ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
วินยปิฏก
สํคายนสฺส ปุจฺฉา วิสฺสชฺชนา
โอกาส ทานกถา
สุณาตุ
อคฺคมหาปณฺฑิต
ฐปิตา
ปุจฺฉก สมฺมุติ ญาตฺติ
สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ, ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, อหํ อายสฺมนฺตํ วิจิตฺตสาราภิวํสํ ติปิฏกธร ธมฺมภณฺฑาคาริกํ วินยํ ปุจฺเฉยฺยํฯ
ติปิฏกธร ธมฺมภณฺฑาคาริก
ภทนฺตวิจิตฺตสาราภิวํเสน
ฐปิตา วิสฺสชฺชก สมฺมุติ ญาตฺติ
สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ, ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, อหํ อายสฺมตา ชวนตฺเถเรน สงฺฆนายก มหาเถรสฺส ปฏินิธิภูเตน วินยํ ปุฏฺโฐ วิสฺสชฺเชยฺยํฯ
ปฐม ปาราชิก สิกฺขาปุจฺฉา
ปุจฺฉา – ยํ
วิสฺสชฺชนา – เวสาลิยํ ภนฺเต ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – กํ อาวุโส อารพฺภ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – สุทินฺนํ ภนฺเต กลนฺทปุตฺตํ อารพฺภ ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – กิสฺมิํ อาวุโส วตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – สุทินฺโท ภนฺเต กลนฺทปุตฺโต ปุราณทุติยิกาย เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวิ, ตสฺมิํ ภนฺเต วตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – อตฺถิ อาวุโส ตตฺถ ปญฺญตฺติ อนุปญฺญตฺติ อนุปฺปนฺนปญฺญตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – เอกา ภนฺเต ปญฺญตฺติ ทฺเว อนุปญฺญตฺติโย, อนุปฺปนฺนปญฺญตฺติ ตสฺมิํ นตฺถิฯ
ปุจฺฉา – สพฺพตฺถปญฺญตฺตินุโข
วิสฺสชฺชนา – สพฺพตฺถปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – สาธารณปญฺญตฺตินุโข อาวุโส อสาธารณปญฺญตฺตินุโขฯ
วิสฺสชฺชนา – สาธารณปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – เอกโตปญฺญตฺตินุโข อาวุโส อุภโตปญฺญตฺตินุโขฯ
วิสฺสชฺชนา – อุภโตปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – ปญฺจนฺนํ อาวุโส ปาติโมกฺขุทฺเทสานํ กตฺโถคธํ กตฺถ ปริยาปนฺนํฯ
วิสฺสชฺชนา – นิทาโนคธํ
ปุจฺฉา – กตเมน อาวุโส อุทฺเทเสน อุทฺเทสํ อาคจฺฉติฯ
วิสฺสชฺชนา – ทุติเยน ภนฺเต อุทฺเทเสน อุทฺเทสํ อาคจฺฉติฯ
ปุจฺฉา – จตุนฺนํ อาวุโส วิปตฺตีนํ กตมา วิปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – สีลวิปตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส วิปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – อสํวโร ภนฺเต วิปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส สมฺปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – สํวโร ภนฺเต สมฺมตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา
วิสฺสชฺชนา – น เอวรูปํ กริสฺสามีติ ยาวชีวํ อาปาณโกฏิกํ สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุ, อยํ ภนฺเต ปฏิปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กติ อาวุโส อตฺถวเส ปฏิจฺจ ภควตา ปฐมํ ปาราชิกํ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – ทส ภนฺเต อตฺถวเส ปฏิจฺจ ภควตา ปฐมํ ปาราชิกํ ปญฺญตฺตํ, ๑ - สงฺฆสุฏฺฐุตาย, ๒ - สงฺฆผาสุตาย, ๓ - ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย, ๔ - เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย, ๕ - ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย, ๖ - สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย, ๗ - อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย, ๘ - ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย, ๙ - สทฺธมฺมฏฺฐิติยา, ๑๐ - วินยานุคฺคหายฯ
