ថូបារម្ហ កថា
២១. តតោ រាជា ភិក្ខុសង្ឃំ វណ្ទិត្វា យាច មហាចេតិយំ និដ្ឋាតិនាវ មេ ភិក្ខុសង្ឃោ ភិក្ខំ គណ្ហាតូតិ អាហ។ ភិក្ខូ នាធិវាសេសុ, អនុបុព្ពេន យាចន្តោ ឧបល្លភិក្ខូនំ សត្តាហំ អធិវាសនំ លភិត្វា ថូបដ្ឋានស្ស សមន្តតោ អដ្ឋារសសុ ឋានេសុ មណ្ឌបេ ការយិត្វា
តេសុ ឯកោ អហំ រញ្ញោ ចិត្តំ អារាធេត្វា មហាចេតិយំ កាតុំ សក្កោមីតិ រាជានំ បស្សិ រាជា កថំ ករោសីតិ បុច្ឆិ។ អហំ ទេវ បេសិកានំ សតំ គហេត្វា ឯកាហំ ឯកំ បំសុសកដំ ខេបេត្វា កម្មំ ករោមីតិ អាហ។ រាជា ឯវំ សតិ បំសុរាសិកំ ភវិស្សតិ។ តិណរុក្ខាទីនិ ឧប្បជ្ជិស្សន្តិ អទ្ធានំ នប្បវត្តតីតិ តំ បដិពាហិ។
អញ្ញោ អហំ បុរិសសតំ គហេត្វា ឯកាហំ ឯកំ បំសុគុម្ពំ ខេបេត្វា កម្មំ ករោមីតិ អាហ។
អញ្ញោ បំសូនំ បញ្ចម្មណានិ ខេបេត្វា កម្មំ ករោមីតិ អាហ។
អញ្ញោ ទ្វេ អម្មណានិ ខេបេត្វា កម្មំ ករោមីតិ អាហ។ តេបិ រាជា បដិពាហិយេវ។
អថ អញ្ញោ បណ្ឌិតោ ឥដ្ឋក វឌ្ឍកី អហំ ទេវ ឧទុក្ខលេ កោដ្ដេត្វា សុប្បេហិ វដ្ដេត្វា និសទេបិំសិត្វា បំសូនំ ឯកម្មណំ ឯកាហេនេវ ខេបេត្វា បេសិកានំ សតំ គហេត្វា កម្មំ ករោមីតិ អាហ។
រាជា ឯវំ សតិ មហាចេតិយេ តិណាទីនិ ន ភវិស្សន្តិ ចិរដ្ឋិតិកញ្ច ភវិស្សតិតិ សម្បដិច្ឆិត្វា បុន បុច្ឆិ-កិំ សណ្ឋានំ បន ករិស្សសីតិ។
តស្មិំ ខណេ វិស្សកម្ម ទេវបុត្តោ វឌ្ឍកិស្ស សរីរេ អធិមុច្ចិ។ វឌ្ឍកី សុវណ្ណបាតិំ បូរេត្វា ឧទកមាហរាបេត្វា បាណិនា ឧទកំ គហេត្វា ឧទកបិដ្ឋិយំ អាហនិ។ ឯឡិកឃដ សទិសំ មហន្តំ ឧទកពុព្ពុលំ ឧឋ្ឋាសិ។ ទេវ ឦទិសំ ករោមីតិ អាហ។
រាជា សាធូតិ សម្បដិច្ឆិត្វា តស្ស សហស្សគ្ឃនកំ សាដក យុគលំ, សហស្សគ្ឃនកំយេវ បុណ្ណកំ នាម សុវណ្ណាលង្ការំ សហស្សគ្ឃនកា បាទុកា, ទ្វាទស កហាបន សហស្សានិ ច ទត្វា អនុរូបដ្ឋានេ គេហញ្ច ខេត្តញ្ច ទាបេសិ។
តតោ រាជារត្តិភាគេ ចិន្តេសិ កថំ នាម មនុស្សេ អបីលេត្វា ឥដ្ឋកា អាហរាបេយ្យន្តិ ទេវតា រញ្ញោ ចិត្តំ ញត្វា ចេតិយស្ស ចតុសុ ទ្វារេសុ ឯកេកទិវសប្បហោណកំ កត្វា តស្សាយេវ រត្តិយា ឥដ្ឋការាសិំ អកំសុ វិហាតាយ រត្តិយា មនុស្សា ទិស្វា រញ្ញោ អារោចេសុំ។ រាជា តុស្សិត្វា វឌ្ឍកិំ កម្មេ បដ្ឋបេសិ។ ទេវតា ឯតេនេវ នយេន យាវ មហាចេតិយស្ស និដ្ឋានំ តាវ ឯកេកស្ស
អថ រាជា មហាចេតិយេកម្មការាយចតុបរិសាយហត្ថ កម្មមូលត្ថំចតុសុ ទ្វារេសុ ឯកេកស្មិំ ទ្វារេ សោឡស កហាបន សហស្សានិ វត្ថាលង្ការ-គណ្ធ-មាល-តេល-មធុ-បាណិត-បញ្ចកដុក ភេសជ្ជានិ នានាវិធ សូបវ្យញ្ជន សំយុត្តំ ភត្តំ យាគុខជ្ជកាទីនិ អដ្ឋវិធ កប្បិយយ បានកានិ បញ្ចវិធ មុខវាស សហិត តាម្ពូលានិ ច ឋបាបេត្វា មហាចេតិយេ កម្មំ ករោន្តាគហដ្ឋា វា បព្ពជិតា វា យថាជ្ឈាសយំ គណ្ហន្តុ មុលំ អគហេត្វា កម្មំ ករោន្តានំ កាតុំ ន ទេថាតិ អាណាបេសិ។
