೨೨. ಪಬ್ಬಜ್ಜಾವಿನಿಚ್ಛಯಕಥಾ
೧೨೩. ಪಬ್ಬಜ್ಜಾತಿ ಕುಟ್ಠನ್ತಿ ರತ್ತಕುಟ್ಠಂ ವಾ ಹೋತು ಕಾಳಕುಟ್ಠಂ ವಾ, ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಿಟಿಭದದ್ದಉಕಚ್ಛುಆದಿಪ್ಪಭೇದಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬಂ ಕುಟ್ಠಮೇವಾತಿ ವುತ್ತಂ। ತಞ್ಚೇ ನಖಪಿಟ್ಠಿಪ್ಪಮಾಣಮ್ಪಿ ವಡ್ಢನಕಪಕ್ಖೇ ಠಿತಂ ಹೋತಿ, ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಪನ ನಿವಾಸನಪಾವುರಣೇಹಿ ಪಕತಿಪಟಿಚ್ಛನ್ನಟ್ಠಾನೇ ನಖಪಿಟ್ಠಿಪ್ಪಮಾಣಂ ಅವಡ್ಢನಕಪಕ್ಖೇ ಠಿತಂ ಹೋತಿ, ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ಮುಖೇ ಪನ ಹತ್ಥಪಾದಪಿಟ್ಠೀಸು ವಾ ಸಚೇಪಿ ಅವಡ್ಢನಕಪಕ್ಖೇ ಠಿತಂ, ನಖಪಿಟ್ಠಿತೋ ಚ ಖುದ್ದಕತರಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿಯೇವಾ’’ತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ। ತಿಕಿಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತೇನಪಿ ಪಕತಿವಣ್ಣೇ ಜಾತೇಯೇವ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಗೋಧಾಪಿಟ್ಠಿಸದಿಸಚುಣ್ಣಓಕಿರಣಸರೀರಮ್ಪಿ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ।
ಗಣ್ಡೋತಿ ಮೇದಗಣ್ಡೋ ವಾ ಹೋತು ಅಞ್ಞೋ ವಾ, ಯೋ ಕೋಚಿ ಕೋಲಟ್ಠಿಮತ್ತಕೋಪಿ ಚೇ ವಡ್ಢನಕಪಕ್ಖೇ ಠಿತೋ ಗಣ್ಡೋ ಹೋತಿ, ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಟ್ಠಾನೇ ಪನ ಕೋಲಟ್ಠಿಮತ್ತೇ ಅವಡ್ಢನಕಪಕ್ಖೇ ಠಿತೇ ವಟ್ಟತಿ, ಮುಖಾದಿಕೇ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಟ್ಠಾನೇ ಅವಡ್ಢನಕಪಕ್ಖೇ ಠಿತೇಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ। ತಿಕಿಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತೇನಪಿ ಸರೀರಂ ಸಚ್ಛವಿಂ ಕಾರಾಪೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಉಣ್ಣಿಗಣ್ಡಾ ನಾಮ
ಕಿಲಾಸೋತಿ ನ ಭಿಜ್ಜನಕಂ ನ ಪಗ್ಘರಣಕಂ ಪದುಮಪುಣ್ಡರೀಕಪತ್ತವಣ್ಣಂ ಕುಟ್ಠಂ। ಯೇನ ಗುನ್ನಂ ವಿಯ ಸಬಲಂ ಸರೀರಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಕುಟ್ಠೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸೋಸೋತಿ ಸೋಸಬ್ಯಾಧಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಅಪಮಾರೋತಿ ಪಿತ್ತುಮ್ಮಾದೋ ವಾ ಯಕ್ಖುಮ್ಮಾದೋ ವಾ। ತತ್ಥ ಪುಬ್ಬವೇರಿಕೇನ ಅಮನುಸ್ಸೇನ ಗಹಿತೋ ದುತ್ತಿಕಿಚ್ಛೋ ಹೋತಿ, ಅಪ್ಪಮತ್ತಕೇಪಿ ಪನ ಅಪಮಾರೇ ಸತಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ।
೧೨೪. ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಾಜಭಟೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೯೦) ವಚನತೋ ರಾಜಭಟೋಪಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಏತ್ಥ ಚ ಅಮಚ್ಚೋ ವಾ ಹೋತು ಮಹಾಮತ್ತೋ ವಾ ಸೇವಕೋ ವಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಠಾನನ್ತರಂ ಪತ್ತೋ ವಾ ಅಪ್ಪತ್ತೋ ವಾ, ಯೋ ಕೋಚಿ ರಞ್ಞೋ ಭತ್ತವೇತನಭಟೋ, ಸಬ್ಬೋ ರಾಜಭಟೋತಿ ಸಙ್ಖ್ಯಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಸೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ತಸ್ಸ ಪನ ಪುತ್ತನತ್ತಭಾತುಕಾ ಯೇ ರಾಜತೋ ಭತ್ತವೇತನಂ ನ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ತೇ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಯೋ ಪನ ರಾಜತೋ ಲದ್ಧಂ ನಿಬದ್ಧಭೋಗಂ ವಾ ಮಾಸಸಂವಚ್ಛರಪರಿಬ್ಬಯಂ ವಾ ರಞ್ಞೋಯೇವ ನಿಯ್ಯಾದೇತಿ, ಪುತ್ತಭಾತುಕೇ ವಾ ತಂ ಠಾನಂ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾ ರಾಜಾನಂ ‘‘ನ ದಾನಾಹಂ ದೇವಸ್ಸ ಭಟೋ’’ತಿ ಆಪುಚ್ಛತಿ, ಯೇನ ವಾ ಯಂಕಾರಣಾ ವೇತನಂ ಗಹಿತಂ, ತಂ ಕಮ್ಮಂ ಕತಂ ಹೋತಿ, ಯೋ ವಾ ‘‘ಪಬ್ಬಜಸ್ಸೂ’’ತಿ ರಞ್ಞಾ ಅನುಞ್ಞಾತೋ ಹೋತಿ, ತಮ್ಪಿ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
೧೨೫. ಚೋರೋಪಿ ಧಜಬನ್ಧೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಜಬನ್ಧೋ ಚೋರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೯೧) ವುತ್ತತ್ತಾ। ತತ್ಥ ಧಜಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ವಿಯ ವಿಚರತೀತಿ ಧಜಬನ್ಧೋ, ಮೂಲದೇವಾದಯೋ ವಿಯ ಲೋಕೇ ಪಾಕಟೋತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ತಸ್ಮಾ ಯೋ ಗಾಮಘಾತಂ ವಾ ಪನ್ಥದುಹನಂ ವಾ ನಗರೇ ಸನ್ಧಿಚ್ಛೇದಾದಿಕಮ್ಮಂ ವಾ ಕರೋನ್ತೋ ವಿಚರತಿ, ಪಞ್ಞಾಯತಿ
೧೨೬. ಕಾರಭೇದಕೋ ಪನ ಚೋರೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಾರಭೇದಕೋ ಚೋರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೯೨) ವುತ್ತತ್ತಾ। ತತ್ಥ ಕಾರೋ ವುಚ್ಚತಿ ಬನ್ಧನಾಗಾರಂ। ಇಧ ಪನ ಅನ್ದುಬನ್ಧನಂ ವಾ ಹೋತು ಸಙ್ಖಲಿಕಬನ್ಧನಂ ವಾ ರಜ್ಜುಬನ್ಧನಂ ವಾ ಗಾಮಬನ್ಧನಂ ವಾ ನಿಗಮಬನ್ಧನಂ ವಾ ನಗರಬನ್ಧನಂ ವಾ ಪುರಿಸಗುತ್ತಿ ವಾ ಜನಪದಬನ್ಧನಂ ವಾ ದೀಪಬನ್ಧನಂ ವಾ, ಯೋ ಏತೇಸು ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಬನ್ಧನಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ವಾ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ವಾ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ವಾ ವಿವರಿತ್ವಾ ವಾ ಕಾರಭೇದಕೋತಿ ಸಙ್ಖ್ಯಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತಸ್ಮಾ ಈದಿಸೋ ಕಾರಭೇದಕೋ ಚೋರೋ ದೀಪಬನ್ಧನಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ದೀಪನ್ತರಂ ಗತೋಪಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪನ ನ ಚೋರೋ, ಕೇವಲಂ ಹತ್ಥಕಮ್ಮಂ ಅಕರೋನ್ತೋ ‘‘ಏವಂ ನೋ ಅಪಲಾಯನ್ತೋ ಕರಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ರಾಜಯುತ್ತಾದೀಹಿ ಬದ್ಧೋ, ಸೋ ಕಾರಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಪಲಾತೋಪಿ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪನ ಗಾಮನಿಗಮಪಟ್ಟನಾದೀನಿ ಕೇಣಿಯಾ ಗಹೇತ್ವಾ ತಂ ಅಸಮ್ಪಾದೇನ್ತೋ ಬನ್ಧನಾಗಾರಂ ಪವೇಸಿತೋ ಹೋತಿ, ಸೋಪಿ ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ಆಗತೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋಪಿ ಕಸಿಕಮ್ಮಾದೀಹಿ ಧನಂ ಸಮ್ಪಾದೇತ್ವಾ ಜೀವನ್ತೋ ‘‘ನಿಧಾನಂ ಇಮಿನಾ ಲದ್ಧ’’ನ್ತಿ ಪೇಸುಞ್ಞಂ ಉಪಸಂಹರಿತ್ವಾ ಕೇನಚಿ ಬನ್ಧಾಪಿತೋ ಹೋತಿ, ತಂ ತತ್ಥೇವ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ಗತಂ ಪನ ಗತಟ್ಠಾನೇ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
೧೨೭. ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಲಿಖಿತಕೋ ಚೋರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೯೩) ವಚನತೋ ಪನ ಲಿಖಿತಕೋ ಚೋರೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ತತ್ಥ ಲಿಖಿತಕೋ ನಾಮ ಯೋ ಕೋಚಿ ಚೋರಿಕಂ ವಾ ಅಞ್ಞಂ ವಾ ಗರುಂ ರಾಜಾಪರಾಧಂ ಕತ್ವಾ ಪಲಾತೋ, ರಾಜಾ ಚ ನಂ
೧೨೮. ಕಸಾಹತೋ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮೋಪಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಸಾಹತೋ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೯೪) ವಚನತೋ। ಏತ್ಥ ಪನ ಯೋ ವಚನಪೇಸನಾದೀನಿ ಅಕರೋನ್ತೋ ಹಞ್ಞತಿ, ನ ಸೋ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮೋ। ಯೋ ಪನ ಕೇಣಿಯಾ ವಾ ಅಞ್ಞಥಾ ವಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಖಾದಿತ್ವಾ ಪುನ ದಾತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ‘‘ಅಯಮೇವ ತೇ ದಣ್ಡೋ ಹೋತೂ’’ತಿ ಕಸಾಹಿ ಹಞ್ಞತಿ, ಅಯಮೇವ ಕಸಾಹತೋ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮೋ। ಸೋ ಚ ಕಸಾಹಿ ವಾ ಹತೋ ಹೋತು ಅಡ್ಢದಣ್ಡಕಾದೀನಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರೇನ, ಯಾವ ಅಲ್ಲವಣೋ ಹೋತಿ, ನ ತಾವ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ವಣೇ ಪನ ಪಾಕತಿಕೇ ಕತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಪನ ಜಾಣೂಹಿ ವಾ ಕಪ್ಪರೇಹಿ ವಾ ನಾಳಿಕೇರಪಾಸಾಣಾದೀಹಿ ವಾ ಘಾತೇತ್ವಾ ಮುತ್ತೋ ಹೋತಿ, ಸರೀರೇ ಚಸ್ಸ ಗಣ್ಠಿಯೋ ಪಞ್ಞಾಯನ್ತಿ, ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಫಾಸುಕಂ ಕತ್ವಾ ಏವ ಗಣ್ಠೀಸು ಸನ್ನಿಸಿನ್ನಾಸು ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ।
೧೨೯. ಲಕ್ಖಣಾಹತೋ ಪನ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಲಕ್ಖಣಹತೋ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೯೫) ವಚನತೋ। ಏತ್ಥಪಿ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮಭಾವೋ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಯಸ್ಸ ಪನ ನಲಾಟೇ ವಾ ಊರುಆದೀಸು ವಾ ತತ್ತೇನ ಲೋಹೇನ ಲಕ್ಖಣಂ ಆಹತಂ ಹೋತಿ, ಸೋ ಸಚೇ ಭುಜಿಸ್ಸೋ, ಯಾವ ಅಲ್ಲವಣೋ ಹೋತಿ
೧೩೦. ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಣಾಯಿಕೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೯೬) ವಚನತೋ ಇಣಾಯಿಕೋಪಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ತತ್ಥ ಇಣಾಯಿಕೋ ನಾಮ ಯಸ್ಸ ಪಿತಿಪಿತಾಮಹೇಹಿ ವಾ ಇಣಂ ಗಹಿತಂ ಹೋತಿ
ಸಚೇ ಇಣಾಯಿಕೋ ಅಞ್ಞಂ ದೇಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪುಚ್ಛಿಯಮಾನೋಪಿ ‘‘ನಾಹಂ ಕಸ್ಸಚಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಧಾರೇಮೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜತಿ, ಇಣಸಾಮಿಕೋ ಚ ತಂ ಪರಿಯೇಸನ್ತೋ ತತ್ಥ ಗಚ್ಛತಿ, ದಹರೋ ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಪಲಾಯತಿ, ಸೋ ಥೇರಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ‘‘ಅಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಕೇನ ಪಬ್ಬಾಜಿತೋ, ಮಮ ಏತ್ತಕಂ ನಾಮ ಧನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಲಾತೋ’’ತಿ ವದತಿ, ಥೇರೇನ ವತ್ತಬ್ಬಂ ‘‘ಮಯಾ, ಉಪಾಸಕ, ‘ಅಣಣೋ ಅಹ’ನ್ತಿ ವದನ್ತೋ ಪಬ್ಬಾಜಿತೋ, ಕಿಂ ದಾನಿ ಕರೋಮಿ, ಪಸ್ಸ ಮೇ ಪತ್ತಚೀವರ’’ನ್ತಿ। ಅಯಂ ತತ್ಥ ಸಾಮೀಚಿ। ಪಲಾತೇ ಪನ ಗೀವಾ ನ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಪನ ನಂ ಥೇರಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖಾವ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಅಯಂ ಮಮ ಇಣಾಯಿಕೋ’’ತಿ ವದತಿ, ‘‘ತವ ಇಣಾಯಿಕಂ ತ್ವಮೇವ ಜಾನಾಹೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ, ಏವಮ್ಪಿ ಗೀವಾ ನ ಹೋತಿ। ಸಚೇಪಿ ಸೋ ‘‘ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಅಯಂ ದಾನಿ ಕುಹಿಂ ಗಮಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ವದತಿ, ಥೇರೇನ ‘‘ತ್ವಂಯೇವ ಜಾನಾಹೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ। ಏವಮ್ಪಿಸ್ಸ ಪಲಾತೇ ಗೀವಾ ನ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಥೇರೋ ‘‘ಕುಹಿಂ ದಾನಿ ಅಯಂ ಗಮಿಸ್ಸತಿ, ಇಧೇವ ಅಚ್ಛತೂ’’ತಿ ವದತಿ, ಸೋ ಚೇ ಪಲಾಯತಿ, ಗೀವಾ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಸೋ ಸಹೇತುಕೋ ಸತ್ತೋ ಹೋತಿ ವತ್ತಸಮ್ಪನ್ನೋ
