பரிவாரவக்³க³யோஜனா
சூளவக்³க³க²ந்த⁴கஸ்ஸேவங்
அது⁴னா பரிவாரஸ்ஸ, கரிஸ்ஸங் யோஜனானயங்.
ஸோளஸமஹாவாரோ
பஞ்ஞத்திவாரயோஜனா
ஏவங் த்³வாவீஸதிக²ந்த⁴கானங் ஸங்வண்ணனங் கத்வா இதா³னி ‘‘பரிவாரோ’’தி ஸங்க³ஹமாரூள்ஹஸ்ஸ வினயஸ்ஸ ஸங்வண்ணனங் கரொந்தோ அயமாசரியோ பட²மங் தாவ அனுஸந்தி⁴த³ஸ்ஸனமுகே²ன படிஞ்ஞங் காதுகாமோ விஸுத்³த⁴பரிவாரஸ்ஸாதி விஸுத்³தா⁴ய சதுபரிஸாய பரிவாரிதஸ்ஸ, அத²வா விஸுத்³தே⁴ன சதுபரிஸஸங்கா²தேன பரிவாரேன ஸமன்னாக³தஸ்ஸ ப⁴க³வதோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பரிவாரே ஹி விஸுத்³தே⁴ தேன பரிவாரிதோ, தங்பரிவாரிதோ வா ப⁴க³வாபி விஸுத்³தோ⁴யேவ நாம ஹோதி. இமினா ஸங்வண்ணியமானஸ்ஸ ‘‘பரிவாரோ’’தி ஸங்க³ஹமாரூள்ஹஸ்ஸ தே³ஸேதப்³ப³த⁴ம்மஸ்ஸ அனுரூபேன தே³ஸகபூ⁴தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ தோ²மனங் கதங் ஹோதி. த⁴ம்மக்க²ந்த⁴ஸரீரஸ்ஸாதி ஸீலாதி³த⁴ம்மக்க²ந்த⁴ஸங்கா²தேன ஸரீரேன ஸமன்னாக³தஸ்ஸ, இமினா ஸங்வண்ணிதானங் க²ந்த⁴கானமனுரூபேன ப⁴க³வதோ தோ²மனங் கதங் ஹோதி. பகதி ஹேஸாசரியானங் யதி³த³ங் தே³ஸேதப்³ப³த⁴ம்மானுரூபேன தே³ஸகஸ்ஸ தோ²மனா (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 1.க³ந்தா²ரம்ப⁴கதா²; விஸுத்³தி⁴॰ மஹாடீ॰ 1.1). அனந்தராதி அனந்தரே காலே.
யோதி புப்³பா³க³தந்தி புப்³பே³ வுத்தேஸு விப⁴ங்க³க²ந்த⁴கேஸு ஆக³தங். நயந்தி ஸத்³த³அத்த²வினிச்ச²யனயஸங்கா²தங் ஸப்³ப³ங் நயங். ஹித்வாதி சஜித்வா. அனுத்தானத்த²வண்ணனந்தி அனுத்தானானங் பதா³னமத்த²வண்ணனங். அயங் பனெத்த² யோஜனா – விஸுத்³த⁴பரிவாரஸ்ஸ த⁴ம்மக்க²ந்த⁴ஸரீரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸாஸனே க²ந்த⁴கானமனந்தரா ‘‘பரிவாரோ’’தி யோ வினயோ ஸங்க³ஹங் ஸமாரூள்ஹோ, தஸ்ஸ வினயஸ்ஸ புப்³பா³க³தங் நயங் ஹித்வா இதா³னி அனுத்தானத்த²வண்ணனங் கரிஸ்ஸாமீதி.
1. தத்த² தத்தா²தி ‘‘தஸ்ஸ அனுத்தானத்த²வண்ணனங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி யோ பரிவாரஸங்கா²தோ வினயோ ஸங்வண்ணேதப்³ப³பா⁴வேன வுத்தோ, தத்த². ஸங்கே²பத்தோ²தி ஸமாஸத்தோ². யங் தேனாதி எத்த² தஸத்³த³ஸ்ஸ அனியமனித்³தே³ஸபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யோ ஸோ’’தி. தத்த² யோதி அனியம நித்³தே³ஸோ, தஸ்ஸ ‘‘தேனா’’தி நியமனங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஸோதி பதா³லங்காரோ. த்³வீஸு ஹி ஸப்³ப³னாமேஸு யேபு⁴ய்யேன புப்³ப³மேவ பதா⁴னங், பச்சி²மங் பன வசனாலங்காரங். யோ ஸோ ப⁴க³வா பஞ்ஞபேஸீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. சிரட்டி²திகத்த²ந்தி சிரங் பஞ்சவஸ்ஸஸஹஸ்ஸகாலங் டி²திகத்தா²ய, ‘‘யாசிதோ’’தி ச ‘‘பஞ்ஞபேஸீ’’தி ச ஸம்ப³ந்தோ⁴. த⁴ம்மஸேனாபதினா யாசிதோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யாசிதோ ஹுத்வா பஞ்ஞபேஸீதி யோஜனா. தேன ப⁴க³வதா பஞ்ஞத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ஜானதா பஸ்ஸதா’’தி த்³வின்னங் பதா³னங் கம்மமேவ த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தஸ்ஸ தஸ்ஸா’’திஆதி³. தத்த² ‘‘பஞ்ஞத்திகால’’ந்தி இமினா ‘‘ஜானதா’’தி பத³ஸ்ஸ கம்மங் த³ஸ்ஸேதி, ‘‘த³ஸ அத்த²வஸே’’தி இமினா ‘‘பஸ்ஸதா’’தி பத³ஸ்ஸ கம்மங்.
ஏவங் கம்மத³ஸ்ஸனேன யோஜனானயங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி கரணத³ஸ்ஸனேன அபரம்பி யோஜனானயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அபிசா’’திஆதி³. ‘‘புப்³பே³னிவாஸாதீ³ஹீ’’திஆதி³ஸத்³தே³ன தி³ப்³ப³சக்கு²ஸ்ஸ விஸுங் க³ஹேதப்³ப³த்தா இத்³தி⁴வித⁴தி³ப்³ப³ஸோதபரசித்தவிஜானநானி க³ஹேதப்³பா³னி. இமேஹி பதே³ஹி ‘‘ஜானதா, பஸ்ஸதா’’தி தீஹி விஜ்ஜாஹீதி புப்³பே³னிவாஸதி³ப்³ப³சக்கு²ஆஸவக்க²யஞாணஸங்கா²தாஹி தீஹி விஜ்ஜாஹி. ச²ஹி வா பன அபி⁴ஞ்ஞாஹீதி ஸஹ ஆஸவக்க²யஞாணேன பஞ்சலோகியாபி⁴ஞ்ஞாஸங்கா²தாஹி ச²ஹி அபி⁴ஞ்ஞாஹி. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸமந்தசக்கு²னாதி அனாவரணஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணஸங்கா²தேன ஸமந்தசக்கு²னா. பஞ்ஞாயாதி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதபஞ்ஞாய. திரோகுட்டாதீ³தி ஆதி³ஸத்³தே³ன திரோபப்³ப³தாத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. மங்ஸசக்கு²னாதி பஸாத³சக்கு²னா. படிவேத⁴பஞ்ஞாயாதி மக்³க³பஞ்ஞாய. தே³ஸனாபஞ்ஞாயாதி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதபஞ்ஞாய. ஸப்³ப³ஞ்ஞுதபஞ்ஞாயேவ ஹி அத்த²தோ தே³ஸனாபஞ்ஞா நாம. தேன வுத்தங் ‘‘தஸ்ஸா பஞ்ஞாய தேஜஸா. அபி⁴த⁴ம்மகதா²மக்³க³ங், தே³வானங் ஸம்பவத்தயீதி (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ க³ந்தா²ரம்ப⁴கதா² 5). இமேஹி பதே³ஹி அவத்தா²வஸேன விஸுங் விஸுங் த்³வின்னங் பதா³னங் கரணஸம்ப⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. அரஹதாதி அரீனங் அரானஞ்ச ஹதத்தா, பச்சயாதீ³னஞ்ச அரஹத்தா அரஹதா. ஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴னாதி ஸம்மா ஸாமஞ்ச ஸப்³ப³த⁴ம்மானங் பு³த்³த⁴த்தா ஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴ன, தேன ப⁴க³வதாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கேனாப⁴தந்தி தங் பட²மங் பாராஜிகங் கேன ஆப⁴தங், இதி ஸங்கே²பத்தோ²தி யோஜனா.
2. புச்சா²விஸஜ்ஜனே பன ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. யங் தேன…பே॰… பாராஜிகந்தி இத³ங் பத³ங் பச்சுத்³த⁴ரணமத்தமேவாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பதிஉத்³த⁴ரணமத்தமேவ, ந அத்த²த³ஸ்ஸனந்தி அத்தோ². எத்தா²தி ஏதேஸு பதே³ஸு. ஏகா பஞ்ஞத்தீதி ஏகா பட²மபஞ்ஞத்தி. அனுபஞ்ஞத்தியோதி பச்சா² ட²பிதா பஞ்ஞத்தியோ.
எத்தாவதாதி எத்தகேன ‘‘ஏகா பஞ்ஞத்தி, த்³வே அனுபஞ்ஞத்தியோ’’தி வசனமத்தேன விஸ்ஸஜ்ஜிதா ஹொந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ததியங் புச்ச²ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கஸ்மா அனுப்பன்னபஞ்ஞத்தி தஸ்மிங் நத்தீ²தி ஆஹ ‘‘அயங் ஹீ’’திஆதி³. தத்த² ஹி யஸ்மா அஞ்ஞத்ர நத்தி², தஸ்மா நத்தீ²தி யோஜனா. ‘‘அனுப்பன்னே தோ³ஸே பஞ்ஞத்தா’’தி இமினா அனுப்பன்னே தோ³ஸே பஞ்ஞபேதப்³பா³தி அனுப்பன்னபஞ்ஞத்தீதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஸாதி அனுப்பன்னபஞ்ஞத்தி. தஸ்மாதி யஸ்மா அஞ்ஞத்ர நத்தி², தஸ்மா. ஸப்³ப³த்த²பஞ்ஞத்தீதி எத்த² ஸப்³ப³ஸ்மிங் பதே³ஸே பஞ்ஞத்தி ஸப்³ப³த்த²பஞ்ஞத்தீதி அலுத்தஸமாஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘மஜ்ஜி²மதே³ஸே சேவா’’திஆதி³. ‘‘மஜ்ஜி²மதே³ஸே சேவ பச்சந்திமஜனபதே³ஸு சா’’தி இமினா ‘‘ஸப்³ப³த்தா²’’தி பத³ஸ்ஸ ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. பதே³ஸபஞ்ஞத்திங் அபனெத்வா ஸப்³ப³த்த²பஞ்ஞத்திங் பாரிஸேஸனயேன த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘வினயத⁴ரபஞ்சமேனா’’திஆதி³ வினயத⁴ரபஞ்சமேனாதி அனுஸ்ஸாவனாசரியபஞ்சமேன. எத்தே²வாதி மஜ்ஜி²மதே³ஸேயேவ. ஏதேஹீதி சதூஹி ஸிக்கா²பதே³ஹி. ஸேஸானீதி சதூஹி ஸிக்கா²பதே³ஹி ஸேஸானி.
ஸாதா⁴ரணபஞ்ஞத்தீதி இத³ங் பனாதி பட²மபாராஜிகங் பன, பஞ்ஞத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. வினீதகதா²மத்தமேவாதி வினீதவத்து²பகாஸகங் கதா²மத்தமேவ. தாஸந்தி பி⁴க்கு²னீனங். ப்³யஞ்ஜனமத்தமேவாதி ‘‘ஸாதா⁴ரணா’’தி ச ‘‘உப⁴தோ’’தி ச ப்³யஞ்ஜனமத்தமேவ. எத்தா²தி ஸாதா⁴ரணபஞ்ஞத்திஉப⁴தோபஞ்ஞத்திபதே³.
‘‘நிதா³னே அனுபவிட்ட²’’ந்தி இமினா ‘‘நிதா³னோக³த⁴’’ந்தி பத³ஸ்ஸ ஸத்தமீஸமாஸஞ்ச ஓக³த⁴ஸத்³த³ஸ்ஸ அனுபவிட்ட²த்த²ஞ்ச த³ஸ்ஸேதி. ஓகா³ள்ஹோ ஹுத்வா த⁴ரதி திட்ட²தீதி ஓக³த⁴ங். நனு நிதா³னோக³தே⁴ ஸதி ‘‘பட²மேன உத்³தே³ஸேனா’’தி வத்தப்³ப³ங், கஸ்மா ‘‘து³தியேன உத்³தே³ஸேனா’’தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘நிதா³னோக³த⁴’’ந்தி. நிதா³னபரியாபன்னம்பி ஸமானந்தி நிதா³னபரியாபன்னங் ஸமானம்பீதி யோஜனா. பிஸத்³தோ³ க³ரஹத்தோ², பகே³வ து³தியே உத்³தே³ஸே பரியாபன்னேதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ஸீலவிபத்திஆதீ³ன’’ந்தி வசனங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘பட²மா ஹீ’’திஆதி³.
த்³வங்கி³கேனாதி காயசித்தஸங்கா²தேன த்³வங்கி³கேன. நனு ‘‘ஏகேன ஸமுட்டா²னேனா’’தி வுத்தத்தா ‘‘காயதோயேவா’’தி வத்தப்³ப³ங், அத² கஸ்மா ‘‘காயதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்டா²தீ’’தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘எத்த² ஹீ’’திஆதி³. எத்தா²தி ‘‘ஏகேன ஸமுட்டா²னேனா’’தி வசனே. சித்தந்தி ஸேவனசித்தங். ஆபன்னோஸீதி த்வங் ஆபன்னோ அஸீதி யோஜனா. ஆம ஆபன்னொம்ஹீதி ஆம அஹங் ஆபன்னோ அம்ஹீதி யோஜனா. தாவதே³வாதி தஸ்மிங் படிஜானக்க²ணேயேவ. தங் புக்³க³லந்தி பாராஜிகமாபன்னங் தங் புக்³க³லங். தப்பச்சயாதி தஸ்ஸ பாராஜிகமாபன்னஸ்ஸ காரணா. ‘‘ந கதமேன ஸமதே²ன ஸம்மதீ’’தி யங் பன வசனங் வுத்தந்தி யோஜனா. தந்தி வசனங், வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
வுத்தமாதிகா பஞ்ஞத்தீதி வுத்தமாதிகாஸங்கா²தா பஞ்ஞத்தி வினயோ நாமாதி யோஜனா. மாதிகா ஹி யஸ்மா பஞ்ஞபீயதி ஸங்கே²பேன ட²பீயதி, பகாரங் ஜானாபேதி வா, தஸ்மா பஞ்ஞத்தீதி வுச்சதி. ‘‘பத³பா⁴ஜனங் வுச்சதீ’’தி விப⁴த்தீதி த³ஸ்ஸேதி. வீதிக்கமோதி காயவாசாவீதிக்கமோ. ஸோ ஹி ந ஸங்வரதி காயவாசங் ந பித³ஹதீதி அஸங்வரோதி வுச்சதி. யேஸங் வத்ததீதி எத்த² வத்ததிகிரியாய கத்தாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘வினயபிடகஞ்ச அட்ட²கதா² சா’’தி. பகு³ணாதி வாசுக்³க³தா. தேதி தே புக்³க³லா, தா⁴ரெந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. ஏதஸ்ஸாதி பட²மபாராஜிகஸ்ஸ. கேனாப⁴தந்தி எத்த² ப⁴ரதா⁴துயா தா⁴ரணபோஸனத்தே²ஸு (பாணினீ 108 தா⁴துபாடே²) தா⁴ரணத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘கேன ஆனீத’’ந்தி பரம்பராப⁴தந்தி பத³ஸ்ஸ ததியாஸமாஸங் த³ஸ்ஸேதி. அத²வா ‘‘கேனாப⁴த’’ந்தி புச்சா²ய அனுரூபங் யகாரலோபவஸேன வாக்யந்தி த³ஸ்ஸேதி.
3. உபாலி தா³ஸகோ சேவாதிஆதி³கா கா³தா²யோ கிமத்த²ங் கேஹி ட²பிதாதி ஆஹ ‘‘இதா³னீ’’திஆதி³. தந்தி பரங் பரங். தத்தா²தி தாஸு கா³தா²ஸு. யந்தி வசனங். இமினா நயேனாதி பட²மபாராஜிகஸ்ஸ புச்சா²விஸஜ்ஜனே வுத்தேன இமினா நயேன.
இதி மஹாவிப⁴ங்கே³ பஞ்ஞத்திவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
கதாபத்திவாராதி³வண்ணனா
157. இதோதி பஞ்ஞத்திவாரதோ, பரங் வுத்தா ஸத்த வாரா உத்தானத்தா² ஏவாதி யோஜனா. கதாபத்திவாரோதி ‘‘கதாபத்தீ’’தி பதே³ன லக்கி²தோ வாரோ. ஏஸேவ நயோ ஸேஸேஸுபி. தத³னந்தரோதி தேஸங் ஸத்தன்னங் வாரானங் அனந்தரே வுத்தோ. ஸமுச்சயவாரோதி ஸங் ஏகதோ ஆபத்திவிபத்திஆத³யோ உசியந்தி ஸம்பிண்டி³யந்தி எத்தா²தி ஸமுச்சயோ, ஸோயேவ வாரோ ஸமுச்சயவாரோ.
188. ததோதி தேஹி அட்ட²ஹி வாரேஹி, பரங் வுத்தாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பச்சயவஸேன வுத்தோ ஏகோ பஞ்ஞத்திவாரோதி யோஜனா. பச்சயவஸேனாதி பச்சயஸத்³த³ஸ்ஸ வஸேன. தஸ்ஸாதி பச்சயஸ்ஸ. தேபீதி அட்ட² இதீதிஆதி³ நிக³மனங். ததோதி மஹாவிப⁴ங்க³தோ, பரங் ஆக³தாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏவங் இமே த்³வத்திங்ஸ வாராதி யோஜனா. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. எத்தா²தி த்³வத்திங்ஸவாரேஸு.
ஸமுட்டா²னஸீஸவண்ணனா
257. தத³னந்தராயாதி தேஸங் த்³வத்திங்ஸவாரானங் அனந்தரங் வுத்தாய ஸமுட்டா²னகதா²ய ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. அனத்தா இதி நிச்சி²தாதி அனத்தாத்வேவ வினிச்சி²தா. இமினா அனத்தா இதி நிச்ச²யாதி எத்த² சிதா⁴துயா வினிச்ச²யத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அனிச்சாகாராதீ³ஹீ’’தி இமினா ஸபா⁴க³த⁴ம்மானந்தி எத்த² அனிச்சாகாராதீ³ஹி ஸமானோ பா⁴கோ³ ஏதேஸந்தி ஸபா⁴கா³, தேயேவ த⁴ம்மா ஸபா⁴க³த⁴ம்மாதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. நாமமத்தம்பீதி அனிச்சாதி³னாமமத்தம்பி. பிஸத்³தே³ன பகே³வ நாமிகோ அனிச்சாதி³ஸபா⁴வோதி த³ஸ்ஸேதி. ந பஞ்ஞாயதீதி ந கா²யதி. இமினா ந நாயதீதி எத்த² ஞாதா⁴துயா கா²யனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. து³க்க²ஹானிந்தி எத்த² து³க்க²ங் ஜஹாதீதி து³க்க²ஹானீதி த³ஸ்ஸெந்தோ து³க்க²கா⁴தனோ, ஸத்³த⁴ம்மோ, தங். ‘‘க²ந்த⁴கா யா ச மாதிகா’’தி வத்தப்³பே³ ஸுகு²ச்சாரணத்தா²ய ரஸ்ஸவஸேன பாடோ² அத்தீ²தி ஆஹ ‘‘க²ந்த⁴கா ய ச மாதிகா’’தி. ஸமுட்டா²னங் நியதோகதந்தி (ஸங்॰ நி॰ 1.216) எத்த² ‘‘ஸமுட்டா²னங் நியதகத’’ந்தி வத்தப்³பே³ ‘‘பரோஸஹஸ்ஸ’’ந்திஆதீ³ஸு விய ஓகாராக³மவஸேன ‘‘ஸமுட்டா²னநியதோகத’’ந்தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘ஸமுட்டா²னங் நியதகத’’ந்தி. ஏதேனாதி ‘‘ஸமுட்டா²னங் நியதோகத’’ந்தி பாடே²ன. பச்சேதப்³போ³தி பதி ஏதப்³போ³, படிமுக²ங் ஞாதப்³போ³தி அத்தோ². அஞ்ஞேஹீதி தீஹி ஸிக்கா²பதே³ஹி அஞ்ஞேஹி ஸிக்கா²பதே³ஹி.
தத்தா²தி ஸம்பே⁴த³னிதா³னவசனேஸு. ஸம்பே⁴த³வசனேன பச்சேதப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஹீதி ஸச்சங். தானி தீணி ஸிக்கா²பதா³னி ட²பெத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பஞ்ஞத்திதே³ஸஸங்கா²தந்தி பஞ்ஞத்திட்டா²னபூ⁴ததே³ஸஸங்கா²தங். ‘‘இமானி தீணீ’’தி இமினா ‘‘தி³ஸ்ஸந்தீ’’தி கிரியாய கத்தாரங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘பஞ்ஞாயந்தீ’’தி இமினா தி³ஸதா⁴துயா கா²யனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. தத்தா²தி ஸமுட்டா²னநியமஸம்பே⁴த³னிதா³னஸங்கா²தேஸு இதரங் பனாதி ஸமுட்டா²னநியமஸம்பே⁴தே³ஹி அஞ்ஞங் பன.
ஆளவீதி ஆளவியங். ஸக்கேஸு ப⁴க்³கே³ஸு சாதி எத்த² ஜனபத³னாமத்தா ப³ஹுவசனவஸேன வுத்தங்.
த்³வீஸு விப⁴ங்கே³ஸு பஞ்ஞத்தங் யங் ஸிக்கா²பத³ங் உத்³தி³ஸந்தீதி யோஜனா. ‘‘விப⁴ங்கே³ஸூ’’தி இமினா விப⁴ங்கே³தி எத்த² ஸுகாரலோபோதி த³ஸ்ஸேதி. தஸ்ஸாதி ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ. யதா²ஞாயந்தி யுத்தியா அனுரூபங். தந்தி ஸமுட்டா²னங். மே ஸுணாதா²தி மம ஸந்திகா ஸுணாத². இதீதி அயமத்தோ².
கதி²னந்தி பட²மகதி²னஸமுட்டா²னங். அனநுஞ்ஞாதாய ஸத்³தி⁴ந்தி அனநுஞ்ஞாதஸமுட்டா²னேன ஸத்³தி⁴ங். ஸதி³ஸா இத⁴ தி³ஸ்ஸரேதி எத்த² இத⁴ஸத்³தோ³ அத்த²பகரணவஸேன உப⁴தோவிப⁴ங்க³விஸயோதி ஆஹ ‘‘இத⁴ உப⁴தோவிப⁴ங்கே³’’தி. ‘‘ஸதி³ஸானீ’’தி இமினா ஸதி³ஸாதி எத்த² நிகாரஸ்ஸாகாராதே³ஸோ த³ஸ்ஸிதோ. ‘‘தி³ஸ்ஸந்தீ’’தி இமினா தி³ஸ்ஸரேதி எத்த² அந்திஸத்³த³ஸ்ஸ ரேகாரோ (நிருத்திதீ³பனியங் 570 ஸுதே) த³ஸ்ஸிதோ.
ஸமுட்டா²னஸீஸோ
பட²மபாராஜிகஸமுட்டா²னவண்ணனா
258. கிமத்த²ங் தத்தா²தி ‘‘மேது²னங் ஸுக்கஸங்ஸக்³கோ³’’திஆதி³வசனே. ஸமுட்டா²னஸீஸந்தி ஸமுட்டா²னானங், ஸமுட்டா²னேஸு வா ஸீஸங். ஸேஸானீதி பட²மபாராஜிகதோ ஸேஸானி பஞ்சஸத்ததி ஸிக்கா²பதா³னி. தேனாதி பட²மபாராஜிகேன. ‘‘ஸுக்கஸங்ஸக்³கோ³’’திஆதி³வசனங் ஸங்வண்ணெந்தோ ஆஹ ‘‘தத்தா²’’திஆதி³. தத்த² தத்தா²தி ‘‘ஸுக்கஸங்ஸக்³கோ³’’திஆதி³வசனே.
கு²த்³த³கவண்ணனாவஸானேதி கு²த்³த³கட்ட²கதா²ய அவஸானே.
லிங்க³விபரியாயோதி லிங்க³விபல்லாஸோ. காயமானஸிகா கதாதி எத்த² காயமானஸேஸு பவத்தா காயமானஸிகாதி வுத்தே ஸமுட்டா²னாதி ஆஹ ‘‘காயசித்தஸமுட்டா²னா கதா’’தி.
து³தியபாராஜிகஸமுட்டா²னவண்ணனா
259. இத³ங் அதி³ன்னந்தி எத்த² ஸமுதா³யனாமே ஏகதே³ஸவோஹாரோதி த³ஸ்ஸேதி. ஸேஸானீதி து³தியபாராஜிகதோ ஸேஸானி ஏகூனஸத்ததி ஸிக்கா²பதா³னி. தேனாதி து³தியபாராஜிகேன. தத்தா²தி ‘‘விக்³க³ஹுத்தரீ’’திஆதி³வசனே. விக்³க³ஹுத்தரீதிஆதி³பதா³னங் ப்³யஞ்ஜனே ஆத³ரமகத்வா அத்த²மேவ த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங் ‘‘மனுஸ்ஸவிக்³க³ஹஉத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மஸிக்கா²பதா³னீ’’தி. அனியதா து³தியிகாதி ஆபத்திங் அபெக்கி²த்வா பாளியங் இத்தி²லிங்க³வஸேன வுத்தங், அட்ட²கதா²யங் பன ஸிக்கா²பத³ங் அபெக்கி²த்வா நபுங்ஸகலிங்க³வஸேன து³தியந்தி வுத்தங்.
ஸமுட்டா²னா திகா கதாதி எத்த² ‘‘திகஸமுட்டா²னா’’தி வத்தப்³பே³ பத³விபரியாயவஸேன ககாரஸ்ஸ தீ³க⁴வஸேன ஸமுட்டா²னா திகாதி வுத்தந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘திகஸமுட்டா²னா கதா’’தி.
ஸஞ்சரித்தஸமுட்டா²னவண்ணனா
260. ‘‘ஸஞ்சரீ’’தி
விப⁴ங்கே³ ஆக³தேன ‘‘ரிஞ்சந்தீ’’தி (பாரா॰ 576) பதே³ன ஏளகலோமதோ⁴வாபனஸிக்கா²பத³ங் உபலக்கி²த்வா வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘விப⁴ங்கே³ ரிஞ்சந்தி உத்³தே³ஸந்தி ஆக³த’’ந்தி.
‘‘யாவ த்³வாரகோஸா அக்³க³ளட்ட²பனாய’’ இதி (பாசி॰ 135-136) ச ‘‘அஞ்ஞாதிகாய பி⁴க்கு²னியா சீவரங் த³தெ³ய்ய’’இதி (பாசி॰ 169) ச ‘‘சீவரங் ஸிப்³பெ³ய்ய’’இதி (பாசி॰ 176-177) ச வுத்தஸிக்கா²பத³த்தயந்தி யோஜனா.
‘‘ஸமணசீவரேன சா’’தி ஏவங் வசனங் வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ஸமணசீவரங் த³தெ³ய்யா’’தி இத³ங் (பாசி॰ 917) வசனங் ஸந்தா⁴யாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
ஸமனுபா⁴ஸனாஸமுட்டா²னவண்ணனா
261. பே⁴த³ந்தி
கதி²னஸமுட்டா²னவண்ணனா
262. உப்³ப⁴தந்தி இத³ங் கதி²னஸமுட்டா²னங் நாம ஏகங் ஸமுட்டா²னஸீஸங், ஸேஸானி தேன ஸதி³ஸானி.
ஆவஸதே²ன ஸத்³தி⁴ந்தி ஆவஸத²ஸத்³தே³ன ஸத்³தி⁴ங்.
ஏளகலோமஸமுட்டா²னவண்ணனா
263. ‘‘ஏளகலோமா’’தி இத³ங் ஏளகலோமஸமுட்டா²னங் நாம ஏகங் ஸமுட்டா²னஸீஸங். இதோதி யதா²வுத்ததோ. பாளிந்தி மாதிகாபாளிங். விரஜ்ஜி²த்வாதி புப்³பா³பரதோ விராதெ⁴த்வா. யதா²தி யேனாகாரேன பனஸத்³தோ³ அனுக்³க³ஹத்தோ². கிஞ்சாபி லிக²ந்தி, பன ததா²பீதி யோஜனா. ஏவந்தி ததா²காரேன. அத்தா²னுக்கமோதி அத்த²ஸ்ஸ அனுக்கமோ.
‘‘அபி⁴க்கு²காவா ஸேன சா’’தி ஏதங் வசனங் வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘அபி⁴க்கு²கே ஆவாஸே வஸ்ஸங் வஸெய்யா’’தி (பாசி॰ 1047) இத³ங் வசனங் ஸந்தா⁴யாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘பி⁴க்கு²னீ’’திஆதி³னா வுத்தானீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஆதி³ஸத்³தே³ன ‘‘ஸிக்க²மானா ச ஸாமணேரீ கி³ஹினியா’’தி பாட²ங் ஸங்க³ண்ஹாதி.
பத³ஸோத⁴ம்மஸமுட்டா²னவண்ணனா
264. பத³ந்தி இத³ங் பத³ஸோத⁴ம்மஸமுட்டா²னங் நாம ஏகங் ஸமுட்டா²னஸீஸங், ஸேஸானி தேன ஸதி³ஸானி. ‘‘ததா² அத்த²ங்க³தேன சா’’தி ஏதங் வசனங் வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘அத்த²ங்க³தே ஸூரியே ஓவதெ³ய்யா’’தி (பாசி॰ 154-155) இத³ங் வசனங் ஸந்தா⁴யாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அனோகாஸோ ச…பே॰… ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி (பாசி॰ 1219-1221) எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ.
அத்³தா⁴னஸமுட்டா²னவண்ணனா
265. அத்³தா⁴னந்தி
தெ²ய்யஸத்த²ஸமுட்டா²னவண்ணனா
266. தெ²ய்யஸத்த²ந்தி இத³ங் தெ²ய்யஸத்த²ஸமுட்டா²னங் நாம ஏகங் ஸமுட்டா²னஸீஸங், ஸேஸானி தேன ஸதி³ஸானி. ‘‘ப்³யூஹேன ஸத்தமா’’தி இத³ங் வசனங் வுத்தந்தி யோஜனா. தத³னந்தரமேவாதி தஸ்ஸ ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ அனந்தரமேவ, ‘‘ஆக³த’’இதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
த⁴ம்மதே³ஸனாஸமுட்டா²னவண்ணனா
267. த⁴ம்மதே³ஸனாஸமுட்டா²னே ஸமுட்டா²னஸீஸங் நத்தி², ஸப்³பா³னி ஏகத³ஸ ஸிக்கா²பதா³னி ஸம்பிண்டெ³த்வா த⁴ம்மதே³ஸனாஸமுட்டா²னானீதி வுத்தானி. ஏவந்திஆதி³ நிக³மனங். தேஸந்தி தேஸங் ஸிக்கா²பதா³னங் ஸம்பி⁴ன்னஸமுட்டா²னந்தி ஸங்ஸக்³க³ஸமுட்டா²னங். திவித⁴ந்தி பூ⁴தாரோசனசோரிவுட்டா²பனஅனநுஞ்ஞாதஸமுட்டா²னவஸேன திப்பகாரங். தந்தி நியதஸமுட்டா²னங், ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. புன தந்தி நியதஸமுட்டா²னங், த³ஸ்ஸேதுந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. புன தந்தி வசனங். நெத்தித⁴ம்மானுலோமிகந்தி எத்த² காயவாசங் நேதி வினேதீதி நெத்தி, காயவாசங் நேதி வினேதி எத்த², ஏதாயாதி வா நெத்தி. த⁴ம்மோதி பாளி. ஸா ஹி யஸ்மா அத்த²ங் தா⁴ரேதி, தஸ்மா த⁴ம்மோதி வுச்சதி. நெத்தியேவ த⁴ம்மோ நெத்தித⁴ம்மோ, தஸ்ஸ அனுலோமிகங் நெத்தித⁴ம்மானுலோமிகங். தேன வுத்தங் ‘‘வினயபாளித⁴ம்மஸ்ஸ அனுலோம’’ந்தி.
இதி ஸமுட்டா²னஸீஸவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
அந்தரபெய்யால கதிபுச்சா²வாரவண்ணனா
271. இதா³னி வுத்தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘இதா³னீ’’தி பதே³ன ஸம்ப³ந்த⁴த்தா வுத்தோதி எத்த² தபச்சயோ பச்சுப்பன்னகாலிகோதி த³ட்ட²ப்³போ³.
தத்தா²தி ஆக³தாபத்திபுச்சா²தி ஆக³தாபத்தியா புச்சா². ஹீதி விஸேஸஜோதகோ, ஹி விஸேஸங் வக்கா²மீதி அத்தோ². எத்தா²தி ‘‘கதி ஆபத்திக்க²ந்தா⁴’’தி து³தியபதே³. ‘‘ராஸிவஸேனா’’தி இமினா க²ந்த⁴ஸத்³த³ஸ்ஸ ராஸத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. வினீதவத்தூ²னீதி எத்த² வினீதஸத்³தோ³ வினயபரியாயோதி ஆஹ ‘‘வினயபுச்சா²’’தி. நனு வினீதவினயஸத்³தா³னங் ஸத்³த³தோ நானத்தா அத்த²தோபி நானங், கஸ்மா பன ‘‘வினயபுச்சா²’’தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘வினீதங்…பே॰… ஏக’’ந்தி. இத³ந்தி பத³த்தயங். அத்த²தோ ஏகந்தி அத்த²தோயேவ ஏகங், ந ஸத்³த³தோ. வினீதவத்தூ²னீதி ஆபத்திவினயகாரணத்தா வினீதவத்தூ²னி. யேஸூதி அகா³ரவேஸு. ஸதீதி ஸந்தேஸு. எத்த² ச யேஸு ஸதி ஆபத்தியோ ந ஹொந்தி, அஸதி ஹொந்தீதி வாக்யம்பி அவுத்தஸித்³தி⁴னயேன க³ஹேதப்³ப³ங். யேஸூதி கா³ரவேஸு. தேதி அகா³ரவகா³ரவே. யஸ்மா பன நத்தீ²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. விபத்திபா⁴வபுச்சா²தி விபத்திபா⁴வஸ்ஸ புச்சா². புச்சி²யதி இமாயாதி புச்சா². விவாத³மூலானி அனுவாத³மூலானீதி இமா புச்சா²யோ மூலபுச்சா²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பொத்த²கேஸு ‘‘இமானீ’’தி நிகாரேன ஸஹ பாடோ² அத்தி², ஸோ அபாடோ²யேவ. மூலபுச்சா²தி புச்சி²யந்தி இமாஹீதி புச்சா², மூலானங் புச்சா² மூலபுச்சா². ‘‘அதி⁴கரண’’ந்திஆதீ³ஸு தேஸங்யேவாதி அதி⁴கரணானங்யேவ. அயமெத்த² மாதிகா.
நித்³தே³ஸே மாதிகாயாதி பாதிமொக்கே². விப⁴ங்கே³தி பத³பா⁴ஜனியங், ஆக³தவஸேன வுத்தாதி யோஜனா. அயமெத்த² நித்³தே³ஸோ.
படினித்³தே³ஸே ஆரதீதிஆதி³பதா³னங் வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஆரகா’’திஆதி³. தத்த² ‘‘ஆரகா’’தி இமினா ஆரதீதி எத்த² ஆஉபஸக்³க³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஏதேஹீதி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி, ஆரகாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ரமதீ’’தி இமினா திபச்சயோ கத்வத்தே² ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. ரதீதி ரமனங். இமினா திபச்சயோ பா⁴வத்தே²பி ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. வினாதி ஏதேஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி வினா. இமினா விரதீதி எத்த² வித்யூபஸக்³க³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. பச்சேகந்தி பதி ஏகங், படிஸத்³தோ³ விச்ச²த்த²ஜோதகோ, விஸுங் விஸுந்தி அத்தோ². இமினா படிவிரதீதி எத்த² படித்யூபஸக்³க³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. விரதி படிவிரதீதி எத்தா²பி திபச்சயோ பா⁴வத்தே²பி வேதி³தப்³போ³ வேரந்தி அனத்த²கரத்தா விரமிதப்³ப³ந்தி விரங், ததே³வ வேரங், ராகா³தி³அகுஸலத⁴ம்மா. தே ஹி வேரஹேதுத்தா வேரந்தி வுச்சந்தி. ஏதாயாதி விரதியா. இமினா அகிரியாதி எத்த² ரிரியபச்சயோ கரணத்தே² ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. யங் ஆபத்திக்க²ந்த⁴கரணந்தி யோஜனா. தஸ்ஸாதி ஆபத்திக்க²ந்த⁴கரணஸ்ஸ. படிபக்க²தோதி விருத்³த⁴பா⁴வதோ. இமினா அகரணந்தி எத்த² அகாரோ விருத்³த⁴த்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. ஆபத்திக்க²ந்த⁴அஜ்ஜா²பத்தியாதி ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் அதிக்கமித்வா ஆபஜ்ஜனஸ்ஸ. ‘‘வேலனதோ’’தி இமினா வேலதீதி வேலா, வேலனங் வா வேலாதி வசனத்தே² த³ஸ்ஸேதி. நிய்யானந்தி மக்³க³ங். மக்³கோ³ ஹி நிப்³பா³னங் ஆரம்மணகரணவஸேன யாதி க³ச்ச²தீதி நிய்யானந்தி வுச்சதி. ‘‘ப³ந்த⁴தீ’’தி இமினா ஸிதா⁴துயா ப³ந்த⁴னத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘நிவாரேதீ’’தி இமினா ப³ந்த⁴தா⁴துயா அதி⁴ப்பாயத்த²ங். ஏதந்தி ‘‘ஸேதூ’’தி நாமங். தங் ஸேதுந்தி ஆபத்திக்க²ந்த⁴ஸங்கா²தங் தங் ஸேதுங். எத்த² கேஸுசி பொத்த²கேஸு ‘‘ஸோ ஸேதூ’’தி ச ‘‘ஏதாய பஞ்ஞத்தியா’’தி ச பாடோ² அத்தி², ஸோ அபாடோ²யேவ.
பு³த்³தே⁴ அகா³ரவாதீ³ஸு ஏவங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. யோதி யோ கோசி, ந க³ச்ச²தீதிஆதீ³ஸு ஸம்ப³ந்தோ⁴. த⁴ரமானேதி திட்ட²மானே, ஸங்விஜ்ஜமானேதி அத்தோ². உபட்டா²னந்தி உபட்டா²னட்டா²னங், உபட்டா²னத்த²ங் வா. ஏதஸ்ஸாதி யஸ்ஸ கஸ்ஸசி க³ஹட்ட²ஸ்ஸ வா பப்³ப³ஜிதஸ்ஸ வா. த⁴ம்மஸ்ஸவனந்தி த⁴ம்மஸ்ஸவனட்டா²னங், த⁴ம்மஸ்ஸவனத்த²ங் வா. த⁴ம்மஸ்ஸவனக்³க³ந்தி த⁴ம்மஸ்ஸவனங் க³ண்ஹந்தி எத்தா²தி த⁴ம்மஸ்ஸவனக்³கோ³, த⁴ம்மஸவனமண்ட³போ. அத² வா த⁴ம்மஸ்ஸவனங் க³ண்ஹாதீதி த⁴ம்மஸ்ஸவனக்³கோ³, த⁴ம்மஸ்ஸவனட்டா²னே சித்தீகாரந்தி அபசாயனாகாரங். விக்கி²த்தோ வா அனாத³ரோ வா ஹுத்வா நிஸீத³தீதி யோஜனா. காயபாக³ப்³பி³யந்தி பு⁴ஸங் க³ரதி அஞ்ஞே பீளேதி அனேனாதி பக³ப்³போ³, அதிமானோ, ஒட்ட²ஜோ ததியக்க²ரோ. பக³ப்³ப³ஸ்ஸ பா⁴வோ பாக³ப்³பி³யங், காயேன பாக³ப்³பி³யங் காயபாக³ப்³பி³யங் (வஜிர॰ டீ॰ பரிவார 271; ஸாரத்த²॰ டீ॰ பரிவார 3.271; வி॰ வி॰ டீ॰ பரிவார 2.271 ஸங்॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.2.146; அ॰ நி॰ அட்ட²॰ 3.6.82-84; ஸு॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.144), காயானாசாரங். திஸ்ஸோ ஸிக்கா²தி அதி⁴ஸீலஸிக்கா²தி³கா திஸ்ஸோ ஸிக்கா². பமஜ்ஜனங் பமாதோ³ ஆமிஸபடிஸந்தா⁴ரந்தி ஆமிஸேன அத்தனோ, பரேஸஞ்ச அந்தரஸ்ஸ படிஸந்த³ஹனங் ஆமிஸபடிஸந்தா⁴ரோ, ததா² த⁴ம்மபடிஸந்தா⁴ரோ.
272. ஸத்த²ரிபி அகா³ரவோதிஆதீ³னங் அத்தோ²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘அனீசவுத்தீ’’திஆதி³னா அப்பதிஸ்ஸோதி பத³ஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி, ஸத்³த³த்தோ² பனேவங் வேதி³தப்³போ³, படிமுக²ங் ஆத³ரேன ஸத்து²வசனங் அஸுணந்தோ அப்பதிஸ்ஸோ நாமாதி. அஜ்ஜ²த்தங் வாதி எத்த² நியகஜ்ஜ²த்தாதீ³ஸு சதூஸு நியகஜ்ஜ²த்தபா⁴வஞ்ச ஸத்தமீவிப⁴த்தியா அமாதே³ஸபா⁴வஞ்ச த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அத்தனோ ஸந்தானே வா’’தி. ‘‘அத்தனோ பக்கே² வா’’தி இமினா அத்தனோ சித்தஸந்தானேதி அத்த²ங் படிக்கி²பதி. தத்ர தும்ஹேதி எத்த² தஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தஸ்மிங் அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴பே⁴தே³’’தி. ஸபரஸந்தானேதி அத்தபரஸந்தானே. பஹானாயாதி எத்த² ஹாதா⁴துயா கரணஞ்ச ஆயஸத்³த³ஸ்ஸ தத³த்த²பா⁴வஞ்ச த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘மெத்தாபா⁴வனாதீ³ஹி நயேஹி பஹானத்த²’’ந்தி. மெத்தாபா⁴வனாதீ³ஹீதிஆதி³ஸத்³தே³ன கருணாபா⁴வனாதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. தந்தி விவாத³மூலங். ‘‘அப்பவத்திபா⁴வாயா’’தி இமினா அனவஸ்ஸவாயாதி எத்த² அவபுப்³ப³ ஸுதா⁴துயா பவத்தனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
ஸந்தி³ட்டி²பராமாஸீதி எத்த² ஸஸ்ஸ அத்தனோ இத³ங் ஸங், ஸங் தி³ட்டி²ங் பரதோ ஆமஸதீதி ஸந்தி³ட்டி²பராமாஸீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸகமேவ தி³ட்டி²ங் பராமஸதீ’’தி. ‘‘ய’’ந்திஆதி³னா பராமஸனாகாரங் த³ஸ்ஸேதி. ஆதா⁴னக்³கா³ஹீதி எத்த² ஆபு⁴ஸோ டி²யதே ஆதா⁴னந்தி வசனத்தே²ன ஆதா⁴னஸத்³தோ³ த³ள்ஹபரியாயோதி ஆஹ ‘‘த³ள்ஹக்³கா³ஹீ’’தி. த³ள்ஹங் க³ண்ஹாதீதி த³ள்ஹக்³கா³ஹீ.
273. அனுவாத³மூலனித்³தே³ஸோ கிஞ்சாபி ஸமானோதி யோஜனா. அத² கோ²தி ததா² ஸமானோபி, அயமெத்த² விஸேஸோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. விவத³ந்தானங் புக்³க³லானந்தி யோஜனா. ததா² விவத³ந்தாதி தேனாகாரேன விவத³ந்தா, அனுவத³ந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘அஸுகங் நாம விபத்திங் ஆபன்னோ’’தி வுத்தமேவத்த²ங் ஆபத்தியா ஸல்லக்கெ²த்வா த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘பாராஜிகங் ஆபன்னோஸீ’’திஆதி³ எத்தா²தி அனுவாத³மூலே. விஸேஸோதி விவாத³மூலதோ விஸேஸோ. விவத³ந்தானங் கோதூ⁴பனாஹாதீ³னி விவாத³மூலானி, அனுவத³ந்தானங் அனுவாத³மூலானீதி வுத்தங் ஹோதி.