អថេកោ ថេរោ ចេតិយកម្មេ សហាយ ភាវំ ឥច្ឆន្តោ កម្មករណដ្ឋានេ មត្តិកា សទិសំ កត្វា អត្តានំ អភិសង្ខដំ មត្តិកា បិណ្ឌំ ឯកេន ហត្ថេន គហេត្វា អញ្ញេន មាលា គហេត្វា មហាចេតិយង្គណំ អារុយ្ហ រាជកម្មិកេ វញ្ចេត្វា វឌ្ឍកិស្ស អទាសិ។ សោ គណ្ហន្តោវ បកតិមត្តិ កា នា ភវតីតិ ញត្វា ថេរស្ស មុខំ ឱលោកេសិ តស្សាការំ ញត្វា តត្ថ កោលាហល មហោសិ អនុក្កមេន រាជា សុត្វា អាគន្ត្វា វឌ្ឍកិំ បុច្ឆិ-តុយ្ហំ កិរ ភណេ ឯកោ ភិក្ខុ អមូលក មត្តិកាបិណ្ឌំ អទាសីតិ។
សោ ឯវមាហ-យេភុយ្យេន អយ្យា ឯកេន ហត្ថេន បុប្ផំ ឯកេន មត្តិកាបិណ្ឌេ គហេត្វា អាហរិត្វា ទេន្តិ តេនាហំ អជានិត្វា កម្មេ ឧបនេសិំ ‘‘អយំ បន អាគន្តុកោ, អយំ នេវាសិកោតិ ឯត្តកំ ជានាមីតិ។‘‘តេន ហិ តំ ថេរំ ឥមស្ស ទស្សេហីតិ ឯកំ មហល្លក ពលត្ថំ វឌ្ឍកិស្ស សន្តិកេ ឋបេសិ វឌ្ឍកី បុន អាគតកាលេ តំ ថេរំ ពលត្ថស្ស ទស្សេសិ សោ តំ សញ្ជានិត្វា រញ្ញោ អារោចេសិ។
រាជា តស្ស សញ្ញំ អទាសិ។ តោ ត្វំ តយោ ជាតិសុមន មកុលកុម្ភេ មហាពោធិ អង្គណេ រាសិំ កត្វា គណ្ធញ្ច ឋបេត្វា មហាពោធិ អង្គណំ គត កាលេ អាគន្តុកស្ស ថេរស្ស បូជនត្ថាយ រញ្ញោ ទាបិតំ គណ្ធមាលាន្តិ វត្វា ទេហីតិ។ ពលត្ថោ រញ្ញោ វុត្តនយេនេវ តស្ស ពោធិ អង្គណំ គត កាលេ តំ គណ្ធមាលំ អទាសិ។
សោបិ សោមនស្សប្បត្តោ ហុត្វា សេលសណ្ថរំ ធោវិត្វា គណ្ធេន បរិភណ្ឌំ កត្វា សិលាសន្ថរំ កត្វា បុប្ផំ បូជេត្វា ចតុសុ ឋានេសុ វណ្ទិត្វា បាចីនទ្វារេ អញ្ជលិំ បគ្គយ្ហ បីតិំ ឧប្បាទេត្វា បុប្ផ បូជំ ឱលោកេន្តោ អដ្ឋាសិ។
ពលត្ថោ តស្មិំ កាលេ តំ ថេរំ ឧបសង្កមិត្វា វណ្ទិត្វា ឯវមាហ។ ភន្តេ តុម្ហាកំ ចេតិយកម្មេ សហាយភាវត្ថាយ ទិន្នស្ស អមូលក
តទា កោដ្ឋិវាលជនបទេ បិយង្គល្ល វិហារវាសី ឯកោ ថេរោ ឥដ្ឋកវឌ្ឍកិស្ស ញាតកោ អហោសិ។ សោ អាគន្ត្វា វឌ្ឍកិនា សទ្ធិំ មន្តេត្វា ទីឃ ពហល កិរិយតោ ឥដ្ឋកប្បមាណំ ជានិត្វា គន្ត្វា សហត្ថេនេវ សក្កច្ចំ មត្តិកំ មទ្ទិត្វា ឥដ្ឋកំ កត្វា បចិត្វា បត្តត្ថវិកាយ បក្ខិបិត្វា បច្ចាគន្ត្វា ឯកេន ហត្ថេន រញ្ញោ ឥដ្ឋកំ ឯកេន បុប្ផំ គហេត្វា អត្តនោ ឥដ្ឋកាស សទ្ធិំ រញ្ញោ ឥដ្ឋកំ អទាសិ។ វឌ្ឍកី គហេត្វា កម្មេ ឧបនេសិ។
ថេរោ សញ្ជាត បីតិ សោមនស្សោ មហាចេតិយេ កម្មំ ករោន្តោ ឥដ្ឋ កសាលបរិវេណេ វសតិ តស្ស តំ កម្មំ បាកដំ អហោសិ។ រាជា វឌ្ឍកិំ បុច្ឆិ-ភណេ ឯកេន កិរ អយ្យេន អមូលិក ឥដ្ឋកា ទិន្នាតិ។ សច្ចំ ទេវ, ឯកេន អយ្យេន ទិន្ន ឥដ្ឋកា អម្ហាកំ ឥដ្ឋកាយ សទិសាតិ កម្មេ ឧបនេសិន្តិ អាហ។ បុន តំ ឥដ្ឋកំ សញ្ជានាសីតិ រញ្ញា វុត្តេ ញាតកានុគ្គហេន ន ជានាមីតិ អាហ។
