4. மஹாஸுத³ஸ்ஸனஸுத்தவண்ணனா
குஸாவதீராஜதா⁴னீவண்ணனா
242. ஸோவண்ணமயாதி அயங் பாகாரோதி ஸப்³ப³ரதனமயோ பாகாரோ. தயோ தயோதி அந்தோ ச தயோ, ப³ஹி ச தயோதி தயோ தயோ.
ஏஸிகத்த²ம்போ⁴ இந்த³கீ²லோ நக³ரஸோப⁴னோ அலங்காரத்த²ம்போ⁴. அங்கீ³யதி ஞாயதி புது²லபா⁴வோ ஏதேனாதி அங்க³ங், பரிக்கே²போ. திபோரிஸங் அங்க³ங் ஏதிஸ்ஸாதி திபோரிஸங்கா³. தேனாஹ ‘‘தேனா’’திஆதி³. தேன பஞ்சஹத்த²ப்பமாணேன திபோரிஸேன. பண்ணப²லேஸுபீதி ஸப்³ப³ரதனமயானங் தாலானங் பண்ணப²லேஸுபி. ஏஸேவ நயோதி ‘‘பண்ணேஸு ஏகங் பத்தகங் ஸோவண்ணமயங், ஏகங் ரூபியமயங். ப²லேஸுபி ஏகோ லேகா²பா⁴வோ ஸோவண்ணமயோ, ஏகோ ரூபியமயோ’’திஆதி³கோ அயமத்தோ² அதிதி³ட்டோ². பாகாரந்தரேதி த்³வின்னங் த்³வின்னங் பாகாரானங் அந்தரே. ஏகேகா ஹுத்வா டி²தா தாலபந்தி.
சே²கோதி படு ஸுவிஸதோ³, ஸோ சஸ்ஸ படுபா⁴வோ மனோஸாரோதி ஆஹ ‘‘ஸுந்த³ரோ’’தி. ரஞ்ஜேதுந்தி ராக³ங் உப்பாதே³துங். க²மதேவாதி ரோசதேவ. ந பீ³ப⁴ச்சே²தீதி ந தஜ்ஜேதி, ஸோதஸுக²பா⁴வதோ பியாயிதப்³போ³ ச ஹோதி. கும்ப⁴து²ணத³த்³த³ரிகாதி³ ஏகதலங் தூரியங். உப⁴யதலங் பாகடமேவ. ஸப்³ப³தோ பரியோனத்³த⁴ங் சதுரஸ்ஸஅம்ப³ணகங், பணவாதி³ ச. வங்ஸாதீ³தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஸங்கா²தி³கங் ஸங்க³ண்ஹாதி. ஸுமுச்சி²தஸ்ஸாதி ஸுட்டு² பரியத்தஸ்ஸ. பமாணேதி நாதித³ள்ஹனாதிஸிதி²லதாஸங்கா²தே மஜ்ஜி²மே முச்ச²னப்பமாணே ஹத்த²ங் வா பாத³ங் வா சாலெத்வாதி ஹத்த²லயபாத³லயே ஸஜ்ஜெத்வா. நச்சந்தாதி ஸாகா²னச்சங் நச்சந்தா.
சக்கரதனவண்ணனா
243. உபோஸத²ங் உபோஸதி²கஸ்ஸ. தேனாஹ ‘‘ஸமாதி³ன்னஉபோஸத²ங்க³ஸ்ஸா’’தி. ததா³தி தஸ்மிங் ‘‘பாதோவ…பே॰… த⁴ம்மதா’’தி. போ³தி⁴ஸத்தானங் பன சக்கவத்திபா⁴வாவஹகு³ணாபி சக்கவத்திகு³ணாபி ஸாதிஸயாவ ஹொந்தி.
வுத்தப்பகாரபுஞ்ஞகம்மபச்சயந்தி சக்கவத்திபா⁴வாவஹதா³னத³மஸங்யமாதி³புஞ்ஞகம்மஹேதுகங். நீலமணிஸங்கா⁴தஸதி³ஸந்தி இந்த³னீலமணிஸஞ்சயஸமானங். தி³ப்³பா³னுபா⁴வயுத்தத்தாதி த³ஸ்ஸனெய்யதா, மனுஞ்ஞகோ⁴ஸதா, ஆகாஸகா³மிதா, ஓபா⁴ஸவிஸ்ஸஜ்ஜனா, அப்படிகா⁴ததா, ரஞ்ஞோ இச்சி²தத்த²னிப்ப²த்திகாரணதாதி ஏவமாதீ³ஹி தி³ப்³ப³ஸதி³ஸேஹி ஆனுபா⁴வேஹி ஸமன்னாக³தத்தா, ஏதேன தி³ப்³ப³ங் வியாதி தி³ப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி. ந ஹி தங் தே³வலோகபரியாபன்னங். ஸஹஸ்ஸங் அரா ஏதஸ்ஸாதி வா ஸஹஸ்ஸாரங். ஸப்³பே³ஹி ஆகாரேஹீதி ஸப்³பே³ஹி ஸுந்த³ரேஹி பரிபுண்ணாவயவே லக்க²ணஸம்பன்னே சக்கே இச்சி²தப்³பே³ஹி ஆகாரேஹி. பரிபூரந்தி பரிபுண்ணங், ஸா சஸ்ஸா பாரிபூரிங் இதா³னேவ வித்தா²ரெஸ்ஸதி.
