Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
Dhammanīti
1.
Vanditvā ratanaṃ seṭṭhaṃ
Nitidhammaṃpavakkhāmi, sabbalokasukhāvahaṃ.
2.
Ācariyocasippañca, paññāsutaṃkathādhanaṃ;
Desocanissayomittaṃ, dujjanosujanobalaṃ.
3.
Itthīputtocadāsoca
Ñātabbocaalaṅkāro, rājadhammopasevako;
Dukādimissakoceva, pakiṇṇakotimātikā.
4.
Kintehipādasussasā
Yetappādarajokiṇṇā, tevasādhūvivekino.
5.
Vināgarūpadesantaṃ, bālolaṅkattumicchati;
Sampāpuṇenaviññūhi, hasabhāvaṃkathaṃnuso.
6.
Uṭṭhānāupaṭṭhānāca, sussusāparicārikā;
Sakkaccaṃsippuggahaṇaṃ, garuṃārādhayebudho.
7.
Upajjhācariyānañca
Sakkaccaṃyonupaṭṭhāti, sutopitassatādiso.
8.
Upajjhācariyānañca, mātāpitūnamevaca;
Sakkaccaṃyoupaṭṭhāti, sutopitassatādiso;
9.
Sammāupaparikkhitvā;
Akkharesupadesuca;
Coraghātosissosiyā,
Garucoraṭṭakārako.
10.
Paṇḍitosutasampanno
Mahussāhenataṃṭhānaṃ, gantabbaṃvasutesinā.
11.
Sukhaṃrukkhassachāyāva, tatoñātimātāpitu;
Tatoācariyorañño, tatojinassasāsanaṃ.
12.
Pāsāṇachattaṃgarukaṃ, tatodevānacikkhanaṃ;
Tatovuḍḍhānamovādo, tatojinassasāsanaṃ.
13.
Tulaṃsallahukaṃloke
Tatovuḍḍhānanovādo, yatidhammepamādako.
14.
Sutisammutisaṅkhyāca, yogānitivisesakā;
Gandhabbāgaṇikāceva, dhanubedācapūraṇā.
15.
Tikicchāitihāsāca
Ketumantācasaddāca, sippāṭṭhārasakāime.
16.
Alasassakutosippaṃ, asippassakutodhanaṃ;
Adhanassakutomittaṃ, amittassakutosukhaṃ;
Asukhassakutopuññaṃ, apuññassakutonibbānaṃ.
17.
Sippaṃsamaṃdhanaṃnatthi, sippaṃcorānagaṇhanti;
Idhalokesippaṃmittaṃ, paralokesukhāvahaṃ.
18.
Bodhaputrasadāvityaṃ
Sadesepūjitorājā, budhosabbatthapūjito.
19.
Bodhaputrakimālasse, abodhobhāravāhako;
Bodhakopūjito loke, bodhaputradinedine.
20.
Rūpayobbannasampannā, visālakulasambhavā;
Vityāhīnānasobhanti, nigandhāivakiṃsukā.
21.
Mātāsatrurupitāca
Na sobhatisabhāmajjhe, haṃsamajjhebakoyathā.
22.
Guṇoseṭṭhaṅgataṃyāti, nauccesayanevase;
Pāsādasīkharevāso, kākokiṃgaruḷosiyā.
23.
Sabbasutamadhiyate, hīnamukkaṭṭhamajjhime;
Sabbassaatthaṃjāneyya, nacasabbaṃpayojaye.
24.
Nalokesobhatemuḷho
Kevalattapasaṃsako;
Apisampihitokūpe,
Katavijjopakāsito.
25.
Madantadamanaṃsatthaṃ, khalānaṃkurutemadaṃ;
Cakkhusaṅkhārakaṃtejaṃ, ulūkānamivandhakaṃ.
26.
Bhojanaṃmethunaṃniddā,
Gaveposecavijjati;
Vijjāvisesoposassa,
Taṃhīnogosamobhave.
27.
Yosissosippalobhena
Mugovasupinaṃpassaṃ, nasakkākathituṃ paraṃ.
28.
Sussusāsutavaḍḍhanā, paññāyavaḍḍhanaṃsutaṃ;
Paññāyaatthaṃjānanti, ñātoatthosukhāvaho.
29.
Anāgataṃbhayaṃdisvā
Āgatañcabhayaṃdisvā, abhitohotipaṇḍito.
30.
Lobhaṃkodhaṃmadaṃmānaṃ, tandiṃissaṃpamattakaṃ;
Soṇḍaṃniddālukaṃmakkhaṃ, maccherañcajahebudho.
31.
Saddhāhiricaottappaṃ, bāhusaccaṃviraṃsati;
Paññācasattadhammehi, sampannopaṇḍitomato.
32.
Diṭṭhedhammecayoattho
Yocatthosamparāyiko;
Atthābhisamayādhīro,
Paṇḍitotipavuccati.
33.
Sabhāvasadisaṃvākyaṃ, sabhāvasadisaṃpiyaṃ;
Sabhāvasadisaṃkodhaṃ, yojānātisapaṇḍito.
34.
Bhūpālopaṇḍitoniccaṃ, nevatulyokudācanaṃ;
Sadesepūjitorājā, budhosabbatthapūjito.
35.
Paṇḍitassapasaṃsāya
Paṇḍitopaṇḍiteneva, vaṇṇitovasuvaṇṇito.
36.
Attanāyadiekena, vinithenamahājanā;
Vinayaṃyantisabbepi, kodhaṃnāseyyapaṇḍito.
37.
Sarīrassaguṇānañca, dūramaccantamantaraṃ;
Sarīraṃkhaṇaviddhaṃsi, guṇātukappaṭhāyino.
38.
Atthaṃmahantamāpajjaṃ, vijjaṃsampattimevaca;
Vicareyyāmānathaddho, paṇḍitosopavuccati.
39.
Nālabbhamatipatthenti
Vippatyañcanamuyhanti, yenarātevapaṇḍitā.
40.
Gaṇṭhiṭhāneekapade, nātimaññeyyapaṇḍito;
Kimakkoveḷupabbhāro, timahādīpabhānudo.
41.
Guṇadosesunekena, atthikocivivajjito;
Sukhumālapadumassa, naḷaṃbhavatikakkhaḷaṃ.
42.
Sumahantānisatthāni, dhārayantābahussutā;
Chedāyosaṃsayānantu, klissantilobhamohitā.
43.
Dosaṃpisaguṇedisvā
Nalokovijjamānampicandepassatilañjanaṃ.
44.
Sakiṃpiviññūdhīrena, karotisahasaṅgamaṃ;
Attatthañcaparatthañca, nibbānantaṃsukhaṃlabhe.
45.
Nadītīreṭṭhitekūpe, araṇitālavaṇḍake;
Navadāpādinatthīti, namukhevacanaṃtathā.
46.
Paṇḍitoapuṭṭhobherī
Bālopuṭṭhoapuṭṭhopi, bahuṃvikatthatesadā.
47.
Guṇasampannalaṅkāro, sabbasattahitāvaho;
Parattatthaṃnacareyya, kutosopaṇḍitobhave.
48.
Saparatthaṃcaredhīro, asakkontosakaṃcare;
Tampicevaasakkonto, pāpāttānaṃviyojaye.
49.
Sabbaṃsuṇātisotena
Nacadiṭṭhaṃsutaṃdhīro, sabbicchitumarahati.
50.
Cakkhumāssayathāandho, sotavābadhiroyathā;
Paññāvāpiyathāmugo, balavādubbaloriva;
Athaatthesamuppanne, sayeyyamatasāyitaṃ.
51.
Atijātaṃmanujātaṃ, puttamicchantipaṇḍitā;
Avajātaṃnaicchanti, yohotikulachinnako.
52.
Tayovapaṇḍitāsatthe
Ahamapitivādīca, nāhanticaimetayo;
53.