274. மெத்தங் காயகம்மங் நாமாதி எத்த² மெத்தா ஏதஸ்ஸத்தீ²தி மெத்தங், காயகம்மங், மெத்தசித்தஸஹக³தங் காயகம்மந்தி வுத்தங் ஹோதி. தேன வுத்தங் ‘‘மெத்தசித்தேன கதங் காயகம்ம’’ந்தி. ஸம்முக²பரம்முகா²னங் வித்தா²ரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தத்தா²’’திஆதி³. தத்த² தத்தா²தி தேஸு ஸம்முக²பரம்முகே²ஸு. காயகம்மங் நாமாதி மெத்தங் காயகம்மங் நாம. தே²ரானங் தா³னஇதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உப⁴யேஹிபீதி நவகத்தே²ரேஹிபி. தேஸூதி நவகத்தே²ரேஸு. அவமஞ்ஞந்தி அவமானங். அத்தனோ து³ன்னிக்கி²த்தானங் படிஸாமனங் விய படிஸாமனந்தி யோஜனா. ‘‘மெத்தாகாயகம்மஸங்கா²தோ’’தி இமினா அயம்பி த⁴ம்மோதி எத்த² த⁴ம்மஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. பிஸத்³தோ³ உபரி வக்க²மானே த⁴ம்மே அபெக்க²தி. ‘‘ஸரிதப்³போ³’’தி இமினா அனீயஸத்³தோ³ கம்மவாசகோதி த³ஸ்ஸேதி. ஸதிஜனகோதி ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் ஸதிஜனகோ. தஸ்ஸ பத³ஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யோ ந’’ந்திஆதி³. தத்த² யோதி புக்³க³லோ. நந்தி மெத்தங் காயகம்மங். தங் புக்³க³லங் அனுஸ்ஸரந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யேஸந்தி ஸப்³ரஹ்மசாரீனங். தேதி ஸப்³ரஹ்மசாரினோ. பஸன்னசித்தா ஹுத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘பியங் கரோதீ’’தி இமினா பியகரணோதி பத³ஸ்ஸ பியங் கரோதீதி பியகரணோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஏஸேவ நயோ க³ருகரணோதி எத்தா²பி. ‘‘ஸங்க³ஹேதப்³ப³பா⁴வாயா’’தி இமினா ஸங்க³ஹாயாதி பத³ஸ்ஸ பா⁴வப்பதா⁴னகம்மனித்³தே³ஸபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ஸங்க³ஹேதப்³போ³தி ஸங்க³ஹோ, தத³த்தா²ய. தேஹீதி ஸப்³ரஹ்மசாரீஹி. ‘‘ஸமக்³க³பா⁴வாயா’’தி இமினா ஸமக்³க³ஸ்ஸ பா⁴வோ ஸாமக்³கீ³தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
பக்³க³ய்ஹ வசனந்தி பக்³க³ஹெத்வா வசனங். விஹாரேதி ஆதா⁴ரே பு⁴ம்மங், தே²ரே அஸந்தேதி யோஜனா. தந்தி தே²ரங் கதா³ ஆக³மிஸ்ஸதி நுகோ²தி யோஜனா. மமாயனவசனந்தி மமாயனாகாரேன பவத்தங் வசனங். மெத்தாஸினேஹஸினித்³தா⁴னீதி மெத்தாஸங்கா²தேன ஸினேஹேன ஸினேஹிதானி. நயனானீதி சக்கூ²னி. ‘‘அப்பாபா³தோ⁴’’தி இமினா அரோகோ³தி பத³ஸ்ஸேவ அத்த²ங் ஸமன்னாஹரணந்தி புனப்புனங் மனஸிகரணங்.
ந புக்³க³லங் படிவிப⁴ஜித்வா பு⁴ஞ்ஜதீதி யோஜனா. தத³த்த²ங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘யோ ஹீ’’திஆதி³. தத்த² யோதி புக்³க³லோ, பு⁴ஞ்ஜதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘எத்தகங்…பே॰… பு⁴ஞ்ஜிஸ்ஸாமீ’’தி இமினா ஆமிஸபடிவிப⁴த்தபோ⁴கி³பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘எத்தகங் வா அஸுகஸ்ஸ ச…பே॰… பு⁴ஞ்ஜிஸ்ஸாமீ’’தி இமினா புக்³க³லபடிவிப⁴த்தபோ⁴கி³பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. அயந்தி புக்³க³லோ. ஆப⁴தந்தி கா³மாதி³தோ அதா³தும்பீதி பிஸத்³தே³ன தா³தும்பி வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி. தா³னஞ்ஹி நாம ந கஸ்ஸசி வாரிதங். ஸப்³பே³ஸந்தி து³ஸ்ஸீலஸீலவந்தானங். வுத்தந்தி அட்ட²கதா²யங் (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.141; ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.492; அ॰ நி॰ அட்ட²॰ 3.6.11) வுத்தங். விசெய்யாதி விசினித்வா. தா³தும்பீதி பிஸத்³தே³ன அவிசினித்வா ஸாமஞ்ஞதோ தா³தும்பி வட்டதீதி ஸம்பிண்டே³தி. நனு ஏவங் ஸதி புக்³க³லவிபா⁴கோ³ கதோ நாம ஹோதி, கஸ்மா விசெய்ய தா³துங் வட்டதீதி ஆஹ ‘‘ந ஹீ’’திஆதி³. ஹீதி யஸ்மா. ஏதேதி கி³லானாத³யோ. இத³ங் பத³ங் விசினித்வாதி பதே³ கம்மங், ‘‘தெ³ந்தேனா’’தி பதே³ ஸம்பதா³னங். ஹீதி ஸச்சங். இதி அயந்தி இதி மனஸிகத்வா அயங் ஸாரணீயத⁴ம்மபூரகோ.
அக²ண்டா³னீதிஆதீ³ஸு பட²மங் தாவ க²ண்ட³சி²த்³த³ஸப³லகம்மாஸானி த³ஸ்ஸெத்வா தேஸங் படிபக்க²வஸேன அக²ண்டா³தீ³னி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யஸ்ஸா’’திஆதி³. தத்த² யஸ்ஸாதி பி⁴க்கு²ஸ்ஸ, ஸிக்கா²பத³ங் பி⁴ன்னந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸத்தஸு ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஸூதி ஆதா⁴ரே பு⁴ம்மங், ஸிக்கா²பத³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஆபத்திஞ்ஹி படிச்ச ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ பஞ்ஞத்தத்தா ஆபத்தி தஸ்ஸ விஸயோ ஹோதி. ஆதி³ம்ஹி வா அந்தே வாதி ஸிக்கா²பதா³னங் ஆதி³ம்ஹி வா அந்தே வா. வாஸத்³தோ³ அனியமவிகப்பத்தோ². ஸிக்கா²பதே³ பி⁴ன்னே ஆபத்திஸம்ப⁴வதோ வுத்தங் ‘‘ஸிக்கா²பத³ங் பி⁴ன்ன’’ந்தி. க²ண்ட³ங் நாமாதி சி²ன்னங் நாம. வேமஜ்ஜே²தி ஸிக்கா²பதா³னங் வேமஜ்ஜே². பி⁴ன்னந்தி ஸிக்கா²பத³ங் பி⁴ன்னங். சி²த்³த³ங் நாமாதி விவரங் நாம. த்³வே தீணி ஸிக்கா²பதா³னீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸப³லங் நாமாதி சித்ரங் நாம. பி⁴ன்னானீதி ஸிக்கா²பதா³னி பி⁴ன்னானி. கம்மாஸங் நாமாதி விசித்ரங் நாம. எத்த² அபி⁴ன்னானிஸீலானீதி அபி⁴ன்னானி ஸிக்கா²பத³ஸீலானி. தானி பனாதி ஸீலானி பன. ‘‘ஏதானீ’’தி பத³ங் பதா³லங்காரமத்தங். பு⁴ஜிஸ்ஸபா⁴வகரணதோதி தண்ஹாதா³ஸப்³யதோ மோசெத்வா பு⁴ஜிஸ்ஸகரணபா⁴வதோ. இமினா ‘‘பு⁴ஜிஸ்ஸபா⁴வகரணானீ’’தி வத்தப்³பே³ உத்தரபத³லோபவஸேன ஏவங் வுத்தந்தி த³ஸ்ஸேதி. பு⁴ஜிஸ்ஸானீதி வுச்சந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. விஞ்ஞூஹீதி பு³த்³தா⁴தீ³ஹி ஸப்புரிஸேஹி. உபசாரஸமாதி⁴ங் அப்பனாஸமாதி⁴ங் வாதி எத்த² வாஸத்³தோ³ ஸமுச்சயத்தோ². உபசாரஸமாதி⁴ஞ்ச அப்பனாஸமாதி⁴ங் சாதி ஹி அத்தோ². ‘‘ஸங்வத்தயந்தீ’’தி இமினா ஸமாதி⁴ஸங்வத்தனிகாநீதி எத்த² அனீயஸத்³தோ³ ப³ஹுலங் கத்துவாசகோதி த³ஸ்ஸேதி. ஸீலஸாமஞ்ஞக³தோதி எத்த² ஸமானஸ்ஸ பா⁴வோ ஸாமஞ்ஞங், தங் க³தோதி ஸாமஞ்ஞக³தோ, ஸீலேன ஸாமஞ்ஞக³தோ ஸீலஸாமஞ்ஞக³தோ, ஹுத்வா விஹரதீதி யோஜனா. தேன வுத்தங் ‘‘ஸமானபா⁴வூபக³தஸீலோ விஹரதீ’’தி.
யாயங் தி³ட்டீ²தி எத்த² ‘‘தி³ட்டீ²’’தி ஸாமஞ்ஞக³தஸ்ஸாபி ஸத்³த³ஸ்ஸ ‘‘அரியா’’தி ஸத்³த³ந்தரஸன்னிதா⁴னேன விஸேஸவிஸயத்தா ஸம்மாதி³ட்டீ²தி ஆஹ ‘‘மக்³க³ஸம்பயுத்தா ஸம்மாதி³ட்டீ²’’தி. ‘‘மக்³க³ஸம்பயுத்தா’’தி இமினா லோகியஸம்மாதி³ட்டி²ங் படிக்கி²பதி. நித்³தோ³ஸாதி விஸுத்³த⁴த்தா, உத்தமத்தா வா நித்³தோ³ஸா. இமினா அரியஸத்³தோ³ நித்³தோ³ஸத்த²வாசகோ அனிப்ப²ன்னபாடிபதி³கோதி த³ஸ்ஸேதி. நிய்யாதீதி நிப்³பா³னங் யாதி. இமினா அனீயஸத்³தோ³ ப³ஹுலங் கத்துவாசகோதி த³ஸ்ஸேதி. யோ ததா²காரீ ஹோதி, தக்கரஸ்ஸாதி யோஜனா. ததா²காரீதி தாய மக்³க³ஸம்பயுத்தாய ஸம்மாதி³ட்டி²யா காரீ ஹோதி. இமினா தாய ஸம்மாதி³ட்டி²யா கரோதீதி தக்கரோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. து³க்க²க்க²யாயாதி எத்த² கீ²யனங் க²யோ, து³க்க²ஸ்ஸ க²யோ து³க்க²க்க²யோ, தத³த்தா²யாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸப்³ப³து³க்க²ஸ்ஸ க²யத்த²’’ந்தி. ஸேஸந்தி வுத்தவசனதோ ஸேஸங் வசனங்.
இதி கதிபுச்சா²வாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
க²ந்த⁴கபுச்சா²வாரோ
புச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனாவண்ணனா
320. உபஸம்பத³க்க²ந்த⁴கந்தி ஸனிதா³னங், ஸஹ நித்³தே³ஸேனாதி ஸனித்³தே³ஸந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. எத்த² நிதா³னேனாதி ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்திதே³ஸஸங்கா²தேன நிதா³னேன. நித்³தே³ஸேனாதி புக்³க³லாதி³னித்³தே³ஸேன. தத்தா²தி உபஸம்பத³க்க²ந்த⁴கே. ஸமுக்கட்ட²பதா³னந்தி எத்த² ஸமுக்கட்ட²ஸத்³தோ³ உத்தமபரியாயோதி ஆஹ ‘‘உத்தமானீ’’தி. பதா³னீதி ‘‘ந பி⁴க்க²வே ஊனவீஸதிவஸ்ஸோ புக்³க³லோ உபஸம்பாதே³தப்³போ³’’தி (பாசி॰ 402-403; மஹாவ॰ 124) ஆதி³னா நயேன வுத்தானி பதா³னி. இமேஹி பதே³ஹி ‘‘ஸமுக்கட்டா²னி பதா³னி ஸமுக்கட்ட²பதா³னீ’’தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. இதீதி அயமத்தோ². கஸ்மா பனெத்த² ‘‘ஸமுக்கட்ட²பதா³னங் கதி ஆபத்தியோ’’தி பதா³னமேவ ஸாமிவஸேன நித்³தே³ஸோ கதோ, நனு ஆபத்தியோ நாம புக்³க³லானஞ்ஞேவ ஹொந்தீதி ஆஹ ‘‘யேன யேன ஹீ’’திஆதி³. ஹீதி யஸ்மா. யேன யேன பதே³ன பஞ்ஞத்தாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸா ஸாதி ஆபத்தி. த்³வே ஆபத்தியோதி எத்த² த்³வின்னங் ஆபத்தீனங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘பாசித்தியங், து³க்கட’’ந்தி.
நஸ்ஸந்தேதேதி வினஸ்ஸந்தேதேதி வினஸ்ஸந்து ஏதே பி⁴க்கூ²தி அத்தோ². தேஹீதி பி⁴க்கூ²ஹி. வத³தோதி வத³ந்தானங். ஸேஸேஸு உபோஸத²கரணேஸூதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘து³க்கடாபத்தியேவா’’தி இமினா ஏகா ஆபத்தீதி எத்த² அத்த²பகரணாதி³வஸேன து³க்கடாபத்தியேவாதி த³ஸ்ஸேதி.
பவாரணக்க²ந்த⁴கேபீதி பிஸத்³தோ³ உபோஸத²க்க²ந்த⁴கங் அபெக்க²தி.
சம்மஸங்யுத்தேபீதி சம்மேன ஸங்யுத்தங் கத்வா தே³ஸிதே க²ந்த⁴கேபி, சம்மக்க²ந்த⁴கேபீதி அத்தோ². பிஸத்³தோ³ பவாரணக்க²ந்த⁴கங் அபெக்க²தி. பே⁴ஸஜ்ஜக்க²ந்த⁴கேபீதி பிஸத்³தோ³ சம்மக்க²ந்த⁴கங் அபெக்க²தி. ஸமந்தாதி அங்க³ஜாதஸ்ஸ ஸமந்ததோ.
தத்தா²தி சீவரஸங்யுத்தேதி சீவரக்க²ந்த⁴கே.
சம்பெய்யகேதி சம்பெய்யக்க²ந்த⁴கே. ஸமுச்சயக்க²ந்த⁴கேஸுபீதி பிஸத்³தோ³ சம்பெய்யக்க²ந்த⁴கங் அபெக்க²தி.
ஸமத²க்க²ந்த⁴கே இமா த்³வே ஆபத்தியோ ஹொந்தீதி யோஜனா. ஏஸேவ நயோ ஸேஸேஸுபி. கு²த்³த³கவத்து²கேதி கு²த்³த³கவத்து²க்க²ந்த⁴கே. க³ருப⁴ண்ட³விஸ்ஸஜ்ஜனேதி க³ருப⁴ண்ட³ஸ்ஸ விஸ்ஸஜ்ஜனே.
ஸங்க⁴பே⁴தே³தி ஸங்க⁴பே⁴த³க்க²ந்த⁴கே. ‘‘ஸமாசாரங் புச்சி²ஸ்ஸந்தி வுத்தே வத்தக்க²ந்த⁴கே’’தி இமினா ஸமாசாரஸத்³தே³ன வத்தக்க²ந்த⁴கங் க³ஹேதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி. ஸாதி து³க்கடாபத்தி. ‘‘ததா²’’தி பதே³ன ‘‘ஏகா து³க்கடாபத்தியேவா’’தி பத³ங் அதிதி³ஸதி. ‘‘பாதிமொக்க²ட்ட²பனே’’தி இமினா பாளியங் ட²பனங் புச்சி²ஸ்ஸந்தி எத்த² ‘‘பாதிமொக்க²’’ந்திஆதி³பத³ஸ்ஸ லோபங் த³ஸ்ஸேதி. பஞ்சஸதிகஸத்தஸதிகேஸூதி பஞ்சஸதிகக்க²ந்த⁴கஸத்தஸதிகக்க²ந்த⁴கேஸு. ஆரோபிதோதி எத்த² ருபதா⁴துயா த்³விகம்மிகத்தா, ந்யாதி³க³ணத்தா ச ‘‘த⁴ம்மோ’’தி பதா⁴னகம்மமேவ வுத்தங், ந ‘‘ஸங்க³ஹ’’ந்தி அபதா⁴னகம்மங். தேன வுத்தங் ‘‘த⁴ம்மோ ஸங்க³ஹ’’ந்தி. தத்தா²தி பஞ்சஸதிகஸத்தஸதிகேஸு.
இதி க²ந்த⁴கபுச்சா²வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ
ஏகுத்தரிகனயோ ஏககவாரவண்ணனா
321. ஏவங் ஆபத்திகரா நாமாதி த³ஸ்ஸேதி. ஏதேஸந்தி ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங். ஹீதி யஸ்மா, ஆபஜ்ஜதீதி ஸிக்கா²பதே³ சாதி மாதிகாஸிக்கா²பதே³ ச. லஹுகா ஆபத்தீதி எத்த² அப்பஸாவஜ்ஜத்தா ந லஹுகா நாம ஹோதி, லஹுகேன பன வினயகம்மேனாதி ஆஹ ‘‘லஹுகேன வினயகம்மேன விஸுஜ்ஜ²னதோ’’தி. பஞ்சவிதா⁴தி து²ல்லச்சயாதி³வஸேன பஞ்சபகாரா. கேனசீதி லஹுகேன வா க³ருகேன வா கேனசி ஆகாரேன. ஸங்விஜ்ஜதி கி³ஹிபா⁴வதோ அவஸேஸோ ஸமணபா⁴வோ ஏதிஸ்ஸாதி ஸாவஸேஸா, படிபக்க²வஸேன அனவஸேஸா. த்³வே ஆபத்திக்க²ந்தா⁴தி பாராஜிகஸங்கா⁴தி³ஸேஸவஸேன த்³வே ஆபத்திக்க²ந்தா⁴.
‘‘கரொந்தீ’’தி இமினா அந்தராயிகாதி எத்த² ணிகபச்சயஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. அந்தராயிகா ஆபத்தியோ ஸப்³ப³தா² அந்தராயிகா ஹொந்தீதி ஆஹ ‘‘அந்தராயிகங் ஆபன்னஸ்ஸாபீ’’திஆதி³. தே³ஸெத்வா ஸுத்³தி⁴பத்தஸ்ஸாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. லோகவஜ்ஜாதி லோகேஹி வஜ்ஜேதப்³பா³. பண்ணத்திவஜ்ஜாதி ப⁴க³வதோ பண்ணத்தியா வஜ்ஜேதப்³பா³. யந்தி யங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கரொந்தோதி கிரியமானதோ. எத்த² ஹி மானஸத்³த³ஸ்ஸ அந்தாதே³ஸோ. இமினா கரணங் கிரியந்தி பா⁴வத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஆபஜ்ஜதீதி புக்³க³லோ ஆபஜ்ஜதி. ஸா ஆபத்தி கிரியதோ ஸமுட்டி²தா நாமாதி யோஜனா. கா ஆபத்தி வியாதி ஆஹ ‘‘பாராஜிகாபத்தி வியா’’தி. ஏஸேவ நயோ அனந்தரவாக்யேஸுபி.
புப்³பா³பத்தீதி எத்த² புப்³ப³ஸத்³தோ³ பட²மத்தோ²தி ஆஹ ‘‘பட²மங் ஆபன்னாபத்தீ’’தி. ‘‘ஆபன்னா’’தி பதே³ன மஜ்ஜே²லோபங் த³ஸ்ஸேதி. பச்சா² ஆபன்னாபத்தீதி வத்தபே⁴த³து³க்கடாபத்தி. மூலவிஸுத்³தி⁴யாதி மூலே காயசி ஆபத்தியா அமிஸ்ஸத்தா விஸுத்³தி⁴யா ஆபத்தியா. குருந்தி³யங் வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இத³ம்பீதி பிஸத்³தே³ன புரிமங் மஹாஅட்ட²கதா²வசனங் அபெக்க²தி. ஏகேன பரியாயேனாதி ஏகேன காரணேன.
யாதி ஆபத்தி, தே³ஸிதா ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அயங் தே³ஸிதா க³ணனூபிகா நாமாதி யோஜனா. யா தே³ஸிதா ஹோதி, அயங் அக³ணனூபிகா நாமாதி யோஜனா. ஸஉஸ்ஸாஹேனேவாதி புனபி ஆபஜ்ஜிஸ்ஸாமீதி ஸஹ உஸ்ஸாஹேனேவ. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. ‘‘க³ணனங் ந உபேதீ’’தி அக³ணனூபிகாதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. அட்ட²மே வத்து²ஸ்மிங் பூரணேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இத³ங் பாளியங் அட்ட²வத்து²கபூரணவஸேன பி⁴க்கு²னீனங் ஆக³தத்தா பி⁴க்கு²னியோ ஸந்தா⁴ய வுத்தங். பி⁴க்கூ²னம்பி து³தியபாராஜிகட்டா²னே லப்³ப⁴தியேவ.
து²ல்லவஜ்ஜாதி எத்த² து²ல்லங் வஜ்ஜங் ஏதிஸ்ஸாதி து²ல்லவஜ்ஜாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘து²ல்லதோ³ஸே பஞ்ஞத்தா’’தி. யா ச த⁴ம்மிகஸ்ஸ படிஸ்ஸவஸ்ஸ அஸச்சாபனே ஆபத்தி அத்தி², ஸா ச கி³ஹிபடிஸங்யுத்தாதி யோஜனா. பஞ்சானந்தரியகம்மாபத்தீதி பஞ்சஹி ஆனந்தரியகம்மேஹி ஆபன்னா பாராஜிகாபத்தி. ஸுதி³ன்னத்தே²ராதீ³தி ஆதி³ஸத்³தே³ன த⁴னியத்தே²ராத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. ஆதி³கம்மிகோதி ஆதி³கம்மங் கரொந்தோ, தஸ்மிங் நியுத்தோ வா. மக்கடிஸமணாதீ³தி ஆதி³ஸத்³தே³ன வஜ்ஜிபுத்தகாத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. யோ கதா³சி கரஹசி ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி, ஸோ அதி⁴ச்சாபத்திகோ நாமாதி யோஜனா. பரதோபி ஏஸேவ நயோ.
‘‘சோதே³தீ’’தி இமினா சோதே³தீதி சோத³கோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘சோதி³தோ’’தி இமினா சோதி³தப்³போ³தி சுதி³தோ, ஸோயேவ சுதி³தகோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. பஞ்சத³ஸஸூதி பாதிமொக்க²ட்ட²பனக்க²ந்த⁴கே வுத்தேஸு பஞ்சத³ஸத⁴ம்மேஸு. தேனாதி அத⁴ம்மசோத³கேன, சோதி³தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பாதிமொக்க²ட்ட²பனக்க²ந்த⁴கே (சூளவ॰ 401) வுத்தே ஸச்சே ச அகுப்பே ச அதிட்ட²ந்தோபி அத⁴ம்மசுதி³தகோயேவ நாம, ஸோ பன த⁴ம்மசோத³கேன சோதி³தேயேவ குப்பந்தோ அத⁴ம்மசுதி³தகோ நாம, அத⁴ம்மசோத³கேன சோதி³தே பன குப்பந்தோபி அத⁴ம்மசுதி³தகோ நாம ந ஹோதி, தஸ்மா இத⁴ ந வுத்தோ. ‘‘ஸமன்னாக³தோ’’தி இமினா நியதா ஏதஸ்ஸ ஸந்தீதி நியதோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
ஆபஜ்ஜிதுங் ப⁴ப்³பா³தி ப⁴ப்³பா³பத்திகா. கேனசி கம்மேன அகதோபி அனுக்கி²த்தகோயேவ நாம, ஸோ பன உக்கி²த்தகோதி ஸங்காபா⁴வதோ இத⁴ ந வுத்தோ. அயந்தி தஜ்ஜனீயாதி³கம்மகதோ பி⁴க்கு². ஹீதி யஸ்மா, ந கோபேதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. லிங்க³த³ண்ட³கம்மஸங்வாஸனாஸனாஹீதி லிங்க³னாஸனேன யேனாதி பி⁴க்கு²னா. ஸோதி நானாஸங்வாஸகோ. த்³வின்னங் நானாஸங்வாஸகானங்
இதி ஏககவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ து³கவாரவண்ணனா
322. து³கேஸு அசித்தகா ஆபத்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பூ⁴தாரோசனாபத்தீதி பாசித்தியாபத்தி. அபூ⁴தாரோசனாபத்தீதி பாராஜிகது²ல்லச்சயாபத்தி. பத³ஸோத⁴ம்மாதி³காதிஆதி³ஸத்³தே³ன உத்தரிச²பஞ்சவாசா ஸங்க³ஹிதா. மஞ்சபீடா²தீ³னந்திஆதி³ஸத்³தே³ன பி⁴ஸிஆத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. அனாபுச்சா²க³மனாதீ³ஸூதி ஆதி³ஸத்³தே³ன அனுத்³த⁴ரித்வா க³மனங் ஸங்க³ண்ஹாதி. ஸபுக்³க³லோதி ஸோ அத்தஸங்கா²தோ புக்³க³லோ ஸபுக்³க³லோ. பரபுக்³க³லோதி பரோ புக்³க³லோ பரபுக்³க³லோ. க³ருகந்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங். லஹுகந்தி பாசித்தியங். புன க³ருகந்தி பாராஜிகங். புன லஹுகந்தி பாசித்தியமேவ.
அங்கு³லிமத்தம்பீதி பிஸத்³தே³ன கேஸக்³க³மத்தம்பீதி அத்த²ங் ஸம்பிண்டே³தி. தந்தி மஞ்சபீட²ங். க³மியோ ஆபஜ்ஜதி நாமாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
‘‘ஆதி³யந்தோ ஆபஜ்ஜதி நாமா’’திஆதி³னா அத்தா²பத்தி ஆதி³யந்தோ ஆபஜ்ஜதீதி பாளியங் ஆதி³யந்தோ ஹுத்வா ஆபஜ்ஜதி ஆபத்தி அத்தீ²தி யோஜனானயங் த³ஸ்ஸேதி. ஏவஞ்ஹி ஸதி ‘‘ஆபஜ்ஜதீ’’தி ஆக்²யாதபத³ங் ‘‘அத்தீ²’’தி கிரியந்தரங் அபெக்கி²த்வா கத்தா ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அத² வா ஆதி³யந்தோ புக்³க³லோ யங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி, ஸா ஆபத்தி அத்தீ²தி யோஜனா. ஏஸேவ நயோ அஞ்ஞேஸுபி. மூக³ப்³ப³தாதீ³னீதி ஆதி³ஸத்³தே³ன கோ³வதகுக்குரவதாதீ³னி ஸங்க³ண்ஹாதி. பாரிவாஸிகாத³யோ ஆபஜ்ஜந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தஜ்ஜனீயாதி³கம்மகதா வா புக்³க³லாதி யோஜனா. அஸமாதி³யந்தா ஆபஜ்ஜந்தீதி அஸமாதி³யந்தா ஹுத்வா ஆபஜ்ஜந்தி. தேதி புக்³க³லே. கரொந்தோ ஆபஜ்ஜதி நாமாதி கரொந்தோ ஹுத்வா ஆபஜ்ஜதி நாமாதி யோஜனா. ஏவங் தெ³ந்தோ ஆபஜ்ஜதி நாமாதிஆதீ³ஸுபி.
ஏகரத்தசா²ரத்தஸத்தாஹத³ஸாஹமாஸாதிக்கமேஸூதி ‘‘ஏகரத்தம்பி திசீவரேன விப்பவஸெய்யா’’தி (பாரா॰ 475-476) ச ‘‘சா²ரத்தபரமங் தேன பி⁴க்கு²னா தேன சீவரேன விப்பவஸிதப்³ப³’’ந்தி (பாரா॰ 653) ச ‘‘ஸத்தாஹபரமங் ஸன்னிதி⁴காரகங் பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³’’ந்தி
இமங் பன ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி நாமாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
யஸ்மிங் பக்கே² நிஸின்னோதி யஸ்மிங் பக்கே² ஸயங் நிஸின்னோ. தேஸந்தி அத்தனோ பக்கே² நிஸின்னானங், நானாஸங்வாஸகந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யேஸந்தி ஸகபக்கே² நிஸின்னானங். கம்மங் கோபேதீதி நானாஸங்வாஸகத்தா கம்மங் கோபேதி. இதரேஸந்தி பரபக்கே² நிஸின்னானங். ஹத்த²பாஸங் அனாக³தத்தா கம்மங் கோபேதீதி யோஜனா. ‘‘ஏஸேவ நயோ’’தி வுத்தவசனங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘யேஸங் ஹீ’’திஆதி³. யேஸந்தி ஸகபக்கே² வா பரபக்கே² வா நிஸின்னானங் யேஸங் பி⁴க்கூ²னங். ஸோதி பி⁴க்கு². ஆபஜ்ஜிதப்³ப³தோதி ஆபஜ்ஜிதப்³ப³பா⁴வதோ. இமினா புக்³க³லேன ச²ஹி ஸமுட்டா²னேஹி ஆபஜ்ஜிதப்³பா³தி ஆபத்தியோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. கம்மேன வா ஸலாகக்³கா³ஹேன வாதி எத்த² உத்³தே³ஸோ கம்மே லக்க²ணஹாரனயேன ஸங்க³ஹங் க³ச்ச²தி, வோஹாரானுஸ்ஸாவனா ஸலாகக்³கா³ஹேதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘உத்³தே³ஸோ சேவ…பே॰… ஏக’’ந்தி. புப்³ப³பா⁴கா³தி ஸங்க⁴பே⁴த³ஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴கே³ பவத்தா. பமாணந்தி ஸங்க⁴பே⁴த³ஸ்ஸ காரணங்.
அத்³தா⁴னஹீனோ நாமாதி எத்த² அத்³தா⁴னஸத்³தோ³ காலபரியாயோதி ஆஹ ‘‘ஊனவீஸதிவஸ்ஸோ’’தி. தெ²ய்யஸங்வாஸகாத³யோதிஆதி³ஸத்³தே³ன தித்தி²யபக்கந்தகபி⁴க்கு²னீதூ³ஸகபஞ்சானந்தரியா ஸங்க³ஹேதப்³பா³. அட்ட² அப⁴ப்³ப³புக்³க³லா கரணங், கம்மங், து³ட்டு² கத்தப்³ப³ந்தி து³க்கடங், கம்மமேவ. கரணங் து³க்கடமேதஸ்ஸாதி கரணது³க்கடகோ. விஸேஸனபரனிபாதோ ‘‘அக்³யாஹிதோ’’திஆதீ³ஸு விய. ததே³வத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘து³க்கடகிரியா’’திஆதி³. நோ ச யாசதீதி எத்த² யாசதா⁴துயா பதா⁴னகம்மங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘உபஸம்பத³’’ந்தி, ‘‘ஸங்க⁴’’ந்தி அபதா⁴னகம்மமானேதப்³ப³ங். தேபிடகோதி திபிடகங் வாசுக்³க³தவஸேன தா⁴ரகோ. ஆணாயபீதி பிஸத்³தோ³ ‘‘மதேனபீ’’தி அத்த²ங் ஸம்பிண்டே³தி. யாசந்தஸ்ஸேவாதி நிஸ்ஸயங் ஆசரியங் யாசந்தஸ்ஸேவ. யங் வத்து²ங் அஜ்ஜா²சரந்தோ ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி, தங் வத்து² ஸாதிஸாரங் நாமாதி யோஜனா.
உபகா⁴திகாதி எத்த² உபஹனந்தீதி உபகா⁴தா, தேயேவ உபகா⁴திகாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘உபகா⁴தா’’தி. தத்தா²தி த்³வீஸு உபகா⁴திகேஸு. த்³வே வேனயிகாதி எத்த² வினயேன ஸித்³தா⁴ வேனயிகாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘வினயஸித்³தா⁴’’தி. ‘‘த்³வே அத்தா²’’தி இமினா ணிகஸத்³த³ஸ்ஸ ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி பச்சயகா⁴தோதி பச்சயஸ்ஸ கா⁴தோ. இமினா ஸேதுகா⁴தோதி எத்த² ஸேதுஸத்³தோ³ பச்சயவாசகோதி த³ஸ்ஸேதி. சித்தஸ்ஸாபீதி பிஸத்³தோ³ பகே³வ காயவாசானந்தி த³ஸ்ஸேதி. இதிபீதி பிஸத்³தோ³ து³தியத்த²ஸம்பிண்ட³னோ. ‘‘பமாணேனா’’தி இமினா மத்தகாரிதாதி எத்த² மத்தஸத்³தோ³ பமாணத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘கரண’’ந்தி இமினா காரிதாதி தத்³தி⁴தபா⁴வங் கிதபா⁴வேன த³ஸ்ஸேதி ஸபா⁴க³த்தா. காயத்³வாரிகந்தி காயத்³வாரே பவத்தங் ஆபத்திங். இமினா ஆபஜ்ஜதீதி பத³ஸ்ஸ கம்மங் த³ஸ்ஸேதி. காயேனேவ வுட்டா²தீதி காயஸாமக்³கி³யா தா³னத்தா காயேனேவ வுட்டா²தி. ஸீஸமக்க²னாதீ³தி ஆதி³ஸத்³தே³ன பாத³மக்க²னாதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி.
தந்தி பா⁴ரங். ‘‘நித்த²ரிதுங் வீரியங் ஆரப⁴தீ’’தி இமினா வஹனாகாரங் த³ஸ்ஸேதி. தே²ரோ ஸமானோதி யோஜனா. நவஹனாகாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அனுஜானாமீ’’திஆதி³. ‘‘குக்குச்சாயித்வா கரோதீ’’தி இமினா குக்குச்சஸத்³த³ஸ்ஸ தத்த² தத்தா²தி தேஸு தேஸு விப⁴ங்க³க்க²ந்த⁴கேஸு.
இதி து³கவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ திகவாரவண்ணனா
323. திகேஸு ப⁴க³வதி திட்ட²ந்தே யங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி, ஸா ஆபத்தி அத்தீ²தி யோஜனா. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு பதே³ஸு. வித்தா²ரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தத்தா²’’திஆதி³. தத்த² தத்தா²தி திகேஸு, வித்தா²ரோ ஏவங் வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. லோஹிதுப்பாதா³பத்தீதி அனுலோமபாராஜிகாபத்தி. ‘‘ஆவுஸோவாதே³னா’’தி ‘‘ஆவுஸோ’’தி வோஹாரேன. வோதி தும்ஹேஹி.
காலேதி புரேப⁴த்தகாலே. விகாலேதி பச்சா²ப⁴த்தகாலே. அவஸேஸங் ஆபத்திந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. த³ஸவஸ்ஸொம்ஹீதி அஹங் த³ஸவஸ்ஸோ அம்ஹி. நவோதி பஞ்சவஸ்ஸஅபரிபுண்ணோ. மஜ்ஜி²மோதி பஞ்சவஸ்ஸதோ பட்டா²ய யாவ த³ஸவஸ்ஸஅபரிபுண்ணோ. குஸலசித்தோ ஆபஜ்ஜதீதி குஸலசித்தோ ஹுத்வா ஆபஜ்ஜதி. அப்³யாகதசித்தோதி ஸுபந்தஸ்ஸ ப⁴வங்க³சித்தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். யந்தி ஆபத்திங். ஸப்³ப³ந்தி ஆபத்திங், ஆபஜ்ஜதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. து³க்க²வேத³னாஸமங்கீ³ ஹுத்வா ஆபஜ்ஜதீதி யோஜனா. யந்தி ஆபத்திங்.
தயோ படிக்கே²பாதி எத்த² படிக்கே²பஸ்ஸ ஸாமிகங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ’’தி. கிலேஸஸல்லேக²னகபடிபத்தியாதி
பரிஸங் உபட்டா²பெந்தோ பா³லோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பரிஸங் உபட்டா²பெந்தோ பண்டி³தோ சாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அவஸேஸங் ஆபத்திந்தி யோஜனா. காளேதி காளபக்கே². ஜுண்ஹேதி ஜுண்ஹபக்கே².
கத்திகபுண்ணமாஸியாதி ஹீதி யஸ்மா, பரியேஸந்தோ ச நிவாஸெந்தோ ச பி⁴க்கூ²தி யோஜனா.
வத்து²ந்தி மேது²னத⁴ம்மாதி³வத்து²ங்.
படிச்சா²தே³தி ஏதாயாதி படிச்சா²தீ³தி கரணத்தோ²பி யுஜ்ஜதி. வித்தா²ரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘த்³வாரங் பித³ஹித்வா’’திஆதி³. ஏததே³வாதி பரிகம்மமேவ. உப⁴யத்தா²தி உப⁴யேஸு ஜந்தாக⁴ரபடிச்சா²தி³உத³கபடிச்சா²தீ³ஸு. ஸப்³ப³ந்தி அகி²லங் பரிகம்மாதி³ங். நிய்யந்தீதி நிலீயித்வா யந்தி. இமினா வஹந்தீதி எத்த² வஹதா⁴து க³த்யத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. அப்³ப⁴மஹிகாதூ⁴மரஜராஹுவிமுத்தந்தி அப்³பே⁴ன ச மஹிகாய ச தூ⁴மேன ச ரஜேன ச ராஹுனா ச விமுத்தங். தேஸூதி அப்³பா⁴தீ³ஸு. ததா²தி யதா² சந்த³மண்ட³லங் விரோசதி, ததா² ஸூரியமண்ட³லங்.
கரணீயேன ஹுத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
கப்பெந்தோதி கரொந்தோ. ஆக³ந்துகோ ஆபஜ்ஜதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அனஜ்ஜி²ட்டோ²தி அனஜ்ஜே²ஸிதோ ஹுத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. திணவத்தா²ரகஸமதே² காயேன வுட்டா²தி காயஸாமக்³கி³யா தா³னத்தா.
ஆகா³ள்ஹாய சேதெய்யாதி ஆகா³ள்ஹஸத்³தோ³ த³ள்ஹபரியாயோதி ஆஹ ‘‘த³ள்ஹபா⁴வாயா’’தி. ஆ பு⁴ஸோ கா³ஹியதே ஆகா³ள்ஹோ, கா³ள்ஹோ பா³ள்ஹோ த³ள்ஹோதி அத்த²தோ ஏகங். சேதெய்யாதி பகப்பெய்ய. ந பூரயதோதி ந பூரயந்தஸ்ஸ. அலஜ்ஜீ ச ஹோதி பா³லோ ச அபகதத்தோ சாதி எத்த² பா³லமத்தஅபகதத்தமத்தேன கம்மங் ந காதப்³ப³ங், ஆபத்திவஸேனேவ பன காதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘பா³லோ’’திஆதி³. தத்த² பா³லோ ந ஜானாதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அயந்தி பா³லோ. எத்தாவதாதி எத்தகேன அஜானநமத்தேன. பா³லபா⁴வமூலகங் ஆபத்திந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. த்³வே ஆபத்திக்க²ந்தே⁴தி பாராஜிகஸங்கா⁴தி³ஸேஸவஸேன தேஸந்தி திண்ணங் புக்³க³லானங், காதப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
காயிகோ த³வோ நாமாதி காயிகோ பரிஹாஸோ நாம. முகா²லம்ப³ரகரணாதி³பே⁴தோ³தி முகே²ன ஆலம்ப³ரனாமகதூரியகிச்சஸ்ஸ கரணாதி³பே⁴தோ³ த்³வீஹிபி த்³வாரேஹீதி காயவசீவஸேன த்³வீஹிபி த்³வாரேஹி. காயத்³வாரே பஞ்ஞத்தஸிக்கா²பத³வீதிக்கமோதி காயத்³வாரே பஞ்ஞத்தஸ்ஸ காயஸங்ஸக்³கா³தி³ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ வீதிக்கமோ. வசீத்³வாரே பஞ்ஞத்தஸிக்கா²பத³வீதிக்கமோதி வசீத்³வாரே பஞ்ஞத்தஸ்ஸ து³ட்டு²ல்லவாசாதி³ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ வீதிக்கமோ. காயிகேன உபகா⁴திகேனாதி எத்த² உபகா⁴திகங் நாம அஸிக்க²னந்தி ஆஹ ‘‘அஸிக்க²னேனா’’தி. கஸ்மா அஸிக்க²னங் உபகா⁴தங் நாமாதி ஆஹ ‘‘யோ ஹீ’’திஆதி³. தத்த² யோதி புக்³க³லோ. தந்தி காயத்³வாரே பஞ்ஞத்தஸிக்கா²பத³ங். நந்தி ஏவமேவ. ஹி யஸ்மா உபகா⁴தேதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. வேஜ்ஜகம்மேன ஸமன்னாக³தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸாஸனஉக்³க³ஹணஆரோசனாதி³னா வாசஸிகேன மிச்சா²ஜீவேனாதி யோஜனா.
‘‘மா ப⁴ண்ட³னங் கரீ’’தி இமினா ‘‘மா’’தி படிஸேத⁴ஸ்ஸ ‘‘கரீ’’தி பாட²ஸேஸேன ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ந வோஹரிதப்³ப³ந்தி எத்த² விபுப்³ப³அவபுப்³ப³-ஹரதா⁴து கத²னத்தோ²தி ஆஹ ‘‘ந கிஞ்சி வத்தப்³ப³’’ந்தி. ஹீதி ஸச்சங். பீ³ஜனக்³கா³ஹாதி³கேதி ஆதி³ஸத்³தே³ன த⁴ம்மஜ்ஜே²ஸனாதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. ஓகாஸகம்மங் காரெந்தஸ்ஸாதி எத்த² ‘‘ஓகாஸ’’ந்தி ச ‘‘ஓகாஸகம்ம’’ந்தி ச ஸதி³ஸந்தி ஆஹ ‘‘ஓகாஸங் காரெந்தஸ்ஸா’’தி. ந ஆதா³தப்³ப³ந்தி ந க³ண்ஹிதப்³ப³ங். தமேவத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யத்த² க³ஹெத்வா’’திஆதி³.
யந்தி வினயங். ஸோதி பி⁴க்கு². ஸோதி வினயோ. தஸ்ஸாதி பி⁴க்கு²ஸ்ஸ. இத³ந்தி கம்மங். அஞ்ஞங் புச்சா²தி மயா அஞ்ஞங் பி⁴க்கு²ங் புச்சா²ஹீதி யோஜனா. இதீதி ஏவங். ஸோதி தீஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தோ பி⁴க்கு². அஸ்ஸாதி தீஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தஸ்ஸ. ந ஸாகச்சி²தப்³போ³தி ந ஸஹ கதே²தப்³போ³.
‘‘லத்³தி⁴’’ந்தி இமினா இத³மப்பஹாயாதி எத்த² இத³ங்ஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அவிஜஹித்வா’’தி இமினா ஹாதா⁴து த்வாபச்சயோதி த³ஸ்ஸேதி. ஸுத்³த⁴ங் ப்³ரஹ்மசாரிந்தி எத்த² ஸப்³ப³தா² கிலேஸஸுத்³தோ⁴ கீ²ணாஸவோவ க³ஹேதப்³போ³தி ஆஹ ‘‘கீ²ணாஸவங் பி⁴க்கு²’’ந்தி. ‘‘பாதப்³யபா⁴வ’’ந்தி இமினா பாதப்³யதந்தி எத்த² தாபச்சயோ பா⁴வத்தே² ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘படிஸேவன’’ந்தி இமினா பாதப்³யஸத்³தோ³ யதா²காமபரிபு⁴ஞ்ஜனத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி க³திவிஸோத⁴னந்தி து³க்³க³திதோ ஸுக³தியா விஸுஜ்ஜ²னங் அகுஸலமூலானீதி துல்யாதி⁴கரணஸமாஸோ காதப்³போ³. து³ச்சரிதானீதி எத்த² து³ஸத்³த³ஸ்ஸ து³ட்டு²விரூபத்த²பா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘து³ட்டு² சரிதானி, விரூபானி வா சரிதானீ’’தி. விரூபானீதி விகாரஸபா⁴வானி. ‘‘கரணபூ⁴தேனா’’தி இமினா ‘‘கத்துபூ⁴தேனா’’தி அத்த²ங் படிக்கி²பதி. தத்த² தத்தா²தி தஸ்மிங் தஸ்மிங் க²ந்த⁴கே.
இதி திகவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ சதுக்கவாரவண்ணனா
324. சதுக்கேஸு ஏவங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. திணவத்தா²ரகஸமத²ட்டா²னந்தி திணவத்தா²ரகஸமதே²ன அதி⁴கரணவூபஸமிதட்டா²னங். பரஸ்ஸ கம்மவாசாயாதி பரஸ்ஸ கரணபூ⁴தாய கம்மவாசாய. ததோதி சதுக்கதோ. பரேஸூதி அஞ்ஞேஸு சதுக்கேஸு ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. தமேவாதி காயத்³வாரிகமேவ. புன தமேவாதி வசீத்³வாரிகமேவ. ஆபஜ்ஜிதப்³பா³பத்திஞ்ச ஸஹாகா³ரஸெய்யாபத்திஞ்சாதி யோஜனா. ஜக்³க³ந்தோதி ஜாக³ரந்தோ.
அசித்தகோ ஆபஜ்ஜதி நாமாதி ‘‘அசித்தகோ பி⁴க்கு² ஆபஜ்ஜதி நாமா’’தி வா ‘‘அசித்தகோ ஹுத்வா ஆபஜ்ஜதி நாமா’’தி வா யோஜனா காதப்³பா³. ஸபா⁴க³ந்தி வத்து²ஸபா⁴க³ங். தஞ்சாதி அஞ்ஞதரங் தஞ்ச ஆபத்திங். இதீதி ஏவங்.
கம்மேனாதி ஸமனுபா⁴ஸனகம்மேன. கம்மேன வுட்டா²தீதி கம்மேன ஏவ வுட்டா²தி.
ஸோதி கி³ஹிபரிக்கா²ரோ, ஆஹடோ ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அவாபுரணந்தி குஞ்சிகங். அந்தோதி ப⁴ண்டா³கா³ரஸ்ஸ அந்தோ.
ஸம்முகா² வுட்டா²தீதி ஸம்முகா² ஏவ வுட்டா²தி.
ஸயிதாய ஏவ பி⁴க்கு²னியாதி யோஜனா. இத³ந்தி ஸஹாகா³ரஸெய்யாபத்திங், படிச்சாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏதந்தி ‘‘லிங்க³பாதுபா⁴வேனா’’தி வசனங், வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உபி⁴ன்னம்பீதி பி⁴க்கு²பி⁴க்கு²னீனம்பி லிங்க³படிலாபே⁴னாதி இத்தி²லிங்க³படிலாபே⁴ன. பட²மந்தி ஆதி³கப்பகாலே. ‘‘பட²மங் உப்பன்னவஸேனா’’தி இமினா புரே உப்பன்னங் புரிமந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ஸெட்ட²பா⁴வேனா’’தி இமினா புரபா⁴வேன ஸெட்ட²பா⁴வேன உப்பன்னங் புரிமந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘புரிஸலிங்க³’’ந்தி இமினா இமபச்சயஸ்ஸ ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. புரிஸகுத்தபுரிஸாகாராதீ³தி ஆதி³ஸத்³தே³ன புரிஸனிமித்தாத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. யானி ச²சத்தாலீஸ ஸிக்கா²பதா³னீதி யோஜனா. இமினா வுத்தனயானுஸாரேன து³தியசதுக்கேபி அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. தேஹீதி திங்ஸாதி⁴கேஹி ஸதஸிக்கா²பதே³ஹி.
