೪. ಜಮ್ಬುಖಾದಕಸಂಯುತ್ತಂ
೧. ನಿಬ್ಬಾನಪಞ್ಹಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
೩೧೪. ಜಮ್ಬುಖಾದಕಸಂಯುತ್ತೇ ಜಮ್ಬುಖಾದಕೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋತಿ ಏವಂನಾಮೋ ಥೇರಸ್ಸ ಭಾಗಿನೇಯ್ಯೋ ಛನ್ನಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ। ಯೋ ಖೋ ಆವುಸೋ ರಾಗಕ್ಖಯೋತಿ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಆಗಮ್ಮ ರಾಗೋ ಖೀಯತಿ, ತಸ್ಮಾ ನಿಬ್ಬಾನಂ ರಾಗಕ್ಖಯೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ದೋಸಮೋಹಕ್ಖಯೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
ಯೋ ಪನ ಇಮಿನಾವ ಸುತ್ತೇನ ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಮತ್ತಂ ನಿಬ್ಬಾನನ್ತಿ ವದೇಯ್ಯ, ಸೋ ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘‘ಕಸ್ಸ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಖಯೋ, ಕಿಂ ಅತ್ತನೋ, ಉದಾಹು ಪರೇಸ’’ನ್ತಿ? ಅದ್ಧಾ ‘‘ಅತ್ತನೋ’’ತಿ ವಕ್ಖತಿ। ತತೋ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ ‘‘ಗೋತ್ರಭುಞಾಣಸ್ಸ ಕಿಂ ಆರಮ್ಮಣ’’ನ್ತಿ? ಜಾನಮಾನೋ ‘‘ನಿಬ್ಬಾನ’’ನ್ತಿ ವಕ್ಖತಿ। ಕಿಂ ಪನ ಗೋತ್ರಭುಞಾಣಕ್ಖಣೇ ಕಿಲೇಸಾ ಖೀಣಾ ಖೀಯನ್ತಿ ಖೀಯಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ? ‘‘ಖೀಣಾ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಖೀಯನ್ತೀ’’ತಿ ವಾ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ, ‘‘ಖೀಯಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ಪನ ವತ್ತಬ್ಬಾತಿ। ಕಿಂ ಪನ ತೇಸು ಅಖೀಣೇಸುಯೇವ ಕಿಲೇಸೇಸು ಗೋತ್ರಭುಞಾಣಂ ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಂ ಆರಮ್ಮಣಂ ಕರೋತೀತಿ? ಅದ್ಧಾ ಏವಂ ವುತ್ತೇ ನಿರುತ್ತರೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ।
ಮಗ್ಗಞಾಣೇನಾಪಿ ಚೇತಂ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇಪಿ ಹಿ ಕಿಲೇಸಾ ‘‘ಖೀಣಾ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಖೀಯಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ವಾ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ, ‘‘ಖೀಯನ್ತೀ’’ತಿ ಪನ ವತ್ತಬ್ಬಾ, ನ ಚ ಅಖೀಣೇಸುಯೇವ ಕಿಲೇಸೇಸು ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯೋ ಆರಮ್ಮಣಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತಬ್ಬಮೇತಂ। ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ರಾಗಾದಯೋ ಖೀಯನ್ತಿ, ತಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ। ತಂ ಪನೇತಂ ‘‘ರೂಪಿನೋ ಧಮ್ಮಾ ಅರೂಪಿನೋ ಧಮ್ಮಾ’’ತಿಆದೀಸು (ಧ॰ ಸ॰ ದುಕಮಾತಿಕಾ ೧೧) ದುಕೇಸು ಅರೂಪಿನೋ ಧಮ್ಮಾತಿ ಸಙ್ಗಹಿತತ್ತಾ ನ ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಮತ್ತಮೇವಾತಿ।
೨. ಅರಹತ್ತಪಞ್ಹಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
೩೧೫. ಅರಹತ್ತಪಞ್ಹಬ್ಯಾಕರಣೇ
೩-೧೫. ಧಮ್ಮವಾದೀಪಞ್ಹಾಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ
೩೧೬-೩೨೮. ತೇ ಲೋಕೇ ಸುಗತಾತಿ ತೇ ರಾಗಾದಯೋ ಪಹಾಯ ಗತತ್ತಾ ಸುಟ್ಠು ಗತಾತಿ ಸುಗತಾ। ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಖೋ ಆವುಸೋ ಪರಿಞ್ಞತ್ಥನ್ತಿ ವಟ್ಟದುಕ್ಖಸ್ಸ ಪರಿಜಾನನತ್ಥಂ। ದುಕ್ಖತಾತಿ ದುಕ್ಖಸಭಾವೋ। ದುಕ್ಖದುಕ್ಖತಾತಿಆದೀಸು ದುಕ್ಖಸಙ್ಖಾತೋ ದುಕ್ಖಸಭಾವೋ ದುಕ್ಖದುಕ್ಖತಾ। ಸೇಸಪದದ್ವಯೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
೧೬. ದುಕ್ಕರಪಞ್ಹಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
೩೨೯. ಅಭಿರತೀತಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಯ ಅನುಕ್ಕಣ್ಠನತಾ। ನಚಿರಂ ಆವುಸೋತಿ ಆವುಸೋ ಧಮ್ಮಾನುಧಮ್ಮಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಿಕ್ಖು ‘‘ಪಾತೋ ಅನುಸಿಟ್ಠೋ ಸಾಯಂ ವಿಸೇಸಮಧಿಗಮಿಸ್ಸತಿ, ಸಾಯಂ ಅನುಸಿಟ್ಠೋ ಪಾತೋ ವಿಸೇಸಮಧಿಗಮಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ (ಮ॰ ನಿ॰ ೨.೩೪೫) ವುತ್ತತ್ತಾ ಘಟೇನ್ತೋ ವಾಯಮನ್ತೋ ನಚಿರಸ್ಸಂ ಲಹುಯೇವ ಅರಹಂ ಅಸ್ಸ, ಅರಹತ್ತೇ ಪತಿಟ್ಠಹೇಯ್ಯಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವಾತಿ।
ಜಮ್ಬುಖಾದಕಸಂಯುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।