ಖುದ್ದಕವತ್ಥುಕ್ಖನ್ಧಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ
೨೭೮೩. ಕುಟ್ಟೇತಿ ಇಟ್ಠಕಾಸಿಲಾದಾರುಕುಟ್ಟಾನಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ। ಅಟ್ಟಾನೇತಿ ಏತ್ಥ ಅಟ್ಟಾನಂ ನಾಮ ರುಕ್ಖೇ ಫಲಕಂ ವಿಯ ತಚ್ಛೇತ್ವಾ ಅಟ್ಠಪದಾಕಾರೇನ ರಾಜಿಯೋ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ನಹಾನತಿತ್ಥೇ ನಿಖಣನ್ತಿ, ತತ್ಥ ಚುಣ್ಣಾನಿ ಆಕಿರಿತ್ವಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಕಾಯಂ ಘಂಸನ್ತಿ।
೨೭೮೪. ಗನ್ಧಬ್ಬಹತ್ಥೇನಾತಿ ನಹಾನತಿತ್ಥೇ ಠಪಿತೇನ ದಾರುಮಯಹತ್ಥೇನ। ತೇನ ಕಿರ ಚುಣ್ಣಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಸರೀರಂ ಘಂಸನ್ತಿ। ಕುರುವಿನ್ದಕಸುತ್ತಿಯಾತಿ ಕುರುವಿನ್ದಕಪಾಸಾಣಚುಣ್ಣಾನಿ ಲಾಖಾಯ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಕತಗುಳಿಕಕಲಾಪಕೋ ವುಚ್ಚತಿ, ತಂ ಉಭೋಸು ಅನ್ತೇಸು ಗಹೇತ್ವಾ ಸರೀರಂ ಘಂಸನ್ತಿ। ಮಲ್ಲಕೇನಾತಿ ಮಕರದನ್ತಕಂ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಮಲ್ಲಕಮೂಲಸಣ್ಠಾನೇನ ಕತೇನ ಮಲ್ಲಕೇನ, ಇದಂ ಗಿಲಾನಸ್ಸಾಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಞ್ಚ ಕಾಯತೋತಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸರೀರೇನ ಘಂಸೇಯ್ಯ।
೨೭೮೫. ಅಕತಂ ಮಲ್ಲಕಂ ನಾಮ ಮಕರದನ್ತೇ ಅಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಕತಂ, ಇದಂ ಅಗಿಲಾನಸ್ಸ ನ ವಟ್ಟತಿ।
೨೭೮೬. ಕಪಾಲಿಟ್ಠಕಖಣ್ಡಾನೀತಿ ಕಪಾಲಖಣ್ಡಇಟ್ಠಕಖಣ್ಡಾನಿ। ಸಬ್ಬಸ್ಸಾತಿ ಗಿಲಾನಾಗಿಲಾನಸ್ಸ ‘‘ಪುಥುಪಾಣಿಕ’’ನ್ತಿ ಹತ್ಥಪರಿಕಮ್ಮಂ ವುಚ್ಚತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಹತ್ಥೇನ ಪಿಟ್ಠಿಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ವತ್ಥವಟ್ಟೀ’’ತಿ ಇದಂ ಪಾಳಿಯಂ ವುತ್ತಉಕ್ಕಾಸಿಕಸ್ಸ
೨೭೮೭. ಫೇಣಕಂ ನಾಮ ಸಮುದ್ದಫೇಣಂ। ಕಥಲನ್ತಿ ಕಪಾಲಖಣ್ಡಂ। ಪಾದಘಂಸನೇ ವುತ್ತಾ ಅನುಞ್ಞಾತಾ। ಕತಕಂ ನಾಮ ಪದುಮಕಣ್ಣಿಕಾಕಾರಂ ಪಾದಘಂಸನತ್ಥಂ ಕಣ್ಟಕೇ ಉಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಕತಂ, ಏತಂ ನೇವ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತುಂ, ನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
೨೭೮೮. ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿಪಿ ಅಲಙ್ಕಾರನ್ತಿ ಹತ್ಥೂಪಗಾದಿಅಲಙ್ಕಾರೇಸು ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಅಲಙ್ಕಾರಂ।
೨೭೮೯. ಓಸಣ್ಠೇಯ್ಯಾತಿ ಅಲಙ್ಕಾರತ್ಥಂ ಸಙ್ಖರೋನ್ತೋ ನಮೇಯ್ಯ। ಹತ್ಥಫಣಕೇನಾತಿ ಹತ್ಥೇನೇವ ಫಣಕಿಚ್ಚಂ ಕರೋನ್ತಾ ಅಙ್ಗುಲೀಹಿ ಓಸಣ್ಠೇನ್ತಿ। ಫಣಕೇನಾತಿ ದನ್ತಮಯಾದೀಸು ಯೇನ ಕೇನಚಿ। ಕೋಚ್ಛೇನಾತಿ ಉಸಿರಮಯೇನ ವಾ ಮುಞ್ಜಪಬ್ಬಜಮಯೇನ ವಾ ಕೋಚ್ಛೇನ।
೨೭೯೦. ಸಿತ್ಥತೇಲೋದತೇಲೇಹೀತಿ ಸಿತ್ಥತೇಲಞ್ಚ ಉದಕತೇಲಞ್ಚಾತಿ ವಿಗ್ಗಹೋ, ತೇಹಿ। ತತ್ಥ ಸಿತ್ಥತೇಲಂ ನಾಮ ಮಧುಸಿತ್ಥಕನಿಯ್ಯಾಸಾದಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಚಿಕ್ಕಣಂ। ಚಿಕ್ಕಣಂ ನಾಮ ನಿಯ್ಯಾಸಂ। ಉದಕತೇಲಂ ನಾಮ ಉದಕಮಿಸ್ಸಕಂ ತೇಲಂ। ಕತ್ಥಚಿ ಪೋತ್ಥಕೇಸು ‘‘ಸಿಟ್ಠಾ’’ತಿ ಪಾಠೋ, ಸೋಯೇವತ್ಥೋ। ಅನುಲೋಮನಿಪಾತತ್ಥನ್ತಿ ನಲಾಟಾಭಿಮುಖಂ ಅನುಲೋಮೇನ ಪಾತನತ್ಥಂ। ಉದ್ಧಲೋಮೇನಾತಿ ಉದ್ಧಗ್ಗಂ ಹುತ್ವಾ ಠಿತಲೋಮೇನ।
