೩. ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಕ್ಖನ್ಧಕಂ
ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಾನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
೧೮೪. ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಇಧ-ಸದ್ದೋ ನಿಪಾತಮತ್ತೋತಿ ಓಕಾಸಪರಿದೀಪನಸ್ಸಪಿ ಅಸಮ್ಭವತೋ ಅತ್ಥನ್ತರಸ್ಸ ಅಬೋಧನತೋ ವುತ್ತಂ। ಅಪರಜ್ಜುಗತಾಯ ಅಸ್ಸಾತಿ ಇಮಿನಾ ಅಸಮಾನಾಧಿಕರಣವಿಸಯೋ ಬಾಹಿರತ್ಥಸಮಾಸೋಯನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅಪರಜ್ಜೂತಿ ಆಸಾಳ್ಹೀಪುಣ್ಣಮಿತೋ ಅಪರಂ ದಿನಂ, ಪಾಟಿಪದನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಆಸಾಳ್ಹೀಪುಣ್ಣಮಿಯಾ।
ವಸ್ಸಾನೇ ಚಾರಿಕಾಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ
೧೮೫. ಅನಪೇಕ್ಖಗಮನೇನ ವಾ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪನೇನ ವಾ ಆಪತ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾತಿ ಏತ್ಥ ಅನಪೇಕ್ಖಗಮನೇನ ಉಪಚಾರಾತಿಕ್ಕಮೇ ಆಪತ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ, ಸಾಪೇಕ್ಖಗಮನೇನ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಅರುಣುಟ್ಠಾಪನೇನ ಆಪತ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯಾನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
೧೮೭-೧೮೯. ತೀಣಿ ಪರಿಹೀನಾನೀತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ವಚ್ಚಕುಟಿಆದೀನಂ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತತ್ತಾ ಪಹೀನಾನಿ। ವಾರೇಯ್ಯನ್ತಿ ಆವಾಹವಿವಾಹಮಙ್ಗಲಂ। ಸುತ್ತನ್ತೋತಿ ಅತ್ತನೋ ಪಗುಣಸುತ್ತನ್ತೋ। ನ ಪಲುಜ್ಜತೀತಿ ನ ವಿನಸ್ಸತಿ ನ ಅನ್ತರಧಾಯತಿ।
ಪಹಿತೇಯೇವ ಅನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
೧೯೯. ಭಿಕ್ಖುಗತಿಕೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿಸ್ಸಿತಕೋ। ಸೋ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಸತಿ, ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಸನಕಪುರಿಸೋ’’ತಿ। ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಗನ್ತ್ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ಅರುಣುಟ್ಠಾಪನಂ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ। ಅನಿಮನ್ತಿತೇನ ಗನ್ತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಏತ್ಥ ಅನಿಮನ್ತಿತತ್ತಾ ಸತ್ತಾಹಕಿಚ್ಚಂ ಅಧಿಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸಪಿ ವಸ್ಸಚ್ಛೇದೋ ಚೇವ ದುಕ್ಕಟಞ್ಚ ಹೋತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಯಥಾವುತ್ತಞ್ಹಿ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದಕಾರಣಂ ವಿನಾ ತಿರೋವಿಹಾರೇ ವಸಿತ್ವಾ ಆಗಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಗಚ್ಛತೋಪಿ ವಸ್ಸಚ್ಛೇದಂ ವದನ್ತಿ। ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಏವಂ ಗಚ್ಛನ್ತೇನ ಚ ಅನ್ತೋಉಪಚಾರಸೀಮಾಯಂ ಠಿತೇನೇವ ‘‘ಅನ್ತೋಸತ್ತಾಹೇ ಆಗಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಆಭೋಗಂ ಕತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಆಭೋಗಂ ಅಕತ್ವಾ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಅತಿಕ್ಕಮತಿ, ಛಿನ್ನವಸ್ಸೋವ ಹೋತೀತಿ ವದನ್ತಿ। ಭಣ್ಡಕನ್ತಿ ಚೀವರಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಪಹಿಣನ್ತೀತಿ ಚೀವರಧೋವನಾದಿಕಮ್ಮೇನ ಪಹಿಣನ್ತಿ। ಸಮ್ಪಾಪುಣಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ವಟ್ಟತೀತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಅಜ್ಜೇವ ಆಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಸಾಮನ್ತವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪುನ ಆಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ಸಚೇ ಅರುಣುಗ್ಗಮನಂ ಹೋತಿ, ವಸ್ಸಚ್ಛೇದೋಪಿ ನ ಹೋತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದದುಕ್ಕಟಞ್ಚ ನತ್ಥೀತಿ ವದನ್ತಿ। ‘‘ಆಚರಿಯಂ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಪನ ಗನ್ತುಂ ಲಭತೀತಿ ‘‘ಅಗಿಲಾನಮ್ಪಿ ಆಚರಿಯಂ ಉಪಜ್ಝಾಯಂ ವಾ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಗನ್ತುಂ ಲಭತಿ। ಸಚೇ ಪನ ನಂ ಆಚರಿಯೋ ‘‘ಅಜ್ಜ ಮಾ ಗಚ್ಛಾ’’ತಿ ವದತಿ, ವಟ್ಟತೀತಿ ಏವಂ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಗತಂ ಅನ್ತೋಸತ್ತಾಹೇಯೇವ ಪುನ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ವಾ ‘‘ಅಜ್ಜ ಮಾ ಗಚ್ಛಾ’’ತಿ ವದತಿ, ವಟ್ಟತಿ, ಸತ್ತಾಹಾತಿಕ್ಕಮೇಪಿ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ, ವಸ್ಸಚ್ಛೇದೋ ಪನ ಹೋತಿಯೇವಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ ಸತ್ತಾಹಸ್ಸ ಬಹಿದ್ಧಾ ವೀತಿನಾಮಿತತ್ತಾ।
ಅನ್ತರಾಯೇ ಅನಾಪತ್ತಿವಸ್ಸಚ್ಛೇದಕಥಾವಣ್ಣನಾ
೨೦೧. ಸಚೇ ದೂರಂ ಗತೋ ಹೋತಿ, ಸತ್ತಾಹವಾರೇನ ಅರುಣೋ ಉಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋತಿ ಇಮಿನಾ ವಸ್ಸಚ್ಛೇದಕಾರಣೇ ಸತಿ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ದೀಪೇತಿ।
ವಜಾದೀಸು ವಸ್ಸೂಪಗಮನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
೨೦೩. ‘‘ಇಧ ವಸ್ಸಂ ಉಪೇಮೀ’’ತಿ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಸತ್ಥಸ್ಸಾವಿಹಾರತ್ತಾ ‘‘ಇಮಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಇಧ ವಸ್ಸಂ ಉಪೇಮೀ’’ತಿ ಏತ್ತಕಮೇವ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಸತ್ಥೇ ಪನ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಕುಟಿಕಾದೀನಂ ಅಭಾವೇ ‘‘ಇಧ ವಸ್ಸಂ ಉಪೇಮೀ’’ತಿ ವಚೀಭೇದಂ ಕತ್ವಾ ಉಪಗನ್ತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಆಲಯಕರಣಮತ್ತೇನೇವ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ವಿಪ್ಪಕಿರತೀತಿ ವಿಸುಂ ವಿಸುಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತೀಸು ಠಾನೇಸು ನತ್ಥಿ ವಸ್ಸಚ್ಛೇದೇ ಆಪತ್ತೀತಿ ತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸೇವ ನತ್ಥಿ ಆಪತ್ತಿ, ತೇಹಿ ವಿಯುಜ್ಜಿತ್ವಾ ಗಮನೇ ಪನ ಆಪತ್ತಿಯೇವ, ಪವಾರೇತುಞ್ಚ ನ ಲಭತಿ।
