੧੬. ਤਿਂਸਨਿਪਾਤੋ
[੧੫੧] ੧. ਕਿਂਛਨ੍ਦਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
ਕਿਂਛਨ੍ਦੋ ਕਿਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। ਏਕਦਿવਸਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ਬਹੂ ਉਪਾਸਕੇ ਚ ਉਪਾਸਿਕਾਯੋ ਚ ਉਪੋਸਥਿਕੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ‘‘ਉਪੋਸਥਿਕਾਤ੍ਥ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਸਾਧੁ વੋ
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧੋ ਅਹੋਸਿ ਦਾਨਸੀਲਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮੇਸੁ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ। ਸੋ ਸੇਸੇਪਿ ਅਮਚ੍ਚਾਦਯੋ ਦਾਨਾਦੀਸੁ ਸਮਾਦਪੇਸਿ। ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਪਨਸ੍ਸ ਪਰਪਿਟ੍ਠਿਮਂਸਿਕੋ ਲਞ੍ਜਖਾਦਕੋ ਕੂਟવਿਨਿਚ੍ਛਯਿਕੋ ਅਹੋਸਿ। ਰਾਜਾ ਉਪੋਸਥਦਿવਸੇ ਅਮਚ੍ਚਾਦਯੋ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਉਪੋਸਥਿਕਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਉਪੋਸਥਂ ਨ ਸਮਾਦਿਯਿ। ਅਥ ਨਂ ਦਿવਾ ਲਞ੍ਜਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਕੂਟਡ੍ਡਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤਂ ਰਾਜਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਉਪੋਸਥਿਕਾ’’ਤਿ ਅਮਚ੍ਚੇ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ‘‘ਤ੍વਮ੍ਪਿ ਆਚਰਿਯ ਉਪੋਸਥਿਕੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਸੋ ‘‘ਆਮਾ’’ਤਿ ਮੁਸਾવਾਦਂ
ਸੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਹਿਮવਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਕੋਸਿਕਿਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰੇ ਤਿਯੋਜਨਿਕੇ ਅਮ੍ਬવਨੇ ਰਮਣੀਯੇ ਭੂਮਿਭਾਗੇ ਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਕਨਕવਿਮਾਨੇ ਅਲਙ੍ਕਤਸਿਰਿਸਯਨੇ ਸੁਤ੍ਤਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧੋ વਿਯ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤੋ ਉਤ੍ਤਮਰੂਪਧਰੋ ਸੋਲ਼ਸਸਹਸ੍ਸਦੇવਕਞ੍ਞਾਪਰਿવਾਰੋ। ਸੋ ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਞੇવ ਤਂ ਸਿਰਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭੋਤਿ। વੇਮਾਨਿਕਪੇਤਭਾવੇਨ ਹਿਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸਰਿਕ੍ਖਕੋ વਿਪਾਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਪવਿਸਤਿ, ਪવਿਟ੍ਠਕ੍ਖਣੇਯੇવਸ੍ਸ ਦਿਬ੍ਬਤ੍ਤਭਾવੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤਿ, ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥਤਾਲਕ੍ਖਨ੍ਧਪ੍ਪਮਾਣੋ ਅਤ੍ਤਭਾવੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ, ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਝਾਯਤਿ, ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਕਿਂਸੁਕੋ વਿਯ ਹੋਤਿ। ਦ੍વੀਸੁ ਹਤ੍ਥੇਸੁ ਏਕੇਕਾવ ਅਙ੍ਗੁਲਿ, ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਕੁਦ੍ਦਾਲਪ੍ਪਮਾਣਾ ਨਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇਹਿ ਨਖੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਟ੍ਠਿਮਂਸਂ ਫਾਲੇਤ੍વਾ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍વਾ ਖਾਦਨ੍ਤੋ વੇਦਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਮਹਾਰવਂ ਰવਨ੍ਤੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭੋਤਿ। ਸੂਰਿਯੇ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੇ ਤਂ ਸਰੀਰਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤਿ, ਦਿਬ੍ਬਸਰੀਰਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ, ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਾ ਦਿਬ੍ਬਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਨਾਤੂਰਿਯਾਨਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਰਿવਾਰੇਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭવਨ੍ਤੋ ਰਮਣੀਯੇ ਅਮ੍ਬવਨੇ ਦਿਬ੍ਬਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਹਤਿ। ਇਤਿ ਸੋ ਉਪੋਸਥਿਕਾਯ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਅਮ੍ਬਫਲਦਾਨਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਤਿਯੋਜਨਿਕਂ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਪਟਿਲਭਤਿ
ਤਸ੍ਮਿਂ
੧.
‘‘ਕਿਂਛਨ੍ਦੋ ਕਿਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ, ਏਕੋ ਸਮ੍ਮਸਿ ਘਮ੍ਮਨਿ।
ਕਿਂਪਤ੍ਥਯਾਨੋ ਕਿਂ ਏਸਂ, ਕੇਨ ਅਤ੍ਥੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦੋਤਿ ਅਜ੍ਝਾਸਯੋ। ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ। ਸਮ੍ਮਸੀਤਿ ਅਚ੍ਛਸਿ। ਘਮ੍ਮਨੀਤਿ ਗਿਮ੍ਹੇ। ਏਸਨ੍ਤਿ ਏਸਨ੍ਤੋ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਤ੍ਤਾ ਤਾਪਸਂ ਆਲਪਤਿ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤ੍વਂ ਕਿਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਕਿਂ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਗવੇਸਨ੍ਤੋ ਕੇਨਤ੍ਥੇਨ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗਙ੍ਗਾਤੀਰੇ ਗਙ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਤਿ।
ਤਂ
੨.
‘‘ਯਥਾ ਮਹਾ વਾਰਿਧਰੋ, ਕੁਮ੍ਭੋ ਸੁਪਰਿਣਾਹવਾ।
ਤਥੂਪਮਂ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਂ, વਣ੍ਣਗਨ੍ਧਰਸੁਤ੍ਤਮਂ॥
੩.
‘‘ਤਂ
ਪਾਣੀਭਿ ਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾਨ, ਅਗ੍ਯਾਯਤਨਮਾਹਰਿਂ॥
੪.
‘‘ਤਤੋ ਕਦਲਿਪਤ੍ਤੇਸੁ, ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਸਯਂ ਅਹਂ।
ਸਤ੍ਥੇਨ ਨਂ વਿਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾ, ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਂ ਅਹਾਸਿ ਮੇ॥
੫.
‘‘ਸੋਹਂ ਅਪੇਤਦਰਥੋ, ਬ੍ਯਨ੍ਤੀਭੂਤੋ ਦੁਖਕ੍ਖਮੋ।
ਅਸ੍ਸਾਦਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਫਲੇਸ੍વਞ੍ਞੇਸੁ ਕੇਸੁਚਿ॥
੬.
‘‘ਸੋਸੇਤ੍વਾ ਨੂਨ ਮਰਣਂ, ਤਂ ਮਮਂ ਆવਹਿਸ੍ਸਤਿ।
ਅਮ੍ਬਂ ਯਸ੍ਸ ਫਲਂ ਸਾਦੁ, ਮਧੁਰਗ੍ਗਂ ਮਨੋਰਮਂ।
ਯਮੁਦ੍ਧਰਿਂ વੁਯ੍ਹਮਾਨਂ, ਉਦਧਿਸ੍ਮਾ ਮਹਣ੍ਣવੇ॥
੭.
‘‘ਅਕ੍ਖਾਤਂ ਤੇ ਮਯਾ ਸਬ੍ਬਂ, ਯਸ੍ਮਾ ਉਪવਸਾਮਹਂ।
ਰਮ੍ਮਂ ਪਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਸ੍ਮਿ, ਪੁਥੁਲੋਮਾਯੁਤਾ ਪੁਥੁ॥
੮.
‘‘ਤ੍વਞ੍ਚ ਖੋ ਮੇવ ਅਕ੍ਖਾਹਿ, ਅਤ੍ਤਾਨਮਪਲਾਯਿਨਿ।
ਕਾ વਾ ਤ੍વਮਸਿ ਕਲ੍ਯਾਣਿ, ਕਿਸ੍ਸ વਾ ਤ੍વਂ ਸੁਮਜ੍ਝਿਮੇ॥
੯.
‘‘ਰੁਪ੍ਪਪਟ੍ਟਪਲਿਮਟ੍ਠੀવ, ਬ੍ਯਗ੍ਘੀવ ਗਿਰਿਸਾਨੁਜਾ।
ਯਾ ਸਨ੍ਤਿ ਨਾਰਿਯੋ ਦੇવੇਸੁ, ਦੇવਾਨਂ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾ॥
੧੦.
‘‘ਯਾ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਸ੍ਮਿਂ, ਰੂਪੇਨਾਨ੍વਾਗਤਿਤ੍ਥਿਯੋ।
ਰੂਪੇਨ ਤੇ ਸਦਿਸੀ ਨਤ੍ਥਿ, ਦੇવੇਸੁ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ।
ਪੁਟ੍ਠਾਸਿ ਮੇ ਚਾਰੁਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਿ, ਬ੍ਰੂਹਿ ਨਾਮਞ੍ਚ ਬਨ੍ਧવੇ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ વਾਰਿਧਰੋ ਕੁਮ੍ਭੋਤਿ ਉਦਕਘਟੋ। ਸੁਪਰਿਣਾਹવਾਤਿ ਸੁਸਣ੍ਠਾਨੋ। વਣ੍ਣਗਨ੍ਧਰਸੁਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ વਣ੍ਣਗਨ੍ਧਰਸੇਹਿ ਉਤ੍ਤਮਂ। ਦਿਸ੍વਾਨਾਤਿ ਦਿਸ੍વਾ। ਅਮਲਮਜ੍ਝਿਮੇਤਿ ਨਿਮ੍ਮਲਮਜ੍ਝੇ। ਦੇવਤਂ ਆਲਪਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ। ਪਾਣੀਭੀਤਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ। ਅਗ੍ਯਾਯਤਨਮਾਹਰਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਗ੍ਗਿਹੁਤਸਾਲਂ ਆਹਰਿਂ। વਿਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾਤਿ વਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ। ‘‘વਿਕਨ੍ਤੇਤ੍વਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ‘‘ਖਾਦਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ। ਅਹਾਸਿ ਮੇਤਿ ਅਪੇਤਦਰਥੋਤਿ વਿਗਤਕਾਯਚਿਤ੍ਤਦਰਥੋ ਬ੍ਯਨ੍ਤੀਭੂਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਸ੍ਸ વਿਗਤਨ੍ਤੋ ਜਾਤੋ, ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕੋ ਹੁਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦੁਖਕ੍ਖਮੋਤਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਸਾਤੇਨ ਕਾਯਕ੍ਖਮੇਨ ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਮੇਨ ਚ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਪਨ ਕਦਲਿਪਨਸਾਦੀਸੁ ਫਲੇਸੁ ਪਰਿਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਅਸ੍ਸਾਦਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਮੇ ਜਿવ੍ਹਾਯ ਠਪਿਤਮਤ੍ਤਾਨਿ ਤਿਤ੍ਤਕਾਨੇવ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
ਸੋਸੇਤ੍વਾਤਿ ਨਿਰਾਹਾਰਤਾਯ ਸੋਸੇਤ੍વਾ ਸੁਕ੍ਖਾਪੇਤ੍વਾ। ਤਂ ਮਮਨ੍ਤਿ ਤਂ ਮਮ। ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਯਂ ਅਸ੍ਸ, ਅਹੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਂ ਫਲਂ ਮਮ ਸਾਦੁ ਅਹੋਸਿ, ਯਮਹਂ ਗਮ੍ਭੀਰੇ ਪੁਥੁਲਉਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਖਾਤੇ ਮਹਣ੍ਣવੇ વੁਯ੍ਹਮਾਨਂ ਤਤੋ ਉਦਧਿਸ੍ਮਾ ਉਦ੍ਧਰਿਂ, ਤਂ ਅਮ੍ਬਂ ਮਮ ਮਰਣਂ ਆવਹਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਮਞ੍ਞਾਮਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਤਂ ਅਲਭਨ੍ਤਸ੍ਸ ਜੀવਿਤਂ ਨਪ੍ਪવਤ੍ਤਿਸ੍ਸਤੀਤਿ। ਉਪવਸਾਮੀਤਿ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਾਹਿ ਉਪਗਤੋ વਸਾਮਿ। ਰਮ੍ਮਂ ਪਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਸ੍ਮੀਤਿ ਰਮਣੀਯਂ ਨਦਿਂ ਪਤਿ ਅਹਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ। ਪੁਥੁਲੋਮਾਯੁਤਾ ਪੁਥੂਤਿ ਅਯਂ ਨਦੀ ਪੁਥੁਲੋਮੇਹਿ ਮਚ੍ਛੇਹਿ ਆਯੁਤਾ ਪੁਥੁ વਿਪੁਲਾ, ਅਪਿ ਨਾਮ ਮੇ ਇਤੋ ਸੋਤ੍ਥਿ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਅਪਲਾਯਿਨੀਤਿ ਅਪਲਾਯਿਤ੍વਾ ਮਮ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਠਿਤੇਤਿ ਤਂ ਦੇવਤਂ ਆਲਪਤਿ। ‘‘ਅਪਲਾਸਿਨੀ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਪਲਾਸਰਹਿਤੇ ਅਨવਜ੍ਜਸਰੀਰੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਿਸ੍ਸ વਾਤਿ ਕਿਸ੍ਸ વਾ ਕਾਰਣਾ ਇਧਾਗਤਾਸੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ।
ਰੂਪਪਟ੍ਟਪਲਿਮਟ੍ਠੀવਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਰਿਮਜ੍ਜਿਤਕਞ੍ਚਨਪਟ੍ਟਸਦਿਸੀ। ਬ੍ਯਗ੍ਘੀવਾਤਿ ਲੀਲਾવਿਲਾਸੇਨ ਤਰੁਣਬ੍ਯਗ੍ਘਪੋਤਿਕਾ વਿਯ। ਦੇવਾਨਨ੍ਤਿ ਛਨ੍ਨਂ ਕਾਮਾવਚਰਦੇવਾਨਂ। ਯਾ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਯਾ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ। ਰੂਪੇਨਾਨ੍વਾਗਤਿਤ੍ਥਿਯੋਤਿ ਰੂਪੇਨ ਅਨ੍વਾਗਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਭਾવਨਾਯ ਏવਮਾਹ। ਤવ ਰੂਪਸਦਿਸਾਯ ਨਾਮ ਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਹਿਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇਤਿ ਮੂਲਗਨ੍ਧਾਦਿਨਿਸ੍ਸਿਤੇਸੁ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬੇਸੁ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਚ। ਚਾਰੁਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗੀਤਿ ਚਾਰੁਨਾ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗੇਨ ਊਰੁਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇ। ਨਾਮਞ੍ਚ ਬਨ੍ਧવੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਞ੍ਚ ਬਨ੍ਧવੇ ਚ ਮਯ੍ਹਂ ਅਕ੍ਖਾਹੀਤਿ વਦਤਿ।
ਤਤੋ ਦੇવਧੀਤਾ ਅਟ੍ਠ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੧੧.
‘‘ਯਂ ਤ੍વਂ ਪਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਸਿ, ਰਮ੍ਮਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਕੋਸਿਕਿਂ।
ਸਾਹਂ ਭੁਸਾਲਯਾવੁਤ੍ਥਾ, વਰવਾਰਿવਹੋਘਸਾ॥
੧੨.
‘‘ਨਾਨਾਦੁਮਗਣਾਕਿਣ੍ਣਾ
ਮਮੇવ ਪਮੁਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਭਿਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਪਾવੁਸੇ॥
੧੩.
‘‘ਅਥੋ
ਬਹੁਕਾ ਨਾਗવਿਤ੍ਤੋਦਾ, ਅਭਿਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ વਾਰਿਨਾ॥
੧੪.
‘‘ਤਾ ਅਮ੍ਬਜਮ੍ਬੁਲਬੁਜਾ, ਨੀਪਾ ਤਾਲਾ ਚੁਦੁਮ੍ਬਰਾ।
ਬਹੂਨਿ ਫਲਜਾਤਾਨਿ, ਆવਹਨ੍ਤਿ ਅਭਿਣ੍ਹਸੋ॥
੧੫.
‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਉਭਤੋ ਤੀਰੇ, ਫਲਂ ਪਤਤਿ ਅਮ੍ਬੁਨਿ।
ਅਸਂਸਯਂ ਤਂ ਸੋਤਸ੍ਸ, ਫਲਂ ਹੋਤਿ વਸਾਨੁਗਂ॥
੧੬.
‘‘ਏਤਦਞ੍ਞਾਯ ਮੇਧਾવਿ, ਪੁਥੁਪਞ੍ਞ ਸੁਣੋਹਿ ਮੇ।
ਮਾ ਰੋਚਯ ਮਭਿਸਙ੍ਗਂ, ਪਟਿਸੇਧ ਜਨਾਧਿਪ॥
੧੭.
‘‘ਨ વਾਹਂ વਡ੍ਢવਂ ਮਞ੍ਞੇ, ਯਂ ਤ੍વਂ ਰਟ੍ਠਾਭਿવਡ੍ਢਨ।
ਆਚੇਯ੍ਯਮਾਨੋ ਰਾਜਿਸਿ, ਮਰਣਂ ਅਭਿਕਙ੍ਖਸਿ॥
੧੮.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਪਿਤਰੋ, ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਾ ਚ ਸਦੇવਕਾ।
ਯੇ ਚਾਪਿ ਇਸਯੋ ਲੋਕੇ, ਸਞ੍ਞਤਤ੍ਤਾ ਤਪਸ੍ਸਿਨੋ।
ਅਸਂਸਯਂ ਤੇਪਿ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਪਟ੍ਠਭੂਤਾ ਯਸਸ੍ਸਿਨੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕੋਸਿਕਿਨ੍ਤਿ ਯਂ ਤ੍વਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਰਮ੍ਮਂ ਕੋਸਿਕਿਂ ਗਙ੍ਗਂ ਪਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ। ਭੁਸਾਲਯਾવੁਤ੍ਥਾਤਿ ਭੁਸੇ ਚਣ੍ਡਸੋਤੇ ਆਲਯੋ ਯਸ੍ਸ વਿਮਾਨਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਧਿવਤ੍ਥਾ, ਗਙ੍ਗਟ੍ਠਕવਿਮਾਨવਾਸਿਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વਰવਾਰਿવਹੋਘਸਾਤਿ વਰવਾਰਿવਹੇਨ ਓਘੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ। ਪਮੁਖਾਤਿ ਤਾ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾ ਗਿਰਿਕਨ੍ਦਰਾ ਮਂ ਪਮੁਖਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਅਹਂ ਤਾਸਂ ਪਾਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਮੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਅਭਿਸਨ੍ਦਨ੍ਤੀਤਿ ਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਪવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਤਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਮਂ ਕੋਸਿਕਿਗਙ੍ਗਂ ਪવਿਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વਨਤੋਦਾਤਿ ਨ ਕੇવਲਂ ਕਨ੍ਦਰਾવ, ਅਥ ਖੋ ਬਹੂ વਨਤੋਦਾ ਤਮ੍ਹਾ ਤਮ੍ਹਾ વਨਮ੍ਹਾ ਉਦਕਾਨਿਪਿ ਮਂ ਬਹੂਨਿ ਪવਿਸਨ੍ਤਿ। ਨੀਲવਾਰਿવਹਿਨ੍ਧਰਾਤਿ ਮਣਿવਣ੍ਣੇਨ ਨੀਲવਾਰਿਨਾ ਯੁਤ੍ਤੇ ਉਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਖਾਤੇ વਹੇ ਧਾਰਯਨ੍ਤਿਯੋ। ਨਾਗવਿਤ੍ਤੋਦਾਤਿ ਨਾਗਾਨਂ વਿਤ੍ਤਿਕਾਰੇਨ ਧਨਸਙ੍ਖਾਤੇਨ વਾ ਉਦਕੇਨ વਾਰਿਨਾਤਿ ਏવਰੂਪਾ ਹਿ ਬਹੂ ਨਦਿਯੋ ਮਂ વਾਰਿਨਾવ ਅਭਿਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਪੂਰੇਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
ਤਾਤਿ ਆવਹਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤਾਨਿ ਅਮ੍ਬਾਦੀਨਿ ਆਕਡ੍ਢਨ੍ਤਿ। ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਹਿ ਏਤਾਨਿ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤવਚਨਾਨਿ। ਅਥ વਾ ਤਾਤਿ ਉਪਯੋਗਬਹੁવਚਨਂ। ਆવਹਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਾਨਿ ਅਮ੍ਬਾਦੀਨਿ ਤਾ ਨਦਿਯੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਏવਂ ਉਪਗਤਾਨਿ ਪਨ ਮਮ ਸੋਤਂ ਪવਿਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਸੋਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯਂ ਉਭਤੋ ਤੀਰੇ ਜਾਤਰੁਕ੍ਖੇਹਿ ਫਲਂ ਮਮ ਅਮ੍ਬੁਨਿ ਪਤਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਮਮ ਸੋਤਸ੍ਸੇવ વਸਾਨੁਗਂ ਹੋਤਿ। ਨਤ੍ਥੇਤ੍ਥ ਸਂਸਯੋਤਿ ਏવਂ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਸ੍ਸ ਨਦੀਸੋਤੇਨ ਆਗਮਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਸਿ।
ਮੇਧਾવਿ ਪੁਥੁਪਞ੍ਞਾਤਿ ਉਭਯਂ ਆਲਪਨਮੇવ। ਮਾ ਰੋਚਯਾਤਿ ਏવਂ ਤਣ੍ਹਾਭਿਸਙ੍ਗਂ ਮਾ ਰੋਚਯ। ਪਟਿਸੇਧਾਤਿ ਪਟਿਸੇਧੇਹਿ ਨਨ੍ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਓવਦਤਿ। વਡ੍ਢવਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾવਡ੍ਢਭਾવਂ ਪਣ੍ਡਿਤਭਾવਂ। ਰਟ੍ਠਾਭਿવਡ੍ਢਨਾਤਿ ਆਚੇਯ੍ਯਮਾਨੋਤਿ ਮਂਸਲੋਹਿਤੇਹਿ ਆਚਿਯਨ੍ਤੋ વਡ੍ਢਨ੍ਤੋ, ਤਰੁਣੋવ ਹੁਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਰਾਜਿਸੀਤਿ ਤਂ ਆਲਪਤਿ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਂ ਤ੍વਂ ਨਿਰਾਹਾਰਤਾਯ ਸੁਸ੍ਸਮਾਨੋ ਤਰੁਣੋવ ਸਮਾਨੋ ਅਮ੍ਬਲੋਭੇਨ ਮਰਣਂ ਅਭਿਕਙ੍ਖਸਿ, ਨ વੇ ਅਹਂ ਤવ ਇਮਂ ਪਣ੍ਡਿਤਭਾવਂ ਮਞ੍ਞਾਮੀਤਿ।
ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਣ੍ਹਾવਸਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਣ੍ਹਾવਸਿਕਭਾવਂ ‘‘ਪਿਤਰੋ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਚ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਾਮਾવਚਰਦੇવੇਹਿ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਾ ਚ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਾ ਇਸਯੋ ਚ ਅਸਂਸਯਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਞ੍ਚੇਤਂ, ਯਂ ਤੇ ਇਦ੍ਧਿਮਨ੍ਤੋ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ, ‘‘ਅਸੁਕੋ ਹਿ ਨਾਮ ਤਣ੍ਹਾવਸਿਕੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਪੁਨ ਤੇਸਂ ਭਾਸਮਾਨਾਨਂ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਯੇਪਿ ਤੇਸਂ ਪਟ੍ਠਭੂਤਾ ਯਸਸ੍ਸਿਨੋ ਪਰਿਚਾਰਕਾ, ਤੇਪਿ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਰਹੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਸਂવੇਗਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੀ ਏવਮਾਹ।
ਤਤੋ ਤਾਪਸੋ ਚਤਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੧੯.
‘‘ਏવਂ વਿਦਿਤ੍વਾ વਿਦੂ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਂ, વਿਦ੍ਧਂਸਨਂ ਚવਨਂ ਜੀવਿਤਸ੍ਸ।
ਨ ਚੀਯਤੀ ਤਸ੍ਸ ਨਰਸ੍ਸ ਪਾਪਂ, ਸਚੇ ਨ ਚੇਤੇਤਿ વਧਾਯ ਤਸ੍ਸ॥
੨੦.
‘‘ਇਸਿਪੂਗਸਮਞ੍ਞਾਤੇ
ਅਨਰਿਯਪਰਿਸਮ੍ਭਾਸੇ, ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਜਿਗੀਸਸਿ॥
੨੧.
‘‘ਸਚੇ
ਅਸਂਸਯਂ ਤਂ ਅਸਿਲੋਕੋ, ਮਯਿ ਪੇਤੇ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ॥
੨੨.
‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਹਿ ਪਾਪਕਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਰਕ੍ਖਸ੍ਸੇવ ਸੁਮਜ੍ਝਿਮੇ।
ਮਾ ਤਂ ਸਬ੍ਬੋ ਜਨੋ ਪਚ੍ਛਾ, ਪਕੁਟ੍ਠਾਯਿ ਮਯਿ ਮਤੇ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਏવਂ વਿਦਿਤ੍વਾਤਿ ਯਥਾ ਅਹਂ ਸੀਲਞ੍ਚ ਅਨਿਚ੍ਚਤਞ੍ਚ ਜਾਨਾਮਿ, ਏવਂ ਜਾਨਿਤ੍વਾ ਠਿਤਸ੍ਸ। વਿਦੂਤਿ વਿਦੁਨੋ। ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਸੁਚਰਿਤਧਮ੍ਮਂ। ਤਿવਿਧਞ੍ਹਿ ਸੁਚਰਿਤਂ ਇਧ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ। વਿਦ੍ਧਂਸਨਨ੍ਤਿ ਭਙ੍ਗਂ। ਚવਨਨ੍ਤਿ ਚੁਤਿਂ। ਜੀવਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਆਯੁਨੋ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਏવਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਠਿਤਸ੍ਸ ਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਂ ਸੁਚਰਿਤਧਮ੍ਮਂ ਜੀવਿਤਸ੍ਸ ਚ ਅਨਿਚ੍ਚਤਂ ਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏવਰੂਪਸ੍ਸ ਨਰਸ੍ਸ ਪਾਪਂ ਨ ਚੀਯਤਿ ਨ વਡ੍ਢਤਿ। ਸਚੇ ਨ ਚੇਤੇਤਿ વਧਾਯ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਸ੍ਸ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ વਧਾਯ ਨ ਚੇਤੇਤਿ ਨ ਪਕਪ੍ਪੇਤਿ, ਨੇવ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਂ વਧਾਯ ਚੇਤੇਤਿ, ਨਾਪਿ ਪਰਸਨ੍ਤਕਂ વਿਨਾਸੇਤਿ, ਅਹਞ੍ਚ ਕਸ੍ਸਚਿ વਧਾਯ ਅਚੇਤੇਤ੍વਾ ਕੇવਲਂ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕੇ ਆਸਙ੍ਗਂ ਕਤ੍વਾ ਗਙ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਤ੍વਂ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਨਾਮ ਅਕੁਸਲਂ ਪਸ੍ਸਸੀਤਿ।
ਇਸਿਪੂਗਸਮਞ੍ਞਾਤੇਤਿ ਏવਂ ਲੋਕ੍ਯਾਤਿ ਤ੍વਂ ਨਾਮ ਪਾਪਪવਾਹਨੇਨ ਲੋਕਸ੍ਸ ਹਿਤਾਤਿ ਏવਂ વਿਦਿਤਾ। ਸਤੀਤਿ ਸਤਿ ਸੋਭਨੇ ਉਤ੍ਤਮੇਤਿ ਆਲਪਨਮੇਤਂ। ਅਨਰਿਯਪਰਿਸਮ੍ਭਾਸੇਤਿ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਪਿਤਰੋ’’ਤਿਆਦਿਕਾਯ ਅਸੁਨ੍ਦਰਾਯ ਪਰਿਭਾਸਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇ। ਜਿਗੀਸਸੀਤਿ ਮਯਿ ਪਾਪੇ ਅਸਂવਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇਪਿ ਮਂ ਏવਂ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤੀ ਚ ਪਰਮਰਣਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨ੍ਤੀ ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਗવੇਸਸਿ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ। ਤੀਰੇ ਤੇਤਿ ਤવ ਗਙ੍ਗਾਤੀਰੇ। ਪੁਥੁਸੁਸ੍ਸੋਣੀਤਿ ਪੁਥੁਲਾਯ ਸੁਨ੍ਦਰਾਯ ਸੋਣਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇ। ਪੇਤੇਤਿ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਂ ਅਲਭਿਤ੍વਾ ਪਰਲੋਕਂ ਗਤੇ, ਮਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਕੁਟ੍ਠਾਯੀਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਿ ਗਰਹਿ ਨਿਨ੍ਦਿ। ‘‘ਪਕ੍વਤ੍ਥਾਸੀ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ।
ਤਂ
੨੩.
‘‘ਅਞ੍ਞਾਤਮੇਤਂ ਅવਿਸਯ੍ਹਸਾਹਿ, ਅਤ੍ਤਾਨਮਮ੍ਬਞ੍ਚ ਦਦਾਮਿ ਤੇ ਤਂ।
ਯੋ ਦੁਬ੍ਬਜੇ ਕਾਮਗੁਣੇ ਪਹਾਯ, ਸਨ੍ਤਿਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਅਧਿਟ੍ਠਿਤੋਸਿ॥
੨੪.
‘‘ਯੋ
ਅਧਮ੍ਮਞ੍ਚੇવ ਚਰਤਿ, ਪਾਪਞ੍ਚਸ੍ਸ ਪવਡ੍ਢਤਿ॥
੨੫.
‘‘ਏਹਿ ਤਂ ਪਾਪਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕਾਮਂ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕੋ ਭવ।
ਉਪਨਯਾਮਿ ਸੀਤਸ੍ਮਿਂ, વਿਹਰਾਹਿ ਅਨੁਸ੍ਸੁਕੋ॥
੨੬.
‘‘ਤਂ ਪੁਪ੍ਫਰਸਮਤ੍ਤੇਭਿ, વਕ੍ਕਙ੍ਗੇਹਿ ਅਰਿਨ੍ਦਮ।
ਕੋਞ੍ਚਾ ਮਯੂਰਾ ਦਿવਿਯਾ, ਕੋਲਟ੍ਠਿਮਧੁਸਾਲ਼ਿਕਾ।
ਕੂਜਿਤਾ ਹਂਸਪੂਗੇਹਿ, ਕੋਕਿਲੇਤ੍ਥ ਪਬੋਧਰੇ॥
੨੭.
‘‘ਅਮ੍ਬੇਤ੍ਥ વਿਪ੍ਪਸਾਖਗ੍ਗਾ, ਪਲਾਲਖਲਸਨ੍ਨਿਭਾ।
ਕੋਸਮ੍ਬਸਲਲ਼ਾ ਨੀਪਾ, ਪਕ੍ਕਤਾਲવਿਲਮ੍ਬਿਨੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਾਤਮੇਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਗਰਹਾ ਤੇ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ વਦਨ੍ਤੋ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਤ੍ਥਾਯ વਦਸੀ’’ਤਿ ਏਤਂ ਕਾਰਣਂ ਮਯਾ ਅਞ੍ਞਾਤਂ। ਅવਿਸਯ੍ਹਸਾਹੀਤਿ ਰਾਜਾਨੋ ਨਾਮ ਦੁਸ੍ਸਹਂ ਸਹਨ੍ਤਿ, ਤੇਨ ਨਂ ਆਲਪਨ੍ਤੀ ਏવਮਾਹ। ਅਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਤਂ ਆਲਿਙ੍ਗਿਤ੍વਾ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਨਯਨ੍ਤੀ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਤੇ ਦਦਾਮਿ ਤਞ੍ਚ ਅਮ੍ਬਂ। ਕਾਮਗੁਣੇਤਿ ਕਞ੍ਚਨਮਾਲਾਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੇ વਤ੍ਥੁਕਾਮੇ। ਸਨ੍ਤਿਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚਾਤਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯવੂਪਸਮੇਨ ਸਨ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸੀਲਞ੍ਚੇવ ਸੁਚਰਿਤਧਮ੍ਮਞ੍ਚ। ਅਧਿਟ੍ਠਿਤੋਸੀਤਿ ਯੋ ਤ੍વਂ ਇਮੇ ਗੁਣੇ ਉਪਗਤੋ, ਏਤੇਸੁ વਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਪੁਬ੍ਬਸਞ੍ਞੋਗਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਮਬਨ੍ਧਨਂ। ਪਚ੍ਛਾਸਂਯੋਜਨੇਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਬਨ੍ਧਨੇ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਅਮ੍ਭੋ ਤਾਪਸ ਯੋ ਮਹਨ੍ਤਂ ਰਜ੍ਜਸਿਰਿવਿਭવਂ ਪਹਾਯ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕਮਤ੍ਤੇ
ਕਾਮਂ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕੋ ਭવਾਤਿ ਏਕਂਸੇਨੇવ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕੇ ਨਿਰਾਲਯੋ ਹੋਹਿ। ਸੀਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਸੀਤਲੇ ਅਮ੍ਬવਨੇ। ਤਨ੍ਤਿ ਏવਂ વਦਮਾਨਾવ ਦੇવਤਾ ਤਾਪਸਂ ਪੁਪ੍ਫਰਸਮਤ੍ਤੇਭੀਤਿ ਪੁਪ੍ਫਰਸੇਨ ਮਤ੍ਤੇਹਿ। વਕ੍ਕਙ੍ਗੇਹੀਤਿ વਙ੍ਕਗੀવੇਹਿ ਸਕੁਣੇਹਿ ਅਭਿਨਾਦਿਤਨ੍ਤਿ ਦਿવਿਯਾਤਿ ਦਿਬ੍ਯਾ। ਕੋਲਟ੍ਠਿਮਧੁਸਾਲ਼ਿਕਾਤਿ ਕੋਲਟ੍ਠਿਸਕੁਣਾ ਚ ਨਾਮ ਸੁવਣ੍ਣਸਾਲ਼ਿਕਾ ਸਕੁਣਾ ਚ। ਏਤੇ ਦਿਬ੍ਬਸਕੁਣਾ ਏਤ੍ਥ વਸਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਕੂਜਿਤਾ ਹਂਸਪੂਗੇਹੀਤਿ ਹਂਸਗਣੇਹਿ ਉਪਕੂਜਿਤਾ વਿਰવਸਙ੍ਘਟ੍ਟਿਤਾ। ਕੋਕਿਲੇਤ੍ਥ ਪਬੋਧਰੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਮ੍ਬવਨੇ ਕੋਕਿਲਾ વਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਬੋਧੇਨ੍ਤਿ ਞਾਪੇਨ੍ਤਿ। ਅਮ੍ਬੇਤ੍ਥਾਤਿ ਅਮ੍ਬਾ ਏਤ੍ਥ। વਿਪ੍ਪਸਾਖਗ੍ਗਾਤਿ ਫਲਭਾਰੇਨ ਓਨਮਿਤਸਾਖਗ੍ਗਾ। ਪਲਾਲਖਲਸਨ੍ਨਿਭਾਤਿ ਪੁਪ੍ਫਸਨ੍ਨਿਚਯੇਨ ਸਾਲਿਪਲਾਲਖਲਸਦਿਸਾ। ਪਕ੍ਕਤਾਲવਿਲਮ੍ਬਿਨੋਤਿ ਪਕ੍ਕਤਾਲਫਲવਿਲਮ੍ਬਿਨੋ। ਏવਰੂਪਾ ਰੁਕ੍ਖਾ ਚ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਮ੍ਬવਨਂ વਣ੍ਣੇਤਿ।
વਣ੍ਣਯਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਤਾਪਸਂ ਤਤ੍ਥ ਓਤਾਰੇਤ੍વਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਮ੍ਬવਨੇ ਅਮ੍ਬਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਤਣ੍ਹਂ ਪੂਰੇਹੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਤਾਪਸੋ ਅਮ੍ਬਾਨਿ ਖਾਦਿਤ੍વਾ ਤਣ੍ਹਂ ਪੂਰੇਤ੍વਾ વਿਸ੍ਸਮਿਤ੍વਾ ਅਮ੍ਬવਨੇ વਿਚਰਨ੍ਤੋ ਤਂ ਪੇਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭવਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਕਿਞ੍ਚਿ વਤ੍ਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ। ਸੂਰਿਯੇ ਪਨ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੇ ਤਂ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਪਰਿવਾਰਿਤਂ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭવਮਾਨਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੨੮.
‘‘ਮਾਲੀ ਕਿਰਿਟੀ ਕਾਯੂਰੀ, ਅਙ੍ਗਦੀ ਚਨ੍ਦਨੁਸ੍ਸਦੋ।
ਰਤ੍ਤਿਂ ਤ੍વਂ ਪਰਿਚਾਰੇਸਿ, ਦਿવਾ વੇਦੇਸਿ વੇਦਨਂ॥
੨੯.
‘‘ਸੋਲ਼ਸਿਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਯਾ ਤੇਮਾ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾ।
ਏવਂ ਮਹਾਨੁਭਾવੋਸਿ, ਅਬ੍ਭੁਤੋ ਲੋਮਹਂਸਨੋ॥
੩੦.
‘‘ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਮਕਰੀ ਪੁਬ੍ਬੇ, ਪਾਪਂ ਅਤ੍ਤਦੁਖਾવਹਂ।
ਯਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਪਿਟ੍ਠਿਮਂਸਾਨਿ ਖਾਦਸੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਮਾਲੀਤਿ ਦਿਬ੍ਬਮਾਲਾਧਰੋ। ਕਿਰਿਟੀਤਿ ਦਿਬ੍ਬવੇਠਨਧਰੋ। ਕਾਯੂਰੀਤਿ ਦਿਬ੍ਬਾਭਰਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ। ਅਙ੍ਗਦੀਤਿ ਦਿਬ੍ਬਙ੍ਗਦਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਚਨ੍ਦਨੁਸ੍ਸਦੋਤਿ ਪਰਿਚਾਰੇਸੀਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਦਿਬ੍ਬવਿਸਯੇਸੁ ਚਾਰੇਸਿ। ਦਿવਾਤਿ ਦਿવਾ ਯਾ ਤੇਮਾਤਿ ਯਾ ਤੇ ਇਮਾ। ਅਬ੍ਭੁਤੋਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਅਭੂਤਪੁਬ੍ਬੋ। ਲੋਮਹਂਸਨੋਤਿ ਯੇ ਤਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਲੋਮਾਨਿ ਹਂਸਨ੍ਤਿ। ਪੁਬ੍ਬੇਤਿ ਪੁਰਿਮਭવੇ। ਅਤ੍ਤਦੁਖਾવਹਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਕ੍ਖਾવਹਂ। ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੂਤਿ ਯਂ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਕਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਟ੍ਠਿਮਂਸਾਨਿ ਖਾਦਸੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ।
ਪੇਤੋ
੩੧.
‘‘ਅਜ੍ਝੇਨਾਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਯ੍ਹ, ਕਾਮੇਸੁ ਗਧਿਤੋ ਅਹਂ।
ਅਚਰਿਂ ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨਂ, ਪਰੇਸਂ ਅਹਿਤਾਯਹਂ॥
੩੨.
‘‘ਯੋ ਪਿਟ੍ਠਿਮਂਸਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਏવਂ ਉਕ੍ਕਚ੍ਚ ਖਾਦਤਿ।
ਯਥਾਹਂ ਅਜ੍ਜ ਖਾਦਾਮਿ, ਪਿਟ੍ਠਿਮਂਸਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਅਜ੍ਝੇਨਾਨੀਤਿ વੇਦੇ। ਪਟਿਗ੍ਗਯ੍ਹਾਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਧੀਯਿਤ੍વਾ। ਅਚਰਿਨ੍ਤਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਂ। ਅਹਿਤਾਯਹਨ੍ਤਿ ਅਹਿਤਾਯ ਅਤ੍ਥਨਾਸਨਾਯ ਅਹਂ। ਯੋ ਪਿਟ੍ਠਿਮਂਸਿਕੋਤਿ ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਰੇਸਂ ਪਿਟ੍ਠਿਮਂਸਖਾਦਕੋ ਪਿਸੁਣੋ ਹੋਤਿ। ਉਕ੍ਕਚ੍ਚਾਤਿ ਉਕ੍ਕਨ੍ਤਿਤ੍વਾ।
ਇਦਞ੍ਚ ਪਨ વਤ੍વਾ ਤਾਪਸਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਥਂ ਇਧਾਗਤਾ’’ਤਿ। ਤਾਪਸੋ ਸਬ੍ਬਂ વਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਕਥੇਸਿ। ‘‘ਇਦਾਨਿ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇવ વਸਿਸ੍ਸਥ, ਗਮਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ। ‘‘ਨ વਸਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਸ੍ਸਮਪਦਂਯੇવ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਪੇਤੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਂ વੋ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕੇਨ ਉਪਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾવੇਨ ਅਸ੍ਸਮਪਦੇਯੇવ ਓਤਾਰੇਤ੍વਾ ‘‘ਅਨੁਕ੍ਕਣ੍ਠਾ ਇਧੇવ વਸਥਾ’’ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਗਤੋ। ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਅਮ੍ਬਪਕ੍ਕੇਨ ਉਪਟ੍ਠਹਿ। ਤਾਪਸੋ ਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਝਾਨਾਭਿਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਯਣੋ ਅਹੋਸਿ।
ਸਤ੍ਥਾ
ਕਿਂਛਨ੍ਦਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ।
[੫੧੨] ੨. ਕੁਮ੍ਭਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
ਕੋ ਪਾਤੁਰਾਸੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ વਿਸਾਖਾਯ ਸਹਾਯਿਕਾ ਸੁਰਾਪੀਤਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰ ਸੁਰਾਛਣੇ ਸਙ੍ਘੁਟ੍ਠੇ ਤਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਛਣੇ ਕੀਲ਼ਮਾਨਾਨਂ ਤਿਕ੍ਖਸੁਰਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍વਾ ‘‘ਛਣਂ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਾਪਿ વਿਸਾਖਾਯ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਸਹਾਯਿਕੇ ਛਣਂ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘‘ਅਯਂ ਸੁਰਾਛਣੋ, ਨ ਅਹਂ ਸੁਰਂ ਪਿવਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਦਾਨਂ ਦੇਥ, ਮਯਂ ਛਣਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ। ਸਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਤਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤਾਪੇਤ੍વਾ ਮਹਾਦਾਨਂ ਪવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਬਹੁਂ ਗਨ੍ਧਮਾਲਂ ਆਦਾਯ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੋਤੁਂ ਤਾਹਿ ਪਰਿવੁਤਾ ਜੇਤવਨਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਤਾ ਪਨਿਤ੍ਥਿਯੋ ਸੁਰਂ ਪਿવਮਾਨਾવ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦ੍વਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਠਤ੍વਾ ਸੁਰਂ ਪਿવਿਤ੍વਾવ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਂਸੁ। વਿਸਾਖਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ, ਇਤਰਾਸੁ ਏਕਚ੍ਚਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇਯੇવ ਨਚ੍ਚਿਂਸੁ, ਏਕਚ੍ਚਾ ਗਾਯਿਂਸੁ, ਏਕਚ੍ਚਾ ਹਤ੍ਥਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਾਦਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਨਿ, ਏਕਚ੍ਚਾ ਕਲਹਂ ਅਕਂਸੁ।
ਸਤ੍ਥਾ ਤਾਸਂ ਸਂવੇਗਜਨਨਤ੍ਥਾਯ ਭਮੁਕਲੋਮਤੋ ਰਂਸੀ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ, ਅਨ੍ਧਕਾਰਤਿਮਿਸਾ ਅਹੋਸਿ। ਤਾ ਭੀਤਾ ਅਹੇਸੁਂ ਮਰਣਭਯਤਜ੍ਜਿਤਾ, ਤੇਨ ਤਾਸਂ ਸੁਰਾ ਜੀਰਿ। ਸਤ੍ਥਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤੋ ਸਿਨੇਰੁਮੁਦ੍ਧਨਿ ਠਤ੍વਾ ਉਣ੍ਣਲੋਮਤੋ ਰਂਸੀ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ, ਚਨ੍ਦਸੂਰਿਯਸਹਸ੍ਸੁਗ੍ਗਮਨਂ વਿਯ ਅਹੋਸਿ। ਸਤ੍ਥਾ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤੋવ ਤਾਸਂ ਸਂવੇਗਜਨਨਤ੍ਥਾਯ –
‘‘ਕੋ ਨੁ ਹਾਸੋ ਕਿਮਾਨਨ੍ਦੋ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਪਜ੍ਜਲਿਤੇ ਸਤਿ।
ਅਨ੍ਧਕਾਰੇਨ ਓਨਦ੍ਧਾ, ਪਦੀਪਂ ਨ ਗવੇਸਥਾ’’ਤਿ॥ (ਧ॰ ਪ॰ ੧੪੬) –
ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ। ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾਪਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ। ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਛਾਯਾਯ ਬੁਦ੍ਧਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਥ
ਅਤੀਤੇ
ਤਤੋ ਪਨ ਅવਿਦੂਰੇ ਏਕੋ વਰੁਣੋ ਨਾਮ ਤਾਪਸੋ વਸਤਿ। વਨਚਰਕੋ ਅਞ੍ਞਦਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਇਦਂ ਪਾਨਂ ਤਾਪਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿવਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਸੋ ਏਕਂ વੇਲ਼ੁਨਾਲ਼ਿਕਂ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਮਂਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ
ਤਦਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਸਬ੍ਬਮਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ। ਸੋ ਤੇਸਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਕੇਨ વੋ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ‘‘ਸਮ੍ਭਾਰਮੂਲੇਨ ਚੇવ ਸਾਲਿਪਿਟ੍ਠੇਨ ਚ ਪਞ੍ਚਹਿ ਚਾਟਿਸਤੇਹਿ ਚਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬਂ ਦਾਪੇਸਿ। ਤੇ ਪਞ੍ਚਸੁ ਚਾਟਿਸਤੇਸੁ ਸੁਰਂ ਸਣ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਮੂਸਿਕਭਯੇਨ ਚਾਟਿਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯ ਏਕੇਕਾਯ
ਤਦਾ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਰਾਜਾ ‘‘ਕੇ ਨੁ ਖੋ ਮਾਤੁਪਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਤੀਣਿ ਸੁਚਰਿਤਾਨਿ ਪੂਰੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਲੋਕਂ વੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਰਾਜਾਨਂ ਸੁਰਂ ਪਾਤੁਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਸਚਾਯਂ ਸੁਰਂ ਪਿવਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੋ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ। ਯਥਾ ਨ ਪਿવਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾ ਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਂ ਸੁਰਾਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਂ ਹਤ੍ਥਤਲੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવੇਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍વਾ ਰਞ੍ਞੋ ਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨੇ ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍વਾ
੩੩.
