൯. ആടാനാടിയസുത്തം
പഠമഭാണവാരോ
൨൭൫. ഏവം
൨൭൬. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ വെസ്സവണോ മഹാരാജാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘സന്തി ഹി, ഭന്തേ, ഉളാരാ യക്ഖാ ഭഗവതോ അപ്പസന്നാ. സന്തി ഹി, ഭന്തേ, ഉളാരാ യക്ഖാ ഭഗവതോ പസന്നാ. സന്തി ഹി
അഥ ഖോ വെസ്സവണോ മഹാരാജാ ഭഗവതോ അധിവാസനം വിദിത്വാ തായം വേലായം ഇമം ആടാനാടിയം രക്ഖം അഭാസി –
൨൭൭. ‘‘വിപസ്സിസ്സ ച
സിഖിസ്സപി ച
‘‘വെസ്സഭുസ്സ ച
നമത്ഥു
‘‘കോണാഗമനസ്സ നമത്ഥു, ബ്രാഹ്മണസ്സ വുസീമതോ;
കസ്സപസ്സ ച
‘‘അങ്ഗീരസസ്സ നമത്ഥു, സക്യപുത്തസ്സ സിരീമതോ;
യോ ഇമം ധമ്മം ദേസേസി
‘‘യേ ചാപി നിബ്ബുതാ ലോകേ, യഥാഭൂതം വിപസ്സിസും;
തേ ജനാ അപിസുണാഥ
‘‘ഹിതം ദേവമനുസ്സാനം, യം നമസ്സന്തി ഗോതമം;
വിജ്ജാചരണസമ്പന്നം, മഹന്തം വീതസാരദം.
൨൭൮. ‘‘യതോ
യസ്സ ചുഗ്ഗച്ഛമാനസ്സ, സംവരീപി നിരുജ്ഝതി;
യസ്സ ചുഗ്ഗതേ സൂരിയേ, ‘ദിവസോ’തി പവുച്ചതി.
‘‘രഹദോപി
ഏവം തം തത്ഥ ജാനന്തി, ‘സമുദ്ദോ സരിതോദകോ’.
‘‘ഇതോ
യം ദിസം അഭിപാലേതി, മഹാരാജാ യസസ്സി സോ.
‘‘ഗന്ധബ്ബാനം അധിപതി
രമതീ നച്ചഗീതേഹി, ഗന്ധബ്ബേഹി പുരക്ഖതോ.
‘‘പുത്താപി തസ്സ ബഹവോ, ഏകനാമാതി മേ സുതം;
അസീതി ദസ ഏകോ ച, ഇന്ദനാമാ മഹബ്ബലാ.
തേ
ദൂരതോവ നമസ്സന്തി, മഹന്തം വീതസാരദം.
‘‘നമോ തേ പുരിസാജഞ്ഞ, നമോ തേ പുരിസുത്തമ;
കുസലേന സമെക്ഖസി, അമനുസ്സാപി തം വന്ദന്തി;
സുതം നേതം അഭിണ്ഹസോ, തസ്മാ ഏവം വദേമസേ.
‘‘‘ജിനം വന്ദഥ ഗോതമം, ജിനം വന്ദാമ ഗോതമം;
വിജ്ജാചരണസമ്പന്നം, ബുദ്ധം വന്ദാമ ഗോതമം’.
൨൭൯. ‘‘യേന പേതാ പവുച്ചന്തി, പിസുണാ പിട്ഠിമംസികാ.
പാണാതിപാതിനോ ലുദ്ദാ
‘‘ഇതോ
യം ദിസം അഭിപാലേതി, മഹാരാജാ യസസ്സി സോ.
‘‘കുമ്ഭണ്ഡാനം അധിപതി, ‘വിരൂള്ഹോ’ ഇതി നാമസോ;
രമതീ നച്ചഗീതേഹി, കുമ്ഭണ്ഡേഹി പുരക്ഖതോ.
