೪. ಸುದ್ಧಟ್ಠಕಸುತ್ತನಿದ್ದೇಸೋ
ಅಥ
೨೩.
ಪಸ್ಸಾಮಿ ಸುದ್ಧಂ ಪರಮಂ ಅರೋಗಂ, ದಿಟ್ಠೇನ ಸಂಸುದ್ಧಿ ನರಸ್ಸ ಹೋತಿ।
ಏವಾಭಿಜಾನಂ ಪರಮನ್ತಿ ಞತ್ವಾ, ಸುದ್ಧಾನುಪಸ್ಸೀತಿ ಪಚ್ಚೇತಿ ಞಾಣಂ॥
ಪಸ್ಸಾಮಿ ಸುದ್ಧಂ ಪರಮಂ ಅರೋಗನ್ತಿ। ಪಸ್ಸಾಮಿ ಸುದ್ಧನ್ತಿ ಪಸ್ಸಾಮಿ ಸುದ್ಧಂ, ದಕ್ಖಾಮಿ ಸುದ್ಧಂ, ಓಲೋಕೇಮಿ ಸುದ್ಧಂ, ನಿಜ್ಝಾಯಾಮಿ ಸುದ್ಧಂ, ಉಪಪರಿಕ್ಖಾಮಿ ಸುದ್ಧಂ। ಪರಮಂ ಅರೋಗನ್ತಿ ಪರಮಂ ಆರೋಗ್ಯಪ್ಪತ್ತಂ ತಾಣಪ್ಪತ್ತಂ ಲೇಣಪ್ಪತ್ತಂ ಸರಣಪ್ಪತ್ತಂ ಅಭಯಪ್ಪತ್ತಂ ಅಚ್ಚುತಪ್ಪತ್ತಂ ಅಮತಪ್ಪತ್ತಂ ನಿಬ್ಬಾನಪ್ಪತ್ತನ್ತಿ – ಪಸ್ಸಾಮಿ ಸುದ್ಧಂ ಪರಮಂ ಅರೋಗಂ।
ದಿಟ್ಠೇನ ಸಂಸುದ್ಧಿ ನರಸ್ಸ ಹೋತೀತಿ। ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ
ಏವಾಭಿಜಾನಂ ಪರಮನ್ತಿ ಞತ್ವಾತಿ। ಏವಂ ಅಭಿಜಾನನ್ತೋ ಆಜಾನನ್ತೋ ವಿಜಾನನ್ತೋ ಪಟಿವಿಜಾನನ್ತೋ ಪಟಿವಿಜ್ಝನ್ತೋ। ‘‘ಇದಂ ಪರಮಂ ಅಗ್ಗಂ ಸೇಟ್ಠಂ ವಿಸಿಟ್ಠಂ ಪಾಮೋಕ್ಖಂ ಉತ್ತಮಂ ಪವರ’’ನ್ತಿ ಞತ್ವಾ ಜಾನಿತ್ವಾ ತುಲಯಿತ್ವಾ
ಸುದ್ಧಾನುಪಸ್ಸೀತಿ ಪಚ್ಚೇತಿ ಞಾಣನ್ತಿ। ಯೋ ಸುದ್ಧಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಸೋ ಸುದ್ಧಾನುಪಸ್ಸೀ, ಪಚ್ಚೇತಿ ಞಾಣನ್ತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ರೂಪದಸ್ಸನೇನ ಞಾಣನ್ತಿ ಪಚ್ಚೇತಿ, ಮಗ್ಗೋತಿ ಪಚ್ಚೇತಿ, ಪಥೋತಿ ಪಚ್ಚೇತಿ, ನಿಯ್ಯಾನನ್ತಿ ಪಚ್ಚೇತೀತಿ – ಸುದ್ಧಾನುಪಸ್ಸೀ ಪಚ್ಚೇತಿ ಞಾಣಂ।
ತೇನಾಹ
‘‘ಪಸ್ಸಾಮಿ ಸುದ್ಧಂ ಪರಮಂ ಅರೋಗಂ, ದಿಟ್ಠೇನ ಸಂಸುದ್ಧಿ ನರಸ್ಸ ಹೋತಿ।
ಏವಾಭಿಜಾನಂ ಪರಮನ್ತಿ ಞತ್ವಾ, ಸುದ್ಧಾನುಪಸ್ಸೀತಿ ಪಚ್ಚೇತಿ ಞಾಣ’’ನ್ತಿ॥
೨೪.
ದಿಟ್ಠೇನ ಚೇ ಸುದ್ಧಿ ನರಸ್ಸ ಹೋತಿ, ಞಾಣೇನ ವಾ ಸೋ ಪಜಹಾತಿ ದುಕ್ಖಂ।
ಅಞ್ಞೇನ ಸೋ ಸುಜ್ಝತಿ ಸೋಪಧೀಕೋ, ದಿಟ್ಠೀ ಹಿ ನಂ ಪಾವ ತಥಾ ವದಾನಂ॥
ದಿಟ್ಠೇನ ಚೇ ಸುದ್ಧಿ ನರಸ್ಸ ಹೋತೀತಿ। ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ರೂಪದಸ್ಸನೇನ ಚೇ ನರಸ್ಸ ಸುದ್ಧಿ ವಿಸುದ್ಧಿ ಪರಿಸುದ್ಧಿ, ಮುತ್ತಿ ವಿಮುತ್ತಿ ಪರಿಮುತ್ತಿ ಹೋತಿ, ನರೋ ಸುಜ್ಝತಿ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ಪರಿಸುಜ್ಝತಿ, ಮುಚ್ಚತಿ ವಿಮುಚ್ಚತಿ ಪರಿಮುಚ್ಚತೀತಿ – ದಿಟ್ಠೇನ ಚೇ ಸುದ್ಧಿ ನರಸ್ಸ ಹೋತಿ।
ಞಾಣೇನ ವಾ ಸೋ ಪಜಹಾತಿ ದುಕ್ಖನ್ತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ರೂಪದಸ್ಸನೇನ ಚೇ ನರೋ ಜಾತಿದುಕ್ಖಂ ಪಜಹತಿ, ಜರಾದುಕ್ಖಂ ಪಜಹತಿ, ಬ್ಯಾಧಿದುಕ್ಖಂ
ಅಞ್ಞೇನ ಸೋ ಸುಜ್ಝತಿ ಸೋಪಧೀಕೋತಿ। ಅಞ್ಞೇನ ಅಸುದ್ಧಿಮಗ್ಗೇನ ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾಯ ಅನಿಯ್ಯಾನಿಕಪಥೇನ ಅಞ್ಞತ್ರ ಸತಿಪಟ್ಠಾನೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಇದ್ಧಿಪಾದೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಇನ್ದ್ರಿಯೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಬಲೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಅರಿಯಾ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕಾ ಮಗ್ಗಾ ನರೋ ಸುಜ್ಝತಿ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ಪರಿಸುಜ್ಝತಿ ಸೋಪಧೀಕೋತಿ ಸರಾಗೋ ಸದೋಸೋ ಸಮೋಹೋ ಸಮಾನೋ ಸತಣ್ಹೋ ಸದಿಟ್ಠಿ ಸಕಿಲೇಸೋ ಸಉಪಾದಾನೋತಿ – ಅಞ್ಞೇನ ಸೋ ಸುಜ್ಝತಿ ಸೋಪಧೀಕೋ।
ದಿಟ್ಠೀ ಹಿ ನಂ ಪಾವ ತಥಾ ವದಾನನ್ತಿ। ಸಾವ ದಿಟ್ಠಿ ತಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಪಾವದತಿ – ಇತಿ ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕೋ ವಿಪರೀತದಸ್ಸನೋ। ತಥಾ ವದಾನನ್ತಿ ತಥಾ ವದನ್ತಂ ಕಥೇನ್ತಂ ಭಣನ್ತಂ ದೀಪಯನ್ತಂ ವೋಹರನ್ತಂ। ‘‘ಸಸ್ಸತೋ ಲೋಕೋ
ತೇನಾಹ
‘‘ದಿಟ್ಠೇನ ಚೇ ಸುದ್ಧಿ ನರಸ್ಸ ಹೋತಿ, ಞಾಣೇನ ವಾ ಸೋ ಪಜಹಾತಿ ದುಕ್ಖಂ।
ಅಞ್ಞೇನ ಸೋ ಸುಜ್ಝತಿ ಸೋಪಧೀಕೋ, ದಿಟ್ಠೀ ಹಿ ನಂ ಪಾವ ತಥಾ ವದಾನ’’ನ್ತಿ॥
೨೫.
ನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಅಞ್ಞತೋ ಸುದ್ಧಿಮಾಹ, ದಿಟ್ಠೇ ಸುತೇ ಸೀಲವತೇ ಮುತೇ ವಾ।
ಪುಞ್ಞೇ ಚ ಪಾಪೇ ಚ ಅನೂಪಲಿತ್ತೋ, ಅತ್ತಞ್ಜಹೋ ನಯಿಧ ಪಕುಬ್ಬಮಾನೋ॥
ನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಅಞ್ಞತೋ ಸುದ್ಧಿಮಾಹ ದಿಟ್ಠೇ ಸುತೇ ಸೀಲವತೇ ಮುತೇ ವಾತಿ। ನಾತಿ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋತಿ ಸತ್ತನ್ನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಬಾಹಿತತ್ತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ – ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿ ಬಾಹಿತಾ ಹೋತಿ, ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ಬಾಹಿತಾ ಹೋತಿ, ಸೀಲಬ್ಬತಪರಾಮಾಸೋ ಬಾಹಿತೋ ಹೋತಿ
ಬಾಹಿತ್ವಾ ಸಬ್ಬಪಾಪಕಾನಿ, [ಸಭಿಯಾತಿ ಭಗವಾ]
ವಿಮಲೋ ಸಾಧುಸಮಾಹಿತೋ ಠಿತತ್ತೋ।
ಸಂಸಾರಮತಿಚ್ಚ ಕೇವಲೀ ಸೋ, ಅಸಿತೋ
ನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಅಞ್ಞತೋ ಸುದ್ಧಿಮಾಹಾತಿ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಅಞ್ಞೇನ ಅಸುದ್ಧಿಮಗ್ಗೇನ ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾಯ ಅನಿಯ್ಯಾನಿಕಪಥೇನ ಅಞ್ಞತ್ರ ಸತಿಪಟ್ಠಾನೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಇದ್ಧಿಪಾದೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಇನ್ದ್ರಿಯೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಬಲೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೇಹಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಅರಿಯೇನ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೇನ ಮಗ್ಗೇನ ಸುದ್ಧಿಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧಿಂ, ಮುತ್ತಿಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಪರಿಮುತ್ತಿಂ, ನಾಹ ನ ಕಥೇತಿ ನ ಭಣತಿ ನ ದೀಪಯತಿ ನ ವೋಹರತೀತಿ – ನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಅಞ್ಞತೋ ಸುದ್ಧಿಮಾಹ।
ದಿಟ್ಠೇ ಸುತೇ ಸೀಲವತೇ ಮುತೇ ವಾತಿ। ಸನ್ತೇಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ದಿಟ್ಠಿಸುದ್ಧಿಕಾ। ತೇ ಏಕಚ್ಚಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಂ ಮಙ್ಗಲಂ ಪಚ್ಚೇನ್ತಿ, ಏಕಚ್ಚಾನಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಂ ಅಮಙ್ಗಲಂ ಪಚ್ಚೇನ್ತಿ। ಕತಮೇಸಂ ರೂಪಾನಂ ದಸ್ಸನಂ ಮಙ್ಗಲಂ ಪಚ್ಚೇನ್ತಿ? ತೇ ಕಾಲತೋ ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಅಭಿಮಙ್ಗಲಗತಾನಿ ರೂಪಾನಿ ಪಸ್ಸನ್ತಿ – ಚಾಟಕಸಕುಣಂ
ಸನ್ತೇಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸುತಸುದ್ಧಿಕಾ। ತೇ ಏಕಚ್ಚಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಂ ಮಙ್ಗಲಂ ಪಚ್ಚೇನ್ತಿ, ಏಕಚ್ಚಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಂ ಅಮಙ್ಗಲಂ ಪಚ್ಚೇನ್ತಿ। ಕತಮೇಸಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಂ ಮಙ್ಗಲಂ ಪಚ್ಚೇನ್ತಿ? ತೇ ಕಾಲತೋ ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಅಭಿಮಙ್ಗಲಗತಾನಿ ಸದ್ದಾನಿ ಸುಣನ್ತಿ – ವಡ್ಢಾತಿ ವಾ ವಡ್ಢಮಾನಾತಿ ವಾ ಪುಣ್ಣಾತಿ ವಾ ಫುಸ್ಸಾತಿ ವಾ ಅಸೋಕಾತಿ ವಾ ಸುಮನಾತಿ ವಾ ಸುನಕ್ಖತ್ತಾತಿ ವಾ ಸುಮಙ್ಗಲಾತಿ ವಾ ಸಿರೀತಿ ವಾ ಸಿರೀವಡ್ಢಾತಿ ವಾ। ಏವರೂಪಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಂ ಮಙ್ಗಲಂ ಪಚ್ಚೇನ್ತಿ। ಕತಮೇಸಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಂ ಅಮಙ್ಗಲಂ ಪಚ್ಚೇನ್ತಿ? ಕಾಣೋತಿ ವಾ ಕುಣೀತಿ ವಾ ಖಞ್ಜೋತಿ ವಾ ಪಕ್ಖಹತೋತಿ ವಾ ಜಿಣ್ಣಕೋತಿ ವಾ ಬ್ಯಾಧಿಕೋತಿ ವಾ ಮತೋತಿ ವಾ ಛಿನ್ದನ್ತಿ ವಾ ಭಿನ್ದನ್ತಿ ವಾ ದಡ್ಢನ್ತಿ ವಾ ನಟ್ಠನ್ತಿ ವಾ ನತ್ಥೀತಿ ವಾ। ಏವರೂಪಾನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಸವನಂ
ಸನ್ತೇಕೇ
ಸನ್ತೇಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವತಸುದ್ಧಿಕಾ। ತೇ ಹತ್ಥಿವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅಸ್ಸವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಗೋವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಕುಕ್ಕುರವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಕಾಕವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ವಾಸುದೇವವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಬಲದೇವವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಪುಣ್ಣಭದ್ದವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಮಣಿಭದ್ದವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅಗ್ಗಿವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ನಾಗವತಿಕಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಸುಪಣ್ಣವತಿಕಾ
ಸನ್ತೇಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಮುತಸುದ್ಧಿಕಾ। ತೇ ಕಾಲತೋ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಪಥವಿಂ ಆಮಸನ್ತಿ, ಹರಿತಂ ಆಮಸನ್ತಿ, ಗೋಮಯಂ
ದಿಟ್ಠೇ ಸುತೇ ಸೀಲವತೇ ಮುತೇ ವಾತಿ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ದಿಟ್ಠಸುದ್ಧಿಯಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ನಾಹ, ಸುತಸುದ್ಧಿಯಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ನಾಹ, ಸೀಲಸುದ್ಧಿಯಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ನಾಹ, ವತಸುದ್ಧಿಯಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ನಾಹ, ಮುತಸುದ್ಧಿಯಾಪಿ ಸುದ್ಧಿಂ ನಾಹ ನ ಕಥೇತಿ ನ ಭಣತಿ ನ ದೀಪಯತಿ ನ ವೋಹರತೀತಿ – ನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಅಞ್ಞತೋ ಸುದ್ಧಿಮಾಹ ದಿಟ್ಠೇ ಸುತೇ ಸೀಲವತೇ ಮುತೇ ವಾ।
ಪುಞ್ಞೇ ಚ ಪಾಪೇ ಚ ಅನೂಪಲಿತ್ತೋತಿ। ಪುಞ್ಞಂ ವುಚ್ಚತಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ತೇಧಾತುಕಂ ಕುಸಲಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ, ಅಪುಞ್ಞಂ ವುಚ್ಚತಿ ಸಬ್ಬಂ ಅಕುಸಲಂ। ಯತೋ ಪುಞ್ಞಾಭಿಸಙ್ಖಾರೋ ಚ ಅಪುಞ್ಞಾಭಿಸಙ್ಖಾರೋ ಚ ಆನೇಞ್ಜಾಭಿಸಙ್ಖಾರೋ
ಅತ್ತಞ್ಜಹೋ ನಯಿಧ ಪಕುಬ್ಬಮಾನೋತಿ। ಅತ್ತಞ್ಜಹೋತಿ ಅತ್ತದಿಟ್ಠಿಜಹೋ। ಅತ್ತಞ್ಜಹೋತಿ ಗಾಹಂ ಜಹೋ ಅತ್ತಞ್ಜಹೋತಿ ತಣ್ಹಾವಸೇನ ದಿಟ್ಠಿವಸೇನ ಗಹಿತಂ ಪರಾಮಟ್ಠಂ ಅಭಿನಿವಿಟ್ಠಂ ಅಜ್ಝೋಸಿತಂ ನಯಿಧ ಪಕುಬ್ಬಮಾನೋತಿ ಪುಞ್ಞಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ವಾ ಅಪುಞ್ಞಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ವಾ ಆನೇಞ್ಜಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ವಾ ಅಪಕುಬ್ಬಮಾನೋ ಅಜನಯಮಾನೋ ಅಸಞ್ಜನಯಮಾನೋ ಅನಿಬ್ಬತ್ತಯಮಾನೋ ಅನಭಿನಿಬ್ಬತ್ತಯಮಾನೋತಿ – ಅತ್ತಞ್ಜಹೋ ನಯಿಧ ಪಕುಬ್ಬಮಾನೋ।
ತೇನಾಹ
‘‘ನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಅಞ್ಞತೋ ಸುದ್ಧಿಮಾಹ, ದಿಟ್ಠೇ ಸುತೇ ಸೀಲವತೇ ಮುತೇ ವಾ।
ಪುಞ್ಞೇ ಚ ಪಾಪೇ ಚ ಅನೂಪಲಿತ್ತೋ, ಅತ್ತಞ್ಜಹೋ ನಯಿಧ ಪಕುಬ್ಬಮಾನೋ’’ತಿ॥
೨೬.