೧೩೧. ದಾಸೋಪಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಾಸೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೯೭) ವಚನತೋ। ತತ್ಥ ಚತ್ತಾರೋ ದಾಸಾ ಅನ್ತೋಜಾತೋ ಧನಕ್ಕೀತೋ ಕರಮರಾನೀತೋ ಸಾಮಂ ದಾಸಬ್ಯಂ ಉಪಗತೋತಿ। ತತ್ಥ ಅನ್ತೋಜಾತೋ ನಾಮ ಜಾತಿಯಾ ದಾಸೋ ಘರದಾಸಿಯಾ ಪುತ್ತೋ। ಧನಕ್ಕೀತೋ ನಾಮ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಸನ್ತಿಕಾ ಪುತ್ತೋ ವಾ ಸಾಮಿಕಾನಂ ಸನ್ತಿಕಾ ದಾಸೋ ವಾ ಧನಂ ದತ್ವಾ ದಾಸಚಾರಿತ್ತಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ಕೀತೋ। ಏತೇ ದ್ವೇಪಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬಾ। ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತೇನ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಚಾರಿತ್ತವಸೇನ ಅದಾಸೇ ಕತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬಾ। ಕರಮರಾನೀತೋ ನಾಮ ತಿರೋರಟ್ಠಂ ವಿಲೋಪಂ ವಾ ಕತ್ವಾ ಉಪಲಾಪೇತ್ವಾ ವಾ ತಿರೋರಟ್ಠತೋ ಭುಜಿಸ್ಸಮಾನುಸಕಾನಿ ಆಹರನ್ತಿ, ಅನ್ತೋರಟ್ಠೇಯೇವ ವಾ ಕತಾಪರಾಧಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಗಾಮಂ ರಾಜಾ ‘‘ವಿಲುಮ್ಪಥಾ’’ತಿ ಚ ಆಣಾಪೇತಿ, ತತೋ ಮಾನುಸಕಾನಿಪಿ ಆಹರನ್ತಿ, ತತ್ಥ ಸಬ್ಬೇ ಪುರಿಸಾ ದಾಸಾ, ಇತ್ಥಿಯೋ ದಾಸಿಯೋ। ಏವರೂಪೋ ಕರಮರಾನೀತೋ ದಾಸೋ ಯೇಹಿ ಆನೀತೋ, ತೇಸಂ ಸನ್ತಿಕೇ ವಸನ್ತೋ ವಾ ಬನ್ಧನಾಗಾರೇ ಬದ್ಧೋ ವಾ ಪುರಿಸೇಹಿ ರಕ್ಖಿಯಮಾನೋ ವಾ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ಪನ ಗತೋ ಗತಟ್ಠಾನೇ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ರಞ್ಞಾ ತುಟ್ಠೇನ ‘‘ಕರಮರಾನೀತಕೇ ಮುಞ್ಚಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ವಾ ಸಬ್ಬಸಾಧಾರಣೇನ ವಾ ನಯೇನ ಬನ್ಧನಮೋಕ್ಖೇ ಕತೇ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋವ।
ಸಾಮಂ ದಾಸಬ್ಯಂ ಉಪಗತೋ ನಾಮ ಜೀವಿತಹೇತು ವಾ ಆರಕ್ಖಹೇತು ವಾ ‘‘ಅಹಂ ತೇ ದಾಸೋ’’ತಿ ಸಯಮೇವ ದಾಸಭಾವಂ ಉಪಗತೋ ರಾಜೂನಂ ಹತ್ಥಿಅಸ್ಸಗೋಮಹಿಂಸಗೋಪಕಾದಯೋ ವಿಯ। ತಾದಿಸೋ ದಾಸೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ರಞ್ಞೋ ವಣ್ಣದಾಸೀನಂ ಪುತ್ತಾ ಹೋನ್ತಿ ಅಮಚ್ಚಪುತ್ತಸದಿಸಾ, ತೇಪಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬಾ। ಭುಜಿಸ್ಸಿತ್ಥಿಯೋ ಅಸಞ್ಞತಾ ವಣ್ಣದಾಸೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಿಚರನ್ತಿ, ತಾಸಂ ಪುತ್ತೇ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಸಯಮೇವ ಪಣ್ಣಂ ಆರೋಪೇನ್ತಿ, ನ ವಟ್ಟತಿ। ಭಟಿಪುತ್ತಗಣಾದೀನಂ ದಾಸಾಪಿ ತೇಹಿ ಅದಿನ್ನಾ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬಾ। ವಿಹಾರೇಸು ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ‘‘ಅನ್ತೋಜಾತಧನಕ್ಕೀತಕೇ ಆನೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ‘ಆರಾಮಿಕೇ ದೇಮಾ’ತಿ ದೇನ್ತಿ, ತಕ್ಕಂ ಸೀಸೇ ಆಸಿತ್ತಕಸದಿಸಾವ ಹೋನ್ತಿ, ತೇ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ‘‘ಆರಾಮಿಕಂ ದೇಮಾತಿ ಕಪ್ಪಿಯವೋಹಾರೇನ ದೇನ್ತಿ, ಯೇನ ಕೇನಚಿ ವೋಹಾರೇನ ದಿನ್ನೋ ಹೋತು, ನೇವ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ದುಗ್ಗತಮನುಸ್ಸಾ ‘‘ಸಙ್ಘಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಜೀವಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವಿಹಾರೇ ಕಪ್ಪಿಯಕಾರಕಾ ಹೋನ್ತಿ, ಏತೇ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಯಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತರೋ ದಾಸಾ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ। ನಿಸ್ಸಾಮಿಕದಾಸೋ ಹೋತಿ, ಸೋಪಿ ಭುಜಿಸ್ಸೋ ಕತೋವ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಅಜಾನನ್ತೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತ್ವಾ ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಜಾನನ್ತಿ, ಭುಜಿಸ್ಸಂ ಕಾತುಮೇವ ವಟ್ಟತಿ।
ಇಮಸ್ಸ ಚ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಪಕಾಸನತ್ಥಂ ಇದಂ ವತ್ಥುಂ ವದನ್ತಿ – ಏಕಾ ಕಿರ ಕುಲದಾಸೀ ಏಕೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅನುರಾಧಪುರಾ ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ರೋಹಣೇ ವಸಮಾನಾ ಪುತ್ತಂ ಪಟಿಲಭಿ, ಸೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಕಾಲೇ ಲಜ್ಜೀ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಕೋ ಅಹೋಸಿ। ಅಥೇಕದಿವಸಂ ಮಾತರಂ ಪುಚ್ಛಿ ‘‘ಕಿಂ ಉಪಾಸಿಕೇ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಭಾತಾ ವಾ ಭಗಿನೀ ವಾ ನತ್ಥಿ, ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಞಾತಕಂ ಪಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ತಾತ, ಅಹಂ ಅನುರಾಧಪುರೇ ಕುಲದಾಸೀ, ತವ ಪಿತರಾ ಸದ್ಧಿಂ ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ಇಧ ವಸಾಮೀತಿ। ಸೀಲವಾ ಭಿಕ್ಖು ‘‘ಅಸುದ್ಧಾ ಕಿರ ಮೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ’’ತಿ ಸಂವೇಗಂ ಲಭಿತ್ವಾ ಮಾತರಂ ತಸ್ಸ ಕುಲಸ್ಸ ನಾಮಗೋತ್ತಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಅನುರಾಧಪುರಂ ಆಗಮ್ಮ ತಸ್ಸ ಕುಲಸ್ಸ ಘರದ್ವಾರೇ ಅಟ್ಠಾಸಿ, ‘‘ಅತಿಚ್ಛಥ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ವುತ್ತೇಪಿ ನಾತಿಕ್ಕಮಿ। ತೇ ಆಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಕಿಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿಂಸು। ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಾ ದಾಸೀ ಪಲಾತಾ ಅತ್ಥೀ’’ತಿ? ‘‘ಅತ್ಥಿ, ಭನ್ತೇ’’। ಅಹಂ ತಸ್ಸಾ ಪುತ್ತೋ, ಸಚೇ ಮಂ ತುಮ್ಹೇ ಅನುಜಾನಾಥ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಲಭಾಮಿ, ತುಮ್ಹೇ ಮಯ್ಹಂ ಸಾಮಿಕಾತಿ। ತೇ ಹಟ್ಠತುಟ್ಠಾ ಹುತ್ವಾ ‘‘ಸುದ್ಧಾ, ಭನ್ತೇ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ’’ತಿ ತಂ ಭುಜಿಸ್ಸಂ ಕತ್ವಾ ಮಹಾವಿಹಾರೇ
೧೩೨. ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ನ ಪಾದಚ್ಛಿನ್ನೋ, ನ ಹತ್ಥಪಾದಚ್ಛಿನ್ನೋ, ನ ಕಣ್ಣಚ್ಛಿನ್ನೋ, ನ ಕಣ್ಣನಾಸಚ್ಛಿನ್ನೋ, ನ ಅಙ್ಗುಲಿಚ್ಛಿನ್ನೋ, ನ ಅಳಚ್ಛಿನ್ನೋ, ನ ಕಣ್ಡರಚ್ಛಿನ್ನೋ, ನ ಫಣಹತ್ಥಕೋ, ನ ಖುಜ್ಜೋ, ನ ವಾಮನೋ ನ ಗಲಗಣ್ಡೀ, ನ ಲಕ್ಖಣಾಹತೋ, ನ ಕಸಾಹತೋ, ನ ಲಿಖಿತಕೋ, ನ ಸೀಪದೀ, ನ ಪಾಪರೋಗೀ, ನ ಪರಿಸದೂಸಕೋ, ನ ಕಾಣೋ, ನ ಕುಣೀ, ನ ಖಞ್ಜೋ, ನ ಪಕ್ಖಹತೋ, ನ ಛಿನ್ನಿರಿಯಾಪಥೋ, ನ ಜರಾದುಬ್ಬಲೋ, ನ ಅನ್ಧೋ, ನ ಮೂಗೋ, ನ ಬಧಿರೋ, ನ ಅನ್ಧಮೂಗೋ, ನ ಅನ್ಧಬಧಿರೋ, ನ ಮೂಗಬಧಿರೋ, ನ ಅನ್ಧಮೂಗಬಧಿರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೧೧೯) ವಚನತೋ ಪನ ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನಾದಯೋಪಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬಾ।
ತತ್ಥ ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನೋತಿ ಯಸ್ಸ ಹತ್ಥತಲೇ ವಾ ಮಣಿಬನ್ಧೇ ವಾ ಕಪ್ಪರೇ ವಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಏಕೋ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ಹತ್ಥಾ ಛಿನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ। ಪಾದಚ್ಛಿನ್ನೋತಿ ಯಸ್ಸ ಅಗ್ಗಪಾದೇ ವಾ ಗೋಪ್ಫಕೇಸು ವಾ ಜಙ್ಘಾಯ ವಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಏಕೋ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ಪಾದಾ ಛಿನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ। ಹತ್ಥಪಾದಚ್ಛಿನ್ನೋತಿ ಯಸ್ಸ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರೇನೇವ ಚತೂಸು ಹತ್ಥಪಾದೇಸು ದ್ವೇ ವಾ ತಯೋ ವಾ ಸಬ್ಬೇ ವಾ ಹತ್ಥಪಾದಾ ಛಿನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ। ಕಣ್ಣಚ್ಛಿನ್ನೋತಿ ಯಸ್ಸ ಕಣ್ಣಮೂಲೇ ವಾ ಕಣ್ಣಸಕ್ಖಲಿಕಾಯ ವಾ ಏಕೋ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ಕಣ್ಣಾ ಛಿನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ। ಯಸ್ಸ ಪನ ಕಣ್ಣಾವಟ್ಟೇ ಛಿಜ್ಜನ್ತಿ, ಸಕ್ಕಾ ಚ ಹೋತಿ ಸಙ್ಘಾಟೇತುಂ, ಸೋ ಕಣ್ಣಂ ಸಙ್ಘಾಟೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ನಾಸಚ್ಛಿನ್ನೋತಿ ಯಸ್ಸ ಅಜಪದಕೇ ವಾ ಅಗ್ಗೇ ವಾ ಏಕಪುಟೇ ವಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ನಾಸಾ ಛಿನ್ನಾ ಹೋತಿ। ಯಸ್ಸ ಪನ ನಾಸಿಕಾ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಸನ್ಧೇತುಂ, ಸೋ ತಂ ಫಾಸುಕಂ ಕತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಕಣ್ಣನಾಸಚ್ಛಿನ್ನೋ ಉಭಯವಸೇನ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಅಙ್ಗುಲಿಚ್ಛಿನ್ನೋತಿ ಯಸ್ಸ ನಖಸೇಸಂ ಅದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಏಕಾ ವಾ ಬಹೂ ವಾ ಅಙ್ಗುಲಿಯೋ ಛಿನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ। ಯಸ್ಸ ಪನ ಸುತ್ತತನ್ತುಮತ್ತಮ್ಪಿ ನಖಸೇಸಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಅಳಚ್ಛಿನ್ನೋತಿ ಯಸ್ಸ ಚತೂಸು ಅಙ್ಗುಟ್ಠಕೇಸು ಅಙ್ಗುಲಿಯಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಏಕೋ ವಾ ಬಹೂ ವಾ ಅಙ್ಗುಟ್ಠಕಾ ಛಿನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ। ಕಣ್ಡರಚ್ಛಿನ್ನೋತಿ ಯಸ್ಸ ಕಣ್ಡರನಾಮಕಾ ಮಹಾನ್ಹಾರೂ ಪುರತೋ ವಾ ಪಚ್ಛತೋ ವಾ ಛಿನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ, ಯೇಸು ಏಕಸ್ಸಪಿ ಛಿನ್ನತ್ತಾ ಅಗ್ಗಪಾದೇನ ವಾ ಚಙ್ಕಮತಿ, ಮೂಲೇನ ವಾ ಚಙ್ಕಮತಿ, ನ ಪಾದಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ।
