॥ ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ॥
ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯੇ
ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕਪਾਲ਼ਿ
੧. ਏਕਕਨਿਪਾਤੋ
੧. ਪਠਮવਗ੍ਗੋ
੧. ਲੋਭਸੁਤ੍ਤਂ
੧. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯ। ਕਤਮਂ ਏਕਧਮ੍ਮਂ? ਲੋਭਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਯੇਨ
ਤਂ ਲੋਭਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ ਨ ਪੁਨਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਕੁਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਪਠਮਂ।
੨. ਦੋਸਸੁਤ੍ਤਂ
੨. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ
‘‘ਯੇਨ
ਤਂ ਦੋਸਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ ਨ ਪੁਨਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਕੁਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ।
੩. ਮੋਹਸੁਤ੍ਤਂ
੩. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯ। ਕਤਮਂ ਏਕਧਮ੍ਮਂ? ਮੋਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਯੇਨ ਮੋਹੇਨ ਮੂਲ਼੍ਹਾਸੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ।
ਤਂ ਮੋਹਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ ਨ ਪੁਨਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਕੁਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ
੪. ਕੋਧਸੁਤ੍ਤਂ
੪. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯ। ਕਤਮਂ ਏਕਧਮ੍ਮਂ? ਕੋਧਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਯੇਨ
ਤਂ ਕੋਧਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ ਨ ਪੁਨਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਕੁਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
੫. ਮਕ੍ਖਸੁਤ੍ਤਂ
੫. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯ। ਕਤਮਂ ਏਕਧਮ੍ਮਂ? ਮਕ੍ਖਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਯੇਨ ਮਕ੍ਖੇਨ ਮਕ੍ਖਾਸੇ
ਤਂ ਮਕ੍ਖਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ ਨ ਪੁਨਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਕੁਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
੬. ਮਾਨਸੁਤ੍ਤਂ
੬. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯ। ਕਤਮਂ ਏਕਧਮ੍ਮਂ? ਮਾਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹਥ; ਅਹਂ વੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਯੇਨ ਮਾਨੇਨ ਮਤ੍ਤਾਸੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ।
ਤਂ ਮਾਨਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ ਨ ਪੁਨਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਕੁਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ
੭. ਸਬ੍ਬਪਰਿਞ੍ਞਾਸੁਤ੍ਤਂ
੭. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਸਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਭਿਜਾਨਂ ਅਪਰਿਜਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਰਾਜਯਂ ਅਪ੍ਪਜਹਂ ਅਭਬ੍ਬੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯ। ਸਬ੍ਬਞ੍ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਭਿਜਾਨਂ ਪਰਿਜਾਨਂ
‘‘ਯੋ
ਸ વੇ ਸਬ੍ਬਪਰਿਞ੍ਞਾ
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਸਤ੍ਤਮਂ।
੮. ਮਾਨਪਰਿਞ੍ਞਾਸੁਤ੍ਤਂ
੮. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਮਾਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਭਿਜਾਨਂ ਅਪਰਿਜਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਰਾਜਯਂ ਅਪ੍ਪਜਹਂ ਅਭਬ੍ਬੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯ
‘‘ਮਾਨੁਪੇਤਾ ਅਯਂ ਪਜਾ, ਮਾਨਗਨ੍ਥਾ ਭવੇ ਰਤਾ।
ਮਾਨਂ ਅਪਰਿਜਾਨਨ੍ਤਾ, ਆਗਨ੍ਤਾਰੋ ਪੁਨਬ੍ਭવਂ॥
‘‘ਯੇ
ਤੇ ਮਾਨਗਨ੍ਥਾਭਿਭੁਨੋ, ਸਬ੍ਬਦੁਕ੍ਖਮੁਪਚ੍ਚਗੁ’’ਨ੍ਤਿ