೨೭೯೧. ಹತ್ಥಂ ತೇಲೇನ ತೇಮೇತ್ವಾತಿ ಕರತಲಂ ತೇಲೇನ ಮಕ್ಖೇತ್ವಾ। ಸಿರೋರುಹಾ ಕೇಸಾ। ಉಣ್ಹಾಭಿತತ್ತಸ್ಸಾತಿ ಉಣ್ಹಾಭಿತತ್ತರಜಸಿರಸ್ಸ। ಅಲ್ಲಹತ್ಥೇನ ಸಿರೋರುಹೇ ಪುಞ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
೨೭೯೨. ಆದಾಸೇ ಉದಪತ್ತೇ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಕಂಸಪತ್ತಾದೀನಿಪಿ, ಯೇಸು ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಸಬ್ಬಾನಿ ಆದಾಸಸಙ್ಖಮೇವ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಕಞ್ಜಿಯಾದೀನಿಪಿ ಚ ಉದಪತ್ತಸಙ್ಖಮೇವ, ತಸ್ಮಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಓಲೋಕೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ।
೨೭೯೩. ಯೇನ ‘‘ಸಞ್ಛವಿ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಆಬಾಧಪಚ್ಚಯಾ ‘‘ಮೇ ಮುಖೇ ವಣೋ ಸಞ್ಛವಿ ನು ಖೋ, ಉದಾಹು ನ ಸಞ್ಛವೀ’’ತಿ ಮುಖಂ ದಟ್ಠುಞ್ಚ ‘‘ಅಹಂ ಜಿಣ್ಣೋ ನು ಖೋ, ಉದಾಹು ನೋ’’ತಿ ಅತ್ತನೋ ಆಯುಸಙ್ಖಾರಜಾನನತ್ಥಞ್ಚ ಮುಖಂ ದಟ್ಠುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
೨೭೯೪. ನಚ್ಚಂ ವಾತಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ನಚ್ಚಂ ಅನ್ತಮಸೋ ಮೋರನಚ್ಚಮ್ಪಿ। ಗೀತನ್ತಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ನಟಗೀತಂ ವಾ ಸಾಧುಗೀತಂ ವಾ ಅನ್ತಮಸೋ ದನ್ತಗೀತಮ್ಪಿ, ಯಂ ‘‘ಗಾಯಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಓಕೂಜನ್ತಾ ಕರೋನ್ತಿ, ಏತಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ। ವಾದಿತನ್ತಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ವಾದಿತಂ। ದಟ್ಠುಂ ವಾ ಪನ ಸೋತುಂ ವಾತಿ ನಚ್ಚಂ ದಟ್ಠುಂ ವಾ ಗೀತಂ ವಾದಿತಂ ಸೋತುಂ ವಾ।
೨೭೯೫. ಸಯಂ ನಚ್ಚನ್ತಸ್ಸ ವಾ ನಚ್ಚಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ವಾ ಗಾಯನ್ತಸ್ಸ ವಾ ಗಾಯಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ವಾ ವಾದೇನ್ತಸ್ಸ ವಾ ವಾದಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ವಾ ದುಕ್ಕಟಮೇವ ಅಟ್ಠಕಥಾಯ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೪೮) ವುತ್ತನ್ತಿ ತದೇಕದೇಸಂ ದಸ್ಸೇತುಮಾಹ ‘‘ದಟ್ಠುಮನ್ತಮಸೋ’’ತಿಆದಿ।
೨೭೯೬. ಸುಣಾತೀತಿ ಗೀತಂ ವಾ ವಾದಿತಂ ವಾ। ಪಸ್ಸತೀತಿ ನಚ್ಚಂ ಪಸ್ಸತಿ।
೨೭೯೭. ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಸುಣಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಸೇಸೋ। ‘‘ನಚ್ಚಂ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮಿ, ಗೀತಂ, ವಾದಿತಂ ವಾ ಸುಣಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಿಹಾರತೋ ವಿಹಾರಂ ಗಚ್ಛತೋ ವಾಪಿ ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
೨೭೯೮. ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾನ ಗಚ್ಛತೋತಿ ‘‘ನಚ್ಚಂ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ, ‘‘ಗೀತಂ, ವಾದಿತಂ ವಾ ಸುಣಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ನಿಸಿನ್ನಟ್ಠಾನತೋ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಅನ್ತೋವಿಹಾರೇಪಿ