பனாளீதி சி²த்³த³ங். ஸுத்³த⁴ஸினித்³த⁴த³ந்தபந்தியா நிப்³பி³வராயாதி ஸாரரஜதமயா வுத்தா. யஸ்மா சஸ்ஸ சக்கஸ்ஸ ரத²சக்கஸ்ஸ விய அந்தோபா⁴வோ நாம நத்தி², தஸ்மா வுத்தங் ‘‘உபோ⁴ஸுபி பா³ஹிரந்தேஸூ’’தி. கதபரிக்கே²பா ஹோதி பனாளீதி யோஜனா. நாபி⁴பனாளிபரிக்கே²பபட்டேஸூதி நாபி⁴பரிக்கே²பபட்டே சேவ நாபி⁴யா பனாளிபரிக்கே²பபட்டே ச.
தேஸந்தி அரானங். க⁴டகா நாம அலங்காரபூ⁴தா கு²த்³த³கபுண்ணக⁴டா. ததா² மணிகா நாம முத்தாவளிகா. பரிச்சே²த³லேகா² தஸ்ஸ தஸ்ஸ பரிச்சே²த³த³ஸ்ஸனவஸேன டி²தா பரிச்சி²ன்னலேகா². ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஸுவிப⁴த்தானேவாதி அஞ்ஞமஞ்ஞங் அஸங்கிண்ணத்தா ஸுட்டு² விப⁴த்தானி.
‘‘ஸுரத்தா’’திஆதீ³ஸு ஸுரத்தக்³க³ஹணேன மஹானாமவண்ணதங் படிக்கி²பதி, ஸுத்³த⁴க்³க³ஹணேன ஸங்ங்கிலிட்ட²தங், ஸினித்³த⁴க்³க³ஹணேன லூக²தங். காமங் தஸ்ஸ சக்கரதனஸ்ஸ நேமிமண்ட³லங் அஸந்தி⁴கமேவ நிப்³ப³த்தங், ஸப்³ப³த்த²கமேவ பன கேவலங் பவாளவண்ணேன ச ஸோப⁴தீதி பகதிசக்கஸ்ஸ ஸந்தி⁴யுத்தட்டா²னே ஸுரத்தஸுவண்ணபட்டாதி³மயாஹி வட்டபரிச்சே²த³லேகா²ஹி பஞ்ஞாயமானாஹி ஸஸந்தி⁴கா விய தி³ஸ்ஸந்தீதி ஆஹ ‘‘ஸந்தீ⁴ஸு பனஸ்ஸா’’திஆதி³.
நேமிமண்ட³லபிட்டி²யந்தி நேமிமண்ட³லஸ்ஸ பிட்டி²பதே³ஸே. ஆகாஸசாரிபா⁴வதோ ஹிஸ்ஸ தத்த² வாதக்³கா³ஹீ பவாளத³ண்டோ³ ஹோதி. த³ஸன்னங் த³ஸன்னங் அரானங் அந்தரேதி த³ஸன்னங் த³ஸன்னங் அரானங் அந்தரே ஸமீபே பதே³ஸே. சி²த்³த³மண்ட³லக²சிதோதி மண்ட³லஸண்டா²னசி²த்³த³விசித்தோ. ஸுகுஸலஸமன்னாஹதஸ்ஸாதி ஸுட்டு² குஸலேன ஸிப்பினா பஹதஸ்ஸ, வாதி³தஸ்ஸாதி அத்தோ². வக்³கூ³தி மனோரமோ. ரஜனீயோதி ஸுணந்தானங் ராகு³ப்பாத³கோ. கமனீயோதி கந்தோ. ஸமோஸரிதகுஸுமதா³மாதி ஓலம்பி³தஸுக³ந்த⁴குஸுமதா³மா. நேமிபரிக்கே²பஸ்ஸாதி ‘‘த்³வின்னம்பி நாபி⁴பனாளீன’’ந்தி வுத்தங். ஏகா ஏவ ஹி ஸா பனாளி. யேஹீதி யேஹி த்³வீஹி முகே²ஹி. புன யேஹீதி யேஹி முத்தகலாபேஹி.
ஓதா⁴பயமானந்தி ஸோதுங் அவஹிதானி குருமானங்.
சந்தோ³ புரதோ சக்கரதனங் பச்சா²தி ஏவங் புப்³பா³பரியேன புப்³பா³பரபா⁴வேன.
