4. சதுத்தோ² பரிச்சே²தோ³
ஏகவிதா⁴தி³னித்³தே³ஸவண்ணனா
128-30. விஜானநஸபா⁴வதோதி ஆரம்மணவிஜானநஸபா⁴வத்தா. நனு ச ஹெட்டா² ஸாரம்மணதோ ஏகவித⁴பா⁴வோ வுத்தோதி? ஸச்சங் வுத்தோ, ஸோ பன சேதஸிகானஞ்ச ஸாதா⁴ரணோதி இத⁴ தப்³பி³வஜ்ஜனத்த²ங் விஜானநலக்க²ணதாவ வுத்தா. ஸங்கே²பக³ணனவஸேன ச ஸஹேதுகானங் ஏகஸத்ததிவித⁴தா வுத்தா. ஹேதுவாதி³னாதி குஸலாகுஸலாப்³யாகதஹேதூனங் ப்³யாகரணகுஸலேன
131-4. ஸவத்து²காவத்து²கதோதி ஏகந்தேன ஸப்³ப³வத்து²னிஸ்ஸிதபா⁴வதோ சேவ தத³பா⁴வதோ ச. கேசி பன ஹத³யவத்து²வஸேன ஸவத்து²காவத்து²கதங் வண்ணெந்தி, தங் ந யுஜ்ஜதி ஸவத்து²கனித்³தே³ஸே ‘‘ஸப்³போ³ காமவிபாகோ’’தி பஸாத³னிஸ்ஸிதானம்பி ஸங்க³ஹிதத்தா. உப⁴யவஸேனாதி ஸவத்து²காவத்து²கவஸேன. கானிசி ஹி சித்தானி ஏகந்தேன ஸவத்து²கானி, கானிசி அவத்து²கானேவ, கானிசி உப⁴யஸபா⁴வானி. ததா² சேவ நித்³தி³ஸதி ‘‘ஸப்³போ³ காமவிபாகோ சா’’திஆதி³.
ஸப்³போ³ காமவிபாகோ சாதி ஸஹேதுகாஹேதுகபி⁴ன்னோ ஸப்³போ³ தேவீஸதிவிதோ⁴ காமாவசரவிபாகோ ச. ஆதி³மக்³கோ³தி ஸோதாபத்திமக்³கோ³. ஸோ ஹி ஸப்³ப³லோகுத்தரேஸு ஆதி³தோ உப்பஜ்ஜனதோ, அட்ட²ஸு அரியபுக்³க³லேஸு ஆதி³புக்³க³லஸ்ஸ ஸம்ப³ந்தீ⁴தி வா ‘‘ஆதி³மக்³கோ³’’தி வுச்சதி. வினா வத்து²ந்தி ஸகஸகவத்து²ங் வினா நுப்பஜ்ஜந்தி. தேனேவ ஹேதானி அரூபப⁴வே நுப்பஜ்ஜந்தி தத்த² வத்தூ²னங் அபா⁴வதோ. ‘‘நுப்பஜ்ஜந்தி வினா வத்து²’’ந்தி ச இத³ங் அந்தோபா⁴விதகாரணத்த²ங் கத்வா வுத்தங். தேன யஸ்மா வத்து²ங் வினா நுப்பஜ்ஜந்தி, தஸ்மா ஏகந்தேன ஸவத்து²காதி வுத்தங் ஹோதி.
ஏகந்தேன அவத்து²கா அரூபப⁴வேயேவ படிஸந்தா⁴தி³வஸேன பவத்தனதோ. கத²ங் பன ரூபஸன்னிஸ்ஸயேன வினா தத்த² அரூபங் பவத்ததி, கஸ்மா ந பவத்ததி பஞ்சவோகாரேதி? ததா² அத³ஸ்ஸனதோ. யதி³ ஏவங் கப³ளீகாராஹாரேனபி வினா ரூபதா⁴துயங் ரூபேன பவத்திதப்³ப³ங், கிங் காரணா? காமதா⁴துயங் ததா² அத³ஸ்ஸனதோ. அபி து யஸ்ஸ சித்தஸந்தானஸ்ஸ பவத்திகாரணங் த்³வேசத்தாலீஸ ஸேஸானீதி மனொத்³வாராவஜ்ஜனங் குஸலகிரியாவஸேன ஸோளஸ காமாவசரானி, ததே²வ அட்ட² அரூபாவசரானி, பட²மமக்³க³வஜ்ஜானி ஸத்த லோகுத்தரானி, படிக⁴த்³வயவஜ்ஜிதத³ஸஅகுஸலானி சேதி த்³வேசத்தாலீஸ வுத்தாவஸேஸசித்தானி.