ವಸ್ಸಂ ಅನುಪಗನ್ತಬ್ಬಟ್ಠಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
೨೦೪. ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಪಿಸಾಚಿಲ್ಲಿಕಾತಿ ಏತ್ಥ ಪಿಸಾಚಾ ಏವ ಪಿಸಾಚಿಲ್ಲಿಕಾ, ಪಿಸಾಚದಾರಕಾತಿಪಿ ವದನ್ತಿ। ಪವಿಸನದ್ವಾರಂ ಯೋಜೇತ್ವಾತಿ ಸಕವಾಟಬದ್ಧಮೇವ ಯೋಜೇತ್ವಾ। ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಛದನಾನನ್ತಿ ತಿಣಪಣ್ಣಇಟ್ಠಕಸಿಲಾಸುಧಾಸಙ್ಖಾತಾನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಛದನಾನಂ। ಇದಞ್ಚ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ವುತ್ತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ರುಕ್ಖಾದೀಸು ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸೇನಾಸನಿಕೇನ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ವಚೀಭೇದಂ ಕತ್ವಾ ವಸ್ಸೂಪಗಮನಂ ಸನ್ಧಾಯೇವ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ, ನ ಆಲಯಕರಣವಸೇನ ಉಪಗಮನಂ ಸನ್ಧಾಯಾತಿ ವದನ್ತಿ। ಪಾಳಿಯಂ ಪನ ಅವಿಸೇಸೇನ ವುತ್ತತ್ತಾ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಞ್ಚ ದುತಿಯಪಾರಾಜಿಕಸಂವಣ್ಣನಾಯಂ (ಪಾರಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧.೮೪) ‘‘ವಸ್ಸಂ ಉಪಗಚ್ಛನ್ತೇನ ಹಿ ನಾಲಕಪಟಿಪದಂ ಪಟಿಪನ್ನೇನಪಿ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಛದನಾನಂ ಅಞ್ಞತರೇನ ಛನ್ನೇಯೇವ ಸದ್ವಾರಬನ್ಧೇ ಸೇನಾಸನೇ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬಂ। ತಸ್ಮಾ ವಸ್ಸಕಾಲೇ ಸಚೇ ಸೇನಾಸನಂ ಲಭತಿ, ಇಚ್ಚೇತಂ ಕುಸಲಂ। ನೋ ಚೇ ಲಭತಿ, ಹತ್ಥಕಮ್ಮಂ ಪರಿಯೇಸಿತ್ವಾಪಿ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಹತ್ಥಕಮ್ಮಂ ಅಲಭನ್ತೇನ ಸಾಮಮ್ಪಿ ಕಾತಬ್ಬಂ, ನ ತ್ವೇವ ಅಸೇನಾಸನಿಕೇನ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ದಳ್ಹಂ ಕತ್ವಾ ವುತ್ತತ್ತಾ ಅಸೇನಾಸನಿಕಸ್ಸ ನಾವಾದಿಂ ವಿನಾ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಆಲಯೋ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಖನ್ತಿ। ನಾವಾಸತ್ಥವಜೇಸುಯೇವ ಹಿ ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನಾವಾಯ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತು’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಸತಿ ಅಸತಿ ವಾ ಸೇನಾಸನೇ ವಸ್ಸೂಪಗಮನಸ್ಸ ವಿಸುಂ ಅನುಞ್ಞಾತತ್ತಾ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸೇನಾಸನಿಕೇನ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಅಯಂ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ ತತ್ಥ ನ ಲಬ್ಭತೀತಿ ಅಸತಿ ಸೇನಾಸನೇ ಆಲಯವಸೇನಪಿ ನಾವಾದೀಸು ಉಪಗಮನಂ ವುತ್ತಂ। ಟಙ್ಕಿತಮಞ್ಚೋ ನಾಮ ದೀಘೇ ಮಞ್ಚಪಾದೇ ಮಜ್ಝೇ ವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ಅಟನಿಯೋ ಪವೇಸೇತ್ವಾ ಕತೋ ಮಞ್ಚೋ। ತಸ್ಸ ಇದಂ ಉಪರಿ ಇದಂ ಹೇಟ್ಠಾತಿ ನತ್ಥಿ, ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಅತ್ಥತೋಪಿ ತಾದಿಸೋವ ಹೋತಿ, ತಂ ಸುಸಾನೇ ದೇವಟ್ಠಾನೇ ಚ ಠಪೇನ್ತಿ, ಚತುನ್ನಂ ಪಾಸಾಣಾನಂ ಉಪರಿ ಪಾಸಾಣಂ ಅತ್ಥರಿತ್ವಾ ಕತಂ ಗೇಹಮ್ಪಿ ‘‘ಟಙ್ಕಿತಮಞ್ಚೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
ವಸ್ಸಂ ಅನುಪಗನ್ತಬ್ಬಟ್ಠಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
ಅಧಮ್ಮಿಕಕತಿಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ
೨೦೫. ತಸ್ಸಾ ಲಕ್ಖಣಂ ಮಹಾವಿಭಙ್ಗೇ ವುತ್ತನ್ತಿ ಚತುತ್ಥಪಾರಾಜಿಕಸಂವಣ್ಣನಾಯಂ ‘‘ಯೋ ಇಮಮ್ಹಾ ಆವಾಸಾ ಪಠಮಂ ಪಕ್ಕಮಿಸ್ಸತಿ, ತಂ ಮಯಂ ಅರಹಾತಿ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೨೨೮) ಏತ್ಥ ದಸ್ಸಿತಂ ಅಧಮ್ಮಿಕಕತಿಕವತ್ತಲಕ್ಖಣಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ, ಪರತೋಪಿ ಸೇನಾಸನಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾಯಂ ಅಧಮ್ಮಿಕಂ ಕತಿಕವತ್ತಂ ಆವಿ ಭವಿಸ್ಸತಿಯೇವ।
ಪಟಿಸ್ಸವದುಕ್ಕಟಾಪತ್ತಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ
೨೦೭. ಯಸ್ಮಾ ‘‘ತಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪುರಿಮಿಕಾ ಚ ನ ಪಞ್ಞಾಯತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪಟಿಸ್ಸವಸ್ಸ ವಿಸಂವಾದನಪಚ್ಚಯಾ ಹೋನ್ತಮ್ಪಿ ದುಕ್ಕಟಂ ಸತಿಯೇವ ಪಟಿಸ್ಸವೇ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸವೇ ದುಕ್ಕಟ’’ನ್ತಿ। ತೇನೇವಾಹ ‘‘ತಞ್ಚ ಖೋ…ಪೇ॰… ಪಚ್ಛಾ ವಿಸಂವಾದನಪಚ್ಚಯಾ’’ತಿ।
ಅಕರಣೀಯೋತಿ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಅಕರಣೀಯೋ। ಸಕರಣೀಯೋತಿ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನೇವ ಸಕರಣೀಯೋ। ಯದಿ ಏವಂ ‘‘ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಅಕರಣೀಯೋ ಸಕರಣೀಯೋ’’ತಿ ಚ ಕಸ್ಮಾ ನ ವುತ್ತನ್ತಿ? ‘‘ಅಕರಣೀಯೋ’’ತಿ ವುತ್ತೇಪಿ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಸಕರಣೀಯಾಕರಣೀಯತಾ ವಿಞ್ಞಾಯತೀತಿ ಕತ್ವಾ ನ ವುತ್ತಂ। ಯದಿ ಏವಂ ಪರತೋ ‘‘ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಪಕ್ಕಮತೀ’’ತಿ ವಾರದ್ವಯೇಪಿ ‘‘ಸಕರಣೀಯೋ ಪಕ್ಕಮತೀ’’ತಿ ಏತ್ತಕಮೇವ ಕಸ್ಮಾ ನ ವುತ್ತನ್ತಿ? ವುಚ್ಚತೇ – ತತ್ಥ ‘‘ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನಾ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಸಕರಣೀಯೋ ಪಕ್ಕಮತೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಸೋ ತಂ ಸತ್ತಾಹಂ ಬಹಿದ್ಧಾ ವೀತಿನಾಮೇತೀತಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ವತ್ತುನ್ತಿ ‘‘ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಪಕ್ಕಮತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಏವಞ್ಹಿ ವುತ್ತೇ ಸತ್ತಾಹಸ್ಸ ಅಧಿಕತತ್ತಾ ಸೋ ತಂ ಸತ್ತಾಹಂ ಬಹಿ ವೀತಿನಾಮೇತೀತಿ ಸಕ್ಕಾ ವತ್ತುಂ।