அந்தேபுரஸ்ஸாதி அனுராத⁴புரே ரஞ்ஞோ அந்தேபுரஸ்ஸ. உத்தரஸீஹபஞ்ஜரஸதி³ஸேதி ததா³ ரஞ்ஞோ பாஸாதே³ தாதி³ஸஸ்ஸ உத்தரதி³ஸாய ஸீஹபஞ்ஜரஸ்ஸ லப்³ப⁴மானத்தா வுத்தங். ஸுகே²ன ஸக்காதி கிஞ்சி அனாருஹித்வா, ஸரீரஞ்ச அனுல்லங்கி⁴த்வா யதா²டி²தேனேவ ஹத்தே²ன புப்ப²முட்டி²யோ கி²பித்வா ஸுகே²ன ஸக்கா ஹோதி பூஜேதுங்.
நானாவிராக³ரதனப்பபா⁴ஸமுஜ்ஜலந்தி நானாவித⁴விசித்தவண்ணரதனோபா⁴ஸபப⁴ஸ்ஸரங். ஆகாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா பவத்தேதி ஆக³ந்த்வா டி²தட்டா²னதோ உபரி ஆகாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா பவத்தே.
244. ராஜாயுத்தாதி
ஸினேருங் ‘‘வாமபஸ்ஸேன ஸினேருங் பஹாயா’’தி வுத்தங்.
வினிப்³பே³தே⁴னாதி திரியங் வினிவிஜ்ஜ²னவஸேன. ஸன்னிவேஸக்க²மோதி க²ந்தா⁴வாரஸன்னிவேஸயொக்³யோ. ஸுலபா⁴ஹாருபகரணோதி ஸுகே²னேவ லத்³த⁴ப்³ப³த⁴ஞ்ஞகோ³ரஸதா³ருதிணாதி³போ⁴ஜனஸாத⁴னோ.
பரசக்கந்தி பரஸ்ஸ ரஞ்ஞோ ஸேனா, ஆணா வா.
ஆக³மனநந்த³னோதி ஆக³மனேன நந்தி³ஜனநோ. க³மனேன ஸோசேதீதி க³மனஸோசனோ. உபகப்பேதா²தி உபரூபரி கப்பேத², ஸங்வித³ஹத² உபனேதா²தி அத்தோ². உபபரிக்கி²த்வாதி ஹேதுதோபி ஸபா⁴வதோபி ப²லதோபி தி³ட்ட²த⁴ம்மிகஸம்பராயிகாதி³ஆதீ³னவதோபி விபா⁴வினோ, பஞ்ஞவந்தோ. அனுயந்தாதி அனுவத்தகா, அனுவத்தகபா⁴வேனேவ, பன ரஞ்ஞோ ச மஹானுபா⁴வேன தே ஜிகு³ச்ச²னவஸேன பாபதோ அனோரமந்தாபி ஏகச்சே ஒத்தப்பவஸேன ஓரமந்தீதி வேதி³தப்³ப³ங்.
ஓக³ச்ச²மானந்தி ஓஸீத³ந்தங். யோஜனமத்தந்தி வித்தா²ரதோ யோஜனமத்தங் பதே³ஸங். க³ம்பீ⁴ரபா⁴வேன பன யதா² பூ⁴மி தி³ஸ்ஸதி, ஏவங் ஓக³ச்ச²தி. தேனாஹ ‘‘மஹாஸமுத்³த³தல’’ந்திஆதி³. அந்தே சக்கரதனங் உத³கேன ஸேனாய அனஜ்ஜொ²த்த²ரணத்த²ங். புரத்தி²மோ மஹாஸமுத்³தோ³ பரியந்தோ ஏதஸ்ஸாதி புரத்தி²மமஹாஸமுத்³த³பரியந்தோ, தங் புரத்தி²மமஹாஸமுத்³த³பரியந்தங், புரத்தி²மமஹாஸமுத்³த³ங் பரியந்தங் கத்வாதி அத்தோ².
சாதுரந்தாயாதி சதுஸமுத்³த³ந்தாய, புரத்தி²மதி³ஸாதி³சதுகொட்டா²ஸந்தாய வா. ஸோப⁴யமானங் வியாதி விய-ஸத்³தோ³ நிபாதமத்தங். அத்தனோ அச்ச²ரியகு³ணேஹி ஸோப⁴ந்தமேவ ஹி தங் திட்ட²தி. பாளியம்பி ஹி ‘‘உபஸோப⁴யமானங்’’ த்வேவ வுத்தங்.