រាជា យទិ ឯវំ តំ ឥមស្ស ទន្នេហីតិ ពលត្ថំ ឋបេសិ សោ តំ បុព្ពេ វិយ ពលត្ថស្ស ទស្សេសិ។ ពលត្ថោ បរិវេណំ គន្ត្វា សន្តិកេ និសីទិត្វា បដិសណ្ថារំ កត្វា ភន្តេ តុម្ហេ អាគន្តុកា នេវាសិកាតិ បុច្ឆិ។ អាគន្តុកោម្ហី ឧបាសកាតិ។ កតរ រដ្ឋវាសិកោ ភន្តេតិ កោដ្ឋិវាលជនបទេ បិយង្គល្ល វិហារវាសិម្ហិ ឧបាសកាតិ ឥធេវ វសថ គច្ឆថាតិ។ ឥធ ន វសាម អសុកទិវសេ គច្ឆាមាតិ អាហ។ ពលត្ថោបិ អហម្បិ តុម្ហេហិ សទ្ធិំ អាគមិស្សាមិ។ មយ្ហម្បិ គាមោ ឯតស្មិំយេវ ជនបទេ អសុក គាមោ នាមាតិ អាហ។ ថេរោ សាធូតិ សម្បដិច្ឆិ។ ពលត្ថោ តំ បវត្តិំ រញ្ញោ និវេទេសិ។
រាជា ពលត្ថស្ស សហស្សគ្ឃនកំ វត្ថយុគលំ មហគ្ឃំ រត្តកម្ពលំ ឧបាហនយុគំ សុគណ្ធតេលនាឡិំ អញ្ញ្ច ពហុំ សមណបរិក្ខារំ ថេរស្ស ទេហីតិ ទាបេសិ សោបិ បរិក្ខារំ គហេត្វា បរិវេណំ គន្ត្វា ថេរេន សទ្ធិំ រត្តិំ វសិត្វា បាតោ សទ្ធិំយេវ និក្ខមិត្វា អនុបុព្ពេន គន្ត្វា បិយង្គល្ល វិហារស្ស ទិស្សមានេ ឋានេ សីតច្ឆាយាយ ថេរំ និសីទាបេត្វា បាទេ ធោវិត្វា គណ្ធតេលេន មក្ខេត្វា គុឡោទកំ បាយេត្វា ឧបាហនំ បដិមុញ្ចិត្វា ឥទំ មេ បរិក្ខារំ កុលូបគថេរស្សត្ថាយ គហិតំ, ឥទានិ តុម្ហាកំ ទម្មិ, ឥទំ បន សាដកយុគំ មម បុត្តស្ស មង្គលត្ថាយ គហិតំ,
ថេរោ សាដកយុគំ បត្តត្ថវិកាយ បក្ខិបិត្វា សេសបរិក្ខារំ ភណ្ឌិកំ កត្វា ឧបាហនំ អារុយ្ហំ កត្តយដ្ឋិំ គហេត្វា មគ្គំ បដ្បជ្ជិ។ ពលត្ថោ តេន សទ្ធិំ ថោកំ គន្ត្វា ‘‘តិដ្ឋថ ភន្តេ, មយ្ហំ អយំ មគ្គោ‘‘តិ វត្វា បុព្ពេ វុត្តនយេនេវ រញ្ញោ សាសនំ ថេរស្ស អារោចេសិ
ថេរោ តំ សុត្វា មហន្តេន បរក្កមេន កតកម្មំ អកតំ វិយ ជាតន្តិ ទោមនស្សប្បត្តោ ហុត្វា អស្សុធារំ បវត្តេត្វា’ឧបាសក តវ បរិក្ខារំ ត្វមេវ គណ្ហាហី‘‘តិ ឋិតកោវ សព្ពាបរិក្ខារំ ឆឌ្ឌេសិ ពលត្ថោ កិំ នាម ភន្តេ វទថ ឯស រាជា តុយ្ហំ ភវគ្គប្បមាណំ កត្វា បច្ចយំ ទេន្តោបិ តវ ឥដ្ឋកានុរូបំ កាតុំ ន សក្កោតិ។ កេវលំ បន មហាចេតិយេ កម្មំ អញ្ញេសំ អបត្តកំ កត្វា ករោមីតិ អធិប្បាយេន ឯវំ ការេតិ តុម្ហេ បន ភន្តេ អត្តនា លទ្ធបរិក្ខារំ គហេត្វា ចិត្តំ បសាទេថាតិ វត្វា ថេរំ សញ្ញាបេត្វា បក្កាមិ។ ឥមស្មិំ បន ចេតិយេ ភតិយា កម្មំ កត្វា ចិត្តំ បសាទេត្វា សគ្គេ និព្ពត្ត សត្តានំ បមាណំ នត្ថិ។
តាវតិំស ភវនេ កិរ និព្ពត្ត ទេវធីតរោ អត្តនោ សម្បត្តិំ ឱលោកេត្វា កេន នុ កោ កម្មេន ឥមំ សម្បត្តិំ លភិម្ហាតិ អាវជ្ជមានា មហាចេតិយេ ភតិយា កម្មំ កត្វា លទ្ធភាវំ ញត្វា ភតិយា កតកម្មស្សាបិ ផលំ ឦទិសំ, អត្តនោ សន្តកេន កម្មផលំ សទ្ទហិត្វា កតកម្មស្ស ផលំ កីទិសំ ភវិស្សតីតិ ចិន្តេត្វា ទិព្ពគណ្ធមាលំ អាទាយ រត្តិភាគេ អាគន្ត្វា បូជេត្វា ចេតិយំ វណ្ទន្តិ។
