౮. అట్ఠకనిపాతో
౪౧౭. కచ్చానిజాతకం (౧)
౧.
ఓదాతవత్థా
పిట్ఠా తిలా ధోవసి తణ్డులాని, తిలోదనో హేహితి కిస్స హేతు.
౨.
న ఖో అయం బ్రాహ్మణ భోజనత్థా
ధమ్మో మతో తస్స పహుత్తమజ్జ
౩.
అనువిచ్చ కచ్చాని కరోహి కిచ్చం, ధమ్మో మతో కో ను తవేవ
సహస్సనేత్తో అతులానుభావో, న మియ్యతీ ధమ్మవరో కదాచి.
౪.
దళ్హప్పమాణం మమ ఏత్థ బ్రహ్మే, ధమ్మో మతో నత్థి మమేత్థ కఙ్ఖా;
యే యేవ దాని పాపా భవన్తి, తే
౫.
సుణిసా హి మయ్హం వఞ్ఝా అహోసి, సా మం వధిత్వాన విజాయి పుత్తం;
సా దాని సబ్బస్స కులస్స ఇస్సరా, అహం పనమ్హి
౬.
జీవామి
యా తం వధిత్వాన విజాయి పుత్తం, సహావ పుత్తేన కరోమి భస్మం.
౭.
ఏవఞ్చ
అహఞ్చ పుత్తో సుణిసా చ నత్తా, సమ్మోదమానా ఘరమావసేమ.
౮.
ఏవఞ్చ తే రుచ్చతి కాతియాని, హతాపి సన్తా న జహాసి ధమ్మం;
తువఞ్చ
౯.
సా కాతియానీ సుణిసాయ సద్ధిం, సమ్మోదమానా ఘరమావసిత్థ;
పుత్తో
కచ్చానిజాతకం పఠమం.
౪౧౮. అట్ఠసద్దజాతకం (౨)
౧౦.
ఇదం
ఆవాసో బకరాజస్స, పేత్తికం భవనం మమ;
త్యజ్జ భేకేన
౧౧.
కో దుతియం అసీలిస్స, బన్ధరస్సక్ఖి భేచ్ఛతి
కో మే పుత్తే కులావకం, మఞ్చ సోత్థిం కరిస్సతి.
౧౨.
సబ్బా పరిక్ఖయా ఫేగ్గు, యావ తస్సా గతీ అహు;
ఖీణభక్ఖో మహారాజ, సారే న రమతీ ఘుణో.
౧౩.
సా
అత్తానం రమయిస్సామి, దుమసాఖనికేతినీ.
౧౪.
సో నూనాహం ఇతో గన్త్వా, రఞ్ఞో ముత్తో నివేసనా;
అగ్గోదకాని పిస్సామి, యూథస్స పురతో వజం.
౧౫.
తం మం కామేహి సమ్మత్తం, రత్తం కామేసు ముచ్ఛితం;
ఆనయీ భరతో
౧౬.
అన్ధకారతిమిసాయం, తుఙ్గే ఉపరిపబ్బతే;
సా
౧౭.
అసంసయం జాతిఖయన్తదస్సీ, న గబ్భసేయ్యం పునరావజిస్సం;
అయమన్తిమా పచ్ఛిమా గబ్భసేయ్యా
అట్ఠసద్దజాతకం దుతియం.
౪౧౯. సులసాజాతకం (౩)
౧౮.
ఇదం సువణ్ణకాయూరం, ముత్తా వేళురియా బహూ;
సబ్బం హరస్సు భద్దన్తే, మఞ్చ దాసీతి సావయ.
౧౯.
ఓరోపయస్సు కల్యాణి, మా బాళ్హం
న చాహం అభిజానామి, అహన్త్వా ధనమాభతం.
౨౦.
యతో సరామి అత్తానం, యతో పత్తాస్మి విఞ్ఞుతం;
న చాహం అభిజానామి, అఞ్ఞం పియతరం తయా.
౨౧.
ఏహి తం ఉపగూహిస్సం
న హి దాని పున అత్థి, మమ తుయ్హఞ్చ సఙ్గమో.
౨౨.
న
ఇత్థీపి పణ్డితా హోతి, తత్థ తత్థ విచక్ఖణా.
౨౩.
న
ఇత్థీపి
౨౪.
లహుఞ్చ వత ఖిప్పఞ్చ, నికట్ఠే సమచేతయి;
మిగం పుణ్ణాయతేనేవ
౨౫.
యోధ ఉప్పతితం అత్థం, న ఖిప్పమనుబుజ్ఝతి;
సో హఞ్ఞతి మన్దమతి, చోరోవ గిరిగబ్భరే.
