೧೫. ಪಿಯದಸ್ಸೀಬುದ್ಧವಂಸವಣ್ಣನಾ
ಸುಜಾತಸ್ಸ ಪಿಯದಸ್ಸೀ, ಅತ್ಥದಸ್ಸೀ, ಧಮ್ಮದಸ್ಸೀತಿ ತಯೋ ಬುದ್ಧಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿಂಸು। ತತ್ಥ ಪಿಯದಸ್ಸೀ ನಾಮ ಭಗವಾ ಪಾರಮಿಯೋ ಪೂರೇತ್ವಾ ತುಸಿತಪುರೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ತತೋ ಚವಿತ್ವಾ ಸುಧಞ್ಞವತೀನಗರೇ ಸುದತ್ತಸ್ಸ ನಾಮ ರಞ್ಞೋ ಅಗ್ಗಮಹೇಸಿಯಾ
ಸೋ ಚತ್ತಾರಿ ನಿಮಿತ್ತಾನಿ ದಿಸ್ವಾ ವಿಮಲಾದೇವಿಯಾ ಕಞ್ಚನವೇಳೇ ನಾಮ ಪುತ್ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇ ಆಜಞ್ಞರಥೇನ ಮಹಾಭಿನಿಕ್ಖಮನಂ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜಿ। ಏಕಾ ಚ ನಂ ಪುರಿಸಕೋಟಿ ಅನುಪಬ್ಬಜಿ। ಸೋ ತೇಹಿ ಪರಿವುತೋ ಮಹಾಪುರಿಸೋ ಛ ಮಾಸೇ ಪಧಾನಚರಿಯಂ ಚರಿತ್ವಾ ವಿಸಾಖಪುಣ್ಣಮಾಯ ವರುಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಾಮೇ ವಸಭಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಧೀತಾಯ ದಿನ್ನಂ ಮಧುಪಾಯಾಸಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಸಾಲವನೇ ದಿವಾವಿಹಾರಂ ವೀತಿನಾಮೇತ್ವಾ ಸುಜಾತಾಜೀವಕೇನ ದಿನ್ನಾ ಅಟ್ಠ ತಿಣಮುಟ್ಠಿಯೋ ಗಹೇತ್ವಾ ಕಕುಧಬೋಧಿಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತೇಪಞ್ಞಾಸಹತ್ಥವಿತ್ಥತಂ ತಿಣಸನ್ಥರಂ ಸನ್ಥರಿತ್ವಾ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಆಭುಜಿತ್ವಾ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ‘‘ಅನೇಕಜಾತಿಸಂಸಾರ’’ನ್ತಿ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸತ್ತಸತ್ತಾಹಂ ವೀತಿನಾಮೇತ್ವಾ ಅತ್ತನಾ ಸಹ ಪಬ್ಬಜಿತಾನಂ ಅರಿಯಧಮ್ಮಪಟಿವೇಧಸಮತ್ಥತಂ ಞತ್ವಾ ಆಕಾಸೇನ ತತ್ಥ ಗನ್ತ್ವಾ ಉಸಭವತೀನಗರಸಮೀಪೇ ಉಸಭವತುಯ್ಯಾನೇ ಓತರಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುಕೋಟಿಪರಿವುತೋ ಧಮ್ಮಚಕ್ಕಂ ಪವತ್ತೇಸಿ। ತದಾ ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ ಧಮ್ಮಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹೋಸಿ। ಅಯಂ ಪಠಮೋ ಅಭಿಸಮಯೋ।
ಪುನ
ಸುದಸ್ಸನೋಪಿ
