ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ।
ਤਤੋ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤਨ੍ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਨ੍ਤਿ ਸਯਮੇવ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ। ਅਕਾਲਿਕਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਰਫਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਕਾਲਨ੍ਤਰਂ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਫਲਂ। ਯਤ੍ਥ ਅਮੋਘਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਪੂਰਣੇਨ ਸਿਕ੍ਖਤੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਅਮੋਘਾ ਹੋਤਿ, ਸਫਲਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏવਞ੍ਚ વਤ੍વਾ ‘‘ਏਥ ਭਿਕ੍ਖવੋ’’ਤਿ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਧਰਾ ਹੁਤ੍વਾ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍વਾ વਸ੍ਸਸਤਿਕਤ੍ਥੇਰਾ વਿਯ ਸੁવਿਨੀਤਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦਯਿਂਸੁ। ਏવਮਿਮਂ ਤੇਸਂ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾવਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਅਲਤ੍ਥ ਖੋ ਸੇਲੋ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ।
੪੦੦. ਇਮਾਹੀਤਿ
ਯਂ ਤਂ ਸਰਣਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰਣਗਾਥਮਾਹ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਪਞ੍ਚਹਿ ਚਕ੍ਖੂਹਿ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਭਗવਾ ਯਸ੍ਮਾ ਮਯਂ ਇਤੋ ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿવਸੇ ਤਂ ਸਰਣਂ ਆਗਤਮ੍ਹਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਤવ ਸਾਸਨੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰੇਨ ਦਮਥੇਨ ਦਨ੍ਤਾਮ੍ਹਾ, ਅਹੋ ਤੇ ਸਰਣਸ੍ਸ ਆਨੁਭਾવੋਤਿ।
ਤਤੋ ਪਰਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦ੍વੀਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਥੋਮੇਤ੍વਾ ਤਤਿਯਾਯ વਨ੍ਦਨਂ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖવੋ ਤਿਸਤਾ ਇਮੇਤਿਆਦਿਮਾਹਾਤਿ।
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਸੇਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
੩. ਅਸ੍ਸਲਾਯਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੪੦੧. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਅਸ੍ਸਲਾਯਨਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਨਾਨਾવੇਰਜ੍ਜਕਾਨਨ੍ਤਿ ਅਙ੍ਗਮਗਧਾਦੀਹਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ વੇਰਜ੍ਜੇਹਿ ਆਗਤਾਨਂ, ਤੇਸੁ વਾ ਰਟ੍ਠੇਸੁ ਜਾਤਸਂવਡ੍ਢਾਨਨ੍ਤਿਪਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕੇਨਚਿਦੇવਾਤਿ ਯਞ੍ਞੁਪਾਸਨਾਦਿਨਾ ਅਨਿਯਮਿਤਕਿਚ੍ਚੇਨ। ਚਾਤੁવਣ੍ਣਿਨ੍ਤਿ ਚਤੁવਣ੍ਣਸਾਧਾਰਣਂ। ਮਯਂ ਪਨ ਨ੍ਹਾਨਸੁਦ੍ਧਿਯਾ ਭਾવਨਾਸੁਦ੍ਧਿਯਾਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾવ ਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ વਦਾਮ, ਅਯੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਕਰੋਤੀਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ਏવਂ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ। વੁਤ੍ਤਸਿਰੋਤਿ વਾਪਿਤਸਿਰੋ।
ਧਮ੍ਮવਾਦੀਤਿ ਦੁਪ੍ਪਟਿਮਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਮ੍ਹਾਦਿਸੇਹਿ ਅਧਮ੍ਮવਾਦੀਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਪਟਿਮਨ੍ਤਿਤਬ੍ਬਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮવਾਦਿਨੋ ਨਾਮ ਪਰਾਜਯੋ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾવਿਧਾਨਂ, ਤਯੋ વੇਦੇ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਾ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਾ ਯੇਹਿ ਮਨ੍ਤੇਹਿ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਚ ਯੇ ਮਨ੍ਤੇ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਯਂ વਾ ਆਚਾਰਂ ਆਚਰਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਭੋਤਾ ਚਰਿਤਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਰਾਜਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਜਯੋવ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਾ ਏવਮਾਹਂਸੁ।
੪੦੨. ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨਾਤਿਆਦਿ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿਭਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯੋਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਪੁਤ੍ਤਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ ਆવਾਹવਿવਾਹવਸੇਨ ਕੁਲਾ ਆਨੀਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯੋ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਉਤੁਨਿਯੋਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਞ੍ਜਾਤਪੁਪ੍ਫਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਗਬ੍ਭਿਨਿਯੋਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤਗਬ੍ਭਾ। વਿਜਾਯਮਾਨਾਤਿ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਰੋ ਜਨਯਮਾਨਾ। ਪਾਯਮਾਨਾਤਿ ਦਾਰਕੇ ਥਞ੍ਞਂ ਪਾਯਨ੍ਤਿਯੋ। ਯੋਨਿਜਾવ ਸਮਾਨਾਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀਨਂ ਪਸ੍ਸਾવਮਗ੍ਗੇਨ ਜਾਤਾ ਸਮਾਨਾ। ਏવਮਾਹਂਸੂਤਿ ਏવਂ વਦਨ੍ਤਿ। ਕਥਂ? ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋવ ਸੇਟ੍ਠੋ વਣ੍ਣੋ…ਪੇ॰… ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਾਯਾਦਾਤਿ। ਯਦਿ ਪਨ ਨੇਸਂ ਸਚ੍ਚવਚਨਂ ਸਿਯਾ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀਨਂ ਕੁਚ੍ਛਿ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਉਰੋ ਭવੇਯ੍ਯ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀਨਂ ਪਸ੍ਸਾવਮਗ੍ਗੋ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਮੁਖਂ ਭવੇਯ੍ਯ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ‘‘ਮਯਂ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਉਰੇ વਸਿਤ੍વਾ ਮੁਖਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ’’ਤਿ વਤ੍ਤੁਂ ਮਾ ਲਭਨ੍ਤੂਤਿ ਅਯਂ ਮੁਖਤੋ ਜਾਤਚ੍ਛੇਦਕવਾਦੋ વੁਤ੍ਤੋ।
੪੦੩. ਅਯ੍ਯੋ ਹੁਤ੍વਾ ਦਾਸੋ ਹੋਤਿ, ਦਾਸੋ ਹੁਤ੍વਾ ਅਯ੍ਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਭਰਿਯੋ વਣਿਜ੍ਜਂ ਕਿਂ ਬਲਂ, ਕੋ ਅਸ੍ਸਾਸੋਤਿ ਯਤ੍ਥ ਤੁਮ੍ਹੇ
੪੦੪. ਖਤ੍ਤਿਯੋવ ਨੁ ਖੋਤਿਆਦਯੋ ਸੁਤ੍ਤਚ੍ਛੇਦਕવਾਦਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ।
੪੦੮. ਇਦਾਨਿ ਚਾਤੁવਣ੍ਣਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਇਧ ਰਾਜਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਸਾਪਾਨਦੋਣਿਯਾਤਿ ਸੁਨਖਾਨਂ ਪਿવਨਦੋਣਿਯਾ। ਅਗ੍ਗਿਕਰਣੀਯਨ੍ਤਿ ਸੀਤવਿਨੋਦਨਅਨ੍ਧਕਾਰવਿਧਮਨਭਤ੍ਤਪਚਨਾਦਿ ਅਗ੍ਗਿਕਿਚ੍ਚਂ। ਏਤ੍ਥ ਅਸ੍ਸਲਾਯਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਅਗ੍ਗਿਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ।
੪੦੯. ਇਦਾਨਿ ਯਦੇਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਚਾਤੁવਣ੍ਣਿਸੁਦ੍ਧੀਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਚਾਤੁવਣ੍ਣਾਤਿ ਨਿਯਮੋ ਨਤ੍ਥਿ। ਪਞ੍ਚਮੋ ਹਿ ਪਾਦਸਿਕવਣ੍ਣੋਪਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤੇਸਂ વਾਦੇ ਦੋਸਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਇਧ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰੋਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਰ ਅਮੁਤ੍ਰ ਚ ਪਨੇਸਾਨਨ੍ਤਿ ਅਮੁਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਪਨ ਪੁਰਿਮਨਯੇ ਏਤੇਸਂ ਮਾਣવਕਾਨਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਾਨਾਕਰਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮੀਤਿ વਦਤਿ। ਨਾਨਾਕਰਣਂ ਪਨ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਿਯੇવ। ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਞ੍ਞਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਖਤ੍ਤਿਯਪਾਦਸਿਕੋ ਨਾਮ, ਇਤਰੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਾਦਸਿਕੋ ਨਾਮ, ਏਤੇ ਹੀਨਜਾਤਿਮਾਣવਕਾ।
ਏવਂ ਪਞ੍ਚਮਸ੍ਸ વਣ੍ਣਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਚਾਤੁવਣ੍ਣਿਸੁਦ੍ਧੀਤਿ ਏਤੇਸਂ વਾਦੇ ਦੋਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਪੁਨ ਚਾਤੁવਣ੍ਣਿਸੁਦ੍ਧਿਯਂ ਓવਦਨ੍ਤੋ ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸੀਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਸਦ੍ਧੇਤਿ ਮਤਕਭਤ੍ਤੇ। ਥਾਲਿਪਾਕੇਤਿ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਭਤ੍ਤੇ। ਯਞ੍ਞੇਤਿ ਯਞ੍ਞਭਤ੍ਤੇ। ਪਾਹੁਨੇਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਾਨਂ ਕਤਭਤ੍ਤੇ। ਕਿਂ ਹੀਤਿ ਕਿਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
੪੧੦. ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਸਿਤੋਤਿ ਕਾਲ਼ਕੋ। ਦੇવਲੋਤਿ ਪਟਲਿਯੋਤਿ ਗਣਙ੍ਗਣੁਪਾਹਨਾ। ਪਤ੍ਥਣ੍ਡਿਲੇਤਿ ਪਣ੍ਣਸਾਲਪਰਿવੇਣੇ। ਕੋ ਨੁ ਖੋਤਿ ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ। ਗਾਮਣ੍ਡਲਰੂਪੋ વਿਯਾਤਿ ਗਾਮਦਾਰਕਰੂਪੋ વਿਯ। ਸੋ ਖ੍વਾਹਂ, ਭੋ, ਹੋਮੀਤਿ ਸੋ ਅਹਂ, ਭੋ, ਅਸਿਤਦੇવਲੋ ਹੋਮੀਤਿ વਦਤਿ। ਤਦਾ ਕਿਰ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਕੋਣ੍ਡਦਮਕੋ ਹੁਤ੍વਾ વਿਚਰਤਿ। ਅਭਿવਾਦੇਤੁਂ ਉਪਕ੍ਕਮਿਂਸੂਤਿ વਨ੍ਦਿਤੁਂ ਉਪਕ੍ਕਮਂ ਅਕਂਸੁ। ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਚ વਸ੍ਸਸਤਿਕਤਾਪਸੋਪਿ ਤਦਹੁਜਾਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਮਾਰਂ ਅવਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਕੋਣ੍ਡਿਤੋ ਹੋਤਿ।
੪੧੧. ਜਨਿਕਾ ਮਾਤਾਤਿ ਯਾਯ ਤੁਮ੍ਹੇ ਜਨਿਤਾ, ਸਾ વੋ ਜਨਿਕਾ ਮਾਤਾ। ਜਨਿਕਾਮਾਤੂਤਿ ਜਨਿਕਾਯ ਮਾਤੁ। ਯੋ ਜਨਕੋਤਿ ਯੋ ਜਨਕੋ ਪਿਤਾ। ‘‘ਯੋ ਜਨਿਕੋ ਪਿਤਾਤੇવ’’ વਾ ਪਾਠੋ।
ਅਸਿਤੇਨਾਤਿ ਪਞ੍ਚਾਭਿਞ੍ਞੇਨ ਅਸਿਤੇਨ ਦੇવਲੇਨ ਇਸਿਨਾ ਇਮਂ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਨ ਸਮ੍ਪਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਯੇਸਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਇਸੀਨਂ। ਨ ਪੁਣ੍ਣੋ ਦਬ੍ਬਿਗਾਹੋਤਿ ਤੇਸਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਇਸੀਨਂ ਦਬ੍ਬਿਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਣ੍ਣਂ ਪਚਿਤ੍વਾ ਦਾਯਕੋ ਪੁਣ੍ਣੋ ਨਾਮ ਏਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੋ ਦਬ੍ਬਿਗਹਣਸਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਾਤਿ। ਤ੍વਂ ਸਾਚਰਿਯਕੋ ਤੇਸਂ ਪੁਣ੍ਣੋਪਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਞਾਤਂ ਦਬ੍ਬਿਗਹਣਸਿਪ੍ਪਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਸੀਤਿ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ।
ਅਯਂ ਪਨ ਅਸ੍ਸਲਾਯਨੋ ਸਦ੍ਧੋ ਅਹੋਸਿ ਪਸਨ੍ਨੋ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨ੍ਤੋਨਿવੇਸਨੇਯੇવ ਚੇਤਿਯਂ ਕਾਰੇਸਿ। ਯਾવਜ੍ਜਦਿવਸਾ ਅਸ੍ਸਲਾਯਨવਂਸੇ ਜਾਤਾ ਨਿવੇਸਨਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋਨਿવੇਸਨੇ ਚੇਤਿਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇવਾਤਿ।
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਅਸ੍ਸਲਾਯਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
੪. ਘੋਟਮੁਖਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੪੧੨. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਘੋਟਮੁਖਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਖੇਮਿਯਮ੍ਬવਨੇਤਿ ਏવਂਨਾਮਕੇ ਅਮ੍ਬવਨੇ। ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਜੋਤਿ ਧਮ੍ਮਿਕਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ। ਅਦਸ੍ਸਨਾਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਾਨਂ ਯੋ વਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਯੋ વਾ ਪਨ ਏਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮੋ ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ।
੪੧੩. ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਕਿਰ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਉਪਗਤੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ વਦਤਿ। ਇਮਸ੍ਸ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਦ੍વੇ ਚ ਪਰਿਸਾ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ‘ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਕਤਰਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਬਹੁਲਂ ਪਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਜਾਨਮਾਨੋ ‘ਅਨਾਗਾਰਿਯਪਰਿਸਾਯ’ਨ੍ਤਿ વਕ੍ਖਤਿ। ਏવਮੇਤਂ ਸਕਮੁਖੇਨੇવ ‘ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਜੋ ਅਤ੍ਥੀ’ਤਿ વਦਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਇਮਂ ਦੇਸਨਂ ਆਰਭਿ।