ಫಣಹತ್ಥಕೋತಿ ಖುಜ್ಜೋತಿ ಯೋ ಉರಸ್ಸ ವಾ ಪಿಟ್ಠಿಯಾ ವಾ ಪಸ್ಸಸ್ಸ ವಾ ನಿಕ್ಖನ್ತತ್ತಾ ಖುಜ್ಜಸರೀರೋ। ಯಸ್ಸ ಪನ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಅಙ್ಗಪಚ್ಚಙ್ಗಂ ಈಸಕಂ ವಙ್ಕಂ, ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಮಹಾಪುರಿಸೋ ಏವ ಹಿ ಬ್ರಹ್ಮುಜುಗತ್ತೋ, ಅವಸೇಸೋ ಸತ್ತೋ ಅಖುಜ್ಜೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ವಾಮನೋತಿ ಜಙ್ಘವಾಮನೋ ವಾ ಕಟಿವಾಮನೋ ವಾ ಉಭಯವಾಮನೋ ವಾ। ಜಙ್ಘವಾಮನಸ್ಸ ಕಟಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಹೇಟ್ಠಿಮಕಾಯೋ ರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ, ಉಪರಿಮಕಾಯೋ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ। ಕಟಿವಾಮನಸ್ಸ ಕಟಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಉಪರಿಮಕಾಯೋ ರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ, ಹೇಟ್ಠಿಮಕಾಯೋ ಪರಿಪುಣ್ಣೋ। ಉಭಯವಾಮನಸ್ಸ ಉಭೋಪಿ ಕಾಯಾ ರಸ್ಸಾ ಹೋನ್ತಿ, ಯೇಸಂ ರಸ್ಸತ್ತಾ ಭೂತಾನಂ ವಿಯ ಪರಿವಟುಮೋ ಮಹಾಕುಚ್ಛಿಘಟಸದಿಸೋ ಅತ್ತಭಾವೋ ಹೋತಿ, ತಂ ತಿವಿಧಮ್ಪಿ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ।
ಗಲಗಣ್ಡೀತಿ ಯಸ್ಸ ಕುಮ್ಭಣ್ಡಂ ವಿಯ ಗಲೇ ಗಣ್ಡೋ ಹೋತಿ। ದೇಸನಾಮತ್ತಮೇವ ಚೇತಂ, ಯಸ್ಮಿಂ ಕಿಸ್ಮಿಞ್ಚಿ ಪನ ಪದೇಸೇ ಗಣ್ಡೇ ಸತಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ತತ್ಥ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಿ ಆಬಾಧೇಹಿ ಫುಟ್ಠೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೮೯) ಏತ್ಥ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಲಕ್ಖಣಾಹತಕಸಾಹತಲಿಖಿತಕೇಸು ಸೀಪದೀತಿ ಭಾರಪಾದೋ ವುಚ್ಚತಿ। ಯಸ್ಸ ಪಾದೋ ಥೂಲೋ ಹೋತಿ ಸಞ್ಜಾತಪೀಳಕೋ ಖರೋ, ಸೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯಸ್ಸ ಪನ ನ ತಾವ ಖರಭಾವಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಉಪನಾಹಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಉದಕಆವಾಟೇ ಪವೇಸೇತ್ವಾ ಉದಕವಾಲಿಕಾಯ ಪೂರೇತ್ವಾ ಯಥಾ ಸಿರಾ ಪಞ್ಞಾಯನ್ತಿ, ಜಙ್ಘಾ ಚ ತೇಲನಾಳಿಕಾ ವಿಯ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಮಿಲಾಪೇತುಂ, ತಸ್ಸ ಪಾದಂ ಈದಿಸಂ ಕತ್ವಾ ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಪುನ ವಡ್ಢತಿ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತೇನಪಿ ತಥಾ ಕತ್ವಾವ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಪಾಪರೋಗೀತಿ ಅರಿಸಭಗನ್ದರಪಿತ್ತಸೇಮ್ಹಕಾಸಸೋಸಾದೀಸು ಯೇನ ಕೇನಚಿ ರೋಗೇನ ನಿಚ್ಚಾತುರೋ ಅತೇಕಿಚ್ಛರೋಗೋ ಜೇಗುಚ್ಛೋ ಅಮನಾಪೋ, ಅಯಂ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ।
೧೩೩. ಪರಿಸದೂಸಕೋತಿ ಯೋ ಅತ್ತನೋ ವಿರೂಪತಾಯ ಪರಿಸಂ ದೂಸೇತಿ, ಅತಿದೀಘೋ ವಾ ಹೋತಿ ಅಞ್ಞೇಸಂ ಸೀಸಪ್ಪಮಾಣನಾಭಿಪ್ಪದೇಸೋ, ಅತಿರಸ್ಸೋ ವಾ ಉಭಯವಾಮನಭೂತರೂಪಂ ವಿಯ, ಅತಿಕಾಳೋ ವಾ ಝಾಪಿತಕ್ಖೇತ್ತೇ ಖಾಣುಕೋ
ಸಮ್ಬದ್ಧಭಮುಕೋ ವಾ ನಿಲ್ಲೋಮಭಮುಕೋ ವಾ ಮಕ್ಕಟಭಮುಕೋ ವಾ ಅತಿಮಹನ್ತಕ್ಖಿ ವಾ ಅತಿಖುದ್ದಕಕ್ಖಿ ವಾ ಮಹಿಂಸಚಮ್ಮೇ ವಾಸಿಕೋಣೇನ ಪಹರಿತ್ವಾ ಕತಛಿದ್ದಸದಿಸೇಹಿ ಅಕ್ಖೀಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ವಿಸಮಕ್ಖಿ ವಾ ಏಕೇನ ಮಹನ್ತೇನ, ಏಕೇನ ಖುದ್ದಕೇನ ಅಕ್ಖಿನಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ವಿಸಮಚಕ್ಕಲೋ ವಾ ಏಕೇನ ಉದ್ಧಂ, ಏಕೇನ ಅಧೋತಿ ಏವಂ ವಿಸಮಜಾತೇಹಿ ಅಕ್ಖಿಚಕ್ಕೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಕೇಕರೋ ವಾ ಗಮ್ಭೀರಕ್ಖಿ ವಾ ಯಸ್ಸ ಗಮ್ಭೀರೇ ಉದಪಾನೇ ಉದಕತಾರಕಾ ವಿಯ ಅಕ್ಖಿತಾರಕಾ ಪಞ್ಞಾಯನ್ತಿ, ನಿಕ್ಖನ್ತಕ್ಖಿ ವಾ ಯಸ್ಸ ಕಕ್ಕಟಸ್ಸೇವ ಅಕ್ಖಿತಾರಕಾ ನಿಕ್ಖನ್ತಾ ಹೋನ್ತಿ, ಹತ್ಥಿಕಣ್ಣೋ ವಾ ಮಹನ್ತಾಹಿ ಕಣ್ಣಸಕ್ಖಲೀಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಮೂಸಿಕಕಣ್ಣೋ ವಾ ಜತುಕಕಣ್ಣೋ
ಅತಿಮಹನ್ತನಾಸಿಕೋ ವಾ ಅತಿಖುದ್ದಕನಾಸಿಕೋ ವಾ ಚಿಪಿಟನಾಸಿಕೋ ವಾ ಮಜ್ಝೇ ಅಪ್ಪತಿಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಏಕಪಸ್ಸೇ ಠಿತವಙ್ಕನಾಸಿಕೋ ವಾ ದೀಘನಾಸಿಕೋ ವಾ ಸುಕತುಣ್ಡಸದಿಸಾಯ ಜಿವ್ಹಾಯ ಲೇಹಿತುಂ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯಾಯ ನಾಸಿಕಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ನಿಚ್ಚಂ ಪಗ್ಘರಿತಸಿಙ್ಘಾಣಿಕನಾಸೋ ವಾ, ಮಹಾಮುಖೋ ವಾ ಯಸ್ಸ ಪಟಙ್ಗಮಣ್ಡೂಕಸ್ಸೇವ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂಯೇವ ಮಹನ್ತಂ ಹೋತಿ, ಮುಖಂ ಪನ ಲಾಬುಸದಿಸಂ ಅತಿಖುದ್ದಕಂ, ಭಿನ್ನಮುಖೋ ವಾ ವಙ್ಕಮುಖೋ ವಾ ಮಹಾಓಟ್ಠೋ ವಾ ಉಕ್ಖಲಿಮುಖವಟ್ಟಿಸದಿಸೇಹಿ ಓಟ್ಠೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ತನುಕಓಟ್ಠೋ ವಾ ಭೇರಿಚಮ್ಮಸದಿಸೇಹಿ ದನ್ತೇ ಪಿದಹಿತುಂ ಅಸಮತ್ಥೇಹಿ ಓಟ್ಠೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಮಹಾಧರೋಟ್ಠೋ ವಾ ತನುಕಉತ್ತರೋಟ್ಠೋ ವಾ ತನುಕಅಧರೋಟ್ಠೋ ವಾ ಮಹಾಉತ್ತರೋಟ್ಠೋ ವಾ ಓಟ್ಠಛಿನ್ನಕೋ ವಾ ಏಳಮುಖೋ ವಾ ಉಪ್ಪಕ್ಕಮುಖೋ ವಾ ಸಙ್ಖತುಣ್ಡಕೋ ವಾ ಬಹಿ ಸೇತೇಹಿ ಅನ್ತೋ ಅತಿರತ್ತೇಹಿ ಓಟ್ಠೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ದುಗ್ಗನ್ಧಕುಣಪಮುಖೋ ವಾ, ಮಹಾದನ್ತೋ ವಾ ಅಟ್ಠಕದನ್ತಸದಿಸೇಹಿ ದನ್ತೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಅಸುರದನ್ತೋ ವಾ ಹೇಟ್ಠಾ ವಾ ಉಪರಿ ವಾ ಬಹಿ ನಿಕ್ಖನ್ತದನ್ತೋ, ಯಸ್ಸ ಪನ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಓಟ್ಠೇಹಿ ಪಿದಹಿತುಂ, ಕಥೇನ್ತಸ್ಸೇವ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ನೋ ಅಕಥೇನ್ತಸ್ಸ, ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಪೂತಿದನ್ತೋ ವಾ ನಿದ್ದನ್ತೋ ವಾ ಅತಿಖುದ್ದಕದನ್ತೋ ವಾ ಯಸ್ಸ ಪನ ದನ್ತನ್ತರೇ ಕಲನ್ದಕದನ್ತೋ ವಿಯ ಸುಖುಮದನ್ತೋ ಹೋತಿ, ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
ಮಹಾಹನುಕೋ ವಾ ಗೋಹನುಸದಿಸೇನ ಹನುನಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ದೀಘಹನುಕೋ ವಾ ಚಿಪಿಟಹನುಕೋ ವಾ ಅನ್ತೋಪವಿಟ್ಠೇನ ವಿಯ ಅತಿರಸ್ಸೇನ ಹನುಕೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಭಿನ್ನಹನುಕೋ ವಾ ವಙ್ಕಹನುಕೋ ವಾ ನಿಮ್ಮಸ್ಸುದಾಠಿಕೋ ವಾ ಭಿಕ್ಖುನೀಸದಿಸಮುಖೋ, ದೀಘಗಲೋ ವಾ ಬಕಗಲಸದಿಸೇನ ಗಲೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ರಸ್ಸಗಲೋ ವಾ ಅನ್ತೋಪವಿಟ್ಠೇನ ವಿಯ ಗಲೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಭಿನ್ನಗಲೋ ವಾ ಭಟ್ಠಅಂಸಕೂಟೋ ವಾ ಅಹತ್ಥೋ ವಾ ಏಕಹತ್ಥೋ ವಾ ಅತಿರಸ್ಸಹತ್ಥೋ ವಾ ಅತಿದೀಘಹತ್ಥೋ ವಾ ಭಿನ್ನಉರೋ ವಾ ಭಿನ್ನಪಿಟ್ಠಿ ವಾ ಕಚ್ಛುಗತ್ತೋ ವಾ ಕಣ್ಡುಗತ್ತೋ ವಾ ದದ್ದುಗತ್ತೋ ವಾ ಗೋಧಾಗತ್ತೋ ವಾ ಯಸ್ಸ ಗೋಧಾಯ ವಿಯ ಗತ್ತತೋ ಚುಣ್ಣಾನಿ ಪತನ್ತಿ। ಸಬ್ಬಞ್ಚೇತಂ ವಿರೂಪಕರಣಂ ಸನ್ಧಾಯ ವಿತ್ಥಾರಿತವಸೇನ
ಭಟ್ಠಕಟಿಕೋ
೧೩೪. ಕಾಣೋತಿ ಪಸನ್ನನ್ಧೋ ವಾ ಹೋತು ಪುಪ್ಫಾದೀಹಿ ವಾ ಉಪಹತಪಸಾದೋ, ದ್ವೀಹಿ ವಾ ಏಕೇನ ವಾ ಅಕ್ಖಿನಾ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಸೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಪನ ಏಕಕ್ಖಿಕಾಣೋ ‘‘ಕಾಣೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ, ದ್ವಿಅಕ್ಖಿಕಾಣೋ ಅನ್ಧೇನ ಸಙ್ಗಹಿತೋ। ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಜಚ್ಚನ್ಧೋ ‘‘ಅನ್ಧೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ। ತಸ್ಮಾ ಉಭಯಮ್ಪಿ ಪರಿಯಾಯೇನ ಯುಜ್ಜತಿ। ಕುಣೀತಿ ಹತ್ಥಕುಣೀ ವಾ ಪಾದಕುಣೀ ವಾ ಅಙ್ಗುಲಿಕುಣೀ ವಾ, ಯಸ್ಸ ಏತೇಸು ಹತ್ಥಾದೀಸು ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ವಙ್ಕಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ। ಖಞ್ಜೋತಿ ನತಜಾಣುಕೋ ವಾ ಭಿನ್ನಜಙ್ಘೋ ವಾ ಮಜ್ಝೇ ಸಂಕುಟಿತಪಾದತ್ತಾ ಕುಣ್ಠಪಾದಕೋ ವಾ ಪಿಟ್ಠಿಪಾದಮಜ್ಝೇನ ಚಙ್ಕಮನ್ತೋ, ಅಗ್ಗೇ ಸಂಕುಟಿತಪಾದತ್ತಾ ಕುಣ್ಠಪಾದಕೋ ವಾ ಪಿಟ್ಠಿಪಾದಗ್ಗೇನ ಚಙ್ಕಮನ್ತೋ, ಅಗ್ಗಪಾದೇನೇವ ಚಙ್ಕಮನಖಞ್ಜೋ ವಾ ಪಣ್ಹಿಕಾಯ ಚಙ್ಕಮನಖಞ್ಜೋ ವಾ ಪಾದಸ್ಸ ಬಾಹಿರನ್ತೇನ ಚಙ್ಕಮನಖಞ್ಜೋ ವಾ ಪಾದಸ್ಸ ಅಬ್ಭನ್ತರೇನ ಚಙ್ಕಮನಖಞ್ಜೋ ವಾ ಗೋಪ್ಫಕಾನಂ ಉಪರಿ ಭಗ್ಗತ್ತಾ ಸಕಲೇನ ಪಿಟ್ಠಿಪಾದೇನ ಚಙ್ಕಮನಖಞ್ಜೋ ವಾ। ಸಬ್ಬೋಪೇಸ ಖಞ್ಜೋಯೇವ, ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ।
ಪಕ್ಖಹತೋತಿ ಯಸ್ಸ ಏಕೋ ಹತ್ಥೋ ವಾ ಪಾದೋ ವಾ ಅದ್ಧಸರೀರಂ ವಾ ಸುಖಂ ನ ವಹತಿ। ಛಿನ್ನಿರಿಯಾಪಥೋತಿ ಪೀಠಸಪ್ಪೀ ವುಚ್ಚತಿ। ಜರಾದುಬ್ಬಲೋತಿ ಜಿಣ್ಣಭಾವೇನ ಅನ್ಧೋತಿ ಜಚ್ಚನ್ಧೋ ವುಚ್ಚತಿ। ಮೂಗೋತಿ ಯಸ್ಸ ವಚೀಭೇದೋ ನ ಪವತ್ತತಿ, ಯಸ್ಸಪಿ ಪವತ್ತತಿ, ಸರಣಗಮನಂ ಪನ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ತಾದಿಸಂ ಮಮ್ಮನಮ್ಪಿ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಯೋ ಪನ ಸರಣಗಮನಮತ್ತಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ, ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಬಧಿರೋತಿ ಯೋ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ನ ಸುಣಾತಿ। ಯೋ ಪನ ಮಹಾಸದ್ದಂ ಸುಣಾತಿ, ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಅನ್ಧಮೂಗಾದಯೋ ಉಭಯದೋಸವಸೇನ ವುತ್ತಾ। ಯೇಸಞ್ಚ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾ, ಉಪಸಮ್ಪದಾಪಿ ತೇಸಂ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾವ। ಸಚೇ ಪನ ನೇ ಸಙ್ಘೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಿ, ಸಬ್ಬೇಪಿ ಸೂಪಸಮ್ಪನ್ನಾ, ಕಾರಕಸಙ್ಘೋ ಪನ ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯಾ ಚ ಆಪತ್ತಿತೋ ನ ಮುಚ್ಚನ್ತಿ।