‘‘ਕੋ ਪਾਤੁਰਾਸੀ ਤਿਦਿવਾ ਨਭਮ੍ਹਿ, ਓਭਾਸਯਂ ਸਂવਰਿਂ ਚਨ੍ਦਿਮਾવ।
ਗਤ੍ਤੇਹਿ ਤੇ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਚ੍ਛਰਨ੍ਤਿ, ਸਤੇਰਤਾ વਿਜ੍ਜੁਰਿવਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ॥
੩੪.
‘‘ਸੋ ਛਿਨ੍ਨવਾਤਂ ਕਮਸੀ ਅਘਮ੍ਹਿ, વੇਹਾਯਸਂ ਗਚ੍ਛਸਿ ਤਿਟ੍ਠਸੀ ਚ।
ਇਦ੍ਧੀ ਨੁ ਤੇ વਤ੍ਥੁਕਤਾ ਸੁਭਾવਿਤਾ, ਅਨਦ੍ਧਗੂਨਂ ਅਪਿ ਦੇવਤਾਨਂ॥
੩੫.
‘‘વੇਹਾਯਸਂ ਗਮ੍ਮਮਾਗਮ੍ਮ ਤਿਟ੍ਠਸਿ, ਕੁਮ੍ਭਂ ਕਿਣਾਥਾਤਿ ਯਮੇਤਮਤ੍ਥਂ।
ਕੋ
ਤਤ੍ਥ ਕੋ ਪਾਤੁਰਾਸੀਤਿ ਕੁਤੋ ਪਾਤੁਭੂਤੋਸਿ, ਕੁਤੋ ਆਗਤੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਿਦਿવਾ ਨਭਮ੍ਹੀਤਿ ਕਿਂ ਤਾવਤਿਂਸਭવਨਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਇਧ ਨਭਮ੍ਹਿ ਆਕਾਸੇ ਪਾਕਟੋ ਜਾਤੋਸੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਸਂવਰਿਨ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਂ। ਸਤੇਰਤਾਤਿ ਏવਂਨਾਮਿਕਾ। ਸੋਤਿ ਸੋ ਤ੍વਂ। ਛਿਨ੍ਨવਾਤਨ੍ਤਿ વਲਾਹਕੋਪਿ ਤਾવ વਾਤੇਨ ਕਮਸੀਤਿ ਪવਤ੍ਤੇਸਿ। ਅਘਮ੍ਹੀਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਘੇ ਆਕਾਸੇ। વਤ੍ਥੁਕਤਾਤਿ વਤ੍ਥੁ વਿਯ ਪਤਿਟ੍ਠਾ વਿਯ ਕਤਾ। ਅਨਦ੍ਧਗੂਨਂ ਅਪਿ ਦੇવਤਾਨਨ੍ਤਿ ਯਾ ਪਦਸਾ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਅਗਮਨੇਨ ਅਨਦ੍ਧਗੂਨਂ ਦੇવਤਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿ, ਸਾ ਅਪਿ ਤવ ਸੁਭਾવਿਤਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। વੇਹਾਯਸਂ ਗਮ੍ਮਮਾਗਮ੍ਮਾਤਿ ਆਕਾਸੇ ਪવਤ੍ਤਂ ਪਦવੀਤਿਹਾਰਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਾਯ। ‘‘ਤਿਟ੍ਠਸੀ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ‘‘ਕੋ વਾ ਤੁવ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਏવਂ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨੋ ਕੋ વਾ ਤ੍વਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਮੇਤਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਯਂ ਏਤਂ વਦਸਿ। ਇਮਸ੍ਸ ‘‘ਕਿਸ੍ਸ વਾ ਤਾਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਯਂ ਏਤਂ ਕੁਮ੍ਭਂ ਕਿਣਾਥਾਤਿ વਦਸਿ, ਕਿਸ੍ਸ વਾ ਤੇ ਅਯਂ ਕੁਮ੍ਭੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਤੋ
੩੬.
‘‘ਨ ਸਪ੍ਪਿਕੁਮ੍ਭੋ ਨਪਿ ਤੇਲਕੁਮ੍ਭੋ, ਨ ਫਾਣਿਤਸ੍ਸ ਨ ਮਧੁਸ੍ਸ ਕੁਮ੍ਭੋ।
ਕੁਮ੍ਭਸ੍ਸ વਜ੍ਜਾਨਿ ਅਨਪ੍ਪਕਾਨਿ, ਦੋਸੇ ਬਹੂ ਕੁਮ੍ਭਗਤੇ ਸੁਣਾਥ॥
੩੭.
‘‘ਗਲ਼ੇਯ੍ਯ ਯਂ ਪਿਤ੍વਾ ਪਤੇ ਪਪਾਤਂ, ਸੋਬ੍ਭਂ ਗੁਹਂ ਚਨ੍ਦਨਿਯੋਲ਼ਿਗਲ੍ਲਂ।
ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ ਅਭੋਜਨੇਯ੍ਯਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੩੮.
‘‘ਯਂ ਪਿਤ੍વਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨੇਸਮਾਨੋ, ਆਹਿਣ੍ਡਤੀ ਗੋਰਿવ ਭਕ੍ਖਸਾਦੀ।
ਅਨਾਥਮਾਨੋ
੩੯.
‘‘ਯਂ વੇ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਅਚੇਲੋવ ਨਗ੍ਗੋ, ਚਰੇਯ੍ਯ ਗਾਮੇ વਿਸਿਖਨ੍ਤਰਾਨਿ।
ਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹਚਿਤ੍ਤੋ ਅਤਿવੇਲਸਾਯੀ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੪੦.
‘‘ਯਂ ਪਿਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਪવੇਧਮਾਨੋ, ਸੀਸਞ੍ਚ ਬਾਹੁਞ੍ਚ ਪਚਾਲਯਨ੍ਤੋ।
ਸੋ ਨਚ੍ਚਤੀ ਦਾਰੁਕਟਲ੍ਲਕੋવ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੪੧.
‘‘ਯਂ વੇ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਿਦਡ੍ਢਾ ਸਯਨ੍ਤਿ, ਅਥੋ ਸਿਗਾਲੇਹਿਪਿ ਖਾਦਿਤਾਸੇ।
ਬਨ੍ਧਂ વਧਂ ਭੋਗਜਾਨਿਞ੍ਚੁਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੪੨.
‘‘ਯਂ
ਸਮ੍ਮਕ੍ਖਿਤੋ વਨ੍ਤਗਤੋ ਬ੍ਯਸਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੪੩.
‘‘ਯਂ
ਨ ਮੇ ਸਮੋ ਚਾਤੁਰਨ੍ਤੋਪਿ ਰਾਜਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੪੪.
‘‘ਮਾਨਾਤਿਮਾਨਾ ਕਲਹਾਨਿ ਪੇਸੁਣੀ, ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਿਨੀ ਨਗ੍ਗਯਿਨੀ ਪਲਾਯਿਨੀ।
ਚੋਰਾਨ ਧੁਤ੍ਤਾਨ ਗਤੀ ਨਿਕੇਤੋ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੪੫.
‘‘ਇਦ੍ਧਾਨਿ ਫੀਤਾਨਿ ਕੁਲਾਨਿ ਅਸ੍ਸੁ, ਅਨੇਕਸਾਹਸ੍ਸਧਨਾਨਿ ਲੋਕੇ।
ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਦਾਯਜ੍ਜਕਤਾਨਿਮਾਯ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੪੬.
‘‘ਧਞ੍ਞਂ ਧਨਂ ਰਜਤਂ ਜਾਤਰੂਪਂ, ਖੇਤ੍ਤਂ ਗવਂ ਯਤ੍ਥ વਿਨਾਸਯਨ੍ਤਿ।
ਉਚ੍ਛੇਦਨੀ વਿਤ੍ਤਗਤਂ ਕੁਲਾਨਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੪੭.
‘‘ਯਂ
ਸਸ੍ਸੁਮ੍ਪਿ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ ਅਥੋਪਿ ਸੁਣ੍ਹਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੪੮.
‘‘ਯਂ વੇ ਪਿਤ੍વਾ ਦਿਤ੍ਤਰੂਪਾવ ਨਾਰੀ, ਅਕ੍ਕੋਸਤੀ ਸਸ੍ਸੁਰਂ ਸਾਮਿਕਞ੍ਚ।
ਦਾਸਮ੍ਪਿ ਗਣ੍ਹੇ ਪਰਿਚਾਰਿਕਮ੍ਪਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੪੯.
‘‘ਯਂ
ਗਚ੍ਛੇ ਅਪਾਯਮ੍ਪਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੫੦.
‘‘ਯਂ વੇ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਨ੍ਤਿ, ਕਾਯੇਨ વਾਚਾਯ ਚ ਚੇਤਸਾ ਚ।
ਨਿਰਯਂ વਜਨ੍ਤਿ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਿਤ੍વਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੫੧.
‘‘ਯਂ ਯਾਚਮਾਨਾ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ, ਬਹੁਂ ਹਿਰਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤਾ।
ਸੋ ਤਂ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਅਲਿਕਂ ਭਣਾਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੫੨.
‘‘ਯਂ વੇ ਪਿਤ੍વਾ ਪੇਸਨੇ ਪੇਸਿਯਨ੍ਤੋ, ਅਚ੍ਚਾਯਿਕੇ ਕਰਣੀਯਮ੍ਹਿ ਜਾਤੇ।
ਅਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਸੋ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ વੁਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੫੩.
‘‘ਹਿਰੀਮਨਾਪਿ
ਧੀਰਾਪਿ ਸਨ੍ਤਾ ਬਹੁਕਂ ਭਣਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੫੪.
‘‘ਯਂ વੇ ਪਿਤ੍વਾ ਏਕਥੂਪਾ ਸਯਨ੍ਤਿ, ਅਨਾਸਕਾ ਥਣ੍ਡਿਲਦੁਕ੍ਖਸੇਯ੍ਯਂ।
ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਿਯਂ ਆਯਸਕ੍ਯਞ੍ਚੁਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੫੫.
‘‘ਯਂ વੇ ਪਿਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਖਨ੍ਧਾ ਸਯਨ੍ਤਿ, ਗਾવੋ ਕੂਟਹਤਾવ ਨ
વੇਗੋ ਨਰੇਨ ਸੁਸਹੋਰਿવ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੫੬.
‘‘ਯਂ
ਤਂ ਲੋਕੇ વਿਸਸਮਾਨਂ, ਕੋ ਨਰੋ ਪਾਤੁਮਰਹਤਿ॥
੫੭.
‘‘ਯਂ વੇ ਪਿਤ੍વਾ ਅਨ੍ਧਕવੇਣ੍ਡਪੁਤ੍ਤਾ, ਸਮੁਦ੍ਦਤੀਰੇ ਪਰਿਚਾਰਯਨ੍ਤਾ।
ਉਪਕ੍ਕਮੁਂ ਮੁਸਲੇਭਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਭਮਿਮਂ ਕਿਣਾਥ॥
੫੮.
‘‘ਯਂ વੇ ਪਿਤ੍વਾ ਪੁਬ੍ਬਦੇવਾ ਪਮਤ੍ਤਾ, ਤਿਦਿવਾ ਚੁਤਾ ਸਸ੍ਸਤਿਯਾ ਸਮਾਯਾ।
ਤਂ ਤਾਦਿਸਂ ਮਜ੍ਜਮਿਮਂ ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ, ਜਾਨਂ ਮਹਾਰਾਜ ਕਥਂ ਪਿવੇਯ੍ਯ॥
੫੯.
‘‘ਨਯਿਮਸ੍ਮਿਂ ਕੁਮ੍ਭਸ੍ਮਿਂ ਦਧਿ વਾ ਮਧੁ વਾ, ਏવਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਕਿਣਾਹਿ ਰਾਜ।
ਏવਞ੍ਹਿਮਂ ਕੁਮ੍ਭਗਤਾ ਮਯਾ ਤੇ, ਅਕ੍ਖਾਤਰੂਪਂ ਤવ ਸਬ੍ਬਮਿਤ੍ਤਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ વਜ੍ਜਾਨੀਤਿਆਦੀਨવਾ। ਗਲ਼ੇਯ੍ਯਾਤਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਦੇ ਪਦੇ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਯ੍ਯ। ਯਂ ਪਿਤ੍વਾ ਪਤੇਤਿ ਯਂ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਪਤੇਯ੍ਯ। ਸੋਬ੍ਭਨ੍ਤਿ ਆવਾਟਂ। ਚਨ੍ਦਨਿਯੋਲ਼ਿਗਲ੍ਲਨ੍ਤਿ ਚਨ੍ਦਨਿਕਞ੍ਚ ਓਲ਼ਿਗਲ੍ਲਞ੍ਚ। ਅਭੋਜਨੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਅਯੁਤ੍ਤਂ। ਅਨੇਸਮਾਨੋਤਿ ਅਨਿਸ੍ਸਰੋ। ਗੋਰਿવਾਤਿ ਗੋਣੋ વਿਯ। ਭਕ੍ਖਸਾਦੀਤਿ ਪੁਰਾਣਕਸਟਖਾਦਕੋ, ਯਥਾ ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਭਕ੍ਖਸਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਆਹਿਣ੍ਡਤਿ, ਏવਂ ਆਹਿਣ੍ਡਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਨਾਥਮਾਨੋਤਿ ਨਿਰવਸ੍ਸਯੋ ਅਨਾਥੋ વਿਯ। ਉਪਗਾਯਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਗਾਯਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਗਾਯਤਿ। ਅਚੇਲੋવਾਤਿ ਅਚੇਲਕੋ વਿਯ। વਿਸਿਖਨ੍ਤਰਾਨੀਤਿ ਅਨ੍ਤਰવੀਥਿਯੋ। ਅਤਿવੇਲਸਾਯੀਤਿ ਅਤਿਚਿਰਮ੍ਪਿ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ। ‘‘ਅਤਿવੇਲਚਾਰੀ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਅਤਿવੇਲਚਾਰੀ ਹੁਤ੍વਾ ਚਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਦਾਰੁਕਟਲ੍ਲਕੋ વਾਤਿ ਦਾਰੁਮਯਯਨ੍ਤਰੂਪਕਂ વਿਯ। ਭੋਗਜਾਨਿਞ੍ਚੁਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਭੋਗਜਾਨਿਞ੍ਚ ਉਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਕਤ੍વਾ ਦਣ੍ਡਪੀਲ਼ਿਤਾ ਧਨਜਾਨਿਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਞ੍ਚ વਧਬਨ੍ਧਨਾਦਿਦੁਕ੍ਖਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વਨ੍ਤਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ વਨ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਬ੍ਯਸਨ੍ਨੋਤਿ ਬ੍ਯਸਨਾਪਨ੍ਨੋ। ‘‘વਿਸਨ੍ਨੋ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠੋਤਿ ਅਹਂ ਮਹਾਯੋਧੋ, ਕੋ ਮਯਾ ਸਦਿਸੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਏવਂ ਉਕ੍ਕਂਸਗਤੋ ਹੁਤ੍વਾ। ਆવਿਲਕ੍ਖੋਤਿ ਰਤ੍ਤਕ੍ਖੋ। ਸਬ੍ਬਪਥવੀਤਿ ਸਬ੍ਬਾ ਪਥવੀ। ‘‘ਸਬ੍ਬਪੁਥੁવੀ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਚਾਤੁਰਨ੍ਤੋਤਿ ਚਤੁਸਮੁਦ੍ਦਪਰਿਯਨ੍ਤਾਯ ਪਥવਿਯਾ ਇਸ੍ਸਰੋ। ਮਾਨਾਤਿਮਾਨਾਤਿ ਮਾਨਕਾਰਿਕਾ। ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਗਤੀਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਨਿਕੇਤੋਤਿ ਨਿવਾਸੋ। ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਯਾ ਏવਰੂਪਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਂ। ਇਦ੍ਧਾਨੀਤਿ ਸਮਿਦ੍ਧਾਨਿ। ਫੀਤਾਨੀਤਿ વਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰਕਪ੍ਪਭਣ੍ਡੇਹਿ ਪੁਪ੍ਫਿਤਾਨਿ। ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਦਾਯਜ੍ਜਕਤਾਨੀਤਿ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਦਾਯਾਦਾਨਿ ਨਿਦ੍ਧਨਾਨਿ ਕਤਾਨਿ। ਯਤ੍ਥ વਿਨਾਸਯਨ੍ਤੀਤਿ ਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਯਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ, ਏવਂ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਧਨਧਞ੍ਞਾਦਿਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ ਨਾਸਯਨ੍ਤਿ, ਕਪਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ।
ਦਿਤ੍ਤਰੂਪੋਤਿ ਦਪ੍ਪਿਤਰੂਪੋ। ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਤਿ ਭਰਿਯਸਞ੍ਞਾਯ ਕਿਲੇਸવਸੇਨ ਹਤ੍ਥੇ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ। ਦਾਸਮ੍ਪਿ ਗਣ੍ਹੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦਾਸਮ੍ਪਿ ਕਿਲੇਸવਸੇਨ ‘‘ਸਾਮਿਕੋ ਮੇ’’ਤਿ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ। ਪਿવਿਤ੍વਾਨਾਤਿ ਪਿવਿਤ੍વਾ। ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰਿਤ੍વਾਤਿ ਏવਂ ਤੀਹਿ ਦ੍વਾਰੇਹਿ ਦਸવਿਧਮ੍ਪਿ ਅਕੁਸਲਂ ਕਤ੍વਾ। ਯਂ ਯਾਚਮਾਨਾਤਿ ਯਂ ਪੁਰਿਸਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸੁਰਂ ਅਪਿવਨ੍ਤਂ ਬਹੁਂ ਹਿਰਞ੍ਞਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤਾ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਕਰੋਹੀਤਿ ਯਾਚਮਾਨਾ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ। ਪਿਤ੍વਾਤਿ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ। ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ વੁਤ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਹਿਰੀਮਨਾਪੀਤਿ ਹਿਰੀਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾਪਿ। ਏਕਥੂਪਾਤਿ ਸੂਕਰਪੋਤਕਾ વਿਯ ਹੀਨਜਚ੍ਚੇਹਿਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਰਾਸੀ ਹੁਤ੍વਾ। ਅਨਾਸਕਾਤਿ ਨਿਰਾਹਾਰਾ। ਥਣ੍ਡਿਲਦੁਕ੍ਖਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਭੂਮਿਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸੇਯ੍ਯਂ ਸਯਨ੍ਤਿ। ਆਯਸਕ੍ਯਨ੍ਤਿ ਗਰਹਂ।
ਪਤ੍ਤਖਨ੍ਧਾਤਿ ਪਤਿਤਕ੍ਖਨ੍ਧਾ। ਕੂਟਹਤਾવਾਤਿ ਗੀવਾਯ ਬਦ੍ਧੇਨ ਕੂਟੇਨ ਹਤਾ ਗਾવੋ વਿਯ, ਯਥਾ ਤਾ ਤਿਣਂ ਅਖਾਦਨ੍ਤਿਯੋ ਪਾਨੀਯਂ ਅਪਿવਨ੍ਤਿਯੋ ਸਯਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਸਯਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਘੋਰવਿਸਮਿવਾਤਿ ਘੋਰવਿਸਂ વਿਯ। વਿਸਸਮਾਨਨ੍ਤਿ વਿਸਸਦਿਸਂ। ਅਨ੍ਧਕવੇਣ੍ਡਪੁਤ੍ਤਾਤਿ ਦਸ ਭਾਤਿਕਰਾਜਾਨੋ। ਉਪਕ੍ਕਮੁਨ੍ਤਿ ਪਹਰਿਂਸੁ। ਪੁਬ੍ਬਦੇવਾਤਿ ਅਸੁਰਾ। ਤਿਦਿવਾਤਿ ਤਾવਤਿਂਸਦੇવਲੋਕਾ। ਸਸ੍ਸਤਿਯਾਤਿ ਸਸ੍ਸਤਾ, ਦੀਘਾਯੁਕਭਾવੇਨ ਨਿਚ੍ਚਸਮ੍ਮਤਾ ਦੇવਲੋਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮਾਯਾਤਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸੁਰਮਾਯਾਹਿ। ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਏવਂ ‘‘ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਕਥਂ ਪਿવੇਯ੍ਯ ਕੁਮ੍ਭਗਤਾ ਮਯਾਤਿ ਕੁਮ੍ਭਗਤਂ ਮਯਾ, ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ। ਅਕ੍ਖਾਤਰੂਪਨ੍ਤਿ ਸਭਾવਤੋ ਅਕ੍ਖਾਤਂ।
ਤਂ
੬੦.
‘‘ਨ
ਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀ ਪਰਮਤ੍ਥਕਾਮੋ, ਸੋਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਂ વਚਨਂ ਤવਜ੍ਜ॥
੬੧.
‘‘ਦਦਾਮਿ ਤੇ ਗਾਮવਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚ, ਦਾਸੀਸਤਂ ਸਤ੍ਤ ਗવਂਸਤਾਨਿ।
ਆਜਞ੍ਞਯੁਤ੍ਤੇ ਚ ਰਥੇ ਦਸ ਇਮੇ, ਆਚਰਿਯੋ ਹੋਸਿ ਮਮਤ੍ਥਕਾਮੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਗਾਮવਰਾਨੀਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਨਾਮ ਆਚਰਿਯਭਾਗੋ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ, ਸਂવਚ੍ਛਰੇ ਸਂવਚ੍ਛਰੇ ਸਤਸਹਸ੍ਸੁਟ੍ਠਾਨਕੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਞ੍ਚ ਗਾਮੇ ਦਦਾਮੀਤਿ વਦਤਿ। ਦਸ ਇਮੇਤਿ ਇਮੇ ਦਸ ਪੁਰਤੋ ਠਿਤੇ ਕਞ੍ਚਨવਿਚਿਤ੍ਤੇ ਰਥੇ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਤ੍ਤਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਜਾਨਾਪੇਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍વਾ ਦ੍વੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੬੨.
‘‘ਤવੇવ ਦਾਸੀਸਤਮਤ੍ਥੁ ਰਾਜ, ਗਾਮਾ ਚ ਗਾવੋ ਚ ਤવੇવ ਹੋਨ੍ਤੁ।
ਆਜਞ੍ਞਯੁਤ੍ਤਾ ਚ ਰਥਾ ਤવੇવ, ਸਕ੍ਕੋਹਮਸ੍ਮੀ ਤਿਦਸਾਨਮਿਨ੍ਦੋ॥
੬੩.
‘‘ਮਂਸੋਦਨਂ ਸਪ੍ਪਿਪਾਯਾਸਂ ਭੁਞ੍ਜ, ਖਾਦਸ੍ਸੁ ਚ ਤ੍વਂ ਮਧੁਮਾਸਪੂવੇ।
ਏવਂ ਤੁવਂ ਧਮ੍ਮਰਤੋ ਜਨਿਨ੍ਦ, ਅਨਿਨ੍ਦਿਤੋ ਸਗ੍ਗਮੁਪੇਹਿ ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਏવਂ ਤੁવਂ ਧਮ੍ਮਰਤੋਤਿ ਏવਂ ਤ੍વਂ ਨਾਨਗ੍ਗਰਸਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਸੁਰਾਪਾਨਾ વਿਰਤੋ ਤੀਣਿ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਨਿ ਪਹਾਯ ਤਿવਿਧਸੁਚਰਿਤਧਮ੍ਮਰਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਕੇਨਚਿ ਅਨਿਨ੍ਦਿਤੋ ਸਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨਂ ਉਪੇਹੀਤਿ।
ਇਤਿ
ਸਤ੍ਥਾ
ਕੁਮ੍ਭਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ।
[੫੧੩] ੩. ਜਯਦ੍ਦਿਸਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
ਚਿਰਸ੍ਸਂ વਤ ਮੇਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਮਾਤੁਪੋਸਕਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨવਤ੍ਥੁ ਸਾਮਜਾਤਕਸਦਿਸਂ (ਜਾ॰ ੨.੨੨.੨੯੬ ਆਦਯੋ)। ਤਦਾ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਕਞ੍ਚਨਮਾਲਂ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਪਹਾਯ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪੋਸੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ।
ਅਤੀਤੇ ਕਪਿਲਰਟ੍ਠੇ ਉਤ੍ਤਰਪਞ੍ਚਾਲਨਗਰੇ ਪਞ੍ਚਾਲੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਗਬ੍ਭਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍વਾ ਪੁਤ੍ਤਂ વਿਜਾਯਿ। ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਰਿਮਭવੇ ਏਕਾ ਸਪਤ੍ਤਿਕਾ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ‘‘ਤੁਯ੍ਹਂ ਜਾਤਂ ਜਾਤਂ ਪਜਂ ਖਾਦਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਭવਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਅਹੋਸਿ। ਸਾ ਤਦਾ ਓਕਾਸਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾવ ਤਂ ਅਲ੍ਲਮਂਸਪੇਸਿવਣ੍ਣਂ ਕੁਮਾਰਕਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਮੁਰੁਮੁਰਾਯਨ੍ਤੀ ਖਾਦਿਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਦੁਤਿਯવਾਰੇਪਿ ਤਥੇવ ਅਕਾਸਿ। ਤਤਿਯવਾਰੇ ਪਨ ਤਸ੍ਸਾ ਪਸੂਤਿਘਰਂ ਪવਿਟ੍ਠਕਾਲੇ ਗੇਹਂ ਪਰਿવਾਰੇਤ੍વਾ ਗਾਲ਼੍ਹਂ ਆਰਕ੍ਖਂ ਅਕਂਸੁ। વਿਜਾਤਦਿવਸੇ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪੁਨ ਦਾਰਕਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ। ਦੇવੀ ‘‘ਯਕ੍ਖਿਨੀ’’ਤਿ ਮਹਾਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ। ਆવੁਧਹਤ੍ਥਾ ਪੁਰਿਸਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦੇવਿਯਾ ਦਿਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾਯ ਯਕ੍ਖਿਨਿਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਂਸੁ। ਸਾ ਖਾਦਿਤੁਂ ਓਕਾਸਂ ਅਲਭਨ੍ਤੀ ਤਤੋ ਪਲਾਯਿਤ੍વਾ ਉਦਕਨਿਦ੍ਧਮਨਂ ਪਾવਿਸਿ। ਦਾਰਕੋ ਮਾਤੁਸਞ੍ਞਾਯ ਤਸ੍ਸਾ ਥਨਂ ਮੁਖੇਨ ਗਣ੍ਹਿ। ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਤਤੋ ਪਲਾਯਿਤ੍વਾ ਸੁਸਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦਾਰਕਂ ਪਾਸਾਣਲੇਣੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ વਡ੍ਢਮਾਨਸ੍ਸ ਮਨੁਸ੍ਸਮਂਸਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਅਦਾਸਿ। ਉਭੋਪਿ
ਤਦਾ
ਅਥੇਕੋ ਸਤ੍ਥવਾਹਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਟવਿਪਾਲਾਨਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍વਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਕਟਸਤੇਹਿ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ। ਮਨੁਸ੍ਸਯਕ੍ਖੋ વਿਰવਨ੍ਤੋ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ, ਭੀਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਉਰੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਿਂਸੁ। ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਲਾਯਨ੍ਤੋ ਖਾਣੁਨਾ ਪਾਦੇ વਿਦ੍ਧੋ ਅਟવਿਪਾਲੇਸੁ ਅਨੁਬਨ੍ਧਨ੍ਤੇਸੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ વਸਨਟ੍ਠਾਨਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿવਸੇ ਜਯਦ੍ਦਿਸਰਾਜਾ ਮਿਗવਧਂ ਆਣਾਪੇਤ੍વਾ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ਤਂ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਮਤ੍ਤਮੇવ
੬੪.
‘‘ਚਿਰਸ੍ਸਂ વਤ ਮੇ ਉਦਪਾਦਿ ਅਜ੍ਜ, ਭਕ੍ਖੋ ਮਹਾ ਸਤ੍ਤਮਿਭਤ੍ਤਕਾਲੇ।
ਕੁਤੋਸਿ ਕੋવਾਸਿ ਤਦਿਙ੍ਘ ਬ੍ਰੂਹਿ, ਆਚਿਕ੍ਖ ਜਾਤਿਂ વਿਦਿਤੋ ਯਥਾਸੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਭਕ੍ਖੋ ਮਹਾਤਿ ਮਹਾਭਕ੍ਖੋ। ਸਤ੍ਤਮਿਭਤ੍ਤਕਾਲੇਤਿ ਪਾਟਿਪਦਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਰਾਹਾਰਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਮਿਯਂ ਭਤ੍ਤਕਾਲੇ। ਕੁਤੋਸੀਤਿ ਕੁਤੋ ਆਗਤੋਸੀਤਿ।
ਰਾਜਾ
੬੫.
‘‘ਪਞ੍ਚਾਲਰਾਜਾ ਮਿਗવਂ ਪવਿਟ੍ਠੋ, ਜਯਦ੍ਦਿਸੋ ਨਾਮ ਯਦਿਸ੍ਸੁਤੋ ਤੇ।
ਚਰਾਮਿ ਕਚ੍ਛਾਨਿ વਨਾਨਿ ਚਾਹਂ, ਪਸਦਂ ਇਮਂ ਖਾਦ ਮਮਜ੍ਜ ਮੁਞ੍ਚਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਮਿਗવਂ ਪવਿਟ੍ਠੋਤਿ ਮਿਗવਧਾਯ ਰਟ੍ਠਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ। ਕਚ੍ਛਾਨੀਤਿ ਪਬ੍ਬਤਪਸ੍ਸਾਨਿ। ਪਸਦਨ੍ਤਿ ਪਸਦਮਿਗਂ।
ਤਂ
੬੬.
‘‘ਸੇਨੇવ ਤ੍વਂ ਪਣਸਿ ਸਸ੍ਸਮਾਨੋ, ਮਮੇਸ ਭਕ੍ਖੋ ਪਸਦੋ ਯਂ વਦੇਸਿ।
ਤਂ ਖਾਦਿਯਾਨ ਪਸਦਂ ਜਿਘਞ੍ਞਂ, ਖਾਦਿਸ੍ਸਂ ਪਚ੍ਛਾ ਨ વਿਲਾਪਕਾਲੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਸੇਨੇવਾਤਿ ਮਮ ਸਨ੍ਤਕੇਨੇવ। ਪਣਸੀਤਿ વੋਹਰਸਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ વਿਕ੍ਕਿਣਾਸਿ। ਸਸ੍ਸਮਾਨੋਤਿ વਿਹਿਂਸਯਮਾਨੋ। ਤਂ ਖਾਦਿਯਾਨਾਤਿ ਤਂ ਪਠਮਂ ਖਾਦਿਤ੍વਾ। ਜਿਘਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਘਸਿਤੁਕਾਮੋ। ਖਾਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਪਚ੍ਛਾ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਨ વਿਲਾਪਕਾਲੋਤਿ ਮਾ વਿਲਪਿ। ਨਾਯਂ વਿਲਾਪਕਾਲੋਤਿ વਦਤਿ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਨਨ੍ਦਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਸਰਿਤ੍વਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੬੭.
‘‘ਨ ਚਤ੍ਥਿ ਮੋਕ੍ਖੋ ਮਮ ਨਿਕ੍ਕਯੇਨ, ਗਨ੍ਤ੍વਾਨ ਪਚ੍ਛਾਗਮਨਾਯ ਪਣ੍ਹੇ।
ਤਂ ਸਙ੍ਗਰਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸਪ੍ਪਦਾਯ, ਸਚ੍ਚਾਨੁਰਕ੍ਖੀ ਪੁਨਰਾવਜਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਨ ਚਤ੍ਥੀਤਿ ਨ ਚੇ ਮਯ੍ਹਂ ਨਿਕ੍ਕਯੇਨ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਅਤ੍ਥਿ। ਗਨ੍ਤ੍વਾਨਾਤਿ ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਜ੍ਜ ਇਮਂ ਮਿਗਮਂਸਂ ਖਾਦਿਤ੍વਾ ਮਮ ਨਗਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ। ਪਣ੍ਹੇਤਿ ਪਗੇਯੇવ, ਸ੍વੇવ ਪਾਤਰਾਸਕਾਲੇ ਪਚ੍ਚਾਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਤਂ ਸਙ੍ਗਰਨ੍ਤਿ ਮਯਾ ‘‘ਧਨਂ ਤੇ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਰੋ ਕਤੋ, ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਦਤ੍વਾ ਇਮਂ ਮਯਾ વੁਤ੍ਤਂ ਸਚ੍ਚਂ ਅਨੁਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਅਹਂ ਪੁਨ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਂ
੬੮.
‘‘ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਜਾਤਂ ਅਨੁਤਪ੍ਪਤੇ ਤ੍વਂ, ਪਤ੍ਤਂ ਸਮੀਪਂ ਮਰਣਸ੍ਸ ਰਾਜ।
ਆਚਿਕ੍ਖ ਮੇ ਤਂ ਅਪਿ ਸਕ੍ਕੁਣੇਮੁ, ਅਨੁਜਾਨਿਤੁਂ ਆਗਮਨਾਯ ਪਣ੍ਹੇ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਜਾਤਂ। ਅਨੁਤਪ੍ਪਤੇਤਿ ਤਂ ਅਨੁਤਪ੍ਪਤਿ। ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਪਗਤਂ। ਅਪਿ ਸਕ੍ਕੁਣੇਮੂਤਿ ਅਪਿ ਨਾਮ ਤਂ ਤવ ਸੋਕਕਾਰਣਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਾਤੋવ ਆਗਮਨਾਯ ਤਂ ਅਨੁਜਾਨਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਰਾਜਾ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਛਟ੍ਠਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੬੯.
‘‘ਕਤਾ ਮਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਧਨਾਸਾ, ਤਂ ਸਙ੍ਗਰਂ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕਂ ਨ ਮੁਤ੍ਤਂ।
ਤਂ ਸਙ੍ਗਰਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸਪ੍ਪਦਾਯ, ਸਚ੍ਚਾਨੁਰਕ੍ਖੀ ਪੁਨਰਾવਜਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕਂ ਨ ਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਸਤਾਰਹਾ ਗਾਥਾ ਸੁਤ੍વਾ ‘‘ਧਨਂ ਤੇ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਮਯਾ ਅਤ੍ਤਨਿ ਪਟਿਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਠਪਿਤਂ, ਨ ਪਨ ਤਂ ਮੁਤ੍ਤਂ ਧਨਸ੍ਸ ਅਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਯਕ੍ਖੋ ਸਤ੍ਤਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੭੦.
‘‘ਯਾ ਤੇ ਕਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਧਨਾਸਾ, ਤਂ ਸਙ੍ਗਰਂ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕਂ ਨ ਮੁਤ੍ਤਂ।
ਤਂ ਸਙ੍ਗਰਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸਪ੍ਪਦਾਯ, ਸਚ੍ਚਾਨੁਰਕ੍ਖੀ ਪੁਨਰਾવਜਸ੍ਸੂ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪੁਨਰਾવਜਸ੍ਸੂਤਿ ਪੁਨ ਆਗਚ੍ਛਸ੍ਸੁ।
ਏવਞ੍ਚ ਪਨ વਤ੍વਾ ਰਾਜਾਨਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ। ਸੋ ਤੇਨ વਿਸ੍ਸਟ੍ਠੋ ‘‘ਤ੍વਂ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਅਹਂ ਪਾਤੋવ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਮਗ੍ਗਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲਕਾਯਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਬਲਕਾਯਪਰਿવੁਤੋ ਨਗਰਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਨਨ੍ਦਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ਮਹਾਰਹੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍વਾ ਤਾ ਗਾਥਾ ਸੁਤ੍વਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦਤ੍વਾ ਯਾਨਂ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਇਮਂ ਤਕ੍ਕਸਿਲਮੇવ ਨੇਥਾ’’ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਦਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਦੁਤਿਯਦਿવਸੇ ਪਟਿਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍વਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਅਨੁਸਾਸਿ। ਤਮਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਦ੍વੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੭੧.
‘‘ਮੁਤ੍ਤੋਚ
ਤਂ
੭੨.
‘‘ਅਜ੍ਜੇવ ਰਜ੍ਜਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਯਸ੍ਸੁ, ਧਮ੍ਮਂ ਚਰ ਸੇਸੁ ਪਰੇਸੁ ਚਾਪਿ।
ਅਧਮ੍ਮਕਾਰੋ ਚ ਤੇ ਮਾਹੁ ਰਟ੍ਠੇ, ਗਚ੍ਛਾਮਹਂ ਪੋਰਿਸਾਦਸ੍ਸ ਞਤ੍ਤੇ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਅਲੀਨਸਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਏવਂਨਾਮਕਂ ਕੁਮਾਰਂ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ‘‘ਅਰਿਨਸਤ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ਅਜ੍ਜੇવ ਰਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਪੁਤ੍ਤ ਰਜ੍ਜਂ ਤੇ ਦਮ੍ਮਿ, ਤ੍વਂ ਅਜ੍ਜੇવ ਮੁਦ੍ਧਨਿ ਅਭਿਸੇਕਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਯਸ੍ਸੁ। ਞਤ੍ਤੇਤਿ ਅਭ੍ਯਾਸੇ, ਸਨ੍ਤਿਕੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਕੁਮਾਰੋ ਦਸਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੭੩.
‘‘ਕਿਂ ਕਮ੍ਮ ਕ੍ਰੁਬ੍ਬਂ ਤવ ਦੇવ ਪਾવ, ਨਾਰਾਧਯੀ ਤਂ ਤਦਿਚ੍ਛਾਮਿ ਸੋਤੁਂ।
ਯਮਜ੍ਜ ਰਜ੍ਜਮ੍ਹਿ ਉਦਸ੍ਸਯੇ ਤੁવਂ, ਰਜ੍ਜਮ੍ਪਿ ਨਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਤਯਾ વਿਨਾਹ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕ੍ਰੁਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ। ਯਮਜ੍ਜਾਤਿ ਯੇਨ ਅਨਾਰਾਧਕਮ੍ਮੇਨ ਅਜ੍ਜ ਮਂ ਰਜ੍ਜਮ੍ਹਿ ਤ੍વਂ ਉਦਸ੍ਸਯੇ ਉਸ੍ਸਾਪੇਸਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਤਂ ਮੇ ਆਚਿਕ੍ਖ, ਅਹਞ੍ਹਿ ਤਯਾ વਿਨਾ ਰਜ੍ਜਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੭੪.
‘‘ਨ ਕਮ੍ਮੁਨਾ વਾ વਚਸਾવ ਤਾਤ, ਅਪਰਾਧਿਤੋਹਂ ਤੁવਿਯਂ ਸਰਾਮਿ।
ਸਨ੍ਧਿਞ੍ਚ ਕਤ੍વਾ ਪੁਰਿਸਾਦਕੇਨ, ਸਚ੍ਚਾਨੁਰਕ੍ਖੀ ਪੁਨਾਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਅਪਰਾਧਿਤੋਤਿ ਅਪਰਾਧਂ ਇਤੋ। ਤੁવਿਯਨ੍ਤਿ ਤવ ਸਨ੍ਤਕਂ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਤਾਤ, ਅਹਂ ਇਤੋ ਤવ ਕਮ੍ਮਤੋ વਾ ਤવ વਚਨਤੋ વਾ ਸਨ੍ਧਿਞ੍ਚ ਕਤ੍વਾਤਿ ਮਂ ਪਨ ਮਿਗવਂ
ਤਂ
੭੫.
‘‘ਅਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ ਇਧੇવ ਹੋਹਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋ ਜੀવਤੋ વਿਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖੋ।
ਸਚੇ ਤੁવਂ ਗਚ੍ਛਸਿਯੇવ ਰਾਜ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਉਭੋ ਨ ਹੋਮਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਇਧੇવਾਤਿ ਤ੍વਂ ਇਧੇવ ਹੋਤਿ। ਤਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਜੀવਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮੋਕ੍ਖੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਉਭੋਤਿ ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਨ ਭવਿਸ੍ਸਾਮ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਗਾਥਮਾਹ –
੭੬.
‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਹਿ ਤਾਤ ਸਤਾਨੇਸ ਧਮ੍ਮੋ, ਮਰਣਾ ਚ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਤਰਂ ਤਦਸ੍ਸ।
ਕਮ੍ਮਾਸਪਾਦੋ ਤਂ ਯਦਾ ਪਚਿਤ੍વਾ, ਪਸਯ੍ਹ ਖਾਦੇ ਭਿਦਾ ਰੁਕ੍ਖਸੂਲੇ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਅਦ੍ਧਾ ਏਕਂਸੇਨ ਏਸ, ਤਾਤ, ਸਤਾਨਂ ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮੋ ਸਭਾવੋ, ਯੁਤ੍ਤਂ ਤ੍વਂ વਦਸਿ, ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਪਨ ਮਯ੍ਹਂ ਮਰਣਤੋਪੇਤਂ ਦੁਕ੍ਖਤਰਂ ਅਸ੍ਸ, ਯਦਾ ਤਂ ਸੋ ਕਮ੍ਮਾਸਪਾਦੋ। ਭਿਦਾ ਰੁਕ੍ਖਸੂਲੇਤਿ ਤਿਖਿਣਰੁਕ੍ਖਸੂਲੇ ਭਿਤ੍વਾ ਪਚਿਤ੍વਾ ਪਸਯ੍ਹ ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨ ਖਾਦੇਯ੍ਯਾਤਿ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਕੁਮਾਰੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੭੭.
‘‘ਪਾਣੇਨ ਤੇ ਪਾਣਮਹਂ ਨਿਮਿਸ੍ਸਂ, ਮਾ ਤ੍વਂ ਅਗਾ ਪੋਰਿਸਾਦਸ੍ਸ ਞਤ੍ਤੇ।
ਏવਞ੍ਚ ਤੇ ਪਾਣਮਹਂ ਨਿਮਿਸ੍ਸਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਤਂ ਜੀવਿਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣੇਮੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਨਿਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਇਧੇવ ਤવ ਪਾਣੇਨ ਮਮ ਪਾਣਂ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਸ੍ਸਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਪਾਣਂ ਤવ ਪਾਣੇਨਾਹਂ ਨਿਮਿਸ੍ਸਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤવ
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਬਲਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਾਧੁ ਤਾਤ, ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ। ਸੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਨਗਰਮ੍ਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਉਪਡ੍ਢਗਾਥਮਾਹ –
੭੮.
‘‘ਤਤੋ
ਤਤ੍ਥ ਪਾਦੇਤਿ ਪਾਦੇ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋਪਿ ਭਗਿਨੀਪਿ ਭਰਿਯਾਪਿ ਅਮਚ੍ਚਪਰਿਜਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇવ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ। ਸੋ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਪਿਤਰਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਸੁਟ੍ਠੁ વવਤ੍ਥਪੇਤ੍વਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਸੇਸਾਨਂ ਓવਾਦਂ ਦਤ੍વਾ ਅਚ੍ਛਮ੍ਭਿਤੋ ਕੇਸਰਸੀਹੋ વਿਯ ਮਗ੍ਗਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਯਕ੍ਖਾવਾਸਂ ਪਾਯਾਸਿ। ਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਮਾਤਾ ਸਕਭਾવੇਨ ਸਣ੍ਠਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਪਥવਿਯਂ ਪਤਿ। ਪਿਤਾ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਕਨ੍ਦਿ। ਤਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ –
‘‘ਦੁਖਿਨਿਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਨਿਪਤਾ ਪਥਬ੍ਯਾ, ਪਿਤਾਸ੍ਸ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਭੁਜਾਨਿ ਕਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿ॥ –
ਉਪਡ੍ਢਗਾਥਂ વਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਪਿਤਰਾ ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਆਸੀਸવਾਦਂ ਅਭਿવਾਦਨવਾਦਂ ਮਾਤਰਾ ਭਗਿਨੀਭਰਿਯਾਹਿ ਚ ਕਤਂ ਸਚ੍ਚਕਿਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਅਪਰਾਪਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੭੯.
‘‘ਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਤਾવ ਪਿਤਾ વਿਦਿਤ੍વਾ, ਪਰਮ੍ਮੁਖੋ વਨ੍ਦਤਿ ਪਞ੍ਜਲੀਕੋ।
ਸੋਮੋ ਚ ਰਾਜਾ વਰੁਣੋ ਚ ਰਾਜਾ, ਪਜਾਪਤੀ ਚਨ੍ਦਿਮਾ ਸੂਰਿਯੋ ਚ।
ਏਤੇਹਿ ਗੁਤ੍ਤੋ ਪੁਰਿਸਾਦਕਮ੍ਹਾ, ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਸੋਤ੍ਥਿ ਪਚ੍ਚੇਹਿ ਤਾਤ॥
੮੦.
‘‘ਯਂ
ਤਂ ਤੇ ਅਹਂ ਸੋਤ੍ਥਾਨਂ ਕਰੋਮਿ, ਏਤੇਨ ਸਚ੍ਚੇਨ ਸਰਨ੍ਤੁ ਦੇવਾ।
ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਸੋਤ੍ਥਿ ਪਚ੍ਚੇਹਿ ਪੁਤ੍ਤ॥
੮੧.
‘‘ਆવੀ ਰਹੋ વਾਪਿ ਮਨੋਪਦੋਸਂ, ਨਾਹਂ ਸਰੇ ਜਾਤੁ ਮਲੀਨਸਤ੍ਤੇ।
ਏਤੇਨ ਸਚ੍ਚੇਨ ਸਰਨ੍ਤੁ ਦੇવਾ, ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਸੋਤ੍ਥਿ ਪਚ੍ਚੇਹਿ ਭਾਤਿਕ॥
੮੨.
‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਮੇ ਅਨਧਿਮਨੋਸਿ ਸਾਮਿ, ਨ ਚਾਪਿ ਮੇ ਮਨਸਾ ਅਪ੍ਪਿਯੋਸਿ।
ਏਤੇਨ ਸਚ੍ਚੇਨ ਸਰਨ੍ਤੁ ਦੇવਾ, ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਸੋਤ੍ਥਿ ਪਚ੍ਚੇਹਿ ਸਾਮੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਰਮ੍ਮੁਖੋਤਿ ਅਯਂ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪਰਮ੍ਮੁਖੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਇਤਿ ਏਤਂ ਪਰਮ੍ਮੁਖਂ ਪਞ੍ਜਲੀਕੋਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਸਿਰਸਿ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਠਪੇਤ੍વਾ વਨ੍ਦਤਿ ਦੇવਤਾ ਨਮਸ੍ਸਤਿ। ਪੁਰਿਸਾਦਕਮ੍ਹਾਤਿ ਪੁਰਿਸਾਦਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਤੇਨ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਪਚ੍ਚੇਹਿ।
ਰਾਮਸ੍ਸਕਾਸੀਤਿ ਰਾਮਸ੍ਸ ਅਕਾਸਿ। ਏਕੋ ਕਿਰ ਬਾਰਾਣਸਿવਾਸੀ ਰਾਮੋ ਨਾਮ ਮਾਤੁਪੋਸਕੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤੋ વੋਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਗਤੋ ਦਣ੍ਡਕਿਰਞ੍ਞੋ વਿਜਿਤੇ ਕੁਮ੍ਭવਤੀਨਗਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨવવਿਧੇਨ વਸ੍ਸੇਨ ਸਕਲਰਟ੍ਠੇ વਿਨਾਸਿਯਮਾਨੇ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਗੁਣਂ ਸਰਿ। ਅਥ ਨਂ ਮਾਤੁਪਟ੍ਠਾਨਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਫਲੇਨ ਦੇવਤਾ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਆਨਯਿਤ੍વਾ ਮਾਤੁ ਅਦਂਸੁ। ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਸੁਤવਸੇਨਾਹਰਿਤ੍વਾ ਏવਮਾਹ। ਸੋਤ੍ਥਾਨਨ੍ਤਿ ਸੋਤ੍ਥਿਭਾવਂ। ਤਂ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਦੇવਤਾ ਕਰਿਂਸੁ, ਮਾਤੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ਮਾਤਾ ਅਕਾਸੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਂ ਤੇ ਅਹਨ੍ਤਿ ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੇ ਤਮੇવ ਸੋਤ੍ਥਾਨਂ ਕਰੋਮਿ, ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਥੇવ ਤવ ਸੋਤ੍ਥਿਭਾવੋ ਹੋਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਥ વਾ ਕਰੋਮੀਤਿ ਇਚ੍ਛਾਮਿ। ਏਤੇਨ ਸਚ੍ਚੇਨਾਤਿ ਸਚੇ ਦੇવਤਾਹਿ ਤਸ੍ਸ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਆਨੀਤਭਾવੋ ਸਚ੍ਚੋ, ਏਤੇਨ ਸਚ੍ਚੇਨ ਮਮਪਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਸਰਨ੍ਤੁ ਦੇવਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋਤਿ ਪੋਰਿਸਾਦੇਨ ‘‘ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਦੇવਤਾਨਂ ਆਨੁਭਾવੇਨ ਸੋਤ੍ਥਿ ਪਟਿਆਗਚ੍ਛ ਪੁਤ੍ਤਾਤਿ વਦਤਿ।
ਜਾਤੁ ਮਲੀਨਸਤ੍ਤੇਤਿ ਜਾਤੁ ਏਕਂਸੇਨ ਅਲੀਨਸਤ੍ਤੇ ਮਮ ਭਾਤਿਕੇ ਅਹਂ ਸਮ੍ਮੁਖਾ વਾ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ વਾ ਮਨੋਪਦੋਸਂ ਨ ਸਰਾਮਿ, ਨ ਮਯਾ ਤਮ੍ਹਿ ਮਨੋਪਦੋਸੋ ਕਤਪੁਬ੍ਬੋਤਿ ਏવਮਸ੍ਸ ਕਨਿਟ੍ਠਾ ਸਚ੍ਚਮਕਾਸਿ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਮੇ ਅਨਧਿਮਨੋਸਿ ਸਾਮੀਤਿ ਮਮ, ਸਾਮਿ ਅਲੀਨਸਤ੍ਤੁ ਯਸ੍ਮਾ ਤ੍વਂ ਅਨਧਿਮਨੋਸਿ, ਮਂ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਂ ਮਨੇਨ ਨ ਪਤ੍ਥੇਸਿ। ਨ ਚਾਪਿ ਮੇ ਮਨਸਾ ਅਪ੍ਪਿਯੋਸੀਤਿ ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਚ ਮਨਸਾ ਤ੍વਂ ਅਪ੍ਪਿਯੋ ਨ ਹੋਸਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਿਯਸਂવਾਸਾવ ਮਯਨ੍ਤਿ ਏવਮਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਸਚ੍ਚਮਕਾਸਿ।
ਕੁਮਾਰੋਪਿ ਪਿਤਰਾ ਅਕ੍ਖਾਤਨਯੇਨ ਰਕ੍ਖਾવਾਸਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ। ਯਕ੍ਖੋਪਿ ‘‘ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਨਾਮ ਬਹੁਮਾਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੋ ਜਾਨਾਤਿ, ਕਿਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਰੁਕ੍ਖਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍વਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਗਮਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ। ਸੋ ਕੁਮਾਰਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਪਿਤਰਂ ਨਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਪੁਤ੍ਤੋ ਆਗਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਭਯ’’ਨ੍ਤਿ ਓਤਰਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ। ਸੋ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਅਥ ਯਕ੍ਖੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੮੩.
‘‘ਬ੍ਰਹਾ ਉਜੂ ਚਾਰੁਮੁਖੋ ਕੁਤੋਸਿ, ਨ ਮਂ ਪਜਾਨਾਸਿ વਨੇ વਸਨ੍ਤਂ।
ਲੁਦ੍ਦਂ ਮਂ ਞਤ੍વਾ ‘ਪੁਰਿਸਾਦਕੋ’ਸਿ, ਕੋ ਸੋਤ੍ਥਿਮਾਜਾਨਮਿਧਾવਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕੋ ਸੋਤ੍ਥਿਮਾਜਾਨਮਿਧਾવਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਕੁਮਾਰ ਕੋ ਨਾਮ ਪੁਰਿਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੋਤ੍ਥਿਭਾવਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਇਧਾਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਤ੍વਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਆਗਤੋ ਮਞ੍ਞੇਤਿ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਕੁਮਾਰੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੮੪.
‘‘ਜਾਨਾਮਿ ਲੁਦ੍ਦ ਪੁਰਿਸਾਦਕੋ ਤ੍વਂ, ਨ ਤਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ વਨੇ વਸਨ੍ਤਂ।
ਅਹਞ੍ਚ ਪੁਤ੍ਤੋਸ੍ਮਿ ਜਯਦ੍ਦਿਸਸ੍ਸ, ਮਮਜ੍ਜ ਖਾਦ ਪਿਤੁਨੋ ਪਮੋਕ੍ਖਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਮੋਕ੍ਖਾਤਿ ਪਮੋਕ੍ਖਹੇਤੁ ਅਹਂ ਪਿਤੁ ਜੀવਿਤਂ ਦਤ੍વਾ ਇਧਾਗਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਮੁਞ੍ਚ, ਮਂ ਖਾਦਾਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਤੋ ਯਕ੍ਖੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੮੫.
‘‘ਜਾਨਾਮਿ ਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਜਯਦ੍ਦਿਸਸ੍ਸ, ਤਥਾ ਹਿ વੋ ਮੁਖવਣ੍ਣੋ ਉਭਿਨ੍ਨਂ।
ਸੁਦੁਕ੍ਕਰਞ੍ਞੇવ
ਤਤ੍ਥ ਤਥਾ ਹਿ વੋਤਿ ਤਾਦਿਸੋ વੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ। ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਦਿਸੋવ ਮੁਖવਣ੍ਣੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਤਂ ਤવੇਦਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਤવ ਕਮ੍ਮਂ ਸੁਦੁਕ੍ਕਰਂ।
ਤਤੋ ਕੁਮਾਰੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੮੬.
‘‘ਨ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮਹੇਤ੍ਥ ਮਞ੍ਞੇ, ਯੋ ਮਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛੇ ਪਿਤੁਨੋ ਪਮੋਕ੍ਖਾ।
ਮਾਤੁ ਚ ਹੇਤੁ ਪਰਲੋਕ ਗਨ੍ਤ੍વਾ, ਸੁਖੇਨ ਸਗ੍ਗੇਨ ਚ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮਹੇਤ੍ਥ ਮਞ੍ਞੇਤਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਹਂ ਏਤ੍ਥ ਨ ਮਞ੍ਞਾਮਿ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਕ੍ਖ ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਿਤੁ વਾ ਪਮੋਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਮਾਤੁ વਾ ਹੇਤੁ ਪਰਲੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸੁਖੇਨ ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਕਸੁਖੇਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਭવਿਤੁਂ ਮਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛੇ ਮਰਿਤੁਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਹਂ ਏਤ੍ਥ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਜੀવਿਤਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਨ ਮਞ੍ਞਾਮੀਤਿ।
ਤਂ
੮੭.
‘‘ਅਹਞ੍ਚ ਖੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਪਕਿਰਿਯਂ, ਆવੀ ਰਹੋ વਾਪਿ ਸਰੇ ਨ ਜਾਤੁ।
ਸਙ੍ਖਾਤਜਾਤੀਮਰਣੋਹਮਸ੍ਮਿ, ਯਥੇવ ਮੇ ਇਧ ਤਥਾ ਪਰਤ੍ਥ॥
੮੮.
‘‘ਖਾਦਜ੍ਜ
ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ વਾ ਤੇ ਪਪਤਾਮਿ ਅਗ੍ਗਾ, ਛਾਦਯਮਾਨੋ ਮਯ੍ਹਂ ਤ੍વਮਦੇਸਿ ਮਂਸ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਸਰੇ ਨ ਜਾਤੂਤਿ ਏਕਂਸੇਨੇવ ਨ ਸਰਾਮਿ। ਸਙ੍ਖਾਤਜਾਤੀਮਰਣੋਹਮਸ੍ਮੀਤਿ ਅਹਂ ਞਾਣੇਨ ਸੁਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਜਾਤਿਮਰਣੋ, ਜਾਤਸਤ੍ਤੋ ਅਮਰਣਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਜਾਨਾਮਿ। ਯਥੇવ ਮੇ ਇਧਾਤਿ ਯਥੇવ ਮਮ ਇਧ ਕਰਸ੍ਸੁ ਕਿਚ੍ਚਾਨੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਰੀਰੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਕਰ, ਇਮਂ ਤੇ ਮਯਾ ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਂ ਸਰੀਰਂ। ਛਾਦਯਮਾਨੋ ਮਯ੍ਹਂ ਤ੍વਮਦੇਸਿ ਮਂਸਨ੍ਤਿ ਮਯਿ ਰੁਕ੍ਖਗ੍ਗਾ ਪਤਿਤ੍વਾ ਮਤੇ ਮਮ ਸਰੀਰਤੋ ਤ੍વਂ ਛਾਦਯਮਾਨੋ ਰੋਚਯਮਾਨੋ ਯਂ ਯਂ ਇਚ੍ਛਸਿ, ਤਂ ਤਂ ਮਂਸਂ ਅਦੇਸਿ, ਖਾਦੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਯਕ੍ਖੋ ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਭੀਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਇਮਸ੍ਸ ਮਂਸਂ ਖਾਦਿਤੁਂ, ਉਪਾਯੇਨ ਨਂ ਪਲਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੮੯.
‘‘ਇਦਞ੍ਚ ਤੇ ਰੁਚ੍ਚਤਿ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤ, ਚਜੇਸਿ ਪਾਣਂ ਪਿਤੁਨੋ ਪਮੋਕ੍ਖਾ।
ਤਸ੍ਮਾ ਹਿ ਸੋ ਤ੍વਂ ਤਰਮਾਨਰੂਪੋ, ਸਮ੍ਭਞ੍ਜ ਕਟ੍ਠਾਨਿ ਜਲੇਹਿ ਅਗ੍ਗਿ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਜਲੇਹੀਤਿ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਸਾਰਦਾਰੂਨਿ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਜਾਲੇਤ੍વਾ ਨਿਦ੍ਧੂਮੇ ਅਙ੍ਗਾਰੇ ਕਰ, ਤਤ੍ਥ ਤੇ ਮਂਸਂ ਪਚਿਤ੍વਾ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
ਸੋ ਤਥਾ ਕਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਇਤਰਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੯੦.
‘‘ਤਤੋ ਹવੇ ਧਿਤਿਮਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੋ, ਦਾਰੁਂ ਸਮਾਹਰਿਤ੍વਾ ਮਹਨ੍ਤਮਗ੍ਗਿਂ।
ਸਨ੍ਤੀਪਯਿਤ੍વਾ ਪਟਿવੇਦਯਿਤ੍ਥ, ਆਦੀਪਿਤੋ ਦਾਨਿ ਮਹਾਯਮਗ੍ਗੀ’’ਤਿ॥
ਯਕ੍ਖੋ
੯੧.
‘‘ਖਾਦਜ੍ਜ ਮਂ ਦਾਨਿ ਪਸਯ੍ਹਕਾਰਿ, ਕਿਂ ਮਂ ਮੁਹੁਂ ਪੇਕ੍ਖਸਿ ਹਟ੍ਠਲੋਮੋ।
ਤਥਾ
ਤਤ੍ਥ ਮੁਹੁਨ੍ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ। ਤਥਾ ਤਥਾ ਤੁਯ੍ਹਮਹਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਤਥਾ ਤਥਾ વਚਨਂ ਕਰੋਮਿ, ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਥਾ ਯਥਾ ਮਂ ਛਾਦਯਮਾਨੋ ਰੋਚਯਮਾਨੋ ਅਦੇਸਿ ਖਾਦਿਸ੍ਸਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਖਾਦਜ੍ਜ ਮਨ੍ਤਿ।
ਅਥਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਯਕ੍ਖੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੯੨.
‘‘ਕੋ ਤਾਦਿਸਂ ਅਰਹਤਿ ਖਾਦਿਤਾਯੇ, ਧਮ੍ਮੇ ਠਿਤਂ ਸਚ੍ਚવਾਦਿਂ વਦਞ੍ਞੁਂ।
ਮੁਦ੍ਧਾਪਿ ਤਸ੍ਸ વਿਫਲੇਯ੍ਯ ਸਤ੍ਤਧਾ, ਯੋ ਤਾਦਿਸਂ ਸਚ੍ਚવਾਦਿਂ ਅਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ॥
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਸਚੇ ਮਂ ਨ ਖਾਦਿਤੁਕਾਮੋਸਿ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਦਾਰੂਨਿ ਭਞ੍ਜਾਪੇਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਕਾਰੇਸੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘‘ਪਲਾਯਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ, ਨੋਤਿ ਤવ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤ੍વਂ ਇਦਾਨਿ ਮਂ ਕਥਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਸਿ, ਯੋਹਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇવਰਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਨਾਦਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ਆਹ –
੯੩.
‘‘ਇਦਞ੍ਹਿ ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ, ਸਸੋ ਅવਾਸੇਸਿ ਸਕੇ ਸਰੀਰੇ।
ਤੇਨੇવ ਸੋ ਚਨ੍ਦਿਮਾ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ, ਸਸਤ੍ਥੁਤੋ ਕਾਮਦੁਹਜ੍ਜ ਯਕ੍ਖਾ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਇਦਞ੍ਹਿ ਸੋ ਸਸਪਣ੍ਡਿਤੋ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਇਮਂ ਸਰੀਰਂ ਖਾਦਿਤ੍વਾ ਇਧੇવ વਸਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਸਕੇ ਸਰੀਰੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਂ ਦਾਤੁਂ ਅવਾਸੇਸਿ, વਸਾਪੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਰੀਰਞ੍ਚਸ੍ਸ
ਤਂ
੯੪.
‘‘ਚਨ੍ਦੋ ਯਥਾ ਰਾਹੁਮੁਖਾ ਪਮੁਤ੍ਤੋ, વਿਰੋਚਤੇ ਪਨ੍ਨਰਸੇવ ਭਾਣੁਮਾ।
ਏવਂ ਤੁવਂ ਪੋਰਿਸਾਦਾ ਪਮੁਤ੍ਤੋ, વਿਰੋਚ ਕਪ੍ਪਿਲੇ ਮਹਾਨੁਭਾવ।
ਆਮੋਦਯਂ ਪਿਤਰਂ ਮਾਤਰਞ੍ਚ, ਸਬ੍ਬੋ ਚ ਤੇ ਨਨ੍ਦਤੁ ਞਾਤਿਪਕ੍ਖੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਭਾਣੁਮਾਤਿ ਸੂਰਿਯੋ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਪਨ੍ਨਰਸੇ ਰਾਹੁਮੁਖਾ ਮੁਤ੍ਤੋ ਚਨ੍ਦੋ વਾ ਭਾਣੁਮਾ વਾ વਿਰੋਚਤਿ, ਏવਂ ਤ੍વਮ੍ਪਿ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਮੁਤ੍ਤੋ ਕਪਿਲਰਟ੍ਠੇ વਿਰੋਚ ਮਹਾਨੁਭਾવਾਤਿ। ਨਨ੍ਦਤੂਤਿ ਤੁਸ੍ਸਤੁ।
ਗਚ੍ਛ ਮਹਾવੀਰਾਤਿ ਮਹਾਸਤ੍ਤਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ। ਸੋਪਿ ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇવਨਂ ਕਤ੍વਾ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਦਤ੍વਾ ‘‘ਯਕ੍ਖੋ ਨੁ ਖੋ ਏਸ, ਨੋ’’ਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਕ੍ਖਾਨਂ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਰਤ੍ਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਨਿਮ੍ਮਿਸਾਨਿ ਚ, ਛਾਯਾ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਅਚ੍ਛਮ੍ਭਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਨਾਯਂ ਯਕ੍ਖੋ, ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਏਸੋ। ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਤੁ ਕਿਰ ਤਯੋ ਭਾਤਰੋ ਯਕ੍ਖਿਨਿਯਾ ਗਹਿਤਾ। ਤੇਸੁ ਏਤਾਯ ਦ੍વੇ ਖਾਦਿਤਾ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਏਕੋ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹੇਨ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਤੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਮਂ ਨੇਤ੍વਾ ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਤੁ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ‘‘ਏਹਿ ਅਮ੍ਭੋ, ਨ ਤ੍વਂ ਯਕ੍ਖੋ, ਪਿਤੁ ਮੇ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਿਕੋਸਿ, ਏਹਿ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਕੁਲਸਨ੍ਤਕੇ ਰਜ੍ਜੇ ਛਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਹੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਇਤਰੇਨ ‘‘ਨਾਹਂ ਮਨੁਸ੍ਸੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ ਤ੍વਂ ਮਯ੍ਹਂ ਸਦ੍ਦਹਸਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਸੋ, ਯਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਹਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਤਾਪਸੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਆਦਾਯ ਤਤ੍ਥ ਅਗਮਾਸਿ। ਤਾਪਸੋ ਤੇ ਦਿਸ੍વਾવ ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਪਿਤਾਪੁਤ੍ਤਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਚਰਥਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਤੇਸਂ ਞਾਤਿਭਾવਂ ਕਥੇਸਿ
੯੫.
‘‘ਤਤੋ ਹવੇ ਧਿਤਿਮਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੋ, ਕਤਞ੍ਜਲੀ ਪਰਿਯਾਯ ਪੋਰਿਸਾਦਂ।
ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਸੋਤ੍ਥਿ ਸੁਖੀ ਅਰੋਗੋ, ਪਚ੍ਚਾਗਮਾ ਕਪਿਲਮਲੀਨਸਤ੍ਤਾ’’ਤਿ॥ –
ਗਾਥਂ વਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਂ ਗਤਸ੍ਸ ਨੇਗਮਾਦੀਹਿ ਕਤਕਿਰਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਓਸਾਨਗਾਥਮਾਹ –
੯੬.
‘‘ਤਂ
ਨਮਸ੍ਸਮਾਨਾ ਪਞ੍ਜਲਿਕਾ ਉਪਾਗਮੁਂ, ਨਮਤ੍ਥੁ ਤੇ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਕੋਸੀ’’ਤਿ॥
ਰਾਜਾ ‘‘ਕੁਮਾਰੋ ਕਿਰ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍વਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਅਕਾਸਿ। ਕੁਮਾਰੋ ਮਹਾਜਨਪਰਿવਾਰੋ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਰਾਜਾਨਂ વਨ੍ਦਿ। ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤਾਤ, ਕਥਂ ਤਾਦਿਸਾ ਪੋਰਿਸਾਦਾ ਮੁਤ੍ਤੋਸੀ’’ਤਿ। ‘‘ਤਾਤ, ਨਾਯਂ ਯਕ੍ਖੋ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਿਕੋ, ਏਸ ਮਯ੍ਹਂ ਪੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਪવਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਤ੍વਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮਮ ਪੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯਂ ਦਟ੍ਠੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਰਾਜਾ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇવ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਤ੍વਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿવਾਰੇਨ ਤਾਪਸਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਮਹਾਤਾਪਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਕ੍ਖਿਨਿਯਾ ਆਨੇਤ੍વਾ ਅਖਾਦਿਤ੍વਾ ਪੋਸਿਤਕਾਰਣਞ੍ਚ ਯਕ੍ਖਾਭਾવਕਾਰਣਞ੍ਚ ਤੇਸਂ ਞਾਤਿਭਾવਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਕਥੇਸਿ। ਰਾਜਾ ‘‘ਏਹਿ, ਭਾਤਿਕ, ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ। ‘‘ਅਲਂ ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਥ ਉਯ੍ਯਾਨੇ વਸਿਸ੍ਸਥ, ਅਹਂ વੋ ਚਤੂਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਉਪਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਆਗਚ੍ਛਾਮਿ ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ। ਰਾਜਾ ਤੇਸਂ ਅਸ੍ਸਮਪਦਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਏਕਂ ਪਬ੍ਬਤਨ੍ਤਰਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਤਲ਼ਾਕਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਕੇਦਾਰੇ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਮਹਡ੍ਢਕੁਲਸਹਸ੍ਸਂ ਆਨੇਤ੍વਾ ਮਹਾਗਾਮਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਤਾਪਸਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ। ਸੋ ਗਾਮੋ ਚੂਲ਼ਕਮ੍ਮਾਸਦਮ੍ਮਨਿਗਮੋ
ਸਤ੍ਥਾ ਇਦਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍વਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਮਾਤੁਪੋਸਕਤ੍ਥੇਰੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ। ਤਦਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਮਹਾਰਾਜਕੁਲਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਤਾਪਸੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਪੋਰਿਸਾਦੋ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲੋ, ਕਨਿਟ੍ਠਾ ਉਪ੍ਪਲવਣ੍ਣਾ, ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਰਾਹੁਲਮਾਤਾ, ਅਲੀਨਸਤ੍ਤੁਕੁਮਾਰੋ ਪਨ ਅਹਮੇવ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ।
ਜਯਦ੍ਦਿਸਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ।
[੫੧੪] ੪. ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
ਕਿਂ ਨੁ ਸੋਚਸੀਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਨਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। ਸਾ ਕਿਰ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਕੁਲਧੀਤਾ ਘਰਾવਾਸੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਏਕਦਿવਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਧਮ੍ਮਸવਨਾਯ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਲਙ੍ਕਤਧਮ੍ਮਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਅਪਰਿਮਾਣਪੁਞ੍ਞਪਭਾવਾਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਂ ਉਤ੍ਤਮਰੂਪਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੁਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾવਂ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ‘‘ਪਰਿਚਿਣ੍ਣਪੁਬ੍ਬਾ
ਅਤੀਤੇ
વੇਲ਼ੁવਨਂ ਪਨ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤ ਪਬ੍ਬਤਾ ਠਿਤਾ। ਤੇਸਂ ਬਾਹਿਰਨ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਠਮੋ ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ਪਬ੍ਬਤੋ ਨਾਮ, ਦੁਤਿਯੋ ਮਹਾਕਾਲ਼ਪਬ੍ਬਤੋ ਨਾਮ, ਤਤੋ ਉਦਕਪਬ੍ਬਤੋ ਨਾਮ, ਤਤੋ ਚਨ੍ਦਿਮਪਸ੍ਸਪਬ੍ਬਤੋ ਨਾਮ, ਤਤੋ ਸੂਰਿਯਪਸ੍ਸਪਬ੍ਬਤੋ ਨਾਮ, ਤਤੋ ਮਣਿਪਸ੍ਸਪਬ੍ਬਤੋ ਨਾਮ, ਸਤ੍ਤਮੋ ਸੁવਣ੍ਣਪਸ੍ਸਪਬ੍ਬਤੋ ਨਾਮ। ਸੋ ਉਬ੍ਬੇਧਤੋ ਸਤ੍ਤਯੋਜਨਿਕੋ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੁਖવਟ੍ਟਿ વਿਯ ਠਿਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਿਮਂ ਪਸ੍ਸਂ ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣਂ, ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਓਭਾਸੇਨ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹੋ ਸਮੁਗ੍ਗਤਬਾਲਸੂਰਿਯੋ વਿਯ ਹੋਤਿ। ਬਾਹਿਰਪਬ੍ਬਤੇਸੁ ਪਨ ਏਕੋ ਉਬ੍ਬੇਧਤੋ ਛਯੋਜਨਿਕੋ, ਏਕੋ ਪਞ੍ਚ, ਏਕੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿ, ਏਕੋ ਤੀਣਿ, ਏਕੋ ਦ੍વੇ, ਏਕੋ ਯੋਜਨਿਕੋ, ਏવਂ ਸਤ੍ਤਪਬ੍ਬਤਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਦਹਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੁਤ੍ਤਰਕਣ੍ਣੇ ਉਦਕવਾਤਪ੍ਪਹਰਣੋਕਾਸੇ ਮਹਾਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖੋ ਅਤ੍ਥਿ। ਤਸ੍ਸ ਖਨ੍ਧੋ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਤੋ ਪਞ੍ਚਯੋਜਨਿਕੋ, ਉਬ੍ਬੇਧਤੋ ਸਤ੍ਤਯੋਜਨਿਕੋ, ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਚਤਸ੍ਸੋ ਸਾਖਾ ਛਯੋਜਨਿਕਾ, ਉਦ੍ਧਂ ਉਗ੍ਗਤਸਾਖਾਪਿ ਛਯੋਜਨਿਕਾવ, ਇਤਿ ਸੋ ਮੂਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਬ੍ਬੇਧੇਨ ਤੇਰਸਯੋਜਨਿਕੋ, ਸਾਖਾਨਂ ਓਰਿਮਨ੍ਤਤੋ ਯਾવ ਪਾਰਿਮਨ੍ਤਾ ਦ੍વਾਦਸਯੋਜਨਿਕੋ, ਅਟ੍ਠਹਿ ਪਾਰੋਹਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ ਮੁਣ੍ਡਮਣਿਪਬ੍ਬਤੋ વਿਯ વਿਲਾਸਮਾਨੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹਸ੍ਸ ਪਨ ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਾਭਾਗੇ ਸੁવਣ੍ਣਪਸ੍ਸਪਬ੍ਬਤੇ ਦ੍વਾਦਸਯੋਜਨਿਕਾ ਕਞ੍ਚਨਗੁਹਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਛਦ੍ਦਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਾਗਰਾਜਾ વਸ੍ਸਾਰਤ੍ਤੇ ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠਸਹਸ੍ਸਨਾਗਪਰਿવੁਤੋ ਕਞ੍ਚਨਗੁਹਾਯਂ વਸਤਿ। ਗਿਮ੍ਹਕਾਲੇ ਉਦਕવਾਤਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਮਾਨੋ ਮਹਾਨਿਗ੍ਰੋਧਮੂਲੇ ਪਾਰੋਹਨ੍ਤਰੇ ਤਿਟ੍ਠਤੀ।
ਅਥਸ੍ਸ ਏਕਦਿવਸਂ ‘‘ਮਹਾਸਾਲવਨਂ ਪੁਪ੍ਫਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤਰੁਣਨਾਗਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ। ਸੋ ਸਪਰਿવਾਰੋ ‘‘ਸਾਲਕੀਲ਼ਂ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ
ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਦਿવਸਂ ਨਾਗਰਾਜਾ ਸਪਰਿવਾਰੋ ਨ੍ਹਾਨਤ੍ਥਾਯ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹਂ ਓਤਰਿ। ਅਥ ਦ੍વੇ ਤਰੁਣਨਾਗਾ ਸੋਣ੍ਡਾਹਿ
ਅਥੇਕਦਿવਸਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇ ਮਧੁਰਫਲਾਨਿ ਚੇવ ਭਿਸਮੁਲ਼ਾਲਾਨਿ ਚ ਪੋਕ੍ਖਰਮਧੁਨਾ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਭੋਜੇਨ੍ਤੇ ਚੂਲ਼ਸੁਭਦ੍ਦਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਲਦ੍ਧਫਲਾਫਲਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਤੋ ਚવਿਤ੍વਾ ਮਦ੍ਦਰਾਜਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਸੁਭਦ੍ਦਾ ਨਾਮ ਰਾਜਕਞ੍ਞਾ ਹੁਤ੍વਾ વਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਭਾવਂ ਪਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਪਿਯਾ ਮਨਾਪਾ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿਂ ਕਾਰੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਹੁਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਏਕਂ ਲੁਦ੍ਦਕਂ ਪੇਸੇਤ੍વਾ ਇਮਂ ਹਤ੍ਥਿਂ વਿਸਪੀਤੇਨ ਸਲ੍ਲੇਨ વਿਜ੍ਝਾਪੇਤ੍વਾ ਜੀવਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਤ੍વਾ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਂ
੯੭.
‘‘ਕਿਂ
ਮਿਲਾਯਸਿ વਿਸਾਲਕ੍ਖਿ, ਮਾਲਾવ ਪਰਿਮਦ੍ਦਿਤਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਅਨੁਚ੍ਚਙ੍ਗੀਤਿ ਕਞ੍ਚਨਸਨ੍ਨਿਭਸਰੀਰੇ। ਮਾਲਾવ ਪਰਿਮਦ੍ਦਿਤਾਤਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਪਰਿਮਦ੍ਦਿਤਾ ਪਦੁਮਮਾਲਾ વਿਯ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸਾ ਇਤਰਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੯੮.
‘‘ਦੋਹਲ਼ੋ
ਨ ਸੋ ਸੁਲਭਰੂਪੋવ, ਯਾਦਿਸੋ ਮਮ ਦੋਹਲ਼ੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਨ ਸੋਤਿ ਯਾਦਿਸੋ ਮਮ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇਨੁਪਜ੍ਝਗਾ ਸੁਪਿਨੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾ ਮਯਾ ਦਿਟ੍ਠੋ ਦੋਹਲ਼ੋ, ਸੋ ਸੁਲਭਰੂਪੋ વਿਯ ਨ ਹੋਤਿ, ਦੁਲ੍ਲਭੋ ਸੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਤਂ ਅਲਭਨ੍ਤਿਯਾ ਜੀવਿਤਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅવਚ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਗਾਥਮਾਹ –
੯੯.
‘‘ਯੇ ਕੇਚਿ ਮਾਨੁਸਾ ਕਾਮਾ, ਇਧ ਲੋਕਮ੍ਹਿ ਨਨ੍ਦਨੇ।
ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਪਚੁਰਾ ਮਯ੍ਹਂ, ਅਹਂ ਤੇ ਦਮ੍ਮਿ ਦੋਹਲ਼’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਚੁਰਾਤਿ ਬਹੂ ਸੁਲਭਾ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਦੇવੀ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਦੁਲ੍ਲਭੋ ਮਮ ਦੋਹਲ਼ੋ, ਨ ਤਂ ਇਦਾਨਿ ਕਥੇਮਿ, ਯਾવਤ੍ਤਕਾ ਪਨ ਤੇ વਿਜਿਤੇ ਲੁਦ੍ਦਾ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਥ
੧੦੦.
‘‘ਲੁਦ੍ਦਾ ਦੇવ ਸਮਾਯਨ੍ਤੁ, ਯੇ ਕੇਚਿ વਿਜਿਤੇ ਤવ।
ਏਤੇਸਂ ਅਹਮਕ੍ਖਿਸ੍ਸਂ, ਯਾਦਿਸੋ ਮਮ ਦੋਹਲ਼ੋ’’ਤਿ॥
ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਿਰਿਗਬ੍ਭਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ‘‘ਯਾવਤਿਕਾ ਤਿਯੋਜਨਸਤਿਕੇ ਕਾਸਿਕਰਟ੍ਠੇ ਲੁਦ੍ਦਾ, ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਤ੍ਥਾਯ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਅਮਚ੍ਚੇ ਆਣਾਪੇਸਿ। ਤੇ ਤਥਾ ਅਕਂਸੁ। ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਕਾਸਿਰਟ੍ਠવਾਸਿਨੋ ਲੁਦ੍ਦਾ ਯਥਾਬਲਂ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਆਗਤਭਾવਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚਾਪੇਸੁਂ
੧੦੧.
‘‘ਇਮੇ ਤੇ ਲੁਦ੍ਦਕਾ ਦੇવਿ, ਕਤਹਤ੍ਥਾ વਿਸਾਰਦਾ।
વਨਞ੍ਞੂ ਚ ਮਿਗਞ੍ਞੂ ਚ, ਮਮਤ੍ਥੇ ਚਤ੍ਤਜੀવਿਤਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਦੇવੀ ਤੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਇਤਰਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੧੦੨.
‘‘ਲੁਦ੍ਦਪੁਤ੍ਤਾ ਨਿਸਾਮੇਥ, ਯਾવਨ੍ਤੇਤ੍ਥ ਸਮਾਗਤਾ।
ਛਬ੍ਬਿਸਾਣਂ ਗਜਂ ਸੇਤਂ, ਅਦ੍ਦਸਂ ਸੁਪਿਨੇ ਅਹਂ।
ਤਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਮੇ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਲਾਭੇ ਨਤ੍ਥਿ ਜੀવਿਤ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਾਮੇਥਾਤਿ ਸੁਣਾਥ। ਛਬ੍ਬਿਸਾਣਨ੍ਤਿ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣવਿਸਾਣਂ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਲੁਦ੍ਦਪੁਤ੍ਤਾ ਆਹਂਸੁ –
੧੦੩.
‘‘ਨ ਨੋ ਪਿਤੂਨਂ ਨ ਪਿਤਾਮਹਾਨਂ, ਦਿਟ੍ਠੋ ਸੁਤੋ ਕੁਞ੍ਜਰੋ ਛਬ੍ਬਿਸਾਣੋ।
ਯਮਦ੍ਦਸਾ
ਤਤ੍ਥ ਪਿਤੂਨਨ੍ਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਦੇવਿ ਨੇવ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਿਤੂਹਿ, ਨ ਪਿਤਾਮਹੇਹਿ ਏવਰੂਪੋ ਕੁਞ੍ਜਰੋ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ, ਪਗੇવ ਅਮ੍ਹੇਹਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਦਿਟ੍ਠਲਕ੍ਖਣવਸੇਨ ਅਕ੍ਖਾਹਿ ਨੋ, ਯਾਦਿਸੋ ਤਯਾ ਦਿਟ੍ਠੋ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗੋਤਿ।
ਅਨਨ੍ਤਰਗਾਥਾਪਿ
੧੦੪.
‘‘ਦਿਸਾ ਚਤਸ੍ਸੋ વਿਦਿਸਾ ਚਤਸ੍ਸੋ, ਉਦ੍ਧਂ ਅਧੋ ਦਸ ਦਿਸਾ ਇਮਾਯੋ।
ਕਤਮਂ ਦਿਸਂ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨਾਗਰਾਜਾ, ਯਮਦ੍ਦਸਾ ਸੁਪਿਨੇ ਛਬ੍ਬਿਸਾਣ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਦਿਸਾਤਿ ਦਿਸਾਸੁ। ਕਤਮਨ੍ਤਿ ਏਤਾਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਕਤਮਾਯ ਦਿਸਾਯਾਤਿ।
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਸੁਭਦ੍ਦਾ ਸਬ੍ਬੇ ਲੁਦ੍ਦੇ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਤੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਪਤ੍ਥਟਪਾਦਂ ਭਤ੍ਤਪੁਟਸਦਿਸਜਙ੍ਘਂ ਮਹਾਜਾਣੁਕਂ ਮਹਾਫਾਸੁਕਂ ਬਹਲਮਸ੍ਸੁਤਮ੍ਬਦਾਠਿਕਂ ਨਿਬ੍ਬਿਦ੍ਧਪਿਙ੍ਗਲਂ ਦੁਸ੍ਸਣ੍ਠਾਨਂ ਬੀਭਚ੍ਛਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਮਤ੍ਥਕਮਤ੍ਥਕੇਨ
੧੦੫.
‘‘ਇਤੋ ਉਜੁਂ ਉਤ੍ਤਰਿਯਂ ਦਿਸਾਯਂ, ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸੋ ਸਤ੍ਤ ਗਿਰੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮਨ੍ਤੇ।
ਸੁવਣ੍ਣਪਸ੍ਸੋ ਨਾਮ ਗਿਰੀ ਉਲ਼ਾਰੋ, ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤੋ ਕਿਮ੍ਪੁਰਿਸਾਨੁਚਿਣ੍ਣੋ॥
੧੦੬.
‘‘ਆਰੁਯ੍ਹ ਸੇਲਂ ਭવਨਂ ਕਿਨ੍ਨਰਾਨਂ, ਓਲੋਕਯ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦਮੂਲਂ।
ਅਥ
੧੦੭.
‘‘ਤਤ੍ਥਚ੍ਛਤੀ ਕੁਞ੍ਜਰੋ ਛਬ੍ਬਿਸਾਣੋ, ਸਬ੍ਬਸੇਤੋ ਦੁਪ੍ਪਸਹੋ ਪਰੇਭਿ।
ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਨਂ ਅਟ੍ਠਸਹਸ੍ਸਨਾਗਾ, ਈਸਾਦਨ੍ਤਾ વਾਤਜવਪ੍ਪਹਾਰਿਨੋ॥
੧੦੮.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ
ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤਂ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਦਿਸ੍વਾ, ਭਸ੍ਮਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਨਾਸ੍ਸ ਰਜੋਪਿ ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਇਤੋਤਿ ਇਮਮ੍ਹਾ ਠਾਨਾ। ਉਤ੍ਤਰਿਯਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਾਯ। ਉਲ਼ਾਰੋਤਿ ਮਹਾ ਇਤਰੇਹਿ ਛਹਿ ਪਬ੍ਬਤੇਹਿ ਉਚ੍ਚਤਰੋ। ਓਲੋਕਯਾਤਿ ਆਲੋਕੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਤਤ੍ਥਚ੍ਛਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧਮੂਲੇ ਗਿਮ੍ਹਸਮਯੇ ਉਦਕવਾਤਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਦੁਪ੍ਪਸਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞੇ ਤਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਸਯ੍ਹਕਾਰਂ ਕਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦੁਪ੍ਪਸਹੋ ਪਰੇਭਿ। ਈਸਾਦਨ੍ਤਾਤਿ ਰਥੀਸਾਯ ਸਮਾਨਦਨ੍ਤਾ। વਾਤਜવਪ੍ਪਹਾਰਿਨੋਤਿ વਾਤਜવੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤੇ ਪਹਰਣਸੀਲਾ ਏવਰੂਪਾ ਅਟ੍ਠਸਹਸ੍ਸਨਾਗਾ ਨਾਗਰਾਜਾਨਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ। ਤੁਮੂਲਨ੍ਤਿ ਭਿਂਸਨਕਂ ਮਹਾਸਦ੍ਦਾਨੁਬਨ੍ਧਂ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ। ਏਰਿਤਸ੍ਸਾਤਿ વਾਤਪਹਰਿਤਸ੍ਸ ਯਂ ਸਦ੍ਦਾਨੁਬਨ੍ਧਂ ਏਰਿਤਂ ਚਲਨਂ ਕਮ੍ਪਨਂ, ਤਸ੍ਸਪਿ ਕੁਪ੍ਪਨ੍ਤਿ, ਏવਂਫਰੁਸਾ ਤੇ ਨਾਗਾ। ਨਾਸ੍ਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਸવਾਤੇਨ વਿਦ੍ਧਂਸੇਤ੍વਾ ਭਸ੍ਮਂ ਕਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਰਜੋਪਿ ਨ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸੋਨੁਤ੍ਤਰੋ ਮਰਣਭਯਭੀਤੋ ਆਹ –
੧੦੯.
‘‘ਬਹੂ
ਮੁਤ੍ਤਾ
ਮਾਰੇਤੁਕਾਮਾ ਕੁਞ੍ਜਰਂ ਛਬ੍ਬਿਸਾਣਂ, ਉਦਾਹੁ ਘਾਤੇਸ੍ਸਸਿ ਲੁਦ੍ਦਪੁਤ੍ਤੇ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਾਤਿ ਆਭਰਣਾਨਿ। વੇਲ਼ੁਰਿਯਾਮਯਾਤਿ વੇਲ਼ੁਰਿਯਮਯਾਨਿ। ਘਾਤੇਸ੍ਸਸੀਤਿ ਉਦਾਹੁ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਾਪਦੇਸੇਨ ਲੁਦ੍ਦਪੁਤ੍ਤੇ ਘਾਤਾਪੇਤੁਕਾਮਾਸੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ।
ਤਤੋ ਦੇવੀ ਗਾਥਮਾਹ –
੧੧੦.
‘‘ਸਾ ਇਸ੍ਸਿਤਾ ਦੁਕ੍ਖਿਤਾ ਚਸ੍ਮਿ ਲੁਦ੍ਦ, ਉਦ੍ਧਞ੍ਚ ਸੁਸ੍ਸਾਮਿ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੀ।
ਕਰੋਹਿ ਮੇ ਲੁਦ੍ਦਕ ਏਤਮਤ੍ਥਂ, ਦਸ੍ਸਾਮਿ ਤੇ ਗਾਮવਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਸਾਤਿ ਸਾ ਅਹਂ। ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਨ વਾਰਣੇਨ ਪੁਰੇ ਮਯਿ ਕਤਂ વੇਰਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਮਾਨਾ। ਦਸ੍ਸਾਮਿ ਤੇਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਤੇ ਅਤ੍ਥੇ ਨਿਪ੍ਫਾਦਿਤੇ ਸਂવਚ੍ਛਰੇ ਸਤਸਹਸ੍ਸੁਟ੍ਠਾਨਕੇ ਪਞ੍ਚ ਗਾਮવਰੇ ਦਦਾਮੀਤਿ।
ਏવਞ੍ਚ ਪਨ વਤ੍વਾ ‘‘ਸਮ੍ਮ ਲੁਦ੍ਦਪੁਤ੍ਤ ਅਹਂ ‘ਏਤਂ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਹਤ੍ਥਿਂ ਮਾਰਾਪੇਤ੍વਾ ਯਮਕਦਨ੍ਤੇ ਆਹਰਾਪੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਹੋਮੀ’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਪਤ੍ਥਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿਂ, ਮਯਾ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇਨ ਦਿਟ੍ਠਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਾ ਪਨ ਮਯਾ ਪਤ੍ਥਿਤਪਤ੍ਥਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ, ਤ੍વਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਮਾ ਭਾਯੀ’’ਤਿ ਤਂ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤ੍વਾ ਪੇਸੇਸਿ। ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ વਚਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮੇ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ વਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੧੧੧.
‘‘ਕਤ੍ਥਚ੍ਛਤੀ ਕਤ੍ਥ ਮੁਪੇਤਿ ਠਾਨਂ, વੀਥਿਸ੍ਸ ਕਾ ਨ੍ਹਾਨਗਤਸ੍ਸ ਹੋਤਿ।
ਕਥਞ੍ਹਿ ਸੋ ਨ੍ਹਾਯਤਿ ਨਾਗਰਾਜਾ, ਕਥਂ વਿਜਾਨੇਮੁ ਗਤਿਂ ਗਜਸ੍ਸਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚ੍ਛਤੀਤਿ ਕਤ੍ਥ વਸਤਿ। ਕਤ੍ਥ ਮੁਪੇਤੀਤਿ ਕਤ੍ਥ ਉਪੇਤਿ, ਕਤ੍ਥ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વੀਥਿਸ੍ਸ ਕਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨ੍ਹਾਨਗਤਸ੍ਸ ਕਾ વੀਥਿ ਹੋਤਿ, ਕਤਰਮਗ੍ਗੇਨ ਸੋ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕਥਂ વਿਜਾਨੇਮੁ ਗਤਿਨ੍ਤਿ ਤਯਾ ਅਕਥਿਤੇ ਮਯਂ ਕਥਂ ਤਸ੍ਸ ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਸ ਗਤਿਂ વਿਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਥੇਹਿ ਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਤੋ
੧੧੨.
‘‘ਤਤ੍ਥੇવ ਸਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਅਦੂਰੇ, ਰਮ੍ਮਾ ਸੁਤਿਤ੍ਥਾ ਚ ਮਹੋਦਿਕਾ ਚ।
ਸਮ੍ਪੁਪ੍ਫਿਤਾ ਭਮਰਗਣਾਨੁਚਿਣ੍ਣਾ, ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਸੋ ਨ੍ਹਾਯਤਿ ਨਾਗਰਾਜਾ॥
੧੧੩.
‘‘ਸੀਸਂ
ਆਮੋਦਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛਤਿ ਸਨ੍ਨਿਕੇਤਂ, ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍વਾ ਮਹੇਸਿਂ ਸਬ੍ਬਭਦ੍ਦ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੇવਾਤਿ ਤਸ੍ਸ વਸਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇવ। ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਤਿ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ। ਸਮ੍ਪੁਪ੍ਫਿਤਾਤਿ ਦੁવਿਧੇਹਿ ਕੁਮੁਦੇਹਿ ਤਿવਿਧੇਹਿ ਉਪ੍ਪਲੇਹਿ ਪਞ੍ਚવਣ੍ਣੇਹਿ ਚ ਪਦੁਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਪੁਪ੍ਫਿਤਾ। ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਸੋਤਿ ਸੋ ਨਾਗਰਾਜਾ ਏਤ੍ਥ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹੇ ਨ੍ਹਾਯਤਿ। ਉਪ੍ਪਲਮਾਲਭਾਰੀਤਿ ਉਪ੍ਪਲਾਦੀਨਂ ਜਲਜਥਲਜਾਨਂ ਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਮਾਲਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ। ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਤ੍ਤਚਙ੍ਗੀਤਿ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਸਦਿਸਤਚੇਨ ਓਦਾਤੇਨ ਅਙ੍ਗੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਆਮੋਦਮਾਨੋਤਿ ਆਮੋਦਿਤਪਮੋਦਿਤੋ। ਸਨ੍ਨਿਕੇਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ વਸਨਟ੍ਠਾਨਂ। ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍વਾਤਿ ਸਬ੍ਬਭਦ੍ਦਂ ਨਾਮ ਮਹੇਸਿਂ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠਹਿ ਨਾਗਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਰਿવੁਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ વਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸੋਨੁਤ੍ਤਰੋ ‘‘ਸਾਧੁ ਅਯ੍ਯੇ, ਅਹਂ ਤਂ વਾਰਣਂ ਮਾਰੇਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤੇ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਸਾ ਤੁਟ੍ਠਾ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍વਾ ‘‘ਗੇਹਂ ਤਾવ ਗਚ੍ਛ, ਇਤੋ ਸਤ੍ਤਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਤਤ੍ਥ ਗਮਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਤਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮਾਰੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਤਾਤਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ વਾਸਿਫਰਸੁ-ਕੁਦ੍ਦਾਲ-ਨਿਖਾਦਨ-ਮੁਟ੍ਠਿਕવੇਲ਼ੁਗੁਮ੍ਬਚ੍ਛੇਦਨ-ਸਤ੍ਥ-ਤਿਣਲਾਯਨ-ਅਸਿਲੋਹਦਣ੍ਡਕਕਚਖਾਣੁਕ- ਅਯਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇਹਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਸਬ੍ਬਂ ਸੀਘਂ ਕਤ੍વਾ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਤ੍વਾ ਚਮ੍ਮਕਾਰੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਤਾਤਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕੁਮ੍ਭਭਾਰਗਾਹਿਤਂ ਚਮ੍ਮਭਸ੍ਤਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਚਮ੍ਮਯੋਤ੍ਤવਰਤ੍ਤਹਤ੍ਥਿਪਾਦਉਪਾਹਨਚਮ੍ਮਛਤ੍ਤੇਹਿਪਿ ਨੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਸਬ੍ਬਂ ਸੀਘਂ ਕਤ੍વਾ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸਿ। ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਤਾਨਿ ਸੀਘਂ ਕਤ੍વਾ ਆਹਰਿਤ੍વਾ
ਸੋਨੁਤ੍ਤਰੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿવਚ੍ਛਂ ਕਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿવਸੇ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦੇવਿਂ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਅਥ ਨਂ ਸਾ ‘‘ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਤੇ ਸਮ੍ਮ ਸਬ੍ਬੂਪਕਰਣਂ, ਇਮਂ ਤਾવ ਪਸਿਬ੍ਬਕਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਸੋ ਪਨ ਮਹਾਥਾਮੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਬਲਂ
ਏવਂ
੧੧੪.