តស្មិំ ខណេ ភាតិវង្កវាសី មហាសីវត្ថេរោ នាម ចេតិយំ វណ្ទនត្ថាយ គតោ, តា វណ្ទន្តិយោ ទិស្វា មហាសត្តបណ្ណិរុក្ខសមីបេ ឋិតោ តាសំ យថារុចិំ វណ្ទិត្វា គមនកាលេ បុច្ឆិ? តុម្ហាកំ សរីរាលោកេន សកលតម្ពបណ្ណិទិបោ ឯកាលោកោ, កិំ កម្មំ ករិត្ថាតិ ភន្តេ អម្ហាកំ សន្តកេ កតកម្មំ នាម នត្ថិ ឥមស្មិំ ចេតិយេ មនំ បសាទេត្វា ភតិយា កម្មំ ករិម្ហាតិ អាហំសុ ឯវំ ពុទ្ធសាសនេ បសន្នចិត្តេន ភតិយា កតកម្មម្បិ មហប្ផលំ ហោតិ។ តស្មា-
‘‘ចិត្តប្បសាទមត្តេន-សុគតេ គតិ ឧត្តមា,
លព្ភតីតិ វិទិត្វាន-ថូបបូជំ ករេ ពុទ្ធោ’’តិ;
ឯវំ រាជា ចេតិយកម្មំ ការាបេន្តោ បុប្ផធានត្តយំ និដ្ឋាបេសិ។ តំ ខីណាសវ ថិរភាវត្ថាយ ភូមិសមំ កត្វា ឱសីទាបេសុំ, ឯវំ នវវារេ ចិតំ ចិតំ ឱសីទាបេសុំ។ រាជា ការណំ អជានន្តោ អនត្តមនោ
ទសបុប្ផធានានិ ទសហិ ឥដ្ឋកាកោដីហិ និដ្ឋនំ គមិំសុ បុន បុប្ផធានត្តយេ និដ្ឋិតេ ភិក្ខុសង្ឃោ ឧត្តរ-សុមន នាមកេ ទ្វេ ខីណាសវ សាមណេរេ អាណាបេសិ។ តុម្ហេ សមចតុរស្សំ អដ្ឋរតន ពហលំ ឯកេក បស្សតោ អសីតិ អសិតិ ហត្ថប្បមាណំ ឆមេទក វណ្ណបាសាណេ អាហរថាតិ។ តេ សាធូតិ សម្បដិច្ឆិត្វា ឧត្តរកុរុំ គន្ត្វា ចុត្តប្បការប្បមាណេ ភណ្ឌិបុប្ផនិហេឆ មេទវណ្ណបាសាណេ អាហរិត្វា ឯកំ បាសាណំ ធាតុគព្ភស្ស ភូមិយំ អត្ថរិត្វា ចត្តារោ បាសាណេ ចតុសុ បស្សេសុ សំវិធាយ អបរំ ធាតុគព្ភំ បិទហនត្ថាយ បាចីន ទិសាភាគេ វាលុក បាការ សមីបេ អទិស្សមានំ កត្វា ឋបេសុំ។
២២. តតោ រាជា ធាតុគព្ភស្ស មជ្ឈេ សព្ពរតនមយំ សព្ពាការសម្បន្នំ មនោហរំ ពោធិរុក្ខំ ការេសិ សោ ហិ ឥណ្ទនីលមណិភូមិយំ បតិដ្ឋិតោ, តស្សមូលានិ បចាឡមយានិ, ខណ្ធោ សិរិវច្ឆាទីហិ អដ្ឋមង្គលិកេហិ បុប្ផបន្តិ លតាបន្តិ ចតុប្បទ ហំសបន្តិហិ ច វិចិត្តោ អដ្ឋារស ហត្ថុព្ពេធោ រជតមយោ អហោសិ។
បញ្ចមហាសាខាបិ អដ្ឋារសហត្ថាច, បត្តាបិ មណិមយានិ, បណ្ឌុបត្តានិ, ហេមមយានិ, ផលា បវាឡមយានិ។ តថា អង្កុរោបរិ ចេលវិតានំ ពណ្ធាបេសិ។ តស្ស អន្តេ សមន្នតោ មុត្តមយ កិង្កិណិកជាលំ ឱលម្ពតិ។ ស្វណ្ណឃណ្ដាបន្តិ ច សុវណ្ណទាមានិ ច តហិំ តហិំ ឱលម្ពន្តិ វិតានស្ស ចតុសុ កណ្ណេសុ នវសតសហស្សគ្ឃនកោ ឯកេកោ មុត្តាកលាបោ ឱលម្ពតិ។ តត្ថ យថានុរូបំ នានារតន កតានេវ ចណ្ទ-សូរិយ-តារការូបានិ បទុមានិ ច អប្បិតានិ អហេសុំ។ មហគ្ឃានិ អនេកវណ្ណានិ អដ្ឋុត្តរ សហស្សានិ វត្ថានិ ឱលម្ពិំសុ។
តតោ ពោធិរុក្ខស្ស សមន្តតោ សត្ត រតនមយ វេទិកា ការេត្វា មហាមលក មុត្តា អត្ថរាបេសិ មុត្តា វេទិកានំ អន្តរេ គណ្ធោទក បុណ្ណ សត្តរតនមយ បុណ្ណឃដ បន្តិយោ ឋបាបេសិ។ តាសុ សុវណ្ណឃដេ បវាឡមយានិ បុប្ផានិ អហេសុំ។ បវាឡឃដេ សុវណ្ណមយានិ បុប្ផានិ។ មណិឃដេ រជតមយានិ បុប្ផានិ