‘‘പുത്താപി തസ്സ ബഹവോ, ഏകനാമാതി മേ സുതം;
അസീതി ദസ ഏകോ ച, ഇന്ദനാമാ മഹബ്ബലാ.
തേ ചാപി ബുദ്ധം ദിസ്വാന, ബുദ്ധം ആദിച്ചബന്ധുനം;
ദൂരതോവ നമസ്സന്തി, മഹന്തം വീതസാരദം.
‘‘നമോ
കുസലേന സമെക്ഖസി, അമനുസ്സാപി തം വന്ദന്തി;
സുതം നേതം അഭിണ്ഹസോ, തസ്മാ ഏവം വദേമസേ.
‘‘‘ജിനം
വിജ്ജാചരണസമ്പന്നം, ബുദ്ധം വന്ദാമ ഗോതമം’.
൨൮൦. ‘‘യത്ഥ ചൊഗ്ഗച്ഛതി സൂരിയോ, ആദിച്ചോ മണ്ഡലീ മഹാ.
യസ്സ ചൊഗ്ഗച്ഛമാനസ്സ, ദിവസോപി നിരുജ്ഝതി;
യസ്സ ചൊഗ്ഗതേ സൂരിയേ, ‘സംവരീ’തി പവുച്ചതി.
‘‘രഹദോപി തത്ഥ ഗമ്ഭീരോ, സമുദ്ദോ സരിതോദകോ;
ഏവം തം തത്ഥ ജാനന്തി, ‘സമുദ്ദോ സരിതോദകോ’.
‘‘ഇതോ ‘സാ പച്ഛിമാ ദിസാ’, ഇതി നം ആചിക്ഖതീ ജനോ;
യം
‘‘നാഗാനഞ്ച
രമതീ നച്ചഗീതേഹി, നാഗേഹേവ പുരക്ഖതോ.
‘‘പുത്താപി തസ്സ ബഹവോ, ഏകനാമാതി മേ സുതം;
അസീതി ദസ ഏകോ ച, ഇന്ദനാമാ മഹബ്ബലാ.
തേ ചാപി ബുദ്ധം ദിസ്വാന, ബുദ്ധം ആദിച്ചബന്ധുനം;
ദൂരതോവ നമസ്സന്തി, മഹന്തം വീതസാരദം.
‘‘നമോ തേ പുരിസാജഞ്ഞ, നമോ തേ പുരിസുത്തമ;
കുസലേന സമെക്ഖസി, അമനുസ്സാപി തം വന്ദന്തി;
സുതം നേതം അഭിണ്ഹസോ, തസ്മാ ഏവം വദേമസേ.
‘‘‘ജിനം വന്ദഥ ഗോതമം, ജിനം വന്ദാമ ഗോതമം;
വിജ്ജാചരണസമ്പന്നം, ബുദ്ധം വന്ദാമ ഗോതമം’.
൨൮൧. ‘‘യേന
മനുസ്സാ തത്ഥ ജായന്തി, അമമാ അപരിഗ്ഗഹാ.
‘‘ന
അകട്ഠപാകിമം സാലിം, പരിഭുഞ്ജന്തി മാനുസാ.
‘‘അകണം അഥുസം സുദ്ധം, സുഗന്ധം തണ്ഡുലപ്ഫലം;
തുണ്ഡികീരേ
‘‘ഗാവിം ഏകഖുരം കത്വാ, അനുയന്തി ദിസോദിസം;
പസും ഏകഖുരം കത്വാ, അനുയന്തി ദിസോദിസം.
‘‘ഇത്ഥിം വാ വാഹനം
പുരിസം വാഹനം കത്വാ, അനുയന്തി ദിസോദിസം.
‘‘കുമാരിം
കുമാരം വാഹനം കത്വാ, അനുയന്തി ദിസോദിസം.
