22. ஞாணத³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴னித்³தே³ஸவண்ணனா
பட²மமக்³க³ஞாணகதா²வண்ணனா
806. இதா³னி ‘‘இதோ பரங் கொ³த்ரபு⁴ஞாணங் ஹோதீ’’தி ஆஹ. இதோ பரந்தி இதோ அனுலோமஞாணதோ உபரி. தந்தி கொ³த்ரபு⁴ஞாணங். நேவ படிபதா³ஞாணத³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴ங் ப⁴ஜதி அனிச்சாதி³வஸேன ஸங்கா²ரானங் அக்³க³ஹணதோ. ந ஞாணத³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴ங் ப⁴ஜதி ஸதிபி நிப்³பா³னாரம்மணத்தே கிலேஸானங் அகே²பனதோ. ததோ ஏவேதங் விஞ்ஞாணதா⁴தூனங் விஸயங் உத்³தே³ஸந்தங் த³ஸ்ஸனகிச்சங் கரொந்தங் கிரியமனோதா⁴து விய மக்³க³ஸ்ஸ ஆவஜ்ஜனட்டா²னியங் வுச்சதி. அந்தராதி ச²ட்ட²ஸத்தமவிஸுத்³தீ⁴னங் வேமஜ்ஜே². அப்³போ³ஹாரிகமேவ ஹோதி உப⁴யவிஸுத்³தி⁴லக்க²ணதாபா⁴வதோ. ததா²பி வுட்டா²னகா³மினியா பரியோஸானதாய விபஸ்ஸனாபக்கி²கங். தேனேவஸ்ஸ தங்ஸோதபதிததா. தேனாஹ ‘‘விபஸ்ஸனாஸோதே…பே॰… ஸங்க²ங் க³ச்ச²தீ’’தி. ஏதேனஸ்ஸ படிபதா³ஞாணத³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴ப⁴ஜனங் த³ஸ்ஸேதி. ஸோதஸ்ஸ அரியஸ்ஸஆதி³தோ பஜ்ஜனங் ஸோதாபத்தி, ஸோ ஏவ மக்³கோ³, ஸோதங் வா அரியங் ஆதி³தோ பஜ்ஜதி அதி⁴க³ச்ச²தீதி ஸோதாபத்தி, பட²மகோ. தஸ்ஸ மக்³கோ³ ஸோதாபத்திமக்³கோ³. படிஸந்தி⁴வஸேன ஸகிதே³வ இமங் மனுஸ்ஸலோகங் ஆக³ச்ச²தீதி ஸகதா³கா³மீ, தஸ்ஸ மக்³கோ³ ஸகதா³கா³மிமக்³கோ³. படிஸந்தி⁴வஸேன காமப⁴வங் ந ஆக³ச்ச²தீதி அனாகா³மீ, தஸ்ஸ மக்³கோ³ அனாகா³மிமக்³கோ³. கிலேஸாதீ³னங் ஹனநாதி³னா அரஹங், அக்³க³மக்³க³ட்டோ². தஸ்ஸ பா⁴வோ அரஹத்தங், ஸோ ஏவ மக்³கோ³தி அரஹத்தமக்³கோ³. சதூஸு மக்³கே³ஸு ஞாணங் ஏகஜ்ஜ²ங் க³ஹெத்வா ஞாணத³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴ நாம.
தேஹி தீஹிபீதி ஹெட்டா² திண்ணங் அனுலோமஞாணானங் வுத்தத்தா வுத்தங், தீஸு வா த்³வின்னங் அந்தோக³த⁴த்தா. தீஹிபீதி வா விகப்பந்தரஸம்பிண்ட³னத்தோ² பி-ஸத்³தோ³, தேன தீஹிபி த்³வீஹிபீதி வுத்தங் ஹோதி. அத்தனோ ப³லானுரூபேனாதி அத்தனோ அத்தனோ ஆனுபா⁴வானுகூலங். பட²மஞ்ஹி அனுலோமஞாணங் ஸப்³போ³ளாரிகங், து³தியங் ததோ நாதிஓளாரிகங், ததியங் ததோ நாதிஓளாரிகங் தமங் அந்தரதா⁴பேதி. அத² வா ப³லானுரூபேனாதி ஹெட்டா² பலிபோ³த⁴தோ உபட்டா²தி பலிபோ³த⁴பா⁴வபடிச்சா²த³கஸ்ஸ தமஸ்ஸ அந்தரதா⁴பிதத்தா. ‘‘ஆஸேவனந்தே’’தி இமினா து³தியஸ்ஸ வா ததியஸ்ஸ வா அனுலோமஞாணஸ்ஸ அனந்தரங் கொ³த்ரபு⁴ஞாணுப்பத்தி, ந பட²மஸ்ஸாதி த³ஸ்ஸேதி தஸ்ஸ அனாஸேவனத்தா. ந ஹி அலத்³தா⁴ஸேவனங் கொ³த்ரபு⁴ஞாணங் உப்பாதே³துங் ஸக்கோதி. நிமித்தாதி³விரஹதோ, தப்³பி³து⁴ரதோ ச ‘‘அனிமித்த’’ந்திஆதி³னா நிப்³பா³னங் விஸேஸிதங். புது²ஜ்ஜனகொ³த்தந்தி அரியேஹி அஸம்மிஸ்ஸங் புது²ஜ்ஜனஸமஞ்ஞங். கொ³த்தந்தி ஹி ஏகவங்ஸஜானங் ஸமானா ஸமஞ்ஞா, ஏவங் இதா⁴பீதி. புது²ஜ்ஜனஸங்க²ந்தி தஸ்ஸேவ வேவசனங், புது²ஜ்ஜனபூ⁴மிந்தி புது²ஜ்ஜனவத்து²ங். ஏகந்திகதாய ஏகவாரமேவ ச உப்பஜ்ஜனதோ அபுனராவட்டகங்.
ப³ஹித்³தா⁴ வுட்டா²னவிவட்டனேதி அஸங்க²ததா⁴துயா ப³ஹிபா⁴வதோ ப³ஹித்³தா⁴ஸஞ்ஞிதா ஸங்கா²ரக³தா வுட்டா²னபூ⁴தே விவட்டனே நிப்ப²ஜ்ஜமானே பஞ்ஞா. அபி⁴பு⁴ய்யதீதி அபி⁴ப⁴வதி. பக்க²ந்த³தீதி அனுபவிஸதி. எத்த² ச ‘‘உப்பாத³ங் அபி⁴பு⁴ய்யதீ’’திஆதி³னா புது²ஜ்ஜனகொ³த்தாபி⁴ப⁴வனங் தத³திக்கமனமாஹ. ‘‘அனுப்பாத³ங் பக்க²ந்த³தீ’’திஆதி³னா அரியகொ³த்தபா⁴வனங் தது³ப⁴யபா⁴வதோ.
807. ஏகாவஜ்ஜனானங் நானாவீதி²தா நத்தீ²தி ந தங்னிஸேத⁴னாய ஏகவீதி²க்³க³ஹணங், அத² கோ² நானாரம்மணானம்பி ஏகாவஜ்ஜனானங் நானாவீதி²தா நத்தீ²தி த³ஸ்ஸனத்த²ந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். மஹாமாதிகந்தி மஹந்தங் உத³கவாஹகங். லங்கி⁴த்வாதி அனோதரந்தோ ஏவ அதிக்கமித்வா. உல்லங்கி⁴த்வாதி உபரிபா⁴கே³னேவ லங்கி⁴த்வா. நின்னபோணபப்³பா⁴ரதா உத்தருத்தரவிஸிட்டா² நின்னதாவ.
அட்ட²ஹி ஞாணேஹி அனுக்கமேன ஆஹிதவிஸேஸங் அனுலோமஞாணங் நிப்³பா³னாரம்மணஸ்ஸ ஞாணஸ்ஸ பச்சயோ ப⁴விதுங் ஸமத்த²ங் ஜாதந்தி ஆஹ ‘‘உத³யப்³ப³யானுபஸ்ஸனாதி³னா வேகே³ன தா⁴வித்வா’’தி. ரூபங் அனேகஸந்ததிஸம்ப³ந்த⁴தாய அனேகவட்டரசிதா ரஜ்ஜு விய ஹோதீதி வுத்தங் ‘‘ரூபரஜ்ஜுங் வா’’தி. அத்தபா⁴வஸ்ஸ ருக்க²ட்டா²னியதாய வுத்தத்தா தங்ஸம்ப³ந்த⁴த³ண்ட³ட்டா²னியதா வேத³னாதீ³ஸு ஏகஸ்ஸேவ யுத்தா, ந வேத³னாதி³ஸமுதா³யஸ்ஸாதி வுத்தங் ‘‘வேத³னாதீ³ஸு அஞ்ஞதரத³ண்ட³ங் வா’’தி. அனுலோமாவஜ்ஜனேனாதி அனுலோமஸ்ஸ ஆவஜ்ஜனேன. யேன ஆவஜ்ஜனேன அனுலோமஞாணங் உப்பஜ்ஜதி, தேன தங் ஆரம்மணங். ‘‘பட²மேன அனுலோமசித்தேன உல்லங்கி⁴த்வா’’தி இத³ங் ஸக்காயதீரஸ்ஸ தஸ்ஸ அதிக்கமனாரம்ப⁴தாய ‘‘து³தியேன நிப்³பா³னநின்னபோணபப்³பா⁴ரமானஸோ’’தி இத³ங் தஸ்ஸ ஸப்³ப³ஸங்கா²ரதோ ஸாதிஸயங் அலக்³க³ங் ஹுத்வா நிப்³பா³னே ஆரம்மணகரணவஸேன பததி யோகா³வசரோ. ஏகாரம்மணேதி ஏகவாரங்யேவ ஆலம்பி³தே ஆரம்மணே. தேனாஹ ‘‘அலத்³தா⁴ஸேவனதாயா’’தி. தேன ஏகாரம்மணே ஆஸேவனா உபகாரவதீ, ந ததா² நானாரம்மணேதி த³ஸ்ஸேதி.
808. தத்ராதி அனுலோமகொ³த்ரபூ⁴னங் இதரீதரகிச்சாகரணே. நக்க²த்தயோக³ந்தி நக்க²த்தேன சந்த³ஸ்ஸ யோக³ங், நக்க²த்தயோக³விபா⁴வனியங் வா காலங், தி³வஸந்தி அத்தோ².
தத்தா²திஆதி³ உபமாஸங்ஸந்த³னங்.
ஏவங் நிப்³ப³த்தாஹீதி அனுலோமஞாணானி விய ஸங்கா²ரே அனாலம்பி³த்வா அஹங் விய நிப்³பா³னாரம்மணே வத்தாஹீதி மக்³க³ஸ்ஸ கொ³த்ரபு⁴னா தி³ன்னஸஞ்ஞாமுஞ்சனங், அனுப³ந்த⁴னஞ்ச நிப்³பா³னாரம்மணகரணமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
809. தத்ராதி தஸ்மிங் கொ³த்ரபு⁴னா தி³ன்னஸஞ்ஞங் அமுஞ்சித்வா விய தேன க³ஹிதாரம்மணேயேவ வத்தித்வா மக்³க³ஸ்ஸ லோப⁴க்க²ந்தா⁴தி³னிப்³பி³ஜ்ஜ²னே. உஸுங் அஸதி கி²ப்பதீதி இஸ்ஸாஸோ, த⁴னுக்³க³ஹோ. ஸரகோ³சரட்டா²னங் நாம அட்ட²உஸப⁴மத்தங். தஞ்ச கோ² தூ³ரே பாதினோ மஜ்ஜி²மபுரிஸஸ்ஸ வஸேன சதுஹத்தா²ய யட்டி²யா வீஸதியட்டி² உஸப⁴ங், தேன அட்ட²உஸப⁴மத்தே பதே³ஸே ஹத்த²வஸேன சத்தாரீஸாதி⁴கச²ஸதஹத்தே² பதே³ஸே. ப²லகஸதந்தி அஸனஸாரமயங் ப²லகஸதங். கும்ப⁴காரசக்கஸதி³ஸே சக்கயந்தே. ஆவிஜ்ஜி²த்வாதி ப⁴மெத்வா. த³ண்ட³கக⁴ட்டனாய உப்பாதே³தப்³ப³ஸத்³தோ³ த³ண்ட³கஸஞ்ஞா. ப²லகஸதவினிவிஜ்ஜ²னஸ்ஸ பச்சயபூ⁴தா த³ண்ட³கஸஞ்ஞா விய கொ³த்ரபு⁴ஞாணங் லோப⁴க்க²ந்தா⁴தி³னிப்³பி³ஜ்ஜ²னஸ்ஸ மக்³க³ஞாணஸ்ஸ பச்சயபா⁴வதோ. இஸ்ஸாஸோ விய மக்³க³ஞாணங் நிப்³பி³ஜ்ஜி²தப்³ப³னிவிஜ்ஜ²னதோ.
810. அட்ட²மப⁴வதோ பட்டா²ய நிப்³ப³த்தனகங் அனமதக்³க³ஸங்ஸாரவட்டது³க்க²ஸமுத்³த³ங் ஸோஸேதி. ஸத்³தா⁴த⁴னங் ஸீலத⁴னங் ஹிரித⁴னங் ஒத்தப்பத⁴னங் ஸுதத⁴னங் சாக³த⁴னங் பஞ்ஞாத⁴னந்தி இமேஸங் ஸத்தன்னங் அரியத⁴னானங். ஸம்முகீ²பா⁴வந்தி பச்சக்க²ஸித்³தி⁴ங். பாணாதிபாதாதி³பஞ்சவேரானி ஸப்³ப³வேரப⁴யானி. அஞ்ஞேஸஞ்ச ரதனத்தயே நிவிட்ட²ஸத்³தா⁴தீ³னங். ஸமுதா³யே பவத்தோ ஸோதாபத்திமக்³க³ஸத்³தோ³ ததே³கதே³ஸேபி பவத்ததீதி ஆஹ ‘‘ஸோதாபத்திமக்³கே³ன ஸம்பயுத்தங் ஞாண’’ந்தி.
பட²மமக்³க³ஞாணங் நிட்டி²தங்.
ஸோதாபன்னபுக்³க³லகதா²வண்ணனா
811. தஸ்ஸேவ ‘‘த்³வே, தீணி வா’’தி வுத்தங். ஸமாதி⁴மானந்தரிகஞ்ஞமாஹூதி யங் அத்தனோ பவத்திஸமனந்தரங் நியமேனேவ ப²லப்பதா³னதோ ஆனந்தரிகஸமாதீ⁴தி ஆஹூதி அத்தோ². அனந்தரமேவ பவத்தனகங் ப²லங் அனந்தரங், தத்த² நியுத்தோ, தங் வா பயோஜனங் ஏதஸ்ஸாதி ஆனந்தரிகோ, மக்³கோ³.
