੪. ਸਮਚਿਤ੍ਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ
੩੩. ਚਤੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਭੂਮੀਤਿ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠਾਨਂ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਭੂਮਿਯਮ੍ਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਅਕਤਞ੍ਞੂਤਿ ਕਤਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਅਕਤવੇਦੀਤਿ ਕਤਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍વਾ ਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਉਪਞ੍ਞਾਤਨ੍ਤਿ વਣ੍ਣਿਤਂ ਥੋਮਿਤਂ ਪਸਤ੍ਥਂ। ਯਦਿਦਨ੍ਤਿ ਯਾ ਅਯਂ। ਅਕਤਞ੍ਞੁਤਾ ਅਕਤવੇਦਿਤਾਤਿ ਪਰੇਨ ਕਤਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਸ੍ਸ ਅਜਾਨਨਞ੍ਚੇવ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍વਾ ਅਜਾਨਨਞ੍ਚ। ਕੇવਲਾਤਿ ਸਕਲਾ। ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇਪਿ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
੩੪. ਦੁਤਿਯੇ ਮਾਤੁ ਚ ਪਿਤੁ ਚਾਤਿ ਜਨਕਮਾਤੁ ਚ ਜਨਕਪਿਤੁ ਚ। ਏਕੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਂਸੇਨ ਮਾਤਰਂ ਪਰਿਹਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਅਂਸਕੂਟੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਮਾਤਰਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗੇਯ੍ਯ। ਏਕੇਨ ਅਂਸੇਨ ਪਿਤਰਂ ਪਰਿਹਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਅਂਸਕੂਟੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪਿਤਰਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗੇਯ੍ਯ। વਸ੍ਸਸਤਾਯੁਕੋ વਸ੍ਸਸਤਜੀવੀਤਿ વਸ੍ਸਸਤਾਯੁਕਕਾਲੇ ਜਾਤੋ ਸਕਲਂ વਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀવਨ੍ਤੋ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਸਚੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ‘‘ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਪਟਿਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਦਕ੍ਖਿਣੇ ਅਂਸਕੂਟੇ ਮਾਤਰਂ, વਾਮੇ ਪਿਤਰਂ ਸੋ ਚ ਨੇਸਂ ਉਚ੍ਛਾਦਨਪਰਿਮਦ੍ਦਨਨ੍ਹਾਪਨਸਮ੍ਬਾਹਨੇਨਾਤਿ ਸੋ ਚ ਪੁਤ੍ਤੋ ਨੇਸਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਅਂਸਕੂਟੇਸੁ ਠਿਤਾਨਂਯੇવ ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਪਟਿવਿਨੋਦਨਤ੍ਥਂ ਸੁਗਨ੍ਧਕਰਣੇਨ ਉਚ੍ਛਾਦਨੇਨ, ਪਰਿਸ੍ਸਮવਿਨੋਦਨਤ੍ਥਂ ਹਤ੍ਥਪਰਿਮਦ੍ਦਨੇਨ, ਸੀਤੁਣ੍ਹਕਾਲੇ ਚ ਉਣ੍ਹੋਦਕਸੀਤੋਦਕਨ੍ਹਾਪਨੇਨ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਾਦੀਨਂ ਆਕਡ੍ਢਨਪਰਿਕਡ੍ਢਨਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸਮ੍ਬਾਹਨੇਨ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਤੇ ਚ ਤਤ੍ਥੇવਾਤਿ ਤੇ ਚ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਤਤ੍ਥੇવ ਤਸ੍ਸ ਅਂਸਕੂਟੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾવ ਮੁਤ੍ਤਕਰੀਸਂ ਚਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਨਤ੍વੇવ , ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏવਮ੍ਪਿ ਨਤ੍વੇવ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਕਤਂ વਾ ਹੋਤਿ ਪਟਿਕਤਂ વਾ।
ਇਸ੍ਸਰਾਧਿਪਚ੍ਚੇ ਰਜ੍ਜੇਤਿ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਰਜ੍ਜਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇવਮਾਹ। ਆਪਾਦਕਾਤਿ વਡ੍ਢਕਾ ਅਨੁਪਾਲਕਾ। ਪੁਤ੍ਤਾ ਹਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ વਡ੍ਢਿਤਾ ਚੇવ ਅਨੁਪਾਲਿਤਾ ਚ। ਪੋਸਕਾਤਿ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਹਦਯਲੋਹਿਤਂ ਪਾਯੇਤ੍વਾ ਪੋਸਕਾ। ਪੁਤ੍ਤਾ ਹਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਪੁਟ੍ਠਾ ਭਤਾ ਅਨ੍ਨਪਾਨਾਦੀਹਿ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਾ। ਇਮਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਤਾਰੋਤਿ ਸਚੇ ਹਿ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਜਾਤਦਿવਸੇਯੇવ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਾਦੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਰਞ੍ਞੇ વਾ ਨਦਿਯਂ વਾ ਪਪਾਤੇ વਾ ਖਿਪੇਯ੍ਯੁਂ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਇਟ੍ਠਾਨਿਟ੍ਠਾਰਮ੍ਮਣਂ ਨ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ। ਏવਂ ਅਕਤ੍વਾ ਆਪਾਦਿਤਤ੍ਤਾ ਸਮਾਦਪੇਤੀਤਿ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤਿ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਸਦ੍ਧਾਸੀਲਚਾਗਪਞ੍ਞਾ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਿਸ੍ਸਕਾ ਕਥਿਤਾ। ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸਦਿਸੋવ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ ਨਾਮਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
੩੫. ਤਤਿਯੇ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮੀਤਿ ਸੋ ਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਸਮਣੋ ਕਿਰ ਗੋਤਮੋ ਕਥਿਤਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਿ, ਪੁਚ੍ਛਾਯਸ੍ਸ વਿਰਜ੍ਝਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਅਹਮਸ੍ਸ વਿਰਜ੍ਝਨਪਞ੍ਹਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਣੀਤਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਗਬ੍ਭਦ੍વਾਰਂ ਪਿਦਹਿਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਚਿਨ੍ਤੇਤੁਂ ਆਰਭਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਮਹਾਸਦ੍ਦੋ વਤ੍ਤਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਏਕਗ੍ਗਂ ਹੋਤਿ, ਭੂਮਿਘਰਂ ਕਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭੂਮਿਘਰਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ – ‘‘ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਏવਂ ਕਥੇਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਏવਂ ਕਥੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਏਕਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ ਏਕਂ ਕਿਂવਾਦੀਤਿ ਕਿਂਲਦ੍ਧਿਕੋ। ਕਿਮਕ੍ਖਾਯੀਤਿ ਕਿਂ ਨਾਮ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਂ ਅਕ੍ਖਾਯੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਚਤੂਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਪਞ੍ਹਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ ‘‘ਦਿਟ੍ਠੋ ਮੇ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਪਰਾਜਯਪਞ੍ਹੋ’’ਤਿ ਮਾਨਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਆਗਤਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ਏਕਪਦੇਨੇવ ਤਂ ਪਞ੍ਹਂ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਕਿਰਿਯવਾਦੀ ਚਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਅਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਾਨਂ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਆਯਾਚਨ੍ਤੋ ਯਥਾਕਥਂ ਪਨਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવਾਤਿ।