‘‘തേ യാനേ അഭിരുഹിത്വാ,
സബ്ബാ ദിസാ അനുപരിയായന്തി
പചാരാ തസ്സ രാജിനോ.
‘‘ഹത്ഥിയാനം അസ്സയാനം, ദിബ്ബം യാനം ഉപട്ഠിതം;
പാസാദാ സിവികാ ചേവ, മഹാരാജസ്സ യസസ്സിനോ.
‘‘തസ്സ ച നഗരാ അഹു,
അന്തലിക്ഖേ സുമാപിതാ;
ആടാനാടാ കുസിനാടാ പരകുസിനാടാ,
നാടസുരിയാ
‘‘ഉത്തരേന
ജനോഘമപരേന ച;
നവനവുതിയോ അമ്ബരഅമ്ബരവതിയോ,
ആളകമന്ദാ നാമ രാജധാനീ.
‘‘കുവേരസ്സ
തസ്മാ കുവേരോ മഹാരാജാ, ‘വെസ്സവണോ’തി പവുച്ചതി.
‘‘പച്ചേസന്തോ
ഓജസി തേജസി തതോജസീ, സൂരോ രാജാ അരിട്ഠോ നേമി.
‘‘രഹദോപി തത്ഥ ധരണീ നാമ, യതോ മേഘാ പവസ്സന്തി;
വസ്സാ യതോ പതായന്തി, സഭാപി തത്ഥ സാലവതീ
‘‘യത്ഥ
നാനാ ദിജഗണാ യുതാ, മയൂരകൊഞ്ചാഭിരുദാ;
കോകിലാദീഹി വഗ്ഗുഹി.
‘‘ജീവഞ്ജീവകസദ്ദെത്ഥ, അഥോ ഒട്ഠവചിത്തകാ;
കുക്കുടകാ
‘‘സുകസാളികസദ്ദെത്ഥ, ദണ്ഡമാണവകാനി ച;
സോഭതി സബ്ബകാലം സാ, കുവേരനളിനീ സദാ.
‘‘ഇതോ ‘സാ ഉത്തരാ ദിസാ’, ഇതി നം ആചിക്ഖതീ ജനോ;
യം ദിസം അഭിപാലേതി, മഹാരാജാ യസസ്സി സോ.
‘‘യക്ഖാനഞ്ച അധിപതി, ‘കുവേരോ’ ഇതി നാമസോ;
രമതീ നച്ചഗീതേഹി, യക്ഖേഹേവ പുരക്ഖതോ.
‘‘പുത്താപി
അസീതി ദസ ഏകോ ച, ഇന്ദനാമാ മഹബ്ബലാ.
‘‘തേ ചാപി ബുദ്ധം ദിസ്വാന, ബുദ്ധം ആദിച്ചബന്ധുനം;
ദൂരതോവ നമസ്സന്തി, മഹന്തം വീതസാരദം.
‘‘നമോ തേ പുരിസാജഞ്ഞ, നമോ തേ പുരിസുത്തമ;
കുസലേന സമെക്ഖസി, അമനുസ്സാപി തം വന്ദന്തി;
സുതം നേതം അഭിണ്ഹസോ, തസ്മാ ഏവം വദേമസേ.
‘‘‘ജിനം വന്ദഥ ഗോതമം, ജിനം വന്ദാമ ഗോതമം;
വിജ്ജാചരണസമ്പന്നം, ബുദ്ധം വന്ദാമ ഗോതമ’’’ന്തി.
‘‘അയം
൨൮൨. ‘‘യസ്സ
‘‘സന്തി ഹി, മാരിസ, അമനുസ്സാ ചണ്ഡാ രുദ്ധാ
൨൮൩. ‘‘കതമേസം യക്ഖാനം മഹായക്ഖാനം സേനാപതീനം മഹാസേനാപതീനം?