‘‘ਤਤ੍ਥੇવ ਸੋ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾਨ વਾਕ੍ਯਂ, ਆਦਾਯ ਤੂਣਿਞ੍ਚ ਧਨੁਞ੍ਚ ਲੁਦ੍ਦੋ।
વਿਤੁਰਿਯਤਿ ਸਤ੍ਤ ਗਿਰੀ ਬ੍ਰਹਨ੍ਤੇ, ਸੁવਣ੍ਣਪਸ੍ਸਂ ਨਾਮ ਗਿਰਿਂ ਉਲ਼ਾਰਂ॥
੧੧੫.
‘‘ਆਰੁਯ੍ਹ
ਤਤ੍ਥਦ੍ਦਸਾ ਮੇਘਸਮਾਨવਣ੍ਣਂ, ਨਿਗ੍ਰੋਧਰਾਜਂ ਅਟ੍ਠਸਹਸ੍ਸਪਾਦਂ॥
੧੧੬.
‘‘ਤਤ੍ਥਦ੍ਦਸਾ
ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਨਂ ਅਟ੍ਠਸਹਸ੍ਸਨਾਗਾ, ਈਸਾਦਨ੍ਤਾ વਾਤਜવਪ੍ਪਹਾਰਿਨੋ॥
੧੧੭.
‘‘ਤਤ੍ਥਦ੍ਦਸਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਅਦੂਰੇ, ਰਮ੍ਮਂ ਸੁਤਿਤ੍ਥਞ੍ਚ ਮਹੋਦਿਕਞ੍ਚ।
ਸਮ੍ਪੁਪ੍ਫਿਤਂ ਭਮਰਗਣਾਨੁਚਿਣ੍ਣਂ, ਯਤ੍ਥ ਹਿ ਸੋ ਨ੍ਹਾਯਤਿ ਨਾਗਰਾਜਾ॥
੧੧੮.
‘‘ਦਿਸ੍વਾਨ ਨਾਗਸ੍ਸ ਗਤਿਂ ਠਿਤਿਞ੍ਚ, વੀਥਿਸ੍ਸਯਾ ਨ੍ਹਾਨਗਤਸ੍ਸ ਹੋਤਿ।
ਓਪਾਤਮਾਗਚ੍ਛਿ ਅਨਰਿਯਰੂਪੋ, ਪਯੋਜਿਤੋ ਚਿਤ੍ਤવਸਾਨੁਗਾਯਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਸੋਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੋ ਲੁਦ੍ਦੋ ਤਤ੍ਥੇવ ਸਤ੍ਤਭੂਮਿਕਪਾਸਾਦਤਲੇ ਠਿਤਾਯ ਤਸ੍ਸਾ ਸੁਭਦ੍ਦਾਯ વਚਨਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਰਤੂਣਿਞ੍ਚ ਮਹਾਧਨੁਞ੍ਚ ਆਦਾਯ ਪਬ੍ਬਤਗਹਨਂ ਪਤ੍વਾ ‘‘ਕਤਰੋ ਨੁ ਖੋ ਸੁવਣ੍ਣਪਸ੍ਸਪਬ੍ਬਤੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਸਤ੍ਤ ਓਲੋਕਯੀਤਿ ਤਂ ਕਿਨ੍ਨਰਾਨਂ ਭવਨਭੂਤਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਸੁਭਦ੍ਦਾਯ ਦਿਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾવਸੇਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਓਲੋਕੇਸਿ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦਮੂਲੇ ਅવਿਦੂਰੇਯੇવ ਤਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧਂ ਅਦ੍ਦਸ।
ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਠਿਤਂ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਤ੍ਥੇવ ਅਨ੍ਤੋਪਬ੍ਬਤੇ ਤਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਰੋਧਸ੍ਸਾવਿਦੂਰੇ ਯਤ੍ਥ ਸੋ ਨ੍ਹਾਯਤਿ, ਤਂ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਅਦ੍ਦਸ। ਦਿਸ੍વਾਨਾਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਪਸ੍ਸਪਬ੍ਬਤਾ ਓਰੁਯ੍ਹ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਗਤਕਾਲੇ ਹਤ੍ਥਿਪਾਦਉਪਾਹਨਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਤਸ੍ਸ ਨਾਗਰਞ੍ਞੋ ਗਤਟ੍ਠਾਨਂ ਨਿਬਦ੍ਧવਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਮਗ੍ਗੇਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਇਧ ਨ੍ਹਾਯਤਿ, ਨ੍ਹਤ੍વਾ ਉਤ੍ਤਿਣ੍ਣੋ, ਇਧ ਤਿਟ੍ਠਤੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਦਿਸ੍વਾ ਅਹਿਰਿਕਭਾવੇਨ ਅਨਰਿਯਰੂਪੋ ਤਾਯ ਚਿਤ੍ਤવਸਾਨੁਗਾਯ ਪਯੋਜਿਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਓਪਾਤਂ ਆਗਚ੍ਛਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ, ਆવਾਟਂ ਖਣੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ – ‘‘ਸੋ ਕਿਰ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ વਸਨੋਕਾਸਂ ਸਤ੍ਤਮਾਸਾਧਿਕੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ ਸਂવਚ੍ਛਰੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ ਚ ਦਿવਸੇਹਿ ਪਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਤਸ੍ਸ વਸਨੋਕਾਸਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ‘‘ਇਧ ਆવਾਟਂ ਖਣਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਿਤੋ વਾਰਣਾਧਿਪਤਿਂ વਿਸਪੀਤੇਨ ਸਲ੍ਲੇਨ વਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਜੀવਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વવਤ੍ਥਪੇਤ੍વਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਥਮ੍ਭਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਰੁਕ੍ਖੇ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਭਾਰੇ
੧੧੯.
‘‘ਖਣਿਤ੍વਾਨ ਕਾਸੁਂ ਫਲਕੇਹਿ ਛਾਦਯਿ, ਅਤ੍ਤਾਨਮੋਧਾਯ ਧਨੁਞ੍ਚ ਲੁਦ੍ਦੋ।
ਪਸ੍ਸਾਗਤਂ ਪੁਥੁਸਲ੍ਲੇਨ ਨਾਗਂ, ਸਮਪ੍ਪਯੀ ਦੁਕ੍ਕਟਕਮ੍ਮਕਾਰੀ॥
੧੨੦.
‘‘વਿਦ੍ਧੋ
ਤਿਣਞ੍ਚ ਕਟ੍ਠਞ੍ਚ ਰਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ, ਧਾવਿਂਸੁ ਤੇ ਅਟ੍ਠ ਦਿਸਾ ਸਮਨ੍ਤਤੋ॥
੧੨੧.
‘‘વਧਿਸ੍ਸਮੇਤਨ੍ਤਿ ਪਰਾਮਸਨ੍ਤੋ, ਕਾਸਾવਮਦ੍ਦਕ੍ਖਿ ਧਜਂ ਇਸੀਨਂ।
ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਫੁਟ੍ਠਸ੍ਸੁਦਪਾਦਿ ਸਞ੍ਞਾ, ਅਰਹਦ੍ਧਜੋ ਸਬ੍ਭਿ ਅવਜ੍ਝਰੂਪੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਓਧਾਯਾਤਿ ਓਦਹਿਤ੍વਾ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ। ਪਸ੍ਸਾਗਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆવਾਟਸ੍ਸ ਪਸ੍ਸਂ ਆਗਤਂ। ਸੋ ਕਿਰ ਦੁਤਿਯਦਿવਸੇ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨ੍ਹਤ੍વਾ ਉਤ੍ਤਿਣ੍ਣੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਹਾવਿਸਾਲਮਾਲਕੇ ਨਾਮ ਪਦੇਸੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਸਰੀਰਤੋ ਉਦਕਂ ਨਾਭਿਪਦੇਸੇਨ ਓਗਲਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਛਿਦ੍ਦੇਨ ਲੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਪਤਿ। ਤਾਯ ਸਞ੍ਞਾਯ ਸੋ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਠਿਤਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ਤਂ ਪਸ੍ਸਾਗਤਂ ਪੁਥੁਨਾ ਸਲ੍ਲੇਨ ਸਮਪ੍ਪਯਿ વਿਜ੍ਝਿ। ਦੁਕ੍ਕਟਕਮ੍ਮਕਾਰੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਨੇਨ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ।
ਕੋਞ੍ਚਮਨਾਦੀਤਿ ਕੋਞ੍ਚਨਾਦਂ ਅਕਰਿ। ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਤਂ ਸਲ੍ਲਂ ਨਾਭਿਯਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਪਿਹਕਾਦੀਨਿ ਸਞ੍ਚੁਣ੍ਣੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਾਨਿ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਪਿਟ੍ਠਿਭਾਗਂ ਸਬ੍ਬੇ ਚਾਤਿ ਤੇਪਿ ਸਬ੍ਬੇ ਅਟ੍ਠਸਹਸ੍ਸਨਾਗਾ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਮਰਣਭਯਭੀਤਾ ਘੋਰਰੂਪਂ ਨਿਨ੍ਨਦੁਂ ਅਨੁਰવਂ ਕਰਿਂਸੁ। ਰਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤવਾਰਣਂ
વਧਿਸ੍ਸਮੇਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੋ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤવਾਰਣੋ ਦਿਸਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇਸੁ ਨਾਗੇਸੁ ਸੁਭਦ੍ਦਾਯ ਕਰੇਣੁਯਾ ਪਸ੍ਸੇ ਠਤ੍વਾ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤ੍વਾ ਸਮਸ੍ਸਾਸਯਮਾਨਾਯ વੇਦਨਂ ਅਧਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਕਣ੍ਡਸ੍ਸ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਨ੍ਤੋ ‘ਸਚੇ
ਸੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ –
੧੨੨.
‘‘ਅਨਿਕ੍ਕਸਾવੋ ਕਾਸਾવਂ, ਯੋ વਤ੍ਥਂ ਪਰਿਦਹਿਸ੍ਸਤਿ।
ਅਪੇਤੋ ਦਮਸਚ੍ਚੇਨ, ਨ ਸੋ ਕਾਸਾવਮਰਹਤਿ॥
੧੨੩.
‘‘ਯੋ ਚ વਨ੍ਤਕਸਾવਸ੍ਸ, ਸੀਲੇਸੁ ਸੁਸਮਾਹਿਤੋ।
ਉਪੇਤੋ ਦਮਸਚ੍ਚੇਨ, ਸ વੇ ਕਾਸਾવਮਰਹਤੀ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਸਮ੍ਮ ਲੁਦ੍ਦਪੁਤ੍ਤ ਯੋ ਪੁਰਿਸੋ ਰਾਗਾਦੀਹਿ ਕਸਾવੇਹਿ ਅਨਿਕ੍ਕਸਾવੋ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਦਮੇਨ ਚੇવ વਚੀਸਚ੍ਚੇਨ ਚ ਅਪੇਤੋ ਅਨੁਪਗਤੋ ਤੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਕਸਾવਰਸਪੀਤਂ ਕਾਸਾવવਤ੍ਥਂ ਪਰਿਦਹਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਕਾਸਾવਂ ਨਾਰਹਤਿ, ਨਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ
ਏવਂ વਤ੍વਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਸਮ੍ਮ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਤ੍વਂ ਮਂ વਿਜ੍ਝਸਿ, ਕਿਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ, ਉਦਾਹੁ ਅਞ੍ਞੇਨ ਪਯੋਜਿਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਤਮਤ੍ਥਂ ਆવੀਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ –
੧੨੪.
‘‘ਸਮਪ੍ਪਿਤੋ
ਕਿਮਤ੍ਥਯਂ ਕਿਸ੍ਸ વਾ ਸਮ੍ਮ ਹੇਤੁ, ਮਮਂ વਧੀ ਕਸ੍ਸ વਾਯਂ ਪਯੋਗੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕਿਮਤ੍ਥਯਨ੍ਤਿ ਆਯਤਿਂ ਕਿਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੋ। ਕਿਸ੍ਸ વਾਤਿ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ, ਕਿਂ ਨਾਮ ਤવ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ વੇਰਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਕਸ੍ਸ વਾਤਿ ਕਸ੍ਸ વਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਯਂ ਪਯੋਗੋ, ਕੇਨ ਪਯੋਜਿਤੋ ਮਂ ਅવਧੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਅਥਸ੍ਸ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਲੁਦ੍ਦੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੧੨੫.
‘‘ਕਾਸਿਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਮਹੇਸੀ ਭਦਨ੍ਤੇ, ਸਾ ਪੂਜਿਤਾ ਰਾਜਕੁਲੇ ਸੁਭਦ੍ਦਾ।
ਤਂ ਅਦ੍ਦਸਾ ਸਾ ਚ ਮਮਂ ਅਸਂਸਿ, ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਚ ਮਂ ਅવੋਚਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪੂਜਿਤਾਤਿ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪੂਜਿਤਾ। ਅਦ੍ਦਸਾਤਿ ਸਾ ਕਿਰ ਤਂ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇ ਅਦ੍ਦਸ। ਅਸਂਸੀਤਿ ਸਾ ਚ ਮਮ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ‘‘ਹਿਮવਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਏવਰੂਪੋ ਨਾਮ ਨਾਗੋ ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਨਾਮ ਠਾਨੇ વਸਤੀ’’ਤਿ ਮਮਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ। ਦਨ੍ਤੇਹੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਗਸ੍ਸ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਸਮੁਜ੍ਜਲਾ ਦਨ੍ਤਾ, ਤੇਹਿ ਮਮ ਅਤ੍ਥੋ, ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਂ ਕਾਰੇਤੁਕਾਮਾਮ੍ਹਿ, ਤੇ ਮੇ ਆਹਰਾਤਿ ਮਂ ਅવੋਚਾਤਿ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ‘‘ਇਦਂ ਚੂਲ਼ਸੁਭਦ੍ਦਾਯ ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍વਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ વੇਦਨਂ ਅਧਿવਾਸੇਤ੍વਾ ‘‘ਤਸ੍ਸਾ ਮਮ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਅਤ੍ਥੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਂ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਪਨ ਪਹਿਣੀ’’ਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ –
੧੨੬.
‘‘ਬਹੂ ਹਿਮੇ ਦਨ੍ਤਯੁਗਾ ਉਲ਼ਾਰਾ, ਯੇ ਮੇ ਪਿਤੂਨਞ੍ਚ ਪਿਤਾਮਹਾਨਂ।
ਜਾਨਾਤਿ ਸਾ ਕੋਧਨਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੀ, વਧਤ੍ਥਿਕਾ વੇਰਮਕਾਸਿ ਬਾਲਾ॥
੧੨੭.
‘‘ਉਟ੍ਠੇਹਿ
વਜ੍ਜਾਸਿ ਤਂ ਕੋਧਨਂ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਿਂ, ਨਾਗੋ ਹਤੋ ਹਨ੍ਦ ਇਮਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਇਮੇਤਿ ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਪਿਤੁ ਪਿਤਾਮਹਾਨਂ ਦਨ੍ਤਾ ਮਾ વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤੂਤਿ ਗੁਹਾਯਂ ਸਨ੍ਨਿਚਿਤਾ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਏવਮਾਹ। ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਬਹੂਨਂ વਾਰਣਾਨਂ ਇਧ ਸਨ੍ਨਿਚਿਹੇ ਦਨ੍ਤੇ ਜਾਨਾਤਿ। વਧਤ੍ਥਿਕਾਤਿ ਕੇવਲਂ ਪਨ ਸਾ ਮਂ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਂ ਦੋਸਂ ਹਦਯੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ વੇਰਂ ਅਕਾਸਿ, ਏવਰੂਪੇਨ ਫਰੁਸਕਮ੍ਮੇਨ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਾਪੇਸਿ। ਖਰਨ੍ਤਿ ਕਕਚਂ। ਪੁਰਾ ਮਰਾਮੀਤਿ ਯਾવ ਨ ਮਰਾਮਿ। વਜ੍ਜਸੀਤਿ વਦੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਹਨ੍ਦ ਇਮਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤਾਤਿ ਹਤੋ ਸੋ ਮਯਾ ਨਾਗੋ, ਮਨੋਰਥੋ ਤੇ ਮਤ੍ਥਕਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਗਣ੍ਹ, ਇਮੇ ਤਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤਾਤਿ।
ਸੋ ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨਾ વੁਟ੍ਠਾਯ ਕਕਚਂ ਆਦਾਯ ‘‘ਦਨ੍ਤੇ ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਉਪਗਤੋ। ਸੋ ਪਨ ਉਬ੍ਬੇਧਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿਹਤ੍ਥੋ ਰਜਤਪਬ੍ਬਤੋ વਿਯ ਠਿਤੋ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਸੋ ਦਨ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਪਾਪੁਣਿ। ਅਥ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਕਾਯਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾਸੀਸਕੋ ਨਿਪਜ੍ਜਿ। ਤਦਾ ਨੇਸਾਦੋ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰਜਤਦਾਮਸਦਿਸਂ ਸੋਣ੍ਡਂ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤੋ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍વਾ ਕੇਲਾਸਕੂਟੇ વਿਯ ਕੁਮ੍ਭੇ ਠਤ੍વਾ ਮੁਖਕੋਟਿਮਂਸਂ ਧਨੁਕੇਨ ਪਹਰਿਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਕੁਮ੍ਭਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਕਕਚਂ ਅਨ੍ਤੋਮੁਖੇ ਪવੇਸੇਸਿ, ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਦਲ਼੍ਹਂ ਅਪਰਾਪਰਂ ਕਡ੍ਢਿ। ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਬਲવવੇਦਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਮੁਖਂ ਲੋਹਿਤੇਨ ਪੂਰਿ। ਨੇਸਾਦੋ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਞ੍ਚਾਰੇਨ੍ਤੋ ਕਕਚੇਨ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ। ਅਥ ਨਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਮੁਖਤੋ ਲੋਹਿਤਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ વੇਦਨਂ ਅਧਿવਾਸੇਤ੍વਾ ‘‘ਕਿਂ ਸਮ੍ਮ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ‘‘ਆਮ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਸਤਿਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਮ੍ਮ ਮਮ ਸੋਣ੍ਡਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਕਕਚਕੋਟਿਂ ਗਣ੍ਹਾਪੇਹਿ, ਮਮ ਸਯਂ ਸੋਣ੍ਡਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਬਲਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਨੇਸਾਦੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ।
ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਸੋਣ੍ਡਾਯ ਕਕਚਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਪਰਾਪਰਂ ਚਾਰੇਸਿ, ਦਨ੍ਤਾ ਕਲ਼ੀਰਾ વਿਯ ਛਿਜ੍ਜਿਂਸੁ। ਅਥ ਨਂ ਤੇ ਆਹਰਾਪੇਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ ‘‘ਸਮ੍ਮ ਲੁਦ੍ਦਪੁਤ੍ਤ ਅਹਂ ਇਮੇ ਦਨ੍ਤੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਦਦਮਾਨੋ ਨੇવ ‘ਮਯ੍ਹਂ ਅਪ੍ਪਿਯਾ’ਤਿ
੧੨੮.
‘‘ਉਟ੍ਠਾਯ ਸੋ ਲੁਦ੍ਦੋ ਖਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ, ਛੇਤ੍વਾਨ ਦਨ੍ਤਾਨਿ ਗਜੁਤ੍ਤਮਸ੍ਸ।
વਗ੍ਗੂ ਸੁਭੇ ਅਪ੍ਪਟਿਮੇ ਪਥਬ੍ਯਾ, ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਾਮਿ ਤਤੋ ਹਿ ਖਿਪ੍ਪ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ વਗ੍ਗੂਤਿ વਿਲਾਸવਨ੍ਤੇ। ਸੁਭੇਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰੇ। ਅਪ੍ਪਟਿਮੇਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਂ ਪਥવਿਯਂ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਅਸਦਿਸੇਤਿ।
ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਤੇ ਨਾਗਾ ਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤਂ ਅਦਿਸ੍વਾ ਆਗਮਿਂਸੁ। ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ –
੧੨੯.
‘‘ਭਯਟ੍ਟਿਤਾ ਨਾਗવਧੇਨ ਅਟ੍ਟਾ, ਯੇ ਤੇ ਨਾਗਾ ਅਟ੍ਠ ਦਿਸਾ વਿਧਾવੁਂ।
ਅਦਿਸ੍વਾਨ ਪੋਸਂ ਗਜਪਚ੍ਚਮਿਤ੍ਤਂ, ਪਚ੍ਚਾਗਮੁਂ ਯੇਨ ਸੋ ਨਾਗਰਾਜਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਭਯਟ੍ਟਿਤਾਤਿ ਮਰਣਭਯੇਨ ਉਪਦ੍ਦੁਤਾ। ਅਟ੍ਟਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਿਤਾ। ਗਜਪਚ੍ਚਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਜਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤਂ। ਯੇਨ ਸੋਤਿ ਯਤ੍ਥ વਿਸਾਲਮਾਲਕੇ ਸੋ ਨਾਗਰਾਜਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਕੇਲਾਸਪਬ੍ਬਤੋ વਿਯ ਪਤਿਤੋ, ਤਂ ਠਾਨਂ ਪਚ੍ਚਾਗਮੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤੇਹਿ
੧੩੦.
‘‘ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਕਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਰੋਦਿਤ੍વਾਨ ਨਾਗਾ, ਸੀਸੇ ਸਕੇ ਪਂਸੁਕਂ ਓਕਿਰਿਤ੍વਾ।
ਅਗਮਂਸੁ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਸਕਂ ਨਿਕੇਤਂ, ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍વਾ ਮਹੇਸਿਂ ਸਬ੍ਬਭਦ੍ਦ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਂਸੁਕਨ੍ਤਿ ਆਲ਼ਾਹਨਪਂਸੁਕਂ।
ਸੋਨੁਤ੍ਤਰੋਪਿ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤੇਯੇવ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿવਸੇ ਦਨ੍ਤੇ ਆਦਾਯ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ। ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ –
੧੩੧.
‘‘ਆਦਾਯ ਦਨ੍ਤਾਨਿ ਗਜੁਤ੍ਤਮਸ੍ਸ, વਗ੍ਗੂ ਸੁਭੇ ਅਪ੍ਪਟਿਮੇ ਪਥਬ੍ਯਾ।
ਸੁવਣ੍ਣਰਾਜੀਹਿ ਸਮਨ੍ਤਮੋਦਰੇ, ਸੋ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਕਾਸਿਪੁਰਂ ਉਪਾਗਮਿ।
ਉਪਨੇਸਿ ਸੋ ਰਾਜਕਞ੍ਞਾਯ ਦਨ੍ਤੇ, ਨਾਗੋ ਹਤੋ ਹਨ੍ਦ ਇਮਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਸੁવਣ੍ਣਰਾਜੀਹੀਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਰਾਜਿਰਂਸੀਹਿ। ਸਮਨ੍ਤਮੋਦਰੇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਓਭਾਸਨ੍ਤੇ ਸਕਲવਨਸਣ੍ਡਂ ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣਂ વਿਯ ਕਰੋਨ੍ਤੇ। ਉਪਨੇਸੀਤਿ ਅਹਂ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤવਾਰਣਸ੍ਸ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇ ਯਮਕਦਨ੍ਤੇ ਆਦਾਯ
ਸਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿવਿਚਿਤ੍ਤਦਨ੍ਤੇ ਮਣਿਤਾਲવਣ੍ਟੇਨ ਗਹੇਤ੍વਾ ਊਰੂਸੁ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪੁਰਿਮਭવੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਰਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤੇ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ‘‘ਏવਰੂਪਂ
੧੩੨.
‘‘ਦਿਸ੍વਾਨ ਦਨ੍ਤਾਨਿ ਗਜੁਤ੍ਤਮਸ੍ਸ, ਭਤ੍ਤੁਪ੍ਪਿਯਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਾਯ ਜਾਤਿਯਾ।
ਤਤ੍ਥੇવ ਤਸ੍ਸਾ ਹਦਯਂ ਅਫਾਲਿ, ਤੇਨੇવ ਸਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ ਬਾਲਾ’’ਤਿ॥
੧੩੩.
‘‘ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਤ੍ਤੋ ਸ ਮਹਾਨੁਭਾવੋ, ਸਿਤਂ ਅਕਾਸੀ ਪਰਿਸਾਯ ਮਜ੍ਝੇ।
ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸੁવਿਮੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ, ਨਾਕਾਰਣੇ ਪਾਤੁਕਰੋਨ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾ॥
੧੩੪.
‘‘ਯਮਦ੍ਦਸਾਥ
ਸਾ ਖੋ ਤਦਾ ਰਾਜਕਞ੍ਞਾ ਅਹੋਸਿ, ਅਹਂ ਤਦਾ ਨਾਗਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿਂ॥
੧੩੫.
‘‘ਆਦਾਯ ਦਨ੍ਤਾਨਿ ਗਜੁਤ੍ਤਮਸ੍ਸ, વਗ੍ਗੂ ਸੁਭੇ ਅਪ੍ਪਟਿਮੇ ਪਥਬ੍ਯਾ।
ਯੋ
੧੩੬.
‘‘ਅਨਾવਸੂਰਂ ਚਿਰਰਤ੍ਤਸਂਸਿਤਂ, ਉਚ੍ਚਾવਚਂ ਚਰਿਤਮਿਦਂ ਪੁਰਾਣਂ।
વੀਤਦ੍ਦਰੋ વੀਤਸੋਕੋ વਿਸਲ੍ਲੋ, ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਅਭਾਸਿ ਬੁਦ੍ਧੋ॥
੧੩੭.
‘‘ਅਹਂ વੋ ਤੇਨ ਕਾਲੇਨ, ਅਹੋਸਿਂ ਤਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖવੋ।
ਨਾਗਰਾਜਾ ਤਦਾ ਹੋਮਿ, ਏવਂ ਧਾਰੇਥ ਜਾਤਕ’’ਨ੍ਤਿ॥ –
ਇਮਾ
ਤਤ੍ਥ ਸਿਤਂ ਅਕਾਸੀਤਿ ਸੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਮਹਾਨੁਭਾવੋ ਅਲਙ੍ਕਤਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਅਲਙ੍ਕਤਧਮ੍ਮਾਸਨੇ ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਏਕਦਿવਸਂ ਸਿਤਂ ਅਕਾਸਿ। ਨਾਕਾਰਣੇਤਿ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਅਕਾਰਣੇ ਸਿਤਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਚ ਸਿਤਂ ਕਤਂ, ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣੇਨ ਸਿਤਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਹਾਖੀਣਾਸવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ। ਯਮਦ੍ਦਸਾਥਾਤਿ ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ, ਆવੁਸੋ, ਸਤ੍ਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਿਤਕਾਰਣਂ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਨਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਏવਮਾਹ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਂ ਏਕਂ ਦਹਰਂ ਯੋਬ੍ਬਨਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਕੁਮਾਰਿਂ ਕਾਸਾਯવਤ੍ਥਂ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਉਪੇਤਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਚਰਨ੍ਤਿਂ ਅਦ੍ਦਸਾਥ ਪਸ੍ਸਥ, ਸਾ ਤਦਾ ‘વਿਸਪੀਤੇਨ ਸਲ੍ਲੇਨ ਨਾਗਰਾਜਂ વਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ વਧੇਹੀ’’’ਤਿ ਸੋਨੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਪੇਸੇਤਾ ਰਾਜਕਞ੍ਞਾ ਅਹੋਸਿ। ਤੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਜੀવਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪਿਤੋ ਅਹਂ ਤਦਾ ਸੋ ਨਾਗਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦੇવਦਤ੍ਤੋਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਦਾਨਿ ਦੇવਦਤ੍ਤੋ ਤਦਾ ਸੋ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਅਹੋਸਿ।
ਅਨਾવਸੂਰਨ੍ਤਿ ਨ ਅવਸੂਰਂ, ਅਨਤ੍ਥਙ੍ਗਤਸੂਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਚਿਰਰਤ੍ਤਸਂਸਿਤਨ੍ਤਿ ਇਤੋ ਚਿਰਰਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਸ੍ਸਕੋਟਿਮਤ੍ਥਕੇ ਸਂਸਿਤਂ ਸਂਸਰਿਤਂ ਅਨੁਚਿਣ੍ਣਂ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਆવੁਸੋ, ਇਤੋ ਅਨੇਕવਸ੍ਸਕੋਟਿਮਤ੍ਥਕੇ ਸਂਸਰਿਤਮ੍ਪਿ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹੇ ਕਤਂ ਤਂ ਦਿવਸਮੇવ ਸਾਯਨ੍ਹੇ ਸਰਨ੍ਤੋ વਿਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਰਿਤવਸੇਨ ਉਚ੍ਚਤ੍ਤਾ ਤਾਯ ਰਾਜਧੀਤਾਯ ਚ ਸੋਨੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਚ ਚਰਿਤવਸੇਨ ਨੀਚਤ੍ਤਾ ਉਚ੍ਚਾਨੀਚਂ ਚਰਿਤਂ ਇਦਂ ਪੁਰਾਣਂ ਰਾਗਾਦੀਨਂ ਦਰਾਨਂ વਿਗਤਤਾਯ વੀਤਦ੍ਦਰੋ, ਞਾਤਿਧਨਸੋਕਾਦੀਨਂ ਅਭਾવੇਨ વੀਤਸੋਕੋ, ਰਾਗਸਲ੍ਲਾਦੀਨਂ વਿਗਤਤ੍ਤਾ વਿਸਲ੍ਲੋ ਅਤ੍ਤਨਾવ ਜਾਨਿਤ੍વਾ ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਭਾਸੀਤਿ। ਅਹਂ વੋਤਿ વੋਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਹਂ ਤੇਨ ਕਾਲੇਨ ਤਤ੍ਥ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹੇ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨਾਗਰਾਜਾਤਿ ਹੋਨ੍ਤੋ ਚ ਪਨ ਨ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਤਦਾ ਹੋਮਿ, ਅਥ ਖੋ ਨਾਗਰਾਜਾ ਹੋਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏવਂ ਚਾਰੇਥਾਤਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਤਂ ਜਾਤਕਂ ਏવਂ ਧਾਰੇਥ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਥ ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਥਾਤਿ।
ਇਮਞ੍ਚ
ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ।
[੫੧੫] ੫. ਸਮ੍ਭવਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
ਰਜ੍ਜਞ੍ਚ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾਸ੍ਮਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨવਤ੍ਥੁ ਮਹਾਉਮਙ੍ਗਜਾਤਕੇ (ਜਾ॰ ੨.੨੨.੫੯੦ ਆਦਯੋ) ਆવਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ।
ਅਤੀਤੇ ਪਨ ਕੁਰੁਰਟ੍ਠੇ ਇਨ੍ਦਪਤ੍ਥਨਗਰੇ ਧਨਞ੍ਚਯਕੋਰਬ੍ਯੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਸੁਚਿਰਤੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਸਕੋ ਅਹੋਸਿ। ਰਾਜਾ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਮਨੁਸਾਸਿ। ਸੋ ਏਕਦਿવਸਂ ਧਮ੍ਮਯਾਗਂ ਨਾਮ ਪਞ੍ਹਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ ਸੁਚਿਰਤਂ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍વਾ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍વਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਚਤਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾਯੋ ਅਭਾਸਿ –
੧੩੮.
‘‘ਰਜ੍ਜਞ੍ਚ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾਸ੍ਮ, ਆਧਿਪਚ੍ਚਂ ਸੁਚੀਰਤ।
ਮਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਾਮਿ, વਿਜੇਤੁਂ ਪਥવਿਂ ਇਮਂ॥
੧੩੯.
‘‘ਧਮ੍ਮੇਨ ਨੋ ਅਧਮ੍ਮੇਨ, ਅਧਮ੍ਮੋ ਮੇ ਨ ਰੁਚ੍ਚਤਿ।
ਕਿਚ੍ਚੋવ ਧਮ੍ਮੋ ਚਰਿਤੋ, ਰਞ੍ਞੋ ਹੋਤਿ ਸੁਚੀਰਤ॥
੧੪੦.
‘‘ਇਧ ਚੇવਾਨਿਨ੍ਦਿਤਾ ਯੇਨ, ਪੇਚ੍ਚ ਯੇਨ ਅਨਿਨ੍ਦਿਤਾ।
ਯਸਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਯੇਨ ਪਪ੍ਪੋਮੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ॥
੧੪੧.
‘‘ਯੋਹਂ
ਤਂ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕ੍ਖਾਹਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਰਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਆਚਰਿਯ, ਮਯਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਤਯੋਜਨਿਕੇ ਇਨ੍ਦਪਤ੍ਥਨਗਰੇ ਰਜ੍ਜਞ੍ਚ, ਤਿਯੋਜਨਸਤਿਕੇ ਕੁਰੁਰਟ੍ਠੇ ਇਸ੍ਸਰਭਾવਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਧਿਪਚ੍ਚਞ੍ਚ। ਪਟਿਪਨ੍ਨਾਸ੍ਮਾਤਿ ਅਧਿਗਤਾ ਭવਾਮ। ਮਹਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਦਾਨਿ ਮਹਨ੍ਤਭਾવਂ। ਪਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਾਮਿ વਿਜੇਤੁਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਪਥવਿਂ ਧਮ੍ਮੇਨ ਅਭਿਭવਿਤੁਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤੁਂ ਇਚ੍ਛਾਮਿ। ਕਿਚ੍ਚੋવਾਤਿ ਅવਸੇਸਜਨੇਹਿ ਰਞ੍ਞੋ ਚਰਿਤੋ ਧਮ੍ਮੋ ਕਿਚ੍ਚੋ ਕਰਣੀਯਤਰੋ। ਰਾਜਾਨੁવਤ੍ਤਕੋ ਹਿ ਲੋਕੋ, ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਿਕੇ ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਏਸ ਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋવ ਕਿਚ੍ਚੋਤਿ।
ਇਧ ਚੇવਾਨਿਨ੍ਦਿਤਾਤਿ ਯੇਨ ਮਯਂ ਇਧਲੋਕੇ ਪਰਲੋਕੇ ਯੇਨ ਪਪ੍ਪੋਮੂਤਿ ਯੇਨ ਮਯਂ ਨਿਰਯਾਦੀਸੁ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਦੇવੇਸੁ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਚ ਯਸਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਸੋਭਗ੍ਗਂ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯਾਮ, ਤਂ ਨੋ ਕਾਰਣਂ ਕਥੇਹੀਤਿ ਯੋਹਨ੍ਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਯੋ ਅਹਂ ਫਲવਿਪਾਕਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਹੇਤੁਭੂਤਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਕਤ੍ਤੁਂ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਿਤੁਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਞ੍ਚ ਇਚ੍ਛਾਮਿ। ਤਂ ਤ੍વਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ ਤ੍વਂ ਸੁਖੇਨੇવ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਅਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਭਾવਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਅਕ੍ਖਾਹਿ, ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍વਾ ਕਥੇਹੀਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਧਮ੍ਮਯਾਗਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ।
ਅਯਂ ਪਨ ਪਞ੍ਹੋ ਗਮ੍ਭੀਰੋ ਬੁਦ੍ਧવਿਸਯੋ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧਮੇવ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਪਰਿਯੇਸਕਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਨ੍ਤਿ। ਸੁਚਿਰਤੋ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਬੋਧਿਸਤ੍ਤਤਾਯ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤਮਾਨਂ ਅਕਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਸਮਤ੍ਥਭਾવਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੧੪੨.
‘‘ਨਾਞ੍ਞਤ੍ਰ વਿਧੁਰਾ ਰਾਜ, ਏਤਦਕ੍ਖਾਤੁਮਰਹਤਿ।
ਯਂ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਕਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਸਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਅવਿਸਯੋ ਏਸ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਞ੍ਹੋ ਮਾਦਿਸਾਨਂ। ਅਹਞ੍ਹਿ ਨੇવਸ੍ਸ ਆਦਿਂ, ਨ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਪવਿਟ੍ਠੋ વਿਯ ਹੋਮਿ। ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪਨ ਪੁਰੋਹਿਤੋ વਿਧੁਰੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਸੋ ਏਤਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਤਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਯਂ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਕਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਸਿ, ਏਤਂ ਅਕ੍ਖਾਤੁਂ ਨ ਅਞ੍ਞੋ ਅਰਹਤੀਤਿ।
ਰਾਜਾ
੧੪੩.
‘‘ਏਹਿ ਖੋ ਪਹਿਤੋ ਗਚ੍ਛ, વਿਧੁਰਸ੍ਸ ਉਪਨ੍ਤਿਕਂ।
ਨਿਕ੍ਖਞ੍ਚਿਮਂ ਸੁવਣ੍ਣਸ੍ਸ, ਹਰਂ ਗਚ੍ਛ ਸੁਚੀਰਤ।
ਅਭਿਹਾਰਂ ਇਮਂ ਦਜ੍ਜਾ, ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਾਨੁਸਿਟ੍ਠਿਯਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਉਪਨ੍ਤਿਕਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਤਿਕਂ। ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਸੁવਣ੍ਣੋ ਏਕੋ ਨਿਕ੍ਖੋ। ਅਯਂ ਪਨ ਰਤ੍ਤਸੁવਣ੍ਣਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍વਾ ਏવਮਾਹ। ਇਮਂ ਦਜ੍ਜਾਤਿ ਤੇਨ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਯਾਗਪਞ੍ਹੇ ਕਥਿਤੇ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਾਨੁਸਿਟ੍ਠਿਯਾ ਅਭਿਹਾਰਪੂਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਨਿਕ੍ਖਸਹਸ੍ਸਂ ਦਦੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ।
ਏવਞ੍ਚ
੧੪੪.
‘‘ਸ੍વਾਧਿਪ੍ਪਾਗਾ ਭਾਰਦ੍વਾਜੋ, વਿਧੁਰਸ੍ਸ ਉਪਨ੍ਤਿਕਂ।
ਤਮਦ੍ਦਸ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ, ਅਸਮਾਨਂ ਸਕੇ ਘਰੇ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਸ੍વਾਧਿਪ੍ਪਾਗਾਤਿ ਸੋ ਭਾਰਦ੍વਾਜਗੋਤ੍ਤੋ ਸੁਚਿਰਤੋ ਅਧਿਪ੍ਪਾਗਾ, ਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿ ਮਹਾਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ। ਅਸਮਾਨਨ੍ਤਿ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨਂ।
ਸੋ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਬਾਲਸਹਾਯਕੋ ਏਕਾਚਰਿਯਕੁਲੇ ਉਗ੍ਗਹਿਤਸਿਪ੍ਪੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸੁਖਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਸਮ੍ਮ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਆਗਮਨਕਾਰਣਂ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੧੪੫.
‘‘ਰਞ੍ਞੋਹਂ
‘ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛੇਸਿ’, ਇਚ੍ਚਬ੍ਰવਿ ਯੁਧਿਟ੍ਠਿਲੋ।
ਤਂ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, વਿਧੁਰਕ੍ਖਾਹਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਰਞ੍ਞੋਹਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਰਞ੍ਞੋ ਕੋਰਬ੍ਯਸ੍ਸ ਯਸਸ੍ਸਿਨੋ ਦੂਤੋ। ਪਹਿਤੋਤਿ ਤੇਨ ਪੇਸਿਤੋ ਇਧਾਗਮਿਂ। ਪੁਚ੍ਛੇਸੀਤਿ ਸੋ ਯੁਧਿਟ੍ਠਿਲਗੋਤ੍ਤੋ ਧਨਞ੍ਚਯਰਾਜਾ ਮਂ ਧਮ੍ਮਯਾਗਪਞ੍ਹਂ ਨਾਮ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਅਹਂ ਕਥੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਤ੍વਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਞਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿਂ, ਸੋ ਚ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਦਤ੍વਾ ਪਞ੍ਹਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥਾਯ ਮਂ ਤવ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘વਿਧੁਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਇਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਪਾਲ਼ਿਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਅਬ੍ਰવਿ। ‘‘ਤਂ ਤ੍વਂ ਇਦਾਨਿ ਮਯਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਅਕ੍ਖਾਹੀ’’ਤਿ।
ਤਦਾ
੧੪੬.
‘‘ਗਙ੍ਗਂ
ਅਪਿਧੇਤੁਂ ਮਹਾਸਿਨ੍ਧੁਂ, ਤਂ ਕਥਂ ਸੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ।
ਨ ਤੇ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਅਕ੍ਖਾਤੁਂ, ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਮਯ੍ਹਂ ‘‘ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਨਾਨਾਚਿਤ੍ਤਗਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਗਙ੍ਗਂ ਪਿਦਹਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਰੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਮਹਂ ਮਹਾਸਿਨ੍ਧੁਂ ਅਪਿਧੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਥਂ ਸੋ ਓਕਾਸੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਸ੍ਮਾ ਤੇ ਅਹਂ ਪਞ੍ਹਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯਂ। ਇਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਞ੍ਚੇવ ਓਕਾਸਞ੍ਚ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਨ ਤੇ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਅਕ੍ਖਾਤੁਂ ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋਤਿ।
ਏવਞ੍ਚ ਪਨ વਤ੍વਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਮਯਾ ਞਾਣવਨ੍ਤਤਰੋ, ਸੋ ਤੇ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਦਸਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੧੪੭.
‘‘ਭਦ੍ਰਕਾਰੋ ਚ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਓਰਸੋ ਮਮ ਅਤ੍ਰਜੋ।
ਤਂ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪੁਚ੍ਛਸ੍ਸੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਓਰਸੋਤਿ ਉਰੇ ਸਂવਡ੍ਢੋ। ਅਤ੍ਰਜੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਜਾਤੋਤਿ।
ਤਂ
੧੪੮.
‘‘ਸ੍વਾਧਿਪ੍ਪਾਗਾ ਭਾਰਦ੍વਾਜੋ, ਭਦ੍ਰਕਾਰਸ੍ਸੁਪਨ੍ਤਿਕਂ।
ਤਮਦ੍ਦਸ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ, ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਸਮ੍ਹਿ વੇਸ੍ਮਨੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ વੇਸ੍ਮਨੀਤਿ ਘਰੇ।
ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭਦ੍ਰਕਾਰਮਾਣવੇਨ ਕਤਾਸਨਾਭਿਹਾਰਸਕ੍ਕਾਰੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਆਗਮਨਕਾਰਣਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਦ੍વਾਦਸਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੧੪੯.
‘‘ਰਞ੍ਞੋਹਂ
‘ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛੇਸਿ’, ਇਚ੍ਚਬ੍ਰવਿ ਯੁਧਿਟ੍ਠਿਲੋ।
ਤਂ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਭਦ੍ਰਕਾਰ ਪਬ੍ਰੂਹਿ ਮੇ’’ਤਿ॥
ਅਥ ਨਂ ਭਦ੍ਰਕਾਰੋ, ‘‘ਤਾਤ, ਅਹਂ ਇਮੇਸੁ ਦਿવਸੇਸੁ ਪਰਦਾਰਿਕਕਮ੍ਮੇ ਅਭਿਨਿવਿਟ੍ਠੋ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਮੇ ਬ੍ਯਾਕੁਲਂ, ਤੇਨ ਤ੍ਯਾਹਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਯ੍ਹਂ
੧੫੦.
‘‘ਮਂਸਕਾਜਂ ਅવਹਾਯ, ਗੋਧਂ ਅਨੁਪਤਾਮਹਂ।
ਨ ਤੇ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਅਕ੍ਖਾਤੁਂ, ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ॥
੧੫੧.
‘‘ਸਞ੍ਚਯੋ ਨਾਮ ਮੇ ਭਾਤਾ, ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਮੇ ਸੁਚੀਰਤ।
ਤਂ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪੁਚ੍ਛਸ੍ਸੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਮਂਸਕਾਜਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਨਾਮ ਪੁਰਿਸੋ ਥੂਲਮਿਗਮਂਸਂ ਕਾਜੇਨਾਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਗੋਧਪੋਤਕਂ ਦਿਸ੍વਾ ਮਂਸਕਾਜਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਤਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ, ਏવਮੇવ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰੇ વਸવਤ੍ਤਿਨਿਂ ਭਰਿਯਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਪਰਸ੍ਸ ਰਕ੍ਖਿਤਗੋਪਿਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਨ੍ਤੋ ਹੋਮੀਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹਾਤਿ।
ਸੋ
੧੫੨.
‘‘ਸ੍વਾਧਿਪ੍ਪਾਗਾ ਭਾਰਦ੍વਾਜੋ, ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ ਉਪਨ੍ਤਿਕਂ।
ਤਮਦ੍ਦਸ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ, ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਸਮ੍ਹਿ વੇਸ੍ਮਨਿ॥
੧੫੩.
‘‘ਰਞ੍ਞੋਹਂ ਪਹਿਤੋ ਦੂਤੋ, ਕੋਰਬ੍ਯਸ੍ਸ ਯਸਸ੍ਸਿਨੋ।
‘ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛੇਸਿ’, ਇਚ੍ਚਬ੍ਰવਿ ਯੁਧਿਟ੍ਠਿਲੋ।
ਤਂ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਸਞ੍ਚਯਕ੍ਖਾਹਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿ॥
ਸਞ੍ਚਯਕੁਮਾਰੋ ਪਨ ਤਦਾ ਪਰਦਾਰਮੇવ ਸੇવਤਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਸੋ ‘‘ਅਹਂ, ਤਾਤ, ਪਰਦਾਰਂ ਸੇવਾਮਿ, ਸੇવਨ੍ਤੋ ਚ ਪਨ ਗਙ੍ਗਂ ਓਤਰਿਤ੍વਾ
੧੫੪.
