൭. മഹാസമയസുത്തം
൩൩൧. ഏവം
൩൩൨. അഥ ഖോ താ ദേവതാ സെയ്യഥാപി നാമ ബലവാ പുരിസോ സമിഞ്ജിതം വാ ബാഹം പസാരെയ്യ പസാരിതം വാ ബാഹം സമിഞ്ജെയ്യ
‘‘മഹാസമയോ പവനസ്മിം, ദേവകായാ സമാഗതാ;
ആഗതമ്ഹ
അഥ ഖോ അപരാ ദേവതാ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
‘‘തത്ര ഭിക്ഖവോ സമാദഹംസു, ചിത്തമത്തനോ ഉജുകം അകംസു
സാരഥീവ നെത്താനി ഗഹെത്വാ, ഇന്ദ്രിയാനി രക്ഖന്തി പണ്ഡിതാ’’തി.
അഥ
‘‘ഛെത്വാ ഖീലം ഛെത്വാ പലിഘം, ഇന്ദഖീലം ഊഹച്ച
തേ ചരന്തി സുദ്ധാ വിമലാ, ചക്ഖുമതാ സുദന്താ സുസുനാഗാ’’തി.
അഥ
‘‘യേകേചി ബുദ്ധം സരണം ഗതാസേ, ന തേ ഗമിസ്സന്തി അപായഭൂമിം;
പഹായ മാനുസം ദേഹം, ദേവകായം പരിപൂരെസ്സന്തീ’’തി.
ദേവതാസന്നിപാതാ
൩൩൩. അഥ ഖോ ഭഗവാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘യേഭുയ്യേന, ഭിക്ഖവേ, ദസസു ലോകധാതൂസു ദേവതാ സന്നിപതിതാ ഹൊന്തി
൩൩൪. ഭഗവാ ഏതദവോച –
‘‘സിലോകമനുകസ്സാമി, യത്ഥ ഭുമ്മാ തദസ്സിതാ;
യേ സിതാ ഗിരിഗബ്ഭരം, പഹിതത്താ സമാഹിതാ.
‘‘പുഥൂസീഹാവ സല്ലീനാ, ലോമഹംസാഭിസമ്ഭുനോ;
ഓദാതമനസാ സുദ്ധാ, വിപ്പസന്നമനാവിലാ’’
ഭിയ്യോ
തതോ ആമന്തയീ സത്ഥാ, സാവകേ സാസനേ രതേ.
‘‘ദേവകായാ അഭിക്കന്താ, തേ വിജാനാഥ ഭിക്ഖവോ’’;
തേ ച ആതപ്പമകരും, സുത്വാ ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
തേസം പാതുരഹു ഞാണം, അമനുസ്സാനദസ്സനം;
അപ്പേകേ സതമദ്ദക്ഖും, സഹസ്സം അഥ സത്തരിം.
സതം
അപ്പേകേനന്തമദ്ദക്ഖും
തഞ്ച സബ്ബം അഭിഞ്ഞായ, വവത്ഥിത്വാന
തതോ ആമന്തയീ സത്ഥാ, സാവകേ സാസനേ രതേ.
‘‘ദേവകായാ അഭിക്കന്താ, തേ വിജാനാഥ ഭിക്ഖവോ;
യേ വോഹം കിത്തയിസ്സാമി, ഗിരാഹി അനുപുബ്ബസോ.
൩൩൫.‘‘സത്തസഹസ്സാ തേ യക്ഖാ, ഭുമ്മാ കാപിലവത്ഥവാ.
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘ഛസഹസ്സാ ഹേമവതാ, യക്ഖാ നാനത്തവണ്ണിനോ;
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതീമന്തോ
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘സാതാഗിരാ തിസഹസ്സാ, യക്ഖാ നാനത്തവണ്ണിനോ;
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘ഇച്ചേതേ
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘വെസ്സാമിത്താ
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ
‘‘കുമ്ഭീരോ രാജഗഹികോ, വേപുല്ലസ്സ നിവേസനം;
ഭിയ്യോ നം സതസഹസ്സം, യക്ഖാനം പയിരുപാസതി;
കുമ്ഭീരോ രാജഗഹികോ, സോപാഗാ സമിതിം വനം.
൩൩൬.‘‘പുരിമഞ്ച ദിസം രാജാ, ധതരട്ഠോ പസാസതി.
ഗന്ധബ്ബാനം അധിപതി, മഹാരാജാ യസസ്സിസോ.