౨౬.
యో చ ఉప్పతితం అత్థం, ఖిప్పమేవ నిబోధతి;
ముచ్చతే సత్తుసమ్బాధా, సులసా సత్తుకామివాతి.
సులసాజాతకం తతియం.
౪౨౦. సుమఙ్గలజాతకం (౪)
౨౭.
భుసమ్హి
అట్ఠానసో అప్పతిరూపమత్తనో, పరస్స దుక్ఖాని భుసం ఉదీరయే.
౨౮.
యతో చ జానేయ్య పసాదమత్తనో, అత్థం నియుఞ్జేయ్య పరస్స దుక్కటం;
తదాయమత్థోతి సయం అవేక్ఖియ, అథస్స దణ్డం సదిసం నివేసయే.
౨౯.
న చాపి ఝాపేతి పరం న అత్తనం, అముచ్ఛితో యో నయతే నయానయం;
యో
౩౦.
యే ఖత్తియా సే అనిసమ్మకారినో, పణేన్తి దణ్డం సహసా పముచ్ఛితా;
అవణ్ణసంయుతా
౩౧.
ధమ్మే
తే సన్తిసోరచ్చసమాధిసణ్ఠితా, వజన్తి లోకం దుభయం తథావిధా.
౩౨.
రాజాహమస్మి నరపమదానమిస్సరో, సచేపి కుజ్ఝామి ఠపేమి అత్తనం;
నిసేధయన్తో జనతం తథావిధం, పణేమి దణ్డం అనుకమ్ప యోనిసో.
౩౩.
సిరీ చ లక్ఖీ చ తవేవ ఖత్తియ, జనాధిప మా విజహి కుదాచనం;
అక్కోధనో నిచ్చపసన్నచిత్తో, అనీఘో తువం వస్ససతాని పాలయ.
౩౪.
గుణేహి ఏతేహి ఉపేత ఖత్తియ, ఠితమరియవత్తీ
సుఖీ
౩౫.
ఏవం
నిబ్బాపయే సఙ్ఖుభితం మహాజనం, మహావ మేఘో సలిలేన మేదినిన్తి
సుమఙ్గలజాతకం చతుత్థం.
౪౨౧. గఙ్గమాలజాతకం (౫)
౩౬.
అఙ్గారజాతా పథవీ, కుక్కుళానుగతా మహీ;
అథ గాయసి వత్తాని
౩౭.
ఉద్ధం తపతి ఆదిచ్చో, అధో తపతి వాలుకా;
అథ గాయసి వత్తాని
౩౮.
న
అత్థా హి వివిధా రాజ, తే తపన్తి న ఆతపో.
౩౯.
అద్దసం కామ తే మూలం, సఙ్కప్పా కామ జాయసి;
న తం సఙ్కప్పయిస్సామి, ఏవం కామ న హేహిసి.
౪౦.
అప్పాపి కామా న అలం, బహూహిపి న తప్పతి;
అహహా బాలలపనా, పరివజ్జేథ
౪౧.
అప్పస్స
సులద్ధలాభో వత మాణవస్స, యో పబ్బజీ కామరాగం పహాయ.
౪౨.
తపసా పజహన్తి పాపకమ్మం, తపసా న్హాపితకుమ్భకారభావం;
తపసా అభిభుయ్య గఙ్గమాల, నామేనాలపసజ్జ బ్రహ్మదత్తం.
౪౩.
సన్దిట్ఠికమేవ ‘‘అమ్మ’’ పస్సథ, ఖన్తీసోరచ్చస్స అయం
యో
౪౪.
మా కిఞ్చి అవచుత్థ గఙ్గమాలం, మునినం మోనపథేసు సిక్ఖమానం;
ఏసో హి అతరి అణ్ణవం, యం తరిత్వా చరన్తి వీతసోకాతి.
గఙ్గమాలజాతకం పఞ్చమం.
౪౨౨. చేతియజాతకం (౬)
౪౫.
ధమ్మో
తస్మా హి ధమ్మం న హనే, మా త్వం
౪౬.
అలికం
పూతికఞ్చ ముఖం వాతి, సకట్ఠానా చ ధంసతి;
యో జానం పుచ్ఛితో పఞ్హం, అఞ్ఞథా నం వియాకరే.
౪౭.
సచే హి సచ్చం భణసి, హోహి రాజ యథా పురే;
ముసా చే భాససే రాజ, భూమియం తిట్ఠ చేతియ.
౪౮.
అకాలే వస్సతీ తస్స, కాలే తస్స న వస్సతి;
యో జానం పుచ్ఛితో పఞ్హం, అఞ్ఞథా నం వియాకరే.
