ទុកមាតិកាបទវណ្ណនា
១-៦. ទុកមាតិកាយំ បន តិកេសុ អនាគតបទវណ្ណនំយេវ ករិស្សាម។ ហេតុគោច្ឆកេ តាវ ហេតុធម្មាតិ ន ហេតូតិ តេសំយេវ បដិក្ខេបវចនំ។ សម្បយោគតោ បវត្តេន សហ ហេតុនាតិ សហេតុកា។ តថេវ បវត្តោ នត្ថិ ឯតេសំ ហេតូតិ អហេតុកា។ ឯកុប្បាទាទិតាយ ហេតុនា សម្បយុត្តាតិ ហេតុសម្បយុត្តា។ ហេតុនា វិប្បយុត្តាតិ ហេតុវិប្បយុត្តា។ ឥមេសំ ទ្វិន្នម្បិ ទុកានំ កិញ្ចាបិ អត្ថតោ នានត្តំ នត្ថិ, ទេសនាវិលាសេន បន តថា ពុជ្ឈន្តានំ វា បុគ្គលានំ អជ្ឈាសយវសេន វុត្តា។ តតោ បរំ បឋមទុកំ ទុតិយតតិយេហិ សទ្ធិំ យោជេត្វា តេសំ ‘ហេតូ ន ហេតូ’តិអាទីនំ បទានំ វសេន យថាសម្ភវតោ អបរេបិ តយោ ទុកា វុត្តា។ តត្ថ យថេវ ‘ហេតូ ចេវ ធម្មា សហេតុកា ចា’តិ ឯតំ សម្ភវតិ, តថា ‘ហេតូ ចេវ ធម្មា អហេតុកា ចា’តិ ឥទម្បិ។ យថា ច ‘សហេតុកា ចេវ ធម្មា ន ច ហេតូ’តិ ឯតំ សម្ភវតិ, តថា ‘អហេតុកា ចេវ ធម្មា ន ច ហេតូ’តិ ឥទម្បិ។ ហេតុសម្បយុត្តទុកេន សទ្ធិំ យោជនាយបិ ឯសេវ នយោ។
តត្រ យទេតំ ‘ន ហេតូ ធម្មា សហេតុកាបិ អហេតុកាបី’តិ សិទ្ធេ, ‘ន ហេតូ ខោ បន ធម្មា’តិ អតិរិត្តំ ‘ខោ បនា’តិ បទំ វុត្តំ, តស្ស វសេន
៧-១៣. ចូឡន្តរទុកេសុ អត្តនោ និប្ផាទកេន សហ បច្ចយេនាតិ សប្បច្ចយា។ នត្ថិ ឯតេសំ ឧប្បាទេ វា ឋិតិយំ វា បច្ចយោតិ អប្បច្ចយា។ បច្ចយេហិ សមាគន្ត្វា កតាតិ សង្ខតា។ ន សង្ខតាតិ អសង្ខតា។ អវិនិព្ភោគវសេន រូបំ ឯតេសំ អត្ថីតិ រូបិនោ។ តថាវិធំ នត្ថិ ឯតេសំ រូបន្តិ អរូបិនោ។ រុប្បនលក្ខណំ វា រូបំ; តំ ឯតេសំ អត្ថីតិ រូបិនោ។ ន រូបិនោ អរូបិនោ។ លោកិយា ធម្មាតិ លោកោ វុច្ចតិ លុជ្ជនបលុជ្ជនដ្ឋេន វដ្ដំ; តស្មិំ បរិយាបន្នភាវេន លោកេ និយុត្តាតិ លោកិយា។ តតោ លោកុត្តរា។ កេនចិ វិញ្ញេយ្យាតិ ចក្ខុវិញ្ញាណាទីសុ កេនចិ ឯកេន ចក្ខុវិញ្ញាណេន វា សោតវិញ្ញាណេន វា វិជានិតព្ពា។ កេនចិ ន វិញ្ញេយ្យាតិ តេនេវ ចក្ខុវិញ្ញាណេន វា សោតវិញ្ញាណេន វា ន វិជានិតព្ពា។ ឯវំ សន្តេ ទ្វិន្នម្បិ បទានំ អត្ថនានត្តតោ ទុកោ ហោតិ។