ពោធិរុក្ខស្ស បាចីន ទិសាភាគេ រតនមយេ កោដិអគ្ឃនកេ បល្លង្កេ ឃនកោដ្ដិម សុវណ្ណមយំ ពុទ្ធបដិមំ និសីទាបេសិ។ តស្សា បដិមាយ វីសតិ នខា អក្ខិនំ សេតដ្ឋានានិ ច ផឡកមយានិ។ ហត្ថតល បាទតល ទន្តាវរណានិ អក្ខីនំ រត្តដ្ឋាតានិ ច បវាឡមយានិ កេស ភមុកានិ អក្ខិនំ កាឡកដ្ឋានានិ ច ឥណ្ទនីល មណិមយានិ ឧណ្ណាលោមំ បនំ រជតមយំ អហោសិ។ តតោ សហម្បតិ មហា ព្រហ្មានំ រជតច្ឆត្តំ ធារេត្វា ឋិនំ ការេសិ។ តតា ទ្វីសុ ទេវលោកេសុ ទេវតាហិ សទ្ធិំ វិជយុត្តរសង្ខំ គហេត្វា អភិសេកំ ទទមានំ សក្កំ ទេវរាជានំ បញ្ចសិខ ទេវបុត្តំ ពេឡុវ បណ្ឌុ វីណមាទាយ គណ្ធព្ពំ កុរុមានំ។ មហាកាឡ នាគរាជានំ នាគកញ្ញាបរិវុតំ នានាវិធេនថុតិឃោសេន តថាគតំ វណ្ណេន្តំ ការេសិ។
វសវត្តិមារម្បន ពាហុសហស្សំ មាបេត្វា តិសូល មុគ្គរាទិ នានាវុធានិ គហេត្វា សហស្សកុម្ភំ គិរិមេខល ហត្ថិក្ខណ្ធ មារុយ្ហ មារពលំ បរិវារេត្វា ពោធិមណ្ឌំ អាគន្ត្វា អនេក ភិំសនកំ កុរុមានំ ការេសិ។ សេសាសុ ទិសាសុ បាចីន ទិសាភាគេ បល្លង្កសទិសេ កោដិ កោដិ អគ្ឃនកេ តយោ បល្លង្កេ អត្ថរាបេត្វា ទន្តមយំ ទណ្ឌំ បវាឡវីជនិំ ឋបាបេសិ។ ពោធិក្ខណ្ធំ ឧស្សីសកេ កត្វា នានារតនំ មណ្ឌិតំ កោដិអគ្ឃនកំ រជត សយនំ អត្ថរាបេសិ។
ទសពលស្ស អភិសម្ពោធិម្បត្វា អនិមិសេន ចក្ខុនា ពោធិបល្លង្កំ ឱលោកិតដ្ឋានំ សត្តាហមេវ រតនចង្កមេ ចង្កមិតដ្ឋានំ ឱលោកិតដ្ឋានំ សត្តាហមេវ រតនចង្កមេ ចង្កមិតដ្ឋានំ រតនឃរំ បវិសិត្វា ធម្មសម្មសិតដ្ឋានំ មុចលិណ្ទមូលំ គន្ត្វា និសិន្នស្ស មុចលិណ្ទេន នាគេន សត្តក្ខត្តុំ ភោគេហិ បរិក្ខិបិត្វា ឧបរិ ផណំ កត្វា ឋិតដ្ឋានំ, តតោ អជបាល និគ្រោធ មូលំ គន្ត្វា និសិន្នដ្ឋានំ, តតោ រាជាយតនំ ភោជនេ ឧបនីតេ ចតុមហារាជេហិ ឧបនីត បត្តបដិគ្គហណំ ការេសិ។
តតោ ព្រហ្មាយាចនំ ធម្មចក្កប្បវត្តនំ សសបព្ពជ្ជំ, ភទ្ទវគ្គិយ បព្ពជ្ជំ, តេភាតិក ជដិល ទមនំ, លដ្ឋិវនុយ្យានេ ពិម្ពិសារោបគមណំ, រាជគហប្បវេសនំ, វេឡុវន បដិគ្គហណំ អសីតិ មហាសាវកេ ច ការេសិ តតោ កបិលវត្ថុគមនំ រតនចង្កមេ ឋតដ្ឋានំ, រាហុលបព្ពជ្ជំ, នណ្ទ្របព្ពជ្ជំ ជេតវនបដិគ្គហណំ, គណ្ឌម្ពមូលេ យមក បាដិហារិកំ ទេវលោកេ។
‘‘និសិន្នេ’’តិ កត្ថចិ។
អភិធម្ម
តថា មហាសមយសុត្ត-រាហុលោវាទ សុត្ត-មង្គសុត្តបារាយន សុត្ត សមាគមំ ធនបាល-អាឡវក-អង្គុលិមាល-អបលាល ទមនំ អាយុសង្ខារ វោស្សជ្ជនំ សូករមទ្ទវ បរិគ្គហណំ សិង្គិវណ្ណ វត្ថយុគ បដិគ្គហណំ បសន្នោទកបានំ បរិនិព្ពានំ ទេវមនុស្ស បរិទេវនំ មហាកស្សបត្ថេរស្សភគវតោបាទវណ្ទនំ សរីរ ងហនំ អគ្គិនិព្ពានំ អាឡាហនសក្ការំ ទេណេន ព្រាហ្មណេន កតធាតុ វិភាគញ្ច ការេសិ។