135-7. ரூபாதீ³ஸு ஏகேகமேவ ஆரம்மணங் இமஸ்ஸாதி ஏகேகாரம்மணங். தஸ்ஸ தஸ்ஸ ஆரம்மணஸ்ஸ ஆபாத²க³தகாலே தங்தங்விஜானநவஸேன பஞ்சபி ஆரம்மணானி இமஸ்ஸாதி பஞ்சாரம்மணங். ஏவம்பீதி ‘‘ஸப்³ப³ங் மஹக்³க³த’’ந்தி. பண்ணத்தாரம்மணதோ ஏகாரம்மணந்தி கேசி. தங் அரூபாவசரது³தியசதுத்த²ஜ்ஜா²னானி பத்வா ந யுஜ்ஜதி தேஸங் மஹக்³க³தாரம்மணத்தா. அபி⁴ஞ்ஞாத்³வயஸ்ஸ ச²ளாரம்மணிகபா⁴வேன, தஸ்ஸ ச ரூபாவசரபஞ்சமஜ்ஜா²னதோ அபி⁴ன்னத்தா தங் பஹாய ‘‘தேசத்தாலீஸா’’தி வுத்தங்.
141. புஞ்ஞவிபாககிரியதோ காமே த்³வாத³ஸாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தா⁴தி நிபாதமத்தங். புஞ்ஞவிபாகக்ரியதோதி ஞாணவிப்பயுத்தகுஸலவிபாககிரியதோ.
143-9. இரியாய காயிகாய கிரியாய பவத்திபத²பா⁴வதோ இரியாபதோ², க³மனாதி³. அத்த²தோ தத³வத்தா² ரூபப்பவத்தி. காமஞ்செத்த² ரூபவினிமுத்தோ இரியாபதோ², விஞ்ஞத்தி வா நத்தி², ததா²பி ஸப்³ப³ங் ரூபஸமுட்டா²பகசித்தங் இரியாபது²பத்த²ம்ப⁴கங், விஞ்ஞத்திவிகாருப்பாத³னஞ்ச ஹோதி. யங் பன சித்தங் விஞ்ஞத்திஜனகங் ‘‘ரூபீரியாபத²விஞ்ஞத்தி-ஜனகாஜனகாதி³தோ’’தி இரியாபத²விஞ்ஞத்தீனங் விஸுங் க³ஹணங். ஜனகாஜனகாதி³தோதி திண்ணம்பி ஜனகதோ, கஸ்ஸசிபி அஜனகதோ, த்³வின்னங் ஏகஸ்ஸ ச ஜனகதோ. கானிசி ஹி சித்தானி ரூபங் ஸமுட்டா²பெந்தி, இரியாபத²ங் கப்பெந்தி, விஞ்ஞத்திங் ஜனயந்தி. கானிசி ரூபங் ஸமுட்டா²பெந்தி, இரியாபத²ங் கப்பெந்தி, விஞ்ஞத்திங் ந ஜனயந்தி. கானிசி ரூபமேவ ஸமுட்டா²பெந்தி, இதரத்³வயங் ந கரொந்தி. கானிசி தீணி ந கரொந்தேவ. ததா² சேவ த³ஸ்ஸேதி ‘‘த்³வாத³ஸாகுஸலா’’திஆதி³. ஏவஞ்சாபி ஹி தங் சித்தந்தி ந கேவலங் அஹேதுகாதி³தோவ, ஏவங் ரூபாதி³ஜனகாதி³தோபி தங் சதுப்³பி³த⁴ங். ‘‘ஏவஞ்சாதி³ம்ஹி த’’ந்திபி லிக²ந்தி. தஸ்ஸ பன ஆதி³ம்ஹி நிக்கி²த்தங் சித்தங் ஏவஞ்ச சதுப்³பி³த⁴ந்தி அத்த²ங் வத³ந்தி. தத்தா²தி தேஸு ரூபஜனகாதீ³ஸு. த³ஸ கிரியாதி மனோதா⁴துவஜ்ஜா த³ஸ கிரியா.
ஸமுட்டா²பெந்தி ரூபானீதி அத்தனோ உப்பாத³க்க²ணேயேவ அத்தனா ஜனேதப்³ப³ரூபானி ஸமுட்டா²பெந்தி. கப்பெந்தீதி ஸன்னாமெந்தி. யதா²பவத்தங் இரியாபத²ங் உபத்த²ம்பெ⁴ந்தி. யதா² ஹி அந்தரந்தரா உப்பஜ்ஜமானேஹி வீதி²சித்தேஹி அப்³போ³கிண்ணே ப⁴வங்கே³ பவத்தமானே அங்கா³னி ஓஸீத³ந்தி, பவேத⁴ந்தா விய ஹொந்தி, ந ஏவங் த்³வத்திங்ஸவிதே⁴ஸு வக்க²மானேஸு ச ச²ப்³பீ³ஸதிவிதே⁴ஸு ஜாக³ரணசித்தேஸு பவத்தமானேஸு. ததா³ பன அங்கா³னி ஜனயந்தி ச விஞ்ஞத்திந்தி மனொத்³வாரே பவத்தா ஏவ விஞ்ஞத்திங் ஜனயந்தி, ந பன பஞ்சத்³வாரே பவத்தாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
த்³விபஞ்சவிஞ்ஞாணானங் ஜா²னங்க³யோகா³பா⁴வேன ரூபாஜனகத்தா ஆஹ ‘‘த்³வேபஞ்சவிஞ்ஞாணா’’தி. ஜா²னங்கா³னி ஹி சித்தேன ஸஹ ரூபஸமுட்டா²பகானி, தேஸங் அனுப³லப்பதா³யகானி மக்³க³ங்கா³தீ³னி தேஸு ‘‘விபாகா ச அரூபிஸூ’’தி.
150. ஸப்³பே³ஸங் ஸந்தி⁴சித்தந்தி ஸப்³பே³ஸங் ஸத்தானங் படிஸந்தி⁴சித்தங். தஞ்ஹி வத்து²து³ப்³ப³லதாய, அப்பதிட்டி²ததாய, பச்சயவேகல்லதோ, ஆக³ந்துகதாய ச ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதி. ததா² ஹி படிஸந்தி⁴விஞ்ஞாணேன ஸஹஜாதங் வத்து² பச்சா²ஜாதபச்சயரஹிதங், ஆஹாராதீ³ஹி ச அனுபத்த²த்³த⁴ங் து³ப்³ப³லங், தஸ்ஸ ச து³ப்³ப³லத்தா தன்னிஸ்ஸிதவிஞ்ஞாணம்பி து³ப்³ப³லந்தி. யதா² ச பபாதே பதிதோ அஞ்ஞஸ்ஸ நிஸ்ஸயோ ப⁴விதுங் ந ஸக்கோதி, ஏவங் தம்பி பி⁴ன்னஸந்ததியங் கம்மக்கி²த்ததாய பபாதே பதிதங் விய அப்பதிட்டி²தங் ந ரூபஸமுட்டா²பனே உஸ்ஸஹதி ச வத்து²னோ ச அத்தனா ஸஹ அபச்சா² அபுரே உப்பஜ்ஜமானத்தா புரேஜாதபச்சயஸ்ஸ அலாப⁴தோ. யதா² பன ஆக³ந்துகோ புரிஸோ அக³தபுப்³ப³ங் தே³ஸங் க³தோ அஞ்ஞேஸங் ‘‘ஏத² போ⁴ அந்தோகா³மே வோ அன்னபானக³ந்த⁴மாலாதீ³னி த³ஸ்ஸாமீ’’தி வத்துங் ந ஸக்கோதி அத்தனோ அவிஸயதாய, அப்பஹுதாய ச, ஏவமேவங் படிஸந்தி⁴சித்தம்பி ஆக³ந்துகந்தி. ஏவங் வத்து²து³ப்³ப³லதாதீ³ஹி காரணேஹி ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதி. அபிச ஆஹாரிந்த்³ரியாதி³வஸேன யேஹாகாரேஹி சித்தஸமுட்டா²னரூபானங் சித்தசேதஸிகா பச்சயா ஹொந்தி, தேஹி ஸப்³பே³ஹி படிஸந்தி⁴யங் சித்தசேதஸிகா ஸமதிங்ஸகம்மஜரூபானங் யதா²யோக³ங் பச்சயா ஹொந்தி. வுத்தஞ்ஹேதங் பட்டா²னே –
‘‘படிஸந்தி⁴க்க²ணே விபாகாப்³யாகதா ஆஹாரா ஸம்பயுத்தானங் க²ந்தா⁴னங் கடத்தா ச ரூபானங் ஆஹாரபச்சயேன பச்சயோ’’திஆதி³ (பட்டா²॰ 1.1.429).