‘‘ഇന്ദോ സോമോ വരുണോ ച, ഭാരദ്വാജോ പജാപതി;
ചന്ദനോ കാമസെട്ഠോ ച, കിന്നുഘണ്ഡു നിഘണ്ഡു ച.
‘‘പനാദോ
ചിത്തസേനോ ച ഗന്ധബ്ബോ, നളോ രാജാ ജനേസഭോ
‘‘സാതാഗിരോ ഹേമവതോ, പുണ്ണകോ കരതിയോ ഗുളോ;
സിവകോ
‘‘ഗോപാലോ സുപ്പരോധോ ച
പഞ്ചാലചണ്ഡോ ആളവകോ, പജ്ജുന്നോ സുമനോ സുമുഖോ;
ദധിമുഖോ മണി മാണിവരോ
‘‘ഇമേസം യക്ഖാനം മഹായക്ഖാനം സേനാപതീനം മഹാസേനാപതീനം ഉജ്ഝാപേതബ്ബം വിക്കന്ദിതബ്ബം വിരവിതബ്ബം – ‘അയം യക്ഖോ ഗണ്ഹാതി, അയം യക്ഖോ ആവിസതി, അയം യക്ഖോ ഹേഠേതി, അയം യക്ഖോ വിഹേഠേതി, അയം യക്ഖോ ഹിംസതി, അയം യക്ഖോ വിഹിംസതി, അയം യക്ഖോ ന മുഞ്ചതീ’തി.
‘‘അയം
൨൮൪. അഥ ഖോ ചത്താരോ മഹാരാജാ ഉട്ഠായാസനാ ഭഗവന്തം അഭിവാദെത്വാ പദക്ഖിണം കത്വാ തത്ഥേവന്തരധായിംസു. തേപി ഖോ യക്ഖാ ഉട്ഠായാസനാ അപ്പേകച്ചേ ഭഗവന്തം അഭിവാദെത്വാ പദക്ഖിണം കത്വാ തത്ഥേവന്തരധായിംസു. അപ്പേകച്ചേ ഭഗവതാ സദ്ധിം സമ്മോദിംസു, സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരെത്വാ തത്ഥേവന്തരധായിംസു
പഠമഭാണവാരോ നിട്ഠിതോ.
ദുതിയഭാണവാരോ
൨൮൫. അഥ ഖോ ഭഗവാ തസ്സാ രത്തിയാ അച്ചയേന ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ഇമം, ഭിക്ഖവേ, രത്തിം ചത്താരോ മഹാരാജാ മഹതിയാ ച യക്ഖസേനായ മഹതിയാ ച ഗന്ധബ്ബസേനായ മഹതിയാ ച കുമ്ഭണ്ഡസേനായ മഹതിയാ ച നാഗസേനായ ചതുദ്ദിസം രക്ഖം ഠപെത്വാ ചതുദ്ദിസം ഗുമ്ബം ഠപെത്വാ ചതുദ്ദിസം ഓവരണം ഠപെത്വാ അഭിക്കന്തായ രത്തിയാ അഭിക്കന്തവണ്ണാ കേവലകപ്പം ഗിജ്ഝകൂടം പബ്ബതം ഓഭാസെത്വാ യേനാഹം തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ മം അഭിവാദെത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. തേപി ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യക്ഖാ അപ്പേകച്ചേ മം അഭിവാദെത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. അപ്പേകച്ചേ മയാ സദ്ധിം സമ്മോദിംസു, സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരെത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. അപ്പേകച്ചേ യേനാഹം തേനഞ്ജലിം പണാമെത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. അപ്പേകച്ചേ നാമഗൊത്തം സാവെത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. അപ്പേകച്ചേ തുണ്ഹീഭൂതാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു.
൨൮൬. ‘‘ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, വെസ്സവണോ മഹാരാജാ മം ഏതദവോച – ‘സന്തി ഹി, ഭന്തേ, ഉളാരാ യക്ഖാ ഭഗവതോ അപ്പസന്നാ…പേ॰… സന്തി ഹി
൨൮൭. ‘വിപസ്സിസ്സ ച നമത്ഥു, ചക്ഖുമന്തസ്സ സിരീമതോ.