ತತೋ ಉದಕೋಘೇನ ಪುಣ್ಣೇ ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮಾನೇ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಚೀವರೇ ಅಂಸುಮತ್ತಂ ವಾ ಸರೀರೇ ಲೋಮಮತ್ತಂ ವಾ ನ ತೇಮಿತ್ಥ। ತತೋ ಸುದಸ್ಸನೋ ದೇವರಾಜಾ – ‘‘ಇಮಿನಾ ಸಮಣೋ ನಿರಸ್ಸಾಸೋ ಮತೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಮನ್ತ್ವಾ ಉದಕಂ ಸಙ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಅಸಿತಜಲಧರವಿವರಗತಂ ಸರದಸಮಯರಜನಿಕರಮಿವ ವಿವಿಧರಂಸಿಜಾಲವಿಸರೇನ ವಿರೋಚಮಾನಂ ಸಕಪರಿಸಪರಿವುತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ದಿಸ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಮಕ್ಖಂ ಅಸಹಮಾನೋ – ‘‘ಹನ್ದ ಮಾರೇಸ್ಸಾಮಿ ನ’’ನ್ತಿ ಕೋಧೇನ ನವವಿಧಆವುಧವಸ್ಸಂ ವಸ್ಸೇಸಿ। ಅಥಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಆನುಭಾವೇನ ಸಬ್ಬಾವುಧಾನಿ ನಾನಾವಿಧಪರಮರುಚಿರದಸ್ಸನಾ ಸುರಭಿಕುಸುಮಮಾಲಾ ಹುತ್ವಾ ದಸಬಲಸ್ಸ ಪಾದಮೂಲೇ ನಿಪತಿಂಸು।
ತತೋ ತಂ ಅಚ್ಛರಿಯಂ ದಿಸ್ವಾ ಸುದಸ್ಸನೋ ದೇವರಾಜಾ ಪರಮಕುಪಿತಮಾನಸೋ ಭಗವನ್ತಂ ಉಭೋಹಿ ಹತ್ಥೇಹಿ ಪಾದೇಸು ಗಹೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಭವನತೋ ನೀಹರಿತುಕಾಮೋ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಮಹಾಸಮುದ್ದಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಚಕ್ಕವಾಳಪಬ್ಬತಂ ಗನ್ತ್ವಾ – ‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ ಸಮಣೋ ಜೀವತಿ ವಾ ಮತೋ ವಾ’’ತಿ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ನಿಸಿನ್ನಂ ದಿಸ್ವಾ – ‘‘ಅಹೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ ಅಯಂ ಸಮಣೋ, ನಾಹಂ ಇಮಂ ಸಮಣಂ ಇತೋ
ಅಥ ದಸಬಲೋ ತಸ್ಸ ಚಿತ್ತಾಚಾರಂ ಞತ್ವಾ ತಥಾ ಅಧಿಟ್ಠಾಸಿ, ಯಥಾ ನಂ ಸಬ್ಬೇ ದೇವಮನುಸ್ಸಾ ಪಸ್ಸನ್ತಿ। ತಸ್ಮಿಞ್ಚ ದಿವಸೇ ಸಕಲಜಮ್ಬುದೀಪೇ ಏಕಸತರಾಜಾನೋ ತಸ್ಸೇವ ಉಪಹಾರದಾನತ್ಥಾಯ ಸನ್ನಿಪತಿಂಸು। ತೇ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ಗಹೇತ್ವಾ ನಿಸಿನ್ನಂ ಸುದಸ್ಸನಂ ದೇವರಾಜಾನಂ ನರರಾಜಾನೋ ದಿಸ್ವಾ – ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ದೇವರಾಜಾ ಮುನಿರಾಜಸ್ಸ ಪಿಯದಸ್ಸಿಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ ಪಾದಪರಿಚರಿಯಂ ಕರೋತಿ, ಅಹೋ ಬುದ್ಧಾ ನಾಮ ಅಚ್ಛರಿಯಾ, ಅಹೋ ಬುದ್ಧಗುಣಾ ವಿಸಿಟ್ಠಾ’’ತಿ ಭಗವತಿ, ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಾ ಸಬ್ಬೇ ಭಗವನ್ತಂ ನಮಸ್ಸಮಾನಾ ಸಿರಸ್ಮಿಂ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಕತ್ವಾ ಅಟ್ಠಂಸು। ತತ್ಥ ಪಿಯದಸ್ಸೀ ಭಗವಾ ತಂ ಸುದಸ್ಸನಂ ದೇವರಾಜಾನಂ ಪಮುಖಂ ಕತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಸಿ। ತದಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ನವುತಿಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಿ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿಂಸು। ಸೋ ದುತಿಯೋ ಅಭಿಸಮಯೋ ಅಹೋಸಿ।
ಯದಾ ಪನ ನವಯೋಜನಪ್ಪಮಾಣೇ ಕುಮುದನಗರೇ ಬುದ್ಧಪಚ್ಚತ್ಥಿಕೋ ದೇವದತ್ತೋ ವಿಯ ಸೋಣತ್ಥೇರೋ ನಾಮ ಮಹಾಪದುಮಕುಮಾರೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಮನ್ತೇತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಪಿತರಂ ಘಾತೇತ್ವಾ ಪುನ ಪಿಯದಸ್ಸೀಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಧಾಯ ನಾನಪ್ಪಕಾರಂ ಪಯೋಗಂ ಕತ್ವಾಪಿ ಘಾತೇತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ಸೋ ದೋಣಮುಖನಾಗರಾಜಾರೋಹಂ ಪಕ್ಕೋಸಾಪೇತ್ವಾ ತಂ ಪಲೋಭೇತ್ವಾ ತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ – ‘‘ಯದಾ ಪನಾಯಂ ಸಮಣೋ ಪಿಯದಸ್ಸೀ ಇಮಂ ನಗರಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಸತಿ, ತದಾ ದೋಣಮುಖಂ ನಾಮ ಗಜವರಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಪಿಯದಸ್ಸೀಸಮಣಂ ಮಾರೇಹೀ’’ತಿ।
ಅಥ ಸೋ ಆರೋಹೋ ಹಿತಾಹಿತವಿಚಾರಣರಹಿತೋ ರಾಜವಲ್ಲಭೋ – ‘‘ಅಯಂ ಸಮಣೋ ಠಾನನ್ತರಾಪಿ ಮಂ ಚಾವೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಮನ್ತ್ವಾ ‘‘ಸಾಧೂ’’ತಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತ್ವಾ ದುತಿಯದಿವಸೇ ದಸಬಲಸ್ಸ ನಗರಪ್ಪವೇಸನಸಮಯಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಸುಜಾತಮತ್ಥಕಪಿಣ್ಡಕುಮ್ಭನಲಾಟಂ ಧನುಸದಿಸದೀಘಸುಣ್ಡತಟಂ ಸುವಿಪುಲಮುದುಕಣ್ಣಂ ಮಧುಪಿಙ್ಗಲನಯನಂ ಸುನ್ದರಕ್ಖನ್ಧಾಸನಂ ಅನುವಟ್ಟಘನಜಘನಂ ನಿಚಿತಗೂಳ್ಹಜಾಣುಅನ್ತರಂ ಈಸಾಸದಿಸರುಚಿರದನ್ತಂ ಸುವಾಲಧಿಂ ಅಪಚಿತಮೇಚಕಂ ಸಬ್ಬಲಕ್ಖಣಸಮ್ಪನ್ನಂ ಅಸಿತಜಲಧರಸದಿಸಚಾರುದಸ್ಸನಂ ಸೀಹವಿಕ್ಕನ್ತಲಲಿತಗಾಮಿನಂ ಜಙ್ಗಮಮಿವ ಧರಾಧರಂ ಸತ್ತಪ್ಪತಿಟ್ಠಂ ಸತ್ತಧಾ ಪಭಿನ್ನಂ ಸಬ್ಬಸೋ ವಿಸ್ಸವನ್ತಂ ವಿಗ್ಗಹವನ್ತಮಿವ ಅನ್ತಕಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಕಬಳಞ್ಜನಧೂಪಲೇಪಾದಿವಿಸೇಸೇಹಿ ಭಿಯ್ಯೋಪಿ ಮತ್ತಪ್ಪಮತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ಅರಿವಾರಣವಾರಣಂ ಏರಾವಣವಾರಣಮಿವ ಅರಿಜನವಾರಣಂ ಮುನಿವಾರಣಂ ಮಾರಣತ್ಥಾಯ ಪೇಸೇಸಿ। ಅಥ
