நமோ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ
அங்கு³த்தரனிகாயே
அட்ட²கனிபாத-அட்ட²கதா²
1. பட²மபண்ணாஸகங்
1. மெத்தாவக்³கோ³
1. மெத்தாஸுத்தவண்ணனா
1. அட்ட²கனிபாதஸ்ஸ ஆஸேவிதாயாதி ஆத³ரேன ஸேவிதாய. பா⁴விதாயாதி வட்³டி⁴தாய. ப³ஹுலீகதாயாதி புனப்புனங் கதாய. யானிகதாயாதி யுத்தயானஸதி³ஸகதாய. வத்து²கதாயாதி பதிட்டா²னட்டே²ன வத்து² விய கதாய. அனுட்டி²தாயாதி பச்சுபட்டி²தாய. பரிசிதாயாதி ஸமந்ததோ சிதாய உபசிதாய. ஸுஸமாரத்³தா⁴யாதி ஸுட்டு² ஸமாரத்³தா⁴ய ஸுகதாய. ஆனிஸங்ஸாதி கு³ணா. ஸுக²ங் ஸுபதீதிஆதீ³ஸு யங் வத்தப்³ப³ங், தங் ஏகாத³ஸகனிபாதே வக்கா²ம.
அப்பமாணந்தி தனூ ஸங்யோஜனா ஹொந்தி, பஸ்ஸதோ உபதி⁴க்க²யந்தி மெத்தாபத³ட்டா²னாய விபஸ்ஸனாய அனுக்கமேன உபதி⁴க்க²யஸங்கா²தங் அரஹத்தங் பத்தஸ்ஸ த³ஸ ஸங்யோஜனா பஹீயந்தீதி அத்தோ². அத² வா தனூ ஸங்யோஜனா ஹொந்தீதி படிக⁴ஞ்சேவ படிக⁴ஸம்பயுத்தஸங்யோஜனா ச தனுகா ஹொந்தி. பஸ்ஸதோ உபதி⁴க்க²யந்தி தேஸங்யேவ கிலேஸூபதீ⁴னங் க²யஸங்கா²தங் மெத்தங் அதி⁴க³மவஸேன பஸ்ஸந்தஸ்ஸ. குஸலீ தேன ஹோதீதி தேன மெத்தாயனேன குஸலோ ஹோதி. ஸத்தஸண்ட³ந்தி விஜெத்வாதி அத³ண்டே³ன அஸத்தே²ன த⁴ம்மேனேவ விஜினித்வா. ராஜிஸயோதி இஸிஸதி³ஸா த⁴ம்மிகராஜானோ. யஜமானாதி தா³னானி த³த³மானா. அனுபரியகா³தி விசரிங்ஸு.
அஸ்ஸமேத⁴ந்திஆதீ³ஸு போராணகராஜகாலே கிர ஸஸ்ஸமேத⁴ங், புரிஸமேத⁴ங், ஸம்மாபாஸங், வாசாபெய்யந்தி சத்தாரி ஸங்க³ஹவத்தூ²னி அஹேஸுங், யேஹி ராஜானோ ஸஸ்ஸமேத⁴ங் நாம, ஸஸ்ஸஸம்பாத³னே மேதா⁴விதாதி அத்தோ². மஹாயோதா⁴னங் ச²மாஸிகங் ப⁴த்தவேதனானுப்பதா³னங் புரிஸமேத⁴ங் நாம, புரிஸஸங்க³ண்ஹனே மேதா⁴விதாதி அத்தோ². த³லித்³த³மனுஸ்ஸானங் ஹத்த²தோ லேக²ங் க³ஹெத்வா தீணி வஸ்ஸானி வினா வட்³டி⁴யா ஸஹஸ்ஸத்³விஸஹஸ்ஸமத்தத⁴னானுப்பதா³னங் ஸம்மாபாஸங் நாம. தஞ்ஹி ஸம்மா மனுஸ்ஸே பாஸேதி ஹத³யே ப³ந்தி⁴த்வா விய ட²பேதி, தஸ்மா ஸம்மாபாஸந்தி வுச்சதி. ‘‘தாத, மாதுலா’’திஆதி³னா நயேன பன ஸண்ஹவாசாப⁴ணனங் வாசாபெய்யங் நாம, பியவாசாதி அத்தோ². ஏவங் சதூஹி ஸங்க³ஹவத்தூ²ஹி ஸங்க³ஹிதங் ரட்ட²ங் இத்³த⁴ஞ்சேவ ஹோதி, பீ²தஞ்ச, ப³ஹுஅன்னபானங், கே²மங், நிரப்³பு³த³ங். மனுஸ்ஸா முதா³ மோத³மானா உரே புத்தே நச்செந்தா அபாருதக⁴ரா விஹரந்தி. இத³ங் க⁴ரத்³வாரேஸு அக்³க³ளானங் அபா⁴வதோ நிரக்³க³ளந்தி வுச்சதி. அயங் போராணிகா பவேணி.