೨೭೯೯. ದೀಘಾತಿ ದ್ವಙ್ಗುಲತೋ ದೀಘಾ। ನ ಧಾರೇಯ್ಯಾತಿ ನ ಧಾರೇತಬ್ಬಾ। ದ್ವಙ್ಗುಲಂ ವಾ ದುಮಾಸಂ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ದ್ವೇ ಅಙ್ಗುಲಾನಿ ಪರಿಮಾಣಂ ಏತಸ್ಸಾತಿ ದ್ವಙ್ಗುಲೋ, ಕೇಸೋ। ದ್ವೇ ಮಾಸಾ ಉಕ್ಕಟ್ಠಪರಿಚ್ಛೇದೋ ಅಸ್ಸಾತಿ ದುಮಾಸೋ। ಕೇಸಂ ಧಾರೇನ್ತೋ ದ್ವಙ್ಗುಲಂ ವಾ ಧಾರೇಯ್ಯ ದುಮಾಸಂ ವಾ। ತತೋ ಉದ್ಧಂ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ತತೋ ದ್ವಙ್ಗುಲತೋ ವಾ ದುಮಾಸತೋ ವಾ ಕೇಸತೋ ಉದ್ಧಂ ಕೇಸಂ ಧಾರೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ।
ಅಥ ದ್ವಙ್ಗುಲಂ, ದ್ವೇ ಮಾಸಾ ಸಮಾಹಟಾ ದುಮಾಸಂ, ಉಭಯತ್ಥ ಅಚ್ಚನ್ತಸಂಯೋಗೇ ಉಪಯೋಗವಚನಂ। ಕೇಸೇ ಧಾರೇನ್ತೋ ದ್ವಙ್ಗುಲಮತ್ತಂ ವಾ ಧಾರೇಯ್ಯ ದುಮಾಸಮತ್ತಂ ವಾ, ತತೋ ಕಾಲಪರಿಮಾಣತೋ ಉದ್ಧಂ ಕೇಸೇ ಧಾರೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಚೇ ಕೇಸೇ ಅನ್ತೋದ್ವೇಮಾಸೇ ದ್ವಙ್ಗುಲೇ ಪಾಪುಣನ್ತಿ, ಅನ್ತೋದ್ವೇಮಾಸೇಯೇವ ಛಿನ್ದಿತಬ್ಬಾ। ದ್ವಙ್ಗುಲೇ ಹಿ ಅತಿಕ್ಕಮೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇಪಿ ನ ದೀಘಾ, ದ್ವೇಮಾಸತೋ ಏಕದಿವಸಮ್ಪಿ ಅತಿಕ್ಕಮೇತುಂ ನ ಲಭತಿಯೇವ। ಏವಮಯಂ ಉಭಯೇನಪಿ ಉಕ್ಕಟ್ಠಪರಿಚ್ಛೇದೇನೇವ ವುತ್ತೋ, ತತೋ ಓರಂ ಪನ ನವಟ್ಟನಭಾವೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ।
೨೮೦೦. ದೀಘೇ ನಖೇ, ದೀಘಾನಿ ನಾಸಿಕಲೋಮಾನಿ ಚ ನ ಧಾರಯೇತಿ ಯೋಜನಾ, ನ ಧಾರೇಯ್ಯ, ಛಿನ್ದೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ವೀಸತಿಮಟ್ಠನ್ತಿ ವೀಸತಿಯಾ ನಖಾನಂ ಮಟ್ಠಂ ಲಿಖಿತಮಟ್ಠಭಾವಂ ಕಾತುಂ ಭಿಕ್ಖುನೋ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಸತ್ಥಕೇನ ತಚ್ಛೇತ್ವಾ ಚುಣ್ಣಕೇನ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಫಲಿಕಮಣೀನಂ ವಿಯ ಉಜ್ಜಲಕರಣಂ ಲಿಖಿತಮಟ್ಠಂ ನಾಮ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಲಮತ್ತಂ ಅಪಕಡ್ಢಿತು’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೭೪) ಅನುಞ್ಞಾತತ್ತಾ ಮುಗ್ಗಫಲತಚಾದೀಹಿ ನಖಮಲಂ ಅಪನೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
೨೮೦೧. ಕಪ್ಪಾಪೇಯ್ಯ ವಿಸುಂ ಮಸ್ಸುನ್ತಿ ಯೋ ಕೇಸಚ್ಛಿನ್ನೋ ವಿಸುಂ ಮಸ್ಸುಂ ಕಪ್ಪಾಪೇಯ್ಯ। ದಾಠಿಕಂ ಠಪೇಯ್ಯಾತಿ ಕೇಸೇ ಛಿನ್ದಾಪೇತ್ವಾ ಮಸ್ಸುಂ ಅಕಪ್ಪಾಪೇತ್ವಾ ವಿಸುಂ ಠಪೇಯ್ಯ। ಸಮ್ಬಾಧೇತಿ ಉಪಕಚ್ಛಕಮುತ್ತಕರಣಸಙ್ಖಾತೇ ಸಮ್ಬಾಧಟ್ಠಾನೇ। ಲೋಮಂ ಸಂಹರಾಪೇಯ್ಯವಾತಿ ಸತ್ಥೇನ ವಾ ಸಣ್ಡಾಸೇನ ವಾ ಅಞ್ಞೇನ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಪರೇನ ಛಿನ್ದಾಪೇಯ್ಯ, ಸಯಂ ವಾ ಛಿನ್ದೇಯ್ಯ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆಬಾಧಪಚ್ಚಯಾ ಸಮ್ಬಾಧೇ ಲೋಮಂ ಸಂಹರಾಪೇತು’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೭೫) ಅನುಞ್ಞಾತತ್ತಾ ಯಥಾವುತ್ತಸಮ್ಬಾಧೇ ಗಣ್ಡಪಿಳಕವಣಾದಿಕೇ ಆಬಾಧೇ ಸತಿ ಲೋಮಂ ಸಂಹರಾಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
೨೮೦೨. ಅಗಿಲಾನಸ್ಸ ಛಿನ್ದತೋ ದುಕ್ಕಟಂ ವುತ್ತಂ। ಅಞ್ಞೇನ ವಾ ಪುಗ್ಗಲೇನ ತಥಾ ಕತ್ತರಿಯಾ ಛಿನ್ದಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ ವುತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
೨೮೦೩. ಸೇಸಙ್ಗಛೇದನೇತಿ ಅಙ್ಗುಲಿಯಾದಿಅವಸೇಸಸರೀರಾವಯವಾನಂ ಛೇದನೇ। ಅತ್ತವಧೇತಿ ಅತ್ತುಪಕ್ಕಮೇನ ವಾ ಆಣತ್ತಿಯಾ ಉಪಕ್ಕಮೇನ ವಾ ಅತ್ತನೋ ಜೀವಿತನಾಸೇ।
೨೮೦೪. ಅಙ್ಗನ್ತಿ ಅಙ್ಗಜಾತತೋ ಅವಸೇಸಂ ಸರೀರಾವಯವಂ। ಅಹಿಕೀಟಾದಿದಟ್ಠಸ್ಸ ತಪ್ಪಟಿಕಾರವಸೇನ ಅಙ್ಗಂ ಛಿನ್ದತೋ ನ ದೋಸೋ। ತಾದಿಸಾಬಾಧಪಚ್ಚಯಾ ತಪ್ಪಟಿಕಾರವಸೇನ ಅಙ್ಗಂ ಛಿನ್ದತೋ ನ ದೋಸೋ। ಲೋಹಿತಂ ಮೋಚೇನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ನ ದೋಸೋತಿ ಯೋಜನಾ।
