நமோ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ
ஸங்யுத்தனிகாயே
மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா²
1. மக்³க³ஸங்யுத்தங்
1. அவிஜ்ஜாவக்³கோ³
1-2. அவிஜ்ஜாஸுத்தாதி³வண்ணனா
1-2. மஹாவக்³க³ஸ்ஸ புப்³ப³ங்க³மாதி ஸஹஜாதவஸேன ச உபனிஸ்ஸயவஸேன சாதி த்³வீஹாகாரேஹி புப்³ப³ங்க³மா. ஸமாபத்தியாதி ஸமாபஜ்ஜனாய ஸபா⁴வபடிலாபா⁴ய, உப்பத்தியாதி அத்தோ². அன்வதே³வ அஹிரிகங் அனொத்தப்பந்தி ஸா பனேஸா யதே³தங் அலஜ்ஜனாகாரஸண்டி²கங் அஹிரிகங், அபா⁴யனாகாரஸண்டி²தஞ்ச அனொத்தப்பங், ஏதங் அனுதே³வ ஸஹேவ ஏகதோவ, ந வினா தேன உப்பஜ்ஜதீதி அத்தோ². அவிஜ்ஜாக³தஸ்ஸாதி அவிஜ்ஜாய உபக³தஸ்ஸ ஸமன்னாக³தஸ்ஸ. மிச்சா²தி³ட்டீ²தி அயாதா²வதி³ட்டி² அனிய்யானிகதி³ட்டி². பஹோதீதி ஹோதி உப்பஜ்ஜதி. மிச்சா²ஸங்கப்பாதீ³ஸுபி அயாதா²வஅனிய்யானிகவஸேனேவ
கத²ங்? யதா³ ஹி தி³ட்டி²ஸம்பயுத்தசித்தங் காயவிஞ்ஞத்திங் ஸமுட்டா²பெந்தங் உப்பஜ்ஜதி, ததா³ மிச்சா²தி³ட்டி² மிச்சா²ஸங்கப்போ மிச்சா²வாயாமோ மிச்சா²ஸதி மிச்சா²ஸமாதி⁴
ஸுக்கபக்கே² விஜ்ஜாதி கம்மஸ்ஸகதஞாணங். இஹாபி ஸஹஜாதவஸேன ச உபனிஸ்ஸயவஸேன சாதி த்³வீஹாகாரேஹி புப்³ப³ங்க³மதா வேதி³தப்³பா³. ஹிரொத்தப்பந்தி ஹிரீ ச ஒத்தப்பஞ்ச. தத்த² லஜ்ஜனாகாரஸண்டி²தா ஹிரீ, பா⁴யனாகாரஸண்டி²தங் ஒத்தப்பங். அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரோ பன விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ வுத்தோவ. விஜ்ஜாக³தஸ்ஸாதி விஜ்ஜாய உபக³தஸ்ஸ ஸமன்னாக³தஸ்ஸ. வித்³த³ஸுனோதி விது³னோ பண்டி³தஸ்ஸ. ஸம்மாதி³ட்டீ²தி யாதா²வதி³ட்டி² நிய்யானிகதி³ட்டி². ஸம்மாகம்மந்தாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. இதி குஸலத⁴ம்மஸமாபத்தியா இமானி அட்ட²ங்கா³னி ஹொந்தி, தானி லோகியமக்³க³க்க²ணே ந ஏகதோ ஸப்³பா³னி லப்³ப⁴ந்தி, லோகுத்தரமக்³க³க்க²ணே பன லப்³ப⁴ந்தி. தானி ச கோ² பட²மஜ்ஜா²னிகமக்³கே³, து³தியஜ்ஜா²னிகாதீ³ஸு பன ஸம்மாஸங்கப்பவஜ்ஜானி ஸத்தேவ ஹொந்தி.
தத்த² யோ ஏவங் வதெ³ய்ய ‘‘யஸ்மா மஜ்ஜி²மனிகாயம்ஹி மஹாஸளாயதனிகஸுத்தே (ம॰ நி॰ 3.431) ‘யா ததா²பூ⁴தஸ்ஸ தி³ட்டி², ஸாஸ்ஸ ஹோதி ஸம்மாதி³ட்டி². யோ ததா²பூ⁴தஸ்ஸ, ஸங்கப்போ, ஸ்வாஸ்ஸ ஹோதி ஸம்மாஸங்கப்போ. யோ ததா²பூ⁴தஸ்ஸ வாயாமோ, ஸ்வாஸ்ஸ ஹோதி ஸம்மாவாயாமோ. யா ததா²பூ⁴தஸ்ஸ ஸதி, ஸ்வாஸ்ஸ ஹோதி
யம்பி அபி⁴த⁴ம்மே வுத்தங் ‘‘தஸ்மிங் கோ² பன ஸமயே பஞ்சங்கி³கோ மக்³கோ³ ஹோதீ’’தி (விப⁴॰ 212), தங் ஏகங் கிச்சந்தரங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங். யஸ்மிஞ்ஹி காலே மிச்சா²கம்மந்தங் பஹாய ஸம்மாகம்மந்தங் பூரேதி, தஸ்மிங் காலே மிச்சா²வாசா வா மிச்சா²ஜீவோ வா ந ஹோதி, தி³ட்டி² ஸங்கப்போ வாயாமோ
3. ஸாரிபுத்தஸுத்தவண்ணனா
3. ததியே ஸகலமித³ங் ப⁴ந்தேதி ஆனந்த³த்தே²ரோ ஸாவகபாரமீஞாணஸ்ஸ மத்த²கங் அப்பத்ததாய ஸகலம்பி மக்³க³ப்³ரஹ்மசரியங் கல்யாணமித்தஸன்னிஸ்ஸயேன லப்³ப⁴தீதி ந அஞ்ஞாஸி, த⁴ம்மஸேனாபதி பன ஸாவகபாரமீஞாணஸ்ஸ மத்த²கே டி²தத்தா அஞ்ஞாஸி, தஸ்மா ஏவமாஹ. தேனேவஸ்ஸ ப⁴க³வா ஸாது⁴ ஸாதூ⁴தி ஸாது⁴காரமதா³ஸி.
4. ஜாணுஸ்ஸோணிப்³ராஹ்மணஸுத்தவண்ணனா
4. சதுத்தே² ஸப்³ப³ஸேதேன வளவாபி⁴ரதே²னாதி ஸகலஸேதேன சதூஹி வளவாஹி யுத்தரதே²ன. ஸோ கிர ஸப்³போ³ ஸசக்கபஞ்ஜரகுப்³ப³ரோ ரஜதபரிக்கி²த்தோ ஹோதி. ரதோ² ச நாமேஸ து³விதோ⁴ ஹோதி – யோத⁴ரதோ², அலங்காரரதோ²தி. தத்த² யோத⁴ரதோ² சதுரஸ்ஸஸண்டா²னோ ஹோதி நாதிமஹா த்³வின்னங் திண்ணங் வா ஜனானங்
ஸேதா ஸுத³ங் அஸ்ஸாதி தா வளவா பகதியா ஸேதவண்ணாவ. ஸேதாலங்காராதி பஸாத⁴னங் தாஸங் ரஜதமயங் அஹோஸி. ஸேதோ ரதோ²தி ரதோ²பி வுத்தனயேனேவ ரஜதபரிக்கி²த்தத்தா தத்த² தத்த² த³ந்தகம்மக²சிதத்தா ச ஸேதோவ. ஸேதபரிவாரோதி யதா² அஞ்ஞே ரதா² ஸீஹசம்மபரிவாராபி ஹொந்தி, ப்³யக்³க⁴சம்மபரிவாராபி பண்டு³கம்ப³லபரிவாராபி ஹொந்தி, ந ஏவங் ஏஸ. ஏஸ பன க⁴னது³கூலேன பரிவாரிதோ அஹோஸி. ஸேதா ரஸ்மியோதி ரஸ்மியோபி ரஜதபனாளிஸுபரிக்கி²த்தா. ஸேதா பதோத³லட்டீ²தி பதோத³லட்டி²பி ரஜதபரிக்கி²த்தா.