ಏತ್ಥ ಚ ಆದಿಮ್ಹಿ ಚತ್ತಾರೋ ವಾರಾ ನಿರಪೇಕ್ಖಗಮನಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಾ, ತತ್ಥಾಪಿ ಪುರಿಮಾ ದ್ವೇ ವಾರಾ ವಸ್ಸಂ ಅನುಪಗತಸ್ಸ ವಸೇನ ವುತ್ತಾ, ಪಚ್ಛಿಮಾ ಪನ ದ್ವೇ ವಾರಾ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗತಸ್ಸ ವಸೇನ, ತತೋ ಪರಂ ದ್ವೇ ವಾರಾ ಸಾಪೇಕ್ಖಗಮನಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಾ, ತತ್ಥಾಪಿ ಪಠಮವಾರೋ ಸಾಪೇಕ್ಖಸ್ಸಪಿ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಗನ್ತ್ವಾ ತಂ ಸತ್ತಾಹಂ ಬಹಿದ್ಧಾ ವೀತಿನಾಮೇನ್ತಸ್ಸ ವಸ್ಸಚ್ಛೇದದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವುತ್ತೋ, ಇತರೋ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಗನ್ತ್ವಾ ಅನ್ತೋಸತ್ತಾಹೇ ನಿವತ್ತನ್ತಸ್ಸ ವಸ್ಸಚ್ಛೇದಾಭಾವದಸ್ಸನತ್ಥಂ। ‘‘ಸೋ ಸತ್ತಾಹಂ ಅನಾಗತಾಯ ಪವಾರಣಾಯ ಸಕರಣೀಯೋ ಪಕ್ಕಮತೀ’’ತಿ ಅಯಂ ಪನ ವಾರೋ ನವಮಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗನ್ತ್ವಾ ಸತ್ತಾಹಂ ಬಹಿದ್ಧಾ ವೀತಿನಾಮೇನ್ತಸ್ಸಪಿ ವಸ್ಸಚ್ಛೇದಾಭಾವದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವುತ್ತೋ। ಏತ್ಥ ಚ ‘‘ಅಕರಣೀಯೋ ಪಕ್ಕಮತೀ’’ತಿ ದುತಿಯವಾರಸ್ಸ ಅನಾಗತತ್ತಾ ನವಮಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗಚ್ಛನ್ತೇನಪಿ ಸತಿಯೇವ ಕರಣೀಯೇ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ನಾಸತೀತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಇಮೇ ಚ ಸತ್ತ ವಾರಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ಕತಉಪೋಸಥಿಕಸ್ಸ ವಸೇನ ಆಗತಾ, ಅಪರೇ
ಇಮೇಹಿ ‘‘ಸೋ ತದಹೇವ ಅಕರಣೀಯೋತಿಆದೀಸೂ’’ತಿಆದಿ ಆರದ್ಧಂ। ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ದ್ವೀಹತೀಹಂ ವಸಿತ್ವಾ ಅನ್ತೋಸತ್ತಾಹೇ ನಿವತ್ತನ್ತಸ್ಸಾತಿ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತ್ವಾ ದ್ವೀಹತೀಹಂ ವಸಿತ್ವಾ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಗನ್ತ್ವಾ ಅನ್ತೋಸತ್ತಾಹೇ ನಿವತ್ತನ್ತಸ್ಸ ಕೋ ಪನ ವಾದೋ, ಕಥಾ ಏವ ನತ್ಥೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಅಸತಿಯಾ ಪನ ವಸ್ಸಂ ನ ಉಪೇತೀತಿ ‘‘ಇಮಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಇಮಂ ತೇಮಾಸಂ ವಸ್ಸಂ ಉಪೇಮೀ’’ತಿ ವಚೀಭೇದಂ ಕತ್ವಾ ನ ಉಪೇತಿ।
ಕೋಮುದಿಯಾ ಚಾತುಮಾಸಿನಿಯಾತಿ ಪಚ್ಛಿಮಕತ್ತಿಕಪುಣ್ಣಮಾಯಂ। ಸಾ ಹಿ ಕುಮುದಾನಂ ಅತ್ಥಿತಾಯ ಕೋಮುದೀ, ಚತುನ್ನಂ ವಸ್ಸಿಕಾನಂ ಮಾಸಾನಂ ಪರಿಯೋಸಾನತ್ತಾ ‘‘ಚಾತುಮಾಸಿನೀ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತದಾ ಹಿ ಕುಮುದಾನಿ ಸುಪುಪ್ಫಿತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಕುಮುದಾನಂ ಸಮೂಹೋ, ಕುಮುದಾನಿ ಏವ ವಾ ಕೋಮುದಾ, ತೇ ಏತ್ಥ ಅತ್ಥೀತಿ ‘‘ಕೋಮುದೀ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಕುಮುದವತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವ।
ಪಟಿಸ್ಸವದುಕ್ಕಟಾಪತ್ತಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।