ஆஸேவனந்தேதி ஆஸேவனதோ அந்தே, ஆஸேவனலாபி⁴னோ அனுலோமஞாணஸ்ஸ அனந்தரந்தி அத்தோ². லத்³தா⁴ஸேவனமேவ அனுலோமங் கொ³த்ரபு⁴ங் உப்பாதே³தி. உபரி பன ச², ஸத்த வா ஜவனானி பவத்தந்தி, தஸ்மா சத்தாரி ப²லசித்தானி ஹொந்தீதி வதெ³ய்யாதி ஆஹ ‘‘ஸத்தசித்தபரமா ச ஏகாவஜ்ஜனவீதீ²’’தி.
தங் பன ந ஸாரதோ பச்சேதப்³ப³ந்தி யோஜனா. யங் பனெத்த² வத்தப்³ப³ங், தங் ஹெட்டா² வுத்தமேவ.
812. எத்தாவதாதி பட²மமக்³கா³னந்தரங் ப²லஸ்ஸ உப்பத்திமக்கேன. பு⁴ஸங் பமத்தோபீதி தே³வரஜ்ஜசக்கவத்திரஜ்ஜாதி³பமாத³ட்டா²னங் ஆக³ம்ம பு⁴ஸங் பமத்தோபி. யேஸங் யதா²வுத்தஆவஜ்ஜனஜவனசித்தானங் உப்பத்தியா ஏஸ ஸோதாபன்னோ பச்சவெக்க²தி நாமாதி அதி⁴ப்பாயோ.
ஏதேனேவ பஸங்கே³ன ஸேஸானங் அரியானங் பச்சவெக்க²ணானி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யதா² சா’’திஆதி³ வுத்தங்.
உக்கட்ட²பரிச்சே²தோ³யேவ சேஸோ, யதி³த³ங் பஞ்சன்னங், சதுன்னஞ்ச பச்சவெக்க²ணானங் த³ஸ்ஸனந்தி அத்தோ². ‘‘அபா⁴வேனேவா’’தி ஏதேன பஹீனாவஸிட்ட²கிலேஸபச்சவெக்க²ணஸமத்த²தா கஸ்ஸசி ஹோதி, கஸ்ஸசி ந ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. லோபோ⁴ ஏவ லோப⁴த⁴ம்மோ.
து³தியமக்³க³ஞாணகதா²வண்ணனா
813. காமராக³ப்³யாபாதா³னங் தனுபா⁴வாயாதி ஏதேஸங் கிலேஸானங் தனுபா⁴வத்த²ங். தத்த² த்³வீஹி காரணேஹி தனுபா⁴வோ அதி⁴ச்சுப்பத்தியா, பரியுட்டா²னமந்த³தாய ச. ஸகதா³கா³மிஸ்ஸ ஹி வட்டானுஸாரிமஹாஜனஸ்ஸ து³தியாயாதி க³ணனவஸேனபி து³தியாய, உப்பத்திவஸேனபி து³தியாய பூ⁴மியா. பத்தியாதி ஸாமஞ்ஞப²லஸ்ஸ படிலாபா⁴ய. தஞ்ஹி ஸம்பயுத்தானங் நிஸ்ஸயபா⁴வதோ தே த⁴ம்மா ப⁴வந்தி எத்தா²தி பூ⁴மி. யஸ்மா வா ஸமானேபி லோகுத்தரபா⁴வே ஸயம்பி ப⁴வதி உப்பஜ்ஜதி, ந நிப்³பா³னங் விய அபாதுபூ⁴தங், தஸ்மாபி ‘‘பூ⁴மீ’’தி வுச்சதி. யோக³ங் கரோதீதி விபஸ்ஸனாபி⁴யோக³ங் கரோதி. ‘‘நவஹாகாரேஹி இந்த்³ரியானி திக்கா²னி ப⁴வந்தீ’’திஆதி³னா (விஸுத்³தி⁴॰ 2.699) வுத்தனயேனேவ யத³க்³கே³ன இந்த்³ரியானங் திக்க²தங் ஸம்பாதே³தி, தத³க்³கே³ன ப³லானி, பொ³ஜ்ஜ²ங்கா³னி ச படுதரபா⁴வங் ஆபாதெ³ந்தோ இந்த்³ரியப³லபொ³ஜ்ஜ²ங்கா³னி ஸமோதா⁴னெத்வா லக்க²ணத்தயதீரணவஸேன ஞாணேன பரிமத்³த³தி. தத்த² அபராபரங் ஞாணங் சாரெந்தோ பரிவத்தேதி. தேனாஹ ‘‘விபஸ்ஸனாவீதி²ங் ஓகா³ஹதீ’’தி. வுத்தனயேனேவாதி உத³யப்³ப³யஞாணாதீ³னங் உப்பாத³னே வுத்தனயேன. கொ³த்ரபு⁴அனந்தரந்தி எத்த² கொ³த்ரபு⁴ விய கொ³த்ரபு⁴. பட²மமக்³க³புரேசாரிகஞாணஞ்ஹி புது²ஜ்ஜனகொ³த்தாபி⁴ப⁴வனதோ, அரியகொ³த்தப⁴வனதோ ச நிப்பரியாயதோ கொ³த்ரபூ⁴தி வுச்சதி, இத³ங் பன தங்ஸதி³ஸதாய பரியாயதோ கொ³த்ரபு⁴. ஏகச்சஸங்கிலேஸவிஸுத்³தி⁴யா பட்டா²னே ‘‘அனுலோமங் வோதா³னஸ்ஸ அனந்தரபச்சயேன பச்சயோ’’தி (பட்டா² 1.1.417). யஸ்மா பன படிஸம்பி⁴தா³மக்³கே³ உப்பாதா³தி³அபி⁴ப⁴வனத்த²ங் உபாதா³ய ‘‘அட்ட² கொ³த்ரபு⁴த⁴ம்மா ஸமாதி⁴வஸேன உப்பஜ்ஜந்தி, த³ஸ கொ³த்ரபு⁴த⁴ம்மா விபஸ்ஸனாவஸேன உப்பஜ்ஜந்தீ’’திஆதீ³ஸு (படி॰ ம॰ 1.60) கொ³த்ரபு⁴னாமேனேவேதங் ஆக³தங், தஸ்மா இதா⁴பி ‘‘கொ³த்ரபு⁴அனந்தர’’ந்தி வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
து³தியஞாணங் நிட்டி²தங்.
ததியமக்³க³ஞாணகதா²வண்ணனா
814. ஸகிதே³வாதி ‘‘இமங் லோகங் ஆக³ந்த்வா’’தி இமினா பஞ்சஸு ஸகதா³கா³மீஸு சத்தாரோ வஜ்ஜெத்வா ஏகோவ க³ஹிதோ. ஏகச்சோ இத⁴ ஸகதா³கா³மிப²லங் பத்வா இதே⁴வ லோகே பரினிப்³பா³தி, ஏகச்சோ இத⁴ பத்வா தே³வலோகே பரினிப்³பா³தி, ஏகச்சோ தே³வலோகே பத்வா தத்தே²வ பரினிப்³பா³தி, ஏகச்சோ தே³வலோகே பத்வா இதூ⁴பபஜ்ஜித்வா பரினிப்³பா³தி. இமே சத்தாரோபி இத⁴ ந க³ஹிதா. யோ பன இத⁴ பத்வா தே³வலோகே யாவதாயுகங் வஸித்வா புன இதூ⁴பபஜ்ஜித்வா பரினிப்³பா³தி, அயங் ஏகோவ இத⁴ க³ஹிதோதி வேதி³தப்³போ³.
காமராக³ப்³யாபாதா³னங் அனவஸேஸப்பஹானாயாதி தேஸங்யேவ ஸகதா³கா³மிமக்³கே³ன தனுகதானங் ஸங்யோஜனானங் நிரவஸேஸப்பஹானாய. படிஸந்தி⁴வஸேன காமப⁴வஸ்ஸ அனாக³மனதோ அனாகா³மீ.
ததியஞாணங் நிட்டி²தங்.
சதுத்த²மக்³க³ஞாணகதா²வண்ணனா
815. ஓபபாதிகோதி உபபாதயோனிகோ. இமினாஸ்ஸ க³ப்³ப⁴ஸெய்யா படிக்கி²த்தா. தத்த² பரினிப்³பா³யீதி தத்த² ஸுத்³தா⁴வாஸே பரினிப்³பா³யிதா. அனாவத்தித⁴ம்மோ தஸ்மா லோகாதி படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணவஸேன தஸ்மா லோகா இத⁴
ரூபராக³அரூபராக³மானஉத்³த⁴ச்சஅவிஜ்ஜானங் அனவஸேஸப்பஹானாயாதி ஏதேஸங் பஞ்சன்னங் உத்³த⁴ம்பா⁴கி³யஸங்யோஜனானங் நிஸ்ஸேஸப்பஜஹனத்தா²ய. தத்த² ரூபப⁴வே ச²ந்த³ராகோ³ ரூபராகோ³. அரூபப⁴வே ச²ந்த³ராகோ³ அரூபராகோ³. மானோ அரஹத்தமக்³க³வஜ்ஜ²மானோ. ததா² உத்³த⁴ச்சாவிஜ்ஜா.
சதுத்த²ஞாணங் நிட்டி²தங்.
அரஹந்தபுக்³க³லகதா²வண்ணனா
816. மஹாகீ²ணாஸவோதி அந்திமதே³ஹதா⁴ரீ. க²ந்த⁴கிலேஸாபி⁴ஸங்கா²ரபா⁴ரானங் ஓஹிதத்தா ஓரோபிதத்தா ஓஹிதபா⁴ரோ. அனுப்பத்தோ ஸத³த்த²ங் ஸகத்த²ந்தி அனுப்பத்தஸத³த்தோ². ஸத³த்தோ²தி ச அரஹத்தங் வேதி³தப்³ப³ங். தஞ்ஹி அத்துபனிப³ந்த⁴னட்டே²ன, அத்தானங் அவிஜஹனட்டே²ன, அத்தனோ பரமத்த²ட்டே²ன ச அத்தனோ அத்த²த்தா ஸகத்தோ²தி வுச்சதி. பரிக்கீ²ணானி த³ஸபி ப⁴வஸங்யோஜனானி ஏதஸ்ஸாதி பரிக்கீ²ணப⁴வஸங்யோஜனோ. க²ந்தா⁴தி³அத்த²ங் ஸம்மா அஞ்ஞாய விமுத்தோதி ஸம்மத³ஞ்ஞாவிமுத்தோ. அக்³கோ³ ச ஸோ த³க்கி²ணெய்யோ ச, அக்³க³த³க்கி²ணங் வா அரஹதீதி அக்³க³த³க்கி²ணெய்யோ.
போ³தி⁴பக்கி²யகதா²வண்ணனா
817. சதுன்னங் மக்³க³ஞாணானங் வஸேன சதுஞாணாய. ஆனுபா⁴வவிஜானநத்த²ந்தி ஸதிபட்டா²னபாரிபூரிஆதி³கஸ்ஸ ஆனுபா⁴வஸ்ஸ போ³த⁴னத்த²ங்.
பரிபுண்ணா போ³தி⁴பக்கி²யா ஏதஸ்ஸாதி பரிபுண்ணபோ³தி⁴பக்கி²யோ, மக்³கோ³. தஸ்ஸ பா⁴வோ பரிபுண்ணபோ³தி⁴பக்கி²யபா⁴வோ. வுட்டா²னப³லேஹி ஸம்பயுத்ததாவ வுட்டா²னப³லஸமாயோகோ³, யே ஸங்யோஜனாத³யோ யேன பட²மமக்³கா³தி³னா பஹாதப்³பா³.
818. பு³ஜ்ஜ²னட்டே²ன போ³தி⁴பக்கி²யா.
819. தேஸு போ³தி⁴பக்கி²யேஸு. ஆரம்மணேஸூதி காயாதி³ஆரம்மணேஸு. ஒக்க²ந்தி³த்வாதி அனுபவிஸித்வா. பக்க²ந்தி³த்வாதி தஸ்ஸேவ வேவசனங். உபட்டா²னதோதி அஸுபா⁴காராதி³க்³க³ஹணவஸேன உபக³ந்த்வா அவட்டா²னதோ. காயாதீ³ஸு அஸுபா⁴காராதி³க்³க³ஹணங் புப்³ப³பா⁴க³ஸதிபட்டா²னவஸேன ஸுப⁴ஸஞ்ஞாதி³பஹானகிச்சஸாத⁴னங் மக்³க³ஸதிபட்டா²னவஸேன வேதி³தப்³ப³ங். தத்த² ஹி ஏகாவ ஸதி சதுகிச்சஸாத⁴னவஸேன பவத்ததி.
820. பத³ஹந்தீதி ஸோப⁴னங், ஸுந்த³ரந்தி அத்தோ². ஸெட்ட²பா⁴வாவஹனதோதி பாஸங்ஸதமபா⁴வஸாத⁴னதோ. பதா⁴னபா⁴வகாரணதோதி உத்தமபா⁴வஹேதுதோ.
821. புப்³பே³ வுத்தேனாதி இத்³தி⁴வித⁴ஞாணனித்³தே³ஸே (விஸுத்³தி⁴॰ 2.369) வுத்தேன. இஜ்ஜ²னட்டோ² நிப்ப²ஜ்ஜனட்டோ², படிலாப⁴ஸம்பதா³ வா, யேன வா இஜ்ஜ²ந்தி இத்³தா⁴ வுத்³தா⁴ உக்கங்ஸக³தா ஹொந்தி, தங் இஜ்ஜ²னங். ஸமாதி⁴பதா⁴னஸங்கா²ரபமுகா² மக்³க³த⁴ம்மா இத⁴ ‘‘இத்³தீ⁴’’தி அதி⁴ப்பேதா. புப்³ப³ங்க³மட்டோ² அதி⁴பதிபச்சயபா⁴வோ. தஸ்மா ஸோதாபத்திமக்³கோ³ இஜ்ஜ²தீதி இத்³தி⁴, தஸ்மா ஸம்பயுத்தா ச²ந்தா³த³யோ புப்³ப³ங்க³மட்டே²ன பாதோ³. தஸ்ஸா ஏவ ப²லபூ⁴தாய வுட்டா²னகா³மினியா ச²ந்தா³த³யோ புப்³ப³பா⁴க³காரணட்டே²ன பாதோ³. ஸோதி இத்³தி⁴பாதோ³. இமே லோகுத்தராவாதி இமே யதா²வுத்தா ச²ந்தா³த³யோ உத்தரசூளபா⁴ஜனீயே ஆக³தனயேன லோகுத்தரா வேதி³தப்³பா³. ச²ந்தா³தி³அதி⁴பதிவஸேன படிலத்³த⁴த⁴ம்மாபி ப²ஸ்ஸாத³யோ இத்³தி⁴பாதா³ ஹொந்தீதி அத்தோ². காமஞ்செத்த² இத்³தி⁴பாதோ³ நோ அதி⁴பதி, அதி⁴பதி வா நோ இத்³தி⁴பாதோ³ நாம நத்தி², யதா² பன ஏகஸ்மிங் ரஜ்ஜே ரஜ்ஜாரஹேஸு சதூஸு ராஜகுமாரேஸு ஏகஸ்மிங் காலே ஏகோவ ரஜ்ஜமனுஸாஸதி, ந ஸப்³பே³, ஏவங் ஏகமேகஸ்மிங் சித்துப்பாதே³ ஏகோவ அதி⁴பதி, இத்³தி⁴பாதோ³ ச ஹோதீதி வேதி³தப்³போ³.