੩੬. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਾ વੁਚ੍ਚਤਿ ਦਾਨਂ, ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਯੁਤ੍ਤਾ ਕਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਸੇਖੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਤ੍ਤ ਸੇਕ੍ਖੇ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਸੀਲવਨ੍ਤਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋਪਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੇਨੇવ ਆਹੁਨੇਯ੍ਯਾ ਯਜਮਾਨਾਨਂ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਦਾਨਂ ਦਦਨ੍ਤਾਨਂ ਆਹੁਨਸ੍ਸ ਅਰਹਾ ਦਾਨਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਖੇਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਤ੍ਥੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾ, ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ વਿਰੁਹਨਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
੩੭. ਪਞ੍ਚਮੇ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇਤਿ ਸਾવਤ੍ਥਿਤੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਾਭਾਗੇ ਆਰਾਮੇ। ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਪਾਸਾਦੇਤਿ વਿਸਾਖਾਯ ਉਪਾਸਿਕਾਯ ਪਾਸਾਦੇ। ਸਾ ਹਿ ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਮਾਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾਪਿ, ਸਬ੍ਬਜੇਟ੍ਠਕਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਯ੍ਯਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋવ ਸਮਾਨਨਾਮਕਤ੍ਤਾਪਿ ਮਿਗਾਰਮਾਤਾਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਾਯ ਕਾਰਿਤੋ ਸਹਸ੍ਸਗਬ੍ਭੋ ਪਾਸਾਦੋ ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਪਾਸਾਦੋ ਨਾਮ। ਥੇਰੋ ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਸਾਦੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ।
ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸੀਤਿ ਕਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ? ਕਾਨਿਚਿ ਹਿ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤੇ ਭਾਸਿਤਾਨਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਕਾਨਿਚਿ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤੇ, ਕਾਨਿਚਿ ਪੁਰਿਮਯਾਮੇ, ਕਾਨਿਚਿ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ, ਕਾਨਿਚਿ ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮੇ। ਇਦਂ ਪਨ ਸਮਚਿਤ੍ਤਪਟਿਪਦਾਸੁਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤੇ ਭਾਸਿਤਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ।
ਨ ਕੇવਲਂ ਚੇਤਂ ਥੇਰੇਨੇવ ਭਾਸਿਤਂ, ਤਥਾਗਤੇਨਾਪਿ ਭਾਸਿਤਂ। ਕਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾਤਿ? વਿਸਾਖਾਯ ਰਤਨਪਾਸਾਦੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ। ਤਥਾਗਤੋ ਹਿ ਪਠਮਬੋਧਿਯਂ વੀਸਤਿ વਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨਿਬਦ੍ਧવਾਸੋ ਹੁਤ੍વਾ ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਫਾਸੁਕਂ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੇવ ਗਨ੍ਤ੍વਾ વਸਿ। ਪਠਮਂ ਅਨ੍ਤੋવਸ੍ਸਞ੍ਹਿ ਇਸਿਪਤਨੇ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਕੋਟਿਯੋ ਅਮਤਪਾਨਂ ਪਾਯੇਤ੍વਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਇਸਿਪਤਨੇ વਸਿ। ਦੁਤਿਯਂ ਅਨ੍ਤੋવਸ੍ਸਂ ਰਾਜਗਹਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વੇਲ਼ੁવਨੇ, ਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਾਨਿਪਿ ਤਤ੍ਥੇવ, ਪਞ੍ਚਮਂ ਅਨ੍ਤੋવਸ੍ਸਂ વੇਸਾਲਿਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਾવਨੇ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਯਂ, ਛਟ੍ਠਂ ਅਨ੍ਤੋવਸ੍ਸਂ ਮਕੁਲਪਬ੍ਬਤੇ, ਸਤ੍ਤਮਂ ਤਾવਤਿਂਸਭવਨੇ, ਅਟ੍ਠਮਂ ਭਗ੍ਗੇ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਭੇਸਕਲ਼ਾવਨੇ, ਨવਮਂ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ, ਦਸਮਂ ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕੇ વਨਸਣ੍ਡੇ, ਏਕਾਦਸਮਂ ਨਾਲਾਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੇ, ਦ੍વਾਦਸਮਂ વੇਰਞ੍ਜਾਯਂ, ਤੇਰਸਮਂ ਚਾਲਿਯਪਬ੍ਬਤੇ, ਚੁਦ੍ਦਸਮਂ ਜੇਤવਨੇ, ਪਞ੍ਚਦਸਮਂ ਕਪਿਲવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ, ਸੋਲ਼ਸਮਂ ਆਲ਼વਕਂ ਦਮੇਤ੍વਾ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਮਤਪਾਨਂ ਪਾਯੇਤ੍વਾ ਆਲ਼વਿਯਂ, ਸਤ੍ਤਰਸਮਂ ਰਾਜਗਹੇਯੇવ, ਅਟ੍ਠਾਰਸਮਂ ਚਾਲਿਯਪਬ੍ਬਤੇਯੇવ, ਤਥਾ ਏਕੂਨવੀਸਤਿਮਂ, વੀਸਤਿਮਂ ਪਨ ਅਨ੍ਤੋવਸ੍ਸਂ ਰਾਜਗਹਂਯੇવ
ਤਤੋ
ਤਤੋ ‘‘ਕਸ੍ਮਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਲੇ ਅਭਿਸਮਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ’’ਤਿ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਮਯਿ ਨੁ ਖੋ ਕਥੇਨ੍ਤੇ ਅਭਿਸਮਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਾવਕੇ ਕਥੇਨ੍ਤੇ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇ ਕਥੇਨ੍ਤੇ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਦ੍ਦਸ। ਤਤੋ ‘‘ਕਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਕਥੇਨ੍ਤੇ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ‘‘વਿਸਾਖਾਯ ਰਤਨਪਾਸਾਦੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ’’ਤਿ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਨਾਮ ਤਯੋ ਸਾવਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਗ੍ਗਸਾવਕਾਨਂ ਏਕੋ। ਤੇਸੁ ਅਜ੍ਜ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਾવਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਦ੍ਦਸ। ਦਿਸ੍વਾ ਪਾਤੋવ ਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿવਤ੍ਥਨਿવਾਸਨੋ
ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਤਯਾ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮਂ ਗਨ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਤવ ਚ ਪਰਿਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿવਾਰੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਪਰਿવੁਤੋ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਏਤੇਨੇવ ਨਿਯਾਮੇਨ ਅਸੀਤਿ ਮਹਾਸਾવਕੇ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮਮੇવ ਪੇਸੇਤ੍વਾ ਸਯਂ ਏਕੇਨ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨੇવ ਸਦ੍ਧਿਂ ਜੇਤવਨਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋਪਿ વਿਹਾਰੇ ਸਤ੍ਥੁ વਤ੍ਤਂ