‘‘ਸਦਾ
ਨ ਤੇ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਅਕ੍ਖਾਤੁਂ, ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ॥
੧੫੫.
‘‘ਸਮ੍ਭવੋ ਨਾਮ ਮੇ ਭਾਤਾ, ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਮੇ ਸੁਚੀਰਤ।
ਤਂ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪੁਚ੍ਛਸ੍ਸੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ॥
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸੁਚਿਰਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਪਞ੍ਹੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਅਬ੍ਭੁਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਂ ਪਞ੍ਹਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਦ੍વੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੧੫੬.
‘‘ਅਬ੍ਭੁਤੋ વਤ ਭੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਨਾਯਂ ਅਸ੍ਮਾਕ ਰੁਚ੍ਚਤਿ।
ਤਯੋ ਜਨਾ ਪਿਤਾਪੁਤ੍ਤਾ, ਤੇ ਸੁ ਪਞ੍ਞਾਯ ਨੋ વਿਦੂ॥
੧੫੭.
‘‘ਨ
ਕਥਂ ਨੁ ਦਹਰੋ ਜਞ੍ਞਾ, ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਨਾਯਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਪਞ੍ਹਧਮ੍ਮੋ ਅਬ੍ਭੁਤੋ, ਇਮਂ ਕਥੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੇਨ ਨਾਮ ਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਂ ਤ੍વਂ ‘‘ਕੁਮਾਰੋ ਕਥੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਨਾਯਂ ਅਸ੍ਮਾਕਂ ਰੁਚ੍ਚਤਿ। ਤੇ ਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁ-ਕਾਰੋ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ। ਪਿਤਾਤਿ વਿਧੁਰੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ, ਪੁਤ੍ਤਾ ਭਦ੍ਰਕਾਰੋ ਸਞ੍ਚਯੋ ਚਾਤਿ ਤੇਪਿ ਤਯੋ ਪਿਤਾਪੁਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਨੋ વਿਦੂ, ਨ વਿਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਕੋ ਜਾਨਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨ ਤਨ੍ਤਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਤਯੋ ਜਨਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ਏਤਂ ਅਕ੍ਖਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਥ, ਦਹਰੋ ਸਤ੍ਤવਸ੍ਸਿਕੋ ਕੁਮਾਰੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਕਥਂ ਨੁ ਜਞ੍ਞਾ, ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਜਾਨਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸਞ੍ਚਯਕੁਮਾਰੋ, ‘‘ਤਾਤ, ਸਮ੍ਭવਕੁਮਾਰਂ ‘ਦਹਰੋ’ਤਿ ਮਾ ਉਞ੍ਞਾਸਿ, ਸਚੇਪਿ ਪਞ੍ਹવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਨਾਤ੍ਥਿਕੋ, ਗਚ੍ਛ ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥਦੀਪਨਾਹਿ ਉਪਮਾਹਿ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਦ੍વਾਦਸ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੧੫੮.
‘‘ਮਾ
ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਭવਂ ਜਞ੍ਞਾ, ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ॥
੧੫੯.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਚਨ੍ਦੋ વਿਮਲੋ, ਗਚ੍ਛਂ ਆਕਾਸਧਾਤੁਯਾ।
ਸਬ੍ਬੇ ਤਾਰਾਗਣੇ ਲੋਕੇ, ਆਭਾਯ ਅਤਿਰੋਚਤਿ॥
੧੬੦.
‘‘ਏવਮ੍ਪਿ
ਮਾ ਨਂ ਦਹਰੋਤਿ ਉਞ੍ਞਾਸਿ, ਅਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾਨ ਸਮ੍ਭવਂ।
ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਭવਂ ਜਞ੍ਞਾ, ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ॥
੧੬੧.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਰਮ੍ਮਕੋ ਮਾਸੋ, ਗਿਮ੍ਹਾਨਂ ਹੋਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ।
ਅਤੇવਞ੍ਞੇਹਿ ਮਾਸੇਹਿ, ਦੁਮਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਸੋਭਤਿ॥
੧੬੨.
‘‘ਏવਮ੍ਪਿ ਦਹਰੂਪੇਤੋ, ਪਞ੍ਞਾਯੋਗੇਨ ਸਮ੍ਭવੋ।
ਮਾ ਨਂ ਦਹਰੋਤਿ ਉਞ੍ਞਾਸਿ, ਅਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾਨ ਸਮ੍ਭવਂ।
ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਭવਂ ਜਞ੍ਞਾ, ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ॥
੧੬੩.
‘‘ਯਥਾਪਿ
ਨਾਨਾਰੁਕ੍ਖੇਹਿ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨੋ, ਮਹਾਭੂਤਗਣਾਲਯੋ।
ਓਸਧੇਹਿ ਚ ਦਿਬ੍ਬੇਹਿ, ਦਿਸਾ ਭਾਤਿ ਪવਾਤਿ ਚ॥
੧੬੪.
‘‘ਏવਮ੍ਪਿ ਦਹਰੂਪੇਤੋ, ਪਞ੍ਞਾਯੋਗੇਨ ਸਮ੍ਭવੋ।
ਮਾ ਨਂ ਦਹਰੋਤਿ ਉਞ੍ਞਾਸਿ, ਅਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾਨ ਸਮ੍ਭવਂ।
ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਭવਂ ਜਞ੍ਞਾ, ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ॥
੧੬੫.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਪਾવਕੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇ, ਅਚ੍ਚਿਮਾਲੀ ਯਸਸ੍ਸਿਮਾ।
ਜਲਮਾਨੋ વਨੇ ਗਚ੍ਛੇ, ਅਨਲੋ ਕਣ੍ਹવਤ੍ਤਨੀ॥
੧੬੬.
‘‘ਘਤਾਸਨੋ ਧੂਮਕੇਤੁ, ਉਤ੍ਤਮਾਹੇવਨਨ੍ਦਹੋ।
ਨਿਸੀਥੇ ਪਬ੍ਬਤਗ੍ਗਸ੍ਮਿਂ, ਪਹੂਤੇਧੋ વਿਰੋਚਤਿ॥
੧੬੭.
‘‘ਏવਮ੍ਪਿ ਦਹਰੂਪੇਤੋ, ਪਞ੍ਞਾਯੋਗੇਨ ਸਮ੍ਭવੋ।
ਮਾ ਨਂ ਦਹਰੋਤਿ ਉਞ੍ਞਾਸਿ, ਅਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾਨ ਸਮ੍ਭવਂ।
ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਭવਂ ਜਞ੍ਞਾ, ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ॥
੧੬੮.
‘‘ਜવੇਨ ਭਦ੍ਰਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਬਲਿਬਦ੍ਦਞ੍ਚ વਾਹਿਯੇ।
ਦੋਹੇਨ ਧੇਨੁਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਭਾਸਮਾਨਞ੍ਚ ਪਣ੍ਡਿਤਂ॥
੧੬੯.
‘‘ਏવਮ੍ਪਿ ਦਹਰੂਪੇਤੋ, ਪਞ੍ਞਾਯੋਗੇਨ ਸਮ੍ਭવੋ।
ਮਾ ਨਂ ਦਹਰੋਤਿ ਉਞ੍ਞਾਸਿ, ਅਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾਨ ਸਮ੍ਭવਂ।
ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਭવਂ ਜਞ੍ਞਾ, ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਜਞ੍ਞਾਤਿ ਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ। ਚਨ੍ਦੋਤਿ ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦੋ। વਿਮਲੋਤਿ ਅਬ੍ਭਾਦਿਮਲવਿਰਹਿਤੋ। ਏવਮ੍ਪਿ ਦਹਰੂਪੇਤੋਤਿ ਏવਂ ਸਮ੍ਭવਕੁਮਾਰੋ ਦਹਰਭਾવੇਨ ਉਪੇਤੋਪਿ ਰਮ੍ਮਕੋਤਿ ਚਿਤ੍ਤਮਾਸੋ। ਅਤੇવਞ੍ਞੇਹੀਤਿ ਅਤਿવਿਯ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਏਕਾਦਸਹਿ ਮਾਸੇਹਿ। ਏવਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਸਮ੍ਭવੋਪਿ ਪਞ੍ਞਾਯੋਗੇਨ ਸੋਭਤਿ। ਹਿਮવਾਤਿ ਹਿਮਪਾਤਸਮਯੇ ਹਿਮਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਹਿਮવਾ, ਗਿਮ੍ਹਕਾਲੇ ਹਿਮਂ વਮਤੀਤਿ ਹਿਮવਾ। ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨੋ। ਮਹਾਭੂਤਗਣਾਲਯੋਤਿ ਦੇવਗਣਾਨਂ ਨਿવਾਸੋ। ਦਿਸਾ ਭਾਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾ ਏਕੋਭਾਸਾ વਿਯ ਕਰੋਤਿ। ਪવਾਤੀਤਿ ਗਨ੍ਧੇਨ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾ વਾਯਤਿ। ਏવਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਸਮ੍ਭવੋਪਿ ਪਞ੍ਞਾਯੋਗੇਨ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾ ਭਾਤਿ ਚੇવ ਪવਾਤਿ ਚ।
ਯਸਸ੍ਸਿਮਾਤਿ ਤੇਜਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਯਸਸ੍ਸਿਮਾ। ਅਚ੍ਚਿਮਾਲੀਤਿ ਅਚ੍ਚੀਹਿ ਯੁਤ੍ਤੋ। ਜਲਮਾਨੋ વਨੇ ਗਚ੍ਛੇਤਿ ਗਚ੍ਛਸਙ੍ਖਾਤੇ ਮਹਾવਨੇ ਜਲਨ੍ਤੋ ਚਰਤਿ। ਅਨਲੋਤਿ ਅਤਿਤ੍ਤੋ। ਗਤਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਕਣ੍ਹਭਾવੇਨ ਕਣ੍ਹવਤ੍ਤਨੀ। ਯਞ੍ਞੇ ਆਹੁਤਿવਸੇਨ ਆਹੁਤਂ ਘਤਂ ਅਸ੍ਨਾਤੀਤਿ ਘਤਾਸਨੋ। ਧੂਮੋ ਕੇਤੁਕਿਚ੍ਚਂ ਅਸ੍ਸ ਸਾਧੇਤੀਤਿ ਧੂਮਕੇਤੁ। ਉਤ੍ਤਮਾਹੇવਨਨ੍ਦਹੋਤਿ ਅਹੇવਨਂ વੁਚ੍ਚਤਿ વਨਸਣ੍ਡੋ, ਉਤ੍ਤਮਂ વਨਸਣ੍ਡਂ ਦਹਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨਿਸੀਥੇਤਿ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ। ਪਬ੍ਬਤਗ੍ਗਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਤਸਿਖਰੇ। ਪਹੂਤੇਧੋਤਿ ਪਹੂਤਇਨ੍ਧਨੋ। વਿਰੋਚਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾਸੁ ਓਭਾਸਤਿ। ਏવਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਮਮ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਸਮ੍ਭવਕੁਮਾਰੋ ਦਹਰੋਪਿ ਪਞ੍ਞਾਯੋਗੇਨ વਿਰੋਚਤਿ। ਭਦ੍ਰਨ੍ਤਿ ਭਦ੍ਰਂ ਅਸ੍ਸਾਜਾਨੀਯਂ ਜવਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਨ ਸਰੀਰੇਨ। વਾਹਿਯੇਤਿ વਹਿਤਬ੍ਬਭਾਰੇ ਸਤਿ ਭਾਰવਹਤਾਯ ‘‘ਅਹਂ ਉਤ੍ਤਮੋ’’ਤਿ ਬਲਿਬਦ੍ਦਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਦੋਹੇਨਾਤਿ ਦੋਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਧੇਨੁਂ ‘‘ਸੁਖੀਰਾ’’ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਭਾਸਮਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਨਾਭਾਸਮਾਨਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਮਿਸ੍ਸਂ ਬਾਲੇਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੨.੨੪੧) ਆਹਰਿਤਬ੍ਬਂ।
ਸੁਚਿਰਤੋ ਏવਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮ੍ਭવਂ વਣ੍ਣੇਨ੍ਤੇ ‘‘ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ‘‘ਕਹਂ ਪਨ ਤੇ ਕੁਮਾਰ ਕਨਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਸੋ ਸੀਹਪਞ੍ਜਰਂ વਿવਰਿਤ੍વਾ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍વਾ ‘‘ਯੋ ਏਸ ਪਾਸਾਦਦ੍વਾਰੇ ਅਨ੍ਤਰવੀਥਿਯਾ ਕੁਮਾਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣੋ ਕੀਲ਼ਤਿ, ਅਯਂ ਮਮ ਕਨਿਟ੍ਠੋ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛ, ਬੁਦ੍ਧਲੀਲ਼ਾਯ ਤੇ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਸੁਚਿਰਤੋ ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ
੧੭੦.
‘‘ਸ੍વਾਧਿਪ੍ਪਾਗਾ ਭਾਰਦ੍વਾਜੋ, ਸਮ੍ਭવਸ੍ਸ ਉਪਨ੍ਤਿਕਂ।
ਤਮਦ੍ਦਸ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ, ਕੀਲ਼ਮਾਨਂ ਬਹੀਪੁਰੇ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਬਹੀਪੁਰੇਤਿ ਬਹਿਨਿવੇਸਨੇ।
ਮਹਾਸਤ੍ਤੋਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪੁਰਤੋ ਠਿਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਤਾਤ, ਕੇਨਤ੍ਥੇਨਾਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ, ‘‘ਤਾਤ, ਕੁਮਾਰ ਅਹਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਤਲੇ ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤੋ ਮਯਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਂ ਅਲਭਿਤ੍વਾ
੧੭੧.
‘‘ਰਞ੍ਞੋਹਂ ਪਹਿਤੋ ਦੂਤੋ, ਕੋਰਬ੍ਯਸ੍ਸ ਯਸਸ੍ਸਿਨੋ।
‘ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛੇਸਿ’, ਇਚ੍ਚਬ੍ਰવਿ ਯੁਧਿਟ੍ਠਿਲੋ।
ਤਂ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਸਮ੍ਭવਕ੍ਖਾਹਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿ॥ –
ਗਾਥਾਯ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ।
ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਸਮ੍ਭવਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ ਗਗਨਮਜ੍ਝੇ ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦੋ વਿਯ ਪਾਕਟੋ ਅਹੋਸਿ।
ਅਥ ਨਂ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸੁਣੋਹੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਯਾਗਪਞ੍ਹਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੧੭੨.
‘‘ਤਗ੍ਘ ਤੇ ਅਹਮਕ੍ਖਿਸ੍ਸਂ, ਯਥਾਪਿ ਕੁਸਲੋ ਤਥਾ।
ਰਾਜਾ ਚ ਖੋ ਤਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਯਦਿ ਕਾਹਤਿ વਾ ਨ વਾ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰવੀਥਿਯਂ ਠਤ੍વਾ ਮਧੁਰਸ੍ਸਰੇਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦੋ ਦ੍વਾਦਸਯੋਜਨਿਕਂ ਸਕਲਬਾਰਾਣਸਿਨਗਰਂ ਅવਤ੍ਥਰਿ। ਅਥ ਰਾਜਾ ਚ ਉਪਰਾਜਾਦਯੋ ਚ ਸਬ੍ਬੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ। ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ।
ਤਤ੍ਥ ਤਗ੍ਘਾਤਿ ਏਕਂਸવਚਨਂ। ਯਥਾਪਿ ਕੁਸਲੋਤਿ ਯਥਾ ਅਤਿਕੁਸਲੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧੋ ਆਚਿਕ੍ਖਤਿ, ਤਥਾ ਤੇ ਏਕਂਸੇਨੇવ ਅਹਮਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਰਾਜਾ ਚ ਖੋ ਤਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਤਂ ਪਞ੍ਹਂ ਯਥਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰਾਜਾ ਜਾਨਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਥਾ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮਿ। ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਰਾਜਾ ਏવ ਤਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਯਦਿ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ વਾ ਨ વਾ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ વਾ ਅਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ વਾ ਤਸ੍ਸੇવੇਤਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
ਏવਂ ਇਮਾਯ ਗਾਥਾਯ ਪਞ੍ਹਕਥਨਂ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਧਮ੍ਮਯਾਗਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਆਹ –
੧੭੩.
‘‘ਅਜ੍ਜ
ਮਾ ਕਤ੍વਾ ਅવਸੀ ਰਾਜਾ, ਅਤ੍ਥੇ ਜਾਤੇ ਯੁਧਿਟ੍ਠਿਲੋ॥
੧੭੪.
‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਸਂਸੇਯ੍ਯ, ਰਞ੍ਞਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸੁਚੀਰਤ।
ਕੁਮ੍ਮਗ੍ਗਂ ਨ ਨਿવੇਸੇਯ੍ਯ, ਯਥਾ ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਅਚੇਤਸੋ॥
੧੭੫.
‘‘ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤੇਯ੍ਯ, ਅਧਮ੍ਮਂ ਨ ਸਮਾਚਰੇ।
ਅਤਿਤ੍ਥੇ ਨਪ੍ਪਤਾਰੇਯ੍ਯ, ਅਨਤ੍ਥੇ ਨ ਯੁਤੋ ਸਿਯਾ॥
੧੭੬.
‘‘ਯੋ ਚ ਏਤਾਨਿ ਠਾਨਾਨਿ, ਕਤ੍ਤੁਂ ਜਾਨਾਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯੋ।
ਸਦਾ ਸੋ વਡ੍ਢਤੇ ਰਾਜਾ, ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇવ ਚਨ੍ਦਿਮਾ॥
੧੭੭.
‘‘ਞਾਤੀਨਞ੍ਚ ਪਿਯੋ ਹੋਤਿ, ਮਿਤ੍ਤੇਸੁ ਚ વਿਰੋਚਤਿ।
ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞੋ, ਸਗ੍ਗਂ ਸੋ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਸਂਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਕਥੇਯ੍ਯ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਤਾਤ, ਸੁਚਿਰਤ ਸਚੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਦਾਨਂ ਦੇਮ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਾਮ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ ਕੋਚਿ ਪੁਟ੍ਠੋ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਅਜ੍ਜ ਤਾવ ਪਾਣਂ ਹਨਾਮ, ਕਾਮੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਾਮ, ਸੁਰਂ ਪਿવਾਮ, ਕੁਸਲਂ ਪਨ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ ਸੁવੇ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਕਥੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਅਤਿਮਹਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਮਚ੍ਚਸ੍ਸ વਚਨਂ ਕਤ੍વਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰਾਜਾ ਯੁਧਿਟ੍ਠਿਲਗੋਤ੍ਤੋ ਤਥਾਰੂਪੇ ਅਤ੍ਥੇ ਜਾਤੇ ਤਂ ਦਿવਸਂ ਪਮਾਦੇਨ વੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੋ ਮਾ ਅવਸਿ, ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਅਕਤ੍વਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ ਅਪਰਿਹਾਪੇਤ੍વਾ ਕੁਸਲਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤੁਯੇવ, ਇਦਮਸ੍ਸ ਕਥੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ। ਏવਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਇਮਾਯ ਗਾਥਾਯ –
‘‘ਅਜ੍ਜੇવ
ਭਦ੍ਦੇਕਰਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਞ੍ਚੇવ,
‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ਅਮਤਪਦਂ, ਪਮਾਦੋ ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ॥ (ਧ॰ ਪ॰ ੨੧) –
ਅਪ੍ਪਮਾਦੋવਾਦਞ੍ਚ ਕਥੇਸਿ।
ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਞ੍ਞੇવਾਤਿ
‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾਤਿ, ਯਦਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਸ੍ਸਤਿ’’॥ (ਧ॰ ਪ॰ ੨੭੭) –
‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਾ વਤ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਉਪ੍ਪਾਦવਯਧਮ੍ਮਿਨੋ’’ਤਿ॥ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੨.੨੨੧) –
ਏવਂ વਿਭਾવਿਤਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤਂ ਕਥੇਸੀਤਿ।
ਕੁਮ੍ਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਯਥਾ
ਅਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਸੁਗਤਿਯਂ ਠਿਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾવਂ ਨਾਤਿવਤ੍ਤੇਯ੍ਯ, ਯੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਤਿਸ੍ਸੋ ਕੁਸਲਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਬ੍ਬਕਾਮਸਗ੍ਗੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਅਪਾਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਤਿવਿਧਦੁਚ੍ਚਰਿਤਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਧਮ੍ਮਂ ਨ ਸਮਾਚਰੇਯ੍ਯ। ਅਤਿਤ੍ਥੇਤਿ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿਦਿਟ੍ਠਿਸਙ੍ਖਾਤੇ ਅਤਿਤ੍ਥੇ ਨਪ੍ਪਤਾਰੇਯ੍ਯ ਨ ਓਤਾਰੇਯ੍ਯ। ‘‘ਨ ਤਾਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਗਤਿਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਂ ਜਨਂ ਨ ਓਤਾਰੇਯ੍ਯ। ਅਨਤ੍ਥੇਤਿ ਅਕਾਰਣੇ। ਨ ਯੁਤੋਤਿ ਯੁਤ੍ਤਪਯੁਤ੍ਤੋ ਨ ਸਿਯਾ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਯਦਿ ਤੇ ਰਾਜਾ ਧਮ੍ਮਯਾਗਪਞ੍ਹੇ વਤ੍ਤਿਤੁਕਾਮੋ, ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਓવਾਦੇ વਤ੍ਤਤੂ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਕਥੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
ਸਦਾਤਿ ਸਤਤਂ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਯੋ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਏਤਾਨਿ ਕਾਰਣਾਨਿ ਕਾਤੁਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਸੋ ਰਾਜਾ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇ ਚਨ੍ਦੋ વਿਯ ਸਦਾ વਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ વਿਰੋਚਤੀਤਿ ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚਾਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਾਚਾਰਞਾਣਾਦੀਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸੋਭਤਿ વਿਰੋਚਤੀਤਿ।
ਏવਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਗਗਨਤਲੇ ਚਨ੍ਦਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੋ વਿਯ ਬੁਦ੍ਧਲੀਲ਼ਾਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਸਿ। ਮਹਾਜਨੋ ਨਦਨ੍ਤੋ ਸੇਲੇਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਫੋਟੇਨ੍ਤੋ ਸਾਧੁਕਾਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਦਾਸਿ, ਚੇਲੁਕ੍ਖੇਪੇ ਚ ਅਙ੍ਗੁਲਿਫੋਟੇ ਚ ਪવਤ੍ਤੇਸਿ, ਹਤ੍ਥਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਾਦੀਨਿ ਖਿਪਿ। ਏવਂ ਖਿਤ੍ਤਧਨਂ ਕੋਟਿਮਤ੍ਤਂ ਅਹੋਸਿ। ਰਾਜਾਪਿਸ੍ਸ ਤੁਟ੍ਠੋ ਮਹਨ੍ਤਂ ਯਸਂ ਅਦਾਸਿ। ਸੁਚਿਰਤੋਪਿ ਨਿਕ੍ਖਸਹਸ੍ਸੇਨ ਪੂਜਂ ਕਤ੍વਾ ਸੁવਣ੍ਣਪਟ੍ਟੇ ਜਾਤਿਹਿਙ੍ਗੁਲਕੇਨ ਪਞ੍ਹવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਦਾਨੇવ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਤਥਾਗਤੋ ਮਹਾਪਞ੍ਞੋਯੇવਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ ‘‘ਤਦਾ ਧਨਞ੍ਚਯਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੁਚਿਰਤੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ, વਿਧੁਰੋ ਕਸ੍ਸਪੋ, ਭਦ੍ਰਕਾਰੋ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ, ਸਞ੍ਚਯਮਾਣવੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਸਮ੍ਭવਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪਨ ਅਹਮੇવ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ।
ਸਮ੍ਭવਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਪਞ੍ਚਮਾ।
[੫੧੬] ੬. ਮਹਾਕਪਿਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
ਬਾਰਾਣਸ੍ਯਂ ਅਹੂ ਰਾਜਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ વੇਲ਼ੁવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦੇવਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਿਲਾਪવਿਜ੍ਝਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। ਤੇਨ ਹਿ ਧਨੁਗ੍ਗਹੇ ਪਯੋਜੇਤ੍વਾ ਅਪਰਭਾਗੇ
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਕਾਸਿਕਗਾਮਕੇ ਏਕੋ ਕਸ੍ਸਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਖੇਤ੍ਤਂ ਕਸਿਤ੍વਾ ਗੋਣੇ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਕੁਦ੍ਦਾਲਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਆਰਭਿ। ਗੋਣਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਗਚ੍ਛੇ ਪਣ੍ਣਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਟવਿਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਪਲਾਯਿਂਸੁ। ਸੋ વੇਲਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਕੁਦ੍ਦਾਲਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਗੋਣੇ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਅਦਿਸ੍વਾ ਦੋਮਨਸ੍ਸਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤੇ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ
ਸੋ
੧੭੮.
‘‘ਬਾਰਾਣਸ੍ਯਂ ਅਹੂ ਰਾਜਾ, ਕਾਸੀਨਂ ਰਟ੍ਠવਡ੍ਢਨੋ।
ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚਪਰਿਬ੍ਯੂਲ਼੍ਹੋ, ਅਗਮਾਸਿ ਮਿਗਾਜਿਨਂ॥
੧੭੯.
‘‘ਤਤ੍ਥ
વਿਦ੍ਧਸ੍ਤਂ ਕੋવਿਲ਼ਾਰਂવ, ਕਿਸਂ ਧਮਨਿਸਨ੍ਥਤਂ॥
੧੮੦.
‘‘ਪਰਮਕਾਰੁਞ੍ਞਤਂ ਪਤ੍ਤਂ, ਦਿਸ੍વਾ ਕਿਚ੍ਛਗਤਂ ਨਰਂ।
ਅવਚ ਬ੍ਯਮ੍ਹਿਤੋ ਰਾਜਾ, ਯਕ੍ਖਾਨਂ ਕਤਮੋ ਨੁਸਿ॥
੧੮੧.
‘‘ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਚ ਤੇ ਸੇਤਾ, ਤਤੋ ਸੇਤਤਰਂ ਸਿਰੋ।
ਗਤ੍ਤਂ ਕਮ੍ਮਾਸવਣ੍ਣਂ ਤੇ, ਕਿਲਾਸਬਹੁਲੋ ਚਸਿ॥
੧੮੨.
‘‘વਟ੍ਟਨਾવਲ਼ਿਸਙ੍ਕਾਸਾ
ਕਾਲ਼ਪਬ੍ਬਾવ ਤੇ ਅਙ੍ਗਾ, ਨਾਞ੍ਞਂ ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਏਦਿਸਂ॥
੧੮੩.
‘‘ਉਗ੍ਘਟ੍ਟਪਾਦੋ ਤਸਿਤੋ, ਕਿਸੋ ਧਮਨਿਸਨ੍ਥਤੋ।
ਛਾਤੋ ਆਤਤ੍ਤਰੂਪੋਸਿ, ਕੁਤੋਸਿ ਕਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਤਿ॥
੧੮੪.
‘‘ਦੁਦ੍ਦਸੀ ਅਪ੍ਪਕਾਰੋਸਿ, ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋ ਭੀਮਦਸ੍ਸਨੋ।
ਜਨੇਤ੍ਤਿ ਯਾਪਿ ਤੇ ਮਾਤਾ, ਨ ਤਂ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ॥
੧੮੫.
‘‘ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਮਕਰਂ ਪੁਬ੍ਬੇ, ਕਂ ਅવਜ੍ਝਂ ਅਘਾਤਯਿ।
ਕਿਬ੍ਬਿਸਂ ਯਂ ਕਰਿਤ੍વਾਨ, ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪਾਗਮੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਬਾਰਾਣਸ੍ਯਨ੍ਤਿ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ। ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚਪਰਿਬ੍ਯੂਲ਼੍ਹੋਤਿ ਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਚ ਦਲ਼੍ਹਭਤ੍ਤੀਹਿ ਅਮਚ੍ਚੇਹਿ ਮਿਗਾਜਿਨਨ੍ਤਿ ਏવਂਨਾਮਕਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ। ਸੇਤਨ੍ਤਿ ਸੇਤਕੁਟ੍ਠੇਨ ਸੇਤਂ ਕਬਰਕੁਟ੍ਠੇਨ વਿਚਿਤ੍ਰਂ ਪਰਿਭਿਨ੍ਨੇਨ ਕਣ੍ਡੂਯਨਕਿਲਾਸਕੁਟ੍ਠੇਨ ਕਿਲਾਸਿਨਂ વੇਦਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਕਦਲਿਪਣ੍ਣੇ ਨਿਪਨ੍ਨਂ ਅਦ੍ਦਸ। વਿਦ੍ਧਸ੍ਤਂ ਕੋવਿਲ਼ਾਰਂવਾਤਿ વਣਮੁਖੇਹਿ ਪਗ੍ਘਰਨ੍ਤੇਨ ਮਂਸੇਨ વਿਦ੍ਧਸ੍ਤਂ ਪੁਪ੍ਫਿਤਕੋવਿਲ਼ਾਰਸਦਿਸਂ। ਕਿਸਨ੍ਤਿ ਏਕਚ੍ਚੇਸੁ ਪਦੇਸੇਸੁ ਅਟ੍ਠਿਚਮ੍ਮਮਤ੍ਤਸਰੀਰਂ ਸਿਰਾਜਾਲਸਨ੍ਥਤਂ। ਬ੍ਯਮ੍ਹਿਤੋਤਿ ਭੀਤੋ વਿਮ੍ਹਯਮਾਪਨ੍ਨੋ વਾ। ਯਕ੍ਖਾਨਨ੍ਤਿ ਯਕ੍ਖਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਤ੍વਂ ਕਤਰਯਕ੍ਖੋ ਨਾਮਾਸਿ। વਟ੍ਟਨਾવਲ਼ਿਸਙ੍ਕਾਸਾਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਕਣ੍ਟਕਟ੍ਠਾਨੇ ਆવੁਨਿਤ੍વਾ ਠਪਿਤਾવਟ੍ਟਨਾવਲ਼ਿਸਦਿਸਾ। ਅਙ੍ਗਾਤਿ ਕਾਲ਼ਪਬ੍ਬવਲ੍ਲਿਸਦਿਸਾਨਿ ਤੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ। ਨਾਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਪੁਰਿਸਂ ਏਦਿਸਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਉਗ੍ਘਟ੍ਟਪਾਦੋਤਿ ਰਜੋਕਿਣ੍ਣਪਾਦੋ। ਆਤਤ੍ਤਰੂਪੋਤਿ ਸੁਕ੍ਖਸਰੀਰੋ। ਦੁਦ੍ਦਸੀਤਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਪ੍ਪਕਾਰੋਸੀਤਿ ਸਰੀਰਪ੍ਪਕਾਰਰਹਿਤੋਸਿ, ਦੁਸ੍ਸਣ੍ਠਾਨੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਮਕਰਨ੍ਤਿ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਰਂ, ਅਕਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਿਬ੍ਬਿਸਨ੍ਤਿ ਦਾਰੁਣਕਮ੍ਮਂ।
ਤਤੋ ਪਰਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਹ –
੧੮੬.
‘‘ਤਗ੍ਘ ਤੇ ਅਹਮਕ੍ਖਿਸ੍ਸਂ, ਯਥਾਪਿ ਕੁਸਲੋ ਤਥਾ।
ਸਚ੍ਚવਾਦਿਞ੍ਹਿ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ, ਪਸਂਸਨ੍ਤੀਧ ਪਣ੍ਡਿਤਾ॥
੧੮੭.
‘‘ਏਕੋ
ਅਰਞ੍ਞੇ ਇਰੀਣੇ વਿવਨੇ, ਨਾਨਾਕੁਞ੍ਜਰਸੇવਿਤੇ॥
੧੮੮.
‘‘વਾਲ਼ਮਿਗਾਨੁਚਰਿਤੇ, વਿਪ੍ਪਨਟ੍ਠੋਸ੍ਮਿ ਕਾਨਨੇ।
ਅਚਰਿਂ ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਾਹਂ, ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਸਮਪ੍ਪਿਤੋ॥
੧੮੯.
‘‘ਤਤ੍ਥ ਤਿਨ੍ਦੁਕਮਦ੍ਦਕ੍ਖਿਂ, વਿਸਮਟ੍ਠਂ ਬੁਭੁਕ੍ਖਿਤੋ।
ਪਪਾਤਮਭਿਲਮ੍ਬਨ੍ਤਂ, ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਫਲਧਾਰਿਨਂ॥
੧੯੦.
‘‘વਾਤਸ੍ਸਿਤਾਨਿ ਭਕ੍ਖੇਸਿਂ, ਤਾਨਿ ਰੁਚ੍ਚਿਂਸੁ ਮੇ ਭੁਸਂ।
ਅਤਿਤ੍ਤੋ ਰੁਕ੍ਖਮਾਰੂਹਿਂ, ਤਤ੍ਥ ਹੇਸ੍ਸਾਮਿ ਆਸਿਤੋ॥
੧੯੧.
‘‘ਏਕਂ ਮੇ ਭਕ੍ਖਿਤਂ ਆਸਿ, ਦੁਤਿਯਂ ਅਭਿਪਤ੍ਥਿਤਂ।
ਤਤੋ ਸਾ ਭਞ੍ਜਥ ਸਾਖਾ, ਛਿਨ੍ਨਾ ਫਰਸੁਨਾ વਿਯ॥
੧੯੨.
‘‘ਸੋਹਂ
ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠੇ ਅਨਾਲਮ੍ਬੇ, ਗਿਰਿਦੁਗ੍ਗਸ੍ਮਿ ਪਾਪਤਂ॥
੧੯੩.
‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਚ વਾਰਿ ਗਮ੍ਭੀਰਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਸਮਪਜ੍ਜਿਸਂ।
ਤਤ੍ਥ ਸੇਸਿਂ ਨਿਰਾਨਨ੍ਦੋ, ਅਨੂਨਾ ਦਸ ਰਤ੍ਤਿਯੋ॥
੧੯੪.
‘‘ਅਥੇਤ੍ਥ ਕਪਿ ਮਾਗਞ੍ਛਿ, ਗੋਨਙ੍ਗੁਲੋ ਦਰੀਚਰੋ।
ਸਾਖਾਹਿ ਸਾਖਂ વਿਚਰਨ੍ਤੋ, ਖਾਦਮਾਨੋ ਦੁਮਪ੍ਫਲਂ॥
੧੯੫.
‘‘ਸੋ ਮਂ ਦਿਸ੍વਾ ਕਿਸਂ ਪਣ੍ਡੁਂ, ਕਾਰੁਞ੍ਞਮਕਰਂ ਮਯਿ।
ਅਮ੍ਭੋ ਕੋ ਨਾਮ ਸੋ ਏਤ੍ਥ, ਏવਂ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਟ੍ਟਿਤੋ॥
੧੯੬.
‘‘ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਅਮਨੁਸ੍ਸੋ વਾ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਮੇ ਪવੇਦਯ।
ਤਸ੍ਸਞ੍ਜਲਿਂ ਪਣਾਮੇਤ੍વਾ, ਇਦਂ વਚਨਮਬ੍ਰવਿਂ॥
੧੯੭.
‘‘ਮਨੁਸ੍ਸੋਹਂ ਬ੍ਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਸਾ ਮੇ ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਗਤਿ।
ਤਂ વੋ વਦਾਮਿ ਭਦ੍ਦਂ વੋ, ਤ੍વਞ੍ਚ ਮੇ ਸਰਣਂ ਭવ॥
੧੯੮.
‘‘ਗਰੁਂ ਸਿਲਂ ਗਹੇਤ੍વਾਨ, વਿਚਰੀ ਪਬ੍ਬਤੇ ਕਪਿ।
ਸਿਲਾਯ ਯੋਗ੍ਗਂ ਕਤ੍વਾਨ, ਨਿਸਭੋ ਏਤਦਬ੍ਰવਿ॥
੧੯੯.
‘‘ਏਹਿ
ਅਹਂ ਤਂ ਉਦ੍ਧਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਗਿਰਿਦੁਗ੍ਗਤ વੇਗਸਾ॥
੨੦੦.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਤਂ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ, વਾਨਰਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਸਿਰੀਮਤੋ।
ਪਿਟ੍ਠਿਮਾਰੁਯ੍ਹ ਧੀਰਸ੍ਸ, ਗੀવਂ ਬਾਹਾਹਿ ਅਗ੍ਗਹਿਂ॥
੨੦੧.
‘‘ਸੋ ਮਂ ਤਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਸਿ, ਤੇਜਸ੍ਸੀ ਬਲવਾ ਕਪਿ।
વਿਹਞ੍ਞਮਾਨੋ ਕਿਚ੍ਛੇਨ, ਗਿਰਿਦੁਗ੍ਗਤ વੇਗਸਾ॥
੨੦੨.
‘‘ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾਨ
ਇਙ੍ਘ ਮਂ ਸਮ੍ਮ ਰਕ੍ਖਸ੍ਸੁ, ਪਸੁਪਿਸ੍ਸਂ ਮੁਹੁਤ੍ਤਕਂ॥
੨੦੩.
‘‘ਸੀਹਾ ਬ੍ਯਗ੍ਘਾ
ਤੇ ਮਂ ਪਮਤ੍ਤਂ ਹਿਂਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤੇ ਤ੍વਂ ਦਿਸ੍વਾ ਨਿવਾਰਯ॥
੨੦੪.
‘‘ਏવਂ ਮੇ ਪਰਿਤ੍ਤਾਤੂਨ, ਪਸੁਪੀ ਸੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤਕਂ।
ਤਦਾਹਂ ਪਾਪਿਕਂ ਦਿਟ੍ਠਿਂ, ਪਟਿਲਚ੍ਛਿਂ ਅਯੋਨਿਸੋ॥
੨੦੫.
‘‘ਭਕ੍ਖੋ ਅਯਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ, ਯਥਾ ਚਞ੍ਞੇ વਨੇ ਮਿਗਾ।
ਯਂ ਨੂਨਿਮਂ વਧਿਤ੍વਾਨ, ਛਾਤੋ ਖਾਦੇਯ੍ਯ વਾਨਰਂ॥
੨੦੬.
‘‘ਅਸਿਤੋ ਚ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਂਸਮਾਦਾਯ ਸਮ੍ਬਲਂ।
ਕਨ੍ਤਾਰਂ ਨਿਤ੍ਥਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਾਥੇਯ੍ਯਂ ਮੇ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ॥
੨੦੭.
‘‘ਤਤੋ ਸਿਲਂ ਗਹੇਤ੍વਾਨ, ਮਤ੍ਥਕਂ ਸਨ੍ਨਿਤਾਲ਼ਯਿਂ।
ਮਮ ਗਤ੍ਤਕਿਲਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਪਹਾਰੋ ਦੁਬ੍ਬਲੋ ਅਹੁ॥
੨੦੮.
‘‘ਸੋ ਚ વੇਗੇਨੁਦਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਕਪਿ ਰੁਹਿਰਮਕ੍ਖਿਤੋ।
ਅਸ੍ਸੁਪੁਣ੍ਣੇਹਿ ਨੇਤ੍ਤੇਹਿ, ਰੋਦਨ੍ਤੋ ਮਂ ਉਦਿਕ੍ਖਤਿ॥
੨੦੯.
‘‘ਮਾਯ੍ਯੋ ਮਂ ਕਰਿ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ, ਤ੍વਞ੍ਚ ਨਾਮੇਦਿਸਂ ਕਰਿ।
ਤ੍વਞ੍ਚ ਖੋ ਨਾਮ ਦੀਘਾવੁ, ਅਞ੍ਞੇ વਾਰੇਤੁਮਰਹਸਿ॥
੨੧੦.
‘‘ਅਹੋ વਤ ਰੇ ਪੁਰਿਸ, ਤਾવਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਕ।
ਏਦਿਸਾ વਿਸਮਾ ਦੁਗ੍ਗਾ, ਪਪਾਤਾ ਉਦ੍ਧਤੋ ਮਯਾ॥
੨੧੧.
‘‘ਆਨੀਤੋ ਪਰਲੋਕਾવ, ਦੁਬ੍ਭੇਯ੍ਯਂ ਮਂ ਅਮਞ੍ਞਥ।
ਤਂ ਤੇਨ ਪਾਪਕਮ੍ਮੇਨ, ਪਾਪਂ ਪਾਪੇਨ ਚਿਨ੍ਤਿਤਂ॥
੨੧੨.
‘‘ਮਾ
ਮਾ ਹੇવ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਤਂ, ਫਲਂ વੇਲ਼ੁਂવ ਤਂ વਧਿ॥
੨੧੩.
‘‘ਤਯਿ ਮੇ ਨਤ੍ਥਿ વਿਸ੍ਸਾਸੋ, ਪਾਪਧਮ੍ਮ ਅਸਞ੍ਞਤ।
ਏਹਿ ਮੇ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਗਚ੍ਛ, ਦਿਸ੍ਸਮਾਨੋવ ਸਨ੍ਤਿਕੇ॥
੨੧੪.
‘‘ਮੁਤ੍ਤੋਸਿ ਹਤ੍ਥਾ વਾਲ਼ਾਨਂ, ਪਤ੍ਤੋਸਿ ਮਾਨੁਸਿਂ ਪਦਂ।
ਏਸ ਮਗ੍ਗੋ ਅਧਮ੍ਮਟ੍ਠ, ਤੇਨ ਗਚ੍ਛ ਯਥਾਸੁਖਂ॥
੨੧੫.
‘‘ਇਦਂ વਤ੍વਾ ਗਿਰਿਚਰੋ, ਰਹਦੇ ਪਕ੍ਖਲ੍ਯ ਮਤ੍ਥਕਂ।
ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਸਮ੍ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ, ਤਤੋ ਪਬ੍ਬਤਮਾਰੁਹਿ॥
੨੧੬.
‘‘ਸੋਹਂ ਤੇਨਾਭਿਸਤ੍ਤੋਸ੍ਮਿ, ਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨ ਅਟ੍ਟਿਤੋ।
ਡਯ੍ਹਮਾਨੇਨ ਗਤ੍ਤੇਨ, વਾਰਿਂ ਪਾਤੁਂ ਉਪਾਗਮਿਂ॥
੨੧੭.
‘‘ਅਗ੍ਗਿਨਾ વਿਯ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤੋ, ਰਹਦੋ ਰੁਹਿਰਮਕ੍ਖਿਤੋ।
ਪੁਬ੍ਬਲੋਹਿਤਸਙ੍ਕਾਸੋ, ਸਬ੍ਬੋ ਮੇ ਸਮਪਜ੍ਜਥ॥
੨੧੮.
‘‘ਯਾવਨ੍ਤੋ
ਤਾવਨ੍ਤੋ ਗਣ੍ਡ ਜਾਯੇਥ, ਅਦ੍ਧਬੇਲੁવਸਾਦਿਸਾ॥
੨੧੯.
‘‘ਪਭਿਨ੍ਨਾ ਪਗ੍ਘਰਿਂਸੁ ਮੇ, ਕੁਣਪਾ ਪੁਬ੍ਬਲੋਹਿਤਾ।
ਯੇਨ ਯੇਨੇવ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਗਾਮੇਸੁ ਨਿਗਮੇਸੁ ਚ॥
੨੨੦.
‘‘ਦਣ੍ਡਹਤ੍ਥਾ ਨਿવਾਰੇਨ੍ਤਿ, ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਪੁਰਿਸਾ ਚ ਮਂ।
ਓਕ੍ਕਿਤਾ ਪੂਤਿਗਨ੍ਧੇਨ, ਮਾਸ੍ਸੁ ਓਰੇਨ ਆਗਮਾ॥
੨੨੧.
‘‘ਏਤਾਦਿਸਂ ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਸਤ੍ਤ વਸ੍ਸਾਨਿ ਦਾਨਿ ਮੇ।
ਅਨੁਭੋਮਿ ਸਕਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਦੁਕ੍ਕਟਮਤ੍ਤਨੋ॥
੨੨੨.
‘‘ਤਂ
ਮਾਸ੍ਸੁ ਮਿਤ੍ਤਾਨ ਦੁਬ੍ਭਿਤ੍ਥੋ, ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭੋ ਹਿ ਪਾਪਕੋ॥
੨੨੩.