೧೩೫. ಪಣ್ಡಕೋ
ತತ್ಥ ಪಣ್ಡಕೋತಿ ಆಸಿತ್ತಪಣ್ಡಕೋ ಉಸೂಯಪಣ್ಡಕೋ ಓಪಕ್ಕಮಿಕಪಣ್ಡಕೋ ಪಕ್ಖಪಣ್ಡಕೋ ನಪುಂಸಕಪಣ್ಡಕೋತಿ ಪಞ್ಚ ಪಣ್ಡಕಾ। ತೇಸು ಯಸ್ಸ ಪರೇಸಂ ಅಙ್ಗಜಾತಂ ಮುಖೇನ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಸುಚಿನಾ ಆಸಿತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಳಾಹೋ ವೂಪಸಮ್ಮತಿ, ಅಯಂ ಆಸಿತ್ತಪಣ್ಡಕೋ। ಯಸ್ಸ ಪರೇಸಂ ಅಜ್ಝಾಚಾರಂ ಪಸ್ಸತೋ ಉಸೂಯಾಯ ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಪರಿಳಾಹೋ ವೂಪಸಮ್ಮತಿ, ಅಯಂ ಉಸೂಯಪಣ್ಡಕೋ। ಯಸ್ಸ ಉಪಕ್ಕಮೇನ ಬೀಜಾನಿ ಅಪನೀತಾನಿ, ಅಯಂ ಓಪಕ್ಕಮಿಕಪಣ್ಡಕೋ। ಏಕಚ್ಚೋ ಪನ ಅಕುಸಲವಿಪಾಕಾನುಭಾವೇನ ಕಾಳಪಕ್ಖೇ ಪಣ್ಡಕೋ ಹೋತಿ, ಜುಣ್ಹಪಕ್ಖೇ ಪನಸ್ಸ ಪರಿಳಾಹೋ ವೂಪಸಮ್ಮತಿ, ಅಯಂ ಪಕ್ಖಪಣ್ಡಕೋ। ಯೋ ಪನ ಪಟಿಸನ್ಧಿಯಂಯೇವ ಅಭಾವಕೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಅಯಂ ನ ಪುಂಸಕಪಣ್ಡಕೋ। ತೇಸು ಆಸಿತ್ತಪಣ್ಡಕಸ್ಸ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ।
೧೩೬. ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕೋತಿ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧೧೬) ಇತ್ಥಿನಿಮಿತ್ತುಪ್ಪಾದನಕಮ್ಮತೋ ಚ ಪುರಿಸನಿಮಿತ್ತುಪ್ಪಾದನಕಮ್ಮತೋ ಚ ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಮಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕೋ। ಸೋ ದುವಿಧೋ ಹೋತಿ ಇತ್ಥಿಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕೋ ಪುರಿಸಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕೋತಿ। ತತ್ಥ ಇತ್ಥಿಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕಸ್ಸ ಇತ್ಥಿನಿಮಿತ್ತಂ ಪಾಕಟಂ ಹೋತಿ, ಪುರಿಸನಿಮಿತ್ತಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ। ಪುರಿಸಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕಸ್ಸ ಪುರಿಸನಿಮಿತ್ತಂ ಪಾಕಟಂ, ಇತ್ಥಿನಿಮಿತ್ತಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ। ಇತ್ಥಿಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕಸ್ಸ ಇತ್ಥೀಸು ಪುರಿಸತ್ತಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ಇತ್ಥಿನಿಮಿತ್ತಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಪುರಿಸನಿಮಿತ್ತಂ ಪಾಕಟಂ। ಪುರಿಸಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕಸ್ಸ ಪುರಿಸಾನಂ ಇತ್ಥಿಭಾವಂ ಉಪಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಪುರಿಸನಿಮಿತ್ತಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಇತ್ಥಿನಿಮಿತ್ತಂ ಪಾಕಟಂ ಹೋತಿ। ಇತ್ಥಿಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕೋ ಸಯಞ್ಚ ಗಬ್ಭಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಪರಞ್ಚ ಗಣ್ಹಾಪೇತಿ, ಪುರಿಸಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕೋ ಪನ ಸಯಂ ನ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಪರಂ ಪನ ಗಣ್ಹಾಪೇತೀತಿ ಇದಮೇತೇಸಂ ನಾನಾಕರಣಂ। ಇಮಸ್ಸ ಪನ ದುವಿಧಸ್ಸಪಿ ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕಸ್ಸ ನೇವ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಅತ್ಥಿ, ನ ಉಪಸಮ್ಪದಾ।
೧೩೭. ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋತಿ ತಯೋ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕಾ ಲಿಙ್ಗತ್ಥೇನಕೋ ಸಂವಾಸತ್ಥೇನಕೋ ಉಭಯತ್ಥೇನಕೋತಿ ಲಿಙ್ಗತ್ಥೇನಕೋ ನಾಮ। ಯೋ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಪಬ್ಬಾಜಿತೋ ಸಾಮಣೇರೋ ಸಮಾನೋ ವಿದೇಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಅಹಂ ದಸವಸ್ಸೋ ವಾ ವೀಸತಿವಸ್ಸೋ ವಾ’’ತಿ ಮುಸಾ ವತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುವಸ್ಸಾನಿ ಗಣೇತಿ, ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ವನ್ದನಂ ಸಾದಿಯತಿ, ಆಸನೇನ ಪಟಿಬಾಹತಿ, ಉಪೋಸಥಪವಆರಣಾದೀಸು ಸನ್ದಿಸ್ಸತಿ, ಅಯಂ ಸಂವಾಸಮತ್ತಸ್ಸೇವ ಥೇನಿತತ್ತಾ ಸಂವಾಸತ್ಥೇನಕೋ ನಾಮ। ಭಿಕ್ಖುವಸ್ಸಗಣನಾದಿಕೋ ಹಿ ಸಬ್ಬೋಪಿ ಕಿರಿಯಭೇದೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ‘‘ಸಂವಾಸೋ’’ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ‘‘ನ ಮಂ ಕೋಚಿ ಜಾನಾತೀ’’ತಿ ಪುನ ಏವಂ ಪಟಿಪಜ್ಜನ್ತೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಯೋ ಪನ ಸಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುವಸ್ಸಾನಿ ಗಣೇತಿ, ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ವನ್ದನಂ ಸಾದಿಯತಿ, ಆಸನೇನ ಪಟಿಬಾಹತಿ, ಉಪೋಸಥಪವಾರಣಾದೀಸು ಸನ್ದಿಸ್ಸತಿ, ಅಯಂ ಲಿಙ್ಗಸ್ಸ ಚೇವ ಉಭಯತ್ಥೇನಕೋ ನಾಮ। ಅಯಂ ತಿವಿಧೋಪಿ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋ, ಪುನ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚನ್ತೋಪಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ।
೧೩೮. ಏತ್ಥ ಚ ಅಸಮ್ಮೋಹತ್ಥಂ ಇದಂ ಪಕಿಣ್ಣಕಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ –
‘‘ರಾಜದುಬ್ಭಿಕ್ಖಕನ್ತಾರ, ರೋಗವೇರಿಭಯೇನ ವಾ।
ಚೀವರಾಹರಣತ್ಥಂ ವಾ, ಲಿಙ್ಗಂ ಆದಿಯತೀಧ ಯೋ॥
‘‘ಸಂವಾಸಂ ನಾಧಿವಾಸೇತಿ, ಯಾವ ಸೋ ಸುದ್ಧಮಾನಸೋ।
ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ನಾಮ, ತಾವ ಏಸ ನ ವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ॥ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧೧೦)।
ತತ್ರಾಯಂ ವಿತ್ಥಾರನಯೋ – ಇಧೇಕಚ್ಚಸ್ಸ ರಾಜಾ ಕುದ್ಧೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ‘‘ಏವಂ ಮೇ ಸೋತ್ಥಿ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಸಯಮೇವ ಲಿಙ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಲಾಯತಿ। ತಂ ದಿಸ್ವಾ ರಞ್ಞೋ ಆರೋಚೇನ್ತಿ, ರಾಜಾ ‘‘ಸಚೇ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ನ ತಂ ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾತು’’ನ್ತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಕೋಧಂ ಪಟಿವಿನೇತಿ। ಸೋ ‘‘ವೂಪಸನ್ತಂ ಮೇ ರಾಜಭಯ’’ನ್ತಿ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝಂ ಅನೋಸರಿತ್ವಾವ ಗಿಹಿಲಿಙ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗತೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಅಥಾಪಿ ‘‘ಸಾಸನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಮಯಾ ಜೀವಿತಂ ಲದ್ಧಂ, ಹನ್ದ ದಾನಿ ಅಹಂ ಪಬ್ಬಜಾಮೀ’’ತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಸಂವೇಗೋ ತೇನೇವ ಲಿಙ್ಗೇನ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಆಗನ್ತುಕವತ್ತಂ ನ ಸಾದಿಯತಿ, ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಪುಟ್ಠೋ ವಾ ಅಪುಟ್ಠೋ ವಾ ಯಥಾಭೂತಮತ್ತಾನಂ ಆವಿಕತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚತಿ, ಲಿಙ್ಗಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಪನ ಸೋ ವತ್ತಂ ಸಾದಿಯತಿ, ಪಬ್ಬಜಿತಾಲಯಂ
ಇಧ ಪನೇಕಚ್ಚೋ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖೇ ಜೀವಿತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ಸಯಮೇವ ಲಿಙ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬಪಾಸಣ್ಡಿಯಭತ್ತಾನಿ ಭುಞ್ಜನ್ತೋ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖೇ ವೀತಿವತ್ತೇ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝಂ ಅನೋಸರಿತ್ವಾವ ಗಿಹಿಲಿಙ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗತೋತಿ ಸಬ್ಬಂ ಪುರಿಮಸದಿಸಮೇವ।
ಅಪರೋ ಮಹಾಕನ್ತಾರಂ ನಿತ್ಥರಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಸತ್ಥವಾಹೋ ಚ ಪಬ್ಬಜಿತೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ। ಸೋ ‘‘ಏವಂ ಮಂ ಸತ್ಥವಾಹೋ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಮಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಸಯಮೇವ ಲಿಙ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸತ್ಥವಾಹೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಕನ್ತಾರಂ ನಿತ್ಥರಿತ್ವಾ ಖೇಮನ್ತಂ ಪತ್ವಾ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝಂ ಅನೋಸರಿತ್ವಾವ ಗಿಹಿಲಿಙ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗತೋತಿ ಸಬ್ಬಂ ಪುರಿಮಸದಿಸಮೇವ।
ಅಪರೋ
ಅಪರಸ್ಸ ಏಕೋ ವೇರಿಕೋ ಕುದ್ಧೋ ಹೋತಿ, ಘಾತೇತುಕಾಮೋ ನಂ ವಿಚರತಿ। ಸೋ ‘‘ಏವಂ ಮೇ ಸೋತ್ಥಿ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಸಯಮೇವ ಲಿಙ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಲಾಯತಿ। ವೇರಿಕೋ ‘‘ಕುಹಿಂ ಸೋ’’ತಿ ಪರಿಯೇಸನ್ತೋ ‘‘ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಪಲಾತೋ’’ತಿ ಸುತ್ವಾ ‘‘ಸಚೇ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ನ ತಂ ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾತು’’ನ್ತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಕೋಧಂ ಪಟಿವಿನೇತಿ। ಸೋ ‘‘ವೂಪಸನ್ತಂ ಮೇ ವೇರಿಭಯ’’ನ್ತಿ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝಂ ಅನೋಸರಿತ್ವಾವ ಗಿಹಿಲಿಙ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗತೋತಿ ಸಬ್ಬಂ ಪುರಿಮಸದಿಸಮೇವ।