ಪುರಿಮಂ ಪಹಾಯ ಅಪರಂ ಸಿತಾಸೇ, ಏಜಾನುಗಾ ತೇ ನ ತರನ್ತಿ ಸಙ್ಗಂ।
ತೇ ಉಗ್ಗಹಾಯನ್ತಿ ನಿರಸ್ಸಜನ್ತಿ, ಕಪೀವ ಸಾಖಂ ಪಮುಞ್ಚಂ ಗಹಾಯ॥
ಪುರಿಮಂ ಪಹಾಯ ಅಪರಂ ಸಿತಾಸೇತಿ। ಪುರಿಮಂ ಸತ್ಥಾರಂ ಪಹಾಯ ಪರಂ ಸತ್ಥಾರಂ ನಿಸ್ಸಿತಾ; ಪುರಿಮಂ ಧಮ್ಮಕ್ಖಾನಂ ಪಹಾಯ ಅಪರಂ ಧಮ್ಮಕ್ಖಾನಂ ನಿಸ್ಸಿತಾ; ಪುರಿಮಂ ಗಣಂ ಪಹಾಯ ಅಪರಂ ಗಣಂ ನಿಸ್ಸಿತಾ; ಪುರಿಮಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಪಹಾಯ ಅಪರಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ನಿಸ್ಸಿತಾ; ಪುರಿಮಂ ಪಟಿಪದಂ ಪಹಾಯ ಅಪರಂ ಪಟಿಪದಂ ನಿಸ್ಸಿತಾ; ಪುರಿಮಂ ಮಗ್ಗಂ ಪಹಾಯ ಅಪರಂ ಮಗ್ಗಂ ನಿಸ್ಸಿತಾ ಸನ್ನಿಸ್ಸಿತಾ ಅಲ್ಲೀನಾ ಉಪಗತಾ ಅಜ್ಝೋಸಿತಾ ಅಧಿಮುತ್ತಾತಿ – ಪುರಿಮಂ ಪಹಾಯ ಅಪರಂ ಸಿತಾಸೇ।
ಏಜಾನುಗಾ ತೇ ನ ತರನ್ತಿ ಸಙ್ಗನ್ತಿ। ಏಜಾ ವುಚ್ಚತಿ ತಣ್ಹಾ। ಯೋ ರಾಗೋ ಸಾರಾಗೋ…ಪೇ॰… ಅಭಿಜ್ಝಾ ಲೋಭೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ। ಏಜಾನುಗಾತಿ ಏಜಾನುಗಾ ಏಜಾನುಗತಾ ಏಜಾನುಸಟಾ ಏಜಾಯ ಪನ್ನಾ ಪತಿತಾ ಅಭಿಭೂತಾ ಪರಿಯಾದಿನ್ನಚಿತ್ತಾ। ತೇ ನ ತರನ್ತಿ ಸಙ್ಗನ್ತಿ ರಾಗಸಙ್ಗಂ ದೋಸಸಙ್ಗಂ ಮೋಹಸಙ್ಗಂ ಮಾನಸಙ್ಗಂ ದಿಟ್ಠಿಸಙ್ಗಂ ಕಿಲೇಸಸಙ್ಗಂ ದುಚ್ಚರಿತಸಙ್ಗಂ ನ ತರನ್ತಿ ನ ಉತ್ತರನ್ತಿ ನ ಪತರನ್ತಿ ನ ಸಮತಿಕ್ಕಮನ್ತಿ ನ ವೀತಿವತ್ತನ್ತೀತಿ – ಏಜಾನುಗಾ ತೇ ನ ತರನ್ತಿ ಸಙ್ಗಂ।
ತೇ ಉಗ್ಗಹಾಯನ್ತಿ ನಿರಸ್ಸಜನ್ತೀತಿ ಸತ್ಥಾರಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ತಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಸತ್ಥಾರಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ; ಧಮ್ಮಕ್ಖಾನಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ
ಕಪೀವ ಸಾಖಂ ಪಮುಞ್ಚಂ ಗಹಾಯಾತಿ। ಯಥಾ ಮಕ್ಕಟೋ ಅರಞ್ಞೇ ಪವನೇ ಚರಮಾನೋ ಸಾಖಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಸಾಖಂ ಗಣ್ಹಾತಿ। ಏವಮೇವ ಪುಥುಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಥುದಿಟ್ಠಿಗತಾನಿ ಗಣ್ಹನ್ತಿ ಚ ಮುಞ್ಚನ್ತಿ ಚ ಆದಿಯನ್ತಿ ಚ ನಿರಸ್ಸಜನ್ತಿ ಚಾತಿ – ಕಪೀವ ಸಾಖಂ ಪಮುಞ್ಚಂ ಗಹಾಯ।
ತೇನಾಹ
‘‘ಪುರಿಮಂ ಪಹಾಯ ಅಪರಂ ಸಿತಾಸೇ, ಏಜಾನುಗಾ ತೇ ನ ತರನ್ತಿ ಸಙ್ಗಂ।
ತೇ ಉಗ್ಗಹಾಯನ್ತಿ ನಿರಸ್ಸಜನ್ತಿ, ಕಪೀವ ಸಾಖಂ ಪಮುಞ್ಚಂ ಗಹಾಯಾ’’ತಿ॥
೨೭.
ಸಯಂ ಸಮಾದಾಯ ವತಾನಿ ಜನ್ತು, ಉಚ್ಚಾವಚಂ ಗಚ್ಛತಿ ಸಞ್ಞಸತ್ತೋ।
ವಿದ್ವಾ ಚ ವೇದೇಹಿ ಸಮೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮಂ, ನ ಉಚ್ಚಾವಚಂ ಗಚ್ಛತಿ ಭೂರಿಪಞ್ಞೋ॥
ಸಯಂ ಸಮಾದಾಯ ವತಾನಿ ಜನ್ತೂತಿ। ಸಯಂ ಸಮಾದಾಯಾತಿ ಸಾಮಂ ಸಮಾದಾಯ ವತಾನೀತಿ ಹತ್ಥಿವತಂ ವಾ ಅಸ್ಸವತಂ ವಾ ಗೋವತಂ ವಾ ಕುಕ್ಕೂರವತಂ ವಾ ಕಾಕವತಂ ವಾ ವಾಸುದೇವವತಂ ವಾ ಬಲದೇವವತಂ ವಾ ಪುಣ್ಣಭದ್ದವತಂ ವಾ ಮಣಿಭದ್ದವತಂ ವಾ ಅಗ್ಗಿವತಂ ವಾ ನಾಗವತಂ ವಾ ಸುಪಣ್ಣವತಂ ವಾ ಯಕ್ಖವತಂ ವಾ ಅಸುರವತಂ ವಾ…ಪೇ॰… ದಿಸಾವತಂ ವಾ ಆದಾಯ ಸಮಾದಾಯ ಆದಿಯಿತ್ವಾ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ಅಭಿನಿವಿಸಿತ್ವಾ। ಜನ್ತೂತಿ ಸತ್ತೋ ನರೋ
