੩. ਧਾਤੁਸਂਯੁਤ੍ਤਂ
੧. ਨਾਨਤ੍ਤવਗ੍ਗੋ
੧. ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੮੫. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ। ਤਂ ਸੁਣਾਥ, ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ; ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁ ਰੂਪਧਾਤੁ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਸੋਤਧਾਤੁ ਸਦ੍ਦਧਾਤੁ ਸੋਤવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਘਾਨਧਾਤੁ ਗਨ੍ਧਧਾਤੁ ਘਾਨવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਜਿવ੍ਹਾਧਾਤੁ ਰਸਧਾਤੁ ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਕਾਯਧਾਤੁ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਧਾਤੁ ਕਾਯવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਮਨੋਧਾਤੁ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਪਠਮਂ।
੨. ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੮੬. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁ ਸੋਤਧਾਤੁ ਘਾਨਧਾਤੁ ਜਿવ੍ਹਾਧਾਤੁ ਕਾਯਧਾਤੁ ਮਨੋਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ’’।
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ। ਸੋਤਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ… ਘਾਨਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ … ਜਿવ੍ਹਾਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ… ਕਾਯਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ… ਮਨੋਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ। ਏવਂ ਖੋ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ।
੩. ਨੋਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੮੭. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁ…ਪੇ॰… ਮਨੋਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ’’।
‘‘ਕਥਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਨੋ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁ…ਪੇ॰… ਮਨੋਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਨੋ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਨੋਧਾਤੁ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
੪. વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੮੮. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁ …ਪੇ॰… ਮਨੋਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ’’।
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ…ਪੇ॰… ਮਨੋਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
੫. ਦੁਤਿਯવੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੮੯. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁ…ਪੇ॰… ਮਨੋਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ’’।
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ, ਨੋ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਨੋ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁ…ਪੇ॰… ਮਨੋਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ, ਨੋ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਨੋ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਨੋਧਾਤੁ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
੬. ਬਾਹਿਰਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੯੦. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ। ਤਂ ਸੁਣਾਥ…ਪੇ॰… ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਰੂਪਧਾਤੁ ਸਦ੍ਦਧਾਤੁ ਗਨ੍ਧਧਾਤੁ ਰਸਧਾਤੁ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਧਾਤੁ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਛਟ੍ਠਂ।
੭. ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੯੧. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਭਦਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਰੂਪਧਾਤੁ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ’’।
‘‘ਕਥਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ?
‘‘ਰੂਪਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾ , ਰੂਪਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਰੂਪਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਚ੍ਛਨ੍ਦੋ, ਰੂਪਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਪਰਿਲ਼ਾਹੋ, ਰੂਪਪਰਿਲ਼ਾਹਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਪਰਿਯੇਸਨਾ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ, ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ, ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਪਰਿਲ਼ਾਹੋ, ਧਮ੍ਮਪਰਿਲ਼ਾਹਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਾ।
‘‘ਏવਂ, ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਸਤ੍ਤਮਂ।
੮. ਨੋਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੯੨. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ; ਨੋ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ , ਨੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ , ਨੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਰੂਪਧਾਤੁ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ’’।
‘‘ਕਥਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ…ਪੇ॰… ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ; ਨੋ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ?
‘‘ਰੂਪਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ, ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਾ; ਨੋ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਪਰਿਲ਼ਾਹੋ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਪਰਿਲ਼ਾਹਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ।
‘‘ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ…ਪੇ॰… ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ; ਨੋ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
੯. ਬਾਹਿਰਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੯੩. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ , ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ , ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਲਾਭਨਾਨਤ੍ਤਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਰੂਪਧਾਤੁ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ’’।
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ…ਪੇ॰… ਲਾਭਨਾਨਤ੍ਤਂ?
‘‘ਰੂਪਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾ, ਰੂਪਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਰੂਪਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਰੂਪਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ, ਰੂਪਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਚ੍ਛਨ੍ਦੋ, ਰੂਪਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਪਰਿਲ਼ਾਹੋ, ਰੂਪਪਰਿਲ਼ਾਹਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਪਰਿਯੇਸਨਾ, ਰੂਪਪਰਿਯੇਸਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਲਾਭੋ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ, ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਧਮ੍ਮਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ, ਧਮ੍ਮਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ, ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਪਰਿਲ਼ਾਹੋ, ਧਮ੍ਮਪਰਿਲ਼ਾਹਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਾ, ਧਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਲਾਭੋ ।
‘‘ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ…ਪੇ॰… ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਲਾਭਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਨવਮਂ।
੧੦. ਦੁਤਿਯਬਾਹਿਰਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੯੪. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ , ਫਸ੍ਸ… વੇਦਨਾ… ਛਨ੍ਦ… ਪਰਿਲ਼ਾਹ… ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਲਾਭਨਾਨਤ੍ਤਂ; ਨੋ ਲਾਭਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ…ਪੇ॰… ਛਨ੍ਦ… વੇਦਨਾ… ਫਸ੍ਸ… ਸਙ੍ਕਪ੍ਪ… ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ , ਨੋ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਰੂਪਧਾਤੁ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ’’।
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ? ਫਸ੍ਸ… વੇਦਨਾ… ਛਨ੍ਦ… ਪਰਿਲ਼ਾਹ… ਪਰਿਯੇਸਨਾ… ਲਾਭ… ਨੋ ਲਾਭਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹ… ਛਨ੍ਦ… વੇਦਨਾ… ਫਸ੍ਸ… ਨੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ?