ਤਂ ਦਿવਸਞ੍ਹਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਪਰਿਸਾ ਥੇਰਸ੍ਸੇવ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੋਤੁਕਾਮਾ ਅਹੇਸੁਂ। ਕੋਸਲਮਹਾਰਾਜਾਪਿ ਬਲਕਾਯੇਨ ਪਰਿવੁਤੋ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮਮੇવ ਗਤੋ। ਤਥਾ ਪਞ੍ਚਸਤਉਪਾਸਕਪਰਿવਾਰੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ। વਿਸਾਖਾ ਪਨ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾ ਦ੍વੀਹਿ ਜਙ੍ਘਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਰਿવੁਤੋ ਅਗਮਾਸਿ। ਸਤ੍ਤਪਣ੍ਣਾਸਾਯ ਕੁਲਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ વਸਨਟ੍ਠਾਨੇ ਸਾવਤ੍ਥਿਨਗਰੇ ਗੇਹਪਾਲਕਦਾਰਕੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸੇਸਜਨੋ ਗਨ੍ਧਚੁਣ੍ਣਮਾਲਾਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮਮੇવ ਅਗਮਾਸਿ। ਚਤੂਸੁ ਦ੍વਾਰਗਾਮੇਸੁ ਗਾવੁਤਅਡ੍ਢਯੋਜਨਯੋਜਨਪਰਮਟ੍ਠਾਨੇ ਸਬ੍ਬੇਯੇવ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਗਨ੍ਧਚੁਣ੍ਣਮਾਲਾਦਿਹਤ੍ਥਾ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮਮੇવ ਅਗਮਂਸੁ। ਸਕਲવਿਹਾਰੋ ਮਿਸ੍ਸਕਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਅਭਿਕਿਣ੍ਣੋ વਿਯ ਅਹੋਸਿ।
ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਖੋ વਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ વਿਹਾਰਪਰਿવੇਣੇ ਅਙ੍ਗਣਟ੍ਠਾਨੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਭਿਕ੍ਖੂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪਯਿਂਸੁ। ਥੇਰੋ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਉਪਟ੍ਠਾਕਤ੍ਥੇਰੇਨ વਤ੍ਤੇ ਕਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਓવਾਦਂ ਕਤ੍વਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ
ਏવਂ ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿ। ਆવੁਸੋਤਿ ਹਿ ਅવਤ੍વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿ વਚਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਲਾਪੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਅਯਂ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਦਸਬਲੇਨ ਸਮਾਨਂ ਆਲਪਨਂ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥੁ ਗਾਰવવਸੇਨ ਸਾવਕਾਲਾਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ, ‘‘ਆવੁਸੋ ਏਤਦવੋਚਾਤਿ ਏਤਂ ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚ, ਆવੁਸੋ, ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਪਦਂ ਅવੋਚ।
ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਰਤਨਪਾਸਾਦੇ ਅਧਿવਤ੍ਥੋ ਏਕੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਸੋ ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ વਾ ਸਾવਕੇਹਿ વਾ ਦੇਸਨਾਯ ਆਰਦ੍ਧਮਤ੍ਤਾਯਯੇવ ਜਾਨਾਤਿ – ‘‘ਅਯਂ ਦੇਸਨਾ ਉਤ੍ਤਾਨਿਕਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਂ ਗਮ੍ਭੀਰਾ। ਅਯਂ ਝਾਨਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਂ વਿਪਸ੍ਸਨਾਨਿਸ੍ਸਿਤਾ। ਅਯਂ ਮਗ੍ਗਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਅਯਂ ਫਲਨਿਸ੍ਸਿਤਾ, ਅਯਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨਿਸ੍ਸਿਤਾ’’ਤਿ। ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਦਿવਸੇ ਥੇਰੇਨ ਦੇਸਨਾਯ
ਦੇવਰਾਜੇਨ ਸਾਧੁਕਾਰੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਪਰਿવਾਰਕਪਾਸਾਦਸਹਸ੍ਸੇ ਅਧਿવਤ੍ਥਾ ਦੇવਤਾ ਸਬ੍ਬਾવ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਅਦਂਸੁ। ਤਾਸਂ ਸਾਧੁਕਾਰਸਦ੍ਦੇਨ ਸਬ੍ਬਾ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ વਸਨਦੇવਤਾ, ਤਾਸਂ ਸਦ੍ਦੇਨ ਗਾવੁਤਮਤ੍ਤੇ ਦੇવਤਾ, ਤਤੋ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨੇ ਯੋਜਨੇਤਿ ਏਤੇਨੁਪਾਯੇਨ ਏਕਚਕ੍ਕવਾਲ਼ੇ, ਦ੍વੀਸੁ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ੇਸੁ, ਤੀਸੁ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ੇਸੂਤਿ ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕવਾਲ਼ੇਸੁ ਦੇવਤਾ ਸਾਧੁਕਾਰਮਦਂਸੁ। ਤਾਸਂ ਸਾਧੁਕਾਰਸਦ੍ਦੇਨ ਪਥવਿਟ੍ਠਕਨਾਗਾ ਚ ਆਕਾਸਟ੍ਠਕਦੇવਤਾ ਚ। ਤਤੋ ਅਬ੍ਭવਲਾਹਕਾ, ਉਣ੍ਹવਲਾਹਕਾ, ਸੀਤવਲਾਹਕਾ, વਸ੍ਸવਲਾਹਕਾ, ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ, ਤਾવਤਿਂਸਾ ਦੇવਤਾ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਰਾਜਾ, ਯਾਮਾ ਦੇવਤਾ, ਸੁਯਾਮੋ ਦੇવਰਾਜਾ
ਤਤੋ ਖੀਣਾਸવਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ – ‘‘ਮਹਾ વਤਾਯਂ ਸਾਧੁਕਾਰਸਦ੍ਦੋ, ਪਥવਿਤਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾવ ਅਕਨਿਟ੍ਠਲੋਕਂ ਆਗਤੋ, ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਨੁ ਖੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਆવਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ
ਅਥਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਮਹਨ੍ਤਂ વਤਿਦਂ ਹਲਾਹਲਂ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆવਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕવਾਲ਼ੇ ਠਿਤਾਨਂ ਦੇવਤਾਨਂ ਏਕਚਕ੍ਕવਾਲ਼ੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਭਾવਂ ਅਦ੍ਦਸ। ਅਥ ਯਸ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਰਿਸਪਰਿਮਾਣੇਨੇવ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚੇવ ਸਦ੍ਦਞ੍ਚ ਸਾવੇਨ੍ਤਿ। ਸਾવਕਾਨਂ ਪਨ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਥੇਰੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ વੁਟ੍ਠਾਯ ਮਹਗ੍ਗਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ – ‘‘ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਪਰਿਯਨ੍ਤਾ ਪਰਿਸਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਮਂ ਪਸ੍ਸਤੁ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਮੇ ਦੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਾਤੂ’’ਤਿ। ਅਧਿਟ੍ਠਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦਕ੍ਖਿਣਜਾਣੁਪਸ੍ਸੇ ਚ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਮੁਖવਟ੍ਟਿਯਞ੍ਚ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ‘‘ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਨਾਮ ਕੀਦਿਸੋ ਦੀਘੋ ਰਸ੍ਸੋ ਸਾਮੋ ਓਦਾਤੋ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਕਾਰਣਂ ਨਾਹੋਸਿ, ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਅਭਿਮੁਖੇਯੇવ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ, ਨਭਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤਚਨ੍ਦੋ વਿਯ ਅਹੋਸਿ। ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿਸ੍ਸ