மஹாபதே³ஸாதி வினயே (மஹாவ॰ 305) ஆக³தா மஹாபதே³ஸா. கஸ்மா மஹாபதே³ஸா ‘‘ஸாமுக்கங்ஸா’’தி வுச்சந்தீதி ஆஹ ‘‘தே ஹீ’’திஆதி³. தத்த² தேதி சத்தாரோ மஹாபதே³ஸா, வுச்சந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ஸய’’ந்தி இமினா ஸாமுக்கங்ஸாதி எத்த² ஸங்ஸத்³த³ஸ்ஸ ஸயமத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘உக்கி²பித்வா’’தி இமினா உக்கங்ஸஸத்³தோ³ உக்கி²பனத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ட²பிதத்தா’’தி இமினா ஸயங் உக்கங்ஸித்வா ட²பிதா ஸாமுக்கங்ஸாதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அஜ்ஜோ²ஹரணீயபரிபோ⁴கா³’’தி இமினா பா³ஹிரபரிபோ⁴க³ங் நிவத்தேதி. உத³கங் பனாதி கேனசி அஸங்ஸக்³க³ங் பஸன்னோத³கங் பன. காலேதி ஸப்பத³ட்ட²காலே. ‘‘பஞ்ச வா த³ஸ வா ஸீலானீ’’தி இமினா பஞ்ச வா த³ஸ வா ஸீலானி உபாஸகஸீலந்தி த³ஸ்ஸேதி.
தத்த² சாதி விஹாரே ச. உபோ⁴பீதி ஆக³ந்துகாவாஸிகவஸேன உபோ⁴பி. அஸாதா⁴ரணந்தி த்³வீஹி அஸாதா⁴ரணங். ஆபத்திந்தி பி⁴க்கு²னீஹியேவ ஸாதா⁴ரணங் ஆபத்திங். க³மியசதுக்கேபீதி பிஸத்³தோ³ ஆக³ந்துகசதுக்கங் அபெக்க²தி. வத்து²னானத்ததாவாதி மேது²னாதி³வத்து²னானத்ததா ஏவ. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. ஸாதி ஆபத்தி. ததா²தி யதா² காயஸங்ஸக்³கே³, ததா² லஸுணகா²த³னேதி யோஜனா. எத்தா²தி வத்து²னானத்ததாதி³சதுக்கே சத்தாரி பாராஜிகானீதி பி⁴க்கு²பாதிமொக்கே² ஆக³தானி. விஸுங் ஆபஜ்ஜந்தேஸுபி ஏஸேவ நயோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
புரிமசதுக்கேதி வத்து²னானத்ததாதி³சதுக்கே. யோ பட²மோ பஞ்ஹோதி யோஜனா. இதா⁴தி வத்து²ஸபா⁴க³தாதி³சதுக்கே. யோ சாதி யோ ச பஞ்ஹோ. தத்தா²தி வத்து²னானத்ததாதி³சதுக்கே. ததியசதுத்தே²ஸு பஞ்ஹேஸூதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
‘‘ஸத்³தி⁴விஹாரிகஸ்ஸா’’தி பத³ங் ‘‘கத்தப்³ப³’’இதி பதே³ ஸம்பதா³னங்.
க³ருகந்தி பாராஜிகங். லஹுகந்தி து²ல்லச்சயங் வா து³க்கடங் வா.
அட்ட²ன்னங் பச்சுட்டா²னாரஹாதி படிமுக²ங் உபட்டா²துங் அரஹா. அவிஸேஸேன சாதி ‘‘பி⁴க்கூ²’’தி வா ‘‘பி⁴க்கு²னீ’’தி வா விஸேஸ, மகத்வா ஸாமஞ்ஞேன ச. ‘‘ஆஸனாரஹசதுக்கஸ்ஸா’’தி பத³ங் ‘‘பட²மபத³’’ந்தி பதே³ அவயவிஸம்ப³ந்தோ⁴.
அஸாதா⁴ரணந்தி பி⁴க்கூ²ஹி அஸாதா⁴ரணங். விகாலே கப்பதீதி தத³ஹுவிகாலே கப்பதி. காலாதீதந்தி காலயாமஸத்தஹாதீதங். யாவகாலிகாதி³த்தயஞ்ச அகப்பியமங்ஸஞ்ச உக்³க³ஹிதகஞ்ச அபடிக்³க³ஹிதகஞ்சாதி யோஜனா.
கு³ணங்கு³ணூபாஹனஞ்ச து⁴வன்ஹானஞ்ச சம்மத்த²ரணஞ்ச கு³ணங்கு³ணூபாஹனது⁴வன்ஹானசம்மத்த²ரணானி. இமானி சத்தாரீதி பஞ்சவக்³கே³ன க³ணேன உபஸம்பத³தா³னாதீ³னி. இதா⁴தி பச்சந்திமேஸு ஜனபதே³ஸு. இதா⁴தி மஜ்ஜி²மேஸு. இத³ந்தி சதுப்³பி³த⁴ங் வத்து². தீ³பேதும்பீதி தீ³பனம்பி. துங்பச்சயோ ஹி கத்வத்த²ஜோதகோ. ஏஸேவ நயோ தீ³பேதுங் பனாதி எத்தா²பி. ஸேஸங் அனுஞ்ஞாதகந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உப⁴யத்த²பீதி பச்சந்திமமஜ்ஜி²மவஸேன உப⁴யத்தா²பி.
ச²ந்த³பாரிஸுத்³தி⁴அக்கா²னங் ஏகங் கத்வா ‘‘சத்தாரோ’’தி வுத்தங். சத்தாரோ புப்³ப³கிச்சாதி லிங்க³விபல்லாஸோ, ‘‘சத்தாரி புப்³ப³கிச்சானீ’’தி ஹி அத்தோ². ஏவங் வுத்தானி இமானி சத்தாரீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏவங் ஆக³தா ஸம்முதியோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு சதுக்கேஸு.
இதி சதுக்கவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ பஞ்சகவாரவண்ணனா
325. பஞ்சகேஸு உஸ்ஸங்கிதோதி உட்ட²ஹித்வா ஸங்கிதோ. பரிஸங்கிதோதி புனப்புனங் ஸங்கிதோ. அகுப்போ அரஹத்தப²லஸங்கா²தோ த⁴ம்மோ இமஸ்ஸாதி அகுப்பத⁴ம்மோ, கீ²ணாஸவோ. கீ²ணாஸவோ ஸமானோபி உஸ்ஸங்கிதோ சேவ பரிஸங்கிதோ சாதி யோஜனா. பரிஹரிதப்³பா³தி அபனேதப்³பா³. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. ஏதேஸூதி அகோ³சரேஸு. தூ²பசீவரந்தி எத்த² தூ²பங் பரிக்கி²பித்வா கதங் சீவரங் தூ²பசீவரந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘வம்மிக’’ந்திஆதி³. வம்மிகோ ஹி தூ²பயதி உத்³த⁴ங் ஆரோஹதீதி தூ²போதி வுச்சதி ந்ஹானட்டா²னேதி ஸப்³பே³ஸங் ந்ஹானட்டா²னே. தஞ்ஹி உத³கேன காயங் அபி⁴ஸிஞ்சதி எத்தா²தி அபி⁴ஸேகந்தி வுச்சதி. அபி⁴ஸேகே ச²ட்³டி³தங் ஆபி⁴ஸேகிகங், சீவரங். தேன வுத்தங் ‘‘ச²ட்³டி³தசீவர’’ந்தி. ப⁴தபடியாப⁴தந்தி எத்த² ப⁴ரதா⁴துயா போஸனத்த²ங் படிக்கி²பித்வா தா⁴ரணத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸுஸானங் நெத்வா புன ஆனீதக’’ந்தி. தத்த² ‘‘ஸுஸான’’ந்தி இமினா கம்மங் த³ஸ்ஸேதி, ‘‘புனா’’தி இமினா படிஸத்³த³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. இமேஹி பதே³ஹி ஸுஸானங் ப⁴தங் ஹுத்வா கே³ஹங் படிஆப⁴ரிதப்³ப³ந்தி ப⁴தபடியாப⁴தந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி, யகாரோ பத³ஸந்தி⁴கரோ. பாளியங், அட்ட²கதா²யஞ்ச பொத்த²கேஸு ‘‘க³தபடியாக³த’’ந்தி கண்ட²ஜததியக்க²ரேன பாடோ² அத்தி², ஸோ அஸுந்த³ரோ.
காயோ பட²மங், வாசா து³தியங், காயவாசா ததியங், இத³ங் ஸந்தா⁴ய ‘‘ததியேனா’’தி வுத்தங். தத்தே²வாதி அந்தரபெய்யாலே ஏவ.
அதி³ன்னந்தி எத்த² அகாரஸ்ஸ நகாரியபா⁴வஞ்ச தபச்சயஸ்ஸ கம்மவாசகபா⁴வஞ்ச த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அஞ்ஞேன ந தி³ன்ன’’ந்தி. தத்த² ‘‘அஞ்ஞேனா’’தி இமினா தபச்சயஸ்ஸ கம்மவாசகபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி, நகாரேன அகாரஸ்ஸ காரியங் த³ஸ்ஸேதி. கேன காரணேன அவிதி³தந்தி ஆஹ ‘‘படிக்³க³ண்ஹாமீதி சேதனாய அபா⁴வேனா’’தி. அவிதி³தந்தி அபாகடங். நடஸமஜ்ஜாதி³தா³னந்தி நடஸமஜ்ஜாதீ³னங் உஸப⁴விஸ்ஸஜ்ஜனந்தி உஸப⁴ஸ்ஸ விஸ்ஸஜ்ஜனங். இத³ங் உபலக்க²ணவஸேன வுத்தங். ஸப்³பா³ஸம்பி பன மனுஸ்ஸாமனுஸ்ஸானங் இத்தீ²னங் மேது²னரதிவஸேன புரிஸானங் தா³னம்பி க³ஹேதப்³ப³ங். இத்தி²தா³னந்தி எத்தா²பி யாஸங் காஸஞ்சி இத்தீ²னங் யேஸங் கேஸஞ்சி புரிஸானங் தா³னங் க³ஹேதப்³ப³ங். படிபா⁴னசித்தகம்மதா³னந்தி மேது²னஸேவனபடிபா⁴னசித்தகம்மதா³னங். லோகஸ்ஸாதி லோகேன. கதே²துகம்யதாதி கதே²துகாமதா. ‘‘ந ஸுப்படிவினோத³யா’’தி இமினா து³க்கே²ன படிவினோதே³தப்³பா³தி து³ப்படிவினோத³யா, படிவினோதே³துங் ந ஸுகராதி த³ஸ்ஸேதி. உபாயேனாதி யுத்தியா.
பு²ஸ்ஸதே³வத்தே²ரோ அட்டா²ஸி கிராதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏகங்ஸந்தி பு⁴ம்மத்தே² சேதங் உபயோக³வசனங். ஏகஸ்மிங் அங்ஸேதி ஹி அத்தோ². பு³த்³தா⁴ரம்மணந்தி பு³த்³த⁴கு³ணாரம்மணங். மாரோதி தே³வபுத்தமாரோ, க³தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கோ³மயந்தி கோ³மீள்ஹங். ஜரக்³க³வோதி ஜரகோ³ணோ. தாதி³ஸமேவாதி கோ³மயவிப்பகிரணஸபா⁴வமேவ. விப்பகாரந்தி விஸேஸபகாரேன கரணங். வங்கபாத³ந்தி குடிலபாத³ங். பரிகஸந்தோதி பரிச்சே²த³ங் கத்வா விலேக²ந்தோ. விக³ச்ச²புரிஸோதி விகாரங், விரூபங் வா க³தபுரிஸோ. ‘‘விப⁴ச்ச²புரிஸோ’’திபி பாடோ², விஸேஸேன ஸோப⁴ணங் ப⁴க்க²புரிஸோதி அத்தோ². அயமேவ பாடோ² அபி⁴தா⁴னாதீ³ஸு (அபி⁴தா⁴னப்பதீ³பிகாயங் 102 கா³தா²யங்) தி³ஸ்ஸதி. ஸமந்தாதி கடஅந்த⁴காரவிஹாரஸ்ஸ தி³ட்ட²புப்³போ³தி புப்³பே³ தி³ட்டோ². மஹானுபா⁴வோதி தே³வித்³தி⁴யா மஹானுபா⁴வோ. இங்கா⁴தி உய்யோஜனத்தே² நிபாதோ, உய்யோஜேமீதி அத்தோ². அத்தபா⁴வந்தி தவ அத்தபா⁴வங். தாதி³ஸங் ரூபந்தி பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அத்தபா⁴வஸதி³ஸங் ரூபங். தங்ஸரிக்க²கந்தி தேன ரூபேன ஸதி³ஸங். பதிரூபமேவ ஸதி³ஸட்டே²ன பதிரூபகங், ந ஏகங்ஸஸதி³ஸங் ரூபங் கிஞ்சி ஸதி³ஸரூபந்தி அத்தோ². ஸகத்தபா⁴வந்தி ஸஸ்ஸ ஏஸோ ஸகோ, ஸோயேவ அத்தபா⁴வோ ஸகத்தபா⁴வோ, தங். அயந்தி மாரோ. கத²ந்தி வஞ்சிதொம்ஹீதி அஹங் வஞ்சிதோ அம்ஹி. கிங் அத்தீ²தி கிங் நாம அத்தி², மம வஞ்சனசித்தங் நத்தீ²தி அதி⁴ப்பாயோ. த³ஹரபி⁴க்கு² படிலப⁴தீதிஆதி³னா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங்.
த³ஹரபி⁴க்கு² அட்டா²ஸீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸங்காரச²ட்³ட³னிங் பச்சி²ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸங்காரங் ச²ட்³டே³தி இமாயாதி ஸங்காரச²ட்³ட³னீ. திஸ்ஸத³த்தத்தே²ரோ நாம புச்சீ²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. நாவாதோதி போததோ. பஞ்ஹாஸஹஸ்ஸந்தி ஸமத²விபஸ்ஸனாகம்மட்டா²னேஸு புச்சா²ஸஹஸ்ஸங். புச்சீ²தி த³ஹரங் புச்சி². பரிச்சி²ந்தீ³தி தஸ்மிங் தி³வஸே காதப்³ப³வத்தங் நிட்ட²பேஸீதி அத்தோ². யோனகவிஸயதோதி யோனகலோகதோ. அட்ட² கப்பே அனுஸ்ஸரீதி சேதியங்க³ணங் தி³ஸ்வா சித்தஸ்ஸ பஸீத³னதோ புப்³பே³னிவாஸஞாணேன அட்ட² கப்பே அனுஸ்ஸரி.
ஏகோ பி⁴க்கு² க³தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தே³வதா புப்ப²ஹத்தா² அட்ட²ங்ஸூதி மனுஸ்ஸவேஸங் க³ஹெத்வா அட்ட²ங்ஸு. தேன வுத்தங் ‘‘கதரகா³மவாஸிகாத்தா²’’தி. தும்ஹே கதரஸ்மிங் கா³மே வஸனஸீலா அத்த² ப⁴வதா²தி யோஜனா. இதே⁴வாதி இமஸ்மிங்யேவ டா²னே. டி²தாம்ஹாதி மயங் டி²தா அம்ஹாதி யோஜனா.
அயங் கதா²தி அயங் வக்க²மானகதா². கிங் அமச்சபுத்தோ பாஸாதி³கோ நு கோ²தி யோஜனா. நேதி அமச்சபுத்தஅப⁴யத்தே²ரே. ஞாதகா அக³மங்ஸூதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தே²ரமாதாபி பஹிணீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பிஸத்³தே³ன ஞாதகே அபெக்க²தி. பஹிணாகாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘புத்தோ மே’’திஆதி³. அமச்சபுத்தோ ஆரூள்ஹோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அப⁴யத்தே²ரோ ஆஹாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தேனாதி அமச்சபுத்தேன. யுக³க்³கா³ஹந்தி யுக³ஸ்ஸ கா³ஹங். ‘‘மஹல்லகத்தே²ரஸ்ஸ ஸம்மட்ட²ட்டா²னே கசவரங் ச²ட்³டெ³த்வா’’தி வசனங் ஆவி கரொந்தோ ஆஹ ‘‘அதீதத்தபா⁴வே கிரா’’திஆதி³. அமச்சபுத்தோ ச²ட்³டே³ஸீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
தந்தி ஸம்மஜ்ஜனவத்தங். தத்ராதி ‘‘ஸத்து²ஸாஸனங் கதங் ஹோதீ’’திவசனே. ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ நிஸீதி³ கிராதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ப⁴க³வா பச்சாக³ஞ்சீ²தி பாதா³னீதி பாத³ஸ்ஸ அக்கமனட்டா²னானி, பாத³சேதியானீதி அத்தோ². தே²ரோ நிஸீதீ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஜண்ணுகேஹி பதிட்டா²ய ‘‘பாத³சேதியங் சோத³னந்தி தோ³ஸாரோபனங். காரெஸ்ஸாமீதி த³ஸப³லங் காரெஸ்ஸாமி. ப⁴க³வா ஆஹாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. க³தோஸீதி த்வங் க³தோ அஸி, விசரந்தஸ்ஸ துய்ஹங் ந பதிரூபந்தி யோஜனா. ததோதி சோத³னகாலதோ.
எத்தகோ வினிச்ச²யோ உபலப்³ப⁴தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பா⁴ஸபரியந்தந்தி வசனபரிச்சே²த³ங். அயந்தி கதா². எத்தகங் வசனந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. க³ய்ஹூபக³ந்தி க³ஹேதப்³ப³பா⁴வங் உபக³மனங், க³ண்ஹிதுங் க²மனீயந்தி அத்தோ². தானீதி த்³வே மூலானி. புன தானீதி ஸமுத³யபூ⁴தானி ச² ஆபத்திஸமுட்டா²னானி. வத்து²ந்தி மேது²னாதி³வத்து²ங். இதிபீதி பிஸத்³தோ³ பட²மனயங் அபெக்க²தி. எத்த² பட²மனயே மூலேன ஸமுத³யஸ்ஸ பாயதோ அபே⁴தோ³ ஹோதி, பச்சி²மனயே பன ஸப்³ப³தா² பே⁴தோ³ ஹோதி. தஸ்மா பச்சி²மனயோயேவ யுத்ததரோதி த³ட்ட²ப்³போ³. ‘‘வூபஸம்மதீ’’தி இமினா ‘‘நிருஜ்ஜ²தீ’’தி பத³ஸ்ஸ ஸமுச்சே²த³னிரோத⁴ங் த³ஸ்ஸேதி. வுட்டா²னேனாதி பரிவாஸாதி³வினயகம்மேன.
தெத்திங்ஸமூலானங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ த்³வாத³ஸ மூலானீ’’திஆதி³. ஏகங் மூலந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தானீதி தெத்திங்ஸ மூலானி. பரதோதி பரஸ்மிங். ‘‘அட்டா²ரஸ பே⁴த³கரவத்தூ²னீ’’திஆதி³னா அதி⁴கரணானங் ஸமுட்டா²னங் த³ஸ்ஸேதி. சத்தாரி ஸங்க⁴கிச்சானி நிஸ்ஸாய உப்பஜ்ஜதீதி யோஜனா. இத³ந்தி வத்து². ஸத்தன்னங் நிதா³னந்தி ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் பஞ்ஞத்திட்டா²னஸங்கா²தங் நிதா³னங். எத்தா²தி டா²னே. பஞ்ஞத்திங் ந ஜானாதீதி எத்த² ‘‘அனுபஞ்ஞத்திங் ந ஜானாதீ’’தி வக்க²மானத்தா பட²மபஞ்ஞத்தி க³ஹேதப்³பா³தி ஆஹ ‘‘பட²மபஞ்ஞத்திங் ந ஜானாதீ’’தி. அனுபஞ்ஞத்தீதி எத்த² அனுஸத்³தோ³ நஉபச்சி²ன்னத்தோ²தி ஆஹ ‘‘புனப்புனங் பஞ்ஞத்திங் ந ஜானாதீ’’தி. பச்சா²த்தோ²பி யுஜ்ஜதேவ பட²மபஞ்ஞத்திதோ பச்சா² பஞ்ஞத்தத்தா. அனுஸந்தி⁴வசனபத²ந்தி எத்த² அனுஸந்தீ⁴னங் வஸேன வசனபத²ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘கதா²னுஸந்தி⁴வினிச்ச²யானுஸந்தி⁴வஸேன வத்து²’’ந்தி. ஞத்திகிச்சந்தி ஞத்தியா கிச்சங் ஞத்தியாதி எத்த² ஸாம்யத்தே² ஸாமிவசனங். கரதா⁴துஸம்ப³ந்தே⁴ கரணவசனம்பி யுஜ்ஜதேவ. கரணந்தி எத்த² ச யுபச்சயஸ்ஸ கம்மத்த²பா⁴வஞ்ச த³ஸ்ஸேதி. ந கேவலங் ஞத்திகம்மே ஏவ ஞத்திகிச்சங் ந ஜானாதி, அத² கோ² ஞத்திது³தியஞத்திசதுத்த²கம்மேஸுபி ந ஜானாதீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஞத்திது³தியஞத்திசதுத்த²கம்மேஸூ’’திஆதி³. புப்³பே³ ட²பேதப்³பா³தி ஞத்தி நாம கம்மவாசாய புப்³பே³ ட²பேதப்³பா³தி ந ஜானாதி. இமினா நபுப்³ப³குஸலபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘பச்சா²’’தி இமினா நஅபரகுஸலபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. பிஸத்³தே³ன பட²மனயங் அபெக்க²தி. ‘‘காலங் ந ஜானாதீ’’தி இமினா அகாலஞ்ஞூதி பத³ஸ்ஸ விக்³க³ஹவாக்யங் த³ஸ்ஸேதி. காலங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அனஜ்ஜி²ட்டோ²’’திஆதி³.
‘‘து⁴தங்கே³ பாபிச்சோ²தி எத்த² பாபிச்சோ² நாம பச்சயலாப⁴ஸ்ஸ பத்த²னாதி ஆஹ ‘‘பச்சயலாப⁴ங் பத்த²யமானோ’’தி. காயவிவேகோ ச சித்தவிவேகோ ச உபதி⁴விவேகோ ச காயசித்தஉபதி⁴விவேகங், ஸமாஹாரத்³வந்தோ³, புப்³ப³பதே³ஸு உத்தரபத³லோபோ. ஏதஸ்ஸாதி ஆரஞ்ஞிகஸ்ஸ. இமினா இமாய அத்தோ² இத³மத்தோ², ஸோ ஏதஸ்ஸத்தீ²தி இத³மத்தீ²தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. அப்பிச்ச²ஞ்ஞேவாதிஆதீ³ஸு ஏவஸத்³தா³னங் ச²ட்³டே³தப்³ப³த்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ந அஞ்ஞங் கிஞ்சி லோகாமிஸ’’ந்தி.
நவவித⁴ந்தி தி³வஸவஸேன திவித⁴ங், ததா² கத்தப்³பா³காரவஸேன, ததா² காரகவஸேனாதி நவவித⁴ங் உபோஸத²ங்.
காயது³ச்சரிதாதி³ யஸ்மா ந பஸாத³ங் ஸங்வத்தேதி, ந பஸாதா³ய வா ஸங்வத்ததி, தஸ்மா அபாஸாதி³கந்தி வுச்சதி. தேன வுத்தங் ‘‘அபாஸாதி³கந்தி காயது³ச்சரிதாதி³ அகுஸல’’ந்தி. வேலங் அதிக்கம்மாதி போ⁴ஜனாதி³காலங் அதிக்கமித்வா. இமினா அதிவேலந்தி எத்த² அதிஸத்³த³ஸ்ஸ அதிக்கமனத்த²ஞ்ச ‘‘அதிவேல’’ந்தி பத³ஸ்ஸ ‘‘விஹரதோ’’தி பதே³ கிரியவிஸேஸனபா⁴வஞ்ச த³ஸ்ஸேதி. அப்பங் காலந்தி யோஜனா. அவதரணங் ஓதாரோதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஓதரண’’ந்தி. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு பஞ்சகேஸு.
இதி பஞ்சகவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ ச²க்கவாரவண்ணனா
326. ச²க்கேஸு இதீதி ஏவங். இமா ச² ஸாமீசியோதி யோஜனா. தத்தா²தி ச²ஸு ஆகாரேஸு. ஸதிஸம்மோஸேனாதி ஸதியா விப்பவாஸேன.
தத்தா²தி சுத்³த³ஸஸு பரமேஸு. ததோதி ச²க்கதோ. ஏகங் அபனெத்வாதி யங்கிஞ்சி ஏகங் அபனெத்வா. ஸேஸேஸூதி ச²ஹி பரமேஹி ஸேஸேஸு அட்ட²ஸு பரமேஸு. அஞ்ஞானிபி ச²க்கானீதி பட²மச²க்கதோ அஞ்ஞானிபி அட்ட² ச²க்கானி.
ச² ஆபத்தியோதி தீணி ச²க்கானீதி ‘‘ச² ஆபத்தியோ’’தி வுத்தானி தீணி ச²க்கானீதி யோஜனா ந்ஹானேதி ந்ஹானஸிக்கா²பதே³. ச²க்கத்³வயந்தி ஆதா³யஸமாதா³யவஸேன ச²க்கத்³வயங். ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு ச²க்கேஸு.
இதி ச²க்கவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ ஸத்தகவாரவண்ணனா
327. ஸத்தகேஸு ச²ஸு ஸாமீசீஸு பக்கி²பித்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தத்தே²வாதி ஸமத²க்க²ந்த⁴கே ஏவ.
சம்பெய்யகேதி சம்பெய்யக்க²ந்த⁴கே. ‘‘அஸத்³த⁴ம்மா’’தி பத³ஸ்ஸ பே⁴த³னிஸ்ஸிததுல்யனிஸ்ஸிதஸமாஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அஸதங் த⁴ம்மா’’திஆதி³. தத்த² ‘‘அஸதங் த⁴ம்மா’’தி இமினா பே⁴த³னிஸ்ஸிதஸமாஸங் த³ஸ்ஸேதி, ‘‘அஸந்தோ வா த⁴ம்மா’’தி இமினா துல்யனிஸ்ஸிதஸமாஸங் த³ஸ்ஸேதி. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு ஸத்தகேஸு. ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
இதி ஸத்தகவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ அட்ட²கவாரவண்ணனா
328. அட்ட²கேஸு தம்பீதி து³தியஅட்ட²கம்பி.
தேரஸகே வுத்தாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. குலானி தூ³ஸேதீதி எத்த² ‘‘தூ³ஸேதீ’’தி கிரியாபத³ஸ்ஸ கரணங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘புப்பே²ன வா’’திஆதி³. இமேஹி அட்ட²ஹி தூ³ஸேதீதி யோஜனா. ‘‘லாபே⁴னா’’திஆதி³னா ‘‘அட்ட²ஹி அஸத்³த⁴ம்மேஹீ’’தி எத்த² அஸத்³த⁴ம்மஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. ஸாராகோ³தி ஸங்ராகோ³, பு⁴ஸங் ரஜ்ஜனந்தி அத்தோ². படிவிரோதோ⁴தி தோ³ஸோ. ஸோ ஹி யஸ்மா அலாபா⁴தீ³ஸு படிவிருஜ்ஜ²தி, தஸ்மா படிவிரோதோ⁴தி வுச்சதி. பாளியந்தி வினயபாளியங்.
பாணந்திஆதி³கா த்³வே கா³தா²யோ த்³வாத³ஸக்க²ரேன ப³ந்தி⁴தா. பட²மகா³தா²ய ததியபாதே³ சரியஸத்³தே³ன ந ஹனே ந கா⁴தெய்ய, ஆதி³ன்னஞ்ச ந ஆதி³யே ந க³ண்ஹெய்ய, முஸா விதத²வசனங் ந பா⁴ஸே ந கதெ²ய்ய, மஜ்ஜபோ மஜ்ஜபானங் ந ச ஸியா, அப்³ரஹ்மசரியா மேது²னா விரமெய்ய, ரத்திங் விகாலபோ⁴ஜனங் ந பு⁴ஞ்ஜெய்ய.
மாலங் ந தா⁴ரே ந தா⁴ரெய்ய, க³ந்த⁴ஞ்ச ந ஆசரே, ஸந்த²தே மஞ்சே ச ச²மாயஞ்ச ஸயேத². ஏதஞ்ஹி உபோஸத²ங் அட்ட²ங்கி³கங் உபோஸத²ங் இதி து³க்க²ந்தகு³னா பு³த்³தே⁴ன பகாஸிதந்தி ஆஹு பண்டி³தாதி.
ஸங்க⁴பே⁴த³கேதி ஸங்க⁴பே⁴த³கக்க²ந்த⁴கே. தாஸங்யேவாதி பி⁴க்கு²னீனமேவ. ‘‘உபாஸிகா அட்ட² வரானி யாசதீ’’தி ஏவங் ஸாமஞ்ஞவசனஸ்ஸாபி அத்த²பகரணாதி³னா விஸேஸவிஸயோ ஹோதீதி ஆஹ ‘‘விஸாகா²’’தி. ஸா ஹி விவிதா⁴ புத்தனத்துஸங்கா²தா ஸாகா² ஏதிஸ்ஸாத்தீ²தி விஸாகா²தி வுச்சதி. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு அட்ட²கேஸு. ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.
இதி அட்ட²கவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ நவகவாரவண்ணனா
329. நவகேஸு அசரீதிஆதீ³னீதி ஆதி³ஸத்³தே³ன ‘‘சரதி, சரிஸ்ஸதீ’’திஆதீ³னி (தீ³॰ நி॰ 3.340; அட்ட²॰ நி॰ 9.29-30) ஸங்க³ண்ஹாதி. தங் குதெத்த² லப்³பா⁴தி எத்த² தந்தி அனத்த²சரணங், கோபகரணங் வா. குதோதி கேன காரணேன. எத்தா²தி ஏதஸ்மிங் அனத்த²சரகபுக்³க³லே. லப்³பா⁴தி லத்³தா⁴, ஸக்கா லத்³து⁴ங் ந லப்³பா⁴ ஏவாதி அத்தோ². நவன்னங் வா பி⁴க்கூ²னங் காரணாதி யோஜனா. தண்ஹந்தி த்³வீஸு ஏஸனதண்ஹாஏஸிததண்ஹாஸு ஏஸனதண்ஹங். படிச்சாதி ஆரப்³ப⁴. பரியேஸனாதி புனப்புனங் ஏஸனா. லாபோ⁴தி ரூபாதி³ஆரம்மணலாபோ⁴. வினிச்ச²யோதி ஞாணதண்ஹாதி³ட்டி²விதக்கவஸேன சதுப்³பி³தோ⁴ வினிச்ச²யோ. சதுப்³பி³தோ⁴ ஹி த⁴ம்மோ ‘‘எத்தகங் மய்ஹங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’திஆதி³னா வினிச்சி²னதி அனேனாதி வினிச்ச²யோதி வுச்சதி. ச²ந்த³ராகோ³தி ப³லவராகோ³. அஜ்ஜோ²ஸானந்தி ‘‘அஹங் மம’’ந்தி ப³லவஸன்னிட்டா²னங், பரிக்³க³ஹோதி தண்ஹாதி³ட்டி²வஸேன பரிச்சி²ந்தி³த்வா க³ஹணங். மச்ச²ரியந்தி பரேஸங் ஸாதா⁴ரணபா⁴வஸ்ஸ அஸஹனதா. ஆரக்கா²தி த்³வாரபித³ஹனமஞ்ஜூஸகோ³பனாதி³வஸேன ஆபு⁴ஸோ ரக்க²னங். ஆரக்கா²தி⁴கரணந்தி ஆரக்க²காரணா, ஹெத்வத்தே² சேதங் பச்சத்தவசனங். த³ண்டா³தா³னாதீ³ஸு பரனிஸேத⁴னத்த²ங் த³ண்ட³ஸ்ஸ ஆதா³னங் த³ண்டா³தா³னங். ததா² ஏகதோதா⁴ராதி³னோ ஸத்த²ஸ்ஸ ஆதா³னங் ஸத்தா²தா³னங். கலஹோதி காயகலஹோபி வாசாகலஹோபி. விக்³க³ஹோதி விவாதோ³தி விருத்³த⁴வஸேன வத³னங். ‘‘துவங் துவ’’ந்தி அனாத³ரவஸேன வத³னங் துவங்துவங் வாதோ³, பேஸுஞ்ஞவஸேன வத³னங் பேஸுஞ்ஞவாதோ³, முஸாவஸேன வத³னங் முஸாவாதோ³, த³ண்டா³தா³னஞ்ச ஸத்தா²தா³னஞ்ச கலஹோ ச விக்³க³ஹோ ச விவாதோ³ ச துவங்துவங்வாதோ³ ச பேஸுஞ்ஞவாதோ³ ச முஸாவாதோ³ ச த³ண்டா³தா³ன…பே॰… முஸாவாதா³. முஸாவாதா³தி எத்த² வாத³ஸத்³தோ³ ‘‘துவங் துவ’’ந்தி ச ‘‘பேஸுஞ்ஞ’’ந்தி ச எத்தா²பி யோஜேதப்³போ³. ‘‘அஹங் ஸெய்யோஹமஸ்மீ’’தி பவத்தமானாத³யோதி யோஜனா. அதி⁴ட்டி²தகாலதோ பட்டா²ய ந விகப்பேதப்³பா³னீதி அதி⁴ட்டா²னவிகப்பனங் ஏகதோ ந காதப்³ப³ங், அதி⁴ட்டி²தே ந விகப்பேதப்³ப³ந்தி அதி⁴ப்பாயோ. பரிணதங் லாப⁴ங் பரிணாமேதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
ஏதேஸங்யேவ தா³னானந்தி ஏதேஸங்யேவ அத⁴ம்மிகானங் தா³னானங். ஸங்க⁴ஸ்ஸ நின்னந்தி ஸங்க⁴ஸ்ஸ நதங், நாமிதங் வா லாப⁴ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸங்க⁴ஸ்ஸ நமதி, நாமியதீதி வா நின்னங். தேஸங்யேவாதி தேஸங்யேவ திண்ணங் த⁴ம்மிகதா³னானங். தயோ தயோ தா³னபடிக்³க³ஹபரிபோ⁴கே³ ஸம்பிண்டெ³த்வா நவகோ க³ஹேதப்³போ³. தத்தே²வாதி ஸமத²க்க²ந்த⁴கே ஏவ. ஓவாத³வக்³க³ஸ்ஸாதி பி⁴க்கு²னோவாத³வக்³க³ஸ்ஸ. தத்தே²வாதி ஓவாத³வக்³க³ஸ்ஸ பட²மஸிக்கா²பதே³ ஏவ. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு நவகேஸு.
இதி நவகவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ த³ஸகவாரவண்ணனா
330. த³ஸகேஸு அட்டா²னே வா பனாதி அகாரணே வா பன. தத்தா²தி நவகேஸு. ‘‘நத்தி² தி³ன்னந்திஆதி³வஸேனா’’தி ஆதி³ஸத்³தே³ன ‘‘நத்தி² யிட்ட²ங் நத்தி² ஹுத’’ந்திஆத³யோ (த⁴॰ ஸ॰ 1221; ம॰ நி॰ 94.225; 3.91, 116; ஸங்॰ நி॰ 3.210; அ॰ நி॰ 10.176) நவ நத்தி²கா ஸங்க³ஹேதப்³பா³. ‘‘ஸஸ்ஸதோ லோகோதி ஆதி³வஸேனா’’திஆதி³ஸத்³தே³ன (தீ³॰ நி॰ 1.31; ம॰ நி॰ 1.269) ‘‘அஸஸ்ஸதோ லோகோ’’திஆத³யோ (ம॰ நி॰ 1.269) நவ அந்தக்³கா³ஹிகே ஸங்க³ண்ஹாதி. விபரீதா ஸம்மத்தாதி த³ஸஹி மிச்ச²த்தேஹி விபரீதா த³ஸ ஸம்மத்தா ஸம்மாதி³ட்டி² ஸம்மாஸங்கப்போ ஸம்மாவாசா ஸம்மாகம்மந்தோ ஸம்மாஆஜீவோ ஸம்மாவாயாமோ ஸம்மாஸதி ஸம்மாஸமாதி⁴ ஸம்மாஞாணங் ஸம்மாவிமுத்தீதி.
த³ஸ ஆதீ³னவா நித்³தி³ட்டா²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உந்தூ³ரக்கா²யிதந்தி மூஸிகேன கா²தி³தங். எத்த² ஹி கே²தா⁴து கா²த³னத்தோ² ஹோதி. அக்³கி³த³ட்³ட⁴ந்தி அக்³கி³னா த³ட்³ட⁴ங். ஏதேஸூதி ஏதேஸு த³ஸஸு பங்ஸுகூலேஸு. உத³கஸாடிகங் வா ஸங்கச்சிகங் வாதி பி⁴க்கு²னீனங் உத³கஸாடிகங் வாஸத்³தோ³ அனியமவிகப்பத்தோ².
பண்ணஸந்தா²ரோ திணஸந்தா²ரேன ஸங்க³ஹிதோ. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு த³ஸகேஸு.
இதி த³ஸகவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஏகுத்தரிகனயோ ஏகாத³ஸகவாரவண்ணனா
331. ஏகாத³ஸகேஸு திணபாது³காதி முஞ்ஜபப்³ப³ஜேஹி அவஸேஸா திணமயபாது³கா. கட்ட²பாது³கஸங்க³ஹமேவாதி கட்ட²பாது³கே ஸங்க³ஹங் ஏவ. தம்ப³லோஹமயேன வா தா³ருமயேன வாதி வாஸத்³தோ³ அனியமவிகப்பத்தோ². ‘‘நஸி அனிமித்தா’’திஆத³யோ பி⁴க்கு²னிக்க²ந்த⁴கே (சூளவ॰ 423) நித்³தி³ட்டா². தே ஸப்³பே³தி ஸப்³பே³ தே க³ண்டி²கவிதா⁴. நக்³கே³னாதி அசேலகேன. தே ஸப்³பே³தி ஸப்³பே³ தே அவந்தி³யபுக்³க³லா. புப்³பே³தி த³ஸகே. கம்மவக்³கே³தி அவஸானே கம்மவக்³கே³.
ஸோ பி⁴க்கு² யங் ந நிக³ச்செ²ய்ய, ஏதங் ந நிக³தங் அட்டா²னங் அனவகாஸோதி யோஜனா. ஏவஞ்ஹி ஸதி யங்ஸத்³தோ³ கிரியாபராமஸனோ ஹோதி, அத² வா யங் யேன காரணேன ந நிக³ச்செ²ய்ய, ஏதங் காரணங் அட்டா²னந்தி யோஜனா. அனதி⁴க³தங் ஸமாதி⁴ந்தி யோஜனா. ஸத்³த⁴ம்மாஸ்ஸாதி ஸத்³த⁴ம்மா அஸ்ஸ. அஸ்ஸ அக்கோஸகபரிபா⁴ஸகஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஸத்³த⁴ம்மா ந வோதா³யந்தி ந பரியோத³பெந்தீதி அத்தோ². ரோகா³தங்கந்தி ரோக³ஸங்கா²தங் ஆதங்கங். நிரயங் உபபஜ்ஜதீதி நிரயம்ஹி உபபஜ்ஜதி. ‘‘உபபஜ்ஜதீ’’தி எத்த² உபஇதி கம்மப்பவசனீயஉபஸக்³கே³ன யுத்தத்தா ‘‘நிரய’’ந்தி எத்த² பு⁴ம்மத்தே² உபயோக³வசனங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். எத்த² ஏதஸ்மிங் அங்கு³த்தரபாளியங் (அ॰ நி॰ 11.6).
ஆஸேவிதாயாதி எத்த² ஆத்யூபஸக்³கோ³ ஆதி³கம்மத்தோ²தி ஆஹ ‘‘ஆதி³தோ பட்டா²ய ஸேவிதாயா’’தி. ‘‘நிப்பா²தி³தாயா’’திஇமினா பா⁴விதாயாதி எத்த² பூ⁴ஸத்³தோ³ ஸத்தத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி, ‘‘வட்³டி⁴தாயா’’தி இமினா வட்³ட⁴னத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. ப³ஹுலீகதாயாதி எத்த² ப³ஹுலங் நாம அத்த²தோ புனப்புனந்தி ஆஹ ‘‘புனப்புனங் கதாயா’’தி. ஸுயுத்தயானஸதி³ஸாயாதி ஸுட்டு² யுத்தேன யானேன ஸதி³ஸாய. இமினா யானீகதாயாதி எத்த² ந யங்கிஞ்சி யானங் விய கதங் ஹோதி, அத² கோ² இச்சி²திச்சி²தக்க²ணே ஆரோஹனீயத்தா ஸுயுத்தயானங் விய கதங் ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. யதா² கரியமானே பதிட்டா² ஹோதீதி யோஜனா. வத்து²கதாயாதி எத்த² வத்து²ஸத்³தோ³ பதிட்ட²த்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. வஸதி வத்தூ²தி வசனத்தோ² காதப்³போ³. அனுட்டி²தாயாதி எத்த² அனுஸத்³தோ³ நஉபச்சி²ன்னத்தோ², டா²தா⁴து உப்பஜ்ஜனத்தோ²தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அனு அனு பவத்திதாயா’’தி. ‘‘ஸமந்ததோ’’தி இமினா பரிசிதாயாதி எத்த² பரிஸத்³தோ³ ஸமந்தத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அபி⁴வட்³டி⁴தாயா’’தி இமினா சிதா⁴து வட்³ட⁴னத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. ஸமாரத்³தா⁴யாதி பரிபுண்ணங் ஆராதி⁴தாய. ராத⁴தா⁴து ஹி ஸாத⁴னத்தோ² ஹோதி. ‘‘வஸீபா⁴வங் உபனீதாயா’’தி இமினா தத³த்த²ங் அதி⁴ப்பாயேன த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ந பாபகங் ஸுபினங் பஸ்ஸதீ’’தி வசனஸ்ஸ அத்தா²பத்தினயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ப⁴த்³ரகங் பனா’’திஆதி³. வுத்³தி⁴காரணபூ⁴தந்தி வுத்³தி⁴யா காரணபூ⁴தங் ஸுபினந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தே³வதா ரக்க²ந்தீதி எத்த² ஸாமஞ்ஞதோ வுத்தேபி ஆரக்க²தே³வதாயேவ க³ஹேதப்³பா³தி ஆஹ ‘‘ஆரக்க²தே³வதா’’தி. ஆரக்க²தே³வதா நாம பு⁴ம்மதே³வாத³யோ. கி²ப்பந்தி பா⁴வனபுங்ஸகங். இமினா துவடங் சித்தந்தி எத்த² துவடஸத்³தோ³ கி²ப்பபரியாயோதி த³ஸ்ஸேதி. உத்தரிமப்படிவிஜ்ஜ²ந்தோதி எத்த² ‘‘உத்தரி’’ந்தி பத³ஸ்ஸ அவதி⁴பெக்க²த்தா தஸ்ஸ அவதி⁴ ச உத்தரிஸத்³த³ஸ்ஸ இத⁴ அரஹத்தவாசகபா⁴வஞ்ச வித⁴தா⁴துயா ஸச்சி²கரணத்த²ஞ்ச த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘மெத்தாஜா²னதோ’’திஆதி³. தத்த² ‘‘மெத்தாஜா²னதோ’’தி இமினா அவதி⁴ங் த³ஸ்ஸேதி, ‘‘அரஹத்த’’ந்தி இமினா ‘‘உத்தரி’’ந்தி பத³ஸ்ஸ ஸரூபத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி, ‘‘அஸச்சி²கரொந்தோ’’தி இமினா வித⁴தா⁴துயா ஸச்சி²கரணத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு ஏகாத³ஸகேஸு.
இதி ஏகாத³ஸகவாரவண்ணனாபரியோஸானாய
ஏகுத்தரிகவண்ணனாய
யோஜனா ஸமத்தா.
உபோஸதா²தி³புச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனா
332. விஸ்ஸஜ்ஜனே ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. காயஸாமக்³கீ³ ஆதி³ நாமாதி யோஜனா. ஓஸாரணகிரியாதி கத²னகிரியா. ச²ந்த³பவாரணங் ஆஹரித்வாதி ச²ந்த³ஞ்ச பவாரணஞ்ச ஆஹரித்வா. பவாரணாகதா²தி ‘‘ஸங்க⁴ங் ப⁴ந்தே பவாரேமீ’’திஆதி³கா (மஹாவ॰ 210) பவாரணாகதா². தஜ்ஜனீயகம்மாதீ³ஸு வத்து² நாம கிங்? புக்³க³லோ நாம கோதி ஆஹ ‘‘வத்து² நாமா’’திஆதி³. தத்த² யேன வத்து²னாதி ப⁴ண்ட³னகாரகாதி³னா யேன வத்து²னா கரணபூ⁴தேன, ஹேதுபூ⁴தேன வா யேனாதி புக்³க³லேன கத்துபூ⁴தேன, கதந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘தஸ்ஸா தஸ்ஸா கம்மவாசாயா’’தி பத³ங் ‘‘அவஸானவசன’’ந்தி பதே³ அவயவிஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு விஸ்ஸஜ்ஜனேஸு.
இதி உபோஸதா²தி³புச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனவண்ணனாய யோஜனா
ஸமத்தா.
அத்த²வஸபகரணவண்ணனா
334. அத்த²வஸபகரணேதி அவயவிஆதா⁴ரோ. த³ஸ அத்த²வஸேதிஆதீ³ஸூதி அவயவாதா⁴ரோ. யந்தி வசனங். உபரிமங் உபரிமங் பத³ந்தி ‘‘ஸங்க⁴பா²ஸுதாயா’’திஆதி³கங் உத்தருத்தரி வுத்தங் பத³ங். ஹெட்டி²மஸ்ஸ ஹெட்டி²மஸ்ஸ பத³ஸ்ஸாதி ‘‘ஸங்க⁴ஸுட்டு²தாயா’’திஆதி³கஸ்ஸ அதோ⁴ அதோ⁴ வுத்தஸ்ஸ பத³ஸ்ஸ.