តថា អទ្ធច្ឆដ្ឋានិ ជាតកសតានិ ការេសិ។ វេស្សន្តរជាតកំ បន ការេន្តោ សញ្ជយ មហារាជំ ផុសតីទេវិំ មទ្ទិទេវិំ ជាលិយ កុមារំ កណ្ហាជិនញ្ច ការេសិ។ តតោ បណ្ឌវ ហត្ថិទានំ សត្ត សតក មហាទានំ នគរ វិលោកនំ សិន្ធវទានំ ទេវតាហិ រោហិតថ វណ្ណេន រថស្ស វហនំ រថទានំ សយមេវោណត ទុមតោ ផលំ គហេត្វា ទារកានំ មធុមំស ទិន្ន នេសាទស្ស សុវណ្ណ សូចិទានំ វង្កបព្ពតកុច្ឆិម្ហិ បព្ពជ្ជាវេសេន វសិតដ្ឋានំ បូជកស្ស ទារកទានំ សក្កព្រាហ្មណស្ស ភរិយំទានំ បូជកស្ស ទេវតានុភាវេក ទារកេ គហេត្វា គន្ត្វា សញ្ជយ នរិណ្ទស្ស បុរតោ គតដ្ឋានំ តតោ វង្កបព្ពតកុច្ឆិយំ ឆន្នំ ខត្តិយានំ សមាគមំ វេស្សន្តរស្ស មទ្ទិយា ច អភិសេកំ បត្តដ្ឋានំ នករម្បវិដ្ឋេ សត្តរតនវស្សំ វស្សិតដ្ឋានំ តតោ ចវិត្វា តុសិតបុរេ និព្ពត្តដ្ឋានញ្ច សព្ពំ វិត្ថារេន ការេសិ។
តតោ ទស សហស្ស ចក្កវាឡទេវតាហិ ពុទ្ធ ភាវាយ អាយាចិតដ្ឋានំ អបុនរាវត្តនំ មាតុកុច្ឆិឱក្កមនំ មហាមាយាទេវិំ សុទ្ធោទន មហារាជំ លុម្ពិនីវនេ ជាតដ្ឋានំ អន្តលិក្ខតោ ទ្វិន្នំ ឧទកធារានំ បតនំ ឧត្តរាភិមុខំ សត្តបទវីតិហារ គមនំ កាឡទេវឡស្ស ជដាមត្ថកេ មហាបុរិសស្ស បាទបតិដ្ឋាន អនតិវត្តមានាយ ជម្ពុច្ឆាយាយ ធាតីនំ បមាទំ ទិស្វា សិរិសយនេ បល្លង្កេ និសីទិត្វា ឈានសមាបន្នដ្ឋានញ្ច ការេសិ។
តតោ រាហុល មាតរំ រាហុល ភទ្ទកញ្ច ការេសិ តតោ ឯកូន តិំសវស្សកាលេ ឧយ្យានេ កីឡតត្ថាយ គមន សមយេ ជិណ្ណ វ្យាធិត មត សង្ខ្យាតេ តយោ ទេវទូតេ ទិស្វា និវត្តនដ្ឋានំ ចតុត្ថវារេ បព្ពជិតរូបំ ទិស្វា សាធុបព្ពជ្ជាតិ ចិត្តំ ឧប្បាទេត្វា ឧយ្យានំ គន្ត្វា ឧយ្យានសិរិំ អនុភវិត្វា សាយណ្ហ សមយេ នហាត្វា មង្គល សិលាបដ្ដេ និសិន្នមត្ត វិស្សកដ្ឋានា អលង្ករណដ្ឋាណំ តតោ មជ្ឈិមរត្តិយំ នាដកានំ វិប្បការំ ទិស្វា កណ្ថក ហយ វរមារុយ្ហ) មហាភិនិក្ខមណំ និក្ខមិតដ្ឋានំ ទស សហស្ស) ចក្កវាឡ ទេវតាហិ កត បូជាវិធិំ កណ្ថកនិវត្តន ចេតិយដ្ឋានំ
តតោ មហិណ្ទត្ថេរ បមុខេ សត្ត សហ អាគតេ ច ការាបេសិ។ ចតុសុ ទិសាសុ ខគ្គហត្ថេ ចត្តារោ មហារាជានោ ការេសិ តតោ ទ្វត្តិំស ទេវបុត្តេ តតោ សុវណ្ណ ទណ្ឌ ទីបកធារា ទ្វត្តិំស ទេវកុមារិយោ តតោ អដ្ឋវីសតិ យក្ខសេនាបតិនោ តតោ អញ្ជលិំ បគ្គយ្ហ ឋិត ទេវតាយោ តតោ រតនមយ បុប្បកលាបេ គហេត្វា ឋិត ទេវតាយោ តតោ សុវណ្ណឃដេ គហេត្វា ឋិតិ ទេវតាយោ តតោ នច្ចនក ទេវតាយោ តតោ តុរិយវាទក ទេវតាយោ តតោ បច្ចេក សតសហស្សគ្ឃនកេ ទសហត្ថប្បមាណេ អាទាសេ គហេត្វា ឋិត ទេវតាយោ តតោ តថេវ សតសហស្សគ្ឃនក បុប្ផ សាខាយោ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ តតោ ចណ្ទមណ្ឌលេ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ សូរិយមណ្ឌលេ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ តតោ បទុមានិ គហេត្វា ឋិត ទេវតាយោ តតោ ឆត្តានិ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ តតោ វិចិត្តវេសធរេ មល្លទេវបុត្តេ តតោ ទុស្សបោឋន ទេវតាយោ តតោ រតនគ្ឃិកេ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ តតោ ធម្មចក្កាកិ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ តតោ ខគ្គធរា ទេវតាយោ តតោ បញ្ចហត្ថប្បមាណ គណ្ធិតេលបូរិតា ទុកូលវដ្ដិយំ បជ្ជលិត ទីបកញ្ចនន បាតិយោ សីសេហិ ធារេត្វា ឋិតទេវតាយោ ច ការាបេសិ។