ਏવਂ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਥੇਰੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚ, ਆવੁਸੋਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਰਭਿ। ਤਤ੍ਥ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਾਮਭવੋ। ਬਹਿਦ੍ਧਾਤਿ ਰੂਪਾਰੂਪਭવੋ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਮਭવੇ ਅਪ੍ਪਂ ਕਾਲਂ વਸਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥਮੇવ ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ, ਇਤਰੇਸੁ ਤੀਸੁ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਕਾਮਭવੋ ਸੁਞ੍ਞੋ ਹੋਤਿ ਤੁਚ੍ਛੋ, ਰੂਪਭવੇ ਬਹੁਂ ਕਾਲਂ વਸਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਤੇਸਂ ਯਸ੍ਮਾ ਕਾਮਭવੇ ਚੁਤਿਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯੋ ਬਹੁਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪਕਾ ਰੂਪਾਰੂਪਭવੇਸੁ। ਯਤ੍ਥ ਚ ਚੁਤਿਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯੋ ਬਹੁਕਾ, ਤਤ੍ਥ ਆਲਯੋਪਿ ਪਤ੍ਥਨਾਪਿ ਅਭਿਲਾਸੋਪਿ ਬਹੁ ਹੋਤਿ। ਯਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਾ, ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਮਭવੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ, ਰੂਪਾਰੂਪਭવਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਨਾਮ। ਇਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤੇ ਕਾਮਭવੇ ਛਨ੍ਦਰਾਗੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨਂ ਨਾਮ, ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਙ੍ਖਾਤੇਸੁ ਰੂਪਾਰੂਪਭવੇਸੁ ਛਨ੍ਦਰਾਗੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨਂ ਨਾਮ। ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ વਾ ਪਞ੍ਚ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨਂ ਨਾਮ, ਉਦ੍ਧਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨਂ ਨਾਮ। ਤਤ੍ਰਾਯਂ વਚਨਤ੍ਥੋ – ਓਰਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਕਾਮਧਾਤੁ, ਤਤ੍ਥ ਉਪਪਤ੍ਤਿਨਿਪ੍ਫਾਦਨਤੋ ਤਂ ਓਰਂ ਭਜਨ੍ਤੀਤਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ
ਏવਂ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦੇਨ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨੇਨ ਸਂਯੁਤ੍ਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨੋ, ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨੇਨ ਸਂਯੁਤ੍ਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨੋ। ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ਨ ਲੋਕਿਯਸ੍ਸ વਟ੍ਟਨਿਸ੍ਸਿਤਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਨਾਮਂ। ਯੇਸਂ ਪਨ ਭવੋ ਦ੍વੇਧਾ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ, ਤੇਸਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਅਨਾਗਾਮੀਨਂ ਅਰਿਯਸਾવਕਾਨਂ ਏਤਂ ਨਾਮਂ। ਯਥਾ ਹਿ ਮਹਾਅਰਞ੍ਞੇ ਖਦਿਰવਨਸਾਲવਨਾਦੀਨਿ ਥਮ੍ਭੋ ਤੁਲਾਸਙ੍ਘਾਟੋਤਿ ਨਾਮਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਖਦਿਰવਨਂ ਸਾਲવਨਨ੍ਤਿ ਨਾਮਮੇવ ਲਭਨ੍ਤਿ। ਯਦਾ ਪਨ ਤਤੋ ਰੁਕ੍ਖਾ ਤਿਣ੍ਹਾਯ ਕੁਠਾਰਿਯਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਥਮ੍ਭਾਦਿਸਣ੍ਠਾਨੇਨ ਤਚ੍ਛਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਥਮ੍ਭੋ ਤੁਲਾਸਙ੍ਘਾਟੋਤਿ ਨਾਮਂ ਲਭਨ੍ਤਿ। ਏવਮੇવਂ ਅਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭવੋ ਬਹਲਕਿਲੇਸੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ
ਇਮਸ੍ਸ ਚ ਪਨਤ੍ਥਸ੍ਸ વਿਭਾવਨਤ੍ਥਂ ਇਦਂ વਚ੍ਛਕਸਾਲੋਪਮਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। વਚ੍ਛਕਸਾਲਂ ਹਿ ਕਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋ ਖਾਣੁਕੇ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍વਾ વਚ੍ਛਕੇ ਯੋਤ੍ਤੇਹਿ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ
ਤਤ੍ਥ વਚ੍ਛਕਸਾਲਾ વਿਯ ਤਯੋ ਭવਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। વਚ੍ਛਕਸਾਲਾਯਂ ਖਾਣੁਕਾ વਿਯ ਅવਿਜ੍ਜਾਖਾਣੁਕੋ। વਚ੍ਛਕਬਨ੍ਧਨਯੋਤ੍ਤਂ વਿਯ ਦਸ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ। વਚ੍ਛਕਾ વਿਯ ਤੀਸੁ ਭવੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾ
ਕਤਮੋ ਚਾવੁਸੋਤਿ ਇਦਂ ਥੇਰੋ ਯਥਾ ਨਾਮ ਪੁਰਿਸੋ ਦ੍વੇ ਰਤਨਪੇਲ਼ਾ ਪਸ੍ਸੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਸਾਯ ਦ੍વੇ ਹਤ੍ਥੇ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤવਿਧਂ ਰਤਨਂ ਭਾਜੇਤ੍વਾ ਦਦੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਪਠਮਂ ਰਤਨਪੇਲ਼ਂ ਦਤ੍વਾ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਤਥੇવ ਦਦੇਯ੍ਯ। ਏવਮੇવਂ ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚ, ਆવੁਸੋ, ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਦ੍વੇ ਪਦਾਨਿ ਮਾਤਿਕਾવਸੇਨ ਠਪੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਅਟ੍ਠવਿਧਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਭਾਜੇਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વਿਤ੍ਥਾਰਕਥਂ ਆਰਭਿ।
ਤਤ੍ਥ ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ। ਸੀਲવਾ ਹੋਤੀਤਿ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲੇਹਿ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਇਤਿ ਥੇਰੋ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਚ ਕਿਰ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲਂ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤ੍વਾ ‘‘ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਸਂવੁਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਤ੍ਥ ਜੇਟ੍ਠਕਸੀਲਂ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਸੀਤਿ ਦੀਪવਿਹਾਰવਾਸੀ ਸੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇਰੋ ਆਹ। ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕੋ ਪਨਸ੍ਸ ਤਿਪਿਟਕਚੂਲ਼ਨਾਗਤ੍ਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਉਭਯਤ੍ਥਾਪਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰੋવ વੁਤ੍ਤੋ। ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰੋਯੇવ ਹਿ ਸੀਲਂ, ਇਤਰਾਨਿ ਪਨ ਤੀਣਿ ਸੀਲਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਅਨਨੁਜਾਨਨ੍ਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਆਹ – ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਂવਰੋ ਨਾਮ ਛਦ੍વਾਰਰਕ੍ਖਾਮਤ੍ਤਕਮੇવ, ਆਜੀવਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਕਂ, ਪਚ੍ਚਯਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਪਚ੍ਚਯੇ ‘‘ਇਦਮਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਮਤ੍ਤਕਂ, ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਪਨ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰੋવ ਸੀਲਂ