സിഖിസ്സപി ച നമത്ഥു, സബ്ബഭൂതാനുകമ്പിനോ.
‘വെസ്സഭുസ്സ ച നമത്ഥു, ന്ഹാതകസ്സ തപസ്സിനോ;
നമത്ഥു കകുസന്ധസ്സ, മാരസേനാപമദ്ദിനോ.
‘കോണാഗമനസ്സ നമത്ഥു, ബ്രാഹ്മണസ്സ വുസീമതോ;
കസ്സപസ്സ ച നമത്ഥു, വിപ്പമുത്തസ്സ സബ്ബധി.
‘അങ്ഗീരസസ്സ നമത്ഥു, സക്യപുത്തസ്സ സിരീമതോ;
യോ ഇമം ധമ്മം ദേസേസി, സബ്ബദുക്ഖാപനൂദനം.
‘യേ ചാപി നിബ്ബുതാ ലോകേ, യഥാഭൂതം വിപസ്സിസും;
തേ ജനാ അപിസുണാഥ, മഹന്താ വീതസാരദാ.
‘ഹിതം ദേവമനുസ്സാനം, യം നമസ്സന്തി ഗോതമം;
വിജ്ജാചരണസമ്പന്നം, മഹന്തം വീതസാരദം.
൨൮൮. ‘യതോ
യസ്സ ചുഗ്ഗച്ഛമാനസ്സ, സംവരീപി നിരുജ്ഝതി;
യസ്സ ചുഗ്ഗതേ സൂരിയേ, ‘‘ദിവസോ’’തി പവുച്ചതി.
‘രഹദോപി
ഏവം തം തത്ഥ ജാനന്തി, ‘‘സമുദ്ദോ സരിതോദകോ’’.
‘ഇതോ ‘‘സാ പുരിമാ ദിസാ’’, ഇതി നം ആചിക്ഖതീ ജനോ;
യം ദിസം അഭിപാലേതി, മഹാരാജാ യസസ്സി സോ.
‘ഗന്ധബ്ബാനം അധിപതി, ‘‘ധതരട്ഠോ’’തി നാമസോ;
രമതീ നച്ചഗീതേഹി, ഗന്ധബ്ബേഹി പുരക്ഖതോ.
‘പുത്താപി തസ്സ ബഹവോ, ഏകനാമാതി മേ സുതം;
അസീതി ദസ ഏകോ ച, ഇന്ദനാമാ മഹബ്ബലാ.
‘തേ ചാപി ബുദ്ധം ദിസ്വാന, ബുദ്ധം ആദിച്ചബന്ധുനം;
ദൂരതോവ നമസ്സന്തി, മഹന്തം വീതസാരദം.
‘നമോ തേ പുരിസാജഞ്ഞ, നമോ തേ പുരിസുത്തമ;
കുസലേന സമെക്ഖസി, അമനുസ്സാപി തം വന്ദന്തി;
സുതം നേതം അഭിണ്ഹസോ, തസ്സാ ഏവം വദേമസേ.
‘‘ജിനം വന്ദഥ ഗോതമം, ജിനം വന്ദാമ ഗോതമം;
വിജ്ജാചരണസമ്പന്നം, ബുദ്ധം വന്ദാമ ഗോതമം’’.
൨൮൯. ‘യേന പേതാ പവുച്ചന്തി, പിസുണാ പിട്ഠിമംസികാ.
പാണാതിപാതിനോ ലുദ്ദാ, ചോരാ നേകതികാ ജനാ.
‘ഇതോ
യം ദിസം അഭിപാലേതി, മഹാരാജാ യസസ്സി സോ.