‘‘പുത്താപി
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘ദക്ഖിണഞ്ച ദിസം രാജാ, വിരൂള്ഹോ തം പസാസതി
കുമ്ഭണ്ഡാനം അധിപതി, മഹാരാജാ യസസ്സിസോ.
‘‘പുത്താപി തസ്സ ബഹവോ, ഇന്ദനാമാ മഹബ്ബലാ;
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘പച്ഛിമഞ്ച ദിസം രാജാ, വിരൂപക്ഖോ പസാസതി;
നാഗാനഞ്ച അധിപതി, മഹാരാജാ യസസ്സിസോ.
‘‘പുത്താപി
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ
‘‘ഉത്തരഞ്ച ദിസം രാജാ, കുവേരോ തം പസാസതി;
യക്ഖാനഞ്ച അധിപതി, മഹാരാജാ യസസ്സിസോ.
‘‘പുത്താപി തസ്സ ബഹവോ, ഇന്ദനാമാ മഹബ്ബലാ;
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘പുരിമം ദിസം ധതരട്ഠോ, ദക്ഖിണേന വിരൂള്ഹകോ;
പച്ഛിമേന വിരൂപക്ഖോ, കുവേരോ ഉത്തരം ദിസം.
‘‘ചത്താരോ തേ മഹാരാജാ, സമന്താ ചതുരോ ദിസാ;
ദദ്ദല്ലമാനാ
൩൩൭.‘‘തേസം മായാവിനോ ദാസാ, ആഗും
മായാ കുടെണ്ഡു വിടെണ്ഡു
‘‘ചന്ദനോ കാമസെട്ഠോ ച, കിന്നിഘണ്ഡു
പനാദോ ഓപമഞ്ഞോ ച, ദേവസൂതോ ച മാതലി.
‘‘ചിത്തസേനോ
ആഗാ പഞ്ചസിഖോ ചേവ, തിമ്ബരൂ സൂരിയവച്ചസാ
‘‘ഏതേ ചഞ്ഞേ ച രാജാനോ, ഗന്ധബ്ബാ സഹ രാജുഭി;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
൩൩൮.‘‘അഥാഗും
കമ്ബലസ്സതരാ
‘‘യാമുനാ ധതരട്ഠാ ച, ആഗൂ നാഗാ യസസ്സിനോ;
ഏരാവണോ മഹാനാഗോ, സോപാഗാ സമിതിം വനം.
‘‘യേ നാഗരാജേ സഹസാ ഹരന്തി, ദിബ്ബാ ദിജാ പക്ഖി വിസുദ്ധചക്ഖൂ;
വേഹായസാ
‘‘അഭയം തദാ നാഗരാജാനമാസി, സുപണ്ണതോ ഖേമമകാസി ബുദ്ധോ;
സണ്ഹാഹി വാചാഹി ഉപവ്ഹയന്താ, നാഗാ സുപണ്ണാ സരണമകംസു ബുദ്ധം.
൩൩൯.‘‘ജിതാ വജിരഹത്ഥേന, സമുദ്ദം അസുരാസിതാ.
ഭാതരോ വാസവസ്സേതേ, ഇദ്ധിമന്തോ യസസ്സിനോ.
‘‘കാലകഞ്ചാ മഹാഭിസ്മാ
വേപചിത്തി സുചിത്തി ച, പഹാരാദോ നമുചീ സഹ.
‘‘സതഞ്ച ബലിപുത്താനം, സബ്ബേ വേരോചനാമകാ;
സന്നയ്ഹിത്വാ ബലിസേനം
സമയോദാനി ഭദ്ദന്തേ, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
൩൪൦.‘‘ആപോ ച ദേവാ പഥവീ, തേജോ വായോ തദാഗമും.
വരുണാ വാരണാ
‘‘മെത്താ
ദസേതേ ദസധാ കായാ, സബ്ബേ നാനത്തവണ്ണിനോ.
‘‘ഇദ്ധിമന്തോ
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘വെണ്ഡുദേവാ
ചന്ദസ്സൂപനിസാ ദേവാ, ചന്ദമാഗും പുരക്ഖത്വാ.
‘‘സൂരിയസ്സൂപനിസാ
നക്ഖത്താനി പുരക്ഖത്വാ, ആഗും മന്ദവലാഹകാ.
‘‘വസൂനം
ദസേതേ ദസധാ കായാ, സബ്ബേ നാനത്തവണ്ണിനോ.