౪౯.
సచే హి సచ్చం భణసి, హోహి రాజ యథా పురే;
ముసా చే భాససే రాజ, భూమిం పవిస చేతియ.
౫౦.
జివ్హా తస్స ద్విధా హోతి, ఉరగస్సేవ దిసమ్పతి;
యో జానం పుచ్ఛితో పఞ్హం, అఞ్ఞథా నం వియాకరే.
౫౧.
సచే హి సచ్చం భణసి, హోహి రాజ యథా పురే;
ముసా చే భాససే రాజ, భియ్యో పవిస చేతియ.
౫౨.
జివ్హా తస్స న భవతి, మచ్ఛస్సేవ దిసమ్పతి;
యో జానం పుచ్ఛితో పఞ్హం, అఞ్ఞథా నం వియాకరే.
౫౩.
సచే హి సచ్చం భణసి, హోహి రాజ యథా పురే;
ముసా చే భాససే రాజ, భియ్యో పవిస చేతియ.
౫౪.
థియోవ
యో జానం పుచ్ఛితో పఞ్హం, అఞ్ఞథా నం వియాకరే.
౫౫.
సచే హి సచ్చం భణసి, హోహి రాజ యథా పురే;
ముసా చే భాససే రాజ, భియ్యో పవిస చేతియ.
౫౬.
పుత్తా తస్స న భవన్తి, పక్కమన్తి దిసోదిసం;
యో జానం పుచ్ఛితో పఞ్హం, అఞ్ఞథా నం వియాకరే.
౫౭.
సచే హి సచ్చం భణసి, హోహి రాజ యథా పురే;
ముసా చే భాససే రాజ, భియ్యో పవిస చేతియ.
౫౮.
స
పావేక్ఖి పథవిం చేచ్చో, హీనత్తో పత్వ పరియాయం
౫౯.
తస్మా
అదుట్ఠచిత్తో భాసేయ్య, గిరం సచ్చూపసంహితన్తి.
చేతియజాతకం ఛట్ఠం.
౪౨౩. ఇన్ద్రియజాతకం (౭)
౬౦.
యో ఇన్ద్రియానం కామేన, వసం నారద గచ్ఛతి;
సో పరిచ్చజ్జుభో లోకే, జీవన్తోవ విసుస్సతి
౬౧.
సుఖస్సానన్తరం దుక్ఖం, దుక్ఖస్సానన్తరం సుఖం;
సోసి
౬౨.
కిచ్ఛకాలే
స కిచ్ఛన్తం సుఖం ధీరో, యోగం సమధిగచ్ఛతి.
౬౩.
న హేవ కామాన కామా, నానత్థా నాత్థకారణా;
న కతఞ్చ నిరఙ్కత్వా, ధమ్మా చవితుమరహసి.
౬౪.
దక్ఖం గహపతీ
అహాసో అత్థలాభేసు, అత్థబ్యాపత్తి అబ్యథో.
౬౫.
ఏత్తావతేతం పణ్డిచ్చం, అపి సో
న యితో కిఞ్చి పాపియో, యో ఇన్ద్రియానం వసం వజే.
౬౬.
అమిత్తానంవ హత్థత్థం, సివి పప్పోతి మామివ;
కమ్మం విజ్జఞ్చ దక్ఖేయ్యం, వివాహం సీలమద్దవం;
ఏతే చ యసే హాపేత్వా, నిబ్బత్తో సేహి కమ్మేహి.
౬౭.
సోహం సహస్సజీనోవ అబన్ధు అపరాయణో;
అరియధమ్మా అపక్కన్తో, యథా పేతో తథేవహం.
౬౮.
సుఖకామే
సో సుఖం నాధిగచ్ఛామి, ఠితో
ఇన్ద్రియజాతకం సత్తమం.
౪౨౪. ఆదిత్తజాతకం (౮)
౬౯.
ఆదిత్తస్మిం అగారస్మిం, యం నీహరతి భాజనం;
తం
౭౦.
ఏవామాదీపితో
నీహరేథేవ దానేన, దిన్నం హోతి సునీహతం
౭౧.
యో ధమ్మలద్ధస్స దదాతి దానం, ఉట్ఠానవీరియాధిగతస్స జన్తు;
అతిక్కమ్మ సో వేతరణిం
౭౨.
దానఞ్చ యుద్ధఞ్చ సమానమాహు, అప్పాపి సన్తా బహుకే జినన్తి;
అప్పమ్పి చే సద్దహానో దదాతి, తేనేవ సో హోతి సుఖీ పరత్థ.