੪੧੪. ਤਤ੍ਥ ਸਾਰਤ੍ਤਰਤ੍ਤਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਰਤ੍ਤਰਤ੍ਤਾ। ਸਾਨੁਗ੍ਗਹਾ વਾਚਾ ਭਾਸਿਤਾ ਸਕਾਰਣਾ વਾਚਾ ਭਾਸਿਤਾ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਮਯਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਥਾ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ, ਧਮ੍ਮੋવ ਪਮਾਣ’’ਨ੍ਤਿ।
੪੨੧. ਕਿਂ ਪਨ ਤੇਤਿ ਗਿਹਿ ਨਾਮ ਕਪ੍ਪਿਯਮ੍ਪਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮ੍ਪਿ વਦੇਯ੍ਯਾਤਿ વਿવੇਚਨਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਕਾਰਾਪੇਸੀਤਿ ਮਾਪੇਸਿ। ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ। ਏਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਜਾਨਨਸਿਪ੍ਪੇ ਮਾਤਰਮ੍ਪਿ ਪਿਤਰਮ੍ਪਿ ਘਾਤੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਾવ ਘਾਤੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ਏਤਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਠਪੇਤ੍વਾ ਏਤਂ ਅਞ੍ਞੋ ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਸ ਪਨ ਥੇਰਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ‘‘ਕੇਨਾਹਂ ਕਮ੍ਮੇਨ ਇਧ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆવਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਯਥਾਭੂਤਂ
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਘੋਟਮੁਖਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
੫. ਚਙ੍ਕੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੪੨੨. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਚਙ੍ਕੀਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਦੇવવਨੇ ਸਾਲવਨੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਦੇવਤਾਨਂ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰੀਯਤਿ, ਤੇਨ ਤਂ ਦੇવવਨਨ੍ਤਿਪਿ ਸਾਲવਨਨ੍ਤਿਪਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਓਪਾਸਾਦਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤੀਤਿ ਓਪਾਸਾਦਨਾਮਕੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੇ વਸਤਿ, ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ વਾ ਆવਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਾਮੀ ਹੁਤ੍વਾ ਯਾਯ ਮਰਿਯਾਦਾਯ ਤਤ੍ਥ વਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਾਯ ਮਰਿਯਾਦਾਯ વਸਤਿ। ਉਪਸਗ੍ਗવਸੇਨ ਪਨੇਤ੍ਥ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗવਚਨਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਥਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਯੋਗਤ੍ਤਾવ ਸੇਸਪਦੇਸੁ। ਤਤ੍ਥ ਲਕ੍ਖਣਂ ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਤੋ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸਦਨ੍ਤਿ ਸਤਿਣਕਟ੍ਠੋਦਕਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
ਸਹ ਧਞ੍ਞੇਨ ਸਧਞ੍ਞਂ, ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਪਰਣ੍ਣਾਦਿਭੇਦਂ ਬਹੁਧਞ੍ਞਸਨ੍ਨਿਚਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਯਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍વਾ ਰਾਜਲੀਲਾਯ વਸਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਮਿਦ੍ਧਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਦੀਪਿਤਾ ਹੋਤਿ। ਰਾਜਤੋ ਲਦ੍ਧਂ ਭੋਗ੍ਗਂ ਰਾਜਭੋਗ੍ਗਂ। ਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਚੇ, ਰਞ੍ਞਾ ਪਸੇਨਦਿਨਾ ਕੋਸਲੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ। ਰਾਜਦਾਯਨ੍ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਦਾਯਭੂਤਂ, ਦਾਯਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸੇਟ੍ਠਦੇਯ੍ਯਂ, ਛਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍વਾ ਰਾਜਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਥ વਾ ਰਾਜਭੋਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਛੇਜ੍ਜਭੇਜ੍ਜਂ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤੇਨ ਤਿਤ੍ਥਪਬ੍ਬਤਾਦੀਸੁ ਸੁਙ੍ਕਂ ਰਞ੍ਞਾ ਪਸੇਨਦਿਨਾ ਕੋਸਲੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਰਾਜਦਾਯਨ੍ਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਰਞ੍ਞਾ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਰਾਜਦਾਯਂ, ਦਾਯਕਰਾਜਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪਨਸ੍ਸ ‘‘ਰਞ੍ਞਾ ਪਸੇਨਦਿਨਾ ਕੋਸਲੇਨ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸੇਟ੍ਠਦੇਯ੍ਯਂ, ਯਥਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਨ ਪੁਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਂ, ਏવਂ ਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
੪੨੩. ਬਹੂ ਸਙ੍ਘੀ। ਪੁਬ੍ਬੇ ਗਣੀਭੂਤਾ। ਉਤ੍ਤਰੇਨਮੁਖਾਤਿ ਉਤ੍ਤਰਦਿਸਾਭਿਮੁਖਾ। ਖਤ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸੀਤਿ ਖਤ੍ਤਾ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਪਞ੍ਹਬ੍ਯਾਕਰਣਸਮਤ੍ਥੋ ਮਹਾਮਤ੍ਤੋ, ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ। ਆਗਮੇਨ੍ਤੂਤਿ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਪਟਿਮਾਨੇਨ੍ਤੁ, ਅਚ੍ਛਨ੍ਤੂਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
੪੨੪. ਨਾਨਾવੇਰਜ੍ਜਕਾਨਨ੍ਤਿ ਨਾਨਾવਿਧੇਸੁ ਰਜ੍ਜੇਸੁ ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਕਾਸਿਕੋਸਲਾਦੀਸੁ ਜਾਤਾ વਾ ਨਿવਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਤਤੋ વਾ ਆਗਤਾਤਿ ਨਾਨਾવੇਰਜ੍ਜਕਾ, ਤੇਸਂ ਨਾਨਾવੇਰਜ੍ਜਕਾਨਂ। ਕੇਨਚਿਦੇવਾਤਿ ਅਨਿਯਮਿਤੇਨ ਯਞ੍ਞੁਪਾਸਨਾਦਿਨਾ ਕੇਨਚਿ ਕਿਚ੍ਚੇਨ। ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਗਮਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ – ‘‘ਅਯਂ, ਚਙ੍ਕੀ, ਉਗ੍ਗਤਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਚ ਅਞ੍ਞੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਸਰਣਂ ਗਤਾ, ਅਯਮੇવ ਨ ਗਤੋ। ਸ੍વਾਯਂ ਸਚੇ ਤਤ੍ਥ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਦ੍ਧਾ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਆવਟ੍ਟਨਿਯਾ ਮਾਯਾਯ ਆવਟ੍ਟਿਤੋ ਸਰਣਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ। ਤਤੋ ਏਤਸ੍ਸਾਪਿ ਗੇਹਦ੍વਾਰੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਹਨ੍ਦਸ੍ਸ ਗਮਨਨ੍ਤਰਾਯਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਯਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਅਗਮਂਸੁ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ।
ਤਤ੍ਥ ਉਭਤੋਤਿ ਦ੍વੀਹਿ ਪਕ੍ਖੇਹਿ। ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚਾਤਿ, ਭੋਤੋ ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ, ਮਾਤੁਮਾਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ। ਪਿਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਪਿਤੁਪਿਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਤਸ੍ਸਪਿ ਪਿਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿ। ਏવਂ ਭવਂ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ, ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ। ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋਤਿ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਿਤੁ ਪਿਤਾ ਪਿਤਾਮਹੋ, ਪਿਤਾਮਹਸ੍ਸ ਯੁਗਂ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਂ। ਯੁਗਨ੍ਤਿ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਂ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਭਿਲਾਪਮਤ੍ਤਮੇવ ਚੇਤਂ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਪਿਤਾਮਹੋવ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਂ। ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸਾ ਪਿਤਾਮਹਗ੍ਗਹਣੇਨੇવ ਗਹਿਤਾ। ਏવਂ ਯਾવ ਸਤ੍ਤਮੋ ਪੁਰਿਸੋ, ਤਾવ ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ। ਅਥ વਾ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿવਾਦੇਨਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ ਅਪਨੇਥ ਏਤਂ, ਕਿਂ ਇਮਿਨਾਤਿ ਏવਂ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨવਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ। ਅਨੁਪਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋਤਿ ਨ ਉਪਕੁਟ੍ਠੋ, ਨ ਅਕ੍ਕੋਸਂ વਾ ਨਿਨ੍ਦਂ વਾ ਪਤ੍ਤਪੁਬ੍ਬੋ। ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ। ਜਾਤਿવਾਦੇਨ, ਇਤਿਪਿ ਹੀਨਜਾਤਿਕੋ ਏਸੋਤਿ ਏવਰੂਪੇਨ વਚਨੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਮਿਨਾਪਙ੍ਗੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾਪਿ ਕਾਰਣੇਨ।
ਅਡ੍ਢੋਤਿ ਇਸ੍ਸਰੋ। ਮਹਦ੍ਧਨੋਤਿ ਮਹਤਾ ਧਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਭੋਤੋ ਹਿ ਗੇਹੇ ਪਥવਿਯਂ ਪਂਸੁવਾਲਿਕਾ વਿਯ ਬਹੁ ਧਨਂ, ਸਮਣੋ ਪਨ ਗੋਤਮੋ ਅਧਨੋ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਉਦਰਂ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਯਾਪੇਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿ ਮਹਾਭੋਗੋਤਿ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣવਸੇਨ ਮਹਾਉਪਭੋਗੋ। ਏવਂ ਯਂ ਯਂ ਗੁਣਂ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖવਸੇਨ
ਅਭਿਰੂਪੋਤਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਅਧਿਕਰੂਪੋ। ਦਸ੍ਸਨੀਯੋਤਿ ਦਿવਸਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤਿਤ੍ਤਿਕਰਣਤੋ ਦਸ੍ਸਨਯੋਗ੍ਗੋ, ਦਸ੍ਸਨੇਨੇવ ਚਿਤ੍ਤਪਸਾਦਜਨਨਤੋ ਪਾਸਾਦਿਕੋ। ਪੋਕ੍ਖਰਤਾ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਭਾવੋ, વਣ੍ਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਤਾ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾ, ਤਾਯ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯ, વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪੋਰਾਣਾ ਪਨ ਪੋਕ੍ਖਰਨ੍ਤਿ ਸਰੀਰਂ વਦਨ੍ਤਿ, વਣ੍ਣਂ વਣ੍ਣਮੇવ। ਤੇਸਂ ਮਤੇਨ વਣ੍ਣੋ ਚ ਪੋਕ੍ਖਰਞ੍ਚ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਾਨਿ, ਤੇਸਂ ਭਾવੋ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾ। ਇਤਿ ਪਰਮਾਯ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ વਣ੍ਣੇਨ ਚੇવ ਸਰੀਰਸਣ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਬ੍ਰਹ੍ਮવਣ੍ਣੀਤਿ ਸੇਟ੍ਠવਣ੍ਣੀ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧવਣ੍ਣੇਸੁਪਿ ਸੇਟ੍ਠੇਨ ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣੇਨੇવ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਬ੍ਰਹ੍ਮવਚ੍ਛਸੀਤਿ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਸਰੀਰਸਦਿਸੇਨ ਸਰੀਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਅਖੁਦ੍ਦਾવਕਾਸੋ ਦਸ੍ਸਨਾਯਾਤਿ ਭੋਤੋ ਸਰੀਰੇ ਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਓਕਾਸੋ ਨ ਖੁਦ੍ਦਕੋ ਮਹਾ। ਸਬ੍ਬਾਨੇવ ਤੇ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਾਨਿ ਦਸ੍ਸਨੀਯਾਨੇવ, ਤਾਨਿ ਚਾਪਿ ਮਹਨ੍ਤਾਨੇવਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
ਸੀਲਮਸ੍ਸ ਸੀਲવਾ। વੁਦ੍ਧਂ વਡ੍ਢਿਤਂ ਸੀਲਮਸ੍ਸਾਤਿ વੁਦ੍ਧਸੀਲੀ। વੁਦ੍ਧਸੀਲੇਨਾਤਿ વੁਦ੍ਧੇਨ વਡ੍ਢਿਤੇਨ ਸੀਲੇਨ। ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਯੁਤ੍ਤੋ, ਇਦਂ વੁਦ੍ਧਸੀਲੀਪਦਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨਂ। ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਪਞ੍ਚਸੀਲਮਤ੍ਤਮੇવ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਨ੍ਤਿ।
ਕਾਲ੍ਯਾਣવਾਚੋਤਿਆਦੀਸੁ ਕਲ੍ਯਾਣਾ ਸੁਨ੍ਦਰਾ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ વਾਚਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣવਾਚੋ। ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਧੁਰਂ વਾਕ੍ਕਰਣਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣવਾਕ੍ਕਰਣੋ। વਾਕ੍ਕਰਣਨ੍ਤਿ ਉਦਾਹਰਣਘੋਸੋ। ਗੁਣਪਰਿਪੁਣ੍ਣਭਾવੇਨ ਪੋਰੀ। ਪੁਰੇ વਾ ਭવਤ੍ਤਾ ਪੋਰੀ। ਨਾਗਰਿਕਿਤ੍ਥਿਯਾ ਸੁਖੁਮਾਲਤ੍ਤਨੇਨ ਸਦਿਸਾਤਿਪਿ ਪੋਰੀ। ਤਾਯ ਪੋਰਿਯਾ। વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧਾਯ, ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠવਿਲਮ੍ਬਿਤਾਦਿਦੋਸਰਹਿਤਾਯ। ਅਨੇਲਗਲਾਯਾਤਿ ਏਲਗਲੇਨ વਿਰਹਿਤਾਯ। ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਹਿ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਲਂ ਗਲਤਿ, ਲਾਲਾ વਾ ਪਗ੍ਘਰਤਿ, ਖੇਲ਼ਫੁਸਿਤਾਨਿ વਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ વਾਚਾ ਏਲਗਲਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਬ੍ਬਿਪਰਿਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਪਨਿਯਾਤਿਆਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍વਾ ਭਾਸਿਤਤ੍ਥਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਪਨਸਮਤ੍ਥਾਯ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਣ੍ਣੇ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ।
੪੨੫. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇਤਿ ਏવਂ ਤੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ વੁਤ੍ਤੇ, ਚਙ੍ਕੀ, ‘‘ਇਮੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਤ੍ਤਨੋ વਣ੍ਣੇ વੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਅਤੁਸ੍ਸਨਕਸਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, વਣ੍ਣਮਸ੍ਸ ਭਣਿਤ੍વਾ ਨਿવਾਰੇਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਜਾਤਿਆਦੀਹਿ ਮਮ વਣ੍ਣਂ વਦਨ੍ਤਿ, ਨ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਯੁਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ વਣ੍ਣੇ ਰਜ੍ਜਿਤੁਂ। ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਏਤੇਸਂ વਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਭਾવਂ ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਏਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਗਮਨਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਤੇਨ ਹਿ, ਭੋ, ਮਮਾਪਿ ਸੁਣਾਥਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਯੇਪਿ ‘‘ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ’’ਤਿਆਦਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣੇਹਿ ਸਦਿਸਾ ਗੁਣਾ, ਤੇਪਿ ‘‘ਕੋ ਚਾਹਂ, ਕੇ ਚ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਆਦਯੋ ਗੁਣਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣੇਹਿ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੇਯੇવ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ, ਇਤਰੇ ਪਨ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇવ ਭਗવਤੋ ਮਹਨ੍ਤਭਾવਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਮਯਮੇવ ਅਰਹਾਮਾਤਿ ਏવਂ ਨਿਯਮੇਨ੍ਤੋ ਚੇਤ੍ਥ ਇਦਂ
ਭੂਮਿਗਤਞ੍ਚ વੇਹਾਸਟ੍ਠਞ੍ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਚੇવ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਚ ਸੁਧਾਮਟ੍ਠਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯੋ ਸਤ੍ਤਰਤਨਪੂਰਿਂ ਕਤ੍વਾ ਭੂਮਿਯਂ ਠਪਿਤਂ ਧਨਂ ਭੂਮਿਗਤਂ ਨਾਮ, ਪਾਸਾਦਨਿਯੂਹਾਦਯੋ ਪਨ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤਂ વੇਹਾਸਟ੍ਠਂ ਨਾਮ। ਏવਂ ਤਾવ ਕੁਲਪਰਿਯਾਯੇਨ ਆਗਤਂ। ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਜਾਤਦਿવਸੇਯੇવ ਸਙ੍ਖੋ ਏਲੋ ਉਪ੍ਪਲੋ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕੋਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਨਿਧਯੋ ਉਪਗਤਾ। ਤੇਸੁ ਸਙ੍ਖੋ ਗਾવੁਤਿਕੋ, ਏਲੋ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਿਕੋ, ਉਪ੍ਪਲੋ ਤਿਗਾવੁਤਿਕੋ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕੋ ਯੋਜਨਿਕੋਤਿ। ਤੇਸੁਪਿ ਗਹਿਤਗਹਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਪੂਰਤਿਯੇવ। ਇਤਿ ਭਗવਾ ਪਹੂਤਂ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁવਣ੍ਣਂ ਓਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਦਹਰੋ વਾਤਿਆਦੀਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ વਿਤ੍ਥਾਰਿਤਾਨੇવ।
ਅਖੁਦ੍ਦਾવਕਾਸੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭਗવਤਿ ਅਪਰਿਮਾਣੋਯੇવ ਦਸ੍ਸਨਾવਕਾਸੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਤਤ੍ਰਿਦਂ વਤ੍ਥੁਂ – ਰਾਜਗਹੇ ਕਿਰ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਸਮਣਸ੍ਸ ਕਿਰ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਪਮਾਣਂ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਸਨਕਾਲੇ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥਂ વੇਲ਼ੁਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਗਰਦ੍વਾਰਸ੍ਸ ਬਹਿ ਠਤ੍વਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਭਗવਤਿ વੇਲ਼ੁਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਮੀਪੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, વੇਲ਼ੁ ਭਗવਤੋ ਜਾਣੁਮਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ। ਪੁਨਦਿવਸੇ ਦ੍વੇ વੇਲ਼ੂ ਘਟੇਤ੍વਾ ਸਮੀਪੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ
ਅਪਰਮ੍ਪਿ વਤ੍ਥੁ – ਰਾਹੁ ਕਿਰ ਅਸੁਰਿਨ੍ਦੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਚ ਯੋਜਨਸਤਾਨਿ ਉਚ੍ਚੋ, ਬਾਹਨ੍ਤਰਮਸ੍ਸ ਦ੍વਾਦਸਯੋਜਨਸਤਾਨਿ, ਹਤ੍ਥਤਲਪਾਦਤਲਾਨਂ ਪੁਥੁਲਤਾ ਤੀਣਿ ਯੋਜਨਸਤਾਨਿ, ਅਙ੍ਗੁਲਿਪਬ੍ਬਾਨਿ ਪਣ੍ਣਾਸਯੋਜਨਾਨਿ
ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲੇਨ ਸੀਲવਾ। ਤਂ ਪਨ ਸੀਲਂ ਅਰਿਯਂ ਉਤ੍ਤਮਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ, ਤੇਨਾਹ ਅਰਿਯਸੀਲੀਤਿ। ਤਦੇવ ਅਨવਜ੍ਜਟ੍ਠੇਨ ਕੁਸਲਂ, ਤੇਨਾਹ ਕੁਸਲਸੀਲੀਤਿ। ਕੁਸਲੇਨ ਸੀਲੇਨਾਤਿ ਇਦਮਸ੍ਸ વੇવਚਨਂ। ਬਹੂਨਂ ਆਚਰਿਯਪਾਚਰਿਯੋਤਿ ਭਗવਤੋ ਏਕੇਕਾਯ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਪਰਿਮਾਣਾਪਿ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਗ੍ਗਫਲਾਮਤਂ ਪਿવਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਬਹੂਨਂ ਆਚਰਿਯੋ, ਸਾવਕવਿਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਪਾਚਰਿਯੋਤਿ।
ਖੀਣਕਾਮਰਾਗੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਮਂ ਭਗવਤੋ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕਿਲੇਸਾ ਖੀਣਾ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਨ ਤੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਾਨਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇવ ਗੁਣਂ ਕਥੇਤਿ। વਿਗਤਚਾਪਲ੍ਲੋਤਿ ‘‘ਪਤ੍ਤਮਣ੍ਡਨਾ ਚੀવਰਮਣ੍ਡਨਾ ਸੇਨਾਸਨਮਣ੍ਡਨਾ ਇਮਸ੍ਸ વਾ ਪੂਤਿਕਾਯਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਕੇਲਨਾ ਪਟਿਕੇਲਨਾ’’ਤਿ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਚਾਪਲ੍ਯવਿਰਹਿਤੋ।
ਅਪਾਪਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਾਯ ਪਜਾਯਾਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਮਹਾਕਸ੍ਸਪਾਦਿਭੇਦਾਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਜਾਯ। (ਅવਿਰੁਦ੍ਧੋ ਹਿ ਸੋ) ਏਤਿਸ੍ਸਾਯ ਪਜਾਯ ਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਪਜਾ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍વਾ ਅਪਾਪਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋਤਿ ਨ ਪਾਪੁਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋ, ਨ ਪਾਪਂ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍વਾ ਚਰਤਿ, ਪਾਪਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਸ੍ਸ? ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਾਯ ਪਜਾਯ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿવਿਰੁਦ੍ਧਾਯਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਜਾਯ ਅવਿਰੁਦ੍ਧੋ ਹਿਤਸੁਖਤ੍ਥਿਕੋਯੇવਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
ਤਿਰੋਰਟ੍ਠਾਤਿ ਪਰਰਟ੍ਠਤੋ। ਤਿਰੋਜਨਪਦਾਤਿ ਪਰਜਨਪਦਤੋ। ਸਂਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਪਣ੍ਡਿਤਾਦਯੋ ਚੇવ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਨ੍ਧਬ੍ਬਾਦਯੋ ਚ ਪਞ੍ਹੇ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਕੇਚਿ ਪੁਚ੍ਛਾਯ વਾ ਦੋਸਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨੇ વਾ ਅਸਮਤ੍ਥਤਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਅਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾવ ਤੁਣ੍ਹੀ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ, ਕੇਚਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਭਗવਾ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਤ੍વਾ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਿ। ਏવਂ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ વਿਮਤਿਯੋ ਤੀਰਂ ਪਤ੍વਾ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਊਮਿਯੋ વਿਯ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਤ੍વਾવ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣੇ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ।
ਅਤਿਥੀ ਨੋ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਾ ਨવਕਾ ਪਾਹੁਨਕਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਮੀਤਿ ਜਾਨਾਮਿ। ਅਪਰਿਮਾਣવਣ੍ਣੋਤਿ ਤਥਾਰੂਪੇਨੇવ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਨਾਪਿ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯવਣ੍ਣੋ, ਪਗੇવ ਮਾਦਿਸੇਨਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। વੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –
‘‘ਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਣੇਯ੍ਯ વਣ੍ਣਂ,
ਕਪ੍ਪਮ੍ਪਿ ਚੇ ਅਞ੍ਞਮਭਾਸਮਾਨੋ।
ਖੀਯੇਥ ਕਪ੍ਪੋ ਚਿਰਦੀਘਮਨ੍ਤਰੇ,
વਣ੍ਣੋ ਨ ਖੀਯੇਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ॥
ਇਮਂ ਪਨ ਗੁਣਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ ‘‘ਯਥਾ, ਚਙ੍ਕੀ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਅਨੋਮਗੁਣੋ
੪੨੬. ਓਪਾਤੇਤੀਤਿ ਸਂਪੁਰੇਕ੍ਖਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤਨਤ੍ਤਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਮਾਨਂ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍વਾ વਿਚਰਨ੍ਤਿ।
੪੨੭. ਮਨ੍ਤਪਦਨ੍ਤਿ ਮਨ੍ਤਾਯੇવ ਮਨ੍ਤਪਦਂ, વੇਦੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਤਿਹਿਤਿਹ ਪਰਮ੍ਪਰਾਯਾਤਿ ਏવਂ ਕਿਰ ਏવਂ ਕਿਰਾਤਿ ਪਰਮ੍ਪਰਭਾવੇਨ ਆਗਤਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਪਿਟਕਸਮ੍ਪਦਾਯਾਤਿ ਤਤ੍ਥ ਚਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਨ੍ਤਪਦੇ। ਪવਤ੍ਤਾਰੋਤਿ ਪવਤ੍ਤਯਿਤਾਰੋ। ਯੇਸਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਸਨ੍ਤਕਂ। ਮਨ੍ਤਪਦਨ੍ਤਿ વੇਦਸਙ੍ਖਾਤਂ ਮਨ੍ਤਮੇવ। ਗੀਤਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਾਦੀਹਿ ਦਸਹਿ ਪੋਰਾਣਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਪਦਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਸਜ੍ਝਾਯਿਤਂ। ਪવੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ વੁਤ੍ਤਂ, વਾਚਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮਿਹਿਤਨ੍ਤਿ ਸਮੁਪਬ੍ਯੂਲ਼੍ਹਂ ਰਾਸਿਕਤਂ, ਪਿਣ੍ਡਂ ਕਤ੍વਾ ਠਪਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਦਨੁਗਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤਰਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਤਂ ਤੇਹਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਗੀਤਂ ਅਨੁਗਾਯਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ વਾਦੇਨ੍ਤਿ। ਤਦਨੁਭਾਸਨ੍ਤੀਤਿ ਤਂ ਅਨੁਭਾਸਨ੍ਤਿ, ਇਦਂ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨਂ। ਭਾਸਿਤਮਨੁਭਾਸਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਹਿ ਭਾਸਿਤਂ ਸਜ੍ਝਾਯਿਤਂ ਅਨੁਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ। વਾਚਿਤਮਨੁવਾਚੇਨ੍ਤੀਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਨ੍ਤਿ ਤੇ ਕਤਮੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਟ੍ਠਕੋਤਿਆਦੀਨਿ ਤੇਸਂ ਨਾਮਾਨਿ, ਤੇ ਕਿਰ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਪਰੂਪਘਾਤਂ ਅਕਤ੍વਾ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਪਾવਚਨੇਨ ਸਹ ਸਂਸਨ੍ਦੇਤ੍વਾ ਮਨ੍ਤੇ ਗਨ੍ਥੇਸੁਂ, ਅਪਰਾਪਰੇ ਪਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਤਯੋ વੇਦੇ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਬੁਦ੍ਧવਚਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ વਿਰੁਦ੍ਧੇ ਅਕਂਸੁ।
੪੨੮. ਅਨ੍ਧવੇਣੀਤਿ ਅਨ੍ਧਪવੇਣੀ। ਏਕੇਨ ਹਿ ਚਕ੍ਖੁਮਤਾ ਗਹਿਤਯਟ੍ਠਿਯਾ ਕੋਟਿਂ ਏਕੋ ਅਨ੍ਧੋ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਂ ਅਨ੍ਧਂ ਅਞ੍ਞੋ, ਤਂ ਅਞ੍ਞੋਤਿ ਏવਂ ਪਣ੍ਣਾਸ ਸਟ੍ਠਿ ਅਨ੍ਧਾ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਘਟਿਤਾ ਅਨ੍ਧવੇਣੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਪਰਮ੍ਪਰਾਸਂਸਤ੍ਤਾਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਲਗ੍ਗਾ, ਯਟ੍ਠਿਗ੍ਗਾਹਕੇਨਪਿ ਚਕ੍ਖੁਮਤਾ વਿਰਹਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਕੋ ਕਿਰ ਧੁਤ੍ਤੋ ਅਨ੍ਧਗਣਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਨਾਮ ਗਾਮੇ ਖਜ੍ਜਭੋਜ੍ਜਂ ਸੁਲਭ’’ਨ੍ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹੇਤ੍વਾ ਤੇਹਿ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਨੋ ਸਾਮਿ ਨੇਹਿ, ਇਦਂ ਨਾਮ ਤੇ ਦੇਮਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਲਞ੍ਜਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਮਗ੍ਗਾ ਓਕ੍ਕਮ੍ਮ ਮਹਨ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਂ ਅਨੁਪਰਿਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸ ਕਚ੍ਛਂ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਗਚ੍ਛਥ ਤਾવ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਪਲਾਯਿ। ਤੇ ਦਿવਸਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਅવਿਨ੍ਦਮਾਨਾ ‘‘ਕਹਂ, ਭੋ, ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਕਹਂ ਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਪਰਿਦੇવਿਤ੍વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਅવਿਨ੍ਦਮਾਨਾ ਤਤ੍ਥੇવ ਮਰਿਂਸੁ। ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਰਮ੍ਪਰਾਸਂਸਤ੍ਤਾ’’ਤਿ। ਪੁਰਿਮੋਪੀਤਿ ਪੁਰਿਮੇਸੁ ਦਸਸੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਏਕੋਪਿ। ਮਜ੍ਝਿਮੋਪੀਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮੋਪੀਤਿ ਇਦਾਨਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਏਕੋਪਿ।
ਪਞ੍ਚ ਖੋਤਿ ਪਾਲ਼ਿਆਗਤੇਸੁ ਦ੍વੀਸੁ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਏવਰੂਪੇ ਤਯੋ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ વਦਤਿ। ਦ੍વੇਧਾવਿਪਾਕਾਤਿ ਭੂਤવਿਪਾਕਾ વਾ ਅਭੂਤવਿਪਾਕਾ વਾ। ਨਾਲਮੇਤ੍ਥਾਤਿ, ਭਾਰਦ੍વਾਜ, ਸਚ੍ਚਂ ਅਨੁਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇਨ વਿਞ੍ਞੁਨਾ ‘‘ਯਂ ਮਯਾ ਗਹਿਤਂ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਕਂਸੇਨੇવ ਨਿਟ੍ਠਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨਾਲਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਪਰਿ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਮਗ੍ਗਂ વਿવਰਿਤ੍વਾ ਠਪੇਸਿ।
੪੩੦. ਇਧ, ਭਾਰਦ੍વਾਜ, ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਜੀવਕਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੨.੫੧ ਆਦਯੋ) વਿਯ ਮਹਾવਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੨.੧੯੩ ਆਦਯੋ) વਿਯ ਚ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇવ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। ਲੋਭਨੀਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਲੋਭਧਮ੍ਮੇਸੁ। ਸੇਸਪਦਦ੍વਯੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।
੪੩੨. ਸਦ੍ਧਂ ਨਿવੇਸੇਤੀਤਿ ਓਕਪ੍ਪਨਿਯਸਦ੍ਧਂ ਨਿવੇਸੇਤਿ। ਉਪਸਙ੍ਕਮਤੀਤਿ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ। ਪਯਿਰੁਪਾਸਤੀਤਿ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸੀਦਤਿ। ਸੋਤਨ੍ਤਿ ਪਸਾਦਸੋਤਂ ਓਦਹਤਿ। ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਦੇਸਨਾਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਾਤਿ। ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਪਗੁਣਂ ਕਤ੍વਾ ਧਾਰੇਤਿ। ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਚ ਕਾਰਣਤੋ ਚ વੀਮਂਸਤਿ। ਨਿਜ੍ਝਾਨਂ ਖਮਨ੍ਤੀਤਿ ਓਲੋਕਨਂ ਖਮਨ੍ਤਿ, ਇਧ ਸੀਲਂ ਕਥਿਤਂ, ਇਧ ਸਮਾਧੀਤਿ ਏવਂ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਛਨ੍ਦੋਤਿ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾ ਛਨ੍ਦੋ। ਉਸ੍ਸਹਤੀਤਿ વਾਯਮਤਿ। ਤੁਲੇਤੀਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿવਸੇਨ ਤੀਰੇਤਿ। ਪਦਹਤੀਤਿ ਮਗ੍ਗਪਧਾਨਂ ਪਦਹਤਿ। ਕਾਯੇਨ ਚੇવ ਪਰਮਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਸਹਜਾਤਨਾਮਕਾਯੇਨ ਚ
੪੩੩. ਸਚ੍ਚਾਨੁਬੋਧੋਤਿ ਮਗ੍ਗਾਨੁਬੋਧੋ। ਸਚ੍ਚਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੀਤਿ ਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ। ਤੇਸਂਯੇવਾਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਾਨਂ ਦ੍વਾਦਸਨ੍ਨਂ, ਏવਂ ਦੀਘਂ ਮਗ੍ਗવਾਦਂ ਅਨੁਲੋਮੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਾਯਮਤ੍ਥੋ। ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਤੇਸਂਯੇવਾਤਿ ਤੇਸਂ ਮਗ੍ਗਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਂ। ਪਧਾਨਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਪਧਾਨਂ। ਤਞ੍ਹਿ ਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਸਚ੍ਚਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਬਹੁਕਾਰਂ, ਮਗ੍ਗੇ ਅਸਤਿ ਫਲਾਭਾવਤੋਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਪਦੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ।
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਚਙ੍ਕੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
੬. ਏਸੁਕਾਰੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੪੩੭. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਏਸੁਕਾਰੀਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਬਿਲਂ ਓਲਗ੍ਗੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਲਗ੍ਗਾਪੇਯ੍ਯੁਂ, ਇਮਿਨਾ ਸਤ੍ਥਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸਤ੍ਥવਾਹੋ ਕਿਰ ਮਹਾਕਨ੍ਤਾਰਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਗੋਣੇ ਮਤੇ ਮਂਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਤ੍ਥਿਕਾਨਂ ‘‘ਇਦਂ ਖਾਦਿਤ੍વਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਮੂਲਂ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਓਲਗ੍ਗੇਤਿ, ਗੋਣਮਂਸਂ ਨਾਮ ਖਾਦਨ੍ਤਾਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਅਖਾਦਨ੍ਤਾਪਿ, ਮੂਲਂ ਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾਪਿ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾਪਿ। ਸਤ੍ਥવਾਹੋ ਯੇਨ ਮੂਲੇਨ ਗੋਣੋ ਗਹਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਮਨਤ੍ਥਂ ਏવਮੇવ ਖੋਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਪਾਪਿਯੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪਾਪਂ ਅਸ੍ਸ। ਸੇਯ੍ਯੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਹਿਤਂ ਅਸ੍ਸ। ਅਥ વਾ ਪਾਪਿਯੋਤਿ ਪਾਪਕੋ ਲਾਮਕੋ ਅਤ੍ਤਭਾવੋ ਅਸ੍ਸ। ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਸੇਟ੍ਠੋ ਉਤ੍ਤਮੋ। ਸੇਯ੍ਯਂਸੋਤਿ ਸੇਯ੍ਯੋ। ਉਚ੍ਚਾਕੁਲੀਨਤਾਤਿ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲੀਨਤ੍ਤੇਨ ਸੇਯ੍ਯੋ। ਪਾਪਿਯਂਸੋਤਿ ਪਾਪਿਯੋ। ਉਚ੍ਚਾਕੁਲੀਨਤਾ ਚ ਦ੍વੀਸੁ ਕੁਲੇਸੁ વਡ੍ਢੇਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਚ, ਉਲ਼ਾਰવਣ੍ਣਤਾ ਤੀਸੁ। વੇਸ੍ਸੋਪਿ ਹਿ ਉਲ਼ਾਰવਣ੍ਣੋ ਹੋਤਿ। ਉਲ਼ਾਰਭੋਗਤਾ ਚਤੂਸੁਪਿ। ਸੁਦ੍ਦੋਪਿ ਹਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਚਣ੍ਡਾਲੋਪਿ ਉਲ਼ਾਰਭੋਗੋ ਹੋਤਿਯੇવ।
੪੪੦. ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਕੋਟਿਧਨੇਨਪਿ ਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਭਿਕ੍ਖਾ ਚਰਿਤਬ੍ਬਾવ, ਪੋਰਾਣਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਧਨਾਪਿ ਏਕવੇਲਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਚਰਨ੍ਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਦੁਗ੍ਗਤਕਾਲੇ ਚਰਨ੍ਤਾਨਂ ਇਦਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖਂ ਚਰਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧਾਤਿ ਗਰਹਾ ਨ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ। ਅਤਿਮਞ੍ਞਮਾਨੋਤਿ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਿਯવਂਸਂ ਹਰਿਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਜੀવਕਸਿਕਮ੍ਮવਣਿਜ੍ਜਾਦੀਹਿ ਜੀવਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ, ਅਯਂ ਅਤਿਮਞ੍ਞਤਿ ਨਾਮ। ਗੋਪੋ વਾਤਿ ਯਥਾ ਗੋਪਕੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ ਭਣ੍ਡਂ ਥੇਨੇਨ੍ਤੋ ਅਕਿਚ੍ਚਕਾਰੀ ਹੋਤਿ, ਏવਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬવਾਰੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਸਿਤਬ੍ਯਾਭਙ੍ਗਿਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੋਤਿ ਯਤ੍ਥ ਜਾਤੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪੋਰਾਣੇ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਕੇ ਕੁਲવਂਸੇ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਯਮਾਨੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ।
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਏਸੁਕਾਰੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
੭. ਧਨਞ੍ਜਾਨਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੪੪੫. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਧਨਞ੍ਜਾਨਿਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਦਕ੍ਖਿਣਾਗਿਰਿਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਗਿਰੀਤਿ ਪਬ੍ਬਤੋ, ਰਾਜਗਹਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਠਿਤਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣਦਿਸਾਭਾਗੇ ਜਨਪਦਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ। ਤਣ੍ਡੁਲਪਾਲਿਦ੍વਾਰਾਯਾਤਿ ਰਾਜਗਹਸ੍ਸ ਕਿਰ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਦ੍વਾਰਾਨਿ ਚਤੁਸਟ੍ਠਿਖੁਦ੍ਦਕਦ੍વਾਰਾਨਿ, ਤੇਸੁ ਏਕਂ ਤਣ੍ਡੁਲਪਾਲਿਦ੍વਾਰਂ ਨਾਮ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇવਮਾਹ। ਰਾਜਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਅਪੀਲ਼ੇਤ੍વਾ ਸਸ੍ਸਭਾਗਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਪੇਸਿਤੋ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਮੇવ ਸਸ੍ਸਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ‘‘ਮਾ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਸੇਹੀ’’ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤੇ – ‘‘ਰਾਜਕੁਲੇ વੁਤ੍ਤਂ ਮਨ੍ਦਂ, ਅਹਂ ਰਞ੍ਞਾ ਆਗਮਨਕਾਲੇਯੇવ ਏવਂ ਆਣਤ੍ਤੋ, ਮਾ ਕਨ੍ਦਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਰਾਜਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕੇ વਿਲੁਮ੍ਪਤਿ। ਧਞ੍ਞਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰਂ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਅਪ੍ਪਕਂ ਰਾਜਕੁਲੇ ਪવੇਸੇਤਿ। ਕਿਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾਨਂ ਨ ਪੀਲ਼ਂ ਅਕਾਸੀਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤੋ – ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ વਾਰੇ ਖੇਤ੍ਤਾਨਿ
੪੪੬. ਪਯੋ ਪੀਯਤਨ੍ਤਿ ਤਰੁਣਖੀਰਂ ਪਿવਤੁ। ਤਾવ ਭਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯਾવ ਖੀਰਂ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਿਸ੍ਸਥ, ਤਾવਦੇવ ਭਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਲੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਇਧੇવ ਹਿ ਨੋ ਪਾਤਰਾਸਭਤ੍ਤਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਮਾਤਾਪਿਤਰੋਤਿਆਦੀਸੁ ਮਹਲ੍ਲਕਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਮੁਦੁਕਾਨਿ ਅਤ੍ਥਰਣਪਾવੁਰਣਾਨਿ ਸੁਖੁਮਾਨਿ વਤ੍ਥਾਨਿ ਮਧੁਰਭੋਜਨਂ ਸੁਗਨ੍ਧਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਨਿ ਚ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ ਪੋਸੇਤਬ੍ਬਾ। ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਾਨਂ ਨਾਮਕਰਣਮਙ੍ਗਲਾਦੀਨਿ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰੋ ਪੋਸੇਤਬ੍ਬੋ। ਏવਞ੍ਹਿ ਅਕਰਿਯਮਾਨੇ ਗਰਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
੪੪੭. ਅਧਮ੍ਮਚਾਰੀਤਿ ਪਞ੍ਚ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਕਮ੍ਮਾਨਿ વਾ ਦਸ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਕਮ੍ਮਾਨਿ વਾ ਇਧ ਅਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ। ਉਪਕਡ੍ਢੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚવਿਧਬਨ੍ਧਨਾਦਿਕਮ੍ਮਕਰਣਤ੍ਥਂ ਤਂ ਤਂ ਨਿਰਯਂ ਕਡ੍ਢੇਯ੍ਯੁਂ।