ਤਤ੍ਥ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਸਂવੁਤੋਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਆਚਾਰਗੋਚਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਆਚਾਰੇਨ ਚ ਗੋਚਰੇਨ ਚ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ। ਅਣੁਮਤ੍ਤੇਸੂਤਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਸੁ। વਜ੍ਜੇਸੂਤਿ ਅਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇਸੁ। ਭਯਦਸ੍ਸਾવੀਤਿ ਭਯਦਸ੍ਸੀ। ਸਮਾਦਾਯਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾ ਆਦਿਯਿਤ੍વਾ। ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੂਤਿ ਤਂ ਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍વਾ ਸਿਕ੍ਖਤਿ। ਅਪਿਚ ਸਮਾਦਾਯ ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੂਤਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ ਕਾਯਿਕਂ વਾ વਾਚਸਿਕਂ વਾ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਸਮ੍ਮਾ ਆਦਾਯ ਸਿਕ੍ਖਤਿ। ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਨਿਕਾਯਨ੍ਤਿ ਛਸੁ ਕਾਮਾવਚਰਦੇવਘਟਾਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਘਟਂ। ਆਗਾਮੀ ਹੋਤੀਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਆਗਾਮੀ ਹੋਤਿ। ਆਗਨ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਮਾਨੁਸਕਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਭਾવਮੇવ ਆਗਨ੍ਤਾ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਰੂਪਪਤ੍ਤਿਕੋ વਾ ਉਪਰੂਪਪਤ੍ਤਿਕੋ વਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਪੁਨ ਹੇਟ੍ਠਾਗਾਮੀਯੇવ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਅਙ੍ਗੇਨ ਸੁਕ੍ਖવਿਪਸ੍ਸਕਸ੍ਸ ਧਾਤੁਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਿਕਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਹੇਟ੍ਠਿਮਂ ਮਗ੍ਗਦ੍વਯਞ੍ਚੇવ ਫਲਦ੍વਯਞ੍ਚ ਕਥਿਤਂ।
ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਸੁ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ। ਸਾ ਹਿ ਪਚ੍ਚਨੀਕਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਤਾ, ਤੇਹੇવ ਚ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਚੇਤਸੋ વਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਨਿਕਾਯਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਸੁਦ੍ਧਾવਾਸਦੇવਨਿਕਾਯੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ। ਅਨਾਗਨ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪੁਨ ਇਮਂ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਭਾવਂ ਅਨਾਗਨ੍ਤਾ, ਹੇਟ੍ਠੂਪਪਤ੍ਤਿਕੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਉਪਰੂਪਪਤ੍ਤਿਕੋ વਾ ਹੋਤਿ ਤਤ੍ਥੇવ વਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਅਙ੍ਗੇਨ ਸਮਾਧਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗਾ ਤੀਣਿ ਚ ਫਲਾਨਿ ਕਥਿਤਾਨਿ।
ਕਾਮਾਨਂਯੇવ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯਾਤਿ ਦੁવਿਧਾਨਮ੍ਪਿ ਕਾਮਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਾਯ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਨਤ੍ਥਾਯ। વਿਰਾਗਾਯਾਤਿ વਿਰਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ। ਨਿਰੋਧਾਯਾਤਿ ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਿਕਰਣਤ੍ਥਾਯ। ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ ਚ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਿਕਰਾਗਕ੍ਖਯਤ੍ਥਾਯ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗવਿਪਸ੍ਸਨਾ ਭવਾਨਂਯੇવਾਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਭવਾਨਂ। ਇਮਿਨਾ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਭવਰਾਗਕ੍ਖਯਤ੍ਥਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗવਿਪਸ੍ਸਨਾ ਕਥਿਤਾ ਹੋਤਿ। ਤਣ੍ਹਾਕ੍ਖਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾਪਿ ਸੋ ਲੋਭਕ੍ਖਯਾਯਾਤਿ ਇਮਿਨਾਪਿ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਭવਲੋਭਕ੍ਖਯਤ੍ਥਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗવਿਪਸ੍ਸਨਾવ ਕਥਿਤਾ। ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਨਿਕਾਯਨ੍ਤਿ ਸੁਦ੍ਧਾવਾਸੇਸ੍વੇવ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਨਿਕਾਯਂ। ਅਨਾਗਨ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਚਕਭਾવਂ ਅਨਾਗਨ੍ਤਾ, ਹੇਟ੍ਠੂਪਪਤ੍ਤਿਕੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਉਪਰੂਪਪਤ੍ਤਿਕੋ વਾ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥੇવ વਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ।
ਇਤਿ ਪਠਮੇਨ ਅਙ੍ਗੇਨ ਸੁਕ੍ਖવਿਪਸ੍ਸਕਸ੍ਸ ਧਾਤੁਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਿਕਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਹੇਟ੍ਠਿਮਾਨਿ ਦ੍વੇ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ ਕਥਿਤਾਨਿ, ਦੁਤਿਯੇਨ ਸਮਾਧਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਤੀਣਿ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ, ‘‘ਸੋ ਕਾਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮੀਨਂ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਿਕਰਾਗਕ੍ਖਯਾਯ ਉਪਰਿ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗવਿਪਸ੍ਸਨਾ, ‘‘ਸੋ ਭવਾਨਂਯੇવਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਨਾਗਾਮਿਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗવਿਪਸ੍ਸਨਾ, ‘‘ਸੋ ਤਣ੍ਹਾਕ੍ਖਯਾਯਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮੀਨਂ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਿਕਤਣ੍ਹਾਕ੍ਖਯਾਯ ਉਪਰਿ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗવਿਪਸ੍ਸਨਾ, ‘‘ਸੋ ਲੋਭਕ੍ਖਯਾਯਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਭવਲੋਭਕ੍ਖਯਾਯ ਉਪਰਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗવਿਪਸ੍ਸਨਾ ਕਥਿਤਾਤਿ ਏવਂ ਛਹਿ ਮੁਖੇਹਿ વਿਪਸ੍ਸਨਂ ਕਥੇਤ੍વਾ ਦੇਸਨਂ ਯਥਾਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਪਾਪੇਸਿ। ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਦੇવਤਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ, ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦੀਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋવ ਨਾਹੋਸਿ। ਯਥਾ ਚ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਮਾਗਮੇ, ਏવਂ ਮਹਾਸਮਯਸੁਤ੍ਤੇ ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤੇ ਚ ਚੂਲ਼ਰਾਹੁਲੋવਾਦਸੁਤ੍ਤੇ ਚ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਦੇવਤਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ, ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦੀਨਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨਾਹੋਸਿ।
