൨൩. ആലമ്ബണദായകവഗ്ഗോ
൧. ആലമ്ബണദായകത്ഥേരഅപദാനം
൧.
‘‘അത്ഥദസ്സിസ്സ
ആലമ്ബണം മയാ ദിന്നം, ദ്വിപദിന്ദസ്സ താദിനോ.
൨.
‘‘ധരണിം പടിപജ്ജാമി, വിപുലം സാഗരപ്പരം;
പാണേസു ച ഇസ്സരിയം, വത്തേമി വസുധായ ച.
൩.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം, ഭവാ സബ്ബേ സമൂഹതാ;
തിസ്സോ വിജ്ജാ അനുപ്പത്താ, കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൪.
‘‘ഇതോ ദ്വേസട്ഠികപ്പമ്ഹി, തയോ ആസിംസു ഖത്തിയാ;
ഏകാപസ്സിതനാമാ തേ, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലാ.
൫.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ, വിമൊക്ഖാപി ച അട്ഠിമേ;
ഛളഭിഞ്ഞാ സച്ഛികതാ, കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ആലമ്ബണദായകോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
ആലമ്ബണദായകത്ഥേരസ്സാപദാനം പഠമം.
൨. അജിനദായകത്ഥേരഅപദാനം
൬.
‘‘ഏകത്തിംസേ ഇതോ കപ്പേ, ഗണസത്ഥാരകോ അഹം;
അദ്ദസം വിരജം ബുദ്ധം, ആഹുതീനം പടിഗ്ഗഹം.
൭.
‘‘ചമ്മഖണ്ഡം
തേന കമ്മേന ദ്വിപദിന്ദ, ലോകജെട്ഠ നരാസഭ.
൮.
‘‘സമ്പത്തിം
ധാരേമി അന്തിമം ദേഹം, സമ്മാസമ്ബുദ്ധസാസനേ.
൯.
‘‘ഏകത്തിംസേ
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, അജിനസ്സ ഇദം ഫലം.
൧൦.
‘‘ഇതോ പഞ്ചമകേ കപ്പേ, രാജാ ആസിം സുദായകോ;
സത്തരതനസമ്പന്നോ, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലോ.
൧൧.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ അജിനദായകോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
അജിനദായകത്ഥേരസ്സാപദാനം ദുതിയം.
൩. ദ്വേരതനിയത്ഥേരഅപദാനം
൧൨.
‘‘മിഗലുദ്ദോ പുരേ ആസിം, അരഞ്ഞേ കാനനേ അഹം;
അദ്ദസം വിരജം ബുദ്ധം, ആഹുതീനം പടിഗ്ഗഹം.
൧൩.
‘‘മംസപേസി മയാ ദിന്നാ, വിപസ്സിസ്സ മഹേസിനോ;
സദേവകസ്മിം ലോകസ്മിം, ഇസ്സരം കാരയാമഹം.
൧൪.
‘‘ഇമിനാ
ദുവേമേ രതനാ ലോകേ, ദിട്ഠധമ്മസ്സ പത്തിയാ.
൧൫.
‘‘തേഹം സബ്ബേ അനുഭോമി, മംസദാനസ്സ സത്തിയാ;
ഗത്തഞ്ച മുദുകം മയ്ഹം, പഞ്ഞാ നിപുണവേദനീ.
൧൬.
‘‘ഏകനവുതിതോ കപ്പേ, യം മംസമദദിം തദാ;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, മംസദാനസ്സിദം ഫലം.
൧൭.
‘‘ഇതോ ചതുത്ഥകേ കപ്പേ, ഏകോ ആസിം ജനാധിപോ;
മഹാരോഹിതനാമോ സോ, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലോ.
൧൮.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ദ്വേരതനിയോ
ദ്വേരതനിയത്ഥേരസ്സാപദാനം തതിയം.
ദസമം ഭാണവാരം.
൪. ആരക്ഖദായകത്ഥേരഅപദാനം
൧൯.
‘‘സിദ്ധത്ഥസ്സ
ആരക്ഖോ ച മയാ ദിന്നോ, സുഗതസ്സ മഹേസിനോ.
൨൦.
‘‘തേന
കുഹിഞ്ചി ഉപപന്നസ്സ, താസോ മയ്ഹം ന വിജ്ജതി.
൨൧.
‘‘ചതുന്നവുതിതോ
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, വേദികായ ഇദം ഫലം.
൨൨.
‘‘ഇതോ ഛട്ഠമ്ഹി കപ്പമ്ഹി, അപസ്സേനസനാമകോ;
സത്തരതനസമ്പന്നോ, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലോ.
൨൩.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ആരക്ഖദായകോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
ആരക്ഖദായകത്ഥേരസ്സാപദാനം ചതുത്ഥം.
൫. അബ്യാധികത്ഥേരഅപദാനം
൨൪.
‘‘വിപസ്സിസ്സ ഭഗവതോ, അഗ്ഗിസാലം അദാസഹം;
ബ്യാധികാനഞ്ച ആവാസം, ഉണ്ഹോദകപടിഗ്ഗഹം.
൨൫.
‘‘തേന കമ്മേനയം മയ്ഹം, അത്തഭാവോ സുനിമ്മിതോ;
ബ്യാധാഹം നാഭിജാനാമി, പുഞ്ഞകമ്മസ്സിദം ഫലം.