Nasāsabhāyatthanasantisanto,
Natesantoyenavadantidhammaṃ;
Rāgañcadosañcapahāyamohaṃ,
Dhammaṃbhaṇantāvabhavantisanto.
54.
Bālecummattakebhūpe, gurumātāpitūsvapi;
Saṅghejeṭhecabhātari, nadosākariyābudhā.
55.
Attanāmanotāpañca
Vañcanañcaavamānaṃ, matimānapakāsaye.
56.
Paradāraṃjanettiṃva, leḍḍuṃvaparasantakaṃ;
Attāvasabbasattānaṃ, yopassatisapaṇḍito.
57.
Saṭhenamittaṃkalusenadhammaṃ,
Paropatāpenasamiddhibhāvaṃ;
Sukhenavijjaṃpharusenanāriṃ,
Icchantiyetenacevapaṇḍitā.
58.
Nipuṇesuhameseyya
Sattaṃhukkhaliyaṃpakkaṃ, bhājanepitathābhave.
59.
Vasuṃgaṇhantidūraṭṭhā, pabbateratanocite;
Namilakkhāsamīpaṭṭhā, evaṃbālābahussute.
60.
Hiraññenamigānaṃva
Adhammikassadhamena, bālānampisutenakiṃ.
61.
Appassutāyaṃpuriso, balibaddhovajīvati;
Maṃsānitassavaḍḍhanti, paññātassanavaḍḍhati.
62.
Appassutosutaṃappaṃ, bahumaññatimāniko;
Sindhūdakaṃapassanto, kūpesoyaṃvamaṇḍuko.
63.
Tadamināpijānātha
Saṇantāyantikusobbhā, tuṇhīyantimahodadhī.
64.
Subhāsitaṃuttamamāhusanto,
Dhammaṃbhaṇenādhammaṃ, taṃdutiyaṃ;
Piyaṃbhaṇenāpiyaṃtaṃtatiyaṃ,
Saccaṃbhaṇenālikaṃtaṃcatutthaṃ.
65.
Sīhamedāsuvaṇṇeva
Paṇḍitānaṃkathāvākyaṃ nacatiṭṭhatidujjane.
66.
Mahātejopitejoyaṃ, mattikaṃnamuduṃkare;
Āpopāpetimudukaṃ, sādhuvācācakakkhaḷaṃ;
67.
Mudunāvaripuṃjeti, mudunājetidāruṇaṃ;
Nāsiddhimudunākiñci, yatotomudunājaye.
68.
Candanaṃ
Candana canda sītamhā, sādhuvākyaṃ subhāsitaṃ.
69.
Sītavāco bahumitto, pharusotu amittako;
Upamaṃ ettha ñātabbā, candasūriyarājunaṃ.
70.
Pattakalloditaṃappaṃ, vākyaṃsubhāsitaṃbhave;
Khudditassakadannampi, bhuttaṃsādurasobhave.
71.
Satthakāpibahuvācā
Sopakārampyudāsīnaṃ, nanudiṭṭhaṃnadījalaṃ.
72.
Nātivelaṃpabhāseyya, natuṇhisabbadāsiyā;
Avikiṇṇaṃmitaṃvākyaṃ, pattakāleudīraye.
73.
Icchitabbesukammesu, vācāyakusalaṃmūlaṃ;
Vācāyakusalenaṭṭhe, icchitabbaṃnasijjhati.
74.
Hatthapādāsiropiṭṭhi, kucchipañcaimejanā;
Mukhamevūpasevanti, sadāvaanusāsitā.
75.
Saddhādhanaṃsīladhanaṃ
Sutadhanañcacāgoca, paññāvesattamaṃdhanaṃ.
76.
Itthīnañcadhanaṃrūpaṃ, purisānaṃdhanaṃkulaṃ;
Uragānaṃdhanaṃvisaṃ, bhūpālānaṃdhanaṃbalaṃ;
Bhikkhūnañcadhanaṃsīlaṃ, brahmaṇānaṃdhanaṃvijjā.
77.
Narūpaṃnacapaññāṇaṃ
Kālavippattisampatte, dhanamevavisesakaṃ.
78.
Dhanahīnaṃcajemittā, puttadārāsahodarā;
Dhanavantaṃvasevanti, dhanaṃlokemahāsakhā.
79.
Sattāsadūpasevanti, sodakaṃvāpiādikaṃ;
Sabhogaṃsadhanañceva, tucchātecejahantite.
80.
Attanāvakatālakkhī
Nahilakkhiṃalakkhiñca, aññoaññassakārito.
81.
Dhanavājotiyorājā, nadīvejjotathāime;
Pañcayatthanavijjanti, natatthadivasaṃvase.
82.
Yatthadesenasamāno
Nacavijjāgamokoci, natatthadivasaṃvase.
83.
Amānanāyatthasiyā, santānaṃavamānanaṃ;
Hīnasamānanāvāpi, natatthadivasaṃvase.
84.
Desamosajjagacchanti, sīhāsappurisāgajā;
Tattevanidhanaṃyanti, kākākāpurisāmigā.
85.
Yatthālasocadakkhoca
Nasantotatthavasanti, avisesakarenako.
86.
Calatyekenapādena, tiṭṭhatyekenapaṇḍito;
Nāsamikkhyaparaṃṭhānaṃ, pubbamāyatanaṃcaje.
87.
Ṭhānabhaṭṭhānasobhante, dantākesānakhānarā;
Itiviññāyamatimā, saṭhānaṃnalahuṃcaje.
88.
Guṇosabbaññutulyopi, sīdatyekoanissayo;
Anagghaṃratanaṃmaṇi, hemaṃnissāyasobhate.
89.
Nasevepharusaṃsāmiṃ, taṃpisevenamacchariṃ;
Tatoniggaṇhikaṃsāmiṃ, nevāpaggaṇhikaṃtato.
90.
Parokkheguṇahantāraṃ
Tādisaṃnopaseveyya, visakumbhaṃpalobhitaṃ.
91.
Piṭṭhitokkaṃniseveyya, niseveaggikucchinā;
Sāmīnaṃsabbakāyena, paralokaṃamuḷhako.
92.
Nasevekatapāpamhi, na sevālikavādane;
Naseveattadatthamhi, naseveatisantake.
93.
Mahantaṃnissayaṃkatvā
Hemapabbataṃnissāya, hemapakkhībhavantite.
94.
Asahāyosamattopi, tejasīkiṃkarissati;
Nivātasaṇṭhitoaggi, sayamevūpasammati.
95.
Rukkhāsubhūminissāya, pupphaphalaṃpavaḍḍhati;
Sappūrisūpanissāya, mahāpuññaṃpavaḍḍhati.
96.
Analasoacaṇḍikko
Aluddhoatthakāmoca, tamuttaṃuttamonaro.
97.
Ahitepaṭisedhoca, hitesucaniyojako;
Byasanecāpariccāgo, saṅkhepaṃmittalakkhaṇaṃ.
98.
Āturebyasanesace
Rājadvāresusāneca, saṅkhepaṃmittalakkhiṇaṃ.
99.
Hitesanosumittoca, viññūcadullabhojano;
Yathosadhañcasāduñca, rogahārīcasajjano.
100.
Yodhuvāniparicajja, adhuvānopasevati;
Dhuvānitassanassanti, adhuvesukathāvakā.
101.
Luddhamatthenagaṇheyya
Chandānuvattiyāmuḷhaṃ, yathābhūtenapaṇḍitaṃ.
102.
Saccābhikkhaṇasaṃsaggā, asamosaraṇenaca;
Etenamittājiranti, akāleyācanenaca.
103.
Tasmānābhikkhaṇaṃgacche, nacagacchecirāciraṃ;
Kālenayācaṃyāceyya, evaṃmittānajīyare.
104.
Yenamittenasaṃsaggā
Pubbevajjhabhavaṃtassa, rakkheyyaggiṃvapaṇḍito.
105.
Yenamittenasaṃsaggā, yogakkhemopavaḍḍhati;
Kareyyattasamaṃvuttiṃ, sabbakiccesupaṇḍito.