‘കുമ്ഭണ്ഡാനം അധിപതി, ‘‘വിരൂള്ഹോ’’ ഇതി നാമസോ;
രമതീ നച്ചഗീതേഹി, കുമ്ഭണ്ഡേഹി പുരക്ഖതോ.
‘പുത്താപി തസ്സ ബഹവോ, ഏകനാമാതി മേ സുതം;
അസീതി ദസ ഏകോ ച, ഇന്ദനാമാ മഹബ്ബലാ.
‘തേ ചാപി ബുദ്ധം ദിസ്വാന, ബുദ്ധം ആദിച്ചബന്ധുനം;
ദൂരതോവ നമസ്സന്തി, മഹന്തം വീതസാരദം.
‘നമോ
കുസലേന സമെക്ഖസി, അമനുസ്സാപി തം വന്ദന്തി;
സുതം നേതം അഭിണ്ഹസോ, തസ്മാ ഏവം വദേമസേ.
‘‘ജിനം വന്ദഥ ഗോതമം, ജിനം വന്ദാമ ഗോതമം;
വിജ്ജാചരണസമ്പന്നം, ബുദ്ധം വന്ദാമ ഗോതമം’’.
൨൯൦. ‘യത്ഥ ചൊഗ്ഗച്ഛതി സൂരിയോ, ആദിച്ചോ മണ്ഡലീ മഹാ.
യസ്സ ചൊഗ്ഗച്ഛമാനസ്സ, ദിവസോപി നിരുജ്ഝതി;
യസ്സ ചൊഗ്ഗതേ സൂരിയേ, ‘‘സംവരീ’’തി പവുച്ചതി.
‘രഹദോപി തത്ഥ ഗമ്ഭീരോ, സമുദ്ദോ സരിതോദകോ;
ഏവം തം തത്ഥ ജാനന്തി, സമുദ്ദോ സരിതോദകോ.
‘ഇതോ ‘‘സാ പച്ഛിമാ ദിസാ’’, ഇതി നം ആചിക്ഖതീ ജനോ;
യം ദിസം അഭിപാലേതി, മഹാരാജാ യസസ്സി സോ.
‘നാഗാനഞ്ച
രമതീ നച്ചഗീതേഹി, നാഗേഹേവ പുരക്ഖതോ.
‘പുത്താപി തസ്സ ബഹവോ, ഏകനാമാതി മേ സുതം;
അസീതി ദസ ഏകോ ച, ഇന്ദനാമാ മഹബ്ബലാ.
‘തേ ചാപി ബുദ്ധം ദിസ്വാന, ബുദ്ധം ആദിച്ചബന്ധുനം;
ദൂരതോവ നമസ്സന്തി, മഹന്തം വീതസാരദം.
‘നമോ തേ പുരിസാജഞ്ഞ, നമോ തേ പുരിസുത്തമ;
കുസലേന സമെക്ഖസി, അമനുസ്സാപി തം വന്ദന്തി;
സുതം നേതം അഭിണ്ഹസോ, തസ്മാ ഏവം വദേമസേ.
‘‘ജിനം വന്ദഥ ഗോതമം, ജിനം വന്ദാമ ഗോതമം;
വിജ്ജാചരണസമ്പന്നം, ബുദ്ധം വന്ദാമ ഗോതമം’’.
൨൯൧. ‘യേന ഉത്തരകുരുവ്ഹോ, മഹാനേരു സുദസ്സനോ.
മനുസ്സാ തത്ഥ ജായന്തി, അമമാ അപരിഗ്ഗഹാ.
‘ന
അകട്ഠപാകിമം സാലിം, പരിഭുഞ്ജന്തി മാനുസാ.
‘അകണം അഥുസം സുദ്ധം, സുഗന്ധം തണ്ഡുലപ്ഫലം;
തുണ്ഡികീരേ പചിത്വാന, തതോ ഭുഞ്ജന്തി ഭോജനം.