யதே³தங் பத³ஸதங் வுத்தந்தி யோஜனா. தத்தா²தி தஸ்மிங் பத³ஸதே, நித்³தா⁴ரணே பு⁴ம்மங், அத்த²ஸதந்தி அபி⁴தெ⁴ய்யஸதங். த⁴ம்மஸதந்திஅபி⁴தா⁴னஸதங், பாளிஸதந்தி அத்தோ². ‘‘அத்த²ஸதங் த⁴ம்மஸத’’ந்தி பதா³னங் அத்த²ந்தரவிகப்பங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அத² வா’’திஆதி³. தத்த² யே த³ஸ அத்த²வஸே படிச்ச பஞ்ஞத்தங், தேஸங் த³ஸஅத்த²வஸானந்தி யோஜனா, யே த³ஸ அத்த²வஸே புப்³பே³ வண்ணிதா, தேஸங் த³ஸஅத்த²வஸானந்தி யோஜனா. பட²மபாராஜிகவண்ணனாயங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.39) வண்ணிதாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தத்தா²தி ‘‘ஸங்க⁴ஸுட்டு²தாயா’’திஆதி³பாடே². ஸுட்டு² தே³வாதி ஸுட்டு² மஹாராஜ. ஹி யஸ்மா ஆணாப³லபோ⁴க³ப³லஇஸ்ஸரியப³லேஹி தி³ப்³ப³தி, தஸ்மா தே³வோதி வுச்சதி. யோ சாதி க³ஹட்டோ² வா பப்³ப³ஜிதோ வா, ஸம்படிச்ச²தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தஸ்மாதி யஸ்மா ஹிதாய ஸுகா²ய ஹோதி, தஸ்மா. ஆனிஸங்ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா பஞ்ஞபெஸ்ஸாமீதி இதா⁴தி அத்த²வஸபகரணே. தத³த்த²ஜோதகானந்தி ஸோயேவ அத்தோ² தத³த்தோ², தஸ்ஸ ஜோதகா தத³த்த²ஜோதகா, தேஸங். இதா³னி வேதி³தப்³பா³னீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அத்த²ங் ஜோதெந்தீதி அத்த²ஜோதகா, ஸத்³தா³. நீஹரித்வா, நியமெத்வா வா அத்தோ² வுச்சதே இமாஹி ஸத்³த³பஞ்ஞத்தீஹீதி நிருத்தியோ.
அத்த²ஸதந்தி கா³தா²யங் அத்த²வஸே பகரணே அத்த²ஸதங் வேதி³தப்³ப³ந்திஆதி³னா யோஜனா காதப்³பா³. இதி ஹீதி இதி ஏவ. ஹிஸத்³தோ³ ஹி ஏவஸத்³த³த்தோ². இத³ந்தி ‘‘அத்த²ஸத’’ந்திஆதி³வசனங், வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏதந்தி யதா²வுத்தங் அத்த²ங் படிச்சாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
இதி ஸமந்தபாஸாதி³காய வினயஸங்வண்ணனாய
மஹாவக்³க³வண்ணனாய
யோஜனா ஸமத்தா.
பட²மகா³தா²ஸங்க³ணிகங்
ஸத்தனக³ரேஸு பஞ்ஞத்தஸிக்கா²பத³வண்ணனா
335. ஏகங்ஸந்தி த³ஸனக²ஸமோதா⁴னஸமுஜ்ஜலந்தி த³ஸன்னங் நகா²னங் ஸமூஹேன ஸுட்டு² உஜ்ஜலங். எத்த² ‘‘ஸமுஜ்ஜல’’ந்தி இமினா அஞ்ஜலிந்தி பத³ஸ்ஸ ஆத³ரேன, அபி⁴முக²ங் வா ஜலதி தி³ப்³ப³தீதி அஞ்ஜலீதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஆஸீஸமானரூபோவாதி எத்த² ஆஸீஸமானரூபோ ஏவாதி அத்த²ங் படிக்கி²பந்தோ ஆஹ ‘‘பச்சாஸீஸமானரூபோ வியா’’தி. எத்த² ‘‘வியா’’தி இமினா ‘‘ஆஸீஸமானோ இவா’’தி பத³விபா⁴க³ங் கத்வா இவஸத்³தோ³ உபமத்த²ஜோதகோதி த³ஸ்ஸேதி. கிஸ்ஸாதி எத்த² கரணத்தே² ச²ட்டீ²விப⁴த்தி ஹோதீதி ஆஹ ‘‘கேன காரணேனா’’தி. இதா⁴தி மம நிஸின்னட்டா²னங். ‘‘ஆக³தோ’’தி இமினா இத⁴மாக³தோதி எத்த² மகாரோ பத³ஸந்தி⁴கரமத்தோதி த³ஸ்ஸேதி. அஸ்ஸாதி உபாலிஸ்ஸ விஸ்ஸஜ்ஜேஸீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு பஞ்ஹேஸு. இதீதி ஏவங்.
தத்தா²தி விஸ்ஸஜ்ஜனே. ப⁴த்³த³கோ தே உம்மங்கோ³தி எத்த² உம்மங்க³ஸத்³தோ³ பஞ்ஹவாசகோதி ஆஹ ‘‘ப⁴த்³த³கா தே பஞ்ஹா’’தி. தத்த² தேதி தவ. கஸ்மா ஹி யஸ்மா உம்மங்கோ³தி வுச்சதி, தஸ்மா பஞ்ஹா உம்மங்கோ³ நாமாதி யோஜனா. ‘‘உம்முஜ்ஜித்வா டி²தத்தா’’தி இமினா உம்முஜ்ஜதீதி உம்மங்கோ³தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. முஜதா⁴து உகாரஸ்ஸ அகாரோ, அவிஜ்ஜந்த⁴காரஸங்கா²தா உத³கதோ உம்முஜ்ஜதீதி அத்தோ². ‘‘தக்³கா⁴’’தி நிபாதஸ்ஸ தஸ்மா காரணாதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யஸ்மா’’திஆதி³. ‘‘ஸம்படிச்ச²னத்தே²’’தி இமினா தக்³க⁴ஸத்³தோ³ ஸாது⁴அத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி, தக்³க⁴ ஸாதூ⁴தி அத்தோ². தீணியேவாதி ‘‘ஸமாத³ஹித்வா விஸிப்³பெ³ந்தீ’’தி ஏகங், ‘‘ஸாமிஸேனா’’தி ஏகங், ‘‘ஸஸித்த²க’’ந்தி ஏகந்தி இமானி தீணியேவ.
சதுவிபத்திவண்ணனா
336. யங் தங் புச்சி²ம்ஹாதி எத்த² நிக்³க³ஹிததோ பரங் அகாரலோபோதி ஆஹ ‘‘யங் தங் அபுச்சி²ம்ஹா’’தி யந்தி பஞ்ஹங். தந்தி துவங். ‘‘த்வ’’ந்திபி பாடோ², அயமேவத்தோ². தங் ததே³வாதி தங் தங் ஏவ பஞ்ஹங். அஞ்ஞதா²தி அஞ்ஞங் ஆகாரங்.
யே து³ட்டு²ல்லா ஸா ஸீலவிபத்தீதி எத்த² நனு ஸீலவிபத்திங் புச்ச²ந்தோ பஞ்ஹோ நத்தி², கஸ்மா பன ‘‘ஸா ஸீலவிபத்தீ’’தி விஸ்ஸஜ்ஜனங் வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘கிஞ்சாபீ’’திஆதி³. ஏதந்தி ‘‘யே து³ட்டு²ல்லா ஸா ஸீலவிபத்தீ’’தி வசனங். தமேவத்த²ங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘சதூஸு ஹீ’’திஆதி³. வத்வாதி ஸங்கே²பேன வத்வா.
திஸ்ஸன்னங் விபத்தீனந்தி ஸீலவிபத்திதோ அவஸேஸானங் திஸ்ஸன்னங் விபத்தீனங். தத்தா²தி ‘‘து²ல்லச்சய’’ந்திஆதி³வசனே.
‘‘அப்³பா⁴சிக்க²ந்தீ’’தி பத³ஸ்ஸ கத்தாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘வத³ந்தா’’தி. ‘‘ததா²ஹ’’ந்திஆதி³னா வத³னாகாரங் த³ஸ்ஸேதி.
‘‘அயங் ச²ஹீ’’தி இமினா அயங் ஸாதி எத்த² ஸாஸத்³தோ³ பதா³லங்காரோதி த³ஸ்ஸேதி. எத்தாவதாதி எத்தகேன ‘‘து²ல்லச்சய’’ந்திஆதி³வசனமத்தேன. விஸ்ஸஜ்ஜிதங் ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
சே²த³னகாதி³வண்ணனா
337. கதி சே²த³னகானீதிஆதி³புச்சா²னங் அனுஸந்தி⁴புச்சா²பா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யஸ்மா பனா’’திஆதி³. புச்சா² ஹி அனுஸந்தி⁴அனநுஸந்தி⁴வஸேன து³விதா⁴. தத்த² விஸ்ஸஜ்ஜனேன அனுஸந்தி⁴வஸேன புச்சா² அனுஸந்தி⁴புச்சா² நாம, விஸ்ஸஜ்ஜனமனபெக்கி²த்வா யதா²காமபுச்சா² அனநுஸந்தி⁴புச்சா² நாம. தாஸங் வித்தா²ரோ நெத்திஅட்ட²கதா²தீ³ஸு க³ஹேதப்³போ³. இதா⁴பி ‘‘ஏகாத³ஸ யாவததியகா’’தி விஸ்ஸஜ்ஜனேன அனுஸந்தா⁴னத்தா அனுஸந்தி⁴புச்சா² நாம. யஸ்மா பன விஸ்ஸஜ்ஜிதோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸங்கா²வஸேனாதி ஏகாத³ஸா’’தி ஸங்கா²ய ஸத்தியா, ஆயத்தேன வா. ஸங்கா²னுஸந்தி⁴வஸேனேவாதி ‘‘கதீ’’தி ஸங்கா²ய அனுஸந்தி⁴வஸேன ஏவ. தேஸந்தி பஞ்ஹானங். தத்தா²தி ‘‘ச² சே²த³னகானீ’’திஆதி³பாடே². இத³மேவாதி இத³ங் ஏவ வசனங். அபுப்³ப³ந்தி புப்³பே³ ந வுத்தங், அபோராணங் நவந்தி அத்தோ². யங் பனேதந்தி யங் பன ஏதங் வசனங். ‘‘ஸோளஸா’’தி இமினா ஸோத³ஸாதி எத்த² த³காரஸ்ஸ ளகாரங் கத்வா ‘‘ஸோளஸா’’தி பாடோ²பி யுஜ்ஜதீதி த³ஸ்ஸேதி. ஜானந்தி பஞ்ஞத்தாதி எத்த² ‘‘ஏவங் வத்வா’’தி பாட²ஸேஸங் அஜ்ஜா²ஹரித்வா யோஜேதப்³ப³பா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஜான’’ந்தி தேதி ‘‘ஜான’’ந்தி பஞ்ஞத்தா ஸிக்கா²பதா³தி அத்தோ². ஏவந்தி வக்க²மானநயேன. பவிஸெய்யாதீதி எத்த² இதிஸத்³தோ³ பரிஸமானத்தோ². இதி வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா.
அஸாதா⁴ரணாதி³வண்ணனா
338. புரிம பஞ்ஹந்தி ‘‘கதி சே²த³னகானீ’’திஆதி³பஞ்ஹானங் புரே வுத்தங் பஞ்ஹங். தத்தா²தி ‘‘வீஸங் த்³வே ஸதானீ’’திஆதி³பாடே². ‘‘த்³வேஅனியதேஹீ’’தி பத³ஸ்ஸ அஸமாஹாரதி³கு³வாக்யங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘த்³வீஹி அனியதேஹீ’’தி. ‘‘ஸத்³தி⁴’’ந்தி இமினா ஸஹாதி³யோகே³ கரணவசனந்தி த³ஸ்ஸேதி.
கா³தா²யங் ‘‘தோ⁴வனஞ்ச ஸிக்கா²பத³’’ந்திஆதி³னா யோஜனா காதப்³பா³. த்³வே லோமாதி த்³வே ஏளகலோமஸிக்கா²பதா³னி.
‘‘ஸகலோ’’திஆதி³காய அட்³ட⁴தெய்யகா³தா²ய யோஜனா ஸுவிஞ்ஞெய்யாவ.
ஸங்க⁴ம்ஹா த³ஸ நிஸ்ஸரேதி எத்த² ‘‘ஸங்க⁴ம்ஹா நிஸ்ஸாரீயதீ’’தி (பாசி॰ 680, 730) ஏவங் வுத்தா த³ஸாதி யோஜனானயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸங்க⁴ம்ஹா நிஸ்ஸாரீயதீ’’திஆதி³. தத்தா²தி பி⁴க்கு²னிவிப⁴ங்கே³. ததா²தி யதா² கு²த்³த³கா, ததா²தி அத்தோ². இதீதி ஏவங்.
தேஸந்தி பாராஜிகானங். கண்ஹஸப்பாத³யோ து³ராஸதா³ விய து³ராஸதா³ ஹொந்தீதி யோஜனா. ‘‘து³ரூபக³மனாதி இமினா ஸத³தா⁴துயா க³த்யத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. து³ராஸஜ்ஜனாதி து³க்கே²ன ஆஸஜ்ஜிதப்³பா³, ஆஸஜ்ஜிதுங் ந ஸுகராதி அத்தோ². ஸமூபமாதி ஸமஉபமா. ஸமூபமாகாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யதா²’’திஆதி³.
ஸாதா⁴ரணந்தி அட்ட²ஹி பாராஜிகேஹி ஸாதா⁴ரணங். ஏகேகஸ்ஸ பாராஜிகஸ்ஸாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அவிரூள்ஹீ ப⁴வந்தி தேதி எத்த² உபமானோபமெய்யானங் பாகடபா⁴வங் கத்வா யோஜனானயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யதா² ஏதே’’திஆதி³. அவிரூள்ஹித⁴ம்மாதி அவிரூள்ஹீஸபா⁴வா. பகதிஸீலபா⁴வேனாதி பகதியா ஸீலவந்தபா⁴வேன, ‘‘பகதிஸீலாபா⁴வேனா’’திபி பாடோ², பகதிஸீலஸ்ஸ அபா⁴வேன, அபா⁴வஹேதூதி அத்தோ². எத்தாவதாதி எத்தகேன ‘‘அட்டே²வ பாராஜிகா’’திஆதி³வசனமத்தேன, த³ஸ்ஸிதங் ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. விப⁴த்தியோதி பாராஜிகாதி³வஸேன விப⁴ஜிதப்³பா³தி விப⁴த்தியோதி. தத்தா²தி ‘‘தேவீஸதி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா’’திஆதி³பாடே² ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹிகவசனந்தி ஸப்³பே³ஸங் திண்ணங் ஸமதா²னங், ஸப்³பா³ஸங் வா ஆபத்தீனங் ஸமதா²னங் ஸங்கா³ஹிகவசனங். ‘‘த்³வீஹி ஸமதே²ஹீ’’தி ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன சாதி த்³வீஹி ஸமதே²ஹி.
ஏதந்தி ‘‘த்³வே உபோஸதா² த்³வே பவாரணா’’தி வசனங். விப⁴ஜனாநீதி விப⁴ஜிதப்³பா³னங் விப⁴ஜனகிரியாய அவினாபா⁴வதோ பா⁴வவஸேன வுத்தங், தஸ்மா விப⁴ஜிதப்³பா³தி விப⁴த்தியோதி வசனத்தோ² காதப்³போ³. அபராபி இமா விப⁴த்தியோ ஹொந்தீதி யோஜனா. ஹெட்டா² வுத்தஸ்ஸ ‘‘விப⁴த்திமத்தத³ஸ்ஸனேனேவ சேதங் வுத்தங், ந ஸமதே²ஹி வூபஸமனவஸேனா’’தி வசனஸ்ஸ அத்த²னயதோ அஞ்ஞங் அத்த²னயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அத²வா’’திஆதி³, ‘‘இமாபி விப⁴த்தியோ’’தி பத³ங் ‘‘நிஸ்ஸாயா’’தி பதே³ அவுத்தகம்மங் தாதி ஆபத்தியோ. வுத்தப்பகாரேஹேவாதி தீஹி ஸமதே²ஹீதி வுத்தபகாரேஹேவ. தங்மூலிகானந்தி தே ஏவ உபோஸதா²த³யோ மூலமேதாஸந்தி தங்மூலிகா, தாஸங். இமினா காரியூபசாரேன வுத்தனயங் த³ஸ்ஸேதி. தா விப⁴த்தியோதி உபோஸதா²தி³விப⁴த்தியோ.
பாராஜிகாதி³ஆபத்திவண்ணனா
339. ஏவங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யதி³த³ங் ஆபத்திபாராஜிகங் நாமாதி யோஜனா. ஆபத்திபாராஜிகந்தி ஆபத்திஸங்கா²தங் பாராஜிகங். ‘‘பராஜயமாபன்னோ’’தி இமினா ஸாஸனதோ புக்³க³லங் பராஜேதீதி பாராஜிகந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ண்யபச்சயோ ஹேதுகத்வத்த²வாசகோ, யகாரஸ்ஸ ககாரோ. சுதோதி சவகோ. பரத்³தோ⁴தி விரத்³தோ⁴. ப⁴ட்டோ²தி பதிதோ. நிரங்கதோதி ஸங்க⁴ம்ஹா அபஸாரிதோ. அனீஹதே தஸ்மிங் புக்³க³லேதி தஸ்மிங் புக்³க³லே ஸங்க⁴ம்ஹா நீஹரித்வா ந ஹரிதே, அனபனீதேதி அத்தோ². ‘‘உபோஸத²பவாரணாதி³பே⁴தோ³’’தி இமினா ஸங்வாஸஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. ப்³யஞ்ஜனே ஆத³ரமகத்வா ‘‘ஏதங் ஆபத்தீ’’தி வுத்தங். அயங் ஹீதி அயங் ஏவங் வக்க²மானோ. எத்தா²தி கா³தா²யங். தேன தஸ்மாதி எத்த² ‘‘தஸ்மா’’தி பதே³ன ‘‘தேனா’’தி பத³ஸ்ஸ காரணத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
எத்தா²தி து³தியகா³தா²யங். ஆதி³ம்ஹி சேவ இச்சி²தப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஹீதி ஸச்சங். எத்தா²தி பரிவாஸதா³னாதீ³ஸு சதூஸு கம்மேஸு. ‘‘ஸங்கோ⁴’’திஆதி³வசனத்தோ² திபத³பி⁴ன்னாதி⁴கரணபா³ஹிரத்த²ஸமாஸோ ஹோதி, சேவஸத்³த³சஸத்³தே³ஹி ஆதி³ஸேஸபதா³னங் உப⁴யபத³த்த²பதா⁴னபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி, ‘‘இச்சி²தப்³போ³’’தி பத³ங் காரகானங் கிரியாபெக்க²த்தா கிரியத்தா²ய பக்கி²த்தங். அஸ்ஸாதி ஆபத்தியா, இமினா அஞ்ஞபத³ங் த³ஸ்ஸேதி. இச்சி²தப்³ப³த்தே² அபச்சயங் கத்வா தத்³தி⁴தந்திபி வத³ந்தி. லஹுகனயோ பனேஸ. அயங் பனெத்த² ஆதி³ஸேஸா, ஸங்கோ⁴ ஆதி³ஸேஸேஸு அஸ்ஸா இச்சி²தப்³போ³தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோதி.
அனேகங்ஸிகதங் பத³ந்தி எத்த² பத³ந்தி ஸிக்கா²பத³ங். அனேகங்ஸேன கதங் அனேகங்ஸிகதந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யஸ்மா இத³ங் ஸிக்கா²பத³ங் அனேகங்ஸேன கத’’ந்தி. யஸ்மா கதங், தஸ்மா அனியதோதி பவுச்சதீதி யோஜனா. தத்தா²தி அனியதே. யத்தா²தி ஸிக்கா²பதே³. ஸோபீதி ஸிக்கா²பத³த⁴ம்மோபி.
அச்சயேஸூதி தோ³ஸேஸு. தே ஹி நித்³தோ³ஸங் அதிக்கம்ம அயந்தி க³ச்ச²ந்தி பவத்தந்தீதி அச்சயாதி வுச்சந்தி. தேனாதி அச்சயேன. தூ²லோதி ஓளாரிகோ. ‘‘தூ²லத்தா’’தி இமினா ‘‘தேனேத’’ந்தி எத்த² தேனஸத்³த³ஸ்ஸ காரணத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. அச்சயஸ்ஸ தூ²லத்தாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏதந்தி ஆபத்தித⁴ம்மங். இமாய கா³தா²ய அஞ்ஞேஸங் லஹுகாபத்தீனங் தூ²லோ அச்சயோ து²ல்லச்சயோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. த்³வேபா⁴வே ஸதி ஸங்யோக³பரத்தா ரஸ்ஸோ ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
‘‘நிஸ்ஸஜ்ஜித்வா தே³ஸேதப்³ப³தோ’’தி இமினா நிஸ்ஸஜ்ஜனங் நிஸ்ஸக்³கோ³, ஆபத்திதே³ஸனதோ புப்³ப³பா⁴கே³ கத்தப்³ப³ஸ்ஸ வினயகம்மஸ்ஸேதமதி⁴வசனங், ஸோ ஏதஸ்ஸத்தீ²தி நிஸ்ஸக்³கி³யந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
குஸலத⁴ம்மஸத்³தே³ன குஸலசித்தமேவ க³ஹேதப்³ப³ந்தி ஆஹ ‘‘குஸலத⁴ம்மஸங்கா²தங் குஸலசித்த’’ந்தி. ‘‘குஸலசித்தங் பாதேதீ’’தி இமினா சித்தங் பாதேதீதி பாசித்தியந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. எத்த² ‘‘சித்தபாதிய’’ந்தி வத்தப்³பே³ பத³விபரியாயங் கத்வா, தகாரஸ்ஸ ச லோபங் கத்வா ‘‘பாசித்திய’’ந்தி வுத்தங். அசிந்தெய்யோ ஹி பாளினயோ. ண்யபச்சயோ ஹேதுகத்வத்த²வாசகோ. நனு ‘‘பாதேதி குஸலங் த⁴ம்ம’’ந்தி இமினாவ ‘‘பாசித்திய’’ந்தி பத³ஸ்ஸ நிப்³ப³சனங் ஸித்³த⁴ங், கஸ்மா பன ‘‘அபரஜ்ஜ²தி சித்தஸம்மோஹனட்டா²ன’’ந்தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘யங் பனா’’திஆதி³. யஸ்மா ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
பாடிதே³ஸனீயாஸு நிப்³ப³சனமேவ அத³ஸ்ஸெத்வா கஸ்மா ‘‘பி⁴க்கு² அஞ்ஞாதகோ ஸந்தோ’’திஆதி³ வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘வுத்தகா³ரய்ஹபா⁴வகாரணத³ஸ்ஸனத்த²மேவா’’தி. ‘‘படிதே³ஸேதப்³ப³தோ’’தி இமினா அஞ்ஞாபத்திதே³ஸனானயதோ ‘‘கா³ரய்ஹ’’ந்திஆதி³னா படி விஸுங் வத்வா தே³ஸேதப்³பா³தி பாடிதே³ஸனீயாதி நிப்³ப³சனங் த³ஸ்ஸேதி.
து³க்கடந்தி தந்தி கம்மங். தங் பனேதந்தி து³க்கடங், க²லிதந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அஸ்ஸாதி து³க்கடஸ்ஸ. தஸ்ஸத்தோ² ஏவங் வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. ஹீதி வித்தா²ரோ. யங் பாபந்தி யோஜனா. யதீ³தி அத². யதி³ஸத்³தோ³ ஹி அத²பரியாயோ. இத³ம்பீதி இத³ம்பி கம்மங், பாபந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
‘‘லபித’’ந்தி இமினா து³ராப⁴ட்ட²ந்தி எத்த² பா⁴ஸதா⁴துயா கத²னத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. யந்தி வசனங். கிஞ்ச பி⁴ய்யோதி ததோ அதிரேகங் கதே²தப்³ப³வசனங் கிஞ்சாதி அத்தோ². ஸங்கிலிட்ட²ஞ்ச யங் பத³ந்தி எத்த² சகாரோ பிஸத்³த³த்தோ² ‘‘பத³’’ந்தி எத்த² யோஜேதப்³போ³, யங்ஸத்³தோ³ காரணத்தோ²தி ஆஹ ‘‘ஸங்கிலிட்ட²ங் யஸ்மா தம்பி பத³’’ந்தி. தம்பி பத³ந்தி தம்பி வசனங். பத³ஸத்³தோ³ ஹி வசனவாசகோ. தம்பி வசனங் யஸ்மா ஸங்கிலிட்ட²ங் ஹோதீதி யோஜனா. கத²ங் ஸங்கிலிட்ட²ங் ஹோதீதி யோஜனா. ‘‘யஸ்மா’’தி பதே³ன யங்ஸத்³தோ³ காரணத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. நந்தி பத³ங். ‘‘ஏதங் இதி வுச்சதீ’’தி ஸங்வண்ணேதப்³ப³பத³ங். ‘‘து³ப்³பா⁴ஸிதந்தி ஏதங் வுச்சதீ’’தி ஸங்வண்ணனாபத³ங். ஏதந்தி ஏதங் பத³ங், ஏதங் வசனந்தி அத்தோ².
எத்தா²தி ஸேகி²யகா³தா²ய. இத³ந்தி ஆபத்தீனங் நிப்³ப³சனதீ³பகங் வசனங், வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கஸ்ஸ தீ³பனத்த²ங் வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘ஸங்க³ஹிதஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ தீ³பனத்த²’’ந்தி.
தத்தா²தி ‘‘ச²ன்னமதிவஸ்ஸதீ’’திஆதி³வசனே. கே³ஹந்தி பகதிகே³ஹங். இத³ங் பன கே³ஹந்தி யோஜனா. வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘மூலாபத்திஞ்ஹீ’’திஆதி³. ‘‘அவிவட’’ந்தி வத்வா தஸ்ஸத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங் ‘‘ஸுச்ச²ன்ன’’ந்தி. விவடந்தி அச்ச²ன்னங். நாதிவஸ்ஸனபா⁴வங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘மூலாபத்திஞ்ஹீ’’திஆதி³. விவரந்தோ பி⁴க்கு² நாபஜ்ஜதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸுத்³த⁴ந்தேதி ஸுத்³த⁴கொட்டா²ஸே. ‘‘தஸ்மா’’தி ச ‘‘தேனா’’தி ச யேபு⁴ய்யேன அத்த²தோ ஏகங், தஸ்மா வுத்தங் ‘‘தேன காரணேனா’’தி. ஏவஞ்சேதங் விவடந்தி ஏவங் ஏதங் ச²ன்னங் சே விவடந்தி யோஜனா.
பரிபாதியமானானந்தி அபி⁴பூ⁴யமானானங். ‘‘ருக்கா²தி³க³ஹனங் அரஞ்ஞ’’ந்தி இமினா பவனந்தி பத³ஸ்ஸ அரஞ்ஞபரியாயதங் த³ஸ்ஸேதி. க³திஸத்³த³ஸ்ஸ ப⁴வபே⁴தா³தி³அத்த²ங் படிக்கி²பித்வா படிஸ்ஸரணத்தே² ஹோதீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ தந்தி பவனங். தேதி மிகா³. ‘‘அஸ்ஸஸந்தீ’’தி பதே³ன ‘‘பஸ்ஸஸந்தீ’’தி அத்தோ²பி க³ஹேதப்³போ³ அவினாபா⁴வதோ, ஆனாபானங் கரொந்தீதி அத்தோ². ஆகாஸோதி அஜடாகாஸோ. பக்கீ²னந்தி விஹங்க³மானங். ‘‘ஸப்³பே³ஸங் ஸங்க²தத⁴ம்மான’’ந்தி இமினா த⁴ம்மானந்தி எத்த² ஸங்க²தத⁴ம்மோயேவ க³ஹேதப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘வினாஸோவா’’தி விப⁴வஸத்³தோ³ வினாஸவாசகோதி த³ஸ்ஸேதி. தேஸந்தி ஸப்³பே³ஸம்பி ஸங்க²தத⁴ம்மானங். க³தீதி பதிட்டா². கஸ்மா விப⁴வோ த⁴ம்மானங் க³தி ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ந ஹீ’’திஆதி³. ஹீதி யஸ்மா. தேதி ஸப்³பே³பி ஸங்க²தத⁴ம்மா. வினாஸந்தி விப⁴வங். ஸுசிரம்பீதி அஸீதிவஸ்ஸாதி³காலம்பி. நிப்³பா³னங் அரஹதோ க³தீதி ஸங்வண்ணேதப்³ப³பத³ங். ‘‘கீ²ணாஸவஸ்ஸா’’தி இமினா அரஹதோதி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அனுபாதி³ஸேஸனிப்³பா³னதா⁴தூ’’தி இமினா ‘‘நிப்³பா³ன’’ந்தி பத³ஸ்ஸ இத⁴ அதி⁴ப்பேதனிப்³பா³னங் த³ஸ்ஸேதி. கா³தா²ய தே தே அத்தா² ஸங்க³ஹெத்வா க³ணியந்தி எத்தா²தி கா³தா²ஸங்க³ணிகங்.
இதி பட²மகா³தா²ஸங்க³ணிகவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
அதி⁴கரணபே⁴த³ங்
உக்கோடனபே⁴தா³தி³வண்ணனா
340. அதி⁴கரணபே⁴தே³ ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. த³ஸ்ஸேதுங் ஆஹாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. த்³வே ஸமதே²தி எத்த² த்³வின்னங் ஸமதா²னங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸம்முகா²வினயஞ்ச யேபு⁴ய்யஸிகஞ்சா’’தி. ‘‘படிஸேதே⁴தீ’’தி இமினா உக்கோடேதீதி எத்த² குடதா⁴துயா சே²த³னத்த²ங் அத்த²தோ த³ஸ்ஸேதி. சே²த³னங் நாம அத்த²தோ ஸமத²படிஸேத⁴னந்தி அத்தோ².
341. த்³வாத³ஸஸு உக்கோடேஸூதி நித்³தா⁴ரணே பு⁴ம்மங். அகதங் கம்மந்திஆத³யோதி எத்த² ஆதி³ஸத்³தே³ன ‘‘து³க்கடங் கம்மங், புன காதப்³ப³ங் கம்ம’’ந்தி த்³வே உக்கோடா ஸங்க³ஹேதப்³பா³. அனிஹதங் கம்மந்திஆத³யோதி எத்த² ஆதி³ஸத்³தே³ன ‘‘து³ன்னிஹதங், புன நிஹனிதப்³ப³’’ந்தி த்³வே உக்கோடா ஸங்க³ஹேதப்³பா³. அவினிச்சி²தந்திஆத³யோதி எத்த² ஆதி³ஸத்³தே³ன ‘‘து³வினிச்சி²தங், புன வினிச்சி²தப்³ப³’’ந்தி த்³வே அவூபஸந்தந்திஆத³யோதி எத்த² ஆதி³ஸத்³தே³ன ‘‘து³வூபஸந்தங், புன வூபஸமேதப்³ப³’’ந்தி த்³வே உக்கோடா ஸங்க³ஹேதப்³பா³. அபிசாதி ஸாமஞ்ஞதோ பன.
தத்த² ஜாதகந்தி எத்த² தஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யஸ்மிங்விஹாரே’’தி. யஸ்மிங்விஹாரே உப்பன்னங் அத்தபச்சத்தி²கா. பாளிமுத்தகவினிச்ச²யேனேவாதி பாளியங் ஆக³தேஹி ஸமதே²ஹி முத்தகேன த⁴ம்மதே³ஸனாமத்தவினிச்ச²யேனேவ. இத³ந்தி அதி⁴கரணங். யேனாபி வினிச்ச²யேனாதி பாளிமுத்தகேன யேனாபி வினிச்ச²யேன.
அஞ்ஞோதி நேவாஸிகேஹி அஞ்ஞோ வினயத⁴ரோ புச்ச²தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தேஹி சாதி நேவாஸிகேஹி ச.
ஏதஸ்ஸாதி வினயத⁴ரஸ்ஸ. அயந்தி வினயத⁴ரோ. தத்தா²தி தங் கா³மங். அஞ்ஞமஞ்ஞங் வா ஸஞ்ஞாபெந்தீதி அத்தபச்சத்தி²கா அஞ்ஞமஞ்ஞங் வா ஸஞ்ஞாபெந்தி. தே பி⁴க்கூ²தி தே அத்தபச்சத்தி²கா பி⁴க்கூ². நிஜ்ஜா²பெந்தீதி ஸஞ்ஞாபெந்தி. உக்கோடேதி யோதி யோ உக்கோடேதி. ஏதேதி அத்தபச்சத்தி²கே பி⁴க்கூ², தி³ஸ்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தத்தா²தி கா³மங். தத்தே²வாதி அந்தராமக்³கே³ ஏவ.
தத்தே²வாதி கா³மமேவ. தத்தே²வாதி தஸ்மிங்யேவ டா²னே. தத்த² க³தந்தி தங் கா³மங் க³தங்.
‘‘ஏஸேவ நயோ’’தி இமினா பாசித்தியமேவ அதிதி³ஸதி.
ஸங்கே⁴ன…பே॰… அதி⁴கரணே வத³ந்தோபீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யங் பனேதங் ஆபத்திவுட்டா²னங் நாம ஹோதீதி யோஜனா. ஏதந்தி ஆபத்திவுட்டா²னங். வத³ந்தோபீதி பிஸத்³தோ³ ந கேவலங் திணவத்தா²ரகங் உக்கோடெந்தோயேவ உக்கோடேதி நாம, அத² கோ² வத³ந்தோபீதி த³ஸ்ஸேதி.
ச²ந்தா³க³திங் க³ச்ச²ந்தோதிஆதீ³ஸு அக³திக³மனாகாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘வினயத⁴ரோ ஹுத்வா’’திஆதி³. அத்தா²ய உக்கோடெந்தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தஸ்ஸாதி அனத்த²ங் சரந்தஸ்ஸ. மந்தோ³ பன உக்கோடேதி நாமாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏகோ ப³லவனிஸ்ஸிதோ ச ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. க³ஹனமிச்சா²தி³ட்டி²ந்தி ப³லவந்தே சாதி எத்த² சஸத்³தோ³ ஸப்³ப³கம்மேஸு யோஜேதப்³போ³. நிஸ்ஸிதத்தாதி ஏகஸ்ஸ நிஸ்ஸிதத்தா. ப³லவனிஸ்ஸிதோ சாதி எத்தா²பி ச ஸத்³தோ³ ஸப்³ப³கத்தூஸு யோஜேதப்³போ³. தஸ்ஸாதி விஸமாதி³னிஸ்ஸிதஸ்ஸ.
ஸோதி ஸாமணேரோ. மங்குபூ⁴தாத்தா²தி மங்கூ ஹுத்வா பூ⁴தா, மங்குங் வா பத்தா அத்த² ப⁴வதா²தி அத்தோ². தேதி பராஜயபி⁴க்கூ². தஸ்ஸாதி ஸாமணேரஸ்ஸ. ஸோதி ஸாமணேரோ. தேதி பராஜயபி⁴க்கூ². தந்தி ஸோதி த³ஹரோ. ததோதி ஸன்னிபாதகாரணா. ஹிய்யோதி அனந்தராதீதாஹே. இதீதி ஏவங் வதே³தி. ஸோதி த³ஹரோ. இத³ங் ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞத்தந்தி யோஜனா. க³ச்சா²தி க³ச்சா²ஹி. இதீதி ஏவங் வத்தப்³போ³தி யோஜனா.
ஸங்கே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் அதி⁴கரணங் வினிச்சி²னித்வா பரிவேணக³தங் ஏகங் பி⁴க்கு²ந்தி யோஜனா. கிஸ்ஸாதி கேன காரணேன. ஏவங் இமினாகாரேன வினிச்சி²தப்³ப³ங் நனூதி யோஜனா. ஸோதி வினிச்ச²யகாரகோ பி⁴க்கு². ச²ந்த³தா³யகோ ஸுவிஞ்ஞெய்யோயேவ.
அதி⁴கரணனிதா³னாதி³வண்ணனா
342. கிங்னிதா³னந்திஆதீ³ஸு ச²ஸு பதே³ஸு ஸமாஸபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘கிங்னிதா³னமஸ்ஸா’’திஆதி³. அஸ்ஸாதி விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ. ‘‘கிங்னிதா³ன’’ந்தி பதா³னங் ஸதிபி ஸமாஸபா⁴வே ப்³யஞ்ஜனந்தபகதிகத்தா ‘‘கி’’ந்தி நிக்³க³ஹிதந்தபா⁴வேன உச்சாரணங் காதப்³ப³ங். ஸப்³பா³னேதானீதி ஸப்³பா³னி நிதா³னந்திஆதீ³னி ஏதானி பதா³னி. வேவசனானீதி ஏகஸ்மிங்யேவ ‘‘காரண’’ந்தி அத்தே² விவிதா⁴னி வசனானி விவசனானி, தானியேவ வேவசனானி. அத² வா விவித⁴ங் வசனமேதஸ்ஸத்த²ஸ்ஸாதி விவசனங், காரணஸங்கா²தோ அத்தோ², அபி⁴தெ⁴ய்யஅபி⁴தா⁴னபா⁴வேன ஸம்ப³ந்த⁴த்தா விவசனஸ்ஸ ஏதானி வேவசனானி, பதா³னி.
‘‘அட்டா²ரஸபே⁴த³கரவத்து²ஸங்கா²தோ’’தி இமினா விவாத³ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. விவாத³ந்தி அட்டா²ரஸபே⁴த³கரவத்து²ஸங்கா²தங் விவாத³ங். ஏதந்தி ‘‘விவாத³னிதா³ன’’ந்தி அஸ்ஸாதி அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ. இத³ம்பீதி ‘‘அனுவாத³னிதா³ன’’ந்தி வசனம்பி. அஸ்ஸாதி ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ. ஏதந்தி ‘‘ஆபத்தினிதா³ன’’ந்தி வசனங். கிச்சமேவ ப்³யஞ்ஜனவட்³ட⁴னவஸேன கிச்சயந்தி வுத்தங். அஸ்ஸாதி கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ. ஸமனுபா⁴ஸனாதீ³னங் உப்பஜ்ஜனககிச்சானந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏதந்தி ‘‘கிச்சயனிதா³ன’’ந்தி வசனங். ஏகபத³யோஜனாதி ஏகேன ‘‘நிதா³ன’’ந்தி பதே³ன யோஜனா. ஸப்³ப³பதா³னீதி ஸப்³பா³னி ஸமுத³யாதீ³னி பதா³னி.
நவன்னந்தி ஜாதிவஸேன ச²ன்னங் ஹேதூனங் நவஸு அந்தோக³த⁴த்தா திகவஸேனேதங் வுத்தங். ப்³யஞ்ஜனமத்தந்தி ஹேதுபச்சயவஸேன ப்³யஞ்ஜனமேவ. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. எத்தா²தி ததியபுச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனே.
343. த்³வாத³ஸ மூலானீதி எத்த² த்³வாத³ஸன்னங் மூலானங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘கோத⁴உபனாஹயுக³ளகாதீ³னீ’’திஆதி³ அஜ்ஜ²த்தஸந்தானப்பவத்தானீதி நியகஜ்ஜ²த்தஸந்தானே பவத்தானி.
அட்டா²ரஸபே⁴த³கரவத்தூ²னங் ஸமுட்டா²னபா⁴வங் நிப்³ப³சனேன பகாஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தங் ஹீ’’திஆதி³. தந்தி அனுவாதா³தி⁴கரணங், ஸமுட்டா²தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. எத்த² ச ‘‘ஏதேஸூ’’தி இமினா அதி⁴கரணபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ஏதேஹீ’’தி இமினா கரணபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. தேனாதி காரணேன. அஸ்ஸாதி விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ. ஏதானீதி அட்டா²ரஸபே⁴த³கரவத்தூ²னி. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸங் அதி⁴கரணானங் ஸப்³பே³ஸு ஸமுட்டா²னேஸு.
344. ஏகேன அதி⁴கரணேன கிச்சாதி⁴கரணேனாதி இத³ங் வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏதானீதி அதி⁴கரணானி. ஏகங்ஸதோதி ஏகங்ஸேன, ஏககொட்டா²ஸேனாதி அத்தோ². ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா.
ஸாவஸேஸாபத்தி ஸம்மதி விய அனவஸேஸாபத்தி ந ஸம்மதீதி யோஜனா. கஸ்மா ந ஸம்மதீதி ஆஹ ‘‘ந ஹீ’’திஆதி³. ஹீதி யஸ்மா. ஸாதி அனவஸேஸா ஆபத்தி. ததோதி அனவஸேஸாபத்திதோ. எத்த²
349. ததோதி நயதோ. யத்த² ஸதிவினயோதிஆதி³கா ச² யமகபுச்சா²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தாஸந்தி புச்சா²னங். பகாஸிதோதி பாகடோ.
351. த்³வின்னம்பி ஸமதா²னந்தி ஸம்முகா²வினயஸதிவினயவஸேன த்³வின்னம்பி ஸமதா²னங். யஸ்மாதி யேன காரணேன ந ஸக்காதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பத்தவட்டீனங் நானாகரணந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தேஸந்தி ஸம்முகா²வினயஸதிவினயானங் நானாகரணந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அயங் பனெத்த² யோஜனா – யஸ்மா கத³லிக்க²ந்தே⁴ பத்தவட்டீனங் நானாகரணங் வினிப்³பு⁴ஜ்ஜித்வா த³ஸ்ஸேதுங் ந ஸக்கா விய தேஸங் நானாகரணங் வினிப்³பு⁴ஜ்ஜித்வா த³ஸ்ஸேதுங் ந ஸக்காதி. தேனாதி காரணேன. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு விஸ்ஸஜ்ஜனேஸு.
ஸத்தஸமத²னிதா³னவண்ணனா
352. அஸ்ஸாதி தத்தா²தி ‘‘நிதா³னநிதா³னோ’’தி பாடே². இத³ந்தி ஸம்முகா²சதுக்கங். லத்³து⁴பவாதோ³தி லத்³தோ⁴ பரேஸங் உபவாதோ³ யேனாதி லத்³து⁴பவாதோ³, கீ²ணாஸவோ. யஸ்ஸ சாதி யஸ்ஸ ச ஸந்திகேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உபி⁴ன்னந்தி தே³ஸகபடிக்³கா³ஹகானங் த்³வின்னங்.
353. நனு புச்சா²யங் ‘‘ஸத்தன்னங் ஸமதா²ன’’ந்தி வுத்தங், கஸ்மா பன விஸ்ஸஜ்ஜனாயங் ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ ஸமுட்டா²னங் ந வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘கிஞ்சாபீ’’திஆதி³. தத்த² கிஞ்சாபி வுத்தந்தி யோஜனா. எத்த² கிஞ்சாபிஸத்³தோ³ ஸம்பா⁴வனத்தோ², பனஸத்³தோ³ க³ரஹத்தோ². ததா² வுத்தம்பீதி யோஜனா. கம்மஸங்க³ஹாபா⁴வேனாதி கம்மே ஸங்க³ஹஸ்ஸ அபா⁴வேன. தத்தா²தி தஸ்மிங் ‘‘கம்மஸ்ஸ கிரியா’’திஆதி³பாடே². கம்மங் கரீயதி இமாயாதி கிரியா, ஞத்தி. தேன வுத்தங் ‘‘கம்மஸ்ஸ கிரியாதி ஞத்தி வேதி³தப்³பா³’’தி. கரியதே ட²பியதே கரணங். ஸயங் உபக³மியதே உபக³மனங். அஜ்ஜே²ஸனேன பரங் உபக³மாபியதே அஜ்ஜு²பக³மனங். அதி⁴வாஸியதே அதி⁴வாஸனா. அப்படிக்கோஸியதே அபடிக்கோஸனா. இதி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘கரணந்தி தஸ்ஸாயேவா’’திஆதி³. ஏதந்தி கம்மங். மேதி மய்ஹங். க²முதா⁴துபயோகே³ ஸம்பதா³னத்தே² க²மதீதி கத்துரூபஸதி³ஸங் கம்மரூபங். ரூபஞ்ஹி கத்துரூபஸதி³ஸங் கம்மரூபங் ‘‘க²மதி ஸங்க⁴ஸ்ஸா’’திஆதீ³ஸு (மஹாவ॰ 127) விய. கம்மரூபஸதி³ஸங் கத்துரூபங் ‘‘உபாஸகோ ஸீலங் ஸமாதி³யதீ’’திஆதீ³ஸு (பட்டா²॰ 1.1.423) விய. எத்த² கம்மத்தே² பவத்தோ யபச்சயோ லோபோதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
ஸத்தஸமத²னானாத்தா²தி³வண்ணனா
354. மாதாபுத்தாதீ³னங் அயங் விவாதோ³தி யோஜனா. ‘‘விருத்³த⁴வாத³த்தா’’தி இமினா வத³னங் வாதோ³, விருத்³தோ⁴ வாதோ³ விவாதோ³தி நிப்³ப³சனங் த³ஸ்ஸேதி. அதி⁴கரணீயதாயாதி வூபஸமிததாய. இமினா அதி⁴கரியதி ஸமதே²ஹி வூபஸமியதீதி அதி⁴கரணந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு அதி⁴கரணபே⁴தே³ஸு.
இதி அதி⁴கரணபே⁴த³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
து³தியகா³தா²ஸங்க³ணிகங்
சோத³னாதி³புச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனாவண்ணனா
359. து³தியகா³தா²ஸங்க³ணியங் தோ³ஸஸாரணா. ஸங்க⁴ஸன்னிபாதோதி ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஸன்னிபதனங். இமினா ஸங்கோ⁴தி எத்த² உத்தரபத³லோபங் த³ஸ்ஸேதி. மதிகம்மந்தி எத்த² மதிஸத்³தோ³ இச்ச²த்தோ²தி ஆஹ ‘‘வுச்சதி மந்தக்³க³ஹண’’ந்தி. தந்தி மதிகம்மங்.
