6. ரூபபரிச்சே²த³வண்ணனா
1. ஏவங் ‘‘எத்தாவதா’’த்யாதி³. ஸப்பபே⁴த³ப்பவத்திகா உத்³தே³ஸனித்³தே³ஸபடினித்³தே³ஸவஸேன தீஹி பரிச்சே²தே³ஹி வுத்தப்பபே⁴த³வந்தோ, பவத்திபடிஸந்தி⁴வஸேன த்³வீஹி பரிச்சே²தே³ஹி வுத்தப்பவத்திவந்தோ ச சித்தசேதஸிகா த⁴ம்மா எத்தாவதா பஞ்சஹி பரிச்சே²தே³ஹி விப⁴த்தா ஹி யஸ்மா, இதா³னி யதா²னுப்பத்தங் ரூபங் பவுச்சதீதி யோஜனா.
2. இதா³னி யதா²படிஞ்ஞாதரூபவிபா⁴க³த்த²ங் மாதிகங் ட²பேதுங் ‘‘ஸமுத்³தே³ஸா’’த்யாதி³ வுத்தங். ஸங்கே²பதோ உத்³தி³ஸனங் ஸமுத்³தே³ஸோ. ஏகவிதா⁴தி³வஸேன விப⁴ஜனங் விபா⁴கோ³, ஸமுட்டா²தி ஏதஸ்மா ப²லந்தி ஸமுட்டா²னங், கம்மாத³யோ ரூபஜனகபச்சயா. சக்கு²த³ஸகாத³யோ கலாபா. பவத்திக்கமதோ சேதி ப⁴வகாலஸத்தபே⁴தே³ன ரூபானங் உப்பத்திக்கமதோ.
ரூபஸமுத்³தே³ஸவண்ணனா
3. உபாதி³ன்னானுபாதி³ன்னஸந்தானேஸு ஸஸம்பா⁴ரதா⁴துவஸேன மஹந்தா ஹுத்வா பூ⁴தா பாதுபூ⁴தாதி மஹாபூ⁴தா (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 584). அத²வா அனேகவித⁴அப்³பு⁴தவிஸேஸத³ஸ்ஸனேன, அனேகாபூ⁴தத³ஸ்ஸனேன வா மஹந்தானி அப்³பு⁴தானி, அபூ⁴தானி வா ஏதேஸூதி மஹாபூ⁴தா, மாயாகாராத³யோ. தேஹி ஸமானா ஸயங் அனீலாதி³ஸபா⁴வானேவ நீலாதி³உபாதா³யரூபத³ஸ்ஸனாதி³தோதி மஹாபூ⁴தா. மனாபவண்ணஸண்டா²னாதீ³ஹி வா ஸத்தானங் வஞ்சிகா யக்கி²னிஆத³யோ விய மனாபஇத்தி²புரிஸரூபத³ஸ்ஸனாதி³னா ஸத்தானங் வஞ்சகத்தா மஹந்தானி அபூ⁴தானி ஏதேஸூதி மஹாபூ⁴தா. வுத்தம்பி ஹேதங் –
‘‘மஹந்தா
வஞ்சகத்தா அபூ⁴தேன, ‘மஹாபூ⁴தா’தி ஸம்மதா’’தி. (அபி⁴த⁴॰ 626);
அத² வா மஹந்தபாதுபா⁴வதோ மஹந்தானி ப⁴வந்தி ஏதேஸு உபாதா³ரூபானி, பூ⁴தானி சாதி மஹாபூ⁴தானி. மஹாபூ⁴தே உபாதா³ய பவத்தங் ரூபங் உபாதா³யரூபங். யதி³ ஏவங் ‘‘ஏகங் மஹாபூ⁴தங் படிச்ச ததோ
4. பத²னட்டே²ன பத²வீ, தருபப்³ப³தாதீ³னங் பகதிபத²வீ விய ஸஹஜாதரூபானங் பதிட்டா²னபா⁴வேன பக்கா²யதி, உபட்டா²தீதி வுத்தங் ஹோதி, பத²வீ ஏவ தா⁴து ஸலக்க²ணதா⁴ரணாதி³தோ நிஸ்ஸத்தனிஜ்ஜீவட்டே²ன ஸரீரஸேலாவயவதா⁴துஸதி³ஸத்தா சாதி பத²வீதா⁴து. ஆபேதி ஸஹஜாதரூபானி பத்த²ரதி, ஆபாயதி வா ப்³ரூஹேதி வட்³டே⁴தீதி ஆபோ. தேஜேதி பரிபாசேதி, நிஸேதி வா திக்க²பா⁴வேன ஸேஸபூ⁴தத்தயங் உஸ்மாபேதீதி தேஜோ. வாயதி தே³ஸந்தருப்பத்திஹேதுபா⁴வேன பூ⁴தஸங்கா⁴தங் பாபேதீதி வாயோ. சதஸ்ஸோபி பனேதா யதா²க்கமங் கதி²னத்தத³வத்தஉண்ஹத்தவித்த²ம்ப⁴னத்தலக்க²ணாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
5. சக்கா²தீ³னங் வசனத்தோ² ஹெட்டா² கதி²தோவ. பஸாத³ரூபங் நாம சதுன்னங் மஹாபூ⁴தானங் பஸன்னபா⁴வஹேதுகத்தா. தங்
6. ஆபோதா⁴துயா ‘‘ஆபோதா⁴து விவஜ்ஜிதங் பூ⁴தத்தயஸங்கா²த’’ந்தி. கிஞ்சாபி ஹி ஸீததா பு²ஸித்வா க³ய்ஹதி, ஸா பன தேஜோயேவ. மந்தே³ ஹி உண்ஹத்தே ஸீதபு³த்³தி⁴ ஸீததாஸங்கா²தஸ்ஸ கஸ்ஸசி கு³ணஸ்ஸ அபா⁴வதோ. தயித³ங் ஸீதபு³த்³தி⁴யா அனவட்டி²தபா⁴வதோ விஞ்ஞாயதி பாராபாரே விய. ததா² ஹி க⁴ம்மகாலே ஆதபே ட²த்வா சா²யங் பவிட்டா²னங் ஸீதபு³த்³தி⁴ ஹோதி, தத்தே²வ சிரகாலங் டி²தானங் உண்ஹபு³த்³தி⁴. யதி³ ச ஆபோதா⁴து ஸீததா ஸியா, உண்ஹபா⁴வேன ஸஹ ஏகஸ்மிங் கலாபே
‘‘த³வதாஸஹவுத்தீனி, தீணி பூ⁴தானி ஸம்பு²ஸங்;
த³வதங் ஸம்பு²ஸாமீதி, லோகோயமபி⁴மஞ்ஞதி.
‘‘பூ⁴தே பு²ஸித்வா ஸண்டா²னங், மனஸா க³ண்ஹதோ யதா²;
பச்சக்க²தோ பு²ஸாமீதி, விஞ்ஞெய்யா த³வதா ததா²’’தி.
கோ³சரரூபங் நாம பஞ்சவிஞ்ஞாணவிஸயபா⁴வதோ. கா³வோ இந்த்³ரியானி சரந்தி எத்தா²தி கோ³சரந்தி ஹி ஆரம்மணஸ்ஸேதங் நாமங். தங் பனேதங் பஞ்சவித⁴ம்பி யதா²க்கமங் சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³னங் கோ³சரபா⁴வலக்க²ணங், சக்கா²தி³படிஹனநலக்க²ணங் வா.