೨೮೦೫. ಅಪರಿಸ್ಸಾವನೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಚೇ ಮಗ್ಗಂ ಗಚ್ಛತಿ, ದುಕ್ಕಟಂ। ಮಗ್ಗೇ ಅದ್ಧಾನೇ ತಂ ಪರಿಸ್ಸಾವನಂ ಯಾಚಮಾನಸ್ಸ ಯೋ ನ ದದಾತಿ, ತಸ್ಸ ಅದದತೋ ಅದೇನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ತಥೇವ ದುಕ್ಕಟಮೇವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಯೋ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಹತ್ಥೇ ಪರಿಸ್ಸಾವನೇ ವಿಜ್ಜಮಾನೇಪಿ ಯಾಚತಿ, ತಸ್ಸ ನ ಅಕಾಮಾ ದಾತಬ್ಬಂ।
೨೮೦೬. ‘‘ನಗ್ಗೋ’’ತಿ ನ ಭುಞ್ಜೇತಿ ಭತ್ತಾದಿಂ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ ನ ಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ। ನ ಪಿವೇತಿ ಯಾಗುಆದಿಂ ಪಾತಬ್ಬಂ ನ ಪಿವೇಯ್ಯ। ನ ಚ ಖಾದೇತಿ ಮೂಲಖಾದನೀಯಾದಿಕಂ ಖಾದನೀಯಂ ನ ಖಾದೇಯ್ಯ। ನ ಸಾಯಯೇತಿ ಫಾಣಿತಾದಿಕಂ ಸಾಯಿತಬ್ಬಞ್ಚ ನ ಸಾಯೇಯ್ಯ ನ ಲಿಹೇಯ್ಯ। ನ ದದೇತಿ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಭತ್ತಾದಿಂ ಕಿಞ್ಚಿ ನ ದದೇಯ್ಯ। ನ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯಾತಿ ತಥಾ ಸಯಂ ನಗ್ಗೋ ಹುತ್ವಾ ನ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ। ಅಞ್ಜಸಂ ಮಗ್ಗಂ।
೨೮೦೭. ಪರಿಕಮ್ಮಂ ನ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಪಿಟ್ಠಿಪರಿಕಮ್ಮಾದಿಪರಿಕಮ್ಮಂ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಕಾರಯೇತಿ ಸಯಂ ನಗ್ಗೋ ಹುತ್ವಾ ಅಞ್ಞೇನ ಪಿಟ್ಠಿಪರಿಕಮ್ಮಾದಿಪರಿಕಮ್ಮಂ ನ ಕಾರಾಪೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
೨೮೦೮. ಪಿಟ್ಠಿಕಮ್ಮಾದಿಕೇ ಪರಿಕಮ್ಮೇ ಜನ್ತಾಘರಾದಿಕಾ ತಿಸ್ಸೋ ಪಟಿಚ್ಛಾದೀ ವುತ್ತಾ ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಿಸ್ಸೋ ಪಟಿಚ್ಛಾದಿಯೋ ಜನ್ತಾಘರಪಟಿಚ್ಛಾದಿಂ ಉದಕಪಟಿಚ್ಛಾದಿಂ ವತ್ಥಪಟಿಚ್ಛಾದಿ’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೬೧) ಅನುಞ್ಞಾತಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತಿ ಹಿರಿಕೋಪಿನನ್ತಿ ಪಟಿಚ್ಛಾದಿ, ಜನ್ತಾಘರಮೇವ ಪಟಿಚ್ಛಾದಿ ಜನ್ತಾಘರಪಟಿಚ್ಛಾದಿ। ಉದಕಮೇವ ಪಟಿಚ್ಛಾದಿ ಉದಕಪಟಿಚ್ಛಾದಿ। ವತ್ಥಮೇವ ಪಟಿಚ್ಛಾದಿ ವತ್ಥಪಟಿಚ್ಛಾದಿ। ‘‘ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪನ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಇತರಪಟಿಚ್ಛಾದಿದ್ವಯಂ ಪರಿಕಮ್ಮೇಯೇವ ವಟ್ಟತೀತಿ ದೀಪೇತಿ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ಭೋಜನಾದಿಸಬ್ಬಕಿಚ್ಚೇಸು।
೨೮೦೯. ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಪೇಳಾಯನ್ತಿ ತಮ್ಬಲೋಹವಟ್ಟಲೋಹಕಂಸಲೋಹಕಾಳಲೋಹಸುವಣ್ಣರಜತಾದೀಹಿ ಕತಾಯ ವಾ ದಾರುಮಯಾಯ ವಾ ಯಾಯ ಕಾಯಚಿ ಪೇಳಾಯ ಆಸಿತ್ತಕೂಪಧಾನೇ। ಭುಞ್ಜಿತುಂ ನ ಚ ವಟ್ಟತೀತಿ ಭಾಜನಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಯಥಾಹ – ‘‘ಆಸಿತ್ತಕೂಪಧಾನಂ ನಾಮ ತಮ್ಬಲೋಹೇನ ವಾ ರಜತೇನ ವಾ ಕತಾಯ ಪೇಳಾಯ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ, ‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಆಸಿತ್ತಕೂಪಧಾನೇ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬ’ನ್ತಿ ಸಾಮಞ್ಞೇನ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತತ್ತಾ ‘‘ಮಳೋರಿಕಾ’’ತಿ ಚ ದಣ್ಡಾಧಾರಕೋ ವುಚ್ಚತಿ, ಯಂ ತಯೋ, ಚತ್ತಾರೋ, ಬಹೂ ವಾ ದಣ್ಡಕೇ ಉಪರಿ ಚ ಹೇಟ್ಠಾ ಚ ವಿತ್ಥತಂ ಮಜ್ಝೇ ಸಙ್ಕುಚಿತಂ ಕತ್ವಾ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಆಧಾರಕಂ ಕರೋನ್ತಿ। ಯಟ್ಠಿಆಧಾರಕಪಣ್ಣಾಧಾರಕಪಚ್ಛಿಕಪಿಟ್ಠಘಟಕಕವಾಟಕಾದಿಭಾಜನಮುಖಉದುಕ್ಖಲಾದೀನಿಪಿ ಏತ್ಥೇವ ಸಙ್ಗಹಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಯಟ್ಠಿಆಧಾರಕೋತಿ ಯಟ್ಠಿಂಯೇವ ಉಜುಕಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಬನ್ಧೀಕತಆಧಾರಕೋ।
ಏಕಭಾಜನೇ ವಿಸುಂ ವಿಸುಂ ಭೋಜನಸ್ಸಾಪಿ ಸಮ್ಭವತೋ ‘‘ಭುಞ್ಜತೋ ಏಕಭಾಜನೇ’’ತಿ ಏತ್ತಕೇಯೇವ ವುತ್ತೇ ತಸ್ಸಾಪಿ ಪಸಙ್ಗೋ ಸಿಯಾತಿ ತನ್ನಿವತ್ತನತ್ಥಮಾಹ ‘‘ಏಕತೋ’’ತಿ। ‘‘ಭುಞ್ಜತೋ’’ತಿ ಇದಂ ಉಪಲಕ್ಖಣಂ। ಏಕತೋ ಏಕಭಾಜನೇ ಯಾಗುಆದಿಪಾನಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಯಥಾಹ – ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಥಾಲಕೇ ಪಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೬೪)। ಅಥ ವಾ ಭುಞ್ಜತೋತಿ ಅಜ್ಝೋಹಾರಸಾಮಞ್ಞೇನ ಪಾನಮ್ಪಿ ಸಙ್ಗಹಿತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಅಯಮೇತ್ಥ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಸಚೇ ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಭಾಜನತೋ ಫಲಂ ವಾ ಪೂವಂ ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಅಪಗತೇ ಇತರಸ್ಸ ಸೇಸಕಂ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಇತರಸ್ಸಾಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಖಣೇ ಪುನ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ।
೨೮೧೦. ಯೇ ದ್ವೇ ವಾ ತಯೋ ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಏಕಪಾವುರಣಾ ವಾ ಏಕತ್ಥರಣಾ ವಾ ಏಕತ್ಥರಣಪಾವುರಣಾ ವಾ ನಿಪಜ್ಜನ್ತಿ, ತೇಸಞ್ಚ, ಯೇ ಏಕಮಞ್ಚೇಪಿ ಏಕತೋ ನಿಪಜ್ಜನ್ತಿ, ತೇಸಞ್ಚ ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
೨೮೧೧. ಸಙ್ಘಾಟಿಪಲ್ಲತ್ಥಿಕಮುಪಾಗತೋತಿ ಏತ್ಥ ಸಙ್ಘಾಟೀತಿ ಸಙ್ಘಾಟಿನಾಮೇನ ಅಧಿಟ್ಠಿತಚೀವರಮಾಹ। ಸಙ್ಘಾಟಿಪಲ್ಲತ್ಥಿಕಂ ಉಪಗತೇನ ಯುತ್ತೋ ಹುತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ನ ನಿಸೀದೇಯ್ಯಾತಿ ವಿಹಾರೇ ನಿಸ್ಸನ್ದೇಹೇ, ಖುದ್ದಸಿಕ್ಖಾವಣ್ಣನಾಯಮ್ಪಿ ‘‘ಸಙ್ಘಾಟಿಯಾ ನ ಪಲ್ಲತ್ಥೇತಿ ಅಧಿಟ್ಠಿತಚೀವರೇನ ವಿಹಾರೇ ವಾ ಅನ್ತರಘರೇ ವಾ ಪಲ್ಲತ್ಥಿಕೋ ನ ಕಾತಬ್ಬೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ‘‘ಅನ್ತೋಗಾಮೇ ವಾಸತ್ಥಾಯ ಉಪಗತೇನ ಅಧಿಟ್ಠಿತಂ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ವಿನಾ ಸೇಸಚೀವರೇಹಿ ಪಲ್ಲತ್ಥಿಕಾಯ ನಿಸೀದಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
ಕಿಞ್ಚಿ ಕೀಳಂ ನ ಕೀಳೇಯ್ಯಾತಿ ಜುತಕೀಳಾದಿಕಂ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾಯಿಕವಾಚಸಿಕಕೀಳಿಕಂ ನ ಕೀಳೇಯ್ಯ। ನ ಚ ಗಾಹಯೇತಿ ನ ಚ ಗಾಹಾಪೇಯ್ಯ, ನ ಹರಾಪೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
೨೮೧೨. ದಾಠಿಕಾಯಪೀತಿ ಮಸ್ಸುಮ್ಹಿ। ಉಗ್ಗತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಬೀಭಚ್ಛ’’ನ್ತಿ ಸೇಸೋ। ಅಞ್ಞನ್ತಿ ಅಪಲಿತಂ। ತಾದಿಸನ್ತಿ ಬೀಭಚ್ಛಂ।