‘‘தேன சுதி³தகபுக்³க³லேனா’’தி பத³ங் ‘‘ஸாரணத்தா²யா’’தி பதே³ காரிதகம்மங். தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸாதி தஸ்ஸ சுதி³தகஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ, இமினா ‘‘நிக்³க³ஹத்தா²யா’’தி பத³ஸ்ஸ கம்மங் த³ஸ்ஸேதி. தத்தா²தி தஸ்மிங் அதி⁴கரணவினிச்ச²யட்டா²னே. பரிக்³க³ஹணத்தா²யாதி பரி வீமங்ஸித்வா க³ஹணத்தா²ய. த⁴ம்மா-த⁴ம்மந்தி
மா கோ² படிக⁴ந்தி எத்த² படிக⁴ஸத்³தோ³ கோபபரியாயோதி ஆஹ ‘‘கோபங் மா ஜனயீ’’தி. ‘‘சுதி³தகே வா சோத³கே வா’’தி இமினா ‘‘ஸங்கே⁴’’தி ஆதா⁴ரங் படிக்கி²பதி. ஸசே அனுவிஜ்ஜகோ துவந்தி எத்த² அனுவிஜ்ஜகஸத்³தோ³ வினயத⁴ரபரியாயோதி ஆஹ ‘‘வினயத⁴ரோ’’தி. வினயத⁴ரோ ஹி யஸ்மா சோத³கசுதி³தகானங் வசனங் அனுமினித்வா வத்து²ஆபத்தாதி³வஸேன வித³தி, தஸ்மா அனுவிஜ்ஜகோதி வுச்சதி.
விருத்³த⁴ங் கா³ஹங் ஸங்வத்தேதீதி விக்³கா³ஹிகங். ‘‘ந த்வ’’ந்திஆதி³னா ணிகபச்சயஸ்ஸ ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. யாயாதி கதா²ய. ஸுத்தாதீ³னங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸுத்தங் நாமா’’திஆதி³.
அனுயுஞ்ஜனவத்தந்தி அனுயுஞ்ஜனஸ்ஸ, அனுயுஞ்ஜனே வா வத்தங். குஸலேன பு³த்³தி⁴மதாதி எத்த² குஸலஸத்³தோ³ சே²கபரியாயோ, பு³த்³தி⁴மந்துஸத்³தோ³ பண்டி³தபரியாயோதி ஆஹ ‘‘சே²கேன பண்டி³தேனா’’தி. ‘‘ஞாணபாரமிப்பத்தேனா’’தி இமினா பு³த்³தி⁴மதாதி எத்த² ந கேவலங் ஞாணஸாமஞ்ஞங், அத² கோ² ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணந்தி த³ஸ்ஸேதி. அயந்தி ஏஸோ யதா²வுத்தோ அத்தோ². அயங் பனாதி ஏஸோ வக்க²மானோ பன. எத்தா²தி இமாஸு கா³தா²ஸு. ஸசே த்வங் அனுவிஜ்ஜகோ ஹோஸீதி யோஜனா. யங் பன அனுயோக³வத்தங் கதங் ஸுபஞ்ஞத்தங் ஸப்³ப³ஸிக்கா²பதா³னங் அனுலோமந்தி யோஜனா. தந்தி அனுயோக³வத்தங். இதீதி அயங் ஸாதி⁴ப்பாயஸங்கே²பவண்ணனா. அத்தனோதி அனுவிஜ்ஜகஸ்ஸ. ஸம்பராயேதி பரலோகே. யோதி அனுவிஜ்ஜகோ. தந்தி அனுயோக³வத்தங் க³திந்தி ஸுக³திங். ஹிதந்தி சோத³கசுதி³தகானங் ஹிதங். க³வேஸந்தோதி ஞாணேன ஏஸந்தோ. இமினா ஹிதங் ஏஸந்தோதி ஹிதேஸீதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. மெத்தஞ்சாதி அப்பனாபத்தங் மெத்தஞ்ச. மெத்தாபுப்³ப³பா⁴க³ஞ்சாதி அப்பனாமெத்தாய புப்³ப³பா⁴கே³ பவத்தங் பரிகம்மஉபசாரமெத்தஞ்ச. தவ பா⁴ரே ஸங்கே⁴ன கதே ஏவாதி யோஜனா.
யோதி அனுவிஜ்ஜகோ. ஏதேஸந்தி சோத³கசுதி³தகானங். ‘‘பா⁴ஸித’’ந்தி இமினா வோஹாரஸத்³தோ³ பா⁴ஸிதபரியாயோதி த³ஸ்ஸேதி. தந்தி ஸஹஸா வோஹாரங்.
அனுஸந்தி⁴தந்தி கதா²னுஸந்தி⁴. படிஞ்ஞானுஸந்தி⁴தேனாதி எத்த² படிஞ்ஞாஸத்³த³அனுஸந்தி⁴ஸத்³தா³னங் துல்யாதி⁴கரணதோ அஞ்ஞங் பி⁴ன்னாதி⁴கரணங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அத²வா’’திஆதி³. லஜ்ஜிங் புக்³க³லந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தத்தா²தி கா³தா²யங். வத்தானுஸந்தி⁴னாதி ஆசாரஸங்கா²தேன வத்தேன அனுஸந்தி⁴னா அஸ்ஸ அலஜ்ஜீஸ்ஸ வத்தேன ஸத்³தி⁴ங் யா படிஞ்ஞா ஸந்தி⁴யதீதி யோஜனா.
ஜானந்தோ ஆபஜ்ஜதீதி ஜானந்தோ ஹுத்வா ஆபஜ்ஜதி. இமினா ஸஞ்சிச்சாதி பத³ஸ்ஸ ஸஞ்சேதெத்வாதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. வீதிக்கமசேதனாய ஸத்³தி⁴ங் சேதெத்வாதி அத்தோ². ‘‘ந தே³ஸேதி ந வுட்டா²தீ’’தி இமினா பரிகூ³ஹதீதி எத்த² பரிகூ³ஹனங் நாம அத்த²தோ ந தே³ஸனங் ந வுட்டா²னந்தி த³ஸ்ஸேதி.
யந்தி ‘‘ஸஞ்சிச்ச ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதீ’’தி வசனங். தும்ஹேஹீதி பரிஹாரகாரகேஹி. ஸச்சந்தி தத²ங் அவிதத²ங். அஹம்பீதி சோத³கோபி. பிஸத்³தே³ன பரிஹாரகங் ஸம்பிண்டே³தி. நந்தி ‘‘ஸஞ்சிச்சா’’திஆதி³வசனங். தந்தி துவங், த்வங் வா.
புப்³பா³பரந்தி எத்த² புப்³பே³ கதே²தப்³ப³ங் புப்³ப³ங், அபரம்ஹி கதே²தப்³ப³ங் அபரங், புப்³ப³ஞ்ச அபரஞ்ச புப்³பா³பரந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘புரே’’திஆதி³. ‘‘தஸ்மிங் புப்³பா³பரே’’தி இமினா பாளியங் புப்³ப³பரஸ்ஸாதி எத்த² பு⁴ம்மத்தே² ஸாமிவசனந்தி த³ஸ்ஸேதி.
த்³வீஹீதி பஞ்சஹீதி து²ல்லச்சயாதி³வஸேன பஞ்சஹி. மிச்சா²தி³ட்டி²யாதி ‘‘நத்தி² தி³ன்ன’’ந்திஆதி³னா (த⁴॰ ஸ॰ 1221) த³ஸவத்து²காய மிச்சா²தி³ட்டி²யா. அந்தக்³கா³ஹிகதி³ட்டி²யாதி ‘‘ஸஸ்ஸதோ லோகோ’’திஆதி³னா (தீ³॰ நி॰ 1.31; ம॰ நி॰ 1.269) த³ஸவத்து²காய அந்தக்³கா³ஹிகதி³ட்டி²யா. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு து³தியகா³தா²ஸங்க³ணிகேஸு.
இதி து³தியகா³தா²ஸங்க³ணிகவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
சோத³னாகண்ட³ங்
அனுவிஜ்ஜககிச்சவண்ணனா
360-1. இதா³னி ஸோதி பஸ்ஸந்தோ பி⁴க்கு². தந்தி நிக்க²மந்தங் பவிஸந்தங் வா பி⁴க்கு²ங். இதரோதி சுதி³தகோ. தஸ்ஸாதி சோத³கஸ்ஸ. ந உபேதீதி ந உபக³ச்ச²தி. ந படிஜானாதீதி ந படிஸ்ஸவங் கரோதி. எத்தா²தி மாதுகா³மேன நிக்க²மந்தபவிஸந்தட்டா²னே. யந்தி கம்மங். தேனாதி சோத³கேன. தஸ்ஸாதி சோத³கஸ்ஸ வசனேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இதரோதி சுதி³தகோ. அஸுத்³த⁴பரிஸங்கிதோதி அஸுத்³தா⁴ய அட்டா²னே உப்பன்னாய பரிஸங்காய பரிஸங்கிதோ. தத³த்த²ங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘அமூலகபரிஸங்கிதோ’’தி இமினா. தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸாதி சுதி³தகஸ்ஸ படிஞ்ஞாயாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு அனுவிஜ்ஜககிச்சேஸு.
இதி அனுவிஜ்ஜககிச்சவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
சோத³கபுச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனா
362-3. ஸச்சே ச அகுப்பே சாதி பதா⁴னங் ஸம்ப³ந்த⁴ட்டா²னங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘பதிட்டா²தப்³ப³’’ந்தி. ‘‘ய’’ந்திஆதி³னா ஸச்சே பதிட்டா²தப்³ப³பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. யந்தி கம்மங். ‘‘ந சா’’திஆதி³னா அகுப்பே பதிட்டா²தப்³ப³பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ஓதிண்ணஞ்சாதி வினிச்ச²யங் ஓதிண்ணஞ்ச. ‘‘வசன’’ந்தி இமினா ஓதிண்ணானோதிண்ணஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. தத்ராதி புரிமவசனாபெக்க²ங். ‘‘ஓதிண்ணானோதிண்ணங் சோத³கஸ்ஸ பமாணந்தி ‘‘த⁴ம்மோ’’தி வா ‘‘அத⁴ம்மோ’’தி வா ‘‘பா³லோ’’தி வா ‘‘பண்டி³தோ’’தி வா சோத³கஸ்ஸ பமாணங். சுதி³தகஸ்ஸ பமாணந்தி த⁴ம்மசுதி³தகோ நு கோ², நோதி சுதி³தகஸ்ஸ பமாணங். அனுவிஜ்ஜகஸ்ஸ பமாணந்தி ஸக்கா நு கோ² வினிச்சி²துங், நோதி அனுவிஜ்ஜகஸ்ஸ பமாணங். அனுவிஜ்ஜகோ வத்தப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யேன த⁴ம்மேனாதிஆதீ³ஸு த⁴ம்மாதீ³னங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘த⁴ம்மோதி பூ⁴தங் வத்தூ²’’திஆதி³. ஏதேன த⁴ம்மேன ச ஏதேன வினயேன ச ஏதேன ஸத்து²ஸாஸனேன சாதி யோஜனா. தஸ்மா அனுவிஜ்ஜகேன வூபஸமேதப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. எத்தா²தி அனுவிஜ்ஜகஸ்ஸ படிபஜ்ஜிதப்³ப³ட்டா²னே.
அவஞ்ஞந்தி இமேதி தே²ரா. ‘‘க²தத்தா’’தி இமினா அத்தனாவ அத்தா க²ஞ்ஞதீதி க²தோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. உபஹனியந்தீதி உபஹதானி, உபஹதானி இந்த்³ரியானி அனேனாதி உபஹதிந்த்³ரியோ. ‘‘பஞ்ஞாய அபா⁴வதோ’’தி இமினா து³ம்மேதோ⁴தி எத்த² து³ஸத்³தோ³ அபா⁴வத்தோ², மேதா⁴ஸத்³தோ³ பஞ்ஞாபரியாயோதி த³ஸ்ஸேதி. நத்தி² மேதா⁴ ஏதஸ்ஸாதி து³ம்மேதோ⁴தி நிப்³ப³சனங் காதப்³ப³ங். க²தோ…பே॰… து³ம்மேதோ⁴ ஸோ அனுவிஜ்ஜகோ உபக³ச்ச²தீதி யோஜனா. தஸ்மாதி யஸ்மா உபக³ச்ச²தி, தஸ்மா வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தஸ்ஸாதி பாட²ஸ்ஸ, கா³தா²ய வா. வித்தா²ரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘சுதி³தகசோத³கேஸு ஹீ’’திஆதி³. உபோ⁴பேதேதி உபோ⁴பி ஏதே ஆமிஸபுக்³க³லனிஸ்ஸயே. த⁴ம்மோதி ஸாஸனத⁴ம்மோ. இதீதி அயமத்தோ².
உபகண்ணகங் ஜப்பதீதி எத்த² கண்ணஸ்ஸ ஸமீபங் உபகண்ணங், ததே³வ உபகண்ணகந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஏவங் கதே²ஹீ’’திஆதி³. ‘‘கண்ணமூலே’’தி இமினா உபகண்ணகந்தி எத்த² உபஸத்³த³ஸ்ஸ ஸமீபத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. மந்தேதீதி கதே²தி. இமினா ஜப்பதா⁴துயா கத²னத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஜிம்ஹங் பெக்க²தீதி எத்த² ஜிம்ஹஸத்³தோ³ குடிலவாசகோ, குடிலங் நாம அத்த²தோ இத⁴ தோ³ஸோதி ஆஹ ‘‘தோ³ஸமேவா’’தி.
கதா²னுஸந்தீ⁴தி சுதி³தகஅனுவிஜ்ஜகானங் கதா²ய அனுஸந்தி⁴. வினிச்ச²யானுஸந்தீ⁴தி அனுவிஜ்ஜகேன கதஸ்ஸ ஆபத்தானாபத்திவினிச்ச²யஸ்ஸ அனுஸந்தி⁴. ஸப்³ப³த்தா²தி சோத³னாகண்டே³.
இதி சோத³னாகண்ட³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
சூளஸங்கா³மங்
அனுவிஜ்ஜகஸ்ஸ படிபத்திவண்ணனா
365. சூளஸங்கா³மே ஸங்கா³மோ, ஸமாக³மெந்தி ஸன்னிபதந்தி எத்தா²தி வா ஸங்கா³மோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸங்கா³மோ வுச்சதி…பே॰… ஸங்க⁴ஸன்னிபாதோ’’தி. ஸன்னிபதனங் ஸன்னிபாதோ, ஸன்னிபதந்தி ஸங்க⁴ஸன்னிபாதோ. ஸங்கா³ம யுத்³தே⁴தி தா⁴துபாடே²ஸு (ஸத்³த³னீதிதா⁴துமாலாயங் 18 மகாரந்ததா⁴து) வுத்தங். தத்த² யுத்³த⁴ங் நாம அத்த²தோ அதி⁴கரணவினிச்ச²யோதி க³ஹேதப்³ப³ங். தத³த்த²ங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘தத்ர ஹீ’’திஆதி³. தத்த² தத்ராதி தஸ்மிங் ஸங்கா³மே, ஸமோஸரந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அத்தபச்சத்தி²காதி அத்தனோ படிபக்க²ங் அத்த²யந்தி. உத்³த⁴ம்மந்தி த⁴ம்மதோ வியோக³ங். தீ³பெந்தா ஹுத்வாதி யோஜனா. கே வியாதி ஆஹ ‘‘வஜ்ஜிபுத்தகா வியா’’தி. ஸோ பி⁴க்கு² பவத்தேதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. லத்³தி⁴ந்தி உத்³த⁴ம்மாதி³வாத³ங். தத்தா²தி ஸங்கா³மே. அவசரதீதி ஓகா³ஹெத்வா சாரேதி பவத்தேதி. தமேவத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அஜ்ஜோ²கா³ஹெத்வா வினிச்ச²யங் பவத்தேதீ’’தி. எத்த² ‘‘அஜ்ஜோ²கா³ஹெத்வா’’தி இமினா அவத்யூபஸக்³க³ஸ்ஸ ஓகா³ஹத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘வினிச்ச²யங் பவத்தேதீ’’தி இமினா சரதா⁴துஸ்ஸ காரிதந்தோக³த⁴த்தா ஸஹகாரிதகம்மேன பவத்தனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. இமினா ஸங்கா³மே அவசரதீதி ஸங்கா³மாவசரோதி நிப்³ப³சனங் த³ஸ்ஸேதி. கோ வியாதி ஆஹ ‘‘யஸத்தே²ரோ வியா’’தி. மானத்³த⁴ஜந்தி கேதுகம்யதாபச்சுபட்டா²னமானஸங்கா²தங் த⁴ஜங். ரஜோஹரணஸமேனாதி எத்த² ரஜங் ஹரதி அபனேதி அனேனாதி ரஜோஹரணங், பாத³புஞ்ஜனங், தேன ஸமேனாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘பாத³புஞ்ஜனஸமேனா’’தி. பாத³ங் புஞ்ஜதி ஸோதே⁴தி அனேனாதி பாத³புஞ்ஜனங், தேன ஸமோ பாத³புஞ்ஜனஸமோ, தேன. ஸமாகாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யதா²’’திஆதி³. ரஜோஹரணஸ்ஸ நேவ ராகோ³ ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யதா²பதிரூபந்தி பதிரூபஸ்ஸ அனுலோமங், பதிரூபானதிக்கந்தந்தி அத்தோ². அகதெ²ந்தேன நிஸீதி³தப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸாமங் வா த⁴ம்மோதி எத்த² த⁴ம்மோ நாம கோதி ஆஹ ‘‘கப்பியாகப்பியனிஸ்ஸிதா வா’’திஆதி³. ரூபாரூபபரிச்சே²தோ³ ச ஸமதா²சாரோ ச விபஸ்ஸானாசாரோ ச டா²னவத்தஞ்ச நிஸஜ்ஜவத்தஞ்ச, ஆதி³ஸத்³தே³ன சங்கமவத்தாதீ³னி ஸங்க³ண்ஹாதி. சுத்³த³ஸமஹாவத்தாதீ³னங் ‘‘கப்பியாகப்பியனிஸ்ஸிதா’’தி பதே³ன க³ஹிதத்தா வத்தஸத்³தே³ன டா²னவத்தாதீ³னி ஏவ க³ஹேதப்³பா³னி, ஆதி³ஸத்³தே³ன சங்கமவத்தாதீ³னி க³ஹேதப்³பா³னி. பரோ வா அஜ்ஜே²ஸிதப்³போ³தி யோவா ஸோ வா கோசி அஜ்ஜே²ஸிதப்³போ³தி ஆஹ ‘‘யோ’’திஆதி³. இமினா அரியோ வா துண்ஹீபா⁴வோதி எத்த² ந கேவலங் கதே²துங் அஸமத்த²வஸேன துண்ஹீபா⁴வோ, கம்மட்டா²னமனஸிகாரவஸேன பனாதி ஆஹ ‘‘கம்மட்டா²னமனஸிகாரவஸேன துண்ஹீபா⁴வோ’’தி. அரியானங் ஏஸோ அரியோ, துண்ஹீபா⁴வோ. ‘‘நாவஜானிதப்³போ³’’தி இமினா நாதிமஞ்ஞிதப்³போ³தி பத³ஸ்ஸ அதிக்கம்ம ந மஞ்ஞிதப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதி.
உபஜ்ஜா²யோதி சோத³கசுதி³தகானங் உபஜ்ஜா²யோ. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு ‘‘ந ஆசரியோ புச்சி²தப்³போ³’’திஆதி³பதே³ஸு. குலமேவ ஜாதினாமகொ³த்தவஸேன அயந்தி அபதி³ஸியதீதி குலபதே³ஸோ. அத்ரஸ்ஸாதி எத்த² அத்ர அஸ்ஸாதி பத³ச்சே²த³ங் கத்வா அத்ரஸத்³தோ³ புக்³க³லவிஸயோ, அஸ்ஸஸத்³தோ³ ஆக்²யாதிகோதி ஆஹ ‘‘அத்ர புக்³க³லே’’திஆதி³. தத்த² ‘‘ப⁴வெய்யா’’தி இமினா அஸ்ஸஸத்³த³ஸ்ஸ ஸப்³ப³னாமத்தஞ்ச ‘‘ப⁴வதீ’’தி வத்தமானிகபா⁴வஞ்ச படிக்கி²பதி. பரிஸானுவிதா⁴யகேனாதி பரிஸாய அனுமதங் கரொந்தேன. இமினா நோ பரிஸகப்பிகேனாதி எத்த² கப்பஸத்³தோ³ விஜ²த்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. யந்தி வசனங். ந ஹத்த²முத்³தா³தி முத³ந்தி ஏதாயாதி முத்³தா³, ஸக்க²ரமங்கு³லியங் ஹத்த²ஸ்ஸ முத்³தா³ அவயவிஅவயவவஸேன ஸம்ப³ந்த⁴த்தாதி ஹத்த²முத்³தா³. தஸ்ஸா விகாரோ ‘‘ஹத்த²முத்³தா³’’தி க³ஹேதப்³போ³தி ஆஹ ‘‘ஹத்த²விகாரோ’’தி.
‘‘அத்த²ங் அனுவிதி⁴யந்தேனா’’தி எத்த² அத்த²ந்தி வினிச்ச²யத்த²ங். அனுவிதி⁴யந்தேனாதி ஸல்லக்கெ²ந்தேன. இதி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘வினிச்ச²யபடிவேத⁴மேவ ஸல்லக்கெ²ந்தேனா’’தி. ஸன்னிபாதமண்ட³லேதி ஸன்னிபாதாய பரிஸாய ஸமூஹே, ஸன்னிபாதமண்ட³லஸ்ஸ மஜ்ஜே²தி அத்தோ². ந வீதிஹாதப்³ப³ந்தி எத்த² வீதிஹரணங் நாம அத்த²தோ ஹாபனந்தி ஆஹ ‘‘ந வினிச்ச²யோ ஹாபேதப்³போ³’’தி. து³ருத்தவாசந்தி சோத³கசுதி³தகானங் து³ருத்தவாசங். ஹிதபரிஸகினாதி எத்த² ஹிதங் பரி ஏஸதீதி ஹிதபரிஸகோ, கருணா ச கருணாபுப்³ப³பா⁴கோ³ ச, ஸோ ஏதஸ்ஸத்தீ²தி ஹிதபரிஸகீ, புக்³க³லோ, தேன ஹிதபரிஸகினா. தமேவத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஹிதேஸினா ஹிதக³வேஸினா’’தி கருணாதி அப்பனாபத்தா கருணா. கருணாபுப்³ப³பா⁴கோ³தி அப்பனாபத்தாய கருணாய புப்³ப³பா⁴கே³ பவத்தா பரிகம்மஉபசாரகருணா. பத³த்³வயேபீதி ‘‘ஹிதானுகம்பினா காருணிகேன ப⁴விதப்³ப³ங். ஹிதபரிஸகினா அஸம்ப²ப்பலாபினா ப⁴விதப்³ப³’’ந்தி பத³த்³வயேபி. அயங் அதி⁴ப்பாயோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. ‘‘அஸுந்த³ரவசன’’ந்தி இமினா அஸுருத்தந்தி எத்த² ஸுந்த³ரங் உத்தங் ஸுருத்தங், ந ஸுருத்தங் அஸுருத்தந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. பரிக்³க³ஹேதப்³போ³தி பரிவீமங்ஸித்வா க³ஹேதப்³போ³.
தஸ்ஸாதி அத⁴ம்மசோத³கஸ்ஸ. அனோஸடங் வத்து²ந்தி எத்த² ‘‘சோத³கசுதி³தகேஹி வுத்த’’ந்தி பத³ங் அதி⁴காரவஸேன வேதி³தப்³ப³ங். எத்த² ச அனோஸடந்தி வினிச்ச²யங் அனோஸடந்தி அத்தோ². கிங் பக்³க³ண்ஹிதப்³போ³தி அனுயோக³வத்தந்தி ‘‘காலேன வக்கா²மீ’’திஆதி³னா (சூளவ॰ 399; பரி॰ 362, 437) வுத்தங், ‘‘ஸச்சே ச அகுப்பே சா’’தி (சூளவ॰ 401) ச வுத்தங் அனுயுஞ்ஜனவத்தங். தஞ்ஹி யஸ்மா அனேன வத்தேன சோத³கோ சுதி³தகங், சுதி³தகோ வா சோத³கங் அனுயுஞ்ஜதி, சோத³கேன சுதி³தகோ, சுதி³தகேன வா சோத³கோ அனுயுஞ்ஜியதி, தஸ்மா அனுயோக³வத்தந்தி வுச்சதி. கதா²பெத்வாதி சோத³கசுதி³தகேஹேவ கதா²பெத்வா. தஸ்ஸாதி சோத³கஸ்ஸ வா சுதி³தகஸ்ஸ வா, ஸாரஜ்ஜந்தி ப⁴யங். தேதி தவ. வத்வாபீதி முகே²ன வத்வாபி. பிஸத்³தே³ன காயவிகாரங் த³ஸ்ஸெத்வாபீதி ஸம்பிண்டே³தி. ‘‘அனுயோக³வத்த’’ந்தி தா⁴துகம்மங், ‘‘ஸோ பி⁴க்கூ²’’தி காரிதகம்மங் அஜ்ஜா²ஹரிதப்³ப³ங், தங் கம்மங் தப்³ப³பச்சயோ வத³தி. அஸுசி விபா⁴வேதப்³போ³தி எத்த² நத்தி² ஸுசி ஸீலமேதஸ்ஸாதி அஸுசீதி வுத்தே அலஜ்ஜீதி ஆஹ ‘‘அலஜ்ஜி’’ந்தி. உஜு ஸீலவா காயவங்காதி³ரஹிதோ ஹோதீதி யோஜனா. எத்த² ச காயவங்காதி³ரஹிதோ ஹோதீதி இமினா உஜுனோ காரணங் த³ஸ்ஸேதி. காயவங்காதி³ரஹிதத்தா உஜு ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ. ஸோதி பி⁴க்கு². மத்³த³வேனேவாதி முது³பா⁴வேனேவ. உபசரிதப்³போ³தி கதே²தப்³போ³. இமினா உஜுமத்³த³வேனாதி பத³ஸ்ஸ ஸம்ப³ந்த⁴ட்டா²னங் பாட²ஸேஸங் த³ஸ்ஸேதி. யோதி பி⁴க்கு². அயமேவாதி ஏவஸத்³தே³ன ந த⁴ம்மக³ருகோ, புக்³க³லக³ருகோ, த⁴ம்மேஸு ச புக்³க³லேஸு ச ந மஜ்ஜ²த்தோதி வேதி³தப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதி.
366. தேன ஸுத்தாதீ³ஸூதி ஆதி³ஸத்³தே³ன வினயஅனுலோம பஞ்ஞத்தஅனுலோமிகானி ஸங்க³ஹேதப்³பா³னி. ஸுத்தங் ஸங்ஸந்த³னத்தா²ய ஹோதீதி யோஜனா. கேஸங் ஸங்ஸந்த³னத்தா²யாதி ஆஹ ‘‘ஆபத்தானாபத்தீனங் ஸங்ஸந்த³னத்த²’’ந்தி. ஓபம்மங் அத்த²த³ஸ்ஸனத்தா²ய ஹோதீதி யோஜனா. ஏஸேவ நயோ ஸேஸேஸுபி. பச்சேகட்டா²யினோ அவிஸங்வாத³கட்டா²யினோதி எத்த² பச்சேகஸ்மிங் திட்ட²ந்தி ஸீலேனாதி பச்சேகட்டா²யினோ, அவிஸங்வாத³கே திட்ட²ந்தி ஸீலேனாதி அவிஸங்வாத³கட்டா²யினோதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘இஸ்ஸ…பே॰… டி²தா’’தி. ‘‘இஸ்ஸரியாதி⁴பச்சஜெட்ட²கட்டா²னே’’தி இமினா பச்சேகஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. தேதி ஸங்கே⁴ன அனுமதா புக்³க³லா.
கிமத்த²ங் ‘‘வினயோ ஸங்வரத்தா²யா’’திஆதி³ வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘இதா³னீ’’திஆதி³. இதா³னி த³ஸ்ஸேதுங் ஆஹாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யே மந்தா³ மந்த³பு³த்³தி⁴னோ ஹுத்வா ஏவங் வதெ³ய்யுந்தி யோஜனா. அத² வா மந்தா³ மந்த³பு³த்³தி⁴னோ யே புக்³க³லா ஏவங் வதெ³ய்யுந்தி யோஜனா. ஸகலாபி வினயபஞ்ஞத்தி உபனிஸ்ஸயோ ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இமினா ‘‘ஸங்வரத்தா²யா’’திஆதீ³ஸு ‘‘அனுபாதா³பரினிப்³பா³னத்தா²யா’’திபரியோஸானேஸு தேரஸவாக்யேஸு ‘‘உபனிஸ்ஸயோ ஹோதீ’’தி பாட²ஸேஸோ அஜ்ஜா²ஹரிதப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘பச்சயோ’’தி இமினா ‘‘உபனிஸ்ஸயோ’’தி பத³ஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயபச்சயோதி ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு த்³வாத³ஸவாக்யேஸு. விஸேஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அபிசெத்தா²’’திஆதி³. தத்த² அபிச விஸேஸங் வக்கா²மீதி யோஜனா. எத்தா²தி ‘‘அவிப்படிஸாரத்தா²யா’’திஆதீ³ஸு. தந்தி ஸுக²ங். தருணவிபஸ்ஸனா நாம கஸ்ஸ அதி⁴வசனந்தி ஆஹ ‘‘உத³யப்³ப³யஞாணஸ்ஸேதமதி⁴வசன’’ந்தி. நனு ‘‘விராகோ³’’தி எத்த² சதுப்³பி³த⁴ஸ்ஸ அரியமக்³க³ஸ்ஸ க³ஹிதத்தா ‘‘விமுத்தீ’’தி எத்தா²பி சதுப்³பி³த⁴ங் ப²லங் க³ஹேதப்³ப³ங், கஸ்மா பன ‘‘விமுத்தீதி அரஹத்தப²ல’’ந்தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘சதுப்³பி³தோ⁴பி ஹீ’’திஆதி³. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. அபச்சயபரினிப்³பா³னத்தா²யாதி அஸங்க²தபரினிப்³பா³னத்தா²ய. நத்தெ²த்த² ஹி பரினிப்³பா³னே கோசி பச்சயோ, தஸ்மா அபச்சயபரினிப்³பா³னந்தி வுச்சதி. தந்தி விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனங். தஸ்மிங்அனுப்பத்தேதி தஸ்மிங் விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனே அவஸ்ஸந்தி து⁴வங் ஏகந்தேனாதி அத்தோ². ஏதத³த்தா²தி ஏஸோ அனுபாதா³ பரினிப்³பா³னஸங்கா²தோ அத்தோ² பயோஜனங் இமிஸ்ஸா கதா²யாதி ஏதத³த்தா². கதா²தி அத்த²ஸ்ஸ கதா². மந்தனாதி த⁴ம்மஸ்ஸ மந்தனா. ஏதத³த்தா² உபனிஸாதி எத்த² உபனிஸாஸத்³தோ³ பச்சயவாசகோதி ஆஹ ‘‘பரங்பரபச்சயதாபீ’’தி. பரங்பரபச்சயோ ஹி யஸ்மா எத்த² பரங்பரப²லங் உபக³ந்த்வா நிஸீத³தி, தஸ்மா உபனிஸாதி வுச்சதி. ‘‘வினயோ ஸங்வரத்தா²யா’’திஆதி³கா அயங் பரங்பரபச்சயதாபீதி யோஜனா. ஸோதாவதா⁴னந்தி ஓகா³ஹெத்வா தி⁴யதே ட²பியதே அவதா⁴னங், ஸோதஸ்ஸ அவதா⁴னங் ஸோதாவதா⁴னங். இமங் கத²ந்தி ‘‘வினயோ ஸங்வரத்தா²யா’’திஆதி³ங் இமங் கத²ங். யங் ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி, தம்பி ஏதத³த்த²ந்தி யோஜனா. யதி³த³ங் அனுபாதா³ சித்தஸ்ஸாதி எத்த² ‘‘யதி³த³’’ந்தி நிபாதோ ‘‘விமொக்கோ²’’தி பத³மபெக்கி²த்வா யோ அயந்தி அத்த²ங் வத³தி. அனுபாதா³தி எத்த² ‘‘ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா’’திஆதீ³ஸு (மஹாவ॰ 11) விய யகாரலோபோ ஹோதி, தஸ்ஸ பத³ஸ்ஸ கரணங் பன ‘‘சதூஹி உபாதா³னேஹீ’’தி வேதி³தப்³ப³ங். இதி இம மத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யோ அயங் சதூஹி உபாதா³னேஹி அனுபாதி³யித்வா’’தி. எத்த² சதூஹி உபாதா³னேஹி அனுபாதி³யித்வா சித்தஸ்ஸ அரஹத்தப²லஸங்கா²தோ யோ அயங் விமொக்கோ² அத்தி², ஸோபி ஏதத³த்தா²ய ஹோதீதி யோஜனா. ‘‘அரஹத்தப²லஸங்கா²தோ’’தி இமினா ‘‘விமொக்கோ²’’தி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. அரஹத்தப²லஞ்ஹி யஸ்மா விருத்³தே⁴ஹி, விஸேஸேன வா ஸப்³ப³கிலேஸேஹி முச்சித்த², தஸ்மா விமொக்கோ²தி வுச்சதி. ‘‘அபச்சயபரினிப்³பா³னத்தா²ய ஏவா’’தி இமினா ஏதத³த்தா²யாதி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
367. வத்து²ங்…பே॰… ந ஜானாதீதி எத்தா²தி யோஜனா காதப்³பா³. தஸ்மாதி யஸ்மா ஸம்ப³ந்தோ⁴, தஸ்மா. எத்தா²தி இமாஸு கா³தா²ஸு. ஸமேன சாதி எத்த² ‘‘ஸமேனா’’தி பத³ங் ‘‘அஞ்ஞாணேனா’’தி அத்த²ஸ்ஸ வாசகங் ரூள்ஹீபத³ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தேனேவ புப்³பா³பரங் அஜானநஸ்ஸ ஸமேன அஞ்ஞாணேனா’’தி. பாளியங் கேன காரணேன கதாகதங் ந ஜானாதீதி ஆஹ ‘‘ஸமேனா’’தி. ஸமேன புப்³பா³பரஸ்ஸ அஞ்ஞாணேன கதாகதங் ந ஏவந்திஆதி³ நிக³மனங் ஆகாரஸ்ஸாதி பு⁴ம்மத்தே² ஸாமிவசனங். ஆகாரஸ்மிந்தி ஹி அத்தோ².
ததே²வாதி யதா² வத்து²ஆதீ³னி ந ஜானாதி, ததே²வ. இதீதி ஏவங். ய்வாயந்தி யோ அயங் பி⁴க்கு². ‘‘ப⁴யேனா’’தி இமினா ப⁴யாதி எத்த² காரணத்தே² நிஸ்ஸக்கவசனந்தி த³ஸ்ஸேதி. ப⁴யா ப⁴யேன க³ச்ச²தீதி யோஜனா. ஏஸேவ நயோ ஸம்மோஹேன மோஹா க³ச்ச²தீதி எத்தா²பி. ச²ந்தா³தி ச²ந்தே³ன. தோ³ஸாதி தோ³ஸேன. அத்தனா ஞாதுங் அஸமத்த²தாய ந ஸஞ்ஞத்தியா குஸலோதி ஆஹ ‘‘பரங் ஸஞ்ஞாபேதுங் அஸமத்த²தாயா’’தி. கஸ்மா நிஜ்ஜ²த்தியா ச அகோவிதோ³தி ஆஹ ‘‘காரணா…பே॰… தாயா’’தி. ‘‘பரிஸாய லத்³த⁴த்தா’’தி இமினா லத்³தோ⁴ பரிஸஸங்கா²தோ பக்கோ² யேனாதி லத்³த⁴பக்கோ²தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஸசே தாதி³ஸகோ பி⁴க்கு² ஹோதி, ஸோ பி⁴க்கு² ‘‘அபடிக்கோ²’’தி வுச்சதீதி யோஜனா. ஏஸேவ நயோ ஹெட்டா²பி. ‘‘ந படிக்கி²தப்³போ³’’தி இமினா படிமுக²ங் ந இக்கி²தப்³போ³தி அபடிக்கோ²தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ந ஓலோகேதப்³போ³’’தி இமினா இக்க²தா⁴துயா த³ஸ்ஸனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
இதி சூளஸங்கா³மவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
மஹாஸங்கா³மங்
வோஹரந்தேன ஜானிதப்³பா³தி³வண்ணனா
368-74. மஹாஸங்கா³மே ஏதேனேவ நயேன வேதி³தப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. வத்து²ஸங்கமனாகாரங் த³ஸ்ஸெத்வா அவஜானநபடிஜானநாகாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ஏஸேவாதி ஏஸோ ஏவ, அவஜானநபடிஜானநபி⁴க்கூ²தி அத்தோ².
375. நீலாதி³வண்ணாவண்ணவஸேனாதி நீலாதி³வண்ணவஸேன ச ஆரொக்³யத்தா²தி³அவண்ணவஸேன ச. ஸஞ்சரித்தங் த⁴னமனுப்பதா³னந்தி வுச்சதி. புப்³ப³பயோகோ³தி புப்³பே³ பயுஜ்ஜிதப்³போ³.
அக³திஅக³ந்தப்³ப³வண்ணனா
379. ப³ஹுஜனஅஹிதாய படிபன்னோ ஹோதீதி பாளிங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘வினயத⁴ரேன ஹீ’’திஆதி³. தத்த² வினயத⁴ரேனாதி அனுவிஜ்ஜகேன, வினிச்சி²தேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஓவாதூ³பஜீவினியோதி பி⁴க்கூ²னங் ஓவாத³ங் உபனிஸ்ஸாய ஜீவினியோ. உபாஸகாபீதி ரதனத்தயங் படிஸ்ஸரணந்தி உபாஸகாபி. தா³யகாபீதி பி⁴க்கூ²னங் பச்சயதா³யகாபி. தேஸந்தி உபாஸகாதீ³னங். ததே²வாதி யதா² உபாஸகாத³யோ த்³விதா⁴ பி⁴ஜ்ஜந்தி, ததே²வ. ததோதி ஆரக்க²தே³வதாஹி பரந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தேனாதி த்³விதா⁴காரணேன.
382. க³ஹனநிஸ்ஸிதோதி எத்த² க³ஹனஸத்³தோ³ தி³ட்டி²பரியாயோதி ஆஹ ‘‘மிச்சா²தி³ட்டி²அந்தக்³கா³ஹிகதி³ட்டி²ஸங்கா²தங் க³ஹன’’ந்தி.
393. தஸ்ஸ அவஜானந்தோதி எத்த² ‘‘தஸ்ஸா’’தி பத³ங் ‘‘வசன’’ந்தி பாட²ஸேஸேன ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ந்தி ஆஹ ‘‘தஸ்ஸ வசன’’ந்தி. தஸ்ஸாதி நவகஸ்ஸ. தந்தி நவகங்.
394. ‘‘யங்அத்தா²யா’’தி ஏஸோ ஸத்³தோ³ ஸமாஸோதி ஆஹ ‘‘யத³த்தா²யா’’தி. ‘‘தங் அத்த²’’ந்தி ஏஸோ ஸத்³தோ³ லிங்க³விபல்லாஸோதி ஆஹ ‘‘ஸோ அத்தோ²’’தி. அத்த²ஸத்³தோ³ ஹி புல்லிங்கோ³, பாளியங் ந பரிஹாபேதப்³ப³ந்தி எத்தா²பி லிங்க³விபல்லாஸோ வேதி³தப்³போ³. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³ப³ஸ்மிங் மஹாஸங்கா³மே.
இதி மஹாஸங்கா³மவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
கதி²னபே⁴த³ங்
கதி²னஅத்த²தாதி³வண்ணனா
403. கதி²னே க²ந்த⁴கேதி கதி²னக்க²ந்த⁴கே. புப்³பே³தி கதி²னக்க²ந்த⁴கே.
404. பயோக³ஸ்ஸாதி எத்த² பயோகோ³ நாம கோதி ஆஹ ‘‘சீவரதோ⁴வனாதி³னோ’’திஆதி³. எத்த² ஆதி³ஸத்³தே³ன விசாரணசே²த³னப³த்³த⁴னஸிப்³ப³னரஜனகப்பபி³ந்து³ஆதி³யனானி ச² புப்³ப³கரணானி ஸங்க³ண்ஹாதி. உத³காஹரணாதி³கோ யோ பயோகோ³ கரீயதீதி யோஜனா. அனந்தரோ நாம அதீதானந்தரஅனாக³தானந்தரவஸேன து³விதோ⁴, இத⁴ அனாக³தானந்தரோயேவ அதி⁴ப்பேதோதி ஆஹ ‘‘அனாக³தவஸேனா’’தி. உத³காஹரணாதி³பயோகே³ ஹி உப்பன்னே பச்சா² தோ⁴வனாதி³புப்³ப³கரணஸ்ஸ உப்பத்திதோ தப்பயோக³ஸ்ஸ அனாக³தவஸேனேவ பச்சயோ. ஸமனந்தரபச்சயேனாதி எத்த² ஸங்ஸத்³தோ³ ஸுட்டு²அத்தோ²தி ஆஹ ‘‘ஸுட்டு² அனந்தரபச்சயேனா’’தி. ‘‘ஆஸன்னதர’’ந்தி இமினா ஸுட்டு²பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘பயோக³ஸ்ஸா’’தி பத³ங் ‘‘ஆதா⁴ரபா⁴வ’’ந்தி பதே³ ஸாமீ, ‘‘பச்சயா ஹோந்தீ’’தி பதே³ ஸம்பதா³னங். ‘‘நிஸ்ஸய’’ந்தி பத³ங் ‘‘ஆதா⁴ரபா⁴வ’’ந்தி பதே³ன ஸங்வண்ணேதி. ‘‘உபேதேனா’’தி இமினா உபஸத்³த³ஸ்ஸ உபக³மனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி, ப³லவத்த²ங் படிக்கி²பதி. பட²மந்தி பயோக³தோ, பயோக³ஸ்ஸ வா தாவ. இமினா புரேஜாதபச்சயேனாதி எத்த² புரேஸத்³தோ³ பட²மத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. பச்சா²தி பயோக³தோ, பயோக³ஸ்ஸ வா பரங். அபுப்³ப³ங் அசரிமந்தி ஏகபஹாரேன. இமினா ஸஹஜாதஸத்³த³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
ஏவங் புச்சி²த்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யந்தி த⁴ம்மஜாதங். இதா³னி ஆஹாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யஸ்ஸாதி பயோகா³தி³கஸ்ஸ. ததே³வாதி த⁴ம்மஜாதமேவ. தஸ்ஸாதி ‘‘புப்³ப³கரணங் பயோக³ஸ்ஸா’’திஆதி³வசனஸ்ஸ அத்தோ² ஏவங் வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. ‘‘பயோக³ஸ்ஸ கதமே த⁴ம்மா’’திஆதி³ யங் வசனங் வுத்தங், தத்த² விஸ்ஸஜ்ஜனங் மயா வுச்சதேதி யோஜனா. இமினா பாளியங் அஜ்ஜா²ஹரித்வா யோஜேதப்³ப³பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. சதூஹி பச்சயேஹி பச்சயாகாரங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘பயோக³ஸ்ஸ ஹீ’’திஆதி³. பயோக³ஸ்ஸ புப்³ப³கரணங் பச்சயோ ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உத்³தி³ட்ட²த⁴ம்மேஸூதி ‘‘அனந்தரபச்சயேன உத்³தி³ட்ட²த⁴ம்மேஸூதி புப்³ப³கரணவஸேன உத்³தி³ட்டே²ஸு தோ⁴வனாதி³த⁴ம்மேஸு ஏகத⁴ம்மம்பீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ந லப⁴தீதி உத³காஹரணாதி³பயோக³ஸ்ஸ புப்³பே³ ந லப⁴தி. அயந்தி உத³காஹரணாதி³பயோகோ³. பச்சா²ஜாதபச்சயங் பன லப⁴தீதி உத³காஹரணாதி³பயோகோ³ பச்சா²தி பயோக³ஸ்ஸ, பயோக³தோ வா பரங். ஹி யஸ்மா கயிரதி, தஸ்மா லப⁴தீதி யோஜனா. ஸஹஜாதபச்சயங் பன ந லப⁴தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. மாதிகாபலிபோ³தா⁴னிஸங்ஸஸங்கா²தேதி அட்ட²மாதிகாத்³வேபலிபோ³த⁴பஞ்சானிஸங்ஸஸங்கா²தே. அஞ்ஞோதி பன்னரஸஹி த⁴ம்மேஹி அஞ்ஞோ. பயோகா³தீ³ஸூதிஆதி³ஸத்³தே³ன புப்³ப³கரணபச்சுத்³தா⁴ரஅதி⁴ட்டா²னானி ஸங்க³ண்ஹாதி. ஏதேனுபாயேனாதி ஏதேன யதா²வுத்தஉபாயேன.
புப்³ப³கரணனிதா³னாதி³விபா⁴க³வண்ணனா
406-7. த்³விக்க²த்துங் புச்சி²தத்தா ‘‘புச்சா²த்³வய’’ந்தி வுத்தங். ஹேதுபச்சயானங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ச² சீவரானீ’’தி. கஸ்மா வேதி³தப்³பா³னீதி ஆஹ ‘‘புப்³ப³பயோகா³தீ³னஞ்ஹீ’’திஆதி³. ஹீதி யஸ்மா. தானியேவாதி ச² சீவரானி ஏவ. ஏவஸத்³தோ³ பச்சா²பி யோஜேதப்³போ³, தானி ஏவாதி அத்தோ². ஹீதி ஸச்சங், புப்³ப³கரணாதீ³னி ந அத்தீ²தி யோஜனா.
408. ‘‘இமாய ஸங்கா⁴டியா’’திஆதி³னா வசீபே⁴தா³காரங் த³ஸ்ஸேதி. கதி²னத்தா²ரகேன யஸ்மா பச்சுத்³தா⁴ரோ ச அதி⁴ட்டா²னஞ்ச கரீயதி, தஸ்மா கிரியாதி வுச்சதி. தேன வுத்தங் ‘‘பச்சுத்³தா⁴ரோ சேவ அதி⁴ட்டா²னஞ்சா’’தி.
411. வத்து²விபன்னாதீ³னங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அகப்பியது³ஸ்ஸங் ஹோதீ’’திஆதி³. வினாஸங், விகாரங் வா பஜ்ஜதீதி விபன்னங், வத்து²மேவ விபன்னங் வத்து²விபன்னங்.