ಅಥ ಪುರವಾಸಿನೋ ಪನ ಜನಾ ಭಯಸನ್ತಾಪಪರಿಪೂರಿತಮಾನಸಾ ಪಾಸಾದಪಾಕಾರಚಯತರೂಪಗತಾ ತಥಾಗತಾಭಿಮುಖಮಭಿಧಾವನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಹಾಹಾಕಾರಸದ್ದಮಕಂಸು। ಕೇಚಿ
ಅಥೇವಂ ಮುನಿರಾಜಪಾದಮೂಲೇ ಕರಿರಾಜಾನಂ ಸಿರಸಾ ನಿಪತನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ನಾಗರಜನಾ ಪರಮಪೀತಿಪೂರಿತಹದಯಾ ಸಾಧುಕಾರಸೀಹನಾದಂ ಉಕ್ಕುಟ್ಠಿಸದ್ದಂ ಪವತ್ತಯಿಂಸು। ಸುರಭಿಕುಸುಮಮಾಲಾಚನ್ದನಗನ್ಧಚುಣ್ಣಾಲಙ್ಕಾರಾದೀಹಿ ತಂ ಅನೇಕಪ್ಪಕಾರಂ ಪೂಜೇಸುಂ। ಸಮನ್ತತೋ ಚೇಲುಕ್ಖೇಪಾ ಪವತ್ತಿಂಸು। ಗಗನತಲೇ ಸುರದುನ್ದುಭಿಯೋ ಅಭಿನದಿಂಸು। ಅಥ ಭಗವಾ ತಮಸಿತಗಿರಿಸಿಖರಮಿವ ಪಾದಮೂಲೇ ನಿಪನ್ನಂ ದಿರದವರಂ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ಅಙ್ಕುಸಧಜಜಾಲಸಙ್ಖಚಕ್ಕಾಲಙ್ಕತೇನ ಕರತಲೇನ ಗಜವರಮತ್ಥಕಂ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಚಿತ್ತಾಚಾರಾನುಕೂಲಾಯ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯ ತಂ ಅನುಸಾಸಿ –
‘‘ಗಜವರ ವದತೋ ಸುಣೋಹಿ ವಾಚಂ, ಮಮ ಹಿತಮತ್ಥಯುತಞ್ಚ ತಂ ಭಜಾಹಿ।
ತವ ವಧನಿರತಂ ಪದುಟ್ಠಭಾವಂ, ಅಪನಯ ಸನ್ತಮುಪೇಹಿ ಚಾರುದನ್ತಿ॥
‘‘ಲೋಭೇನ
ಸೋ ಪಾಣಘಾತೀ ಸುಚಿರಮ್ಪಿ ಕಾಲಂ, ದುಕ್ಖಂ ಸುಘೋರಂ ನರಕೇನುಭೋತಿ॥
‘‘ಮಾಕಾಸಿ ಮಾತಙ್ಗ ಪುನೇವರೂಪಂ, ಕಮ್ಮಂ ಪಮಾದೇನ ಮದೇನ ವಾಪಿ।
ಅವೀಚಿಯಂ ದುಕ್ಖಮಸಯ್ಹ ಕಪ್ಪಂ, ಪಪ್ಪೋತಿ ಪಾಣಂ ಅತಿಪಾತಯನ್ತೋ॥
‘‘ದುಕ್ಖಂ ಸುಘೋರಂ ನರಕೇನುಭೋತ್ವಾ, ಮನುಸ್ಸಲೋಕಂ ಯದಿ ಯಾತಿ ಭಿಯ್ಯೋ।
ಅಪ್ಪಾಯುಕೋ ಹೋತಿ ವಿರೂಪರೂಪೋ, ವಿಹಿಂಸಕೋ ದುಕ್ಖವಿಸೇಸಭಾಗೀ॥
‘‘ಯಥಾ
ತಥಾ ಪರಸ್ಸಾಪಿ ಪಿಯಾತಿ ಞತ್ವಾ, ಪಾಣಾತಿಪಾತೋ ಪರಿವಜ್ಜನೀಯೋ॥
‘‘ದೋಸೇ
ಪಾಣಾತಿಪಾತಂ ಪರಿವಜ್ಜಯ ತ್ವಂ, ಸಗ್ಗೇ ಸುಖಂ ಇಚ್ಛಸಿ ಚೇ ಪರತ್ಥ॥
‘‘ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ವಿರತೋ ಸುದನ್ತೋ, ಪಿಯೋ ಮನಾಪೋ ಭವತೀಧ ಲೋಕೇ।
ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಚ ಪರಂ ಪನಸ್ಸ, ಸಗ್ಗಾಧಿವಾಸಂ ಕಥಯನ್ತಿ ಬುದ್ಧಾ॥
‘‘ದುಕ್ಖಾಗಮಂ ನಿಚ್ಛತಿ ಕೋಚಿ ಲೋಕೇ, ಸಬ್ಬೋಪಿ ಜಾತೋ ಸುಖಮೇಸತೇವ।
ತಸ್ಮಾ ಮಹಾನಾಗ ವಿಹಾಯ ಹಿಂಸಂ, ಭಾವೇಹಿ ಮೇತ್ತಂ ಕರುಣಞ್ಚ ಕಾಲೇ’’ತಿ॥
ಅಥೇವಂ
೧.
‘‘ಸುಜಾತಸ್ಸ ಅಪರೇನ, ಸಯಮ್ಭೂ ಲೋಕನಾಯಕೋ।
ದುರಾಸದೋ ಅಸಮಸಮೋ, ಪಿಯದಸ್ಸೀ ಮಹಾಯಸೋ॥
೨.