அபரபா⁴கே³ பன ஓக்காகராஜகாலே ப்³ராஹ்மணா இமானி சத்தாரி அஸ்ஸமேத⁴ங் புரிஸமேத⁴ந்திஆதி³கே பஞ்ச யஞ்ஞே நாம அகங்ஸு. தேஸு அஸ்ஸமெத்த² மேத⁴ந்தி வதெ⁴ந்தீதி அஸ்ஸமேதோ⁴. த்³வீஹி பரியஞ்ஞேஹி யஜிதப்³ப³ஸ்ஸ ஏகவீஸதியூபஸ்ஸ ஏகஸ்மிங் பச்சி²மதி³வஸேயேவ ஸத்தனவுதிபஞ்சபஸுஸதகா⁴தபி⁴ங்ஸனஸ்ஸ ட²பெத்வா பூ⁴மிஞ்ச புரிஸே ச அவஸேஸஸப்³ப³விப⁴வத³க்கி²ணஸ்ஸ யஞ்ஞஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். புரிஸமெத்த² மேத⁴ந்தீதி புரிஸமேதோ⁴. சதூஹி பரியஞ்ஞேஹி யஜிதப்³ப³ஸ்ஸ ஸத்³தி⁴ங் பூ⁴மியா அஸ்ஸமேதே⁴ வுத்தவிப⁴வத³க்கி²ணஸ்ஸ யஞ்ஞஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். ஸம்மமெத்த² பாஸந்தீதி ஸம்மாபாஸோ. தி³வஸே தி³வஸே யுக³ச்சி²க்³க³ளே வாஜபெய்யோ. ஏகேன பரியஞ்ஞேன ஸத்தரஸஹி பஸூஹி யஜிதப்³ப³ஸ்ஸ பே³லுவயூபஸ்ஸ ஸத்தரஸகத³க்கி²ணஸ்ஸ யஞ்ஞஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். நத்தி² எத்த² அக்³க³ளாதி நிரக்³க³ளோ. நவஹி பரியஞ்ஞேஹி யஜிதப்³ப³ஸ்ஸ
கலம்பி தே நானுப⁴வந்தி ஸோளஸிந்தி தே ஸப்³பே³பி மஹாயாகா³ ஏகஸ்ஸ மெத்தாசித்தஸ்ஸ விபாகமஹந்ததாய ஸோளஸிங் கலங் ந அக்³க⁴ந்தி, ஸோளஸமங் பா⁴க³ங் ந பாபுணந்தீதி அத்தோ². ந ஜினாதீதி ந அத்தனா பரஸ்ஸ ஜானிங் கரோதி. ந ஜாபயேதி ந பரேன பரஸ்ஸ ஜானிங் காரேதி. மெத்தங்ஸோதி மெத்தாயமானசித்தகொட்டா²ஸோ ஹுத்வா. ஸப்³ப³பூ⁴தானந்தி ஸப்³ப³ஸத்தேஸு. வேரங் தஸ்ஸ ந கேனசீதி தஸ்ஸ கேனசி ஸத்³தி⁴ங் அகுஸலவேரங் வா புக்³க³லவேரங் வா நத்தி².