ಉಚ್ಚಾವಚಂ ಗಚ್ಛತಿ ಸಞ್ಞಸತ್ತೋತಿ ಸತ್ಥಾರತೋ ಸತ್ಥಾರಂ ಗಚ್ಛತಿ; ಧಮ್ಮಕ್ಖಾನತೋ ಧಮ್ಮಕ್ಖಾನಂ ಗಚ್ಛತಿ; ಗಣತೋ ಗಣಂ ಗಚ್ಛತಿ; ದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿಂ ಗಚ್ಛತಿ; ಪಟಿಪದಾಯ ಪಟಿಪದಂ ಗಚ್ಛತಿ; ಮಗ್ಗತೋ ಮಗ್ಗಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಸಞ್ಞಸತ್ತೋತಿ ಕಾಮಸಞ್ಞಾಯ ಬ್ಯಾಪಾದಸಞ್ಞಾಯ ವಿಹಿಂಸಾಸಞ್ಞಾಯ ದಿಟ್ಠಿಸಞ್ಞಾಯ ಸತ್ತೋ ವಿಸತ್ತೋ ಆಸತ್ತೋ ಲಗ್ಗೋ ಲಗ್ಗಿತೋ ಪಲಿಬುದ್ಧೋ। ಯಥಾ ಭಿತ್ತಿಖಿಲೇ ವಾ ನಾಗದನ್ತೇ ವಾ ಭಣ್ಡಂ ಸತ್ತಂ ವಿಸತ್ತಂ ಆಸತ್ತಂ ಲಗ್ಗಂ ಲಗ್ಗಿತಂ ಪಲಿಬುದ್ಧಂ, ಏವಮೇವ ಕಾಮಸಞ್ಞಾಯ ಬ್ಯಾಪಾದಸಞ್ಞಾಯ ವಿಹಿಂಸಾಸಞ್ಞಾಯ ದಿಟ್ಠಿಸಞ್ಞಾಯ ಸತ್ತೋ ವಿಸತ್ತೋ ಆಸತ್ತೋ ಲಗ್ಗೋ ಲಗ್ಗಿತೋ ಪಲಿಬುದ್ಧೋತಿ – ಉಚ್ಚಾವಚಂ ಗಚ್ಛತಿ ಸಞ್ಞಸತ್ತೋ।
ವಿದ್ವಾ ಚ ವೇದೇಹಿ ಸಮೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮನ್ತಿ। ವಿದ್ವಾತಿ ವಿದ್ವಾ ವಿಜ್ಜಾಗತೋ ಞಾಣೀ ವಿಭಾವೀ ಮೇಧಾವೀ। ವೇದೇಹೀತಿ ವೇದಾ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಚತೂಸು ಮಗ್ಗೇಸು ಞಾಣಂ ಪಞ್ಞಾ ಪಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಪಞ್ಞಾಬಲಂ ಧಮ್ಮವಿಚಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ವೀಮಂಸಾ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ। ತೇಹಿ ವೇದೇಹಿ ವೇದಗೂ, ವೇದೇಹಿ ವಾ ಅನ್ತಗತೋತಿ ವೇದಗೂ, ಸತ್ತನ್ನಂ ವಾ ಧಮ್ಮಾನಂ ವಿದಿತತ್ತಾ ವೇದಗೂ। ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿ ವಿದಿತಾ ಹೋತಿ, ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ವಿದಿತಾ ಹೋತಿ, ಸೀಲಬ್ಬತಪರಾಮಾಸೋ ವಿದಿತೋ
ವೇದಾನಿ ವಿಚೇಯ್ಯ ಕೇವಲಾನಿ, [ಸಭಿಯಾತಿ ಭಗವಾ]
ಸಮಣಾನಂ ಯಾನೀಧತ್ಥಿ
ಸಬ್ಬವೇದನಾಸು ವೀತರಾಗೋ, ಸಬ್ಬಂ ವೇದಮತಿಚ್ಚ ವೇದಗೂ ಸೋತಿ॥
ವಿದ್ವಾ ಚ ವೇದೇಹಿ ಸಮೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮನ್ತಿ। ಸಮೇಚ್ಚ ಅಭಿಸಮೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮಂ। ಸಬ್ಬೇ ಸಙ್ಖಾರಾ ಅನಿಚ್ಚಾತಿ ಸಮೇಚ್ಚ ಅಭಿಸಮೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮಂ; ಸಬ್ಬೇ ಸಙ್ಖಾರಾ ದುಕ್ಖಾತಿ ಸಮೇಚ್ಚ ಅಭಿಸಮೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮಂ; ಸಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮಾ ಅನತ್ತಾತಿ ಸಮೇಚ್ಚ ಅಭಿಸಮೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮಂ; ಅವಿಜ್ಜಾಪಚ್ಚಯಾ ಸಙ್ಖಾರಾತಿ ಸಮೇಚ್ಚ ಅಭಿಸಮೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮಂ; ಸಙ್ಖಾರಪಚ್ಚಯಾ ವಿಞ್ಞಾಣನ್ತಿ ಸಮೇಚ್ಚ ಅಭಿಸಮೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮಂ; ವಿಞ್ಞಾಣಪಚ್ಚಯಾ
ನ ಉಚ್ಚಾವಚಂ ಗಚ್ಛತಿ ಭೂರಿಪಞ್ಞೋತಿ ನ ಸತ್ಥಾರತೋ ಸತ್ಥಾರಂ ಗಚ್ಛತಿ, ನ ಧಮ್ಮಕ್ಖಾನತೋ ಧಮ್ಮಕ್ಖಾನಂ ಗಚ್ಛತಿ, ನ ಗಣತೋ ಗಣಂ ಗಚ್ಛತಿ, ನ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿಂ ಗಚ್ಛತಿ, ನ ಪಟಿಪದಾಯ ಪಟಿಪದಂ ಗಚ್ಛತಿ, ನ ಮಗ್ಗತೋ ಮಗ್ಗಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಭೂರಿಪಞ್ಞೋತಿ ಭೂರಿಪಞ್ಞೋ ಮಹಾಪಞ್ಞೋ ಪುಥುಪಞ್ಞೋ ಹಾಸಪಞ್ಞೋ ಜವನಪಞ್ಞೋ ತಿಕ್ಖಪಞ್ಞೋ ನಿಬ್ಬೇಧಿಕಪಞ್ಞೋ। ಭೂರಿ ವುಚ್ಚತಿ ಪಥವೀ। ತಾಯ ಪಥವಿಸಮಾಯ ಪಞ್ಞಾಯ ವಿಪುಲಾಯ ವಿತ್ಥತಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋತಿ – ನ ಉಚ್ಚಾವಚಂ ಗಚ್ಛತಿ ಭೂರಿಪಞ್ಞೋ।
ತೇನಾಹ ಭಗವಾ –
‘‘ಸಯಂ ಸಮಾದಾಯ ವತಾನಿ ಜನ್ತು, ಉಚ್ಚಾವಚಂ ಗಚ್ಛತಿ ಸಞ್ಞಸತ್ತೋ।
ವಿದ್ವಾ ಚ ವೇದೇಹಿ ಸಮೇಚ್ಚ ಧಮ್ಮಂ, ನ ಉಚ್ಚಾವಚಂ ಗಚ್ಛತಿ ಭೂರಿಪಞ್ಞೋ’’ತಿ॥
೨೮.