១៤-១៩. អាសវគោច្ឆកេ អាសវា។ ចក្ខុតោបិ…បេ.… មនតោបិ សន្ទន្តិ បវត្តន្តីតិ វុត្តំ ហោតិ។ ធម្មតោ យាវ គោត្រភុំ, ឱកាសតោ យាវ ភវគ្គំ សវន្តីតិ វា អាសវា។ ឯតេ ធម្មេ ឯតញ្ច ឱកាសំ អន្តោករិត្វា បវត្តន្តីតិ អត្ថោ។ អន្តោករណត្ថោ ហិ អយំ ‘អា’ការោ។ ចិរបារិវាសិយដ្ឋេន មទិរាទយោ អាសវា។ អាសវា វិយាតិបិ អាសវា។ លោកស្មិញ្ហិ ចិរបារិវាសិកា មទិរាទយោ អាសវាតិ វុច្ចន្តិ។ យទិ ច ចិរបារិវាសិយដ្ឋេន អាសវា, ឯតេយេវ ភវិតុមរហន្តិ។ វុត្តញ្ហេតំ – ‘‘បុរិមា, ភិក្ខវេ, កោដិ ន បញ្ញាយតិ អវិជ្ជាយ, ឥតោ បុព្ពេ អវិជ្ជា នាហោសី’’តិអាទិ (អ. និ. ១០.៦១)។ អាយតំ វា សំសារទុក្ខំ សវន្តិ បសវន្តីតិបិ អាសវា។ តតោ អញ្ញេ នោ អាសវា នាម។ អត្តានំ អារម្មណំ កត្វា បវត្តេហិ សាសវា។ ឯវំ បវត្តមានា នត្ថិ ឯតេសំ អាសវាតិ អនាសវា។ សេសំ ហេតុគោច្ឆកេ វុត្តនយេន វេទិតព្ពំ។ អយំ បន វិសេសោ – យថា តត្ថ ‘ន ហេតូ ខោ បន ធម្មា សហេតុកាបិ អហេតុកាបីតិ អយំ ឱសានទុកោ បឋមទុកស្ស ទុតិយបទំ អាទិម្ហិ ឋបេត្វា វុត្តោ, ឯវំ ឥធ ‘នោ អាសវា ខោ បន ធម្មា សាសវាបិ អនាសវាបី’តិ ន វុត្តោ។ កិញ្ចាបិ ន វុត្តោ, អថ ខោ អយញ្ច អញ្ញោ ច ភេទោ តត្ថ វុត្តនយេនេវ វេទិតព្ពោ។
២០-២៥. សំយោជនគោច្ឆកេ យស្ស សំវិជ្ជន្តិ, តំ បុគ្គលំ វដ្ដស្មិំ សំយោជេន្តិ ពន្ធន្តីតិ សំយោជនា។ តតោ អញ្ញេ នោ សំយោជនា នាម។ អារម្មណភាវំ ឧបគន្ត្វា សំយោជនសម្ពន្ធនេ សំយោជនានំ ហិតាតិ សំយោជនិយា។ សំយោជនស្ស អារម្មណបច្ចយភូតានំ ឯតំ អធិវចនំ។ ន សំយោជនិយា អសំយោជនិយា។ សេសំ ហេតុគោច្ឆកេ វុត្តនយេនេវ យោជេតព្ពំ។
២៦-៣១. គន្ថគោច្ឆកេ យស្ស សំវិជ្ជន្តិ តំ ចុតិបដិសន្ធិវសេន វដ្ដស្មិំ គន្ថេន្តិ ឃដេន្តីតិ គន្ថា។ តតោ អញ្ញេ នោ គន្ថា។ អារម្មណករណវសេន គន្ថេហិ គន្ថិតព្ពាតិ គន្ថនិយា។ សេសំ ហេតុគោច្ឆកេ វុត្តនយេនេវ យោជេតព្ពំ។ យថា ច ឥធ, ឯវំ ឥតោ បរេសុបិ វុត្តាវសេសំ តត្ថ តត្ថ វុត្តនយេនេវ វេទិតព្ពំ។