822. அஸ்ஸத்³தி⁴யங் கோஸஜ்ஜங் தி²னமித்³த⁴பதா⁴னோ அகுஸலசித்துப்பாதோ³. பமாதோ³ ஸதிஸம்மோஸோ ததா²பவத்தா அகுஸலா க²ந்தா⁴. அபி⁴ப⁴வனஸங்கா²தேன அதி⁴பதியட்டே²னாதி அஸ்ஸத்³தி⁴யாதீ³னங் அபி⁴ப⁴வனதோ அபி⁴ப⁴வனந்தி வத்தப்³பே³ன அதி⁴மொக்க²பக்³க³ஹஉபட்டா²னஅவிக்கே²பபஜானநஸ்ஸ ஏகலக்க²ணேன ஸம்பயுத்தத⁴ம்மேஸு அதி⁴பதியட்டே²ன. அஸ்ஸத்³தி⁴யாதீ³ஹி சாதி ச-ஸத்³தோ³ ஸமுச்சயத்தோ² அட்டா²னப்பயுத்தோ, தஸ்மா அகம்பியட்டே²ன ச ஸம்பயுத்தத⁴ம்மேஸு தி²ரபா⁴வேன ச ப³லந்தி ஏவமெத்த² அதி⁴ப்பாயோ வேதி³தப்³போ³.
823. பு³ஜ்ஜ²னகஸத்தஸ்ஸாதி சதுன்னங் அரியஸச்சானங் படிவிஜ்ஜ²னகஸத்தஸ்ஸ. யோ ஹேஸோ லோகுத்தரமக்³க³க்க²ணே உப்பஜ்ஜமானாய ஸதிஆதி³த⁴ம்மஸாமக்³கி³யா கரணபூ⁴தாய பு³ஜ்ஜ²தி கிலேஸஸந்தானநித்³தா³ய உட்ட²ஹதி, சத்தாரி வா அரியஸச்சானி படிவிஜ்ஜ²தி, நிப்³பா³னமேவ வா ஸச்சி²கரோதீதி பொ³ஜ்ஜ²ங்கா³. நிய்யானிகட்டே²னாதி வட்டதோ நிஸ்ஸரணட்டே²ன.
824. புப்³ப³பா⁴கே³ நானாசித்தேஸு லப்³ப⁴ந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. சுத்³த³ஸவிதே⁴னாதி ஆனாபானஇரியாபத²சதுஸம்பஜஞ்ஞபடிக்கூலமனஸிகாரதா⁴துமனஸிகாரபப்³பா³னி, நவ ஸிவதி²கபப்³பா³னி சாதி ஏவங் சுத்³த³ஸவிதே⁴ன. காயங் பரிக்³க³ண்ஹதோ ச காயானுபஸ்ஸனாஸதிபட்டா²னங் லப்³ப⁴தி, ந வேத³னாத³யோ பரிக்³க³ண்ஹதோ. ஏஸ நயோ ஸேஸேஸுபி. ‘‘ஸுக²ங் வேத³ன’’ந்திஆதி³னாதி வா ‘‘ஸாமிஸ’’ந்திஆதி³னாதி வா ‘‘நிராமிஸ’’ந்திஆதி³னாதி வா ஏவங் நவவிதே⁴ன. ஸராக³தோ³ஸமோஹஸங்கி²த்தமஹக்³க³தஸமாஹிதஸஉத்தரவிமுத்தபதா³னங் ஸபடிபக்கா²னங் வஸேன ஸோளஸவிதே⁴ன. நீவரணுபாதா³னக்க²ந்தா⁴யதனபொ³ஜ்ஜ²ங்க³ஸச்சபப்³பா³னங் வஸேன பஞ்சவிதே⁴ன. இமஸ்மிங் அத்தபா⁴வேதி பச்சுப்பன்னே அத்தபா⁴வே. அனுப்பன்னபுப்³ப³ந்தி அத்தனோ அபூ⁴தபுப்³ப³ங். பரஸ்ஸ உப்பன்னங் அகுஸலங் தி³ஸ்வா தன்னிமித்தஞ்ச வத⁴ப³ந்தா⁴ரஹாதீ³னீதி அதி⁴ப்பாயோ. தஸ்ஸாதி தாதி³ஸஸ்ஸ. ப⁴வதி ஹி தங்ஸதி³ஸேபி தப்³போ³ஹாரோ யதா² ‘‘தானியேவ ஓஸதா⁴னீ’’தி. தஸ்ஸ பஹானாயாதி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. ஜா²னவிபஸ்ஸனா இதோ அஞ்ஞஸ்மிங் அத்தபா⁴வே உப்பன்னபுப்³பா³பி ஸியுந்தி வுத்தங் ‘‘இமஸ்மிங் அத்தபா⁴வே அனுப்பன்னபுப்³ப³’’ந்தி, ச²ந்தி³த்³தி⁴பாத³ஸம்மாவாசானங்யேவ க³ஹணங். தேஸு வுத்தேஸு ஸேஸித்³தி⁴பாத³ஸேஸவிரதியோ அத்த²தோ ஏவங் நானாசித்தேஸு லப்³ப⁴ந்தி புப்³ப³பா⁴கே³ ஏதே ஸதிபட்டா²னஸம்மப்பதா⁴னஇத்³தி⁴பாதா³. சதுன்னங் ஞாணானந்தி சதுன்னங் அரியமக்³க³ஞாணானங். காமங் ஸப்³பே³பி போ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மா மக்³க³சித்துப்பாத³பரியாபன்னாவ, ததா²பி ஸாதிஸயோ ஸம்மப்பதா⁴னப்³யாபாரோ மக்³க³க்க²ணேதி வுத்தங் ‘‘ப²லக்க²ணே ட²பெத்வா சத்தாரோ ஸம்மப்பதா⁴னே’’தி. அவஸேஸா தெத்திங்ஸ லப்³ப⁴ந்தி, தே ச கோ² பரியாயதோ, ந நிப்பரியாயதோதி அதி⁴ப்பாயோ.
825. ஸேஸேஸு பனாதி இத்³தி⁴பாதா³தீ³ஸு பஞ்சஸு கொட்டா²ஸேஸு. யதா² ஸதிவீரியேஸு ‘‘ஸதிபட்டா²னங் ஸம்மப்பதா⁴ன’’ந்தி ஸங்கி²பனவஸேன ஹாபனங், ‘‘காயானுபஸ்ஸனா’’திஆதி³விபா⁴க³த³ஸ்ஸனவஸேன வட்³ட⁴னங் அத்தி², ஈதி³ஸங் ஹாபனவட்³ட⁴னங் நத்தீ²தி அத்தோ².
826. இதா³னி ஸப்³பே³ஸு ஏவ யதா²ரஹங் லப்³ப⁴மானவிபா⁴க³த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘அபிசா’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² தேஸூதி ஸத்ததிங்ஸாய போ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மேஸு. ச²த்³தா⁴தி ஏகதா⁴ த்³வேதா⁴ சதுதா⁴ பஞ்சதா⁴ அட்ட²தா⁴ நவதா⁴தி ஏவங் ச²ப்பகாரேன தே ப⁴வந்தி.
ச²ந்தி³த்³தி⁴பாதா³தி³வஸேனாதி நவ ஏகவிதா⁴வ ஹொந்தி.
சுத்³த³ஸேவ அஸம்பி⁴ன்னாதி ஸதி வீரியங் ச²ந்தோ³ சித்தங் பஞ்ஞா ஸத்³தா⁴ ஸமாதி⁴ பீதி பஸ்ஸத்³தி⁴ உபெக்கா² ஸம்மாஸங்கப்போ ஸம்மாவாசா ஸம்மாகம்மந்தோ ஸம்மாஆஜீவோதி இமே அஸம்பி⁴ன்னா பத³ந்தரஸம்பே⁴தே³ன வினா அக்³க³ஹிதக்³க³ஹணேன க³ய்ஹமானா சுத்³த³ஸேவ ச ஸபா⁴வத⁴ம்மா. சுத்³த³ஸாதி ச உக்கங்ஸபரிச்சே²தே³ன வுத்தங். தஞ்ச கோ² பட²மஜ்ஜா²னிகமக்³க³சித்துப்பாத³வஸேன, து³தியஜ்ஜா²னிகே பன ஸம்மாஸங்கப்பாபா⁴வதோ தேரஸ, ததியசதுத்த²பஞ்சமஜ்ஜா²னிகேஸு பீதிஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கா³பா⁴வதோ த்³வாத³ஸ ஹொந்தி. ‘‘ஸத்ததிங்ஸப்பபே⁴த³தோ’’தி இத³ம்பி உக்கங்ஸவஸேனேவ வுத்தங், அவகங்ஸதோ பன வுத்தனயேன ஏகஸ்மிங் க²ணே ச²த்திங்ஸ, பஞ்சதிங்ஸ ஹொந்தி, சதுன்னங் அதி⁴பதீனங் ஏகஜ்ஜ²ங் அனுப்பஜ்ஜனதோ ஏகஸ்மிங் க²ணே ஏகஸ்ஸேவ இத்³தி⁴பாத³ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி த்³வத்திங்ஸ ச ஹொந்தீதி வேதி³தப்³ப³ங்.
ஸத்ததிங்ஸபபே⁴த³தோ ‘‘ஸகிச்சனிப்பா²த³னதோ’’திஆதி³, ஏகச்சஸ்ஸ ஸபா⁴வதோ ஏகஸ்ஸாபி அத்தனோ ஆனுபா⁴வானுரூபகாயானுபஸ்ஸனாதி³தங்தங்கிச்சஸாத⁴னதோதி அத்தோ². ஸரூபேன ச வுத்திதோதி அபே⁴த³ஸ்ஸ சித்தித்³தி⁴பாதா³தி³கஸ்ஸ ஸரூபேனேவ பவத்தனதோ ச.
எத்தா²தி ஞாணத³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴யங். கஸ்மா பன போ³தி⁴பக்கி²யேஸு ஜா²னகொட்டா²ஸோ ந க³ஹிதோ, நனு ஜா²னரஹிதோ அரியமக்³கோ³ நத்தீ²தி? ஸச்சங் நத்தி², ததோ ஏவ ந கோ² பனேதங் ஏவங் த³ட்ட²ப்³ப³ங் ‘‘போ³தி⁴பக்கி²யேஸு ஜா²னங் ந க³ஹித’’ந்தி லக்க²ணூபனிஜ்ஜா²னலக்க²ணஸ்ஸ ஜா²னஸ்ஸ மக்³க³க்³க³ஹணேனேவ க³ஹிதத்தா. தஞ்ஹி ஸந்தா⁴ய ‘‘யஸ்மிங் ஸமயே லோகுத்தரங் ஜா²னங் பா⁴வேதீ’’திஆதி³ (த⁴॰ ஸ॰ 277, 343 ஆத³யோ) வுத்தங். ஆரம்மணூபனிஜ்ஜா²னலக்க²ணஸ்ஸ பனெத்த² ஸம்ப⁴வோ ஏவ நத்தி². அபரோ நயோ – கஸ்மா பன போ³தி⁴பக்கி²யேஸு ஜா²னகொட்டா²ஸோ ந க³ஹிதோ, நனு ஜா²னரஹிதோ அரியமக்³கோ³ நத்தி², ந ச தங் படிபதா³ விய ஏகந்தபுப்³ப³பா⁴கி³யங், நாபி ஏகச்சபடிஸம்பி⁴தா³ விய மக்³க³னிஸ்ஸந்தோ³, அத² கோ² மக்³க³சித்துப்பாத³பரியாபன்னோ, யதோ ‘‘லோகுத்தரங் ஜா²னங் பா⁴வேதீ’’தி (த⁴॰ ஸ॰ 277, 343 ஆத³யோ) வுத்தங், மக்³க³மக்³க³பரிவாரத⁴ம்மா ச போ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மாதி? வுச்சதே – யங் தாவ வுத்தங் ஜா²னரஹிதோ அரியமக்³கோ³ நத்தீ²’’தி, தத்த² ந அரியமக்³க³ஸம்பயோக³மத்தேன ஜா²னஸ்ஸ போ³தி⁴பக்கி²யதா
யங் பன வுத்தங் ‘‘மக்³க³மக்³க³பரிவாரத⁴ம்மா ச போ³தி⁴பக்கி²யா’’தி, தத்த² பரிவாரட்டோ² கிங் ஸஹபவத்திஅத்தோ², உதா³ஹு பரிக்கா²ரட்டோ²தி? யதி³ புரிமோ பக்கோ², ஸோ பகே³வ நில்லோசிதோ. அத² து³தியோ, இத³ங் விசாரேதப்³ப³ங். கத²ங் பவத்தமானங் ஜா²னங் மக்³க³ஸ்ஸ பரிக்கா²ரோ? யதி³ ஸஹஜாதாதி³பச்சயபா⁴வேன, ஏவங் ஸதி ப²ஸ்ஸாதீ³னம்பி மக்³க³பரிக்கா²ரதா ஆபஜ்ஜதி. அத² படிபக்க²வித⁴ங்ஸனேன, ந ஸப்³பே³ ஜா²னத⁴ம்மா படிபக்க²வித⁴ங்ஸனஸமத்தா². ந ஹி விசாரோ, வேத³னா ச கஸ்ஸசி ஸங்கிலேஸத⁴ம்மஸ்ஸ உஜுபடிபக்க²பா⁴வேன பவத்தந்தி. யங் பன பேடகே ‘‘ஸுக²ங் உத்³த⁴ச்சகுக்குச்சஸ்ஸ, விசாரோ விசிகிச்சா²ய படிபக்கோ²’’தி வுத்தங், தங் பரியாயேன வுத்தங். ந ஹி ஸுக²ங் ஸயங் உத்³த⁴ச்சகுக்குச்சஸ்ஸ படிபக்கோ², படிபக்க²ஸ்ஸ பன ஸமாதி⁴ஸ்ஸ பச்சயதாய படிபக்கோ². ந ச விசாரோ பஞ்ஞா விய, அதி⁴மொக்கோ² விய வா விசிகிச்சா²ய படிபக்கோ², படிபக்க²ஸ்ஸ படிரூபதாய பன படிபக்கோ² பாளியங் ‘‘யஸ்மிங் ஸமயே லோகுத்தரங் ஜா²னங் பா⁴வேதி நிய்யானிக’’ந்திஆதி³ (த⁴॰ ஸ॰ 277).