‘‘ਰੂਪਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ, ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਾ, ਧਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਲਾਭੋ; ਨੋ ਧਮ੍ਮਲਾਭਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਾ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਪਰਿਲ਼ਾਹੋ , ਨੋ ਧਮ੍ਮਪਰਿਲ਼ਾਹਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ।
‘‘ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ…ਪੇ॰… ਸਙ੍ਕਪ੍ਪ… ਫਸ੍ਸ… વੇਦਨਾ… ਛਨ੍ਦ… ਪਰਿਲ਼ਾਹ… ਪਰਿਯੇਸਨਾ… ਲਾਭ… ਨੋ ਲਾਭਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਪਰਿਯੇਸਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਛਨ੍ਦਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ વੇਦਨਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਫਸ੍ਸਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਸਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਦਸਮਂ।
ਨਾਨਤ੍ਤવਗ੍ਗੋ ਪਠਮੋ।
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
ਧਾਤੁਫਸ੍ਸਞ੍ਚ ਨੋ ਚੇਤਂ, વੇਦਨਾ ਅਪਰੇ ਦੁવੇ।
ਏਤਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਪਞ੍ਚਕਂ, ਧਾਤੁਸਞ੍ਞਞ੍ਚ ਨੋ ਚੇਤਂ।
ਫਸ੍ਸਸ੍ਸ ਅਪਰੇ ਦੁવੇ, ਏਤਂ ਬਾਹਿਰਪਞ੍ਚਕਨ੍ਤਿ॥
੨. ਦੁਤਿਯવਗ੍ਗੋ
੧. ਸਤ੍ਤਧਾਤੁਸੁਤ੍ਤਂ
੯੫. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਸਤ੍ਤਿਮਾ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਯੋ। ਕਤਮਾ ਸਤ੍ਤ? ਆਭਾਧਾਤੁ, ਸੁਭਧਾਤੁ, ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਧਾਤੁ, વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਧਾਤੁ, ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਧਾਤੁ, ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਧਾਤੁ, ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਧਾਤੁ – ਇਮਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤ ਧਾਤੁਯੋ’’ਤਿ।
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਯਾ ਚਾਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਭਾਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਸੁਭਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਧਾਤੁ ਯਾ ਚ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਧਾਤੁ – ਇਮਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਾਤੁਯੋ ਕਿਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ?
‘‘ਯਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਆਭਾਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਧਾਤੁ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਯਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸੁਭਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਧਾਤੁ ਅਸੁਭਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਯਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਧਾਤੁ ਰੂਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਯਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਧਾਤੁ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਯਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਧਾਤੁ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਯਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਧਾਤੁ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਯਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਧਾਤੁ ਨਿਰੋਧਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ।
‘‘ਯਾ ਚਾਯਂ , ਭਨ੍ਤੇ, ਆਭਾਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਸੁਭਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਧਾਤੁ ਯਾ ਚ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਧਾਤੁ – ਇਮਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਾਤੁਯੋ ਕਥਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ?
‘‘ਯਾ ਚਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਆਭਾਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਸੁਭਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਧਾਤੁ ਯਾ ਚ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਧਾਤੁ ਯਾ ਚ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਧਾਤੁ – ਇਮਾ ਧਾਤੁਯੋ ਸਞ੍ਞਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਾ। ਯਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਧਾਤੁ ਸਙ੍ਖਾਰਾવਸੇਸਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਾ । ਯਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਧਾਤੁ – ਅਯਂ ਧਾਤੁ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ। ਪਠਮਂ।
੨. ਸਨਿਦਾਨਸੁਤ੍ਤਂ
੯੬. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਸਨਿਦਾਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ; ਸਨਿਦਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਦવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ; ਸਨਿਦਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਹਿਂਸਾવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ’’।
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਨਿਦਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ; ਸਨਿਦਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਦવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ; ਸਨਿਦਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਹਿਂਸਾવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ? ਕਾਮਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਕਾਮਸਞ੍ਞਾ, ਕਾਮਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਕਾਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਕਾਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ, ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਕਾਮਪਰਿਲ਼ਾਹੋ, ਕਾਮਪਰਿਲ਼ਾਹਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਕਾਮਪਰਿਯੇਸਨਾ। ਕਾਮਪਰਿਯੇਸਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੋ ਅਸ੍ਸੁਤવਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤੀਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਮਿਚ੍ਛਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ – ਕਾਯੇਨ, વਾਚਾਯ, ਮਨਸਾ।
‘‘ਬ੍ਯਾਪਾਦਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਦਸਞ੍ਞਾ, ਬ੍ਯਾਪਾਦਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਦਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ…ਪੇ॰… ਬ੍ਯਾਪਾਦਚ੍ਛਨ੍ਦੋ… ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਰਿਲ਼ਾਹੋ… ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਰਿਯੇਸਨਾ… ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਰਿਯੇਸਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੋ ਅਸ੍ਸੁਤવਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤੀਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਮਿਚ੍ਛਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ – ਕਾਯੇਨ, વਾਚਾਯ, ਮਨਸਾ।
‘‘વਿਹਿਂਸਾਧਾਤੁਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਹਿਂਸਾਸਞ੍ਞਾ; વਿਹਿਂਸਾਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਹਿਂਸਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ…ਪੇ॰… વਿਹਿਂਸਾਛਨ੍ਦੋ… વਿਹਿਂਸਾਪਰਿਲ਼ਾਹੋ… વਿਹਿਂਸਾਪਰਿਯੇਸਨਾ… વਿਹਿਂਸਾਪਰਿਯੇਸਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੋ ਅਸ੍ਸੁਤવਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤੀਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਮਿਚ੍ਛਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ – ਕਾਯੇਨ, વਾਚਾਯ, ਮਨਸਾ।