7. இத்தி²யா பா⁴வோ இத்த²த்தங் (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 632). புரிஸஸ்ஸ பா⁴வோ புரிஸத்தங். தத்த² இத்தி²லிங்க³னிமித்தகுத்தாகப்பஹேதுபா⁴வலக்க²ணங் இத்த²த்தங், புரிஸலிங்கா³தி³ஹேதுபா⁴வலக்க²ணங் புரிஸத்தங். தத்த² இத்தீ²னங் அங்க³ஜாதங் இத்தி²லிங்க³ங். ஸராதி⁴ப்பாயா இத்தி²னிமித்தங் ‘‘இத்தீ²’’தி ஸஞ்ஜானநஸ்ஸ பச்சயபா⁴வதோ. அவிஸத³டா²னக³மனநிஸஜ்ஜாதி³ இத்தி²குத்தங். இத்தி²ஸண்டா²னங் இத்தா²கப்போ. புரிஸலிங்கா³தீ³னிபி வுத்தனயேன த³ட்ட²ப்³பா³னி. அட்ட²கதா²யங் பன அஞ்ஞதா² இத்தி²லிங்கா³தீ³னி வண்ணிதானி. தங் பன ஏவங் ஸங்க³ஹெத்வா வத³ந்தி –
‘‘லிங்க³ங்
குத்தங் ஸுப்பாதி³னா கீளா, ஆகப்போ க³மனாதி³க’’ந்தி.
பா⁴வரூபங் நாம ப⁴வதி ஏதேன இத்தா²தி³அபி⁴தா⁴னங், பு³த்³தி⁴ சாதி கத்வா. தங் பனேதங் காயிந்த்³ரியங் விய ஸகலஸரீரங் ப²ரித்வா திட்ட²தி.
8. ஹத³யமேவ ஹத³யவத்து². ததா² ஹி தங் தா⁴துத்³வயனிஸ்ஸயபா⁴வலக்க²ணங், தஞ்ச ஹத³யகோஸப்³ப⁴ந்தரே அட்³ட⁴பஸதமத்தங் லோஹிதங் நிஸ்ஸாய பவத்ததி. ரூபகண்டே³ அவுத்தஸ்ஸபி பனேதஸ்ஸ ஆக³மதோ, யுத்திதோ ச அத்தி²பா⁴வோ த³ட்ட²ப்³போ³. தத்த², தங் ரூபங் நிஸ்ஸாய மனோதா⁴து ச மனோவிஞ்ஞாணதா⁴து ச வத்தந்தி ‘‘யங் ரூபங் மனோதா⁴துயா ச மனோவிஞ்ஞாணதா⁴துயா ச தங்ஸம்பயுத்தகானஞ்ச த⁴ம்மானங் நிஸ்ஸயபச்சயேன பச்சயோ’’தி (பட்டா²॰ 1.1.8) ஏவமாக³தங் பட்டா²னவசனங் ஆக³மோ. யுத்தி பனேவங் த³ட்ட²ப்³பா³ –
‘‘நிப்ப²ன்னபூ⁴திகாதா⁴ரா, த்³வே தா⁴தூ காமரூபினங்;
ரூபானுப³ந்த⁴வுத்தித்தா, சக்கு²விஞ்ஞாணாத³யோ விய.
‘‘சக்கா²தி³னிஸ்ஸிதானேதா, தஸ்ஸஞ்ஞாதா⁴ரபா⁴வதோ;
நாபி ரூபாதி³கே தேஸங், ப³ஹித்³தா⁴பி பவத்திதோ.
‘‘ந சாபி ஜீவிதங் தஸ்ஸ, கிச்சந்தரனியுத்திதோ;
ந ச பா⁴வத்³வயங் தஸ்மிங், அஸந்தேபி பவத்திதோ.
‘‘தஸ்மா தத³ஞ்ஞங் வத்து² தங், பூ⁴திகந்தி விஜானியங்;
வத்தா²லம்ப³து³கானந்து, தே³ஸனாபே⁴த³தோ இத³ங்;
த⁴ம்மஸங்க³ணிபாட²ஸ்மிங், ந அக்கா²தங் மஹேஸினா’’தி.
9. ஜீவந்தி தேனாதி ஜீவிதங், ததே³வ கம்மஜரூபபரிபாலனே ஆதி⁴பச்சயோக³தோ இந்த்³ரியந்தி ஜீவிதிந்த்³ரியங். ததா² ஹேதங் கம்மஜரூபபரிபாலனலக்க²ணங். யதா²ஸகங் க²ணமத்தட்டா²யீனம்பி ஹி ஸஹஜாதானங்
10. கப³ளங் கப³ளீகாரோ ஆஹாரோ, இத³ஞ்ச ஸவத்து²கங் கத்வா ஆஹாரங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங். ஸெந்த்³ரியகாயோபத்த²ம்ப⁴னஹேதுபூ⁴தா பன அங்க³மங்கா³னுஸாரீ ரஸஹரஸங்கா²தா அஜ்ஜோ²ஹரிதப்³பா³ஹாரஸினேஹபூ⁴தா ஓஜா இத⁴ ஆஹாரரூபங் நாம. ததா² ஹேதங் ஸெந்த்³ரியகாயோபத்த²ம்ப⁴னஹேதுபா⁴வலக்க²ணங், ஓஜட்ட²மகரூபாஹரணலக்க²ணங் வா.
11. கக்க²ளத்தாதி³னா அத்தனோ அத்தனோ ஸபா⁴வேன உபலப்³ப⁴னதோ ஸபா⁴வரூபங் நாம. உப்பாதா³தீ³ஹி, அனிச்சதாதீ³ஹி வா லக்க²ணேஹி ஸஹிதந்தி ஸலக்க²ணங். பரிச்சே²தா³தி³பா⁴வங் வினா அத்தனோ ஸபா⁴வேனேவ கம்மாதீ³ஹி பச்சயேஹி நிப்ப²ன்னத்தா நிப்ப²ரூபங் நாம. ருப்பனஸபா⁴வோ ரூபங், தேன யுத்தம்பி ரூபங், யதா² ‘‘அரிஸஸோ, நீலுப்பல’’ந்தி, ஸ்வாயங் ரூப-ஸத்³தோ³ ருள்ஹியா அதங்ஸபா⁴வேபி பவத்ததீதி அபரேன ரூப-ஸத்³தே³ன விஸேஸெத்வா ‘‘ரூபரூப’’ந்தி வுத்தங் யதா² ‘‘து³க்க²து³க்க²’’ந்தி. பரிச்சே²தா³தி³பா⁴வங் அதிக்கமித்வா ஸபா⁴வேனேவ உபலப்³ப⁴னதோ லக்க²ணத்தயாரோபனேன ஸம்மஸிதுங் அரஹத்தா ஸம்மஸனரூபங்.