தஸ்மா
சுதிசித்தஞ்சாரஹதோதி எத்த² கீ²ணாஸவஸ்ஸ சுதிசித்தங் உபஸந்தவட்டமூலஸ்மிங் ஸந்தானே ஸாதிஸயங் ஸந்தவுத்திதாய ஆனந்தா³சரியோ ப⁴ணதி –
‘‘காமாவசரானங் பச்சி²மசித்தஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே யஸ்ஸ சித்தஸ்ஸ அனந்தரா காமாவசரானங் பச்சி²மசித்தங் உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, ரூபாவசரே, அரூபாவசரே பச்சி²மப⁴விகானங், யே ச ரூபாவசரங், அரூபாவசரங் உபபஜ்ஜித்வா பரினிப்³பா³யிஸ்ஸந்தி, தேஸங் சவந்தானங், தேஸங் வசீஸங்கா²ரோ நிருஜ்ஜி²ஸ்ஸதி, நோ ச தேஸங் காயஸங்கா²ரோ நிருஜ்ஜி²ஸ்ஸதீதி வசனதோ அஞ்ஞேஸம்பி சுதிசித்தங் ரூபங் ந ஸமுட்டா²பேதீ’’தி.
ஆசரியஸ்ஸ ஹி அயமதி⁴ப்பாயோ – ‘‘காமாவசரானங் பச்சி²மசித்தஸ்ஸா’’தி ஏதேன அவிஸேஸேன காமாவசரஸத்தானங் சுதிசித்தஸ்ஸ, ‘‘யே ச ரூபாவசரங்…பே॰… நிருஜ்ஜி²ஸ்ஸதீ’’தி இமினா காமப⁴வதோ சவித்வா ரூபாரூபப⁴வூபபஜ்ஜனகானங் காமாவசரசுதிசித்தஸ்ஸாபி உப்பாத³க்க²ணதோ உத்³த⁴ங் வசீஸங்கா²ரஸ்ஸ நிரோத⁴ங் வத்வா காயஸங்கா²ரஸ்ஸ தத³பா⁴வவசனதோ சுதிசித்தஸ்ஸ காயஸங்கா²ராஸமுட்டா²பனங் ஸித்³த⁴ங். யத³க்³கே³ன ச தங் காயஸங்கா²ரங் ந ஸமுட்டா²பேதி, தத³க்³கே³ன தங் ஸேஸரூபம்பி ந ஜனேதி. ந ஹி ரூபஸமுட்டா²பகஸ்ஸ க³ப்³ப⁴க³ததாதி³விப³ந்தா⁴பா⁴வே காயஸங்கா²ராஸமுட்டா²பனே காரணங் அத்தி². ந ச யுத்தங் சுதிதோ உத்³த⁴ங் சித்தஸமுட்டா²னஞ்சஸ்ஸ ரூபங் பவத்ததீதி, நாபி ‘‘சுதிசித்தங் ரூபங் ஸமுட்டா²பேதீ’’தி பாளி அத்தி², ந சாபி வட்டமூலானுபஸமோ சுதிசித்தஸ்ஸ ரூபுப்பாத³னே யஸ்ஸ சித்தஸ்ஸ அனந்தரா காமாவசரானங் பச்சி²மசித்தங் உப்பஜ்ஜதீதி எத்த² ‘‘யஸ்ஸா’’தி காமாவசரசுதிசித்தஸ்ஸ அனந்தரபச்சயபூ⁴தங் சித்தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி தஸ்ஸ உப்பாத³தோபி உத்³த⁴ங் காயஸங்கா²ராபா⁴வவசனேன ஹெட்டி²மகோடியா சுதிதோ ததியசித்தேனேவ ஸஹ நிருஜ்ஜ²தி. து³தியசித்தங் ந பாபுணாதீதி ஏகே.