கதி²னாதி³ஜானிதப்³ப³விபா⁴க³வண்ணனா
412. தேஸஞ்ஞேவ த⁴ம்மானந்தி எத்த² த⁴ம்மானங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யேஸு ரூபாதி³த⁴ம்மேஸூ’’தி. தத்த² ரூபாதி³த⁴ம்மேஸூதி வண்ணக³ந்தா⁴தீ³ஸு ஸுத்³த⁴ட்ட²கரூபகலாபத⁴ம்மேஸு. ஸதீதி ஸந்தேஸு. தேஸந்தி ரூபாதீ³னங் த⁴ம்மானங். ‘‘ஸமோதா⁴ன’’ந்தி இமினா ஸங்க³ஹோதி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘மிஸ்ஸீபா⁴வோ’’தி இமினா ஸமவாயோதி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. அவயவத⁴ம்மானங் ஸங் ஏகபா⁴வஸ்ஸ க³ஹணங் ஸங்க³ஹோ. அவயவத⁴ம்மானங் ஸமங் அயனங் பவத்தனங் ஸமவாயோ. ப³ஹூஸு த⁴ம்மேஸூதி ப³ஹூஸு பரமத்த²பஞ்ஞத்தித⁴ம்மேஸு. நாமமத்தந்தி நாமபஞ்ஞத்திமத்தங். புப்³பே³தி கதி²னக்க²ந்த⁴கே.
‘‘காரணேஹீ’’தி ஆகாரஸத்³தோ³ காரணத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. யந்தி வசனங்.
416. உப்பஜ்ஜந்தீதி கதி²னுத்³தா⁴ரா உப்பஜ்ஜந்தி. கிந்தி கிங் அத்த²ஜாதங். ஸப்³பே³பி கதி²னுத்³தா⁴ராதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. எத்தா²தி கதி²னுத்³தா⁴ரேஸு. புரிமா த்³வேதி அந்தருப்³பா⁴ரஸஹுப்³பா⁴ரவஸேன புரிமா த்³வே. ஏதேஸஞ்சாதி புரிமானங் த்³வின்னஞ்ச. இதரேதி அவஸேஸா கதி²னுத்³தா⁴ரா. தேஸுபீதி இதரேஸு கதி²னுத்³தா⁴ரேஸு. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³ப³ஸ்மிங் கதி²னவினிச்ச²யே.
இதி ஸமந்தபாஸாதி³காய வினயஸங்வண்ணனாய
பஞ்ஞத்திவக்³க³வண்ணனாய
யோஜனா ஸமத்தா.
உபாலிபஞ்சகங்
அனிஸ்ஸிதவக்³க³வண்ணனா
417. உபாலிபஞ்ஹேஸு ‘‘கதி ஹி நு கோ² ப⁴ந்தே’’தி புச்சா²ய ஸம்ப³ந்தோ⁴ நத்தீ²தி கஸ்ஸசி மஞ்ஞனங் நிவாரெந்தோ ஆஹ ‘‘அய ஸம்ப³ந்தோ⁴’’தி. தே²ரோதி உபாலித்தே²ரோ, புச்சீ²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இமேஸந்தி பஞ்சகானங் தந்திந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கேஸங் அத்தா²ய தந்திங் ட²பெஸ்ஸாமீதி ஆஹ ‘‘நிஸ்ஸாய வஸனகாரீனங் அத்தா²யா’’தி. வஸனகாரீனங் பி⁴க்கூ²னந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தேஸந்தி பஞ்ஹானங்.
ஆபன்னோ கம்மகதோதி எத்த² ‘‘ஆபன்னோ’’தி பத³ங் ‘‘கம்மகதோ’’தி பத³ஸ்ஸ காரணத³ஸ்ஸனந்தி ஆஹ ‘‘ஆபத்திங் ஆபன்னோ, தப்பச்சயாவ ஸங்கே⁴ன கம்மங் கதங் ஹோதீ’’தி. தப்பச்சயாவாதி தங்ஆபத்திஆபன்னஸங்கா²தா காரணா ஏவ.
நப்படிப்பஸ்ஸம்ப⁴னவக்³க³வண்ணனா
420. அயந்தி அனுலோமவத்தேதி கதகம்மஸ்ஸ அனுலோமே வத்தே. அஸ்ஸாதி பி⁴க்கு²ஸ்ஸ. ஸரஜ்ஜுகோதி ஸஹ கம்மஸங்கா²தாய ரஜ்ஜுயாதி ஸரஜ்ஜுகோ.
421. ஸமக்³கே³ஹி பி⁴க்கூ²ஹீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஹீதி ஸச்சங். அச்சயங் தே³ஸாபெத்வாதி அஞ்ஞமஞ்ஞங் தோ³ஸங் தே³ஸாபெத்வா. திணவத்தா²ரகஸமத²ங் வாதி வாஸத்³தோ³ அத்த²ந்தரவிகப்போ. தத்ர சேதி எத்த² தஸத்³தோ³ கம்மவிஸயோ, சேஸத்³தோ³ ஸசேபரியாயோதி ஆஹ ‘‘ஸசே தாதி³ஸே கம்மே’’தி. தி³ட்டா²விகம்மம்பி கத்வாதி தி³ட்டா²விகம்மங் கத்வாபீதி யோஜனா. பிஸத்³தே³ன அகத்வாபீதி ஸம்பிண்டே³தி. யத்ர பனாதி கம்மே பன. தத்தா²தி கம்மே. பக்கமிதப்³ப³ந்தி ஸங்கா³மாவசரேன பக்கமிதப்³ப³ங்.
422. உஸ்ஸிதமந்தீதி எத்த² உஸ்ஸிதங் மந்தீ உஸ்ஸிதமந்தீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘லோப⁴…பே॰… பா⁴ஸிதா’’தி. தத்த² ‘‘லோப⁴தோ³ஸ மோஹமானுஸ்ஸன்னங் வாச’’ந்தி இமினா உஸ்ஸிதபத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘பா⁴ஸிதா’’தி இமினா ‘‘மந்தீ’’தி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. நிஸ்ஸிதஜப்பீதி எத்த² அஞ்ஞனிஸ்ஸிதங் ஜப்பமேதஸ்ஸாதி நிஸ்ஸிதஜப்பீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அத்தனோ’’திஆதி³. எத்த² ஜப்பந்தி வசனங். ஜப்ப வசனேதி ஹி தா⁴துபாடே²ஸு வுத்தங். உஸ்ஸத³யுத்தந்தி லோபா⁴தி³உஸ்ஸத³யுத்தங், வசனந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏவமஞ்ஞந்தி ஏவங் அத்தனா அஞ்ஞங். கதா²னுஸந்தி⁴வசனேதி சோத³கசுதி³தகானங் கதா²ய அனுஸந்தி⁴வசனே. எத்த² ‘‘வசனே’’தி இமினா ‘‘பா⁴ஸானுஸந்தீ⁴’’தி எத்த² பா⁴ஸஸத்³தோ³ வசனபரியாயோதி த³ஸ்ஸேதி.
உஸ்ஸாரேதீதி உத்³த⁴ங் க³மாபேதி. இமினா உஸ்ஸாதே³தி உபரி க³மாபேதீதி உஸ்ஸாதே³தாதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. எத்த² ஹி த³காரரகாரா ஸதி³ஸத்தா² அவஸாரேதீதி ஹீனபா⁴வங் க³மாபேதி. இமினா அவஸாதே³தி அதோ⁴பா⁴வங் க³மாபேதீதி அவஸாதே³தாதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அபஸாதே³தா’’திபி பாடோ², உபஸக்³க³மத்தமேவ நானங். ஸம்ப²ஞ்ச ப³ஹுங் பா⁴ஸதீதி எத்த² ஸம்ப²ஸத்³தோ³ நிரத்த²ககதா²வசனோதி ஆஹ ‘‘நிரத்த²ககத²’’ந்தி. நிரத்த²ககதா² ஹி யஸ்மா ஸங் ஹிதஸுக²ங் ப²லதி வினாஸேதி, தஸ்மா ஸம்ப²ந்தி வுச்சதி. பா² தா⁴தூதி ச ப²லதா⁴தூதி ச தா⁴துபாடே²ஸு (ஸத்³த³னீதிதா⁴துமாலாயங் 16 லகாரந்ததா⁴து) வுத்தங்.
பா⁴ரே அனாரோபிதேதி ‘‘தவ பா⁴ரோ’’தி ஸங்கே⁴ன பா⁴ரே அனாரோபிதே. அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வாதி அபி⁴ப⁴வித்வா பஸய்ஹ பவத்தாதி எத்த² பஸய்ஹஸத்³த³ஸ்ஸ அபி⁴ப⁴வனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. அனதி⁴காரேதி அனதி⁴பச்சட்டா²னே. ‘‘கதே²தா’’தி இமினா வதுதா⁴துயா கத²னத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. அனோகாஸகம்மங் காரெத்வாதி எத்த² நகாரஸ்ஸ அயுத்தயோக³பா⁴வதோ யுத்தட்டா²னங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஓகாஸகம்மங் அகாரெத்வா’’தி. யஸ்ஸாதி யா அஸ்ஸ. அஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ அத்தனோ யா தி³ட்டி² அத்தீ²தி யோஜனா, அத²வா அத்தனோ யா தி³ட்டி² ப⁴வெய்யாதி யோஜனா. தந்தி தி³ட்டி²ங். ‘‘கதே²தா’’தி இமினா ப்³யாகதாதி எத்த² வி ஆ புப்³ப³கரதா⁴துயா கத²னத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
வோஹாரவக்³க³வண்ணனா
424. ‘‘நேவ தே³ஸனாய ந வுட்டா²னேனா’’தி இத³ங் பாராஜிகாபத்திங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தோ³ஸானுரூபந்தி வத்து²ஸங்கா²தஸ்ஸ தோ³ஸஸ்ஸ அனுரூபங்.
பயோக³ங் ந ஜானாதீதி எத்த² ஸசே பயோகோ³ மூலேன விஸதி³ஸோ ஹுத்வா பி⁴ன்னோ ஹோதி, ஏவங் ஸதி மூலபயோக³ந்தி ந வத்தப்³ப³ந்தி ஆஹ ‘‘அதி⁴கரணானங் ஹீ’’திஆதி³. ஹீதி ஸச்சங், யஸ்மா வா. மூலமேவ பயோகா³ நாம ஹொந்தி, ந அஞ்ஞந்தி அதி⁴ப்பாயோ.
காதப்³ப³ந்தி ந ஜானாதீதி காதப்³ப³ங் இதி கம்மஸ்ஸ கரணங் ந ஜானாதீதி யோஜனா. வத்தூ²தி ப⁴ண்ட³னகலஹாதி³வத்து², நியஸ்ஸாதீ³னங் வத்தூ²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴ சதுன்னந்தி தஜ்ஜனீயனியஸ்ஸபப்³பா³ஜனீயபடிஸாரணீயவஸேன சதுன்னங். யாசதீதி ஸங்க⁴ங் கம்மஸ்ஸ வூபஸமங் யாசதி.
வத்து²ந்தி எத்த² ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னமேவ வத்து²ந்தி ஆஹ ‘‘ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴ன’’ந்தி. பதே³ஸபஞ்ஞத்திஸப்³ப³த்த²பஞ்ஞத்திஸாதா⁴ரணபஞ்ஞத்திஅஸாதா⁴ரணபஞ்ஞத்திஏகதோபஞ்ஞ- த்திஉப⁴தோபஞ்ஞத்திவஸேன ச²ன்னங் பஞ்ஞத்தீனங் பஞ்ஞத்தியங் பவிட்ட²த்தா வுத்தங் ‘‘திவித⁴ங் பஞ்ஞத்தி’’ந்தி. ‘‘ஹெட்டு²பரியங் கத்வா பத³ங் யோஜேதீ’’தி இமினா பத³பச்சாப⁴ட்ட²ந்தி எத்த² பதா³னங் ஹெட்டு²பரியவஸேன படினிவத்தித்வா ஆப⁴ஸ்ஸனங் க³ளனங் சுதங் பத³பச்சாப⁴ட்ட²ந்தி அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
வினயேதி எத்த² ந கேவலங் பாளியங்யேவ, அத² கோ² அட்ட²கதா²யம்பீதி ஆஹ ‘‘வினயபாளியஞ்சேவ அட்ட²கதா²யஞ்சா’’தி.
ஞத்திங் ந ஜானாதீதி எத்த² ஞத்திபே⁴த³ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸங்கே²பதோ’’திஆதி³. தத்தா²தி து³விதா⁴ஸு ஞத்தீஸு. கம்மஞத்தீதி அனுஸ்ஸாவனகம்மஸ்ஸ டா²னே டி²தா ஞத்தி. அனுஸ்ஸாவனகம்மங் நத்தி², ஸயமேவ அனுஸ்ஸாவனகம்மட்டா²னே டி²தாதி அத்தோ². கம்மபாத³ஞத்தீதி அனுஸ்ஸாவனகம்மஸ்ஸ பாத³பூ⁴தா மூலபூ⁴தா ஞத்தி. நவஸு டா²னேஸூதி ஓஸாரணாதீ³ஸு நவஸு டா²னேஸூ. த்³வீஸு டா²னேஸூதி ஞத்திது³தியஞத்திசதுத்த²வஸேன த்³வீஸு டா²னேஸு, கம்மபாத³ஞத்தியா கரணங் ந ஜானாதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ய்வாயங் சதுப்³பி³தோ⁴ ஸமதோ²தி யோஜனா. தந்தி சதுப்³பி³த⁴ங் ஸமத²ங். ஞத்தியாதி ஸாம்யத்தே² ஸாமிவசனங். யங் அதி⁴கரணங் வூபஸமதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தஸ்ஸாதி அதி⁴கரணஸ்ஸ. தங் வூபஸமங் ந ஜானாதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
ஸுத்தங் ந ஜானாதீதி எத்த² ஸுத்தஸத்³த³ஸ்ஸ கதா³சி கத்த²சி மாதிகாயஞ்ச ஸுத்தந்தபிடகே ச பவத்தனதோ இத⁴ உப⁴தோவிப⁴ங்கே³தி ஆஹ ‘‘உப⁴தோவிப⁴ங்க³’’ந்தி. வினயங் ந ஜானாதீதி எத்த² வினயஸத்³த³ஸ்ஸ ஸகலே வினயபிடகே வத்தமானஸ்ஸாபி ஸுத்தந்தி எத்த² உப⁴தோவிப⁴ங்க³ஸ்ஸ க³ஹிதத்தா இத⁴ க²ந்த⁴கபரிவாராவ க³ஹேதப்³பா³தி ஆஹ ‘‘க²ந்த⁴கபரிவாரங் ந ஜானாதீ’’தி.
வினயங் ந ஜானாதீதி எத்த² வினயபிடகஸ்ஸ க³ஹேதப்³ப³த்தா வுத்தங் ‘‘ட²பெத்வா வினயபிடக’’ந்தி. ஸுத்தந்திகே சத்தாரோ மஹாபதே³ஸேதி (தீ³॰ நி॰ 2.187 ஆத³யோ; அ॰ நி॰ 4.180) பு³த்³தா⁴பதே³ஸஸங்கா⁴பதே³ஸஸம்ப³ஹுலத்தே²ராபதே³ஸஏகத்தே²ரா எத்தா²தி பஞ்சகே. யந்தி வசனங். ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு பஞ்சகேஸு.
இதி
அனிஸ்ஸிதவக்³க³-நப்படிப்பஸ்ஸம்ப⁴னவக்³க³-வோஹாரவக்³க³வண்ணனாய
யோஜனா ஸமத்தா.
தி³ட்டா²விகம்மவக்³க³வண்ணனா
425. தி³ட்டா²விகம்மவக்³கே³ தி³ட்டா²விகம்மாதி எத்த² ஆவி கரீயதே ஆவிகம்மங், தி³ட்டீ²னங் ஆவிகம்மங் தி³ட்டா²விகம்மந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தி³ட்டீ²னங் ஆவிகம்மானீ’’தி. ‘‘லத்³தி⁴பகாஸனான’’ந்தி இமினா தி³ட்டி²ஸத்³தோ³ லத்³தி⁴பரியாயோ, ஆவிகம்மஸத்³தோ³ பகாஸனபரியாயோதி த³ஸ்ஸேதி. ஏதந்தி ‘‘தி³ட்டா²விகம்மா’’தி நாமங். அதே³ஸனாகா³மினீ நாம அத்த²தோ க³ருகந்தி ஆஹ ‘‘க³ருகாபத்தியா’’தி. லஹுகாயபீதி பிஸத்³தோ³ க³ரஹத்தோ². லஹுகாயபி தே³ஸிதாய தி³ட்டா²விகம்மங் அத⁴ம்மிகங் ஹோதி, பகே³வ க³ருகாயாதி அத்தோ².
யதா² …பே॰… ஹோதீதி யதா² ஆவிகதே சதூஹி பஞ்சஹி ஏகீபூ⁴தேஹி ஆவிகதா ஹோதீதி யோஜனா. சதூஹி பஞ்சஹீதி அந்திமபரிச்சே²த³த³ஸ்ஸனங். ததோ அதிரேகேஹிபி ஏகதோ தே³ஸேதுங் ந வட்டதி, தே³ஸிதா ச ஆபத்தி ந வுட்டா²தி, தே³ஸனாபச்சயா து³க்கடஞ்ச ஹோதி. ‘‘சதூஹி பஞ்சஹீ’’தி அந்திமபரிச்சே²த³ஸ்ஸ த³ஸ்ஸிதத்தா த்³வீஹி தீஹி பன ஏகதோ தே³ஸேதுங் வட்டதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். மனோமானஸேனாதி எத்த² மனோஸத்³தே³ன மானஸஸத்³த³ஸ்ஸ ராக³அரஹத்தேஸுபி பவத்தனதோ தத³த்தே² படிக்கி²பித்வா சித்தே ஏவ வத்ததீதி த³ஸ்ஸேதி. தேன வுத்தங் ‘‘மனஸங்கா²தேன மானஸேனா’’தி. இமினா மனபூ⁴தங் மானஸங் மனோமானஸந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
ஸமானஸங்வாஸகஸ்ஸாபீதி பிஸத்³தோ³ ஸமானஸங்வாஸகஸ்ஸபி நானாஸீமாய டி²தஸ்ஸ ஸந்திகே ஆவிகம்மங் அத⁴ம்மிகங் ஹோதி, பகே³வ நானாஸங்வாஸகஸ்ஸாதி த³ஸ்ஸேதி. மாளகஸீமாயாதி க²ண்ட³ஸீமாய அங்க³ணே. அவிப்பவாஸஸீமாயாதி
430. ந பரியத்தந்தி ந ஸமத்த²ங். இமினா நாலந்தி எத்த² அலங்ஸத்³தோ³ பரியத்தத்தோ²வ, நாரஹபூ⁴ஸனவாரணத்தோ²தி த³ஸ்ஸேதி. இதா⁴பீதி பஞ்சகேபி. பிஸத்³தே³ன புரிமபஞ்சகங் அபெக்க²தி. ‘‘ஸாஸனதோ’’தி இமினா சுதா⁴துயா அபாதா³னங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘காமோ’’தி இமினா அதி⁴ப்பாயஸத்³தோ³ காமபரியாயோதி த³ஸ்ஸேதி.
432. மந்த³த்தா மோமூஹத்தாதி எத்த² த்தபச்சயஸ்ஸ பா⁴வத்தே², பஞ்சமீவிப⁴த்தியா ச காரணத்தே² பவத்தபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘மந்த³பா⁴வேன மோமூஹபா⁴வேனா’’தி. பரிப⁴வாதி எத்த² பரிப⁴வகாமாதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘பரிப⁴வங் ஆரோபேதுகாமோ ஹுத்வா’’தி. அஞ்ஞப்³யாகரணேஸுபீதி அரஹத்தப்³யாகரணேஸுபி. ஸப்³ப³த்தா²தி தி³ட்டா²விகம்மவக்³கே³. யந்தி வசனங்.
இதி தி³ட்டா²விகம்மவக்³க³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
முஸாவாத³வக்³க³வண்ணனா
444. த⁴ம்மபதா⁴னங் த⁴ம்மாதி⁴ட்டா²னங் ஸந்தா⁴ய ‘‘பாராஜிகங் க³ச்ச²தீதி பாராஜிககா³மீ’’தி ஸுத்³த⁴கத்துவஸேன வுத்தங், புக்³க³லபதா⁴னங் புக்³க³லாதி⁴ட்டா²னங் ஸந்தா⁴ய ‘‘பாராஜிகங் க³ச்ச²தி அனேன, க³மாபேதீதி வா பாராஜிககா³மீ’’தி கரணஹேதுகத்துவஸேனபி வத்தப்³ப³ங். வித்தா²ரங் த³ஸ்ஸந்தோ ஆஹ ‘‘தத்தா²’’திஆதி³ தத்தா²தி ‘‘முஸாவாதோ³ பாராஜிககா³மீ’’திஆதி³பாடே², ஏவங் வித்தா²ரோ வேதி³தப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தேஸு ‘‘முஸாவாதோ³ பாராஜிககா³மீ’’திஆதீ³ஸு வா, நித்³தா⁴ரணே பு⁴ம்மங்.
அத³ஸ்ஸனேனாதி எத்த² கஸ்ஸ அத³ஸ்ஸனேனாதி ஆஹ ‘‘வினயத⁴ரஸ்ஸா’’தி. வித்தா²ரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘கப்பியாகப்பியேஸு ஹீ’’திஆதி³. தந்தி வினயத⁴ரங். அஸ்ஸவனேனாதி எத்த² கேஸங் வசனங் அஸ்ஸவனேனாதி ஆஹ ‘‘ஏகவிஹாரேபீ’’திஆதி³. ஏகவிஹாரேபீதி வினயத⁴ரேன ஏகவிஹாரேபி. பிஸத்³தே³ன நானாவிஹாரே பன பகே³வாதி த³ஸ்ஸேதி. உபட்டா²னந்தி பஸுத்தகதாதி எத்த² யகாரலோபோதி ஆஹ ‘‘பஸுத்தகதாயா’’தி. பஸுத்தகபா⁴வேனபீதி பிஸத்³தோ³ அஞ்ஞம்பி அத³ஸ்ஸனாதி³காரணங் ஸம்பிண்டே³தி. ததா²ஸஞ்ஞீதி எத்த² ததா²ஸத்³தோ³ கோவிஸயோதி ஆஹ ‘‘அகப்பியே…பே॰… ஆபஜ்ஜந்தோ’’தி. ஏகரத்தாதிக்கமாதி³வஸேனாதி ஆதி³ஸத்³தே³ன சா²ரத்தாதிக்கமாதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. ஸப்³ப³த்தா²தி முஸாவாத³வக்³கே³.
இதி முஸாவாத³வக்³க³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
பி⁴க்கு²னோவாத³வக்³க³வண்ணனா
450. பி⁴க்கு²னிவக்³கே³ அலாபா⁴யாதி எத்த² லப⁴தா⁴துயா கம்மங், ஸம்பதா³னவசனஸ்ஸ ச தத³த்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘சதுன்னங் பச்சயானங் அலாப⁴த்தா²யா’’தி. ‘‘வாயமதீ’’தி இமினா பரிஸக்கதீதி எத்த² ஸக்கதா⁴துயா ஸமத்த²த்த²ங் படிக்கி²பித்வா வாயமத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. கலிஸாஸனந்தி பாபபராஜயஆணங். நீஹரணத்தா²யாதி நித்³த⁴ரித்வா அபனயனத்தா²ய.
451. ‘‘கம்ம’’ந்தி ஸாமஞ்ஞதோ வுத்தத்தா ‘‘ஸத்தன்னங் கம்மானங் அஞ்ஞதர’’ந்தி.
454. ந ஸாகச்சா²தப்³போ³தி எத்த² கோ நாம கதா²மக்³கோ³ ந ஸாகச்சா²தப்³போ³, நனு வினயோயேவாதி ஆஹ ‘‘கப்பியா…பே॰… கதா²மக்³கோ³’’தி. ‘‘ந கதே²தப்³போ³’’தி இமினா கச்ச²ஸத்³த³ஸ்ஸ கத²தா⁴துயா நிப்ப²ன்னபா⁴வங் தீ³பேதி. கஸ்மா பன பட²மபஞ்சகே ‘‘ந அஸெக்கே²னா’’தி படிக்கி²பித்வா து³தியபஞ்சகே ‘‘அஸெக்கே²னா’’திஆதி³ வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘யஸ்மா பனா’’திஆதி³. இதரோ புது²ஜ்ஜனோ ந கதே²தீதி யோஜனா.
ந அத்த²படிஸம்பி⁴தா³பத்தோதி எத்த² அத்தோ² நாம அட்ட²கதா²யேவாதி⁴ப்பேதாதி ஆஹ ‘‘அட்ட²கதா²யா’’தி. ‘‘பபே⁴த³க³தஞாணப்பத்தோ’’தி இமினா அத்தா²தீ³ஸு பதி விஸுங் ஸம்பி⁴ஜ்ஜதீதி படிஸம்பி⁴தா³, பஞ்ஞா, தங் பத்தோதி படிஸம்பி⁴தா³பத்தோ த⁴ம்மபடிஸம்பி⁴தா³பத்தோதி எத்த² த⁴ம்மஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. வோஹாரனிருத்தியந்தி பஞ்ஞத்தினிருத்தியங். இமினா நிருத்திபடிஸம்பி⁴தா³பத்தோதி எத்த² நிருத்திஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. படிபா⁴னபடிஸம்பி⁴தா³பத்தோதி எத்த² படிபா⁴னங் நாம ஹெட்டி²மஞாணத்தயமேவாதி ஆஹ ‘‘அத்த²படிஸம்பி⁴தா³தீ³னி ஞாணானீ’’தி, தேஸூதி ஞாணேஸு, யங் யங் விமுத்தங் யதா²விமுத்தங், சித்தங். பச்சவெக்கி²தாதி புனப்புனங் ஓலோகிதா. ஸப்³ப³த்தா²தி பி⁴க்கு²னிவக்³கே³.
இதி பி⁴க்கு²னோவாத³வக்³க³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
உப்³பா³ஹிகவக்³க³வண்ணனா
455. உப்³பா³ஹிகவக்³கே³ அத்த²குஸலோதிஆதி³பதா³னங் பே⁴த³னிஸ்ஸிதஸமாஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அட்ட²கதா²குஸலோ’’திஆதி³. ஆசரியமுக²தோதி ஆசரியவத³னதோ, ஆசரியஸம்முகே² வா, ஸிதி²லத⁴னிதாதீ³தி ஆதி³ஸத்³தே³ன தீ³க⁴ரஸ்ஸாதீ³னி (பரி॰ அட்ட²॰ 485; வி॰ ஸங்க³॰ அட்ட²॰ 252) ஸங்க³ண்ஹாதி. அக்க²ரபரிச்சே²தே³தி எத்தகோ ஸிதி²லோ, எத்தகோ த⁴னிதோதிஆதி³னா அக்க²ரபரிச்சே²தே³. இமினா ப்³யஞ்ஜனகுஸலோதி எத்த² ப்³யஞ்ஜனஸத்³தோ³ அக்க²ரபரியாயோதி த³ஸ்ஸேதி. ந புப்³பா³பரகுஸலோதி எத்த² புப்³பா³பரோ நாம புரிமானங் சதுன்னஞ்சேவ கதா²ய ச புப்³பா³பரோதி ஆஹ ‘‘அத்த²புப்³பா³பரே’’திஆதி³.
கோத⁴னோதிஆதீ³னி வுத்தானீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யஸ்மா ந ஸக்கோதீதி யோஜனா. பஸாரேதாதி எத்த² ஸரதா⁴து உபஸக்³க³வஸேன வேசித்தவாசகோதி ஆஹ ‘‘மோஹேதா’’தி.
இதி உப்³பா³ஹிகவக்³க³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
அதி⁴கரணவூபஸமவக்³க³வண்ணனா
457. அதி⁴கரணவூபஸமவக்³கே³ ஸங்க⁴க³ரு நாம கோதி ஆஹ ‘‘த⁴ம்மஞ்ச…பே॰… ஸங்க⁴க³ரு நாம ஹோதீ’’தி. தானீதி சீவராதீ³னி.
458. பஞ்சஹுபாலி ஆகாரேஹீதி எத்த² ஆகாரஸத்³தோ³ காரணத்தோ²தி ஆஹ ‘‘பஞ்சஹி காரணேஹீ’’தி. கம்மேனாதிஆதீ³ஸு கம்மாதீ³னங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அபலோகனாதீ³ஸூ’’திஆதி³. உபபத்தீஹீதி யுத்தீஹி. மய்ஹங் உச்சாகுலா பப்³ப³ஜிதபா⁴வஞ்ச ப³ஹுஸ்ஸுதபா⁴வஞ்ச தும்ஹே ஜானாதா²தி யோஜனா. மாதி³ஸோ நாம…பே॰… தும்ஹாகங் யுத்தங் நனூதி யோஜனா. கண்ணமூலேதி கண்ணஸமீபே. அனுஸ்ஸாவனேனாதி அனுஸமீபே ஸாவாபனேன. தேஸந்தி பி⁴க்கூ²னங். அனிவத்தித⁴ம்மேதி அனிவத்தனஸபா⁴வே. ஸலாகக்³கா³ஹேனாதி அத்தனோ ஸலாகாய கா³ஹாபனேன.
எத்தா²தி கம்மாதீ³ஸு. பமாணந்தி ஸங்க⁴பே⁴த³ஸ்ஸ காரணங். புப்³ப³பா⁴கா³தி ஸங்க⁴பே⁴த³தோ புப்³ப³பா⁴கே³ பவத்தா. புப்³ப³பா⁴க³பா⁴வங் ஆவிகரொந்தோ ஆஹ ‘‘அட்டா²ரஸவத்து²தீ³பனவஸேன ஹீ’’திஆதி³. வோஹரந்தேபீதி யோஜனா. தத்தா²தி வோஹாரே. கதா³ பன ஸங்கோ⁴ பி⁴ன்னோதி ஆஹ ‘‘யதா³ பனா’’திஆதி³. யதா³ பன கரோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கம்மந்தி உபோஸத²கம்மதோ அஞ்ஞங் கம்மங் க³ஹேதப்³ப³ங். உத்³தே³ஸந்தி உபோஸத²கம்மங். இதீதி ஏவங். ஸங்க⁴பே⁴த³கக்க²ந்த⁴கவண்ணனாயங் ‘‘ஏவங்…பே॰… பகாஸயிஸ்ஸாமா’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 351) யங் வசனங் அவோசும்ஹாதி யோஜனா. தஸ்ஸ வசனஸ்ஸாதி பாட²ங் அஜ்ஜா²ஹரித்வா ‘‘ஸ்வாயங் அத்தோ²’’தி பதே³ன ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³போ³.
பஞ்ஞத்தேதந்தி எத்த² நிக்³க³ஹிதலோபஸந்தீ⁴தி ஆஹ ‘‘பஞ்ஞத்தங் ஏத’’ந்தி. க்வாதி கிஸ்மிங் க²ந்த⁴கே. தத்ராதி வத்தக்க²ந்த⁴கே. எத்தாவதாதி எத்தகேன ஆக³ந்துகவத்தாதி³அகரணமத்தேன. அனுபுப்³பே³னாதி அனுக்கமேன. யதா²ரத்தந்தி எத்த² யதா²ஸத்³தோ³ அனுரூபத்த²வாசகோ, ரத்திஸத்³தே³ன ரத்திப்பமாணங் க³ஹேதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ரத்திபரிமாணானுரூப’’ந்தி. இமினா ரத்தியா அனுரூபங் யதா²ரத்தந்தி நிப்³ப³சனங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ரத்திபரிமாணானுரூப’’ந்தி வுத்தே ரத்திபரிமாணஸ்ஸ அதிக்கந்தத்தா அத்த²தோ தே²ரோதி ஆஹ ‘‘யதா²தே²ரந்தி அத்தோ²’’தி. வவத்தா²னந்தி பரிச்சே²தோ³. ஸோ ஹி விஸுங் அவஹிதோ ஹுத்வா திட்ட²தீதி வவத்தா²னந்தி வுச்சதி. கம்மாகம்மானீதி எத்த² கம்மங் அகம்மானீதி பத³விபா⁴க³ங் கத்வா அகாரோ வுத்³த⁴த்தோ²தி ஆஹ ‘‘கு²த்³த³கானி சேவ மஹந்தானி ச கம்மானீ’’தி. ஸதி ச அகம்மஸ்ஸ மஹந்தபா⁴வே
ஸங்க⁴பே⁴த³வக்³க³த்³வயவண்ணனா
459. ஸங்க⁴பே⁴த³வக்³க³த்³வயே ஏதேதி ஸபா⁴வா. தேதி அத⁴ம்மாத³யோ. இதீதி ஏவங். யங் கம்மந்தி யோஜனா. தி³ட்டி²ங் வினிதா⁴யாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏகஸ்மிங் பஞ்சகே அயங் அத்த²யோஜனா காதப்³பா³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. எத்தா²பீதி இமஸ்மிங் பஞ்சகேபி. பிஸத்³தே³ன ஹெட்டா² வுத்தங் பஞ்சகங் அபெக்க²தி. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு பஞ்சகேஸு. ஹீதி ஸச்சங். புப்³பே³ அவுத்தனயங் யங் வசனமத்தி², தங் வசனங் எத்த² பஞ்சகேஸு ந அத்தீ²தி யோஜனா.
ஆவாஸிகவக்³க³வண்ணனா
461. ஆவாஸிகவக்³கே³ ‘‘ஹரித்வா’’தி இமினா யதா²ப⁴தந்தி எத்த² ப⁴ரதா⁴துயா ஹரணத்த²ஞ்ச கிரியாவிஸேஸனபா⁴வஞ்ச த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ட²பிதோ’’தி இமினா நிக்கி²த்தோதி எத்த² கி²பதா⁴துயா ட²பனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
462. பரிணாமேதீதி பரிணதங்பாபேதி. ‘‘நியாமேதி கதே²தீ’’தி இமினா அதி⁴ப்பாயத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி, எத்தா²தி ஆவாஸிகவக்³கே³.
கதி²னத்தா²ரவக்³க³வண்ணனா
467. கதி²னத்தா²ரவக்³கே³ ஓதமஸிகோதி எத்த² அவதமங் க³தோ ஓதமஸிகோதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அந்த⁴காரக³தோ’’தி. அந்த⁴காரஸத்³தே³ன தமஸத்³தோ³ அந்த⁴காரபரியாயோதி த³ஸ்ஸேதி. தந்தி ஓதமஸிகங் அஸமன்னாஹரந்தோதி தங் அஸமன்னாஹரந்தோ, கஸ்மா அஸமன்னாஹரந்தோதி ஆஹ ‘‘கிச்சயபஸுதத்தா வந்த³ன’’ந்தி. ஏகதோதி கோபேன ஸத்³தி⁴ங். வேரீ விஸபா⁴க³புக்³க³லோ ஏகதோ ஆகோதே⁴ன வத்தனட்டே²ன ஏகாவத்தோதி வுச்சதி. பஹரெய்யாதி வந்த³ந்தங் பஹரெய்ய. ‘‘அஞ்ஞங் சிந்தயமானோ’’தி இமினா அஞ்ஞஸ்மிங் ஆரம்மணே சித்தங் வித³ஹதி ட²பேதீதி அஞ்ஞவிஹிதோதி த³ஸ்ஸேதி.
ஸங்க⁴தோ உத்³த⁴ரித்வா கி²பிதப்³போ³ அபனேதப்³போ³தி உக்கி²த்தோ, ஸோயேவ உக்கி²த்தகோ. தேஹீதி சதூஹி. அவந்தி³யேஸு பன்னரஸபுக்³க³லேஸூதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அந்தரா வுத்தகாரணேன சாதி அந்தரே வுத்தேன ‘‘தஞ்ஹி வந்த³ந்தஸ்ஸ மஞ்சபாதா³தீ³ஸுபி நலாடங் படிஹஞ்ஞெய்யா’’திஆதி³னா காரணேன ச. இதோதி பன்னரஸபுக்³க³லம்ஹா இதீதி ஏவங். ஸசே உத்³தே³ஸாசரியோ ச ஓவாதா³சரியோ ச நவகோ ஹோதி, ந வந்த³னீயோ. ஸப்³ப³த்தா²தி கதி²னத்தா²ரவக்³கே³.
இதி கதி²னத்தா²ரவக்³க³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
நிட்டி²தா ச உபாலிபஞ்சகவண்ணனாய யோஜனா.
ஆபத்திஸமுட்டா²னவண்ணனா
470. ‘‘அசித்தகோ ஆபஜ்ஜதீ’’திஆதீ³ஸு ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. அசித்தகோ ஆபஜ்ஜதீதி அசித்தகோ ஹுத்வா ஆபஜ்ஜதி. ஏஸேவ நயோ அசித்தகோ வுட்டா²தீதி எத்தா²பி. யங்கிஞ்சி ஆபத்திந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இதரங் ஆபத்திந்தி யோஜனா. த⁴ம்மதா³னங் கரோமீதி ‘‘ஸப்³ப³தா³னங் த⁴ம்மதா³னங் ஜினாதீ’’தி (த⁴॰ ப॰ 354) ச ‘‘அமதங்த³தோ³ ச ஸோ ஹோதி, யோ த⁴ம்மமனுஸாஸதீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 1.42) ச ப⁴க³வதா வுத்தவசனங் ஸுத்வா த⁴ம்மதா³னங் கரோமி. தோ³மனஸ்ஸிகோதி தோ³மனஸ்ஸேன யுத்தோ, தோ³மனஸ்ஸவந்தோ வா. எத்தா²தி அப்³யாகதமூலே.
473. யஸ்ஸ யஸ்ஸாதி ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ. தங் ஸப்³ப³ந்தி ஸப்³ப³ங் தங்தங்ஸமுட்டா²னஸிக்கா²பத³ங்.
அபரது³தியகா³தா²ஸங்க³ணிகங்
(1) காயிகாதி³ஆபத்திவண்ணனா
474. ச² ஆபத்தியோ காயிகாதி எத்த² ச² ஆபத்தியோ நாம காதி ஆஹ ‘‘அந்தரபெய்யாலே’’திஆதி³. அந்தரபெய்யாலே வுத்தாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘காயத்³வாரே ஸமுட்டி²தத்தா’’தி இமினா காயே ஸமுட்ட²ந்தீதி காயிகாதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. தஸ்மிங்யேவ அந்தரபெய்யாலே வுத்தாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘வஜ்ஜபடிச்சா²தி³காயா’’திஆதி³னா சா²தெ³ந்தஸ்ஸ திஸ்ஸோதி எத்த² திண்ணங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘பி⁴க்கு²னியா’’திஆதி³னா பஞ்ச ஸங்ஸக்³க³பச்சயாதி எத்த² பஞ்சன்னங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி.
‘‘ஏகரத்த’’இதிஆதி³னா அருணுக்³கே³ திஸ்ஸோதி எத்த² திண்ணங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. த்³வே யாவததியகாதி ஸங்வண்ணேதப்³பே³ன ‘‘ஏகாத³ஸ யாவததியகா நாமா’’தி ஸங்வண்ணனாய விருத்³த⁴பா⁴வங் படிக்கி²பந்தோ ஆஹ ‘‘பஞ்ஞத்திவஸேன பனா’’திஆதி³. ‘‘இமஸ்மிங் ஸாஸனே’’தி இமினா எத்த²ஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸேதி. ஏகேன ஸப்³ப³ஸங்க³ஹோதி எத்த² ஏகோ நாம கோ, ஸப்³பா³னி நாம கானீதி ஆஹ ‘‘யஸ்ஸ ஸியா’’திஆதி³. ‘‘நிதா³னுத்³தே³ஸேனா’’தி இமினா ஏகஸ்ஸ ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ஸிக்கா²பதா³னஞ்ச பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸானஞ்சா’’தி இமேஹி பதே³ஹி ஸப்³ப³ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. ஸங்க³ஹ ஸத்³தே³ன கம்மச²ட்டீ²ஸமாஸோ.
‘‘வஜ்ஜபடிச்சா²தி³காயா’’திஆதி³னா த்³வே து³ட்டு²ல்லச்சா²த³னாதி எத்த² த்³வின்னங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி.
‘‘பி⁴க்கு² பி⁴க்கு²னியா’’திஆதி³னா கா³மந்தரே சதஸ்ஸோதி எத்த² சதஸ்ஸன்னங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. புன ‘‘பி⁴க்கு² பி⁴க்கு²னியா’’திஆதி³னா சேதஸ்ஸா நதி³பாரபச்சயாதி எத்த² சதஸ்ஸன்னமேவ ஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘சீவரதா³னே பாசித்திய’’ந்தி இமினா பாசித்தியபா⁴வேன ஸதி³ஸத்தா ஸங்க்²யாவிஸேஸோ ந காதப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதி.
(2) தே³ஸனாகா³மினியாதி³வண்ணனா
475. ஏகெத்தா²தி
ஏகஸிக்கா²பத³ம்பி நத்தீ²தி பிஸத்³தோ³ ப³ஹுஸிக்கா²பதா³னி பன பகே³வாதி ச ஆபத்தி பன பகே³வாதி ச ஆபத்தீபி நத்தீ²தி ச அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
‘‘ஸகலேபி வினயே’’தி இமினா த்³வெத்தா²தி பாடே² எத்த²ஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸேதி. உபி⁴ன்னந்தி பி⁴க்கு²பி⁴க்கு²னீனங். அஞ்ஞதா² பன கித்தகா பட²மாபத்திகாதி ஆஹ ‘‘இதரதா² பனா’’திஆதி³. தத்த² இதரதா²தி பஞ்ஞத்திதோ அஞ்ஞேன பகாரேன. கம்மஞ்சாதி கம்மஞத்தி ச. கம்மபாதி³கா சாதி கம்மபாத³ஞத்தி ச. நவஸு டா²னேஸூதி ஓஸாரணாதீ³ஸு நவஸு டா²னேஸு. த்³வீஸூதி ஞத்திது³திய, ஞத்திசதுத்த²கம்மேஸு.
வஜ்ஜபடிச்சா²தி³காய பாராஜிகங், உக்கி²த்தானுவத்திகாய பாராஜிகங், அட்ட²வத்து²காய பாராஜிகந்தி காரணபூ⁴தேனாதி ஹேதுபூ⁴தேன, ‘‘கரணபூ⁴தேனா’’திபி பாடோ², ஸாத⁴கதமஸத்திபூ⁴தேனாதி அத்தோ².
தேஸந்தி அத்³தா⁴னஹீனாதீ³னங். எத்தா²தி ‘‘தயோ புக்³க³லா ந உபஸம்பாதே³தப்³பா³’’தி பாடே², ஏதேஸு அங்க³ஹீனாதீ³ஸு வா. யோதி புக்³க³லோ. அபரிபூரோ ந யாசதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. மாதுகா⁴தகாத³யோ கரணது³க்கடகா சாதி யோஜனா. தத்தா²தி தேஸு ஞத்திகப்பனாதீ³ஸு. ஞத்திகப்பனாதி ஞத்திவிதி⁴. விப்பகதபச்சத்தந்தி விப்பகதங் பச்சத்தங். அதீதகரணந்தி அதீதஸ்ஸ கரணங். வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘வத்து²ஸம்பன்னங் ஹீ’’திஆதி³. தயோ கம்மான ஸங்க³ஹாதி எத்த² ச²ந்த³பே⁴த³ரக்க²னத்தா²ய நகாரே நிக்³க³ஹிதலோபோ. நாஸிதகாதி நாஸேதப்³பா³ புக்³க³லா, நாஸிதப்³பா³தி நாஸிதா, நாஸிதா ஏவ நாஸிதகா. திண்ணங் ஜனானந்தி திண்ணங் உபஸம்பதா³பெக்க²ஜனானங் ஏகூபஜ்ஜா²யேன நானாசரியேன ஹுத்வாதி யோஜனா. ஏகானுஸ்ஸாவனாதி ஏகதோ அனுஸ்ஸாவனா.
பாதோ³ மாஸகோ நாம பாத³ஸ்ஸ பஞ்சமபா⁴கோ³. பாராஜிகந்தி வனப்பதிங் சி²ந்த³ந்தஸ்ஸ து³தியபாராஜிகங் (பாரா॰ 110). அனோதி³ஸ்ஸாதி ‘‘மனுஸ்ஸோ மரதூ’’திஆதி³னா ந உத்³தி³ஸித்வா. தேனாதி விஸேன.
பி⁴க்கு²னோவாத³கவக்³க³ஸ்மிந்தி ஸாமஞ்ஞாதா⁴ரோ. த³ஸஸு ஸிக்கா²பதே³ஸூதி விஸேஸாதா⁴ரோ. பட²மஸிக்கா²பத³ம்ஹியேவாதி த³ஸஸு ஸிக்கா²பதே³ஸு பட²மஸிக்கா²பத³ம்ஹியேவ. உபஸம்பன்னாய பி⁴க்கு²னியாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ஆபத்தி ஹோதீ’’தி இமினா ‘‘சீவரேனா’’தி பத³ஸ்ஸ ஸம்ப³ந்த⁴ட்டா²னங் த³ஸ்ஸேதி.
‘‘சதஸ்ஸோ ஏவா’’தி இமினா தத்திகாதி எத்த² தஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸேதி. தா சதஸ்ஸோ பரிமாணா யாஸங் ஆபத்தீனந்தி தத்திகா. நிபன்னஸ்ஸாபி தத்திகாதி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. ஸாதி பி⁴க்கு²னீ.
(3) பாசித்தியவண்ணனா
476. பஞ்ச பே⁴ஸஜ்ஜானீதி ஸப்³பி³ஆதீ³னி பஞ்ச பே⁴ஸஜ்ஜானி. இமங் ஆபத்திந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பச்சா² ஆபன்னோதி யோஜனா.
ஏகங் கப³ளந்தி ஏகங் ஆலோபங், தும்ஹமூலேதி தும்ஹங் ஸந்திகே.
யதா²வத்து²கந்தி வத்து²அனுலோமங், ஆபத்தியோ தே³ஸிதாவ ஹொந்தீதி யோஜனா.
கோகாலிகாதீ³னந்திஆதி³ஸத்³தே³ன கடமோத³கதிஸ்ஸகாத³யோ (பாரா॰ 417) ஸங்க³ண்ஹாதி. பாபிகாய தி³ட்டி²யா அப்படினிஸ்ஸக்³கே³ பாசித்தியஞ்ச சண்ட³காளிகாய பி⁴க்கு²னியா பாசித்தியஞ்சாதி யோஜனா. பயுத்தவாசாபச்சயாதி விஞ்ஞத்தினிமித்தாதீ³ஹி பகாரேன யுத்தாய வாசாய பச்சயா. ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸாதி பாராஜிகஸ்ஸ ஆபஜ்ஜனங். அத²வா பாராஜிகஸ்ஸாதி அஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸ்ஸ பாராஜிகா ஆபத்தி ஹோதீதி வா பாராஜிகா ஆபத்தி அஸ்ஸ ப⁴வதீதி வா யோஜனா காதப்³பா³. இதீதி இமா ச² ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதீதி யோஜனா.
