നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ
ഖുദ്ദകനികായേ
ഥേരാപദാനപാളി
(ദുതിയോ ഭാഗോ)
൪൩. സകിംസമ്മജ്ജകവഗ്ഗോ
൧. സകിംസമ്മജ്ജകത്ഥേരഅപദാനം
൧.
‘‘വിപസ്സിനോ
ദിസ്വാവ തം പാദപഗ്ഗം, തത്ഥ ചിത്തം പസാദയിം.
൨.
‘‘സമ്മജ്ജനിം ഗഹെത്വാന, ബോധിം സമ്മജ്ജി താവദേ;
സമ്മജ്ജിത്വാന തം ബോധിം, അവന്ദിം പാടലിം അഹം.
൩.
‘‘തത്ഥ ചിത്തം പസാദെത്വാ, സിരേ കത്വാന അഞ്ജലിം;
നമസ്സമാനോ തം ബോധിം, ഗഞ്ഛിം പടികുടിം അഹം.
൪.
‘‘താദിമഗ്ഗേന
അജഗരോ മം പീളേസി, ഘോരരൂപോ മഹബ്ബലോ.
൫.
‘‘ആസന്നേ
കളേവരം മേ ഗിലതി, ദേവലോകേ രമാമഹം.
൬.
‘‘അനാവിലം മമ ചിത്തം, വിസുദ്ധം പണ്ഡരം സദാ;
സോകസല്ലം ന ജാനാമി, ചിത്തസന്താപനം മമ.
൭.
‘‘കുട്ഠം ഗണ്ഡോ കിലാസോ ച, അപമാരോ വിതച്ഛികാ;
ദദ്ദു കണ്ഡു ച മേ നത്ഥി, ഫലം സമ്മജ്ജനായിദം
൮.
‘‘സോകോ
അഭന്തം ഉജുകം ചിത്തം, ഫലം സമ്മജ്ജനായിദം.
൯.
‘‘സമാധീസു
യം യം സമാധിമിച്ഛാമി, സോ സോ സമ്പജ്ജതേ മമം.
൧൦.
‘‘രജനീയേ ന രജ്ജാമി, അഥോ ദുസ്സനിയേസു
മോഹനീയേ ന മുയ്ഹാമി, ഫലം സമ്മജ്ജനായിദം.
൧൧.
‘‘ഏകനവുതിതോ
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ഫലം സമ്മജ്ജനായിദം.
൧൨.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം, ഭവാ സബ്ബേ സമൂഹതാ;
നാഗോവ ബന്ധനം ഛെത്വാ, വിഹരാമി അനാസവോ.
൧൩.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി, മമ ബുദ്ധസ്സ സന്തികേ;
തിസ്സോ വിജ്ജാ അനുപ്പത്താ, കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൧൪.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ, വിമൊക്ഖാപി ച അട്ഠിമേ;
ഛളഭിഞ്ഞാ സച്ഛികതാ, കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ സകിംസമ്മജ്ജകോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ
അഭാസിത്ഥാതി.
സകിംസമ്മജ്ജകത്ഥേരസ്സാപദാനം പഠമം.
൨. ഏകദുസ്സദായകത്ഥേരഅപദാനം
൧൫.
‘‘നഗരേ
തിണഹാരേന ജീവാമി, തേന പോസേമി ദാരകേ.
൧൬.
‘‘പദുമുത്തരോ നാമ ജിനോ, സബ്ബധമ്മാന പാരഗൂ;
തമന്ധകാരം നാസെത്വാ, ഉപ്പജ്ജി ലോകനായകോ.
൧൭.
‘‘സകേ
‘ബുദ്ധോ ലോകേ സമുപ്പന്നോ, ദെയ്യധമ്മോ ന വിജ്ജതി.
൧൮.
‘‘‘ഇദം
ദുക്ഖോ നിരയസമ്ഫസ്സോ, രോപയിസ്സാമി ദക്ഖിണം’.
൧൯.
‘‘ഏവാഹം ചിന്തയിത്വാന, സകം ചിത്തം പസാദയിം;
ഏകം ദുസ്സം ഗഹെത്വാന, ബുദ്ധസെട്ഠസ്സദാസഹം.
൨൦.