12. ந கஸ்ஸதீதி அகாஸோ. அகாஸோயேவ ஆகாஸோ, நிஜ்ஜீவட்டே²ன தா⁴து சாதி ஆகாஸதா⁴து. சக்கு²த³ஸகாதி³ஏகேககலாபக³தரூபானங் கலாபந்தரேஹி அஸங்கிண்ணபா⁴வாபாத³னவஸேன பரிச்சே²த³கங், தேஹி வா பரிச்சி²ஜ்ஜமானங், தேஸங் பரிச்சே²த³மத்தங் வா ரூபங் பரிச்சே²த³ரூபங். தஞ்ஹி தங் தங் ரூபகலாபங் பரிச்சி²ந்த³ந்தங் விய ஹோதி. விஜ்ஜமானேபி ச கலாபந்தரபூ⁴தேஹி கலாபந்தரபூ⁴தானங் ஸம்பு²ட்ட²பா⁴வே தங்தங்ரூபவிவித்ததா ரூபபரியந்தோ ஆகாஸோ. யேஸஞ்ச ஸோ பரிச்சே²தோ³, தேஹி ஸயங் அஸம்பு²ட்டோ²யேவ. அஞ்ஞதா² பரிச்சி²ன்னதா ந ஸியா தேஸங் ரூபானங் ப்³யாபீபா⁴வாபத்திதோ. அப்³யாபிதா
13. சலமானகாயேன அதி⁴ப்பாயங் விஞ்ஞாபேதி, ஸயஞ்ச தேன விஞ்ஞாயதீதி காயவிஞ்ஞத்தி. ஸவிஞ்ஞாணகஸத்³த³ஸங்கா²தவாசாய அதி⁴ப்பாயங் விஞ்ஞாபேதி, ஸயஞ்ச தாய விஞ்ஞாயதீதி வசீவிஞ்ஞத்தி. தத்த² அபி⁴க்கமாதி³ஜனகசித்தஸமுட்டா²னவாயோதா⁴துயா ஸஹஜாதரூபஸந்த²ம்ப⁴னஸந்தா⁴ரணசலிதேஸு
கத²ங் பன விஞ்ஞத்திவஸேன ஹத்த²சலனாத³யோ ஹொந்தீதி? வுச்சதே – ஏகாவஜ்ஜனவீதி²யங் ஸத்தஸு ஜவனேஸு ஸத்தமஜவனஸமுட்டா²னவாயோதா⁴து விஞ்ஞத்திவிகாரஸஹிதாவ பட²மஜவனாதி³ஸமுட்டா²னாஹி வாயோதா⁴தூஹி லத்³தோ⁴பத்த²ம்பா⁴ தே³ஸந்தருப்பத்திஹேதுபா⁴வேன சலயதி சித்தஜங், புரிமஜவனாதி³ஸம்பூ⁴தா பன ஸந்த²ம்ப⁴னஸந்தா⁴ரணமத்தகரா தஸ்ஸ உபகாராய ஹொந்தீதி. யதா² ஹி ஸத்தஹி யுகே³ஹி ஆகட்³டி⁴தப்³ப³ஸகடே ஸத்தமயுக³யுத்தாயேவ கோ³ணா ஹெட்டா² ச²ஸு யுகே³ஸு யுத்தகோ³ணேஹி லத்³தூ⁴பத்த²ம்பா⁴ ஸகடங் சாலெந்தி, பட²மயுகா³தி³யுத்தா பன உபத்த²ம்ப⁴னஸந்தா⁴ரணமத்தமேவ ஸாதெ⁴ந்தா தேஸங் உபகாராய ஹொந்தி, ஏவங்ஸம்பத³மித³ங் த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
தே³ஸந்தருப்பத்தியேவ
அயங் பன விஸேஸோ – யதா² தத்த² ‘‘ப²ந்த³மானகாயக்³க³ஹணானந்தர’’ந்தி வுத்தங், ஏவமித⁴ ‘‘ஸுய்யமானஸத்³த³ஸவனானந்தர’’ந்தி யோஜேதப்³ப³ங். இத⁴ ச ஸந்த²ம்ப⁴னாதீ³னங் அபா⁴வதோ ஸத்தமஜவனஸமுட்டி²தாத்யாதி³னயோ
14. லஹுபா⁴வோ லஹுதா. முது³பா⁴வோ முது³தா. கம்மஞ்ஞபா⁴வோ கம்மஞ்ஞதா. யதா²க்கமஞ்சேதா அரோகி³னோ விய ரூபானங் அக³ருதா ஸுபரிமத்³தி³தசம்மஸ்ஸ விய அகதி²னதா ஸுத⁴ந்தஸுவண்ணஸ்ஸ விய ஸரீரகிரியானங் அனுகூலபா⁴வோதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அஞ்ஞமஞ்ஞங் அவிஜஹந்தஸ்ஸபி ஹி லஹுதாதி³த்தயஸ்ஸ தங்தங்விகாராதி⁴கரூபேஹி நானத்தங் வுச்சதி, த³ந்த⁴த்தகரதா⁴துக்கோ²ப⁴ப்படிபக்க²பச்சயஸமுட்டா²னோ ஹி ரூபவிகாரோ லஹுதா. த²த்³த⁴த்தகரதா⁴துக்கோ²ப⁴ப்படிபக்க²பச்சயஸமுட்டா²னோ முது³தா. ஸரீரகிரியானங் அனநுகூலபா⁴வகரதா⁴துக்கோ²ப⁴ப்படிபக்க²பச்சயஸமுட்டா²னோ கம்மஞ்ஞதாதி.
15. உபசயனங் உபசயோ, பட²மசயொத்யத்தோ² ‘‘உபஞ்ஞத்த’’ந்த்யாதீ³ஸு விய உப-ஸத்³த³ஸ்ஸ பட²மத்த²ஜோதனதோ. ஸந்தானோ ஸந்ததி, பப³ந்தொ⁴த்யத்தோ². தத்த² படிஸந்தி⁴தோ பட்டா²ய யாவ சக்கா²தி³த³ஸகானங் உப்பத்தி, எத்த²ந்தரே ரூபுப்பாதோ³ உபசயோ நாம. ததோ பரங் ஸந்ததி நாம. யதா²ஸகங் க²ணமத்தட்டா²யீனங் ரூபானங் நிரோதா⁴பி⁴முக²பா⁴வவஸேன ஜீரணங் ஜரா, ஸாயேவ ஜரதா, நிச்சது⁴வபா⁴வேன ந இச்சங் அனுபக³ந்தப்³ப³ந்தி அனிச்சங், தஸ்ஸ பா⁴வோ அனிச்சதா, ரூபபரிபே⁴தோ³. லக்க²ணரூபங் நாம த⁴ம்மானங் தங்தங்அவத்தா²வஸேன லக்க²ணஹேதுத்தா.
16. ஜாதிரூபமேவாதி படிஸந்தி⁴தோ பட்டா²ய ரூபானங் க²ணே க²ணே உப்பத்திபா⁴வதோ ஜாதிஸங்கா²தங் ரூபுப்பத்திபா⁴வேன சதுஸந்ததிரூபப்படிப³த்³த⁴வுத்தித்தா ரூபஸம்மதஞ்ச ஜாதிரூபமேவ உபசயஸந்ததிபா⁴வேன பவுச்சதி பட²முபரினிச்சத்தஸங்கா²தப்பவத்திஆகாரபே⁴த³தோ வேனெய்யவஸேன ‘‘உபசயோ ஸந்ததீ’’தி (த⁴॰ ஸ॰ 642) விப⁴ஜித்வா வுத்தத்தா. ஏவஞ்ச கத்வா தாஸங் நித்³தே³ஸே அத்த²தோ அபே⁴த³ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யோ ஆயதனானங் ஆசயோ, ஸோ ரூபஸ்ஸ உபசயோ. யோ ரூபஸ்ஸ உபசயோ, ஸா ஏகாத³ஸவித⁴ம்பீதி ஸபா⁴க³ஸங்க³ஹவஸேன ஏகாத³ஸப்பகாரம்பி.
17. சத்தாரோ அனிப்ப²ன்னா த³ஸ சேதி அட்ட²வீஸதிவித⁴ங் ப⁴வே.
ரூபஸமுத்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
ரூபவிபா⁴க³வண்ணனா
18. இதா³னி யதா²உத்³தி³ட்ட²ரூபானங் ஏகவிதா⁴தி³னயத³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘ஸப்³ப³ஞ்ச பனேத’’ந்த்யாதி³ வுத்தங். ஸம்பயுத்தஸ்ஸ அலோபா⁴தி³ஹேதுனோ அபா⁴வா அஹேதுகங். யதா²ஸகங் பச்சயவந்ததாய ஸப்பச்சயங். அத்தானங் ஆரப்³ப⁴ பவத்தேஹி காமாஸவாதீ³ஹி ஸஹிதத்தா ஸாஸவங். பச்சயேஹி அபி⁴ஸங்க²தத்தா ஸங்க²தங். உபாதா³னக்க²ந்த⁴ஸங்கா²தே லோகே நியுத்ததாய லோகியங். காமதண்ஹாய அவசரிதத்தா காமாவசரங். அரூபத⁴ம்மானங் விய கஸ்ஸசி ஆரம்மணஸ்ஸ அக்³க³ஹணதோ நாஸ்ஸ ஆரம்மணந்தி அனாரம்மணங். தத³ங்கா³தி³வஸேன பஹாதப்³ப³தாபா⁴வதோ அப்பஹாதப்³ப³ங். இதி-ஸத்³தோ³ பகாரத்தோ², தேன ‘‘அப்³யாகத’’ந்த்யாதி³கங் ஸப்³ப³ங் ஏகவித⁴னயங் ஸங்க³ண்ஹாதி.