ஸேதங் ச²த்தந்தி ரத²மஜ்ஜே² உஸ்ஸாபிதச²த்தம்பி ஸேதமேவ அஹோஸி. ஸேதங் உண்ஹீஸந்தி அட்ட²ங்கு³லவித்தா²ரோ ரஜதமயோ உண்ஹீஸபட்டோ ஸேதோ. ஸேதானி வத்தா²னீதி வத்தா²னிபி ஸேதானி பே²ணபுஞ்ஜவண்ணானி. தேஸு நிவாஸனங் பஞ்சஸதக்³க⁴னகங், உத்தராஸங்கோ³ ஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகோ. ஸேதா உபாஹனாதி உபாஹனா நாம மக்³கா³ருள்ஹஸ்ஸ வா ஹொந்தி அடவிங் வா பவிஸந்தஸ்ஸ. அயங் பன ரத²ங் அபி⁴ருள்ஹோ, தேனஸ்ஸ தத³னுச்ச²விகோ ரஜதபடிஸேவிதோ பாதா³லங்காரோ நாம ஏஸ ஏவங் வுத்தோதி வேதி³தப்³போ³. ஸேதாய ஸுத³ங் வாலபீ³ஜனியாதி ப²லிகமயத³ண்டா³ய ஸேதசமரவாலபீ³ஜனியா. ந கேவலஞ்ச எத்தகமேவஸ்ஸ ஸேதங் அஹோஸி, ஸோ பன ப்³ராஹ்மணோ ஸேதவிலேபனங் விலிம்பி, ஸேதமாலங் பிளந்தி⁴, த³ஸஸு அங்கு³லீஸு அங்கு³லிமுத்³தி³கா கண்ணேஸு குண்ட³லானீதி ஏவமாதி³ அலங்காரோபிஸ்ஸ ரஜதமயோவ அஹோஸி
யங் பனேதங் ஸாவத்தி²யா நிய்யாயந்தந்தி வுத்தங், தத்ராயங் நிய்யாயனவிபா⁴வனா – ஸோ கிர ச²ன்னங் ச²ன்னங்
ப்³ராஹ்மணோ பாதோவ ஸீஸங் ந்ஹாயித்வா புரேப⁴த்தங் பு⁴ஞ்ஜித்வா வுத்தனயேனேவ ஸேதவத்தா²தீ³ஹி அத்தானங் அலங்கரித்வா பாஸாதா³ ஓருய்ஹ ரத²ங் அபி⁴ருஹதி. அத² நங் தே ப்³ராஹ்மணா ஸப்³ப³ஸேதவத்த²விலேபனமாலாலங்காரா ஸேதச்ச²த்தானி க³ஹெத்வா பரிவாரெந்தி. ததோ மஹாஜனஸ்ஸ ஸன்னிபாதத்த²ங் பட²மங்யேவ தருணதா³ரகானங் ப²லாப²லானி விகிரந்தி, தத³னந்தரங் மாஸகரூபாதீ³னி, தத³னந்தரங் கஹாபணே விகிரந்தி. மஹாஜனோ ஸன்னிபததி, உக்குட்டி²யோ சேவ சேலுக்கே²பா ச வத்தந்தி. அத² ப்³ராஹ்மணோ மங்க³லிகஸோவத்தி²காதீ³ஸு மங்க³லானி சேவ ஸுவத்தி²யோ ச கரொந்தேஸு மஹாஸம்பத்தியா நக³ரங் அனுவிசரதி. புஞ்ஞவந்தா மனுஸ்ஸா ஏகபூ⁴மிகாதி³பாஸாதே³ ஆருய்ஹ ஸுகபத்தஸதி³ஸானி வாதபானகவாடானி விவரித்வா ஓலோகெந்தி. ப்³ராஹ்மணோபி அத்தனோ யஸஸிரிஸம்பத்தியா நக³ரங் அஜ்ஜொ²த்த²ரந்தோ விய த³க்கி²ணத்³வாராபி⁴முகோ² ஹோதி. தங் ஸந்தா⁴யேதங் வுத்தங்.
தமேனங் ஜனோ தி³ஸ்வாதி மஹாஜனோ தங் ரத²ங் தி³ஸ்வா. ப்³ரஹ்மந்தி ஸெட்டா²தி⁴வசனமேதங். ப்³ரஹ்மங் வத போ⁴ யானந்தி ஸெட்ட²யானஸதி³ஸங் வத போ⁴ யானந்தி அயமெத்த² அத்தோ². இமஸ்ஸேவ கோ² ஏதந்தி, ஆனந்த³, மனுஸ்ஸா நாம வண்ணபா⁴ணகானங் த⁴னங் த³த்வா அத்தனோ தா³ரிகானங் வண்ணகீ³தங் கா³யாபெந்தி ‘‘அபி⁴ரூபோ ஹோதி த³ஸ்ஸனீயோ மஹத்³த⁴னோ மஹாபோ⁴கோ³’’தி, ந ச தேன வண்ணப⁴ணனமத்தேன அபி⁴ரூபா வா ஹொந்தி மஹத்³த⁴னா வா, ஏவமேவ மஹாஜனோ ப்³ரஹ்மயானங் இதிபி, த⁴ம்மபூ⁴தத்தா யானத்தா ச த⁴ம்மயானங் இதிபி, அனுத்தரத்தா கிலேஸஸங்கா³மஸ்ஸ ச விஜிதத்தா அனுத்தரோ ஸங்கா³மவிஜயோ இதிபி வத்துங் வட்டதி.
இதா³னிஸ்ஸ ராக³வினயபரியோஸானாதிஆதி³மாஹ. தத்த² ராக³ங் வினயமானா பரியோஸாபேதி பரியோஸானங் க³ச்ச²தி நிப்ப²ஜ்ஜதீதி ராக³வினயபரியோஸானா. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த².
யஸ்ஸ ஸத்³தா⁴ ச பஞ்ஞா சாதி யஸ்ஸ அரியமக்³க³யானஸ்ஸ ஸத்³தா⁴னுஸாரிவஸேன ஸத்³தா⁴, த⁴ம்மானுஸாரிவஸேன பஞ்ஞாதி இமே த்³வே த⁴ம்மா ஸதா³ து⁴ரங் யுத்தா, தத்ரமஜ்ஜ²த்ததாயுகே³ யுத்தாதி அத்தோ². ஹிரீ ஈஸாதி அத்தனா ஸத்³தி⁴ங் அதி⁴விட்டே²ன ப³ஹித்³தா⁴ஸமுட்டா²னேன ஒத்தப்பேன ஸத்³தி⁴ங் அஜ்ஜ²த்தஸமுட்டா²னா ஹிரீ யஸ்ஸ மக்³க³ரத²ஸ்ஸ ஈஸா. மனோ யொத்தந்தி விபஸ்ஸனாசித்தஞ்ச மக்³க³சித்தஞ்ச யொத்தங். யதா² ஹி ரத²ஸ்ஸ வாகாதி³மயங் யொத்தங் கோ³ணே ஏகாப³த்³தே⁴ கரோதி ஏகஸங்க³ஹிதே, ஏவங் மக்³க³ரத²ஸ்ஸ லோகியவிபஸ்ஸனாசித்தங் அதிரேகபஞ்ஞாஸ, லோகுத்தரவிபஸ்ஸனாசித்தங் அதிரேகஸட்டி² குஸலத⁴ம்மே ஏகாப³த்³தே⁴ ஏகஸங்க³ஹே கரோதி. தேன வுத்தங் ‘‘மனோ யொத்த’’ந்தி. ஸதி ஆரக்க²ஸாரதீ²தி மக்³க³ஸம்பயுத்தா ஸதி ஆரக்க²ஸாரதி². யதா² ஹி ரத²ஸ்ஸ ஆரக்கோ² ஸாரதி² நாம யொக்³கி³யோ. து⁴ரங் வாஹேதி யோஜேதி அக்க²ங் அப்³ப⁴ஞ்ஜதி ரத²ங் பேஸேதி ரத²யுத்தகே நிப்³பி³ஸேவனே கரோதி, ஏவங் மக்³க³ரத²ஸ்ஸ ஸதி. அயஞ்ஹி ஆரக்க²பச்சுபட்டா²னா சேவ குஸலாகுஸலானஞ்ச த⁴ம்மானங் க³தியோ ஸமன்வேஸதீதி வுத்தா.
