౧౦. దసకనిపాతో
౧. కాళుదాయిత్థేరగాథా
౫౨౭.
‘‘అఙ్గారినో
తే అచ్చిమన్తోవ పభాసయన్తి, సమయో మహావీర భాగీ రసానం.
౫౨౮.
‘‘దుమాని
పత్తం పహాయ ఫలమాససానా
౫౨౯.
‘‘నేవాతిసీతం న పనాతిఉణ్హం, సుఖా ఉతు అద్ధనియా భదన్తే;
పస్సన్తు తం సాకియా కోళియా చ, పచ్ఛాముఖం రోహినియం తరన్తం.
౫౩౦.
‘‘ఆసాయ కసతే ఖేత్తం, బీజం ఆసాయ వప్పతి;
ఆసాయ వాణిజా యన్తి, సముద్దం ధనహారకా;
యాయ ఆసాయ తిట్ఠామి, సా మే ఆసా సమిజ్ఝతు.
౫౩౧.
పునప్పునం ఖేత్తం కసన్తి కస్సకా, పునప్పునం ధఞ్ఞముపేతి రట్ఠం.
౫౩౨.
పునప్పునం దానపతీ దదిత్వా, పునప్పునం సగ్గముపేన్తి ఠానం.
౫౩౩.
‘‘వీరో
మఞ్ఞామహం సక్కతి దేవదేవో, తయా హి జాతో
౫౩౪.
‘‘సుద్ధోదనో
యా బోధిసత్తం పరిహరియ కుచ్ఛినా, కాయస్స భేదా తిదివమ్హి మోదతి.
౫౩౫.
‘‘సా గోతమీ కాలకతా ఇతో చుతా, దిబ్బేహి కామేహి సమఙ్గిభూతా;
సా మోదతి కామగుణేహి పఞ్చహి, పరివారితా దేవగణేహి తేహి.
౫౩౬.
‘‘బుద్ధస్స పుత్తోమ్హి అసయ్హసాహినో, అఙ్గీరసస్సప్పటిమస్స తాదినో;
పితుపితా మయ్హం తువంసి సక్క, ధమ్మేన మే గోతమ అయ్యకోసీ’’తి.
… కాళుదాయీ థేరో….
౨. ఏకవిహారియత్థేరగాథా
౫౩౭.
‘‘పురతో
అతీవ ఫాసు భవతి, ఏకస్స వసతో వనే.
౫౩౮.
‘‘హన్ద
ఫాసు
౫౩౯.
‘‘యోగీ-పీతికరం రమ్మం, మత్తకుఞ్జరసేవితం;
ఏకో అత్తవసీ ఖిప్పం, పవిసిస్సామి కాననం.
౫౪౦.
‘‘సుపుప్ఫితే సీతవనే, సీతలే గిరికన్దరే;
గత్తాని పరిసిఞ్చిత్వా, చఙ్కమిస్సామి ఏకకో.
౫౪౧.
‘‘ఏకాకియో అదుతియో, రమణీయే మహావనే;
కదాహం విహరిస్సామి, కతకిచ్చో అనాసవో.
౫౪౨.
‘‘ఏవం మే కత్తుకామస్స, అధిప్పాయో సమిజ్ఝతు;
సాధియిస్సామహంయేవ, నాఞ్ఞో అఞ్ఞస్స కారకో.
౫౪౩.
‘‘ఏస
న తతో నిక్ఖమిస్సామి, అప్పత్తో ఆసవక్ఖయం.
౫౪౪.
‘‘మాలుతే ఉపవాయన్తే, సీతే సురభిగన్ధికే
అవిజ్జం దాలయిస్సామి, నిసిన్నో నగముద్ధని.
౫౪౫.
‘‘వనే కుసుమసఞ్ఛన్నే, పబ్భారే నూన సీతలే;
విముత్తిసుఖేన సుఖితో, రమిస్సామి గిరిబ్బజే.
౫౪౬.
‘‘సోహం
సబ్బాసవపరిక్ఖీణో, నత్థి దాని పునబ్భవో’’తి.
… ఏకవిహారియో థేరో….
౩. మహాకప్పినత్థేరగాథా
౫౪౭.
‘‘అనాగతం
విద్దేసినో తస్స హితేసినో వా, రన్ధం న పస్సన్తి సమేక్ఖమానా.
౫౪౮.
అనుపుబ్బం పరిచితా, యథా బుద్ధేన దేసితా;
సోమం లోకం పభాసేతి, అబ్భా ముత్తోవ చన్దిమా.
౫౪౯.
‘‘ఓదాతం
నిబ్బిద్ధం పగ్గహీతఞ్చ, సబ్బా ఓభాసతే దిసా.
౫౫౦.
‘‘జీవతే వాపి సప్పఞ్ఞో, అపి విత్తపరిక్ఖయో;
పఞ్ఞాయ చ అలాభేన, విత్తవాపి న జీవతి.
౫౫౧.
‘‘పఞ్ఞా సుతవినిచ్ఛినీ, పఞ్ఞా కిత్తిసిలోకవద్ధనీ;
పఞ్ఞాసహితో నరో ఇధ, అపి దుక్ఖేసు సుఖాని విన్దతి.