‘‘ಸೋಪಿ ಬುದ್ಧೋ ಅಮಿತಯಸೋ, ಆದಿಚ್ಚೋವ ವಿರೋಚತಿ।
ಸಬ್ಬಂ ತಮಂ ನಿಹನ್ತ್ವಾನ, ಧಮ್ಮಚಕ್ಕಂ ಪವತ್ತಯಿ॥
೩.
‘‘ತಸ್ಸಾಪಿ ಅತುಲತೇಜಸ್ಸ, ಅಹೇಸುಂ ಅಭಿಸಮಯಾ ತಯೋ।
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ, ಪಠಮಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
೪.
‘‘ಸುದಸ್ಸನೋ ದೇವರಾಜಾ, ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಮರೋಚಯಿ।
ತಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಿಂ ವಿನೋದೇನ್ತೋ, ಸತ್ಥಾ ಧಮ್ಮಮದೇಸಯಿ॥
೫.
‘‘ಜನಸನ್ನಿಪಾತೋ
ನವುತಿಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಂ, ದುತಿಯಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
೬.
‘‘ಯದಾ ದೋಣಮುಖಂ ಹತ್ಥಿಂ, ವಿನೇಸಿ ನರಸಾರಥಿ।
ಅಸೀತಿಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಂ, ತತಿಯಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹೂ’’ತಿ॥
ಸುಮಙ್ಗಲನಗರೇ ಪಾಲಿತೋ ನಾಮ ರಾಜಪುತ್ತೋ ಚ ಪುರೋಹಿತಪುತ್ತೋ ಸಬ್ಬದಸ್ಸಿಕುಮಾರೋ ಚಾತಿ ದ್ವೇ ಸಹಾಯಕಾ ಅಹೇಸುಂ। ತೇ ಪಿಯದಸ್ಸಿಮ್ಹಿ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇ ಚಾರಿಕಂ ಚರನ್ತೇ ‘‘ಅತ್ತನೋ ನಗರಂ ಸಮ್ಪತ್ತೋ’’ತಿ ಸುತ್ವಾ ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಪರಿವಾರಾ ಪಚ್ಚುಗ್ಗಮನಂ ಕತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಸತ್ತಾಹಂ
೭.
‘‘ಸನ್ನಿಪಾತಾ ತಯೋ ಆಸುಂ, ತಸ್ಸಾಪಿ ಪಿಯದಸ್ಸಿನೋ।
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ, ಪಠಮೋ ಆಸಿ ಸಮಾಗಮೋ॥
೮.
‘‘ತತೋ ಪರಂ ನವುತಿಕೋಟೀ, ಸಮಿಂಸು ಏಕತೋ ಮುನೀ।
ತತಿಯೇ ಸನ್ನಿಪಾತಮ್ಹಿ, ಅಸೀತಿಕೋಟಿಯೋ ಅಹೂ’’ತಿ॥
ತದಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಬೋಧಿಸತ್ತೋ ಕಸ್ಸಪೋ ನಾಮ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಾಣವೋ ಇತಿಹಾಸಪಞ್ಚಮಾನಂ ತಿಣ್ಣಂ ವೇದಾನಂ ಪಾರಗೂ ಹುತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಧಮ್ಮದೇಸನಂ ಸುತ್ವಾ ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಪರಿಚ್ಚಾಗೇನ ಪರಮಾರಾಮಂ ಸಙ್ಘಾರಾಮಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಸರಣೇಸು ಚ ಪಞ್ಚಸೀಲೇಸು ಚ ಪತಿಟ್ಠಾಸಿ। ಅಥ ನಂ ಸತ್ಥಾ – ‘‘ಇತೋ ಅಟ್ಠಾರಸಕಪ್ಪಸತಚ್ಚಯೇನ ಗೋತಮೋ ನಾಮ ಬುದ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ –
೯.
‘‘ಅಹಂ ತೇನ ಸಮಯೇನ, ಕಸ್ಸಪೋ ನಾಮ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ।
ಅಜ್ಝಾಯಕೋ ಮನ್ತಧರೋ, ತಿಣ್ಣಂ ವೇದಾನ ಪಾರಗೂ॥
೧೦.
‘‘ತಸ್ಸ
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸೇಹಿ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಂ ಅಮಾಪಯಿಂ॥
೧೧.
‘‘ತಸ್ಸ ದತ್ವಾನ ಆರಾಮಂ, ಹಟ್ಠೋ ಸಂವಿಗ್ಗಮಾನಸೋ।
ಸರಣೇ ಪಞ್ಚಸೀಲೇ ಚ, ದಳಹಂ ಕತ್ವಾ ಸಮಾದಿಯಿಂ॥
೧೨.