៣២-៣៧. ឱឃគោច្ឆកេ យស្ស សំវិជ្ជន្តិ តំ វដ្ដស្មិំយេវ ឱហនន្តិ ឱសីទាបេន្តីតិ ឱឃា។ អារម្មណំ កត្វា អតិក្កមនីយតោ ឱឃេហិ អតិក្កមិតព្ពាតិ ឱឃនិយា។ ឱឃានំ អារម្មណធម្មា ឯវ វេទិតព្ពា។
៣៨-៤៣. យោគគោច្ឆកេ យោគា។ យោគនិយា ឱឃនិយា វិយ វេទិតព្ពា។
៤៤-៤៩. នីវរណគោច្ឆកេ ចិត្តំ នីវរន្តិ បរិយោនន្ធន្តីតិ នីវរណា។ នីវរណិយា សំយោជនិយា វិយ វេទិតព្ពា។
៥០-៥៤. បរាមាសគោច្ឆកេ បរាមាសា។ បរាមាសេហិ អារម្មណករណវសេន បរាមដ្ឋត្តា បរាមដ្ឋា។
៥៥-៦៨. មហន្តរទុកេសុ អារម្មណំ អគ្គហេត្វា អប្បវត្តិតោ សហ អារម្មណេនាតិ សារម្មណា។ នត្ថិ ឯតេសំ អារម្មណន្តិ អនារម្មណា។ ចិន្តនដ្ឋេន ចិត្តា, វិចិត្តដ្ឋេន វា ចិត្តា។ អវិប្បយោគវសេន ចេតសិ និយុត្តាតិ ចេតសិកា។ និរន្តរភាវូបគមនតាយ, ឧប្បាទតោ យាវ ភង្គា, ចិត្តេន សំសដ្ឋាតិ ចិត្តសំសដ្ឋា។ ឯកតោ វត្តមានាបិ និរន្តរភាវំ អនុបគមនតាយ ចិត្តេន វិសំសដ្ឋាតិ ចិត្តវិសំសដ្ឋា។ សមុដ្ឋហន្តិ ឯតេនាតិ សមុដ្ឋានំ។ ចិត្តំ សមុដ្ឋានំ ឯតេសន្តិ ចិត្តសមុដ្ឋានា។ សហ ភវន្តីតិ សហភុនោ។ ចិត្តេន សហភុនោ ចិត្តសហភុនោ។ អនុបរិវត្តន្តីតិ អនុបរិវត្តិនោ។ កិំ អនុបរិវត្តន្តិ? ចិត្តំ។ ចិត្តស្ស អនុបរិវត្តិនោ ចិត្តានុបរិវត្តិនោ។ ចិត្តសំសដ្ឋា ច តេ ចិត្តសមុដ្ឋានា ចាតិ ចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានា។ ចិត្តសំសដ្ឋា ចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានសហភុនោ។ ចិត្តសំសដ្ឋា ច តេ ចិត្តសមុដ្ឋានា ច ចិត្តានុបរិវត្តិនោ ឯវ ចាតិ ចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានានុបរិវត្តិនោ។ សេសានិ សព្ពបទានិ វុត្តបទានំ បដិក្ខេបវសេន វេទិតព្ពានិ។ អជ្ឈត្តជ្ឈត្តំ សន្ធាយ អជ្ឈត្តត្តិកេ វុត្តវសេន អជ្ឈត្តាវ អជ្ឈត្តិកា។ តតោ ពហិភូតាតិ ពាហិរា។ ឧបាទិយន្តេវ ភូតានិ, ន ភូតានិ វិយ ឧបាទិយន្តីតិ ឧបាទា។ ន ឧបាទិយន្តេវាតិ នោឧបាទា។