ಸ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮೇಸು ವಿಸೇನಿಭೂತೋ, ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ।
ತಮೇವ ದಸ್ಸಿಂ ವಿವಟಂ ಚರನ್ತಂ, ಕೇನೀಧ ಲೋಕಸ್ಮಿ ವಿಕಪ್ಪಯೇಯ್ಯ॥
ಸ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮೇಸು ವಿಸೇನಿಭೂತೋ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾತಿ। ಸೇನಾ ವುಚ್ಚತಿ ಮಾರಸೇನಾ। ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತಂ ಮಾರಸೇನಾ, ವಚೀದುಚ್ಚರಿತಂ ಮಾರಸೇನಾ, ಮನೋದುಚ್ಚರಿತಂ ಮಾರಸೇನಾ, ರಾಗೋ ಮಾರಸೇನಾ, ದೋಸೋ ಮಾರಸೇನಾ, ಮೋಹೋ ಮಾರಸೇನಾ, ಕೋಧೋ ಮಾರಸೇನಾ, ಉಪನಾಹೋ…ಪೇ॰… ಸಬ್ಬಾಕುಸಲಾಭಿಸಙ್ಖಾರಾ ಮಾರಸೇನಾ।
ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ ಭಗವತಾ –
‘‘ಕಾಮಾ
ತತಿಯಾ ಖುಪ್ಪಿಪಾಸಾ ತೇ, ಚತುತ್ಥೀ ತಣ್ಹಾ ವುಚ್ಚತಿ॥
‘‘ಪಞ್ಚಮೀ
ಸತ್ತಮೀ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ತೇ, ಮಕ್ಖೋ ಥಮ್ಭೋ ತೇ ಅಟ್ಠಮೋ॥
‘‘ಲಾಭೋ ಸಿಲೋಕೋ ಸಕ್ಕಾರೋ, ಮಿಚ್ಛಾಲದ್ಧೋ ಚ ಯೋ ಯಸೋ।
ಯೋ ಚತ್ತಾನಂ ಸಮುಕ್ಕಂಸೇ, ಪರೇ ಚ ಅವಜಾನತಿ॥
‘‘ಏಸಾ
ನ ನಂ ಅಸುರೋ ಜಿನಾತಿ, ಜೇತ್ವಾವ ಲಭತೇ ಸುಖ’’ನ್ತಿ॥
ಯತೋ ಚತೂಹಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗೇಹಿ ಸಬ್ಬಾ ಚ ಮಾರಸೇನಾ ಸಬ್ಬೇ ಚ ಪಟಿಸೇನಿಕರಾ ಕಿಲೇಸಾ ಜಿತಾ ಚ ಪರಾಜಿತಾ ಚ ಭಗ್ಗಾ ವಿಪ್ಪಲುಗ್ಗಾ ಪರಮ್ಮುಖಾ, ಸೋ ವುಚ್ಚತಿ ವಿಸೇನಿಭೂತೋ। ಸೋ ದಿಟ್ಠೇ ವಿಸೇನಿಭೂತೋ, ಸುತೇ ವಿಸೇನಿಭೂತೋ, ಮುತೇ ವಿಸೇನಿಭೂತೋ, ವಿಞ್ಞಾತೇ ವಿಸೇನಿಭೂತೋತಿ – ಸ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮೇಸು ವಿಸೇನಿಭೂತೋ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ।
ತಮೇವ ದಸ್ಸಿಂ ವಿವಟಂ ಚರನ್ತನ್ತಿ। ತಮೇವ ಸುದ್ಧದಸ್ಸಿಂ ವಿಸುದ್ಧದಸ್ಸಿಂ ಪರಿಸುದ್ಧದಸ್ಸಿಂ ವೋದಾತದಸ್ಸಿಂ ಪರಿಯೋದಾತದಸ್ಸಿಂ। ಅಥ ವಾ, ಸುದ್ಧದಸ್ಸನಂ ವಿಸುದ್ಧದಸ್ಸನಂ ಪರಿಸುದ್ಧದಸ್ಸನಂ ವೋದಾತದಸ್ಸನಂ ಪರಿಯೋದಾತದಸ್ಸನಂ। ವಿವಟನ್ತಿ ತಣ್ಹಾಛದನಂ ದಿಟ್ಠಿಛದನಂ ಕಿಲೇಸಛದನಂ ದುಚ್ಚರಿತಛದನಂ ಅವಿಜ್ಜಾಛದನಂ। ತಾನಿ ಛದನಾನಿ ವಿವಟಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ವಿದ್ಧಂಸಿತಾನಿ ಉಗ್ಘಾಟಿತಾನಿ ಸಮುಗ್ಘಾಟಿತಾನಿ ಪಹೀನಾನಿ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾನಿ ವೂಪಸನ್ತಾನಿ ಪಟಿಪಸ್ಸದ್ಧಾನಿ ಅಭಬ್ಬುಪ್ಪತ್ತಿಕಾನಿ ಞಾಣಗ್ಗಿನಾ ದಡ್ಢಾನಿ। ಚರನ್ತನ್ತಿ ಚರನ್ತಂ ವಿಚರನ್ತಂ ವಿಹರನ್ತಂ ಇರಿಯನ್ತಂ ವತ್ತೇನ್ತಂ ಪಾಲೇನ್ತಂ ಯಪೇನ್ತಂ ಯಾಪೇನ್ತನ್ತಿ – ತಮೇವ ದಸ್ಸಿಂ ವಿವಟಂ ಚರನ್ತಂ।
ಕೇನೀಧ ಲೋಕಸ್ಮಿ ವಿಕಪ್ಪಯೇಯ್ಯಾತಿ। ಕಪ್ಪಾತಿ ದ್ವೇ ಕಪ್ಪಾ – ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪೋ ಚ ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪೋ ಚ…ಪೇ॰… ಅಯಂ ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪೋ…ಪೇ॰… ಅಯಂ ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪೋ। ತಸ್ಸ ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪೋ ಪಹೀನೋ, ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪೋ ಪಟಿನಿಸ್ಸಟ್ಠೋ। ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪಸ್ಸ ಪಹೀನತ್ತಾ ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪಸ್ಸ ಪಟಿನಿಸ್ಸಟ್ಠತ್ತಾ ಕೇನ ರಾಗೇನ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯ, ಕೇನ ದೋಸೇನ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯ, ಕೇನ ಮೋಹೇನ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯ, ಕೇನ ಮಾನೇನ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯ, ಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯ, ಕೇನ ಉದ್ಧಚ್ಚೇನ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯ, ಕಾಯ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯ, ಕೇಹಿ ಅನುಸಯೇಹಿ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯ – ರತ್ತೋತಿ ವಾ ದುಟ್ಠೋತಿ ವಾ ಮೂಳ್ಹೋತಿ ವಾ ವಿನಿಬದ್ಧೋತಿ ವಾ ಪರಾಮಟ್ಠೋತಿ ವಾ ವಿಕ್ಖೇಪಗತೋತಿ ವಾ ಅನಿಟ್ಠಙ್ಗತೋತಿ ವಾ ಥಾಮಗತೋತಿ ವಾ। ತೇ ಅಭಿಸಙ್ಖಾರಾ ಪಹೀನಾ। ಅಭಿಸಙ್ಖಾರಾನಂ ಪಹೀನತ್ತಾ ಲೋಕಸ್ಮಿನ್ತಿ ಅಪಾಯಲೋಕೇ ಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ ದೇವಲೋಕೇ ಖನ್ಧಲೋಕೇ ಧಾತುಲೋಕೇ ಆಯತನಲೋಕೇತಿ – ಕೇನೀಧ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ ವಿಕಪ್ಪಯೇಯ್ಯ।
ತೇನಾಹ
‘‘ಸ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮೇಸು ವಿಸೇನಿಭೂತೋ, ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ದಿಟ್ಠಂ ವ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಾ।
ತಮೇವ ದಸ್ಸಿಂ ವಿವಟಂ ಚರನ್ತಂ, ಕೇನೀಧ ಲೋಕಸ್ಮಿ ವಿಕಪ್ಪಯೇಯ್ಯಾ’’ತಿ॥
೨೯.