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਆਦਿਤ੍ਤਂ ਤਿਣੁਕ੍ਕਂ ਸੁਕ੍ਖੇ ਤਿਣਦਾਯੇ ਨਿਕ੍ਖਿਪੇਯ੍ਯ; ਨੋ ਚੇ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਚ ਪਾਦੇਹਿ ਚ ਖਿਪ੍ਪਮੇવ ਨਿਬ੍ਬਾਪੇਯ੍ਯ। ਏવਞ੍ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤਿਣਕਟ੍ਠਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਪਾਣਾ ਤੇ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੋ ਹਿ ਕੋਚਿ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ વਿਸਮਗਤਂ ਸਞ੍ਞਂ ਨ ਖਿਪ੍ਪਮੇવ ਪਜਹਤਿ વਿਨੋਦੇਤਿ ਬ੍ਯਨ੍ਤੀਕਰੋਤਿ ਅਨਭਾવਂ ਗਮੇਤਿ, ਸੋ ਦਿਟ੍ਠੇ ਚੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ ਸવਿਘਾਤਂ ਸਉਪਾਯਾਸਂ ਸਪਰਿਲ਼ਾਹਂ; ਕਾਯਸ੍ਸ ਚ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਦੁਗ੍ਗਤਿ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਾ।
‘‘ਸਨਿਦਾਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ; ਸਨਿਦਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ; ਸਨਿਦਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅવਿਹਿਂਸਾવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ।
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਨਿਦਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ; ਸਨਿਦਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ; ਸਨਿਦਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅવਿਹਿਂਸਾવਿਤਕ੍ਕੋ, ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ? ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਰਿਲ਼ਾਹੋ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਰਿਲ਼ਾਹਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਾ; ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਰਿਯੇਸਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੋ ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਤੀਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ – ਕਾਯੇਨ, વਾਚਾਯ, ਮਨਸਾ।
‘‘ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਸਞ੍ਞਾ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ…ਪੇ॰… ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਚ੍ਛਨ੍ਦੋ… ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਪਰਿਲ਼ਾਹੋ… ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਪਰਿਯੇਸਨਾ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਪਰਿਯੇਸਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੋ ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਤੀਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ – ਕਾਯੇਨ, વਾਚਾਯ, ਮਨਸਾ।
‘‘ਅવਿਹਿਂਸਾਧਾਤੁਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅવਿਹਿਂਸਾਸਞ੍ਞਾ , ਅવਿਹਿਂਸਾਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅવਿਹਿਂਸਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਅવਿਹਿਂਸਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅવਿਹਿਂਸਾਛਨ੍ਦੋ, ਅવਿਹਿਂਸਾਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅવਿਹਿਂਸਾਪਰਿਲ਼ਾਹੋ, ਅવਿਹਿਂਸਾਪਰਿਲ਼ਾਹਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅવਿਹਿਂਸਾਪਰਿਯੇਸਨਾ; ਅવਿਹਿਂਸਾਪਰਿਯੇਸਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੋ ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਤੀਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ – ਕਾਯੇਨ, વਾਚਾਯ, ਮਨਸਾ।
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਆਦਿਤ੍ਤਂ ਤਿਣੁਕ੍ਕਂ ਸੁਕ੍ਖੇ ਤਿਣਦਾਯੇ ਨਿਕ੍ਖਿਪੇਯ੍ਯ; ਤਮੇਨਂ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਚ ਪਾਦੇਹਿ ਚ ਖਿਪ੍ਪਮੇવ ਨਿਬ੍ਬਾਪੇਯ੍ਯ। ਏવਞ੍ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤਿਣਕਟ੍ਠਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਪਾਣਾ ਤੇ ਨ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੋ ਹਿ ਕੋਚਿ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ વਿਸਮਗਤਂ ਸਞ੍ਞਂ ਖਿਪ੍ਪਮੇવ ਪਜਹਤਿ વਿਨੋਦੇਤਿ ਬ੍ਯਨ੍ਤੀਕਰੋਤਿ ਅਨਭਾવਂ ਗਮੇਤਿ, ਸੋ ਦਿਟ੍ਠੇ ਚੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸੁਖਂ વਿਹਰਤਿ ਅવਿਘਾਤਂ ਅਨੁਪਾਯਾਸਂ ਅਪਰਿਲ਼ਾਹਂ; ਕਾਯਸ੍ਸ ਚ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਾ’’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ।
੩. ਗਿਞ੍ਜਕਾવਸਥਸੁਤ੍ਤਂ
੯੭. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਞਾਤਿਕੇ વਿਹਰਤਿ ਗਿਞ੍ਜਕਾવਸਥੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖવੋ’’ਤਿ। ‘‘ਭਦਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
‘‘ਧਾਤੁਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸਞ੍ਞਾ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વਿਤਕ੍ਕੋ’’ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਕਚ੍ਚਾਨੋ ਸਦ੍ਧੋ ਕਚ੍ਚਾਨੋ (ਕ॰) ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਯਾਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦਿਟ੍ਠਿ – ‘ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ’ਤਿ, ਅਯਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦਿਟ੍ਠਿ ਕਿਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ?
‘‘ਮਹਤਿ ਖੋ ਏਸਾ, ਕਚ੍ਚਾਨ, ਧਾਤੁ ਯਦਿਦਂ ਅવਿਜ੍ਜਾਧਾਤੁ। ਹੀਨਂ , ਕਚ੍ਚਾਨ, ਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਹੀਨਾ ਸਞ੍ਞਾ, ਹੀਨਾ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਹੀਨੋ વਿਤਕ੍ਕੋ, ਹੀਨਾ ਚੇਤਨਾ, ਹੀਨਾ ਪਤ੍ਥਨਾ, ਹੀਨੋ ਪਣਿਧਿ, ਹੀਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਹੀਨਾ વਾਚਾ; ਹੀਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਤਿ ਦੇਸੇਤਿ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ ਪਟ੍ਠਪੇਤਿ વਿવਰਤਿ વਿਭਜਤਿ ਉਤ੍ਤਾਨੀਕਰੋਤਿ; ਹੀਨਾ ਤਸ੍ਸ ਉਪਪਤ੍ਤੀਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘ਮਜ੍ਝਿਮਂ , ਕਚ੍ਚਾਨ, ਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਸਞ੍ਞਾ, ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਮਜ੍ਝਿਮੋ વਿਤਕ੍ਕੋ, ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਚੇਤਨਾ, ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਪਤ੍ਥਨਾ, ਮਜ੍ਝਿਮੋ ਪਣਿਧਿ, ਮਜ੍ਝਿਮੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਮਜ੍ਝਿਮਾ વਾਚਾ; ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਆਚਿਕ੍ਖਤਿ ਦੇਸੇਤਿ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ ਪਟ੍ਠਪੇਤਿ વਿવਰਤਿ વਿਭਜਤਿ ਉਤ੍ਤਾਨੀਕਰੋਤਿ; ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਤਸ੍ਸ ਉਪਪਤ੍ਤੀਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘ਪਣੀਤਂ, ਕਚ੍ਚਾਨ, ਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਣੀਤਾ ਸਞ੍ਞਾ, ਪਣੀਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਪਣੀਤੋ વਿਤਕ੍ਕੋ, ਪਣੀਤਾ ਚੇਤਨਾ, ਪਣੀਤਾ ਪਤ੍ਥਨਾ, ਪਣੀਤੋ ਪਣਿਧਿ, ਪਣੀਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਪਣੀਤਾ વਾਚਾ; ਪਣੀਤਂ ਆਚਿਕ੍ਖਤਿ ਦੇਸੇਤਿ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ ਪਟ੍ਠਪੇਤਿ વਿવਰਤਿ વਿਭਜਤਿ ਉਤ੍ਤਾਨੀਕਰੋਤਿ; ਪਣੀਤਾ ਤਸ੍ਸ ਉਪਪਤ੍ਤੀਤਿ વਦਾਮੀ’’ਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
੪. ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਸੁਤ੍ਤਂ
੯੮. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ ਧਾਤੁਸੋ (ਸੀ॰ ਪੀ॰) ਅਯਞ੍ਚ ਪਠਮਾਰਮ੍ਭવਾਕ੍ਯੇਯੇવ, ਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ। ਤੀਸੁ ਪਨ ਅਦ੍ਧਾਸੁ ਚ ਉਪਮਾਸਂਸਨ੍ਦਨਨਿਗਮਨਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਇਦਂ ਪਾਠਨਾਨਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਖੋ ਖੋਸਦ੍ਦੋ ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰ ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਪਾਠਨਾਨਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ; ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ।
‘‘ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਖੋ ਖੋਸਦ੍ਦੋ ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰ ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਪਾਠਨਾਨਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ।