‘‘ഏകം
‘യദി ബുദ്ധോ തുവം വീര, താരേഹി മം മഹാമുനി’.
൨൧.
‘‘പദുമുത്തരോ ലോകവിദൂ, ആഹുതീനം പടിഗ്ഗഹോ;
മമ ദാനം പകിത്തെന്തോ, അകാ മേ അനുമോദനം.
൨൨.
‘‘‘ഇമിനാ ഏകദുസ്സേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
കപ്പസതസഹസ്സാനി, വിനിപാതം ന ഗച്ഛസി.
൨൩.
‘‘‘ഛത്തിംസക്ഖത്തും ദേവിന്ദോ, ദേവരജ്ജം കരിസ്സസി;
തെത്തിംസക്ഖത്തും രാജാ ച, ചക്കവത്തീ
൨൪.
‘‘‘പദേസരജ്ജം വിപുലം, ഗണനാതോ അസങ്ഖിയം
ദേവലോകേ മനുസ്സേ വാ, സംസരന്തോ തുവം ഭവേ.
൨൫.
‘‘‘രൂപവാ ഗുണസമ്പന്നോ, അനവക്കന്തദേഹവാ
അക്ഖോഭം അമിതം ദുസ്സം, ലഭിസ്സസി യദിച്ഛകം’.
൨൬.
‘‘ഇദം വത്വാന സമ്ബുദ്ധോ, ജലജുത്തമനാമകോ;
നഭം അബ്ഭുഗ്ഗമീ വീരോ
൨൭.
‘‘യം
ഭോഗേ മേ ഊനതാ നത്ഥി, ഏകദുസ്സസ്സിദം ഫലം.
൨൮.
‘‘പദുദ്ധാരേ
ഹെട്ഠാ ദുസ്സമ്ഹി തിട്ഠാമി, ഉപരിച്ഛദനം മമ.
൨൯.
‘‘ചക്കവാളം ഉപാദായ, സകാനനം സപബ്ബതം;
ഇച്ഛമാനോ ചഹം അജ്ജ, ദുസ്സേഹച്ഛാദയെയ്യ തം.
൩൦.
‘‘തേനേവ ഏകദുസ്സേന, സംസരന്തോ ഭവാഭവേ;
സുവണ്ണവണ്ണോ ഹുത്വാന, സംസരാമി ഭവാഭവേ.
൩൧.
‘‘വിപാകം
അയം മേ അന്തിമാ ജാതി, വിപച്ചതി ഇധാപി മേ.
൩൨.
‘‘സതസഹസ്സിതോ കപ്പേ, യം ദുസ്സമദദിം തദാ;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ഏകദുസ്സസ്സിദം ഫലം.
൩൩.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
൩൪.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൩൫.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ഏകദുസ്സദായകോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി;
ഏകദുസ്സദായകത്ഥേരസ്സാപദാനം ദുതിയം.
൩. ഏകാസനദായകത്ഥേരഅപദാനം
൩൬.
‘‘ഹിമവന്തസ്സാവിദൂരേ
അസ്സമോ സുകതോ മയ്ഹം, പണ്ണസാലാ സുമാപിതാ.
൩൭.
‘‘നാരദോ നാമ നാമേന, കസ്സപോ ഇതി മം വിദൂ;
സുദ്ധിമഗ്ഗം ഗവേസന്തോ, വസാമി ഗോസിതേ തദാ.
൩൮.
‘‘പദുമുത്തരോ നാമ ജിനോ, സബ്ബധമ്മാന പാരഗൂ;
വിവേകകാമോ സമ്ബുദ്ധോ, അഗഞ്ഛി അനിലഞ്ജസാ.
൩൯.
‘‘വനഗ്ഗേ ഗച്ഛമാനസ്സ, ദിസ്വാ രംസിം മഹേസിനോ;
കട്ഠമഞ്ചം പഞ്ഞാപെത്വാ, അജിനഞ്ച അപത്ഥരിം.
൪൦.
‘‘ആസനം
സോമനസ്സം പവേദിത്വാ, ഇദം വചനമബ്രവിം.
൪൧.
‘‘‘സല്ലകത്തോ മഹാവീര, ആതുരാനം തികിച്ഛകോ;
മമം രോഗപരേതസ്സ
൪൨.