ಅಪರೋ ಞಾತಿಕುಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಗಿಹೀ ಹುತ್ವಾ ‘‘ಇಮಾನಿ ಚೀವರಾನಿ ಇಧ ನಸ್ಸಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಸಚೇಪಿ ಇಮಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಿ, ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ಮಂ ‘ಚೋರೋ’ತಿ ಗಹೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಯಂನೂನಾಹಂ ಕಾಯಪರಿಹಾರಿಯಾನಿ ಕತ್ವಾ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ ಚೀವರಾಹರಣತ್ಥಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಚ ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಚ ವಿಹಾರಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಸಾಮಣೇರಾ ಚ ದಹರಾ ಚ ಅಬ್ಭುಗ್ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ವತ್ತಂ ದಸ್ಸೇನ್ತಿ। ಸೋ ನ ಸಾದಿಯತಿ, ಯಥಾಭೂತಮತ್ತಾನಂ ಆವಿಕರೋತಿ। ಸಚೇ ಭಿಕ್ಖೂ ‘‘ನ ದಾನಿ ಮಯಂ ತಂ ಮುಞ್ಚಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಬಲಕ್ಕಾರೇನ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಕಾಮಾ ಹೋನ್ತಿ, ಕಾಸಾಯಾನಿ ಅಪನೇತ್ವಾ ಪುನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಪನ ‘‘ನಯಿಮೇ ಮಂ ಹೀನಾಯಾವತ್ತಭಾವಂ ಜಾನನ್ತೀ’’ತಿ ತಂಯೇವ ಭಿಕ್ಖುಭಾವಂ
ಅಪರೋ ಮಹಾಸಾಮಣೇರೋ ಞಾತಿಕುಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಉಪ್ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಕಮ್ಮನ್ತಾನುಟ್ಠಾನೇನ ಉಬ್ಬಾಳ್ಹೋ ಪುನ ‘‘ದಾನಿ ಅಹಂ ಸಾಮಣೇರೋ ಭವಿಸ್ಸಾಮಿ, ಥೇರೋಪಿ ಮೇ ಉಪ್ಪಬ್ಬಜಿತಭಾವಂ ನ ಜಾನಾತೀ’’ತಿ ತದೇವ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಆದಾಯ ವಿಹಾರಂ ಗಚ್ಛತಿ, ತಮತ್ಥಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ನ ಆರೋಚೇತಿ, ಸಾಮಣೇರಭಾವಂ ಪಟಿಜಾನಾತಿ, ಅಯಂ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋಯೇವ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ನ ಲಭತಿ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಲಿಙ್ಗಗ್ಗಹಣಕಾಲೇ ಏವಂ ಹೋತಿ ‘‘ನಾಹಂ ಕಸ್ಸಚಿ ಆರೋಚೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ, ವಿಹಾರಞ್ಚ ಗತೋ ಆರೋಚೇತಿ, ಗಹಣೇನೇವ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ। ಅಥಾಪಿಸ್ಸ ಗಹಣಕಾಲೇ ‘‘ಆಚಿಕ್ಖಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚಿತ್ತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ, ವಿಹಾರಞ್ಚ ಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಕುಹಿಂ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಗತೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ ‘‘ನ ದಾನಿ ಮಂ ಇಮೇ ಜಾನನ್ತೀ’’ತಿ ವಞ್ಚೇತ್ವಾ
ಅಪರೋ ದಹರಸಾಮಣೇರೋ ಮಹನ್ತೋ ವಾ ಪನ ಅಬ್ಯತ್ತೋ। ಸೋ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಉಪ್ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಘರೇ ವಚ್ಛಕಗೋರಕ್ಖಣಾದೀನಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ಕಾತುಂ ನ ಇಚ್ಛತಿ। ತಮೇನಂ ಞಾತಕಾ ತಾನಿಯೇವ ಕಾಸಾಯಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಥಾಲಕಂ ವಾ ಪತ್ತಂ ವಾ ಹತ್ಥೇ ದತ್ವಾ ‘‘ಗಚ್ಛ, ಸಮಣೋವ ಹೋಹೀ’’ತಿ ಘರಾ ನೀಹರನ್ತಿ। ಸೋ ವಿಹಾರಂ ಗಚ್ಛತಿ, ನೇವ ನಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಜಾನನ್ತಿ ‘‘ಅಯಂ ಉಪ್ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಪುನ ಸಯಮೇವ ಪಬ್ಬಜಿತೋ’’ತಿ, ನಾಪಿ ಸಯಂ ಜಾನಾತಿ ‘‘ಯೋ ಏವಂ ಪಬ್ಬಜತಿ, ಸೋ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ನಾಮ ಹೋತೀ’’ತಿ। ಸಚೇ ಪನ ತಂ ಪರಿಪುಣ್ಣವಸ್ಸಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ, ಸೂಪಸಮ್ಪನ್ನೋ। ಸಚೇ ಪನ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಕಾಲೇಯೇವ ವಿನಯವಿನಿಚ್ಛಯೇ ವತ್ತಮಾನೇ ಸುಣಾತಿ ‘‘ಯೋ ಏವಂ ಪಬ್ಬಜತಿ, ಸೋ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ನಾಮ ಹೋತೀ’’ತಿ, ತೇನ ‘‘ಮಯಾ ಏವಂ ಕತ’’ನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ। ಏವಂ ಪುನ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಲಭತಿ। ಸಚೇ ಪನ ‘‘ದಾನಿ ನ ಮಂ ಕೋಚಿ ಜಾನಾತೀ’’ತಿ ನಾರೋಚೇತಿ, ಧುರಂ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಮತ್ತೇಯೇವ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ।
ಭಿಕ್ಖು ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಲಿಙ್ಗಂ ಅನಪನೇತ್ವಾ ದುಸ್ಸೀಲಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ವಾ ಅಕತ್ವಾ ವಾ ಪುನ ಸಬ್ಬಂ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತಂ ವಸ್ಸಗಣನಾದಿಭೇದಂ ವಿಧಿಂ ಪಟಿಪಜ್ಜತಿ, ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ಹೋತಿ। ಸಿಕ್ಖಂ ಅಪ್ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಸಲಿಙ್ಗೇ ಠಿತೋ ಮೇಥುನಂ ಪಟಿಸೇವಿತ್ವಾ ವಸ್ಸಗಣನಾದಿಭೇದಂ ವಿಧಿಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತೋ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ನ ಹೋತಿ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಮತ್ತಂ ಲಭತಿ। ಅನ್ಧಕಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ‘‘ಏಸೋ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ತಂ ನ ಗಹೇತಬ್ಬಂ।
ಏಕೋ
ಸಚೇ ಗಿಹಿಭಾವಂ ಪತ್ಥಯಮಾನೋ ಕಾಸಾಯಂ ಓವಟ್ಟಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಅಞ್ಞೇನ ವಾ ಆಕಾರೇನ ಗಿಹಿನಿವಾಸನೇನ ನಿವಾಸೇತಿ ‘‘ಸೋಭತಿ ನು ಖೋ ಮೇ ಗಿಹಿಲಿಙ್ಗಂ, ನ ಸೋಭತೀ’’ತಿ ವೀಮಂಸನತ್ಥಂ, ರಕ್ಖತಿ ತಾವ। ‘‘ಸೋಭತೀ’’ತಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತ್ವಾ ಪನ ಪುನ ಲಿಙ್ಗಂ ಸಾದಿಯನ್ತೋ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ಹೋತಿ। ಓದಾತಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ವೀಮಂಸನಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಚೇ ಪನ ನಿವತ್ಥಕಾಸಾವಸ್ಸ ಉಪರಿ ಓದಾತಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ವೀಮಂಸತಿ ವಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛತಿ ವಾ, ರಕ್ಖತಿಯೇವ। ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಾಪಿ ಗಿಹಿಭಾವಂ ಪತ್ಥಯಮಾನಾ ಸಚೇ ಕಾಸಾಯಂ ಗಿಹಿನಿವಾಸನಂ ನಿವಾಸೇತಿ ‘‘ಸೋಭತಿ ನು ಖೋ ಮೇ ಗಿಹಿಲಿಙ್ಗಂ, ನ ಸೋಭತೀ’’ತಿ ವೀಮಂಸನತ್ಥಂ, ರಕ್ಖತಿಯೇವ। ಸಚೇ ‘‘ಸೋಭತೀ’’ತಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛತಿ, ನ ರಕ್ಖತಿ। ಓದಾತಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ವೀಮಂಸನಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ನಿವತ್ಥಕಾಸಾಯಸ್ಸ ಪನ ಉಪರಿ ಓದಾತಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ವೀಮಂಸತು ವಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛತು ವಾ, ರಕ್ಖತಿಯೇವ।
ಸಚೇ ಕೋಚಿ ವುಡ್ಢಪಬ್ಬಜಿತೋ ವಸ್ಸಾನಿ ಅಗಣೇತ್ವಾ ಪಾಳಿಯಮ್ಪಿ ಅಟ್ಠತ್ವಾ ಏಕಪಸ್ಸೇನ ಗನ್ತ್ವಾ ಮಹಾಪೇಳಾದೀಸು ಕಟಚ್ಛುನಾ ಉಕ್ಖಿತ್ತೇ ಭತ್ತಪಿಣ್ಡೇ ಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇತ್ವಾ ಸೇನೋ ವಿಯ ಮಂಸಪೇಸಿಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ನ ಹೋತಿ, ಭಿಕ್ಖುವಸ್ಸಾನಿ ಪನ ಗಣೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ಹೋತಿ। ಸಯಂ ಸಾಮಣೇರೋವ ಸಾಮಣೇರಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಕೂಟವಸ್ಸಾನಿ ಗಣೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ನ ಹೋತಿ। ಭಿಕ್ಖು ಭಿಕ್ಖುಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಕೂಟವಸ್ಸಾನಿ ಗಣೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಭಣ್ಡಗ್ಘೇನ ಕಾರೇತಬ್ಬೋ।
೧೩೯. ತಿತ್ಥಿಯಪಕ್ಕನ್ತಕೋತಿ ತಿತ್ಥಿಯೇಸು ಪಕ್ಕನ್ತೋ ಪವಿಟ್ಠೋತಿ ತಿತ್ಥಿಯಪಕ್ಕನ್ತಕೋ, ಸೋಪಿ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ತತ್ರಾಯಂ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಭಿಕ್ಖು ‘‘ತಿತ್ಥಿಯೋ ಭವಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಸಲಿಙ್ಗೇನೇವ ತೇಸಂ ಉಪಸ್ಸಯಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಪದವಾರೇ ಪದವಾರೇ ದುಕ್ಕಟಂ, ತೇಸಂ ಲಿಙ್ಗೇ ಆದಿನ್ನಮತ್ತೇ ತಿತ್ಥಿಯಪಕ್ಕನ್ತಕೋ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ। ಪುರಿಮೋ ಪನ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ಕಥಿತೋ, ತಸ್ಮಾ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಕೂಟವಸ್ಸಂ ಗಣೇನ್ತೋಪಿ ಅಸ್ಸಮಣೋ ನ ಹೋತಿ। ಲಿಙ್ಗೇ ಸಉಸ್ಸಾಹೋ ಪಾರಾಜಿಕಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುವಸ್ಸಾದೀನಿ ಗಣ್ಹನ್ತೋಪಿ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ನ ಹೋತಿ।
೧೪೦. ತಿರಚ್ಛಾನಗತೋತಿ ನಾಗೋ ವಾ ಹೋತು ಸುಪಣ್ಣಮಾಣವಕಾದೀನಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರೋ ಅನ್ತಮಸೋ ಸಕ್ಕಂ ದೇವರಾಜಾನಂ ಉಪಾದಾಯ ಯೋ ಕೋಚಿ ಅಮನುಸ್ಸಜಾತಿಯೋ, ಸಬ್ಬೋವ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ‘‘ತಿರಚ್ಛಾನಗತೋ’’ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸೋ ಚ ನೇವ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋಪಿ ನಾಸೇತಬ್ಬೋ।
೧೪೧. ಮಾತುಘಾತಕಾದೀಸು ಪನ ಯೇನ ಮನುಸ್ಸಿತ್ಥಿಭೂತಾ ಜನಿಕಾ ಮಾತಾ ಸಯಮ್ಪಿ ಮನುಸ್ಸಜಾತಿಕೇನೇವ ಸಭಾ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪಿತಾ, ಅಯಂ ಆನನ್ತರಿಯೇನ ಮಾತುಘಾತಕಕಮ್ಮೇನ ಮಾತುಘಾತಕೋ। ಏತಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಚ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಚ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾ। ಯೇನ ಪನ ಮನುಸ್ಸಿತ್ಥಿಭೂತಾಪಿ ಅಜನಿಕಾ ಪೋಸಾವನಿಕಾ ಮಾತಾ ವಾ ಚೂಳಮಾತಾ ವಾ ಜನಿಕಾಪಿ ವಾ ನ ಮನುಸ್ಸಿತ್ಥಿಭೂತಾ ಮಾತಾ ಪಿತುಘಾತಕೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಚೇಪಿ ಹಿ ವೇಸಿಯಾ ಪುತ್ತೋ ಹೋತಿ, ‘‘ಅಯಂ ಮೇ ಪಿತಾ’’ತಿ ನ ಜಾನಾತಿ, ಯಸ್ಸ ಸಮ್ಭವೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ, ಸೋ ಚೇ ಅನೇನ ಘಾತಿತೋ, ಪಿತುಘಾತಕೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖ್ಯಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಆನನ್ತರಿಯಞ್ಚ ಫುಸತಿ।