வுட்டா²னப³லஸமாயோக³கதா²வண்ணனா
827. வுட்டா²னங் நிமித்ததோ, பவத்ததோ ச வுட்டா²னங். ப³லஸமாயோகோ³ ஸமத²விபஸ்ஸனாப³லேஹி ஸம்பயுத்ததா. பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயாதி³வஸேன து³க்கா²தீ³ஸு விஸேஸத³ஸ்ஸனட்டே²ன மக்³க³பஞ்ஞாபி விபஸ்ஸனாதி வுச்சதீதி ‘‘லோகியவிபஸ்ஸனா’’தி விஸேஸெத்வா வுத்தங். தேனேவாஹ ‘‘வுட்டா²னட்டே²ன ஸமத²விபஸ்ஸனங் யுக³னத்³த⁴ங் பா⁴வேதீ’’தி (படி॰ ம॰ 2.5). நிமித்தாரம்மணத்தா நேவனிமித்தா வுட்டா²தி, பவத்தி…பே॰… சி²ந்த³னதோ ந பவத்தா வுட்டா²தீதி யோஜனா. தத்த² நிமித்ததோ வுட்டா²னங் ஸங்கா²ரனிமித்தங் நிஸ்ஸஜ்ஜித்வா நிப்³பா³னாரம்மணகரணங். பவத்ததோ வுட்டா²னங் ஹேதுனிரோதே⁴ன ஆயதிங் விபாகப்பவத்தஸ்ஸ ‘‘ஸமுத³யஸ்ஸ அஸமுச்சி²ந்த³னதோ பவத்தா ந வுட்டா²தீ’’தி.
து³ப⁴தோதி உப⁴தோ, த³-காராக³மங் கத்வா ஏவங் வுத்தங். து³பா⁴தி வா பத³ந்தரமேவேதங் உப⁴யஸத்³தே³ன ஸமானத்த²ங். த³ஸ்ஸனட்டே²னாதி பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயாதி³லக்க²ணேன சதுஸச்சத³ஸ்ஸனட்டே²ன. மிச்சா²தி³ட்டி²யாதி த்³வாஸட்டி²ப்பபே⁴தா³யபி மிச்சா²தி³ட்டி²யா. தத³னுவத்தககிலேஸேஹீதி அபாயக³மனீயதாய தஸ்ஸா மிச்சா²தி³ட்டி²யா அனுவத்தகேஹி விசிகிச்சா²தி³கிலேஸேஹி. க²ந்தே⁴ஹீதி எத்தா²பி தத³னுவத்தகஸத்³தோ³ ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³போ³. தே ச மிச்சா²தி³ட்டி²ஆதி³பச்சயா உப்பஜ்ஜனாரஹா வேதி³தப்³பா³. மிச்சா²ஸங்கப்பாதிஆதீ³ஸுபி தத³னுவத்தககிலேஸேஹி ச க²ந்தே⁴ஹி ச வுட்டா²தி. ப³ஹித்³தா⁴ ச ஸப்³ப³னிமித்தேஹி வுட்டா²தீதி பாளி ஸங்கி²த்தா. யதா² மிச்சா²தி³ட்டி²மிச்சா²ஸங்கப்பா, ஏவங் மிச்சா²வாசாத³யோபி அபாயக³மனீயா ஏவ வேதி³தப்³பா³. மிச்சா²வாசாகம்மந்தாஜீவா சேதனாஸபா⁴வா. மிச்சா²ஸதி ததா²பவத்தா சத்தாரோ க²ந்தா⁴. உபரிமக்³க³த்தயே ஸம்மாதி³ட்டி² தங்தங்மக்³க³வஜ்ஜா²
அணுஸஹக³தாதி அணுபா⁴வங் க³தா பத்தா, தனுபூ⁴தாதி அத்தோ².
828. ஏவங் வுட்டா²னங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி ப³லஸமாயோக³ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘லோகியானஞ்சா’’திஆதி³ வுத்தங். ஸமத²ப³லங் அதி⁴கங் ஹோதி ஸமாதி⁴பா⁴வனாபா⁴வதோ. விபஸ்ஸனாப³லங் அதி⁴கங் ஹோதி ஞாணுத்தரத்தா விபஸ்ஸனாபா⁴வனாய. ஸமானபா⁴வேன யுகே³ நத்³தா⁴ ப³த்³தா⁴ விய ஹொந்தீதி யுக³னத்³தா⁴. தேனாஹ ‘‘அஞ்ஞமஞ்ஞங் அனதிவத்தனட்டே²னா’’தி, கிச்சதோ அனூனாதி⁴கபா⁴வேனாதி அத்தோ². ததோ ஏவ ஸமாயோகோ³தி ஸமபரிச்சே²த³யோகோ³தி அத்தோ².
ஸமாதி⁴படிபக்க²த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘உத்³த⁴ச்சஸஹக³தகிலேஸேஹீ’’தி வுத்தங், உத்³த⁴ச்சபதா⁴னேஹி கிலேஸேஹீதி அதி⁴ப்பாயோ. அவிக்கே²போ ஸமாதீ⁴தி ஸமுச்சி²ந்த³னேன விக்கே²பஸ்ஸ உஜுபடிபக்க²பூ⁴தோ ஸமாதி⁴. நிரோத⁴கோ³சரோதி நிப்³பா³னாரம்மணோ. வுட்டா²னட்டே²னாதி வுட்டா²னகபா⁴வேன நிமித்ததோ, பவத்ததோ ச வுட்ட²ஹமானவஸேன. ஏகரஸாதி ஸமானகிச்சா.
பஹாதப்³ப³த⁴ம்மபஹானகதா²வண்ணனா
829. யே த⁴ம்மாதி யே ஸங்கிலேஸத⁴ம்மா. ஸங்யோஜனாதீ³ஸு ஸங்யோஜனட்டே²ன ப³ந்த⁴னட்டே²ன ஸங்யோஜனானி, விபா³த⁴னட்டே²ன, உபதாபனட்டே²ன வா கிலேஸா, மிச்சா²ஸபா⁴வாதி மிச்ச²த்தா, லோகே த⁴ம்மா லோகபரியாபன்னா த⁴ம்மாதி லோகத⁴ம்மா, மச்சே²ரஸ்ஸ பா⁴வோ, கம்மங் வாதி மச்ச²ரியங், விபரீதட்டே²ன விபல்லாஸா, க³ந்த²னட்டே²ன க³ந்தா², அயுத்தா க³தீதி அக³தி, ஆஸவந்தீதி ஆஸவா, ஓஹனந்தீதி ஓகா⁴, யோஜனட்டே²ன யோகா³, நீவரந்தீதி நீவரணானி, த⁴ம்மஸபா⁴வங் அதிக்கம்ம பரதோ ஆமஸந்தீதி பராமாஸா, பு⁴ஸங் ஆதி³யந்தீதி உபாதா³னானி, அப்பஹீனபா⁴வேன ஸந்தானே அனு அனு ஸெந்தீதி அனுஸயா, மலீனபா⁴வகரணட்டே²ன மலா, அகுஸலகம்மானி ச தானி ஸுக³திது³க்³க³தீனங், தத்த² நிப்³ப³த்தனகஸுக²து³க்கா²னஞ்ச பதா² சாதி அகுஸலகம்மபதா², சித்தங் உப்பஜ்ஜதி எத்தா²தி சித்துப்பாதோ³, சித்தசேதஸிகராஸி
க²ந்தே⁴ஹி க²ந்தா⁴னந்தி இத⁴லோகக்க²ந்தே⁴ஹி பரலோகக்க²ந்தா⁴னங். யாவஞ்ஹி தேதி தே ரூபராகா³த³யோ யாவ பவத்தந்தி ந ஸமுச்சி²ஜ்ஜந்தி, தாவ ஏதேஸங் க²ந்த⁴ப²லது³க்கா²னங் அனுபரமோ அவிச்சே²தோ³தி. ஏதேன தேஸங் ஸங்யோஜனத்த²ங் விபா⁴வேதி. உத்³த⁴ந்தி ரூபாரூபப⁴வேஸு, ததியமக்³கு³ப்பத்தியா வா உத்³த⁴ங். உத்³த⁴ங் ப⁴ஜந்தீதி உத்³த⁴ங்பா⁴கா³, ரூபாரூபப⁴வா, தேஸங் அவிச்சே²த³ஹேதுதாய ஹிதானி உத்³த⁴ங்பா⁴கி³யானி.
கிலிஸ்ஸந்தி, கிலேஸெந்தி சாதி து³வித⁴ம்பி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஸயங் ஸங்கிலிட்ட²த்தா’’திஆதி³மாஹ.
மிச்சா²விமுத்தி ‘‘லோகதூ²பிகாதீ³ஸு மொக்கோ²’’தி பவத்தமிச்சா²விமொக்கோ². அபி⁴னிவிஸனாதி³வஸேன மிச்சா² விபரீதங் ந ஸம்மா பவத்தனதோ மிச்சா²ஞாணங் மோஹோவ.
லோகப்பவத்தியாதி க²ந்த⁴ப்பவத்தியங் ஸதி. அனுபரமத⁴ம்மகத்தாதி புஞ்ஞபாபவஸேன அபராபரங் அவிச்சி²ஜ்ஜனதோ. ‘‘லாப⁴ஹேதுகோ லாபோ⁴’’திஆதி³னா காரணோபசாரேன.
ஆவாஸே மச்ச²ரியங், ஆவாஸஹேதுகங் வா மச்ச²ரியங் ஆவாஸமச்ச²ரியங்.
தயோதி
க³ந்த²கரணங் காரணபா⁴வேன படிப³த்³த⁴தாகரணங் க³ந்த²னந்தி தங் ரூபகாயேபி லப்³ப⁴தீதி ஆஹ ‘‘நாமகாயஸ்ஸ சேவ ரூபகாயஸ்ஸ சா’’தி. தத்த² ப்³யாபாத³ஸ்ஸாபி அபி⁴ஸஜ்ஜனுபனய்ஹவஸேன பவத்தனதோ க³ந்த²னட்டோ² வேதி³தப்³போ³, யதோ தஸ்ஸ படிக⁴ஸங்யோஜனபா⁴வோ வுத்தோ.
ச²ந்த³தோ³ஸமோஹப⁴யேஹீதி ச²ந்த³தோ³ஸமோஹப⁴யஹேது. தஞ்ஹீதி அகத்தப்³ப³கரணங், கத்தப்³பா³கரணஞ்ச.
ஸவனாதி பவத்தனதோ. ஸவனதோதி கிலேஸாஸுசிபா⁴வேன விஸ்ஸந்த³னதோ. புன ஸவனதோதி பஸவனதோ.
ஆகட்³ட⁴னட்டே²ன து³ருத்தரணட்டே²ன சாதி ஏதேன ஓகா⁴ விய ஓகா⁴தி த³ஸ்ஸேதி. ஆரம்மணேன, து³க்கே²ன ச வியோக³ஸ்ஸ அப்பதா³னஸங்கா²தேன யோஜனட்டே²ன யோகா³தி த³ஸ்ஸேதி, ஸங்கிலேஸகரணட்டே²னாதி அத்தோ². தேஸஞ்ஞேவாதி காமராகா³தீ³னங்யேவ. தே ஹி ஸோதவஸேன வத்தமானா ஸோதோ விய ஸோதபதிதே ஸத்தே அபாயஸமுத்³த³ங் பாபெந்தி, ஸங்ஸாரஸமுத்³த³தோ ச ஸீஸங் உக்கி²பிதுங் ந தெ³ந்தி, யதா²க³ஹிதஞ்ச ஆரம்மணங் விஸ்ஸஜ்ஜிதுங் ந தெ³ந்தி, யாதி³ஸஞ்ச பாபங் கத்வா து³க்க²ப்பத்தே புனபி தாதி³ஸேன யோஜெந்தி.
சித்தஸ்ஸாதி குஸலசித்தஸ்ஸ, விஸேஸதோ ஜா²னசித்தஸ்ஸ. ஆதி³தோ வரணங் ஆவரணங். கிலேஸவாஸனங் நெத்வா வரணங் நீவரணங். குட்டகவாடாதீ³ஹி விய பித³ஹனங் படிச்சா²த³னங், தங் பன குஸலாதீ³னி ஸங்க³ண்ஹிதுங், பரிஞ்ஞாதுங், ஞாதுஞ்ச அப்பதா³னவஸேன த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
தஸ்ஸ தஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ ஸபா⁴வந்தி காயாதி³கஸ்ஸ தஸ்ஸ தஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ அஸுபா⁴தி³ஸபா⁴வங். அபூ⁴தங் ஸபா⁴வந்தி ஸுபா⁴தி³ஸபா⁴வங்.
தா²மக³தட்டே²னாதி தா²மக³தபா⁴வேன. தா²மக³தந்தி ச அனஞ்ஞஸாதா⁴ரணோ காமராகா³தீ³னங் ஸபா⁴வோ த³ட்ட²ப்³போ³. யேன தே ஏவ ப⁴க³வதா ‘‘அனுஸயா’’தி வுத்தா. அனுஸயனஞ்ச மக்³கே³ன அப்பஹீனபா⁴வேன பச்சயஸமவாயே உப்பஜ்ஜனாரஹதா. தேனாஹ ‘‘புனப்புனங் காமராகா³தீ³னங் உப்பத்திஹேதுபா⁴வேன அனுஸெந்தியேவா’’தி.
து³ம்மோசனீயபா⁴வேன ‘‘தேலஞ்ஜனகலலங் வியா’’தி.
830. ஸேஸாதி அனபாயக³மனீயா. ஸுகு²மா காமராக³படிகா⁴தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. சதுத்த²ஞாணவஜ்ஜா² ஏவாதி அவதா⁴ரணேன பட²மஞாணாதி³வஜ்ஜ²தா நிவத்தீயதி. தயித³ங் நியமத³ஸ்ஸனங் அஞ்ஞத்தா²பி நேதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘பரதோ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² ‘‘நியமங் ந கரிஸ்ஸாமா’’தி ஏதேன நியமே அகதே ஹெட்டி²மமக்³க³வஜ்ஜ²தாபி அனுஞ்ஞாதா ஏவ ஹோதீதி.