‘‘ਏਤਰਹਿਪਿ ਖੋ ਖੋਸਦ੍ਦੋ ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰ ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਪਾਠਨਾਨਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
੫. ਚਙ੍ਕਮਸੁਤ੍ਤਂ
੯੯. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਰਾਜਗਹੇ વਿਹਰਤਿ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟੇ ਪਬ੍ਬਤੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਚਙ੍ਕਮਤਿ; ਆਯਸ੍ਮਾਪਿ ਖੋ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਚਙ੍ਕਮਤਿ; ਆਯਸ੍ਮਾਪਿ ਖੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਚਙ੍ਕਮਤਿ; ਆਯਸ੍ਮਾਪਿ ਖੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਚਙ੍ਕਮਤਿ; ਆਯਸ੍ਮਾਪਿ ਖੋ ਪੁਣ੍ਣੋ ਮਨ੍ਤਾਨਿਪੁਤ੍ਤੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਚਙ੍ਕਮਤਿ; ਆਯਸ੍ਮਾਪਿ ਖੋ ਉਪਾਲਿ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਚਙ੍ਕਮਤਿ; ਆਯਸ੍ਮਾਪਿ ਖੋ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਚਙ੍ਕਮਤਿ; ਦੇવਦਤ੍ਤੋਪਿ ਖੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਚਙ੍ਕਮਤਿ।
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਖੋ ਏਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਹਾਪਞ੍ਞਾ। ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਖੋ ਏਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕਾ। ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਸ੍ਸਪਂ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ , ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਖੋ ਏਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਧੁਤવਾਦਾ। ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਂ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਖੋ ਏਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਾ। ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਣ੍ਣਂ ਮਨ੍ਤਾਨਿਪੁਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਖੋ ਏਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾ। ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਪਾਲਿਂ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਖੋ ਏਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ વਿਨਯਧਰਾ। ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਨਨ੍ਦਂ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਖੋ ਏਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ। ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਦਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਖੋ ਏਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਾਪਿਚ੍ਛਾ’’।
‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ; ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ।
‘‘ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ।
‘‘ਏਤਰਹਿਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
੬. ਸਗਾਥਾਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦੦. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ’’।
‘‘ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ।
‘‘ਏਤਰਹਿਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ।
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗੂਥੋ ਗੂਥੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ; ਮੁਤ੍ਤਂ ਮੁਤ੍ਤੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ; ਖੇਲ਼ੋ ਖੇਲ਼ੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ; ਪੁਬ੍ਬੋ ਪੁਬ੍ਬੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ; ਲੋਹਿਤਂ ਲੋਹਿਤੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਸੋવ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਪਿ ਏવਮੇવ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਖੋ ਅਦ੍ਧਾਨਂ…ਪੇ॰… ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਖੋ ਅਦ੍ਧਾਨਂ…ਪੇ॰… ਏਤਰਹਿਪਿ ਖੋ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ।
‘‘ਧਾਤੁਸੋવ ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ। ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ।
‘‘ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ…ਪੇ॰… ਏਤਰਹਿਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ।
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਖੀਰਂ ਖੀਰੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ; ਤੇਲਂ ਤੇਲੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ; ਸਪ੍ਪਿ ਸਪ੍ਪਿਨਾ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ; ਮਧੁ ਮਧੁਨਾ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ; ਫਾਣਿਤਂ ਫਾਣਿਤੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਖੋ ਅਦ੍ਧਾਨਂ… ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਖੋ ਅਦ੍ਧਾਨਂ… ਏਤਰਹਿਪਿ ਖੋ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਾ ਕਲ੍ਯਾਣਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਇਦਂ વਤ੍વਾਨ ਸੁਗਤੋ ਅਥਾਪਰਂ ਏਤਦવੋਚ ਸਤ੍ਥਾ –
‘‘ਸਂਸਗ੍ਗਾ વਨਥੋ ਜਾਤੋ, ਅਸਂਸਗ੍ਗੇਨ ਛਿਜ੍ਜਤਿ।
ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਦਾਰੁਮਾਰੁਯ੍ਹ, ਯਥਾ ਸੀਦੇ ਮਹਣ੍ਣવੇ॥
‘‘ਏવਂ ਕੁਸੀਤਮਾਗਮ੍ਮ, ਸਾਧੁਜੀવਿਪਿ ਸੀਦਤਿ।
ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਪਰਿવਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਕੁਸੀਤਂ ਹੀਨવੀਰਿਯਂ॥
‘‘ਪવਿવਿਤ੍ਤੇਹਿ ਅਰਿਯੇਹਿ, ਪਹਿਤਤ੍ਤੇਹਿ ਝਾਯੀਹਿ ਝਾਯਿਹਿ (ਸੀ॰), ਝਾਯਿਭਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰)।
ਨਿਚ੍ਚਂ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੇਹਿ, ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਸਹਾવਸੇ’’ਤਿ॥
੭. ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਸਂਸਨ੍ਦਨਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦੧. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕੁਸੀਤਾ ਕੁਸੀਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ; ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ; ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ; ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ; ਕੁਸੀਤਾ ਕੁਸੀਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ; ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ।
‘‘ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ…ਪੇ॰… ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ…ਪੇ॰… ਕੁਸੀਤਾ ਕੁਸੀਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ…ਪੇ॰… ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ…ਪੇ॰… ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ।
‘‘ਏਤਰਹਿਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ…ਪੇ॰… ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ…ਪੇ॰… ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ…ਪੇ॰… ਕੁਸੀਤਾ ਕੁਸੀਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ…ਪੇ॰… ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ।
‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਹਿਰਿਮਨਾ ਹਿਰਿਮਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯਾ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿਨੋ ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ…ਪੇ॰… ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ…ਪੇ॰… ਏਤਰਹਿਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਸਤ੍ਤਮਂ।
੮. ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਮੂਲਕਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦੨. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਹਿਰਿਮਨਾ ਹਿਰਿਮਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਂਸੁ ਸਮਿਂਸੁ…ਪੇ॰… ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰…।
‘‘ਏਤਰਹਿਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਧਾਤੁਸੋવ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਹਿਰਿਮਨਾ ਹਿਰਿਮਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀਤਿ। (੧)
‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ ; ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਪਠਮવਾਰੋ વਿਯ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬੋ। (੨)
‘‘ਧਾਤੁਸੋવ , ਭਿਕ੍ਖવੇ…ਪੇ॰… ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… । (੩)
‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ…ਪੇ॰… ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕੁਸੀਤਾ ਕੁਸੀਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯਾ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰…। (੪)
‘‘ਧਾਤੁਸੋવ , ਭਿਕ੍ਖવੇ…ਪੇ॰… ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿਨੋ ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀਤਿ…ਪੇ॰…। ਅਟ੍ਠਮਂ। (੫)
੯. ਅਹਿਰਿਕਮੂਲਕਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦੩. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ…ਪੇ॰… ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ , ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਹਿਰਿਮਨਾ ਹਿਰਿਮਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… । (੧)
‘‘ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਹਿਰਿਮਨਾ ਹਿਰਿਮਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰…। (੨)
‘‘ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਕੁਸੀਤਾ ਕੁਸੀਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਹਿਰਿਮਨਾ ਹਿਰਿਮਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯਾ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰…। (੩)
‘‘ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਹਿਰਿਮਨਾ ਹਿਰਿਮਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿਨੋ ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀਤਿ…ਪੇ॰…। ਨવਮਂ। (੪)
੧੦. ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਮੂਲਕਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦੪. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰…। (੧)
‘‘ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕੁਸੀਤਾ ਕੁਸੀਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯਾ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰…। (੨)
‘‘ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿਨੋ ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀਤਿ…ਪੇ॰…। ਦਸਮਂ। (੩)
੧੧. ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਮੂਲਕਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦੫. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕੁਸੀਤਾ ਕੁਸੀਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯਾ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰…। (੧)
‘‘ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿਨੋ ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀਤਿ…ਪੇ॰…। ਏਕਾਦਸਮਂ। (੨)
੧੨. ਕੁਸੀਤਮੂਲਕਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦੬. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਕੁਸੀਤਾ ਕੁਸੀਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਨੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯਾ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿਨੋ ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀਤਿ…ਪੇ॰…। ਦ੍વਾਦਸਮਂ।
ਦੁਤਿਯੋ વਗ੍ਗੋ।
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
ਸਤ੍ਤਿਮਾ ਸਨਿਦਾਨਞ੍ਚ, ਗਿਞ੍ਜਕਾવਸਥੇਨ ਚ।
ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿ ਚਙ੍ਕਮਂ, ਸਗਾਥਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਸਤ੍ਤਮਂ॥
ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਮੂਲਕਾ ਪਞ੍ਚ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਹਿਰਿਕਮੂਲਕਾ।
ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਮੂਲਕਾ ਤੀਣਿ, ਦੁવੇ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੇਨ ਚ॥
ਕੁਸੀਤਂ ਏਕਕਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ ਤੀਣਿ ਪਞ੍ਚਕਾ।
ਬਾવੀਸਤਿ વੁਤ੍ਤਾ ਸੁਤ੍ਤਾ, ਦੁਤਿਯੋ વਗ੍ਗੋ ਪવੁਚ੍ਚਤੀਤਿ॥
੩. ਕਮ੍ਮਪਥવਗ੍ਗੋ
੧. ਅਸਮਾਹਿਤਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦੭. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਸਮਾਹਿਤਾ ਅਸਮਾਹਿਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਹਿਰਿਮਨਾ ਹਿਰਿਮਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਮਾਹਿਤਾ ਸਮਾਹਿਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਪਠਮਂ।
੨. ਦੁਸ੍ਸੀਲਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦੮. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਹਿਰਿਕਾ ਅਹਿਰਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਸਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਹਿਰਿਮਨਾ ਹਿਰਿਮਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਨੋ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸੀਲવਨ੍ਤੋ ਸੀਲવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ।
੩. ਪਞ੍ਚਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦੯. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਿਨੋ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯਿਨੋ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਿਨੋ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮੁਸਾવਾਦਿਨੋ ਮੁਸਾવਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪ੍ਪਮਾਦਟ੍ਠਾਯਿਨੋ ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪ੍ਪਮਾਦਟ੍ਠਾਯੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪ੍ਪਮਾਦਟ੍ਠਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪ੍ਪਮਾਦਟ੍ਠਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
੪. ਸਤ੍ਤਕਮ੍ਮਪਥਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧੦. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਿਨੋ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯਿਨੋ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਿਨੋ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮੁਸਾવਾਦਿਨੋ ਮੁਸਾવਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਪਿਸੁਣવਾਚਾ ਪਿਸੁਣવਾਚੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਫਰੁਸવਾਚਾ ਫਰੁਸવਾਚੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਿਨੋ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ…ਪੇ॰… ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ… ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ… ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ… ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ ਪਟਿવਿਰਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
੫. ਦਸਕਮ੍ਮਪਥਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧੧. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਿਨੋ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯਿਨੋ…ਪੇ॰… ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਿਨੋ… ਮੁਸਾવਾਦਿਨੋ… ਪਿਸੁਣવਾਚਾ… ਫਰੁਸવਾਚਾ… ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਿਨੋ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੁਨੋ ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ…ਪੇ॰… ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ… ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ… ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ… ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ… ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ ਪਟਿવਿਰਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਲੁਨੋ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਲੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਅਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਅਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