តតោ ចតុសុកណ្ណេសុផឡិកមយអគ្ឃិយ មត្ថកេ ចត្តារោមហាមណ ឋបាបេសិ ចតុសុ កណ្ណេសុ សុវណ្ណ-មណិ-មុត្ត-វជិរានំ ចត្តារោ រាសិយោ ការេសិ តតោ មេឃវណ្ណ បាសាណភិត្តិយំ វិជ្ជុល្លតា ការេសិ តតោ រតន លតាយោ តតោ ចាឡវិជតិយោ តតោ និលុប្បលេ គហេត្វា ឋិត នាគមណវិកាយោ ការេសិ។
រាជា ឯក្តិកានិ រូបកានិ ឃនកោដ្ដិម សុវណ្ណេហេវ ការេសិ។ អវសេសម្បិ បូជាវិធិំ សត្តរតនេហេវ ការេសីតិ។ ឯត្ថ ច វុត្តប្បការម្បន បូជនីយភណ្ឌំ អនន្តមបរិមាណំ ហោតិ តថា ហិ អម្ពបាសានវាសី ចិត្តគុត្តត្ថេរោនាម ហេដ្ឋា លោហបាសាទេ សន្និបតិតានំ ទ្វាទសន្នំ ភិក្ខុសហស្សានំ ធម្មំ កថេន្តោ រថវិនីតសុត្តំ អារភិត្វា មហា ធាតុនិធានំ វណ្ណេន្តោ ឯកច្ចេ ន សទ្ទហិស្សន្តីតិ មញ្ញមានោ ឱសក្កិត្វា កថេសិ។ តស្មិំ ខណេ កោដបព្ពតវាសី មហាតិស្សត្ថេរោ
តស្មិំ ខណេ រាជា ហត្ថេន គហិត ភត្តបិណ្ឌំ បាតិយំ បាតេត្វា ឧដ្ឋាយ ទក្ខិណទ្វារំ វិវរាបេត្វា អាគន្ត្វា បាចីន ទ្វារេន មហាចេតិយង្គណំ អារុយ្ហ វណ្ទន្តោ អន្តោ ធាតុគព្ភេ ខីណាសវានំ ធម្មំ ឱសារណសទ្ទំ សុត្វា ទក្ខិណទ្វារេតិ មញ្ញមានោ តត្ថ គន្ត្វា អទិស្វា ឯតេនេវ នយេន ឥតរានិបិ ទ្វារានិ គន្ត្វា តត្ថាបិ អទិស្វា អយ្យា ធម្មំ ឱសារេន្តោ វិចរន្តីតិ មញ្ញមានោ ឱលោកនត្ថាយ ចតុសុ ទ្វារេសុ មនុស្សេ ឋបេត្វា សយំ បុន វិចរិត្វា អបស្សន្តោ មនុស្សេ បុច្ឆិត្វា ពហិទ្ធា នត្ថិ ភាវំ ញត្វា អន្តោ ធាតុគព្ភេ ភវិស្សតិតិ សន្និដ្ឋានំ កត្វា បាចីនទ្វារេ អាសន្នតរេ មហា ចេតិយាភិមុខោ ហត្ថបាទេ បសារេត្វា ជីវិតុំ បរិច្ចជិត្វា ទឡ្ហសមាទានំ កត្វា និបជ្ជិ។ សចេ មា អយ្យា ធាតុគព្ភំ ន ឱលោកាបេន្តិ-សត្តាហំ និរាហារោ ហុត្វា សុស្សមានោ ភូសមុដ្ឋិ វិយ វិប្បកិរិយមានោបិ ន ឧដ្ឋហិស្សាមីតិ។ តស្ស គុណានុភាវេន សក្កស្ស ភវនំ ឧណ្ហាការំ ទស្សេសិ។
សក្កោ អាវជ្ជន្តោ តំ ការណំ ញត្វា អគន្ត្វា ធម្មំ ឱសារេន្តានំ ថេរានំ ឯវមាហ។ អយំ ភន្តេ រាជា ធម្មិកោ ពុទ្ធសាសនេ បសន្នោ ឥមស្មិំ ឋានេ សជ្ឈាយន សទ្ទំ សុត្វា ធាតុគព្ភំ អបស្សិត្វា ន ឧដ្ឋហិស្សាមីតិ ទឡ្ហសមាទានំ កត្វា និបន្នោ សចេ ធាតុគព្ភំ ន បស្សតិ តត្ថេវ មរិស្សតិ។ តំ បវេសេត្វា ធាតុ គព្ភំ ឱលោកាបេថាតិ។ ថេរាបិ តស្ស អនុកម្បាយ ធាតុគព្ភំ ទស្សេតុំ ឯកំ ថេរំ អាណាបេសុំ រាជានំ អានេត្វា ធាតុគព្ភា ឱលោកាបេត្វា បេសេហីតិ។ សោ រញ្ញោ ហត្ថេ គហេត្វា ធាតុគព្ភំ បវេសេត្វា យថារុចិំ វណ្ទាបេត្វា សព្ពំ សល្លក្ខិតកាលេ បេសេសិ រាជា នគរំ គន្ត្វា អបរេន សមយេន ធាតុគព្ភេ អត្តនា ទិដ្ឋរូបកេសុ ឯកទេសានិ សុវណ្ណខចិតានិ ការេត្វា រាជង្គណេ មហន្តំ មណ្ឌបំ ការេត្វា តស្មិំ មណ្ឌបេ