லோப⁴…பே॰… சதுத்த²ஞாணவஜ்ஜா²னீதிஆதீ³ஸு பட²மஞாணாதீ³ஹி ஹதாபாயக³மனீயாதி³பா⁴வானீதி அதி⁴ப்பாயோ வேதி³தப்³போ³. ஆதி³ஸத்³தே³ன ஓளாரிகஸுகு²மதா க³ஹிதா.
யஸேதி பரிவாரே.
அக³தீஸு
கதாகதாகுஸலாகுஸலவிஸயங் யங் விப்படிஸாரபூ⁴தங் குக்குச்சங், தங் இத⁴ ததியஞாணவஜ்ஜ²ங் வுத்தங். யங் பன ‘‘குக்குச்சபகததாய ஆபத்திமாபஜ்ஜதீ’’தி (பாசி॰ அட்ட²॰ 438; கங்கா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னவண்ணனா) வுத்தங் குக்குச்சங், தங் ஸந்தா⁴ய ‘‘குக்குச்சவிசிகிச்சா² ஸோதாபத்திமக்³கே³ன பஹீயந்தீ’’தி (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 1176) அட்ட²ஸாலினியங் வுத்தங். தஸ்மா த்³வின்னங் வசனானங் அதி⁴ப்பாயோ வேதி³தப்³போ³. அஞ்ஞேஸுபி ஏதி³ஸேஸு டா²னேஸு அதி⁴ப்பாயோ மக்³கி³தப்³போ³, ந விரோத⁴தோ பச்சேதப்³போ³. ஓளாரிகானவஸேஸப்பஹானங் வா ஸந்தா⁴ய குக்குச்சஸ்ஸ பட²மததியஞாணவஜ்ஜ²தா வுத்தாதி வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘ப⁴க³வதா படிக்கி²த்தங் அனுவஸித்வா அனுவஸித்வா ஆவஸத²பிண்ட³ங் பு⁴ஞ்ஜிது’’ந்தி, ‘‘குக்குச்சாயந்தோ ந படிக்³க³ஹேஸீ’’தி (பாசி॰ 204) பன ஆக³தங் குக்குச்சங், ந நீவரணங் அரஹதோ உப்பஜ்ஜனதோ, நீவரணபடிரூபகங் பன ‘‘கப்பதி ந கப்பதீ’’தி வீமங்ஸனபூ⁴தங் வினயகுக்குச்சங் நாம, தங் ததா²பவத்தசித்துப்பாதோ³வ.
காமராக³படிகா⁴னுஸயா அணுஸஹக³தா ததியஞாணவஜ்ஜா². ஓளாரிகானங் பன து³தியஞாணவஜ்ஜ²தா ஹெட்டா² வுத்தனயாவ.
சித்துப்பாத³க்³க³ஹணேன
831. அப²லோ வாயாமோதி எத்த² அதீதானங் தாவ பஜஹனே அப²லோ ஹோது வாயாமோ நிருத்³த⁴த்தா, அனாக³தானங் பன கத²ந்தி தேஸம்பி வக்க²மானங் அவிபரீதமத்த²ங் அஜானந்தோ நத்தி²தாமத்தங் க³ஹெத்வா சோதே³தி, ததா²பி ‘‘அப²லோ’’தி புப்³பே³ பஹாதப்³பா³னங் நத்தி²தாய சோத³னா கதா, இதா³னி பஹானஸ்ஸ. யதி³ ஹி பஹானங் அத்தி², கத²ங் பஹாதப்³பா³ ஸந்தி? அத² பஹாதப்³பா³ ஸந்தி, கத²ங் பஹானங் ஹோதி? பஹாதப்³பா³ ச ஸந்தி, பஹானஞ்ச ஹோதீதி விப்படிஸித்³த⁴மேதங். கஸ்மா? பஹாதப்³பே³ஸு ஸந்தேஸு பஹானஸ்ஸ அஸம்ப⁴வதோ தது³பகோ³ வாயாமோ அப²லோ ஆலோகதமானங் ஸஹாவட்டா²னே ஸதி ஆலோகஸ்ஸ அப²லதா விய. அதா²பி கத²ஞ்சி பஹானங் ஸியா? ஸங்கிலேஸிகா ச மக்³க³பா⁴வனா ஆபஜ்ஜதி பஹாதப்³ப³பஹாயகானங் ஸஹாவட்டா²னதோ விப்பயுத்ததா வா கிலேஸானங் சித்தவிப்பயுத்தஸங்கா²ரவாதீ³னங் விப்பயுத்தஸங்கா²ரானங் வியாதி அதி⁴ப்பாயோ. தங் பன நேஸங் வாதீ³னங் யதா² மதிமத்தங், ஏவமிதா⁴பீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ந ச பச்சுப்பன்னகிலேஸோ சித்தவிப்பயுத்தோ நாம அத்தீ²’’தி. அரூபத⁴ம்மா ஹி ஏகவத்து²காதி³பா⁴வேன வத்தமானா க²ணத்தயபரியாபன்னா பச்சுப்பன்னா, தே கத²ங் சித்தேன விப்பயுத்தா நாம ஸியுங், தஸ்மா நத்தே²வ விப்பயுத்ததா கிலேஸானங். ஆவேணிகாதி அஸாதா⁴ரணா, ஸயமேவ உப்பாதி³தா பாளி அனாருள்ஹாதி அதி⁴ப்பாயோ. பாளியங்யேவ ஹி படிக்கி²த்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸ்வாயங் புக்³க³லோ. ஹஞ்சீதி யதி³.
வினிப³த்³தோ⁴தி மானேன பத்த²த்³த⁴சித்தோ. பராமட்டோ²தி மிச்சா²பி⁴னிவிட்டோ². தா²மக³தோதி தா²மக³தகிலேஸோ தி²ரபா⁴வக³தானுஸயோ. தேன ஹி நத்தி² மக்³க³பா⁴வனாதி யஸ்மா தீஸுபி காலேஸு கிலேஸானங் பஹானங் ந யுஜ்ஜதி, திகாலிகா ச கிலேஸா, தஸ்மா நத்தி² மக்³க³பா⁴வனா, தாய ஸாதே⁴தப்³ப³ங் கிச்சங் நத்தீ²தி அத்தோ². ‘‘ந ஹி நத்தி² மக்³க³பா⁴வனா’’திஆதி³னா சதுக்க²த்துங் வுத்தஸ்ஸ படிக்கே²பஸ்ஸ படிக்கே²போ. இத³ங் வுத்தங் ‘‘பாளியங்யேவ ஹீ’’திஆதி³ங் ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங்.
ஏவமேவாதி யதா² அஜாதப²லே தருணருக்கே² மூலே சி²ன்னே அஸதி சே²த³னே ஆயதிங் உப்பஜ்ஜனாரஹானி சே²த³னபச்சயா அனுப்பஜ்ஜமானானி வினட்டா²னி நாம ஹொந்தி, ஏவமேவ மக்³க³பா⁴வனாய அஸதி உப்பஜ்ஜனாரஹா கிலேஸா மக்³க³பா⁴வனாய அனுப்பஜ்ஜமானா ‘‘பஹீனா’’தி வுச்சந்தீதி உபமாஸங்ஸந்த³னங் வேதி³தப்³ப³ங். உப்பாதோ³தி உப்பாத³ஸீஸேன உப்பாத³வந்தோ க²ந்தா⁴ வுத்தா. அனுப்பாதே³தி அஜாதாயேவ ந ஜாயந்தி, தஸ்மா பஹீனா நாம ஹொந்தீதி ‘‘நத்தி² கிலேஸப்பஹான’’ந்தி பரவாதி³னா கதோ படிக்கே²போ ‘‘ந ஹீ’’தி படிக்கி²த்தோ. தே பன நேவ உப்பஜ்ஜித்வா விக³தா, நாபி ப⁴விஸ்ஸந்தி, ந ச உப்பன்னாதி ‘‘அதீதே கிலேஸே பஜஹதீ’’திஆதி³ ந வத்தப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி. ஹேதுனிரோதா⁴தி து³க்க²ஹேதூனங் கிலேஸானங் நிரோதா⁴. து³க்க²னிரோதோ⁴தி ஆயதிங் உப்பஜ்ஜனகது³க்க²ஸ்ஸ நிரோதோ⁴. உப்பாத³பவத்தனிமித்தாயூஹனா பச்சுப்பன்னப⁴வவஸேன க³ஹிதா.
832. ஏதேனாதி ‘‘அஜாதாயேவ ந ஜாயந்தீ’’திஆதி³வசனேன. விபஸ்ஸனாய ஆரம்மணபூ⁴தங் உபாதா³னக்க²ந்த⁴பஞ்சகஸங்கா²தங் பூ⁴மிபவத்திட்டா²னங் லத்³த⁴வந்தோ பூ⁴மிலத்³தா⁴ யதா² ‘‘அக்³கி³ஆஹிதோ’’தி, லத்³த⁴பூ⁴மிகாதி அத்தோ² பூ⁴மிலத்³து⁴ப்பன்னா ஏவ நாம தேதி வுத்தங்.
833. அனுப⁴வித்வா, ப⁴வித்வா ச அபக³தங் பூ⁴தாபக³தங். அனுபூ⁴தபூ⁴தா ஹி பூ⁴ததாஸாமஞ்ஞேன பூ⁴தஸத்³தே³ன வுத்தா. ஸாமஞ்ஞமேவ ஹி உபஸக்³கே³ன விஸேஸீயதீதி. அனுபூ⁴தஸத்³தோ³ ச கம்மவசனிச்சா²ய அபா⁴வதோ அனுபா⁴வகவாசகோ த³ட்ட²ப்³போ³. விகப்பகா³ஹவஸேன ராகா³தீ³ஹி, தப்³பி³பக்கே²ஹி ச அகுஸலங், குஸலஞ்ச ஆரம்மணரஸங் அனுப⁴வதி, ந விபாகோ கம்மவேக³க்கி²த்தத்தா, நாபி கிரியா அஹேதுகானங் அதிது³ப்³ப³லதாய, ஸஹேதுகானஞ்ச கீ²ணகிலேஸஸ்ஸ ச²ளங்கு³பெக்கா²வதோ உப்பஜ்ஜமானானங் அதிஸந்தவுத்தித்தா. எத்த² ச புரிமனயே குஸலாகுஸலமேவ வத்துங் அதி⁴ப்பாயவஸேன ‘‘பூ⁴தாபக³த’’ந்தி வுத்தங். யங் ‘‘உப்பன்னானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் பஹானாய உப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் டி²தியா’’தி (ஸங்॰ நி॰ 5.651-662; விப⁴॰ 390-391) எத்த² ‘‘உப்பன்ன’’ந்தி க³ஹெத்வா தங்ஸதி³ஸானங் பஹானங், வுத்³தி⁴ ச வுத்தா. பச்சி²மனயே ச-ஸத்³தே³ன குஸலாகுஸலஞ்ச ஆகட்³டி⁴த்வா ஸப்³ப³ங் ஸங்க²தங் வுத்தங் பு⁴த்வாபக³தபா⁴வாபி⁴தா⁴னாதி⁴ப்பாயேன. விபச்சிதுங் ஓகாஸகரணவஸேன உப்பத்திதங் அதீதங் கம்மஞ்ச ததோ உப்பஜ்ஜிதுங் ஆரத்³தோ⁴ விபாகோ ச அனாக³தோ ஓகாஸகதுப்பன்னோதி வுத்தோ ஓகாஸோ கதோ ஏதேன, ஓகாஸோ கதோ ஏதஸ்ஸாதி ச அத்த²த்³வயவஸேன, யங் உப்பன்னஸத்³தே³ன வினாபி விஞ்ஞாயமானங் உப்பன்னங் ஸந்தா⁴ய ‘‘நாஹங், பி⁴க்க²வே, ஸஞ்சேதனிகானங் கம்மான’’ந்திஆதி³ (அ॰ நி॰ 10.217, 219) வுத்தங்.
தாஸு தாஸு பூ⁴மீஸூதி மனுஸ்ஸதே³வாதி³அத்தபா⁴வஸங்கா²தேஸு உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ஸு. தஸ்மிங் தஸ்மிங் ஸந்தானே அஸமூஹதங். அஸமூஹதத்தாயேவ ஹிஸ்ஸ நத்தீ²தி நவத்தப்³ப³தாய உப்பன்னவோஹாரோ.