19. அஜ்ஜ²த்திகரூபங் அத்தபா⁴வஸங்கா²தங் அத்தானங் அதி⁴கிச்ச உத்³தி³ஸ்ஸ பவத்தத்தா. காமங் அஞ்ஞேபி ஹி அஜ்ஜ²த்தஸம்பூ⁴தா அத்தி², ருள்ஹீவஸேன பன சக்கா²தி³கங்யேவ அஜ்ஜ²த்திகங். அத² வா ‘‘யதி³ மயங் ந ஹோம, த்வங் கட்ட²கலிங்க³ரூபமோ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி வத³ந்தா விய அத்தபா⁴வஸ்ஸ பா³ஹிரரூபங்.
20. இதரங் பா³வீஸதிவித⁴ங் அவத்து²ரூபங்.
22. அட்ட²வித⁴ம்பி இந்த்³ரியரூபங் பஞ்சவிஞ்ஞாணேஸு லிங்கா³தீ³ஸு ஸஹஜரூபபரிபாலனே ச ஆதி⁴பச்சயோக³தோ. பஸாத³ரூபஸ்ஸ ஹி பஞ்சவித⁴ஸ்ஸ சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³ஸு ஆதி⁴பச்சங் அத்தனோ படுமந்தா³தி³பா⁴வேன தேஸம்பி படுமந்தா³தி³பா⁴வாபாத³னதோ. பா⁴வத்³வயஸ்ஸாபி இத்தி²லிங்கா³தீ³ஸு ஆதி⁴பச்சங் யதா²ஸகங் பச்சயேஹி உப்பஜ்ஜமானானம்பி தேஸங் யேபு⁴ய்யேன ஸபா⁴வகஸந்தானேயேவ தங்ததா³காரேன உப்பஜ்ஜனதோ, ந பன இந்த்³ரியபச்சயபா⁴வதோ. ஜீவிதஸ்ஸ ச கம்மஜபரிபாலனே ஆதி⁴பச்சங் தேஸங் யதா²ஸகங் க²ணட்டா²னஸ்ஸ ஜீவிதிந்த்³ரியப்படிப³த்³த⁴த்தா. ஸயஞ்ச அத்தனா ட²பிதத⁴ம்மஸம்ப³ந்தே⁴னேவ பவத்ததி நாவிகோ விய.
23. விஸயவிஸயிபா⁴வப்பத்திவஸேன தூ²லத்தா ஓளாரிகரூபங். ததோயேவ க³ஹணஸ்ஸ ஸுகரத்தா ஸந்திகேரூபங் ஆஸன்னரூபங் நாம. யோ ஸயங், நிஸ்ஸயவஸேன ச ஸம்பத்தானங், அஸம்பத்தானஞ்ச படிமுக²பா⁴வோ அஞ்ஞமஞ்ஞபதனங், ஸோ படிகோ⁴ வியாதி படிகோ⁴. யதா² ஹி படிகா⁴தே ஸதி து³ப்³ப³லஸ்ஸ சலனங் ஹோதி, ஏவங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் படிமுக²பா⁴வே ஸதி அரூபஸபா⁴வத்தா து³ப்³ப³லஸ்ஸ ப⁴வங்க³ஸ்ஸ சலனங் ஹோதி. படிகோ⁴ யஸ்ஸ அத்தி² தங் ஸப்படிக⁴ங். தத்த² ஸயங் ஸம்பத்தி பொ²ட்ட²ப்³ப³ஸ்ஸ, நிஸ்ஸயவஸேன ஸம்பத்தி கா⁴னஜிவ்ஹாகாயக³ந்த⁴ரஸானங், உப⁴யதா²பி அஸம்பத்தி சக்கு²ஸோதரூபஸத்³தா³னந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். இதரங் ஸோளஸவித⁴ங் ஓளாரிகதாதி³ஸபா⁴வாபா⁴வதோ ஸுகு²மரூபாதி³கங்.
24. கம்மதோ உபாதி³ன்னரூபங் தண்ஹாதி³ட்டீ²ஹி உபேதேன கம்முனா அத்தனோ ப²லபா⁴வேன ஆதி³ன்னத்தா க³ஹிதத்தா. இதரங் அக்³க³ஹிதக்³க³ஹணேனத³ஸவித⁴ங் அனுபாதி³ன்னரூபங்.
25. த³ட்ட²ப்³ப³பா⁴வஸங்கா²தேன நித³ஸ்ஸனேன ஸஹ வத்ததீதி ஸனித³ஸ்ஸனங். சக்கு²விஞ்ஞாணகோ³சரபா⁴வோ ஹி நித³ஸ்ஸனந்தி வுச்சதி தஸ்ஸ ச ரூபாயதனதோ அனஞ்ஞத்தேபி அஞ்ஞேஹி த⁴ம்மேஹி தங் விஸேஸேதுங் அஞ்ஞங் விய கத்வா வத்துங் வட்டதீதி ஸஹ நித³ஸ்ஸனேன ஸனித³ஸ்ஸனந்தி. த⁴ம்மபா⁴வஸாமஞ்ஞேன ஹி ஏகீபூ⁴தேஸு த⁴ம்மேஸு யோ நானத்தகரோ விஸேஸோ, ஸோ அஞ்ஞோ விய கத்வா உபசரிதுங் யுத்தோ. ஏவஞ்ஹி அத்த²விஸேஸாவபோ³தோ⁴ ஹோதி.
26. அஸம்பத்தவஸேனாதி அத்தானங் அஸம்பத்தஸ்ஸ கோ³சரஸ்ஸ வஸேன, அத்தனா விஸயப்பதே³ஸங் வா அஸம்பத்தவஸேன. சக்கு²ஸோதானி ஹி ரூபஸத்³தே³ஹி அஸம்பத்தானி, ஸயங் வா தானி அஸம்பத்தானேவ ஆரம்மணங் க³ண்ஹந்தி. தேனேதங் வுச்சதி –
‘‘சக்கு²ஸோதங்
விஞ்ஞாணுப்பத்திஹேதுத்தா, ஸந்தராதி⁴ககோ³சரே.
‘‘ததா² ஹி தூ³ரதே³ஸட்ட²ங், ப²லிகாதி³திரோஹிதங்;
மஹந்தஞ்ச நகா³தீ³னங், வண்ணங் சக்கு² உதி³க்க²தி.
‘‘ஆகாஸாதி³க³தோ குச்சி²-சம்மானந்தரிகோபி ச;
மஹந்தோ ச க⁴ண்டாதீ³னங், ஸத்³தோ³ ஸோதஸ்ஸ கோ³சரோ.
‘‘க³ந்த்வா விஸயதே³ஸங் தங், ப²ரித்வா க³ண்ஹதீதி சே;
அதி⁴ட்டா²னவிதா⁴னேபி, தஸ்ஸ ஸோ கோ³சரோ ஸியா.
‘‘பூ⁴தப்பப³ந்த⁴தோ ஸோ சே, யாதி இந்த்³ரியஸன்னிதி⁴ங்;
கம்மசித்தோஜஸம்பூ⁴தோ, வண்ணோ ஸத்³தோ³ ச சித்தஜோ.
‘‘ந தேஸங் கோ³சரா ஹொந்தி, ந ஹி ஸம்பொ⁴ந்தி தே ப³ஹி;
வுத்தா ச அவிஸேஸேன, பாடே² தங்விஸயாவ தே.
‘‘யதி³
அக்கி²வண்ணங் ததா² மூலங், பஸ்ஸெய்ய ப⁴முகஸ்ஸ ச.