ਸਮਚਿਤ੍ਤਾ ਦੇવਤਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਖੁਮਭਾવਸਮਤਾਯ ਸਮਚਿਤ੍ਤਾ। ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਹਿ ਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਸੁਖੁਮੇ ਚਿਤ੍ਤਸਰਿਕ੍ਖਕੇ ਕਤ੍વਾ ਮਾਪੇਸੁਂ। ਤੇਨ ਸਮਚਿਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਅਪਰੇਨਪਿ ਕਾਰਣੇਨ ਸਮਚਿਤ੍ਤਾ – ‘‘ਥੇਰੇਨ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਤਾવ ਕਥਿਤਾ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਥਾਮੋ
ਹਟ੍ਠਾਤਿ ਤੁਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠਾ ਆਮੋਦਿਤਾ ਪਮੋਦਿਤਾ। ਸਾਧੂਤਿ ਆਯਾਚਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ। ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯਾਤਿ ਨ ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਕਾਰੁਞ੍ਞਂ ਅਨੁਦ੍ਦਯਂ ਪਟਿਚ੍ਚ, ਨ ਚ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਨੁਕਮ੍ਪਿਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਹਿ ਦਿવਸੇ ਥੇਰੋ ਸੂਕਰਖਤਲੇਣਦ੍વਾਰੇ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਦੀਘਨਖਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ વੇਦਨਾਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੨.੨੦੬) ਕਥਿਯਮਾਨੇ ਤਾਲવਣ੍ਟਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਬੀਜਮਾਨੋ ਠਿਤੋ ਪਰਸ੍ਸ વਡ੍ਢਿਤਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਖੁਦਂ વਿਨੋਦੇਨ੍ਤੋ વਿਯ ਪਰਸ੍ਸ ਸਜ੍ਜਿਤਪਸਾਧਨਂ ਸੀਸੇ ਪਟਿਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤੋ વਿਯ ਚ ਸਾવਕਪਾਰਮਿਞਾਣਸ੍ਸ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸਤੋ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਦਿવਸੇ ਭਗવਤਾ ਅਨੁਕਮ੍ਪਿਤੋ ਨਾਮ। ਅવਸੇਸਾਨਂ ਪਨ ਤਂ ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯ ਗਚ੍ਛਤੁ ਭਗવਾਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਯਾਚਿਂਸੁ।
ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋਤਿ ਦੁਬ੍ਬਲੋ ਹਿ ਖਿਪ੍ਪਂ ਸਮਿਞ੍ਜਨਪਸਾਰਣਂ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਪਾਤੁਰਹੋਸੀਤਿ ਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨੇ ਪੁਰਤੋਯੇવ ਪਾਕਟੋ ਅਹੋਸਿ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚਾਤਿ ਏਤਂ ‘‘ਇਧ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਗਮਨਕਾਰਣਂ ਅવੋਚ। ਏવਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਅਹੋਸਿ – ‘‘ਸਚੇ ਕੋਚਿ ਬਾਲੋ ਅਕਤਞ੍ਞੂ ਭਿਕ੍ਖੁ વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ વਾ ਉਪਾਸਕੋ વਾ ਉਪਾਸਿਕਾ વਾ ਏવਂ ਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯ – ‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਮਹਨ੍ਤਂ ਪਰਿਸਂ ਅਲਤ੍ਥ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਏਤ੍ਤਕਂ ਅਧਿવਾਸੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਉਸੂਯਾਯ ਪਰਿਸਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤੁਂ ਆਗਤੋ’ਤਿ। ਸੋ ਇਮਂ ਮਯਿ ਮਨੋਪਦੋਸਂ ਕਤ੍વਾ ਅਪਾਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ਅਥਤ੍ਤਨੋ ਆਗਮਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਏਤਂ ‘‘ਇਧ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿવਚਨਂ ਅવੋਚ।
ਏવਂ ਤਾ ਖੋ ਪਨ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਦੇવਤਾ ਦਸਪਿ ਹੁਤ੍વਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਯਸવਸੇਨ વਾ ਅਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ વਾ। ਯਸવਸੇਨ ਤਾવ ਮਹੇਸਕ੍ਖਾ ਦੇવਤਾ ਦਸ ਦਸ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਅਟ੍ਠਂਸੁ, ਤਾਹਿ ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖਤਰਾ વੀਸਤਿ વੀਸਤਿ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਅਟ੍ਠਂਸੁ, ਤਾਹਿ ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖਤਰਾ…ਪੇ॰… ਸਟ੍ਠਿ ਸਟ੍ਠਿ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ
ਆਰਗ੍ਗਕੋਟਿਨਿਤੁਦਨਮਤ੍ਤੇਤਿ ਆਰਗ੍ਗਕੋਟਿਯਾ ਪਤਨਮਤ੍ਤੇ ਓਕਾਸੇ। ਨ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤੀਤਿ ਏવਂ ਸਮ੍ਬਾਧੇ ਠਾਨੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿਯੋਪਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤਿ ਨ ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤਿ, ਅਸਮ੍ਪੀਲ਼ਾ ਅਸਮ੍ਬਾਧਾવ ਅਹੇਸੁਂ। ‘‘ਤવ ਹਤ੍ਥੋ ਮਂ ਬਾਧਤਿ, ਤવ ਪਾਦੋ ਮਂ ਬਾਧਤਿ, ਤ੍વਂ ਮਂ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤੀ ਠਿਤਾ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਕਾਰਣਂ ਨਾਹੋਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਨੂਨਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭવੇ ਨੂਨ। ਤਥਾਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવਿਤਨ੍ਤਿ ਤੇਨਾਕਾਰੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવਿਤਂ। ਯੇਨ ਤਾ ਦੇવਤਾਤਿ ਯੇਨ ਤਥਾਭਾવਿਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਤਾ ਦੇવਤਾ ਦਸਪਿ ਹੁਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਨ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤੀਤਿ। ਇਧੇવ ਖੋਤਿ ਸਾਸਨੇ વਾ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ વਾ ਭੁਮ੍ਮਂ, ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਸਾਸਨੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਾਸਞ੍ਹਿ ਦੇવਤਾਨਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਚ ਸਾਸਨੇ ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવਿਤਂ, ਯੇਨ ਤਾ ਸਨ੍ਤੇ ਰੂਪਭવੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਤਤੋ ਚ ਪਨ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਏવਂ ਸੁਖੁਮੇ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਮਾਪੇਤ੍વਾ ਠਿਤਾ। ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਕਸ੍ਸਪਦਸਬਲਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਤੀਣਿ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਦੇવਤਾਪਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ ਏਕਾવ ਅਨੁਸਾਸਨੀ ਏਕਂ ਸਾਸਨਨ੍ਤਿ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਇਧੇવ ਖੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਸਨਮ੍ਪਿ ਇਮਮੇવ ਸਾਸਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਆਹ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਤਥਾਗਤੇਨ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਥਾਮੋ ਕਥਿਤੋ।