੬. ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧੨. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮਿਚ੍ਛਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ…ਪੇ॰… ਮਿਚ੍ਛਾવਾਚਾ… ਮਿਚ੍ਛਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ… ਮਿਚ੍ਛਾਆਜੀવਾ… ਮਿਚ੍ਛਾવਾਯਾਮਾ… ਮਿਚ੍ਛਾਸਤਿਨੋ … ਮਿਚ੍ਛਾਸਮਾਧਿਨੋ ਮਿਚ੍ਛਾਸਮਾਧੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾ… ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ… ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવਾ… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮਾ… ਸਮ੍ਮਾਸਤਿਨੋ… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਨੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਛਟ੍ਠਂ।
੭. ਦਸਙ੍ਗਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧੩. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਧਾਤੁਸੋવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ। ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮਿਚ੍ਛਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ…ਪੇ॰… ਮਿਚ੍ਛਾવਾਚਾ… ਮਿਚ੍ਛਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ… ਮਿਚ੍ਛਾਆਜੀવਾ… ਮਿਚ੍ਛਾવਾਯਾਮਾ… ਮਿਚ੍ਛਾਸਤਿਨੋ … ਮਿਚ੍ਛਾਸਮਾਧਿਨੋ ਮਿਚ੍ਛਾਸਮਾਧੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮਿਚ੍ਛਾਞਾਣਿਨੋ ਮਿਚ੍ਛਾਞਾਣੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਮਿਚ੍ਛਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਨੋ ਮਿਚ੍ਛਾવਿਮੁਤ੍ਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾ… ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ… ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવਾ… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮਾ… ਸਮ੍ਮਾਸਤਿਨੋ… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਨੋ… ਸਮ੍ਮਾਞਾਣਿਨੋ ਸਮ੍ਮਾਞਾਣੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤਿ; ਸਮ੍ਮਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਨੋ ਸਮ੍ਮਾવਿਮੁਤ੍ਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਸਤ੍ਤਮਂ।
ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾਨਂ ਉਦ੍ਦਾਨਂ –
ਅਸਮਾਹਿਤਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲਂ, ਪਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਚ।
ਸਤ੍ਤ ਕਮ੍ਮਪਥਾ વੁਤ੍ਤਾ, ਦਸਕਮ੍ਮਪਥੇਨ ਚ।
ਛਟ੍ਠਂ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ વੁਤ੍ਤੋ, ਦਸਙ੍ਗੇਨ ਚ ਸਤ੍ਤਮਂ॥
ਕਮ੍ਮਪਥવਗ੍ਗੋ ਤਤਿਯੋ।
੪. ਚਤੁਤ੍ਥવਗ੍ਗੋ
੧. ਚਤੁਧਾਤੁਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧੪. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ…ਪੇ॰… ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ ਇਮਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਯੋ। ਕਤਮਾ ਚਤਸ੍ਸੋ? ਪਥવੀਧਾਤੁ, ਆਪੋਧਾਤੁ, ਤੇਜੋਧਾਤੁ, વਾਯੋਧਾਤੁ – ਇਮਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਧਾਤੁਯੋ’’ਤਿ। ਪਠਮਂ।
੨. ਪੁਬ੍ਬੇਸਮ੍ਬੋਧਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧੫. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇવ ਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮ੍ਬੋਧਾ ਅਨਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਸਤੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ, ਕੋ ਆਦੀਨવੋ, ਕਿਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ; ਕੋ ਆਪੋਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ, ਕੋ ਆਦੀਨવੋ, ਕਿਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ; ਕੋ ਤੇਜੋਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ, ਕੋ ਆਦੀਨવੋ, ਕਿਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ; ਕੋ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ, ਕੋ ਆਦੀਨવੋ, ਕਿਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣ’’’ਨ੍ਤਿ?
‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਯਂ ਖੋ ਪਥવੀਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ, ਅਯਂ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ; ਯਂ ਯਾ (ਸੀ॰) ਪਥવੀਧਾਤੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਦੁਕ੍ਖਾ વਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਾ, ਅਯਂ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਆਦੀਨવੋ; ਯੋ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਛਨ੍ਦਰਾਗવਿਨਯੋ ਛਨ੍ਦਰਾਗਪ੍ਪਹਾਨਂ, ਇਦਂ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ। ਯਂ ਆਪੋਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ…ਪੇ॰… ਯਂ ਤੇਜੋਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ…ਪੇ॰… ਯਂ વਾਯੋਧਾਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ, ਅਯਂ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ; ਯਂ વਾਯੋਧਾਤੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਦੁਕ੍ਖਾ વਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਾ, ਅਯਂ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਆਦੀਨવੋ; ਯੋ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਛਨ੍ਦਰਾਗવਿਨਯੋ ਛਨ੍ਦਰਾਗਪ੍ਪਹਾਨਂ, ਇਦਂ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ’’’।
‘‘ਯਾવਕੀવਞ੍ਚਾਹਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਾਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਾਤੂਨਂ ਏવਂ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਤੋ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਨੇવ ਤਾવਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਦੇવਕੇ ਲੋਕੇ ਸਮਾਰਕੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰) ਪਚ੍ਚਞ੍ਞਾਸਿਂ।
‘‘ਯਤੋ ਚ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਾਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਾਤੂਨਂ ਏવਂ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਤੋ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਅਥਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਦੇવਕੇ ਲੋਕੇ ਸਮਾਰਕੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਪਚ੍ਚਞ੍ਞਾਸਿਂ। ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਮੇ ਦਸ੍ਸਨਂ ਉਦਪਾਦਿ – ‘ਅਕੁਪ੍ਪਾ ਮੇ વਿਮੁਤ੍ਤਿ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿ (ਸੀ॰ ਪੀ॰ ਕ॰), ਅਯਮਨ੍ਤਿਮਾ ਜਾਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਦਾਨਿ ਪੁਨਬ੍ਭવੋ’’’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ।
੩. ਅਚਰਿਂਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧੬. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸ੍ਸਾਦਪਰਿਯੇਸਨਂ ਅਚਰਿਂ, ਯੋ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਤਦਜ੍ਝਗਮਂ, ਯਾવਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਯ ਮੇ ਸੋ ਸੁਦਿਟ੍ਠੋ। ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਦੀਨવਪਰਿਯੇਸਨਂ ਅਚਰਿਂ, ਯੋ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਆਦੀਨવੋ ਤਦਜ੍ਝਗਮਂ , ਯਾવਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਆਦੀਨવੋ ਪਞ੍ਞਾਯ ਮੇ ਸੋ ਸੁਦਿਟ੍ਠੋ। ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਸ੍ਸਰਣਪਰਿਯੇਸਨਂ ਅਚਰਿਂ, ਯਂ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਤਦਜ੍ਝਗਮਂ, ਯਾવਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਮੇ ਤਂ ਸੁਦਿਟ੍ਠਂ’’।