‘‘தி³ஸாதே³ஸவவத்தா²னங், ஸத்³த³ஸ்ஸ ந ப⁴வெய்ய ச;
ஸியா ச ஸரவேதி⁴ஸ்ஸ, ஸகண்ணே ஸரபாதன’’ந்தி.
கோ³சரக்³கா³ஹிகரூபங் விஞ்ஞாணாதி⁴ட்டி²தங் ஹுத்வா தங்தங்கோ³சரக்³க³ஹணஸபா⁴வத்தா. இதரங் தேவீஸதிவித⁴ங் அகோ³சரக்³கா³ஹிகரூபங் கோ³சரக்³க³ஹணாபா⁴வதோ.
27. வண்ணிதப்³போ³ த³ட்ட²ப்³போ³தி வண்ணோ. அத்தனோ உத³யானந்தரங் ரூபங் ஜனேதீதி ஓஜா. அவினிப்³போ⁴க³ரூபங்
28. இச்சேவந்தி எத்த²பி இதி-ஸத்³தோ³ பகாரத்தோ², தேன இத⁴ அனாக³தம்பி ஸப்³ப³ங் து³கதிகாதி³பே⁴த³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி.
ரூபவிபா⁴க³வண்ணனா நிட்டி²தா.
ரூபஸமுட்டா²னநயவண்ணனா
29. கானி பன தானி கம்மாதீ³னி, கத²ங், கத்த², கதா³ ச ரூபஸமுட்டா²னானீதி ஆஹ ‘‘தத்தா²’’த்யாதி³. படிஸந்தி⁴முபாதா³யாதி படிஸந்தி⁴சித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணங் உபாதா³ய. க²ணே க²ணேதி ஏகேகஸ்ஸ சித்தஸ்ஸ தீஸு தீஸு க²ணேஸு, நிரந்தரமேவாதி வுத்தங் ஹோதி. அபரே பன சித்தஸ்ஸ டி²திக்க²ணங் (விப⁴॰ மூலடீ॰ 20 பகிண்ணககதா²வண்ணனா), ப⁴ங்க³க்க²ணே ச ரூபுப்பாத³ங் (விப⁴॰ மூலடீ॰ 20 பகிண்ணககதா²வண்ணனா) படிஸேதெ⁴ந்தி. தத்த² கிஞ்சாபி டி²திக்க²ணாபா⁴வே தேஸங் உபபத்தி சேவ தத்த² வத்தப்³ப³ஞ்ச ஹெட்டா² கதி²தமேவ, இதா⁴பி
‘‘உப்பன்னுப்பஜ்ஜமானந்தி, விப⁴ங்கே³ ஏவமாதி³னங்;
ப⁴ங்க³க்க²ணஸ்மிங் உப்பன்னங், நோ ச உப்பஜ்ஜமானகங்.
‘‘உப்பஜ்ஜமானமுப்பாதே³, உப்பன்னஞ்சாதிஆதி³னா;
ப⁴ங்கு³ப்பாதா³வ அக்கா²தா, ந சித்தஸ்ஸ டி²திக்க²ணோ.
‘‘‘உப்பாதோ³
பஞ்ஞாயதீ’தி (அ॰ நி॰ 3.47) வுத்தத்தா, டி²தி அத்தீ²தி சே மதங்.
‘‘அஞ்ஞத²த்தஸ்ஸ ஏகஸ்மிங், த⁴ம்மே அனுபலத்³தி⁴தோ;
பஞ்ஞாணவசனா சேவ, பப³ந்த⁴ட்டி²தி தத்த²பி.
‘‘வுத்தா தஸ்மா ந சித்தஸ்ஸ, டி²தி தி³ஸ்ஸதி பாளியங்;
அபி⁴த⁴ம்மே அபா⁴வோபி, நிஸேதோ⁴யேவ ஸப்³ப³தா².
‘‘யதா³ ஸமுத³யோ யஸ்ஸ, நிருஜ்ஜ²தி ததா³ஸ்ஸ கிங்;
து³க்க²முப்பஜ்ஜதீத்யெத்த², பஞ்ஹே நோதி நிஸேத⁴தோ.
‘‘ரூபுப்பாதோ³ ந ப⁴ங்க³ஸ்மிங், தஸ்மா ஸப்³பே³பி பச்சயா;
உப்பாதே³யேவ சித்தஸ்ஸ, ரூபஹேதூதி கேசன.
‘‘வுச்சதே தத்த² ஏகஸ்மிங், த⁴ம்மேயேவ யதா² மதா;
உப்பாதா³வத்த²தோ பி⁴ன்னா, ப⁴ங்கா³வத்தா² ததே²வ து.
‘‘ப⁴ங்க³ஸ்ஸாபி⁴முகா²வத்தா², இச்சி²தப்³பா³ அயங் டி²தி;
நயத³ஸ்ஸனதோ ஏஸா, விப⁴ங்கே³ ந து தே³ஸிதா.
‘‘லக்க²ணங் ஸங்க²தஸ்ஸேவ, வத்துமுப்பாத³ஆதி³னங்;
தே³ஸிதத்தா ந தத்தா²பி, பப³ந்த⁴ஸ்ஸ டி²தீரிதா.
‘‘உபஸக்³க³ஸ்ஸ தா⁴தூனமத்தே²யேவ பவத்திதோ;
பஞ்ஞாயதீதி சேதஸ்ஸ, அத்தோ² விஞ்ஞாயதே இதி.
‘‘ப⁴ங்கே³
ஆருப்பங்வாபி⁴ஸந்தா⁴ய, பா⁴ஸிதோ யமகஸ்ஸ ஹி.
‘‘ஸபா⁴வோயங் யதா²லாப⁴-யோஜனாதி ததோ நஹி;
ந சித்தட்டி²தி ப⁴ங்கே³ ச, ந ரூபஸ்ஸ அஸம்ப⁴வோ’’தி.
31. ரூபவிராக³பா⁴வனானிப்³ப³த்தத்தா ஹேதுனோ தப்³பி³து⁴ரதாய, அனோகாஸதாய ச அரூபவிபாகா, ரூபஜனநே விஸேஸபச்சயேஹி ஜா²னங்கே³ஹி ஸம்பயோகா³பா⁴வதோ த்³விபஞ்சவிஞ்ஞாணானி சாதி சுத்³த³ஸ சித்தானி ரூபங் ந ஸமுட்டா²பெந்தீதி வுத்தங் ‘‘ஆருப்பவிபாகத்³விபஞ்சவிஞ்ஞாணவஜ்ஜித’’ந்தி. படிஸந்தி⁴சித்தங், பன சுதிசித்தஞ்ச ஏகூனவீஸதி ப⁴வங்க³ஸ்ஸேவ அந்தோக³த⁴த்தா சித்தந்தரங் ந ஹோதீதி ந தஸ்ஸ வஜ்ஜனங் கதங். கிஞ்சாபி ந கதங், பச்சா²ஜாதபச்சயரஹிதங், பன ஆஹாராதீ³ஹி ச அனுபத்த²த்³த⁴ங் து³ப்³ப³லவத்து²ங் நிஸ்ஸாய பவத்தத்தா, அத்தனோ ச ஆக³ந்துகதாய கம்மஜரூபேஹி சித்தஸமுட்டா²னரூபானங் டா²னங் க³ஹெத்வா டி²தத்தா ச படிஸந்தி⁴சித்தங் ரூபஸமுட்டா²பகங் ந ஹோதி. சுதிசித்தே பன அட்ட²கதா²யங் (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 636; விப⁴॰ அட்ட²॰ 26 பகிண்ணககதா²) தாவ ‘‘வூபஸந்தவட்டமூலஸ்மிங் ஸந்தானே ஸாதிஸயங் ஸந்தவுத்திதாய கீ²ணாஸவஸ்ஸேவ சுதிசித்தங் ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதீ’’தி (த⁴॰ ஸ॰ மூலடீ॰ 636) வுத்தங். ஆனந்தா³சரியாத³யோ பன ‘‘ஸப்³பே³ஸம்பி சுதிசித்தங் ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதீ’’தி வத³ந்தி. வினிச்ச²யோ பன நேஸங் ஸங்கே²பதோ மூலடீகாதீ³ஸு, வித்தா²ரதோ ச அபி⁴த⁴ம்மத்த²விகாஸினியங் வுத்தனயேன த³ட்ட²ப்³போ³. பட²மப⁴வங்க³முபாதா³யாதி படிஸந்தி⁴யா அனந்தரனிப்³ப³த்தபட²மப⁴வங்க³தோ பட்டா²ய. ஜாயந்தமேவ ஸமுட்டா²பேதி, ந பன டி²தங், பி⁴ஜ்ஜமானங் வா அனந்தராதி³பச்சயலாபே⁴ன உப்பாத³க்க²ணேயேவ ஜனகஸாமத்தி²யயோக³தோ.