൨൬.
‘‘ഏകനവുതിതോ കപ്പേ, യം സാലമദദിം തദാ;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, അഗ്ഗിസാലായിദം ഫലം.
൨൭.
‘‘ഇതോ ച സത്തമേ കപ്പേ, ഏകോസിം അപരാജിതോ
സത്തരതനസമ്പന്നോ, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലോ.
൨൮.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ അബ്യാധികോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
അബ്യാധികത്ഥേരസ്സാപദാനം പഞ്ചമം.
൬. അങ്കോലപുപ്ഫിയത്ഥേരഅപദാനം
൨൯.
‘‘നാരദോ
അദ്ദസം സമണാനഗ്ഗം, വിപസ്സിം ദേവസക്കതം.
൩൦.
‘‘അനുബ്യഞ്ജനധരം ബുദ്ധം, ആഹുതീനം പടിഗ്ഗഹം;
അങ്കോലപുപ്ഫം
൩൧.
‘‘ഏകനവുതിതോ കപ്പേ, യം പുപ്ഫമഭിപൂജയിം;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
൩൨.
‘‘ചതുസത്തതിതോ കപ്പേ, രോമസോ നാമ ഖത്തിയോ;
ആമുക്കമാലാഭരണോ, സയൊഗ്ഗബലവാഹനോ.
൩൩.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ അങ്കോലപുപ്ഫിയോ
അങ്കോലപുപ്ഫിയത്ഥേരസ്സാപദാനം ഛട്ഠം.
൭. സോവണ്ണവടംസകിയത്ഥേരഅപദാനം
൩൪.
‘‘ഉയ്യാനഭൂമിം
വടംസകം ഗഹെത്വാന, സോവണ്ണം സാധുനിമ്മിതം.
൩൫.
‘‘സീഘം തതോ സമാരുയ്ഹ, ഹത്ഥിക്ഖന്ധഗതോ അഹം;
ബുദ്ധസ്സ അഭിരോപേസിം, സിഖിനോ ലോകബന്ധുനോ.
൩൬.
‘‘ഏകത്തിംസേ ഇതോ കപ്പേ, യം പുപ്ഫമഭിരോപയിം;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, പുപ്ഫപൂജായിദം ഫലം.
൩൭.
‘‘സത്തവീസേ ഇതോ കപ്പേ, ഏകോ ആസിം ജനാധിപോ;
മഹാപതാപനാമേന, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലോ.
൩൮.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ സോവണ്ണവടംസകിയോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
സോവണ്ണവടംസകിയത്ഥേരസ്സാപദാനം സത്തമം.
൮. മിഞ്ജവടംസകിയത്ഥേരഅപദാനം
൩൯.
‘‘നിബ്ബുതേ
വടംസകേഹി ആകിണ്ണം, ബോധിപൂജം അകാസഹം.
൪൦.
‘‘ഏകത്തിംസേ
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ബോധിപൂജായിദം ഫലം.
൪൧.
‘‘ഇതോ ഛബ്ബീസതികപ്പേ, അഹും മേഘബ്ഭനാമകോ;
സത്തരതനസമ്പന്നോ, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലോ.
൪൨.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ മിഞ്ജവടംസകിയോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
മിഞ്ജവടംസകിയത്ഥേരസ്സാപദാനം അട്ഠമം.
൯. സുകതാവേളിയത്ഥേരഅപദാനം
൪൩.
‘‘അസിതോ
ആവേളം പഗ്ഗഹെത്വാന, രഞ്ഞോ ദാതും വജാമഹം.
൪൪.
‘‘അസമ്പത്തൊമ്ഹി
ഹട്ഠോ ഹട്ഠേന ചിത്തേന, ബുദ്ധസ്സ അഭിരോപയിം.
൪൫.
‘‘ഏകത്തിംസേ ഇതോ കപ്പേ, യം പുപ്ഫമഭിപൂജയിം;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
൪൬.
‘‘പഞ്ചവീസേ
വേഭാരോ നാമ നാമേന, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലോ.
൪൭.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ സുകതാവേളിയോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
സുകതാവേളിയത്ഥേരസ്സാപദാനം നവമം.
൧൦. ഏകവന്ദനിയത്ഥേരഅപദാനം
൪൮.
‘‘ഉസഭം
പസന്നചിത്തോ സുമനോ, ബുദ്ധസെട്ഠമവന്ദഹം.
൪൯.
‘‘ഏകത്തിംസേ ഇതോ കപ്പേ, യം കമ്മമകരിം തദാ;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, വന്ദനായ ഇദം ഫലം.
൫൦.
‘‘ചതുവീസതികപ്പമ്ഹി, വികതാനന്ദനാമകോ;
സത്തരതനസമ്പന്നോ, ചക്കവത്തീ മഹബ്ബലോ.
൫൧.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ഏകവന്ദനിയോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
ഏകവന്ദനിയത്ഥേരസ്സാപദാനം ദസമം.
ആലമ്ബണദായകവഗ്ഗോ തേവീസതിമോ.
തസ്സുദ്ദാനം –
ആലമ്ബണഞ്ച
അബ്യാധി അങ്കോലം
പഞ്ചപഞ്ഞാസ ഗാഥായോ, ഗണിതാ അത്ഥദസ്സിഭി.