போ⁴ஜனங் ததே²வாதி யதா² கா²த³னே, ததே²வ மங்ஸங் லஸுணங் அஜ்ஜோ²ஹரமானாதி யோஜனா. ‘‘பணீதபோ⁴ஜனானீ’’தி ச ‘‘அகப்பியமங்ஸ’’ந்தி ச பதா³னி ‘‘அஜ்ஜோ²ஹரமானா’’தி பதே³ன ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³பா³னி.
பஞ்ச டா²னானீதி பஞ்ச ஆபத்திஸங்கா²தானி டா²னானி. தத்தா²தி பஞ்சஸு ஸஹத⁴ம்மிகேஸு. த்³வின்னந்தி பி⁴க்கு²பி⁴க்கு²னீனங். தேஸந்தி ஸிக்க²மானாதீ³னங். பஞ்சன்னமேவாதி ஸஹத⁴ம்மிகானங்யேவ. வினிச்ச²யவோஹாரோதி வினிச்ச²யவசனங். இமினா சத்தாரி அதி⁴கரணானி படிக்கி²பதி. அட்³ட³கம்மங் நாமாதி அபி⁴யுஞ்ஜந்தானங் கம்மங் நாம.
‘‘ஸஹத⁴ம்மிகான’’ந்தி இமினா பஞ்ஜன்னங் வினிச்ச²யோதி எத்த² பஞ்சஸரூபங் த³ஸ்ஸேதி. ஸோப⁴ணபா⁴வங் வித்தா²ரெந்தோ ஆஹ ‘‘கதவீதிக்கமோ ஹீ’’திஆதி³. அப்³பு⁴ண்ஹஸீலோதி அபி⁴னவுப்பன்னஸீலோ. அப்³பு⁴ண்ஹஸீலோ நாம அத்த²தோ பாகதிகஸீலோதி ஆஹ ‘‘பாகதிகோ’’தி, பகதிஸீலேன நியுத்தோதி அத்தோ².
‘‘காயத்³வாரஸம்ப⁴வா’’தி இமினா காயிகாதி பத³ஸ்ஸ தத்³தி⁴தபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. முக²ங் ஓலோகேதப்³ப³ந்தி எத்த² வுத்தாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
சதுன்னங் தே³ஸனாய சாதி எத்த² ‘‘தே³ஸனாயா’’தி பத³ங் ஆதி³பத³லோபந்தி ஆஹ ‘‘அச்சயதே³ஸனாயா’’தி. ஸாதி அச்சயதே³ஸனா. அபி⁴னிலீயித்வா த⁴னுனா மாரெந்தீதி அபி⁴மாரா.
சே²ஜ்ஜங் ஹோதீதி எத்த² சே²ஜ்ஜங் நாம பாராஜிகாபஜ்ஜனமேவாதி ஆஹ ‘‘தே³வத³த்தோ விய பாராஜிகங் ஆபஜ்ஜதீ’’தி. இமா பன ஆபத்தியோதி பாராஜிகது²ல்லச்சயாபத்தியோ.
(4) அவந்த³னீயபுக்³க³லாதி³வண்ணனா
477. தேஸந்தி த³ஸன்னங் புக்³க³லானங். ‘‘ஸத்³தி⁴’’ந்தி இமினா ஸாமீசேனாதி எத்த² ஸஹத்தே² கரணவசனந்தி த³ஸ்ஸேதி. ஸாமீசேனாதி ச ஸாமீசினா கத்தப்³ப³ங் ஸாமீசங் கம்மங், தேன ஸாமீசேன. த³ஸ சீவரதா⁴ரணாதி பத³ஸ்ஸ ஸமாஸபா⁴வங்
கதிஸதந்திஆதீ³ஸு த்³வீஸு கா³தா²பாதே³ஸு சதூஸு விப⁴த்யந்தபதே³ஸு புரிமங் புரிமேன, பச்சி²மஞ்ச பச்சி²மேன யதா²க்கமங் யோஜேதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘கதிஸதங் ஆபத்தியோ ரத்திஸதங் சா²த³யித்வானா’’தி. பச்சி²மகா³தா²ய புப்³ப³ட்³டே⁴பி ஏஸேவ நயோ. அயங் ஹீதி அயங் ஏவ வக்க²மானோ. எத்தா²தி கா³தா²யங். யோதி பி⁴க்கு², படிச்சா²தே³தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இதீதி அயங் ஸங்கே²பத்தோ².
ஹெட்டா² வுத்தேஸு சதூஸு சதுக்கேஸு த⁴ம்மேன ஸமக்³க³ங் அபனெத்வா த்³வாத³ஸ கம்மதோ³ஸா வுத்தாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அத⁴ம்மேன வக்³க³கம்மங், அத⁴ம்மேன ஸமக்³க³கம்மந்தி யோஜேதப்³ப³ங்.
எத்தா²தி ச²ஸு கம்மேஸு. ஏததே³வாதி த⁴ம்மேன ஸமக்³க³கம்மமேவ.
யங் தே³ஸிதாதி எத்த² யங்ஸத்³தோ³ வசனவிபல்லாஸோதி ஆஹ ‘‘யானி தே³ஸிதானீ’’தி. ‘‘தே³ஸிதானீ’’தி இமினா தே³ஸிதாதி எத்த² நிகாரஸ்ஸ ஆகாராதே³ஸபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘பரியந்தபரிச்சே²த³பா⁴வரஹிதத்தா’’தி இமினா நத்தி² அந்தங் பரியந்தமேதஸ்ஸாதி அனந்தந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. தந்தி நிப்³பா³னங், ஜிதந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கேன கங் கிந்தி கத்வா ஜிதந்தி ஆஹ ‘‘ப⁴க³வதா கிலேஸக³ணங் அபி⁴மத்³தி³த்வா’’தி. கேன கங் கிந்தி கத்வா கிங் ஜிதங் வியாதி ஆஹ ‘‘ரஞ்ஞா ஸபத்தக³ணங் அபி⁴மத்³தி³த்வா ரஜ்ஜங் வியா’’தி. தத்த² ‘‘ரஞ்ஞா’’தி இமினா ‘‘கேனா’’தி புச்ச²ங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. ‘‘ஸபத்தக³ண’’ந்தி இமினா ‘‘க’’ந்தி புச்ச²ங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. ‘‘அபி⁴மத்³தி³த்வா’’தி இமினா ‘‘கிந்தி கத்வா’’தி புச்ச²ங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. ‘‘ரஜ்ஜ’’ந்தி இமினா ‘‘கி’’ந்தி புச்ச²ங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. ஸபத்தக³ணந்தி வேரிக³ணங். அயங் பனெத்த² யோஜனா – ரஞ்ஞா ஸபத்தக³ணங் அபி⁴மத்³தி³த்வா ரஜ்ஜங் ராஜபா⁴வங் ஜிதங் விய, ப⁴க³வதா கிலேஸக³ணங் அபி⁴மத்³தி³த்வா நிப்³பா³னங் ஸ்வேவாதி ப⁴க³வா ஏவ. ‘‘நிப்³பி³காரதாயா’’தி இமினா தாதி³ஸத்³தோ³ நிப்³பி³காரத்த²வாசகோ அனிப்ப²ன்னபாடிபதி³கோதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘விவேகபஞ்சக’’ந்தி இமினா காயசித்தஉபதி⁴வஸேன விவேகத்தயம்பி க³ஹேதப்³ப³ங் விவேகபா⁴வேன ஸமானத்தா. தேன ப⁴க³வதாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘யானி ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னீ’’தி ஏகெத்தா²தி எத்த² ஏகஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸேதி. தத்தா²தி ஸத்தஸு ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஸு. எத்த² பனாதி ஸமதே²ஸு பன. ஹீதி ஸச்சங். தஸ்ஸாதி ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ. அட்ட²கதா²ஸூதி ஸப்³ப³அட்ட²கதா²ஸு. மயங் பனாதி ஸங்க³ஹகாரகா அம்ஹே பன, பு³த்³த⁴கோ⁴ஸனாமகா மயங் பனாதி அத்தோ², ரோசயாமாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கஸ்ஸ கிமத்த²ங் க³ஹெத்வா ரோசேஸீதி ஆஹ ‘‘வினாதி நிபாதஸ்ஸ படிஸேத⁴னமத்த²மத்த’’ந்தி. ‘‘வினாதி நிபாதஸ்ஸா’’தி பத³ங் ‘‘அத்த²மத்த’’ந்தி பதே³ வாசகஸம்ப³ந்தோ⁴. அத்தனோ ஸாத்⁴யவசனங் பு³த்³த⁴வசனஸங்கா²தேன ஸாத⁴கவசனேன ஸாதெ⁴ந்தோ ஆஹ ‘‘வுத்தம்பி சேத’’ந்திஆதி³.
அட்டா²ரஸ அட்ட²கானீதி அத⁴ம்மதி³ட்டி²பே⁴த³, த⁴ம்மதி³ட்டி²பே⁴த³, வேமதிகபே⁴தே³ஸு தீஸு ஏகமேகங் மூலங் கத்வா தயோ தயோ மூலிங் கத்வா நவ ஹொந்தி, தேஸு த⁴ம்மதி³ட்டி²பே⁴தே³ஸு த⁴ம்மதி³ட்டி²பே⁴த³ங் அபனெத்வா அட்ட² ஹொந்தி, தானி அட்டா²ரஸ பே⁴த³கரவத்தூ²ஸு யோஜெத்வா அட்டா²ரஸ அட்ட²கானி ஹொந்தீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ச²ஊனதி³யட்³ட⁴ஸதந்தி சதுசத்தாலீஸாதி⁴கங் ஸதந்தி வுத்தங் ஹோதி.
ஏகேகவத்து²ஸ்மிந்தி அட்டா²ரஸஸு பே⁴த³கரவத்தூ²ஸு ஏகேகஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங்.
இதி கா³தா²ஸங்க³ணிகவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
ஸேத³மோசிககா³தா²
(1) அவிப்பவாஸபஞ்ஹாவண்ணனா
479. ஸேத³மோசிககா³தா²ஸூதி அதி⁴ப்பாயத்த²ஸ்ஸ க³ம்பீ⁴ரத்தா தங் சிந்தெந்தானங் வினயத⁴ரானங் காயே ஸேத³ங் மோசேதீதி ஸேத³மோசிகா, ஸாயேவ கா³தா² ஸேத³மோசிககா³தா², தாஸு. ‘‘அகப்பியஸம்போ⁴கோ³ ந லப்³ப⁴தீ’’தி இமினா கப்பியஸம்போ⁴கோ³ லப்³ப⁴தீதி த³ஸ்ஸேதி. கப்பியஸம்போ⁴க³ங் அனாபத்தீதி மாதுபி⁴க்கு²னியா அனாபத்தி. ஏஸா பஞ்ஹாதி எத்த² பஞ்ஹஸத்³தோ³ ஸபா⁴வதிலிங்கோ³தி ஸத்³த³ஸத்தே²ஸு (ஸத்³த³னீதிதா⁴துமாலாயங் 16 ஹகாரந்ததா⁴து; அபி⁴தா⁴னப்பதீ³பிகாயங் 115 கா³தா²யங்) வுத்தோ, இத⁴ இத்தி²லிங்க³வஸேன வுத்தோ. ‘‘பண்டி³தேஹீ’’தி இமினா குஸலஸ்ஸ காரணங் த³ஸ்ஸேதி, பண்டி³தத்தா குஸலோதி அதி⁴ப்பாயோ. அஸ்ஸாதி பஞ்ஹாய. ஏதந்தி விஸ்ஸஜ்ஜனங். அஸ்ஸாதி கா³தா²ய.
ஏகாத³ஸ விவஜ்ஜியாதி அவிப⁴த்திகனித்³தே³ஸோ, ஏகாத³ஸ விவஜ்ஜியேதி அத்தோ². தேன வுத்தங் ‘‘யே’’திஆதி³. தேபீதி பிஸத்³தோ³ கா³தா²யங் லுத்தனித்³தி³ட்ட²க³ம்யமானபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி.
அயந்தி ந்ஹாபிதபுப்³ப³கோ பி⁴க்கு². நிம்மிதபு³த்³த⁴ந்தி பு³த்³தே⁴ன நிம்மிதங் பு³த்³த⁴ரூபங்.
விவஜ்ஜியாதி எத்த² யகாரோ த்வாபச்சயஸ்ஸ காரியோதி ஆஹ ‘‘விவஜ்ஜெத்வா’’தி. அஸீஸகங் யங் தங் கப³ந்த⁴ங் அத்தீ²தி யோஜனா. அஸீஸகத்தா கேன ஸரீரேன ஜீவிதங் ப³ந்த⁴தீதி கப³ந்தோ⁴. யஸ்ஸாதி கப³ந்த⁴ஸ்ஸ.
ஹீதி ஸச்சங். தேதி அப⁴ப்³ப³புக்³க³லா.
வாசாதி எத்த² யகாரலோபோதி ஆஹ ‘‘வாசாயா’’தி. இதி மேதி ஏவங் மம. ஏவங் வத³மானே மம வசனந்தி யோஜனா. அத²வா இதிமேதி ஏவங் இமே, ஏவங் வத³மானே இமே ஜனாதி யோஜனா. ஸத்³த³ம்பீதி இமினா கி³ரஸத்³தோ³ ஸத்³த³பரியாயோதி த³ஸ்ஸேதி. ஹீதி ஸச்சங். துண்ஹீபூ⁴தஸ்ஸ நிஸின்னஸ்ஸ தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோதி யோஜனா. யதி³ மனொத்³வாரே ஆபத்தி நாம நத்தி², ஏவங் ஸதி கஸ்மா ஆபஜ்ஜெய்ய வாசஸிகந்தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘யஸ்மா பனா’’திஆதி³. தேனாதி தஸ்மா. அஸ்ஸாதி பி⁴க்கு²ஸ்ஸ.
ஸாதி பி⁴க்கு²னீ, ஆபஜ்ஜதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. வுத்தப்பகாரந்தி ‘‘கா³மந்தரபரியாபன்ன’’ந்தி வுத்தப்பகாரங்.
தாஸூதி த்³வீஸு பி⁴க்கு²னீஸு.
சதுரோ ஜனாதி எத்த² சதுன்னங் ஜனானங் ஸரூபங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஆசரியோ ச தயோ ச அந்தேவாஸிகா’’தி ஸாஹத்தி²காதி ஸஹத்தா² அவஹரிதா. ஆணத்தியாபீதி ஆணத்தேன அவஹரிதாபி. இதரேஸந்தி அந்தேவாஸிகானங், ஏகேகோ மாஸகோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. எத்தா²தி பரிவாரே ஸேத³மோசிககா³தா²யங்.
(2) பாராஜிகாதி³பஞ்ஹாவண்ணனா
480. ஸந்த²தபெய்யாலஞ்சாதி பட²மபாராஜிகவிப⁴ங்கே³ (பாரா॰ 65) வுத்தங் ஸந்த²தபெய்யாலஞ்ச.
லிங்க³பரிவத்தங் ஸந்தா⁴யாதி ஸதி லிங்கே³ பரிவத்தே படிக்³க³ஹணஸ்ஸ விஜஹனங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
யோதி பி⁴க்கு², பரிணாமேதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அத்தனோ அத்தா²யாதி யோஜனா.
அஸ்ஸாதி கா³தா²ய. காகஉஹத³ந்தி காகேஹி கரீஸுஸ்ஸக்³க³ங். கத்³த³மமக்கி²தந்தி கத்³த³மேன மக்கி²தங். காயக³தானேவ ஹுத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
ஹீதி வித்தா²ரோ. அனரியங் தங் இத்தி²ங் வா தங் புரிஸங் வா ஹனெய்யாதி யோஜனா. லிங்க³பரிவத்தேன ஹேதுபூ⁴தேன இத்தி²பூ⁴தங், புரிஸபூ⁴தஞ்சாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இத்தி²பூ⁴தந்தி ச இத்தீ² ஹுத்வா பூ⁴தங், இத்தி²பா⁴வங் வா பத்தங்.
மிக³ஸிங்க³தாபஸஸீஹகுமாராதீ³னங் திரச்சா²னக³தமாதாபிதரோ வியாதி யோஜனா. மிக³ஸிங்க³தாபஸோதி மிக³ஸிங்க³னாமகோ (ஜா॰ அட்ட²॰ 5.17.96 ஆத³யோ) தாபஸோ. ஸீஹகுமாரோதி ஸீஹபா³ஹுகுமாரோ. ஆதி³ஸத்³தே³ன பூ⁴ரித³த்தாத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி.
குருந்தி³யங் ஆக³தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
‘‘ஸச்சங் ப⁴ணந்தோதி கா³தா²யா’’தி பத³ங் ‘‘ஸச்சங் பா⁴ஸதோ லஹுகாபத்தி ஹோதீ’’தி எத்த² இதிஸத்³தே³ன ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். ‘‘ஸச்சங் ப⁴ணந்தோ’’தி கா³தா²ய இதி அத்தோ²தி யோஜனா.
(3) பாசித்தியாதி³பஞ்ஹாவண்ணனா
481. ஸலாகங் ஹோதிசே²ஜ்ஜந்தி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
ஸுப்பதிட்டி²தனிக்³ரோத⁴ஸதி³ஸங் ருக்க²மூலங், தமேவ வா க³ஹேதப்³ப³ங்.
திஸ்ஸித்தி²யோதி எத்த² பு⁴ம்மத்தே² உபயோக³வசனங், பச்சத்தவசனங் வாதி ஆஹ ‘‘தாஸுபீ’’தி. ‘‘யங் தங் மேது²னங் நாம த’’ந்தி இமினா ‘‘மேது²னங் யங் த’’ந்தி பதா³னங் ஸமானாதி⁴கரணபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ந ஸேவதீ’’தி இமினா ந ஸேவேதி எத்த² திகாரஸ்ஸ ஏகாராதே³ஸபா⁴வங் (ஜா॰ அட்ட²॰ 4.11.76 புத்தோ வா பிதரங் யாசே விய) த³ஸ்ஸேதி. தயோ புரிஸேதி எத்த² ‘‘உபக³ந்த்வா’’தி பத³ங் அஜ்ஜா²ஹரித்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ‘‘தயோ புரிஸேபி உபக³ந்த்வா’’தி. இமினா தயோ புரிஸேதி எத்த² உபயோக³த்தே² உபயோக³வசனந்தி த³ஸ்ஸேதி. புரிமனயங் க³ஹெத்வா எத்தா²பி ‘‘தீஸு புரிஸேஸூ’’தி பு⁴ம்மத்தே² உபயோக³வசனந்தி அத்தோ²பி யுஜ்ஜதேவ. இமங் நயங் க³ஹெத்வா புரிமபதே³பி திஸ்ஸித்தி²யோ உபக³ந்த்வாதி உபயோக³த்தே² உபயோக³வசனந்தி அத்தோ²பி யுஜ்ஜதேவ. தஸ்மா தே த்³வே நயா அஞ்ஞமஞ்ஞோபதே³ஸதா³யகனயா நாமாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ‘‘உப⁴தொப்³யஞ்ஜனஸங்கா²தே’’தி இமினா அனரியஸத்³தே³ன உப⁴தொப்³யஞ்ஜனோவ இத⁴ க³ஹேதப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘நாசரதீ’’தி இமினா ந சாசரேதி எத்தா²பி திஸத்³த³ஸ்ஸ ஏகாராதே³ஸபா⁴வமேவ த³ஸ்ஸேதி. மேது²னத⁴ம்மஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴க³ங் காயஸங்ஸக்³க³ங் ஆபஜ்ஜிதுங் வாயமந்தியா தஸ்ஸா பி⁴க்கு²னியாதி யோஜனா.
அஸ்ஸாதி கா³தா²ய, தித்தி²யோ ஆராத⁴கோ ஹோதீதி யோஜனா. தத்தே²வாதி தித்தி²யவத்தே ஏவ. அஸ்ஸாதி தித்தி²யஸ்ஸ. தமேவாதி தித்தி²யவத்தமேவ.
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸந்திஆதி³கா³தா² வுத்தாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தந்தி அஜ்ஜோ²ஹரணங்.
ஆகாஸக³தங் ஸங்கே⁴னபீதி பிஸத்³தோ³ ந கம்மாரஹேனேவாதி த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ந காதப்³ப³’’ந்தி இமினா ஸங்கோ⁴பி கம்மாரஹோபி பூ⁴மிக³தோவ வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி.
அஸ்ஸாதி கா³தா²ய வினிச்ச²யோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
‘‘ந தஸ்ஸாதி அவஸ்ஸுதபுரிஸஸ்ஸ. ‘‘காரணேனா’’தி இமினா தேனாதி பத³ஸ்ஸ காரணத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஏவஸத்³தோ³ பன ஸம்ப⁴வவஸேன யோஜிதோ, ந அஞ்ஞேன காரணேனாதி அத்தோ², அவஸ்ஸுதஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. க³ஹணேதி உய்யோஜிதாய க³ஹணே. தஞ்ச பரிபோ⁴க³பச்சயாதி எத்த² தஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங், பரிபோ⁴க³ஸ்ஸ ச ஸம்ப³ந்த⁴ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தஞ்ச பனா’’திஆதி³. தத்த² ‘‘ஆபத்தி’’ந்தி இமினா தஸத்³த³ஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘தஸ்ஸா உய்யோஜிதாயா’’தி இமினா பரிபோ⁴க³ஸ்ஸ ஸம்ப³ந்த⁴ங் த³ஸ்ஸேதி. தஸ்ஸாதி உய்யோஜிதாய.
ஸத்தரஸகேஸு ஸங்கா⁴தி³ஸேஸேஸூதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. வஜ்ஜங் ந பு²ஸதீதி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அஞ்ஞங் நவங் ஆபத்தி’’ந்தி.
இதி ஸேத³மோசிககா³தா²வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
பஞ்சவக்³கோ³
கம்மவக்³க³வண்ணனா
482. கம்மவக்³கே³ ‘‘க³ணனபரிச்சே²த³வசன’’ந்தி இமினா ந பமாணவசனந்தி த³ஸ்ஸேதி. இமினா கம்மானங் ததோ ஊனாதிரேகபா⁴வங் நிவாரேதி. க³ணியதே க³ணனங், பரிச்சி²ஜ்ஜதி அனேனாதி பரிச்சே²தோ³, க³ணனஸ்ஸ பரிச்சே²தோ³ க³ணனபரிச்சே²தோ³. அத² வா க³ணியதி அனேனாதி க³ணனங், தமேவ பரிச்சே²தோ³ க³ணனபரிச்சே²தோ³, ஸோயேவ வசனங் க³ணனபரிச்சே²த³வசனங். அபலோகனகம்மங் நாமாதி கத்தப்³ப³ங் கம்மந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. வுத்தனயேனேவாதி ‘‘ஸீமட்ட²கஸங்க⁴ங்
தத்தா²தி சதூஸு கம்மேஸு, ஞத்திது³தியகம்மங் பன அத்தீ²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
தத்தா²தி த்³வீஸு கம்மேஸு. அவஸேஸாதி ச²ஹி கம்மேஹி அவஸேஸா. யதி³ பரிவத்தெத்வா கதங் த³ள்ஹீகம்மங் இத³ந்தி புனப்புனங் வசனங். கம்மங் ஹுத்வாதி ஸுகம்மங் ஹுத்வா.
483. ஸம்முகா²கரணீயஅஸம்முகா²கரணீயேஸு அஸம்முகா²கரணீயானி அப்பகத்தா பட²மங் த³ஸ்ஸெத்வா ஸேஸானங் ஸம்முகா²கரணீயபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தத்தா²’’திஆதி³. தத்த² தத்தா²தி தேஸு த்³வீஸு, அஸம்முகா²கரணீயங் நாம அட்ட²வித⁴ங் ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தத்த² தத்தா²தி தேஸு தேஸு க²ந்த⁴கேஸு. ‘‘ஸுகதங் ஹோதீ’’தி வசனஸாமத்தி²யதோ ஸம்முகா²கதம்பி ஸுகதங் ஹோதீதி அத்தோ²பி க³ஹேதப்³போ³.
ஸேஸானீதி அட்ட²கம்மேஹி ஸேஸானி. ஏதானீதி கம்மானி. வத்து²விபன்னானீதி வத்து²னா விபன்னானி.
தேஸம்பீதி படிபுச்சா²கரணீயானம்பி. எத்தா²தி ‘‘படிபுச்சா²கரணீய’’ந்தி பதே³. ‘‘புச்சி²த்வா’’தி இமினா படிபுச்சா²தி பத³ஸ்ஸ த்வாபச்சயந்தபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘காதப்³ப³’’ந்தி இமினா கரணீயந்தி எத்த² அனீயஸத்³த³ஸ்ஸ கம்மத்த²பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. யதா²தி³ன்னாயாஹி சுதி³தகேன யதா²தி³ன்னாய. விப்பலபந்தஸ்ஸாதி விகாரேன யங் வா தங் வா வசனங் பலபந்தஸ்ஸ சுதி³தகஸ்ஸாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³பே³ஸு ‘‘தஜ்ஜனீயகம்மாரஹஸ்ஸா’’திஆதீ³ஸு.
அனுபோஸத²தி³வஸேதி உபோஸத²தி³வஸதோ அஞ்ஞஸ்மிங் தி³வஸே. தமேவத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘உபோஸத²தி³வஸோ நாமா’’திஆதி³. கத்திகமாஸந்தி பச்சி²மகத்திகமாஸங். தஸ்ஸ பவாரணமாஸத்தா ‘‘ட²பெத்வா’’தி வுத்தங். ஸாமக்³கி³தி³வஸோ ச யதா²வுத்தா சாதுத்³த³ஸபன்னரஸா ச உபோஸத²தி³வஸோ யத்ரஹீதி யஸ்மிங் பன விஹாரே, ட²பெந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அந்தராதி சாதுத்³த³ஸீபன்னரஸீனங் மஜ்ஜே².
பச்சுக்கட்³டி⁴த்வா ட²பிததி³வஸோதி பச்சா² உபரி கட்³டி⁴த்வா ட²பிதங் கத்திககாளபக்க²சாதுத்³த³ஸிங் வா பஞ்சத³ஸிங் வா ஸந்தா⁴ய வுத்தங். இதா⁴பீதி அபவாரணாய பவாரணட்டா²னேபி. பாளியமாக³தனயதோ அஞ்ஞம்பி நயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அபிசா’’திஆதி³. அந்திமவத்து²ந்தி பாராஜிகவத்து²ங். யஸ்ஸாதி புக்³க³லஸ்ஸ. இமினா கம்மாரஹோ புக்³க³லோ வத்து² நாமாதி த³ஸ்ஸேதி.
484. த³ப்³ப³ஸ்ஸ
புக்³க³லங் ந பராமஸதீதி எத்த² புக்³க³லோ நாம உபஜ்ஜா²யோதி ஆஹ ‘‘யோ உபஸம்பதா³பெக்க²ஸ்ஸ உபஜ்ஜா²யோ’’தி. தந்தி உபஜ்ஜா²யங்.
ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ந்தி ஸப்³ப³தா² ஸப்³ப³ங், நிபாதஸமுதா³யோயங், ஸப்³பே³ன வா ஆகாரேன ஸப்³ப³ங் ஞத்திந்தி யோஜனா.
ஞத்திகம்மே பட²மங் கம்மங் கத்வா பச்சா² ஞத்திட்ட²பனம்பி பச்சா² ஞத்திங் ட²பேதியேவ நாம. இதி இமேஹீதிஆதி³ நிக³மனங்.
485. ‘‘வுத்தனயேனேவா’’தி அதிதி³ஸித்வாபி ஞத்திகம்மவாசானங் அஸதி³ஸத்தா அபராமஸனாகாரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஏவங் பனா’’திஆதி³. தத்த² நேஸந்தி வத்து²ஸங்க⁴புக்³க³லானங், பட²மானுஸ்ஸாவனே வா து³தியததியானுஸ்ஸாவனாஸு வா வத்தப்³பே³ வத³ந்தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
ஸாவனங் ஹாபேதீதி எத்த² அனுஸத்³தோ³ லோபோதி ஆஹ ‘‘அனுஸ்ஸாவனங் ந கரோதீ’’தி. ‘‘ஸாவனங் ஹாபேதீ’’தி எத்த² ந கேவலங் ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் அனுஸ்ஸாவனங் அகரொந்தோயேவ ஸாவனங் ஹாபேதி நாம, அத² கோ² அனுஸ்ஸாவனாய து³ருத்தச²ட்³ட³னம்பி ஹாபேதியேவ நாமாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘யோபீ’’திஆதி³. ‘‘ஸகிமேவ வா த்³விக்க²த்துங் வா’’தி இமினா திக்க²த்துங் அபரிபூரெந்தோயேவ ஸாவனங் ஹாபேதி நாமாதி த³ஸ்ஸேதி. இமஸ்ஸ வசனஸ்ஸ ஸாமத்தி²யதோ ஞத்திது³தியகம்மே ஏகக்க²த்துதோ, ஞத்திசதுத்த²கம்மே
‘‘ச²ட்³டே³தீ’’தி எத்த² ச²ட்³ட³னஸ்ஸ பத³க்க²ரானங் க³ளிதபா⁴வேன பாகடத்தா தங் அத³ஸ்ஸெத்வா ‘‘து³ருத்தங் கரோதீ’’தி எத்த² து³ருத்தமேவ த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘து³ருத்தங் கரோதீதி எத்த² பனா’’திஆதி³. கரொந்தேன பி⁴க்கு²னா உபலக்கே²தப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
‘‘ஸிதி²ல…பே॰… பபே⁴தோ³’’தி ய்வாயங் ப்³யஞ்ஜனப்பபே⁴தோ³ வுத்தோ, அயங் ப்³யஞ்ஜனப்பபே⁴தோ³தி யோஜனா த³ஸதா⁴தி த³ஸப்பகாரேன. ப்³யஞ்ஜனபு³த்³தி⁴யாதி வத்³தே⁴தீதி பு³த்³தி⁴, ப்³யஞ்ஜனமேவ அக்க²ரமேவ ஸிதி²லாதி³வஸேன த³ஸதா⁴ பு³த்³தி⁴ ப்³யஞ்ஜனபு³த்³தி⁴, தாய. எத்த² ‘‘த³ஸதா⁴’’தி பதே³ன ‘‘ப்³யஞ்ஜனபு³த்³தீ⁴’’தி ஸமாஸபத³ஸ்ஸ அந்தரே த³ஸதா⁴ஸத்³த³ஸ்ஸ லோபங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘கம்மஜங் ஏவா’’திஆதீ³ஸு (விஸுத்³தி⁴॰ 2.450; விஸுத்³தி⁴॰ மஹாடி॰ 2.450) விய. எத்த² ஹி ஏவஸத்³தே³ன கம்மேன ஏவ ஜாதங் கம்மஜந்தி ஸமாஸங் கத்வா ஸமாஸமஜ்ஜே² ஏவஸத்³த³லோபங் த³ஸ்ஸேதி. பபே⁴தோ³தி விஸேஸோ. அயங் பனெத்த² யோஜனா – ஸிதி²லஞ்ச த⁴னிதஞ்ச தீ³க⁴ஞ்ச ரஸ்ஸஞ்ச க³ருகஞ்ச லஹுகஞ்ச நிக்³க³ஹிதஞ்ச ஸம்ப³ந்த⁴ஞ்ச வவத்தி²தஞ்ச விமுத்தஞ்சாதி த³ஸதா⁴ ப்³யஞ்ஜனபு³த்³தி⁴யாவ பபே⁴தோ³ விஸேஸோ ஞாதப்³போ³தி. ‘‘ஸிதி²ல’’ந்தி ஆதீ³னி த³ஸ பதா³னி ‘‘அக்க²ரங் பத³ங் ப்³யஞ்ஜன’’ந்தி நபுங்ஸகலிங்க³வஸேன வுத்தபாட²ங்னிஸ்ஸாய வுத்தானீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
கா³தா²ய வித்தா²ரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘எத்த² ஹீ’’திஆதி³. அகா³ள்ஹேன வசீபயோகே³ன வத்தப்³ப³ங் அக்க²ரங் ஸிதி²லங். கா³ள்ஹேன வசீபயோகே³ன வத்தப்³ப³ங் அக்க²ரங் த⁴னிதங். தெஸ்வேவாதி பஞ்சஸு ஏவ வக்³கே³ஸு. ந கேவலங் தீ³க⁴மேவ க³ருகங் நாம, அத² கோ² ஸங்யோக³பரம்பீதி ஆஹ ‘‘யங் வா’’திஆதி³. யங் அக்க²ரங் ஸங்யோக³பரங் கத்வா வுச்சதி, தம்பி க³ருகங் நாமாதி யோஜனா. ஸங்யோகோ³ பரோ யஸ்ஸ அக்க²ரஸ்ஸாதி ஸங்யோக³பரங். ‘‘ஸங்யோக³பத³’’ந்திபி பாடோ². யங் அஸங்யோக³பரங் கத்வா வுச்சதி, தம்பி லஹுகங் நாமாதி யோஜனா. யங் ஸானுனாஸிகங் கத்வா வத்தப்³ப³ங், தங் நிக்³க³ஹிதங் நாமாதி யோஜனா. நிக்³க³ஹெத்வாதி நிக்³க³ஹிதங் நாம அத்த²தோ டா²னகரணானங் ஸம்ப³ந்த⁴ங் நாமாதி யோஜனா. யங் அஸம்ப³ந்த⁴ங் கத்வா வுச்சதி, தங் வவத்தி²தங் நாமாதி யோஜனா. யங் அனிக்³க³ஹெத்வா வுச்சதி, தங் விமுத்தங் நாமாதி யோஜனா. அனிக்³க³ஹெத்வாதி அனிக்³க³ஹங் நாம அத்த²தோ விஸ்ஸஜ்ஜனந்தி ஆஹ ‘‘விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா’’தி.
ஏவங் ப்³யஞ்ஜனபு³த்³தி⁴விஸேஸங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி கம்மவாசாய உச்சாரணவிஸேஸங் வித்தா²ரேன த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தத்தா²’’திஆதி³. தத்த² தத்தா²தி தாஸு த³ஸஸு ப்³யஞ்ஜனபு³த்³தீ⁴ஸு. ததா²ஸத்³தே³ன தகாரஸ்ஸ த²காரகரணஞ்ச ஸிதி²லஸ்ஸ த⁴னிதகரணஞ்ச அதிதி³ஸதி, ததா² ‘‘பத்தகல்லங் ஏஸா ஞத்தீ’’திஆதி³வசனஞ்ச ஸிதி²லஸ்ஸ த⁴னிதகரணங் நாமாதி யோஜனா.
இதீதி ஏவங். ஸிதி²லே கத்தப்³பே³ த⁴னிதங் கரோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. சத்தாரி ப்³யஞ்ஜனானீதி சத்தாரி அக்க²ரானி. ப்³யஞ்ஜனஸத்³தோ³ ஹி இத⁴ அக்க²ரவாசகோ. சதஸ்ஸன்னங் ப்³யஞ்ஜனபு³த்³தீ⁴னங் கம்மதூ³ஸனங் த³ஸ்ஸெத்வா இதராஸங் அதூ³ஸனங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘இதரேஸு பனா’’திஆதி³. அனுக்கமாக³தந்தி பவேணிந்தி ஸந்ததிங். வினாஸெத்வா வுத்தே கிங் கம்மவாசாகோபோ ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ஸசே பனா’’திஆதி³. ந குப்பதீதி ந நஸ்ஸதி. கஸ்மா பன கம்மவாசா ந குப்பதி, நனு கம்மங் கோபெந்தீ கம்மவாசா குப்பதீதி ஆஹ ‘‘இமானி ஹீ’’திஆதி³. ஹி யஸ்மா ந கோபெந்தி, தஸ்மா கம்மவாசா ந குப்பதீதி யோஜனா.
யங் பன வசனங் ஸுத்தந்திகத்தே²ரா வத³ந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கச்சாயனாதி³ஸுத்தந்தங் கரொந்தீதி ஸுத்தந்திகா, கச்சாயனாத³யோ, ஸுத்தந்திகா ச தே தே²ரா சேதி ஸுத்தந்திகத்தே²ரா. ந வட்டதீதி அக்க²ரவிகாரோ ந வட்டதி. வினயத⁴ரேன கம்மவாசா காதப்³பா³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யதா²பாளியாதி ப⁴க³வதா யதா²வுத்தாய பாளியா. ப்³யஞ்ஜனநிருத்தியாதி ப்³யஞ்ஜனநிருத்தியங். இதரதா²தி வுத்ததோ³ஸபரிஹரணதோ அஞ்ஞேன பகாரேன.
அகாலே வா ஸாவேதீதி எத்த² அகாலோ நாம அனோகாஸோதி ஆஹ ‘‘அனோகாஸே’’தி. அனோகாஸோ நாம ஞத்திஅனுஸ்ஸாவனானங் புப்³பா³பரவிதத²ந்தி ஆஹ ‘‘ஞத்திங் அட்ட²பெத்வா’’திஆதி³. பட²மங்யேவ ஞத்திங் அட்ட²பெத்வா பட²மங்யேவ அனுஸ்ஸாவனகம்மங் கத்வாதி யோஜனா. ‘‘பட²மங்யேவா’’தி ஹி பத³ங் புப்³பா³பராபெக்க²ங். இதீதிஆதி³ நிக³மனங்.
486. யா ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ² ந க³ண்ஹாதி, அயங் அதிகு²த்³த³கஸீமா நாமாதி யோஜனா. ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ²தி அப்³பா⁴னகம்மே கம்மாரஹேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகவீஸதி பி⁴க்கூ². யத்த² ஸீமாயங் நிஸீதி³துங் ந ஸக்கொந்தி, அயங் அதிகு²த்³த³கஸீமா நாமாதி யோஜனா. நிஸீதி³துந்தி அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஹத்த²பாஸங் அவிஜஹித்வா பரிமண்ட³லாகாரேன நிஸீதி³துங். தத்தா²தி அதிகு²த்³த³கே. எத்தா²தி ஸேஸஸீமாஸு. யா ஸம்மதா ஹோதி, அயங் அதிமஹதீ நாமாதி யோஜனா. கேஸக்³க³மத்தேனாபீதி பிஸத்³தோ³ ததோ அதிரேகேன பன பகே³வாதி த³ஸ்ஸேதி. அக⁴டிதங் அஸம்ப³ந்த⁴ங் நிமித்தங் இமிஸ்ஸாதி அக⁴டிதனிமித்தா. க²ண்ட³னிமித்தபா⁴வங் அக²ண்ட³னிமித்தத³ஸ்ஸனேன பாகடங் கரொந்தோ ஆஹ ‘‘புரத்தி²மாயா’’திஆதி³. புப்³ப³கித்திதந்தி பட²மகித்திதங். தத்தே²வாதி உத்தராய ஏவ தி³ஸாய. அபராபீதி பிஸத்³தோ³ து³தியத்த²ஸம்பிண்ட³னத்தோ². யா ஸம்மதா ஹோதி, க²ண்ட³னிமித்தா நாமாதி யோஜனா. அனிமித்துபக³ந்தி யதா²பூ⁴தகத²னவிஸேஸனமேவ, ந ப்³யவச்சே²த³விஸேஸனங் தசஸாராதி³க்³க³ஹணேன அனிமித்துபக³பா⁴வஸ்ஸ பாகடத்தா. அந்தராதி மஜ்ஜே². யா ஸம்மதா ஹோதி, ஸா சா²யானிமித்தா நாம, அனிமித்தா நாமாதி யோஜனா.
ப³ஹி டி²தோ ஹுத்வா ஸம்மன்னதீதி யோஜனா. நிமித்தானி பன ப³ஹி ட²த்வாபி கித்தேதுங் வட்டதி ஏவங் ஸம்மதாபீதி பிஸத்³தோ³ அஸம்மதா பன பகே³வாதி த³ஸ்ஸேதி. ஸீமாய ஸீமந்தி பதா³னங் ஸம்ப³ந்தா⁴பெக்க²த்தா, தஸ்ஸ ச அஸமானபா⁴வதோ தேஸங் விஸுங் விஸுங் ஸம்ப³ந்த⁴ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அத்தனோ ஸீமாய பரேஸங் ஸீம’’ந்தி. ஸம்பி⁴ந்த³தீதி ஸம்ப³ந்த⁴ங் கரோதி. எத்த² ஹி பி⁴தி³தா⁴து த்³விதா⁴கரணத்த²வாசகோ, தா⁴த்வத்த²பா³த⁴கேன ஸங்த்யூபஸக்³கே³ன ஸம்ப³ந்த⁴வாசகோ தத்தா²தி தாஸு த்³வீஸு ஸீமாஸு. இதீதி ஏவங். தாஸூதி ஸீமாஸு.
487-8. யம்பி கம்மப்பத்தச²ந்தா³ரஹலக்க²ணந்தி யோஜனா. தத்தா²தி தஸ்ஸங் பரிஸதோ கம்மவிபத்தியங். தம்பீதி கம்மப்பத்தச²ந்தா³ரஹலக்க²ணம்பி, வுத்தமேவாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தத்தா²தி ‘‘சத்தாரோ பி⁴க்கூ² பகதத்தா கம்மப்பத்தா’’தி பாடே². அனுக்கி²த்தாதி ஸங்கே⁴ன உக்கே²பனீயகம்மஸ்ஸ அகதத்தா அனுக்கி²த்தா. பரிஸுத்³த⁴ஸீலாதி பாராஜிகங் அனஜ்ஜா²பன்னத்தா பரிஸுத்³த⁴ஸீலா. இமேஹி பதே³ஹி பகதி அத்தா ஸபா⁴வோ ஏதேஸந்தி பகதத்தாதி அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘கம்மஸ்ஸ அரஹா’’தி இமினா ‘‘கம்மப்பத்தா’’தி பத³ஸ்ஸ ச²ட்டீ²ஸமாஸஞ்ச பத்தஸத்³த³ஸ்ஸ அரஹஅனுச்ச²விகத்த²பா⁴வஞ்ச த³ஸ்ஸேதி. தேஹீதி சதூஹி பகதத்தேஹி. ஏதீதி ஆக³ச்ச²தி. அவஸேஸாதி சதூஹி பகதத்தேஹி அவஸேஸா. யஸ்ஸ பனாதி புக்³க³லஸ்ஸ பன. கம்மாரஹோதி கம்மஸ்ஸ அரஹோ.
489. எத்தா²தி பண்ட³காதீ³னங் அவத்து²பா⁴வத³ஸ்ஸனட்டா²னே.
அபலோகனகம்மகதா²
495-6. தத்தா²தி சதூஸு கம்மேஸு. எத்தா²தி ஓஸாரணாதி³பாடே². பத³ஸிலிட்ட²தாயாதி லோகே பதா³னங் ஸிலிட்ட²பா⁴வதோ. தத்தா²தி ஓஸாரணாதீ³ஸு பஞ்சஸு. கண்டகஸாமணேரஸ்ஸ யா ஸா த³ண்ட³கம்மனாஸனா அத்தி², ஸா நிஸ்ஸாரணாதி யோஜனா. ‘‘மிச்சா²தி³ட்டி²கோ ஹோதீ’’தி வத்வா தமேவத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அந்தக்³கா³ஹிகாய தி³ட்டி²யா ஸமன்னாக³தோ’’தி வுத்தங். மிச்சா²தி³ட்டி² ஹி லிங்க³னாஸனாய காரணங் ஹோதி. ஸோதி ஸாமணேரோ, ‘‘நிஸ்ஸஜ்ஜாபேதப்³போ³’’தி பதே³ காரிதகம்மங், வுத்தகம்மங் வா. தங் லத்³தி⁴ந்தி தா⁴துகம்மங், அவுத்தகம்மங் வா. கிந்தி காதப்³ப³ந்தி ஆஹ ‘‘ஏவஞ்ச பன கம்மங் காதப்³ப³’’ந்தி.
காதப்³பா³காரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸங்க⁴ங் ப⁴ந்தே’’திஆதி³. யங் ஸஹஸெய்யங் லப⁴ந்தீதி யோஜனா. தஸ்ஸாதி ஸஹஸெய்யஸ்ஸ. அலாபா⁴யாதி
ஸோதி
ஸ்வாயந்தி ஸோ அயங் ஸாமணேரோ, அச்சயங் தே³ஸேதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸோரதோதி ஸுந்த³ரலத்³தி⁴யங் ரதோ, து³லத்³தி⁴தோ வா ஸுட்டு² ஓரதோ. யதா² புரேதி யதா² புப்³பே³ ருச்சதி, ததா²தி யோஜனா. காயஸம்போ⁴க³ஸாமக்³கி³தா³னந்தி காயேன ச ஸம்போ⁴கே³ன ச ஸாமக்³கி³யா தா³னங்.
ஏவந்திஆதி³ நிக³மனங். யஸ்மா பன ப்³ரஹ்மத³ண்டோ³ பஞ்சஸதிகக்க²ந்த⁴கே (சூளவ॰ 445) ச²ன்னஸ்ஸேவ பஞ்ஞத்தோ, தஸ்மா தஸ்ஸேவ தா³தப்³போ³தி ஆஹ ‘‘ந கேவல’’ந்திஆதி³. ஏஸாதி ப்³ரஹ்மத³ண்டோ³, அஞ்ஞோபி யோ பி⁴க்கு² விஹரதி, தஸ்ஸபி தா³தப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கிந்தி தா³தப்³போ³தி ஆஹ ‘‘ஏவஞ்ச பன தா³தப்³போ³’’தி. தா³தப்³பா³காரங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸங்க⁴மஜ்ஜே²’’திஆதி³.
யங் வசனங் இச்செ²ய்ய, தங் வசனந்தி யோஜனா. க²மாபெந்தஸ்ஸாதி ஸங்க⁴ங் க²மாபெந்தஸ்ஸ தஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸ்ஸாதி யோஜனா.
படிஸங்கா²தி படிஸங்கா²ய, ஞாணேன பச்சவெக்கி²த்வாதி அத்தோ².