151-7. ஏகங் த்³வே தீணி சத்தாரி டா²னானி இமஸ்ஸாதி ஏகத்³விதிசதுட்டா²னங், ஏகத்³விதிசதுட்டா²னத்தாதி அத்தோ². டா²னந்தி ச இத⁴ கிச்சமதி⁴ப்பேதங். தஞ்ஹி திட்ட²ந்தி எத்த² த⁴ம்மா அவட்டி²தா விய ஹொந்தீதி ‘‘டா²ன’’ந்தி வுச்சதி. மங்ஸசக்கு²தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணசக்கு²பு³த்³த⁴சக்கு²ஸமந்தசக்கு²வஸேன பஞ்ச நிம்மலானி லோசனானி இமஸ்ஸாதி பஞ்சனிம்மலலோசனோ.
நிப்பபஞ்சேனாதி
ஆவஜ்ஜனே படிச்ச²னே டா²னே மனோதா⁴துத்திகந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴, கிரியாமனோதா⁴து ஆவஜ்ஜனட்டா²னே, விபாகத்³வயங் ஸம்படிச்ச²னட்டா²னேதி அத்தோ².
‘‘ஸோமனஸ்ஸயுத்தஸந்தீரணங் பஞ்சத்³வாரே ஸந்தீரணங் ஸியா’’தி வத்தப்³பே³ ‘‘ஸந்தீரண’’ந்தி அதி⁴காரதோவ லப்³ப⁴தீதி கா³தா²ப³ந்த⁴ஸுக²த்த²ங் ‘‘ஸோமனஸ்ஸயுத’’ந்தி எத்தகமேவ வுத்தங்.
ப³லவாரம்மணே ஸதீதி ததா³ரம்மணகிச்சஸ்ஸ ப³லவாரம்மணேயேவ லப்³ப⁴னதோ வுத்தங், ந இமஸ்ஸேவ ஆவேணிகபா⁴வேன ஸப்³பே³ஸம்பி ததா³ரம்மணானங் ப³லவாரம்மணேயேவ உப்பஜ்ஜனதோ. வொட்ட²ப்³ப³னந்தி கிரியாமனோவிஞ்ஞாணதா⁴துஸங்கா²தங் வொட்ட²ப்³ப³னகிச்சங் சித்தங்.
158-9. ஸப்³பே³ஸந்தி ஸப்³பே³ஸங் காமரூபாரூபப⁴விகஸத்தானங். இமினா இத³ங் த³ஸ்ஸேதி – பஞ்சத்³வாரேஸு வொட்ட²ப்³ப³னகிச்சங் கேஸஞ்சிதே³வ ஸத்தானங் அரூபப⁴வே ஸப்³ப³ஸோ பஞ்சத்³வாரிகசித்தப்பவத்தியா, ரூபப⁴வே ச த்³வாரத்தயப்பவத்தியா அபா⁴வதோ. மனொத்³வாரே ஆவஜ்ஜனகிச்சங் பன ஸப்³பே³ஸமேவ ஸசித்தகஸத்தானங் கரோதீதி. த்³விட்டா²னிகங் நாம ஹோதீதி யதா²வுத்தட்டா²னத்³வயவந்ததாய த்³விட்டா²னிகசித்தங் நாம ஹோதி. கேசி பன ‘‘ஸோமனஸ்ஸஸஹக³தஸந்தீரணங் காமஸுக³தியங் படிஸந்தி⁴ங் ஆகட்³ட⁴தி பட்டா²னே ததா² அதீ³பிதத்தா. தத்த² ஹி –
‘‘உபெக்கா²ஸஹக³தங் த⁴ம்மங் படிச்ச உபெக்கா²ஸஹக³தோ த⁴ம்மோ உப்பஜ்ஜதி நஹேதுபச்சயா’’தி எத்த² (பட்டா²॰ 2.7.8) ‘‘அஹேதுகங் உபெக்கா²ஸஹக³தங் ஏகங் க²ந்த⁴ங் படிச்ச தயோ க²ந்தா⁴, தயோ க²ந்தே⁴ படிச்ச ஏகோ க²ந்தோ⁴, த்³வே க²ந்தே⁴ படிச்ச த்³வே க²ந்தா⁴