ஹத்தி²ரதனவண்ணனா
246. ஹரிசந்த³னாதீ³ஹீதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன சதுஜ்ஜாதியக³ந்தா⁴தி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. ஆக³மனங் சிந்தேதா²தி வத³ந்தி சக்கவத்திவத்தஸ்ஸ பூரிததாய பரிசிதத்தா. காளதிலகாதீ³னங் அபா⁴வேன விஸுத்³த⁴ஸேதஸரீரோ. ஸத்தபதிட்டோ²தி பூ⁴மிபு²ஸனகேஹி வாலதி⁴, வரங்க³ங், ஹத்தோ²தி இமேஹி ச தீஹி, சதூஹி பாதே³ஹி சாதி ஸப்³ப³கனிட்டோ²தி ஸப்³பே³ஹி ச²த்³த³ந்தகுலஹத்தீ²ஹி ஹீனோ. உபோஸத²குலா ஸப்³ப³ஜெட்டோ²தி உபோஸத²குலதோ ஆக³ச்ச²ந்தோ தத்த² ஸப்³ப³ப்பதா⁴னோ ஆக³ச்ச²தீதி யோஜனா. வுத்தனயேனாதி ‘‘மஹாதா³னங் த³த்வா’’திஆதி³னா வுத்தேன நயேன. சக்கவத்தீனங், சக்கவத்திபுத்தானஞ்ச சக்கவத்திங் உத்³தி³ஸ்ஸ சிந்தயந்தானங் ஆக³ச்ச²தி. அபனெத்வாதி அத்தனோ ஆனுபா⁴வேன அபனெத்வா. க³ந்த⁴மேவ ஹி தஸ்ஸ இதரே ஹத்தீ² ந ஸஹந்தி.
க⁴ரதே⁴னுவச்ச²கோ வியாதி க⁴ரே பரிசிததே⁴னுயா தத்தே²வ ஸகலபத²விந்தி ஸகலங் ஜம்பு³தீ³பஸஞ்ஞிதங் பத²விங்.
அஸ்ஸரதனவண்ணனா
247. ஸிந்த⁴வகுலதோதி ஸிந்த⁴வஸ்ஸாஜானீயகுலதோ.
மணிரதனவண்ணனா
248. ஸகடனாபி⁴ஸமபரிணாஹந்தி பரிணாஹதோ மஹாஸகடஸ்ஸ நாபி⁴யா ஸமப்பமாணங். உபோ⁴ஸு அந்தேஸூதி ஹெட்டா², உபரி சாதி த்³வீஸு அந்தேஸு. கண்ணிகபரியந்ததோதி த்³வின்னங் கஞ்சனபது³மானங் கண்ணிகாய பரியந்ததோ. முத்தாஜாலகே ட²பெத்வாதி ஸுவிஸுத்³தே⁴ முத்தமயே ஜாலகே பதிட்டா²பெத்வா. அருணுக்³க³மனவேலா வியாதி அருணுக்³க³மனஸீஸேன ஸூரியஉத³யக்க²ணங் உபலக்கே²தி.
இத்தி²ரதனவண்ணனா
249. ‘‘இத்தி²ரதனங் பாதுப⁴வதீ’’தி வத்வா குதஸ்ஸா பாதுபா⁴வோதி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘மத்³த³ராஜகுலதோ’’திஆதி³ வுத்தங். மத்³த³ரட்ட²ங் கிர ஜம்பு³தீ³பே அபி⁴ரூபானங் இத்தீ²னங் உப்பத்திட்டா²னங். ததா² ஹி ‘‘ஸிஞ்சயமஹாராஜஸ்ஸ தே³வீ, வெஸ்ஸந்தரமஹாராஜஸ்ஸ தே³வீ, ப⁴த்³த³காபிலானீ’’தி ஏவமாதி³ இத்தி²ரதனங் மத்³த³ரட்டே² ஏவ உப்பன்னங். புஞ்ஞானுபா⁴வேனாதி சக்கவத்திரஞ்ஞோ புஞ்ஞதேஜேன.
ஸண்டா²னபாரிபூரியாதி ஹத்த²பாதா³தி³ஸரீராவயவானங் ஸுஸண்டி²தாய. அவயவபாரிபூரியா ஹி ஸமுதா³யபாரிபூரிஸித்³தி⁴ ரூபந்தி ஸரீரங் ‘‘ரூபங் த்வேவ ஸங்க²ங் க³ச்ச²தீ’’திஆதீ³ஸு (ம॰ நி॰ 1.306) விய. த³ஸ்ஸனீயாதி ஸுரூபபா⁴வேன பஸ்ஸிதப்³ப³யுத்தா. தேனாஹ ‘‘தி³ஸ்ஸமானாவா’’திஆதி³. ஸோமனஸ்ஸவஸேன சித்தங் பஸாதே³தி யோனிஸோ சிந்தெந்தானங் கம்மப²லஸத்³தா⁴ய வஸேன. பஸாதா³வஹத்தாதி காரணவசனேன யதா² பாஸாதி³கதாய வண்ணபொக்க²ரதாஸித்³தி⁴ வுத்தா, ஏவங் த³ஸ்ஸனீயதாய பாஸாதி³கதாஸித்³தி⁴, அபி⁴ரூபதாய ச த³ஸ்ஸனீயதாஸித்³தி⁴ வத்தப்³பா³தி நயங் த³ஸ்ஸேதி. படிலோமதோ வா வண்ணபொக்க²ரதாய ‘‘அபி⁴ரூபா வா’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² யதா² பமாணயுத்தா, ஏவங் ஆரோஹபரிணாஹயோக³தோ ச பாஸாதி³கா நாதிதீ³க⁴தாத³யோ, ஏவங் மனுஸ்ஸானங் தி³ப்³ப³ரூபதாஸம்பத்திபீதி ‘‘அப்பத்தா தி³ப்³ப³வண்ண’’ந்தி வுத்தங்.