੪੪੮. ਧਮ੍ਮਚਾਰੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੀਤਿ ਓਸਰਨ੍ਤਿ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੀਤਿ ਅਭਿਸਰਨ੍ਤਿ વਡ੍ਢਨ੍ਤਿ। ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ વਰਤਰਂ। ਹੀਨੇਤਿ ਨਿਹੀਨੇ ਲਾਮਕੇ। ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ ਚ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾਤਿ ਇਦਂ
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਧਨਞ੍ਜਾਨਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
੮. વਾਸੇਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੪੫੪. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ વਾਸੇਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲવਨਸਣ੍ਡੇਤਿ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲਗਾਮਸ੍ਸ ਅવਿਦੂਰੇ વਨਸਣ੍ਡੇ। ਚਙ੍ਕੀਤਿ ਆਦਯੋ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਨਾ ਰਞ੍ਞੋ ਪਸੇਨਦਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਸ੍ਸ ਪੁਰੋਹਿਤਾ ਏવ। ਅਞ੍ਞੇ ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾਤਿ ਅਞ੍ਞੇ ਚ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ। ਤੇ ਕਿਰ ਛਟ੍ਠੇ ਛਟ੍ਠੇ ਮਾਸੇ ਦ੍વੀਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ। ਯਦਾ ਜਾਤਿਂ ਸੋਧੇਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਜਾਤਿਸੋਧਨਤ੍ਥਂ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਾਯ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ। ਯਦਾ ਮਨ੍ਤੇ ਸੋਧੇਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਮਨ੍ਤਸੋਧਨਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ। ਅਯਮਨ੍ਤਰਾ ਕਥਾਤਿ ਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਹਾਯਕਭਾવਾਨੁਰੂਪਂ ਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤਾ ਅਨੁવਿਚਰਿਂਸੁ, ਤਸ੍ਸਾ ਕਥਾਯ ਅਨ੍ਤਰਾ ਅਯਮਞ੍ਞਾ ਕਥਾ ਉਦਪਾਦਿ। ਸੀਲવਾਤਿ ਗੁਣવਾ। વਤ੍ਤਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਆਚਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ।
੪੫੫. ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਪਟਿਞ੍ਞਾਤਾਤਿ ਅਸ੍ਮਾਤਿ ਭવਾਮ। ਅਹਂ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ, ਤਾਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸਾਯਂ ਮਾਣવੋਤਿ ਅਹਂ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਜੇਟ੍ਠਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਅਗ੍ਗਸਿਸ੍ਸੋ, ਅਯਂ ਤਾਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
ਤੇવਿਜ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਤਿવੇਦਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ। ਯਦਕ੍ਖਾਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ਚ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਤੋ ਚ ਏਕਂ ਪਦਮ੍ਪਿ ਅਕ੍ਖਾਤਂ। ਤਤ੍ਰ ਕੇવਲਿਨੋਸ੍ਮਸੇਤਿ ਤਂ ਸਕਲਂ ਜਾਨਨਤੋ ਤਤ੍ਥ ਨਿਟ੍ਠਾਗਤਮ੍ਹਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਕੇવਲਿਭਾવਂ ਆવਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਦਕਸ੍ਮਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਜਪ੍ਪੇ ਆਚਰਿਯਸਾਦਿਸਾਤਿ ਕਥਨਟ੍ਠਾਨੇ ਮਯਂ ਆਚਰਿਯਸਦਿਸਾਯੇવ।
ਕਮ੍ਮੁਨਾਤਿ ਚਕ੍ਖੁਮਾਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਚਕ੍ਖੂਹਿ ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤਭਾવੇਨ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਆਲਪਤਿ।
ਖਯਾਤੀਤਨ੍ਤਿ ਪੇਚ੍ਚਾਤਿ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ। ਨਮਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨਮੋ ਕਰੋਨ੍ਤਿ।
ਚਕ੍ਖੁਂ ਲੋਕੇ ਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਅવਿਜ੍ਜਨ੍ਧਕਾਰੇ ਲੋਕੇ ਤਂ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ વਿਧਮਿਤ੍વਾ ਲੋਕਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਦਿਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸਨੇਨ ਚਕ੍ਖੁ ਹੁਤ੍વਾ ਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ।
੪੫੬. ਏવਂ ਤੇਸਂ વੋ ਅਹਂ ਬ੍ਯਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਯਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਤਾવ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਚਿਨ੍ਤਾ, ਤਿਣਰੁਕ੍ਖਕੀਟਪਟਙ੍ਗਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨੁਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਆਚਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਜਾਤਿવਿਭਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿવਿਤ੍ਥਾਰਂ। ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਾ ਹਿ ਜਾਤਿਯੋਤਿ ਤੇਸਂ ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਪਾਣਾਨਂ ਜਾਤਿਯੋ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਿਣਰੁਕ੍ਖੇਤਿ ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਕਜਾਤਿਂ ਕਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਜਾਤਿਂ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਏવਂ ਤਸ੍ਸ ਜਾਤਿਭੇਦੋ ਪਾਕਟੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਇਮਂ ਦੇਸਨਂ ਆਰਭਿ। ਮਹਾਸੀવਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਕਂ ਬੀਜਨਾਨਤਾਯ ਨਾਨਂ, ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਂ ਕਮ੍ਮਨਾਨਤਾਯਾਤਿ? ਏવਂ વਤ੍ਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਆਮ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਕਮ੍ਮਞ੍ਹਿ ਯੋਨਿਯਂ ਖਿਪਤਿ। ਯੋਨਿਸਿਦ੍ਧਾ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਨਾਨਾવਣ੍ਣਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ। ਤਿਣਰੁਕ੍ਖੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤੋਫੇਗ੍ਗੂ ਬਹਿਸਾਰਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਤਾਲਨਾਲ਼ਿਕੇਰਾਦਯੋਪਿ ਤਿਣਾਨੇવ, ਅਨ੍ਤੋਸਾਰਾ ਪਨ ਬਹਿਫੇਗ੍ਗੂ ਸਬ੍ਬੇ ਰੁਕ੍ਖਾ ਨਾਮ। ਨ ਚਾਪਿ ਪਟਿਜਾਨਰੇਤਿ ਮਯਂ ਤਿਣਾ ਮਯਂ ਰੁਕ੍ਖਾਤਿ વਾ, ਅਹਂ ਤਿਣਂ, ਅਹਂ ਰੁਕ੍ਖੋਤਿ વਾ ਏવਂ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਲਿਙ੍ਗਂ ਜਾਤਿਮਯਨ੍ਤਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਚ ਤੇਸਂ ਜਾਤਿਮਯਮੇવ ਸਣ੍ਠਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮੂਲਭੂਤਤਿਣਾਦਿਸਦਿਸਮੇવ ਹੋਤਿ। ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਾ ਹਿ ਜਾਤਿਯੋ। ਯਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਾ ਤਿਣਜਾਤਿ, ਅਞ੍ਞਾ ਰੁਕ੍ਖਜਾਤਿ। ਤਿਣੇਸੁਪਿ ਅਞ੍ਞਾ ਤਾਲਜਾਤਿ, ਅਞ੍ਞਾ ਨਾਲ਼ਿਕੇਰਜਾਤਿ, ਏવਂ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ। ਇਮਿਨਾ ਇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ – ਯਂ ਜਾਤਿવਸੇਨ ਨਾਨਾ
ਏવਂ ਤਤੋ ਕੀਟੇਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਯਾવ ਕੁਨ੍ਥਕਿਪਿਲ੍ਲਿਕੇਤਿ ਕੁਨ੍ਥਕਿਪਿਲ੍ਲਿਕਂ ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਯੇ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਪਟਙ੍ਗਾ ਨਾਮ। ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਾ ਹਿ ਜਾਤਿਯੋਤਿ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਨੀਲਰਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣવਸੇਨ ਜਾਤਿਯੋ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾવ ਹੋਨ੍ਤਿ।
ਖੁਦ੍ਦਕੇਤਿ ਕਾਲ਼ਕਾਦਯੋ। ਮਹਲ੍ਲਕੇਤਿ ਸਸਬਿਲ਼ਾਰਾਦਯੋ।
ਪਾਦੂਦਰੇਤਿ ਉਦਰਪਾਦੇ, ਉਦਰਂਯੇવ ਨੇਸਂ ਪਾਦਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਦੀਘਪਿਟ੍ਠਿਕੇਤਿ ਸਪ੍ਪਾਨਞ੍ਹਿ ਸੀਸਤੋ ਯਾવ ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਾ ਪਿਟ੍ਠਿਯੇવ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਤੇ ‘‘ਦੀਘਪਿਟ੍ਠਿਕਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ।
ਉਦਕੇਤਿ ਓਦਕੇ, ਉਦਕਮ੍ਹਿ ਜਾਤੇ।
ਪਕ੍ਖੀਤਿ ਸਕੁਣੇ। ਤੇ ਹਿ ਪਤ੍ਤੇਹਿ ਯਨ੍ਤੀਤਿ ਪਤ੍ਤਯਾਨਾ, વੇਹਾਸਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ વਿਹਙ੍ਗਮਾ।
ਏવਂ ਥਲਜਲਾਕਾਸਗੋਚਰਾਨਂ ਪਾਣਾਨਂ ਜਾਤਿਭੇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਯੇਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਤਂ ਆવਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਯਥਾ ਏਤਾਸੂਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਸਙ੍ਖੇਪੇਨ વੁਤ੍ਤੋવ। વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਯਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਨ ਕੇਸੇਹੀਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਯੋਜਨਾ – ਯਂ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਲਿਙ੍ਗਜਾਤਿਮਯਂ ਪੁਥੂ’’ਤਿ, ਤਂ ਏવਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ? ਨ ਕੇਸੇਹੀਤਿ। ਨ ਹਿ – ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਏਦਿਸਾ ਕੇਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਖਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਏਦਿਸਾ’’ਤਿ ਨਿਯਮੋ ਅਤ੍ਥਿ ਯਥਾ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਮਿਗਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ।
ਲਿਙ੍ਗਂ ਜਾਤਿਮਯਂ ਨੇવ, ਯਥਾ ਅਞ੍ਞਾਸੁ ਜਾਤਿਸੂਤਿ ਇਦਂ ਪਨ વੁਤ੍ਤਸ੍ਸੇવਤ੍ਥਸ੍ਸ ਨਿਗਮਨਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਸਾਯਂ ਯੋਜਨਾ – ਏવਂ ਯਸ੍ਮਾ ਇਮੇਹਿ
੪੫੭. ਇਦਾਨਿ ਏવਂ ਜਾਤਿਭੇਦੇ ਅਸਤਿਪਿ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਖਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਯਥਾ ਜਾਤਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ વੋਕਾਰਨ੍ਤਿ ਨਾਨਤ੍ਤਂ। ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਹਿ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਾਨਂ ਯੋਨਿਸਿਦ੍ਧਮੇવ ਕੇਸਾਦਿਸਣ੍ਠਾਨੇਨ ਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਤਥਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰੇ ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ। ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਯਦੇਤਂ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਖਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ વੋਕਾਰਂ, ਤਂ વੋਕਾਰਞ੍ਚ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਮਞ੍ਞਾਯ ਪવੁਚ੍ਚਤਿ, વੋਹਾਰਮਤ੍ਤੇਨੇવ ਪવੁਚ੍ਚਤੀਤਿ।
ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਭਗવਾ ਭਾਰਦ੍વਾਜਸ੍ਸ વਾਦਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਯਦਿ ਜਾਤਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭવੇਯ੍ਯ, ਆਜੀવਸੀਲਾਚਾਰવਿਪਨ੍ਨੋਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭવੇਯ੍ਯ। ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਪੋਰਾਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾવਂ ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਲੋਕੇ ਚ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤਮਨੁਸ੍ਸਾ, ਤਸ੍ਮਾ વਾਸੇਟ੍ਠਸ੍ਸ વਾਦਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਯੋ ਹਿ ਕੋਚਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੂਤਿ ਅਟ੍ਠ ਗਾਥਾ ਆਹ। ਤਤ੍ਥ ਗੋਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਖੇਤ੍ਤਰਕ੍ਖਂ, ਕਸਿਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਗੋਤਿ ਹਿ ਪਥવਿਯਾ ਨਾਮਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਏવਮਾਹ। ਪੁਥੁਸਿਪ੍ਪੇਨਾਤਿ ਤਨ੍ਤવਾਯਕਮ੍ਮਾਦਿਨਾਨਾਸਿਪ੍ਪੇਨ। વੋਹਾਰਨ੍ਤਿ વਣਿਜ੍ਜਂ। ਪਰਪੇਸ੍ਸੇਨਾਤਿ ਇਸ੍ਸਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਆવੁਧਜੀવਿਕਂ, ਉਸੁਞ੍ਚ ਸਤ੍ਤਿਂ ਚਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪੋਰੋਹਿਚ੍ਚੇਨਾਤਿ ਪੁਰੋਹਿਤਕਮ੍ਮੇਨ।
ਏવਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਮਯੇਨ ਚ ਲੋਕવੋਹਾਰੇਨ ਚ ਆਜੀવਸੀਲਾਚਾਰવਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾવਂ ਸਾਧੇਤ੍વਾ ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਨ ਜਾਤਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਗੁਣੇਹਿ ਪਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਕੁਲੇ ਜਾਤੋ ਯੋ ਗੁਣવਾ, ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਞਾਯੋਤਿ ਏવਮੇਤਂ ਞਾਯਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ਆਪਾਦੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਨਂ વਚੀਭੇਦੇਨ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਨ ਚਾਹਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਅਹਞ੍ਹਿ ਯ੍વਾਯਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਯੋਨੀਨਂ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਜਾਤੋ, ਤਤ੍ਰਾਪਿ વਿਸੇਸੇਨ ਯੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਂવਣ੍ਣਿਤਾਯ ਮਾਤਰਿ ਸਮ੍ਭੂਤੋ, ਤਂ ਯੋਨਿਜਂ ਮਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭવਂ, ਯਾ ਚਾਯਂ ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੋਨਿ વੁਤ੍ਤਾ, ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਯੋਨਿਜਂ ਮਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭવਂ ਇਮਿਨਾ ਚ ਯੋਨਿਜਮਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭવਮਤ੍ਤੇਨ ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਬ੍ਰੂਮਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਯਸ੍ਮਾ, ਭੋ ਭੋਤਿ, વਚਨਮਤ੍ਤੇਨ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਸਕਿਞ੍ਚਨੇਹਿ વਿਸਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਭੋવਾਦਿ ਨਾਮ ਸੋ ਹੋਤਿ, ਸਚੇ ਹੋਤਿ ਸਕਿਞ੍ਚਨੋ ਸਪਲਿਬੋਧੋ। ਯੋ ਪਨਾਯਂ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਜਾਤੋਪਿ ਰਾਗਾਦਿਕਿਞ੍ਚਨਾਭਾવੇਨ ਅਕਿਞ੍ਚਨੋ, ਸਬ੍ਬਗਹਣਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੇਨ ਅਨਾਦਾਨੋ, ਅਕਿਞ੍ਚਨਂ ਅਨਾਦਾਨਂ, ਤਮਹਂ ਬ੍ਰੂਮਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ। ਕਸ੍ਮਾ? ਯਸ੍ਮਾ ਬਾਹਿਤਪਾਪੋਤਿ।
੪੫੮. ਕਿਞ੍ਚਭਿਯ੍ਯੋ ਸਬ੍ਬਸਂਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਦਸવਿਧਸਂਯੋਜਨਂ। ਨ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤੀਤਿ ਤਣ੍ਹਾਪਰਿਤਸ੍ਸਨਾਯ ਨ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ। ਸਙ੍ਗਾਤਿਗਨ੍ਤਿ ਰਾਗਸਙ੍ਗਾਦਯੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। વਿਸਂਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ ਯੋਨੀਹਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇਹਿ વਾ વਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ।
ਨਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਉਪਨਾਹਂ। વਰਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਣ੍ਹਂ। ਸਨ੍ਦਾਨਨ੍ਤਿ ਯੁਤ੍ਤਪਾਸਂ, ਦਿਟ੍ਠਿਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਸਹਨੁਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ ਅਨੁਕ੍ਕਮੋ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਾਸੇ ਪવੇਸਨਗਣ੍ਠਿ, ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਸਯਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ। ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਲਿਘਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਲਿਘੋਤਿ ਅવਿਜ੍ਜਾ। ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਚਤੁਸਚ੍ਚਬੁਦ੍ਧਂ। ਤਿਤਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਖਮਤਿ।
ਖਨ੍ਤਿਬਲਨ੍ਤਿ ਅਧਿવਾਸਨਖਨ੍ਤਿਬਲਂ। ਸਾ ਪਨ ਸਕਿਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਬਲਾਨੀਕਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਨ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਬਲਾਨੀਕਂ।
વਤવਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਧੁਤਙ੍ਗવਨ੍ਤਂ। ਸੀਲવਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗੁਣવਨ੍ਤਂ। ਅਨੁਸ੍ਸਦਨ੍ਤਿ ਰਾਗਾਦਿਉਸ੍ਸਦવਿਰਹਿਤਂ। ‘‘ਅਨੁਸ੍ਸੁਤ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਅਨવਸ੍ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇવਨਂ।
ਨ ਲਿਮ੍ਪਤੀਤਿ ਨ ਅਲ੍ਲੀਯਤਿ। ਕਾਮੇਸੂਤਿ ਕਿਲੇਸਕਾਮવਤ੍ਥੁਕਾਮੇਸੁ।
ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਇਧੇવ ਖਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ। ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਧਿਗਮવਸੇਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਪਨ੍ਨਭਾਰਨ੍ਤਿ ਓਹਿਤਭਾਰਂ, ਖਨ੍ਧਕਿਲੇਸਅਭਿਸਙ੍ਖਾਰਕਾਮਗੁਣਭਾਰੇ ਓਤਾਰੇਤ੍વਾ ਠਿਤਂ। વਿਸਂਯੁਤ੍ਤਪਦਂ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥਮੇવ।
ਗਮ੍ਭੀਰਪਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਗਮ੍ਭੀਰੇਸੁ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਪવਤ੍ਤਪਞ੍ਞਂ। ਮੇਧਾવਿਨ੍ਤਿ ਪਕਤਿਪਞ੍ਞਾਯ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤਂ।
ਅਨਾਗਾਰੇਹਿ ਚੂਭਯਨ੍ਤਿ ਅਨਾਗਾਰੇਹਿ ਚ વਿਸਂਸਟ੍ਠਂ ਉਭਯਞ੍ਚ, ਦ੍વੀਹਿਪਿ ਚੇਤੇਹਿ વਿਸਂਸਟ੍ਠਮੇવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਨੋਕਸਾਰਿਨ੍ਤਿ ਓਕਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਾਲਯੋ, ਤਂ ਅਨਲ੍ਲੀਯਮਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਛਂ।
ਤਸੇਸੂਤਿ ਥਾવਰੇਸੂਤਿ ਨਿਤ੍ਤਣ੍ਹੇਸੁ।
ਅਤ੍ਤਦਣ੍ਡੇਸੂਤਿ ਗਹਿਤਦਣ੍ਡੇਸੁ। ਨਿਬ੍ਬੁਤਨ੍ਤਿ ਕਿਲੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ ਨਿਬ੍ਬੁਤਂ। ਸਾਦਾਨੇਸੂਤਿ ਸਉਪਾਦਾਨੇਸੁ।
ਓਹਿਤੋਤਿ ਪਤਿਤੋ।
੪੫੯. ਅਕਕ੍ਕਸਨ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਦੋਸਂ। ਸਦੋਸੋ ਹਿ ਰੁਕ੍ਖੋਪਿ ਸਕਕ੍ਕਸੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। વਿਞ੍ਞਾਪਨਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥવਿਞ੍ਞਾਪਨਿਕਂ। ਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਅવਿਸਂવਾਦਿਕਂ। ਉਦੀਰਯੇਤਿ ਭਣਤਿ। ਯਾਯ ਨਾਭਿਸਜ੍ਜੇਤਿ ਯਾਯ ਗਿਰਾਯ ਪਰਸ੍ਸ ਸਜ੍ਜਨਂ વਾ ਲਗ੍ਗਨਂ વਾ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਤਾਦਿਸਂ ਅਫਰੁਸਂ ਗਿਰਂ ਭਾਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਦੀਘਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਾਰੁਲ਼੍ਹਭਣ੍ਡਂ। ਰਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣਭਣ੍ਡਂ। ਅਣੁਨ੍ਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਂ। ਥੂਲਨ੍ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ। ਸੁਭਾਸੁਭਨ੍ਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਾਸੁਨ੍ਦਰਂ। ਦੀਘਭਣ੍ਡਞ੍ਹਿ ਅਪ੍ਪਗ੍ਘਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਮਹਗ੍ਘਮ੍ਪਿ। ਰਸ੍ਸਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਇਤਿ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਨ ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਯਾਦਿਣ੍ਣਂ, ‘‘ਸੁਭਾਸੁਭ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਪਰਿਯਾਦਿਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ।
ਨਿਰਾਸਯਨ੍ਤਿ ਨਿਤ੍ਤਣ੍ਹਂ।
ਆਲਯਾਤਿ ਤਣ੍ਹਾਲਯਾ। ਅਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਜਾਨਿਤ੍વਾ। ਅਮਤੋਗਧਨ੍ਤਿ ਅਮਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ। ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਨੁਪવਿਟ੍ਠਂ।
ਉਭੋ ਸਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਉਭਯਮ੍ਪੇਤਂ ਸਙ੍ਗਂ। ਪੁਞ੍ਞਞ੍ਹਿ ਸਗ੍ਗੇ ਲਗ੍ਗਾਪੇਤਿ, ਅਪੁਞ੍ਞਂ ਅਪਾਯੇ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਭਯਮ੍ਪੇਤਂ ਸਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਆਹ। ਉਪਚ੍ਚਗਾਤਿ ਅਤੀਤੋ।
ਅਨਾવਿਲਨ੍ਤਿ ਆવਿਲਕਰਣਕਿਲੇਸવਿਰਹਿਤਂ। ਨਨ੍ਦੀਭવਪਰਿਕ੍ਖੀਣਨ੍ਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਨਨ੍ਦਿਂ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਂ।
‘‘ਯੋ ਪਲਿਪਥੋ, ਮਹਾવਿਦੁਗ੍ਗਤਾਯ ਦੁਗ੍ਗਂ, ਸਂਸਰਣਟ੍ਠੇਨ ਸਂਸਾਰੋ, ਮੋਹਨਟ੍ਠੇਨ ਮੋਹੋਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਤਿਣ੍ਣੋਤਿ ਪਾਰਙ੍ਗਤੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਤੋ। ਝਾਯੀਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਲਕ੍ਖਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨવਸੇਨ ਝਾਯੀ। ਅਨੇਜੋਤਿ ਨਿਤ੍ਤਣ੍ਹੋ। ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋਤਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਹਣਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ।
ਕਾਮੇਤਿ ਦੁવਿਧੇਪਿ ਕਾਮੇ। ਅਨਾਗਾਰੋਤਿ ਅਨਾਗਾਰੋ ਹੁਤ੍વਾ। ਪਰਿਬ੍ਬਜੇਤਿ ਪਰਿਬ੍ਬਜਤਿ। ਕਾਮਭવਪਰਿਕ੍ਖੀਣਨ੍ਤਿ ਖੀਣਕਾਮਂ ਖੀਣਭવਂ।
ਮਾਨੁਸਕਂ ਯੋਗਨ੍ਤਿ ਮਾਨੁਸਕਂ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਯੋਗਂ। ਦਿਬ੍ਬਂ ਯੋਗਨ੍ਤਿ ਦਿਬ੍ਬਂ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਯੋਗਂ। ਸਬ੍ਬਯੋਗવਿਸਂਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਯੋਗવਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ।
ਰਤਿਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਰਤਿਂ। ਅਰਤਿਨ੍ਤਿ ਕੁਸਲਭਾવਨਾਯ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਂ। વੀਰਨ੍ਤਿ વੀਰਿਯવਨ੍ਤਂ।
ਸੁਗਤਨ੍ਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਠਾਨਂ ਗਤਂ, ਸੁਨ੍ਦਰਾਯ વਾ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਗਤਂ।
ਗਤਿਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂ। ਪੁਰੇਤਿ ਅਤੀਤੇ। ਪਚ੍ਛਾਤਿ ਅਨਾਗਤੇ। ਮਜ੍ਝੇਤਿ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ। ਕਿਞ੍ਚਨਨ੍ਤਿ
ਮਹੇਸਿਨ੍ਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇ ਗੁਣੇ ਪਰਿਯੇਸਨਟ੍ਠੇਨ ਮਹੇਸਿਂ। વਿਜਿਤਾવਿਨਨ੍ਤਿ વਿਜਿਤવਿਜਯਂ।
੪੬੦. ਏવਂ ਭਗવਾ ਗੁਣਤੋ ਖੀਣਾਸવਂਯੇવ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਯੇ ਜਾਤਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿ ਅਭਿਨਿવੇਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਇਦਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ, ਸਾવ ਨੇਸਂ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦੁਦ੍ਦਿਟ੍ਠੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਸਮਞ੍ਞਾ ਹੇਸਾਤਿ ਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਦਿਦਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਭਾਰਦ੍વਾਜੋ વਾਸੇਟ੍ਠੋਤਿ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਂ ਪਕਪ੍ਪਿਤਂ ਕਤਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਂ, ਸਮਞ੍ਞਾ ਹੇਸਾ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ, વੋਹਾਰਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਸ੍ਮਾ? ਯਸ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਚਾ ਸਮੁਦਾਗਤਂ ਸਮਞ੍ਞਾਯ ਆਗਤਂ। ਏਤਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਕਾਲੇਯੇવਸ੍ਸ ਞਾਤਿਸਾਲੋਹਿਤੇਹਿ ਪਕਪ੍ਪਿਤਂ ਕਤਂ। ਨੋ ਚੇ ਨਂ ਏવਂ ਪਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯੁਂ, ਨ ਕੋਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਿਸ੍વਾ ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿ વਾ ਭਾਰਦ੍વਾਜੋਤਿ ਦੀਘਰਤ੍ਤਾਨੁਸਯਿਤਂ, ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਮਜਾਨਤਂ, ਤਂ ਪਕਪ੍ਪਿਤਂ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਂ ‘‘ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਮਤ੍ਤਮੇਤਂ, વੋਹਾਰਤ੍ਥਂ ਪਕਪ੍ਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿ, ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਹਦਯੇ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਮਨੁਸਯਿਤਂ। ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਸਯਿਤਤ੍ਤਾ ਤਂ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ਨੋ ਪਬ੍ਰੁਨ੍ਤਿ, ‘‘ਜਾਤਿਯਾ ਹੋਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ’’ਤਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾવ ਏવਂ વਦਨ੍ਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
ਏવਂ ਨ ਜਚ੍ਚਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ‘‘ਕਮ੍ਮੁਨਾ’’ਤਿ ਉਪਡ੍ਢਗਾਥਾਯ વਿਤ੍ਥਾਰਣਤ੍ਥਂ ਕਸ੍ਸਕੋ ਕਮ੍ਮੁਨਾਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮੁਨਾਤਿ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਕਸਿਕਮ੍ਮਾਦਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਚੇਤਨਾਕਮ੍ਮੁਨਾ।
ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਦਸ੍ਸਾਤਿ ਕਮ੍ਮવਿਪਾਕਕੋવਿਦਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾਨਾવਮਾਨਾਰਹਕੁਲੇ ਕਮ੍ਮવਸੇਨ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ, ਅਞ੍ਞਾਪਿ ਹੀਨਪਣੀਤਤਾ ਹੀਨਪਣੀਤੇ ਕਮ੍ਮੇ વਿਪਚ੍ਚਮਾਨੇ ਹੋਤੀਤਿ। ਏવਂ ਕਮ੍ਮવਿਪਾਕਕੁਸਲਾ।
