๑๗. อุปฺปนฺนตฺติกํ
๗. ปญฺหาวาโร
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๑. วิภงฺควาโร
เหตุปจฺจโย
๑. อุปฺปนฺโน
อารมฺมณปจฺจโย
๒. อุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อุปฺปนฺนํ จกฺขุํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา…เป.… อุทฺธจฺจํ…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ อุปฺปนฺนํ โสตํ… ฆานํ… ชิวฺหํ… กายํ… รูเป… สทฺเท… คนฺเธ… รเส… โผฏฺฐพฺเพ… วตฺถุํ… อุปฺปนฺเน ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส
๓. อนุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อนุปฺปนฺเน รูเป… สทฺเท… คนฺเธ… รเส… โผฏฺฐพฺเพ… อนุปฺปนฺเน ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ…เป.… โทมนสฺสํ
๔. อุปฺปาที ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อุปฺปาทิํ จกฺขุํ…เป.… กายํ… รูเป… คนฺเธ… รเส… โผฏฺฐพฺเพ… วตฺถุํ… อุปฺปาที ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ อุปฺปาที ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส, เจโตปริยญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
อธิปติปจฺจโย
๕. อุปฺปนฺโน อารมฺมณาธิปติ – อุปฺปนฺนํ จกฺขุํ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ อุปฺปนฺนํ โสตํ… ฆานํ… ชิวฺหํ… กายํ… รูเป… สทฺเท… คนฺเธ… รเส… โผฏฺฐพฺเพ… วตฺถุํ… อุปฺปนฺเน ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ…เป.…ฯ สหชาตาธิปติ – อุปฺปนฺนา อธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
อนุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อารมฺมณาธิปติ – อนุปฺปนฺเน รูเป… สทฺเท… คนฺเธ… รเส… โผฏฺฐพฺเพ… อนุปฺปนฺเน ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ (๑)
อุปฺปาที อารมฺมณาธิปติ – อุปฺปาทิํ
สหชาตปจฺจโย
๖. อุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อุปฺปนฺโน เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.… ทฺเว ขนฺธา ทฺวินฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ อุปฺปนฺโน เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.… ทฺเว ขนฺธา ทฺวินฺนํ ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ขนฺธา วตฺถุสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ วตฺถุ ขนฺธานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ เอกํ มหาภูตํ ติณฺณนฺนํ มหาภูตานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.… ทฺเว มหาภูตา…เป.… มหาภูตา จิตฺตสมุฏฺฐานานํ รูปานํ กฏตฺตารูปานํ อุปาทารูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ พาหิรํ… อาหารสมุฏฺฐานํ… อุตุสมุฏฺฐานํ… อสญฺญสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ…เป.… ทฺเว มหาภูตา…เป.… มหาภูตา กฏตฺตารูปานํ อุปาทารูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
อญฺญมญฺญปจฺจโย
๗. อุปฺปนฺโน
นิสฺสยปจฺจโย
๘. อุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อุปฺปนฺโน เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ
อุปนิสฺสยปจฺจโย
๙. อุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.… ปกตูปนิสฺสโย – อุปฺปนฺนํ อุตุํ อุปนิสฺสาย ฌานํ อุปฺปาเทติ, วิปสฺสนํ…เป.… มคฺคํ…เป.… อภิญฺญํ…เป.… สมาปตฺติํ อุปฺปาเทติ, มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺฐิํ คณฺหาติฯ อุปฺปนฺนํ โภชนํ…เป.… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ฌานํ อุปฺปาเทติ วิปสฺสนํ…เป.… มคฺคํ…เป.… อภิญฺญํ…เป.… สมาปตฺติํ อุปฺปาเทติ, มานํ ชปฺเปติ, ทิฏฺฐิํ คณฺหาติฯ อุปฺปนฺนํ อุตุ…
อนุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – อนุปฺปนฺนํ
อุปฺปาที ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – อุปฺปาทิํ จกฺขุสมฺปทํ ปตฺถยมาโน ทานํ เทติ, สีลํ สมาทิยติ, อุโปสถกมฺมํ กโรติฯ อุปฺปาทิํ โสตสมฺปทํ…เป.… กายสมฺปทํ…เป.… วณฺณสมฺปทํ
ปุเรชาตปจฺจโย
๑๐. อุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณปุเรชาตํ, วตฺถุปุเรชาตํฯ อารมฺมณปุเรชาตํ – จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ, อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… โผฏฺฐพฺพายตนํ กายวิญฺญาณสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ วตฺถุปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… วตฺถุ อุปฺปนฺนานํ ขนฺธานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