யந்தி அவந்தி³யகம்மங், அனுஞ்ஞாதந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கேன அனுஞ்ஞாதந்தி ஆஹ ‘‘ப⁴க³வதா’’தி. கிஸ்மிங் க²ந்த⁴கே அனுஞ்ஞாதந்தி ஆஹ ‘‘பி⁴க்கு²னிக்க²ந்த⁴கே’’தி. கேஸு வத்தூ²ஸு அனுஞ்ஞாதந்தி ஆஹ ‘‘தேன கோ² பன…பே॰… இமேஸு வத்தூ²ஸூ’’தி (சூளவ॰ 411). கிங் கத்வா அனுஞ்ஞாதந்தி ஆஹ ‘‘து³க்கடங் பஞ்ஞபெத்வா’’தி. கிந்தி அனுஞ்ஞாதந்தி ஆஹ ‘‘அனுஜானாமி…பே॰… காதப்³போ³’’தி. தஸ்ஸாதி அவந்தி³யஸ்ஸ. ‘‘ந ஓஸாரணாதீ³னீ’’தி இமினா ஏவஸத்³த³ஸ்ஸ ச²ட்³டே³தப்³ப³த்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. தஸ்ஸாதி கம்மலக்க²ணபூ⁴தஸ்ஸ அவந்தி³யஸ்ஸ. தத்தே²வாதி பி⁴க்கு²னிக்க²ந்த⁴கேயேவ. நந்தி கம்மலக்க²ணங். இதா⁴பீதி பரிவாரே கம்மவக்³கே³பி.
அபாஸாதி³கந்தி அபஸாதா³வஹங், அபஸாத³ஜனகங் வா.
ததோதி இமந்தி பி⁴க்கு²ங். வந்தி³யந்தி வந்தி³தப்³ப³ங், வந்த³னங் வா.
எத்தா²தி அபலோகனகம்மே, பி⁴க்கு²னிஸங்க⁴மூலகங் கத்வா பஞ்ஞத்தந்தி யோஜனா. பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸாபீதி பிஸத்³தோ³ ந பி⁴க்கு²னிஸங்க⁴ஸ்ஸேவாதி த³ஸ்ஸேதி. பனஸத்³தோ³ ஸம்பா⁴வனத்தோ², ததா² பி⁴க்கு²னிஸங்க⁴மூலகங் தேஸந்தி ஸூசிஆதீ³னங். ஸோயேவாதி அப்பமத்தகவிஸ்ஸஜ்ஜகோயேவ. ததோதி அப்பமத்தகதோ. தத்தா²தி ஸேனாஸனக்க²ந்த⁴கவண்ணனாயங் (சூளவ॰ அட்ட²॰ 321). வுத்தப்பகாரங் கி³லானபே⁴ஸஜ்ஜம்பீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யோபி சாதி பி⁴க்கு²பி ச ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தஸ்ஸ தா³தப்³பா³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தத்ருப்பாத³தோதி தஸ்மிங் மஹாவாஸே உப்பாத³பச்சயதோ, க³ஹெத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘பேஸலஸ்ஸா’’திஆதி³னா து³ஸ்ஸீலாதீ³னங் தா³துங் ந வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி.
ஜக்³கா³பேதுங் வட்டதீதி எத்த² அபுச்சி²த்வா ஜக்³கா³பேதுங் வட்டதீதி ஆஹ ‘‘அயங் பி⁴க்கூ²’’திஆதி³. ஓதி³ஸ்ஸாதி உத்³தி³ஸித்வா.
ஆஸனக⁴ரங் வாதி படிமாக⁴ரங் வா, காரகோ மனுஸ்ஸோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உபனிக்கே²பதோ க³ஹெத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸங்கி⁴கேனபீதி பிஸத்³தோ³ ந கேவலங் சேதியஸ்ஸ உபனிக்கே²பேனேவ, அத² கோ² ஸங்கி⁴கேனபீதி த³ஸ்ஸேதி.
யாபனமத்தங் அலப⁴ந்தேஹி கரொந்தேஹீதி யோஜனா, பரிபு⁴ஞ்ஜந்தேஹி ஹுத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘வத்தங் கரோமா’’திஆதி³னா ‘‘யாபனமத்த’’ந்தி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. விஹாரே ரோபிதா யே ப²லருக்கா²தி யோஜனா. யேஸந்தி ருக்கா²னங். தேஸூதி ருக்கே²ஸு. யே பனாதி ருக்கா² பன, அபரிக்³க³ஹிதா ஹொந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தங் பனாதி அபலோகனகம்மங் பன. ஸலாகங் க³ண்ஹந்தி எத்தா²தி ஸலாகக்³க³ங், டா²னங். ‘‘யாக³க்³க³ப⁴த்தக்³க³’’இதி எத்தா²பி உபோஸத²க்³கே³தி உபோஸத²ஸ்ஸ க³ஹணட்டா²னே, உபோஸத²கே³ஹேதி அத்தோ². தத்தா²தி உபோஸத²க்³கே³. தந்தி அபலோகனகம்மங்.
யங் மூலதசபத்தஅங்குரபுப்ப²ப²லகா²த³னீயாதீ³தி யோஜனா. அந்தோஸீமாயாதி அந்தோ உபசாரஸீமாய.
ஸுகதமேவாதி ஸங்கே⁴ன கதமேவ. உபோஸத²தி³வஸேதி நித³ஸ்ஸனமத்தங் யஸ்மிங் கஸ்மிங்சி தி³வஸேபி கதத்தா.
ப²லவாரேனாதி ருக்கா²னங் ப²லக³ஹணவாரேன. ருக்கா² த⁴ரந்தீதி ருக்கா² திட்ட²ந்தி, ஸங்விஜ்ஜந்தி வா யேஹீதி பி⁴க்கூ²ஹி ரோபிதா, ஹொந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸா ஏவ கதிகாதி புப்³பே³ கதா ஸா ஏவ கதிகா, அஞ்ஞா கதிகா ந காதப்³பா³தி அதி⁴ப்பாயோ.
அஞ்ஞஸ்மிங் விஹாரேதி ருக்கா²னங் டி²தவிஹாரதோ அஞ்ஞஸ்மிங் விஹாரே. தேஸந்தி ருக்கா²னங், ஸாமீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யேபீதி ருக்கா²பி, ரோபிதாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அஞ்ஞதோ டா²னதோதி யோஜனா. தேஸூதி ருக்கே²ஸு. எத்தா²தி விஹாரே. தேஹி பனாதி பரிவேணஸாமிகேஹி பி⁴க்கூ²ஹி பன. த³ஸபா⁴க³ந்தி த³ஸமபா⁴க³ங். ‘‘ஏஸேவ நயோ’’தி இமினா த³ஸபா⁴க³ங் த³த்வாதி அத்த²ங் அதிதி³ஸதி.
ஸம்பா⁴வனீயபி⁴க்கு²னோதி ஸீலஸுதாதீ³ஹி ஸம்பா⁴வனீயஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ. தத்தா²தி போராணவிஹாரே. மூலேதி புப்³பே³, ஆதி³காலேதி அத்தோ². நிக்குக்குச்சேனாதி ‘‘அபா⁴ஜிதமித³’’ந்தி குக்குச்சவிரஹேன. கி²ய்யனமத்தமேவ தந்தி தங் கி²ய்யனங் கி²ய்யனமத்தமேவ, ந ஸாமணேரானங் கி²ய்யனங் ருஹதீதி அத்தோ².
பனஸருக்க²ந்தி கண்டகீப²லருக்க²ங். அயங் ஸாமீசீதி அயங் பா⁴ஜெத்வா கா²த³னங் அனுத⁴ம்மதா. கா²யிதந்தி கா²தி³தங். த்³வின்னங் திண்ணங் கதிகபடிப்பஸ்ஸம்ப⁴னங் நயேன ஞாதுங் ஸக்குணெய்யத்தா தங் அத³ஸ்ஸெத்வா ஏகஸ்ஸேவ கதிகபடிப்பஸ்ஸம்ப⁴னங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஏகபி⁴க்கு²கே பனா’’திஆதி³. புரிமகதிகாதி ‘‘யதா²ஸுக²ங் பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் ருச்சதீ’’தி (பரி॰ அட்ட²॰ 495-496) புரே கதா கதிகா. தேஸந்தி பா⁴ஜெத்வாதி ஸாமணேரானங் பா⁴ஜெத்வா. இமினா ஸாமணேரானங் பா²திகம்மங் ந தா³தப்³ப³ம்பி பா⁴க³ங் பா⁴ஜேதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி.
ஸாமந்தகா³மேஹீதி ஆஸன்னகா³மேஹி, ஆக³ந்த்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏகங் அம்ப³ங் ஏகங் லபு³ஜந்தி யோஜனா. அதி³ய்யமானே தோ³ஸே த³ஸ்ஸிதே தி³ய்யமானே ஆனிஸங்ஸம்பி அத்த²தோ ஞாதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அதி³ய்யமானே ஹீ’’திஆதி³.
க³ண்ஹந்தானங் மனுஸ்ஸானந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ததோதி கதிகவத்தட்ட²பனதோ. ந வத்தப்³பா³தி ப²லதா³னகுலதூ³ஸகத்தா ந வத்தப்³பா³. கிந்தி ஆசிக்கி²தப்³ப³ந்தி ஆஹ ‘‘நாளிகேராதீ³னீ’’திஆதி³. அனுவிசரித்வாதி பதா³னமனுக்கமேன விசரித்வா. உபட்³ட⁴பா⁴கோ³தி பி⁴க்கூ²னங் லத்³த⁴பா⁴க³தோ உபட்³டோ⁴ பா⁴கோ³. அபலோகெத்வாதி ஸங்க⁴ங் ஆபுச்சி²த்வா.
மக்³க³க³மியஸத்த²வாஹோதி மக்³க³ங் க³மிகோ ஸத்த²வாஹோ. ஸோதி ப³லக்காரேன க³ஹெத்வா கா²த³ந்தோ. சா²யாதீ³னந்திஆதி³ஸத்³தே³ன ஸசே அத்தீ²தி ஸசே அத்தோ² அத்தி². ப²லப⁴ரிதாதி ப²லேன பரிபுண்ணா. ‘‘ப²லபா⁴ரிதா’’திபி பாடோ². ப²லஸங்கா²தேன பா⁴ரேன ஸமன்னாக³தாதி அத்தோ². அபச்சாஸீஸந்தேனாதி தேஸங் ஸந்திகா தா³னபடிதா³னங் அபச்சாஸீஸந்தேன. புப்³பே³ வுத்தமேவாதி புப்³பே³ ஸங்கி⁴கட்டா²னே ‘‘குத்³தோ⁴ ஹி ஸோ’’திஆதி³னா வுத்தமேவ. எத்தா²தி புக்³க³லிகட்டா²னே.
தந்தி ப²லாராமங். ஸோதி படிப³லோ பி⁴க்கு². பா⁴ரியங் கம்மந்தி ஜக்³க³னகம்மங் பா⁴ரியங். எத்தகேனாதி ததியபா⁴க³உபட்³ட⁴பா⁴க³மத்தேன. ஸப்³ப³ங் ப²லாராமந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. மூலபா⁴க³ந்தி பட²மபா⁴க³ங். ‘‘த³ஸபா⁴க³மத்த’’ந்தி இமினா தத³த்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. த³த்வாதி ஸங்க⁴ஸ்ஸ த³த்வா. ஸோதி பி⁴க்கு². அகதாவாஸந்தி புப்³பே³ அகதங் நவங் ஸேனாஸனங். ஆராமந்தி ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஆராமங். தேஹிபீதி நிஸ்ஸிதகேஹிபி. பிஸத்³தோ³ ஆசரியங் அபெக்க²தி. தேஸந்தி நிஸ்ஸிதகானங். ஜக்³கி³தகாலேதி ஜக்³கி³தானங் ருக்கா²னங் புப்ப²ப²லப⁴ரிதகாலே. ஜக்³க³னகாலேதி ஜக்³க³னமத்தகாலே, ஜக்³க³னமத்தமேவ, ந ஜக்³க³னகாரணா
பா²திகம்மேன ஜக்³க³ந்தோ ந அத்தீ²தி யோஜனா. அனாபுச்சி²த்வாவாதி ஸங்க⁴ங் அனபலோகெத்வாவ. இதீதி ஏவங்.
ஞத்திகம்மட்டா²னபே⁴தே³ பன ஏவங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. ஓஸாரேதி ஸங்க⁴மஜ்ஜ²ங் பவேஸேதி இமாய ஞத்தியாதி ஓஸாரணா.
நிஸ்ஸாரியதி ஸங்க⁴தோ ப³ஹி கரியதி இமாயாதி நிஸ்ஸாரணா. ஞத்தி உபோஸதோ² நாமாதி இத³ங் காரணூபசாரவஸேன வுத்தங். தேனாஹ ‘‘உபோஸத²கம்மவஸேன ட²பிதா’’தி. ஏஸேவ நயோ ஞத்திபவாரணா நாமாதி எத்தா²பி.
அனுஸாஸெய்யாதிஆதி³னா பட²மபுரிஸஎய்யவிப⁴த்திவஸேன ட²பிதா ஞத்தி அத்தனா பரங் ஸம்மனிதுங் ட²பிதா ஞத்தி நாம. அனுஸாஸெய்யந்திஆதி³னா உத்தமபுரிஸஎய்யங்விப⁴த்திவஸேன ட²பிதா ஞத்தி அத்தனாவ அத்தானங் ஸம்மனிதுங் ட²பிதா ஞத்தி நாம. அத்தனாவ அத்தா வா பரோ வா ஸம்மனியதி இமாய ஞத்தியாதி ஸம்முதி. நிஸ்ஸட்ட²பத்தசீவராதீ³னி தீ³யந்தி அனேனாதி தா³னங், ஞத்தி. வச்சங் அனபெக்கி²த்வா வாசகஸ்ஸ நியதனபுங்ஸகலிங்க³த்தா நபுங்ஸகலிங்க³வஸேன வுத்தங்.
ஆபத்தி படிக்³க³ஹோ.
படிமுக²ங் உபரி கட்³டி⁴யதி இமாயாதி பச்சுக்கட்³ட⁴னா.
கம்மமேவாதி லக்கி²யதி அனேனாதி கம்மலக்க²ணங்.
‘‘ததா²’’தி பதே³ன ‘‘கம்மலக்க²ணங் நாமா’’தி பத³ங் அதிதி³ஸதி. ததோதி ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹிகஞத்திதோ. பரா த்³வே ஞத்தியோ கம்மலக்க²ணங் நாமாதி யோஜனா. இதீதிஆதி³ நிக³மனங்.
ஞத்திது³தியகம்மட்டா²னபே⁴தே³ ஓஸாரணாதீ³னங் விஸேஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘வட்³ட⁴ஸ்ஸ லிச்ச²வினோ’’திஆதி³. ஸீமாஸம்முதி சாதிஆதி³னா யோஜனா காதப்³பா³.
யா இதீதிஆதி³ நிக³மனங்.
ஞத்திசதுத்த²கம்மட்டா²னபே⁴தே³ யோஜனானயோ பாகடோயேவ.
497. சதுவக்³க³கரணே கம்மேதிஆதி³காய தே³ஸனாய ஸம்ப³ந்த⁴ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘இதி கம்மானி சா’’திஆதி³. தத்த² இதீதி ஏவங் த³ஸ்ஸெத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தஸ்ஸத்தோ²தி தஸ்ஸ ‘‘சதுவக்³க³கரணே கம்மே’’திஆதி³வசனஸ்ஸ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
இதி கம்மவக்³க³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
அத்த²வஸவக்³கா³தி³வண்ணனா
498. ஏவங் கம்மவக்³க³வண்ணனங் த³ஸ்ஸெத்வா தஸ்ஸானந்தரே வுத்தாய ‘‘த்³வே அத்த²வஸே படிச்சா’’திஆதி³காய தே³ஸனாய அனுஸந்தி⁴ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘இதா³னீ’’திஆதி³, இதா³னி ஆரத்³த⁴ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யானி தானி ஸிக்கா²பதா³னீதி யோஜனா. தி³ட்ட²த⁴ம்மிகவேரானந்தி தி³ட்ட²த⁴ம்மே பவத்தத்தா ச விரமிதப்³ப³த்தா ச தி³ட்ட²த⁴ம்மிகானங் வேரானங். ஸங்வராயாதி எத்த² ஸங்புப்³போ³ வரதா⁴து பித³ஹனத்தோ², ஆயஸத்³தோ³ ச தத³த்தோ²தி ஆஹ ‘‘பித³ஹனத்தா²யா’’தி. விபாகது³க்க²ஸங்கா²தானந்தி பாணாதிபாதாதீ³னங் ஸம்பராயிகானந்தி ஸம்பராயே பவத்தானங். இதா⁴தி இமஸ்மிங் ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்தானிஸங்ஸட்டா²னே. ‘‘வஜ்ஜனீயபா⁴வதோ’’தி இமினா வஜ்ஜேதப்³பா³னீதி வஜ்ஜானீதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. பா⁴யந்தி ஏதேஹீதி ப⁴யானி. அக்க²மட்டே²னாதி அஸஹணீயட்டே²ன. ‘‘அகுஸலானீதி வுச்சந்தீ’’தி இமினா விபாகது³க்கா²னி ப²லூபசாரேன அகுஸலானி நாமாதி த³ஸ்ஸேதி. க³ணப³ந்த⁴பே⁴த³னத்தா²ய ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞத்தந்தி ஏவமேவ பாடோ². பொத்த²கேஸு பன ‘‘க³ணபோ⁴ஜனஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞத்த’’ந்தி பாடோ² லிகி²தோ. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³ப³ஸ்மிங் அத்த²வஸவக்³கே³. யந்தி வசனங். எத்தா²தி இமஸ்மிங் வக்³கே³.
இதி அத்த²வஸவக்³க³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
499. வத்தேஸு வத்தமானோ புக்³க³லோ ஓஸாரீயதி அனேனாதி ஓஸாரணீயங், கம்மங். தேன வுத்தங் ‘‘யேன கம்மேன ஓஸாரீயதி, தங் கம்மங் நிஸ்ஸாரணீயந்தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
500. ஸத்தாபத்திக்க²ந்தா⁴ பஞ்ஞத்தங் நாமாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அந்தராதி ககுஸந்தா⁴தீ³னங் திண்ணங் பு³த்³தா⁴னஞ்ச அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ ச அந்தரே. ‘‘ஸிக்கா²பதே³’’தி இமினா ‘‘அபஞ்ஞத்தே’’தி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. மக்கடீவத்து²ஆதி³வினீதகதா² அனுபஞ்ஞத்தங் நாமாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ஸிக்கா²பதே³’’தி இமினா ‘‘பஞ்ஞத்தே’’தி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸப்³ப³ஸ்மிங் ஆனிஸங்ஸவக்³கே³.
இதி ஆனிஸங்ஸவக்³க³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
501. ஸப்³ப³ஸிக்கா²பதா³னங் ஸங்க³ஹந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தத்தா²தி ‘‘நவ ஸங்க³ஹா’’திஆதி³பாடே² ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. ‘‘வத்து²னா ஸங்க³ஹோ’’தி இமினா ‘‘வத்து²ஸ்மிங், வத்தூ²னங் ஸங்க³ஹோ’’தி அத்த²ங் நிவாரேதி. எத்தா²தி ‘‘வத்து²ஸங்க³ஹோ’’திஆதி³பாடே². ஹீதி வித்தா²ரோ. யஸ்மா நத்தீ²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸப்³பா³னீதி ஸிக்கா²பதா³னி. ‘‘ஸங்க³ஹிதானீ’’தி இமினா ஸங்க³ஹிதப்³போ³தி ஸங்க³ஹோதி நிப்³ப³சனங் த³ஸ்ஸேதி. ஏவங் தாவாதிஆதி³ நிக³மனங்.
யஸ்மா பன ஸங்க³ஹிதாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
ஏவமெத்தா²திஆதி³னா எத்தா²தி ஸங்க³ஹவக்³கே³.
இதி ஸமந்தபாஸாதி³காய வினயஸங்வண்ணனாய
நவஸங்க³ஹிதவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
நிட்டி²தாதி நிட்ட²ங் நிப்ப²த்திங் இதா க³தாதி நிட்டி²தா, அத² வா நிட்டே² நிப்ப²த்தியங் இதா டி²தாதி நிட்டி²தா. சஸத்³தோ³ அவதா⁴ரணத்தோ², நிட்டி²தா ஏவாதி ஹி அத்தோ². அனுத்தானத்த²பத³வண்ணனாதி அனுத்தானானங் அத்த²வந்தபதா³னங், அத்தா²னஞ்ச பதா³னஞ்ச வண்ணனா.
இதி பரிவாரவண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.
நிட்டி²தா ச பாசித்யாதி³வண்ணனாய யோஜனாதி.
ஜாதி³லஞ்சி²தனாமேனநேகானங்
பரிவாரவினயஸ்ஸ, ஸமத்தோ யோஜனானயோ.
நிக³மனகதா²வண்ணனா
ஏவங் வினயஸங்வண்ணனங் கத்வா இதா³னி தங் நிக³மெந்தோ ஆஹ ‘‘எத்தாவதா’’திஆதி³. தத்த² எத்தாவதாதி எத்தகேன ‘‘யோ கப்பகோடீஹிபி அப்பமெய்ய’’ந்திஆதி³வசனதோ (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.க³ந்தா²ரம்ப⁴கதா²) பட்டா²ய ‘‘நவஸங்க³ஹிதவக்³க³வண்ணனா நிட்டி²தா’’தி வசனபரியோஸானானங் அக்க²ரபத³ப்³யஞ்ஜனானங் ஸமுதா³யபூ⁴தேன வசனக்கமேன, ஸமத்தாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
உப⁴தோவிப⁴ங்க³க²ந்த⁴கபரிவாரவிப⁴த்திதே³ஸனந்தி உப⁴தோவிப⁴ங்கே³ன ச க²ந்த⁴கேன ச பரிவாரேன ச விப⁴ஜிதப்³ப³தே³ஸனங் வினயபிடகந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. நாதோ²தி பி⁴க்கு²பி⁴க்கு²னீனங் ஹிதபடிபத்திங் யாசனட்டே²ன ச கிலேஸானங் உபதாபனட்டே²ன ச வேனெய்யானங் ஹிதஸுக²ங் ஆஸீஸனட்டே²ன ச சித்திஸ்ஸரியட்டே²ன ச நாதோ². வேனெய்யந்தி வினேதப்³ப³ட்டே²ன வேனெய்யங். ஜினோதி பஞ்சமாரானங் ஜிதட்டே²ன ஜினோ. அயங் பனெத்த² யோஜனா – நாதோ² வேனெய்யங் வினெந்தோ ஜினோ உப⁴தோவிப⁴ங்க³க²ந்த⁴கபரிவாரவிப⁴த்திதே³ஸனங் யங் வினயபிடகங் ஆஹாதி.
ஸமதி⁴கஸத்தவீஸதிஸஹஸ்ஸமத்தேனாதி ஸஹ அதி⁴கேன ஸத்தஸஹஸ்ஸப்பமாணேன ச வீஸதிஸஹஸ்ஸப்பமாணேன தஸ்ஸாதி வினயபிடகஸ்ஸ. ஸமந்தபாஸாதி³காதி ஸமந்ததோ பஸாத³ங் வஹிகா, ஜனிகா வா. தத்ராயங் யோஜனா – தஸ்ஸ ஸமதி⁴கஸத்தவீஸதிஸஹஸ்ஸமத்தேன க³ந்தே²ன ஸமந்தபாஸாதி³கா நாம ஸங்வண்ணனா ஸமத்தாதி.
தத்ரித³ந்தி தத்ர இத³ங். ‘‘தத்ரா’’தி பத³ங் புரிமவசனாபெக்க²ங். தத்ர ‘‘ஸமந்தபாஸாதி³கா நாமா’’தி வசனேதி ஹி அத்தோ². ஸமந்தபாஸாதி³கத்தஸ்மிந்தி பச்சத்தத்தே² சேதங் பு⁴ம்மவசனங் ஹோதி ‘‘இத³ம்பி ஸீலஸ்மி’’ந்திஆதீ³ஸு (தீ³॰ நி॰ 1.194 ஆத³யோ) விய, ஸமந்தபாஸாதி³கத்தந்தி அத்தோ². அயங் பனெத்த² யோஜனாதத்ர ‘‘ஸமந்தபாஸாதி³கா நாமா’’தி வசனே ஸமந்தபாஸாதி³காய இத³ங் ஸமந்தபாஸாதி³கத்தங்
ஆசரியபரங்பரதோதிஆதீ³ஸு கா³தா²ஸு வுத்தங் நவவித⁴ங் விஸேஸனபத³ங் ‘‘ந தி³ஸ்ஸதீ’’தி பதே³ன ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். ஸம்பஸ்ஸதந்தி ஸம்மா பஸ்ஸந்தானங் விஞ்ஞூனந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யதோதி யஸ்மா, ந தி³ஸ்ஸதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. எத்தா²தி ஸங்வண்ணனாயங். ஸமந்தபாஸாதி³காத்வேவாதி ஸமந்தபாஸாதி³கா இதி ஏவ நாம. வினயஸ்ஸாதி வினயபிடகஸ்ஸ. வினெய்யத³மனகுஸலேனாதி வினெய்யானங் த³மனே சே²கேன. லோகனாதே²னாதி லோகானங் நாதே²ன. லோகமனுகம்பமானேனாதி லோகங் அனுகம்பமானேன. அயஞ்ஹெத்த² யோஜனா – ஆசரியபரங்பரதோ…பே॰… விப⁴ங்க³னயபே⁴த³த³ஸ்ஸனதோ ஸம்பஸ்ஸதங் விஞ்ஞூனங் எத்த² கிஞ்சி அபாஸாதி³கங் யதோ ந தி³ஸ்ஸதி, தஸ்மா வினெய்யத³மனகுஸலேன லோகனாதே²ன லோகமனுகம்பமானேன ப⁴க³வதா வுத்தஸ்ஸ வினயஸ்ஸ அயங் ஸமந்தபாஸாதி³காத்வேவ ஸங்வண்ணனா பவத்தாதி.
திஸ்ஸோபி இமா ஸீஹளட்ட²கதா²யோ ஸுத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கஸ்ஸ ஸந்திகே ஸுதந்தி ஆஹ ‘‘பு³த்³த⁴மித்தோ…பே॰… ஸந்திகே’’தி. ‘‘பு³த்³த⁴மித்தோ’’தி நாமேன விஸ்ஸுதஸ்ஸ யஸஸ்ஸினோ வினயஞ்ஞுஸ்ஸ தீ⁴ரஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே ஸுத்வாதி யோஜனா. ‘‘ஸுத்வா’’தி பத³ங் ‘‘ஆரத்³தா⁴’’தி பதே³ புப்³ப³காலகிரியாவிஸேஸனங்.
மஹாமேக⁴வனுய்யானே பூ⁴மிபா⁴கே³ பதிட்டி²தோ ஸத்து² மஹாபோ³தி⁴விபூ⁴ஸிதோ யோ மஹாவிஹாரோ அத்தீ²தி யோஜனா.
தஸ்ஸ மஹாவிஹாரஸ்ஸ த³க்கி²ணே தி³ஸாபா⁴கே³ பதா⁴னக⁴ரங் பதா⁴னக⁴ரனாமகங் உத்தமங் ஸுசிசாரித்தஸீலேன பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன ஸேவிதங் யங் பரிவேணங் அத்தி², தத்த² காரயீதி யோஜனா.
கோனாமோ
கங் சாருபாகாரஸங்சிதங் ஸோபே⁴ன பாகாரேன ஸுட்டு² சிதங் சினிதங் மனோரமங் ஸீதச்சா²யதரூபேதங் ஸீதச்சா²யேன ருக்கே²ன உபேதங் ஸம்பன்னஸலிலாஸயங் மது⁴ரஜலாதா⁴ரங் யங் பாஸாத³ங் காரயீதி யோஜனா. மஹானிக³மஸாமினோ தத்ர பாஸாதே³ வஸதாமயாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
கங் உத்³தி³ஸித்வா கீதி³ஸா கா ஆரத்³தா⁴தி ஆஹ ‘‘ஸுசிஸீலஸமாசாரங்…பே॰… வினயவண்ணனா’’தி. தத்த² ஸுசிஸீலஸமாசாரங் பு³த்³த⁴ஸிரிவ்ஹயங் தே²ரங் உத்³தி³ஸித்வா இத்³தா⁴ அத்த²வினிச்ச²யாதீ³ஹி பரிபுண்ணா யா வினயவண்ணனா ஆரத்³தா⁴தி யோஜனா.
கிங்னாமஸ்ஸ ரஞ்ஞோ கதமே ஸங்வச்ச²ரே ஆரத்³தா⁴, கிஸ்மிங் காலே பரினிட்டி²தாதி ஆஹ ‘‘பாலயந்தஸ்ஸ…பே॰… பரினிட்டி²தா’’தி. தத்த² ஸகலங் லங்காதீ³பங் நிரப்³பு³த³ங் கத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பாலயந்தஸ்ஸ ஸிரினிவாஸஸ்ஸ ஸிரிபாலயஸஸ்ஸினோ ரஞ்ஞோ ஜயஸங்வச்ச²ரேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸமவீஸதிமே கே²மே ஜயஸங்வச்ச²ரே அயங் வினயஸங்வண்ணனா ஆரத்³தா⁴, ஏகவீஸம்ஹி ரஞ்ஞோ ஏகவீஸதிமே ஸங்வச்ச²ரே ஸம்பத்தே ஸதி பரினிட்டி²தாதி யோஜனா.
யதா² அத்தனோ ஸங்வண்ணனா நிருபத்³த³வா ஸீக⁴ங் நிட்ட²ங் உபக³தா, ஏவங் லோகஸ்ஸ த⁴ம்மூபஸங்ஹிதா ஸீக⁴ங் க³ச்ச²ந்தூதி ஆஸீஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘உபத்³த³வாகுலே’’திஆதி³. தத்த² உபத்³த³வாகுலே உபத்³த³வேஹி ஆகுலே லோகே ஸத்தலோகே நிருபத்³த³வதோ உபத்³த³வவிரஹதோ யதா² அயங் வினயஸங்வண்ணனா ஏகஸங்வச்ச²ரேனேவ நிட்ட²ங் உபாக³தா, ஏவங் ஸப்³ப³ஸ்ஸ லோகஸ்ஸ ஆரத்³தா⁴ ஸப்³பே³பி த⁴ம்மூபஸங்ஹிதா அத்தா² நிருபத்³த³வா ஸீக⁴ங் நிட்ட²ங் க³ச்ச²ந்தூதி யோஜனா.
அத்தனா ஸமாசிதஸ்ஸ புஞ்ஞஸ்ஸ இச்சி²தத்தே² பரிணாமனங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘சிரட்டி²தத்த²ங் த⁴ம்மஸ்ஸா’’திஆதி³. தத்த² த⁴ம்மஸ்ஸ சிரட்டி²தத்த²ங் இமங் வினயஸங்வண்ணனங் கரொந்தேன ஸத்³த⁴ம்மப³ஹுமானேன மயா யஞ்ச புஞ்ஞங் ஸமாசிதங், ஸப்³ப³ஸ்ஸ தஸ்ஸ புஞ்ஞஸ்ஸ ஆனுபா⁴வேன ஸப்³பே³பி பாணினோ த⁴ம்மராஜஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸத்³த⁴ம்மரஸஸேவினோ ப⁴வந்து.
ஸத்³த⁴ம்மோ வஸ்ஸங் வஸ்ஸந்தோ சிரங் பஜங் ஸத்தஸமூஹங் தப்பேது. ராஜா த⁴ம்மேன மேத³னிங் ரக்க²தூதி யோஜனா. இதிஸத்³தோ³ பரிஸமாபனத்தோ². இதி பரினிட்ட²ங் ஸுட்டு² ஆபனங் த³ட்ட²ப்³ப³ந்தீதி அத்தோ².
ஸத்³தா⁴ ச பு³த்³தி⁴ ச வீரியஞ்ச ஸத்³தா⁴பு³த்³தி⁴வீரியானி, விஸுத்³தா⁴னி ச தானி ஸத்³தா⁴பு³த்³தி⁴வீரியானி சேதி விஸுத்³த⁴ஸத்³தா⁴பு³த்³தி⁴வீரியானி, பரமானி ச தானி விஸுத்³த⁴ஸத்³தா⁴பு³த்³தி⁴வீரியானி சேதி பரமவிஸுத்³த⁴ஸத்³தா⁴பு³த்³தி⁴வீரியானி, தேஹி பரிமண்டி³தோ பரமவிஸுத்³த⁴ஸத்³தா⁴பு³த்³தி⁴வீரியபடிமண்டி³தோ, தேன, தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸீலஞ்ச ஆசாரோ ச அஜ்ஜவஞ்ச மத்³த³வஞ்ச ஸீலாசாரஜ்ஜவமத்³த³வானி, தானி ஆதீ³னி யேஸங் தேதி ஸீலாசாரஜ்ஜவமத்³த³வாத³யோ, ஆதி³ஸத்³தே³ன க²ந்திஸோரச்சாத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி, தேயேவ கு³ணாதி ஸீலாசாரஜ்ஜவமத்³த³வாதி³கு³ணா, தேஸங் ஸமுத³யோதி ஸீலாசாரஜ்ஜவமத்³த³வாதி³கு³ணஸமுத³யோ, தேன ஸமுதி³தோ ஸுட்டு² பாகடோதி ஸீலாசாரஜ்ஜவமத்³த³வாதி³கு³ணஸமுத³யஸமுதி³தோ, தேன தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
ஸகஸமயோ ச ஸமயந்தரோ ச ஸகஸமயஸமயந்தரா, தேயேவ பன க³ஹனஸதி³ஸத்தா க³ஹனந்தி ஸகஸமயஸமயந்தரக³ஹனங், தஸ்ஸ அஜ்ஜோ²கா³ஹணங் ஸகஸமயஸமயந்தரக³ஹனஜ்ஜோ²கா³ஹணங், தஸ்மிங் ஸமத்தோ² ஸகஸமயஸமயந்தரக³ஹனஜ்ஜோ²கா³ஹணஸமத்தோ². தேன தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. விஸேஸேன அஞ்ஜதி பாகடங் கரோதீதி வியத்தோ, புக்³க³லோ, வியத்தஸ்ஸ இத³ங் வெய்யத்தியங், ஸதி. பஞ்ஞா ச வெய்யத்தியஞ்ச பஞ்ஞாவெய்யத்தியங், தேன ஸமன்னாக³தேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸமன்னாக³தேன தே²ரேனாதி யோஜனா.
தீணி பிடகானீதி திபிடகங், தமேவ பரியாபுணிதப்³ப³த்தா பரியத்தீதி திபிடகபரியத்தி, தஸ்ஸ பபே⁴தோ³ எத்த² ஸத்து²ஸாஸனேதி திபிடகபரியத்திபபே⁴த³ங், தஸ்மிங். ஸஹ அட்ட²கதா²யாதி ஸாட்ட²கத²ங், ஸத்து² ஸாஸனங், தஸ்மிங் ஸத்து²ஸாஸனேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸத்து²னோ பரியத்திபடிபத்திபடிவேத⁴வஸேன திவித⁴ங் ஸாஸனங் ஸத்து²ஸாஸனங், ப்³யாஸோபி யுஜ்ஜதேவ, தஸ்மிங் ஸத்து²ஸாஸனே ‘‘அப்படிஹத’’இதி பதே³ன ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். அப்படிஹதங் ஞாணங் அப்படிஹதஞாணங், இத³ங் தஸ்மிங் வினயஸங்வண்ணனாகாலே தே²ரஸ்ஸ படிவேத⁴ஞாணாபா⁴வதோ அப்படிஹதஞாணபபா⁴வோ, தேன தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. மஹந்தங் வெய்யாகரணமேதஸ்ஸாதி மஹாவெய்யாகரணோ, இமினா ஸிக்கா²னிருத்திஆதீ³ஹி ச²ளங்கே³ மஹந்தவெய்யாகரணே தே²ரஸ்ஸ அப்படிஹதஞாணபபா⁴வதங் த³ஸ்ஸேதி, தேன மஹாவெய்யாகரணேன தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
கரணங் வுச்சதி டா²னங் கரியதி உச்சாரியதி எத்த², ஏதேனாதி வா வசனத்தே²ன, கரணஸ்ஸ ஸம்பத்தி கரணஸம்பத்தி, தாய ஜனிதங் கரணஸம்பத்திஜனிதங். ஸுகே²ன தே²ரமுக²தோ வினிக்³க³தங் ஸுக²வினிக்³க³தங், கரணஸம்பத்திஜனிதேன ஹேதுபூ⁴தேன ஸுக²வினிக்³க³தங் கரணஸம்பத்திஜனிதஸுக²வினிக்³க³தங். மது⁴ரவசனஞ்ச உதா³ரவசனஞ்ச மது⁴ரோதா³ரவசனங், புப்³ப³பதே³ உத்தரபத³லோபோ, இமினா கேடுப⁴பகரணே (ஸுபோ³தா⁴லங்காரே 127-142 கா³தா²ஸு) வுத்தேஸு த³ஸஸு ஸத்³த³கு³ணேஸு மது⁴ரதாகு³ணேன ச உதா³ரதாகு³ணேன ச ஸமன்னாக³தபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. கரணஸம்பத்திஜனிதஸுக²வினிக்³க³தஞ்ச தங் மது⁴ரோதா³ரவசனஞ்சேதி கரணஸம்பத்திஜனிதஸுக²வினிக்³க³தமது⁴ரோதா³ரவசனங். அத² வா கரணஸம்பத்திஜனிதஞ்ச தங் ஸுக²வினிக்³க³தமது⁴ரோதா³ரவசனஞ்சேதி கரணஸம்பத்திஜனிதஸுக²வினிக்³க³தமது⁴ரோதா³ரவசனங். ஏலங் வுச்சதி து³ருத்ததோ³ஸோ, நத்தி² ஏலமேதஸ்ஸாதி நேலா, ஸோயேவ வண்ணோ நேலவண்ணோ, தேன யுத்தங் நேலவண்ணயுத்தங், கரணஸம்பத்திஜனிதஸுக²வினிக்³க³தமது⁴ரோதா³ரவசனங் நேலவண்ணயுத்தமேதஸ்ஸாதி கரணஸம்பத்திஜனிதஸுக²வினிக்³க³தமது⁴ரோதா³ரவசனநேலவண்ணயுத்தோ, தே²ரோ. விஸேஸனபரபத³ஸமாஸோ, நேலவண்ணயுத்தகரணஸம்பத்தி ஜனிதஸுக²வினிக்³க³தமது⁴ரோதா³ரவசனோதி ஹி அத்தோ², தேன தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யுத்தஞ்ச பரிஸாய ஸோதேன அனுரூபத்தா, முத்தஞ்ச பரிஸாய விஸாரத³த்தாதி யுத்தமுத்தங், வசனங், தங் வத³தி ஸீலேனாதி யுத்தமுத்தவாதீ³, தேன தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
கம்மஸஸ்ஸதஉச்சே²த³இஸ்ஸரனிம்மானாதி³வஸேன வாதி³னோ, நானாவாதா³ ஜனா, வாதீ³னங், வாதீ³ஸு வா வரோ கம்மகிரியவாத³த்தாதி வாதி³வரோ, தேன தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பாளியா அத்த²ங் வண்ணேதுங் ஸமத்த²த்தா மஹந்தோ கவி மஹாகவி, தேன தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
அத்த²த⁴ம்மனிருத்திபடிபா⁴னவஸேன பபி⁴ன்னாய படிஸம்பி⁴தா³ய பரிவாரிதோதி பபி⁴ன்னபடிஸம்பி⁴தா³பரிவாரோ, தஸ்மிங் உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ச² அபி⁴ஞ்ஞா ச படிஸம்பி⁴தா³ ச ச²ளபி⁴ஞ்ஞாபடிஸம்பி⁴தா³, தா ஆத³யோ யேஸங் தேதி ச²ளபி⁴ஞ்ஞாபடிஸம்பி⁴தா³த³யோ, ஆதி³ஸத்³தே³ன தேவிஜ்ஜாத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. ச²ளபி⁴ஞ்ஞாபடிஸம்பி⁴தா³த³யோ பபே⁴தா³ ஏதஸ்ஸாதி ச²ளபி⁴ஞ்ஞாபடிஸம்பி⁴தா³தி³ப்பபே⁴தோ³, ஸோயேவ கு³ணோ ச²ளபி⁴ஞ்ஞாபடிஸம்பி⁴தா³தி³ப்பபே⁴த³கு³ணோ, தேன படிமண்டி³தோ ச²ளபி⁴ஞ்ஞாபடிஸம்பி⁴தா³தி³ப்பபே⁴த³கு³ணபடிமண்டி³தோ, தஸ்மிங் உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உத்தரிமனுஸ்ஸானங் ஜா²னலாபி⁴ஆதீ³னங் த⁴ம்மோ உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மோ, அத² வா மனுஸ்ஸானங் குஸலகம்மபத²ஸங்கா²தத⁴ம்மதோ உத்தரீதி உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மோ, ஜா²னாதி³த⁴ம்மோ, தஸ்மிங், ‘‘ஸுப்பதிட்டி²த’’ இதி பதே³ன ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். ஸுப்பதிட்டி²தா பு³த்³தி⁴ ஏதேஸந்தி ஸுப்பதிட்டி²தபு³த்³தி⁴னோ, தேஸங் தே²ரானந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தே²ரானங் வங்ஸே பகாரேன தி³ப்பந்தி, பதீ³போ வியாதி வா தே²ரவங்ஸப்பதீ³பா, தேஸங். தி²ரோ ஸீலஸமாதி⁴பஞ்ஞாஸங்கா²தோ கு³ணோ ஏதேஸமத்தீ²தி தே²ரா, தேஸங், வங்ஸாலங்காரபூ⁴தேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. மஹாவிஹாரே வஸனஸீலா வஸனத⁴ம்மா, வஸனே ஸாது⁴காரீதி வா மஹாவிஹாரவாஸினோ, தேஸங், தே²ரானந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴ வங்ஸாலங்காரோ, ஸோ ஹுத்வா பூ⁴தோ, வங்ஸாலங்காரபா⁴வங் வா பத்தோதி வங்ஸாலங்காரபூ⁴தோ, தேன தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
விபுலா ச ஸா விஸுத்³தா⁴ சேதி விபுலவிஸுத்³தா⁴, விஸேஸனோப⁴யபதோ³, விபுலவிஸுத்³தா⁴ பு³த்³தி⁴ ஏதஸ்ஸாதி விபுலவிஸுத்³த⁴பு³த்³தி⁴, தேன தே²ரேனாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. நாமமேவ நாமதெ⁴ய்யங், க³ஹிதங் நாமதெ⁴ய்யமேதஸ்ஸாதி க³ஹிதனாமதெ⁴ய்யோ
ஸுத்³த⁴சித்தஸ்ஸ தாதி³னோ லோகஜெட்ட²ஸ்ஸ மஹேஸினோ ‘‘பு³த்³தோ⁴’’தி நாமம்பி யாவ லோகம்ஹி பவத்ததி, தாவ லோகனித்த²ரணேஸீனங் குலபுத்தானங் ஸீலவிஸுத்³தா⁴ய நயங் த³ஸ்ஸெந்தீ லோகஸ்மிங் திட்ட²தூதி யோஜனா.
இதி நிக³மனஸ்ஸ அத்த²யோஜனா ஸமத்தா.
நிக³மனகதா²
எத்தாவதா ச –
ரதனபுண்ணனாமஸ்ஸ, புரஸ்ஸ ராஜதா⁴னியா;
த³க்கி²ணே முனிரூபஸ்ஸ, ஈஸங்பாசீனநிஸ்ஸிதே.
யோ விஹாரோ ஸபாஸாதோ³, காரிதோ ராஜதே³வியா;
யா வஸதா மயா தத்ர, கதா பாசித்யாதி³யோஜனா.
மாபிதரத்னபுண்ணஸ்ஸ, ஸத்தரஸேவ ராஜினோ;
ஜயவஸ்ஸெட்டா²ரஸம்ஹி, ஸம்பத்தேயங் ஸுனிட்டி²தா.
‘‘ரதனபுண்ணா’’திவ்ஹயஸ்ஸ ராஜதா⁴னீனக³ரஸ்ஸ த³க்கி²ணஸ்மிங் தி³ஸாபா⁴கே³ பஞ்சயோஜனப்பமாணே டா²னே த்³வீஹி மஹாதளாகேஹி ஸுஸோபி⁴தஸ்ஸ மிதி⁴லனாமனக³ரஸ்ஸ புரத்தி²மஸ்மிங் தி³ஸாபா⁴கே³ தி³யட்³ட⁴கா³வுதப்பமாணே டா²னே அனேகதாலபந்தீஹி ஸுஸோபி⁴தோ சதுன்னங் குலானங் ரமணீயபூ⁴தோ ‘‘கப்²ரூ’’ இதி ‘‘ஜாக³ரோ’’தி க³ரூஹி க³ஹிதனாமதெ⁴ய்யேன திக்க²த்துங் ராஜூஹி ராஜமுத்³தி³னா லஞ்சி²தேன மே கதாயங் பாசித்யாதி³வண்ணனாய யோஜனா ஸம்பத்தே ஜினசக்கே தேரஸாதி⁴கசதுவஸ்ஸஸதாதி⁴கங் த்³விஸஹஸ்ஸங், ஸக்கராஜே பன ஏகதிங்ஸாதி⁴கத்³விவஸ்ஸஸதாதி⁴கங் ஸஹஸ்ஸங் கி³ம்ஹானே ஜெட்ட²மாஸே ஜுண்ஹபக்க²ஸ்ஸ பஞ்சமே ஸுக்கவாரே நிட்ட²ங் பத்தா அனாயாஸேனாதி.
யோஜனாய
ப⁴வெய்யானேகஜாதீஸு, பிடகத்தயதா⁴ரகோ.
குஸலோ சுப⁴யத்தே²ஸு, பரிஸாஸு விஸாரதோ³;
ஸமிஜ்ஜ²ந்து ஸுஸங்கப்பா, மய்ஹஞ்ச ஸப்³ப³பாணினங்.
வப்பாதி³மனதிக்கம்ம, ஸம்மா தே³வோ பவஸ்ஸது;
அத்தஜமிவ ரக்க²ந்து, ராஜானோ சாபி மேதி³னிந்தி.
இதி ப⁴த³ந்தஜாக³ரத்தே²ரேன கதா
பாசித்யாதி³வண்ணனாய யோஜனா ஸமத்தா.