౫౫౨.
‘‘నాయం అజ్జతనో ధమ్మో, నచ్ఛేరో నపి అబ్భుతో;
యత్థ జాయేథ మీయేథ, తత్థ కిం వియ అబ్భుతం.
౫౫౩.
‘‘అనన్తరం హి జాతస్స, జీవితా మరణం ధువం;
జాతా జాతా మరన్తీధ, ఏవంధమ్మా హి పాణినో.
౫౫౪.
‘‘న
మతమ్హి రుణ్ణం న యసో న లోక్యం, న
౫౫౫.
‘‘చక్ఖుం సరీరం ఉపహన్తి తేన
ఆనన్దినో తస్స దిసా భవన్తి, హితేసినో నాస్స సుఖీ భవన్తి.
౫౫౬.
‘‘తస్మా హి ఇచ్ఛేయ్య కులే వసన్తే, మేధావినో చేవ బహుస్సుతే చ;
యేసం
… మహాకప్పినో థేరో….
౪. చూళపన్థకత్థేరగాథా
౫౫౭.
‘‘దన్ధా మయ్హం గతీ ఆసి, పరిభూతో పురే అహం;
భాతా చ మం పణామేసి, ‘గచ్ఛ దాని తువం ఘరం’.
౫౫౮.
‘‘సోహం పణామితో సన్తో
దుమ్మనో తత్థ అట్ఠాసిం, సాసనస్మిం అపేక్ఖవా.
౫౫౯.
‘‘భగవా తత్థ ఆగచ్ఛి
బాహాయ మం గహేత్వాన, సఙ్ఘారామం పవేసయి.
౫౬౦.
‘‘అనుకమ్పాయ మే సత్థా, పాదాసి పాదపుఞ్ఛనిం;
‘ఏతం సుద్ధం అధిట్ఠేహి, ఏకమన్తం స్వధిట్ఠితం’.
౫౬౧.
‘‘తస్సాహం వచనం సుత్వా, విహాసిం సాసనే రతో;
సమాధిం
౫౬౨.
‘‘పుబ్బేనివాసం
తిస్సో విజ్జా అనుప్పత్తా, కతం బుద్ధస్స సాసనం.
౫౬౩.
‘‘సహస్సక్ఖత్తుమత్తానం
నిసీదమ్బవనే రమ్మే, యావ కాలప్పవేదనా.
౫౬౪.
‘‘తతో మే సత్థా పాహేసి, దూతం కాలప్పవేదకం;
పవేదితమ్హి కాలమ్హి, వేహాసాదుపసఙ్కమిం
౫౬౫.
‘‘వన్దిత్వా సత్థునో పాదే, ఏకమన్తం నిసీదహం;
నిసిన్నం మం విదిత్వాన, అథ సత్థా పటిగ్గహి.
౫౬౬.
‘‘ఆయాగో సబ్బలోకస్స, ఆహుతీనం పటిగ్గహో;
పుఞ్ఞక్ఖేత్తం మనుస్సానం, పటిగణ్హిత్థ దక్ఖిణ’’న్తి.
… చూళపన్థకో థేరో….
౫. కప్పత్థేరగాథా
౫౬౭.
‘‘నానాకులమలసమ్పుణ్ణో, మహాఉక్కారసమ్భవో;
చన్దనికంవ పరిపక్కం, మహాగణ్డో మహావణో.
౫౬౮.
‘‘పుబ్బరుహిరసమ్పుణ్ణో, గూథకూపేన గాళ్హితో
ఆపోపగ్ఘరణో కాయో, సదా సన్దతి పూతికం.
౫౬౯.
‘‘సట్ఠికణ్డరసమ్బన్ధో
చమ్మకఞ్చుకసన్నద్ధో, పూతికాయో నిరత్థకో.
౫౭౦.
‘‘అట్ఠిసఙ్ఘాతఘటితో, న్హారుసుత్తనిబన్ధనో;
నేకేసం సంగతీభావా, కప్పేతి ఇరియాపథం.
౫౭౧.
‘‘ధువప్పయాతో
ఇధేవ ఛడ్డయిత్వాన, యేనకామఙ్గమో నరో.
౫౭౨.
‘‘అవిజ్జాయ నివుతో కాయో, చతుగన్థేన గన్థితో;
ఓఘసంసీదనో కాయో, అనుసయజాలమోత్థతో.
౫౭౩.
‘‘పఞ్చనీవరణే యుత్తో, వితక్కేన సమప్పితో;
తణ్హామూలేనానుగతో, మోహచ్ఛాదనఛాదితో.
౫౭౪.
‘‘ఏవాయం వత్తతే కాయో, కమ్మయన్తేన యన్తితో;
సమ్పత్తి చ విపత్యన్తా, నానాభావో విపజ్జతి.
౫౭౫.
‘‘యేమం
వడ్ఢేన్తి కటసిం ఘోరం, ఆదియన్తి పునబ్భవం.
౫౭౬.