‘‘ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘അഥാഗും സഹഭൂ ദേവാ, ജലമഗ്ഗിസിഖാരിവ;
അരിട്ഠകാ ച രോജാ ച, ഉമാപുപ്ഫനിഭാസിനോ.
‘‘വരുണാ സഹധമ്മാ ച, അച്ചുതാ ച അനേജകാ;
സൂലെയ്യരുചിരാ ആഗും, ആഗും വാസവനേസിനോ;
ദസേതേ ദസധാ കായാ, സബ്ബേ നാനത്തവണ്ണിനോ.
‘‘ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘സമാനാ മഹാസമനാ, മാനുസാ മാനുസുത്തമാ;
ഖിഡ്ഡാപദോസികാ
‘‘അഥാഗും ഹരയോ ദേവാ, യേ ച ലോഹിതവാസിനോ;
പാരഗാ മഹാപാരഗാ, ആഗും ദേവാ യസസ്സിനോ;
ദസേതേ ദസധാ കായാ, സബ്ബേ നാനത്തവണ്ണിനോ.
‘‘ഇദ്ധിമന്തോ
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘സുക്കാ കരമ്ഭാ
ഓദാതഗയ്ഹാ പാമൊക്ഖാ, ആഗും ദേവാ വിചക്ഖണാ.
‘‘സദാമത്താ
ഥനയം ആഗ പജ്ജുന്നോ, യോ ദിസാ അഭിവസ്സതി.
‘‘ദസേതേ ദസധാ കായാ, സബ്ബേ നാനത്തവണ്ണിനോ;
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘ഖേമിയാ
ലമ്ബീതകാ ലാമസെട്ഠാ, ജോതിനാമാ ച ആസവാ;
നിമ്മാനരതിനോ ആഗും, അഥാഗും പരനിമ്മിതാ.
‘‘ദസേതേ ദസധാ കായാ, സബ്ബേ നാനത്തവണ്ണിനോ;
ഇദ്ധിമന്തോ ജുതിമന്തോ, വണ്ണവന്തോ യസസ്സിനോ;
മോദമാനാ അഭിക്കാമും, ഭിക്ഖൂനം സമിതിം വനം.
‘‘സട്ഠേതേ
നാമന്വയേന ആഗച്ഛും
‘‘‘പവുട്ഠജാതിമഖിലം
ദക്ഖേമോഘതരം നാഗം, ചന്ദംവ അസിതാതിഗം’.
൩൪൧.‘‘സുബ്രഹ്മാ പരമത്തോ ച
സനങ്കുമാരോ തിസ്സോ ച, സോപാഗ സമിതിം വനം.
‘‘സഹസ്സം
ഉപപന്നോ ജുതിമന്തോ, ഭിസ്മാകായോ യസസ്സിസോ.
‘‘ദസെത്ഥ ഇസ്സരാ ആഗും, പച്ചേകവസവത്തിനോ;
തേസഞ്ച മജ്ഝതോ ആഗ, ഹാരിതോ പരിവാരിതോ.
൩൪൨.‘‘തേ ച സബ്ബേ അഭിക്കന്തേ, സഇന്ദേ
മാരസേനാ അഭിക്കാമി, പസ്സ കണ്ഹസ്സ മന്ദിയം.
‘‘‘ഏഥ
സമന്താ പരിവാരേഥ, മാ വോ മുഞ്ചിത്ഥ കോചി നം’.
‘‘ഇതി
പാണിനാ തലമാഹച്ച, സരം കത്വാന ഭേരവം.
‘‘യഥാ പാവുസ്സകോ മേഘോ, ഥനയന്തോ സവിജ്ജുകോ; +
തദാ സോ പച്ചുദാവത്തി, സങ്കുദ്ധോ അസയംവസേ
൩൪൩. തഞ്ച സബ്ബം അഭിഞ്ഞായ, വവത്ഥിത്വാന ചക്ഖുമാ.
തതോ
‘‘മാരസേനാ അഭിക്കന്താ, തേ വിജാനാഥ ഭിക്ഖവോ;
തേ ച ആതപ്പമകരും, സുത്വാ ബുദ്ധസ്സ സാസനം;
വീതരാഗേഹി പക്കാമും, നേസം ലോമാപി ഇഞ്ജയും.
‘‘‘സബ്ബേ വിജിതസങ്ഗാമാ, ഭയാതീതാ യസസ്സിനോ;
മോദന്തി സഹ ഭൂതേഹി, സാവകാ തേ ജനേസുതാ’’തി.
മഹാസമയസുത്തം നിട്ഠിതം സത്തമം.