‘‘‘കല്ലത്ഥികാ യേ പസ്സന്തി, ബുദ്ധസെട്ഠ തുവം മുനേ;
ധുവത്ഥസിദ്ധിം പപ്പൊന്തി, ഏതേസം അജരോ
൪൩.
‘‘‘ന
ഇദം മേ ആസനം അത്ഥി
൪൪.
‘‘നിസീദി തത്ഥ ഭഗവാ, അസമ്ഭീതോവ
മുഹുത്തം വീതിനാമെത്വാ, ഇദം വചനമബ്രവി.
൪൫.
‘‘‘വിസട്ഠോ
യം തുയ്ഹം പത്ഥിതം സബ്ബം, പരിപൂരിസ്സതിനാഗതേ
൪൬.
‘‘‘ന മോഘം തം കതം തുയ്ഹം, പുഞ്ഞക്ഖെത്തേ അനുത്തരേ;
സക്കാ ഉദ്ധരിതും അത്താ, യസ്സ ചിത്തം പണീഹിതം
൪൭.
‘‘‘ഇമിനാസനദാനേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
കപ്പസതസഹസ്സാനി, വിനിപാതം ന ഗച്ഛസി.
൪൮.
‘‘‘പഞ്ഞാസക്ഖത്തും ദേവിന്ദോ, ദേവരജ്ജം കരിസ്സസി;
അസീതിക്ഖത്തും രാജാ ച, ചക്കവത്തീ ഭവിസ്സസി.
൪൯.
‘‘‘പദേസരജ്ജം
സബ്ബത്ഥ സുഖിതോ ഹുത്വാ, സംസാരേ സംസരിസ്സസി’.
൫൦.
‘‘ഇദം വത്വാന സമ്ബുദ്ധോ, ജലജുത്തമനാമകോ;
നഭം അബ്ഭുഗ്ഗമീ വീരോ, ഹംസരാജാവ അമ്ബരേ.
൫൧.
‘‘ഹത്ഥിയാനം അസ്സയാനം, സരഥം സന്ദമാനികം;
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം, ഏകാസനസ്സിദം ഫലം.
൫൨.
‘‘കാനനം പവിസിത്വാപി, യദാ ഇച്ഛാമി ആസനം;
മമ സങ്കപ്പമഞ്ഞായ, പല്ലങ്കോ ഉപതിട്ഠതി.
൫൩.
‘‘വാരിമജ്ഝഗതോ സന്തോ, യദാ ഇച്ഛാമി ആസനം;
മമ സങ്കപ്പമഞ്ഞായ, പല്ലങ്കോ ഉപതിട്ഠതി.
൫൪.
‘‘യം
പല്ലങ്കസതസഹസ്സാനി, പരിവാരെന്തി മം സദാ.
൫൫.
‘‘ദുവേ
ദുവേ കുലേ പജായാമി, ഖത്തിയേ അഥ ബ്രാഹ്മണേ.
൫൬.
‘‘ഏകാസനം ദദിത്വാന, പുഞ്ഞക്ഖെത്തേ അനുത്തരേ;
ധമ്മപല്ലങ്കമാദായ
൫൭.
‘‘സതസഹസ്സിതോ കപ്പേ, യം ദാനമദദിം തദാ;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ഏകാസനസ്സിദം ഫലം.
൫൮.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
൫൯.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൬൦.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ഏകാസനദായകോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ
അഭാസിത്ഥാതി.
ഏകാസനദായകത്ഥേരസ്സാപദാനം തതിയം.
൪. സത്തകദമ്ബപുപ്ഫിയത്ഥേരഅപദാനം
൬൧.
‘‘ഹിമവന്തസ്സാവിദൂരേ, കുക്കുടോ
തമ്ഹി പബ്ബതപാദമ്ഹി, സത്ത ബുദ്ധാ വസിംസു തേ.
൬൨.
‘‘കദമ്ബം പുപ്ഫിതം ദിസ്വാ, പഗ്ഗഹെത്വാന അഞ്ജലിം;
സത്ത മാലാ ഗഹെത്വാന, പുഞ്ഞചിത്തേന
൬൩.
‘‘തേന
ജഹിത്വാ മാനുസം ദേഹം, താവതിംസമഗച്ഛഹം.