ஆரோஹஸம்பத்தி வுத்தா உப்³பே³தே⁴ன பாஸாதி³கபா⁴வதோ. பரிணாஹஸம்பத்தி வுத்தா கிஸதூ²லதோ³ஸாபா⁴வதோ. வண்ணஸம்பத்தி வுத்தா விவண்ணதாபா⁴வதோ. காயவிபத்தியாதி ஸரீரதோ³ஸஸ்ஸ. ஸதவாரவிஹதஸ்ஸாதி ஸத்தக்க²த்துங் விஹதஸ்ஸ, ‘‘ஸதவாரவிஹதஸ்ஸா’’தி ச இத³ங் கப்பாஸபிசுவஸேன வுத்தங், தூலபிசுனோ பன விஹனநமேவ நத்தி². குங்குமதக³ரதுருக்க²யவனபுப்பா²னி சதுஜ்ஜாதி. ‘‘தமாலதக³ரதுருக்க²யவனபுப்பா²னீ’’தி அபரே.
அக்³கி³த³ட்³டா⁴ வியாதி ஆஸனக³தேன அக்³கி³னா த³ட்³டா⁴ விய. பட²மமேவாதி ராஜானங் தி³ஸ்வாபி கிச்சந்தரப்பஸுதா அஹுத்வா கிச்சந்தரதோ பட²மமேவ, த³ஸ்ஸனஸமகாலங் ஏவாதி அத்தோ². ரஞ்ஞோ நிஸஜ்ஜாய பச்சா² நிபாதனங் நிஸீத³னங் ஸீலங் ஏதிஸ்ஸாதி பச்சா²னிபாதினீ. தங் தங் அத்தனா ரஞ்ஞோ காதப்³ப³கிச்சங் ‘‘கிங் கரோமீ’’தி புச்சி²தப்³ப³தாய கிங் கரணங் படிஸாவேதீதி கிங்காரபடிஸ்ஸாவினீ.
மாதுகா³மோ நாம யேபு⁴ய்யேன ஸட²ஜாதிகோ, இத்தி²ரதனஸ்ஸ பன தங் நத்தீ²தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸ்வாஸ்ஸா’’திஆதி³ வுத்தங்.
கு³ணாதி ரூபகு³ணா சேவ ஆசாரகு³ணா ச. புரிமகம்மானுபா⁴வேனாதி கதஸ்ஸ புரிமகம்மஸ்ஸானுபா⁴வேன இத்தி²ரதனஸ்ஸ ‘‘சக்கவத்தினோ புஞ்ஞங் உபனிஸ்ஸாயா’’தி, ஏதேன ஸேஸேஸுபி ஸவிஞ்ஞாணகரதனேஸு அத்தனோ
க³ஹபதிரதனவண்ணனா
250. பகதியா வாதி ஸபா⁴வேனேவ சக்கரதனபாதுபா⁴வதோ புப்³பே³பி. யாதி³ஸங் ரஞ்ஞோ சக்கவத்திஸ்ஸ புஞ்ஞப³லங் நிஸ்ஸாய யதா²வுத்தா சக்கரதனானுபா⁴வனிப்³ப³த்தி, தாதி³ஸங் ஏதஸ்ஸ புஞ்ஞப³லங் நிஸ்ஸாய க³ஹபதிரதனஸ்ஸ கம்மவிபாகஜங் தி³ப்³ப³சக்கு²ங் நிப்³ப³த்தேதீதி ஆஹ ‘‘சக்கரதனானுபா⁴வஸஹித’’ந்தி. காரணஸ்ஸ ஹி ஏகஸந்ததிபதிததாய, ப²லஸ்ஸ ச ஸமானகாலிகதாய ததா²வசனங்.
பரிணாயகரதனவண்ணனா
251. ‘‘அயங் த⁴ம்மோ, அயங் அத⁴ம்மோ’’திஆதி³னா கம்மஸ்ஸகதாவபோ³த⁴னஸங்கா²தஸ்ஸ பண்டி³தபா⁴வஸ்ஸ அத்தி²தாய பண்டி³தோ. பா³ஹுஸச்சப்³யத்தியா ப்³யத்தோ. ஸபா⁴வஸித்³தா⁴ய மேதா⁴ஸங்கா²தாய பகதிபஞ்ஞாய அத்தி²தாய மேதா⁴வீ. அத்தனோ யாதா²வபு³த்³த⁴மத்த²ங் பரேஸங் விபா⁴வேதுங் பகாஸேதுங் ஸமத்த²தாய விபா⁴வீ. வவத்த²பேதுந்தி நிச்சி²துங்.