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
੯. ਲੋਭਪਰਿਞ੍ਞਾਸੁਤ੍ਤਂ
੯. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਲੋਭਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ
‘‘ਯੇਨ ਲੋਭੇਨ ਲੁਦ੍ਧਾਸੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ।
ਤਂ ਲੋਭਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ ਨ ਪੁਨਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਕੁਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਨવਮਂ।
੧੦. ਦੋਸਪਰਿਞ੍ਞਾਸੁਤ੍ਤਂ
੧੦. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ
‘‘ਦੋਸਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਭਿਜਾਨਂ ਅਪਰਿਜਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਰਾਜਯਂ ਅਪ੍ਪਜਹਂ ਅਭਬ੍ਬੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯ। ਦੋਸਞ੍ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਭਿਜਾਨਂ ਪਰਿਜਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਰਾਜਯਂ ਪਜਹਂ ਭਬ੍ਬੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਯੇਨ
ਤਂ ਦੋਸਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ ਨ ਪੁਨਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਕੁਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਦਸਮਂ।
ਪਠਮੋ વਗ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
ਰਾਗਦੋਸਾ ਅਥ ਮੋਹੋ, ਕੋਧਮਕ੍ਖਾ
ਮਾਨਤੋ ਰਾਗਦੋਸਾ ਪੁਨ ਦ੍વੇ, ਪਕਾਸਿਤਾ વਗ੍ਗਮਾਹੁ ਪਠਮਨ੍ਤਿ॥
੨. ਦੁਤਿਯવਗ੍ਗੋ
੧. ਮੋਹਪਰਿਞ੍ਞਾਸੁਤ੍ਤਂ
੧੧. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਮੋਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਭਿਜਾਨਂ ਅਪਰਿਜਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਰਾਜਯਂ ਅਪ੍ਪਜਹਂ ਅਭਬ੍ਬੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯ। ਮੋਹਞ੍ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਭਿਜਾਨਂ ਪਰਿਜਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਰਾਜਯਂ ਪਜਹਂ ਭਬ੍ਬੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਯੇਨ ਮੋਹੇਨ ਮੂਲ਼੍ਹਾਸੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ।
ਤਂ ਮੋਹਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਪਠਮਂ।
੨. ਕੋਧਪਰਿਞ੍ਞਾਸੁਤ੍ਤਂ
੧੨. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ
‘‘ਕੋਧਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਭਿਜਾਨਂ ਅਪਰਿਜਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਰਾਜਯਂ ਅਪ੍ਪਜਹਂ ਅਭਬ੍ਬੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯ। ਕੋਧਞ੍ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਭਿਜਾਨਂ ਪਰਿਜਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਰਾਜਯਂ ਪਜਹਂ ਭਬ੍ਬੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਯੇਨ
ਤਂ ਕੋਧਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ ਨ ਪੁਨਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਕੁਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ।
੩.ਮਕ੍ਖਪਰਿਞ੍ਞਾਸੁਤ੍ਤਂ
੧੩. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਮਕ੍ਖਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਭਿਜਾਨਂ ਅਪਰਿਜਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਰਾਜਯਂ ਅਪ੍ਪਜਹਂ ਅਭਬ੍ਬੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯ। ਮਕ੍ਖਞ੍ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਭਿਜਾਨਂ ਪਰਿਜਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਰਾਜਯਂ ਪਜਹਂ ਭਬ੍ਬੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਯੇਨ ਮਕ੍ਖੇਨ ਮਕ੍ਖਾਸੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ।