‘‘ਆਪੋਧਾਤੁਯਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ…ਪੇ॰… ਤੇਜੋਧਾਤੁਯਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ… વਾਯੋਧਾਤੁਯਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸ੍ਸਾਦਪਰਿਯੇਸਨਂ ਅਚਰਿਂ, ਯੋ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਤਦਜ੍ਝਗਮਂ, ਯਾવਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਯ ਮੇ ਸੋ ਸੁਦਿਟ੍ਠੋ। વਾਯੋਧਾਤੁਯਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਦੀਨવਪਰਿਯੇਸਨਂ ਅਚਰਿਂ, ਯੋ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਆਦੀਨવੋ ਤਦਜ੍ਝਗਮਂ, ਯਾવਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਆਦੀਨવੋ ਪਞ੍ਞਾਯ ਮੇ ਸੋ ਸੁਦਿਟ੍ਠੋ। વਾਯੋਧਾਤੁਯਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਸ੍ਸਰਣਪਰਿਯੇਸਨਂ ਅਚਰਿਂ, ਯਂ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਤਦਜ੍ਝਗਮਂ, ਯਾવਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਮੇ ਤਂ ਸੁਦਿਟ੍ਠਂ।
‘‘ਯਾવਕੀવਞ੍ਚਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਾਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਾਤੂਨਂ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਤੋ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਨੇવ ਤਾવਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਦੇવਕੇ ਲੋਕੇ ਸਮਾਰਕੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਪਚ੍ਚਞ੍ਞਾਸਿਂ।
‘‘ਯਤੋ ਚ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਾਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਾਤੂਨਂ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਤੋ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਅਥਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਦੇવਕੇ ਲੋਕੇ ਸਮਾਰਕੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਪਚ੍ਚਞ੍ਞਾਸਿਂ। ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਮੇ ਦਸ੍ਸਨਂ ਉਦਪਾਦਿ – ‘ਅਕੁਪ੍ਪਾ ਮੇ વਿਮੁਤ੍ਤਿ, ਅਯਮਨ੍ਤਿਮਾ ਜਾਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਦਾਨਿ ਪੁਨਬ੍ਭવੋ’’’ਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
੪. ਨੋਚੇਦਂਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧੭. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਨੋ ਚੇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਨਯਿਦਂ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਸਾਰਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ । ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਸਾਰਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਆਦੀਨવੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਨਯਿਦਂ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਆਦੀਨવੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਨਯਿਦਂ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਨੋ ਚੇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਪੋਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਨੋ ਚੇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੇਜੋਧਾਤੁਯਾ…ਪੇ॰… ਨੋ ਚੇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਨਯਿਦਂ ਸਤ੍ਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਸਾਰਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤ੍ਥਿ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਅਸ੍ਸਾਦੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਸਾਰਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਆਦੀਨવੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਨਯਿਦਂ ਸਤ੍ਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤ੍ਥਿ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਆਦੀਨવੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਨਯਿਦਂ ਸਤ੍ਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤ੍ਥਿ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਰਨ੍ਤਿ।
‘‘ਯਾવਕੀવਞ੍ਚਿਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਇਮਾਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਾਤੂਨਂ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਤੋ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਂਸੁ, ਨੇવ ਤਾવਿਮੇ ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਦੇવਕਾ ਲੋਕਾ ਸਮਾਰਕਾ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ਨਿਸ੍ਸਟਾ વਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ વਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤਾ વਿਮਰਿਯਾਦਿਕਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਿਂਸੁ।
‘‘ਯਤੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਇਮਾਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਾਤੂਨਂ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਤੋ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਂਸੁ, ਅਥ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਸਦੇવਕਾ ਲੋਕਾ ਸਮਾਰਕਾ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ਨਿਸ੍ਸਟਾ વਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ વਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤਾ વਿਮਰਿਯਾਦਿਕਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
੫. ਏਕਨ੍ਤਦੁਕ੍ਖਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧੮. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਪਥવੀਧਾਤੁ ਚੇ ਚ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰) ਹਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਨ੍ਤਦੁਕ੍ਖਾ ਅਭવਿਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਤਿਤਾ ਦੁਕ੍ਖਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਅਨવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਸੁਖੇਨ, ਨਯਿਦਂ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਸਾਰਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਥવੀਧਾਤੁ ਸੁਖਾ ਸੁਖਾਨੁਪਤਿਤਾ ਸੁਖਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਅਨવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਸਾਰਜ੍ਜਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਆਪੋਧਾਤੁ ਚੇ ਹਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ…ਪੇ॰… ਤੇਜੋਧਾਤੁ ਚੇ ਹਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ… વਾਯੋਧਾਤੁ ਚੇ ਹਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਨ੍ਤਦੁਕ੍ਖਾ ਅਭવਿਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਤਿਤਾ ਦੁਕ੍ਖਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਅਨવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਸੁਖੇਨ, ਨਯਿਦਂ ਸਤ੍ਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਸਾਰਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਾਯੋਧਾਤੁ ਸੁਖਾ ਸੁਖਾਨੁਪਤਿਤਾ ਸੁਖਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਅਨવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਸਾਰਜ੍ਜਨ੍ਤਿ।
‘‘ਪਥવੀਧਾਤੁ ਚੇ ਹਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਾ ਅਭવਿਸ੍ਸ ਸੁਖਾਨੁਪਤਿਤਾ ਸੁਖਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਅਨવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖੇਨ, ਨਯਿਦਂ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਥવੀਧਾਤੁ ਦੁਕ੍ਖਾ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਤਿਤਾ ਦੁਕ੍ਖਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਅਨવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਸੁਖੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ।
‘‘ਆਪੋਧਾਤੁ ਚੇ ਹਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ…ਪੇ॰… ਤੇਜੋਧਾਤੁ ਚੇ ਹਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ… વਾਯੋਧਾਤੁ ਚੇ ਹਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਾ ਅਭવਿਸ੍ਸ ਸੁਖਾਨੁਪਤਿਤਾ ਸੁਖਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਅਨવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖੇਨ, ਨਯਿਦਂ ਸਤ੍ਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਾਯੋਧਾਤੁ ਦੁਕ੍ਖਾ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਤਿਤਾ ਦੁਕ੍ਖਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਅਨવਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਸੁਖੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