೨೮೧೩. ‘‘ಅಗಿಲಾನೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿಭಾವಂ ದೀಪೇತಿ। ‘‘ಧಾರೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸುದ್ಧಕತ್ತುನಿದ್ದೇಸೇನ ಅಗಿಲಾನಸ್ಸಪಿ ಪರಂ ಧಾರಾಪನೇ, ಪರಸ್ಸ ಧಾರಣಸಾದಿಯನೇ ಚ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ವಿಞ್ಞಾಯತೀತಿ। ಅತ್ತನೋ ಗುತ್ತತ್ಥಂ, ಚೀವರಾದೀನಂ ಗುತ್ತತ್ಥಞ್ಚ ವಟ್ಟತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ತತ್ರಾಯಂ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೭೦) – ಯಸ್ಸ ಕಾಯದಾಹೋ ವಾ ಪಿತ್ತಕೋಪೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಚಕ್ಖು ವಾ ದುಬ್ಬಲಂ, ಅಞ್ಞೋ ವಾ ಕೋಚಿ ಆಬಾಧೋ ವಿನಾ ಛತ್ತೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಸ ಗಾಮೇ ವಾ ಅರಞ್ಞೇ ವಾ ಛತ್ತಂ ವಟ್ಟತಿ। ವಾಳಮಿಗಚೋರಭಯೇಸು ಅತ್ತಗುತ್ತತ್ಥಂ, ವಸ್ಸೇ ಪನ ಚೀವರಗುತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ। ಏಕಪಣ್ಣಚ್ಛತ್ತಂ ಪನ ಸಬ್ಬತ್ಥೇವ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ಏಕಪಣ್ಣಚ್ಛತ್ತಂ ನಾಮ ತಾಲಪತ್ತ’’ನ್ತಿ ಗಣ್ಠಿಪದೇಸು ವುತ್ತನ್ತಿ।
೨೮೧೪. ಹತ್ಥಿಸೋಣ್ಡಾಕಾರೋ ಅಭೇದೋಪಚಾರೇನ ‘‘ಹತ್ಥಿಸೋಣ್ಡ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತೋ। ಏವಮುಪರಿಪಿ। ಚೀವರಸ್ಸ ನಾಮಧೇಯ್ಯಂ ‘‘ವಸನ’’ನ್ತಿ ‘‘ನಿವಾಸೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟ’’ನ್ತಿ ಪದದ್ವಯಞ್ಚ ‘‘ಹತ್ಥಿಸೋಣ್ಡ’’ನ್ತಿಆದೀಹಿ ಸಬ್ಬಪದೇಹಿ ಪಚ್ಚೇಕಂ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ವೇಲ್ಲಿಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಗಾಥಾಬನ್ಧವಸೇನ ಸಂ-ಸದ್ದಲೋಪೋ, ಸಂವೇಲ್ಲಿಯನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
ಏತ್ಥ ಹತ್ಥಿಸೋಣ್ಡಂ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೮೦) ನಾಮ ನಾಭಿಮೂಲತೋ ಹತ್ಥಿಸೋಣ್ಡಸಣ್ಠಾನಂ ಓಲಮ್ಬಕಂ ಕತ್ವಾ ನಿವತ್ಥಂ ಚೋಳಿಕಿತ್ಥೀನಂ ನಿವಾಸನಂ ವಿಯ। ಚತುಕ್ಕಣ್ಣಂ ನಾಮ ಉಪರಿತೋ ದ್ವೇ, ಹೇಟ್ಠತೋ ದ್ವೇತಿ ಏವಂ ಚತ್ತಾರೋ ಕಣ್ಣೇ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ನಿವತ್ಥಂ। ಮಚ್ಛವಾಳಕಂ ನಾಮ ಏಕತೋ ದಸನ್ತಂ ಏಕತೋ ಪಾಸನ್ತಂ ಓಲಮ್ಬೇತ್ವಾ ನಿವತ್ಥಂ। ಸಂವೇಲ್ಲಿಯನ್ತಿ ಮಲ್ಲಕಮ್ಮಕಾರಾದಯೋ ವಿಯ ಕಚ್ಛಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ನಿವಾಸನಂ। ತಾಲವಣ್ಟಕಂ ನಾಮ ತಾಲವಣ್ಟಾಕಾರೇನ ಸಾಟಕಂ ಓಲಮ್ಬೇತ್ವಾ ನಿವಾಸನಂ। ಚ-ಸದ್ದೇನ ಸತವಲಿಕಂ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಸತವಲಿಕಂ ನಾಮ ದೀಘಸಾಟಕಂ ಅನೇಕಕ್ಖತ್ತುಂ ಓಭಞ್ಜಿತ್ವಾ ಓವಟ್ಟಿಕಂ ಕರೋನ್ತೇನ ನಿವತ್ಥಂ, ವಾಮದಕ್ಖಿಣಪಸ್ಸೇಸು ವಾ ನಿರನ್ತರಂ ವಲಿಯೋ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ನಿವತ್ಥಂ। ಸಚೇ ಪನ ಜಾಣುತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಏಕಾ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ವಲಿಯೋ ಪಞ್ಞಾಯನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ। ಏವಂ ನಿವಾಸೇತುಂ ಗಿಲಾನಸ್ಸಪಿ ಮಗ್ಗಪಟಿಪನ್ನಸ್ಸಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ।
ಯಮ್ಪಿ
೨೮೧೫. ಗಿಹಿಪಾರುಪನನ್ತಿ