ಅರಹನ್ತಘಾತಕೋಪಿ ಮನುಸ್ಸಅರಹನ್ತವಸೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಮನುಸ್ಸಜಾತಿಯಞ್ಹಿ ಅನ್ತಮಸೋ ಅಪಬ್ಬಜಿತಮ್ಪಿ ಖೀಣಾಸವಂ ದಾರಕಂ ವಾ ದಾರಿಕಂ ವಾ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪೇನ್ತೋ ಅರಹನ್ತಘಾತಕೋವ ಹೋತಿ, ಆನನ್ತರಿಯಞ್ಚ ಫುಸತಿ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಚಸ್ಸ ವಾರಿತಾ। ಅಮನುಸ್ಸಜಾತಿಕಂ ಪನ ಅರಹನ್ತಂ ಮನುಸ್ಸಜಾತಿಕಂ ವಾ ಅವಸೇಸಂ ಅರಿಯಪುಗ್ಗಲಂ ಘಾತೇತ್ವಾ ಆನನ್ತರಿಕೋ ನ ಹೋತಿ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಪಿಸ್ಸ ನ ವಾರಿತಾ, ಕಮ್ಮಂ ಪನ ಬಲವಂ ಹೋತಿ। ತಿರಚ್ಛಾನೋ ಮನುಸ್ಸಅರಹನ್ತಮ್ಪಿ ಘಾತೇತ್ವಾ ಆನನ್ತರಿಕೋ ನ ಹೋತಿ, ಕಮ್ಮಂ ಪನ ಭಾರಿಯನ್ತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ।
ಯೋ ಪನ ದೇವದತ್ತೋ ವಿಯ ದುಟ್ಠಚಿತ್ತೇನ ವಧಕಚಿತ್ತೇನ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಜೀವಮಾನಕಸರೀರೇ ಖುದ್ದಕಮಕ್ಖಿಕಾಯ ಪಿವನಮತ್ತಮ್ಪಿ ಲೋಹಿತಂ ಉಪ್ಪಾದೇತಿ, ಅಯಂ ಲೋಹಿತುಪ್ಪಾದಕೋ ನಾಮ। ಏತಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಚ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಚ ವಾರಿತಾ। ಯೋ ಪನ ರೋಗವೂಪಸಮತ್ಥಂ ಜೀವಕೋ ವಿಯ ಸತ್ಥೇನ ಫಾಲೇತ್ವಾ ಪೂತಿಮಂಸಲೋಹಿತಂ ಹರಿತ್ವಾ ಫಾಸುಕಂ ಕರೋತಿ, ಬಹುಂ ಸೋ ಪುಞ್ಞಂ ಪಸವತೀತಿ।
ಯೋ ದೇವದತ್ತೋ ವಿಯ ಸಾಸನಂ ಉದ್ಧಮ್ಮಂ ಉಬ್ಬಿನಯಂ ಕತ್ವಾ ಚತುನ್ನಂ ಕಮ್ಮಾನಂ ಅಞ್ಞತರವಸೇನ ಸಙ್ಘಂ ಭಿನ್ದತಿ, ಅಯಂ ಸಙ್ಘಭೇದಕೋ ನಾಮ। ಏತಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಚ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಚ ವಾರಿತಾ।
ಯೋ ಪನ ಪಕತತ್ತಂ ಭಿಕ್ಖುನಿಂ ತಿಣ್ಣಂ ಮಗ್ಗಾನಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ದೂಸೇತಿ, ಅಯಂ ಭಿಕ್ಖುನೀದೂಸಕೋ ನಾಮ। ಏತಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಚ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಚ ವಾರಿತಾ। ಯೋ ಪನ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗೇನ ಸೀಲವಿನಾಸಂ ಪಾಪೇತಿ, ತಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಚ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಚ ನ ವಾರಿತಾ। ಬಲಕ್ಕಾರೇನ ಓದಾತವತ್ಥವಸನಂ ಕತ್ವಾ ಅನಿಚ್ಛಮಾನಂಯೇವ ದೂಸೇನ್ತೋಪಿ ಭಿಕ್ಖುನೀದೂಸಕೋಯೇವ, ಬಲಕ್ಕಾರೇನ ಪನ ಓದಾತವತ್ಥವಸನಂ ಕತ್ವಾ ಇಚ್ಛಮಾನಂ ದೂಸೇನ್ತೋ ಭಿಕ್ಖುನೀದೂಸಕೋ ನ ಹೋತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಯಸ್ಮಾ ಗಿಹಿಭಾವೇ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿ ತಮತ್ತೇಯೇವ ಸಾ ಅಭಿಕ್ಖುನೀ ಹೋತಿ। ಸಕಿಂಸೀಲವಿಪನ್ನಂ ಪಚ್ಛಾ
೧೪೨. ಊನವೀಸತಿವಸ್ಸಸ್ಸ ಪನ ಉಪಸಮ್ಪದಾಯೇವ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾ, ನ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ತಸ್ಮಾ ಪಟಿಸನ್ಧಿಗ್ಗಹಣತೋ
‘‘ಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಸ್ಮಿಂ ಪಠಮಂ ಚಿತ್ತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ, ಪಠಮಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಪಾತುಭೂತಂ, ತದುಪಾದಾಯ ಸಾವಸ್ಸ ಜಾತಿ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಬ್ಭವೀಸಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತು’’ನ್ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೧೨೪)।
ತತ್ಥ (ಪಾಚಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೪೦೪) ಯೋ ದ್ವಾದಸ ಮಾಸೇ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಸ್ಮಿಂ ವಸಿತ್ವಾ ಮಹಾಪವಾರಣಾಯ ಜಾತೋ, ಸೋ ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಏಕೂನವೀಸತಿಮೇ ವಸ್ಸೇ ಮಹಾಪವಾರಣಾ, ತಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಾಟಿಪದೇ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಏತೇನುಪಾಯೇನ ಹಾಯನವಡ್ಢನಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಪೋರಾಣಕತ್ಥೇರಾ ಪನ ಏಕೂನವೀಸತಿವಸ್ಸಂ ಸಾಮಣೇರಂ ನಿಕ್ಖಮನೀಯಪುಣ್ಣಮಾಸಿಂ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ಪಾಟಿಪದದಿವಸೇ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಸ್ಸೇ ಛ ಚಾತುದ್ದಸಿಕಉಪೋಸಥಾ ಹೋನ್ತಿ, ಇತಿ ವೀಸತಿಯಾ ವಸ್ಸೇಸು ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸಾ ಪರಿಹಾಯನ್ತಿ, ರಾಜಾನೋ ತತಿಯೇ ತತಿಯೇ ಗಸ್ಸೇ ವಸ್ಸಂ ಉಕ್ಕಡ್ಢನ್ತಿ, ಇತಿ ಅಟ್ಠಾರಸವಸ್ಸೇಸು ಛ ಮಾಸಾ ವಡ್ಢನ್ತಿ, ತತೋ ಉಪೋಸಥವಸೇನ ಪರಿಹೀನೇ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ಅಪನೇತ್ವಾ ದ್ವೇ ಮಾಸಾ ಅವಸೇಸಾ ಹೋನ್ತಿ, ತೇ ದ್ವೇ ಮಾಸೇ ಗಹೇತ್ವಾ ವೀಸತಿ ವಸ್ಸಾನಿ ಪರಿಪುಣ್ಣಾನಿ ಹೋನ್ತೀತಿ ನಿಕ್ಕಙ್ಖಾ ಹುತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಮನೀಯಪುಣ್ಣಮಾಸಿಂ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ಪಾಟಿಪದೇ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ।
ಏತ್ಥ ಪನ ಯೋ ಪವಾರೇತ್ವಾ ವೀಸತಿವಸ್ಸೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಏಕೂನವೀಸತಿವಸ್ಸ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ತಸ್ಮಾ ಯೋ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಸ್ಮಿಂ ದ್ವಾದಸ ಮಾಸೇ ವಸಿ, ಸೋ ಏಕವೀಸತಿವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ। ಯೋ ಸತ್ತ ಮಾಸೇ ವಸಿ, ಸೋ ಸತ್ತಮಾಸಾಧಿಕವೀಸತಿವಸ್ಸೋ। ಛಮಾಸಜಾತೋ ಪನ ನ ಜೀವತಿ, ಊನವೀಸತಿವಸ್ಸಂ ಪನ ‘‘ಪರಿಪುಣ್ಣವೀಸತಿವಸ್ಸೋ’’ತಿ ಸಞ್ಞಾಯ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಪನ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋವ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಸೋ ದಸವಸ್ಸಚ್ಚಯೇನ ಅಞ್ಞಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಿ, ತಞ್ಚೇ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಗಣೋ ಪೂರತಿ, ಸೂಪಸಮ್ಪನ್ನೋ। ಸೋಪಿ
೧೪೩. ಇತಿ ಇಮೇಹಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾದೋಸೇಹಿ ವಿರಹಿತೋಪಿ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನನುಞ್ಞಾತೋ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ಪುತ್ತೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೧೦೫) ವಚನತೋ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ಅನನುಞ್ಞಾತೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ತತ್ಥ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧೦೫) ಮಾತಾಪಿತೂಹೀತಿ ಜನಕೇ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಸಚೇ ದ್ವೇಪಿ ಅತ್ಥಿ, ದ್ವೇಪಿ ಆಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಪಿತಾ ಮತೋ ಹೋತಿ ಮಾತಾ ವಾ, ಯೋ ಜೀವತಿ, ಸೋ ಆಪುಚ್ಛಿ ತಬ್ಬೋ, ಪಬ್ಬಜಿತಾಪಿ ಆಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಾವ। ಆಪುಚ್ಛನ್ತೇನ ಸಯಂ ವಾ ಗನ್ತ್ವಾ ಆಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ, ಅಞ್ಞೋ ವಾ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ।
ಮಾತಾಪಿತರೋ ಮತಾ, ದಾರಕೋ ಚೂಳಮಾತಾದೀನಂ ಸನ್ತಿಕೇ ಸಂವದ್ಧೋ, ತಸ್ಮಿಂ ಪಬ್ಬಾಜಿಯಮಾನೇ ಞಾತಕಾ ಕಲಹಂ ವಾ ಕರೋನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಾ, ತಸ್ಮಾ ವಿವಾದುಪಚ್ಛೇದನತ್ಥಂ ಆಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಅನಾಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಸ್ಸ ಪನ ಆಪತ್ತಿ ನತ್ಥಿ। ದಹರಕಾಲೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಪೋಸಕಾ ಮಾತಾಪಿತರೋ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ, ತೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಪುತ್ತೋ ಅತ್ತಾನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಜೀವತಿ, ನ ಮಾತಾಪಿತರೋ। ಸಚೇಪಿ ರಾಜಾ ಹೋತಿ, ಆಪುಚ್ಛಿತ್ವಾವ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ಅನುಞ್ಞಾತೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಪುನ ವಿಬ್ಭಮತಿ, ಸಚೇಪಿ ಸತಕ್ಖತ್ತುಂ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ವಿಬ್ಭಮತಿ, ಆಗತಾಗತಕಾಲೇ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಆಪುಚ್ಛಿತ್ವಾವ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಸಚೇಪಿ ಏವಂ ವದನ್ತಿ ‘‘ಅಯಂ ವಿಬ್ಭಮಿತ್ವಾ ಗೇಹಂ ಆಗತೋ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಕಮ್ಮಂ ನ ಕರೋತಿ, ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ತುಮ್ಹಾಕಂ ವತ್ತಂ ನ ಪೂರೇತಿ, ನತ್ಥಿ ಇಮಸ್ಸ ಆಪುಚ್ಛನಕಿಚ್ಚಂ