சதுஇத்³தி⁴ஸமன்னாக³தவண்ணனா
252. விபச்சனங் விபாகோ, விபாகோ ஏவ வேபாகோ யதா² ‘‘விகதமேவ வேகத’’ந்தி. ஸமங் நாதிஸீதனாச்சுண்ஹதாய அவிஸமங் பு⁴த்தஸ்ஸ வேபாகோ ஏதிஸ்ஸா அத்தீ²தி ஸமவேபாகினீ, தாய ஸமவேபாகினியா.
த⁴ம்மபாஸாத³பொக்க²ரணிவண்ணனா
253. ஜனராஸிங் காரெத்வா தேன ஜனராஸினா க²ணித்வா ந மாபேஸி. கிஞ்சரஹீதி ஆஹ ‘‘ரஞ்ஞோ பனா’’திஆதி³. தத்த² காரணங் பரதோ ஆக³மிஸ்ஸதி. ஏகாய வேதி³காய பரிக்கி²த்தா பொக்க²ரணியோ பரிவேணபரிச்சே²த³பரியந்தேதி எத்த² பரிவேணங் நாம ஸமந்ததோ விவடங்க³ணபூ⁴தங் பொக்க²ரணியா ஏகாய வேதி³காய ஏதத³ஹோஸீதி ஏதங் ‘‘யங்னூனாஹங் இமாஸு பொக்க²ரணீஸூ’’திஆதி³கங் அஹோஸீதி. ஸப்³போ³துகந்தி ஸப்³பே³ஸு உதூஸு புப்ப²னகங். நானாவண்ணஉப்பலபீ³ஜாதீ³னீதி ரத்தனீலாதி³னானாவண்ணபுப்பே²ன புப்ப²னகஉப்பலபீ³ஜாதீ³னி. ஜலஜத²லஜமாலந்தி ஜலஜத²லஜபுப்ப²மாலங்.
254. பரிசாரவஸேனாதி தங்க²ணிகபரிசாரவஸேன, இத³ஞ்ச பட²மங் பட்ட²பிதனியாமேனேவ வுத்தங், பச்சா² பன யானஸயனாதீ³னி விய இத்தி²யோபி அத்தி²கானங் பரிச்சத்தா ஏவ. தேனாஹ ‘‘இத்தீ²ஹிபீ’’திஆதி³. பரிச்சாக³வஸேனாதி நிரபெக்க²பரிச்சாக³வஸேன. தீ³யதீதி தா³னங், தெ³ய்யவத்து². தங் அக்³கீ³யதி நிஸ்ஸஜ்ஜீயதி எத்தா²தி தா³னக்³க³ங், பரிவேஸனட்டா²னங். தாதி³ஸானி அத்தீ²தி யாதி³ஸானி ரஞ்ஞோ தா³னக்³கே³ கோ²மஸுகு²மாதீ³னி வத்தா²னி, தாதி³ஸானி யேஸங் அத்தனோ ஸந்தகானி ஸந்தி. ஓஹாயாதி பஹாய தத்தே²வ ட²பெத்வா. அத்தோ² அத்தி² யேஸங் தேதி அத்தி²கா. ஏவங் அனத்தி²காபி த³ட்ட²ப்³பா³.
255. கலஹஸத்³தோ³பீதி பி-ஸத்³தே³ன தா³னாதி⁴ப்பாயேன கே³ஹதோ நீஹதங் புன கே³ஹங் பவேஸேதுங் ந யுத்தந்தி இமமத்த²ங் ஸமுச்சேதி. தேனாஹ ‘‘ந கோ² ஏதங் அம்ஹாகங் பதிரூப’’ந்திஆதி³ (தீ³॰ நி॰ 2.255).
257. உண்ஹீஸமத்த²கேதி ஸிகா²பரியந்தமத்த²கே. பரிச்சே²த³மத்த²கேதி பாஸாத³ங்க³ணபரிச்சே²த³ஸ்ஸ மத்த²கே.
258. ஹரதீதி அதிவிய பப⁴ஸ்ஸரபா⁴வேன சக்கூ²னி படிஹரந்தங் து³த்³தி³க்க²தாய தி³ட்டி²யோ ஹரதி அபனெந்தங் ‘‘ப²ந்தா³பேதீ’’தி.
பட²மபா⁴ணவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.
ஜா²னஸம்பத்திவண்ணனா
260. மஹதியா இத்³தி⁴யாதி மஹந்தேன இச்சி²தத்த²ஸமிஜ்ஜ²னேன. தேஸங்யேவ இச்சி²திச்சி²தத்தா²னங். ‘‘அனுப⁴விதப்³பா³ன’’ந்தி ‘‘ஸம்பத்திபரிச்சாக³ஸ்ஸா’’தி ஆஹ. அத்தானங் த³மேதி ஏதேனாதி த³மோ.
போ³தி⁴ஸத்தபுப்³ப³யோக³வண்ணனா
அஸ்ஸாதி ஏகோ தே²ரோதி அப்பஞ்ஞாதோ நாமகொ³த்ததோ அஞ்ஞதரோ புது²ஜ்ஜனோ தே²ரோ. தே²ரங் தி³ஸ்வாதி அஞ்ஞதரஸ்மிங் ருக்க²மூலே நிஸின்னங் தி³ஸ்வா. கட்ட²த்த²ரணந்தி கட்ட²மயங் அத்த²ரணங், தா³ருப²லகந்தி அத்தோ².