32. இரியாய காயிககிரியாய பவத்திபத²பா⁴வதோ இரியாபதோ², க³மனாதி³, அத்த²தோ தத³வத்தா² ரூபப்பவத்தி. தம்பி ஸந்தா⁴ரேதி யதா²பவத்தங் உபத்த²ம்பே⁴தி. யதா² ஹி வீதி²சித்தேஹி அப்³போ³கிண்ணே ப⁴வங்கே³ பவத்தமானே அங்கா³னி ஓஸீத³ந்தி, ந ஏவமேதேஸு த்³வத்திங்ஸவிதே⁴ஸு, வக்க²மானேஸு ச ச²ப்³பீ³ஸதியா ஜாக³ரணசித்தேஸு பவத்தமானேஸு. ததா³ பன அங்கா³னி உபத்த²த்³தா⁴னி யதா²பவத்தஇரியாபத²பா⁴வேனேவ பவத்தந்தி.
33. விஞ்ஞத்திம்பி ஸமுட்டா²பெந்தி, ந கேவலங் ரூபிரியாபதா²னேவ. அவிஸேஸவசனேபி பனெத்த² மனொத்³வாரப்பவத்தானேவ
34. தேரஸாதி குஸலதோ சத்தாரி, அகுஸலதோ சத்தாரி, கிரியதோ பஞ்சாதி தேரஸ. தேஸு ஹி புது²ஜ்ஜனா அட்ட²ஹி குஸலாகுஸலேஹி ஹஸந்தி, ஸெக்கா² தி³ட்டி²ஸஹக³தவஜ்ஜிதேஹி, அஸெக்கா² பன பஞ்சஹி கிரியசித்தேஹி, தத்தா²பி பு³த்³தா⁴ சதூஹி ஸஹேதுககிரியசித்தேஹேவ ஹஸந்தி, ந அஹேதுகேன ‘‘அதீதங்ஸாதீ³ஸு அப்படிஹதஞாணங் பத்வா இமேஹி தீஹி த⁴ம்மேஹி ஸமன்னாக³தஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸப்³ப³ங் காயகம்மங் ஞாணபுப்³ப³ங்க³மங் ஞாணானுபரிவத்தீ’’தி வசனதோ (மஹானி॰ 69; சூளனி॰ மோக⁴ராஜமாணவபுச்சா²னித்³தே³ஸ 85; படி॰ ம॰ 3.5). ந ஹி விசாரணபஞ்ஞாரஹிதஸ்ஸ ஹஸிதுப்பாத³ஸ்ஸ பு³த்³தா⁴னங் பவத்தி யுத்தாதி வத³ந்தி. ஹஸிதுப்பாத³சித்தேன பன பவத்தியமானம்பி தேஸங் ஸிதகரணங் புப்³பே³னிவாஸஅனாக³தங்ஸஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணானங் அனுவத்தகத்தா ஞாணானுபரிவத்தியேவாதி. ஏவஞ்ச கத்வா அட்ட²கதா²யங்
35. பச்சா²ஜாதாதி³பச்சயூபத்த²ம்ப⁴லாபே⁴ன டி²திக்க²ணேயேவ உதுஓஜானங் ப³லவபா⁴வோதி வுத்தங் ‘‘தேஜோதா⁴து டி²திப்பத்தா’’த்யாதி³.
37. தத்த² ஹத³யஇந்த்³ரியரூபானி நவ கம்மதோயேவ ஜாதத்தா கம்மஜானேவ. யஞ்ஹி ஜாதங், ஜாயதி, ஜாயிஸ்ஸதி ச, தங் ‘‘கம்மஜ’’ந்தி வுச்சதி யதா² து³த்³த⁴ந்தி.
40. பச்சுப்பன்னபச்சயாபெக்க²த்தா லஹுதாதி³த்தயங் கம்மஜங் ந ஹோதி, இதரதா² ஸப்³ப³தா³பா⁴வீஹி ப⁴விதப்³ப³ந்தி வுத்தங் ‘‘லஹுதாதி³த்தயங் உதுசித்தாஹாரேஹி ஸம்போ⁴தீ’’தி.
43. ஏகந்தகம்மஜானி
44. கேவலங் ஜாயமானாதி³ரூபானங் ஜாயமானபரிபச்சமானபி⁴ஜ்ஜமானரூபானங் ஸபா⁴வத்தா ஸபா⁴வமத்தங் வினா அத்தனோ ஜாதிஆதி³லக்க²ணாபா⁴வதோ லக்க²ணானி கேஹிசி பச்சயேஹி ந ஜாயந்தீதி பகாஸிதங். உப்பாதா³தி³யுத்தானஞ்ஹி சக்கா²தீ³னங் ஜாதிஆதீ³னி லக்க²ணானி விஜ்ஜந்தி, ந ஏவங் ஜாதிஆதீ³னங். யதி³ தேஸம்பி ஜாதிஆதீ³னி ஸியுங், ஏவங் அனவத்தா²னமேவ ஆபஜ்ஜெய்ய. யங் பன ‘‘ரூபாயதனங்…பே॰… கப³ளீகாரோ ஆஹாரோ. இமே த⁴ம்மா சித்தஸமுட்டா²னா’’த்யாதீ³ஸு (த⁴॰ ஸ॰ 1201) ஜாதியா குதோசிஜாதத்தங் அனுஞ்ஞாதங்
‘‘பாடே² குதோசி ஜாதத்தங், ஜாதியா பரியாயதோ;
ஸங்க²தானங் ஸபா⁴வத்தா, தீஸு ஸங்க²ததோதி³தா’’தி.
ரூபஸமுட்டா²னநயவண்ணனா நிட்டி²தா.
கலாபயோஜனாவண்ணனா
45. யஸ்மா பனேதானி ரூபானி கம்மாதி³தோ உப்பஜ்ஜமானானிபி ந ஏகேகங் ஸமுட்ட²ஹந்தி, அத² கோ² பிண்ட³தோவ. தஸ்மா பிண்டா³னங் க³ணனபரிச்சே²த³ங், ஸரூபஞ்ச த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஏகுப்பாதா³’’த்யாதி³ வுத்தங் ஸஹவுத்தினோதி விஸுங் விஸுங் கலாபக³தரூபவஸேன ஸஹவுத்தினோ, ந ஸப்³ப³கலாபானங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸஹுப்பத்திவஸேன.
46. த³ஸ பரிமாணா அஸ்ஸாதி த³ஸகங், ஸமுதா³யஸ்ஸேதங் நாமங், சக்கு²னா உபலக்கி²தங், தப்பதா⁴னங் வா த³ஸகங் சக்கு²த³ஸகங். ஏவங் ஸேஸேஸுபி.
47. வசீவிஞ்ஞத்திக்³க³ஹணேன ஸத்³தோ³பி ஸங்க³ஹிதோ ஹோதி தஸ்ஸா தத³வினாபா⁴வதோதி வுத்தங் ‘‘வசீவிஞ்ஞத்தித³ஸக’’ந்தி.
50. கிங் ‘‘தத்தா²’’த்யாதி³.
கலாபயோஜனாவண்ணனா நிட்டி²தா.
ரூபபவத்திக்கமவண்ணனா
52. இதா³னி நேஸங் ஸம்ப⁴வவஸேன, பவத்திபடிஸந்தி⁴வஸேன, யோனிவஸேன ச பவத்திங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸப்³பா³னிபி பனேதானீ’’த்யாதி³ வுத்தங். யதா²ரஹந்தி ஸபா⁴வகபரிபுண்ணாயதனானங் அனுரூபதோ.
53. கமலகுஹரக³ப்³ப⁴மலாதி³ஸங்ஸேத³ட்டா²னேஸு ஜாதா ஸங்ஸேத³ஜா. உபபாதோ நேஸங் அத்தீ²தி ஓபபாதிகா, உக்கங்ஸக³திபரிச்சே²த³வஸேன செத்த² விஸிட்ட²உபபாதோ க³ஹிதோ யதா² ‘‘அபி⁴ரூபஸ்ஸ கஞ்ஞா தா³தப்³பா³’’தி. ஸத்த த³ஸகானி பாதுப⁴வந்தி பரிபுண்ணாயதனபா⁴வேன உபலப்³ப⁴னதோ. கதா³சி ந லப்³ப⁴ந்தி ஜச்சந்த⁴ஜச்சப³தி⁴ரஜச்சாகா⁴னநபுங்ஸகஆதி³கப்பிகானங் வஸேன. தத்த² ஸுக³தியங் மஹானுபா⁴வேன கம்முனா நிப்³ப³த்தமானானங் ஓபபாதிகானங் இந்த்³ரியவேகல்லாயோக³தோ சக்கு²ஸோதகா⁴னாலாபோ⁴ ஸங்ஸேத³ஜானங், பா⁴வாலாபோ⁴ பட²மகப்பிகஓபபாதிகானங் வஸேனபி. து³க்³க³தியங் பன சக்கு²ஸோதபா⁴வாலாபோ⁴ த்³வின்னம்பி வஸேன, கா⁴னாலாபோ⁴ ஸங்ஸேத³ஜானமேவ வஸேன, ந ஓபபாதிகானங் த⁴ம்மஹத³யவிப⁴ங்கே³ ‘‘காமதா⁴துயா உபபத்திக்க²ணே கஸ்ஸசி ஏகாத³ஸாயதனானி பாதுப⁴வந்தி, கஸ்ஸசி த³ஸ, கஸ்ஸசி அபரானிபி த³ஸ, கஸ்ஸசி நவ, கஸ்ஸசி ஸத்தா’’தி (விப⁴॰ 1007) வசனதோ பரிபுண்ணிந்த்³ரியஸ்ஸ ஓபபாதிகஸ்ஸ ஸத்³தா³யதனவஜ்ஜிதானி ஏகாத³ஸாயதனானி வுத்தானி. அந்த⁴ஸ்ஸ சக்கா²யதனவஜ்ஜிதானி யமகட்ட²கதா²யங் ‘‘அகா⁴னகோ ஓபபாதிகோ நத்தி². யதி³ ப⁴வெய்ய, கஸ்ஸசி அட்டா²யதனானீதி வதெ³ய்யா’’தி (யம॰ அட்ட²॰ ஆயதனயமக॰ 18-21).
ஸங்ஸேத³ஜானங் பன கா⁴னாபா⁴வோ ந ஸக்கா நிவாரேதுங் ‘‘காமதா⁴துயா உபபத்திக்க²ணே’’த்யாதி³பாளியா (விப⁴॰ 1007) ஓபபாதிகயோனிமேவ ஸந்தா⁴ய, ஸத்தாயதனக்³க³ஹணஸ்ஸ ச அஞ்ஞேஸங் அஸம்ப⁴வதோ க³ப்³ப⁴ஸெய்யகமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தத்தா. யங் பன ‘‘ஸங்ஸேத³ஜயோனிகா பரிபுண்ணாயதனபா⁴வேன ஓபபாதிகஸங்க³ஹங் கத்வா வுத்தா’’தி அட்ட²கதா²வசனங், தம்பி பரிபுண்ணாயதனங்யேவ ஸங்ஸேத³ஜானங் ஓபபாதிகேஸு ஸங்க³ஹவஸேன வுத்தங். அபரே பன யமகே கா⁴னஜிவ்ஹானங் ஸஹசாரிதா வுத்தாதி அஜிவ்ஹஸ்ஸ அஸம்ப⁴வதோ அகா⁴னகஸ்ஸபி அபா⁴வமேவ வண்ணெந்தி, தத்தா²பி யதா² சக்கு²ஸோதானி ரூபப⁴வே கா⁴னஜிவ்ஹாஹி வினா பவத்தந்தி, ந ஏவங் கா⁴னஜிவ்ஹா அஞ்ஞமஞ்ஞங் வினா பவத்தந்தி த்³வின்னம்பி ரூபப⁴வே அனுப்பஜ்ஜனதோதி ஏவங் விஸுங் விஸுங் காமப⁴வே அப்பவத்திவஸேன தேஸங் ஸஹசாரிதா வுத்தாதி ந ந ஸக்கா வத்துந்தி.
54. க³ப்³பே⁴ மாதுகுச்சி²யங் ஸெந்தீதி க³ப்³ப⁴ஸெய்யகா, தேயேவ ரூபாதீ³ஸு ஸத்ததாய ஸத்தாதி க³ப்³ப⁴ஸெய்யகஸத்தா. ஏதே தீணி த³ஸகானி பாதுப⁴வந்தி, யானி ‘‘கலலரூப’’ந்தி வுச்சந்தி, பரிபிண்டி³தானி ச தானி ஜாதிஉண்ணாய ஏகஸ்ஸ அங்ஸுனோ பஸன்னதிலதேலே பக்கி²பித்வா உத்³த⁴டஸ்ஸ பக்³க⁴ரித்வா அக்³கே³ டி²தபி³ந்து³மத்தானி அச்சா²னி விப்பஸன்னானி. கதா³சி ந லப்³ப⁴தி அபா⁴வகஸத்தானங் வஸேன. ததோ பரந்தி படிஸந்தி⁴தோ பரங். பவத்திகாலேதி ஸத்தமே ஸத்தாஹே, டீகாகாரமதேன ஏகாத³ஸமே ஸத்தாஹே வா. கமேனாதி சக்கு²த³ஸகபாதுபா⁴வதோ ஸத்தாஹாதிக்கமேன ஸோதத³ஸகங் அட்ட²கதா²யம்பி ஹி அயமத்தோ² த³ஸ்ஸிதோவ.
55. டி²திகாலந்தி படிஸந்தி⁴சித்தஸ்ஸ டி²திகாலங். படிஸந்தி⁴சித்தஸஹஜாதா ஹி உது டா²னப்பத்தா தஸ்ஸ டி²திக்க²ணே ஸுத்³த⁴ட்ட²கங் ஸமுட்டா²பேதி, ததா³ உப்பன்னா ப⁴ங்க³க்க²ணெத்யாதி³னா அனுக்கமேன உது ரூபங் ஜனேதி. ஓஜாப²ரணமுபாதா³யாதி க³ப்³ப⁴ஸெய்யகஸ்ஸ மாது அஜ்ஜோ²ஹடாஹாரதோ ஸங்ஸேத³ஜோபபாதிகானஞ்ச முக²க³தஸெம்ஹாதி³தோ ஓஜாய ரஸஹரணீஅனுஸாரேன ஸரீரே ப²ரணகாலதோ பட்டா²ய.