ரதோ²தி அரியஅட்ட²ங்கி³கமக்³க³ரதோ². ஸீலபரிக்கா²ரோதி சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலாலங்காரோ. ஜா²னக்கோ²தி விபஸ்ஸனாஸம்பயுத்தானங் பஞ்சன்னங் ஜா²னங்கா³னங் வஸேன ஜா²னமயஅக்கோ². சக்கவீரியோதி வீரியசக்கோ, காயிகசேதஸிகஸங்கா²தானி உபெக்கா² து⁴ரஸமாதீ⁴தி அனிச்சா² பரிவாரணந்தி பா³ஹிரகரத²ஸ்ஸ ஸீஹசம்மாதீ³னி விய இமஸ்ஸாபி அரியமக்³க³ரத²ஸ்ஸ அலோப⁴ஸங்கா²தா அனிச்சா² பரிவாரணங் நாம.
அப்³யாபாதோ³தி மெத்தா ச மெத்தாபுப்³ப³பா⁴கோ³ ச. அவிஹிங்ஸாதி கருணா ச கருணாபுப்³ப³பா⁴கோ³ ச. விவேகோதி காயவிவேகாதி³ திவித⁴விவேகோ. யஸ்ஸ ஆவுத⁴ந்தி யஸ்ஸ அரியமக்³க³ரதே² டி²தஸ்ஸ குலபுத்தஸ்ஸ ஏதங் பஞ்சவித⁴ங் ஆவுத⁴ங். யதா² ஹி ரதே² டி²தோ பஞ்சஹி ஆவுதே⁴ஹி ஸபத்தே விஜ்ஜ²தி, ஏவங் யோகா³வசரோபி இமஸ்மிங் லோகியலோகுத்தரமக்³க³ரதே² டி²தோ மெத்தாய தோ³ஸங் விஜ்ஜ²தி, கருணாய விஹிங்ஸங் திதிக்கா²தி து³ருத்தானங் து³ராக³தானங் வசனபதா²னங் அதி⁴வாஸனக்க²ந்தி. சம்மஸன்னாஹோதி ஸன்னத்³த⁴சம்மோ. யதா² ஹி ரதே² டி²தோ ரதி²கோ படிமுக்கசம்மோ ஆக³தாக³தே ஸரே க²மதி, ந நங் தே விஜ்ஜ²ந்தி, ஏவங் அதி⁴வாஸனக்க²ந்திஸமன்னாக³தோ பி⁴க்கு² ஆக³தாக³தே வசனபதே² க²மதி, ந நங் தே விஜ்ஜ²ந்தி. தஸ்மா ‘‘திதிக்கா² சம்மஸன்னாஹோ’’தி வுத்தோ. யோக³க்கே²மாய வத்ததீதி சதூஹி யோகே³ஹி கே²மாய நிப்³பா³னாய வத்ததி, நிப்³பா³னாபி⁴முகோ² க³ச்ச²தியேவ, ந திட்ட²தி ந பி⁴ஜ்ஜதீதி அத்தோ².
ஏதத³த்தனி ஸம்பூ⁴தந்தி ஏதங் மக்³க³யானங் அத்தனோ புரிஸகாரங் நிஸ்ஸாய லத்³த⁴த்தா அத்தனி ஸம்பூ⁴தங் நாம ஹோதி. ப்³ரஹ்மயானங் அனுத்தரந்தி அஸதி³ஸங் ஸெட்ட²யானங். நிய்யந்தி தீ⁴ரா லோகம்ஹாதி யேஸங் ஏதங் யானங் அத்தி², தே தீ⁴ரா பண்டி³தபுரிஸா லோகம்ஹா நிய்யந்தி க³ச்ச²ந்தி. அஞ்ஞத³த்தூ²தி ஏகங்ஸேன. ஜயங் ஜயந்தி ராகா³த³யோ ஸபத்தே ஜினந்தா ஜினந்தா.
5-6. கிமத்தி²யஸுத்தாதி³வண்ணனா
5-6. பஞ்சமே அயமேவாதி ஏவஸத்³தோ³ நியமத்தோ². தேன அஞ்ஞங் மக்³க³ங் படிக்கி²பதி. இமஸ்மிங் ஸுத்தே வட்டது³க்க²ஞ்சேவ மிஸ்ஸகமக்³கோ³ ச கதி²தோ. ச²ட்ட²ங் உத்தானமேவ.
7. து³தியஅஞ்ஞதரபி⁴க்கு²ஸுத்தவண்ணனா
7. ஸத்தமே நிப்³பா³னதா⁴துயா கோ² ஏதங் பி⁴க்கு² அதி⁴வசனந்தி அஸங்க²தாய அமதாய நிப்³பா³னதா⁴துயா ஏதங் அதி⁴வசனங். ஆஸவானங் க²யோ தேன வுச்சதீதி அபிச தேன ராகா³தி³வினயேன ஆஸவானங் க²யோதிபி வுச்சதி. ஆஸவக்க²யோ நாம அரஹத்தங், அரஹத்தஸ்ஸாபி ஏதங் ராக³வினயோதிஆதி³ நாமமேவாதி தீ³பேதி. ஏதத³வோசாதி ‘‘ஸத்தா²ரா நிப்³பா³னதா⁴தூதி வத³ந்தேன அமதங் நிப்³பா³னங் கதி²தங், மக்³கோ³ பனஸ்ஸ ந கதி²தோ. தங் கதா²பெஸ்ஸாமீ’’தி அனுஸந்தி⁴குஸலதாய புச்ச²ந்தோ ஏதங் அவோச.
8. விப⁴ங்க³ஸுத்தவண்ணனா
8. அட்ட²மே கதமா ச பி⁴க்க²வே ஸம்மாதி³ட்டீ²தி ஏகேன பரியாயேன அட்ட²ங்கி³கமக்³க³ங் விப⁴ஜித்வா புன அபரேன பரியாயேன விப⁴ஜிதுகாமோ இத³ங் தே³ஸனங் ஆரபி⁴. தத்த² து³க்கே² ஞாணந்தி ஸவனஸம்மஸனபடிவேத⁴பச்சவெக்க²ணவஸேன சதூஹாகாரேஹி உப்பன்னங் ஞாணங். ஸமுத³யேபி ஏஸேவ நயோ. ஸேஸேஸு பன த்³வீஸு ஸம்மஸனஸ்ஸ அபா⁴வா திவித⁴மேவ வட்டதி. ஏவமேதங் ‘‘து³க்கே² ஞாண’’ந்திஆதி³னா சதுஸச்சகம்மட்டா²னங் த³ஸ்ஸிதங்.