‘‘ಸೋಪಿ ಮಂ ಬುದ್ಧೋ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ, ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ನಿಸೀದಿಯ।
ಅಟ್ಠಾರಸೇ ಕಪ್ಪಸತೇ, ಅಯಂ ಬುದ್ಧೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
೧೩.
‘‘ಪಧಾನಂ ಪದಹಿತ್ವಾನ…ಪೇ॰… ಹೇಸ್ಸಾಮ ಸಮ್ಮುಖಾ ಇಮಂ॥
೧೪.
‘‘ತಸ್ಸಾಪಿ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾ, ಭಿಯ್ಯೋ ಚಿತ್ತಂ ಪಸಾದಯಿಂ।
ಉತ್ತರಿಂ ವತಮಧಿಟ್ಠಾಸಿಂ, ದಸಪಾರಮಿಪೂರಿಯಾ’’ತಿ॥
ತತ್ಥ ಸರಣೇ ಪಞ್ಚಸೀಲೇ ಚಾತಿ ತೀಣಿ ಸರಣಾನಿ ಪಞ್ಚ ಸೀಲಾನಿ ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಟ್ಠಾರಸೇ ಕಪ್ಪಸತೇತಿ ಇತೋ ಅಟ್ಠಸತಾಧಿಕಸ್ಸ ಕಪ್ಪಸಹಸ್ಸಸ್ಸ ಅಚ್ಚಯೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
ತಸ್ಸ
೧೫.
‘‘ಸುಧಞ್ಞಂ ನಾಮ ನಗರಂ, ಸುದತ್ತೋ ನಾಮ ಖತ್ತಿಯೋ।
ಚನ್ದಾ ನಾಮಾಸಿ ಜನಿಕಾ, ಪಿಯದಸ್ಸಿಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ॥
೨೦.
‘‘ಪಾಲಿತೋ ಸಬ್ಬದಸ್ಸೀ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗಸಾವಕಾ।
ಸೋಭಿತೋ ನಾಮುಪಟ್ಠಾಕೋ, ಪಿಯದಸ್ಸಿಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ॥
೨೧.
‘‘ಸುಜಾತಾ
ಬೋಧಿ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ, ಕಕುಧೋತಿ ಪವುಚ್ಚತಿ॥
೨೩.
‘‘ಸೋಪಿ ಬುದ್ಧೋ ಅಮಿತಯಸೋ, ದ್ವತ್ತಿಂಸವರಲಕ್ಖಣೋ।
ಅಸೀತಿಹತ್ಥಮುಬ್ಬೇಧೋ, ಸಾಲರಾಜಾವ ದಿಸ್ಸತಿ॥
೨೪.
‘‘ಅಗ್ಗಿಚನ್ದಸೂರಿಯಾನಂ, ನತ್ಥಿ ತಾದಿಸಿಕಾ ಪಭಾ।
ಯಥಾ ಅಹು ಪಭಾ ತಸ್ಸ, ಅಸಮಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ॥
೨೫.
‘‘ತಸ್ಸಾಪಿ ದೇವದೇವಸ್ಸ, ಆಯು ತಾವತಕಂ ಅಹು।
ನವುತಿವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಲೋಕೇ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಚಕ್ಖುಮಾ॥
೨೬.
‘‘ಸೋಪಿ ಬುದ್ಧೋ ಅಸಮಸಮೋ, ಯುಗಾನಿಪಿ ತಾನಿ ಅತುಲಿಯಾನಿ।
ಸಬ್ಬಂ ತಮನ್ತರಹಿತಂ, ನನು ರಿತ್ತಾ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಾ’’ತಿ॥
ತತ್ಥ ಸಾಲರಾಜಾ ವಾತಿ ಸಬ್ಬಫಾಲಿಫುಲ್ಲೋ ಪರಮರಮಣೀಯದಸ್ಸನೋ ಸಮವಟ್ಟಕ್ಖನ್ಧೋ ಸಾಲರಾಜಾ ವಿಯ ದಿಸ್ಸತಿ। ಯುಗಾನಿಪಿ ತಾನೀತಿ ಅಗ್ಗಸಾವಕಯುಗಾದೀನಿ ಯುಗಳಾನಿ। ಸೇಸಗಾಥಾಸು ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
ಪಿಯದಸ್ಸೀಬುದ್ಧವಂಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
ನಿಟ್ಠಿತೋ ತೇರಸಮೋ ಬುದ್ಧವಂಸೋ।