ਤਂ ਮਕ੍ਖਂ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾਯ, ਪਜਹਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਪਹਾਯ ਨ ਪੁਨਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਕੁਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
੪. ਅવਿਜ੍ਜਾਨੀવਰਣਸੁਤ੍ਤਂ
੧੪. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ
‘‘ਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਞ੍ਞਂ ਏਕਨੀવਰਣਮ੍ਪਿ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯੇਨ
‘‘ਨਤ੍ਥਞ੍ਞੋ
ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ
‘‘ਯੇ ਚ ਮੋਹਂ ਪਹਨ੍ਤ੍વਾਨ, ਤਮੋਖਨ੍ਧਂ
ਨ ਤੇ ਪੁਨ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ, ਹੇਤੁ ਤੇਸਂ ਨ વਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
੫. ਤਣ੍ਹਾਸਂਯੋਜਨਸੁਤ੍ਤਂ
੧੫. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਞ੍ਞਂ ਏਕਸਂਯੋਜਨਮ੍ਪਿ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯੇਨ
‘‘ਤਣ੍ਹਾਦੁਤਿਯੋ
ਇਤ੍ਥਭਾવਞ੍ਞਥਾਭਾવਂ
‘‘ਏਤਮਾਦੀਨવਂ
વੀਤਤਣ੍ਹੋ ਅਨਾਦਾਨੋ, ਸਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਰਿਬ੍ਬਜੇ’’ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
੬. ਪਠਮਸੇਖਸੁਤ੍ਤਂ
੧੬. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ
‘‘ਸੇਖਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਮਾਨਸਸ੍ਸ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਂ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨਸ੍ਸ વਿਹਰਤੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਂ ਅਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਕਰਿਤ੍વਾ ਨਾਞ੍ਞਂ ਏਕਙ੍ਗਮ੍ਪਿ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯਂ ਏવਂ ਬਹੂਪਕਾਰਂ ਯਥਯਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੋਨਿਸੋ ਮਨਸਿਕਾਰੋ। ਯੋਨਿਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਨਸਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਕੁਸਲਂ ਪਜਹਤਿ
‘‘ਯੋਨਿਸੋ
ਨਤ੍ਥਞ੍ਞੋ ਏવਂ ਬਹੁਕਾਰੋ, ਉਤ੍ਤਮਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿਯਾ।
ਯੋਨਿਸੋ ਪਦਹਂ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਖਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਾਪੁਣੇ’’ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਛਟ੍ਠਂ।
੭. ਦੁਤਿਯਸੇਖਸੁਤ੍ਤਂ
੧੭. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਸੇਖਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਮਾਨਸਸ੍ਸ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਂ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨਸ੍ਸ વਿਹਰਤੋ ਬਾਹਿਰਂ ਅਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਕਰਿਤ੍વਾ ਨਾਞ੍ਞਂ ਏਕਙ੍ਗਮ੍ਪਿ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯਂ ਏવਂ ਬਹੂਪਕਾਰਂ ਯਥਯਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਤਾ। ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਕੁਸਲਂ ਪਜਹਤਿ, ਕੁਸਲਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੋ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ ਸਗਾਰવੋ।
ਕਰਂ ਮਿਤ੍ਤਾਨਂ વਚਨਂ, ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਪਤਿਸ੍ਸਤੋ।
ਪਾਪੁਣੇ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ, ਸਬ੍ਬਸਂਯੋਜਨਕ੍ਖਯ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਸਤ੍ਤਮਂ।
੮. ਸਙ੍ਘਭੇਦਸੁਤ੍ਤਂ
੧੮. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ
‘‘ਆਪਾਯਿਕੋ
વਗ੍ਗਾਰਾਮੋ ਅਧਮ੍ਮਟ੍ਠੋ, ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਾ ਪਧਂਸਤਿ
ਸਙ੍ਘਂ ਸਮਗ੍ਗਂ ਭੇਤ੍વਾਨ
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
੯. ਸਙ੍ਘਸਾਮਗ੍ਗੀਸੁਤ੍ਤਂ
੧੯. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਬਹੁਜਨਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਸੁਖਾਯ ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ। ਕਤਮੋ ਏਕਧਮ੍ਮੋ