ನ ಕಪ್ಪಯನ್ತಿ ನ ಪುರೇಕ್ಖರೋನ್ತಿ, ಅಚ್ಚನ್ತಸುದ್ಧೀತಿ ನ ತೇ ವದನ್ತಿ।
ಆದಾನಗನ್ಥಂ ಗಥಿತಂ ವಿಸಜ್ಜ, ಆಸಂ ನ ಕುಬ್ಬನ್ತಿ ಕುಹಿಞ್ಚಿ ಲೋಕೇ॥
ನ ಕಪ್ಪಯನ್ತಿ ನ ಪುರೇಕ್ಖರೋನ್ತೀತಿ। ಕಪ್ಪಾತಿ ದ್ವೇ ಕಪ್ಪಾ – ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪೋ ಚ ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪೋ ಚ…ಪೇ॰… ಅಯಂ ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪೋ…ಪೇ॰… ಅಯಂ ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪೋ। ತೇಸಂ ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪೋ ಪಹೀನೋ, ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪೋ ಪಟಿನಿಸ್ಸಟ್ಠೋ। ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪಸ್ಸ ಪಹೀನತ್ತಾ, ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪಸ್ಸ ಪಟಿನಿಸ್ಸಟ್ಠತ್ತಾ ತಣ್ಹಾಕಪ್ಪಂ ವಾ ದಿಟ್ಠಿಕಪ್ಪಂ ನ ಪುರೇಕ್ಖರೋನ್ತೀತಿ। ಪುರೇಕ್ಖಾರಾತಿ ದ್ವೇ ಪುರೇಕ್ಖಾರಾ – ತಣ್ಹಾಪುರೇಕ್ಖಾರೋ ಚ ದಿಟ್ಠಿಪುರೇಕ್ಖಾರೋ ಚ…ಪೇ॰… ಅಯಂ ತಣ್ಹಾಪುರೇಕ್ಖಾರೋ…ಪೇ॰… ಅಯಂ ದಿಟ್ಠಿಪುರೇಕ್ಖಾರೋ। ತೇಸಂ ತಣ್ಹಾಪುರೇಕ್ಖಾರೋ ಪಹೀನೋ, ದಿಟ್ಠಿಪುರೇಕ್ಖಾರೋ ಪಟಿನಿಸ್ಸಟ್ಠೋ। ತಣ್ಹಾಪುರೇಕ್ಖಾರಸ್ಸ ಪಹೀನತ್ತಾ, ದಿಟ್ಠಿಪುರೇಕ್ಖಾರಸ್ಸ ಪಟಿನಿಸ್ಸಟ್ಠತ್ತಾ ನ ತಣ್ಹಂ ವಾ ನ ದಿಟ್ಠಿಂ ವಾ ಪುರತೋ ಕತ್ವಾ ಚರನ್ತಿ, ನ ತಣ್ಹಾಧಜಾ ನ ತಣ್ಹಾಕೇತೂ ನ ತಣ್ಹಾಧಿಪತೇಯ್ಯಾ, ನ ದಿಟ್ಠಿಧಜಾ ನ ದಿಟ್ಠಿಕೇತೂ ನ ದಿಟ್ಠಾಧಿಪತೇಯ್ಯಾ, ನ ತಣ್ಹಾಯ ವಾ ನ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ವಾ ಪರಿವಾರಿತಾ ಚರನ್ತೀತಿ – ನ ಕಪ್ಪಯನ್ತಿ ನ ಪುರೇಕ್ಖರೋನ್ತಿ।
ಅಚ್ಚನ್ತಸುದ್ಧೀತಿ ನ ತೇ ವದನ್ತೀತಿ ಅಚ್ಚನ್ತಸುದ್ಧಿಂ ಸಂಸಾರಸುದ್ಧಿಂ ಅಕಿರಿಯದಿಟ್ಠಿಂ ಸಸ್ಸತವಾದಂ ನ ವದನ್ತಿ ನ ಕಥೇನ್ತಿ ನ ಭಣನ್ತಿ ನ ದೀಪಯನ್ತಿ ನ ವೋಹರನ್ತೀತಿ – ಅಚ್ಚನ್ತಸುದ್ಧೀತಿ ನ ತೇ ವದನ್ತಿ।
ಆದಾನಗನ್ಥಂ ಗಥಿತಂ ವಿಸಜ್ಜಾತಿ। ಗನ್ಥಾತಿ ಚತ್ತಾರೋ ಗನ್ಥಾ – ಅಭಿಜ್ಝಾ ಕಾಯಗನ್ಥೋ, ಬ್ಯಾಪಾದೋ ಕಾಯಗನ್ಥೋ, ಸೀಲಬ್ಬತಪರಾಮಾಸೋ ಕಾಯಗನ್ಥೋ, ಇದಂಸಚ್ಚಾಭಿನಿವೇಸೋ ಕಾಯಗನ್ಥೋ। ಅತ್ತನೋ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ರಾಗೋ ಅಭಿಜ್ಝಾ ಕಾಯಗನ್ಥೋ; ಪರವಾದೇಸು ಆಘಾತೋ ಅಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಬ್ಯಾಪಾದೋ ಕಾಯಗನ್ಥೋ; ಅತ್ತನೋ ಸೀಲಂ ವಾ ವತಂ ವಾ ಸೀಲವತಂ ವಾ ಪರಾಮಸನ್ತೀತಿ ಸೀಲಬ್ಬತಪರಾಮಾಸೋ ಕಾಯಗನ್ಥೋ, ಅತ್ತನೋ ದಿಟ್ಠಿ ಇದಂಸಚ್ಚಾಭಿನಿವೇಸೋ ಕಾಯಗನ್ಥೋ। ಕಿಂಕಾರಣಾ ವುಚ್ಚತಿ ಆದಾನಗನ್ಥೋ? ತೇಹಿ ಗನ್ಥೇಹಿ ರೂಪಂ ಆದಿಯನ್ತಿ ಉಪಾದಿಯನ್ತಿ ಗಣ್ಹನ್ತಿ ಪರಾಮಸನ್ತಿ ಅಭಿನಿವಿಸನ್ತಿ; ವೇದನಂ…ಪೇ॰… ಸಞ್ಞಂ… ಸಙ್ಖಾರೇ… ವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಗತಿಂ ವಿಸಜ್ಜಾತಿ
ಆಸಂ ನ ಕುಬ್ಬನ್ತಿ ಕುಹಿಞ್ಚಿ ಲೋಕೇತಿ। ಆಸಾ ವುಚ್ಚತಿ ತಣ್ಹಾ ಯೋ ರಾಗೋ ಸಾರಾಗೋ…ಪೇ॰… ಅಭಿಜ್ಝಾ ಲೋಭೋ ಅಕುಸಲಮೂಲಂ। ಆಸಂ ನ ಕುಬ್ಬನ್ತೀತಿ ಆಸಂ ನ ಕುಬ್ಬನ್ತಿ ನ ಜನೇನ್ತಿ ನ ಸಞ್ಜನೇನ್ತಿ ನ ನಿಬ್ಬತ್ತೇನ್ತಿ ನ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇನ್ತಿ। ಕುಹಿಞ್ಚೀತಿ ಕುಹಿಞ್ಚಿ ಕಿಮ್ಹಿಚಿ ಕತ್ಥಚಿ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಅಜ್ಝತ್ತಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ। ಲೋಕೇತಿ ಅಪಾಯಲೋಕೇ…ಪೇ॰… ಆಯತನಲೋಕೇತಿ – ಆಸಂ ನ ಕುಬ್ಬನ್ತಿ ಕುಹಿಞ್ಚಿ ಲೋಕೇ।
ತೇನಾಹ ಭಗವಾ –
‘‘ನ ಕಪ್ಪಯನ್ತಿ ನ ಪುರೇಕ್ಖರೋನ್ತಿ, ಅಚ್ಚನ್ತಸುದ್ಧೀತಿ ನ ತೇ ವದನ್ತಿ।
ಆದಾನಗನ್ಥಂ ಗಥಿತಂ ವಿಸಜ್ಜ, ಆಸಂ ನ ಕುಬ್ಬನ್ತಿ ಕುಹಿಞ್ಚಿ ಲೋಕೇ’’ತಿ॥
೩೦.
ಸೀಮಾತಿಗೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ತಸ್ಸ ನತ್ಥಿ, ಞತ್ವಾ ಚ ದಿಸ್ವಾ ಚ ಸಮುಗ್ಗಹೀತಂ।
ನ ರಾಗರಾಗೀ ನ ವಿರಾಗರತ್ತೋ, ತಸ್ಸೀಧ ನತ್ಥಿ ಪರಮುಗ್ಗಹೀತಂ॥
ಸೀಮಾತಿಗೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ತಸ್ಸ ನತ್ಥಿ, ಞತ್ವಾ ಚ ದಿಸ್ವಾ ಚ ಸಮುಗ್ಗಹೀತನ್ತಿ। ಸೀಮಾತಿ ಚತಸ್ಸೋ ಸೀಮಾಯೋ – ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿ, ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ, ಸೀಲಬ್ಬತಪರಾಮಾಸೋ, ದಿಟ್ಠಾನುಸಯೋ, ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾನುಸಯೋ, ತದೇಕಟ್ಠಾ ಚ ಕಿಲೇಸಾ – ಅಯಂ ಪಠಮಾ ಸೀಮಾ। ಓಳಾರಿಕಂ ಕಾಮರಾಗಸಞ್ಞೋಜನಂ, ಪಟಿಘಸಞ್ಞೋಜನಂ, ಓಳಾರಿಕೋ ಕಾಮರಾಗಾನುಸಯೋ, ಪಟಿಘಾನುಸಯೋ, ತದೇಕಟ್ಠಾ ಚ ಕಿಲೇಸಾ – ಅಯಂ ದುತಿಯಾ ಸೀಮಾ। ಅನುಸಹಗತಂ ಕಾಮರಾಗಸಞ್ಞೋಜನಂ, ಪಟಿಘಸಞ್ಞೋಜನಂ, ಅನುಸಹಗತೋ ಕಾಮರಾಗಾನುಸಯೋ, ಪಟಿಘಾನುಸಯೋ, ತದೇಕಟ್ಠಾ ಚ ಕಿಲೇಸಾ – ಅಯಂ ತತಿಯಾ ಸೀಮಾ। ರೂಪರಾಗೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋತಿ ಸತ್ತನ್ನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಬಾಹಿತತ್ತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ – ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿ ಬಾಹಿತಾ ಹೋತಿ, ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ಬಾಹಿತಾ ಹೋತಿ ತಸ್ಸಾತಿ ಅರಹತೋ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ।
ಞತ್ವಾತಿ ಪರಚಿತ್ತಞಾಣೇನ ವಾ ಞತ್ವಾ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಾನುಸ್ಸತಿಞಾಣೇನ ವಾ ಞತ್ವಾ। ದಿಸ್ವಾತಿ ಮಂಸಚಕ್ಖುನಾ ವಾ ದಿಸ್ವಾ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನಾ ವಾ ದಿಸ್ವಾ। ಸೀಮಾತಿಗೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ತಸ್ಸ ನತ್ಥಿ, ಞತ್ವಾ ಚ ದಿಸ್ವಾ ಚ ಸಮುಗ್ಗಹೀತನ್ತಿ। ತಸ್ಸ ಇದಂ ಪರಮಂ ಅಗ್ಗಂ ಸೇಟ್ಠಂ ವಿಸಿಟ್ಠಂ
ನ ರಾಗರಾಗೀ ನ ವಿರಾಗರತ್ತೋತಿ। ರಾಗರತ್ತಾ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಯೇ ಪಞ್ಚಸು ಕಾಮಗುಣೇಸು ರತ್ತಾ ಗಿದ್ಧಾ ಗಧಿತಾ ಮುಚ್ಛಿತಾ ಅಜ್ಝೋಸನ್ನಾ ಲಗ್ಗಾ ಲಗ್ಗಿತಾ ಪಲಿಬುದ್ಧಾ। ವಿರಾಗರತ್ತಾ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ಯೇ ರೂಪಾವಚರಅರೂಪಾವಚರಸಮಾಪತ್ತೀಸು ರತ್ತಾ ಗಿದ್ಧಾ ಗಧಿತಾ ಮುಚ್ಛಿತಾ ಅಜ್ಝೋಸನ್ನಾ ಲಗ್ಗಾ ಲಗ್ಗಿತಾ ಪಲಿಬುದ್ಧಾ। ನ ರಾಗರಾಗೀ ನ ವಿರಾಗರತ್ತೋತಿ ಯತೋ ಕಾಮರಾಗೋ ಚ ರೂಪರಾಗೋ ಚ ಅರೂಪರಾಗೋ ಚ ಪಹೀನಾ ಹೋನ್ತಿ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲಾ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಾ ಅನಭಾವಂಕತಾ
ತಸ್ಸೀಧ ನತ್ಥಿ ಪರಮುಗ್ಗಹೀತನ್ತಿ। ತಸ್ಸಾತಿ ಅರಹತೋ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ। ತಸ್ಸ ಇದಂ ಪರಮಂ ಅಗ್ಗಂ ಸೇಟ್ಠಂ ವಿಸಿಟ್ಠಂ ಪಾಮೋಕ್ಖಂ ಉತ್ತಮಂ ಪವರನ್ತಿ ಗಹಿತಂ ಪರಾಮಟ್ಠಂ
ತೇನಾಹ ಭಗವಾ –
‘‘ಸೀಮಾತಿಗೋ
ನ ರಾಗರಾಗೀ ನ ವಿರಾಗರತ್ತೋ, ತಸ್ಸೀಧ ನತ್ಥಿ ಪರಮುಗ್ಗಹೀತ’’ನ್ತಿ॥
ಸುದ್ಧಟ್ಠಕಸುತ್ತನಿದ್ದೇಸೋ ಚತುತ್ಥೋ।