834. ‘‘கா பூ⁴மி, கோ வா பூ⁴மிலத்³தோ⁴’’தி ஆஸங்கங் நிவத்தேதுங் ‘‘எத்த² சா’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். ‘‘விபஸ்ஸனாய ஆரம்மணபூ⁴தா’’தி ஏதேன க²ந்தா⁴னங் அபரிஞ்ஞாததங் த³ஸ்ஸேதி, ந ஆரம்மணபா⁴வமத்தங் தேபூ⁴மகக்³க³ஹணேனேவ தஸ்ஸ ஸித்³த⁴த்தா. அபரிஞ்ஞாதா ஹி க²ந்தா⁴ கிலேஸானங் பூ⁴மீதி அதி⁴ப்பேதா. க²ந்தே⁴ஸு வத்து²பூ⁴தேஸு. ஆரம்மணவஸேனாதி ஆரம்மணகரணவஸேன. அதீதானாக³தே, பகே³வ பச்சுப்பன்னேதி அதி⁴ப்பாயோ. தந்தி தங் அஞ்ஞஸந்தானக³தங் தஸ்ஸாதி கிலேஸஜாதஸ்ஸ. அப்பஹெய்யதோ பரஸந்ததிபதிதத்தா ந கோசி ப⁴வமூலங் பஜஹெய்ய. பூ⁴மிலத்³த⁴ஞ்ஹி அனுஸயிதங் நாம ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ. வத்து²வஸேனாதி உப்பத்திட்டா²னவஸேன. யத்த² யத்த² ப⁴வே, ஸந்தானே வா. பரிஞ்ஞாதானங் அபூ⁴மிபா⁴வதோ ‘‘அபரிஞ்ஞாதா’’தி வுத்தங். உப்பாத³தோ பபு⁴தீதி தேஸங் க²ந்தா⁴னங் உப்பஜ்ஜனதோ பட்டா²ய. கிலேஸானங் அப்பஹீனபா⁴வங் ட²பெத்வா அஞ்ஞஸ்ஸ காரணஸ்ஸ அபா⁴வதோ தேஸு க²ந்தே⁴ஸு கிலேஸஜாதங் அனுஸேதி, தஸ்மா தங் அனுஸயிதங் கிலேஸஜாதங், தேனேவ அனுஸயனஸங்கா²தேன அப்பஹீனட்டே²ன பூ⁴மிலத்³த⁴ந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
835. தத்த² ச பூ⁴மிபூ⁴தேஸு க²ந்தே⁴ஸு ந ஸப்³பே³ ஸப்³பே³ஸங் வத்தூ² ஹொந்தி, அத² கோ² விஸேஸோ அத்தீ²தி தங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யஸ்ஸ யேஸூ’’திஆதி³. தத்த² யஸ்ஸாதி யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ. யேஸூதி ஸதிபி அஜ்ஜ²த்தபா⁴வஸாமஞ்ஞே யேஸு அதீதாதி³காமாவசராதி³பே⁴த³பி⁴ன்னேஸு க²ந்தே⁴ஸு. தே ஏவ யதா²னுஸயிதா க²ந்தா⁴. கிங் பனேதே கிலேஸா ஆரம்மணங் கரொந்தா விய பரிச்சி²ஜ்ஜ பரிச்சி²ஜ்ஜ அனுஸெந்தீதி? யதோ தே ஏவ க²ந்தா⁴ தேஸங் கிலேஸானங் வத்தூ²தி வுத்தா, ந ஹேவ கோ² அனுஸயானங் வத்து²ங் பரிச்சி²ஜ்ஜ பவத்தி அத்தி². அதீதாதி³காமாவசராதி³வஸேன பன யதா²பரிச்சி²ன்னே வத்து²ஸ்மிங் யோ கிலேஸானங் அப்பஹீனட்டோ², ஸோ பரிச்சி²ஜ்ஜ பவத்தோ விய ஹோதீதி ‘‘அதீதக்க²ந்தே⁴ஸூ’’திஆதி³ வுத்தங். தேன வத்து²வஸேன பூ⁴மிலத்³த⁴ங் ஹோதீதி வத்து²பே⁴தே³ன ஸியா தஸ்ஸ பே⁴தோ³தி த³ஸ்ஸேதி. ததா²வவத்தி²தபா⁴வதோ ஏவ ஹி ‘‘அஞ்ஞதரோ லோலஜாதிகோ தங் ரஸபத²விங் அங்கு³லியா ஸாயீ’’திஆதி³வசனங் (தீ³॰ நி॰ 3.120) காமாவசரக்க²ந்தே⁴ஸு அனுஸயிதானங் ரஸதண்ஹாதீ³னங் ரூபாரூபாவசரக்க²ந்தே⁴ அதிக்கமித்வா புன காமாவசரக்க²ந்த⁴வத்து²கதங் விபா⁴வேதி. தேனாஹ ‘‘ததா² காமாவசரக்க²ந்தே⁴ஸூ’’திஆதி³ ‘‘ஏஸ நயோ ரூபாரூபாவசரேஸூ’’தி.
பரியுட்டா²னாபி⁴ப⁴வனவஸேன ச கிலேஸானங் அனுஸயனட்டோ² அனுமீயதி தத³பா⁴வே அபா⁴வதோ. யஸ்ஸ யே அனுஸயா பஹீனா, தேஸங் வத்து² தேன ‘‘ஸோதாபன்னாதீ³ஸு பனா’’திஆதி³. இத⁴ வட்டமூலகிலேஸாதி அனுஸயா அதி⁴ப்பேதா, ந அவிஜ்ஜா, ப⁴வதண்ஹா ச. யங் கிஞ்சி சேதனாசேதஸிகபே⁴த³ங், காயிகாதி³பே⁴த³ங் வா. இதீதி ஏவங், அப்பஹீனானுஸயத்தாதி அதி⁴ப்பாயோ. அஸ்ஸாதி புது²ஜ்ஜனஸ்ஸ. தே பனேதே அனுஸயா அதீதாதி³காமாவசராதி³வஸேன யதா²பரிச்சி²ன்னே தத்த² தத்த² வத்து²ஸ்மிங் அனுஸயந்தாபி தே தே பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தே⁴ அவிபா⁴கே³னேவ வத்து²ங் கத்வா அனுஸெந்தீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘தஸ்ஸேதங் வட்டமூல’’ந்திஆதி³மாஹ.
836. இதா³னி தமத்த²ங் அன்வயப்³யதிரேகவஸேன உபமாய விபா⁴வேதுங் ‘‘பத²வீரஸாதி³ வியா’’திஆதி³ வுத்தங். ருக்க²க³ச்ச²லதாதீ³னங் பச்சயபூ⁴தோ ஸஸம்பா⁴ரபத²வியா ரஸோ பத²வீரஸோ. ஆபோரஸேபி ஏஸேவ நயோ. ஸாகா² நாம கு²த்³த³கஸாகா². பஸாகோ² விடபோ. ருக்க²பவேணிந்தி ருக்க²பராபரங். ஸந்தானயமானேதி அபராபரங் அனுப்பப³ந்த⁴ந்தே.
மண்டூ³ககண்டகோதி ஏகோ மச்ச²கண்டகோதி வத³ந்தி. அனுபாதா³னோதி பஹீனசதுருபாதா³னோ, ரூபாதீ³ஸு வா கிஞ்சிபி அக³ண்ஹந்தோ.
837. இத⁴ ஸமுதா³சாரோ நாம லத்³த⁴த்தலாப⁴தாதி க²ணத்தயஸமங்கி³ஸமுதா³சாருப்பன்னந்தி ஆஹ ‘‘வத்தமானுப்பன்னமேவ ஸமுதா³சாருப்பன்ன’’ந்தி. புப்³ப³பா⁴கே³ அனுப்பஜ்ஜமானம்பீதி தஸ்மிங் ஆபாத²க³தே ஆரம்மணே ஆதி³தோ பவத்தஜவனவாரேஸு அனுப்பஜ்ஜமானம்பி. அதி⁴க்³க³ஹிதத்தாதி அயோனிஸோமனஸிகாரேன அபி⁴ருய்ஹ க³ஹிதத்தா, த³ள்ஹங் க³ஹிதத்தாதி அத்தோ². அபரபா⁴கே³தி அபரஸ்மிங் காலபா⁴கே³, காலந்தரேதி அத்தோ². ஏகந்தேன உப்பத்திதோதி பச்சயஸமவாயே ஸதி ததா² அயோனிஸோமனஸிகாரஸ்ஸ தத்த² நிப்³ப³த்தத்தா நியமேன உப்பஜ்ஜனதோ. கல்யாணிகா³மேதி ஏவங்னாமகே கா³மே. ரோஹணே கிர அபி⁴ரூபானங் இத்தீ²னங் உப்பத்திட்டா²னதாய ஸோ கா³மோ ததா² வுச்சதி. சித்தஸந்ததிமனாருள்ஹந்தி பச்சுப்பன்னதங் படிஸேதே⁴தி. ‘‘உப்பத்தினிவாரகஸ்ஸ ஹேதுனோ அபா⁴வா’’தி ஏதேன பச்சயே
838. அகுஸலம்பி பூ⁴தாபக³துப்பன்னங் அதீதத்தா ந பஹாதப்³ப³ங், ததா² ஏகச்சங் ஓகாஸகதுப்பன்னங் இதரங் அப்பஹாதப்³ப³தோ, ஸேஸத்³வயங் க²ணத்தயஸமங்கி³பா⁴வதோதி ஆஹ ‘‘அமக்³க³வஜ்ஜ²த்தா’’தி. கேனசீதி சதூஸு மக்³க³ஞாணேஸு கேனசி. தஸ்ஸாதி யதா²வுத்தஸ்ஸ சதுப்³பி³த⁴ஸ்ஸபி உப்பன்னஸ்ஸ. தங் உப்பன்னபா⁴வங் வினாஸயமானந்தி அனுப்பத்தித⁴ம்மதாபாத³னேன உப்பஜ்ஜனாரஹதங் வினாஸெந்தங். பட²மங் லோகியஞாணேன யதா²ப³லங் பஹீனமேவ லோகுத்தரஞாணங் பஜஹதீதி லோகியக்³க³ஹணங் கதங்.
பரிஞ்ஞாதி³கிச்சகதா²வண்ணனா
839. ஸச்சாபி⁴ஸமயகாலஸ்மிந்தி சதுன்னங் அரியஸச்சானங் படிவிஜ்ஜ²னக்க²ணே. வுத்தானீதி ‘‘து³க்க²ங் பரிஞ்ஞெய்ய’’ந்திஆதி³னா (ஸங்॰ நி॰ 5.1099), ‘‘யோ, பி⁴க்க²வே, து³க்க²ங் பஸ்ஸதீ’’திஆதி³னா (ஸங்॰ நி॰ 5.1100) ச வுத்தானி. யதா²ஸபா⁴வேனாதி அவிபரீதஸபா⁴வேன. ‘‘ஜானிதப்³பா³னீ’’தி வத்வா தேஸங் ஜானநவிதி⁴ங் உபமாவஸேன அட்ட²கதா²யங் தாவ வுத்தனயேன த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘வுத்தங் ஹேத’’ந்திஆதி³ வுத்தங்.
தத்த² யதா² பதீ³போதிஆதி³ ஏகஸ்ஸ ஞாணஸ்ஸ ஏகக்க²ணே சத்தாரி கிச்சானி கத²ங் ஸம்ப⁴வந்தி. ந ஹி தாதி³ஸங் கிஞ்சி லோகே தி³ட்ட²ங் அத்தி², ந ச வசனங் லப்³ப⁴தீதி அந்தோலீனசோத³னங் மனஸி கத்வா வுத்தங் ‘‘பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயேனா’’தி. அனவஸேஸதோ பரிச்சி²ஜ்ஜ ஜானநஸங்கா²தேன படிவிஜ்ஜ²னேன அபி⁴ஸமேதி அஸம்மோஹவஸேன படிவிஜ்ஜ²தி. பஹானாபி⁴ஸமயேனாதி ஸமுச்சே²த³ப்பஹானஸங்கா²தேன படிவிஜ்ஜ²னேன அஸம்மோஹதோ அபி⁴ஸமேதி. மக்³க³ங் பா⁴வனாபி⁴ஸமயேனாதி மக்³க³ஞாணங் ஸம்மாஸங்கப்பாதி³ஸேஸமக்³க³ங் ஸஹஜாதாதி³பச்சயதாவஸேன பா⁴வனாபி⁴ஸமயேன. அபி⁴ஸமேதி புப்³ப³பா⁴க³பா⁴வனாஸம்பூ⁴தேன அரியமக்³க³பா⁴வனாஸங்கா²தேன படிவிஜ்ஜ²னேன அபி⁴ஸமேதி அட்ட²ங்கி³கங் மக்³க³ங் அஸம்மோஹதோ நிரோத⁴ந்தி நிப்³பா³னங். ஸச்சி²கிரியாபி⁴ஸமயேனாதி பச்சக்க²கரணஸங்கா²தேன படிவிஜ்ஜ²னேன. பாபுணாதீதி ‘‘பஸ்ஸதி படிவிஜ்ஜ²தீ’’தி.
‘‘நிரோத⁴ங்…பே॰… படிவிஜ்ஜ²தீ’’தி ஏதேன நிரோத⁴ஸச்சமேகங் ஆரம்மணபடிவேதே⁴ன சத்தாரிபி ஸச்சானி அஸம்மோஹபடிவேதே⁴ன மக்³க³ஞாணங் படிவிஜ்ஜ²தீதி ஏவங் யுத்திவஸேன விபா⁴விதங் ஏகபடிவேத⁴ங் ஆக³மேனபி ஸாதே⁴துங் ‘‘வுத்தம்பி சேத’’ந்திஆதி³ வுத்தங். ‘‘ஸப்³ப³ங் வேதி³தப்³ப³’’ந்தி இமினா ‘‘யோ து³க்க²ஸமுத³யங் பஸ்ஸதி, ஸோ து³க்க²ம்பி பஸ்ஸதீ’’திஆதி³னா (ஸங்॰ நி॰ 5.1100) ஆக³தங் ஸமுத³யங் ஸச்சாதி³மூலகங் யோஜனங் ஸங்க³ண்ஹாதி.
ந சேதங் காலந்தரத³ஸ்ஸனங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங், அத² கோ² ஏகபடிவேத⁴மேவாதி த³ஸ்ஸெந்தேன ‘‘மக்³க³ஸமங்கி³ஸ்ஸ ஞாணங், து³க்கே²பேதங் ஞாண’’ந்திஆதி³னா (விப⁴॰ 794; படி॰ ம॰ 1.109) அபரங் ஸுத்தபத³ங் ஆனீதங். ததா² ஹி ‘‘யோ நு கோ², ஆவுஸோ, து³க்க²ங் பஸ்ஸதி, து³க்க²ஸமுத³யம்பி ஸோ பஸ்ஸதி…பே॰… படிபத³ம்பி ஸோ பஸ்ஸதீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 5.1100) ஏகஸச்சத³ஸ்ஸனஸமங்கி³னோ அஞ்ஞஸச்சத³ஸ்ஸனஸமங்கி³பா⁴வவிசாரணாய தமத்த²ங் ஸாதே⁴துங் ஆயஸ்மதா க³வம்பதித்தே²ரேன வுத்தங், பச்சேகஞ்ச ஸச்சத்தயத³ஸ்ஸனயோஜனா கதா. அஞ்ஞதா² கமாபி⁴ஸமயே புரிமதி³ட்ட²ஸ்ஸ புன அத³ஸ்ஸனதோ ஸமுத³யாதி³ங் பஸ்ஸதோ து³க்கா²தி³த³ஸ்ஸனங் புன அவத்தப்³ப³ங் ஸியா, வுச்சமானே ச ஸப்³ப³த³ஸ்ஸனங் த³ஸ்ஸனந்தரபரமந்தி த³ஸ்ஸனானுபரமோ ஏவ ஸியாதி.
நிஸ்ஸயபா⁴வஹேதுதாய து³க்க²பரிஞ்ஞாய வட்டிஜா²பனஸதி³ஸதா, படிபக்க²வித்³த⁴ங்ஸனதாய ஸமுத³யப்பஹானஸ்ஸ அந்த⁴காரவித⁴மனஸதி³ஸதா, ஞாணாலோகபரிப்³ரூஹனதாய மக்³க³பா⁴வனாய ஆலோகவித்³த⁴ங்ஸனஸதி³ஸதா, தேன தேன மக்³கே³ன யதா² யதா² நிரோத⁴ஸ்ஸ ஸச்சி²கிரியா, ததா² ததா² கிலேஸஸ்னேஹபரியாதா³னங் ஹோதீதி நிரோத⁴ஸச்சி²கிரியாய ஸ்னேஹபரியாதா³னஸதி³ஸதா காரணூபசாரேன வுத்தா.