பரிபோ⁴க³பா⁴ஜனந்தி பானீயபரிபோ⁴ஜனீயாதி³பரிபோ⁴க³யொக்³யங் பா⁴ஜனங். ஆரகண்டகந்தி ஸூசிவிஜ்ஜ²னககண்டகங். பிப்ப²லிகந்தி கு²த்³த³கஸத்த²கங். உத³கதும்ப³கந்தி குண்டி³கங்.
கூடாகா³ரத்³வாரேயேவ நிவத்தேஸீதி கூடாகா³ரங் பவிட்ட²காலதோ பட்டா²ய தேஸங் மிச்சா²விதக்கானங் பவத்தியா ஓகாஸங் நாதா³ஸி.
261. கஸிணமேவ பஞ்ஞாயதி மஹாபுரிஸஸ்ஸ தத்த² தத்த² கதாதி⁴காரத்தா, தேஸஞ்ச பதே³ஸானங் ஸுபரிகம்மகதகஸிணஸதி³ஸத்தா.
262. சத்தாரி ஜா²னானீதி சத்தாரி கஸிணஜ்ஜா²னானி. கஸிணஜ்ஜா²னப்பமஞ்ஞானங்யேவ வசனங் தாஸங் ததா³ ஆத³ரகா³ரவவஸேன நிப்³ப³த்திதத்தா. மஹாபோ³தி⁴ஸத்தானஞ்ஹி அரூபஜ்ஜா²னேஸு ‘‘மஹாபுரிஸோ பனா’’திஆதி³.
சதுராஸீதினக³ரஸஹஸ்ஸாதி³வண்ணனா
263. அபி⁴ஹரிதப்³ப³ப⁴த்தந்தி உபனேதப்³ப³ப⁴த்தங்.
264. நிப³த்³த⁴வத்தந்தி புப்³பே³ உபனிப³த்³த⁴ங் பாகவத்தங்.
ஸுப⁴த்³தா³தே³விஉபஸங்கமனவண்ணனா
265. ஆவட்டெத்வாதி
266. ஸசே பன ராஜா ஜீவிதே ச²ந்த³ங் ஜனெய்ய, இதோ பரம்பி சிரங் காலங் திட்டெ²ய்ய மஹித்³தி⁴கோ மஹானுபா⁴வோதி ஏவங் மஹஜ்ஜா²ஸயா தே³வீ போ⁴கே³ஸு, ஜீவிதே ச ராஜானங் ஸாபெக்க²ங் காதுங் வாயமி. தேன வுத்தங் ‘‘மா ‘‘தஸ்ஸ காலங்கிரியங் அனிச்ச²மானா’’திஆதி³. ச²ந்த³ங் ஜனேஹீதி எத்த² ச²ந்த³-ஸத்³தோ³ தண்ஹாபரியாயோதி ஆஹ ‘‘பேமங் உப்பாதே³ஹீ’’தி. அபெக்க²தி ஆரம்மணங் ஏதாய ந விஸ்ஸஜ்ஜேதீதி அபெக்கா², தண்ஹா.
267. க³ரஹிதாதி எத்த² கேஹி க³ரஹிதா, கஸ்மா ச க³ரஹிதாதி அந்தோலீனங் சோத³னங் விஸ்ஸஜ்ஜெந்தோ ‘‘பு³த்³தே⁴ஹீ’’திஆதி³மாஹ, தேன விஞ்ஞுக³ரஹிதத்தா, து³க்³க³திஸங்வத்தனியதோ ச ஸாபெக்க²காலகிரியா பரிவஜ்ஜேதப்³பா³தி த³ஸ்ஸேதி.
268. ஏகமந்தங் க³ந்த்வாதி ரஞ்ஞோ சக்கு²பத²ங் விஜஹித்வா.
ப்³ரஹ்மலோகூபக³மனவண்ணனா
269. ஸோணஸ்ஸாதி கோளிவீஸஸ்ஸ ஸோணஸ்ஸ. ஏகா ப⁴த்தபாதீதி ஏகங் ப⁴த்தவட்³டி⁴தகங். தாதி³ஸங் ப⁴த்தந்தி ததா²ரூபங் க³ருங் மது⁴ரங் ஸினித்³த⁴ங் ப⁴த்தங். பு⁴த்தானந்தி பு⁴த்தவந்தானங்.
271. தா³ஸமனுஸ்ஸாதி தா³ஸா சேவ ஆயுத்தகமனுஸ்ஸா ச.