ਇਦਾਨਿ ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ। ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਤਾ ਦੇવਤਾ ਇਧੇવ ਸਨ੍ਤਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਸਨ੍ਤੇ ਭવੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ। ਸਨ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਤਿ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਸਨ੍ਤਤਾਯ ਨਿਬ੍ਬੁਤਤਾਯ ਪਣੀਤਤਾਯ ਸਨ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ। ਸਨ੍ਤਮਾਨਸਾਤਿ ਮਾਨਸਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਤਾਯ ਨਿਬ੍ਬੁਤਤਾਯ ਪਣੀਤਤਾਯ ਸਨ੍ਤਮਾਨਸਾ। ਸਨ੍ਤਂਯੇવ ਉਪਹਾਰਂ ਉਪਹਰਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤੂਪਹਾਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬੁਤਂ ਪਣੀਤਂਯੇવ ਉਪਹਰਿਸ੍ਸਾਮ। ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਸੂਤਿ ਏવਞ੍ਹਿ વੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਏਤ੍ਤਕੇਨ વਾਰੇਨ ਭਗવਾ ਦੇਸਨਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਭਾਸਿਤਂ ਅਕਾਸਿ। ਅਨਸ੍ਸੁਨ੍ਤਿ ਨਟ੍ਠਾ ਯੇ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਂ ਨਾਸ੍ਸੋਸੁਨ੍ਤਿ ਯੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਪਿਕਂ ਤੁਚ੍ਛਂ ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਇਮਂ ਏવਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੋਤੁਂ ਨ ਲਭਿਂਸੂਤਿ ਯਥਾਨੁਸਨ੍ਧਿਨਾ ਦੇਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ।
੩੮. ਛਟ੍ਠੇ વਰਣਾਯਂ વਿਹਰਤੀਤਿ વਰਣਾ ਨਾਮ ਏਕਂ ਨਗਰਂ, ਤਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਤਿ। ਕਾਮਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਹੇਤੂਤਿ ਕਾਮਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸਹੇਤੁ, ਕਾਮਰਾਗવਿਨਿਬਨ੍ਧਹੇਤੁ, ਕਾਮਰਾਗਪਲਿਗੇਧਹੇਤੁ, ਕਾਮਰਾਗਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਹੇਤੁ, ਕਾਮਰਾਗਅਜ੍ਝੋਸਾਨਹੇਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯ੍વਾਯਂ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਕਾਮਰਾਗੋ, ਤਸ੍ਸਾਭਿਨਿવੇਸਾਦਿਹੇਤੁ। ਕਾਮਰਾਗੇਨ ਅਭਿਨਿવਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ વਿਨਿਬਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਚ ਕਾਮਰਾਗੇ ਮਹਾਪਙ੍ਕੇ વਿਯ ਪਲਿਗੇਧਤ੍ਤਾ ਅਨੁਪવਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਤੇਨੇવ ਚ ਕਾਮਰਾਗੇਨ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਕਾਮਰਾਗੇਨੇવ ਚ ਅਜ੍ਝੋਸਿਤਤ੍ਤਾ ਗਿਲਿਤ੍વਾ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾਤਿ। ਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗਾਦਿਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗੋਤਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਯੋ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਰਾਗੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਪੁਰਤ੍ਥਿਮੇਸੁ ਜਨਪਦੇਸੂਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ વਸਨਟ੍ਠਾਨਤੋ ਸਾવਤ੍ਥਿਜਨਪਦੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਾਭਾਗੇ ਹੋਤਿ, ਥੇਰੋ ਚ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋਪਿ ਤਤੋਮੁਖੋવ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਏવਮਾਹ। ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸੀਤਿ ਉਦਾਹਾਰਂ ਉਦਾਹਰਿ। ਯਥਾ ਹਿ ਯਂ ਤੇਲਂ ਮਾਨਂ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, વਿਸ੍ਸਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ਅવਸੇਸਕੋਤਿ
੩੯. ਸਤ੍ਤਮੇ ਗੁਨ੍ਦਾવਨੇਤਿ ਏવਂ ਨਾਮਕੇ વਨੇ। ਉਪਸਙ੍ਕਮੀਤਿ ‘‘ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਤੁਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਯ੍ਯਕਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਦਿਸ੍વਾ ਨੇવ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ ਨ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠੇਤਿ ਨ ਆਸਨੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍વਾ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਨਿਟ੍ਠਂ ਗਨ੍ਤੁਂ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭੁਤ੍ਤਪਾਤਰਾਸੋ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਜਿਣ੍ਣੇਤਿ ਜਰਾਜਿਣ੍ਣੇ। વੁਦ੍ਧੇਤਿ વਯੋવੁਦ੍ਧੇ। ਮਹਲ੍ਲਕੇਤਿ ਜਾਤਿਮਹਲ੍ਲਕੇ। ਅਦ੍ਧਗਤੇਤਿ ਦੀਘਕਾਲਦ੍ਧਾਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ। વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੇਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮવਯਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੇ। ਤਯਿਦਂ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਤਥੇવਾਤਿ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਯਂ ਤਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਕੇવਲਂ ਸੁਤਮੇવ, ਤਂ ਇਮਿਨਾ ਦਿਟ੍ਠੇਨ ਸਮੇਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਤਥੇવ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾ। ਨ ਹਿ ਭવਂ ਕਚ੍ਚਾਨੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਤਿ ਇਦਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। ਅਯਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਅਮ੍ਹੇ ਏવਂ ਮਹਲ੍ਲਕੇ ਦਿਸ੍વਾ ਭੋਤੋ ਕਚ੍ਚਾਨਸ੍ਸ ਅਭਿવਾਦਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਮੇવਾਤਿ ਨ ਯੁਤ੍ਤਮੇવ ਨ ਅਨੁਚ੍ਛવਿਕਮੇવ।
ਥੇਰੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ‘‘ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਨੇવ વੁਦ੍ਧੇ ਜਾਨਾਤਿ ਨ ਦਹਰੇ, ਆਚਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿਸ੍ਸ વੁਦ੍ਧੇ ਚ ਦਹਰੇ ਚਾ’’ਤਿ ਦੇਸਨਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਜਾਨਤਾਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਨੇਯ੍ਯਂ ਜਾਨਨ੍ਤੇਨ। ਪਸ੍ਸਤਾਤਿ ਤਦੇવ ਹਤ੍ਥੇ ਠਪਿਤਂ ਆਮਲਕਂ વਿਯ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੇਨ। વੁਦ੍ਧਭੂਮੀਤਿ ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ વੁਦ੍ਧੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਕਾਰਣਂ। ਦਹਰਭੂਮੀਤਿ ਆਸੀਤਿਕੋਤਿ ਅਸੀਤਿવਸ੍ਸવਯੋ। ਨਾવੁਤਿਕੋਤਿ ਨવੁਤਿવਸ੍ਸવਯੋ। ਕਾਮੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੀਤਿ વਤ੍ਥੁਕਾਮੇ ਕਿਲੇਸਕਾਮੇਤਿ ਦੁવਿਧੇਪਿ ਕਾਮੇ ਕਮਨવਸੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ। ਕਾਮਮਜ੍ਝਾવਸਤੀਤਿ ਦੁવਿਧੇਪਿ ਕਾਮੇ ਘਰੇ ਘਰਸ੍ਸਾਮਿਕੋ વਿਯ વਸਤਿ ਅਧਿવਸਤਿ। ਕਾਮਪਰਿਯੇਸਨਾਯ ਉਸ੍ਸੁਕੋਤਿ ਦੁવਿਧਾਨਮ੍ਪਿ ਕਾਮਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਨਤ੍ਥਂ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਮਾਪਨ੍ਨੋ। ਬਾਲੋ ਨ ਥੇਰੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਸੋ ਨ ਥੇਰੋ ਬਾਲੋ ਮਨ੍ਦੋਤ੍વੇવ ਗਣਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। વੁਤ੍ਤਂ ਹੇਤਂ –