‘‘ਸੁਖਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਾਮਗ੍ਗੀ, ਸਮਗ੍ਗਾਨਞ੍ਚਨੁਗ੍ਗਹੋ।
ਸਮਗ੍ਗਰਤੋ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠੋ, ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਾ ਨ ਧਂਸਤਿ।
ਸਙ੍ਘਂ ਸਮਗ੍ਗਂ ਕਤ੍વਾਨ, ਕਪ੍ਪਂ ਸਗ੍ਗਮ੍ਹਿ ਮੋਦਤੀ’’ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ
੧੦. ਪਦੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੨੦. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ
‘‘ਇਧਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਦੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਂ ਏવਂ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ – ‘ਇਮਮ੍ਹਿ ਚਾਯਂ ਸਮਯੇ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਾਲਙ੍ਕਰੇਯ੍ਯ ਯਥਾਭਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਏવਂ ਨਿਰਯੇ’। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਚਿਤ੍ਤਂ ਹਿਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਦੁਟ੍ਠਂ। ਚੇਤੋਪਦੋਸਹੇਤੁ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏવਮਿਧੇਕਚ੍ਚੇ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਪਦੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਂ
ਏਤਮਤ੍ਥਞ੍ਚ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨ ਸਨ੍ਤਿਕੇ॥
‘‘ਇਮਮ੍ਹਿ ਚਾਯਂ ਸਮਯੇ, ਕਾਲਂ ਕਯਿਰਾਥ ਪੁਗ੍ਗਲੋ।
ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਹਿਸ੍ਸ ਪਦੂਸਿਤਂ॥
‘‘ਯਥਾ ਹਰਿਤ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪੇਯ੍ਯ, ਏવਮੇવ ਤਥਾવਿਧੋ।
ਚੇਤੋਪਦੋਸਹੇਤੁ ਹਿ, ਸਤ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਦਸਮਂ।
ਦੁਤਿਯੋ વਗ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
ਮੋਹੋ ਕੋਧੋ ਅਥ ਮਕ੍ਖੋ, વਿਜ੍ਜਾ ਤਣ੍ਹਾ ਸੇਖਦੁવੇ ਚ।
ਭੇਦੋ ਸਾਮਗ੍ਗਿਪੁਗ੍ਗਲੋ
੩. ਤਤਿਯવਗ੍ਗੋ
੧. ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੨੧. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ
‘‘ਇਧਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਂ ਏવਂ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ
‘‘ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਂ ਞਤ੍વਾਨ, ਏਕਚ੍ਚਂ ਇਧ ਪੁਗ੍ਗਲਂ।
ਏਤਮਤ੍ਥਞ੍ਚ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨ ਸਨ੍ਤਿਕੇ॥
‘‘ਇਮਮ੍ਹਿ
ਸੁਗਤਿਂ ਉਪਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਹਿਸ੍ਸ ਪਸਾਦਿਤਂ॥
‘‘ਯਥਾ ਹਰਿਤ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪੇਯ੍ਯ, ਏવਮੇવ ਤਥਾવਿਧੋ।
ਚੇਤੋਪਸਾਦਹੇਤੁ ਹਿ, ਸਤ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਸੁਗ੍ਗਤਿ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਪਠਮਂ।
੨. ਮੇਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
੨੨. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਮਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਞ੍ਞਾਨਂ ਭਾਯਿਤ੍ਥ
‘‘ਤਤ੍ਰ ਸੁਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਹੋਮਿ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਭਿਭੂ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁਦਸੋ વਸવਤ੍ਤੀ। ਛਤ੍ਤਿਂਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਖੋ ਪਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਕ੍ਕੋ ਅਹੋਸਿਂ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ; ਅਨੇਕਸਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿਂ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਚਾਤੁਰਨ੍ਤੋ વਿਜਿਤਾવੀ ਜਨਪਦਤ੍ਥਾવਰਿਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਰਤਨਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਕੋ ਪਨ વਾਦੋ ਪਦੇਸਰਜ੍ਜਸ੍ਸ!
‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕਿਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਫਲਂ, ਕਿਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ વਿਪਾਕੋ, ਯੇਨਾਹਂ ਏਤਰਹਿ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੋ’ਤਿ? ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਤਿਣ੍ਣਂ ਖੋ ਮੇ ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ વਿਪਾਕੋ, ਯੇਨਾਹਂ ਏਤਰਹਿ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੋਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ
‘‘ਪੁਞ੍ਞਮੇવ ਸੋ ਸਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਆਯਤਗ੍ਗਂ ਸੁਖੁਦ੍ਰਯਂ।
ਦਾਨਞ੍ਚ
‘‘ਏਤੇ
ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਝਂ
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ।
੩. ਉਭਯਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤਂ
੨੩. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮੋ
‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦਂ
ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਉਭੋ ਅਤ੍ਥੇ, ਅਧਿਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ॥
‘‘ਦਿਟ੍ਠੇ
ਅਤ੍ਥਾਭਿਸਮਯਾ ਧੀਰੋ, ਪਣ੍ਡਿਤੋਤਿ ਪવੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
੪. ਅਟ੍ਠਿਪੁਞ੍ਜਸੁਤ੍ਤਂ
੨੪. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਏਕਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਪ੍ਪਂ ਸਨ੍ਧਾવਤੋ ਸਂਸਰਤੋ ਸਿਯਾ ਏવਂ ਮਹਾ ਅਟ੍ਠਿਕਙ੍ਕਲੋ ਅਟ੍ਠਿਪੁਞ੍ਜੋ ਅਟ੍ਠਿਰਾਸਿ ਯਥਾਯਂ વੇਪੁਲ੍ਲੋ ਪਬ੍ਬਤੋਃ ਸਚੇ ਸਂਹਾਰਕੋ ਅਸ੍ਸ, ਸਮ੍ਭਤਞ੍ਚ ਨ વਿਨਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਏਕਸ੍ਸੇਕੇਨ ਕਪ੍ਪੇਨ, ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸਟ੍ਠਿਸਞ੍ਚਯੋ।
ਸਿਯਾ ਪਬ੍ਬਤਸਮੋ ਰਾਸਿ, ਇਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਮਹੇਸਿਨਾ॥
‘‘ਸੋ ਖੋ ਪਨਾਯਂ ਅਕ੍ਖਾਤੋ, વੇਪੁਲ੍ਲੋ ਪਬ੍ਬਤੋ ਮਹਾ।
ਉਤ੍ਤਰੋ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟਸ੍ਸ, ਮਗਧਾਨਂ ਗਿਰਿਬ੍ਬਜੇ॥
‘‘ਯਤੋ
ਦੁਕ੍ਖਂ
ਅਰਿਯਞ੍ਚਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਂ
‘‘ਸ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਰਮਂ, ਸਨ੍ਧਾવਿਤ੍વਾਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ।
ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਕਰੋ ਹੋਤਿ, ਸਬ੍ਬਸਂਯੋਜਨਕ੍ਖਯਾ’’ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
੫. ਮੁਸਾવਾਦਸੁਤ੍ਤਂ
੨੫. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮਂ ਅਤੀਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਨਾਹਂ ਤਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਅਕਰਣੀਯਨ੍ਤਿ વਦਾਮਿ। ਕਤਮਂ ਏਕਧਮ੍ਮਂ? ਯਦਿਦਂ
‘‘ਏਕਧਮ੍ਮਂ ਅਤੀਤਸ੍ਸ, ਮੁਸਾવਾਦਿਸ੍ਸ ਜਨ੍ਤੁਨੋ।
વਿਤਿਣ੍ਣਪਰਲੋਕਸ੍ਸ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਂ ਅਕਾਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
੬. ਦਾਨਸੁਤ੍ਤਂ