‘‘యేమం కాయం వివజ్జేన్తి, గూథలిత్తంవ పన్నగం;
భవమూలం వమిత్వాన, పరినిబ్బిస్సన్తినాసవా’’తి
… కప్పో థేరో….
౬. వఙ్గన్తపుత్తఉపసేనత్థేరగాథా
౫౭౭.
‘‘వివిత్తం అప్పనిగ్ఘోసం, వాళమిగనిసేవితం;
సేవే సేనాసనం భిక్ఖు, పటిసల్లానకారణా.
౫౭౮.
‘‘సఙ్కారపుఞ్జా ఆహత్వా
తతో సఙ్ఘాటికం కత్వా, లూఖం ధారేయ్య చీవరం.
౫౭౯.
‘‘నీచం మనం కరిత్వాన, సపదానం కులా కులం;
పిణ్డికాయ చరే భిక్ఖు, గుత్తద్వారో సుసంవుతో.
౫౮౦.
‘‘లూఖేనపి వా
రసేసు
౫౮౧.
‘‘అప్పిచ్ఛో చేవ సన్తుట్ఠో, పవివిత్తో వసే ముని;
అసంసట్ఠో గహట్ఠేహి, అనాగారేహి చూభయం.
౫౮౨.
‘‘యథా జళో వ మూగో వ, అత్తానం దస్సయే తథా;
నాతివేలం సమ్భాసేయ్య, సఙ్ఘమజ్ఝమ్హి పణ్డితో.
౫౮౩.
‘‘న సో ఉపవదే కఞ్చి, ఉపఘాతం వివజ్జయే;
సంవుతో పాతిమోక్ఖస్మిం, మత్తఞ్ఞూ చస్స భోజనే.
౫౮౪.
‘‘సుగ్గహీతనిమిత్తస్స, చిత్తస్సుప్పాదకోవిదో;
సమం అనుయుఞ్జేయ్య, కాలేన చ విపస్సనం.
౫౮౫.
‘‘వీరియసాతచ్చసమ్పన్నో
న చ అప్పత్వా దుక్ఖన్తం, విస్సాసం ఏయ్య పణ్డితో.
౫౮౬.
‘‘ఏవం విహరమానస్స, సుద్ధికామస్స భిక్ఖునో;
ఖీయన్తి ఆసవా సబ్బే, నిబ్బుతిఞ్చాధిగచ్ఛతీ’’తి.
… ఉపసేనో వఙ్గన్తపుత్తో థేరో….
౭. (అపర)-గోతమత్థేరగాథా
౫౮౭.
‘‘విజానేయ్య
యఞ్చేత్థ అస్స పతిరూపం, సామఞ్ఞం అజ్ఝుపగతస్స.
౫౮౮.
‘‘మిత్తం ఇధ చ కల్యాణం, సిక్ఖా విపులం సమాదానం;
సుస్సూసా చ గరూనం, ఏతం సమణస్స పతిరూపం.
౫౮౯.
‘‘బుద్ధేసు సగారవతా, ధమ్మే అపచితి యథాభూతం;
సఙ్ఘే
౫౯౦.
‘‘ఆచారగోచరే యుత్తో, ఆజీవో సోధితో అగారయ్హో;
చిత్తస్స చ సణ్ఠపనం, ఏతం సమణస్స పతిరూపం.
౫౯౧.
‘‘చారిత్తం అథ వారిత్తం, ఇరియాపథియం పసాదనియం;
అధిచిత్తే చ ఆయోగో, ఏతం సమణస్స పతిరూపం.
౫౯౨.
‘‘ఆరఞ్ఞకాని సేనాసనాని, పన్తాని అప్పసద్దాని;
భజితబ్బాని మునినా, ఏతం సమణస్స పతిరూపం.
౫౯౩.
‘‘సీలఞ్చ బాహుసచ్చఞ్చ, ధమ్మానం పవిచయో యథాభూతం;
సచ్చానం అభిసమయో, ఏతం సమణస్స పతిరూపం.
౫౯౪.
‘‘భావేయ్య చ అనిచ్చన్తి, అనత్తసఞ్ఞం అసుభసఞ్ఞఞ్చ;
లోకమ్హి చ అనభిరతిం, ఏతం సమణస్స పతిరూపం.
౫౯౫.
‘‘భావేయ్య చ బోజ్ఝఙ్గే, ఇద్ధిపాదాని ఇన్ద్రియాని బలాని;
అట్ఠఙ్గమగ్గమరియం, ఏతం సమణస్స పతిరూపం.
౫౯౬.
‘‘తణ్హం పజహేయ్య ముని, సమూలకే ఆసవే పదాలేయ్య;
విహరేయ్య విప్పముత్తో, ఏతం సమణస్స పతిరూప’’న్తి.
… గోతమో థేరో….
దసకనిపాతో నిట్ఠితో.
తత్రుద్దానం –
కాళుదాయీ చ సో థేరో, ఏకవిహారీ చ కప్పినో;
చూళపన్థకో కప్పో చ, ఉపసేనో చ గోతమో;
సత్తిమే దసకే థేరా, గాథాయో చేత్థ సత్తతీతి.