ปจฺฉาชาตปจฺจโย
๑๑. อุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย – ปจฺฉาชาตา อุปฺปนฺนา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
กมฺมปจฺจโย
๑๒. อุปฺปนฺโน
วิปากปจฺจโย
๑๓. อุปฺปนฺโน
อาหารปจฺจโย
๑๔. อุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย – อุปฺปนฺนา อาหารา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ อาหารปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.… กพฬีกาโร อาหาโร อิมสฺส กายสฺส อาหารปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
อินฺทฺริยปจฺจโย
๑๕. อุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย – อุปฺปนฺนา อินฺทฺริยา สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.… จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… กายินฺทฺริยํ กายวิญฺญาณสฺส…เป.… รูปชีวิตินฺทฺริยํ กฏตฺตารูปานํ อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
ฌานปจฺจยาทิ
๑๖. อุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส ฌานปจฺจเยน ปจฺจโย… มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโย… สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย… วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย – สหชาตํ, ปุเรชาตํ, ปจฺฉาชาตํฯ สหชาตา – อุปฺปนฺนา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานานํ รูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ อุปฺปนฺนา ขนฺธา กฏตฺตารูปานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ขนฺธา วตฺถุสฺส, วตฺถุ ขนฺธานํ วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปุเรชาตํ – จกฺขายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส ปจฺฉาชาตา – อุปฺปนฺนา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน
อตฺถิปจฺจโย
๑๗. อุปฺปนฺโน สหชาโต – อุปฺปนฺโน เอโก ขนฺโธ ติณฺณนฺนํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.… ทฺเว ขนฺธา…เป.… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.… เอกํ มหาภูตํ…เป.… พาหิรํ… อาหารสมุฏฺฐานํ… อุตุสมุฏฺฐานํ… อสญฺญสตฺตานํ…เป.…ฯ ปุเรชาตํ – จกฺขุํ อนิจฺจโต…เป.… วตฺถุํ อนิจฺจโต…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตุธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… โผฏฺฐพฺพายตนํ กายวิญฺญาณสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ จกฺขายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… กายายตนํ กายวิญฺญาณสฺส…เป.… วตฺถุ อุปฺปนฺนานํ ขนฺธานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปจฺฉาชาตา – อุปฺปนฺนา ขนฺธา ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ กพฬีกาโร อาหาโร อิมสฺส กายสฺส อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ รูปชีวิตินฺทฺริยํ กฏตฺตารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
อวิคตปจฺจโย
๑๘. อุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย…เป.…ฯ
๑. ปจฺจยานุโลมํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
๑๙. เหตุยา เอกํ, อารมฺมเณ ตีณิ, อธิปติยา ตีณิ, สหชาเต เอกํ, อญฺญมญฺเญ เอกํ, นิสฺสเย เอกํ, อุปนิสฺสเย ตีณิ, ปุเรชาเต เอกํ, ปจฺฉาชาเต กมฺเม วิปาเก อาหาเร อินฺทฺริเย ฌาเน มคฺเค สมฺปยุตฺเต วิปฺปยุตฺเต อตฺถิยา อวิคเต เอกํ (เอวํ
อนุโลมํฯ
ปจฺจนียุทฺธาโร
๒๐. อุปฺปนฺโน
อนุปฺปนฺโน ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย, อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
อุปฺปาที ธมฺโม อุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (๑)
๒. ปจฺจยปจฺจนียํ
๒. สงฺขฺยาวาโร
๒๑. นเหตุยา ตีณิ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา ตีณิ…เป.… นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนอตฺถิยา ทฺเว, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิ, โนอวิคเต ทฺเว (เอวํ คเณตพฺพํ)ฯ
ปจฺจนียํฯ
๓. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ
๒๒. เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ เอกํ…เป.… โนนตฺถิยา โนวิคเต เอกํฯ
อนุโลมปจฺจนียํฯ
๔. ปจฺจนียานุโลมํ
๒๓. นเหตุปจฺจยา
ปจฺจนียานุโลมํฯ
อุปฺปนฺนตฺติกํ นิฏฺฐิตํฯ