‘‘ਕੁਟ੍ਠੀ ਕਿਲਾਸੀ ਭવਤਿ, ਯੋ ਮਿਤ੍ਤਾਨਿਧ ਦੁਬ੍ਭਤਿ।
ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਮਿਤ੍ਤਦ੍ਦੁ, ਨਿਰਯਂ ਸੋਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕੁਸਲੋਤਿ ਯਥਾ ਛੇਕੋ ਕੁਸਲੋ ਕਥੇਤਿ, ਤਥਾ વੋ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮਿ। ਗੋਗવੇਸੋਤਿ ਨਟ੍ਠੇ ਗੋਣੇ ਗવੇਸਨ੍ਤੋ। ਅਚ੍ਚਸਰਿਨ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਹਿਮવਨ੍ਤਂ ਪਾવਿਸਿਂ। ਅਰਞ੍ਞੇਤਿ ਅਰਾਜਕੇ ਸੁਞ੍ਞੇ। ਇਰੀਣੇਤਿ ਸੁਕ੍ਖਕਨ੍ਤਾਰੇ। વਿવਨੇਤਿ વਿવਿਤ੍ਤੇ। વਿਪ੍ਪਨਟ੍ਠੋਤਿ ਮਗ੍ਗਮੂਲ਼੍ਹੋ। ਬੁਭੁਕ੍ਖਿਤੋਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤਬੁਭੁਕ੍ਖੋ ਛਾਤਜ੍ਝਤ੍ਤੋ। ਪਪਾਤਮਭਿਲਮ੍ਬਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਪਾਤਾਭਿਮੁਖਂ ਓਲਮ੍ਬਨ੍ਤਂ। ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਫਲਧਾਰਿਨਨ੍ਤਿ ਮਧੁਰਫਲਧਾਰਿਨਂ। વਾਤਸ੍ਸਿਤਾਨੀਤਿ ਪਠਮਂ ਤਾવ વਾਤਪਤਿਤਾਨਿ ਖਾਦਿਂ। ਤਤ੍ਥ ਹੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖੇ ਸੁਹਿਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਆਰੁਲ਼੍ਹੋਮ੍ਹਿ। ਤਤੋ ਸਾ ਭਞ੍ਜਥ ਸਾਖਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਭਿਪਤ੍ਥਿਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਤ੍ਥੇ ਪਸਾਰਿਤੇ ਸਾ ਮਯਾ ਅਭਿਰੁਲ਼੍ਹਾ ਸਾਖਾ ਫਰਸੁਨਾ ਛਿਨ੍ਨਾ વਿਯ ਅਭਞ੍ਜਥ। ਅਨਾਲਮ੍ਬੇਤਿ ਆਲਮ੍ਬਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਰਹਿਤੇ। ਗਿਰਿਦੁਗ੍ਗਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਗਿਰਿવਿਸਮੇ। ਸੇਸਿਨ੍ਤਿ ਸਯਿਤੋਮ੍ਹਿ।
ਕਪਿ ਮਾਗਞ੍ਛੀਤਿ ਕਪਿ ਆਗਞ੍ਛਿ। ਗੋਨਙ੍ਗੁਲੋਤਿ ਗੁਨ੍ਨਂ ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਸਦਿਸਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠੋ। ‘‘ਗੋਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ‘‘ਗੋਨਙ੍ਗੁਲੀ’’ਤਿਪਿ ਪਠਨ੍ਤਿ। ਅਕਰਂ ਮਯੀਤਿ ਅਕਰਾ ਮਯਿ। ਅਮ੍ਭੋਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸੋ ਕਪਿਰਾਜਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਰਕਪਪਾਤੇ ਮਮ ਉਦਕਪੋਥਨਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਮਂ ‘‘ਅਮ੍ਭੋ’’ਤਿ ਆਲਪਿਤ੍વਾ ‘‘ਕੋ ਨਾਮੇਸੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਬ੍ਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਪਪਾਤਸ੍ਸ વਸਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ વਾ ਅਤ੍ਥੋ। ਭਦ੍ਦਂ વੋਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਮ੍ਹੇ વਦਾਮਿ – ‘‘ਭਦ੍ਦਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ। ਗਰੁਂ ਸਿਲਨ੍ਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸੋ ਕਪਿਰਾਜਾ ਮਯਾ ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਮਾ ਭਾਯੀ’’ਤਿ ਮਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤ੍વਾ ਪਠਮਂ ਤਾવ ਗਰੁਂ ਸਿਲਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਯੋਗ੍ਗਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਤੇ વਿਚਰਿ ਨਿਸਭੋਤਿ ਪੁਰਿਸਨਿਸਭੋ ਉਤ੍ਤਮવਾਨਰਿਨ੍ਦੋ ਪਬ੍ਬਤਪਪਾਤੇ ਠਤ੍વਾ ਮਂ ਏਤਦਬ੍ਰવੀਤਿ।
ਬਾਹੁਭੀਤਿ ਦ੍વੀਹਿ ਬਾਹਾਹਿ ਮਮ ਗੀવਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਗਣ੍ਹ। વੇਗਸਾਤਿ વੇਗੇਨ। ਸਿਰੀਮਤੋਤਿ ਪੁਞ੍ਞવਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਅਗ੍ਗਹਿਨ੍ਤਿ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥਂ ਨਰਕਪਪਾਤਂ વਾਤવੇਗੇਨ ਓਤਰਿਤ੍વਾ ਉਦਕਪਿਟ੍ਠੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਅਹਂ વੇਗੇਨ ਪਿਟ੍ਠਿਮਭਿਰੁਹਿਤ੍વਾ ਉਭੋਹਿ ਬਾਹਾਹਿ ਗੀવਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿਂ। વਿਹਞ੍ਞਮਾਨੋਤਿ ਕਿਲਮਨ੍ਤੋ। ਕਿਚ੍ਛੇਨਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ। ਸਨ੍ਤੋਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ, ਅਥ વਾ ਪਰਿਸਨ੍ਤੋ ਕਿਲਨ੍ਤੋ। ਰਕ੍ਖਸ੍ਸੂਤਿ ਅਹਂ ਤਂ ਉਦ੍ਧਰਨ੍ਤੋ ਕਿਲਨ੍ਤੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ વਿਸ੍ਸਮਨ੍ਤੋ ਪਸੁਪਿਸ੍ਸਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਂ ਰਕ੍ਖਾਹਿ। ਯਥਾ ਚਞ੍ਞੇ વਨੇ ਮਿਗਾਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਾਤੂਨਾਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਏવਂ ਸੋ ਕਪਿਰਾਜਾ ਮਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਯੋਨਿਸੋਤਿ ਅਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰੇਨ। ਭਕ੍ਖੋਤਿ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕੋ। ਅਸਿਤੋ ਧਾਤੋ ਸੁਹਿਤੋ। ਸਮ੍ਬਲਨ੍ਤਿ ਪਾਥੇਯ੍ਯਂ। ਮਤ੍ਥਕਂ ਸਨ੍ਨਿਤਾਲ਼ਯਿਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ વਾਨਰਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਹਰਿਂ। ‘‘ਸਨ੍ਨਿਤਾਲ਼ਯ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਦੁਬ੍ਬਲੋ ਅਹੂਤਿ ਨ ਬਲવਾ ਆਸਿ, ਯਥਾਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਨ ਅਗਮਾਸੀਤਿ।
વੇਗੇਨਾਤਿ ਮਯਾ ਪਹਟਪਾਸਾਣવੇਗੇਨ। ਉਦਪ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਉਟ੍ਠਿਤੋ। ਮਾਯ੍ਯੋਤਿ ਤੇਨ ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭਿਪੁਰਿਸੇਨ ਸਿਲਾਯ ਪવਿਦ੍ਧਾਯ ਮਹਾਚਮ੍ਮਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਓਲਮ੍ਬਿ, ਰੁਹਿਰਂ ਪਗ੍ਘਰਿ। ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ વੇਦਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਅਞ੍ਞੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਦਂ ਭਯਂ ਇਮਂ ਪੁਰਿਸਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਮਰਣਭਯਭੀਤੋ ਓਲਮ੍ਬਨ੍ਤਂ ਚਮ੍ਮਬਨ੍ਧਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍વਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍વਾ ਸਾਖਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਤੇਨ ਪਾਪਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਾਯ੍ਯੋ ਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਮਾਯ੍ਯੋ ਮਂ ਕਰਿ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇਤਿ ਮਾ ਅਕਰਿ ਅਯ੍ਯੋ ਮਂ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇਤਿ ਤਂ ਨਿવਾਰੇਤਿ। ਤ੍વਞ੍ਚ ਖੋ ਨਾਮਾਤਿ ਤ੍વਂ ਨਾਮ ਏવਂ ਮਯਾ ਪਪਾਤਾ ਉਦ੍ਧਟੋ ਏਦਿਸਂ ਫਰੁਸਕਮ੍ਮਂ ਮਯਿ ਕਰਿ, ਅਹੋ ਤੇ ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਕਤਨ੍ਤਿ। ਅਹੋ વਤਾਤਿ ਤਂ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਏવਮਾਹ। ਤਾવਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਕਾਤਿ ਮਯਿ ਅਪਰਜ੍ਝਨੇਨ ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਕਮ੍ਮਕਾਰਕ। ਪਰਲੋਕਾવਾਤਿ ਪਰਲੋਕਤੋ વਿਯ ਆਨੀਤੋ। ਦੁਬ੍ਭੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਦੁਬ੍ਭਿਤਬ੍ਬਂ વਧਿਤਬ੍ਬਂ। વੇਦਨਂ ਕਟੁਕਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਤ੍વਂ ਅਧਮ੍ਮਟ੍ਠ ਯਾਦਿਸਂ વੇਦਨਂ ਅਹਂ ਫੁਸਾਮਿ, ਏਦਿਸਂ વੇਦਨਂ ਕਟੁਕਂ ਮਾ ਫੁਸਿ, ਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਫਲਂ વੇਲ਼ੁਂવ ਤਂ ਮਾ વਧਿ। ਇਤਿ ਮਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸੋ ਪਿਯਪੁਤ੍ਤਕਂ વਿਯ ਅਨੁਕਮ੍ਪਿ।
ਅਥ ਨਂ ਅਹਂ ਏਤਦવੋਚਂ – ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਮਯਾ ਕਤਂ ਦੋਸਂ ਹਦਯੇ ਮਾ ਕਰਿ, ਮਾ ਮਂ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਂ ਏવਰੂਪੇ ਅਰਞ੍ਞੇ ਨਾਸਯ, ਅਹਂ ਦਿਸਾਮੂਲ਼੍ਹੋ ਮਗ੍ਗਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਮਾ ਨਾਸੇਥ, ਜੀવਿਤਦਾਨਂ ਮੇ ਦੇਥ, ਅਰਞ੍ਞਾ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥੇ ਠਪੇਥਾ’’ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਸੋ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਯਿ ਮੇ ਨਤ੍ਥਿ વਿਸ੍ਸਾਸੋ’’ਤਿ ਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਤਯੀਤਿ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਯ੍ਹਂ ਤਯਿ વਿਸ੍ਸਾਸੋ ਏਹੀਤਿ, ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਅਹਂ ਤਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਗ੍ਗੇਨ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍વਂ ਪਨ ਏਹਿ ਮਮ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨਸਰੀਰੋવ ਗਚ੍ਛ, ਅਹਂ ਰੁਕ੍ਖਗ੍ਗੇਹੇવ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ। ਮੁਤ੍ਤੋਸੀਤਿ ਅਥ ਸੋ ਮਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਰਞ੍ਞਾ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ, ਭੋ ਪੁਰਿਸ, વਾਲ਼ਮਿਗਾਨਂ ਹਤ੍ਥਾ ਮੁਤ੍ਤੋਸਿ। ਪਤ੍ਤੋਸਿ ਮਾਨੁਸਿਂ ਪਦਨ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸੂਪਚਾਰਂ ਪਤ੍ਤੋ ਆਗਤੋਸਿ, ਏਸ ਤੇ ਮਗ੍ਗੋ, ਏਤੇਨ ਗਚ੍ਛਾਤਿ ਆਹ।
ਗਿਰਿਚਰੋਤਿ ਪਕ੍ਖਲ੍ਯਾਤਿ ਧੋવਿਤ੍વਾ। ਤੇਨਾਭਿਸਤ੍ਤੋਸ੍ਮੀਤਿ ਸੋ ਅਹਂ, ਮਹਾਰਾਜ ਅਟ੍ਟਿਤੋਤਿ ਉਪਦ੍ਦੁਤੋ। ਉਪਾਗਮਿਨ੍ਤਿ ਏਕਂ ਰਹਦਂ ਉਪਗਤੋਸ੍ਮਿ। ਸਮਪਜ੍ਜਥਾਤਿ ਜਾਤੋ, ਏવਰੂਪੋ ਹੁਤ੍વਾ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ। ਯਾવਨ੍ਤੋਤਿ ਯਤ੍ਤਕਾਨਿ। ਗਣ੍ਡ ਜਾਯੇਥਾਤਿ ਗਣ੍ਡਾ ਜਾਯਿਂਸੁ। ਸੋ ਕਿਰ ਪਿਪਾਸਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਉਦਕਞ੍ਜਲਿਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਥੋਕਂ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਸੇਸਂ ਸਰੀਰੇ ਸਿਞ੍ਚਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਤਾવਦੇવ ਉਦਕਬਿਨ੍ਦੁਗਣਨਾਯ ਅਡ੍ਢਬੇਲੁવਪਕ੍ਕਪ੍ਪਮਾਣਾ ਗਣ੍ਡਾ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ, ਤਸ੍ਮਾ ਏવਮਾਹ। ਪਭਿਨ੍ਨਾਤਿ ਤੇ ਗਣ੍ਡਾ ਤਂ ਦਿવਸਮੇવ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਕੁਣਪਾ ਪੂਤਿਗਨ੍ਧਿਕਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪੁਬ੍ਬਲੋਹਿਤਾਨਿ ਪਗ੍ਘਰਿਂਸੁ। ਯੇਨ ਯੇਨਾਤਿ ਯੇਨ ਯੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ। ਓਕ੍ਕਿਤਾਤਿ ਪੂਤਿਗਨ੍ਧੇਨ ਓਕਿਣ੍ਣਾ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਪਰਿવਾਰਿਤਾ। ਮਾਸ੍ਸੁ ਓਰੇਨ ਆਗਮਾਤਿ ਦੁਟ੍ਠਸਤ੍ਤ ਓਰੇਨ ਮਾਸ੍ਸੁ ਆਗਮਾ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਮਾ ਆਗਮੀਤਿ ਏવਂ વਦਨ੍ਤਾ ਮਂ ਨਿવਾਰੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਤ੍ਤ વਸ੍ਸਾਨਿ ਦਾਨਿ ਮੇਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਇਦਾਨਿ ਸਤ੍ਤ વਸ੍ਸਾਨਿ ਮਮ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਸਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਨੁਭੋਮਿ।
ਇਤਿ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭਿਕਮ੍ਮਂ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍વਾ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਮਞ੍ਞੇવ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਏવਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨ ਕੇਨਚਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ‘‘ਤਂ વੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਤਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਾ। ਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਂ ਏવਂ ਦੁਕ੍ਖવਿਪਾਕਂ, ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
੨੨੩.
‘‘ਕੁਟ੍ਠੀ ਕਿਲਾਸੀ ਭવਤਿ, ਯੋ ਮਿਤ੍ਤਾਨਿਧ ਦੁਬ੍ਭਤਿ।
ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਮਿਤ੍ਤਦ੍ਦੁ, ਨਿਰਯਂ ਸੋਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ॥ –
ਅਯਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਗਾਥਾ। ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੋ ਇਧ ਲੋਕੇ ਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਦੁਬ੍ਭਤਿ ਹਿਂਸਤਿ, ਸੋ ਏવਰੂਪੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਸ੍ਸਪਿ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਪਥવੀ વਿવਰਂ ਅਦਾਸਿ। ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇવ ਚવਿਤ੍વਾ ਅવੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ। ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਥવਿਂ ਪવਿਟ੍ਠੇ ਉਯ੍ਯਾਨਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਨਗਰਂ ਪવਿਟ੍ਠੋ।
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਦਾਨੇવ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਦੇવਦਤ੍ਤੋ ਮਯ੍ਹਂ ਸਿਲਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਯੇવਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ
ਮਹਾਕਪਿਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਛਟ੍ਠਾ।
[੫੧੭] ੭. ਦਕਰਕ੍ਖਸਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
੨੨੪-੨੫੭. ਸਚੇ વੋ વੁਯ੍ਹਮਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਦਕਰਕ੍ਖਸਜਾਤਕਂ। ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਮਹਾਉਮਙ੍ਗਜਾਤਕੇ ਆવਿ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ।
ਦਕਰਕ੍ਖਸਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਸਤ੍ਤਮਾ।
[੫੧੮] ੮. ਪਣ੍ਡਰਨਾਗਰਾਜਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
વਿਕਿਣ੍ਣવਾਚਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇવਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਥવਿਪ੍ਪવੇਸਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। ਤਦਾ ਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਤਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣੇ ਕਥਿਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਦਾਨੇવ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਦੇવਦਤ੍ਤੋ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਕਤ੍વਾ ਪਥવਿਂ ਪવਿਟ੍ਠੋਯੇવਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ।
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਪਞ੍ਚਸਤવਾਣਿਜਾ ਨਾવਾਯ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿવਸੇ ਅਤੀਰਦਸ੍ਸਨਿਯਾ ਨਾવਾਯ ਸਮੁਦ੍ਦਪਿਟ੍ਠੇ ਭਿਨ੍ਨਾਯ ਠਪੇਤ੍વਾ ਏਕਂ ਅવਸੇਸਾ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਕ੍ਖਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਏਕੋ ਪਨ વਾਤવੇਗੇਨ ਕਰਮ੍ਪਿਯਪਟ੍ਟਨਂ ਨਾਮ ਪਾਪੁਣਿ। ਸੋ ਸਮੁਦ੍ਦਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍વਾ ਨਗ੍ਗਭੋਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਟ੍ਟਨੇਯੇવ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਿ। ਤਮੇਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਅਯਂ ਸਮਣੋ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਸਮ੍ਭਾવੇਤ੍વਾ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਂਸੁ। ਸੋ ‘‘ਲਦ੍ਧੋ ਮੇ ਜੀવਿਕੂਪਾਯੋ’’ਤਿ ਤੇਸੁ ਨਿવਾਸਨਪਾਰੁਪਨਂ ਦੇਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿ। ਤੇ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਸਮਣੋ’’ਤਿ ਭਿਯ੍ਯੋ ਭਿਯ੍ਯੋ ਪਸੀਦਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਮਪਦਂ ਕਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਨਂ ਨਿવਾਸਾਪੇਸੁਂ। ਸੋ ‘‘ਕਰਮ੍ਪਿਯਅਚੇਲੋ’’ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ વਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਾਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਉਦਪਾਦਿ।
ਏਕੋ
ਅਥ ਨਂ ਤਤਿਯਦਿવਸੇ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ, ‘‘ਨਾਗਰਾਜ, ਅਜ੍ਜ ਤਤਿਯੋ ਦਿવਸੋ, ਮਮ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਨ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ ਆਹ। ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਚਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਭਯੇਨ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ। ਕਸ੍ਸਚਿ ਨ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਨਿਬ੍ਭਯੋ ਕਥੇਹੀਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਮਾ ਕਥਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍વਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਂ ਮਹਨ੍ਤੇ ਮਹਨ੍ਤੇ ਪਾਸਾਣੇ ਗਿਲਿਤ੍વਾ ਭਾਰਿਯਾ ਹੁਤ੍વਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਸੁਪਣ੍ਣਾਨਂ ਆਗਮਨਕਾਲੇ ਮੁਖਂ ਨਿਬ੍ਬਾਹੇਤ੍વਾ ਦਨ੍ਤੇ વਿવਰਿਤ੍વਾ ਸੁਪਣ੍ਣੇ ਡਂਸਿਤੁਂ ਅਚ੍ਛਾਮ, ਤੇ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸੀਸਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਅਮ੍ਹੇ ਗਰੁਭਾਰੇ ਹੁਤ੍વਾ ਨਿਪਨ੍ਨੇ ਉਦ੍ਧਰਿਤੁਂ વਾਯਮਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇવ ਉਦਕਂ ਓਤ੍ਥਰਤਿ। ਤੇ ਸੀਦਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤੋਉਦਕੇਯੇવ ਮਰਨ੍ਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਬਹੂ ਸੁਪਣ੍ਣਾ વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਅਮ੍ਹੇ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ ਕਿਂ ਸੀਸੇਨ ਗਹਿਤੇਨ, ਬਾਲਾ ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਮ੍ਹੇ ਹੇਟ੍ਠਾਸੀਸਕੇ ਕਤ੍વਾ ਗਹਿਤਂ ਗੋਚਰਂ ਮੁਖੇਨ ਛਡ੍ਡਾਪੇਤ੍વਾ ਲਹੁਕੇ ਕਤ੍વਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਹਸ੍ਸਕਾਰਣਂ ਤਸ੍ਸ ਦੁਸ੍ਸੀਲਸ੍ਸ ਕਥੇਸਿ।
ਅਥ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਕਰਮ੍ਪਿਯਅਚੇਲਂ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਤੇ ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਸ ਗੁਯ੍ਹਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ। ਸੋ ‘‘ਆਮਾવੁਸੋ’’ਤਿ
੨੫੮.
‘‘વਿਕਿਣ੍ਣવਾਚਂ ਅਨਿਗੁਯ੍ਹਮਨ੍ਤਂ, ਅਸਞ੍ਞਤਂ ਅਪਰਿਚਕ੍ਖਿਤਾਰਂ।
ਭਯਂ ਤਮਨ੍વੇਤਿ ਸਯਂ ਅਬੋਧਂ, ਨਾਗਂ ਯਥਾ ਪਣ੍ਡਰਕਂ ਸੁਪਣ੍ਣੋ॥
੨੫੯.
‘‘ਯੋ ਗੁਯ੍ਹਮਨ੍ਤਂ ਪਰਿਰਕ੍ਖਣੇਯ੍ਯਂ, ਮੋਹਾ ਨਰੋ ਸਂਸਤਿ ਹਾਸਮਾਨੋ।
ਤਂ ਭਿਨ੍ਨਮਨ੍ਤਂ ਭਯਮਨ੍વੇਤਿ ਖਿਪ੍ਪਂ, ਨਾਗਂ ਯਥਾ ਪਣ੍ਡਰਕਂ ਸੁਪਣ੍ਣੋ॥
੨੬੦.
‘‘ਨਾਨੁਮਿਤ੍ਤੋ
ਸੁਮਿਤ੍ਤੋ ਚ ਅਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ વਾ ਅਨਤ੍ਥવਾ॥
੨੬੧.
‘‘વਿਸ੍ਸਾਸਮਾਪਜ੍ਜਿਮਹਂ ਅਚੇਲਂ, ਸਮਣੋ ਅਯਂ ਸਮ੍ਮਤੋ ਭਾવਿਤਤ੍ਤੋ।
ਤਸ੍ਸਾਹਮਕ੍ਖਿਂ વਿવਰਿਂ ਗੁਯ੍ਹਮਤ੍ਥਂ, ਅਤੀਤਮਤ੍ਥੋ ਕਪਣਂ ਰੁਦਾਮਿ॥
੨੬੨.
‘‘ਤਸ੍ਸਾਹਂ ਪਰਮਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇ ਗੁਯ੍ਹਂ, વਾਚਂ ਹਿਮਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂ ਸਂਯਮੇਤੁਂ।
ਤਪ੍ਪਕ੍ਖਤੋ ਹਿ ਭਯਮਾਗਤਂ ਮਮਂ, ਅਤੀਤਮਤ੍ਥੋ ਕਪਣਂ ਰੁਦਾਮਿ॥
੨੬੩.
‘‘ਯੋ
ਦੋਸਾ ਭਯਾ ਅਥવਾ ਰਾਗਰਤ੍ਤਾ, ਪਲ੍ਲਤ੍ਥਿਤੋ ਬਾਲੋ ਅਸਂਸਯਂ ਸੋ॥
੨੬੪.
‘‘ਤਿਰੋਕ੍ਖવਾਚੋ
ਆਸੀવਿਸੋ ਦੁਮ੍ਮੁਖੋਤ੍ਯਾਹੁ ਤਂ ਨਰਂ, ਆਰਾ ਆਰਾ ਸਂਯਮੇ ਤਾਦਿਸਮ੍ਹਾ॥
੨੬੫.
‘‘ਅਨ੍ਨਂ ਪਾਨਂ ਕਾਸਿਕਚਨ੍ਦਨਞ੍ਚ, ਮਨਾਪਿਤ੍ਥਿਯੋ ਮਾਲਮੁਚ੍ਛਾਦਨਞ੍ਚ।
ਓਹਾਯ ਗਚ੍ਛਾਮਸੇ ਸਬ੍ਬਕਾਮੇ, ਸੁਪਣ੍ਣ ਪਾਣੂਪਗਤਾવ ਤ੍ਯਮ੍ਹਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ વਿਕਿਣ੍ਣવਾਚਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਟવਚਨਂ। ਅਨਿਗੁਯ੍ਹਮਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਮਨ੍ਤਂ। ਅਸਞ੍ਞਤਨ੍ਤਿ ਕਾਯਦ੍વਾਰਾਦੀਨਿ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਂ। ਅਪਰਿਚਕ੍ਖਿਤਾਰਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਮਯਾ ਕਥਿਤਮਨ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਓਲੋਕੇਤੁਂ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਂ। ਭਯਂ ਤਮਨ੍વੇਤੀਤਿ ਤਂ ਇਮੇਹਿ ਚਤੂਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਅਬੋਧਂ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਸਯਂਕਤਮੇવ ਭਯਂ ਅਨ੍વੇਤਿ, ਯਥਾ ਮਂ ਪਣ੍ਡਰਕਨਾਗਂ ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਅਨ੍વਾਗਤੋਤਿ। ਸਂਸਤਿ ਹਾਸਮਾਨੋਤਿ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਾਪਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਾਸਮਾਨੋ ਕਥੇਤਿ। ਨਾਨੁਮਿਤ੍ਤੋਤਿ ਅਨੁવਤ੍ਤਨਮਤ੍ਤੇਨ ਯੋ ਮਿਤ੍ਤੋ, ਨ ਹਦਯੇਨ, ਸੋ ਗੁਯ੍ਹਂ ਅਤ੍ਥਂ ਜਾਨਿਤੁਂ ਨਾਰਹਤੀਤਿ ਪਰਿਦੇવਤਿ। ਅਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਅਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤੋ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ, ਅਪ੍ਪਞ੍ਞੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤੋ ਜਾਨਨ੍ਤੋ, ਸਪ੍ਪਞ੍ਞੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਯੋਪਿ ਸੁਹਦਯੋ ਮਿਤ੍ਤੋ વਾ ਅਮਿਤ੍ਤੋ વਾ ਅਪ੍ਪਞ੍ਞੋ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞੋਪਿ વਾ ਯੋ ਅਨਤ੍ਥવਾ ਅਨਤ੍ਥਚਰੋ, ਸੋਪਿ ਗੁਯ੍ਹਂ વੇਦਿਤੁਂ ਨਾਰਹਤੇ’’ਤਿ।
ਸਮਣੋ ਅਯਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਸਮਣੋਤਿ ਚ ਲੋਕਸਮ੍ਮਤੋਤਿ ਚ ਭਾવਿਤਤ੍ਤੋਤਿ ਚ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਅਹਂ ਅਕ੍ਖਿਨ੍ਤਿ ਕਥੇਸਿਂ। ਅਤੀਤਮਤ੍ਥੋਤਿ ਅਤੀਤਤ੍ਥੋ, ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤ੍ਥੋ ਹੁਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਕਪਣਂ ਰੁਦਾਮੀਤਿ ਪਰਿਦੇવਤਿ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਚੇਲਕਸ੍ਸ। ਬ੍ਰਹ੍ਮੇਤਿ ਸੁਪਣ੍ਣਂ ਆਲਪਤਿ। ਸਂਯਮੇਤੁਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਗੁਯ੍ਹવਾਚਂ ਰਹਸ੍ਸਕਾਰਣਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂ। ਤਪ੍ਪਕ੍ਖਤੋ ਹੀਤਿ ਇਦਾਨਿ ਇਦਂ ਭਯਂ ਮਮ ਤਸ੍ਸ ਅਚੇਲਕਸ੍ਸ ਪਕ੍ਖਤੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਆਗਤਂ, ਇਤਿ ਅਤੀਤਤ੍ਥੋ ਸੁਹਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਸੁਹਦੋ ਮਮ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ। ਦੁਕ੍ਕੁਲੀਨੇਤਿ ਦੋਸਾਤਿ ਏਤੇਹਿ ਦੋਸਾਦੀਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਯੋ ਏવਰੂਪਂ ਗੁਯ੍ਹਂ ਸਂਸਤਿ, ਸੋ ਬਾਲੋ ਅਸਂਸਯਂ ਪਲ੍ਲਤ੍ਥਿਤੋ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਪਾਪਿਤੋ, ਹਤੋਯੇવ ਨਾਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤਿਰੋਕ੍ਖવਾਚੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਂ વਾਚਂ ਕਥੇਤੁਕਾਮੋ, ਤਸ੍ਸਾ ਤਿਰੋਕ੍ਖਕਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨવਾਚੋ। ਅਸਤਂ ਪવਿਟ੍ਠੋਤਿ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਂ ਪવਿਟ੍ਠੋ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੇਸੁ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੋ। ਸਙ੍ਗਤੀਸੁ ਮੁਦੀਰੇਤੀਤਿ ਯੋ ਏવਰੂਪੋ ਪਰੇਸਂ ਰਹਸ੍ਸਂ ਸੁਤ੍વਾવ ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇਸੁ ‘‘ਅਸੁਕੇਨ ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ ਕਤਂ વਾ વੁਤ੍ਤਂ વਾ’’ਤਿ વਾਕ੍ਯਂ ਉਦੀਰੇਤਿ, ਤਂ ਨਰਂ ‘‘ਆਸੀવਿਸੋ ਦੁਮ੍ਮੁਖੋ ਪੂਤਿਮੁਖੋ’’ਤਿ ਆਹੁ, ਤਾਦਿਸਮ੍ਹਾ ਪੁਰਿਸਾ ਆਰਾ ਆਰਾ ਸਂਯਮੇ, ਦੂਰਤੋ ਦੂਰਤੋવ વਿਰਮੇਯ੍ਯ, ਪਰਿવਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮਾਲਮੁਚ੍ਛਾਦਨਞ੍ਚਾਤਿ ਮਾਲਞ੍ਚ ਦਿਬ੍ਬਂ ਚਤੁਜ੍ਜਾਤਿਯਗਨ੍ਧਞ੍ਚ ਉਚ੍ਛਾਦਨਞ੍ਚ। ਓਹਾਯਾਤਿ ਏਤੇ ਦਿਬ੍ਬਅਨ੍ਨਾਦਯੋ ਸਬ੍ਬਕਾਮੇ ਅਜ੍ਜ ਮਯਂ ਓਹਾਯ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮ। ਸੁਪਣ੍ਣ, ਪਾਣੂਪਗਤਾવ ਤ੍ਯਮ੍ਹਾਤਿ, ਭੋ ਸੁਪਣ੍ਣ, ਪਾਣੇਹਿ ਉਪਗਤਾવ ਤੇ ਅਮ੍ਹਾ, ਸਰਣਂ ਨੋ ਹੋਹੀਤਿ।
ਏવਂ ਪਣ੍ਡਰਕੋ ਆਕਾਸੇ ਹੇਟ੍ਠਾਸੀਸਕੋ ਓਲਮ੍ਬਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਪਰਿਦੇવਿ। ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਦੇવਨਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ, ‘‘ਨਾਗਰਾਜ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਹਸ੍ਸਂ ਅਚੇਲਕਸ੍ਸ ਕਥੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਪਰਿਦੇવਸੀ’’ਤਿ ਤਂ ਗਰਹਿਤ੍વਾ ਗਾਥਮਾਹ –
੨੬੬.
‘‘ਕੋ ਨੀਧ ਤਿਣ੍ਣਂ ਗਰਹਂ ਉਪੇਤਿ, ਅਸ੍ਮਿਂਧ ਲੋਕੇ ਪਾਣਭੂ ਨਾਗਰਾਜ।
ਸਮਣੋ ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਅਥવਾ ਤ੍વਮੇવ, ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਪਣ੍ਡਰਕਗ੍ਗਹੀਤੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕੋ ਨੀਧਾਤਿ ਇਧ ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਤੀਸੁ ਜਨੇਸੁ ਕੋ ਨੁ। ਅਸ੍ਮਿਂਧਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਧਾਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ, ਅਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਾਣਭੂਤਿ ਪਾਣਭੂਤੋ। ਅਥવਾ ਤ੍વਮੇવਾਤਿ ਉਦਾਹੁ ਤ੍વਂਯੇવ। ਤਤ੍ਥ ਸਮਣਂ ਤਾવ ਮਾ ਗਰਹ, ਸੋ ਹਿ ਉਪਾਯੇਨ ਤਂ ਰਹਸ੍ਸਂ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਸੁਪਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਮਾ ਗਰਹ, ਅਹਞ੍ਹਿ ਤવ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੋવ। ਪਣ੍ਡਰਕਗ੍ਗਹੀਤੋਤਿ, ਸਮ੍ਮ ਪਣ੍ਡਰਕ, ‘‘ਅਹਂ ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਸੁਪਣ੍ਣੇਨ ਗਹਿਤੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਅਤ੍ਤਾਨਮੇવ ਗਰਹ, ਤਯਾ ਹਿ ਰਹਸ੍ਸਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾવ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਤ੍ਥੋ ਕਤੋਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
ਤਂ
੨੬੭.
‘‘ਸਮਣੋਤਿ ਮੇ ਸਮ੍ਮਤਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਯੋ ਚ ਮੇ ਮਨਸਾ ਭਾવਿਤਤ੍ਤੋ।
ਤਸ੍ਸਾਹਮਕ੍ਖਿਂ
ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਮਤਤ੍ਤੋਤਿ ਸੋ ਸਮਣੋ ਮਯ੍ਹਂ ‘‘ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਤਭਾવੋ ਅਹੋਸਿ। ਭਾવਿਤਤ੍ਤੋਤਿ ਸਮ੍ਭਾવਿਤਭਾવੋ ਚ ਮੇ ਅਹੋਸੀਤਿ।
ਤਤੋ ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਚਤਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੨੬੮.
‘‘ਨ ਚਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤੋ ਅਮਰੋ ਪਥਬ੍ਯਾ, ਪਞ੍ਞਾવਿਧਾ ਨਤ੍ਥਿ ਨ ਨਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਾ।
ਸਚ੍ਚੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਧਿਤਿਯਾ ਦਮੇਨ, ਅਲਬ੍ਭਮਬ੍ਯਾਹਰਤੀ ਨਰੋ ਇਧ॥
੨੬੯.
‘‘ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਪਰਮਾ ਬਨ੍ਧવਾਨਂ, ਨਾਸ੍ਸ ਤਤਿਯੋ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕਤ੍ਥਿ।
ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਗੁਯ੍ਹਂ ਪਰਮਂ ਨ ਸਂਸੇ, ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਦਂ ਪਰਿਸਙ੍ਕਮਾਨੋ॥
੨੭੦.
‘‘ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਭਗਿਨੀ ਭਾਤਰੋ ਚ, ਸਹਾਯਾ વਾ ਯਸ੍ਸ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸਪਕ੍ਖਾ।
ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਗੁਯ੍ਹਂ ਪਰਮਂ ਨ ਸਂਸੇ, ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਦਂ ਪਰਿਸਙ੍ਕਮਾਨੋ॥
੨੭੧.
‘‘ਭਰਿਯਾ ਚੇ ਪੁਰਿਸਂ વਜ੍ਜਾ, ਕੋਮਾਰੀ ਪਿਯਭਾਣਿਨੀ।
ਪੁਤ੍ਤਰੂਪਯਸੂਪੇਤਾ, ਞਾਤਿਸਙ੍ਘਪੁਰਕ੍ਖਤਾ।
ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਗੁਯ੍ਹਂ ਪਰਮਂ ਨ ਸਂਸੇ, ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਦਂ ਪਰਿਸਙ੍ਕਮਾਨੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਅਮਰੋਤਿ ਅਮਰਣਸਭਾવੋ ਸਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਪਞ੍ਞਾવਿਧਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਨ-ਕਾਰੋ ਪਦਸਨ੍ਧਿਕਰੋ, ਪਞ੍ਞਾવਿਧਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਨਾਗਰਾਜ ਪਞ੍ਞਾવਿਧਾਤਿ ਪਞ੍ਞਾਸਦਿਸਾ ਨ ਨਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਾ ਨਾਮ ਅਞ੍ਞਾ ਧਮ੍ਮਜਾਤਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨਿਨ੍ਦਸੀਤਿ। ਯੇਸਂ ਪਨ ‘‘ਪਞ੍ਞਾવਿਧਾਨਮ੍ਪਿ ਨ ਨਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਤੇਸਂ ਉਜੁਕਮੇવ। ਸਚ੍ਚੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁ વਚੀਸਚ੍ਚੇਨ ਚ ਸੁਚਰਿਤਧਮ੍ਮੇਨ ਚ ਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਧਿਤਿਯਾ ਚ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਦਮੇਨ ਚ ਅਲਬ੍ਭਂ ਦੁਲ੍ਲਭਂ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਸਙ੍ਖਾਤਮ੍ਪਿ વਿਸੇਸਂ ਅਬ੍ਯਾਹਰਤਿ ਆવਹਤਿ
ਪਰਮਾਤਿ ਏਤੇ ਉਭੋ ਬਨ੍ਧવਾਨਂ ਉਤ੍ਤਮਬਨ੍ਧવਾ ਨਾਮ। ਨਾਸ੍ਸ ਤਤਿਯੋਤਿ ਅਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਅਞ੍ਞੋ ਤਤਿਯੋ ਸਤ੍ਤੋ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਦਂ ਪਰਿਸਙ੍ਕਮਾਨੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਤੇਸਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਮ੍ਪਿ ਪਰਮਂ ਗੁਯ੍ਹਂ ਨ ਸਂਸੇਯ੍ਯ, ਤ੍વਂ ਪਨ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਮ੍ਪਿ ਅਕਥੇਤਬ੍ਬਂ ਅਚੇਲਕਸ੍ਸ ਕਥੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਹਾਯਾ વਾਤਿ ਸੁਹਦਯਮਿਤ੍ਤਾ વਾ। ਸਪਕ੍ਖਾਤਿ ਪੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯਮਾਤੁਲਪਿਤੁਚ੍ਛਾਦਯੋ ਸਮਾਨਪਕ੍ਖਾ ਞਾਤਯੋ। ਤੇਸਮ੍ਪੀਤਿ ਏਤੇਸਮ੍ਪਿ ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਨ ਕਥੇਯ੍ਯ, ਤ੍વਂ ਪਨ ਅਚੇਲਕਸ੍ਸ ਕਥੇਸਿ, ਅਤ੍ਤਨੋવ ਕੁਜ੍ਝਸ੍ਸੂਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਭਰਿਯਾ ਚੇਤਿ ਕੋਮਾਰੀ ਪਿਯਭਾਣਿਨੀ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਚ ਰੂਪੇਨ ਚ ਯਸੇਨ ਚ ਉਪੇਤਾ ਏવਰੂਪਾ ਭਰਿਯਾਪਿ ਚੇ ‘‘ਆਚਿਕ੍ਖਾਹਿ ਮੇ ਤવ ਗੁਯ੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ વਦੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਨ ਸਂਸੇਯ੍ਯ।
ਤਤੋ ਪਰਾ –
੨੭੨.
‘‘ਨ ਗੁਯ੍ਹਮਤ੍ਥਂ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ ਨਂ ਯਥਾ ਨਿਧਿਂ।
ਨ ਹਿ ਪਾਤੁਕਤੋ ਸਾਧੁ, ਗੁਯ੍ਹੋ ਅਤ੍ਥੋ ਪਜਾਨਤਾ॥
੨੭੩.
‘‘ਥਿਯਾ ਗੁਯ੍ਹਂ ਨ ਸਂਸੇਯ੍ਯ, ਅਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੋ।
ਯੋ ਚਾਮਿਸੇਨ ਸਂਹੀਰੋ, ਹਦਯਤ੍ਥੇਨੋ ਚ ਯੋ ਨਰੋ॥
੨੭੪.
‘‘ਗੁਯ੍ਹਮਤ੍ਥਂ ਅਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ, ਸਮ੍ਬੋਧਯਤਿ ਯੋ ਨਰੋ।
ਮਨ੍ਤਭੇਦਭਯਾ ਤਸ੍ਸ, ਦਾਸਭੂਤੋ ਤਿਤਿਕ੍ਖਤਿ॥
੨੭੫.
‘‘ਯਾવਨ੍ਤੋ
ਤਾવਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਉਬ੍ਬੇਗਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਗੁਯ੍ਹਂ ਨ વਿਸ੍ਸਜੇ।
੨੭੬.
‘‘વਿવਿਚ੍ਚ ਭਾਸੇਯ੍ਯ ਦਿવਾ ਰਹਸ੍ਸਂ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਗਿਰਂ ਨਾਤਿવੇਲਂ ਪਮੁਞ੍ਚੇ।
ਉਪਸ੍ਸੁਤਿਕਾ ਹਿ ਸੁਣਨ੍ਤਿ ਮਨ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਨ੍ਤੋ ਖਿਪ੍ਪਮੁਪੇਤਿ ਭੇਦ’’ਨ੍ਤਿ॥ –
ਪਞ੍ਚ
ਤਤੋ ਪਰਾਸੁ –
੨੭੭.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਅਸ੍ਸ ਨਗਰਂ ਮਹਨ੍ਤਂ, ਅਦ੍વਾਰਕਂ ਆਯਸਂ ਭਦ੍ਦਸਾਲਂ।
ਸਮਨ੍ਤਖਾਤਾਪਰਿਖਾਉਪੇਤਂ
੨੭੮.
‘‘ਯੇ ਗੁਯ੍ਹਮਨ੍ਤਾ ਅવਿਕਿਣ੍ਣવਾਚਾ, ਦਲ਼੍ਹਾ ਸਦਤ੍ਥੇਸੁ ਨਰਾ ਦੁਜਿવ੍ਹ।
ਆਰਾ ਅਮਿਤ੍ਤਾ ਬ੍ਯવਜਨ੍ਤਿ ਤੇਹਿ, ਆਸੀવਿਸਾ વਾ ਰਿવ ਸਤ੍ਤੁਸਙ੍ਘਾ’’ਤਿ॥ –
ਦ੍વੀਸੁ ਗਾਥਾਸੁ ਭਦ੍ਦਸਾਲਨ੍ਤਿ ਆਪਣਾਦੀਹਿ ਸਾਲਾਹਿ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ। ਸਮਨ੍ਤਖਾਤਾਪਰਿਖਾਉਪੇਤਨ੍ਤਿ ਸਮਨ੍ਤਖਾਤਾਹਿ ਤੀਹਿ ਪਰਿਖਾਹਿ ਉਪਗਤਂ। ਏવਮ੍ਪਿ ਮੇਤਿ ਏવਮ੍ਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਤੇ ਪੁਰਿਸਾ ਖਾਯਨ੍ਤਿ। ਕਤਰੇ? ਯੇ ਇਧ ਗੁਯ੍ਹਮਨ੍ਤਾ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਅਦ੍વਾਰਕਸ੍ਸ ਅਯੋਮਯਨਗਰਸ੍ਸ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਉਪਭੋਗਪਰਿਭੋਗੋ ਅਨ੍ਤੋવ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਿਮਾ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਨ ਬਾਹਿਰਾ ਅਨ੍ਤੋ ਪવਿਸਨ੍ਤਿ, ਅਪਰਾਪਰਂ ਸਞ੍ਚਾਰੋ ਛਿਜ੍ਜਤਿ, ਗੁਯ੍ਹਮਨ੍ਤਾ ਪੁਰਿਸਾ ਏવਰੂਪਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਯ੍ਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨ੍ਤੋਯੇવ ਜੀਰਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਕਥੇਨ੍ਤੀਤਿ। ਦਲ਼੍ਹਾ ਸਦਤ੍ਥੇਸੂਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥੇਸੁ ਥਿਰਾ। ਦੁਜਿવ੍ਹਾਤਿ ਪਣ੍ਡਰਕਨਾਗਂ ਆਲਪਤਿ। ਬ੍ਯવਜਨ੍ਤੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ। ਆਸੀવਿਸਾ વਾ ਰਿવ ਸਤ੍ਤੁਸਙ੍ਘਾਤਿ ਏਤ੍ਥ વਾਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ, ਆਸੀવਿਸਾ ਸਤ੍ਤੁਸਙ੍ਘਾ ਰਿવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਥਾ ਆਸੀવਿਸਤੋ ਸਤ੍ਤੁਸਙ੍ਘਾ ਜੀવਿਤੁਕਾਮਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ
ਏવਂ ਸੁਪਣ੍ਣੇਨ ਧਮ੍ਮੇ ਕਥਿਤੇ ਪਣ੍ਡਰਕੋ ਆਹ –
੨੭੯.
‘‘ਹਿਤ੍વਾ ਘਰਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਚੇਲੋ, ਨਗ੍ਗੋ ਮੁਣ੍ਡੋ ਚਰਤਿ ਘਾਸਹੇਤੁ।
ਤਮ੍ਹਿ ਨੁ ਖੋ વਿવਰਿਂ ਗੁਯ੍ਹਮਤ੍ਥਂ, ਅਤ੍ਥਾ ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਚ ਅਪਗ੍ਗਤਾਮ੍ਹਾ॥
੨੮੦.
‘‘ਕਥਂਕਰੋ ਹੋਤਿ ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜ, ਕਿਂਸੀਲੋ ਕੇਨ વਤੇਨ વਤ੍ਤਂ।
ਸਮਣੋ ਚਰਂ ਹਿਤ੍વਾ ਮਮਾਯਿਤਾਨਿ, ਕਥਂਕਰੋ ਸਗ੍ਗਮੁਪੇਤਿ ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਘਾਸਹੇਤੂਤਿ ਨਿਸ੍ਸਿਰਿਕੋ ਕੁਚ੍ਛਿਪੂਰਣਤ੍ਥਾਯ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯੇ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਚਰਤਿ। ਅਪਗ੍ਗਤਾਮ੍ਹਾਤਿ ਕਥਂਕਰੋਤਿ ਕਿਂਸੀਲੋਤਿ ਕਤਰੇਨ ਆਚਾਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਕੇਨ વਤੇਨਾਤਿ ਕਤਰੇਨ વਤਸਮਾਦਾਨੇਨ વਤ੍ਤਨ੍ਤੋ। ਸਮਣੋ ਚਰਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਤਣ੍ਹਾਮਮਾਯਿਤਾਨਿ ਹਿਤ੍વਾ ਕਥਂ ਸਮਿਤਪਾਪਸਮਣੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਸਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਕਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਚ ਸੁਟ੍ਠੁ ਅਗ੍ਗਂ ਦੇવਨਗਰਂ ਸੋ ਸਮਣੋ ਉਪੇਤੀਤਿ।
ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਆਹ –
੨੮੧.
‘‘ਹਿਰਿਯਾ ਤਿਤਿਕ੍ਖਾਯ ਦਮੇਨੁਪੇਤੋ, ਅਕ੍ਕੋਧਨੋ ਪੇਸੁਣਿਯਂ ਪਹਾਯ।
ਸਮਣੋ ਚਰਂ ਹਿਤ੍વਾ ਮਮਾਯਿਤਾਨਿ, ਏવਂਕਰੋ ਸਗ੍ਗਮੁਪੇਤਿ ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਹਿਰਿਯਾਤਿ, ਸਮ੍ਮ ਨਾਗਰਾਜ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਬਹਿਦ੍ਧਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪੇਹਿ ਤਿਤਿਕ੍ਖਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਅਧਿવਾਸਨਖਨ੍ਤਿਯਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਦਮੇਨ ਚ ਉਪੇਤੋ ਅਕੁਜ੍ਝਨਸੀਲੋ ਪਿਸੁਣવਾਚਂ ਪਹਾਯ ਤਣ੍ਹਾਮਮਾਯਿਤਾਨਿ ਚ ਹਿਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ
ਇਦਂ ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਣ੍ਡਰਕੋ ਜੀવਿਤਂ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੨੮੨.
‘‘ਮਾਤਾવ ਪੁਤ੍ਤਂ ਤਰੁਣਂ ਤਨੁਜ੍ਜਂ, ਸਮ੍ਫਸ੍ਸਤਾ ਸਬ੍ਬਗਤ੍ਤਂ ਫਰੇਤਿ।
ਏવਮ੍ਪਿ ਮੇ ਤ੍વਂ ਪਾਤੁਰਹੁ ਦਿਜਿਨ੍ਦ, ਮਾਤਾવ ਪੁਤ੍ਤਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਮਾਨੋ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਮਾਤਾ ਤਨੁਜਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਜਾਤਂ ਤਰੁਣਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਫਸ੍ਸਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਉਰੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍વਾ ਥਞ੍ਞਂ ਪਾਯੇਨ੍ਤੀ ਪੁਤ੍ਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਤ੍ਤਂ ਫਰੇਤਿ, ਨਪਿ ਮਾਤਾ ਪੁਤ੍ਤਤੋ ਭਾਯਤਿ ਨਪਿ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਾਤਿਤੋ, ਏવਮ੍ਪਿ ਮੇ ਤ੍વਂ ਪਾਤੁਰਹੁ ਪਾਤੁਭੂਤੋ ਦਿਜਿਨ੍ਦ ਦਿਜਰਾਜ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਾਤਾવ ਪੁਤ੍ਤਂ ਮੁਦੁਕੇਨ ਹਦਯੇਨ ਅਨੁਕਮ੍ਪਮਾਨੋ ਮਂ ਪਸ੍ਸ, ਜੀવਿਤਂ ਮੇ ਦੇਹੀਤਿ।
ਅਥਸ੍ਸ ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਜੀવਿਤਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਇਤਰਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੨੮੩.