தத்த² புரிமானி த்³வே ஸச்சானி வட்டங், பச்சி²மானி விவட்டங். தேஸு பி⁴க்கு²னோ வட்டே கம்மட்டா²னாபி⁴னிவேஸோ ஹோதி, விவட்டே நத்தி² அபி⁴னிவேஸோ. புரிமானி ஹி த்³வே ஸச்சானி ‘‘பஞ்சக்க²ந்தா⁴ து³க்க²ங், தண்ஹா ஸமுத³யோ’’தி ஏவங் ஸங்கே²பேன ச, ‘‘கதமே பஞ்சக்க²ந்தா⁴ ரூபக்க²ந்தோ⁴’’திஆதி³னா நயேன வித்தா²ரேன ச ஆசரியஸந்திகே உக்³க³ண்ஹித்வா வாசாய புனப்புனங் பரிவத்தெந்தோ யோகா³வசரோ கம்மங் கரோதி. இதரேஸு பன த்³வீஸு ஸச்சேஸு – ‘‘நிரோத⁴ஸச்சங் இட்ட²ங் கந்தங் மனாபங், மக்³க³ஸச்சங் இட்ட²ங் கந்தங் மனாப’’ந்தி ஏவங் ஸவனேனேவ கம்மங் கரோதி. ஸோ ஏவங் கரொந்தோ சத்தாரி ஸச்சானி ஏகபடிவேதே⁴ன படிவிஜ்ஜ²தி, ஏகாபி⁴ஸமயேன அபி⁴ஸமேதி
ஏவமஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴கே³ த்³வீஸு ஸச்சேஸு உக்³க³ஹபரிபுச்சா²ஸவனதா⁴ரணஸம்மஸனபடிவேதோ⁴ ஹோதி, த்³வீஸு ஸவனபடிவேதோ⁴யேவ. அபரபா⁴கே³ தீஸு
தத்த² த்³வே ஸச்சானி து³த்³த³ஸத்தா க³ம்பீ⁴ரானி, த்³வே க³ம்பீ⁴ரத்தா து³த்³த³ஸானி. து³க்க²ஸச்சஞ்ஹி உப்பத்திதோ பாகடங், கா²ணுகண்டகபஹாராதீ³ஸு ‘‘அஹோ து³க்க²’’ந்தி வத்தப்³ப³தம்பி ஆபஜ்ஜதி. ஸமுத³யம்பி
நெக்க²ம்மஸங்கப்பாதீ³ஸு காமபச்சனீகட்டே²ன காமதோ நிஸ்ஸடபா⁴வேன வா, காமங் ஸம்மஸந்தஸ்ஸ உப்பன்னோதி வா, காமபத³கா⁴தங் காமவூபஸமங் கரொந்தோ உப்பன்னோதி வா நெக்க²ம்மஸங்கப்போ. ஸேஸபத³த்³வயேபி ஏஸேவ நயோ. ஸப்³பே³பி ச தே நெக்க²ம்மஸங்கப்பாத³யோ காமப்³யாபாத³விஹிங்ஸாவிரமணஸஞ்ஞானங் நானத்தா புப்³ப³பா⁴கே³ நானா, மக்³க³க்க²ணே பன இமேஸு தீஸு டா²னேஸு உப்பன்னஸ்ஸ அகுஸலஸங்கப்பஸ்ஸ பத³ச்சே²த³தோ அனுப்பத்திஸாத⁴னவஸேன மக்³க³ங்க³ங் பூரயமானோ ஏகோவ குஸலஸங்கப்போ உப்பஜ்ஜதி. அயங் ஸம்மாஸங்கப்போ நாம.
முஸாவாதா³ வேரமணீஆத³யோபி முஸாவாதா³தீ³ஹி விரமணஸஞ்ஞானங் நானத்தா புப்³ப³பா⁴கே³ நானா, மக்³க³க்க²ணே பன இமேஸு சதூஸு டா²னேஸு உப்பன்னாய ஸம்மாவாசா நாம.
பாணாதிபாதா வேரமணீ ஆத³யோபி பாணாதிபாதாதீ³ஹி விரமணஸஞ்ஞானங் நானத்தா புப்³ப³பா⁴கே³ நானா, மக்³க³க்க²ணே பன இமேஸு தீஸு டா²னேஸு உப்பன்னாய அகுஸலது³ஸ்ஸீல்யசேதனாய அகிரியதோ பத³ச்சே²த³தோ அனுப்பத்திஸாத⁴னவஸேன மக்³க³ங்க³ங் பூரயமானா ஏகாவ குஸலவேரமணீ உப்பஜ்ஜதி. அயங் ஸம்மாகம்மந்தோ நாம.
மிச்சா²ஆஜீவந்தி கா²த³னீயபோ⁴ஜனீயாதீ³னங் அத்தா²ய பவத்திதங் காயவசீது³ச்சரிதங். பஹாயாதி வஜ்ஜெத்வா. ஸம்மாஆஜீவேனாதி பு³த்³த⁴பஸத்தே²ன ஆஜீவேன. ஜீவிகங் கப்பேதீதி ஜீவிதவுத்திங் பவத்தேதி. ஸம்மாஜீவோபி குஹனாதீ³ஹி விரமணஸஞ்ஞானங் நானத்தா புப்³ப³பா⁴கே³ நானா. மக்³க³க்க²ணே பன இமேஸுயேவ ஸத்தஸு டா²னேஸு உப்பன்னாய மிச்சா²ஜீவது³ஸ்ஸீல்யசேதனாய பத³ச்சே²த³தோ அனுப்பத்திஸாத⁴னவஸேன ஸம்மாஆஜீவோ நாம.
அனுப்பன்னானந்தி ஏகஸ்மிங் ப⁴வே ததா²ரூபே வா ஆரம்மணே அத்தனோ ந உப்பன்னானங், பரஸ்ஸ பன உப்பஜ்ஜமானே தி³ஸ்வா – ‘‘அஹோ வத மே ஏவரூபா பாபகா த⁴ம்மா ந உப்பஜ்ஜெய்யு’’ந்தி ஏவங் அனுப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் அனுப்பாதா³ய. ச²ந்த³ந்தி தேஸங் அகுஸலானங் அனுப்பாத³கபடிபத்திஸாத⁴கங் வீரியச்ச²ந்த³ங் ஜனேதி. வாயமதீதி வாயாமங் கரோதி. வீரியங் ஆரப⁴தீதி வீரியங் பவத்தேதி. சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீதி வீரியேன சித்தங் பக்³க³ஹிதங் கரோதி. பத³ஹதீதி ‘‘காமங் தசோ ச ந்ஹாரு ச அட்டி² ச அவஸிஸ்ஸதூ’’தி (ம॰ நி॰ 2.184) பதா⁴னங் பவத்தேதி உப்பன்னானந்தி ஸமுதா³சாரவஸேன அத்தனோ உப்பன்னபுப்³பா³னங். இதா³னி தாதி³ஸே ந உப்பாதெ³ஸ்ஸாமீதி தேஸங் பஹானாய ச²ந்த³ங் ஜனேதி.
அனுப்பன்னானங் குஸலானந்தி அபடிலத்³தா⁴னங் பட²மஜ்ஜா²னாதீ³னங். உப்பன்னானந்தி தேஸங்யேவ படிலத்³தா⁴னங். டி²தியாதி புனப்புனங் உப்பத்திபப³ந்த⁴வஸேன டி²தத்த²ங். அஸம்மோஸாயாதி அவினாஸத்த²ங். பி⁴ய்யோபா⁴வாயாதி உபரிபா⁴வாய. வேபுல்லாயாதி விபுலபா⁴வாய. பாரிபூரியாதி பா⁴வனாய பரிபூரணத்த²ங். அயம்பி ஸம்மாவாயாமோ ஸம்மாவாயாமோ நாம.
ஸம்மாஸதிபி காயாதி³பரிக்³கா³ஹகசித்தானங் நானத்தா புப்³ப³பா⁴கே³ நானா, மக்³க³க்க²ணே பன இமேஸு சதூஸு டா²னேஸு கிச்சஸாத⁴னவஸேன மக்³க³ங்க³ங் பூரயமானா ஏகா ஸதி உப்பஜ்ஜதி. அயங் ஸம்மாஸதி நாம.