൬൪.
‘‘ചതുന്നവുതിതോ
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
൬൫.
‘‘കിലേസാ
൬൬.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൬൭.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ സത്തകദമ്ബപുപ്ഫിയോ ഥേരോ ഇമാ
ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
സത്തകദമ്ബപുപ്ഫിയത്ഥേരസ്സാപദാനം ചതുത്ഥം.
൫. കോരണ്ഡപുപ്ഫിയത്ഥേരഅപദാനം
൬൮.
‘‘വനകമ്മികോ പുരേ ആസിം, പിതുമാതുമതേനഹം
പസുമാരേന ജീവാമി, കുസലം മേ ന വിജ്ജതി.
൬൯.
‘‘മമ ആസയസാമന്താ, തിസ്സോ ലോകഗ്ഗനായകോ;
പദാനി തീണി ദസ്സേസി, അനുകമ്പായ ചക്ഖുമാ.
൭൦.
‘‘അക്കന്തേ ച പദേ ദിസ്വാ, തിസ്സനാമസ്സ സത്ഥുനോ;
ഹട്ഠോ ഹട്ഠേന ചിത്തേന, പദേ ചിത്തം പസാദയിം.
൭൧.
‘‘കോരണ്ഡം
സകോസകം ഗഹെത്വാന, പദസെട്ഠമപൂജയിം.
൭൨.
‘‘തേന കമ്മേന സുകതേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
ജഹിത്വാ മാനുസം ദേഹം, താവതിംസമഗച്ഛഹം.
൭൩.
‘‘യം യം യോനുപപജ്ജാമി, ദേവത്തം അഥ മാനുസം;
കോരണ്ഡവണ്ണകോയേവ, സുപ്പഭാസോ ഭവാമഹം.
൭൪.
‘‘ദ്വേനവുതേ ഇതോ കപ്പേ, യം കമ്മമകരിം തദാ;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, പദപൂജായിദം ഫലം.
൭൫.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
൭൬.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൭൭.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ കോരണ്ഡപുപ്ഫിയോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി;
കോരണ്ഡപുപ്ഫിയത്ഥേരസ്സാപദാനം പഞ്ചമം.
൬. ഘതമണ്ഡദായകത്ഥേരഅപദാനം
൭൮.
‘‘സുചിന്തിതം
ഉപവിട്ഠം മഹാരഞ്ഞം, വാതാബാധേന പീളിതം.
൭൯.
‘‘ദിസ്വാ
കതത്താ
൮൦.
‘‘മഹാസമുദ്ദാ ചത്താരോ, ഘതം സമ്പജ്ജരേ മമ;
അയഞ്ച പഥവീ ഘോരാ, അപ്പമാണാ അസങ്ഖിയാ.
൮൧.
‘‘മമ സങ്കപ്പമഞ്ഞായ, ഭവതേ മധുസക്കരാ;
ചാതുദ്ദീപാ
൮൨.
‘‘മമ സങ്കപ്പമഞ്ഞായ, കപ്പരുക്ഖാ ഭവന്തി തേ;
പഞ്ഞാസക്ഖത്തും ദേവിന്ദോ, ദേവരജ്ജമകാരയിം.
൮൩.
‘‘ഏകപഞ്ഞാസക്ഖത്തുഞ്ച, ചക്കവത്തീ അഹോസഹം;
പദേസരജ്ജം വിപുലം, ഗണനാതോ അസങ്ഖിയം.
൮൪.
‘‘ചതുന്നവുതിതോ കപ്പേ, യം ദാനമദദിം തദാ;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ഘതമണ്ഡസ്സിദം ഫലം.
൮൫.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
൮൬.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൮൭.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ഘതമണ്ഡദായകോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ
അഭാസിത്ഥാതി.
ഘതമണ്ഡദായകത്ഥേരസ്സാപദാനം ഛട്ഠം.
൭. ഏകധമ്മസ്സവനിയത്ഥേരഅപദാനം
൮൮.
‘‘പദുമുത്തരോ
ചതുസച്ചം പകാസെന്തോ, സന്താരേസി ബഹും ജനം.
൮൯.
‘‘അഹം
ധുനന്തോ വാകചീരാനി, ഗച്ഛാമി അമ്ബരേ തദാ.