੨੬. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਏવਞ੍ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਦਾਨਸਂવਿਭਾਗਸ੍ਸ વਿਪਾਕਂ ਯਥਾਹਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਨ ਅਦਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਨ ਚ ਨੇਸਂ ਮਚ੍ਛੇਰਮਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯਾਦਾਯ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ। ਯੋਪਿ ਨੇਸਂ ਅਸ੍ਸ ਚਰਿਮੋ ਆਲੋਪੋ ਚਰਿਮਂ ਕਬਲ਼ਂ, ਤਤੋਪਿ ਨ ਅਸਂવਿਭਜਿਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਚੇ ਨੇਸਂ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਾ ਅਸ੍ਸੁ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤਾ
‘‘ਏવਂ ਚੇ ਸਤ੍ਤਾ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ, ਯਥਾવੁਤ੍ਤਂ ਮਹੇਸਿਨਾ।
વਿਪਾਕਂ ਸਂવਿਭਾਗਸ੍ਸ, ਯਥਾ ਹੋਤਿ ਮਹਪ੍ਫਲਂ॥
‘‘વਿਨੇਯ੍ਯ
ਦਜ੍ਜੁਂ ਕਾਲੇਨ ਅਰਿਯੇਸੁ, ਯਤ੍ਥ ਦਿਨ੍ਨਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ॥
‘‘ਅਨ੍ਨਞ੍ਚ ਦਤ੍વਾ
ਇਤੋ ਚੁਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਾ, ਸਗ੍ਗਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਦਾਯਕਾ॥
‘‘ਤੇ
વਿਪਾਕਂ ਸਂવਿਭਾਗਸ੍ਸ, ਅਨੁਭੋਨ੍ਤਿ ਅਮਚ੍ਛਰਾ’’ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਛਟ੍ਠਂ।
੭. ਮੇਤ੍ਤਾਭਾવਨਾਸੁਤ੍ਤਂ
੨੭. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
‘‘ਯਾਨਿ ਕਾਨਿਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਓਪਧਿਕਾਨਿ ਪੁਞ੍ਞਕਿਰਿਯવਤ੍ਥੂਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਤਾਨਿ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਕਲਂ ਨਾਗ੍ਘਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿਂ। ਮੇਤ੍ਤਾਯੇવ ਤਾਨਿ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿ ਅਧਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਭਾਸਤੇ ਚ ਤਪਤੇ ਚ વਿਰੋਚਤਿ ਚ।
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਾ ਕਾਚਿ ਤਾਰਕਰੂਪਾਨਂ ਪਭਾ ਸਬ੍ਬਾ ਤਾ
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਸ੍ਸਾਨਂ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਮਾਸੇ ਸਰਦਸਮਯੇ વਿਦ੍ਧੇ વਿਗਤવਲਾਹਕੇ ਦੇવੇ
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ
‘‘ਯੋ
ਤਨੂ
‘‘ਏਕਮ੍ਪਿ ਚੇ ਪਾਣਮਦੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ, ਮੇਤ੍ਤਾਯਤਿ ਕੁਸਲੋ ਤੇਨ ਹੋਤਿ।
ਸਬ੍ਬੇ ਚ ਪਾਣੇ ਮਨਸਾਨੁਕਮ੍ਪਂ, ਪਹੂਤਮਰਿਯੋ ਪਕਰੋਤਿ ਪੁਞ੍ਞਂ॥
‘‘ਯੇ
ਅਸ੍ਸਮੇਧਂ ਪੁਰਿਸਮੇਧਂ, ਸਮ੍ਮਾਪਾਸਂ વਾਜਪੇਯ੍ਯਂ ਨਿਰਗ੍ਗਲ਼ਂ॥
‘‘ਮੇਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਭਾવਿਤਸ੍ਸ, ਕਲਮ੍ਪਿ ਤੇ ਨਾਨੁਭવਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿਂ।
ਚਨ੍ਦਪ੍ਪਭਾ
‘‘ਯੋ ਨ ਹਨ੍ਤਿ ਨ ਘਾਤੇਤਿ, ਨ ਜਿਨਾਤਿ ਨ ਜਾਪਯੇ।
ਮੇਤ੍ਤਂਸੋ ਸਬ੍ਬਭੂਤੇਸੁ, વੇਰਂ ਤਸ੍ਸ ਨ ਕੇਨਚੀ’’ਤਿ॥
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਸਤ੍ਤਮਂ।
ਤਤਿਯੋ વਗ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
ਚਿਤ੍ਤਂ
ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾવਾਦੋ, ਦਾਨਞ੍ਚ ਮੇਤ੍ਤਭਾવਨਾ
ਸਤ੍ਤਿਮਾਨਿ ਚ
ਏਕਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ, ਸਤ੍ਤવੀਸਤਿਸਙ੍ਗਹਾਤਿ॥
ਏਕਕਨਿਪਾਤੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।