‘ഗാവിം ഏകഖുരം കത്വാ, അനുയന്തി ദിസോദിസം;
പസും ഏകഖുരം കത്വാ, അനുയന്തി ദിസോദിസം.
‘ഇത്ഥിം വാ വാഹനം കത്വാ, അനുയന്തി ദിസോദിസം;
പുരിസം വാഹനം കത്വാ, അനുയന്തി ദിസോദിസം.
‘കുമാരിം
കുമാരം വാഹനം കത്വാ, അനുയന്തി ദിസോദിസം.
‘തേ യാനേ അഭിരുഹിത്വാ,
സബ്ബാ ദിസാ അനുപരിയായന്തി;
പചാരാ തസ്സ രാജിനോ.
‘ഹത്ഥിയാനം അസ്സയാനം,
ദിബ്ബം യാനം ഉപട്ഠിതം;
പാസാദാ സിവികാ ചേവ,
മഹാരാജസ്സ യസസ്സിനോ.
‘തസ്സ ച നഗരാ അഹു,
അന്തലിക്ഖേ സുമാപിതാ;
ആടാനാടാ കുസിനാടാ പരകുസിനാടാ,
നാടസുരിയാ പരകുസിടനാടാ.
‘ഉത്തരേന കസിവന്തോ,
ജനോഘമപരേന ച;
നവനവുതിയോ അമ്ബരഅമ്ബരവതിയോ,
ആളകമന്ദാ നാമ രാജധാനീ.
‘കുവേരസ്സ ഖോ പന, മാരിസ, മഹാരാജസ്സ വിസാണാ നാമ രാജധാനീ;
തസ്മാ കുവേരോ മഹാരാജാ, ‘‘വെസ്സവണോ’’തി പവുച്ചതി.
‘പച്ചേസന്തോ
ഓജസി തേജസി തതോജസീ, സൂരോ രാജാ അരിട്ഠോ നേമി.
‘രഹദോപി തത്ഥ ധരണീ നാമ, യതോ മേഘാ പവസ്സന്തി;
വസ്സാ യതോ പതായന്തി, സഭാപി തത്ഥ സാലവതീ നാമ.
‘യത്ഥ
നാനാ ദിജഗണാ യുതാ, മയൂരകൊഞ്ചാഭിരുദാ;
കോകിലാദീഹി വഗ്ഗുഹി.
‘ജീവഞ്ജീവകസദ്ദെത്ഥ, അഥോ ഒട്ഠവചിത്തകാ;
കുക്കുടകാ കുളീരകാ, വനേ പൊക്ഖരസാതകാ.
‘സുകസാളിക സദ്ദെത്ഥ, ദണ്ഡമാണവകാനി ച;
സോഭതി സബ്ബകാലം സാ, കുവേരനളിനീ സദാ.
‘ഇതോ ‘‘സാ ഉത്തരാ ദിസാ’’, ഇതി നം ആചിക്ഖതീ ജനോ;
യം ദിസം അഭിപാലേതി, മഹാരാജാ യസസ്സി സോ.
‘യക്ഖാനഞ്ച അധിപതി, ‘‘കുവേരോ’’ ഇതി നാമസോ;
രമതീ നച്ചഗീതേഹി, യക്ഖേഹേവ പുരക്ഖതോ.
‘പുത്താപി തസ്സ ബഹവോ, ഏകനാമാതി മേ സുതം;
അസീതി ദസ ഏകോ ച, ഇന്ദനാമാ മഹബ്ബലാ.
‘തേ ചാപി ബുദ്ധം ദിസ്വാന, ബുദ്ധം ആദിച്ചബന്ധുനം;
ദൂരതോവ നമസ്സന്തി, മഹന്തം വീതസാരദം.
‘നമോ തേ പുരിസാജഞ്ഞ, നമോ തേ പുരിസുത്തമ;
കുസലേന സമെക്ഖസി, അമനുസ്സാപി തം വന്ദന്തി;
സുതം നേതം അഭിണ്ഹസോ, തസ്മാ ഏവം വദേമസേ.