ஜா²னாதீ³னி புப்³ப³பா⁴கே³பி மக்³க³க்க²ணேபி நானா, புப்³ப³பா⁴கே³ ஸமாபத்திவஸேன நானா, மக்³க³க்க²ணே நானாமக்³க³வஸேன. ஏகஸ்ஸ ஹி பட²மமக்³கோ³ பட²மஜ்ஜா²னிகோ ஹோதி, து³தியமக்³கா³த³யோபி பட²மஜ்ஜா²னிகா வா து³தியாதீ³ஸு அஞ்ஞதரஜ்ஜா²னிகா வா. ஏகஸ்ஸ பட²மமக்³கோ³ து³தியாதீ³னங் அஞ்ஞதரஜ்ஜா²னிகோ ஹோதி, து³தியாத³யோபி து³தியாதீ³னங் அஞ்ஞதரஜ்ஜா²னிகா வா பட²மஜ்ஜா²னிகா
அயங் பனஸ்ஸ விஸேஸோ பாத³கஜ்ஜா²னநியமேன ஹோதி. பாத³கஜ்ஜா²னநியமேன ஹி பட²மஜ்ஜா²னலாபி⁴னோ பட²மஜ்ஜா²னா வுட்டா²ய விபஸ்ஸந்தஸ்ஸ உப்பன்னமக்³கோ³ பட²மஜ்ஜா²னிகோ ஹோதி, மக்³க³ங்க³பொ³ஜ்ஜ²ங்கா³னி பனெத்த² பரிபுண்ணானேவ ஹொந்தி. து³தியஜ்ஜா²னதோ வுட்டா²ய விபஸ்ஸந்தஸ்ஸ உப்பன்னோ து³தியஜ்ஜா²னிகோ ஹோதி, மக்³க³ங்கா³னி பனெத்த² ஸத்த ஹொந்தி. ததியஜ்ஜா²னதோ வுட்டா²ய விபஸ்ஸந்தஸ்ஸ உப்பன்னோ ததியஜ்ஜா²னிகோ, மக்³க³ங்கா³னி பனெத்த² ஸத்த, பொ³ஜ்ஜ²ங்கா³னி ச² ஹொந்தி. ஏஸ நயோ சதுத்த²ஜ்ஜா²னதோ பட்டா²ய யாவ நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனா
ஆருப்பே சதுக்கபஞ்சகஜ்ஜா²னங் உப்பஜ்ஜதி, தஞ்ச லோகுத்தரங், நோ லோகியந்தி வுத்தங். எத்த² கத²ந்தி? எத்தா²பி பட²மஜ்ஜா²னாதீ³ஸு யதோ வுட்டா²ய ஸோதாபத்திமக்³க³ங் படிலபி⁴த்வா அரூபஸமாபத்திங் பா⁴வெத்வா ஸோ ஆருப்பே உப்பன்னோ, தங்ஜா²னிகாவஸ்ஸ தத்த² தயோ மக்³கா³ உப்பஜ்ஜந்தி. ஏவங் பாத³கஜ்ஜா²னமேவ நியமேதி. கேசி பன தே²ரா – ‘‘விபஸ்ஸனாய ஆரம்மணபூ⁴தா க²ந்தா⁴ நியமெந்தீ’’தி வத³ந்தி அயங் வுச்சதி, பி⁴க்க²வே, ஸம்மாஸமாதீ⁴தி அயங் புப்³ப³பா⁴கே³ லோகியோ, அபரபா⁴கே³ லோகுத்தரோ ஸம்மாஸமாதீ⁴தி வுச்சதி.
9. ஸூகஸுத்தவண்ணனா
9. நவமே மிச்சா²பணிஹிதந்தி ஸூகங் நாம உத்³த⁴க்³க³ங் கத்வா ட²பிதங் ஹத்த²ங் வா பாத³ங் வா பி⁴ந்த³தி, ததா² அட்ட²பிதங் பன மிச்சா²பணிஹிதங் நாம. மிச்சா²பணிஹிதாய தி³ட்டி²யாதி மிச்சா²ட²பிதாய கம்மஸ்ஸகதபஞ்ஞாய. அவிஜ்ஜங் பி⁴ந்தி³ஸ்ஸதீதி சதுஸச்சபடிச்சா²த³கங் அவிஜ்ஜங் பி⁴ந்தி³ஸ்ஸதி. விஜ்ஜங் உப்பாதெ³ஸ்ஸதீதி அரஹத்தமக்³க³விஜ்ஜங் உப்பாதெ³ஸ்ஸதி. மிச்சா²பணிஹிதத்தா, பி⁴க்க²வே, தி³ட்டி²யாதி கம்மஸ்ஸகதபஞ்ஞாய சேவ மக்³க³பா⁴வனாய ச மிச்சா² ட²பிதத்தா, அப்பவத்திதத்தாதி அத்தோ². இமஸ்மிங் ஸுத்தே கம்மஸ்ஸகதஞாணங் மக்³க³னிஸ்ஸிதங் கத்வா மிஸ்ஸகமக்³கோ³ கதி²தோ.
10. நந்தி³யஸுத்தவண்ணனா
10. த³ஸமே பரிப்³பா³ஜகோதி ச²ன்னபரிப்³பா³ஜகோ. ஸேஸமெத்த² உத்தானமேவாதி.
அவிஜ்ஜாவக்³கோ³ பட²மோ.
2. விஹாரவக்³கோ³
1. பட²மவிஹாரஸுத்தவண்ணனா
11. து³தியவக்³க³ஸ்ஸ இச்சா²மஹங், பி⁴க்க²வே, அட்³ட⁴மாஸங் படிஸல்லீயிதுந்தி அஹங், பி⁴க்க²வே, ஏகங் அட்³ட⁴மாஸங் படிஸல்லீயிதுங் நிலீயிதுங் ஏகோவ ஹுத்வா விஹரிதுங் இச்சா²மீதி அத்தோ². நம்ஹி கேனசி உபஸங்கமிதப்³போ³ அஞ்ஞத்ர ஏகேன பிண்ட³பாதனீஹாரகேனாதி யோ அத்தனா பயுத்தவாசங் அகத்வா மமத்தா²ய
கஸ்மா பன ஏவமாஹாதி? தஸ்மிங் கிர அட்³ட⁴மாஸே வினேதப்³போ³ ஸத்தோ நாஹோஸி. அத² ஸத்தா² – ‘‘இமங் அட்³ட⁴மாஸங் ப²லஸமாபத்திஸுகே²னேவ வீதினாமெஸ்ஸாமி, இதி மய்ஹஞ்சேவ ஸுக²விஹாரோ ப⁴விஸ்ஸதி, அனாக³தே ச பச்சி²மா ஜனதா ‘ஸத்தா²பி க³ணங் விஹாய ஏககோ விஹாஸி, கிமங்க³ங் பன மய’ந்தி தி³ட்டா²னுக³திங் ஆபஜ்ஜிஸ்ஸதி, தத³ஸ்ஸா ப⁴விஸ்ஸதி தீ³க⁴ரத்தங் ஹிதாய ஸுகா²யா’’தி இமினா காரணேன ஏவமாஹ. பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴பி ஸத்து² வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா ஏகங் பி⁴க்கு²ங் அதா³ஸி. ஸோ பாதோவ க³ந்த⁴குடிபரிவேணஸம்மஜ்ஜனமுகோ²த³கத³ந்தகட்ட²தா³னாதீ³னி ஸப்³ப³கிச்சானி தஸ்மிங் க²ணே கத்வா அபக³ச்ச²தி.
யேன ஸ்வாஹந்தி யேன ஸோ அஹங். பட²மாபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴தி அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴ ஹுத்வா பட²மங்யேவ ஏகூனபஞ்ஞாஸதி³வஸப்³ப⁴ந்தரே. விஹராமீதி இத³ங் அதீதத்தே² வத்தமானவசனங். தஸ்ஸ பதே³ஸேன விஹாஸிந்தி தஸ்ஸ
ததா² பட²மபோ³தி⁴யங் த்³வாத³ஸாயதனானி நிப்பதே³ஸானேவ கத்வா விஹாஸி, இமஸ்மிங் பன அட்³ட⁴மாஸே தேஸங் ஆயதனானங் பதே³ஸங் வேத³னாவஸேன த⁴ம்மாயதனேகதே³ஸங், தா⁴தூனங் பதே³ஸங் வேத³னாவஸேன த⁴ம்மதா⁴துஏகதே³ஸங், ஸச்சானங் பதே³ஸங் வேத³னாக்க²ந்த⁴வஸேனேவ து³க்க²ஸச்சேகதே³ஸங், பச்சயானங் பதே³ஸங் ப²ஸ்ஸபச்சயா
இதா³னி யேனாகாரேன விஹாஸி, தங் த³ஸ்ஸெந்தோ மிச்சா²தி³ட்டி²பச்சயாபீதிஆதி³மாஹ. தத்த² மிச்சா²தி³ட்டி²பச்சயாபீதி தி³ட்டி²ஸம்பயுத்தா வேத³னாபி வட்டதி. தி³ட்டி²ங் உபனிஸ்ஸயங் கத்வா உப்பன்னா குஸலாகுஸலவேத³னாபி வட்டதி விபாகவேத³னாபி. தத்த² மிச்சா²தி³ட்டி²ஸம்பயுத்தா அகுஸலாவ ஹோதி, தி³ட்டி²ங் பன உபனிஸ்ஸாய குஸலாபி உப்பஜ்ஜந்தி அகுஸலாபி. மிச்சா²தி³ட்டி²கா ஹி தி³ட்டி²ங் உபனிஸ்ஸாய பக்க²தி³வஸேஸு யாகு³ப⁴த்தாதீ³னி தெ³ந்தி, அத்³தி⁴காதீ³னங் வட்டங் பட்ட²பெந்தி, சதுமஹாபதே² ஸாலங் கரொந்தி, பொக்க²ரணிஞ்ச க²ணாபெந்தி, தே³வகுலாதீ³ஸு மாலாக³ச்ச²ங் ரோபெந்தி, நதீ³விது³க்³கா³தீ³ஸு ஸேதுங் அத்த²ரந்தி, விஸமங் ஸமங் கரொந்தி, இதி நேஸங் குஸலவேத³னா உப்பஜ்ஜதி. மிச்சா²தி³ட்டி²ங் பன நிஸ்ஸாய ஸம்மாதி³ட்டி²கே அக்கோஸந்தி பரிபா⁴ஸந்தி, வத⁴ப³ந்த⁴னாதீ³னி கரொந்தி, பாணங் வதி⁴த்வா தே³வதானங்
ஸம்மாதி³ட்டி²பச்சயாதி எத்தா²பி ஸம்மாதி³ட்டி²ஸம்பயுத்தா வேத³னாபி வட்டதி, ஸம்மாதி³ட்டி²ங் உபனிஸ்ஸயங் கத்வா உப்பன்னா குஸலாகுஸலவேத³னாபி விபாகவேத³னாபி. தத்த² ஸம்மாதி³ட்டி²ஸம்பயுத்தா குஸலாவ ஹோதி, ஸம்மாதி³ட்டி²ங் பன உபனிஸ்ஸாய பு³த்³த⁴பூஜங் தீ³பமாலங் மஹாத⁴ம்மஸ்ஸவனங் அப்பதிட்டி²தே தி³ஸாபா⁴கே³ சேதியபதிட்டா²பனந்தி ஏவமாதீ³னி புஞ்ஞானி கரொந்தி, இதி நேஸங் குஸலா வேத³னா உப்பஜ்ஜதி. ஸம்மாதி³ட்டி²ங்யேவ நிஸ்ஸாய மிச்சா²தி³ட்டி²கே அக்கோஸந்தி பரிபா⁴ஸந்தி, அத்தானங் உக்கங்ஸெந்தி, பரங் வம்பெ⁴ந்தி, இதி நேஸங் அகுஸலவேத³னா உப்பஜ்ஜதி. விபாகவேத³னா பன ப⁴வந்தரக³தானங்யேவ ஹோதி. மிச்சா²ஸங்கப்பபச்சயாதிஆதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. ச²ந்த³பச்சயாதிஆதீ³ஸு பன ச²ந்த³பச்சயா அட்ட²லோப⁴ஸஹக³தசித்தஸம்பயுத்தா வேத³னா வேதி³தப்³பா³, விதக்கபச்சயா
ச²ந்தோ³ ச அவூபஸந்தோதிஆதீ³ஸு திண்ணங் அவூபஸமே அட்ட²லோப⁴ஸஹக³தசித்தஸம்பயுத்தா வேத³னா ஹோதி, ச²ந்த³மத்தஸ்ஸ வூபஸமே பட²மஜ்ஜா²னவேத³னாவ. ச²ந்த³விதக்கானங் வூபஸமே து³தியஜ்ஜா²னாதி³வேத³னா அதி⁴ப்பேதா, திண்ணம்பி வூபஸமே நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனவேத³னா. அப்பத்தஸ்ஸ பத்தியாதி அரஹத்தப²லஸ்ஸ பத்தத்தா²ய. அத்தி² ஆயாமந்தி அத்தி² வீரியங். தஸ்மிம்பி டா²னே அனுப்பத்தேதி தஸ்ஸ வீரியாரம்ப⁴ஸ்ஸ வஸேன தஸ்ஸ அரஹத்தப²லஸ்ஸ காரணே அனுப்பத்தே. தப்பச்சயாபி வேத³யிதந்தி அரஹத்தஸ்ஸ டா²னபச்சயா வேத³யிதங். ஏதேன சதுமக்³க³ஸஹஜாதா நிப்³ப³த்திதலோகுத்தரவேத³னாவ க³ஹிதா.
2. து³தியவிஹாரஸுத்தவண்ணனா
12. து³தியே படிஸல்லானகாரணங் வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங். மிச்சா²தி³ட்டி²வூபஸமபச்சயாதி மிச்சா²தி³ட்டி²வூபஸமோ நாம ஸம்மாதி³ட்டி². தஸ்மா யங் ஸம்மாதி³ட்டி²பச்சயா வேத³யிதங் வுத்தங், ததே³வ மிச்சா²தி³ட்டி²வூபஸமபச்சயா ச²ந்த³வூபஸமபச்சயாதிஆதீ³ஸு விதக்கவூபஸமபச்சயா து³தியஜ்ஜா²னவேத³னா. ஸஞ்ஞாபச்சயா ச²ஸமாபத்திவேத³னா. ஸஞ்ஞாவூபஸமபச்சயா நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனவேத³னா. ச²ந்தோ³ ச வூபஸந்தோதிஆதீ³னி வுத்தத்தா²னேவ.
3-7. ஸெக்க²ஸுத்தாதி³வண்ணனா
13-17. ததியே ஸெக்கோ²தி ஸிக்க²னஸீலோ. கிங் ஸிக்க²தீதி? திஸ்ஸோ ஸிக்கா². ஸெக்கா²யாதி தீஹி ப²லேஹி சதூஹி ச மக்³கே³ஹி ஸத்³தி⁴ங் உப்பன்னாய. ஸாபி ஹி அனிட்டி²தகிச்சத்தா அத்தனோ கிச்சங் ஸிக்க²தேவாதி ஸெக்கா². சதுத்த²பஞ்சமச²ட்ட²ஸத்தமானி உத்தானத்தா²னேவாதி.
8-10. பட²மகுக்குடாராமஸுத்தாதி³வண்ணனா
18-20. அட்ட²மே உம்மங்கோ³தி பஞ்ஞாஉம்மங்கோ³, பஞ்ஞாவீமங்ஸனங், பஞ்ஞாக³வேஸனந்தி அத்தோ². ஏவஞ்ஹி த்வங் ஆவுஸோதி இத³ங் தஸ்ஸ புச்சா²பதிட்டா²பனத்தா²ய ஆஹ. நவமத³ஸமானி உத்தானத்தா²மேவாதி.
விஹாரவக்³கோ³ து³தியோ.
3. மிச்ச²த்தவக்³க³வண்ணனா
21-30. ததியவக்³க³ஸ்ஸ பட²மே மிச்ச²த்தந்தி மிச்சா²ஸபா⁴வங். ஸம்மத்தந்தி ஸம்மாஸபா⁴வங். மிச்சா²படிபத்தாதி⁴கரணஹேதூதி மிச்சா²படிபத்திகரணஹேது. யஸ்மா மிச்சா²படிபத்திங் கரோதி, தஸ்மாதி அத்தோ². நாராத⁴கோதி ஞாயங் த⁴ம்மந்தி அரியமக்³க³த⁴ம்மங். மிச்சா²ஞாணீதி மிச்சா²விஞ்ஞாணோ மிச்சா²பச்சவெக்க²ணோ. மிச்சா²விமுத்தீதி அயாதா²வவிமுத்தி, அனிய்யானிகவிமுத்தி. இமேஸு ததியாதீ³ஸு சதூஸு ஸுத்தேஸு வட்டவிவட்டங் கதி²தங், பச்சி²மேஸு பனெத்த² த்³வீஸு புக்³க³லோ புச்சி²தோ த⁴ம்மோ விப⁴த்தோ, ஏவங் த⁴ம்மேன புக்³க³லோ த³ஸ்ஸிதோதி. ஸுப்பவத்தியோதி ஸுப்பவத்தனியோ. யதா² இச்சி²திச்சி²தங் ஸஉபனிஸங் ஸபரிக்கா²ரந்தி ஸப்பச்சயங் ஸபரிவாரங். ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² உத்தானத்த²மேவாதி.