ಯೋಪಿ ದಹರಕಾಲೇಯೇವ ‘‘ಅಯಂ ತುಮ್ಹಾಕಂ ದಿನ್ನೋ, ಯದಾ ಇಚ್ಛಥ, ತದಾ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ ಏವಂ ದಿನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಸೋಪಿ ಆಗತಾಗತೋ ಪುನ ಅನಾಪುಚ್ಛಿತ್ವಾವ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯಂ ಪನ ದಹರಕಾಲೇಯೇವ ‘‘ಇಮಂ, ಭನ್ತೇ, ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ ಅನುಜಾನಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ವುಡ್ಢಿಪ್ಪತ್ತಕಾಲೇ ನಾನುಜಾನನ್ತಿ, ಅಯಂ ನ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಏಕೋ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಭಣ್ಡಿತ್ವಾ ‘‘ಪಬ್ಬಾಜೇಥ ಮ’’ನ್ತಿ ಆಗಚ್ಛತಿ, ‘‘ಆಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಏಹೀ’’ತಿ ಚ ವುತ್ತೋ ‘‘ನಾಹಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಸಚೇ ಮಂ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇಥ, ವಿಹಾರಂ ವಾ ಝಾಪೇಮಿ, ಸತ್ಥೇನ ವಾ ತುಮ್ಹೇ ಪಹರಾಮಿ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಞಾತಕಾನಂ ವಾ ಉಪಟ್ಠಾಕಾನಂ ವಾ ಆರಾಮಚ್ಛೇದನಾದೀಹಿ ಅನತ್ಥಂ ಉಪ್ಪಾದೇಮಿ, ರುಕ್ಖಾ ವಾ ಪತಿತ್ವಾ ಮರಾಮಿ, ಚೋರಮಜ್ಝಂ ವಾ ಪವಿಸಾಮಿ, ದೇಸನ್ತರಂ ವಾ ಗಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ ವದತಿ, ತಂ ತಸ್ಸೇವ ರಕ್ಖಣತ್ಥಾಯ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಪನಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತರೋ ಆಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಕಸ್ಮಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪುತ್ತಂ ಪಬ್ಬಾಜಯಿತ್ಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ತೇಸಂ ತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇತ್ವಾ
ಏಕೋ ವಿದೇಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚತಿ, ಆಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಚೇ ಗತೋ, ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ನೋ ಚೇ, ದಹರಭಿಕ್ಖುಂ ಪೇಸೇತ್ವಾ ಆಪುಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಅತಿದೂರಞ್ಚೇ ಹೋತಿ, ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾಪಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪೇಸೇತ್ವಾ ದಸ್ಸೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಸಚೇ ದೂರಂ ಹೋತಿ, ಮಗ್ಗೋ ಚ ಮಹಾಕನ್ತಾರೋ, ‘ಗನ್ತ್ವಾ ಆಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಬಹೂ ಪುತ್ತಾ ಹೋನ್ತಿ, ಏವಞ್ಚ ವದನ್ತಿ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಏತೇಸಂ ದಾರಕಾನಂ ಯಂ ಇಚ್ಛಥ, ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ, ದಾರಕೇ ವೀಮಂಸಿತ್ವಾ ಯಂ ಇಚ್ಛತಿ, ಸೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಸಚೇಪಿ ಸಕಲೇನ ಕುಲೇನ ವಾ ಗಾಮೇನ ವಾ ಅನುಞ್ಞಾತೋ ಹೋತಿ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಇಮಸ್ಮಿಂ ಕುಲೇ ವಾ ಗಾಮೇ ವಾ ಯಂ ಇಚ್ಛಥ, ತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ, ಯಂ ಇಚ್ಛತಿ, ಸೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋತಿ।
೧೪೪. ಏವಂ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩೪) ಪಬ್ಬಜ್ಜಾದೋಸವಿರಹಿತಂ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ಅನುಞ್ಞಾತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತೇನಪಿ ಚ ಸಚೇ ಅಚ್ಛಿನ್ನಕೇಸೋ ಹೋತಿ, ಏಕಸೀಮಾಯಞ್ಚ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಭಿಕ್ಖೂ
ಸಚೇ ಪನ ವಿಹಾರೋ ಮಹಾ ಹೋತಿ ಅನೇಕಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಾವಾಸೋ, ಸಬ್ಬೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಸನ್ನಿಪಾತಾಪೇತುಮ್ಪಿ ದುಕ್ಕರಂ, ಪಗೇವ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಆಪುಚ್ಛಿತುಂ, ಖಣ್ಡಸೀಮಾಯ ವಾ ಠತ್ವಾ ನದೀಸಮುದ್ದಾದೀನಿ ವಾ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪನ ನವಮುಣ್ಡೋ ವಾ ಹೋತಿ ವಿಬ್ಭನ್ತಕೋ ವಾ ನಿಗಣ್ಠಾದೀಸು
೧೪೫. ಏವಂ ಆಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತೇನ ಚ ಪರಿಪುಣ್ಣಪತ್ತಚೀವರೋವ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ತಸ್ಸ ನತ್ಥಿ, ಯಾಚಿತಕೇನಪಿ ಪತ್ತಚೀವರೇನ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಸಭಾಗಟ್ಠಾನೇ ವಿಸ್ಸಾಸೇನ ಗಹೇತ್ವಾಪಿ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧೧೮) ಪನ ಅಪಕ್ಕಂ ಪತ್ತಂ ಚೀವರೂಪಗಾನಿ ಚ ವತ್ಥಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗತೋ ಹೋತಿ, ಯಾವ ಪತ್ತೋ ಪಚ್ಚತಿ, ಚೀವರಾನಿ ಚ ಕರೀಯನ್ತಿ, ತಾವ ವಿಹಾರೇ ವಸನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಮಟ್ಠಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಥಾಲಕೇಸು ಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಪುರೇಭತ್ತಂ ಸಾಮಣೇರಭಾಗಸಮಕೋ
೧೪೬. ಪರಿಪುಣ್ಣಪತ್ತಚೀವರಂ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩೪) ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತೇನಪಿ ಸಚೇ ಓಕಾಸೋ ಹೋತಿ, ಸಯಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಉದ್ದೇಸಪರಿಪುಚ್ಛಾದೀಹಿ ಬ್ಯಾವಟೋ ಹೋತಿ, ಓಕಾಸಂ ನ ಲಭತಿ, ಏಕೋ ದಹರಭಿಕ್ಖು ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘‘ಏತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಹೀ’’ತಿ। ಅವುತ್ತೋಪಿ ಚೇ ದಹರಭಿಕ್ಖು ಉಪಜ್ಝಾಯಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಪಬ್ಬಾಜೇತಿ, ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ದಹರಭಿಕ್ಖು ನತ್ಥಿ, ಸಾಮಣೇರೋಪಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘‘ಏತಂ ಖಣ್ಡಸೀಮಂ ನೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಏಹೀ’’ತಿ। ಸರಣಾನಿ ಪನ ಸಯಂ ದಾತಬ್ಬಾನಿ। ಏವಂ ಭಿಕ್ಖುನಾವ ಪಬ್ಬಾಜಿತೋ ಹೋತಿ। ಪುರಿಸಞ್ಹಿ ಭಿಕ್ಖುತೋ ಅಞ್ಞೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ ನ ಲಭತಿ, ಮಾತುಗಾಮಂ ಭಿಕ್ಖುನೀತೋ ಅಞ್ಞೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಪನ ಸಾಮಣೇರೀ ವಾ ಆಣತ್ತಿಯಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ದಾತುಂ ಲಭನ್ತಿ, ಕೇಸೋರೋಪನಂ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಕತಂ ಸುಕತಂ।
ಸಚೇ ಪನ ಭಬ್ಬರೂಪೋ ಹೋತಿ ಸಹೇತುಕೋ ಞಾತೋ ಯಸಸ್ಸೀ ಕುಲಪುತ್ತೋ, ಓಕಾಸಂ ಕತ್ವಾಪಿ ಸಯಮೇವ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ‘‘ಮತ್ತಿಕಾಮುಟ್ಠಿಂ ಗಹೇತ್ವಾ ನಹಾಯಿತ್ವಾ ಆಗಚ್ಛಾಹೀ’’ತಿ ಚ ನ ಪನ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಬ್ಬೋ
ಏವಂ ನಹಾಪನಕಾಲೇ ಪನ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓರೋಪನಕಾಲೇ ವಾ ‘‘ತ್ವಂ ಞಾತೋ ಯಸಸ್ಸೀ, ಇದಾನಿ ಮಯಂ ತಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಚ್ಚಯೇಹಿ ನ ಕಿಲಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬೋ, ಅಞ್ಞಾಪಿ ಅನಿಯ್ಯಾನಿಕಕಥಾ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ, ಅಥ ಖ್ವಸ್ಸ ‘‘ಆವುಸೋ, ಸುಟ್ಠು ಉಪಧಾರೇಹಿ, ಸತಿಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇಹೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ತಚಪಞ್ಚಕಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ। ಆಚಿಕ್ಖನ್ತೇನ ಚ ವಣ್ಣಸಣ್ಠಾನಗನ್ಧಾಸಯೋಕಾಸವಸೇನ ಅಸುಚಿಜೇಗುಚ್ಛಪಟಿಕ್ಕೂಲಭಾವಂ ನಿಜ್ಜೀವನಿಸ್ಸತ್ತಭಾವಂ ವಾ ಪಾಕಟಂ ಕರೋನ್ತೇನ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಹಿ ಸೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮದ್ದಿತಸಙ್ಖಾರೋ ಹೋತಿ ಭಾವಿತಭಾವನೋ ಕಣ್ಟಕವೇಧಾಪೇಕ್ಖೋ ವಿಯ ಪರಿಪಕ್ಕಗಣ್ಡೋ ಸೂರಿಯುಗ್ಗಮನಾಪೇಕ್ಖಂ ವಿಯ ಚ ಪರಿಣತಪದುಮಂ, ಅಥಸ್ಸ ಆರದ್ಧಮತ್ತೇ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಮನಸಿಕಾರೇ ಇನ್ದಾಸನಿ ವಿಯ ಪಬ್ಬತೇ ಕಿಲೇಸಪಬ್ಬತೇ ಚುಣ್ಣಯಮಾನಂಯೇವ ಞಾಣಂ ಪವತ್ತತಿ, ಖುರಗ್ಗೇಯೇವ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಾತಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ ಖುರಗ್ಗೇ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತಾ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಏವರೂಪಂ ಸವನಂ ಲಭಿತ್ವಾ ಕಲ್ಯಾಣಮಿತ್ತೇನ ಆಚರಿಯೇನ ದಿನ್ನನಯಂ ನಿಸ್ಸಾಯ, ನೋ ಅನಿಸ್ಸಾಯ। ತಸ್ಮಾಸ್ಸ ಆದಿತೋವ ಏವರೂಪೀ ಕಥಾ ಕಥೇತಬ್ಬಾತಿ।
ಕೇಸೇಸು ಪನ ಓರೋಪಿತೇಸು ಹಲಿದ್ದಿಚುಣ್ಣೇನ ವಾ ಗನ್ಧಚುಣ್ಣೇನ ವಾ ಸೀಸಞ್ಚ ಸರೀರಞ್ಚ ಉಬ್ಬಟ್ಟೇತ್ವಾ ಗಿಹಿಗನ್ಧಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವಾ ದ್ವಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವಾ ಸಕಿಂ ವಾ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅಥಾಪಿಸ್ಸ ಹತ್ಥೇ ಅದತ್ವಾ ಆಚರಿಯೋ ವಾ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ವಾ ಸಯಮೇವ ಅಚ್ಛಾದೇತಿ, ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಅಞ್ಞಂ ದಹರಂ ವಾ ಸಾಮಣೇರಂ ವಾ ಉಪಾಸಕಂ ವಾ ಆಣಾಪೇತಿ ‘‘ಆವುಸೋ, ಏತಾನಿ ಕಾಸಾಯಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಏತಂ ಅಚ್ಛಾದೇಹೀ’’ತಿ, ತಞ್ಞೇವ ವಾ ಆಣಾಪೇತಿ ‘‘ಏತಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಚ್ಛಾದೇಹೀ’’ತಿ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ವಟ್ಟತಿ, ಸಬ್ಬಂ ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾವ ದಿನ್ನಂ ಹೋತಿ। ಯಂ ಪನ ನಿವಾಸನಂ ವಾ ಪಾರುಪನಂ
೧೪೭. ಏವಂ ಪನ ದಿನ್ನಾನಿ ಕಾಸಾಯಾನಿ ಅಚ್ಛಾದಾಪೇತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕಾರಾಪೇತ್ವಾ ಯೇ ತತ್ಥ ಸನ್ನಿಪತಿತಾ ಭಿಕ್ಖೂ, ತೇಸಂ ಪಾದೇ ವನ್ದಾಪೇತ್ವಾ ಅಥ ಸರಣಗಹಣತ್ಥಂ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾಪೇತ್ವಾ ‘‘ಏವಂ ವದೇಹೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ, ‘‘ಯಮಹಂ ವದಾಮಿ, ತಂ ವದೇಹೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ। ಅಥಸ್ಸ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ವಾ ಆಚರಿಯೇನ ವಾ ‘‘ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಸರಣಾನಿ ದಾತಬ್ಬಾನಿ ಯಥಾವುತ್ತಪಟಿಪಾಟಿಯಾವ, ನ ಉಪ್ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ। ಸಚೇ ಹಿ ಏಕಪದಮ್ಪಿ ಏಕಕ್ಖರಮ್ಪಿ ಉಪ್ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ದೇತಿ, ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂಯೇವ ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ದತ್ವಾ ಪುನ ಇತರೇಸು ಏಕೇಕಂ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ದೇತಿ, ಅದಿನ್ನಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ಸರಣಾನಿ।