౭౩.
విచేయ్య దానం సుగతప్పసత్థం, యే దక్ఖిణేయ్యా ఇధ జీవలోకే;
ఏతేసు దిన్నాని మహప్ఫలాని, బీజాని వుత్తాని యథా సుఖేత్తే.
౭౪.
యో పాణభూతాని అహేఠయం చరం, పరూపవాదా న కరోతి పాపం;
భీరుం పసంసన్తి న తత్థ సూరం, భయా హి సన్తో న కరోన్తి పాపం.
౭౫.
హీనేన బ్రహ్మచరియేన, ఖత్తియే ఉపపజ్జతి;
మజ్ఝిమేన
౭౬.
అద్ధా
పుబ్బేవ హి పుబ్బతరేవ సన్తో
ఆదిత్తజాతకం అట్ఠమం.
౪౨౫. అట్ఠానజాతకం (౯)
౭౭.
గఙ్గా కుముదినీ సన్తా, సఙ్ఖవణ్ణా చ కోకిలా;
జమ్బు తాలఫలం దజ్జా, అథ నూన తదా సియా.
౭౮.
యదా కచ్ఛపలోమానం, పావారో తివిధో సియా;
హేమన్తికం పావురణం
౭౯.
యదా మకసపాదానం
దళ్హో చ అవికమ్పీ చ
౮౦.
యదా ససవిసాణానం, నిస్సేణీ సుకతా సియా;
సగ్గస్సారోహణత్థాయ, అథ నూన తదా సియా.
౮౧.
యదా నిస్సేణిమారుయ్హ, చన్దం ఖాదేయ్యు మూసికా;
రాహుఞ్చ పరిపాతేయ్యుం
౮౨.
యదా సురాఘటం పిత్వా, మక్ఖికా గణచారిణీ;
అఙ్గారే
౮౩.
యదా
కుసలో నచ్చగీతస్స, అథ నూన తదా సియా.
౮౪.
యదా కాకా ఉలూకా చ, మన్తయేయ్యుం రహోగతా;
అఞ్ఞమఞ్ఞం పిహయేయ్యుం, అథ నూన తదా సియా.
౮౫.
యదా ముళాల
వస్సస్స పటిఘాతాయ, అథ నూన తదా సియా.
౮౬.
యదా
తుణ్డేనాదాయ గచ్ఛేయ్య, అథ నూన తదా సియా.
౮౭.
యదా సాముద్దికం నావం, స-యన్తం స-వటాకరం
చేటో ఆదాయ గచ్ఛేయ్య, అథ నూన తదా సియాతి.
అట్ఠానజాతకం నవమం.
౪౨౬. దీపిజాతకం (౧౦)
౮౮.
ఖమనీయం యాపనీయం, కచ్చి మాతుల తే సుఖం;
సుఖం తే అమ్మా అవచ, సుఖకామావ
౮౯.
నఙ్గుట్ఠం మే అవక్కమ్మ
సాజ్జ మాతులవాదేన, ముఞ్చితబ్బా ను మఞ్ఞసి.
౯౦.
పురత్థాముఖో నిసిన్నోసి, అహం తే ముఖమాగతా;
పచ్ఛతో తుయ్హం నఙ్గుట్ఠం, కథం ఖ్వాహం అవక్కమిం
౯౧.
యావతా
తావతా మయ్హం నఙ్గుట్ఠం, కథం ఖో త్వం వివజ్జయి.
౯౨.
పుబ్బేవ మేతమక్ఖింసు
దీఘం దుట్ఠస్స నఙ్గుట్ఠం, సామ్హి వేహాయసాగతా.
౯౩.
తఞ్చ దిస్వాన ఆయన్తిం, అన్తలిక్ఖస్మి ఏళికే;
మిగసఙ్ఘో పలాయిత్థ, భక్ఖో మే నాసితో తయా.
౯౪.
ఇచ్చేవం విలపన్తియా, ఏళకియా రుహగ్ఘసో;
గలకం అన్వావమద్ది, నత్థి దుట్ఠే సుభాసితం.
౯౫.
నేవ
నిక్కమం దుట్ఠే యుఞ్జేథ, సో చ సబ్భిం న రఞ్జతీతి.
దీపిజాతకం దసమం.
అట్ఠకనిపాతం నిట్ఠితం.
తస్సుద్దానం –
పరిసుద్ధా మనావిలా వత్థధరా, బకరాజస్స కాయురం దణ్డవరో;
అథ అఙ్గార చేతియ దేవిలినా, అథ ఆదిత్త గఙ్గా దసేళకినాతి.