106.
Pabbepabbekamenucchu, visesarasavāggato;
Tathāsumettikosādhu, viparittovadujjano.
107.
Tenevamunināvuttaṃ
Tatālokuttarāceva, dhammānibbānagāmino.
108.
Kalyāṇamittamāgamma, sabbetehontipāṇinaṃ;
Tasmākalyāṇamittesu, kātabbaṃhisadādaraṃ.
109.
Yohavekataññūkatavedidhīro,
Kalyāṇamittedaḷhabhatticahoti;
Dukkhitassasakkaccaṃkarotikiccaṃ,
Tabbhāvaṃsappurisaṃvadantiloke.
110.
Hitakāroparobandhu
Ahitodehajobyādhi, hitamāraññamosadhaṃ.
111.
Padumaṃvamukhayassa, vācācandanasītalaṃ;
Madhutiṭṭhatijivhagge, hadayesuhalāhalaṃ;
Tādisaṃnopaseveyya, taṃmittaṃparivajjaye.
112.
Katvānakusalaṃkammaṃ
Sukhitaṃdukkhitaṃhontaṃ, sobāloyonapassati.
113.
Kālakkhepenahāpeti, dānasīlādikaṃjaḷo;
Athiraṃpithiraṃmaññe, attānaṃsassatīsamaṃ.
114.
Bālodhapāpakaṃkatvā, nataṃchaṭṭitumussahe;
Kiṃbyagghaādigacchanto, padaṃmakkhetumussahe.
115.
Niddhanopicakāmeti
Mandasatthovivādatthī, tividhaṃmuḷhalakkhaṇaṃ.
116.
Anavhāyaṃgamayanto, apucchābahubhāsako;
Attagguṇaṃpasaṃsanti, tividhaṃhīnalakkhaṇaṃ.
117.
Yathācuṭṭamparāpakkā, bahirattakamevaca;
Antokimilapūraṇo, evaṃdujjanadhammatā.
118.
Yadūnakaṃsaṇatitaṃ, yaṃpūraṃsantamevataṃ;
Aḍḍhakumbhupamobālo, yaṃpūrakumbhovapaṇḍito.
119.
Budhehisāsamānopi
Ghaṃsiyamānopaṅgāro, nilamattaṃnigacchati.
120.
Muḷhasissopadesena, kunārībharaṇenaca;
Khalasattūhisaṃyogā, paṇḍitopyavasīdati.
121.
Cārutāparadārāya, dhanaṃlokatapattiyā;
Pasutaṃsādhunāsāya, khalekhalatarāguṇā.
122.
Itohāsataraṃloke
Dujjanoticayaṃāha, sujanaṃdujjanosayaṃ.
123.
Navināparavādena, ramantidujjanākhalu;
Nasāsabbarasebhutvā, vināsuddhenatussati.
124.
Tappateyātisambandhaṃ, dravaṃbhavatyavanataṃ;
Mududujjanacittaṃna kiṃlohenapamīyate.
125.
Tasmādujjanasaṃsaggaṃ
Ārakāparivajjeyya, bhūtakāmovicakkhaṇo.
126.
Dujjanenahisaṃsaggaṃ, sattutāpinayujjati;
Tattovaḍayhatyaṅgāro, santokāḷāyataṃkaro;
127.
Dujjanovajjanīyova, vijjāyālaṅkatopice;
Maṇinālaṅkatosanto, sabbokiṃnubhayaṃkaro.
128.
Agginodahatodāyaṃ, sakhābhavatimāluto;
Soevadīpaṃnāseti, khalenatthevamittatā.
129.
Sabboduṭṭhokhaloduṭṭho
Mantosadhehisosabbo, khalokenupasammati.
130.
Hadayaṭṭhenasutena, khalonevasusīlavā;
Madhunākoṭaraṭṭhena, nimbokiṃmadhurobhave.
131.
Asataṃsampayogena, santopiasantobhave;
Maggokacavarayutto, ujumpiasādhubhave.
132.
Putimacchaṃkusaggena
Kusāpiputiṃvāyanti, evaṃbālupasevanā.
133.
Bālaṃnapassenasuṇe, nacabāsenasaṃvase;
Bālenālāpasallāpaṃ, nakarenacarocaye.
134.
Anayaṃnetidummedho, adhurāyaniyuñjati;
Dunnayoseyyasohoti, sammāvuttopikuppati;
Vinayaṃsonajānāti, sādhusenaadassanaṃ.
135.
Yāvajīvaṃpicebālo
Nasodhammaṃvijānāti, dabbisūparasaṃyathā.
136.
Phalaṃvekadaliṃhanti, hantiveḷunaḷaṃphalaṃ;
Sakkārokāpurisaṃhanti, gabbhoassatariṃyathā.
137.
Sunakhosunakhaṃdisvā, dantaṃdassetihiṃsituṃ;
Dujjanodujjanaṃdisvā, rosayaṃhiṃsamicchati.
138.
Maṇḍūkopinukkosīho
Bilārosadisobyaggho, duppaññopinapaññavā.
139.
Maṇḍūkopisīhoviya,
Kākogaṇhepiññepiññe;
Bālocapaṇḍitoviya,
Dhīropucchevayevaye.
140.
Kākoduṭṭhosakuṇesu, ghareduṭṭhocamūsiko;
Vānarocavaneduṭṭho, manussesucabrahmaṇo.
141.
Tiṇānibhūmicodakaṃ
Etānihisataṃgehe, nochijjantekadācipi.
142.
Ambuṃpivantinonajjo, rukkhākhādantinophalaṃ;
Meghokadācinosassaṃ, paratthāyasataṃdhanaṃ.
143.
Guṇākubbantidūtattaṃ
Keṭakegandhamāghāya, gacchantibhamarāsayaṃ.
144.
Ākiṇṇopiasabbhīdha, asaṃsaṭṭhovabhaddako;
Bahunāsannajātena, gacche naummattakena.
145.
Pāpamittevivajjetvā, bhajeyyuttamapuggalaṃ;
Ovādecassatiṭṭheyya, patthantoacalaṃsukhaṃ.
146.
Yathācapanasāpakkā, bahisaṇḍakamevaca;
Antoamatapūraṇo, evaṃ sujanadhammatā.
147.
Taggarañjapalāsena
Pattāpigandhaṃvāyanti, evaṃdhīrupasevanā.
148.
Dhīraṃpassesuṇedhīraṃ, dhīrenasahasaṃvase;
Dhīrenālāpasallāpaṃ, taṃkaretañcarocaye.
149.
Nayaṃnayati medhāvī, adhurāyanayujjati;
Sunayoseyyasohoti, sammāvuttonakuppati;
Vinayaṃsopajānāti, sādhutenasamāgamo.
150.
Appakenapiceviññū
Khippaṃdhammaṃvijānāti, jivhāsūparasaṃyathā.
151.
Bāhubalañcaamaccaṃ, bhogaṃabhijaccaṃbalaṃ;
Imehicatubalehi, paññāveseṭhataṃbalaṃ.
152.
Balaṃpakkhīnamākāso
Dubbalassabalaṃrājā, kumārānaṃrudaṃbalaṃ.
153.
Balaṃcandobalaṃsūro, balaṃsamaṇabrahmaṇā;
Balaṃvelaṃsamuddassa, balaṃtibalamitthiyā.
154.
Sapādānaṃbalaṃsīho, tatopuḷuvakobalaṃ;
Tatokippilikonaro, rājāsabbesamantato.
155.
Gatimigānaṃpavanaṃ, ākāsopakkhinaṃgati;
Virāgogatidhammānaṃ, nibbānārahataṃgati.
156.
Careyyakulajaṃpañño
Hīnāyapisurūpāya, vivāhasadisaṃkare.
157.
Sāmāmigakkhīsukesī, tanumajjhimadantavā;
Dassanīyāmukhavaṇṇā, gambhīranābhivācakā;
Susīlāvāyamatica, hīnakulaṃpivāhaye.
158.
Suttomātāvabhojesi
Kammesusakapanti ca, katakammesudhātinaṃ.
159.
Dhammesupatiṭṭhāniccaṃ, sayanesucavaṇṇibhā;
Kulesubhātaraṃvācī, yānārīseṭṭhasammatā.
160.
Yonaṃbharatisabbadā
Sabbakāmaharaṃposaṃ, bhattāraṃnātimaññati.
161.
Nacāpisvatthibhattāraṃ, icchācārenarosaye;
Bhattucagarunosabbe, patipūjetipaṇḍitā.
162.
Uṭṭhāhikāanalassā, saṅgāhikāparijane;
Bhattumanāpaṃcarati, sambhatamanurakkhati.
163.
Evaṃvattatiyānārī, bhattuchandavasānugā;
Manāpānāmatedevā, yatthasāupapajjati.
164.
Itthiyekacciyovāpi
Bhaṇḍānaṃuttamāitthī, aggupaṭṭhāyikātipi.
165.
Mātarādhītarāvāpi, bhaginiyāvicakkhaṇo;
Navivittāsanemante, nārīmāyāvinīnanu.
166.
Vijjutānañcalolattaṃ, satthānañcātitikkhaṇaṃ;
Siṅghataṃvāyutejānaṃ, anukubbantināriyo.
167.
Diguṇothīnamāhāro
Buddhicāpicatugguṇo;
Chaguṇohotivāyāmo,
Kāmotvaṭṭhaguṇobhave.
168.
Ekamekāyaitthiyā, aṭṭhaaṭṭhapatinosiyuṃ;
Sūrocapalavantoca, sabbakāmarasāharā;
Kareyyanavamechandaṃ, unnattāhinapūrati.
169.
Vivādasīlīussuyā
Amitābhuñjanāniddā, sataṃputtaṃpitaṃjahe.
170.
Lapantīsaddhimaññena, passantaññaṃsavibbhamā;
Cittakaṃcintayantaññaṃ, nārīnaṃnāmakopiyo.
171.
Gaṇheyyavātaṃjālena, sāgaramekapāṇinā;
Osiñceyyacatāḷena, sakenajanayeravaṃ;
Pamādāsuvisajjeyya, itthiyesāvadhammatā.
172.
Jivhāsahassikoyohi
Tenanikammunāvutto, thidosokiṃkhayaṃgato.
173.
Pañcaṭhānānisampassaṃ
Bhatovānobharissati, kiccaṃvānokarissati.
174.
Kulavaṃsociraṃtiṭṭhe, dāyajjaṃpatipajjati;
Athavāpanapetānaṃ, dakkhiṇānupadassati.
175.
Atijātamanujātaṃ, puttamicchantipaṇḍitā;
Avajātaṃnaicchanti, yohotikulachinnako.
176.
Ekūdarasamuppannā, nabhavantisamassamā;
Nānāvaṇṇānānācarā, yathābadarakaṇḍakā.
177.
Adammebahavodose
Tasmāputtañcasissañca, dammakālevadammaye.
178.
Ovādeyyānusāseyya,
Asappāyānivāraye;
Dantohiyopiyohoti,
Adantohotiappiyo.
179.
Puttaṃvābhātaraṃduṭṭhaṃ, anusāseyyanojahe;
Kiṃnuchejjaṃhatthapādaṃ, littaasucināsiyā.
180.
Antojātodhanakkito
Dāsākaramarānito, iccevaṃcatudhāsiyuṃ.
181.
Dāsāpañcevacorayya, sakhañātattasadisā;
Tathāviññūhiviññeyya, mittādārācabandhavā.
182.
Duṭṭhadārenaamityā
Sasappecagharevāso, maccumevanasaṃsayo.
183.
Yasaṃlābhaṃpatthayantaṃ, naraṃvajjantidūrato;
Tasmāanapekkhitvāna, taṃmaggaṃmaggayebudho.
184.
Khalaṃsālaṃpasuṃkhettaṃ
Mitaṃdhaññaṃnidhāpeyya, mitañcapācayeghare.
185.
Añjanānaṃkhayaṃdisvā, vammikānañcasañcayaṃ;
Madhūnañcasamāhāraṃ, paṇḍitogharamāvase.
186.
Sayaṃāyaṃvayaṃjaññā, sayaṃjaññākatākataṃ;
Niggaṇheniggaṇhārahaṃ, paggaṇhepaggaṇhārahaṃ.
187.
Ekayāmonarādhippo
Dviyāmopaṇḍitonaro;
Tayoyāmogharāvāsoca,
Catuyāmocaduggato.
188.
Yocabandhuhiteyutto,
Sopitāyocaposako;
Taṃmittaṃyatthavisāso,
Bhariyāyatthanibbuti.
189.
Saddhāpemesusantesu, nagaṇemāsakaṃsataṃ;
Saddhāpemeasantesu, māsakaṃpisataṃgaṇe.
190.
Yācakoapiyohoti
Tasmāseṭṭhanaroloke, dhanaṃsippaṃpariggahe.
191.
Sabbadāpidhanaṃrakkhe, dāraṃrakkhedhanaṃpica;
Dāraṃdhanañcaattānaṃ, rakkhāyevasadābhave.
192.
Nasādhāraṇadārassa, nabhuñjesādumekako;
Nasevelokāyatikaṃ, netaṃpaññāyavaḍḍhanaṃ.
193.
Sīlavāvattasampanno
Nivātavuttiathaddho, sūratosakhilomudu.
194.
Saṅgahetāvamittānaṃ, saṃvibhāgīvijānavā;
Tappeyyaannapānena, sadāsamaṇabrahmaṇā.
195.
Dhammakāmosutaddharo, bhaveyyaparipucchāko;
Sakkaccaṃpayirūpāse, sīlavantebahussute.
196.
Pubbasirosimedhāvī
Pacchimocittasantosi, maraṇaṃuttarobhave.
197.
Āyumāpācinaṃmūkhaṃ, dhanavādakkhiṇaṃbhave;
Pacchimaṃyasasībhuñje, nobhuñjeuttaraṃmukhaṃ;
198.
Bhutvānisīdanaṃthūlaṃ, tiṭṭhantobalavaḍḍhano;
Āyumācaṅkamosiyā, dhāvantorogavajjito.
199.
Yocasitañcauṇhañca
Karaṃpurisakiccāni, sosukhānavihāyati.
200.
Visamhāmatamādeyya, asuddhamhāpikañcanaṃ;
Nīcamhāpyuttamovijjaṃ, ratanathiṃpidukkulā.
201.
Guyhamatthamasambuddhaṃ, sambodhayatiyonaro;
Mantabhedabhayātassa, dāsabhūtotitikkhati.
202.
Aññātavāsavasatā, jātavedasamenapi;
Khamitabbaṃsapaññena, apidāsassatajjitaṃ.
203.
Dhanadhaññapayogesu
Dūtecabyāhāresu, cattolajjaṃsadābhave.
204.
Nahikocikatekicce, kattāraṃsamapekkhate;
Tasmāsabbānikammāni, sāvasesānikāraye.
205.
Upakāraṃhiteneva, sattunāsattumuddhare;
Pādalaggaṃkaraṭṭhena, kaṇḍakenevakaṇḍakaṃ.
206.
Namenamantassabhajebhajantaṃ
Kiccānikubbassakareyyakiccaṃ;
Nānatthakāmassakareyyaatthaṃ,
Asambhajantaṃpinasambhajeyya.
207.
Vajecajantisinehākiriyā,
Apemacittena nasambhajeyya;
Dijovadumaṃkhiṇaphalaṃñatvā,
Aññaṃapekkheyyamahāhiloko.
208.
Cajeekaṃkulassatthaṃ, gāmassatthaṃkulaṃcaje,
Gāmaṃjanapadassatthaṃ, attatthaṃpathaviṃcaje.
209.
Dhanaṃcajeaṅgaṃvarassahetu
Aṅgaṃcajejīvitaṃrakkhamāno;
Dhanaṃaṅgaṃjīvitañcāpisabbaṃ,
Cajenarodhammamanussaranto.
210.
Ahāgacchantihāyantā, sattānamihajīvitaṃ;
Tasmāhimāpamattataṃ, gacchantujinasāsane.
211.
Etesiyyosamāyanti
Yoadhippannaṃsahati, yocajānātidesanaṃ.
212.
Aggiāpoitthīmuḷho, sapporājakulānica;
Payatanovagantabbo, maccupāṇaharāniti.
213.
Satthaṃsunicchitamapītivicintanīyaṃ,
Sārādhitopyavanipoparisaṅkanīyo;
Hatthaṅgatāpiyuvatīparirakkhanīyā,
Satthāvanīpayuvatīsukutovasītaṃ.
214.
Ussāhoripuvamittaṃ
Visaṃviyāmataṃvijjā, pamādoamataṃvisaṃ.
215.
Vaheamittaṃkhandhena, yāvakāleanāgate;
Tamevaāgatekāle, bhindekumbhaṃvasilāyaṃ.
216.
Siṅgiṃpaññāsahatthena
Hatthīnantusahassena, desacajjenadujjanaṃ.
217.
Paccakkhegaravosaṃse, parokkhemittabandhave;
Kammantecadāsabhacce, puttadāresaṃsemate.
218.
Sinesippaṃsinedhanaṃ, sinepabbatamāruhe;
Sinekāmocakodhoca, imepañcasinesine.
219.
Sataṃcakkhusataṃkaṇṇā
Tathāpiandhabadhiro, esānāyakadhammatā.
220.
Bahūnaṃappasārānaṃ, sāmaggiyātidujjayo;
Tiṇenavaṭṭaterajju, tenanāgopibandhate.
221.
Uppajjatesacekodho, āvajjekakacūpamaṃ;
Uppajjaterasetaṇhā, puttamaṃsūpamaṃsare.
222.
Dānaṃsinehabhesajjaṃ, maccheraṃdosanosadhaṃ;
Dānaṃyasassibhesajjaṃ, maccheraṃkappanosadhaṃ.
223.
Dhanamicchevaṇijjeyya
Puttamicchenārikaññe, rājāmaccaṃicchāgate.
224.
Mahantaṃvaṭṭarukkhādiṃ, khuddabījaṃbahupphalaṃ;
Sakkhiṃkatvāudikkheyya, puññapāpaṃkaronaro.
225.
Garukātabbaposesu, nīcavuttiṃkarotiyo;
Nīcattaṃsopahantvāna, uttamatthepatiṭṭhati.
226.
Uttamaṃpaṇipātena
Hīnamappapadānena, vikkamenasamaṃjaye.
227.
Nattadosaṃparejaññā, jaññādosaṃparassatu;
Kummoguyhāivaṅgāni, parabhāvañcalakkhaye.
228.
Ussūraseyyaṃālasyaṃ
Ekassaddhānagamanaṃ, paradārupasevanaṃ;
Etaṃbrahmaṇassevassu, anatthāyabhavissati.
229.
Surāyogovikāloca, samajjānagharaṅgato;
Khiḍḍadhuttopāpamitto, alasosoimejanā;
Mahābhogāvinassanti, hīnabhāvassidaṃphalaṃ.
230.
Atisītaṃatiuṇhaṃ, atisāyamidaṃahu;
Itivissaṭṭhakammante, khaṇāaccantimāṇave.
231.
Paranāsanatonaṭṭho
Siṅghaṃvaānasaṃyāti, tiṇopāsādajhāpako.
232.
Navisāseamittassa, mittañcāpinavisāse;
Kadācikuppitomitto, sabbadosapakāsako.
233.
Kudesañcakumittañca, kusambandhaṃkubandhavaṃ;
Kudārañcakurājānaṃ, dūratoparivajjaye.
234.
Kakkaṭoasīsoyāti
Athanīkukkuṭīputtā, purisenāvamaññare.
235.
Hīnaputtorājāmacco, bālaputtopipaṇḍito;
Adhanassaputtoseṭṭhi, purisenāvamaññare.
236.
Yenamicchatisambandhaṃ, tenatīṇinakāraye;
Vivādamatthasambandhaṃ, parokkhedāradassanaṃ.
237.
Iṇasesoaggiseso
Satrusesotathevaca;
Punappunampivaḍḍhanti,
Tasmāsesaṃnakāraye.
238.
Kulajātokulaputto, kulavaṃsasurakkhito;
Attanādukkhapattopi, hīnakammaṃnakāraye.
239.
Samiddhodhanadhaññena, nakaṭṭhodatiṇaggihi;
Sabbatoduggatonaṭṭho, tasmānadukkaṭaṃkare.
240.
Nagaṇassaggathogacche
Kammavippatticehoti, pharusaṃtassabhāsaye.
241.
Bālakkopetadhūmoca, vuḍḍhitthipallalodakaṃ;
Āyukkhayakaraṃniccaṃ, rattocadadhibhojanaṃ.
242.
Itthīnaṃdujjanānañca, visāsonopapajjate;
Visesigimhinadiyaṃ, rogerājakulamhica.
243.
Ayuttakammārabhanaṃvirodho
Saṅghassayuddhañcamahābalehi;
Visāsakammaṃpamadāsuniccaṃ,
Dvārānimaccussavadantividvā.
244.
Thiyoseveyyanaccantaṃ, sādubhuñjeyyanāhitaṃ;
Pūjayemānayevuḍḍhe, garuṃmāyāyanobhaje.
245.
Vināsatthaṃnagaccheyya, sūrosaṅgāmabhūmiyaṃ;
Paṇḍitvaddhagūvāṇijjo, videsagamanotathā.
246.
Dehītivacanadvārā
Sajjaniyyantidhikitti, matihīrisirīpica.
247.
Natthītivacanaṃdukkhaṃ, dehītivacanaṃtathā;
Vākyanatthītidehīti, mābhaveyyabhavābhave.
248.
Yatthavosaṃnajānanti, jātiyāvinayenavā;
Natatthamānaṃkiriyā, janevasamaññātake.
249.
Mātāhīnassadubbhāsā
Ubhomātāpitāhīnā, dubbhāsācadukkiriyā.
250.
Mātāseṭṭhassasubhāsā,
Pitāseṭṭhassasukiriyā;
Ubhomātāpitāseṭṭhā,
Subhāsācasukiriyā.
251.
Atidīghomahāmuḷho
Vāsudevaṃpurekkhitvā, sabbevāmanakāsaṭhā.
252.
Ācārokulamakkhāti, desamakkhatibhāsitaṃ;
Sambhavopemamakkhāti, dehamakkhātibhojanaṃ.
253.
Jalappamāṇaṃkumudanāḷaṃ,
Kulappamāṇaṃkaraṇakammaṃ;
Paññāpamāṇaṃkathitavākyaṃ,
Bhūmippamāṇaṃbhajjalatiṇaṃ.
254.
Javenabhadraṃjānanti
Duhenadhenujānanti, bhāsamānenapaṇḍitaṃ.
255.
Jāneyyapesanebhaccaṃ bandhavaṃpibhayāgame,
Byasanecatathāmittaṃ, dārañcavibhavakkhaye.
256.
Vināsatthaṃnajānanti, kālaṃsabbepijotikā;
Kukkuṭāpanajānanti, tatorukkhātatobhvāpā.
257.
Pathavībhūsanaṃmeru
Janānaṃbhūsanaṃrājā, senānaṃbhūsanaṃgajo.
258.
Sīlatāsobhaterūpaṃ,
Cāritāsobhatekulaṃ;
Sapupphāsobhateraññaṃ,
Sagajāsobhatebalaṃ.
259.
Kokilānaṃsaddaṃrūpaṃ
Vijjārūpaṃarūpānaṃ, khamārūpaṃtapassinaṃ.
260.
Kisāsobhātapassīca,
Thūlāsobhācatuppadā;
Vijjāsobhāmanussāca,
Itthīsobhācasāmikā.
261.
Rattihīnonacandaro, ūmihīnonasāgaro;
Haṃsahīnonasaṃphullo, itthihīnonapuriso.
262.
Vatthahīnaṃnalaṅkāraṃ
Sippahīnonapuriso, dhenuhīnaṃnabhojanaṃ.
263.
Dīpakedīpakocando, nārikedīpakopati;
Tilokedīpakodhammo, suputtokuladīpako.
264.
Aputtakaṃgharaṃsuññaṃ, desaṃsuññaṃarājikaṃ;
Apaññassamukhaṃsuññaṃ, sabbasuññaṃdaliddakaṃ.
265.
Sotaṃsutenevanakuṇḍalena
Dānenapāṇīnatukaṅkaṇena;
Ābhātikāyopurisuttamassa,
Paropakārenanacandanena.
266.
Dānaṃsīlaṃpariccāgaṃ
Akodhaṃavihiṃsañca, khantīcaavirodhanaṃ;
Dasetedhammerājāno, appamattenadhāreyyuṃ.
267.
Dānaṃatthacariyāpiya, vācāattasamaṃpica;
Saṅgahācaturoime, munindenapakāsitā.
268.
Vanemigānalabhanti, matābhayāniddasukhaṃ;
Rājānopinalabhanti, uttarathāmabhītato;
Saṃsārabhayabhitena, naramantiyepaṇḍitā.
269.
Khamājāgariyuṭṭhānaṃ
Nāyakassaguṇāete, icchitabbāhitatthino.
270.
Paribhūtomuduhoti, atitikkhañcaveravā;
Etañcaubhayaṃñatvā, anumajjhaṃsamācare.
271.
Nekantamudunāsakkā, ekantatikhiṇenavā;
Mahatteṭṭhapituattaṃ, tasmāubhayamācare.
272.
Kassakovāṇijomacco
Tesuvipulajātesu, raṭṭhaṃpivipulaṃsiyā.
273.
Tesudubbalajātesu, raṭṭhaṃpidubbalaṃsiyā;
Saraṭṭhaṃvipulaṃtasmā, dhāreyyaraṭṭhabhāravā.
274.
Mahārukkhassaphalino, āmaṃchindatiyophalaṃ;
Rasañcassanajānāti, bījañcassavinassati.
275.
Mahārukkhūpamaṃraṭṭhaṃ, adhammenapasāsati;
Rasañcassanajānāti, raṭṭhañcāpivinassati.
276.
Mahārukkhassaphalino
Rasañcassavijānāti, bījañcassananassati.
277.
Mahārukkhūpamaṃraṭṭhaṃ, dhammena yopasāsati;
Rasañcassavijānāti, raṭṭhañcāpinanassati.
278.
Yocarājājanapadaṃ, adhammenapasāsati;
Sabbosadhīhisorājā, viruddhohotikhattiyo.
279.
Tathevanegamehiṃsaṃ
Ojādānabalikāre, sakosenavirujjhati.
280.
Pahāravarakhettaññū, saṅgāmekatanissame;
Ussitehiṃsayaṃrājā, sabalenavirujjhati.
281.
Tathevaisayohiṃsaṃ, saṃyamebrahmacāriyo;
Adhammacārikhattiyo, sasaggenavirujjhati.
282.
Sayaṃkatānaparena
Issarenatathāraññā, saraṭṭheadhipaccattā.
283.
Puttopāpaṃkatomātā,
Sissopāpaṃkatogaru;
Nāgarehikatorājā,
Rājāpāpaṃpurohito.
284.
Puññāpuññaṃkarontesu, chabhāgoekadesakaṃ;
Rājālabhatisabbehi, tasmāpāpānivāraye;
Puññamevapavaḍḍhento, janakāyaṃpasāsaye.
285.
Bālassajīvitaṃappaṃ
Janakāyassarājāva, rājadhammovarājunaṃ.
286.
Anāyakāvinassanti, nassantibahunāyakā;
Thināyakāvinassanti, nassantisusunāyakā.
287.
Kacchapīnañcamacchīnaṃ, kukkuṭīnañcadhenunaṃ;
Puttaposoyathāhoti, tathāmaccesurājunaṃ.
288.
Nahirājakulaṃpatto
Nāsūronātidummedho, napamattokudācanaṃ.
289.
Yadāsīlañcapaññañca
Athavisāsitotamhi, guyhañcassanarakkhati.
290.
Divāvāyadivārattiṃ, rājakiccesupaṇḍito;
Ajjhiṭṭhonavikappeyya, sarājavasatiṃvase.
291.
Naraññāsamakaṃvatthaṃ, namālaṃnavilepanaṃ;
Ākappaṃsarakuttiṃvā, naraññāsadisamācare.
292.
Kiḷerājāamaccehi
Nāmaccorājabhariyā, bhāvaṃkubbethapaṇḍito.
293.
Anuddhatoacapalo, nipakosaṃvutindriyo;
Manopaṇidhisampanno, sarājavasatiṃvase.
294.
Nāssabhariyākiḷeyya, namanteyyarahogato;
Nāssakosedhanaṃgaṇhe, sarājavasatiṃvase.
295.
Na
Nāsadāyemigehaññe, sarājavasatiṃvase.
296.
Nāssapiṭṭhaṃnapallaṅkaṃ, nakocchaṃnanāvaṃrathaṃ;
Sammatomhītiāruḷhe, sarājavasatiṃvase.
297.
Nātidūrebhajerañño, naccāsannevicakkhaṇo;
Samukhācassatiṭṭheyya, santasantosabhattuno.
298.
Namerājāsakhāhoti
Khippaṃkujjhantirājāno, sulenakkhivaghaṭṭitaṃ.
299.
Napūjitomaññamāno, medhāvīpaṇḍitonaro;
Pharusaṃpatimanteyya, rājānaṃparisaṃgataṃ.
300.
Laddhadvārolabhedvāraṃ, nevarājūsuvīsaye;
Aggiṃvasaṃyatotiṭṭhe, sarājavasatiṃvase.
301.
Puttaṃvābhātaraṃvāpi
Gāmehinigamehivā, raṭṭhehijanapadehi;
Tuṇhibhūtovudikkheyya, nabhaṇechekapāpakaṃ.
302.
Hatthāroheanikaṭṭhe, rathikepattikārake;
Tesaṃkammāvadhānena, rājāvaḍḍhetivettanaṃ;
Natesaṃantarāgacche, sarājavasatiṃvase.
303.
Cāpovūnūdarocassa
Paṭilomaṃnavatteyya, sarājavasatiṃvase.
304.
Cāpovūnūdarocassa, macchovassaajivhako;
Abhāsaṃnipakosūro, sarājavasatiṃvase.
305.
Nabāḷhaṃitthiṃgaccheyya, sampassaṃ tejasaṅkhayaṃ;
Kāsaṃsāsaṃthaddhābalaṃ, khīṇamedhonigacchati.
306.
Nātivelaṃpabhāseyya
Avitiṇṇaṃmitaṃvācaṃ, patthakāleudīraye.
307.
Akodhanoasaṅghaṭṭo,
Saccosaṇhoapesuṇo;
Samphaṃgiraṃnabhāseyya,
Sarājavasatiṃvase.
308.
Mātāpitubharoassa
Hiriottappasampanno, sarājavasatiṃvase.
309.
Vinitosippavādanto, yatattoniyatomudu;
Appamattosucidakkho, sarājavasatiṃvase.
310.
Nivātavuttivuḍḍhesu
Sūratosukhasaṃvāso, sarājavasatiṃvase.
311.
Ārakāparivajjeyya, saññituṃpahitaṃjanaṃ;
Bhattāramevudikkheyya, nacaaññassarājino.
312.
Samaṇebrahmaṇecāpi, sīlavantebahussute;
Sakkaccaṃpayirūpāse, annapānenatappayye;
Āsajjapañhepuccheyya, ākaṅkhaṃvuḍḍhimattano.
313.
Dinnapubbaṃnahāpeyya
Nacakiñcinivāreyya, dānakālevaṇibbake.
314.
Paññāvāvuḍḍhisampanno, vidhānavidhikovido;
Kālaññūsamayaññūca, sarājavasatiṃvase.
315.
Uṭṭhātākammaceresu, appamattovicakkhaṇo;
Susaṃvihitakammanto, sarājavasatiṃvase.
316.
Khalaṃsālaṃpasuṃkhettaṃ
Mitaṃdhaññaṃnidhāpeyya, mitañcapācayeghare.
317.
Puttaṃvābhātaraṃvāpi, sīlesuasamāhitaṃ;
Anaṅgavāhitebālā, yathāpetātathevate;
Coḷañcanesaṃpiṇḍañca, āsanañcapadāpare.
318.
Dāsekammakarepose
Dakkheuṭṭhānasampanne, adhipaccamhiṭhāpaye.
319.
Sīlavācaalobhoca, anuruttocarājino;
Āvīrahohitocassa, sarājavasatiṃvase.
320.
Chandaññūrājinoassa, cittaṭṭhocassarājino;
Asaṅkusakavuttissa, sarājavasatiṃvase.
321.
Ucchādanenhāpaneca
Āhatopinakuppeyya, sarājavasatiṃvase.
322.
Kumbhiñhipañjaliṃkriyā, cātañcāpipadakkhiṇaṃ;
Kimevasabbakāmānaṃ, nadādaṃdhīramuttamaṃ.
323.
Yodetisayanaṃvatthaṃ, yānaṃāvasataṃgharaṃ;
Pajjunnorivabhūtānaṃ, bhogehiabhivassati.
324.
Dvevimekaṇḍakātikkhā
Kāmetiniddhanoyoca, yocakuppatyanissaro.
325.
Adhanassarasaṃkhādā, abalassahatāhatā;
Apaññassakathāvākyā, tividhaṃhīnalakkhaṇaṃ.
326.
Pathabyāmadhurātīṇi
Ucchunārīsutappanti, natappantisubhāsitaṃ.
327.
Pathabyātīṇiratanāni, saṅgahānimahītale;
Sippaṃdhaññañcamittañca, bhavantiratanāime.
328.
Kalyāṇamittaṃkantāraṃ, yuddhaṃsabhāyabhāsituṃ;
Asatthāgantumicchanti, muḷhātecaturojanā.
329.
Jīvantopimatāpañca
Dukkhitobyādhitopakkho, iṇavānityasevako.
330.
Cakkhudvārādikaṃchakkaṃ, saṃvutosapaññonaro;
Chabbidhohotisīlena, asīlenāpichabbidho.
331.
Niddālukopamādoca, sukhitorogavālaso;
Nicchandocakammārāmo, sattetesatthavajjitā.
332.
Kulajopaññavāchando
Atthakāmosurakkhoca, aṭṭhetesatthayujjitā.
333.
Kulaseṭṭhosapaññoca, vuḍḍhisūrocasīlavā;
Bahussutovuṭṭhānoca, mīrosugatigāmiko;
Navetesujanāseṭṭhā, pāpāttānaṃnivāraye.
334.
Buddhopaccekabuddhoca, arahāaggasāvako;
Mātāpitāgarusatthā, dāyakodhammadesako;
Paṇḍitehiimedasa, na dubbhantītijāniyā.
335.
Dhammatthakāmamokkhānaṃ
Taṃnighātokiṃnihato, rakkhitokiṃnarakkhati.
336.
Sathaṃdīghāyukosabba
Asathaṃpanasabbesaṃ, dukkhahetunasaṃsayo.
337.
Yantagatoucchurasaṃ, najahātigajotathā;
Saṅgāmesugatoliḷaṃ, sussutenāpicandanaṃ.
338.
Sāragandhaṃnajahāti, dukkhapattopipaṇḍito;
Najahātisataṃdhammaṃ, sukhakālekathāvakā.
339.
Attābandhumanussānaṃ, ripuattāvajantunaṃ;
Attāvaniyatoñāti, attāvaniyatoripu.
340.
Attānaṃpariccāgena
Karontisajjanāyeva, nataṃnitimātāmataṃ.
341.
Satthakabbavicārena, kālogacchatidhīmataṃ;
Byasanenaasādhūnaṃ, niddāyakalahenavā.
342.
Bhamarāpupphamicchanti, putimicchantimakkhikā;
Sujānāguṇamicchanti, dosamicchantidujjanā.
343.
Namantiphalinorukkhā
Sukkhakaṭṭhañcamuḷhoca, nevanamantibhijjate.
344.
Sacesantovivādati, khippasandhiyarepuna;
Bālopattāvabhijjanti, natesamatamāgamuṃ.
345.
Appampisādhūnaṃdhanaṃ, kūpāvārivanissayo;
Bahukaṃpiasādhūnaṃ, nacavārivaaṇṇave.
346.
Sokaṭhānasahassāni
Divasedivasemuḷhaṃ, āvīsantinapaṇḍitaṃ.
347.
Duṭṭhacittopanāhissa, kodhopāsāṇalekhito;
Kucchitabbosujanassa, jalelekhāciraṭṭhitā.
348.
Nidulukoasantuṭṭho, akataññūcabhiruko;
Sakkontinasamācāraṃ, sikkhituṃtekadācipi.
349.
Sādhuttaṃsujanasamāgamākhalānaṃ
Sādhūnaṃnakhalasamāgamākhalattaṃ;
Āmodaṃkusumabhavaṃdadhātibhūmi,
Bhūgandhaṃnacakusumānidhārayanti.
350.
Guṇamaddhisamaṃmakkhe, parenakalahesati;
Addhisamaṃpakāsentaṃ, anumattaṃpidosakaṃ.
351.
Dosaṃparassapassanti, attadosaṃnapassati;
Tilamattaṃparadosaṃ, nāḷikeraṃnapassati.
352.
Kodhoatthaṃnajānāti
Andhatamaṃtadāhoti, yaṃkodhosahatenaraṃ.
353.
Kodhoabbhantarejāto, dhuvaṃnāsetikodhanaṃ;
Vatthālaṅkārapuṇṇāyaṃ, mañjusāyaṃsikhīyathā.
354.
Rāgonāmamanosallaṃ, guṇavarattacorako;
Rāhuvijjāsasaṅkissa, tapodhanahutāsano.
355.
Natittirājādhanena
Cakkhūpipiyadassane, sāgaropimahājale.
356.
Asantuṭṭhoyatinaṭṭho, santuṭṭhopimahīpati;
Sasajjāgaṇikānaṭṭhā, nilajjāsukulagatā.
357.
Bhūpāṇṇavaggithīsippī, abhijjhālucapuggalo;
Etesaṃmahicchantānaṃ, mahicchatāanicchitā.
358.
Ārogyaṃparamaṃlābhaṃ
Visāsoparamaṃñāti, nibbānaṃparamaṃsukhaṃ.
359.
Duggataṃgacchabholābha, lābholābhenapūrati;
Thalepavuṭṭhapajjunna, āpoāpenapūrati.
360.
Bodhayantinayācanti, dehītipacchimājanā;
Passavatthuṃadānassa, mābhavatūtiīdiso.
361.
Seleselenamāṇikaṃ
Vanevanenacandanaṃ, ṭhāneṭhānenapaṇḍitaṃ.
362.
Satesujāyatesūro, sahassesucapaṇḍito;
Vākyaṃsatasahassesu, cāgobhavativānavā.
363.
Jinenaāgataṃsūraṃ, dhanañcagehamāgataṃ;
Jiṇṇaannaṃpasaṃseyya, dārañcagatayobbanaṃ.
364.
Potthakesucayaṃsippaṃ
Yadāicchesamuppanne, nataṃsippaṃnataṃdhanaṃ.
365.
Vācāvudhācarājāno, saccāvudhācasamaṇā;
Dhanāvudhāseṭṭhinoca, goṇāvudhādaliddakā.
366.
Ukkaṭṭhesūramicchanti, kolāhalesubhāsitaṃ;
Piyaṃannañcapānañca, atthakiccesupaṇḍitaṃ.
367.
Kapaṇetārayemittaṃ
Sabhāyaṃdhārayesippaṃ, saṅgahānimahītale.
368.
Dubbhikkheannadānañca, subhikkhecahiraññadaṃ;
Bhayecabhayadhātāraṃ, sabbesaṃvaramaṃvaraṃ.
369.
Haṃsomajjhenakākānaṃ, sīhogunnaṃnasobhate;
Gadrabhānaṃnaturaṅgo, bālānañcanapaṇḍito.
370.
Nasorājāyoajeyyaṃ
Yoayuttenajināti, nasābhariyāpatino;
Virodhatinateputtā, yenabharanti jiṇṇa.
371.
Natthivijjāsamaṃmittaṃ, natthibyādhisamoripu;
Natthiattasamaṃpemaṃ, natthikammaparaṃbalaṃ.
372.
Itthimissokutosīlaṃ,
Maṃsabhakkhokutodayaṃ;
Surāpānokutosaccaṃ,
Mahākodhokutotapaṃ.
373.
Kvātibhārosamatthānaṃ
Kovidesosavijjānaṃ, koparopiyavādinaṃ.
374.
Dubbhikkhokasinonatthi, santānaṃnatthipāpako;
Mugassakalahonatthi, natthijāgaratobhayaṃ.
375.
Bālitthīmakkhikātuṇḍi, isīnañcakamaṇḍalu;
Setambuphalaṃtambulaṃ, nojjhiṭṭhamupajāyato.
376.
Pañcaratyāsugandhabbā
Ekamāsāsubhariyā, aḍḍhamāsāsissāmalā.
377.
Malitthiyāduccaritaṃ, maccheraṃdadatomalaṃ;
Malāvelāmakādhammā, asmiṃlokeparamhica;
Malaṃmalataraṃtato, avijjāparamaṃmalaṃ.
378.
Sutassarakkhāsabbadābhiyogo,
Kulassavatthaṃpurisassavijjā;
Raññopamādopasamodhanassa,
Itthīnantunatthevajāturakkhā.
379.
Sattānaṃjaratāhanti
Sabbabalaṃcintāhanti, dayāhantisakaṃdhanaṃ.
380.
Nīcevāsosiriṃhanti, hantigaruṃcayācako;
Pasaṃsāsuguṇaṃhanti, hanticittaṃasaññatā.
381.
Asanaṃbhayamantānaṃ
Uttamānantusabbesaṃ, avamānaṃparaṃbhayaṃ.
382.
Sūriyotapanaṃtapo, nasantiparivāritā;
Candaraṃsītalaṃjātaṃ, tārakāparivāritā;
Upamāetthañātabbā, sūriyacandarājunaṃ.
383.
Alasomandabuddhica, sukhitorogapīḷito;
Niddāromaṃsavaḍḍhano, subhakkhocaviluddhako.
384.
Pamādojāyatemadā, pamādājāyatekhayo;
Khayādosāpavaḍḍhanti, madaṃkiṃnajahebudho.
385.
Yādisaṃvappatebījaṃ
Kalyāṇakārikalyāṇaṃ, pāpakārīcapāpakaṃ.
386.
Puññāpāpaphalaṃyoce, nasaddahatisaccato;
Sovesakānanaṃkhippaṃ, ādāsatalamānaye.
387.
Samparāyikattheyo
Āvāsesappagāmīnaṃ, mokkhabhekiṃnapassati.
388.
Saddhāhiricaottappaṃ, bāhusaccaṃviraṃsati;
Paññācasattadhammehi, sampannopaṇḍitomato.
389.
Ravimūlaṃsasīkhandhaṃ, soriaṅgācapattikaṃ;
Buddhaṃpupphaṃgarubījaṃ, bharaguphalamevaca.
390.
Potthakādīnikhettaṃva
Akkharānibījaṃkatvā, carantopaṇḍitobhave.
391.
Akkharaṃekamekañca, buddharūpaṃsamaṃsiyā;
Tasmāhipaṇḍitoposo, likheyyapiṭakattayaṃ.
392.
Duggatiṃnābhijāyeyya, piṭakattayakārako;
Bahukkhattuṃcakkavatti, rājācatudīpādhipo.
393.
Padesarajjaṃvipulaṃ, gaṇanātoasaṅkhyeyo;
Chakāmāvacarodeva, rājāhotibahukkhattuṃ.
394.
Dānādīnicapuññāni
Bhavāsabbaṅgasampanno, tilokapūjitobhave.
395.
Addhemahaddhanephite, jāyarekulamuttame;
Uttamenevasaṃvāso, piṭakattayavācako.
396.
Ekakkharaphalenahi, piṭakattayakārako;
Caturāsītisahassaṃ, labhantipavaraṃsukhaṃ.
397.
Appakenāpimedhāvī, pābhatenavicakkhaṇo;
Samuṭṭhāpetiattānaṃ, anumaggivasandhamaṃ.
398.
Dukkhaṃpāpassapuññassa
Sabbaṃsadisakaṃyāti, ñātabbaṃkammunophalaṃ.
399.
Codentocatubhāgāca, kammakārātayobhāgā;
Sāminosamabhāgāca, ekabhāgānumodanā.
400.
Anattassavākyāparamaṃtuṇhi
Asantamittāparamaṃekaṃ;
Surūpadārāvaramandhā,
Dūrekalābhāvaramassasukkhaṃ.
401.
Hīnacajjopice hoti, uṭṭhātādhītimānaro;
Sīlaācārasampanno, niseaggivabhāsati.
402.
Nacajjavasalohoti,
Nacajjahotibrahmaṇo;
Kammunāvasalohoti,
Kammunāhotibrahmaṇo.
403.
Pathavīveḷukaṃpattaṃ
Sineruvammikaṃkhuddaṃ, samuddopātitaṃyathā.
404.
Ekenevacakappena, mātukhīraṃnasañcayaṃ;
Tatotusamuddocāpi, atirekataraṃbahuṃ.
405.
Brahmātimātāpītaro, pubbācariyāvuccate;
Āhuneyyācaputtānaṃ, pajānamanukampakā.
406.
Tasmāhinenamasseyya
Annenaathopānena, vatthenasayanenaca.
407.
Ucchādanenanhāpena, pādānaṃdhovanenaca;
Uṭṭhāyapādacariyā, upaṭṭhāpeyyapaṇḍito;
Idhevanaṃpasaṃsanti, paccasaggepamodati.
408.
Ekassekenakappena
Samaṃpabbatarāsimhi, itivuttaṃmahesinā.
409.
Sabbadānaṃdhammadānaṃjināti;
Sabbarasaṃdhammarasojināti,
Sabbaratiṃdhammaratijināti;
Sabbadukkhaṃtaṇhakkhayojināti.
410.
Appamādaratāhotha, sacittamanurakkhatha;
Dukkhāuddharathattānaṃ, paṅkesannaṃvakuñjaraṃ.
411.
Cajadujjanasaṃsaggaṃ
Karapuññamahorattiṃ, saraniccamaniccataṃ.
412.
Aniccāvatasaṅkhārā, uppādavayadhammino;
Uppajjitvānirujjhanti, tesaṃvūpasamosukho.
413.
Nahidhammoadhammoca, ubhosamavipākino;
Adhammonirayaṃneti, dhammopāpetisuggatiṃ.
414.
Samasīsaṃsamapādaṃ
Idaṃmanasinidhāya, likheyyapiṭakattayanti.