រាជា សំវច្ឆរេ សំវច្ឆរេ តានិ រូបកានិ នីហរាបេត្វា នាគរានំ ទស្សេសិ បឋមំ ទស្សិតកាលេ នាគរា បសីទិត្វា ឯកេក កុលតោ ឯកេកំ ទារកំ នីហរិត្វា បព្ពាជេសុំ។ បុន រាជា អយ្យា ឯតំ បការំ អជាននកា ពហូ តេសម្បិ អារោចេស្សាមីតិ វិហារំ គន្ត្វា ហេដ្ឋា លោហបាសាទេ ភិក្ខុសង្ឃំ សន្និបាតេត្វា សយំ ធម្មាសនគតោ តិយាម រត្តិំ ធាតុគព្ភេ អធិការំ កថេត្វា បរិយោសាបេតុមសក្កាន្តោសេវ ឧដ្ឋាសិ។ តត្ថេកោ ភិក្ខុ រាជានំ បុច្ឆិ-មហារាជ ត្វំ បាតរាសភត្តំ ភូត្វា អាគតោសិ។ តិយាម រត្តិំ វណ្ណេន្តោ ធាតុគព្ភេ បូជាវិធិម្បិ បរិយោសាបេតុំ នាសក្ខិ អញ្ញម្បិ ពហុំ អត្ថិតិ។
រាជា កិំ កថេត ភន្តេ, តុម្ហាកំ មយា កថិតំ ទសភាគេសុ ឯកភាគម្បិ នប្បហោតិ។ អហម្បន មយា សល្លក្ខិត មត្តមេវ កថេសិំ។ អនន្តំ ភន្តេ ធាតុគព្ភេ បូជាវិធានន្តិ អាហ ឯវំ អនន្តំ បូជនីយភណ្ឌំ សមចតុរស្សេ ឯកេក បស្សតោ អសីតិ អសីតិ ហត្ថប្បមាណេ ធាតុគព្ភេ និរន្តរំ កត្វា បុរេតុម្បិ ន សុករំ, បគេវ យថារហំ សំវិធាតុ តិដ្ឋតុ តាវ ធាតុគព្ភោ យាវ មហាចេតិយេ វាលុក បាការ បរិច្ឆេទា និរន្តរំ បុរេតុម្បិ ន សក្កា។ តស្មា តំ សព្ពំ បូជនីយភណ្ឌំ តត្ថ កថំ គណ្ហីតិ យទេត្ថ វត្តព្ពំ បោរាណេហិ វុត្តមេវ។
និគ្រោ ធបិដ្ឋិ តេបិដក មហាសីវត្ថេរោ កិរ រាជគេហេ និសិទិត្វា រញ្ញោ ទសពល សីហនាទសុតតំ កថេន្តោ ធាតុនិធានំ វណ្ណេត្វា សុត្តន្តំ វិនិវដ្ដេសិ។ រាជា ថេរស្ស ឯវមាហ-អយំ ភន្តេ ធាតុគព្ភា សមចតុរស្សោ, ឯកេកបស្សតោ អសីតិ អសីតិ ហត្ថប្បមាណេ ឯត្តកានិ បូជនីយ ភណ្ឌានិ ឯត្ថ ដ្ឋិតានីតិ កោ សទ្ទហេស្សតិតិ។ ថេរោ អាហ។ ឥណ្ទសាលគុហាកិត្តកប្បមាណាតិ តយា សុតបុព្ពាតិ។ រាជា ខុទ្ទក មញ្ចកប្បមាណា ភន្តេតិ អាហ។ តតោ ថេរោ អាហ, មហារាជ អម្ហាកំ សត្ថារា សក្កសស សក្ក បញ្ហសុត្តន្តំ កថនទិវសេ គុហាយ កិត្តកា បរិសា ឱសដាតិ សុតបុព្ពាតិ។ រាជា ទ្វីសុ ភន្តេ ទេវលោកេសុ ទេវតាតិ អាហ។ ឯវំ សន្តេ តម្បិ អសទ្ទហេយ្យំ នុ មហារាជាតិ ថេរេន វុត្តេ រាជា តំ បន ទេវានំ ទេវិទ្ធិយា អហោសិ ទេវិទ្ធិ នាម អចិន្តេយ្យា ភន្តេតិ អាហ។
តតោ ថេរោ មហារាជ តំ ឯកាយយេវ ទេវិទ្ធិយា អហោសិ។ ឥទំ បន រញ្ញោ រាជិទ្ធិយា ទេវានំ ទេវិទ្ធិយា អរិយានំ អរិយិទ្ធិយាតិ ឥមាហិ
វុត្តញ្ហេតំ មហាវំសោ។
ឥណ្ទគុត្ត មហាថេរោ-ឆឡភិញ្ញោ មហាមតិ,
កម្មាធិដ្ឋាយកោ ឯត្ថ-សព្ពំ សំវិទហិ ឥមំ;
សព្ពំ រាជិទ្ធិយា ឯតំ ទេវតានញ្ច ឥទ្ធិយា;
ឥទ្ធិយា អរិយានញ្ច-អសម្ពាធា បតិដ្ឋិត’’ន្តិ;