56. சுதிசித்தங் உபரிமங் ஏதஸ்ஸாதி சுதிசித்தோபரி. கம்மஜரூபானி ந உப்பஜ்ஜந்தி தது³ப்பத்தியங் மரணாபா⁴வதோ. கம்மஜரூபவிச்சே²தே³ ஹி ‘‘மதோ’’தி வுச்சதி. யதா²ஹ –
‘‘ஆயு உஸ்மா ச விஞ்ஞாணங், யதா³ காயங் ஜஹந்திமங்;
அபவித்³தோ⁴ ததா³ ஸேதி, நிரத்த²ங்வ கலிங்க³ர’’ந்தி. (ஸங்॰ நி॰ 3.95 தோ²கங் விஸதி³ஸங்);
புரேதரந்தி ஸத்தரஸமஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே. ததோபரங் சித்தஜாஹாரஜரூபஞ்ச வொச்சி²ஜ்ஜதீதி அஜீவகஸந்தானே தேஸங் உப்பத்தியா
58. ரூபலோகே கா⁴னஜிவ்ஹாகாயானங் அபா⁴வே காரணங் வுத்தமேவ. பா⁴வத்³வயங் பன ப³ஹலகாமராகூ³பனிஸ்ஸயத்தா ப்³ரஹ்மானஞ்ச தத³பா⁴வதோ தத்த² ந பவத்ததி. ஆஹாரஜகலாபானி ச ந லப்³ப⁴ந்தி அஜ்ஜோ²ஹடாஹாராபா⁴வேன ஸரீரக³தஸ்ஸபி ஆஹாரஸ்ஸ ரூபஸமுட்டா²பனாபா⁴வதோ. பா³ஹிரஞ்ஹி உதுங், ஆஹாரஞ்ச உபனிஸ்ஸயங் லபி⁴த்வா உதுஆஹாரா ரூபங் ஸமுட்டா²பெந்தி. ஜீவிதனவகந்தி காயாபா⁴வதோ காயத³ஸகட்டா²னியங் ஜீவிதனவகங்.
59. அதிரிச்ச²தி ஸேஸப்³ரஹ்மானங் படிஸந்தி⁴யங், பவத்தே ச உபலபி⁴தப்³ப³ரூபதோ அவஸிட்ட²ங் ஹோதி
61. ரூபேஸு தேவீஸதி கா⁴னஜிவ்ஹாகாயபா⁴வத்³வயவஸேன பஞ்சன்னங் அபா⁴வதோ. கேசி பன ‘‘லஹுதாதி³த்தயம்பி தேஸு நத்தி² த³ந்த⁴த்தகராதி³தா⁴துக்கோ²பா⁴பா⁴வதோ’’தி வத³ந்தி, தங் அகாரணங். ந ஹி வூபஸமேதப்³பா³பெக்கா² தப்³பி³ரோதி⁴த⁴ம்மப்பவத்தி ததா² ஸதி ஸஹேதுககிரியசித்தேஸு லஹுதாதீ³னங் அபா⁴வப்பஸங்க³தோ. ‘‘ஸத்³தோ³ விகாரோ’’த்யாதி³ ஸப்³பே³ஸம்பி ஸாதா⁴ரணவஸேன வுத்தங்.
ரூபபவத்திக்கமவண்ணனா நிட்டி²தா.
நிப்³பா³னபே⁴த³வண்ணனா
62. எத்தாவதா ‘‘நிப்³பா³னங் பனா’’த்யாதி³. ‘‘சதுமக்³க³ஞாணேன ஸச்சி²காதப்³ப³’’ந்தி இமினா நிப்³பா³னஸ்ஸ தங்தங்அரியபுக்³க³லானங் பச்சக்க²ஸித்³த⁴தங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘மக்³க³ப²லானமாரம்மணபூ⁴த’’ந்தி இமினா கல்யாணபுது²ஜ்ஜனானங் அனுமானஸித்³த⁴தங். ஸங்க²தத⁴ம்மாரம்மணஞ்ஹி, பஞ்ஞத்தாரம்மணங் வா ஞாணங் கிலேஸானங் ஸமுச்சே²த³படிப்பஸ்ஸம்ப⁴னே அஸமத்த²ங், அத்தி² ச லோகே கிலேஸஸமுச்சே²தா³தி³. தஸ்மா அத்தி² ஸங்க²தஸம்முதித⁴ம்மவிபரீதோ கிலேஸானங் ஸமுச்சே²த³படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴கரானங் மக்³க³ப²லானங் ஆரம்மணபூ⁴தோ நிப்³பா³னங் நாம ஏகோ த⁴ம்மோதி ஸித்³த⁴ங். பச்சக்கா²னுமானஸித்³த⁴தாஸந்த³ஸ்ஸனேன ச அபா⁴வமத்தங் நிப்³பா³னந்தி விப்படிபன்னானங் வாத³ங் நிஸேதே⁴தீதி அலமதிப்பபஞ்சேன. க²ந்தா⁴தி³பே⁴தே³ தேபூ⁴மகத⁴ம்மே ஹெட்டு²பரியவஸேன வினநதோ ஸங்ஸிப்³ப³னதோ வானஸங்கா²தாய தண்ஹாய நிக்க²ந்தத்தா விஸயாதிக்கமவஸேன அதீதத்தா.
63. ஸபா⁴வதோதி அத்தனோ ஸந்திலக்க²ணேன. உபாதீ³யதி காமுபாதா³தீ³ஹீதி உபாதி³, பஞ்சக்க²ந்த⁴ஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங், உபாதி³யேவ ஸேஸோ கிலேஸேஹீதி உபாதி³ஸேஸோ, தேன ஸஹ வத்ததீதி ஸஉபாதி³ஸேஸா ஸஉபாதி³ஸேஸனிப்³பா³னதா⁴து. காரணபரியாயேனாதி ஸஉபாதி³ஸேஸாதி³வஸேன பஞ்ஞாபனே காரணபூ⁴தஸ்ஸ உபாதி³ஸேஸ பா⁴வாபா⁴வஸ்ஸ லேஸேன.
64. ஆரம்மணதோ, ஸம்பயோக³தோ ச ராக³தோ³ஸமோஹேஹி ஸுஞ்ஞத்தா ஸுஞ்ஞங், ஸுஞ்ஞமேவ ஸுஞ்ஞதங், ததா² ராகா³தி³னிமித்தரஹிதத்தா அனிமித்தங். ராகா³தி³பணிதி⁴ரஹிதத்தா அப்பணிஹிதங். ஸப்³ப³ஸங்கா²ரேஹி வா ஸுஞ்ஞத்தா ஸுஞ்ஞதங். ஸப்³ப³ஸங்கா²ரனிமித்தாபா⁴வதோ அனிமித்தங். தண்ஹாபணிதி⁴யா அபா⁴வதோ அப்பணிஹிதங்.
65. சவனாபா⁴வதோ அச்சுதங். அந்தஸ்ஸ பரியோஸானஸ்ஸ அதிக்கந்தத்தா அச்சந்தங். பச்சயேஹி அஸங்க²தத்தா அஸங்க²தங். அத்தனோ உத்தரிதரஸ்ஸ அபா⁴வதோ, ஸஹத⁴ம்மேன வத்தப்³ப³ஸ்ஸ உத்தரஸ்ஸ வா அபா⁴வதோ அனுத்தரங். வானதோ தண்ஹாதோ முத்தத்தா ஸப்³ப³ஸோ அபக³தத்தா வானமுத்தா. மஹந்தே ஸீலக்க²ந்தா⁴தி³கே ஏஸந்தி க³வேஸந்தீதி மஹேஸயோ. ‘‘இதி சித்த’’ந்த்யாதி³ ச²ஹி பரிச்சே²தே³ஹி விப⁴த்தானங் சித்தாதீ³னங் நிக³மனங்.
நிப்³பா³னபே⁴த³வண்ணனா நிட்டி²தா.
இதி அபி⁴த⁴ம்மத்த²விபா⁴வினியா நாம அபி⁴த⁴ம்மத்த²ஸங்க³ஹவண்ணனாய
ரூபபரிச்சே²த³வண்ணனா நிட்டி²தா.