៦៩-៧៤. ឧបាទានគោច្ឆកេ ភុសំ អាទិយន្តីតិ ឧបាទានា; ទឡ្ហគ្គាហំ គណ្ហន្តីតិ អត្ថោ។ តតោ អញ្ញេ នោឧបាទានា។
៧៥-៨២. កិលេសគោច្ឆកេ សំកិលិដ្ឋត្តិកេ វុត្តនយេនេវ អត្ថោ វេទិតព្ពោ។
៨៣-១០០. បិដ្ឋិទុកេសុ កាមាវចរា រូបេ អវចរន្តីតិ រូបាវចរា។ អរូបេ អវចរន្តីតិ អរូបាវចរា។ អយមេត្ថ សង្ខេបោ។ វិត្ថារោ បន បរតោ អាវិ ភវិស្សតិ។ តេភូមកវដ្ដេ បរិយាបន្នា អន្តោគធាតិ បរិយាបន្នា។ តស្មិំ ន បរិយាបន្នាតិ អបរិយាបន្នា។ វដ្ដមូលំ ឆិន្ទន្តា និព្ពានំ អារម្មណំ កត្វា វដ្ដតោ និយ្យន្តីតិ និយ្យានិកា។ ឥមិនា អនិយ្យានិកា។ ចុតិយា វា អត្តនោ វា បវត្តិយា អនន្តរំ ផលទានេ និយតត្តា និយតា។ តថា អនិយតត្តា អនិយតា។ អញ្ញេ ធម្មេ ឧត្តរន្តិ បជហន្តីតិ ឧត្តរា។ អត្តានំ ឧត្តរិតុំ សមត្ថេហិ សហ ឧត្តរេហីតិ សឧត្តរា។ នត្ថិ ឯតេសំ ឧត្តរាតិ អនុត្តរា។ រណន្តិ ឯតេហីតិ រណា; យេហិ អភិភូតា សត្តា នានប្បការេន កន្ទន្តិ បរិទេវន្តិ, តេសំ រាគាទីនំ ឯតំ អធិវចនំ។ សម្បយោគវសេន បហានេកដ្ឋតាវសេន ច សហ រណេហីតិ សរណា។ តេនាការេន នត្ថិ ឯតេសំ រណាតិ អរណា។
សុត្តន្តិកទុកមាតិកាបទវណ្ណនា
១០១-១០៨. សុត្តន្តិកទុកេសុ សម្បយោគវសេន វិជ្ជំ ភជន្តីតិ វិជ្ជាភាគិនោ; វិជ្ជាភាគេ វិជ្ជាកោដ្ឋាសេ វត្តន្តីតិបិ វិជ្ជាភាគិនោ។ តត្ថ វិបស្សនាញាណំ, មនោមយិទ្ធិ, ឆ អភិញ្ញាតិ អដ្ឋ វិជ្ជា។ បុរិមេន អត្ថេន តាហិ សម្បយុត្តធម្មាបិ វិជ្ជាភាគិនោ។ បច្ឆិមេន អវិជ្ជាភាគិនោ។ អវិជ្ជាភាគេ អវិជ្ជាកោដ្ឋាសេ វត្តន្តីតិបិ អវិជ្ជាភាគិនោ។ តត្ថ ទុក្ខបដិច្ឆាទកំ តមោ សមុទយាទិបដិច្ឆាទកន្តិ ចតស្សោ អវិជ្ជា។ បុរិមនយេនេវ តាហិ សម្បយុត្តធម្មាបិ អវិជ្ជាភាគិនោ។ តាសុ យា កាចិ ឯកា អវិជ្ជា អវិជ្ជា។ សេសា អវិជ្ជាភាគិនោតិ។ ឯវំ អវិជ្ជាបិ អវិជ្ជាយ សម្បយុត្តធម្មាបិ អវិជ្ជាភាគិនោត្វេវ វេទិតព្ពា។ ឥធ បន សម្បយុត្តធម្មាវ អធិប្បេតា។