‘‘ਹਨ੍ਦਜ੍ਜ ਤ੍વਂ ਮੁਞ੍ਚ વਧਾ ਦੁਜਿવ੍ਹ, ਤਯੋ ਹਿ ਪੁਤ੍ਤਾ ਨ ਹਿ ਅਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਥਿ।
ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ
ਤਤ੍ਥ ਮੁਞ੍ਚਾਤਿ ਮੁਚ੍ਚ, ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ। ਦੁਜਿવ੍ਹਾਤਿ ਤਂ ਆਲਪਤਿ। ਅਞ੍ਞੋਤਿ ਅਞ੍ਞੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀਤਿ ਸਿਪ੍ਪਂ વਾ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਮਾਨੋ ਪਞ੍ਹਂ વਾ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿવੁਤ੍ਥੋ। ਦਿਨ੍ਨਕੋਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਪਰੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨੋ। ਰਜ੍ਜਸ੍ਸੂਤਿ ਅਭਿਰਮਸ੍ਸੁ। ਅਞ੍ਞਤਰੋਤਿ ਤੀਸੁ ਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਤ੍વਂ ਜਾਤੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
ਏવਞ੍ਚ ਪਨ વਤ੍વਾ ਆਕਾਸਾ ਓਤਰਿਤ੍વਾ ਤਂ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ। ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਦ੍વੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੨੮੪.
‘‘ਇਚ੍ਚੇવ
ਮੁਤ੍ਤਜ੍ਜ ਤ੍વਂ ਸਬ੍ਬਭਯਾਤਿવਤ੍ਤੋ, ਥਲੂਦਕੇ ਹੋਹਿ ਮਯਾਭਿਗੁਤ੍ਤੋ॥
੨੮੫.
‘‘ਆਤਙ੍ਕਿਨਂ ਯਥਾ ਕੁਸਲੋ ਭਿਸਕ੍ਕੋ, ਪਿਪਾਸਿਤਾਨਂ ਰਹਦੋવ ਸੀਤੋ।
વੇਸ੍ਮਂ ਯਥਾ ਹਿਮਸੀਤਟ੍ਟਿਤਾਨਂ, ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਸਰਣਮਹਂ ਭવਾਮੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਇਚ੍ਚੇવ વਾਕ੍ਯਨ੍ਤਿ ਇਤਿ ਏવਂ વਚਨਂ વਤ੍વਾ ਤਂ ਨਾਗਰਾਜਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿ। ਭੁਮ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸੋ ਸਯਮ੍ਪਿ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਦਿਜੋ ਤਂ ਦੁਜਿવ੍ਹਂ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਨ੍ਤੋ ਮੁਤ੍ਤੋ ਅਜ੍ਜ ਤ੍વਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਬ੍ਬਭਯਾਨਿ ਅਤਿવਤ੍ਤੋ ਥਲੇ ਚ ਉਦਕੇ ਚ ਮਯਾ ਅਭਿਗੁਤ੍ਤੋ ਰਕ੍ਖਿਤੋ ਹੋਹੀਤਿ ਆਹ। ਆਤਙ੍ਕਿਨਨ੍ਤਿ ਗਿਲਾਨਾਨਂ। ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇਤਿ ਏવਂ ਅਹਂ ਤવ ਸਰਣਂ ਭવਾਮਿ।
ਗਚ੍ਛ ਤ੍વਨ੍ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ। ਸੋ ਨਾਗਰਾਜਾ ਨਾਗਭવਨਂ ਪਾવਿਸਿ। ਇਤਰੋਪਿ ਸੁਪਣ੍ਣਭવਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਮਯਾ ਪਣ੍ਡਰਕਨਾਗੋ ਸਪਥਂ ਕਤ੍વਾ ਸਦ੍ਦਹਾਪੇਤ੍વਾ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤੋ, ਕੀਦਿਸਂ ਨੁ ਖੋ ਮਯਿ ਤਸ੍ਸ ਹਦਯਂ, વੀਮਂਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਨਾਗਭવਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸੁਪਣ੍ਣવਾਤਂ ਅਕਾਸਿ। ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਨਾਗੋ ‘‘ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਾ ਮਂ ਗਹੇਤੁਂ ਆਗਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਬ੍ਯਾਮਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾવਂ ਮਾਪੇਤ੍વਾ ਪਾਸਾਣੇ ਚ વਾਲੁਕਞ੍ਚ ਗਿਲਿਤ੍વਾ ਭਾਰਿਯੋ ਹੁਤ੍વਾ
੨੮੬.
‘‘ਸਨ੍ਧਿਂ ਕਤ੍વਾ ਅਮਿਤ੍ਤੇਨ, ਅਣ੍ਡਜੇਨ ਜਲਾਬੁਜ।
વਿવਰਿਯ ਦਾਠਂ ਸੇਸਿ, ਕੁਤੋ ਤਂ ਭਯਮਾਗਤ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ
੨੮੭.
‘‘ਸਙ੍ਕੇਥੇવ ਅਮਿਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ, ਮਿਤ੍ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਨ વਿਸ੍ਸਸੇ।
ਅਭਯਾ ਭਯਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਅਪਿ ਮੂਲਾਨਿ ਕਨ੍ਤਤਿ॥
੨੮੮.
‘‘ਕਥਂ ਨੁ વਿਸ੍ਸਸੇ ਤ੍ਯਮ੍ਹਿ, ਯੇਨਾਸਿ ਕਲਹੋ ਕਤੋ।
ਨਿਚ੍ਚਯਤ੍ਤੇਨ ਠਾਤਬ੍ਬਂ, ਸੋ ਦਿਸਬ੍ਭਿ ਨ ਰਜ੍ਜਤਿ॥
੨੮੯.
‘‘વਿਸ੍ਸਾਸਯੇ
ਤਥਾ ਤਥਾ વਿਞ੍ਞੂ ਪਰਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ, ਯਥਾ ਯਥਾ ਭਾવਂ ਪਰੋ ਨ ਜਞ੍ਞਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਅਭਯਾਤਿ ਅਭਯਟ੍ਠਾਨਭੂਤਾ ਮਿਤ੍ਤਮ੍ਹਾ ਭਯਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਜੀવਿਤਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਮੂਲਾਨੇવ ਕਨ੍ਤਤਿ। ਤ੍ਯਮ੍ਹੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ। ਯੇਨਾਸੀਤਿ ਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਲਹੋ ਕਤੋ ਅਹੋਸਿ। ਨਿਚ੍ਚਯਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਨਿਚ੍ਚਪਟਿਯਤ੍ਤੇਨ। ਸੋ ਦਿਸਬ੍ਭਿ ਨ ਰਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋ ਨਿਚ੍ਚਯਤ੍ਤੇਨ ਅਭਿਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਤ੍ਤੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ વਿਸ੍ਸਾਸવਸੇਨ ਨ ਰਜ੍ਜਤਿ, ਤਤੋ ਤੇਸਂ ਯਥਾਕਾਮਕਰਣੀਯੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વਿਸ੍ਸਾਸਯੇਤਿ ਪਰਂ ਅਤ੍ਤਨਿ વਿਸ੍ਸਾਸਯੇ, ਤਂ ਪਨ ਸਯਂ ਨ વਿਸ੍ਸਸੇਯ੍ਯ। ਪਰੇਨ ਅਸਙ੍ਕਿਤੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਚ ਸੋ ਸਙ੍ਕਿਤੋ ਭવੇਯ੍ਯ। ਭਾવਂ ਪਰੋਤਿ ਯਥਾ ਯਥਾ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪਰਕ੍ਕਮਤਿ, ਤਥਾ ਤਥਾ ਤਸ੍ਸ ਪਰੋ ਭਾવਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਣ੍ਡਿਤੇਨ વੀਰਿਯਂ ਕਾਤਬ੍ਬਮੇવਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
ਇਤਿ ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਲ੍ਲਪਿਤ੍વਾ ਸਮਗ੍ਗਾ ਸਮ੍ਮੋਦਮਾਨਾ ਉਭੋਪਿ ਅਚੇਲਕਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਮਂ ਅਗਮਿਂਸੁ। ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ –
੨੯੦.
‘‘ਤੇ ਦੇવવਣ੍ਣਾ ਸੁਖੁਮਾਲਰੂਪਾ, ਉਭੋ ਸਮਾ ਸੁਜਯਾ ਪੁਞ੍ਞਖਨ੍ਧਾ।
ਉਪਾਗਮੁਂ
ਤਤ੍ਥ ਸਮਾਤਿ ਸਮਾਨਰੂਪਾ ਸਦਿਸਸਣ੍ਠਾਨਾ ਹੁਤ੍વਾ। ਸੁਜਯਾਤਿ ਸੁવਯਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾ, ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ। ਪੁਞ੍ਞਖਨ੍ਧਾਤਿ ਕਤਕੁਸਲਤਾਯ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖਨ੍ਧਾ વਿਯ। ਮਿਸ੍ਸੀਭੂਤਾਤਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਹਤ੍ਥਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਾਯਮਿਸ੍ਸੀਭਾવਂ ਉਪਗਤਾ। ਅਸ੍ਸવਾਹਾવ ਨਾਗਾਤਿ ਧੁਰੇ ਯੁਤ੍ਤਕਾ ਰਥવਾਹਾ ਦ੍વੇ ਅਸ੍ਸਾ વਿਯ ਪੁਰਿਸਨਾਗਾ ਤਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਮਂ ਅਗਮਿਂਸੁ।
ਗਨ੍ਤ੍વਾ
੨੯੧.
‘‘ਤਤੋ
ਮੁਤ੍ਤਜ੍ਜਹਂ ਸਬ੍ਬਭਯਾਤਿવਤ੍ਤੋ, ਨ ਹਿ ਨੂਨ ਤੁਯ੍ਹਂ ਮਨਸੋ ਪਿਯਮ੍ਹਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਿਯਮ੍ਹਾਤਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲਨਗ੍ਗਭੋਗ੍ਗਮੁਸਾવਾਦਿ ਨੂਨ ਮਯਂ ਤવ ਮਨਸੋ ਨ ਪਿਯਾ ਅਹੁਮ੍ਹਾਤਿ ਪਰਿਭਾਸਿ।
ਤਤੋ ਅਚੇਲੋ ਇਤਰਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੨੯੨.
‘‘ਪਿਯੋ ਹਿ ਮੇ ਆਸਿ ਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਾ, ਅਸਂਸਯਂ ਪਣ੍ਡਰਕੇਨ ਸਚ੍ਚਂ।
ਸੋ ਰਾਗਰਤ੍ਤੋવ ਅਕਾਸਿਮੇਤਂ, ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਨ ਮੋਹਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਣ੍ਡਰਕੇਨਾਤਿ ਤਯਾ ਪਣ੍ਡਰਕੇਨ ਸੋ ਮਮ ਪਿਯਤਰੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਚ੍ਚਮੇਤਂ। ਸੋਤਿ ਸੋ ਅਹਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸੁਪਣ੍ਣੇ ਰਾਗੇਨ ਰਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਏਤਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋવ ਅਕਾਸਿਂ, ਨ ਮੋਹੇਨ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋਤਿ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਨਾਗਰਾਜਾ ਦ੍વੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੨੯੩.
‘‘ਨ ਮੇ ਪਿਯਂ ਅਪ੍ਪਿਯਂ વਾਪਿ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕਮਿਮਂ ਪਰਞ੍ਚ।
ਸੁਸਞ੍ਞਤਾਨਞ੍ਹਿ વਿਯਞ੍ਜਨੇਨ, ਅਸਞ੍ਞਤੋ ਲੋਕਮਿਮਂ ਚਰਾਸਿ॥
੨੯੪.
‘‘ਅਰਿਯਾવਕਾਸੋਸਿ
ਕਣ੍ਹਾਭਿਜਾਤਿਕੋਸਿ ਅਨਰਿਯਰੂਪੋ, ਪਾਪਂ ਬਹੁਂ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਅਚਾਰੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਨ ਮੇਤਿ ਅਮ੍ਭੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲਨਗ੍ਗਮੁਸਾવਾਦਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਹਿ ਇਮਞ੍ਚ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਤੋ ਪਿਯਂ વਾ ਮੇ ਅਪ੍ਪਿਯਂ વਾਪਿ ਮੇਤਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਤ੍વਂ ਪਨ ਸੁਸਞ੍ਞਤਾਨਂ ਸੀਲવਨ੍ਤਾਨਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤਲਿਙ੍ਗੇਨ ਅਸਞ੍ਞਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਇਮਂ ਲੋਕਂ વਞ੍ਚੇਨ੍ਤੋ ਚਰਸਿ। ਅਰਿਯਾવਕਾਸੋਸੀਤਿ ਅਰਿਯਪਟਿਰੂਪਕੋਸਿ ਅਸਞ੍ਞਤੋਤਿ ਕਣ੍ਹਾਭਿਜਾਤਿਕੋਤਿ ਕਾਲ਼ਕਸਭਾવੋ। ਅਨਰਿਯਰੂਪੋਤਿ ਅਹਿਰਿਕਸਭਾવੋ। ਅਚਾਰੀਤਿ ਅਕਾਸਿ।
ਇਤਿ ਤਂ ਗਰਹਿਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਅਭਿਸਪਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
੨੯੫.
‘‘ਅਦੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਤੁવਂ ਦੁਬ੍ਭਿ, ਦੁਬ੍ਭੀ ਚ ਪਿਸੁਣੋ ਚਸਿ।
ਏਤੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ, ਮੁਦ੍ਧਾ ਤੇ ਫਲਤੁ ਸਤ੍ਤਧਾ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਅਮ੍ਭੋ ਦੁਬ੍ਭਿ ਤ੍વਂ ਅਦੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਭੀ ਚਾਸਿ, ਪਿਸੁਣੋ ਚਾਸਿ, ਏਤੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ ਮੁਦ੍ਧਾ ਤੇ ਸਤ੍ਤਧਾ ਫਲਤੂਤਿ।
ਇਤਿ ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਸ ਸਪਨ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਅਚੇਲਕਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਸਤ੍ਤਧਾ ਫਲਿ। ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇવਸ੍ਸ ਭੂਮਿ વਿવਰਂ ਅਦਾਸਿ। ਸੋ ਪਥવਿਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਅવੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਨਾਗਰਾਜਸੁਪਣ੍ਣਰਾਜਾਨੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭવਨਮੇવ ਅਗਮਿਂਸੁ। ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਪਥવਿਂ ਪવਿਟ੍ਠਭਾવਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਓਸਾਨਗਾਥਮਾਹ –
੨੯੬.
‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਹਿ ਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਨ ਦੁਬ੍ਭਿਤਬ੍ਬਂ, ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭਾ ਪਾਪਿਯੋ ਨਤ੍ਥਿ ਅਞ੍ਞੋ।
ਆਸਿਤ੍ਤਸਤ੍ਤੋ ਨਿਹਤੋ ਪਥਬ੍ਯਾ, ਇਨ੍ਦਸ੍ਸ વਾਕ੍ਯੇਨ ਹਿ ਸਂવਰੋ ਹਤੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭਿਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਫਰੁਸੋ વਿਪਾਕੋ, ਤਸ੍ਮਾ। ਆਸਿਤ੍ਤਸਤ੍ਤੋਤਿ ਆਸਿਤ੍ਤવਿਸੇਨ ਸਤ੍ਤੋ। ਇਨ੍ਦਸ੍ਸਾਤਿ ਨਾਗਿਨ੍ਦਸ੍ਸ વਾਕ੍ਯੇਨ। ਸਂવਰੋਤਿ ‘‘ਅਹਂ ਸਂવਰੇ ਠਿਤੋਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਏવਂ ਪਞ੍ਞਾਤੋ ਆਜੀવਕੋ ਹਤੋਤਿ।
ਸਤ੍ਥਾ
ਪਣ੍ਡਰਨਾਗਰਾਜਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਅਟ੍ਠਮਾ।
[੫੧੯] ੯. ਸਮ੍ਬੁਲਾਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
ਕਾ વੇਧਮਾਨਾਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਲ੍ਲਿਕਂ ਦੇવਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। વਤ੍ਥੁ ਕੁਮ੍ਮਾਸਪਿਣ੍ਡਿਜਾਤਕੇ (ਜਾ॰ ੧.੭.੧੪੨ ਆਦਯੋ) વਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇવ। ਸਾ ਪਨ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਤਿਣ੍ਣਂ ਕੁਮ੍ਮਾਸਪਿਣ੍ਡਿਕਾਨਂ ਦਾਨਾਨੁਭਾવੇਨ ਤਂ ਦਿવਸਞ੍ਞੇવ ਰਞ੍ਞੋ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਭਾવਂ ਪਤ੍વਾ ਪੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਾਯਿਤਾਦੀਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਞਾਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾ ਪਤਿਦੇવਤਾ ਅਹੋਸਿ। ਤਸ੍ਸਾ ਪਤਿਦੇવਤਾਭਾવੋ ਸਕਲਨਗਰੇ ਪਾਕਟੋ ਅਹੋਸਿ। ਅਥੇਕਦਿવਸਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਆવੁਸੋ, ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਦੇવੀ ਕਿਰ વਤ੍ਤਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਞਾਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਤਿਦੇવਤਾ’’ਤਿ। ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਦਾਨੇવ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸਾ વਤ੍ਤਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਤਿਦੇવਤਾਯੇવਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ।
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨੋ ਨਾਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ। ਤਂ ਰਾਜਾ વਯਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਉਪਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਸਿ, ਸਮ੍ਬੁਲਾ ਨਾਮਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਅਹੋਸਿ ਉਤ੍ਤਮਰੂਪਧਰਾ ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਨਿવਾਤੇ ਜਲਮਾਨਾ ਦੀਪਸਿਖਾ વਿਯ ਖਾਯਤਿ। ਅਪਰਭਾਗੇ ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਕੁਟ੍ਠਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, વੇਜ੍ਜਾ ਤਿਕਿਚ੍ਛਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ। ਸੋ ਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਕੁਟ੍ਠੇ ਪਟਿਕੂਲੋ ਹੁਤ੍વਾ વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਪਤ੍વਾ ‘‘ਕੋ ਮੇ ਰਜ੍ਜੇਨ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਰਞ੍ਞੇ ਅਨਾਥਮਰਣਂ ਮਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚਾਪੇਤ੍વਾ ਇਤ੍ਥਾਗਾਰਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ਸਮ੍ਬੁਲਾ ਬਹੂਹਿ ਉਪਾਯੇਹਿ ਨਿવਤ੍ਤਿਯਮਾਨਾਪਿ ਅਨਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾવ ‘‘ਅਹਂ ਤਂ ਸਾਮਿਕਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਸਦ੍ਧਿਞ੍ਞੇવ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ਸੋ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਸੁਲਭਮੂਲਫਲਾਫਲੇ ਛਾਯੂਦਕਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਪਦੇਸੇ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਕਤ੍વਾ વਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ। ਰਾਜਧੀਤਾ ਤਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ। ਕਥਂ? ਸਾ ਹਿ ਪਾਤੋ વੁਟ੍ਠਾਯ ਅਸ੍ਸਮਪਦਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਾਨੀਯਪਰਿਭੋਜਨੀਯਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਞ੍ਚ
ਸਾ
੨੯੭.
‘‘ਕਾ વੇਧਮਾਨਾ ਗਿਰਿਕਨ੍ਦਰਾਯਂ, ਏਕਾ ਤੁવਂ ਤਿਟ੍ਠਸਿ ਸਂਹਿਤੂਰੁ।
ਪੁਟ੍ਠਾਸਿ ਮੇ ਪਾਣਿਪਮੇਯ੍ਯਮਜ੍ਝੇ, ਅਕ੍ਖਾਹਿ ਮੇ ਨਾਮਞ੍ਚ ਬਨ੍ਧવੇ ਚ॥
੨੯੮.
‘‘ਓਭਾਸਯਂ વਨਂ ਰਮ੍ਮਂ, ਸੀਹਬ੍ਯਗ੍ਘਨਿਸੇવਿਤਂ।
ਕਾ વਾ ਤ੍વਮਸਿ ਕਲ੍ਯਾਣਿ, ਕਸ੍ਸ વਾ ਤ੍વਂ ਸੁਮਜ੍ਝਿਮੇ।
ਅਭਿવਾਦੇਮਿ ਤਂ ਭਦ੍ਦੇ, ਦਾਨવਾਹਂ ਨਮਤ੍ਥੁ ਤੇ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕਾ વੇਧਮਾਨਾਤਿ ਨ੍ਹਾਨਮਤ੍ਤਤਾਯ ਸੀਤਭਾવੇਨ ਕਮ੍ਪਮਾਨਾ। ਸਂਹਿਤੂਰੂਤਿ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਿਤੂਰੁ ਉਤ੍ਤਮਊਰੁਲਕ੍ਖਣੇ। ਪਾਣਿਪਮੇਯ੍ਯਮਜ੍ਝੇਤਿ ਕਾ વਾ ਤ੍વਨ੍ਤਿ ਕਾ ਨਾਮ વਾ ਤ੍વਂ ਭવਸਿ। ਅਭਿવਾਦੇਮੀਤਿ વਨ੍ਦਾਮਿ। ਦਾਨવਾਹਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਏਕੋ ਦਾਨવੋ, ਅਯਂ ਨਮਕ੍ਕਾਰੋ ਤવ ਅਤ੍ਥੁ, ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਤੇ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਮੀਤਿ ਅવਚ।
ਸਾ ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੨੯੯.
‘‘ਯੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਸ੍ਸ, ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨੋਤਿ ਤਂ વਿਦੂ।
ਤਸ੍ਸਾਹਂ ਸਮ੍ਬੁਲਾ ਭਰਿਯਾ, ਏવਂ ਜਾਨਾਹਿ ਦਾਨવ।
ਅਭਿવਾਦੇਮਿ ਤਂ ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮ੍ਬੁਲਾਹਂ ਨਮਤ੍ਥੁ ਤੇ॥
੩੦੦.
‘‘વੇਦੇਹਪੁਤ੍ਤੋ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ, વਨੇ વਸਤਿ ਆਤੁਰੋ।
ਤਮਹਂ ਰੋਗਸਮ੍ਮਤ੍ਤਂ, ਏਕਾ ਏਕਂ ਉਪਟ੍ਠਹਂ॥
੩੦੧.
‘‘ਅਹਞ੍ਚ
ਯਦਾਹਰਾਮਿ ਤਂ ਭਕ੍ਖੋ, ਤਸ੍ਸ ਨੂਨਜ੍ਜ ਨਾਧਤੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ વੇਦੇਹਪੁਤ੍ਤੋਤਿ વੇਦੇਹਰਾਜਧੀਤਾਯ ਪੁਤ੍ਤੋ। ਰੋਗਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਰੋਗਪੀਲ਼ਿਤਂ। ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ ਉਪਟ੍ਠਹਾਮਿ ਪਟਿਜਗ੍ਗਾਮਿ। ‘‘ਉਪਟ੍ਠਿਤਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। વਨਮੁਞ੍ਛਾਯਾਤਿ વਨਂ ਉਞ੍ਛੇਤ੍વਾ ਉਞ੍ਛਾਚਰਿਯਂ ਚਰਿਤ੍વਾ। ਮਧੁਮਂਸਨ੍ਤਿ ਨਿਮ੍ਮਕ੍ਖਿਕਂ ਮਧੁਞ੍ਚ ਮਿਗਾਬਿਲਮਂਸਞ੍ਚ ਸੀਹਬ੍ਯਗ੍ਘਮਿਗੇਹਿ ਖਾਦਿਤਮਂਸਤੋ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਕੋਟ੍ਠਾਸਂ। ਤਂ ਭਕ੍ਖੋਤਿ ਯਂ ਅਹਂ ਆਹਰਾਮਿ, ਤਂ ਭਕ੍ਖੋવ ਸੋ ਮਮ ਸਾਮਿਕੋ। ਤਸ੍ਸ ਨੂਨਜ੍ਜਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਮਞ੍ਞੇ ਅਜ੍ਜ ਆਹਾਰਂ ਅਲਭਮਾਨਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਆਤਪੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਦੁਮਂ વਿਯ ਨਾਧਤਿ ਉਪਤਪ੍ਪਤਿ ਮਿਲਾਯਤਿ।
ਤਤੋ ਪਰਂ ਦਾਨવਸ੍ਸ ਚ ਤਸ੍ਸਾ ਚ વਚਨਪਟਿવਚਨਗਾਥਾਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ –
੩੦੨.
‘‘ਕਿਂ વਨੇ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੇਨ, ਆਤੁਰੇਨ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ।
ਸਮ੍ਬੁਲੇ ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੇਨ, ਅਹਂ ਭਤ੍ਤਾ ਭવਾਮਿ ਤੇ॥
੩੦੩.
‘‘ਸੋਕਟ੍ਟਾਯ ਦੁਰਤ੍ਤਾਯ, ਕਿਂ ਰੂਪਂ વਿਜ੍ਜਤੇ ਮਮ।
ਅਞ੍ਞਂ ਪਰਿਯੇਸ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ, ਅਭਿਰੂਪਤਰਂ ਮਯਾ॥
੩੦੪.
‘‘ਏਹਿਮਂ ਗਿਰਿਮਾਰੁਯ੍ਹ, ਭਰਿਯਾ ਮੇ ਚਤੁਸ੍ਸਤਾ।
ਤਾਸਂ ਤ੍વਂ ਪવਰਾ ਹੋਹਿ, ਸਬ੍ਬਕਾਮਸਮਿਦ੍ਧਿਨੀ॥
੩੦੫.
‘‘ਨੂਨ ਤਾਰਕવਣ੍ਣਾਭੇ, ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮਨਸਿਚ੍ਛਸਿ।
ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਚੁਰਂ ਮਯ੍ਹਂ, ਰਮਸ੍ਸ੍વਜ੍ਜ ਮਯਾ ਸਹ॥
੩੦੬.
‘‘ਨੋ
ਅਲਂ ਤ੍વਂ ਪਾਤਰਾਸਾਯ, ਪਣ੍ਹੇ ਭਕ੍ਖਾ ਭવਿਸ੍ਸਸਿ॥
੩੦੭.
‘‘ਤਞ੍ਚ ਸਤ੍ਤਜਟੋ ਲੁਦ੍ਦੋ, ਕਲ਼ਾਰੋ ਪੁਰਿਸਾਦਕੋ।
વਨੇ ਨਾਥਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਂ, ਸਮ੍ਬੁਲਂ ਅਗ੍ਗਹੀ ਭੁਜੇ॥
੩੦੮.
‘‘ਅਧਿਪਨ੍ਨਾ ਪਿਸਾਚੇਨ, ਲੁਦ੍ਦੇਨਾਮਿਸਚਕ੍ਖੁਨਾ।
ਸਾ ਚ ਸਤ੍ਤੁવਸਂ ਪਤ੍ਤਾ, ਪਤਿਮੇવਾਨੁਸੋਚਤਿ॥
੩੦੯.
‘‘ਨ
ਯਞ੍ਚ ਮੇ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਮਨੋ ਹੇਸ੍ਸਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾ॥
੩੧੦.
‘‘ਨ ਸਨ੍ਤਿ ਦੇવਾ ਪવਸਨ੍ਤਿ ਨੂਨ, ਨ ਹਿ ਨੂਨ ਸਨ੍ਤਿ ਇਧ ਲੋਕਪਾਲਾ।
ਸਹਸਾ ਕਰੋਨ੍ਤਾਨਮਸਞ੍ਞਤਾਨਂ, ਨ ਹਿ ਨੂਨ ਸਨ੍ਤਿ ਪਟਿਸੇਧਿਤਾਰੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੇਨਾਤਿ ਤੇਨ ਆਤੁਰੇਨ ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੇਨ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ। ਸੋਕਟ੍ਟਾਯਾਤਿ ਸੋਕਾਤੁਰਾਯ। ‘‘ਸੋਕਟ੍ਠਾਯਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਸੋਕੇ ਠਿਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦੁਰਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਕਪਣਭਾવਪ੍ਪਤ੍ਤਾਯ ਅਤ੍ਤਭਾવਾਯ। ਏਹਿਮਨ੍ਤਿ ਮਾ ਤ੍વਂ ਦੁਰਤ੍ਤਾਮ੍ਹੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਏਤਂ ਮਮ ਗਿਰਿਮ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬવਿਮਾਨਂ, ਏਹਿ ਇਮਂ ਗਿਰਿਂ ਆਰੁਹ। ਚਤੁਸ੍ਸਤਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮੇ વਿਮਾਨੇ ਅਪਰਾਪਿ ਚਤੁਸ੍ਸਤਾ ਭਰਿਯਾਯੋ ਅਤ੍ਥਿ। ਸਬ੍ਬਂ ਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਉਪਭੋਗਪਰਿਭੋਗવਤ੍ਥਾਭਰਣਾਦਿਕਂ ਇਚ੍ਛਸਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਨੂਨ ਮਯ੍ਹਂ ਪਚੁਰਂ ਬਹੁਂ ਸੁਲਭਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਾ ਕਪਣਾਮ੍ਹੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਏਹਿ ਮਯਾ ਸਹ ਰਮਸ੍ਸੂਤਿ વਦਤਿ।
ਮਹੇਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ, ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਸਮ੍ਬੁਲੇ ਨੋ ਚੇ ਮੇ ਤ੍વਂ ਮਹੇਸਿਭਾવਂ ਕਾਰੇਸ੍ਸਸਿ, ਪਰਿਯਤ੍ਤਾ ਤ੍વਂ ਮਮ ਪਾਤਰਾਸਾਯ, ਤੇਨ ਤਂ ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨ વਿਮਾਨਂ ਨੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਤ੍ਰ ਮਂ ਅਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀ ਮਮ ਸ੍વੇ ਪਾਤੋવ ਭਕ੍ਖਾ ਭવਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਏવਂ વਤ੍વਾ ਸੋ ਸਤ੍ਤਹਿ ਜਟਾਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਦਾਰੁਣੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਦਨ੍ਤੋ ਤਂ ਤਸ੍ਮਿਂ વਨੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਾਥਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਂ ਸਮ੍ਬੁਲਂ ਭੁਜੇ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ। ਅਧਿਪਨ੍ਨਾਤਿ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਟਾ। ਆਮਿਸਚਕ੍ਖੁਨਾਤਿ ਕਿਲੇਸਲੋਲੇਨ। ਪਤਿਮੇવਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਪਤਿਮੇવ ਅਨੁਸੋਚਤਿ। ਮਨੋ ਹੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ਮਂ ਚਿਰਾਯਨ੍ਤਿਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਥਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਨ ਸਨ੍ਤਿ ਦੇવਾਤਿ ਇਦਂ ਸਾ ਦਾਨવੇਨ ਭੁਜੇ ਗਹਿਤਾ ਦੇવਤੁਜ੍ਝਾਪਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਆਹ। ਲੋਕਪਾਲਾਤਿ ਏવਰੂਪਾਨਂ ਸੀਲવਨ੍ਤੀਨਂ ਪਤਿਦੇવਤਾਨਂ ਪਾਲਕਾ ਲੋਕਪਾਲਾ ਨੂਨ ਇਧ ਲੋਕੇ ਨ ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਿਦੇવਤਿ।
ਅਥਸ੍ਸਾ
੩੧੧.
‘‘ਇਤ੍ਥੀਨਮੇਸਾ
ਤਞ੍ਚੇ ਤੁવਂ ਰਕ੍ਖਸਾਦੇਸਿ ਕਞ੍ਞਂ, ਮੁਦ੍ਧਾ ਚ ਹਿ ਸਤ੍ਤਧਾ ਤੇ ਫਲੇਯ੍ਯ।
ਮਾ ਤ੍વਂ ਦਹੀ ਮੁਞ੍ਚ ਪਤਿਬ੍ਬਤਾਯਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਤਾਤਿ ਉਪਸਨ੍ਤਾ, ਅਥ વਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਞਾਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ। ਸਮਾਤਿ ਕਾਯવਿਸਮਾਦਿવਿਰਹਿਤਾ। ਅਦੇਸੀਤਿ ਖਾਦਸਿ। ਫਲੇਯ੍ਯਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਮੇ ਇਨ੍ਦવਜਿਰੇਨ ਪਹਰਿਤ੍વਾ ਮੁਦ੍ਧਾ ਭਿਜ੍ਜੇਥ। ਮਾ ਤ੍વਂ ਦਹੀਤਿ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਪਤਿਬ੍ਬਤਂ ਮਾ ਤਾਪੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਦਾਨવੋ ਸਮ੍ਬੁਲਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ। ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਪੁਨਪਿ ਏਸ ਏવਰੂਪਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਦਾਨવਂ ਦੇવਸਙ੍ਖਲਿਕਾਯ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਪੁਨ ਅਨਾਗਮਨਾਯ ਤਤਿਯੇ ਪਬ੍ਬਤਨ੍ਤਰੇ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ, ਰਾਜਧੀਤਰਂ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਓવਦਿਤ੍વਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇવ ਗਤੋ। ਰਾਜਧੀਤਾਪਿ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੇ ਸੂਰਿਯੇ ਚਨ੍ਦਾਲੋਕੇਨ ਅਸ੍ਸਮਂ ਪਾਪੁਣਿ। ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਅਟ੍ਠ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੩੧੨.
‘‘ਸਾ ਚ ਅਸ੍ਸਮਮਾਗਚ੍ਛਿ, ਪਮੁਤ੍ਤਾ ਪੁਰਿਸਾਦਕਾ।
ਨੀਲ਼ਂ ਪਲ਼ਿਨਂ ਸਕੁਣੀવ, ਗਤਸਿਙ੍ਗਂવ ਆਲਯਂ॥
੩੧੩.
‘‘ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਦੇવੇਸਿ, ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੀ ਯਸਸ੍ਸਿਨੀ।
ਸਮ੍ਬੁਲਾ ਉਤੁਮਤ੍ਤਕ੍ਖਾ, વਨੇ ਨਾਥਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ॥
੩੧੪.
‘‘ਸਮਣੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ વਨ੍ਦੇ, ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਚਰਣੇ ਇਸੇ।
ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ, ਤੁਮ੍ਹਂਮ੍ਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤਾ॥
੩੧੫.
‘‘વਨ੍ਦੇ ਸੀਹੇ ਚ ਬ੍ਯਗ੍ਘੇ ਚ, ਯੇ ਚ ਅਞ੍ਞੇ વਨੇ ਮਿਗਾ।
ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ, ਤੁਮ੍ਹਂਮ੍ਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤਾ॥
੩੧੬.
‘‘ਤਿਣਾ ਲਤਾਨਿ ਓਸਝੋ, ਪਬ੍ਬਤਾਨਿ વਨਾਨਿ ਚ।
ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ, ਤੁਮ੍ਹਂਮ੍ਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤਾ॥
੩੧੭.
‘‘વਨ੍ਦੇ ਇਨ੍ਦੀવਰੀਸਾਮਂ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਮਾਲਿਨਿਂ।
ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ, ਤੁਮ੍ਹਂਮ੍ਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤਾ॥
੩੧੮.
‘‘વਨ੍ਦੇ
ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ, ਤੁਮ੍ਹਂਮ੍ਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤਾ॥
੩੧੯.
‘‘વਨ੍ਦੇ ਅਹਂ ਪਬ੍ਬਤਰਾਜਸੇਟ੍ਠਂ, ਹਿਮવਨ੍ਤਂ ਸਿਲੁਚ੍ਚਯਂ।
ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ, ਤੁਮ੍ਹਂਮ੍ਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਨੀਲ਼ਂ ਪਲ਼ਿਨਂ ਸਕੁਣੀવਾਤਿ ਯਥਾ ਸਕੁਣਿਕਾ ਮੁਖਤੁਣ੍ਡਕੇਨ ਗੋਚਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਕੇਨਚਿ ਉਪਦ੍ਦવੇਨ ਸਕੁਣਪੋਤਕਾਨਂ ਪਲ਼ਿਨਤ੍ਤਾ ਪਲ਼ਿਨਂ ਸਕੁਣਿਨੀਲ਼ਂ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਯਥਾ વਾ ਗਤਸਿਙ੍ਗਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤવਚ੍ਛਕਂ ਆਲਯਂ ਸੁਞ੍ਞਂ વਚ੍ਛਕਸਾਲਂ વਚ੍ਛਗਿਦ੍ਧਿਨੀ ਧੇਨੁ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਸੁਞ੍ਞਂ ਅਸ੍ਸਮਂ ਆਗਚ੍ਛੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਦਾ ਹਿ ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨੋ ਸਮ੍ਬੁਲਾਯ ਚਿਰਮਾਨਾਯ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ ਲੋਲਾ, ਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਮੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਪਰਿਸਙ੍ਕਨ੍ਤੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਰਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਿ। ਤੇਨੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਉਤੁਮਤ੍ਤਕ੍ਖਾਤਿ ਸੋਕવੇਗਸਞ੍ਜਾਤੇਨ ਉਣ੍ਹੇਨ ਉਤੁਨਾ ਮਨ੍ਦਲੋਚਨਾ। ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ વਨੇ ਨਾਥਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤਿਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਨ੍ਧਾવਮਾਨਾ ਪਰਿਦੇવੇਸਿ।
ਤਤ੍ਥ ਸਮਣੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਤਿ ਸਮਿਤਪਾਪਬਾਹਿਤਪਾਪੇ ਸਮਣੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ। ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਚਰਣੇਤਿ ਸਹ ਸੀਲੇਨ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ વਸੇਨ ਚ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਚਰਣੇ ਇਸੇ વਨ੍ਦੇਤਿ ਏવਂ વਤ੍વਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਰਣਂ ਗਤਾ ਅਮ੍ਹਿ। ਸਚੇ ਮੇ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਜਾਨਾਥ, ਆਚਿਕ੍ਖਥਾਤਿ ਪਰਿਦੇવੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸਗਾਥਾਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਤਿਣਾ ਲਤਾਨਿ ਓਸਝੋਤਿ ਅਨ੍ਤੋਫੇਗ੍ਗੁਬਹਿਸਾਰਤਿਣਾਨਿ ਚ ਲਤਾਨਿ ਚ ਅਨ੍ਤੋਸਾਰਓਸਧਿਯੋ ਚ। ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਤਿਣਾਦੀਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਦੇવਤਾ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ। ਇਨ੍ਦੀવਰੀਸਾਮਨ੍ਤਿ ਇਨ੍ਦੀવਰੀਪੁਪ੍ਫਸਮਾਨવਣ੍ਣਂ। ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਮਾਲਿਨਿਨ੍ਤਿ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਪਟਿਪਾਟਿਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ। ਤੁਮ੍ਹਂਮ੍ਹੀਤਿ ਰਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਤਮ੍ਪਿ ਅਮ੍ਹੀਤਿ ਆਹ। ਭਾਗੀਰਥਿਂ ਗਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਏવਂਪਰਿਯਾਯਨਾਮਿਕਂ ਗਙ੍ਗਂ। ਸવਨ੍ਤੀਨਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਸਂ ਬਹੂਨਂ ਨਦੀਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਿਕਂ। ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਦੇવਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇવਮਾਹ। ਹਿਮવਨ੍ਤੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।
ਤਂ ਏવਂ ਪਰਿਦੇવਮਾਨਂ ਦਿਸ੍વਾ ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਅਤਿવਿਯ ਪਰਿਦੇવਤਿ, ਨ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸਾ ਭਾવਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਸਚੇ ਮਯਿ ਸਿਨੇਹੇਨ ਏવਂ ਕਰੋਤਿ
੩੨੦.
‘‘ਅਤਿਸਾਯਂ વਤਾਗਞ੍ਛਿ, ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਿ ਯਸਸ੍ਸਿਨਿ।
ਕੇਨ ਨੁਜ੍ਜ ਸਮਾਗਚ੍ਛਿ, ਕੋ ਤੇ ਪਿਯਤਰੋ ਮਯਾ’’ਤਿ॥
ਅਥ ਨਂ ਸਾ ‘‘ਅਹਂ, ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਫਲਾਫਲਾਨਿ ਆਦਾਯ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਏਕਂ ਦਾਨવਂ ਪਸ੍ਸਿਂ, ਸੋ ਮਯਿ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਮਂ ਹਤ੍ਥੇ ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ ‘ਸਚੇ ਮਮ વਚਨਂ ਨ ਕਰੋਸਿ, ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤ’ਨ੍ਤਿ ਆਹ, ਅਹਂ ਤਾਯ વੇਲਾਯ ਤਞ੍ਞੇવ ਅਨੁਸੋਚਨ੍ਤੀ ਏવਂ ਪਰਿਦੇવਿ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ਗਾਥਮਾਹ –
੩੨੧.
‘‘ਇਦਂ ਖੋਹਂ ਤਦਾવੋਚਂ, ਗਹਿਤਾ ਤੇਨ ਸਤ੍ਤੁਨਾ।
ਨ ਮੇ ਇਦਂ ਤਥਾ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਯਂ ਮਂ ਖਾਦੇਯ੍ਯ ਰਕ੍ਖਸੋ।
ਯਞ੍ਚ ਮੇ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਮਨੋ ਹੇਸ੍ਸਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾ’’ਤਿ॥
ਅਥਸ੍ਸ ਸੇਸਮ੍ਪਿ ਪવਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤੀ ‘‘ਤੇਨ ਪਨਾਹਂ, ਦੇવ, ਦਾਨવੇਨ ਗਹਿਤਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਦੇવਤੁਜ੍ਝਾਪਨਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿਂ, ਅਥ ਸਕ੍ਕੋ વਜਿਰਹਤ੍ਥੋ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਆਕਾਸੇ ਠਿਤੋ ਦਾਨવਂ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਮਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਤ੍વਾ ਤਂ ਦੇવਸਙ੍ਖਲਿਕਾਯ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਤਤਿਯੇ ਪਬ੍ਬਤਨ੍ਤਰੇ ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ, ਏવਾਹਂ ਸਕ੍ਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀવਿਤਂ ਲਭਿ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ। ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨੋ, ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਹੋਤੁ, ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰੇ ਸਚ੍ਚਂ ਨਾਮ ਦੁਲ੍ਲਭਂ, ਹਿਮવਨ੍ਤੇ ਹਿ ਬਹੂ વਨਚਰਕਤਾਪਸવਿਜ੍ਜਾਧਰਾਦਯੋ ਸਨ੍ਤਿ, ਕੋ ਤੁਯ੍ਹਂ ਸਦ੍ਦਹਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਗਾਥਮਾਹ –
੩੨੨.
‘‘ਚੋਰੀਨਂ ਬਹੁਬੁਦ੍ਧੀਨਂ, ਯਾਸੁ ਸਚ੍ਚਂ ਸੁਦੁਲ੍ਲਭਂ।
ਥੀਨਂ ਭਾવੋ ਦੁਰਾਜਾਨੋ, ਮਚ੍ਛਸ੍ਸੇવੋਦਕੇ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਸਾ ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਅਹਂ ਤਂ ਅਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਂ ਮਮ ਸਚ੍ਚਬਲੇਨੇવ ਤਿਕਿਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਦਕਸ੍ਸ ਕਲਸਂ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਸਚ੍ਚਕਿਰਿਯਂ ਕਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਸੀਸੇ ਉਦਕਂ ਆਸਿਞ੍ਚਨ੍ਤੀ ਗਾਥਮਾਹ –
੩੨੩.
‘‘ਤਥਾ
ਯਥਾਹਂ ਨਾਭਿਜਾਨਾਮਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਪਿਯਤਰਂ ਤਯਾ।
ਏਤੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ, ਬ੍ਯਾਧਿ ਤੇ વੂਪਸਮ੍ਮਤੂ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਤਥਾ-ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਚੇ ਮਮ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾਹਂ વਦਾਮਿ, ਤਥਾ ਚੇ ਮਮ વਚਨਂ ਸਚ੍ਚਂ, ਅਥ ਮਂ ਇਦਾਨਿਪਿ ਪਾਲੇਤੁ, ਆਯਤਿਮ੍ਪਿ ਪਾਲੇਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਮੇ વਚਨਂ ਸੁਣਾਥ ‘‘ਯਥਾਹਂ ਨਾਭਿਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ। ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਪਨ ‘‘ਤਥਾ ਮਂ ਸਚ੍ਚਂ ਪਾਲੇਤੀ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ, ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਨਤ੍ਥਿ।
ਏવਂ ਤਾਯ ਸਚ੍ਚਕਿਰਿਯਂ ਕਤ੍વਾ ਉਦਕੇ ਆਸਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਯੇવ ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨਸ੍ਸ ਕੁਟ੍ਠਂ ਅਮ੍ਬਿਲੇਨ ਧੋਤਂ વਿਯ ਤਮ੍ਬਮਲਂ ਤਾવਦੇવ ਅਪਗਚ੍ਛਿ। ਤੇ ਕਤਿਪਾਹਂ ਤਤ੍ਥ વਸਿਤ੍વਾ ਅਰਞ੍ਞਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਤ੍વਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪવਿਸਿਂਸੁ। ਰਾਜਾ ਤੇਸਂ ਆਗਤਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવ ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨਸ੍ਸ ਛਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍વਾ ਸਮ੍ਬੁਲਂ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਾਪੇਤ੍વਾ ਨਗਰਂ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਸਯਂ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ વਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ, ਰਾਜਨਿવੇਸਨੇਯੇવ ਚ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਭੁਞ੍ਜਿ। ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨੋਪਿ ਸਮ੍ਬੁਲਾਯ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨਮਤ੍ਤਮੇવ ਅਦਾਸਿ, ਨ ਪੁਨਸ੍ਸਾ ਕੋਚਿ ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਅਹੋਸਿ, ਅਤ੍ਥਿਭਾવਮ੍ਪਿਸ੍ਸਾ ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ, ਅਞ੍ਞਾਹੇવ ਇਤ੍ਥੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਭਿਰਮਿ। ਸਮ੍ਬੁਲਾ ਸਪਤ੍ਤਿਦੋਸવਸੇਨ ਕਿਸਾ ਅਹੋਸਿ ਉਪਣ੍ਡੁਪਣ੍ਡੁਕਜਾਤਾ ਧਮਨੀਸਨ੍ਥਤਗਤ੍ਤਾ। ਸਾ ਏਕਦਿવਸਂ ਸੋਕવਿਨੋਦਨਤ੍ਥਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਆਗਤਸ੍ਸ ਸਸੁਰਤਾਪਸਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਂ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਸੋ ਤਂ ਮਿਲਾਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਦਿਸ੍વਾ ਗਾਥਮਾਹ –
੩੨੪.