ஏவங் உபெக்கா²ஸஹக³த-பத³ஸ்ஸ பவத்திபடிஸந்தி⁴வஸேன படிச்சனயோ உத்³த⁴டோ. பீதிஸஹக³தஸுக²ஸஹக³த-பதா³னங் பன –
‘‘பீதிஸஹக³தங் த⁴ம்மங் படிச்ச பீதிஸஹக³தோ த⁴ம்மோ உப்பஜ்ஜதி நஹேதுபச்சயா. அஹேதுகங் பீதிஸஹக³தங் ஏகங் க²ந்த⁴ங் படிச்ச தயோ க²ந்தா⁴, தயோ க²ந்தே⁴ படிச்ச ஏகோ க²ந்தோ⁴, த்³வே க²ந்தே⁴ படிச்ச த்³வே க²ந்தா⁴. ஸுக²ஸஹக³தங் த⁴ம்மங் படிச்ச ஸுக²ஸஹக³தோ த⁴ம்மோ உப்பஜ்ஜதி நஹேதுபச்சயா. அஹேதுகங் ஸுக²ஸஹக³தங் ஏகங் க²ந்த⁴ங் படிச்ச தயோ க²ந்தா⁴, தயோ க²ந்தே⁴ படிச்ச ஏகோ க²ந்தோ⁴, த்³வே க²ந்தே⁴ படிச்ச த்³வே க²ந்தா⁴’’தி (பட்டா²॰ 2.7.6) –
ஏவங் பவத்திவஸேனேவ உத்³த⁴டோ, ந ‘‘அஹேதுகபடிஸந்தி⁴க்க²ணே’’திஆதி³னா படிஸந்தி⁴வஸேன, தஸ்மா யதா²த⁴ம்மஸாஸனே அவசனம்பி அபா⁴வமேவ தீ³பேதீதி ந தஸ்ஸ படிஸந்தி⁴தா³னங் அத்தீ²தி த்³விட்டா²னிகதாவ வுத்தாதி. தே மஹக்³க³தவிபாகா நவாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
162. ச²த்³வாரா ஏவ ச²த்³வாரிகா. அத² வா ச²த்³வாரிகேஸூதி ச²த்³வாரிகசித்தேஸூதி அத்தோ².
164-6. ‘‘பஞ்சகிச்ச’’ந்திஆதி³ யதா²வுத்தானமேவ நிக³மனங். ஸேஸந்தி அட்ட²ஸட்டி²வித⁴ங் சித்தங். ஏககிச்சயோக³தோ, ஏகங் கிச்சமஸ்ஸாதி வா ஏகங், ஏகமேவ ஏககங். ஸப்³ப³சித்தானங் கிச்சவஸேன நித்³தே³ஸட்டா²னேயேவ கிச்சானங் படிபாடிம்பி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ப⁴வங்கா³வஜ்ஜன’’ந்திஆதி³ வுத்தங். யதி³ ஏவங் படிஸந்தி⁴தோ பட்டா²ய சுதிபரியோஸானங் வத்தப்³ப³ந்தி? ஸச்சங், சுதிபடிஸந்தீ⁴னங் பன பாகடத்தா
‘‘ப⁴வங்க³ங் பட²மங் ஹோதி, ததோ ஆவஜ்ஜனங் மதங்;
து³தியங் தமதிக்கம்ம, ஜவனங் ததியங் ஸியா’’தி. –
யோஜனா த³ட்ட²ப்³பா³. ச²ன்னங் விஞ்ஞாணானந்தி சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³னங் பஞ்சன்னங், மனோவிஞ்ஞாணஸ்ஸ ச. ஸத்தவிஞ்ஞாணதா⁴தூனந்தி சக்கு²விஞ்ஞாணதா⁴தாதீ³னங் பஞ்சன்னங், மனோதா⁴துமனோவிஞ்ஞாணதா⁴துத்³வயஸ்ஸாதி ஸத்தன்னங் விஞ்ஞாணதா⁴தூனங்.