மிச்ச²த்தவக்³கோ³ ததியோ.
4. படிபத்திவக்³க³வண்ணனா
31-40. சதுத்தே² மிச்சா²படிபத்திந்தி அயாதா²வபடிபத்திங். மிச்சா²படிபன்னந்தி அயாதா²வபடிபன்னங். இதி ஏகங் ஸுத்தங் த⁴ம்மவஸேன கதி²தங், ஏகங் புக்³க³லவஸேன. அபாரா பாரந்தி வட்டதோ நிப்³பா³னங். பாரகா³மினோதி எத்த² யேபி பாரங்க³தா, யேபி க³ச்ச²ந்தி, யேபி க³மிஸ்ஸந்தி, ஸப்³பே³ பாரகா³மினொத்வேவ வேதி³தப்³பா³.
தீரமேவானுதா⁴வதீதி வட்டமேவ அனுதா⁴வதி, வட்டே விசரதி. கண்ஹந்தி அகுஸலத⁴ம்மங். ஸுக்கந்தி குஸலத⁴ம்மங். ஓகா அனோகந்தி வட்டதோ நிப்³பா³னங். ஆக³ம்மாதி பரியோத³பெய்யாதி பரிஸுத்³த⁴ங் கரெய்ய. சித்தக்லேஸேஹீதி சித்தங் கிலிஸ்ஸாபெந்தேஹி நீவரணேஹி. ஸம்போ³தி⁴யங்கே³ஸூதி ஸத்தஸு பொ³ஜ்ஜ²ங்கே³ஸு.
ஸாமஞ்ஞத்த²ந்தி நிப்³பா³னங். தஞ்ஹி ஸாமஞ்ஞேன உபக³ந்தப்³ப³தோ ஸாமஞ்ஞத்தோ²தி வுச்சதி. ப்³ரஹ்மஞ்ஞந்தி ஸெட்ட²பா⁴வங். ப்³ரஹ்மஞ்ஞத்த²ந்தி நிப்³பா³னங் ப்³ரஹ்மஞ்ஞேன உபக³ந்தப்³ப³தோ. யத்த² யத்த² பன ஹெட்டா² ச இமேஸு ச தீஸு ஸுத்தேஸு ‘‘ராக³க்க²யோ’’தி ஆக³தங், தத்த² தத்த² அரஹத்தம்பி வட்டதியேவாதி வத³ந்தி.
படிபத்திவக்³கோ³ சதுத்தோ².
5. அஞ்ஞதித்தி²யபெய்யாலவக்³க³வண்ணனா
41-48. அஞ்ஞதித்தி²யபெய்யாலே அத்³தா⁴னபரிஞ்ஞத்த²ந்தி ஸங்ஸாரத்³தா⁴னங் நிப்³பா³னங் பத்வா பரிஞ்ஞாதங் அனுபாதா³பரினிப்³பா³னத்த²ந்தி அபச்சயபரினிப்³பா³னத்த²ங். இதி இமஸ்மிங் பெய்யாலே விஜ்ஜாவிமுத்திப²லேன அரஹத்தங் கதி²தங். ஞாணத³ஸ்ஸனேன பச்சவெக்க²ணா, ஸேஸேஹி நிப்³பா³னந்தி.
அஞ்ஞதித்தி²யபெய்யாலவக்³கோ³.
6. ஸூரியபெய்யாலவக்³க³வண்ணனா
49-62. ஸூரியபெய்யாலே அருணுக்³க³ங் விய கல்யாணமித்தத்தா, கல்யாணமித்ததாய ட²த்வா நிப்³ப³த்திதோ ஸவிபஸ்ஸனஅரியமக்³கோ³ ஸூரியபாதுபா⁴வோ வியாதி ஏவங் ஸப்³ப³த்த² அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. ஸீலஸம்பதா³தி சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலங். ச²ந்த³ஸம்பதா³தி குஸலகத்துகம்யதாச²ந்தோ³. அத்தஸம்பதா³தி ஸம்பன்னசித்ததா. தி³ட்டி²ஸம்பதா³தி ஞாணஸம்பத்தி. அப்பமாத³ஸம்பதா³தி காராபகஅப்பமாத³ஸம்பத்தி. யோனிஸோமனஸிகாரஸம்பதா³தி உபாயமனஸிகாரஸம்பத்தி. புன கல்யாணமித்ததாதிஆதீ³னி ஸம்மாதி³ட்டி²ஆதீ³னங் அஞ்ஞேனபி ஆகாரேன
ஸூரியபெய்யாலவக்³கோ³.
7. ஏகத⁴ம்மபெய்யாலவக்³கா³தி³வண்ணனா
63-138. ஏகத⁴ம்மபெய்யாலோபி க³ங்கா³பெய்யாலோபி பாடியேக்கங் புக்³க³லஜ்ஜா²ஸயவஸேனேவ ததா² ததா² வுத்தே பு³ஜ்ஜ²னகானங் அஜ்ஜா²ஸயவஸேன கதி²தோ.
8. அப்பமாத³பெய்யாலவக்³கோ³
1. ததா²க³தஸுத்தவண்ணனா
139. அப்பமாத³பெய்யாலே ஏவமேவ கோ²தி எத்த² யதா² ஸப்³ப³ஸத்தானங் ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ அக்³கோ³, ஏவங் ஸப்³பே³ தே அப்பமாத³மூலகாதிஆதி³.
2. பத³ஸுத்தவண்ணனா
140. ஜங்க³லானந்தி பத²வீதலவாஸீனங். பாணானந்தி ஸபாத³கபாணானங் பத³ஜாதானீதி பதா³னி. ஸமோதா⁴னங் க³ச்ச²ந்தீதி ஓதா⁴னங் உபக்கே²பங் க³ச்ச²ந்தி. அக்³க³மக்கா²யதீதி ஸெட்ட²ங் அக்கா²யதி. யதி³த³ங் மஹந்தத்தேனாதி மஹந்தபா⁴வேன அக்³க³மக்கா²யதி, ந கு³ணவஸேனாதி அத்தோ².
3-10. கூடஸுத்தாதி³வண்ணனா
141-148. வஸ்ஸிகந்தி ஸுமனபுப்ப²ங். இமங் கிர ஸுத்தங் ஸுத்வா பா⁴தியமஹாராஜா வீமங்ஸிதுகாமதாய ஏகஸ்மிங் க³ப்³பே⁴ சதுஜாதிக³ந்தே⁴ஹி பரிப⁴ண்ட³ங் காரெத்வா குட்டராஜானோதி கு²த்³த³கராஜானோ. ‘‘கு²த்³த³ராஜானோ’’திபி பாடோ². தந்தாவுதானந்தி தந்தே ஆவுதானங், தந்தங் ஆரோபெத்வா வாயிதானந்தி அத்தோ². இத³ஞ்ச பச்சத்தே ஸாமிவசனங். யானி கானிசி தந்தாவுதானி வத்தா²னீதி அயஞ்ஹெத்த² அத்தோ². அத² வா தந்தாவுதானங் வத்தா²னங் யானி கானிசி வத்தா²னீதி ஏவங் ஸாவஸேஸபாட²னயேனபெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² உத்தானமேவாதி.
அப்பமாத³வக்³கோ³ அட்ட²மோ.
9. ப³லகரணீயவக்³கோ³
1. ப³லஸுத்தவண்ணனா
149. ப³லகரணீயவக்³கே³ ப³லகரணீயாதி ஊருப³லபா³ஹுப³லேன கத்தப்³பா³ தா⁴வனலங்க⁴னதாபனவஹனாத³யோ கம்மந்தா. ஸீலே பதிட்டா²யாதி சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலே ட²த்வா. அட்ட²ங்கி³கங் மக்³க³ந்தி ஸஹவிபஸ்ஸனங் அரியமக்³க³ங்.
2. பீ³ஜஸுத்தவண்ணனா
150. பீ³ஜகா³மபூ⁴தகா³மாதி எத்த² பஞ்சவித⁴ம்பி பீ³ஜங் பீ³ஜகா³மோ நாம, ததே³வ பண்ணஸம்பன்னங் நீலபா⁴வதோ பட்டா²ய பூ⁴தகா³மோதி வேதி³தப்³ப³ங்.