൯൦.
‘‘ബുദ്ധസെട്ഠസ്സ ഉപരി, ഗന്തും ന വിസഹാമഹം;
പക്ഖീവ സേലമാസജ്ജ, ഗമനം ന ലഭാമഹം.
൯൧.
‘‘ഉദകേ വൊക്കമിത്വാന, ഏവം ഗച്ഛാമി അമ്ബരേ;
ന മേ ഇദം ഭൂതപുബ്ബം, ഇരിയാപഥവികോപനം.
൯൨.
‘‘ഹന്ദ മേതം ഗവേസിസ്സം, അപ്പേവത്ഥം ലഭെയ്യഹം;
ഓരോഹന്തോ അന്തലിക്ഖാ, സദ്ദമസ്സോസി സത്ഥുനോ.
൯൩.
‘‘സരേന രജനീയേന, സവനീയേന വഗ്ഗുനാ;
അനിച്ചതം കഥെന്തസ്സ, തഞ്ഞേവ ഉഗ്ഗഹിം തദാ;
അനിച്ചസഞ്ഞമുഗ്ഗയ്ഹ
൯൪.
‘‘യാവതായും വസിത്വാന, തത്ഥ കാലങ്കതോ അഹം;
ചരിമേ വത്തമാനമ്ഹി, സദ്ധമ്മസ്സവനം സരിം.
൯൫.
‘‘തേന കമ്മേന സുകതേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
ജഹിത്വാ മാനുസം ദേഹം, താവതിംസമഗച്ഛഹം.
൯൬.
‘‘തിംസകപ്പസഹസ്സാനി, ദേവലോകേ രമിം അഹം;
ഏകപഞ്ഞാസക്ഖത്തുഞ്ച
൯൭.
‘‘ഏകവീസതിക്ഖത്തുഞ്ച
പദേസരജ്ജം വിപുലം, ഗണനാതോ അസങ്ഖിയം.
൯൮.
‘‘അനുഭോമി സകം പുഞ്ഞം, സുഖിതോഹം ഭവാഭവേ;
അനുസ്സരാമി തം സഞ്ഞം, സംസരന്തോ ഭവാഭവേ;
ന കോടിം പടിവിജ്ഝാമി, നിബ്ബാനം അച്ചുതം പദം.
൯൯.
‘‘പിതുഗേഹേ നിസീദിത്വാ, സമണോ ഭാവിതിന്ദ്രിയോ;
കഥംസ
൧൦൦.
‘‘‘അനിച്ചാ വത സങ്ഖാരാ, ഉപ്പാദവയധമ്മിനോ;
ഉപ്പജ്ജിത്വാ നിരുജ്ഝന്തി, തേസം വൂപസമോ സുഖോ’.
൧൦൧.
‘‘സഹ
ഏകാസനേ നിസീദിത്വാ, അരഹത്തമപാപുണിം.
൧൦൨.
‘‘ജാതിയാ
ഉപസമ്പാദയീ ബുദ്ധോ, ധമ്മസ്സവനസ്സിദം ഫലം.
൧൦൩.
‘‘സതസഹസ്സിതോ കപ്പേ, യം ധമ്മമസുണിം തദാ;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ധമ്മസ്സവനസ്സിദം ഫലം.
൧൦൪.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
൧൦൫.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൧൦൬.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ഏകധമ്മസ്സവനിയോ ഥേരോ ഇമാ
ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
ഏകധമ്മസ്സവനിയത്ഥേരസ്സാപദാനം സത്തമം.
൮. സുചിന്തിതത്ഥേരഅപദാനം
൧൦൭.
‘‘നഗരേ ഹംസവതിയാ, അഹോസിം കസ്സകോ തദാ;
കസികമ്മേന ജീവാമി, തേന പോസേമി ദാരകേ.
൧൦൮.
‘‘സുസമ്പന്നം
പാകകാലേ ച സമ്പത്തേ, ഏവം ചിന്തേസഹം തദാ.
൧൦൯.
‘‘നച്ഛന്നം നപ്പതിരൂപം, ജാനന്തസ്സ ഗുണാഗുണം;
യോഹം സങ്ഘേ അദത്വാന, അഗ്ഗം ഭുഞ്ജെയ്യ ചേ തദാ
൧൧൦.