2. பஞ்ஞாஸுத்தவண்ணனா
2. து³தியே ஆதி³ப்³ரஹ்மசரியிகாயாதி மக்³க³ப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ ஆதி³பூ⁴தாய. பஞ்ஞாயாதி விபஸ்ஸனாய. க³ருட்டா²னியந்தி கா³ரவுப்பத்திபச்சயபூ⁴தங் க³ருபா⁴வனீயங். திப்³ப³ந்தி ப³ஹலங். பரிபுச்ச²தீதி அத்த²பாளிஅனுஸந்தி⁴புப்³பா³பரங் புச்ச²தி. பரிபஞ்ஹதீதி பஞ்ஹங் கரோதி, இத³ஞ்சித³ஞ்ச படிபுச்சி²ஸ்ஸாமீதி விதக்கேதி. த்³வயேனாதி து³விதே⁴ன. அனானாகதி²கோதி அனானத்தகதி²கோ ஹோதி. அதிரச்சா²னகதி²கோதி நானாவித⁴ங் திரச்சா²னகத²ங் ந கதே²தி. அரியங் வா துண்ஹீபா⁴வந்தி அரியதுண்ஹீபா⁴வோ நாம சதுத்த²ஜ்ஜா²னங், ஸேஸகம்மட்டா²னமனஸிகாரோபி வட்டதி. ஜானங் ஜானாதீதி ஜானிதப்³ப³கங் ஜானாதி. பஸ்ஸங் பஸ்ஸதீதி பஸ்ஸிதப்³ப³கங் பஸ்ஸதி. பியத்தாயாதி க³ருத்தாயாதி க³ருபா⁴வத்தா²ய. பா⁴வனாயாதி பா⁴வனத்தா²ய கு³ணஸம்பா⁴வனாய வா. ஸாமஞ்ஞாயாதி ஸமணத⁴ம்மத்தா²ய. ஏகீபா⁴வாயாதி நிரந்தரபா⁴வத்தா²ய.
3-4. அப்பியஸுத்தத்³வயவண்ணனா
3-4. ததியே அப்பியபஸங்ஸீதி அப்பியஜனஸ்ஸ பஸங்ஸகோ வண்ணபா⁴ணீ. பியக³ரஹீதி பியஜனஸ்ஸ அனவஞ்ஞத்திகாமோதி ‘‘அஹோ வத மங் அஞ்ஞேன அவஜானெய்யு’’ந்தி அனவஜானநகாமோ. அகாலஞ்ஞூதி கதா²காலங் ந ஜானாதி, அகாலே கதே²தி. அஸுசீதி அஸுசீஹி காயகம்மாதீ³ஹி ஸமன்னாக³தோ.
5. பட²மலோகத⁴ம்மஸுத்தவண்ணனா
5. பஞ்சமே லோகஸ்ஸ த⁴ம்மாதி லோகத⁴ம்மா. ஏதேஹி முத்தா நாம நத்தி², பு³த்³தா⁴னம்பி ஹொந்தி. தேனேவாஹ – லோகங் அனுபரிவத்தந்தீதி அனுப³ந்த⁴ந்தி நப்பஜஹந்தி லோகோ ச அட்ட² லோகத⁴ம்மே அனுபரிவத்ததீதி அயஞ்ச லோகோ ஏதே அனுப³ந்த⁴தி ந பஜஹதி, தேஹி த⁴ம்மேஹி ந நிவத்ததீதி அத்தோ².
லாபோ⁴ அலாபோ⁴தி லாபே⁴ ஆக³தே அலாபோ⁴ ஆக³தோயேவாதி வேதி³தப்³போ³. அயஸாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. அவெக்க²தி விபரிணாமத⁴ம்மேதி ‘‘விபரிணாமத⁴ம்மா இமே’’தி ஏவங் அவெக்க²தி. விதூ⁴பிதாதி பத³ஞ்ச ஞத்வாதி நிப்³பா³னபத³ங் ஜானித்வா. ஸம்மப்பஜானாதி ப⁴வஸ்ஸ பாரகூ³தி ப⁴வஸ்ஸ பாரங் க³தோ நிப்ப²த்திங் மத்த²கங் பத்தோ, நிப்³பா³னபத³ங் ஞத்வாவ தங் பாரங் க³தபா⁴வங் ஸம்மப்பஜானாதீதி. இமஸ்மிங் ஸுத்தே வட்டவிவட்டங் கதி²தங்.
6. து³தியலோகத⁴ம்மஸுத்தவண்ணனா
6. ச²ட்டே² கோ விஸேஸோதி கிங் விஸேஸகாரணங். கோ அதி⁴ப்பயாஸோதி கோ அதி⁴கப்பயோகோ³. பரியாதா³யாதி க³ஹெத்வா பரினிட்ட²பெத்வா. இதா⁴பி வட்டவிவட்டமேவ கதி²தங்.