ಇಮಞ್ಚ ಪನ ಸರಣಗಮನುಪಸಮ್ಪದಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಅನುಞ್ಞಾತಉಪಸಮ್ಪದಾ ಏಕತೋಸುದ್ಧಿಯಾ ವಟ್ಟತಿ, ಸಾಮಣೇರಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಪನ ಉಭತೋಸುದ್ಧಿಯಾವ ವಟ್ಟತಿ, ನೋ ಏಕತೋಸುದ್ಧಿಯಾ। ತಸ್ಮಾ ಉಪಸಮ್ಪದಾಯ ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ ಞತ್ತಿದೋಸಞ್ಚೇವ ಕಮ್ಮವಾಚಾದೋಸಞ್ಚ ವಜ್ಜೇತ್ವಾ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ಸುಕತಂ ಹೋತಿ। ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಯ ಪನ ಇಮಾನಿ ತೀಣಿ ಸರಣಾನಿ ಬು-ಕಾರ ಧ-ಕಾರಾದೀನಂ ಬ್ಯಞ್ಜನಾನಂ ಠಾನಕರಣಸಮ್ಪದಂ ಅಹಾಪೇನ್ತೇನ ಆಚರಿಯೇನಪಿ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನಪಿ ವತ್ತಬ್ಬಾನಿ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ ವತ್ತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ವಾ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಆಚರಿಯೋ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಉಭೋಪಿ ವಾ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ, ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಉಭೋಪಿ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ। ಇಮಾನಿ ಚ ಪನ ದದಮಾನೇನ ‘‘ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ಏಕಸಮ್ಬನ್ಧಾನಿ ಅನುನಾಸಿಕನ್ತಾನಿ ವಾ ಕತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಾನಿ, ‘‘ಬುದ್ಧಮ ಸರಣಮ ಗಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ವಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಮಕಾರನ್ತಾನಿ ವಾ ಕತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಾನಿ। ಅನ್ಧಕಟ್ಠಕಥಾಯಂ ‘‘ನಾಮಂ ಸಾವೇತ್ವಾ ‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಬುದ್ಧರಕ್ಖಿತೋ ಯಾವಜೀವಂ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ತಂ ಏಕಟ್ಠಕಥಾಯಮ್ಪಿ ನತ್ಥಿ, ಪಾಳಿಯಮ್ಪಿ ನ ವುತ್ತಂ, ತೇಸಂ ರುಚಿಮತ್ತಮೇವ, ತಸ್ಮಾ ನ ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ನ ಹಿ ತಥಾ ಅವದನ್ತಸ್ಸ ಸರಣಂ ಕುಪ್ಪತಿ। ಏತ್ತಾವತಾ ಚ ಸಾಮಣೇರಭೂಮಿಯಂ ಪತಿಟ್ಠಿತೋ ಹೋತಿ।
೧೪೮. ಸಚೇ ಪನೇಸ ಗತಿಮಾ ಹೋತಿ ಪಣ್ಡಿತಜಾತಿಕೋ, ಅಥಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಠಾನೇ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ ಉದ್ದಿಸಿತಬ್ಬಾನಿ। ಕಥಂ? ಯಥಾ ಭಗವತಾ ಉದ್ದಿಟ್ಠಾನಿ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ –
‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ
ಅನ್ಧಕಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಯಾವಜೀವಂ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ವೇರಮಣಿಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಸಮಾದಿಯಾಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ಸರಣದಾನಂ ವಿಯ ಸಿಕ್ಖಾಪದದಾನಮ್ಪಿ ವುತ್ತಂ, ತಂ ನೇವ ಪಾಳಿಯಂ, ನ ಅಟ್ಠಕಥಾಸು ಅತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ಯಥಾಪಾಳಿಯಾವ ಉದ್ದಿಸಿತಬ್ಬಾನಿ। ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಹಿ ಸರಣಗಮನೇಹೇವ ಸಿದ್ಧಾ, ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ ಪನ ಕೇವಲಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಪೂರಣತ್ಥಂ ಜಾನಿತಬ್ಬಾನಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಾಳಿಯಾ ಆಗತನಯೇನೇವ ಉಗ್ಗಹೇತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತಸ್ಸ ಯಾಯ ಕಾಯಚಿ ಭಾಸಾಯ ಅತ್ಥವಸೇನಪಿ ಆಚಿಕ್ಖಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಯಾವ ಪನ ಅತ್ತನಾ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ ನ ಜಾನಾತಿ, ಸಙ್ಘಾಟಿಪತ್ತಚೀವರಧಾರಣಟ್ಠಾನನಿಸಜ್ಜಾದೀಸು ಪಾನಭೋಜನಾದಿವಿಧಿಮ್ಹಿ ಚ ನ ಕುಸಲೋ ಹೋತಿ, ತಾವ ಭೋಜನಸಾಲಂ ವಾ ಸಲಾಕಭಾಜನಟ್ಠಾನಂ ವಾ ಅಞ್ಞಂ ವಾ ತಥಾರೂಪಟ್ಠಾನಂ ನ ಪೇಸೇತಬ್ಬೋ, ಸನ್ತಿಕಾವಚರೋಯೇವ ಕಾತಬ್ಬೋ, ಬಾಲದಾರಕೋ ವಿಯ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ, ಸಬ್ಬಮಸ್ಸ ಕಪ್ಪಿಯಾಕಪ್ಪಿಯಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ, ನಿವಾಸನಪಾರುಪನಾದೀಸು ಅಭಿಸಮಾಚಾರಿಕೇಸು ವಿನೇತಬ್ಬೋ। ತೇನಪಿ –
‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಸಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಸಾಮಣೇರಂ ನಾಸೇತುಂ। ಪಾಣಾತಿಪಾತೀ ಹೋತಿ, ಅದಿನ್ನಾದಾಯೀ ಹೋತಿ, ಅಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಹೋತಿ, ಮುಸಾವಾದೀ ಹೋತಿ, ಮಜ್ಜಪಾಯೀ ಹೋತಿ, ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕೋ ಹೋತಿ, ಭಿಕ್ಖುನೀದೂಸಕೋ ಹೋತೀ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೧೦೮) –
ಏವಂ ವುತ್ತಾನಿ ದಸ ನಾಸನಙ್ಗಾನಿ ಆರಕಾ ಪರಿವಜ್ಜೇತ್ವಾ ಆಭಿಸಮಾಚಾರಿಕಂ ಪರಿಪೂರೇನ್ತೇನ ದಸವಿಧೇ ಸೀಲೇ ಸಾಧುಕಂ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ।
೧೪೯. ಯೋ
ಅವಣ್ಣಭಾಸನೇ ಪನ ‘‘ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ’’ತಿಆದೀನಂ ಪಟಿಪಕ್ಖವಸೇನ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಾ ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ’’ತಿಆದೀನಂ ಪಟಿಪಕ್ಖವಸೇನ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ‘‘ಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ’’ತಿಆದೀನಂ ಪಟಿಪಕ್ಖವಸೇನ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸನ್ತೋ ರತನತ್ತಯಂ ನಿನ್ದನ್ತೋ ಗರಹನ್ತೋ ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯಾದೀಹಿ ‘‘ಮಾ ಏವಂ ಅವಚಾ’’ತಿ ಅವಣ್ಣಭಾಸನೇ ಆದೀನವಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ನಿವಾರೇತಬ್ಬೋ। ‘‘ಸಚೇ ಯಾವತತಿಯಂ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ। ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ‘‘ಸಚೇ ಏವಂ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ತಂ ಲದ್ಧಿಂ ನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಅಚ್ಚಯಂ ದೇಸಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ನ ನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ತಥೇವ ಆದಾಯ ಪಗ್ಗಯ್ಹ ತಿಟ್ಠತಿ, ಲಿಙ್ಗನಾಸನಾಯ ನಾಸೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ತಂ ಯುತ್ತಂ। ಅಯಮೇವ ಹಿ ನಾಸನಾ ಇಧಾಧಿಪ್ಪೇತಾತಿ। ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಸ್ಸತುಚ್ಛೇದಾನಞ್ಹಿ ಅಞ್ಞತರದಿಟ್ಠಿಕೋ ಸಚೇ ಆಚರಿಯಾದೀಹಿ ಓವದಿಯಮಾನೋ ನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಅಚ್ಚಯಂ ದೇಸಾಪೇತಬ್ಬೋ, ಅಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತೋವ ನಾಸೇತಬ್ಬೋ। ಭಿಕ್ಖುನೀದೂಸಕೋ ಚೇತ್ಥ ಕಾಮಂ ಅಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಗ್ಗಹಣೇನ ಗಹಿತೋವ, ಅಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಂ ಪನ ಆಯತಿಂ ಸಂವರೇ ಠಾತುಕಾಮಂ ಸರಣಾನಿ ದತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಭಿಕ್ಖುನೀದೂಸಕೋ ಆಯತಿಂ ಸಂವರೇ ಠಾತುಕಾಮೋಪಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಮ್ಪಿ ನ ಲಭತಿ, ಪಗೇವ ಉಪಸಮ್ಪದನ್ತಿ ಏತಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಭಿಕ್ಖುನೀದೂಸಕೋ’’ತಿ ಇದಂ ವಿಸುಂ ದಸಮಂ ಅಙ್ಗಂ ವುತ್ತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
೧೫೦. ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ
ಉಪಜ್ಝಾಯಂ ಅನಾಪುಚ್ಛಾಪಿ ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ನ ಕಾರೇತಬ್ಬಂ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಪಜ್ಝಾಯಂ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಆವರಣಂ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಯೋ ಕರೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೧೦೮) ವಚನತೋ। ಏತ್ಥ ಪನ ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ಅಯಂ ನಾಮ ಅಪರಾಧೋ, ದಣ್ಡಕಮ್ಮಮಸ್ಸ ಕರೋಥಾ’’ತಿ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವುತ್ತೇ ಸಚೇ ಸೋ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ನ ಕರೋತಿ, ಸಯಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇಪಿ ಆದಿತೋ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ವದತಿ ‘‘ಮಯ್ಹಂ ಸಾಮಣೇರಾನಂ ದೋಸೇ ಸತಿ ತುಮ್ಹೇ ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಕರೋಥಾ’’ತಿ, ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಯಥಾ ಚ ಸಾಮಣೇರಾನಂ, ಏವಂ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕನ್ತೇವಾಸಿಕಾನಮ್ಪಿ ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಅಞ್ಞೇಸಂ ಪನ ಪರಿಸಾ ನ ಅಪಲಾಳೇತಬ್ಬಾ, ಅಪಲಾಳೇನ್ತೋ ದುಕ್ಕಟಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಪರಿಸಾ ಅಪಲಾಳೇತಬ್ಬಾ, ಯೋ ಅಪಲಾಳೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೧೦೮) ವಚನತೋ
ಇತಿ ಪಾಳಿಮುತ್ತಕವಿನಯವಿನಿಚ್ಛಯಸಙ್ಗಹೇ
ಪಬ್ಬಜ್ಜಾವಿನಿಚ್ಛಯಕಥಾ ಸಮತ್ತಾ।