‘‘അയം ബുദ്ധോ അസമസമോ, ദ്വത്തിംസവരലക്ഖണോ;
തതോ പഭാവിതോ സങ്ഘോ, പുഞ്ഞക്ഖെത്തോ അനുത്തരോ.
൧൧൧.
‘‘തത്ഥ ദസ്സാമഹം ദാനം, നവസസ്സം പുരേ പുരേ;
ഏവാഹം ചിന്തയിത്വാന, ഹട്ഠോ പീണിതമാനസോ
൧൧൨.
‘‘ഖെത്തതോ
ഉപസങ്കമ്മ സമ്ബുദ്ധം, ലോകജെട്ഠം നരാസഭം;
വന്ദിത്വാ സത്ഥുനോ പാദേ, ഇദം വചനമബ്രവിം.
൧൧൩.
‘‘‘നവസസ്സഞ്ച സമ്പന്നം, ആയാഗോസി
അനുകമ്പമുപാദായ
൧൧൪.
‘‘പദുമുത്തരോ
മമ സങ്കപ്പമഞ്ഞായ, ഇദം വചനമബ്രവി.
൧൧൫.
‘‘‘ചത്താരോ ച പടിപന്നാ, ചത്താരോ ച ഫലേ ഠിതാ;
ഏസ സങ്ഘോ ഉജുഭൂതോ, പഞ്ഞാസീലസമാഹിതോ;
യജന്താനം മനുസ്സാനം, പുഞ്ഞപെക്ഖാന പാണിനം.
൧൧൬.
‘‘‘കരോതോപധികം പുഞ്ഞം, സങ്ഘേ ദിന്നം മഹപ്ഫലം;
തസ്മിം സങ്ഘേവ
൧൧൭.
‘‘‘സങ്ഘതോ ഉദ്ദിസിത്വാന, ഭിക്ഖൂ നെത്വാന സംഘരം;
പടിയത്തം ഘരേ സന്തം, ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ ദേഹി ത്വം’.
൧൧൮.
‘‘സങ്ഘതോ ഉദ്ദിസിത്വാന, ഭിക്ഖൂ നെത്വാന സംഘരം;
യം ഘരേ പടിയത്തം മേ, ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സദാസഹം.
൧൧൯.
‘‘തേന കമ്മേന സുകതേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
ജഹിത്വാ മാനുസം ദേഹം, താവതിംസമഗച്ഛഹം.
൧൨൦.
‘‘തത്ഥ മേ സുകതം ബ്യമ്ഹം, സോവണ്ണം സപ്പഭസ്സരം;
സട്ഠിയോജനമുബ്ബേധം, തിംസയോജനവിത്ഥതം.
ഏകൂനവീസതിമം ഭാണവാരം.
൧൨൧.
‘‘ആകിണ്ണം ഭവനം മയ്ഹം, നാരീഗണസമാകുലം;
തത്ഥ ഭുത്വാ പിവിത്വാ ച, വസാമി തിദസേ അഹം.
൧൨൨.
‘‘സതാനം
സതാനം പഞ്ചക്ഖത്തുഞ്ച, ചക്കവത്തീ അഹോസഹം;
പദേസരജ്ജം വിപുലം, ഗണനാതോ അസങ്ഖിയം.
൧൨൩.
‘‘ഭവാഭവേ
ഭോഗേ മേ ഊനതാ നത്ഥി, നവസസ്സസ്സിദം ഫലം.
൧൨൪.
‘‘ഹത്ഥിയാനം അസ്സയാനം, സിവികം സന്ദമാനികം;
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം
൧൨൫.
‘‘നവവത്ഥം നവഫലം, നവഗ്ഗരസഭോജനം;
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം, നവസസ്സസ്സിദം ഫലം.
൧൨൬.
‘‘കോസെയ്യകമ്ബലിയാനി
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം, നവസസ്സസ്സിദം ഫലം.
൧൨൭.
‘‘ദാസീഗണം ദാസഗണം, നാരിയോ ച അലങ്കതാ;
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം, നവസസ്സസ്സിദം ഫലം.
൧൨൮.