‘‘ਨ
ਪਰਿਪਕ੍ਕੋ વਯੋ ਤਸ੍ਸ, ਮੋਘਜਿਣ੍ਣੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ॥ (ਧ॰ ਪ॰ ੨੬੦)।
ਦਹਰੋਤਿ ਤਰੁਣੋ। ਯੁવਾਤਿ ਯੋਬ੍ਬਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਸੁਸੁਕਾਲ਼ਕੇਸੋਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਕਾਲ਼ਕੇਸੋ। ਭਦ੍ਰੇਨ ਯੋਬ੍ਬਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਯੇਨ ਯੋਬ੍ਬਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਯੁવਾ, ਤਂ ਯੋਬ੍ਬਨਂ ਭਦ੍ਰਂ ਲਦ੍ਧਕਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਪਠਮੇਨ વਯਸਾਤਿ ਪਠਮવਯੋ ਨਾਮ ਤੇਤ੍ਤਿਂਸ વਸ੍ਸਾਨਿ, ਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਥੇਰੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਸੋ ਏવਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤਿ ਚ ਥੇਰੋਤਿ ਚ ਗਣਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। વੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –
‘‘ਯਮ੍ਹਿ ਸਚ੍ਚਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮੋ ਚ, ਅਹਿਂਸਾ ਸਂਯਮੋ ਦਮੋ।
ਸ વੇ વਨ੍ਤਮਲੋ ਧੀਰੋ, ਥੇਰੋ ਇਤਿ ਪવੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ॥ (ਧ॰ ਪ॰ ੨੬੧)।
੪੦. ਅਟ੍ਠਮੇ ਚੋਰਾ ਬਲવਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪਕ੍ਖਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਪਰਿવਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਧਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਨਿવਾਸਟ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, વਾਹਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਰਾਜਾਨੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਰਾਜਾਨੋ ਤਾਸਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਨਂ ਅਭਾવੇਨ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਅਤਿਯਾਤੁਨ੍ਤਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਜਨਪਦਚਾਰਿਕਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੁਨ੍ਤਿ ‘‘ਚੋਰਾ ਜਨਪਦਂ વਿਲੁਮ੍ਪਨ੍ਤਿ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਨਿਸੇਧੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਪਠਮਯਾਮੇ વਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ વਾ ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮੇ વਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤੁਂ ਫਾਸੁਕਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਤਤੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਚੋਰਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੋਥੇਤ੍વਾ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇ વਾ ਜਨਪਦੇ ਅਨੁਸਞ੍ਞਾਤੁਨ੍ਤਿ ਗਾਮਂ વਾਸਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਸੇਤੁਂ ਅਤ੍ਥਰਣਤ੍ਥਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਖਣਾਪਨਤ੍ਥਾਯ ਸਾਲਾਦੀਨਂ ਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇ ਜਨਪਦੇ ਅਨੁਸਞ੍ਞਾਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਸੁਖਂ ਹੋਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰવਾਸੀਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾਨਂ। ਬਾਹਿਰਾਨਿ વਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਨੀਤਿ ਬਹਿਗਾਮੇ ਆਰਾਮੇ ਖੇਤ੍ਤਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਨਿ। ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੂ ਬਲવਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪਕ੍ਖੁਤ੍ਤਰਾ ਯਸੁਤ੍ਤਰਾ ਪੁਞ੍ਞવਨ੍ਤੋ ਬਹੁਕੇਹਿ ਉਪਟ੍ਠਾਕੇਹਿ ਚ ਉਪਟ੍ਠਾਕੀਹਿ ਚ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਰਾਜਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾ। ਪੇਸਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਿਯਸੀਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਾਸਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਨਂ ਅਭਾવੇਨ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਾવ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਸਙ੍ਕਸਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਤਯਿਦਨ੍ਤਿ
੪੧. ਨવਮੇ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਹੇਤੂਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਾਰਣਹੇਤੁ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨਹੇਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਸਹવਿਪਸ੍ਸਨਕਂ ਮਗ੍ਗਂ। ਏવਰੂਪੋ ਹਿ ਸਹવਿਪਸ੍ਸਨਕਂ ਮਗ੍ਗਂ ਆਰਾਧੇਤੁਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਪੂਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ। ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੋ વੁਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਸਹ વਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਮਗ੍ਗੋ ਕਥਿਤੋ।
੪੨. ਦਸਮੇ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤੇਹੀਤਿ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਗਹਿਤੇਹਿ। ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪ੍ਪਤਿਰੂਪਕੇਹੀਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸੋ ਪਤਿਰੂਪਕੇਹਿ ਅਕ੍ਖਰਚਿਤ੍ਰਤਾਯ ਲਦ੍ਧਕੇਹਿ। ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪਟਿਬਾਹਨ੍ਤੀਤਿ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਪਾਲ਼ਿਞ੍ਚ ਪਟਿਬਾਹਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾਨਂਯੇવ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਪਾਲ਼ਿਞ੍ਚ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਂ ਕਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿ। ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੋ વੁਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਸਾਸਨਸ੍ਸ વੁਦ੍ਧਿ ਚ ਪਰਿਹਾਨਿ ਚ ਕਥਿਤਾਤਿ।
ਸਮਚਿਤ੍ਤવਗ੍ਗੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ।