៦. បាដិទេសនីយកណ្ឌំ
១. បឋមបាដិទេសនីយសិក្ខាបទវណ្ណនា
បាដិទេសនីយា
ឋបិតា យេ អយំ ទានិ, តេសំ ភវតិ វណ្ណនា។
៥៥២. បឋមបាដិទេសនីយេ តាវ បដិក្កមនកាលេតិ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បដិអាគមនកាលេ។ សព្ពេវ អគ្គហេសីតិ សព្ពមេវ អគ្គហេសិ។ បវេធេន្តីតិ កម្បមានា។ អបេហីតិ អបគច្ឆ។
៥៥៣-៥. គារយ្ហំ អាវុសោតិអាទិ បដិទេសេតព្ពាការទស្សនំ។ រថិកាតិ រច្ឆា។ ព្យូហន្តិ អនិព្ពិជ្ឈិត្វា ឋិតា គតបច្ចាគតរច្ឆា។ សិង្ឃាដកន្តិ ចតុក្កោណំ វា តិកោណំ វា មគ្គសមោធានដ្ឋានំ។ ឃរន្តិ កុលឃរំ។ ឯតេសុ យត្ថ កត្ថចិ ឋត្វា គណ្ហន្តស្ស គហណេ ទុក្កដំ, អជ្ឈោហារេ អជ្ឈោហារគណនាយ បាដិទេសនីយំ។ ហត្ថិសាលាទីសុ គណ្ហន្តស្សាបិ ឯសេវ នយោ។ ភិក្ខុនី រថិកាយ ឋត្វា ទេតិ, ភិក្ខុ សចេបិ អន្តរារាមាទីសុ ឋត្វា គណ្ហាតិ, អាបត្តិយេវ។ ‘‘អន្តរឃរំ បវិដ្ឋាយា’’តិ ហិ វចនតោ ភិក្ខុនិយា អន្តរឃរេ ឋត្វា ទទមានាយ វសេនេត្ថ អាបត្តិ វេទិតព្ពា, ភិក្ខុស្ស ឋិតដ្ឋានំ បន អប្បមាណំ។ តស្មា សចេបិ វីថិអាទីសុ ឋិតោ ភិក្ខុ អន្តរារាមាទីសុ ឋត្វា ទទមានាយ ភិក្ខុនិយា គណ្ហាតិ, អនាបត្តិយេវ។
យាមកាលិកំ សត្តាហកាលិកំ យាវជីវិកំ អាហារត្ថាយ បដិគ្គណ្ហាតិ, អាបត្តិ ទុក្កដស្ស។ អជ្ឈោហារេ អជ្ឈោហារេ អាបត្តិ ទុក្កដស្សាតិ ឥទំ អាមិសេន អសម្ភិន្នំ សន្ធាយ វុត្តំ, សម្ភិន្នេ បន ឯកតោ ឧបសម្បន្នាយាតិ ភិក្ខុនីនំ សន្តិកេ ឧបសម្បន្នាយ។ ភិក្ខូនំ សន្តិកេ ឧបសម្បន្នាយ បន យថាវត្ថុកមេវ។
៥៥៦. ទាបេតិ ន ទេតីតិ អញ្ញាតិកា អញ្ញេន កេនចិ ទាបេតិ តំ គណ្ហន្តស្ស អនាបត្តិ។ ឧបនិក្ខិបិត្វា ទេតីតិ ភូមិយំ ឋបេត្វា ‘‘ឥទំ អយ្យ តុម្ហាកំ ទម្មី’’តិ ទេតិ, ឯវំ ទិន្នំ ‘‘សាធុ ភគិនី’’តិ សម្បដិច្ឆិត្វា តាយ ឯវ វា ភិក្ខុនិយា អញ្ញេន វា កេនចិ បដិគ្គហាបេត្វា ភុញ្ជិតុំ វដ្ដតិ។ សិក្ខមានាយ សាមណេរិយាតិ ឯតាសំ ទទមានានំ គណ្ហន្តស្ស អនាបត្តិ។ សេសមេត្ថ ឧត្តានមេវ។
ឯឡកលោមសមុដ្ឋានំ – កិរិយំ, នោសញ្ញាវិមោក្ខំ, អចិត្តកំ, បណ្ណត្តិវជ្ជំ, កាយកម្មំ, តិចិត្តំ, តិវេទនន្តិ។
បឋមបាដិទេសនីយំ។
២. ទុតិយបាដិទេសនីយសិក្ខាបទវណ្ណនា
៥៥៨. ទុតិយេ អបសក្ក តាវ ភគិនីតិអាទិ អបសាទេតព្ពាការទស្សនំ។
៥៦១. អត្តនោ ភត្តំ ទាបេតិ ន ទេតីតិ ឯត្ថ សចេបិ អត្តនោ ភត្តំ ទេតិ, ឥមិនា សិក្ខាបទេន អនាបត្តិយេវ, បុរិមសិក្ខាបទេន អាបត្តិ។ អញ្ញេសំ ភត្តំ ទេតិ ន ទាបេតីតិ ឯត្ថ សចេបិ ទាបេយ្យ, ឥមិនា សិក្ខាបទេន អាបត្តិ ភវេយ្យ។ ទេន្តិយា បន នេវ ឥមិនា ន បុរិមេន អាបត្តិ។ សេសមេត្ថ ឧត្តានមេវ។ កថិនសមុដ្ឋានំ – កិរិយាកិរិយំ, នោសញ្ញាវិមោក្ខំ, អចិត្តកំ, បណ្ណត្តិវជ្ជំ, កាយកម្មំ, វចីកម្មំ, តិចិត្តំ, តិវេទនន្តិ។
ទុតិយបាដិទេសនីយំ។
៣. តតិយបាដិទេសនីយសិក្ខាបទវណ្ណនា
៥៦២. តតិយេ – ឧភតោបសន្នន្តិ ទ្វីហិ បសន្នំ ឧបាសកេនបិ ឧបាសិកាយបិ។ តស្មិំ កិរ កុលេ ឧភោបិ តេ សោតាបន្នាយេវ។ ភោគេន ហាយតីតិ ឯទិសញ្ហិ កុលំ សចេបិ អសីតិកោដិធនំ
៥៦៩. ឃរតោ នីហរិត្វា ទេន្តីតិ អាសនសាលំ វា វិហារំ វា អានេត្វា ទេន្តិ។ សចេបិ អនាគតេ ភិក្ខុម្ហិ បឋមំយេវ នីហរិត្វា ទ្វារេ ឋបេត្វា បច្ឆា សម្បត្តស្ស ទេន្តិ, វដ្ដតិ។ ភិក្ខុំ បន ទិស្វា អន្តោគេហតោ នីហរិត្វា ទិយ្យមានំ ន វដ្ដតីតិ មហាបច្ចរិយំ វុត្តំ។ សេសមេត្ថ ឧត្តានមេវ
តតិយបាដិទេសនីយំ។
៤. ចតុត្ថបាដិទេសនីយសិក្ខាបទវណ្ណនា
៥៧០. ចតុត្ថេ – អវរុទ្ធា ហោន្តីតិ បដិវិរុទ្ធា ហោន្តិ។
៥៧៣. បញ្ចន្នំ បដិសំវិទិតន្តិ បញ្ចសុ សហធម្មិកេសុ យំកិញ្ចិ បេសេត្វា ខាទនីយំ ភោជនីយំ អាហរិស្សាមាតិ បដិសំវិទិតំ កតម្បិ អប្បដិសំវិទិតមេវាតិ អត្ថោ។ អារាមំ អារាមូបចារំ ឋបេត្វាតិ អារញ្ញកសេនាសនារាមញ្ច តស្ស ឧបចារញ្ច សចេ សាសង្កំ ហោតិ សាសង្កន្តិ អាចិក្ខិតព្ពន្តិ កស្មា អាចិក្ខិតព្ពំ? អារាមេ ចោរេ វសន្តេ អម្ហាកំ នារោចេន្តីតិ វចនបដិមោចនត្ថំ។ ចោរា វត្តព្ពា មនុស្សា ឥធូបចរន្តីតិ កស្មា វត្តព្ពំ? អត្តនោ ឧបដ្ឋាកេហិ អម្ហេ គណ្ហាបេន្តីតិ វចនបដិមោចនត្ថំ។
យាគុយា បដិសំវិទិតេ តស្សា បរិវារោ អាហរិយ្យតីតិ យាគុយា បដិសំវិទិតំ កត្វា ‘‘កិំ សុទ្ធយាគុយា ទិន្នាយ បូវភត្តាទីនិបិ ឯតិស្សា យាគុយា បរិវារំ កត្វា ទស្សាមា’’តិ ឯវំ យំ កិញ្ចិ អាហរន្តិ, សព្ពំ បដិសំវិទិតមេវ ហោតិ។ ភត្តេន បដិសំវិទិតេតិអាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។ អសុកំ នាម កុលំ បដិសំវិទិតំ កត្វា ខាទនីយាទីនិ គហេត្វា គច្ឆតីតិ សុត្វា អញ្ញានិបិ តេន សទ្ធិំ អត្តនោ ទេយ្យធម្មំ អាហរន្តិ, វដ្ដតិ។ យាគុយា បដិសំវិទិតំ កត្វា បូវំ វា ភត្តំ វា អាហរន្តិ, ឯតម្បិ វដ្ដតីតិ កុរុន្ទិយំ វុត្តំ។
៥៧៥. គិលានស្សាតិ បដិសំវិទិតេ វា គិលានស្ស វា សេសកន្តិ ឯកស្សត្ថាយ បដិសំវិទិតំ កត្វា អាហដំ, តស្ស សេសកំ អញ្ញស្សាបិ ភុញ្ជិតុំ វដ្ដតិ។ ចតុន្នំ បញ្ចន្នំ វា បដិសំវិទិតំ កត្វា ពហុំ អាហដំ ហោតិ, អញ្ញេសម្បិ ទាតុំ ឥច្ឆន្តិ, ឯតម្បិ តត្ថជាតកន្តិ អារាមេ ជាតកមេវ; មូលខាទនីយាទិំ អញ្ញេន កប្បិយំ កត្វា ទិន្នំ បរិភុញ្ជតោ អនាបត្តិ។ សចេ បន តំ គាមំ ហរិត្វា បចិត្វា អាហរន្តិ, ន វដ្ដតិ។ បដិសំវិទិតំ ការេតព្ពំ។ សេសមេត្ថ ឧត្តានមេវ។
កថិនសមុដ្ឋានំ – កិរិយាកិរិយំ, នោសញ្ញាវិមោក្ខំ, អចិត្តកំ, បណ្ណត្តិវជ្ជំ, កាយកម្មំ, វចីកម្មំ, តិចិត្តំ, តិវេទនន្តិ។
ចតុត្ថបាដិទេសនីយំ
សមន្តបាសាទិកាយ វិនយសំវណ្ណនាយ
បាដិទេសនីយវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
បាដិទេសនីយកណ្ឌំ និដ្ឋិតំ។