7. தே³வத³த்தவிபத்திஸுத்தவண்ணனா
7. ஸத்தமே அசிரபக்கந்தேதி ஸங்க⁴ங் பி⁴ந்தி³த்வா ந சிரபக்கந்தே. ஆரப்³பா⁴தி ஆக³ம்ம படிச்ச ஸந்தா⁴ய. அத்தவிபத்திந்தி அத்தனோ விபத்திங் விபன்னாகாரங். ஸேஸபதே³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. அபி⁴பு⁴ய்யாதி அபி⁴ப⁴வித்வா மத்³தி³த்வா.
8. உத்தரவிபத்திஸுத்தவண்ணனா
8. அட்ட²மே வடஜாலிகாயந்தி ஏவங்னாமகே விஹாரே. ஸோ கிர வடவனே நிவிட்ட²த்தா வடஜாலிகாதி ஸங்க²ங் க³தோ. பாதுரஹோஸீதி இமமத்த²ங் தே³வரஞ்ஞோ ஆரோசெஸ்ஸாமீதி க³ந்த்வா பாகடோ அஹோஸி. ஆதி³ப்³ரஹ்மசரியகோதி ஸிக்க²த்தயஸங்க³ஹஸ்ஸ ஸகலஸாஸனப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ ஆதி³பூ⁴தோ.
9. நந்த³ஸுத்தவண்ணனா
9. நவமே குலபுத்தோதி ஜாதிகுலபுத்தோ. ப³லவாதி தா²மஸம்பன்னோ. பாஸாதி³கோதி திப்³ப³ராகோ³தி ப³ஹலராகோ³. கிமஞ்ஞத்ராதிஆதீ³ஸு அயமத்தோ² – கிங் அஞ்ஞேன காரணேன இதிஹ தத்தா²தி ஏவங் தத்த². இமஸ்மிங் ஸுத்தே வட்டமேவ கதி²தங்.
10. காரண்ட³வஸுத்தவண்ணனா
10. த³ஸமே அஞ்ஞேனாஞ்ஞங் படிசரதீதி அஞ்ஞேன காரணேன வசனேன வா அஞ்ஞங் காரணங் வசனங் வா படிச்சா²தே³தி. ப³ஹித்³தா⁴ கத²ங் அபனாமேதீதி பா³ஹிரதோ அஞ்ஞங் ஆக³ந்துககத²ங் ஓதாரேதி. அபனெய்யேஸோதி அபனெய்யோ நீஹரிதப்³போ³ ஏஸ. ஸமணதூ³ஸீதி ஸமணதூ³ஸகோ. ஸமணபலாபோதி வீஹீஸு வீஹிபலாபோ விய நிஸ்ஸாரதாய ஸமணேஸு ஸமணபலாபோ. ஸமணகாரண்ட³வோதி ஸமணகசவரோ. ப³ஹித்³தா⁴ நாஸெந்தீதி ப³ஹி நீஹரந்தி. யவகரணேதி யவகெ²த்தே. பு²ணமானஸ்ஸாதி உச்சே டா²னே ட²த்வா மஹாவாதே ஓபுனியமானஸ்ஸ. அபஸம்மஜ்ஜந்தீதி த³த்³த³ரந்தி த³த்³த³ரஸத்³த³ங்.
ஸங்வாஸாயந்தி ஸங்வாஸேன அயங். விஜானாதா²தி ஜானெய்யாத². ஸந்தவாசோதி ஸண்ஹவாசோ. ஜனவதீதி ஜனமஜ்ஜே². ரஹோ கரோதி கரணந்தி கரணங் வுச்சதி பாபகம்மங், தங் ரஹோ படிச்ச²ன்னோ ஹுத்வா ஸங்ஸப்பீ ச முஸாவாதீ³தி ஸங்ஸப்பித்வா முஸாவாதீ³, முஸா ப⁴ணந்தோ ஸங்ஸப்பதி ப²ந்த³தீதி அத்தோ². இமஸ்மிங் ஸுத்தே வட்டமேவ கதெ²த்வா கா³தா²ஸு வட்டவிவட்டங் கதி²தந்தி.
மெத்தாவக்³கோ³ பட²மோ.