បុន អនជ្ឈោត្ថរណភាវេន កិលេសន្ធការំ វិទ្ធំសេតុំ អសមត្ថតាយ វិជ្ជុ ឧបមា ឯតេសន្តិ វិជ្ជូបមា។ និស្សេសំ វិទ្ធំសនសមត្ថតាយ វជិរំ ឧបមា ឯតេសន្តិ វជិរូបមា។ ពាលេសុ ឋិតត្តា យត្ថ ឋិតា តទុបចារេន ពាលា។ បណ្ឌិតេសុ ឋិតត្តា បណ្ឌិតា។ ពាលករត្តា វា ពាលា, បណ្ឌិតករត្តា កណ្ហាតិ កាឡកា, ចិត្តស្ស អបភស្សរភាវករណា។ សុក្កាតិ ឱទាតា កណ្ហា; សុក្កាភិជាតិហេតុតោ សុក្កា។ ឥធ ចេវ សម្បរាយេ ច តបេន្តីតិ តបនីយា។ ន តបនីយា អតបនីយា។
អធិវចនទុកាទយោ តយោ អត្ថតោ និន្នានាករណា; ព្យញ្ជនមេវេត្ថ នានំ។ សិរិវឌ្ឍកោ ធនវឌ្ឍកោតិ អាទយោ ហិ វចនមត្តមេវ អធិការំ កត្វា បវត្តា អធិវចនា នាម។ អធិវចនានំ បថា អធិវចនបថា។ ‘‘អភិសង្ខរោន្តីតិ ខោ, ភិក្ខវេ, តស្មា សង្ខារា’’តិ (សំ. និ. ៣.៧៩) ឯវំ និទ្ធារេត្វា សហេតុកំ កត្វា វុច្ចមានា អភិលាបា និរុត្តិ នាម។ និរុត្តីនំ បថា និរុត្តិបថា។ តក្កោ វិតក្កោ សង្កប្បោតិ (ធ. ស. ៧) ឯវំ តេន តេន បការេន ញាបនតោ បញ្ញត្តិ នាម។ បញ្ញត្តីនំ បថា បញ្ញត្តិបថា។ ឯត្ថ
១០៩-១១៨. នាមរូបទុកេ នាមករណដ្ឋេន នមនដ្ឋេន នាមនដ្ឋេន ច នាមំ។ រុប្បនដ្ឋេន រូបំ។ អយមេត្ថ សង្ខេបោ។ វិត្ថារោ បន និក្ខេបកណ្ឌេ អាវិ ភវិស្សតិ។ អវិជ្ជាតិ ទុក្ខាទីសុ អញ្ញាណំ។ ភវតណ្ហាតិ ភវបត្ថនា។ ភវទិដ្ឋីតិ ភវោ វុច្ចតិ សស្សតំ; សស្សតវសេន ឧប្បជ្ជនទិដ្ឋិ។ វិភវទិដ្ឋីតិ វិភវោ វុច្ចតិ ឧច្ឆេទំ; ឧច្ឆេទវសេន ឧប្បជ្ជនទិដ្ឋិ។ សស្សតោ អត្តា ច លោកោ ចាតិ បវត្តា ទិដ្ឋិ សស្សតទិដ្ឋិ។ ឧច្ឆិជ្ជិស្សតីតិ បវត្តា ទិដ្ឋិ ឧច្ឆេទទិដ្ឋិ។ អន្តវាតិ បវត្តា ទិដ្ឋិ អន្តវាទិដ្ឋិ។ អនន្តវាតិ បវត្តា ទិដ្ឋិ អនន្តវាទិដ្ឋិ។ បុព្ពន្តំ អនុគតា ទិដ្ឋិ បុព្ពន្តានុទិដ្ឋិ។ អបរន្តំ អនុគតា ទិដ្ឋិ អបរន្តានុទិដ្ឋិ។ អហិរិកន្តិ យំ ន ហិរិយតិ ហិរិយិតព្ពេនាតិ (ធ. ស. ៣៨៧) ឯវំ វិត្ថារិតា និល្លជ្ជតា។ អនោត្តប្បន្តិ យំ ន ឱត្តប្បតិ ឱត្តប្បិតព្ពេនាតិ ឯវំ វិត្ថារិតោ អភាយនកអាការោ។ ហិរិយនា ហិរី, ឱត្តប្បនា ឱត្តប្បំ។ ទោវចស្សតាទីសុ ទុក្ខំ វចោ ឯតស្មិំ វិប្បដិកូលគាហិម្ហិ វិបច្ចនីកសាតេ អនាទរេ បុគ្គលេតិ ទុព្ពចោ។ តស្ស កម្មំ ទោវចស្សំ។ តស្ស ភាវោ ទោវចស្សតា។ បាបា អស្សទ្ធាទយោ បុគ្គលា ឯតស្ស មិត្តាតិ បាបមិត្តោ; តស្ស ភាវោ បាបមិត្តតា។ សោវចស្សតា ច កល្យាណមិត្តតា ច វុត្តបដិបក្ខនយេន វេទិតព្ពា។
១១៩-១២៣. ‘បញ្ចបិ អាបត្តិកុសលតា។ តាហិ អាបត្តិវុដ្ឋានកុសលតា។ សមាបត្តីសុ កុសលភាវោ សមាបត្តិកុសលតា។ សមាបត្តីនំ អប្បនាបរិច្ឆេទបញ្ញាយេតំ អធិវចនំ។ សមាបត្តីហិ សមាបត្តិវុដ្ឋានកុសលតា។ អដ្ឋារសសុ ធាតូសុ កុសលភាវោ ធាតុកុសលតា។ តាសំយេវ ធាតូនំ មនសិការេ កុសលភាវោ មនសិការកុសលតា។ ចក្ខាយតនាទីសុ កុសលភាវោ អាយតនកុសលតា។ ទ្វាទសង្គេ បដិច្ចសមុប្បាទេ កុសលភាវោ បដិច្ចសមុប្បាទកុសលតា។ តស្មិំ តស្មិំ ឋានេ កុសលភាវោ ឋានកុសលតា។ ឋានន្តិ ការណំ វុច្ចតិ។ តស្មិញ្ហិ តទាយត្តវុត្តិតាយ ផលំ តិដ្ឋតិ នាម, តស្មា ឋានន្តិ វុត្តំ។ អដ្ឋានេ កុសលភាវោ អដ្ឋានកុសលតា។
១២៤-១៣៤. ឧជុភាវោ អជ្ជវោ។ មុទុភាវោ មទ្ទវោ។ អធិវាសនសង្ខាតោ ខមនភាវោ ខន្តិ។ សុរតស្ស ភាវោ សោរច្ចំ។ សម្មោទកមុទុភាវសង្ខាតោ សខិលភាវោ សាខល្យំ។ យថា បរេហិ សទ្ធិំ អត្តនោ ឆិទ្ទំ ន ហោតិ ឯវំ ធម្មាមិសេហិ បដិសន្ថរណំ បដិសន្ថារោ។ ឥន្ទ្រិយសំវរភេទសង្ខាតោ មនច្ឆដ្ឋេសុ ឥន្ទ្រិយេសុ អគុត្តទ្វារភាវោ ឥន្ទ្រិយេសុ អគុត្តទ្វារតា។ បដិគ្គហណបរិភោគវសេន ភោជនេ មត្តំ អជាននភាវោ ភោជនេ អមត្តញ្ញុតា។ អនន្តរទុកោ វុត្តបដិបក្ខនយេន វេទិតព្ពោ។ សតិវិប្បវាសសង្ខាតោ មុដ្ឋស្សតិភាវោ មុដ្ឋស្សច្ចំ។ អសម្បជានភាវោ អសម្បជញ្ញំ។ សរតីតិ សតិ។ សម្បជានាតីតិ សម្បជញ្ញំ។ អប្បដិសង្ខានេ អកម្បនដ្ឋេន បដិសង្ខានសង្ខាតំ ពលំ បដិសង្ខានពលំ។ វីរិយសីសេន សត្ត ពោជ្ឈង្គេ ភាវេន្តស្ស ឧប្បន្នំ ពលំ ភាវនាពលំ។ បច្ចនីកធម្មេ សមេតីតិ សមថោ។ អនិច្ចាទិវសេន វិវិធេន អាការេន បស្សតីតិ វិបស្សនា។ សមថោវ តំ អាការំ គហេត្វា បុន បវត្តេតព្ពស្ស សមថស្ស និមិត្តវសេន សមថនិមិត្តំ។ បគ្គាហនិមិត្តេបិ ឯសេវ នយោ។ សម្បយុត្តធម្មេ បគ្គាហោ។ ន វិក្ខិបតីតិ អវិក្ខេបោ។
១៣៥-១៤២. សីលវិនាសិកា អសំវរសង្ខាតា សីលស្ស វិបត្តិ សីលវិបត្តិ។ សម្មាទិដ្ឋិវិនាសិកា មិច្ឆាទិដ្ឋិសង្ខាតា ទិដ្ឋិយា វិបត្តិ ទិដ្ឋិវិបត្តិ។ សោរច្ចមេវ សីលសម្បទា។ ទិដ្ឋិបារិបូរិភូតំ ញាណំ ទិដ្ឋិយា សម្បទាតិ ទិដ្ឋិសម្បទា។ វិសុទ្ធិភាវំ សម្បត្តា សីលសង្ខាតា សីលស្ស វិសុទ្ធិ, សីលវិសុទ្ធិ។ និព្ពានសង្ខាតំ វិសុទ្ធិំ បាបេតុំ សមត្ថា, ទស្សនសង្ខាតា, ទិដ្ឋិយា វិសុទ្ធិ ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ។ ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ ខោ បន យថាទិដ្ឋិស្ស ច បធានន្តិ កម្មស្សកតញ្ញាណាទិសង្ខាតា ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ ចេវ យថាទិដ្ឋិស្ស ច អនុរូបទិដ្ឋិស្ស កល្យាណទិដ្ឋិស្ស តំសម្បយុត្តមេវ បធានំ។ សំវេគោតិ ជាតិអាទីនិ សំវេជនិយដ្ឋានន្តិ សំវេគជនកំ ជាតិអាទិការណំ។ សំវិគ្គស្ស ច យោនិសោបធានន្តិ ឯវំ សំវេគជាតស្ស ឧបាយបធានំ។ អសន្តុដ្ឋិតា ច កុសលេសុ ធម្មេសូតិ កុសលធម្មបូរណេ អសន្តុដ្ឋិភាវោ។ អប្បដិវានិតា ច បធានស្មិន្តិ អរហត្តំ អបត្វា បធានស្មិំ អនិវត្តនតា អនោសក្កនតា។ វិជាននតោ វិជ្ជា។ វិមុច្ចនតោ វិមុត្តិ។ ខយេ ញាណន្តិ កិលេសក្ខយករេ អរិយមគ្គេ ញាណំ។ អនុប្បាទេ ញាណន្តិ បដិសន្ធិវសេន អនុប្បាទភូតេ តំតំមគ្គវជ្ឈកិលេសានំ អនុប្បាទបរិយោសានេ ឧប្បន្នេ អរិយផលេ ញាណំ។ អយំ មាតិកាយ អនុបុព្ពបទវណ្ណនា។
ទុកមាតិកាបទវណ្ណនា និដ្ឋិតា។