இதா³னி யதா²வுத்தாய ரஞ்ஞோ மஹாஸுத³ஸ்ஸனஸ்ஸ போ⁴க³ஸம்பத்தியா கம்மஸரிக்க²தங் உத்³த⁴ரந்தோ ‘‘ஏதானி பனா’’திஆதி³மாஹ, தங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
272. ஆதி³தோ பட்டா²யாதி ஸமுதா³க³மனதோ பட்டா²ய. யத்த² தங் புஞ்ஞங் ஆயூஹிதங், யதோ ஸா ஸம்பத்தி நிப்³ப³த்தா, ததோ ததியத்தபா⁴வதோ பபு⁴தி. மஹாஸுத³ஸ்ஸனஸ்ஸ ஜாதகதே³ஸனா ஹி ததா³ ஸமுதா³க³மனதோ பட்டா²ய ப⁴க³வதா தே³ஸிதாதி. பங்ஸ்வாகா³ரகீளங் வியாதி யதா² நாம தா³ரகா பங்ஸூஹி வாபிகே³ஹபோ⁴ஜனாதீ³னி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘பஸ்ஸானந்தா³’’திஆதி³மாஹ. விபரிணதாதி விபரிணாமங் ஸபா⁴வவிக³மங் க³தா. தேனாஹ ‘‘பகதிவிஜஹனேனா’’திஆதி³. பகதீதி ஸபா⁴வத⁴ம்மானங் உத³யவயபரிச்சி²ன்னோ ‘‘நிப்³பு³தபதீ³போ விய அபஞ்ஞத்திகபா⁴வங் க³தா’’தி.
எத்தாவதாதி ஆதி³தோ பட்டா²ய பவத்தேன எத்தகேன தே³ஸனாமக்³கே³ன. அனேகானி வஸ்ஸகோடிஸதஸஹஸ்ஸானியேவ உப்³பே³தோ⁴ ஏதிஸ்ஸாதி அனேகவஸ்ஸகோடிஸதஸஹஸ்ஸுப்³பே³தா⁴. அனிச்சலக்க²ணங் ஆதா³யாதி தங் ஸம்பத்திக³தங் அனிச்சலக்க²ணங் தே³ஸனாய க³ஹெத்வா விபா⁴வெத்வா. யதா² நிஸ்ஸேணிமுச்சனே தாதி³ஸங் ஸதஹத்து²ப்³பே³த⁴ங் ருக்க²ங் பகதிபுரிஸேன ஆரோஹிதுங் ந ஸக்கா, ஏவங் அனிச்சதாவிபா⁴வனேன தஸ்ஸா ஸம்பத்தியா அபெக்கா²னிஸ்ஸேணிமுச்சனே ‘‘அனிச்சலக்க²ணங் ஆதா³ய நிஸ்ஸேணிங் முஞ்சந்தோ வியா’’தி. தேனேவாதி யதா²வுத்தகாரணேனேவ, ஆதி³தோ ஸாதிஸயங் காமேஸு அஸ்ஸாத³ங் த³ஸ்ஸெத்வாபி உபரி நேஸங் ‘‘பஸ்ஸானந்தா³’’திஆதி³னா ஆதீ³னவங், ஓகாரங், ஸங்கிலேஸங், நெக்க²ம்மே ஆனிஸங்ஸஞ்ச விபா⁴வெத்வா தே³ஸனாய நிட்டா²பிதத்தா. புப்³பே³தி அதீதகாலே. வஸப⁴ராஜாதி வஸப⁴னாமகோ ஸீஹளமஹாராஜா.
உத³கபுப்பு²ளாத³யோதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன திணக்³கே³ உஸ்ஸாவபி³ந்து³ஆதி³கே ஸங்க³ண்ஹாதி.
மஹாஸுத³ஸ்ஸனஸ்ஸ பனாதி பன-ஸத்³தோ³ விஸேஸத்த²ஜோதனோ, தேன மஹாஸுத³ஸ்ஸனமஹாராஜா ஜா²னாபி⁴ஞ்ஞாஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தேஸி, தத³க்³கே³ன பரிஸுத்³தே⁴ ச ஸமணபா⁴வே பதிட்டி²தோ, யதோ விது⁴ய ஏவ காமவிதக்காதி³ஸமணபா⁴வஸங்கிலேஸங் ஸுஞ்ஞாகா³ரங் பாவிஸி, ஏவங்பூ⁴தஸ்ஸாபி தஸ்ஸ காலங் கிரியதோ ஸத்தமே தி³வஸே ஸப்³பா³ சக்கவத்திஸம்பத்தி அந்தரஹிதா, ந ததோ பரங், அஹோ அச்ச²ரியமனுஸ்ஸோ அனஞ்ஞஸாதா⁴ரணகு³ணவிஸேஸோதி இமங் விஸேஸங் த³ஸ்ஸேதி.
அனாருள்ஹந்தி ‘‘ராஜா கிர புப்³பே³ க³ஹபதிகுலே நிப்³ப³த்தீ’’திஆதி³னா, (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.260) ‘‘புன தே²ரங் ஆமந்தேஸீ’’திஆதி³னா (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.272) ச வுத்தமத்த²ங்
மஹாஸுத³ஸ்ஸனஸுத்தவண்ணனாய லீனத்த²ப்பகாஸனா.