‘‘ജിനം വന്ദഥ ഗോതമം, ജിനം വന്ദാമ ഗോതമം;
വിജ്ജാചരണസമ്പന്നം, ബുദ്ധം വന്ദാമ ഗോതമ’’ന്തി.
൨൯൨. ‘അയം ഖോ സാ, മാരിസ
൨൯൩. ‘കതമേസം
‘ഇന്ദോ സോമോ വരുണോ ച, ഭാരദ്വാജോ പജാപതി;
ചന്ദനോ കാമസെട്ഠോ ച, കിന്നുഘണ്ഡു നിഘണ്ഡു ച.
‘പനാദോ ഓപമഞ്ഞോ ച, ദേവസൂതോ ച മാതലി;
ചിത്തസേനോ ച ഗന്ധബ്ബോ, നളോ രാജാ ജനേസഭോ.
‘സാതാഗിരോ ഹേവമതോ, പുണ്ണകോ കരതിയോ ഗുളോ;
സിവകോ മുചലിന്ദോ ച, വെസ്സാമിത്തോ യുഗന്ധരോ.
‘ഗോപാലോ സുപ്പരോധോ ച, ഹിരി നെത്തി ച മന്ദിയോ;
പഞ്ചാലചണ്ഡോ ആളവകോ, പജ്ജുന്നോ സുമനോ സുമുഖോ;
ദധിമുഖോ മണി മാണിവരോ ദീഘോ, അഥോ സേരീസകോ സഹ.
‘ഇമേസം യക്ഖാനം മഹായക്ഖാനം സേനാപതീനം മഹാസേനാപതീനം ഉജ്ഝാപേതബ്ബം വിക്കന്ദിതബ്ബം വിരവിതബ്ബം – ‘‘അയം യക്ഖോ ഗണ്ഹാതി, അയം യക്ഖോ ആവിസതി, അയം യക്ഖോ ഹേഠേതി, അയം യക്ഖോ വിഹേഠേതി, അയം യക്ഖോ ഹിംസതി, അയം യക്ഖോ വിഹിംസതി, അയം യക്ഖോ ന മുഞ്ചതീ’’തി. അയം ഖോ, മാരിസ, ആടാനാടിയാ രക്ഖാ ഭിക്ഖൂനം ഭിക്ഖുനീനം ഉപാസകാനം ഉപാസികാനം ഗുത്തിയാ രക്ഖായ അവിഹിംസായ ഫാസുവിഹാരായ. ഹന്ദ ച ദാനി മയം, മാരിസ, ഗച്ഛാമ, ബഹുകിച്ചാ മയം ബഹുകരണീയാ’’’തി. ‘‘‘യസ്സ ദാനി തുമ്ഹേ മഹാരാജാനോ കാലം മഞ്ഞഥാ’’’തി.
൨൯൪. ‘‘അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചത്താരോ മഹാരാജാ ഉട്ഠായാസനാ മം അഭിവാദെത്വാ പദക്ഖിണം കത്വാ തത്ഥേവന്തരധായിംസു. തേപി ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യക്ഖാ ഉട്ഠായാസനാ അപ്പേകച്ചേ മം അഭിവാദെത്വാ പദക്ഖിണം കത്വാ തത്ഥേവന്തരധായിംസു. അപ്പേകച്ചേ മയാ സദ്ധിം സമ്മോദിംസു, സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരെത്വാ തത്ഥേവന്തരധായിംസു. അപ്പേകച്ചേ യേനാഹം തേനഞ്ജലിം പണാമെത്വാ തത്ഥേവന്തരധായിംസു. അപ്പേകച്ചേ നാമഗൊത്തം
൨൯൫. ‘‘ഉഗ്ഗണ്ഹാഥ
ആടാനാടിയസുത്തം നിട്ഠിതം നവമം.