840. ஓபா⁴ஸேதீதி பகாஸேதி. கிலேஸபடிப்பஸ்ஸத்³தி⁴ந்தி ஸப்³ப³கிலேஸத³ரத²பரிளாஹவூபஸமபா⁴வதோ கிலேஸானங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴பூ⁴தங்.
841. அப்பேதீதி
842. பவத்தங் பவத்தஞாணோ, மக்³கோ³. அஸ்ஸ மக்³க³ஸ்ஸ.
தத²ட்டே²னாதி தத²ஸபா⁴வேன, பீளனாதி³அவிபரீதஸபா⁴வேனாதி அத்தோ². ஏகபடிவேதா⁴னீதி ஏகஜ்ஜ²ங் படிவிஜ்ஜி²தப்³பா³காரானி.
து³க்க²ஸ்ஸ பீளனட்டோ²திஆதீ³ஸு யங் வத்தப்³ப³ங், தங் ஹெட்டா² பு³த்³தா⁴னுஸ்ஸதிவண்ணனாயங் (விஸுத்³தி⁴॰ மஹாடீ॰ 1.144) வுத்தமேவ. ஏகஸங்க³ஹிதானீதி ஏகேனேவ ஸங்க³ஹிதானி. கேன? தத²ட்டே²ன, ஸச்சட்டே²னாதி அத்தோ². யங் ஏகஸங்க³ஹிதந்திஆதி³ ஞாணஸ்ஸ ஏகபடிவேத⁴த³ஸ்ஸனங். மக்³க³ஞாணஞ்ஹி நிரோத⁴மேவ ஆரம்மணங் கரொந்தம்பி யோ ஸோ து³க்கா²தீ³ஸு தச்சா²விபல்லாஸபூ⁴தபா⁴வஸங்கா²தோ ஸச்சட்டோ², தப்படிச்சா²த³கஸம்மோஹவித்³த⁴ங்ஸனேன தங் யாதா²வதோ படிவிஜ்ஜ²ந்தங் பச்சக்க²ங் கரொந்தமேவ பவத்ததி. யதோ அபரபா⁴கே³ பீளனாத³யோ ஸோளஸபி ஸச்சட்டா² அரியஸ்ஸ ஹத்தா²மலகங் விய யாதா²வதோ உபட்ட²ஹந்தி.
843. அத்தா²தி ஞாணேன அரணீயதோ அத்தா²தி லத்³த⁴ஸமஞ்ஞா ஆகாரா. அஞ்ஞஸச்சத³ஸ்ஸனவஸேனாதி ஸமுத³யாதி³ஸச்சந்தரத³ஸ்ஸனவஸேன. ஆவிபா⁴வதோதி பகாஸபா⁴வதோ. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – யே ஆகாரா து³க்கா²தீ³ஸு ஸபா⁴வவஸேன, ஸச்சந்தரத³ஸ்ஸனவஸேன ச ஆவிப⁴வந்தி, தே பீளனாத³யோ சத்தாரோயேவாதி ஸோளஸேவ வுத்தா, ந அஞ்ஞேதி. அயமத்தோ² இதா⁴தி⁴ப்பேதோதி கத²மித³ங் விஞ்ஞாயதீதி ஆஹ ‘‘தத்த² கதமங் து³க்கே² ஞாண’’ந்திஆதி³. தேனேதங் த³ஸ்ஸேதி – யஸ்மா பாளியங் விஸுங் விஸுங் ஆரம்மணகரணவஸேனபி ஸச்சஞாணங் வுத்தங் கிச்சனிப்³ப³த்திவஸேனபி, தஸ்மா விஞ்ஞாயதி ‘‘ஸபா⁴வதோ, ஸச்சந்தரத³ஸ்ஸனதோ ச ஸச்சானங் ஆகாரா ஆவிப⁴வந்தீ’’தி.
கிச்சனிப்³ப³த்திவஸேன த³ஸ்ஸனங் ஆவிபா⁴வதோ த³ஸ்ஸனஸதி³ஸந்தி தங் அனாமஸித்வா இதரமேவ த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘தத்தா²’’திஆதி³மாஹ. தத்தா²தி தேஸு த்³வீஸு த³ஸ்ஸனேஸு. ஆயூஹிதந்தி பிண்ட³வஸேன நிப்³ப³த்திதங். யஞ்ஹி கிஞ்சி பச்சயுப்பன்னங் நாம, ஸப்³ப³ங் தங் ஸமுதி³தமேவ நிப்³ப³த்ததீதி. ஸங்க²தந்தி பச்சயந்தரேஹி ஸமேச்ச ஸம்பூ⁴ய கதங். ராஸிகதந்தி புஞ்ஜகதங். அனேகமேவ ஹி பச்சயுப்பன்னங் ஏகஜ்ஜ²ங் தஸ்மாதி ஸமுத³யேன ஆயூஹிதத்தா. அஸ்ஸாதி து³க்க²ஸச்சஸ்ஸ. யஸ்மிங் ஸந்தானே உப்பன்னோ கிலேஸஸந்தாபஹரோ. ஸயம்பி கிலேஸபரிளாஹாபா⁴வதோ ஸுஸீதலோ. ஸந்தாபட்டோ² ஆவிப⁴வதி உளாரத³ஸ்ஸனேன தத³ஞ்ஞஸ்ஸ அனுளாரபா⁴வோ வியாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஆயஸ்மதோ’’திஆதி³. அவிபரிணாமத⁴ம்மஸ்ஸ நிச்சஸபா⁴வஸ்ஸ வத்தப்³ப³மேவ நத்தி² படிபக்க²தோ ஆவிப⁴வனாகாரஸ்ஸ ஸுக²ஸித்³தி⁴தோ.
நிதா³னட்டோ² ஆவிப⁴வதி இத³மஸ்ஸ நித³தா³தீதி. ஸங்யோக³பலிபோ³த⁴ட்டா² படிபக்க²வஸேன ஆவிப⁴வனாகாராதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘விஸங்யோக³பூ⁴தஸ்ஸா’’திஆதி³. கிலேஸது³க்கே²ஹி ஸங்யோஜனட்டோ² ஸங்யோக³ட்டோ². ஸங்ஸாரசாரகே பலிபு³த்³த⁴னட்டோ² பலிபோ³த⁴ட்டோ².
கிலேஸஸங்க³ணிகாதி³வஸேன அவிவேகபூ⁴தஸ்ஸ. விவேகட்டோ² உபதி⁴விவேகதா. ஸப்³ப³ஸங்கா²ரவிவித்ததா அஸங்க²தபா⁴வோதி ஏவங் அச்ச²ரியப்³பு⁴தஸபா⁴வோபி அரியமக்³கோ³ ஸங்க²தோ ஏவ, அயமேவ ச ஏகோ அஸங்க²தோதி நிரோத⁴ஸ்ஸ அஸங்க²தபா⁴வோ ஸுபாகடோ ஹோதி. து³க்க²ங் விஸங் மரணத⁴ம்மதோ தஸ்ஸ அக³த³பூ⁴தங் அமதங் நிப்³பா³னங்.
‘‘மக்³கோ³’’தி ஸம்பா⁴வேதப்³ப³தங் பத்தோ ஸுகு²மஸந்தபா⁴வேன உபட்டி²தோ நிகந்திபூ⁴தோபி நாயங் ஸமுத³யோ ஹேது நிப்³பா³னஸ்ஸ பத்தியா. அயங் அரியமக்³கோ³ ஹேதூதி மக்³கா³மக்³க³ஞாணத³ஸ்ஸனே வுத்தனயேன மக்³க³ஸ்ஸ ஹேதுட்டோ² ஆவிப⁴வதி. நிரோத⁴த³ஸ்ஸனேனாதி அதிவிய நிபுணஸ்ஸ பரமக³ம்பீ⁴ரஸ்ஸ நிரோத⁴ஸச்சஸ்ஸ த³ஸ்ஸனேன. தேனாஹ ‘‘பரமஸுகு²மானீ’’திஆதி³. து³க்க²த³ஸ்ஸனேனாதி அதிவிய ஆதீ³னவப்பத்தியா விபுலதராதீ³னவஸ்ஸ து³க்க²ஸச்சஸ்ஸ த³ஸ்ஸனேன. தப்படிபக்க²தோ ஆதி⁴பதெய்யட்டோ². தேனாஹ ‘‘அனேகரோகா³துர…பே॰… உளாரபா⁴வோ வியா’’தி. ஏவமேதே யதா²ரஹங் அன்வயதோ, ப்³யதிரேகதோ ச ஸச்சேஸு ஆவிப⁴வனாகாரா விபா⁴விதா.
ஏகேகஸ்ஸாதி ஏகேகஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ, பீளனாயூஹனநிஸ்ஸரணனிய்யானட்டே² ஸந்தா⁴யாஹ. திண்ணங் திண்ணந்தி ஸங்க²தாதி³அத்தே². யே பன வாதி³னோ. நானாபி⁴ஸமயந்தி நானாஞாணேன அபி⁴ஸமயங், சதுன்னங் ஸச்சானங் நானாக்க²ணே நானாஞாணேன படிவிஜ்ஜ²னந்தி அத்தோ². யதி³ ஹி மக்³க³ஞாணஸ்ஸ சதூஸு ஸச்சேஸு நானாபி⁴ஸமயோ ஸியா, து³க்க²த³ஸ்ஸனாதீ³ஹி பட²மமக்³கா³தீ³ஹி பஹாதப்³பா³னங் ஸங்யோஜனத்தயாதீ³னங் ‘‘தேஸங் உத்தரங் அபி⁴த⁴ம்மே கதா²வத்து²ஸ்மிங் வுத்தமேவா’’தி.
பரிஞ்ஞாதி³ப்பபே⁴த³கதா²வண்ணனா
845. அபி⁴ஞ்ஞாபஞ்ஞாதிஆதீ³னங் அத்தோ² ஹெட்டா² வுத்தோயேவ. அபிச ஸுதமயாய, சிந்தாமயாய, ஏகச்சபா⁴வனாமயாய ச அபி⁴விஸிட்டா²ய பஞ்ஞாய ஞாதா அபி⁴ஞ்ஞாதா. ஆவேணிகா பூ⁴மி பரிஞ்ஞந்தரானங் அவிஸயபா⁴வதோ. ந ஹி நாமரூபபரிச்சே²த³பச்சயபரிக்³க³ஹணவஸேன தீரணபரிஞ்ஞாதீ³னங் பவத்தி அத்தி².
846. அனுலோமஞாணம்பி அனிச்சாதி³வஸேனேவ ஸங்கா²ரே ஆரப்³ப⁴ பவத்ததி, பகே³வ படிஸங்கா²னுபஸ்ஸனாத³யோதி ஆஹ ‘‘யாவ அனுலோமா ஆவேணிகா பூ⁴மீ’’தி. காமஞ்செத்த² தீரணபரிஞ்ஞாபூ⁴மியங் ஞாதப்பஹானபரிஞ்ஞாயோபி லத்³தா⁴வஸரா, தத்த² பன யதா² தீரணபரிஞ்ஞா ஸாதிஸயங் கிச்சகாரீ, ந ததா² இதராதி ஆவேணிகக்³க³ஹணங்.
847. நிப்பரியாயேன ‘‘யாவ மக்³க³ஞாணா பூ⁴மீ’’தி வுத்தங் அயங் இத⁴ அதி⁴ப்பேதாதி இத⁴ அபி⁴ஸமயகாலே கிச்சவிசாரே அயங் பஹானபரிஞ்ஞா அதி⁴ப்பேதா தத³த்த²த்தா ஸேஸபரிஞ்ஞானங். தேனாஹ ‘‘யஸ்மா வா’’திஆதி³.
தத³த்தா²யேவாதி பஹானபரிஞ்ஞத்தா² ஏவ. அத² வா தத³த்தா²யேவாதி பஹானத்தா² ஏவ. அத² வா தத³த்தா²யேவாதி மக்³க³த்தா² ஏவ. ஞாததீரணபரிஞ்ஞா ஹி யாவதே³வ மக்³கா³தி⁴க³மத்தா²ய பவத்தா. நியமதோ ஞாதா சேவ தீரிதா ச ஹொந்தி ஞாததீரிதபா⁴வேஹி வினா பஹானாபா⁴வதோ, பஹானஸித்³தி⁴யஞ்ச ஞாததீரிதபா⁴வஸித்³தி⁴தோ. மக்³க³ஞாணஞ்ஹி து³க்கே² பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயவஸேன பவத்தமானங் தஸ்ஸ ஸபா⁴வலக்க²ணங் விய ஸாமஞ்ஞலக்க²ணம்பி படிவிஜ்ஜ²தீதி வுச்சதி தப்படிச்சா²த³கஸம்மோஹவித்³த⁴ங்ஸனதோ. தேனாஹ ‘‘பரிஞ்ஞத்தயம்பி…பே॰… வேதி³தப்³ப³’’ந்தி.
848. பரிஞ்ஞா வியாதி திவித⁴தாஸாமஞ்ஞங் நித³ஸ்ஸேதி, ந பரிஞ்ஞாபஹாதப்³ப³தாஸாமஞ்ஞங் விக்க²ம்ப⁴னப்பஹானஸ்ஸ அரிபஞ்ஞாகிச்சபா⁴வதோ. காமச்ச²ந்தா³த³யோ யதா² ந சித்தங் பரியுட்டா²ய திட்ட²ந்தி, ஏவங் பரியுட்டா²னஸ்ஸ நிஸேத⁴னங் அப்பவத்திகரணங் விக்க²ம்ப⁴னங், விக்க²ம்ப⁴னமேவ பஹானங் விக்க²ம்ப⁴னப்பஹானங். பாகடத்தாதி ‘‘அயங் அப்³யாபன்னசித்தோ விக³ததி²னமித்³தோ⁴’’திஆதி³னா (அ॰ நி॰ 4.198) பரேஸம்பி பாகடத்தா. ‘‘ந ஸஹஸா சித்தங் அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தீ’’தி இத³ங் படிலத்³த⁴மத்தஸ்ஸ ஜா²னஸ்ஸ வஸேன வுத்தங், ஸுபா⁴விதே பன பகு³ணஜ்ஜா²னே யாவ சரிமகசித்தம்பி ந அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தேவ. அத² வா ஜா²னஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴கே³பீதி ஜா²னாதி⁴க³மத்தா²ய புப்³ப³பா⁴க³படிபத்தியா. பச்சா²பா⁴கே³பீதி ஜா²னங் லபி⁴த்வா அஞ்ஞகிச்சப்பஸுதஸ்ஸபி. விதக்காத³யோதி விதக்கவிசாரபீதிஸுக²ரூபஸஞ்ஞாத³யோ. து³தியஜ்ஜா²னாதீ³னங் படிபக்கா² து³தியாதீ³ஸு அப்பிதேஸுயேவ விக்க²ம்ப⁴ந்தி, ததோ ததோ வுட்டி²தமத்தஸ்ஸ பன பவத்தந்தி பரித்தசித்தவஸேனேவ வுட்ட²ஹனதோ.
849. ‘‘பதீ³பேன அந்த⁴காரஸ்ஸ வியா’’தி இத³ங் படிபக்கே²ன பஹீனபா⁴வத³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். படிபக்கோ² ஹி பதீ³போ அந்த⁴காரஸ்ஸ, க⁴டப்பஹாரோ பன ஸேவாலஸ்ஸ ந படிபக்கோ², கேவலங் பவத்தினிவாரணமத்தமேவ கரோதீதி. தேன அஸதிபி உஜுவிபச்சனீகதாய து³தியஜ்ஜா²னாதீ³னங் விதக்காதீ³னங் விக்க²ம்ப⁴னஸ்ஸ தங் நித³ஸ்ஸனங் ஸுட்டு²தரங் யுஜ்ஜதி. ‘‘விபஸ்ஸனாய அவயவபூ⁴தேனா’’தி இத³ங் இதா⁴தி⁴கததத³ங்க³ப்பஹானஸ்ஸ ஞாணங்கே³னாதி ஞாணஸங்கா²தேன காரணேன. தத³ங்கே³ன தத³ங்க³ஸ்ஸ பஹானங் தத³ங்க³ப்பஹானங். ஸதி விஜ்ஜமானே க²ந்த⁴பஞ்சகஸங்கா²தே காயே, ஸயங் வா தத்த² ஸதி தி³ட்டி² ஸக்காயதி³ட்டி², ‘‘ரூபங் அத்ததோ கங்கா²மலங். ஸமூஹகா³ஹஸ்ஸாதி ‘‘அத்தா அத்தனிய’’ந்தி ஏவங் பவத்தஸமூஹக³ஹணஸ்ஸ பஹானங் கலாபஸம்மஸனேன ஏகாத³ஸஸு ஓகாஸேஸு பக்கி²பித்வா விகிரணவஸேன க²ந்தா⁴னங் த³ஸ்ஸனதோ. அஸ்ஸாத³ஸஞ்ஞாயாதி பஞ்சக்க²ந்தே⁴ அஸ்ஸாத³னவஸேன பவத்தமிச்சா²ஸஞ்ஞாய. அப்படிஸங்கா²னஸ்ஸாதி படிஸங்கா²னபடிபக்க²ஸ்ஸ மோஹஸ்ஸ. அனுபெக்க²னஸ்ஸாதி அபெக்கா²ய. ஸங்கா²ரேஸு நிச்சாதி³கா³ஹோ ஸச்சபடிலோமகா³ஹோ மக்³க³ஸச்சாதி⁴க³மஸ்ஸ விலோமனதோ. ஸாதீ³னவேஸு அனாதீ³னவஸஞ்ஞிதா, அனாதீ³னவே ச ஸாதீ³னவஸஞ்ஞிதா ஸச்சபடிலோமகா³ஹோதி ச வத³ந்தி.
ஏவங் விஸுத்³தி⁴க்கமேன தத³ங்க³ப்பஹானங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அட்டா²ரஸமஹாவிபஸ்ஸனாவஸேனபி தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யங் வா பனா’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² யங் வா பன பஹானந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
850. வுத்தமேவ ‘‘ஸப்³ப³ங் ஸங்கா²ரக³தங் அனிச்சதோ அனுபஸ்ஸதீ’’திஆதி³னா (விஸுத்³தி⁴॰ 2.742).
ஸந்ததிஸமூஹகிச்சாரம்மணானங் வஸேன க⁴னக்³க³ஹணங் க⁴னஸஞ்ஞா, தஸ்ஸா க⁴னஸஞ்ஞாய.
நிரோதே⁴ அதி⁴முத்ததா, தாயாதி தியத்³த⁴க³தானங் ஸங்கா²ரானங் நிரோத⁴மேவ தி³ஸ்வா தத்த² அதி⁴முச்சனவஸேன பவத்தபஞ்ஞா, தாய. ஆயூஹனஸ்ஸாதி அபி⁴ஸங்க²ரணஸ்ஸ.
தங் தங் பரிச்சே²த³ந்தி ஆதா³னநிக்கே²பாதி³கங் தங் தங் பரிச்சே²த³ங். அஞ்ஞதா²பவத்தித³ஸ்ஸனந்தி வுத்தபரிச்சே²த³தோ புப்³பே³, பச்சா² ச அஞ்ஞாகாரப்பவத்தியா த³ஸ்ஸனங், அவத்தா²விஸேஸப்பவத்தித³ஸ்ஸனங் வா. து⁴வஸஞ்ஞாயாதி தி²ரபா⁴வக்³க³ஹணஸ்ஸ.
ஸாராதா³னாபி⁴னிவேஸஸ்ஸாதி
ஸங்ஸயமிச்சா²ஞாணானங் வஸேன ஸம்முய்ஹனங் ஸம்மோஹோ, ஸோ ஏவ அபி⁴னிவேஸோதி ஸம்மோஹாபி⁴னிவேஸோ. ஸங்கா²ரேஸு லேணதாணபா⁴வக்³க³ஹணங் ஆலயாபி⁴னிவேஸோ, அத்த²தோ ப⁴வனிகந்தி.
யதா² கிலேஸாபி⁴னிவேஸோ. நிப்³பே³த⁴பா⁴கி³யங் ஸமாதி⁴ந்தி விபஸ்ஸனாஸமாதி⁴மாஹ.
851. அஸனிவிசக்கங் அஸனிமண்ட³லங். ஏவங் பஹானந்தி அனுப்பத்தித⁴ம்மதாபாத³னமாஹ. கம்மகிலேஸானங், ஸப்³பே³ஸம்பி வா ஸங்கா²ரானங் க²யங் நிரோத⁴ங் க³ச்ச²தீதி க²யகா³மீ, அரியமக்³கோ³. லோகுத்தரக்³க³ஹணேனேவ ஸித்³தே⁴பி க²யகா³மிக்³க³ஹணங் வண்ணப⁴ணனத்த²ங். ஸமுச்சே²த³ப்பஹானமேவாதி அவதா⁴ரணங் நிப்பரியாயதங் உபாதா³ய. தத³த்தா²னேவாதி ஸமுச்சே²த³ப்பஹானத்தா²னேவ. தேன விக்க²ம்ப⁴னதத³ங்க³ப்பஹானானங் மக்³க³ஸம்பா⁴ரதமாஹ தேஹி வினா அஸிஜ்ஜ²னதோ. அத² வா தத³த்தா²னேவாதி மக்³க³த்தா²னேவ. தேன தத³த்த²தாய தேஸங் தங்கிச்சதங் த³ஸ்ஸேதி. தேனாஹ ‘‘தஸ்மா’’திஆதி³. தமேவத்த²ங் உபமாய த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘படிராஜானங் வதி⁴த்வா’’திஆதி³ வுத்தங். யம்பி ததோ புப்³பே³ கதந்தி யங் ததோரஜ்ஜப்பத்திதோ புப்³பே³ கதங் பச்சந்தஸாத⁴னது³க்³க³வித்³த⁴ங்ஸனாதி³. யதா² இத³ஞ்சித³ஞ்ச ரஞ்ஞா கதந்தியேவ வுச்சதி, ஏவங் லோகியஞாணேன ஸாதி⁴தானிபி விக்க²ம்ப⁴னதத³ங்க³ப்பஹானானி ஸமுச்சே²த³ப்பஹானவஸேன பவத்தஸ்ஸ மக்³க³ஸ்ஸ கிச்சபா⁴வேன வுச்சந்தி, தத³த்த²தாய, தேஸங் தங்ஸந்ததிபதிததாய ச மக்³க³ஸ்ஸாதி வேதி³தப்³பா³.
852. லோகியஸ்ஸ, லோகியா வா ஸச்சி²கிரியா லோகியஸச்சி²கிரியா. ஏவங் லோகுத்தரஸச்சி²கிரியா வேதி³தப்³பா³. லாபீ⁴ம்ஹீதி லாபீ⁴ அம்ஹி. ததா² வஸீம்ஹீதி எத்தா²பி. பச்சக்க²தோ ஞாணப²ஸ்ஸேனாதி பச்சக்க²தோ ஆரம்மணகரணஸங்கா²தேன ஞாணப²ஸ்ஸனேன. ‘‘பச்சக்க²தோ’’தி ச இமினா அனுமானதோ ஆரம்மணகரணங் நிவத்தேதி, ‘‘ஈதி³ஸமித³’’ந்தி பச்சவெக்க²ணவஸேன பச்சக்க²தோ ஜானநங் ஹெத்த² ‘‘ஞாணப²ஸ்ஸோ’’தி அதி⁴ப்பேதோ. ப²ஸ்ஸிதாதி ஞாணேன பு²ட்டா².
ஜா²னமக்³க³ப²லானி அபரப்பச்சயஞாணங்.
பஸ்ஸந்தோ பச்சக்க²தோ ஜானந்தோ. அமதோக³த⁴ந்தி அமதபரியாபன்னங், அமதஸங்கா²தந்தி அத்தோ².
ஸோதாபத்திமக்³கோ³ பட²மங் நிப்³பா³னத³ஸ்ஸனதோ த³ஸ்ஸனங், தேன த³ஸ்ஸனேன ஸச்சி²கிரியா த³ஸ்ஸனஸச்சி²கிரியா. கிஞ்சாபி கொ³த்ரபு⁴ஞாணங் ததோ பட²மதரங் நிப்³பா³னங் பஸ்ஸதி, ஆலம்ப³னகரணதோ ஸா து³விதா⁴பீதி ஸா த³ஸ்ஸனபா⁴வனாவஸேன து³விதா⁴பி ஸச்சி²கிரியா. த³ஸ்ஸனபா⁴வனாவஸேனாதி த³ஸ்ஸனமக்³க³பா⁴வனாமக்³க³வஸேன. தேன அமக்³க³வஸேன பவத்தனிப்³பா³னஸ்ஸ பச்சவெக்க²ணஸச்சி²கிரியங் நிவத்தேதி. நிப்³பா³னஸ்ஸாதி பன இமினா மக்³க³ப²லேஸு பச்சவெக்க²ணஸச்சி²கிரியங். இமஸ்ஸ ஞாணஸ்ஸாதி இமஸ்ஸ யதா²தி⁴க³தஸ்ஸ லோகுத்தரஞாணஸ்ஸ.
853. அபி⁴மதாதி அதி⁴ப்பேதா. பா⁴வனா நாம உப்பாத³னா, ஸந்தானபரிபா⁴வனா சாதி தது³ப⁴யங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘லோகியான’’ந்திஆதி³மாஹ. யத³க்³கே³ன ஹி லோகியா குஸலாத³யோ உப்பாதி³தா, வட்³டி⁴தா ச, தத³க்³கே³னஸ்ஸ ஸீலபா⁴வனா, காயபா⁴வனா, சித்தபா⁴வனா, பஞ்ஞாபா⁴வனா ச லோகியா நிப்பா²தி³தா ஹோதி, தாய ச ஸந்தானோபி பரிபா⁴விதோதி. தாஸு லோகியலோகுத்தரபா⁴வனாஸு இத⁴ ஞாணத³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴கதா²யங் லோகுத்தரபா⁴வனா அதி⁴ப்பேதா, ந இதரா தஸ்ஸா ஸம்பா⁴ரபா⁴வதோ. சதுப்³பி³த⁴ம்பேதங் ஞாணந்தி ஏதங் சதுப்³பி³த⁴ம்பி அரியமக்³க³ஞாணங் லோகுத்தரானி ஸம்மாவாசாதி³பே⁴தா³னி ஸீலாதீ³னி உப்பாதே³தி. கத²ங்? ஸஹஜாதாதி³பச்சயதாய. ஸீலாதீ³னீதி எத்த² ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஸமாதி⁴ஸ்ஸ க³ஹணங், ந பஞ்ஞாய. ந ஹி ததே³வ தங் உப்பாதே³தி, மக்³க³சித்துப்பாதோ³ பன உப்பாதே³தி. தத³ந்தோக³த⁴பா⁴வா ஸம்மாஸங்கப்போ. ஸோ ஹி பஞ்சக்க²ந்த⁴ஸங்க³ஹிதோதி வத³ந்தி. ஸீலாதீ³னீதி வா ப²லஸீலாதீ³னம்பி க³ஹணந்தி பஞ்ஞாயபி க³ஹணங் யுஜ்ஜதியேவ. ஸஹஜாதபச்சயாதி³தாயாதி எத்த² ஆதி³-ஸத்³தே³ன அனந்தரபச்சயாதி³தாயபி ஸங்க³ஹோ த³ட்ட²ப்³போ³. தேஹி ச ஸந்தானங் வாஸேதீதி தேஹி ஸமுச்சி²ந்த³னபடிபஸ்ஸம்ப⁴னவஸேன பவத்தேஹி லோகுத்தரேஹி ஸீலாதீ³ஹி அரியபுக்³க³லோ அத்தனோ ஸந்தானங் பரிபா⁴வேதி. யங் நிஸ்ஸாய பராவுத்தீதி வத³ந்தி. யதா² பரிஞ்ஞத்தயம்பி லோகுத்தரபா⁴வனாவ அஸ்ஸ மக்³க³ஞாணஸ்ஸ கிச்சங். ந ஹெத்த² பா⁴வனாய பரியாயோ லப்³ப⁴தீதி அவதா⁴ரணங். தேன லோகியபா⁴வனங் நிவத்தேதி.
ஏவங் ஸரூபேனேவ ஆக³தாயாதி ‘‘சித்தங் பா⁴வய’’ந்தி ஸமாதி⁴ விய சித்தஸீஸேன அனாக³ந்த்வா ‘‘பஞ்ஞங் பா⁴வய’’ந்தி ஏவங் ஸரூபேனேவ ஆக³தாய பஞ்ஞாய. யங் வுத்தங் உத்³தே³ஸவஸேன. எத்தாவதா தங் வித்தா²ரிதங் ஹோதி. அயஞ்ச பஞ்ஹோ விஸ்ஸஜ்ஜிதோ ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
ஞாணத³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴னித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
இதி பா³வீஸதிமபரிச்சே²த³வண்ணனா.