ਕਮ੍ਮੁਨਾ વਤ੍ਤਤੀਤਿ ਗਾਥਾਯ ਪਨ ਲੋਕੋਤਿ વਾ ਪਜਾਤਿ વਾ ਸਤ੍ਤੋਤਿ વਾ ਏਕੋਯੇવਤ੍ਥੋ, વਚਨਮਤ੍ਤਭੇਦੋ। ਪੁਰਿਮਪਦੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਸੇਟ੍ਠੋ ਸਜਿਤਾ’’ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਪਟਿਸੇਧੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਹਿ ਤਾਸੁ ਤਾਸੁ ਗਤੀਸੁ વਤ੍ਤਤਿ ਲੋਕੋ, ਤਸ੍ਸ ਕੋ ਸਜਿਤਾਤਿ। ਦੁਤਿਯਪਦੇਨ ‘‘ਏવਂ ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਪਿ ਚ ਪવਤ੍ਤੇਪਿ ਅਤੀਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਭੇਦੇਨ ਕਮ੍ਮੁਨਾ વਤ੍ਤਤਿ, ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਾਨਿ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਨ੍ਤੋ ਹੀਨਪਣੀਤਾਦਿਭੇਦਞ੍ਚ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਪવਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਤਿਯੇਨ ਤਮੇવਤ੍ਥਂ ਨਿਗਮੇਤਿ ‘‘ਏવਂ ਸਬ੍ਬਥਾਪਿ ਕਮ੍ਮਨਿਬਨ੍ਧਨਾ ਸਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮੇਨੇવ ਬਦ੍ਧਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾ’’ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਤਮੇਤ੍ਥਂ ਉਪਮਾਯ વਿਭਾવੇਤਿ। ਯਥਾ ਹਿ ਰਥਸ੍ਸ ਯਾਯਤੋ ਆਣਿ ਨਿਬਨ੍ਧਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਾਯ ਅਨਿਬਦ੍ਧੋ ਯਾਤਿ, ਏવਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤੋ ਚ ਪવਤ੍ਤਤੋ ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਨਿਬਨ੍ਧਨਂ, ਨ ਤੇਨ ਅਨਿਬਦ੍ਧੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ ਨ ਪવਤ੍ਤਤਿ।
ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਤਪੇਨਾਤਿ ਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਤਪੇਨਾਤਿ ਧੁਤਙ੍ਗਤਪੇਨ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨਾਤਿ ਮੇਥੁਨવਿਰਤਿਯਾ। ਸਂਯਮੇਨਾਤਿ ਸੀਲੇਨ ਦਮੇਨਾਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਦਮੇਨ। ਏਤੇਨਾਤਿ ਏਤੇਨ ਸੇਟ੍ਠੇਨ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤੇਨ ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੋਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਯਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮੁਤ੍ਤਮਂ, ਯਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਉਤ੍ਤਮੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗੁਣੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ વਚਨਤ੍ਥੋ – ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਆਨੇਤੀਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾવਂ ਆવਹਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
ਦੁਤਿਯਗਾਥਾਯ ਸਨ੍ਤੋਤਿ ਸਨ੍ਤਕਿਲੇਸੋ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਚ ਸਕ੍ਕੋ ਚ, ਯੋ ਏવਰੂਪੋ, ਸੋ ਨ ਕੇવਲਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਚ ਸਕ੍ਕੋ ਚ ਸੋ વਿਜਾਨਤਂ ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ, ਏવਂ વਾਸੇਟ੍ਠ, ਜਾਨਾਹੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ।
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
વਾਸੇਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
੯. ਸੁਭਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੪੬੨. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਤੋਦੇਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਤੁਦਿਗਾਮવਾਸਿਨੋ ਤੋਦੇਯ੍ਯਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ। ਆਰਾਧਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਪਾਦਕੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਪੂਰਕੋ। ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਕਾਰਣਧਮ੍ਮਂ। ਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਅਨવਜ੍ਜਂ।
੪੬੩. ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਕੁਸਲਪਟਿਪਦਂ।
ਮਹਟ੍ਠਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਮਹਨ੍ਤੇਹਿ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਕਰੇਹਿ વਾ ਉਪਕਰਣੇਹਿ વਾ ਬਹੂਹਿ ਅਤ੍ਥੋ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਮਹਟ੍ਠਂ। ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਮਙ੍ਗਲਾਦੀਨਿ ਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਮਹਾਕਿਚ੍ਚਂ। ਇਦਂ ਅਜ੍ਜ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਸ੍વੇਤਿ ਏવਂ ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਅਧਿਕਾਰਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਅਧਿਕਰਣਾਨਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਮਹਾਧਿਕਰਣਂ। ਬਹੂਨਂ ਕਮ੍ਮੇ ਯੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਤਾવਸੇਨ ਪੀਲ਼ਾਸਙ੍ਖਾਤੋ ਮਹਾਸਮਾਰਮ੍ਭੋ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਮਹਾਸਮਾਰਮ੍ਭਂ। ਘਰਾવਾਸਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਘਰਾવਾਸਕਮ੍ਮਂ। ਏવਂ ਸਬ੍ਬવਾਰੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਸਿਕਮ੍ਮੇ ਚੇਤ੍ਥ ਨਙ੍ਗਲਕੋਟਿਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਕਰਣਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਨવਸੇਨ ਮਹਟ੍ਠਤਾ, વਣਿਜ੍ਜਾਯ ਯਥਾਠਿਤਂਯੇવ ਭਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਰਿવਤ੍ਤਨવਸੇਨ ਅਪ੍ਪਟ੍ਠਤਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। વਿਪਜ੍ਜਮਾਨਨ੍ਤਿ ਅવੁਟ੍ਠਿਅਤਿવੁਟ੍ਠਿਆਦੀਹਿ ਕਸਿਕਮ੍ਮਂ, ਮਣਿਸੁવਣ੍ਣਾਦੀਸੁ ਅਚ੍ਛੇਕਤਾਦੀਹਿ ਚ વਣਿਜ੍ਜਕਮ੍ਮਂ ਅਪ੍ਪਫਲਂ ਹੋਤਿ, ਮੂਲਚ੍ਛੇਦਮ੍ਪਿ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। વਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਚੂਲ਼ਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਸ੍ਸ વਿਯ।
੪੬੪. ਏવਮੇવ ਖੋਤਿ ਯਥਾ ਕਸਿਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ વਿਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਅਪ੍ਪਫਲਂ ਹੋਤਿ, ਏવਂ ਘਰਾવਾਸਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮ੍ਪਿ। ਅਕਤਕਲ੍ਯਾਣੋ ਹਿ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿਰਯੇ
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ, ਭੋ ਗੋਤਮੋਤਿ ਇਧ ਕਿਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ? ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਦਨ੍ਤਿ – ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮੇ ਪੂਰੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਗਹਟ੍ਠੋવ ਪੂਰੇਤੀ’’ਤਿ। ਸਮਣੋ ਪਨ ਗੋਤਮੋ – ‘‘ਗਿਹਿਸ੍ਸ વਾ ਅਹਂ ਮਾਣવ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ વਾ’’ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ વਦਤਿ, ਨੇવ ਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਮੁਞ੍ਚਤਿ, ਮਯ੍ਹਮੇવ ਪੁਚ੍ਛਂ ਮਞ੍ਞੇ ਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤੀਤਿ ਚਾਗਸੀਸੇਨ ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮੇ ਪੁਚ੍ਛਾਮੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਸਚੇ ਤੇ ਅਗਰੂਤਿ ਸਚੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਯਥਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਇਧ ਭਾਸਿਤੁਂ ਭਾਰਿਯਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਯਦਿ ਨ ਕੋਚਿ ਅਫਾਸੁਕਭਾવੋ ਹੋਤਿ, ਭਾਸਸ੍ਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨ ਖੋ ਮੇ, ਭੋਤਿ ਕਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ? ਪਣ੍ਡਿਤਪਟਿਰੂਪਕਾਨਞ੍ਹਿ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਥੇਤੁਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਹੋਤਿ, ਤੇ ਪਦੇ ਪਦੇ ਅਕ੍ਖਰੇ ਅਕ੍ਖਰੇ ਦੋਸਮੇવ વਦਨ੍ਤਿ। ਏਕਨ੍ਤਪਣ੍ਡਿਤਾ ਪਨ ਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸੁਕਥਿਤਂ ਪਸਂਸਨ੍ਤਿ, ਦੁਕ੍ਕਥਿਤੇ ਪਾਲ਼ਿਪਦਅਤ੍ਥਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਸੁ ਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ વਚੀਸਚ੍ਚਂ। ਤਪਨ੍ਤਿ ਤਪਚਰਿਯਂ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਮੇਥੁਨવਿਰਤਿਂ। ਅਜ੍ਝੇਨਨ੍ਤਿ ਮਨ੍ਤਗਹਣਂ। ਚਾਗਨ੍ਤਿ ਆਮਿਸਪਰਿਚ੍ਚਾਗਂ।
੪੬੬. ਪਾਪਿਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ। ਅਜਾਨਨਭਾવਂ ਪਾਪਿਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਏਤਦવੋਚਾਤਿ ਭਗવਤਾ ਅਨ੍ਧવੇਣੂਪਮਾਯ ਨਿਗ੍ਗਹਿਤੋ ਤਂ ਪਚ੍ਚਾਹਰਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਯਥਾ ਨਾਮ ਦੁਬ੍ਬਲਸੁਨਖੋ ਮਿਗਂ ਉਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਅਭਿਮੁਖਂ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤੀਤਿ ਇਦਂ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ, ‘‘ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਯੀ’’ਤਿਪਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਕਾਯੋ ਸੇਤਪੋਕ੍ਖਰਸਦਿਸੋ ਦੇવਨਗਰੇ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਰਜਤਤੋਰਣਂ વਿਯ ਸੋਭਤਿ, ਸੀਸਂ ਪਨਸ੍ਸ ਕਾਲ਼વਣ੍ਣਇਨ੍ਦਨੀਲਮਯਂ વਿਯ, ਮਸ੍ਸੁਪਿ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲੇ ਕਾਲ਼ਮੇਘਰਾਜਿ વਿਯ ਖਾਯਤਿ, ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਸਦਿਸਾਨਿ, ਨਾਸਾ ਰਜਤਪਨਾਲ਼ਿਕਾ વਿਯ ਸੁવਟ੍ਟਿਤਾ ਸੁਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਤਲਾਨਿ ਚੇવ ਮੁਖਞ੍ਚ ਕਤਲਾਖਾਰਸਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਓਪਮਞ੍ਞੋਤਿ ਉਪਮਞ੍ਞਗੋਤ੍ਤੋ। ਸੁਭਗવਨਿਕੋਤਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਾਯ ਸੁਭਗવਨਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰੋ। ਹਸ੍ਸਕਂਯੇવਾਤਿ ਹਸਿਤਬ੍ਬਕਞ੍ਞੇવ। ਨਾਮਕਂਯੇવਾਤਿ ਲਾਮਕਂਯੇવ। ਤਦੇવ ਤਂ ਅਤ੍ਥਾਭਾવੇਨ ਰਿਤ੍ਤਕਂ। ਰਿਤ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਚ ਤੁਚ੍ਛਕਂ। ਇਦਾਨਿ ਨਂ ਭਗવਾ ਸਾਚਰਿਯਕਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਕਿਂ ਪਨ ਮਾਣવਾਤਿਆਦਿਮਾਹ।
੪੬੭. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਨੇਸਂ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਕਤਮਾ વਾਚਾ ਤੇਸਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਪਾਸਂਸਤਰੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮ੍ਮੁਚ੍ਚਾਤਿ ਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ ਲੋਕવੋਹਾਰੇਨ। ਮਨ੍ਤਾਤਿ ਤੁਲਯਿਤ੍વਾ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ। ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਯਾਤਿ ਜਾਨਿਤ੍વਾ। ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤਨ੍ਤਿ ਕਾਰਣਨਿਸ੍ਸਿਤਂ। ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਲੋਕવੋਹਾਰਂ ਅਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਤੁਲਯਿਤ੍વਾ ਜਾਨਿਤ੍વਾ ਕਾਰਣਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਕਤ੍વਾ ਕਥਿਤਾਯ ਸੇਯ੍ਯਭਾવੇ ਸਤਿ। ਆવੁਤੋਤਿ ਆવਰਿਤੋ। ਨਿવੁਤੋਤਿ ਨਿવਾਰਿਤੋ। ਓਫੁਟੋਤਿ ਓਨਦ੍ਧੋ। ਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੋਤਿ ਪਲਿવੇਠਿਤੋ।
੪੬੮. ਗਧਿਤੋਤਿਆਦੀਨਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਨੇવ। ਸਚੇ ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਸਚੇ ਏਤਂ ਕਾਰਣਮਤ੍ਥਿ। ਸ੍વਾਸ੍ਸਾਤਿ ਤਥੂਪਮਾਹਂ ਮਾਣવਾਤਿ ਤਪ੍ਪਟਿਭਾਗਂ ਅਹਂ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥੇવ ਹਿ ਤਿਣਕਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਜਲਮਾਨੋ ਅਗ੍ਗਿ ਧੂਮਛਾਰਿਕਙ੍ਗਾਰਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਸਦੋਸੋ ਹੋਤਿ
੪੬੯. ਇਦਾਨਿ ਯੇ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਚਾਗਸੀਸੇਨ ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ, ਤੇਪਿ ਯਸ੍ਮਾ ਪਞ੍ਚੇવ ਹੁਤ੍વਾ ਨ ਨਿਚ੍ਚਲਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਜਾਤਿਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਛ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਦੋਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਯੇ ਤੇ ਮਾਣવਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਜਾਤਿਕਨ੍ਤਿ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਸਭਾવਂ।
ਕਤ੍ਥ ਬਹੁਲਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਸੀਤਿ ਇਦਂ ਭਗવਾ ਯਸ੍ਮਾ – ‘‘ਏਸ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਪਰਿਪੂਰੇਤੁਂ