‘‘ਯੇ ਕੁਞ੍ਜਰਾ ਸਤ੍ਤਸਤਾ ਉਲ਼ਾਰਾ, ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿવਮੁਯ੍ਯੁਤਾવੁਧਾ।
ਧਨੁਗ੍ਗਹਾਨਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ ਸੋਲ਼ਸ, ਕਥਂવਿਧੇ ਪਸ੍ਸਸਿ ਭਦ੍ਦੇ ਸਤ੍ਤવੋ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਭਦ੍ਦੇ, ਸਮ੍ਬੁਲੇ ਯੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤ੍ਤਸਤਾ ਕੁਞ੍ਜਰਾ, ਤੇਸਞ੍ਞੇવ ਖਨ੍ਧਗਤਾਨਂ ਯੋਧਾਨਂ વਸੇਨ ਉਯ੍ਯੁਤ੍ਤਾવੁਧਾ, ਅਪਰਾਨਿ ਚ ਸੋਲ਼ਸਧਨੁਗ੍ਗਹਸਤਾਨਿ
ਸਾ
੩੨੫.
‘‘ਅਲਙ੍ਕਤਾਯੋ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਤ੍ਤਚਾ, વਿਰਾਗਿਤਾ ਪਸ੍ਸਤਿ ਹਂਸਗਗ੍ਗਰਾ।
ਤਾਸਂ ਸੁਣਿਤ੍વਾ ਮਿਤਗੀਤવਾਦਿਤਂ, ਨ ਦਾਨਿ ਮੇ ਤਾਤ ਤਥਾ ਯਥਾ ਪੁਰੇ॥
੩੨੬.
‘‘ਸੁવਣ੍ਣਸਂਕਚ੍ਚਧਰਾ ਸੁવਿਗ੍ਗਹਾ, ਅਲਙ੍ਕਤਾ ਮਾਨੁਸਿਯਚ੍ਛਰੂਪਮਾ।
ਸੇਨੋਪਿਯਾ ਤਾਤ ਅਨਿਨ੍ਦਿਤਙ੍ਗਿਯੋ, ਖਤ੍ਤਿਯਕਞ੍ਞਾ ਪਟਿਲੋਭਯਨ੍ਤਿ ਨਂ॥
੩੨੭.
‘‘ਸਚੇ ਅਹਂ ਤਾਤ ਤਥਾ ਯਥਾ ਪੁਰੇ, ਪਤਿਂ ਤਮੁਞ੍ਛਾਯ ਪੁਨਾ વਨੇ ਭਰੇ।
ਸਮ੍ਮਾਨਯੇ ਮਂ ਨ ਚ ਮਂ વਿਮਾਨਯੇ, ਇਤੋਪਿ ਮੇ ਤਾਤ ਤਤੋ વਰਂ ਸਿਯਾ॥
੩੨੮.
‘‘ਯਮਨ੍ਨਪਾਨੇ વਿਪੁਲਸ੍ਮਿ ਓਹਿਤੇ, ਨਾਰੀ વਿਮਟ੍ਠਾਭਰਣਾ ਅਲਙ੍ਕਤਾ।
ਸਬ੍ਬਙ੍ਗੁਪੇਤਾ ਪਤਿਨੋ ਚ ਅਪ੍ਪਿਯਾ, ਅਬਜ੍ਝ ਤਸ੍ਸਾ ਮਰਣਂ ਤਤੋ વਰਂ॥
੩੨੯.
‘‘ਅਪਿ ਚੇ ਦਲਿਦ੍ਦਾ ਕਪਣਾ ਅਨਾਲ਼੍ਹਿਯਾ, ਕਟਾਦੁਤੀਯਾ ਪਤਿਨੋ ਚ ਸਾ ਪਿਯਾ।
ਸਬ੍ਬਙ੍ਗੁਪੇਤਾਯਪਿ ਅਪ੍ਪਿਯਾਯ, ਅਯਮੇવ ਸੇਯ੍ਯਾ ਕਪਣਾਪਿ ਯਾ ਪਿਯਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਤ੍ਤਚਾਤਿ ਪਦੁਮਗਬ੍ਭਸਦਿਸਉਤ੍ਤਰਤ੍ਤਚਾ। ਸਬ੍ਬਾਸਂ ਸਰੀਰਤੋ ਸੁવਣ੍ਣਪਭਾ ਨਿਚ੍ਛਰਨ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। વਿਰਾਗਿਤਾਤਿ વਿਲਗ੍ਗਸਰੀਰਾ, ਤਨੁਮਜ੍ਝਾਤਿ ਹਂਸਗਗ੍ਗਰਾਤਿ ਏવਰੂਪਾ ਹਂਸਾ વਿਯ ਮਧੁਰਸ੍ਸਰਾ ਨਾਰਿਯੋ ਪਸ੍ਸਤਿ। ਤਾਸਨ੍ਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਸਂਕਚ੍ਚਧਰਾਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਮਯਸਂਕਚ੍ਚਾਲਙ੍ਕਾਰਧਰਾ। ਅਲਙ੍ਕਤਾਤਿ ਨਾਨਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ। ਮਾਨੁਸਿਯਚ੍ਛਰੂਪਮਾਤਿ ਮਾਨੁਸਿਯੋ ਅਚ੍ਛਰੂਪਮਾ। ਸੇਨੋਪਿਯਾਤਿ ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨਸ੍ਸ ਪਿਯਾ। ਪਟਿਲੋਭਯਨ੍ਤਿ ਨਨ੍ਤਿ ਨਂ ਤવ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਟਿਲੋਭਯਨ੍ਤਿ।
ਸਚੇ ਅਹਨ੍ਤਿ, ਤਾਤ, ਯਥਾ ਪੁਰੇ ਸਚੇ ਅਹਂ ਪੁਨਪਿ ਤਂ ਪਤਿਂ ਤਥੇવ ਕੁਟ੍ਠਰੋਗੇਨ વਨਂ ਪવਿਟ੍ਠਂ ਉਞ੍ਛਾਯ ਤਸ੍ਮਿਂ વਨੇ ਭਰੇਯ੍ਯਂ, ਪੁਨਪਿ ਮਂ ਸੋ ਸਮ੍ਮਾਨੇਯ੍ਯ ਨ વਿਮਾਨੇਯ੍ਯ, ਤਤੋ ਮੇ ਇਤੋਪਿ ਬਾਰਾਣਸਿਰਜ੍ਜਤੋ ਤਂ ਅਰਞ੍ਞਮੇવ વਰਂ ਸਿਯਾ ਸਪਤ੍ਤਿਦੋਸੇਨ ਸੁਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਯਮਨ੍ਨਪਾਨੇਤਿ ਯਂ ਅਨ੍ਨਪਾਨੇ। ਓਹਿਤੇਤਿ ਠਪਿਤੇ ਪਟਿਯਤ੍ਤੇ। ਇਮਿਨਾ ਬਹੁਨ੍ਨਪਾਨਘਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਅਯਂ ਕਿਰਸ੍ਸਾ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਅਨਾਲ਼੍ਹੀਯਾਤਿ ਅਨਾਲ਼੍ਹਾ। ਕਟਾਦੁਤੀਯਾਤਿ ਨਿਪਜ੍ਜਨਕਟਸਾਰਕਦੁਤਿਯਾ। ਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਕਪਣਾਪਿ ਸਮਾਨਾ ਯਾ ਪਤਿਨੋ ਪਿਯਾ, ਅਯਮੇવ ਉਤ੍ਤਮਾਤਿ।
ਏવਂ ਤਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸੁਸ੍ਸਨਕਾਰਣੇ ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਕਥਿਤੇ ਤਾਪਸੋ ਰਾਜਾਨਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਤਾਤ, ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨ ਤਯਿ ਕੁਟ੍ਠਰੋਗਾਭਿਭੂਤੇ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪવਿਸਨ੍ਤੇ ਤਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਚ੍ਚਬਲੇਨ ਤવ ਰੋਗਂ વੂਪਸਮੇਤ੍વਾ ਯਾ ਤੇ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਕਾਰਣਮਕਾਸਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਨਾਮ ਤ੍વਂ ਨੇવ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਂ, ਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਜਾਨਾਸਿ, ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਤੇ ਕਤਂ, ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭਿਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮੇਤਂ ਪਾਪਕ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਓવਦਨ੍ਤੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੩੩੦.
‘‘ਸੁਦੁਲ੍ਲਭਿਤ੍ਥੀ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਯਾ ਹਿਤਾ, ਭਤ੍ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਦੁਲ੍ਲਭੋ ਯੋ ਹਿਤੋ ਚ।
ਹਿਤਾ ਚ ਤੇ ਸੀਲવਤੀ ਚ ਭਰਿਯਾ, ਜਨਿਨ੍ਦ ਧਮ੍ਮਂ ਚਰ ਸਮ੍ਬੁਲਾਯਾ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ
ਏવਂ ਸੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਓવਾਦਂ ਦਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਰਾਜਾ ਪਿਤਰਿ ਗਤੇ ਸਮ੍ਬੁਲਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ, ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਮਯਾ ਕਤਂ ਦੋਸਂ ਖਮ, ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਬ੍ਬਿਸ੍ਸਰਿਯਂ ਤੁਯ੍ਹਮੇવ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਓਸਾਨਗਾਥਮਾਹ –
੩੩੧.
‘‘ਸਚੇ ਤੁવਂ વਿਪੁਲੇ ਲਦ੍ਧਭੋਗੇ, ਇਸ੍ਸਾવਤਿਣ੍ਣਾ ਮਰਣਂ ਉਪੇਸਿ।
ਅਹਞ੍ਚ ਤੇ ਭਦ੍ਦੇ ਇਮਾ ਰਾਜਕਞ੍ਞਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ વਚਨਕਰਾ ਭવਾਮਾ’’ਤਿ॥
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਭਦ੍ਦੇ, ਸਮ੍ਬੁਲੇ ਸਚੇ ਤ੍વਂ ਰਤਨਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਠਪੇਤ੍વਾ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨવਸੇਨ વਿਪੁਲੇ ਭੋਗੇ ਲਭਿਤ੍વਾਪਿ ਇਸ੍ਸਾਯ ਓਤਿਣ੍ਣਾ ਮਰਣਂ ਉਪੇਸਿ, ਅਹਞ੍ਚ ਇਮਾ
ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਭੋ ਸਮਗ੍ਗવਾਸਂ વਸਨ੍ਤਾ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰਿਤ੍વਾ ਯਥਾਕਮ੍ਮਂ ਗਮਿਂਸੁ। ਤਾਪਸੋ ਝਾਨਾਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੂਪਗੋ ਅਹੋਸਿ।
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਦਾਨੇવ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਪਤਿਦੇવਤਾਯੇવਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ ‘‘ਤਦਾ ਸਮ੍ਬੁਲਾ ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਅਹੋਸਿ, ਸੋਤ੍ਥਿਸੇਨੋ ਕੋਸਲਰਾਜਾ, ਪਿਤਾ ਤਾਪਸੋ ਪਨ ਅਹਮੇવ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ।
ਸਮ੍ਬੁਲਾਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਨવਮਾ।
[੫੨੦] ੧੦. ਗਨ੍ਧਤਿਨ੍ਦੁਕਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
ਅਪ੍ਪਮਾਦੋਤਿ
ਸੋ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਰਞ੍ਞੋ ਸਿਰਿਗਬ੍ਭਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਉਸ੍ਸੀਸਕਪਸ੍ਸੇ ਠਤ੍વਾ ਓਭਾਸਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਆਕਾਸੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਰਾਜਾ ਤਂ ਬਾਲਸੂਰਿਯਂ વਿਯ ਜਲਮਾਨਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਕੋਸਿ ਤ੍વਂ, ਕੇਨ વਾ ਕਾਰਣੇਨ ਇਧਾਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਸੋ ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਅਹਂ ਗਨ੍ਧਤਿਨ੍ਦੁਕਦੇવਤਾ, ‘ਤੁਯ੍ਹਂ ਓવਾਦਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਆਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਆਹ। ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮ ਓવਾਦਂ ਦਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ
੩੩੨.
‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ਅਮਤਪਦਂ, ਪਮਾਦੋ ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਪਦਂ।
ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਨ ਮੀਯਨ੍ਤਿ, ਯੇ ਪਮਤ੍ਤਾ ਯਥਾ ਮਤਾ॥
੩੩੩.
‘‘ਮਦਾ
ਖਯਾ ਪਦੋਸਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ, ਮਾ ਮਦੋ ਭਰਤੂਸਭ॥
੩੩੪.
‘‘ਬਹੂ ਹਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਜੀਨਾ, ਅਤ੍ਥਂ ਰਟ੍ਠਂ ਪਮਾਦਿਨੋ।
ਅਥੋਪਿ ਗਾਮਿਨੋ ਗਾਮਾ, ਅਨਗਾਰਾ ਅਗਾਰਿਨੋ॥
੩੩੫.
‘‘ਖਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ
ਸਬ੍ਬੇ ਭੋਗਾ વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਰਞ੍ਞੋ ਤਂ વੁਚ੍ਚਤੇ ਅਘਂ॥
੩੩੬.
‘‘ਨੇਸ ਧਮ੍ਮੋ ਮਹਾਰਾਜ, ਅਤਿવੇਲਂ ਪਮਜ੍ਜਸਿ।
ਇਦ੍ਧਂ ਫੀਤਂ ਜਨਪਦਂ, ਚੋਰਾ વਿਦ੍ਧਂਸਯਨ੍ਤਿ ਨਂ॥
੩੩੭.
‘‘ਨ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤਾ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨ ਹਿਰਞ੍ਞਂ ਨ ਧਾਨਿਯਂ।
ਰਟ੍ਠੇ વਿਲੁਪ੍ਪਮਾਨਮ੍ਹਿ, ਸਬ੍ਬਭੋਗੇਹਿ ਜੀਯਸਿ॥
੩੩੮.
‘‘ਸਬ੍ਬਭੋਗਾ ਪਰਿਜਿਣ੍ਣਂ, ਰਾਜਾਨਂ વਾਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯਂ।
ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਾ ਸੁਹਜ੍ਜਾ ਚ, ਨ ਤਂ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਮਾਨਿਯਂ॥
੩੩੯.
‘‘ਹਤ੍ਥਾਰੋਹਾ ਅਨੀਕਟ੍ਠਾ, ਰਥਿਕਾ ਪਤ੍ਤਿਕਾਰਕਾ।
ਤਮੇવਮੁਪਜੀવਨ੍ਤਾ, ਨ ਤਂ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਮਾਨਿਯਂ॥
੩੪੦.
‘‘ਅਸਂવਿਹਿਤਕਮ੍ਮਨ੍ਤਂ
ਸਿਰੀ ਜਹਤਿ ਦੁਮ੍ਮੇਧਂ, ਜਿਣ੍ਣਂવ ਉਰਗੋ ਤਚਂ॥
੩੪੧.
‘‘ਸੁਸਂવਿਹਿਤਕਮ੍ਮਨ੍ਤਂ, ਕਾਲੁਟ੍ਠਾਯਿਂ ਅਤਨ੍ਦਿਤਂ।
ਸਬ੍ਬੇ ਭੋਗਾਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਗਾવੋ ਸਉਸਭਾਮਿવ॥
੩੪੨.
‘‘ਉਪਸ੍ਸੁਤਿਂ ਮਹਾਰਾਜ, ਰਟ੍ਠੇ ਜਨਪਦੇ ਚਰ।
ਤਤ੍ਥ ਦਿਸ੍વਾ ਚ ਸੁਤ੍વਾ ਚ, ਤਤੋ ਤਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਸੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਮਾਦੋਤਿ ਸਤਿਯਾ ਅવਿਪ੍ਪવਾਸੋ। ਅਮਤਪਦਨ੍ਤਿ ਅਮਤਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਪਦਂ ਅਧਿਗਮਕਾਰਣਂ। ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਪਦਨ੍ਤਿ ਮਰਣਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ। ਪਮਤ੍ਤਾ ਹਿ વਿਪਸ੍ਸਨਂ ਅવਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਭਾવਂ ਪਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਂਸਾਰੇ ਜਾਯਨ੍ਤਿ ਚੇવ ਮੀਯਨ੍ਤਿ ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਮਾਦੋ ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਪਦਂ ਨਾਮ ਨ ਮੀਯਨ੍ਤੀਤਿ વਿਪਸ੍ਸਨਂ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਭਾવਂ ਪਤ੍ਤਾ ਪੁਨ ਸਂਸਾਰੇ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨ ਮੀਯਨ੍ਤਿ ਨਾਮ। ਯੇ ਪਮਤ੍ਤਾਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਯੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਪਮਤ੍ਤਾ, ਤੇ ਯਥਾ ਮਤਾ, ਤਥੇવ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ। ਕਸ੍ਮਾ? ਅਕਿਚ੍ਚਸਾਧਨਤਾਯ। ਮਤਸ੍ਸਪਿ ਹਿ ‘‘ਅਹਂ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕਲ੍ਯਾਣਕਮ੍ਮਂ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਭੋਗੋ વਾ ਪਤ੍ਥਨਾ વਾ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ વਾ ਨਤ੍ਥਿ ਅਪਗਤવਿਞ੍ਞਾਣਤ੍ਤਾ, ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਪ੍ਪਮਾਦਾਭਾવਾਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਉਭੋਪੇਤੇ ਏਕਸਦਿਸਾવ।
ਮਦਾਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਆਰੋਗ੍ਯਯੋਬ੍ਬਨਜੀવਿਤਮਦਸਙ੍ਖਾਤਾ ਤਿવਿਧਾ ਮਦਾ ਪਮਾਦੋ ਨਾਮ ਜਾਯਤਿ। ਸੋ ਮਦਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਪਮਾਦਾਪਨ੍ਨੋ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਪਾਪਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰੋਤਿ। ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾਨੋ ਛਿਨ੍ਦਾਪੇਨ੍ਤਿ વਾ ਹਨਾਪੇਨ੍ਤਿ વਾ, ਸਬ੍ਬਂ વਾ ਧਨਮਸ੍ਸ ਹਰਨ੍ਤਿ, ਏવਮਸ੍ਸ ਪਮਾਦਾ ਞਾਤਿਧਨਜੀવਿਤਕ੍ਖਯੋ ਜਾਯਤਿ। ਪੁਨ ਸੋ ਧਨਕ੍ਖਯਂ ਮਾ ਮਦੋ ਭਰਤੂਸਭਾਤਿ, ਰਟ੍ਠਭਾਰਕਜੇਟ੍ਠਕ ਭਰਤੂਸਭ ਮਾ ਪਮਾਦਮਾਪਜ੍ਜੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਤ੍ਥਂ ਰਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਜਨਪਦવਾਸੀਨਂ વੁਦ੍ਧਿਞ੍ਚੇવ ਸਕਲਰਟ੍ਠਞ੍ਚ ਬਹੂ ਪਮਾਦਿਨੋ ਜੀਨਾ। ਤੇਸਂ ਆવਿਭਾવਤ੍ਥਾਯ ਖਨ੍ਤਿવਾਦਿਜਾਤਕ-ਮਾਤਙ੍ਗਜਾਤਕ-ਭਰੁਜਾਤਕ-ਸਰਭਙ੍ਗਜਾਤਕ-ਚੇਤਿਯਜਾਤਕਾਨਿ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਗਾਮਿਨੋਤਿ ਗਾਮਭੋਜਕਾਪਿ ਤੇ ਗਾਮਾਪਿ ਬਹੂ ਪਮਾਦਦੋਸੇਨ ਜੀਨਾ ਪਰਿਹੀਨਾ વਿਨਟ੍ਠਾ। ਅਨਗਾਰਾ ਅਗਾਰਿਨੋਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਤੋ, ਗਿਹੀਪਿ ਘਰਾવਾਸਤੋ ਚੇવ ਧਨਧਞ੍ਞਾਦੀਹਿ ਚ ਬਹੂ ਜੀਨਾ ਪਰਿਹੀਨਾਤਿ વਦਤਿ। ਤਂ વੁਚ੍ਚਤੇ ਅਘਨ੍ਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਯਸਭੋਗਪਰਿਹਾਨਿ
ਨੇਸ ਧਮ੍ਮੋਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਏਸ ਪੋਰਾਣਕਰਾਜੂਨਂ ਧਮ੍ਮੋ ਨ ਹੋਤਿ। ਇਦ੍ਧਂ ਫੀਤਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਨਪਾਨਾਦਿਨਾ ਸਮਿਦ੍ਧਂ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁવਣ੍ਣਾਦਿਨਾ ਫੀਤਂ ਪੁਪ੍ਫਿਤਂ। ਨ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤਾਤਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪવੇਣਿਪਾਲਕਾ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤਾ ਨ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਰਟ੍ਠવਾਸਿਨੋ ਹਿ ‘‘ਅਧਮ੍ਮਿਕਰਞ੍ਞੋ ਏਸ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਕਿਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ વੁਡ੍ਢਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਛਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਛਤ੍ਤਂ ਨ ਦੇਨ੍ਤਿ। ਏવਮੇਤੇਸਂ ਪવੇਣਿਪਾਲਕਾ ਪੁਤ੍ਤਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ਨਾਮ। ਪਰਿਜਿਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਪਰਿਹੀਨਂ। ਰਾਜਾਨਂ વਾਪੀਤਿ ਸਚੇਪਿ ਸੋ ਰਾਜਾ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾਨਂ ਸਮਾਨਮ੍ਪਿ। ਮਾਨਿਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਰਾਜਾ’’ਤਿ ਗਰੁਚਿਤ੍ਤੇਨ ਉਪਜੀવਨ੍ਤਾਤਿ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀવਨ੍ਤਾਪਿ ਏਤੇ ਏਤ੍ਤਕਾ ਜਨਾ ਗਰੁਚਿਤ੍ਤੇਨ ਮਞ੍ਞਿਤਬ੍ਬਂ ਨ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ। ਕਿਂਕਾਰਣਾ? ਅਧਮ੍ਮਿਕਭਾવੇਨ।
ਸਿਰੀਤਿ ਯਸવਿਭવੋ। ਤਚਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਉਰਗੋ ਜਿਣ੍ਣਤਚਂ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਜਹਤਿ, ਨ ਪੁਨ ਓਲੋਕੇਤਿ, ਏવਂ ਤਾਦਿਸਂ ਰਾਜਾਨਂ ਸਿਰੀ ਜਹਤਿ। ਸੁਸਂવਿਹਿਤਕਮ੍ਮਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਾਯਦ੍વਾਰਾਦੀਹਿ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤਂ। ਅਭਿવਡ੍ਢਨ੍ਤੀਤਿ ਅਭਿਮੁਖਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ વਡ੍ਢਨ੍ਤਿ। ਸਉਸਭਾਮਿવਾਤਿ ਸਉਸਭਾ ਇવ। ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਸਉਸਭਜੇਟ੍ਠਕੋ ਗੋਗਣੋ વਿਯ ਭੋਗਾ વਡ੍ਢਨ੍ਤਿ। ਉਪਸ੍ਸੁਤਿਨ੍ਤਿ ਜਨਪਦਚਾਰਿਤ੍ਤਸવਨਾਯ ਚਾਰਿਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਕਲਰਟ੍ਠੇ ਚ ਜਨਪਦੇ ਚ ਚਰ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰਟ੍ਠੇ ਚਰਨ੍ਤੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਦਿਸ੍વਾ ਸੋਤਬ੍ਬਂ ਸੁਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣਾਗੁਣਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਤ੍વਾ ਤਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਿਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਸੀਤਿ।
ਇਤਿ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਏਕਾਦਸਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਰਾਜਾਨਂ ਓવਦਿਤ੍વਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਪਪਞ੍ਚਂ ਅਕਤ੍વਾ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹ ਰਟ੍ਠਂ, ਮਾ ਨਾਸਯੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇવ ਗਤੋ। ਰਾਜਾਪਿ ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸਂવੇਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਪੁਨਦਿવਸੇ ਰਜ੍ਜਂ ਅਮਚ੍ਚੇ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍વਾ ਪੁਰੋਹਿਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਾਲਸ੍ਸੇવ ਪਾਚੀਨਦ੍વਾਰੇਨ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ
੩੪੩.
‘‘ਏવਂ વੇਦੇਤੁ ਪਞ੍ਚਾਲੋ, ਸਙ੍ਗਾਮੇ ਸਰਮਪ੍ਪਿਤੋ।
ਯਥਾਹਮਜ੍ਜ વੇਦੇਮਿ, ਕਣ੍ਟਕੇਨ ਸਮਪ੍ਪਿਤੋ’’ਤਿ॥ –
ਇਮਾਯ
੩੪੪.
‘‘ਜਿਣ੍ਣੋ ਦੁਬ੍ਬਲਚਕ੍ਖੂਸਿ, ਨ ਰੂਪਂ ਸਾਧੁ ਪਸ੍ਸਸਿ।
ਕਿਂ ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਯਂ ਤਂ ਮਗ੍ਗੇਯ੍ਯ ਕਣ੍ਟਕੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਮਗ੍ਗੇਯ੍ਯਾਤਿ વਿਜ੍ਝੇਯ੍ਯ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਦਿ ਤ੍વਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤਤਾਯ ਕਣ੍ਟਕੇਨ વਿਦ੍ਧੋ, ਕੋ ਏਤ੍ਥ ਰਞ੍ਞੋ ਦੋਸੋ। ਯੇਨ ਰਾਜਾਨਂ ਅਕ੍ਕੋਸਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਰਞ੍ਞਾ ਕਣ੍ਟਕੋ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾવ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋਤਿ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੩੪੫.
‘‘ਬਹ੍વੇਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਸੋਹਂ ਮਗ੍ਗਸ੍ਮਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ।
ਅਰਕ੍ਖਿਤਾ ਜਾਨਪਦਾ, ਅਧਮ੍ਮਬਲਿਨਾ ਹਤਾ॥
੩੪੬.
‘‘ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਹਿ ਚੋਰਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਦਿવਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ ਤੁਣ੍ਡਿਯਾ।
ਰਟ੍ਠਸ੍ਮਿਂ ਕੂਟਰਾਜਸ੍ਸ, ਬਹੁ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ ਜਨੋ॥
੩੪੭.
‘‘ਏਤਾਦਿਸੇ ਭਯੇ ਜਾਤੇ, ਭਯਟ੍ਟਾ ਤਾਤ ਮਾਣવਾ।
ਨਿਲ੍ਲੇਨਕਾਨਿ ਕੁਬ੍ਬਨ੍ਤਿ, વਨੇ ਆਹਤ੍વ ਕਣ੍ਟਕ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਬਹ੍વੇਤ੍ਥਾਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸੋਹਂ ਸਕਣ੍ਟਕੇ ਮਗ੍ਗੇ ਪਤਿਤੋ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਬਹੁ ਏਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੋਸੋ, ਤ੍વਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਰਞ੍ਞੋ ਦੋਸੇਨ ਖਾਦਨ੍ਤੀਤਿ વਿਲੁਮ੍ਪਨ੍ਤਿ। ਤੁਣ੍ਡਿਯਾਤਿ વਧਬਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਪੀਲ਼ੇਤ੍વਾ ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਬਲਿਸਾਧਕਾ। ਕੂਟਰਾਜਸ੍ਸਾਤਿ ਪਾਪਰਞ੍ਞੋ। ਅਧਮ੍ਮਿਕੋਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ। ਤਾਤਾਤਿ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਆਲਪਤਿ। ਮਾਣવਾਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ। ਨਿਲ੍ਲੇਨਕਾਨੀਤਿ ਨਿਲੀਯਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿ। વਨੇ ਆਹਤ੍વ ਕਣ੍ਟਕਨ੍ਤਿ ਕਣ੍ਟਕਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਦ੍વਾਰਾਨਿ ਪਿਦਹਿਤ੍વਾ ਘਰਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਆਦਾਯ વਨਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਿਂ વਨੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਲੀਯਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਯੁਤ੍ਤਂ ਭਣਤਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਮੇવ ਦੋਸੋ, ਏਹਿ ਨਿવਤ੍ਤਾਮ, ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਿਤ੍વਾ ਪੁਰਤੋ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮ ਤਾવ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਤੇ ਤਮ੍ਹਾ ਗਾਮਾ ਅਞ੍ਞਂ ਗਾਮਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਮਹਲ੍ਲਿਕਾਯ ਸਦ੍ਦਂ ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਸਾ ਕਿਰੇਕਾ ਦਲਿਦ੍ਦਿਤ੍ਥੀ ਦ੍વੇ ਧੀਤਰੋ વਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਰਕ੍ਖਮਾਨਾ
੩੪੮.
‘‘ਕਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਯਂ ਰਾਜਾ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਮਰਿਸ੍ਸਤਿ।
ਯਸ੍ਸ ਰਟ੍ਠਮ੍ਹਿ ਜੀਯਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪਤਿਕਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਤਿਕਾਤਿ ਅਸ੍ਸਾਮਿਕਾ। ਸਚੇ ਹਿ ਤਾਸਂ ਸਾਮਿਕਾ ਅਸ੍ਸੁ, ਮਂ ਪੋਸੇਯ੍ਯੁਂ। ਪਾਪਰਞ੍ਞੋ ਪਨ ਰਜ੍ਜੇ ਅਹਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਏਸ ਮਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ।
ਏવਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨੁਭਾવੇਨੇવ ਸਾ ਅਕ੍ਕੋਸਿ। ਅਥ ਨਂ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਪਟਿਸੇਧੇਨ੍ਤੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੩੪੯.
‘‘ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਞ੍ਹਿ ਤੇ ਜਮ੍ਮਿ, ਅਨਤ੍ਥਪਦਕੋવਿਦੇ।
ਕੁਹਿਂ ਰਾਜਾ ਕੁਮਾਰੀਨਂ, ਭਤ੍ਤਾਰਂ ਪਰਿਯੇਸਤੀ’’ਤਿ॥
ਤਂ
੩੫੦.
‘‘ਨ ਮੇ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇ, ਕੋવਿਦਤ੍ਥਪਦਾ ਅਹਂ।
ਅਰਕ੍ਖਿਤਾ ਜਾਨਪਦਾ, ਅਧਮ੍ਮਬਲਿਨਾ ਹਤਾ॥
੩੫੧.
‘‘ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਹਿ ਚੋਰਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਦਿવਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ ਤੁਣ੍ਡਿਯਾ।
ਰਟ੍ਠਸ੍ਮਿਂ ਕੂਟਰਾਜਸ੍ਸ, ਬਹੁ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ ਜਨੋ।
ਦੁਜ੍ਜੀવੇ ਦੁਬ੍ਭਰੇ ਦਾਰੇ, ਕੁਤੋ ਭਤ੍ਤਾ ਕੁਮਾਰਿਯੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਕੋવਿਦਤ੍ਥਪਦਾਤਿ ਅਹਂ ਅਤ੍ਥਪਦੇ ਕਾਰਣਪਦੇ ਕੋવਿਦਾ ਛੇਕਾ, ਮਾ ਤ੍વਂ ਏਤਂ ਪਾਪਰਾਜਾਨਂ ਪਸਂਸਿ। ਦੁਜ੍ਜੀવੇਤਿ ਦੁਜ੍ਜੀવੇ ਰਟ੍ਠੇ ਦੁਬ੍ਭਰੇ ਦਾਰੇ ਜਾਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਭੀਤਤਸਿਤੇਸੁ ਅਰਞ੍ਞੇ વਸਨ੍ਤੇਸੁ ਕੁਤੋ ਭਤ੍ਤਾ ਕੁਮਾਰਿਯੋ, ਕੁਤੋ ਕੁਮਾਰਿਯੋ ਭਤ੍ਤਾਰਂ ਲਭਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਤੇ ਤਸ੍ਸਾ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ‘‘ਯੁਤ੍ਤਂ ਸਾ ਕਥੇਤੀ’’ਤਿ ਤਤੋ ਪਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਏਕਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਕਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਂ ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਕਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾਲਿਯੋ
੩੫੨.
‘‘ਏવਂ ਸਯਤੁ ਪਞ੍ਚਾਲੋ, ਸਙ੍ਗਾਮੇ ਸਤ੍ਤਿਯਾ ਹਤੋ।
ਯਥਾਯਂ ਕਪਣੋ ਸੇਤਿ, ਹਤੋ ਫਾਲੇਨ ਸਾਲਿਯੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਯਥਾਤਿ ਯਥਾ ਅਯਂ વੇਦਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਾਲਿਯਬਲਿਬਦ੍ਦੋ ਸੇਤਿ, ਏવਂ ਸਯਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
ਅਥ ਨਂ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਪਟਿਸੇਧੇਨ੍ਤੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੩੫੩.
‘‘ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਤੁવਂ ਜਮ੍ਮ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕੁਜ੍ਝਸਿ।
ਯੋ ਤ੍વਂ ਸਪਸਿ ਰਾਜਾਨਂ, ਅਪਰਜ੍ਝਿਤ੍વਾਨ ਅਤ੍ਤਨੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਅਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਅਕਾਰਣੇਨ ਅਸਭਾવੇਨ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੩੫੪.
‘‘ਧਮ੍ਮੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਅਹਂ ਕੁਜ੍ਝਾਮਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ।
ਅਰਕ੍ਖਿਤਾ ਜਾਨਪਦਾ ਅਧਮ੍ਮਬਲਿਨਾ ਹਤਾ॥
੩੫੫.
‘‘ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਹਿ ਚੋਰਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਦਿવਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ ਤੁਣ੍ਡਿਯਾ।
ਰਟ੍ਠਸ੍ਮਿਂ ਕੂਟਰਾਜਸ੍ਸ, ਬਹੁ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ ਜਨੋ॥
੩੫੬.
‘‘ਸਾ
ਭਤ੍ਤਹਾਰਿਂ ਅਪੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਹਤੋ ਫਾਲੇਨ ਸਾਲਿਯੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਕਾਰਣੇਨੇવ, ਅਕਾਰਣੇਨ ਅਕ੍ਕੋਸਤੀਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਮਾ ਕਰਿ। ਸਾ ਨੂਨ ਪੁਨ ਰੇ ਪਕ੍ਕਾ, વਿਕਾਲੇ ਭਤ੍ਤਮਾਹਰੀਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸਾ ਭਤ੍ਤਹਾਰਿਕਾ ਇਤ੍ਥੀ ਪਾਤੋવ ਮਮ ਭਤ੍ਤਂ ਪਚਿਤ੍વਾ ਆਹਰਨ੍ਤੀ ਅਧਮ੍ਮਬਲਿਸਾਧਕੇਹਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦਾਸੇਹਿ ਪਲਿਬੁਦ੍ਧਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੇ ਪਰਿવਿਸਿਤ੍વਾ ਪੁਨ ਮਯ੍ਹਂ ਭਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਕਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ વਿਕਾਲੇ ਭਤ੍ਤਂ ਆਹਰਿ, ‘‘ਅਜ੍ਜ વਿਕਾਲੇ ਭਤ੍ਤਂ ਆਹਰੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਛਾਤਜ੍ਝਤ੍ਤੋ ਅਹਂ ਤਂ ਭਤ੍ਤਹਾਰਿਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਗੋਣਂ ਅਟ੍ਠਾਨੇ ਪਤੋਦੇਨ વਿਜ੍ਝਿਂ, ਤੇਨੇਸ ਪਾਦਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਫਾਲਂ ਪਹਰਨ੍ਤੋ ਹਤੋ ਫਾਲੇਨ ਸਾਲਿਯੋ। ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਏਸ ਮਯਾ ਹਤੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਮਾ ਕਰਿ, ਪਾਪਰਞ੍ਞੋਯੇવ ਹਤੋ ਨਾਮੇਸ, ਮਾ ਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਣੀਤਿ।
ਤੇ
੩੫੭.
‘‘ਏવਂ ਹਞ੍ਞਤੁ ਪਞ੍ਚਾਲੋ, ਸਙ੍ਗਾਮੇ ਅਸਿਨਾ ਹਤੋ।
ਯਥਾਹਮਜ੍ਜ ਪਹਤੋ, ਖੀਰਞ੍ਚ ਮੇ ਪવਟ੍ਟਿਤ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਪਟਿਸੇਧੇਨ੍ਤੋ ਗਾਥਮਾਹ –
੩੫੮.
‘‘ਯਂ ਪਸੁ ਖੀਰਂ ਛਡ੍ਡੇਤਿ, ਪਸੁਪਾਲਂ વਿਹਿਂਸਤਿ।
ਕਿਂ ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਯਂ ਨੋ ਗਰਹਤੇ ਭવ’’ਨ੍ਤਿ॥
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਗਾਥਾਯ વੁਤ੍ਤਾਯ ਪੁਨ ਸੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੩੫੯.
‘‘ਗਾਰਯ੍ਹੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇ ਪਞ੍ਚਾਲੋ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਿਨੋ।
ਅਰਕ੍ਖਿਤਾ ਜਾਨਪਦਾ, ਅਧਮ੍ਮਬਲਿਨਾ ਹਤਾ॥
੩੬੦.
‘‘ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਹਿ ਚੋਰਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਦਿવਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ ਤੁਣ੍ਡਿਯਾ।
ਰਟ੍ਠਸ੍ਮਿਂ ਕੂਟਰਾਜਸ੍ਸ, ਬਹੁ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ ਜਨੋ॥
੩੬੧.
‘‘ਚਣ੍ਡਾ ਅਟਨਕਾ ਗਾવੀ, ਯਂ ਪੁਰੇ ਨ ਦੁਹਾਮਸੇ।
ਤਂ ਦਾਨਿ ਅਜ੍ਜ ਦੋਹਾਮ, ਖੀਰਕਾਮੇਹੁਪਦ੍ਦੁਤਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਚਣ੍ਡਾਤਿ ਫਰੁਸਾ। ਅਟਨਕਾਤਿ ਪਲਾਯਨਸੀਲਾ। ਖੀਰਕਾਮੇਹੀਤਿ ਅਧਮ੍ਮਿਕਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰਿਸੇਹਿ ਬਹੁਂ ਖੀਰਂ ਆਹਰਾਪੇਨ੍ਤੇਹਿ ਉਪਦ੍ਦੁਤਾ ਦੁਹਾਮ। ਸਚੇ ਹਿ ਸੋ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਯ੍ਯ, ਨ ਨੋ ਏવਰੂਪਂ ਭਯਂ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ।
ਤੇ
੩੬੨.
‘‘ਏવਂ ਕਨ੍ਦਤੁ ਪਞ੍ਚਾਲੋ, વਿਪੁਤ੍ਤੋ વਿਪ੍ਪਸੁਕ੍ਖਤੁ।
ਯਥਾਯਂ ਕਪਣਾ ਗਾવੀ, વਿਪੁਤ੍ਤਾ ਪਰਿਧਾવਤੀ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਧਾવਤੀਤਿ ਪਰਿਦੇવਮਾਨੋ ਧਾવਤਿ।
ਤਤੋ
੩੬੩.
‘‘ਯਂ ਪਸੁ ਪਸੁਪਾਲਸ੍ਸ, ਸਮ੍ਭਮੇਯ੍ਯ ਰવੇਯ੍ਯ વਾ।
ਕੋਨੀਧ ਅਪਰਾਧਤ੍ਥਿ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਿਨੋ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਭਮੇਯ੍ਯ ਰવੇਯ੍ਯ વਾਤਿ ਭਮੇਯ੍ਯ વਾ વਿਰવੇਯ੍ਯ વਾ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਤਾਤਾ, ਪਸੁ ਨਾਮ ਪਸੁਪਾਲਸ੍ਸ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਧਾવਤਿਪਿ વਿਰવਤਿਪਿ, ਤਿਣਮ੍ਪਿ ਨ ਖਾਦਤਿ ਪਾਨੀਯਮ੍ਪਿ ਨ ਪਿવਤਿ, ਇਧ ਰਞ੍ਞੋ ਕੋ ਨੁ ਅਪਰਾਧੋਤਿ।
ਤਤੋ ਗਾਮਦਾਰਕਾ ਦ੍વੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿਂਸੁ –
੩੬੪.
‘‘ਅਪਰਾਧੋ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਿਨੋ।
ਅਰਕ੍ਖਿਤਾ ਜਾਨਪਦਾ, ਅਧਮ੍ਮਬਲਿਨਾ ਹਤਾ॥
੩੬੫.
‘‘ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਹਿ
ਰਟ੍ਠਸ੍ਮਿਂ ਕੂਟਰਾਜਸ੍ਸ, ਬਹੁ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ ਜਨੋ।
ਕਥਂ ਨੋ ਅਸਿਕੋਸਤ੍ਥਾ, ਖੀਰਪਾ ਹਞ੍ਞਤੇ ਪਜਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੇਤਿ ਮਹਾਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ। ਰਾਜਿਨੋਤਿ ਰਞ੍ਞੋ। ਕਥਂ ਨੋਤਿ ਕਥਂ ਨੁ ਕੇਨ ਨਾਮ ਕਾਰਣੇਨ। ਖੀਰਪਾ ਹਞ੍ਞਤੇ ਪਜਾਤਿ ਪਾਪਰਾਜਸ੍ਸ ਸੇવਕੇਹਿ ਖੀਰਪਕੋ વਚ੍ਛਕੋ ਹਞ੍ਞਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਸਾ ਧੇਨੁ ਪੁਤ੍ਤਸੋਕੇਨ ਪਰਿਦੇવਤਿ, ਸੋਪਿ ਰਾਜਾ ਅਯਂ ਧੇਨੁ વਿਯ ਪਰਿਦੇવਤੂਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਅਕ੍ਕੋਸਿਂਸੁਯੇવ।
ਤੇ ‘‘ਸਾਧੁ વੋ ਕਾਰਣਂ વਦਥਾ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ। ਅਥਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਸੁਕ੍ਖਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਕਾਕਾ ਤੁਣ੍ਡੇਹਿ વਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਮਣ੍ਡੂਕੇ ਖਾਦਨ੍ਤਿ। ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤੇਸੁ ਤਂ ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇਸੁ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾવੇਨ ਮਣ੍ਡੂਕੇਨ –
੩੬੬.
‘‘ਏવਂ
ਯਥਾਹਮਜ੍ਜ ਖਜ੍ਜਾਮਿ, ਗਾਮਿਕੇਹਿ ਅਰਞ੍ਞਜੋ’’ਤਿ॥ –
ਰਾਜਾਨਂ ਅਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ।
ਤਤ੍ਥ ਗਾਮਿਕੇਹੀਤਿ ਗਾਮવਾਸੀਹਿ।
ਤਂ
੩੬੭.
‘‘ਨ ਸਬ੍ਬਭੂਤੇਸੁ વਿਧੇਨ੍ਤਿ ਰਕ੍ਖਂ, ਰਾਜਾਨੋ ਮਣ੍ਡੂਕ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ।
ਨੇਤ੍ਤਾવਤਾ ਰਾਜਾ ਅਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਯਂ ਤਾਦਿਸਂ ਜੀવਮਦੇਯ੍ਯੁ ਧਙ੍ਕਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਜੀવਨ੍ਤਿ ਜੀવਨ੍ਤਂ। ਅਦੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਖਾਦੇਯ੍ਯੁਂ। ਧਙ੍ਕਾਤਿ ਕਾਕਾ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਰਾਜਾ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਂ ਸਕ੍ਕਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਰਞ੍ਞਾ ਤਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਚਰਿਤੁਨ੍ਤਿ।
ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਮਣ੍ਡੂਕੋ ਦ੍વੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –
੩੬੮.
‘‘ਅਧਮ੍ਮਰੂਪੋ
વਿਲੁਪ੍ਪਮਾਨਾਯ ਪੁਥੁਪ੍ਪਜਾਯ, ਪੂਜੇਸਿ ਰਾਜਂ ਪਰਮਪ੍ਪਮਾਦਂ॥
੩੬੯.
‘‘ਸਚੇ ਇਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇ ਸੁਰਜ੍ਜਕਂ ਸਿਯਾ, ਫੀਤਂ ਰਟ੍ਠਂ ਮੁਦਿਤਂ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਂ।
ਭੁਤ੍વਾ ਬਲਿਂ ਅਗ੍ਗਪਿਣ੍ਡਞ੍ਚ ਕਾਕਾ, ਨ ਮਾਦਿਸਂ ਜੀવਮਦੇਯ੍ਯੁ ਧਙ੍ਕਾ’’ਤਿ॥
ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਤਿ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਆਹ। ਖਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਏવਰੂਪਸ੍ਸ ਪਾਪਰਞ੍ਞੋ। વਿਲੁਪ੍ਪਮਾਨਾਯਾਤਿ વਿਲੁਮ੍ਪਮਾਨਾਯ, ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ। ਪੁਥੁਪ੍ਪਜਾਯਾਤਿ વਿਪੁਲਾਯ ਪਜਾਯ વਿਨਾਸਿਯਮਾਨਾਯ। ਪੂਜੇਸੀਤਿ ਪਸਂਸਿ। ਸੁਰਜ੍ਜਕਨ੍ਤਿ ਛਨ੍ਦਾਦਿવਸੇਨ ਅਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦਸ ਰਾਜਧਮ੍ਮੇ ਅਕੋਪੇਨ੍ਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੇਨ ਰਞ੍ਞਾ ਰਕ੍ਖਿਯਮਾਨਂ ਸਚੇ ਇਦਂ ਸੁਰਜ੍ਜਕਂ ਭવੇਯ੍ਯ। ਫੀਤਨ੍ਤਿ ਦੇવੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾਧਾਰਂ ਅਨੁਪ੍ਪવੇਚ੍ਛਨ੍ਤੇਸੁ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਸ੍ਸਂ। ਨ ਮਾਦਿਸਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਮਾਦਿਸਂ ਜੀવਮਾਨਞ੍ਞੇવ ਕਾਕਾ ਨ ਖਾਦੇਯ੍ਯੁਂ।
ਏવਂ ਛਸੁਪਿ ਠਾਨੇਸੁ ਅਕ੍ਕੋਸਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਆਨੁਭਾવੇਨ ਅਹੋਸਿ।
ਤਂ
ਸਤ੍ਥਾ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਰਞ੍ਞਾ ਨਾਮ ਅਗਤਿਗਮਨਂ ਪਹਾਯ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ ‘‘ਤਦਾ ਗਨ੍ਧਤਿਨ੍ਦੁਕਦੇવਤਾ ਅਹਮੇવ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ।
ਗਨ੍ਧਤਿਨ੍ਦੁਕਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਦਸਮਾ।
ਜਾਤਕੁਦ੍ਦਾਨਂ
ਕਿਂਛਨ੍ਦ ਕੁਮ੍ਭ ਜਯਦ੍ਦਿਸ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤ, ਅਥ ਪਣ੍ਡਿਤਸਮ੍ਭવ ਸਿਰਕਪਿ।
ਦਕਰਕ੍ਖਸ ਪਣ੍ਡਰਨਾਗવਰੋ, ਅਥ ਸਮ੍ਬੁਲ ਤਿਨ੍ਦੁਕਦੇવਸੁਤੋਤਿ॥
ਤਿਂਸਨਿਪਾਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।