169-71. பஞ்சாபி⁴ஞ்ஞாவிவஜ்ஜிதந்தி –
‘‘இத்³தி⁴வித⁴ங் தி³ப்³ப³ஸோதோ, பரசித்தவிஜானநா;
புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதி, தி³ப்³ப³சக்கூ²தி பஞ்சதா⁴’’தி. –
ஏவமாக³தாஹி பஞ்சஹி அபி⁴ஞ்ஞாஹி யுத்தேன ரூபாவசரபஞ்சமஜ்ஜா²னசித்தேன வஜ்ஜிதங். தி³ப்³ப³ஸோதாதீ³னங் ஏகேகாரம்மணத்தேபி பஞ்சன்னம்பி அபி⁴ஞ்ஞானங் ஏகஸ்ஸேவ சித்தஸ்ஸ அவத்தா²பே⁴த³பா⁴வதோ வுத்தங் ‘‘பஞ்சாபி⁴ஞ்ஞாவிவஜ்ஜித’’ந்தி
த்³விபஞ்சவிஞ்ஞாணானங், மனோதா⁴துத்தயஸ்ஸ ச பரிச்சாகே³ன ஏகசத்தாலீஸ ஹொந்தீதி ஆஹ ‘‘சத்தாலீஸங் ததே²கக’’ந்தி. அபி⁴ஞ்ஞானி சாதி ச-ஸத்³தோ³ அட்டா²னப்பயுத்தோ, ஸோ ‘‘சத்தாலீஸங் ததே²கக’’ந்தி இமஸ்ஸானந்தரங் த³ட்ட²ப்³போ³, தேன பன அபி⁴ஞ்ஞாசித்தத்³வயங் ஸங்க³ண்ஹாதி. அத² வா அபி⁴ஞ்ஞா நாம ஹெட்டா² ஏகேகாரம்மணிகேஸு வுத்தஸ்ஸ பஞ்சமஜ்ஜா²னஸ்ஸேவ அவத்தா²விஸேஸோதி அபி⁴ஞ்ஞாசித்தானங் ச²ளாரம்மணிகேஸு அக்³க³ஹணந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
172-3. திதா⁴ கத்வாதி திதா⁴ கரணஹேது. ஹெத்வத்தோ² ஹி அயங் த்வா-ஸத்³தோ³ யதா² ‘‘ஸீஹங் தி³ஸ்வா ப⁴யங் ச²ம்பி⁴தத்தங் உப்பஜ்ஜதி, பஞ்ஞாய சஸ்ஸ தி³ஸ்வா ஆஸவா பரிக்கீ²ணா ஹொந்தீ’’தி. ‘‘புஞ்ஞாபுஞ்ஞவஸேனா’’திஆதி³னா ஜாதிபூ⁴மிஹேதுவேத³னாதி³வஸேன யாவ ச²ஸத்ததிவிதோ⁴ பே⁴தோ³, தாவ மனோவிஞ்ஞாணதா⁴துங் பி⁴ந்தி³த்வா தங்வஸேன சித்தவிபா⁴க³த³ஸ்ஸனத்த²ங் நயதா³னங் கதந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
175. திதா⁴ கத்வாதி பட²மங் விபாகத்³வயகிரியாபே⁴த³தோ, து³தியங் குஸலாகுஸலாதி³தோதி ஏவங் தா⁴துத்³வயங் பச்சேகங் திதா⁴ கத்வா.
180. பூ⁴மி…பே॰… விபா⁴வயேதி திங்ஸபூ⁴மீனங் நானத்தவஸேன பவத்திதோ திங்ஸவித⁴ங், தத்தே²வ திங்ஸபுக்³க³லானங் நானத்தவஸேன பவத்திதோ ச திங்ஸவித⁴ந்திஆதி³னா இத³ங் யதா²னித்³தி³ட்ட²சித்தங் ப³ஹுதா⁴ ஹோதீதி ச விபா⁴வெய்யாதி அத்தோ².
181. இதா⁴தி ஹத்த²க³தாமலகா விய ஹொந்தீதி யதா² ஹத்த²க³தங் ஆமலகங் சக்கு²மதோ ஸுபாகடங் ஹோதி, ஏவமிமஸ்ஸ மதிமதோ பி⁴க்கு²னோ அபி⁴த⁴ம்மபிடகக³தா அத்தா² ஸுபாகடா ஹொந்தி, ஆவஜ்ஜிதாவஜ்ஜிதக்க²ணே ஸுவிஸதா³வ பஞ்ஞாயந்தீதி அத்தோ².
இதி அபி⁴த⁴ம்மத்த²விகாஸினியா நாம
அபி⁴த⁴ம்மாவதாரஸங்வண்ணனாய
ஏகவிதா⁴தி³னித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.