(൧൨) ൨. കേസിവഗ്ഗോ
൧. കേസിസുത്തവണ്ണനാ
൧൧൧. ദുതിയസ്സ കേസീതി തസ്സ നാമം. അസ്സദമ്മേ സാരേതീതി അസ്സദമ്മസാരഥി. സണ്ഹേനപി വിനേതീതിആദീസു തസ്സ അനുച്ഛവികം സക്കാരം കത്വാ സുഭോജനം ഭോജെത്വാ മധുരപാനം പായെത്വാ മുദുവചനേന സമുദാചരിത്വാ ദമെന്തോ സണ്ഹേന ദമേതി നാമ, ജാണുബന്ധനമുഖബന്ധനാദീഹി ചേവ പതോദവിജ്ഝനകസാഭിഘാതഫരുസവചനേഹി ച ദമെന്തോ ഫരുസേന ദമേതി നാമ, കാലേന കാലം തദുഭയം കരൊന്തോ സണ്ഹഫരുസേന ദമേതി നാമ.
൨. ജവസുത്തവണ്ണനാ
൧൧൨. ദുതിയേ അജ്ജവേനാതി ഉജുകഭാവേന. ജവേനാതി പദവേഗേന. ഖന്തിയാതി അധിവാസനക്ഖന്തിയാ. സോരച്ചേനാതി സുചിഭാവസീലേന. പുഗ്ഗലഗുണങ്ഗേസു ജവേനാതി ഞാണജവേന. സേസമെത്ഥ ഉത്താനത്ഥമേവ.
൩. പതോദസുത്തവണ്ണനാ
൧൧൩. തതിയേ പതോദച്ഛായന്തി വിജ്ഝനത്ഥം ഉക്ഖിത്തസ്സ പതോദസ്സ ഛായം. സംവിജ്ജതീതി ‘‘ജവോ മേ ഗഹേതബ്ബോ’’തി സല്ലക്ഖണവസേന സംവിജ്ജതി. സംവേഗം ആപജ്ജതീതി സംവേഗം പടിപജ്ജതി ലോമവേധവിദ്ധോതി ലോമകൂപേ പതോദവേധേന വിദ്ധമത്തോ. ചമ്മവേധവിദ്ധോതി ഛവിചമ്മം ഛിന്ദന്തേന പതോദവേധേന വിദ്ധോ. അട്ഠിവേധവിദ്ധോതി അട്ഠിം ഭിന്ദന്തേന വേധേന വിദ്ധോ. കായേനാതി നാമകായേന. പരമസച്ചന്തി നിബ്ബാനം. സച്ഛികരോതീതി പസ്സതി. പഞ്ഞായാതി സഹവിപസ്സനായ മഗ്ഗപഞ്ഞായ.
൪. നാഗസുത്തവണ്ണനാ
൧൧൪. ചതുത്ഥേ അട്ഠിം കത്വാതി അട്ഠികോ ഹുത്വാ. തിണവനിന്നാദസദ്ദാനന്തി എത്ഥ തിണവോതി ഡിണ്ഡിമോ, നിന്നാദസദ്ദോതി സബ്ബേസമ്പി ഏകതോമിസ്സിതോ മഹാസദ്ദോ. ഡംസാദീസു ഡംസാതി പിങ്ഗലമക്ഖികാ, മകസാ മകസാവ. ഖിപ്പഞ്ഞേവ ഗന്താ ഹോതീതി സീലസമാധിപഞ്ഞാവിമുത്തിവിമുത്തിഞാണദസ്സനാനി പൂരെത്വാ സീഘമേവ ഗന്താ ഹോതി.
൫. ഠാനസുത്തവണ്ണനാ
൧൧൫. പഞ്ചമേ ഠാനാനീതി കാരണാനി. അനത്ഥായ സംവത്തതീതി അഹിതായ അവഡ്ഢിയാ സംവത്തതി. എത്ഥ ച പഠമം ഓപാതക്ഖണനമച്ഛബന്ധനസന്ധിച്ഛേദനാദിഭേദം സദുക്ഖം സവിഘാതം പാപകമ്മം വേദിതബ്ബം, ദുതിയം സമജീവികാനം ഗിഹീനം പുപ്ഫച്ഛഡ്ഡകാദികമ്മം സുധാകൊട്ടന-ഗേഹച്ഛാദനഅസുചിട്ഠാനസമ്മജ്ജനാദികമ്മഞ്ച പുരിസഥാമേതി പുരിസസ്സ ഞാണഥാമസ്മിം. സേസദ്വയേപി ഏസേവ നയോ.
൬. അപ്പമാദസുത്തവണ്ണനാ
൧൧൬. ഛട്ഠേ യതോ ഖോതി യദാ ഖോ. സമ്പരായികസ്സാതി ദേസനാമത്തമേതം, ഖീണാസവോ പന നേവ സമ്പരായികസ്സ, ന ദിട്ഠധമ്മികസ്സ മരണസ്സ ഭായതി. സോവ ഇധ അധിപ്പേതോ. കേചി പന ‘‘സമ്മാദിട്ഠി ഭാവിതാതി വചനതോ സോതാപന്നം ആദിം കത്വാ സബ്ബേപി അരിയാ അധിപ്പേതാ’’തി വദന്തി.
൭. ആരക്ഖസുത്തവണ്ണനാ
൧൧൭. സത്തമേ അത്തരൂപേനാതി അത്തനോ അനുരൂപേന അനുച്ഛവികേന, ഹിതകാമേനാതി അത്ഥോ. രജനീയേസൂതി ധമ്മേസൂതി സഭാവേസു, ഇട്ഠാരമ്മണേസൂതി അത്ഥോ. ഏവം സബ്ബത്ഥ നയോ വേദിതബ്ബോ. ന രജ്ജതീതി ദിട്ഠിവസേന ന രജ്ജതി. സേസപദേസുപി ഏസേവ നയോ. ന ച പന സമണവചനഹേതുപി ഗച്ഛതീതി സമണാനം പരവാദീനം വചനഹേതുപി അത്തനോ ദിട്ഠിം പഹായ തേസം ദിട്ഠിവസേന ന ഗച്ഛതീതി അത്ഥോ. ഇധാപി ഖീണാസവോവ അധിപ്പേതോ.
൮-൧൦. സംവേജനീയാദിസുത്തത്തയവണ്ണനാ
൧൧൮-൧൨൦. അട്ഠമേ ദസ്സനീയാനീതി പസ്സിതബ്ബയുത്തകാനി. സംവേജനീയാനീതി സംവേഗജനകാനി. നവമേ ജാതിഭയന്തി ജാതിം ആരബ്ഭ ഉപ്പജ്ജനകഭയം. സേസപദേസുപി ഏസേവ നയോ. ദസമേ അഗ്ഗിഭയന്തി അഗ്ഗിം പടിച്ച ഉപ്പജ്ജനകഭയം. സേസപദേസുപി ഏസേവ നയോ.
കേസിവഗ്ഗോ ദുതിയോ.