೨೮೧೬. ಲೋಕಾಯತಂ ನ ವಾಚೇಯ್ಯಾತಿ ‘‘ಸಬ್ಬಂ ಉಚ್ಛಿಟ್ಠಂ, ಸಬ್ಬಂ ಅನುಚ್ಛಿಟ್ಠಂ, ಸೇತೋ ಕಾಕೋ, ಕಾಳೋ ಬಕೋ ಇಮಿನಾ ಚ ಇಮಿನಾ ಚ ಕಾರಣೇನಾ’’ತಿ ಏವಮಾದಿನಿರತ್ಥಕಕಾರಣಪಟಿಸಂಯುತ್ತಂ ತಿತ್ಥಿಯಸತ್ಥಂ ನ ಚ ತಂ ಪರಿಯಾಪುಣೇತಿ ತಂ ಲೋಕಾಯತಂ ನ ಚ ಪರಿಯಾಪುಣೇಯ್ಯ ನ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾತಿ ಹತ್ಥಿಸಿಪ್ಪಅಸ್ಸಸಿಪ್ಪಧನುಸಿಪ್ಪಾದಿಕಾ ಪರೋಪಘಾತಕರಾ ವಿಜ್ಜಾ ಚ। ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಪರಿಯಾಪುಣಿತಬ್ಬಾ, ನ ವಾಚೇತಬ್ಬಾತಿ ಯೋಜನಾ।
೨೮೧೭. ಸಬ್ಬಾಚಾಮರಿಬೀಜನೀತಿ ಸೇತಾದಿವಣ್ಣೇಹಿ ಸಬ್ಬೇಹಿ ಚಮರವಾಲೇಹಿ ಕತಾ ಬೀಜನೀ। ನ ಚಾಲಿಮ್ಪೇಯ್ಯ ದಾಯಂ ವಾತಿ ದವಡಾಹಾದಿಉಪದ್ದವನಿವಾರಣಾಯ ಅನುಞ್ಞಾತಂ ಪಟಗ್ಗಿದಾನಕಾರಣಂ ವಿನಾ ಅರಞ್ಞಂ ಅಗ್ಗಿನಾ ನ ಆಲಿಮ್ಪೇಯ್ಯ। ದವಡಾಹೇ ಪನ ಆಗಚ್ಛನ್ತೇ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ಅಸತಿ ಪಟಗ್ಗಿಂ ದಾತುಂ, ಅಪ್ಪಹರಿತಕರಣೇನ ವಾ ಪರಿಖಾಖಣನೇನ ವಾ ಪರಿತ್ತಾಣಂ ಕಾತುಂ, ಸೇನಾಸನಂ ಪತ್ತಂ ವಾ ಅಪ್ಪತ್ತಂ ವಾ ಅಗ್ಗಿಂ ಅಲ್ಲಸಾಖಂ ಭಞ್ಜಿತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಾಪೇತುಞ್ಚ ಲಭತಿ। ಉದಕೇನ ಪನ ಕಪ್ಪಿಯೇನೇವ ಲಭತಿ, ನೇತರೇನ। ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ಪನ ಸತಿ ತೇನೇವ ಕಪ್ಪಿಯವೋಹಾರೇನ ಕಾರಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಮುಖಂ ನ ಚ ಲಞ್ಜೇತಿ ಮನೋಸಿಲಾದಿನಾ ಮುಖಂ ನ ಲಿಮ್ಪೇಯ್ಯ, ತಿಲಕೇನ ಅಙ್ಗಂ ನ ಕರೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
೨೮೧೮. ಉಭತೋಕಾಜನ್ತಿ ಉಭತೋಕೋಟಿಯಾ ಭಾರವಹನಕೋಟಿಕಾಜಂ। ಅನ್ತರಕಾಜಕನ್ತಿ ಉಭಯಕೋಟಿಯಾ ಠಿತವಾಹಕೇಹಿ ವಹಿತಬ್ಬಂ ಮಜ್ಝೇಭಾರಯುತ್ತಕಾಜಂ। ಸೀಸಕ್ಖನ್ಧಕಟಿಭಾರಾದಯೋ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತಲಕ್ಖಣಾವ।
೨೮೧೯. ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ವಡ್ಢಕಿಅಙ್ಗುಲೇನ ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಾಧಿಕಂ ವಾ ತೇನೇವ ಅಙ್ಗುಲೇನ ಚತುರಙ್ಗುಲಪಚ್ಛಿಮಂ ವಾ ದನ್ತಕಟ್ಠಂ ಖಾದತಿ, ಏವಂ ಖಾದತೋ ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
೨೮೨೦. ಕಿಚ್ಚೇ ಸತಿಪೀತಿ ಸುಕ್ಖಕಟ್ಠಾದಿಗ್ಗಹಣಕಿಚ್ಚೇ ಪನ ಸತಿ। ಪೋರಿಸನ್ತಿ ಪುರಿಸಪ್ಪಮಾಣಂ, ಬ್ಯಾಮಮತ್ತನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಆಪದಾಸೂತಿ ವಾಳಮಿಗಾದಯೋ ವಾ ದಿಸ್ವಾ ಮಗ್ಗಮೂಳ್ಹೋ ವಾ ದಿಸಾ ಓಲೋಕೇತುಕಾಮೋ ಹುತ್ವಾ ದವಡಾಹಂ ವಾ ಉದಕೋಘಂ ವಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ ವಟ್ಟತೇವಾಭಿರೂಹಿತುನ್ತಿ ಅತಿಉಚ್ಚಮ್ಪಿ ರುಕ್ಖಂ ಆರೋಹಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ ಏವ।
೨೮೨೧. ಸಚೇ ಅಕಲ್ಲಕೋ ಗಿಲಾನೋ ನ ಸಿಯಾ, ಲಸುಣಂ ಮಾಗಧಂ ಆಮಕಂ ಭಣ್ಡಿಕಲಸುಣಂ ನ ಚ ಖಾದೇಯ್ಯ ನೇವ ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಭಣ್ಡಿಕಲಸುಣಂ ನಾಮ ಚತುಮಿಞ್ಜತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಬಹುಮಿಞ್ಜಂ। ಪಲಣ್ಡುಕಭಞ್ಜನಕಾದಿಲಸುಣೇ ಮಗಧೇಸು ಜಾತತ್ತೇಪಿ ನ ದೋಸೋ। ಲಸುಣವಿಭಾಗೋ ಹೇಟ್ಠಾ ದಸ್ಸಿತೋಯೇವ। ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಪನ ಲಸುಣಂ ಖಾದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಯಥಾಹ – ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆಬಾಧಪಚ್ಚಯಾ ಲಸುಣಂ ಖಾದಿತು’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೮೯)। ಆಬಾಧಪಚ್ಚಯಾತಿ ಯಸ್ಸ ಆಬಾಧಸ್ಸ ಲಸುಣಂ ಬುದ್ಧವಚನನ್ತಿ ಸಙ್ಗೀತಿತ್ತಯಾರುಳ್ಹಾ ಪಿಟಕತ್ತಯಪಾಳಿ। ಅಞ್ಞಥಾತಿ ಸಕ್ಕಟಾದಿಖಲಿತವಚನಮಯಂ ವಾಚನಾಮಗ್ಗಂ ನ ರೋಪೇತಬ್ಬಂ, ತಥಾ ನ ಠಪೇತಬ್ಬನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।