‘‘ന മം സീതം വാ ഉണ്ഹം വാ, പരിളാഹോ ന വിജ്ജതി;
അഥോ ചേതസികം ദുക്ഖം, ഹദയേ മേ ന വിജ്ജതി.
൧൨൯.
‘‘ഇദം ഖാദ ഇദം ഭുഞ്ജ, ഇമമ്ഹി സയനേ സയ;
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം, നവസസ്സസ്സിദം ഫലം.
൧൩൦.
‘‘അയം പച്ഛിമകോ ദാനി, ചരിമോ വത്തതേ ഭവോ;
അജ്ജാപി ദെയ്യധമ്മോ മേ, ഫലം തോസേസി സബ്ബദാ.
൧൩൧.
‘‘നവസസ്സം
അട്ഠാനിസംസേ അനുഭോമി, കമ്മാനുച്ഛവികേ മമ.
൧൩൨.
‘‘വണ്ണവാ യസവാ ഹോമി, മഹാഭോഗോ അനീതികോ;
മഹാപക്ഖോ
൧൩൩.
‘‘സബ്ബേ മം അപചായന്തി, യേ കേചി പഥവിസ്സിതാ;
ദെയ്യധമ്മാ ച യേ കേചി, പുരേ പുരേ ലഭാമഹം.
൧൩൪.
‘‘ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ വാ മജ്ഝേ, ബുദ്ധസെട്ഠസ്സ സമ്മുഖാ;
സബ്ബേപി സമതിക്കമ്മ, ദെന്തി മമേവ ദായകാ.
൧൩൫.
‘‘പഠമം നവസസ്സഞ്ഹി, ദത്വാ സങ്ഘേ ഗണുത്തമേ;
ഇമാനിസംസേ അനുഭോമി, നവസസ്സസ്സിദം ഫലം.
൧൩൬.
‘‘സതസഹസ്സിതോ
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, നവസസ്സസ്സിദം ഫലം.
൧൩൭.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ;
൧൩൮.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൧൩൯.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ സുചിന്തിതോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ
അഭാസിത്ഥാതി.
സുചിന്തിതത്ഥേരസ്സാപദാനം അട്ഠമം.
൯. സോവണ്ണകിങ്കണിയത്ഥേരഅപദാനം
൧൪൦.
‘‘സദ്ധായ
വാകചീരധരോ ആസിം, തപോകമ്മമപസ്സിതോ.
൧൪൧.
‘‘അത്ഥദസ്സീ തു ഭഗവാ, ലോകജെട്ഠോ നരാസഭോ;
ഉപ്പജ്ജി തമ്ഹി സമയേ, താരയന്തോ മഹാജനം.
൧൪൨.
‘‘ബലഞ്ച വത മേ ഖീണം, ബ്യാധിനാ പരമേന തം;
ബുദ്ധസെട്ഠം സരിത്വാന, പുലിനേ ഥൂപമുത്തമം.
൧൪൩.
‘‘കരിത്വാ ഹട്ഠചിത്തോഹം, സഹത്ഥേന
സൊണ്ണകിങ്കണിപുപ്ഫാനി, ഉദഗ്ഗമനസോ അഹം.
൧൪൪.
‘‘സമ്മുഖാ വിയ സമ്ബുദ്ധം, ഥൂപം പരിചരിം അഹം;
തേന ചേതോപസാദേന, അത്ഥദസ്സിസ്സ താദിനോ.
൧൪൫.
‘‘ദേവലോകം ഗതോ സന്തോ, ലഭാമി വിപുലം സുഖം;
സുവണ്ണവണ്ണോ തത്ഥാസിം, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
൧൪൬.
‘‘അസീതികോടിയോ മയ്ഹം, നാരിയോ സമലങ്കതാ;
സദാ മയ്ഹം ഉപട്ഠന്തി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
൧൪൭.
‘‘സട്ഠിതുരിയസഹസ്സാനി
സങ്ഖാ ച ഡിണ്ഡിമാ തത്ഥ, വഗ്ഗൂ വജ്ജന്തി
൧൪൮.
‘‘ചുല്ലാസീതിസഹസ്സാനി
തിധാപഭിന്നമാതങ്ഗാ, കുഞ്ജരാ സട്ഠിഹായനാ.
൧൪൯.
‘‘ഹേമജാലാഭിസഞ്ഛന്നാ
ബലകായേ ഗജേ ചേവ, ഊനതാ മേ ന വിജ്ജതി.
൧൫൦.
‘‘സൊണ്ണകിങ്കണിപുപ്ഫാനം, വിപാകം അനുഭോമഹം;
അട്ഠപഞ്ഞാസക്ഖത്തുഞ്ച, ദേവരജ്ജമകാരയിം.
൧൫൧.
‘‘ഏകസത്തതിക്ഖത്തുഞ്ച, ചക്കവത്തീ അഹോസഹം;
പഥബ്യാ രജ്ജം ഏകസതം, മഹിയാ കാരയിം അഹം.
൧൫൨.
‘‘സോ ദാനി അമതം പത്തോ, അസങ്ഖതം സുദുദ്ദസം
സംയോജനപരിക്ഖീണോ, നത്ഥി ദാനി പുനബ്ഭവോ.
൧൫൩.
‘‘അട്ഠാരസേ
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
൧൫൪.
‘‘കിലേസാ
൧൫൫.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൧൫൬.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ സോവണ്ണകിങ്കണിയോ ഥേരോ ഇമാ
ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
സോവണ്ണകിങ്കണിയത്ഥേരസ്സാപദാനം നവമം.
൧൦. സൊണ്ണകൊന്തരികത്ഥേരഅപദാനം
൧൫൭.
‘‘മനോഭാവനിയം
ഇരിയമാനം ബ്രഹ്മപഥേ, ചിത്തവൂപസമേ രതം.
൧൫൮.
‘‘നിത്തിണ്ണഓഘം സമ്ബുദ്ധം, ഝായിം ഝാനരതം മുനിം;
ഉപതിത്ഥം സമാപന്നം, ഇന്ദിവരദലപ്പഭം.
൧൫൯.
‘‘അലാബുനോദകം ഗയ്ഹ, ബുദ്ധസെട്ഠം ഉപാഗമിം;
ബുദ്ധസ്സ പാദേ ധോവിത്വാ, അലാബുകമദാസഹം.
൧൬൦.
‘‘ആണാപേസി
‘ഇമിനാ ദകമാഹത്വാ, പാദമൂലേ ഠപേഹി മേ’.
൧൬൧.
‘‘സാധൂതിഹം പടിസ്സുത്വാ, സത്ഥുഗാരവതായ ച;
ദകം അലാബുനാഹത്വാ, ബുദ്ധസെട്ഠം ഉപാഗമിം.
൧൬൨.
‘‘അനുമോദി മഹാവീരോ, ചിത്തം നിബ്ബാപയം മമ;
‘ഇമിനാലാബുദാനേന, സങ്കപ്പോ തേ സമിജ്ഝതു’.
൧൬൩.
‘‘പന്നരസേസു കപ്പേസു, ദേവലോകേ രമിം അഹം;
തിംസതിക്ഖത്തും രാജാ ച, ചക്കവത്തീ അഹോസഹം.
൧൬൪.
‘‘ദിവാ വാ യദി വാ രത്തിം, ചങ്കമന്തസ്സ തിട്ഠതോ;
സോവണ്ണം കൊന്തരം ഗയ്ഹ, തിട്ഠതേ പുരതോ മമ.
൧൬൫.
‘‘ബുദ്ധസ്സ
അപ്പകമ്പി കതം കാരം, വിപുലം ഹോതി താദിസു.
൧൬൬.
‘‘സതസഹസ്സിതോ
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, അലാബുസ്സ ഇദം ഫലം.
൧൬൭.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
൧൬൮.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
൧൬൯.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ സൊണ്ണകൊന്തരികോ ഥേരോ ഇമാ
ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
സൊണ്ണകൊന്തരികത്ഥേരസ്സാപദാനം ദസമം.
സകിംസമ്മജ്ജകവഗ്ഗോ തേചത്താലീസമോ.
തസ്സുദ്ദാനം –
സകിംസമ്മജ്ജകോ
കദമ്ബകോരണ്ഡകദോ, ഘതസ്സവനികോപി ച.
സുചിന്തികോ കിങ്കണികോ, സൊണ്ണകൊന്തരികോപി ച;
ഏകഗാഥാസതഞ്ചെത്ഥ, ഏകസത്തതിമേവ ച.