ਨ ਸਤਤਂ ਸਮਿਤਂ ਸਚ੍ਚવਾਦੀਤਿਆਦੀਸੁ ਗਹਟ੍ਠੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ વਲ਼ਞ੍ਜਨਕਮੁਸਾવਾਦਮ੍ਪਿ ਕਰੋਤਿਯੇવ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਅਸਿਨਾ ਸੀਸੇ ਛਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇਪਿ ਦ੍વੇ ਕਥਾ ਨ ਕਥੇਨ੍ਤਿ। ਗਹਟ੍ਠੋ ਚ ਅਨ੍ਤੋਤੇਮਾਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨਿਚ੍ਚਮੇવ ਤਪਸ੍ਸੀ ਸੀਲવਾ ਤਪਨਿਸ੍ਸਿਤਕੋ ਹੋਤਿ। ਗਹਟ੍ਠੋ ਮਾਸਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਦਿવਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਹਮੇਤੇਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਏਤੇ ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮੇ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿવਾਰੇ વਦਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
੪੭੦. ਜਾਤવਦ੍ਧੋਤਿ ਜਾਤੋ ਚ વਡ੍ਢਿਤੋ ਚ। ਯੋ ਹਿ ਕੇવਲਂ ਤਤ੍ਥ ਜਾਤੋવ ਹੋਤਿ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ વਡ੍ਢਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਾ ਗਾਮਮਗ੍ਗਾ ਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਜਾਤવਦ੍ਧੋਤਿ ਆਹ। ਜਾਤવਦ੍ਧੋਪਿ ਹਿ ਯੋ ਚਿਰਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾવਦੇવ ਅવਸਟਨ੍ਤਿ ਆਹ, ਤਂਖਣਮੇવ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦਨ੍ਧਾਯਿਤਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਯਂ વਿਤ੍ਥਾਯਿਤਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਸੁਖੁਮਂ ਅਤ੍ਥਜਾਤਂ ਸਹਸਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਸਰੀਰਂ ਥਦ੍ਧਭਾવਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਏવਂ ਥਦ੍ਧਭਾવਗਹਣਂ। ਨਤ੍વੇવਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਮਾਰਾવਟ੍ਟਨਾਦੀਨਂ વਸੇਨ ਸਿਯਾ ਞਾਣਸ੍ਸ ਪਟਿਘਾਤੋ, ਤੇਨ ਸੋ ਦਨ੍ਧਾਯੇਯ੍ਯ વਾ વਿਤ੍ਥਾਯੇਯ੍ਯ વਾ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਪਨ ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਂ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤਸ੍ਸ ਕੇਨਚਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਮਾਣવ ਬਲવਾ ਸਙ੍ਖਧਮੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬਲવਾਤਿ ਬਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ। ਸਙ੍ਖਧਮੋਤਿ ਸਙ੍ਖਧਮਕੋ। ਅਪ੍ਪਕਸਿਰੇਨਾਤਿ ਅਕਿਚ੍ਛੇਨ ਅਦੁਕ੍ਖੇਨ। ਦੁਬ੍ਬਲੋ ਹਿ ਸਙ੍ਖਧਮਕੋ ਸਙ੍ਖਂ ਧਮਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਿਸਾ ਸਰੇਨ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ, ਨਾਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਸਦ੍ਦੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਫਰਿ। ਬਲવਤੋ ਪਨ વਿਪ੍ਫਾਰਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਬਲવਾਤਿ ਆਹ। ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮੇਤ੍ਤਾਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਉਪਚਾਰੋਪਿ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ਅਪ੍ਪਨਾવ વਟ੍ਟਤਿ। ਯਂ ਪਮਾਣਕਤਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਪਮਾਣਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਕਾਮਾવਚਰਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਾਣਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਰੂਪਾਰੂਪਾવਚਰਂ। ਤੇਸੁਪਿ ਇਧ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਿਹਾਰਕਮ੍ਮਞ੍ਞੇવ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ। ਤਞ੍ਹਿ ਪਮਾਣਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਓਧਿਸਕਅਨੋਧਿਸਕ ਦਿਸਾਫਰਣવਸੇਨ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਕਤਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਮਾਣਕਤਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਨ ਤਂ ਤਤ੍ਰਾવਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਤਂ ਤਤ੍ਰਾવਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਤਂ ਕਾਮਾવਚਰਕਮ੍ਮਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰੂਪਾਰੂਪਾવਚਰਕਮ੍ਮੇ ਨ ਓਹੀਯਤਿ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਕਿਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਕਾਮਾવਚਰਕਮ੍ਮਂ ਤਸ੍ਸ ਰੂਪਾਰੂਪਾવਚਰਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾ ਲਗ੍ਗਿਤੁਂ વਾ ਠਾਤੁਂ વਾ ਰੂਪਾਰੂਪਾવਚਰਕਮ੍ਮਂ ਫਰਿਤ੍વਾ ਪਰਿਯਾਦਿਯਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਓਕਾਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ વਾ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਰੂਪਾਰੂਪਾવਚਰਕਮ੍ਮਮੇવ ਕਾਮਾવਚਰਂ ਮਹੋਘੋ વਿਯ ਪਰਿਤ੍ਤਉਦਕਂ ਫਰਿਤ੍વਾ ਪਰਿਯਾਦਿਯਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਓਕਾਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਤਸ੍ਸ વਿਪਾਕਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤ੍વਾ ਸਯਮੇવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸਹਬ੍ਯਤਂ ਉਪਨੇਤੀਤਿ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ।
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਸੁਭਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
੧੦. ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
੪੭੩. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਚਞ੍ਚਲਿਕਪ੍ਪੇਤਿ ਏવਂਨਾਮਕੇ ਗਾਮੇ। ਅਭਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਤਿ ਅવੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦવਸੇਨ ਪਸਨ੍ਨਾ। ਸਾ ਕਿਰ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਅਰਿਯਸਾવਿਕਾ ਭਾਰਦ੍વਾਜਗੋਤ੍ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ। ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਤੇਸਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਤਿ। ਇਮਂ ਪਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਘਰਂ ਆਨੇਤ੍વਾ ਅਭਿਰੂਪਾਯ ਮਹਾਕੁਲਾਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਕੋਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ। ਅਥ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨੇ – ‘‘ਨਯਿਦਾਨਿ ਤ੍વਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਲਦ੍ਧਿਕੋ, ਏਕਾਹਮ੍ਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਨ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ੇਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਘਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਤ੍વਾ – ‘‘ਸਚੇ, ਭੋਤਿ ਏਕਦਿવਸਂ ਮੁਖਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਏਕਦਿવਸਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਦੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ। ਤੁਯ੍ਹਂ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਰੁਚ੍ਚਨਕਟ੍ਠਾਨੇ ਦੇਹਿ, ਕਿਂ ਮਯ੍ਹਂ ਏਤ੍ਥਾਤਿ। ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਅਪ੍ਪੋਦਕਂ ਪਾਯਾਸਂ ਪਚਾਪੇਤ੍વਾ ਘਰਞ੍ਚ ਸੁਜ੍ਝਾਪੇਤ੍વਾ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਸਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ਮਹਾਸਾਟਕਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਕਟਚ੍ਛੁਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਰਿવਿਸਨ੍ਤੀ ਦੁਸ੍ਸਕਣ੍ਣਕੇ ਪਕ੍ਖਲਿਤ੍વਾ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਪਰਿવਿਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਅਕਤ੍વਾ ਆਸੇવਨવਸੇਨ ਸਹਸਾ ਸਤ੍ਥਾਰਮੇવ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤ੍વਾ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ।
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦਾਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ‘‘ਉਭਤੋਪਕ੍ਖਿਕੋ
‘‘ਕਿਂਸੁ
ਕਿਸ੍ਸਸ੍ਸੁ ਏਕਧਮ੍ਮਸ੍ਸ, વਧਂ ਰੋਚੇਸਿ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ॥ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੧.੧੮੭) –
ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ –
‘‘ਕੋਧਂ ਛੇਤ੍વਾ ਸੁਖਂ ਸੇਤਿ, ਕੋਧਂ ਛੇਤ੍વਾ ਨ ਸੋਚਤਿ।
ਕੋਧਸ੍ਸ વਿਸਮੂਲਸ੍ਸ, ਮਧੁਰਗ੍ਗਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ।
વਧਂ ਅਰਿਯਾ ਪਸਂਸਨ੍ਤਿ, ਤਞ੍ਹਿ ਛੇਤ੍વਾ ਨ ਸੋਚਤੀ’’ਤਿ॥ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੧.੧੮੭) –
ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਸਿ। ਸੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਤਸ੍ਸੇવ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਾ ਅਕ੍ਕੋਸਕਭਾਰਦ੍વਾਜੋ ਨਾਮ ‘‘ਭਾਤਾ ਮੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਅਕ੍ਕੋਸਿਤ੍વਾ ਭਗવਤਾ વਿਨੀਤੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਅਪਰੋ ਤਸ੍ਸ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਸੁਨ੍ਦਰਿਕਭਾਰਦ੍વਾਜੋ ਨਾਮ। ਸੋਪਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਅਪਰੋ ਤਸ੍ਸ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਪਿਙ੍ਗਲਭਾਰਦ੍વਾਜੋ ਨਾਮ। ਸੋ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਹਬ੍ਯਾਕਰਣਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਸਙ੍ਗਾਰવੋ ਮਾਣવੋਤਿ ਅਯਂ ਤੇਸਂ ਸਬ੍ਬਕਨਿਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿવਸੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਭਤ੍ਤਗ੍ਗੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ। ਅવਭੂਤਾવਾਤਿ ਅવਡ੍ਢਿਭੂਤਾ ਅવਮਙ੍ਗਲਭੂਤਾਯੇવ। ਪਰਭੂਤਾવਾਤਿ વਿਨਾਸਂ ਪਤ੍ਤਾਯੇવ। વਿਜ੍ਜਮਾਨਾਨਨ੍ਤਿ વਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ। ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਸੀਲਞ੍ਚ ਞਾਣਞ੍ਚ ਨ ਜਾਨਾਸਿ।
੪੭੪. ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਾਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੇ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤੇ ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇવ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਅਭਿਜਾਨਿਤ੍વਾ વੋਸਿਤવੋਸਾਨਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪਾਰਮੀਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਾਰਭੂਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤਾ ਮਯਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਦਿਭੂਤਾ ਉਪ੍ਪਾਦਕਾ ਜਨਕਾਤਿ ਏવਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਤਕ੍ਕੀਤਿ ਤਕ੍ਕਗਾਹੀ। વੀਮਂਸੀਤਿ વੀਮਂਸਕੋ, ਪਞ੍ਞਾਚਾਰਂ ਚਰਾਪੇਤ੍વਾ ਏવਂવਾਦੀ। ਤੇਸਾਹਮਸ੍ਮੀਤਿ ਤੇਸਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਅਞ੍ਞਤਰੋ।
੪੮੫. ਅਟ੍ਠਿਤવਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਿ ਦੇવਾਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋਤਿ ਇਦਂ ਮਾਣવੋ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋવ ਪਕਾਸੇਸੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਆਹ। ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਜਾਨਨਭਾવੇ ਸਨ੍ਤੇ। ਤੁਚ੍ਛਂ ਮੁਸਾ ਹੋਤੀਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕਥਾ ਅਫਲਾ ਨਿਪ੍ਫਲਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਮਾਣવੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਮੁਸਾવਾਦੇਨ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਨਾਮ। વਿਞ੍ਞੁਨਾ ਪੁਰਿਸੇਨਾਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸੇਨ। ਤ੍વਂ ਪਨ ਅવਿਞ੍ਞੁਤਾਯ ਮਯਾ ਬ੍ਯਾਕਤਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਸੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਉਚ੍ਚੇਨ ਸਮ੍ਮਤਨ੍ਤਿ ਉਚ੍ਚੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਮ੍ਮਤਂ ਪਾਕਟਂ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ। ਅਧਿਦੇવਾਤਿ ਸੁਸੁਦਾਰਕਾਪਿ ਹਿ ਦੇવਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦੇવਿਯੋ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ ਦੇવਾ ਪਨ ਅਧਿਦੇવਾ ਨਾਮ, ਲੋਕੇ ਦੇવੋ ਦੇવੀਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮੇਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਅਧਿਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ।
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
ਪਞ੍ਚਮવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
ਮਜ੍ਝਿਮਪਣ੍ਣਾਸ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।