੬. ਅਭਿਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧੯. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਥવੀਧਾਤੁਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਸੋ ਅਭਿਨਨ੍ਦਤਿ। ਯੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਤਿ, ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤੋ ਸੋ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ। ਯੋ ਆਪੋਧਾਤੁਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਤਿ…ਪੇ॰… ਯੋ ਤੇਜੋਧਾਤੁਂ… ਯੋ વਾਯੋਧਾਤੁਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਸੋ ਅਭਿਨਨ੍ਦਤਿ। ਯੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਤਿ, ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤੋ ਸੋ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ’’।
‘‘ਯੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਥવੀਧਾਤੁਂ ਨਾਭਿਨਨ੍ਦਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਸੋ ਨਾਭਿਨਨ੍ਦਤਿ। ਯੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਾਭਿਨਨ੍ਦਤਿ, ਪਰਿਮੁਤ੍ਤੋ ਸੋ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ। ਯੋ ਆਪੋਧਾਤੁਂ…ਪੇ॰… ਯੋ ਤੇਜੋਧਾਤੁਂ… ਯੋ વਾਯੋਧਾਤੁਂ ਨਾਭਿਨਨ੍ਦਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਸੋ ਨਾਭਿਨਨ੍ਦਤਿ। ਯੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਾਭਿਨਨ੍ਦਤਿ, ਪਰਿਮੁਤ੍ਤੋ ਸੋ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮੀ’’ਤਿ। ਛਟ੍ਠਂ।
੭. ਉਪ੍ਪਾਦਸੁਤ੍ਤਂ
੧੨੦. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਠਿਤਿ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਪਾਤੁਭਾવੋ, ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸੇਸੋ ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਰੋਗਾਨਂ ਠਿਤਿ ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਪਾਤੁਭਾવੋ। ਯੋ ਆਪੋਧਾਤੁਯਾ…ਪੇ॰… ਯੋ ਤੇਜੋਧਾਤੁਯਾ… ਯੋ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਠਿਤਿ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਪਾਤੁਭਾવੋ, ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸੇਸੋ ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਰੋਗਾਨਂ ਠਿਤਿ ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਪਾਤੁਭਾવੋ’’।
‘‘ਯੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਥવੀਧਾਤੁਯਾ ਨਿਰੋਧੋ વੂਪਸਮੋ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮੋ, ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸੇਸੋ ਨਿਰੋਧੋ ਰੋਗਾਨਂ વੂਪਸਮੋ ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮੋ। ਯੋ ਆਪੋਧਾਤੁਯਾ…ਪੇ॰… ਯੋ ਤੇਜੋਧਾਤੁਯਾ… ਯੋ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਰੋਧੋ વੂਪਸਮੋ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮੋ, ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸੇਸੋ ਨਿਰੋਧੋ ਰੋਗਾਨਂ વੂਪਸਮੋ ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮੋ’’ਤਿ। ਸਤ੍ਤਮਂ।
੮. ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸੁਤ੍ਤਂ
੧੨੧. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ ਇਮਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਯੋ। ਕਤਮਾ ਚਤਸ੍ਸੋ? ਪਥવੀਧਾਤੁ, ਆਪੋਧਾਤੁ, ਤੇਜੋਧਾਤੁ, વਾਯੋਧਾਤੁ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਇਮਾਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਾਤੂਨਂ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਨ ਮੇ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਸਮਣੇਸੁ વਾ ਸਮਣਸਮ੍ਮਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਮ੍ਮਤਾ; ਨ ਚ ਪਨ ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ਸਾਮਞ੍ਞਤ੍ਥਂ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਤ੍ਥਂ વਾ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਯੇ ਚ ਖੋ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਇਮਾਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਾਤੂਨਂ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ , ਤੇ ਚ ਖੋ ਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਸਮਣੇਸੁ ਚੇવ ਸਮਣਸਮ੍ਮਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਮ੍ਮਤਾ; ਤੇ ਚ ਪਨਾਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ਸਾਮਞ੍ਞਤ੍ਥਞ੍ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਤ੍ਥਞ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
੯. ਦੁਤਿਯਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸੁਤ੍ਤਂ
੧੨੨. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ ਇਮਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਾਤੁਯੋ। ਕਤਮਾ ਚਤਸ੍ਸੋ? ਪਥવੀਧਾਤੁ, ਆਪੋਧਾਤੁ, ਤੇਜੋਧਾਤੁ, વਾਯੋਧਾਤੁ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਇਮਾਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਾਤੂਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਨવਮਂ।
੧੦. ਤਤਿਯਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸੁਤ੍ਤਂ
੧੨੩. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਪਥવੀਧਾਤੁਸਮੁਦਯਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਪਥવੀਧਾਤੁਨਿਰੋਧਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਪਥવੀਧਾਤੁਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਆਪੋਧਾਤੁਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ… ਤੇਜੋਧਾਤੁਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ… વਾਯੋਧਾਤੁਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વਾਯੋਧਾਤੁਸਮੁਦਯਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વਾਯੋਧਾਤੁਨਿਰੋਧਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વਾਯੋਧਾਤੁਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਨ ਮੇ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਸਮਣੇਸੁ વਾ ਸਮਣਸਮ੍ਮਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਮ੍ਮਤਾ; ਨ ਚ ਪਨ ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ਸਾਮਞ੍ਞਤ੍ਥਂ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਤ੍ਥਂ વਾ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤਿ’’।
‘‘ਯੇ ਚ ਖੋ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਪਥવੀਧਾਤੁਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਪਥવੀਧਾਤੁਸਮੁਦਯਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਪਥવੀਧਾਤੁਨਿਰੋਧਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਪਥવੀਧਾਤੁਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ… ਯੇ ਚ ਖੋ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ…ਪੇ॰… ਆਪੋਧਾਤੁਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ… ਤੇਜੋਧਾਤੁਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ… વਾਯੋਧਾਤੁਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વਾਯੋਧਾਤੁਸਮੁਦਯਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વਾਯੋਧਾਤੁਨਿਰੋਧਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વਾਯੋਧਾਤੁਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਚ ਖੋ ਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਸਮਣੇਸੁ ਚੇવ ਸਮਣਸਮ੍ਮਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਮ੍ਮਤਾ; ਤੇ ਚ ਪਨਾਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ਸਾਮਞ੍ਞਤ੍ਥਞ੍ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਤ੍ਥਞ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਦਸਮਂ।
ਚਤੁਤ੍ਥੋ વਗ੍ਗੋ।
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
ਚਤਸ੍ਸੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਚਰਿਂ, ਨੋਚੇਦਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਚ।
ਅਭਿਨਨ੍ਦਞ੍ਚ ਉਪ੍ਪਾਦੋ, ਤਯੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿ॥
ਧਾਤੁਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਸਮਤ੍ਤਂ।