೨೮೨೨. ಖಿಪಿತೇತಿ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಖಿಪಿತೇ। ‘‘ಜೀವಾ’’ತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಭಿಕ್ಖುನಾ ಖಿಪಿತೇ ಗಿಹಿನಾ ‘‘ಜೀವಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇನ ಪುನ ‘‘ಚಿರಂ ಜೀವಾ’’ತಿ ವತ್ತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ಚಿರ’’ನ್ತಿ ಪದೇ ಸತಿಪಿ ವಟ್ಟತಿ।
೨೮೨೩. ಆಕೋಟೇನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಕಾಯೇನ ವಾ ಕಾಯಪಟಿಬದ್ಧಾದೀಹಿ ವಾ ಪಹರನ್ತಸ್ಸ। ಪುಪ್ಫಸಂಕಿಣ್ಣೇತಿ ಪುಪ್ಫಸನ್ಥತೇ।
೨೮೨೪. ನ್ಹಾಪಿತಾ ಪುಬ್ಬಕಾ ಏತಸ್ಸಾತಿ ನ್ಹಾಪಿತಪುಬ್ಬಕೋ, ನ್ಹಾಪಿತಜಾತಿಕೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಖುರಭಣ್ಡನ್ತಿ ನ್ಹಾಪಿತಪರಿಕ್ಖಾರಂ। ನ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯಾತಿ ನ ಪರಿಹರೇಯ್ಯ। ಸಚೇ ಯೋ ನ್ಹಾಪಿತಜಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ಖುರಭಣ್ಡಂ ಗಹೇತ್ವಾ ನ ಹರೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಹತ್ಥತೋ ಗಹೇತ್ವಾ ಕೇಸಚ್ಛೇದಾದಿ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಉಣ್ಣೀತಿ ಕೇಸಕಮ್ಬಲಂ ವಿನಾ ಉಣ್ಣಮಯಾ ಪಾವುರಣಜಾತಿ। ‘‘ಗೋನಕಂ ‘‘ಸಬ್ಬಾ’’ತಿ। ಉಣ್ಣಮಯಂ ಅನ್ತೋಕರಿತ್ವಾ ಪಾರುಪಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಬಾಹಿರಲೋಮಿಕಾ’’ತಿ। ಯಥಾಹ – ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬಾಹಿರಲೋಮೀ ಉಣ್ಣೀಧಾರೇತಬ್ಬಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೪೯)। ಸಿಕ್ಖಾಪದಟ್ಠಕಥಾಯಂ ‘‘ಉಣ್ಣಲೋಮಾನಿ ಬಹಿ ಕತ್ವಾ ಉಣ್ಣಪಾವಾರಂ ಪಾರುಪನ್ತಿ, ತಥಾ ಧಾರೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ। ಲೋಮಾನಿ ಅನ್ತೋ ಕತ್ವಾ ಪಾರುಪಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೪೯)।
೨೮೨೫. ಅಙ್ಗರಾಗಂ ನಾಮ ಕುಙ್ಕುಮಾದಿ। ಕರೋನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಅಬ್ಭಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ। ಅಕಾಯಬನ್ಧನಸ್ಸ ಗಾಮಂ ಪವಿಸತೋಪಿ ದುಕ್ಕಟಂ ಸಮುದೀರಿತನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಏತ್ಥ ಚ ಅಸತಿಯಾ ಅಬನ್ಧಿತ್ವಾ ನಿಕ್ಖನ್ತೇನ ಯತ್ಥ ಸರತಿ, ತತ್ಥ ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಂ। ‘‘ಆಸನಸಾಲಾಯ ಬನ್ಧಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸರಿತ್ವಾ ಯಾವ ನ ಬನ್ಧತಿ, ನ ತಾವ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತಬ್ಬಂ।
೨೮೨೬. ಸಬ್ಬಂ ಆಯುಧಂ ವಿನಾ ಸಬ್ಬಂ ಲೋಹಜಂ ಲೋಹಮಯಭಣ್ಡಞ್ಚ ಪತ್ತಂ, ಸಙ್ಕಮನೀಯಪಾದುಕಂ, ಯಥಾವುತ್ತಲಕ್ಖಣಂ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ, ಆಸನ್ದಿಞ್ಚ ವಿನಾ ಸಬ್ಬಂ ದಾರುಜಂ ದಾರುಮಯಭಣ್ಡಞ್ಚ ವುತ್ತಲಕ್ಖಣಮೇವ ಕತಕಂ ಕುಮ್ಭಕಾರಿಕಂ ಧನಿಯಸ್ಸೇವ ಸಬ್ಬಮತ್ತಿಕಾಮಯಂ ಕುಟಿಞ್ಚ ವಿನಾ ಸಬ್ಬಂ ಮತ್ತಿಕಾಮಯಂ ಭಣ್ಡಞ್ಚ ಕಪ್ಪಿಯನ್ತಿ ಯೋಜನಾ।
ಖುದ್ದಕವತ್ಥುಕ್ಖನ್ಧಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ।