Mittakathā
113.
Katvāna
Katvācā kusalaṃ pure;
Sukhitadukkhitā honti,
So bālo yo napassati.
114.
Sayaṃkatena pāpena,
Aniṭṭhaṃ labhate phalaṃ;
Te me so me janentīti,
Punāguṃ kurute jaḷo.
115.
Kālakhepena
Dānasīlādikaṃ jaḷo;
Athirampi thiraṃ maññe,
Attānaṃ sassatīsamaṃ.
116.
Bālova pāpakaṃ katvā,
Nataṃchaṭṭetumussahe;
Kiṃ byagghatādi gacchanto,
Padaṃ makkhetumussahe.
117.
Paranassanato naṭṭho,
Pureva paranāsako;
Sīghaṃvā dassanaṃ yāti,
Tiṇaṃ pāsādajjhāpakaṃ.
118.
Bhojanā
Gave poseca vijjati;
Vijjā viseso posassa,
Tatohīno gosamo bhave.
119.
Muḷhasisso padesena,
Kunārībharaṇenaca;
Khalasatthūhisaṃyogā,
Paṇḍitopyavasīdati.
120.
Dvecimekaṇṭakā
Sarīrasobhitā kāme;
Nidhano yoca kāmeti,
Yocakuppatyanissāro.
121.
Nidhanocāpi kāmeti,
Dubbalo kalahaṃpiyo;
Mandasattho vivādatthi,
Tividhaṃ muḷhalakkhaṇaṃ.
122.
Appasuto sute appe,
Bahuṃmaññati mānavo;
Sindhudakama passanto,
Kūpetoyaṃva maṇḍuko.
123.
Tadamināpi
Sobbhesu padaresuca;
Sunantā yanti kusumbhā,
Tuṇhīyanti mahodadhi.
124.
Yaṃ ūnakaṃ taṃ sunati,
Yaṃ pūraṃ santameva taṃ;
Aḍḍhakumbhūpamo bālo,
Rahato pūrova paṇḍito.
125.
Budhehibhāsamānopi
Khalo bahutaketavo;
Ghaṃsiyamāno aṅgāro,
Nilamattaṃ nagacchati.
126.
Cārutā paradārāya,
Dhanaṃ lokatappatiyā;
Pasutaṃ sādhunāsāya,
Khale khalatarā guṇā.
127.
Ito
Kiñci tassa navijjati;
Dujjanotica yaṃāha,
Sajjanaṃ dujjano sayaṃ.
128.
Rogaṇḍacaṅkuro tejo,
Visamassataro ghaṇo;
Avināsiya samanti,
Na khaloca sanissayaṃ.
129.
Navinā
Ramante dujjanā khalu;
Na sā sabbarase bhutvā,
Vinā vacce natussati.
130.
Tappate yāti sandhānaṃ,
Davo bhavati vanataṃ;
Muduṃ dujjanacittaṃ kiṃ,
Lohena upamīyate.
131.
Tasmā dujjanasaṃsaggaṃ,
Āsīvisa mivoragaṃ;
Ārakā parivajjeyya,
Bhūtikāmo vicakkhaṇo.
132.
Dujjanena
Sattutāpi nayujjate;
Tatto dahati aṅgāro,
Santātu kālataṃkaro.
133.
Dujjano vajjanīyova,
Vijjāyālaṅkatopi ce;
Maṇinā laṅkato santo,
Sappo kiṃ nabhayaṅkaro.
134.
Aggino
Sakhābhavati māluto;
Sova dīpaṃtu nāseti,
Khale nattheva mittatā.
135.
Nasmase katapāpamhi,
Nasmase alikavādini;
Nasmasettatthapaññamhi,
Atisantepi nasmase.
136.
Māretuṃ kittakā sakkā,
Dujjanā gagaṇūpamā;
Māritā kodhacittetu,
Mārito honti dujjanā.
137.
Bhūmi
Chādituṃ nevasakyate;
Upāhana mattakena,
Channā bhavati medanī.
138.
Sattā sadāpasevanti,
Sodakaṃ vāpiādikaṃ;
Sabhogaṃ sadhanañcevaṃ,
Tucchāce te jahanti te.
139.
Dhanahīnaṃ
Puttadārā sahodarā;
Atthavantaṃva sevanti,
Attho loke mahāsakhā.
140.
Na rūpinī na paññāṇo,
Nakulīno padhānatā;
Kāle vipattisampatte,
Dhanimāva visesatā.
141.
Kalyāṇamittaṃ
Yuddhaṃ sabhāyaṃ bhāsituṃ;
Asatthā gantu micchanti,
Muḷhā tecaturojanā.
142.
Ahitā paṭisedhoca,
Hitesuca payojanaṃ;
Byasanesva pariccāgo,
Saṅkhepā mittalakkhaṇaṃ.
143.
Āture byasanepatte,
Dubbhikkhe sattu viggahe;
Rājadvāre susāneca,
Yo tiṭṭhati sabandhavo.
144.
So
So pitā yo tu posako;
So ñāti yatra visāso,
Sā bhariyā yatra nibbūti.
145.
Hitesino sumittoca,
Viññūca dullabhā janā;
Yatho sadhaṃca sāduṃca,
Rogahārīca sujano.
146.
Agaruko
Asaṭṭhoca saccavā suci;
Aluddho atthakāmoca,
Ediso suhaduttamo.
147.
Yo dhuvāni pariccajja,
Adhūvānyupasevati;
Dhuvāpi tassa nassanti,
Adhuvesu kathāvakā.
148.
Luddhamatthenagaṇheyya
Thaddha mañjalikammunā;
Chandānuvattiyā muḷhaṃ,
Yathābhūtena paṇḍitaṃ.
149.
Uttamaṃ pāṇipātena,
Sūraṃ bhedena vijaye;
Nicaṃ dabbapadānena,
Vikkamena samaṃ jaye.
150.
Yassayassa hi yobhāvo,
Tenatena hi taṃnaraṃ;
Anupavissa medhāvī,
Khippamattavasaṃ naye.
151.
Yena
Tena tīṇi nakāraye;
Vivāda matthasambandhaṃ,
Parokkhe dāradassanaṃ.
152.
Accābhikkhaṇasaṃsaggā,
Asammosaraṇenaca;
Etena mittā jīranti,
Akāle yācanāyaca.
153.
Tasmā
Nacagacche cirāciraṃ;
Kālena yācaṃ yāceyya,
Evaṃ mittā najīraye.
154.
Ete bhiyyo samaṃ yanti,
Sandhi tesaṃ najīrati;
Yo adhippannaṃ sahati,
Yoca jānāti desanaṃ.
155.
Sace santā vivādanti,
Khippaṃ sandhiraye puna;
Bālā pattāva bhijjanti,
Na te samathamajjhaguṃ.
156.
Yenamittena
Yogakkhemo vihīyati;
Pubbeva jjhābhavantassa,
Rakkhe akkhiva paṇḍito.
157.
Yenamittena saṃsaggā,
Yogakkhemo pavaḍḍhati;
Kareyyattasamaṃ vutti,
Sabbakiccesu paṇḍito.
158.
Guṇo
Sīdate ko anissayo;
Anaggha mapimāṇikkaṃ,
Hemaṃ nissāya sobhate.
159.
Pabbepabbe kamenucchu,
Visesarasivaggato;
Tathā sumittiko sādhu,
Viparitova dujjano.
160.
Teneva muninā vuttaṃ,
Yekecilokiyādhammā;
Tathā nibbānagāmīno,
Santi lokuttarādhammā.
161.
Kalyāṇamitta
Sabbe te honti pāṇinaṃ;
Tasmā kalyāṇamittesu,
Kātabbo ādaro sadā.
162.
Yo ve kataññū katavediko dhiro,
Kalyāṇamitto daḷhabhattica hoti;
Dukkhitassa sakkaccaṃ kareti kiccaṃ,
Tathāvidhaṃ sappurisāti vadanti.
163.
Yassahi
Yecassa kaṅkhaṃ vinayanti santo;
Tañhissa dīpañca parāyanañca,
Na tena mittaṃ jirayetha pañño.