3. நாக³ஸுத்தவண்ணனா
151. ப³லங் கா³ஹெந்தீதி ப³லங் க³ண்ஹந்தி, க³ஹிதப³லா தி²ரஸரீரா ஹொந்தி. குஸொப்³பே⁴ ஓதரந்தீதிஆதீ³ஸு அயமனுபுப்³பி³கதா² – நாகி³னியோ கிர உதுஸமயே
அத² யதா³ அனுக்கமேன தே நாகா³ க³ங்கா³தீ³னங் நதீ³னங் ஓரிமதீரதோ பரதீரங், பரதீரதோ ஓரிமதீரந்தி தரணபடிதரணங் காதுங் ஸக்கொந்தி, ததா³ ‘‘இதா³னி நோ தா³ரகா ஊமிவேக³ஞ்ச க³ருளவேக³ஞ்ச ஸஹிதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸந்தீ’’தி ஞத்வா அத்தனோ ஆனுபா⁴வேன மஹாமேக⁴ங் ஸமுட்டா²பெத்வா ஸகலஹிமவந்தங் ஏகோத³கங் விய குருமானா தே³வங் வஸ்ஸாபெத்வா ஸுவண்ணரஜதாதி³மயா நாவா மாபெத்வா உபரி
ஏவமேவ கோ²தி எத்த² ஹிமவந்தபப்³ப³தோ விய சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலங் த³ட்ட²ப்³ப³ங், நாக³போதகா விய யோகா³வசரா, குஸொப்³பா⁴த³யோ விய அரியமக்³கோ³, மஹாஸமுத்³தோ³ விய நிப்³பா³னங். யதா² நாக³போதகா ஹிமவந்தே பதிட்டா²ய குஸொப்³பா⁴தீ³ஹி மஹாஸமுத்³த³ங் பத்வா காயமஹந்தத்தங் ஆபஜ்ஜந்தி, ஏவங் யோகி³னோ ஸீலங் நிஸ்ஸாய ஸீலே பதிட்டா²ய அரியமக்³கே³ன நிப்³பா³னங் பத்வா அரஹத்தமக்³கே³னேவ ஆக³தேஸு ச²ஸு அபி⁴ஞ்ஞாத⁴ம்மேஸு கு³ணஸரீரமஹந்தத்தங் பாபுணந்தீதி.
5. கும்ப⁴ஸுத்தவண்ணனா
153. கும்போ⁴தி உத³கக⁴டோ. நோ பச்சாவமதீதி ந பதிஆவமதி, ந அந்தோ பவேஸேதீதி அத்தோ².
7. ஆகாஸஸுத்தவண்ணனா
155. புரத்தி²மாதி பச்சி²மதி³ஸாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. சத்தாரோபி ஸதிபட்டா²னாதி யதே²வ ஹி ஏதேஸங்
8-9. பட²மமேக⁴ஸுத்தாதி³வண்ணனா
156-157. கி³ம்ஹானங் பச்சி²மே மாஸேதி ஆஸாள்ஹமாஸே. ஊஹதந்தி த்³விபத³சதுப்பதா³னங் பாத³ப்பஹாரேன பத²வீதலே உட்ட²ஹித்வா உத்³த⁴ங் க³தங் வட்டிவட்டி ஹுத்வா ஆகாஸே பக்க²ந்தங். ரஜோஜல்லந்தி பங்ஸுரஜோஜல்லங்.
10. நாவாஸுத்தவண்ணனா
158. ஸாமுத்³தி³காய நாவாயாதிஆதி³ ஹெட்டா² வாணிஜகோபமே வித்தா²ரிதமேவ.
11-12. ஆக³ந்துகஸுத்தாதி³வண்ணனா
159-160. ஆக³ந்துகாகா³ரந்தி புஞ்ஞத்தி²கேஹி நக³ரமஜ்ஜே² கதங் ஆக³ந்துகக⁴ரங், யத்த² ராஜராஜமஹாமத்தேஹிபி ஸக்கா ஹோதி நிவாஸங் உபக³ந்துங். அபி⁴ஞ்ஞா பரிஞ்ஞெய்யாதி யதே²வ ஹி தேஸங் புரத்தி²மதி³ஸாதீ³ஹி ஆக³தானங் க²த்தியாதீ³னங் வாஸோ ஆக³ந்துகாகா³ரே இஜ்ஜ²தி, ஏவங் இமேஸங் அபி⁴ஞ்ஞாபரிஞ்ஞெய்யாதிஆதீ³னங் த⁴ம்மானங் அபி⁴ஞ்ஞாபரிஜானநாதீ³ஹி ஸஹவிபஸ்ஸனஸ்ஸ அரியமக்³க³ஸ்ஸ பா⁴வனாய இஜ்ஜ²ந்தி, தேனேதங் வுத்தங். நதீ³ஸுத்தங் ஹெட்டா² வுத்தனயமேவாதி.
ப³லகரணீயவக்³கோ³ நவமோ.
10. ஏஸனாவக்³கோ³
1. ஏஸனாஸுத்தவண்ணனா
161. ஏஸனாவக்³கே³ காமேஸனாதி காமானங் ஏஸனா க³வேஸனா மக்³க³னா பத்த²னா. ப⁴வேஸனாதி ப⁴வானங் ஏஸனா. ப்³ரஹ்மசரியேஸனாதி மிச்சா²தி³ட்டி²ஸங்கா²தஸ்ஸ ப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ ஏஸனா.
2-11. விதா⁴ஸுத்தாதி³வண்ணனா
162-171. விதா⁴தி மானகொட்டா²ஸா மானட²பனா வா. ஸெய்யோஹமஸ்மீதி விதா⁴தி அஹமஸ்மி ஸெய்யோதி ஏவங் மானகொட்டா²ஸோ மானட²பனா வா. நீகா⁴தி து³க்கா². வசனத்தோ² பனெத்த² யஸ்ஸ உப்பஜ்ஜந்தி, தங் புரிஸங் நீஹனந்தீதி நீகா⁴. ஸேஸமெத்த² உத்தானமேவாதி.
ஏஸனாவக்³கோ³ த³ஸமோ.
11. ஓக⁴வக்³கோ³
1-2. ஓக⁴ஸுத்தாதி³வண்ணனா
172-173. ஓக⁴வக்³கே³ காமோகோ⁴தி பஞ்சஸு காமகு³ணேஸு ச²ந்த³ராகோ³. ப⁴வோகோ⁴தி ரூபாரூபப⁴வேஸு ச²ந்த³ராகோ³. தி³ட்டோ²கோ⁴தி த்³வாஸட்டி² தி³ட்டி²யோ. அவிஜ்ஜோகோ⁴தி சதூஸு ஸச்சேஸு அஞ்ஞாணங். காமயோகா³தீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ.
3-4. உபாதா³னஸுத்தாதி³வண்ணனா
174-175. காமுபாதா³னந்தி காமக்³க³ஹணங். தி³ட்டு²பாதா³னாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. க³ந்தா²தி க³ந்த²னா க⁴டனா. காயக³ந்தோ²தி நாமகாயஸ்ஸ க³ந்தோ² க³ந்த²னக⁴டனகிலேஸோ. இத³ங்ஸச்சாபி⁴னிவேஸோதி அந்தக்³கா³ஹிகதி³ட்டி²வஸேன உப்பன்னோ ‘‘இத³மேவ ஸச்ச’’ந்தி ஏவங் அபி⁴னிவேஸோ.
5-10. அனுஸயஸுத்தாதி³வண்ணனா
176-181. காமராகா³னுஸயோதி ஓரம்பா⁴கி³யானீதி ஹெட்டா²கொட்டா²ஸியானி. ஸங்யோஜனானீதி ப³ந்த⁴னானி. உத்³த⁴ம்பா⁴கி³யானீதி உபரிகொட்டா²ஸியானி. ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² உத்தானத்த²மேவாதி.
ஓக⁴வக்³கோ³ ஏகாத³ஸமோ.
மக்³க³ஸங்யுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.