ปุจฺฉา – เก
วิสฺสชฺชนา – เสกฺขาจ ภนฺเต ปุถุชฺชนกลฺยาณกาจ สิกฺขนฺติฯ
ปุจฺฉา – เก อาวุโส สิกฺขิตสิกฺขาฯ
วิสฺสชฺชนา – อรหนฺโต ภนฺเต สิกฺขิตสิกฺขาฯ
ปุจฺฉา – กตฺถ อาวุโส ฐิตํฯ
วิสฺสชฺชนา – สิกฺขากาเมสุ ภนฺเต ฐิตํฯ
ปุจฺฉา – เก อาวุโส ธาเรนฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – เยสํ ภนฺเต วตฺตติ เต ธาเรนฺติฯ
ปุจฺฉา – กสฺส
วิสฺสชฺชนา – ภควโต ภนฺเต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
ปุจฺฉา – เกนาวุโส อาภตํฯ
วิสฺสชฺชนา – ปรมฺปราย ภนฺเต อาภตํฯ
สํคายนตฺถาย สงฺฆสฺส ญาปนํ
สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ อหํ ภนฺเต อายสฺมนฺตํ วิจิตฺถสาราภิวํสํ ติปิฏกธร ธมฺมภณฺฑาคาริกํ ปฐมสฺส ปาราชิกสฺส นิทานมฺปิ ปุจฺฉิํ, ปุคฺคลมฺปิ ปุจฺฉิํ, วตฺถุมฺปิ ปุจฺฉิํ, ปญฺญตฺติ อนุปญฺญตฺติอาทีนิปิ ปุจฺฉิํ, ปุฏฺโฐ ปุฏฺโฐจ โส อายสฺมาวิจิตฺตสาราภิวํโส วิสฺสชฺเชสิ, อิติหิทํ ภนฺเต ปฐมํ ปาราชิก สิกฺขาปทํ นิมฺมลํ สุปริสุทฺธํ ตสฺเสว ภควโต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส, ตสฺมา ยถาปุเร มหากสฺสปาทโย มหาเถรวรา โปราณสํคีติการา พฺรหฺมจริย สงฺขาตสฺส พุทฺธสาสนสฺส จิรฏฺฐิติยา พหุชนหิตาย พหุชนสุขาย โลกานุกมฺปาย อตฺถาย หิตาย สุขาย เทวมนุสฺสานํ ธมฺมวินยํ สงฺคายิํสุเจว อนุสงฺคายิํสุจ, เอวเมว มยมฺปิ ทานิ สพฺเพว ฉฏฺฐสํคีติมหาธมฺมสภาปริยาปนฺนา อิทํ ปฐม ปาราชิก สิกฺขาปทํ เอกโตสชฺฌายนวเสน สํคาเยยฺยามฯ
เรวตาภิ ปณฺฑิตธช สาสนวํส มหาธมฺมราชคุรุโน
อภิธชมหารฏฺฐคุรุโนจ สงฺฆนายก มหาเถรสฺส
โอกาส ทานกถา
สุณาตุ
อคฺคมหาปณฺฑิต ภทนฺต โสภนตฺเถเรน
ฐปิตา ปุจฺฉก สมฺมุติ ญาตฺติ
สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ, ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, อหํ อายสฺมนฺตํ วิจิตฺตสาราภิวํสํ ติปิฏกธร ธมฺมภณฺฑาคาริกํ วินยํ ปุจฺเฉยฺยํฯ
ติปิฏกธร ธมฺมภณฺฑาคาริก
ภทนฺตวิจิตฺตสาราภิวํเสน
ฐปิตา วิสฺสชฺชก สมฺมุติ ญาตฺติ
สุณาตุ
ทุติย ปาราชิก สิกฺขาปุจฺฉา
ปุจฺฉา – ยํ
วิสฺสชฺชนา – ราชคเห ภนฺเต ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – กํ อาวุโส อารพฺภ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – ธนิยํ ภนฺเต กุมฺภการปุตฺตํ อารพฺภ ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – กิสฺมิํ อาวุโส วตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – ธนิโย ภนฺเต กุมฺภการปุตฺโต รญฺโญ ทารูนิ อทินฺนํ อาทิยิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – อตฺถิ
วิสฺสชฺชนา – เอกา ภนฺเต ปญฺญตฺติ เอกา อนุปญฺญตฺติ อนุปฺปนฺนปญฺญตฺติ ตสฺมิํ นตฺถิฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส ตตฺถ มูลปญฺญตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – โย ปน ภิกฺขุ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิเยยฺย, ยถารูเป อทินฺนาทาเน ราชาโน โจรํ คเหตฺวา หเนยฺยุํวา พนฺเธยฺยุํวา ปพฺพาเชยฺยุํวา โจโรสิ พาโลสิ มุฬฺโหสิ เถโนสีติ ตถารูปํ ภิกฺขุ อทินฺนํ อาทิยมาโน อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ อยํ ภนฺเต ตตฺถ มูลปญฺญตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา
วิสฺสชฺชนา – คามาวา อรญฺญาวาติ อยํ ภนฺเต ตตฺถ อนุปญฺญตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส ตตฺถ ปริปุณฺณปญฺญตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – โย ปน ภิกฺขุ คามาวา อรญฺญาวา อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิเยยฺย, กถารูเป อทินฺนาทาเน ราชาโน โจรํ คเหตฺวา หเนยฺยุํวา พนฺเธยฺยุํวา ปพฺพาเชยฺยุํวา โจโรสิ พาโลสิ มูฬฺโหสิ เถโนสีติ ตถารูปํ ภิกฺขุ อทินฺนํ อาทิยมาโน อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ อยํ ภนฺเต ตตฺถ ปริปุณฺณปญฺญตฺติฯ
ปุจฺฉา – สพฺพตฺถปญฺญตฺติ
วิสฺสชฺชนา – สพฺพตฺถปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – สาธารณปญฺญตฺตินุโข อาวุโส อสาธารณปญฺญตฺติ นุโขฯ
วิสฺสชฺชนา – สาธารณปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – เอกโตปญฺญตฺตินุโข อาวุโส อุภโตปญฺญตฺตินุโขฯ
วิสฺสชฺชนา – อุภโตปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – ตสฺมิํ
วิสฺสชฺชนา – อทินฺนํ ภนฺเต อาทิยนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ, ปญฺจ มาสกํวา อติเรก ปญฺจ มาสกํวา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส, อูนปญฺจมาสกํวา อติเรกมาสกํวา อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส, มาสกํวา อูนมาสกวา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส, อทินฺนํ ภนฺเต อาทิยนฺโต อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
ปุจฺฉา – เกสํ
วิสฺสชฺชนา – ทสนฺนํ ภนฺเต ปุคฺคลานํ อนาปตฺติ, สกสญฺญิสฺส, วิสฺสาสคฺคาเหน คณฺหนฺตสฺส, ตาวกาลิกํ คณฺหนฺตสฺส, เปตปริคฺคหํ คณฺหนฺตสฺส, ติรจฺฉานคตปริคฺคหํ คณฺหนฺตสฺส, ปํสุกูลสญฺญิสฺส, อุมฺมตฺตกสฺส, ขิตฺตจิตฺตสฺส, เวทนาฏฺฏสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ
ปุจฺฉา – ปญฺจนฺนํ อาวุโส ปาติโมกฺขุทฺเทสานํ กตฺโถคธํ กตฺถปริยาปนฺนํฯ
วิสฺสชฺชนา – นิทาโนคธํ ภนฺเต นิทานปริยาปนฺนํฯ
ปุจฺฉา – กตเมน
วิสฺสชฺชนา – ทุติเยน ภนฺเต อุทฺเทเสน อุทฺเทสํ อาคจฺฉติฯ
ปุจฺฉา – จตุนฺนํ อาวุโส วิปตฺตีนํ กตมา วิปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – สีลวิปตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – สตฺตนฺนํ อาวุโส อาปตฺติกฺขนฺธานํ กตโม อาปตฺติกฺขนฺโธฯ
วิสฺสชฺชนา – ปาราชิกาปตฺติกฺขนฺโธ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – ฉนฺนํ อาวุโส อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติฯ
วิสฺสชฺชนา – ตีหิ ภนฺเต สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ, สิยา กายโตจ จิตฺตโตจ สมุฏฺฐาติ, น วาจาโต, สิยา วาจาโตจ
จิตฺตโตจ
ปุจฺฉา – จตุนฺนํ อาวุโส อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํฯ
วิสฺสชฺชนา – อาปตฺตาธิกรณํ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – สตฺตนฺนํ อาวุโส สมถานํ กติหิ สมเถหิ สมฺมติฯ
วิสฺสชฺชนา – ทฺวิหิ ภนฺเต สมเถหิ สมฺมติ สมฺมุขาวินเยนจ ปฏิญฺญาต กรเณนจฯ
ปุจฺฉา – โก
วิสฺสชฺชนา – ปญฺญตฺติ ภนฺเต วินโย วิภตฺติ อภิวินโยฯ
ปุจฺฉา – กิํอาวุโส ตตฺถ ปาติโมกฺขํ กิํ ตตฺถ อธิปาติโมกฺขํฯ
วิสฺสชฺชนา – ปญฺญตฺติ ภนฺเต ปาติโมกฺขํ, วิภตฺติ อธิปาติโมกฺขํฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส วิปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – อสํวโร ภนฺเต วิปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา
วิสฺสชฺชนา – สํวโร ภนฺเต สมฺปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส ปฏิปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – น เอวรูปํ กริสฺสามีติ ยาวชีวํ อาปาณโกฏิกํ สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุ อยํ ภนฺเต ตตฺถ ปฏิปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กติ อาวุโส อตฺถวเส ปฏิจฺจ ภควตา ทุติยํ ปาราชิกํ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – ทส ภนฺเต อตฺถวเส ปฏิจฺจ ภควตา ทุติยํ ปาราชิกํ ปญฺญตฺตํฯ สงฺฆสุฏฺฐุตาย สงฺฆผาสุตาย ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย สทฺธมฺมฏฺฐิติยา วินยานุคฺคหายฯ
ปุจฺฉา – โก
วิสฺสชฺชนา – เสกฺขาจ ภนฺเต ปุถุชฺชนกลฺยาณกาจ สิกฺขนฺติฯ
ปุจฺฉา – เก อาวุโส สิกฺขิตสิกฺขาฯ
วิสฺสชฺชนา – อรหนฺโต ภนฺเต สิกฺขิตสิกฺขาฯ
ปุจฺฉา – กตฺถ
วิสฺสชฺชนา – สิกฺขากาเมสุ ภนฺเต ฐิตํฯ
ปุจฺฉา – เก อาวุโส ธาเรนฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – เยสํ ภนฺเต วตฺตติ เต ธาเรนฺติฯ
ปุจฺฉา – กสฺส อาวุโส วจนํฯ
วิสฺสชฺชนา – ภควตา ภนฺเต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺมุทฺธสฺสฯ
ปุจฺฉา – เกนาวุโส
วิสฺสชฺชนา – ปรมฺปราย ภนฺเต อาภตํฯ
ปุจฺฉา – อตฺถิ นุ โข อาวุโส ตตฺถ อุปเนตพฺพํ วา อปเนตพฺพํ วา อกฺขรปทปจฺจาภฏฺฐํ วา วิรทฺธปทพฺยญฺชนํ วาฯ
วิสฺสชฺชนา – นตฺถิ ภนฺเตฯ
‘‘สํคายนตฺถาย สงฺฆสฺส ญาปนํ’’
สุณาตุ
ตติย ปาราชิก สิกฺขาปุจฺฉา
ปุจฺฉา – ยํ
วิสฺสชฺชนา – เวสาลิยํ ภนฺเต ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – กํ อาวุโส อารพฺภ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – สมฺพหุเล ภนฺเต ภิกฺขู อารพฺภ ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – กิสฺมิํ อาวุโส วตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – สมฺพหุลา ภนฺเต ภิกฺขุ อญฺญมญฺญํ ชีวิตา โวโรเปสุํ, ตสฺมิํ ภนฺเต วตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – อตฺถิ
วิสฺสชฺชนา – เอกา ภนฺเต ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติ, อนุปฺปนฺนปญฺญตฺติ ตสฺมิํ นตฺถิฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส ตตฺถ มูลปญฺญตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – โยปน ภิกฺขุ สญฺจิจฺจ มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรเปยฺย, สตฺถหารกํวาสฺส ปริเยเสยฺย อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ อยํ ภนฺเต ตตฺถ มูลปญฺญตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส ตตฺถ อนุปญฺญตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – มรณวณฺณํ วา สํวณฺเณยฺย มรณาย วา สมาทเปยฺย อมฺโภปุริส กิํ ตุยฺหิมินา ปาปเกน ทุชฺชีวิเตน มตนฺเต ชีวิตา
เสยฺยาติ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส ตตฺถ ปริปุณฺณปญฺญตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – โย ปน ภิกฺขุ สญฺจิจฺจ มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรเปยฺย, สตฺถหารกํวาสฺส ปริเยเสยฺย, มรณวณฺณํ วา สํวณฺเณยฺย, มรณาย วา สมาทเปยฺย, อมฺโภ ปุริส กิํ ตุยฺหิมินา ปาปเกน ทุชฺชีวิเตน มตนฺเต ชีวิตา เสยฺโยติ อิติ จิตฺตมโน จิตฺตสงฺกปฺโป อเนกปริยาเยน มรณวณฺณํวา สํวณฺเณยฺย, มรณาย วา สมาทเปยฺย, อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ อยํ ภนฺเต ตตฺถ ปริปุณฺณปญฺญตฺติฯ
ปุจฺฉา – สพฺพตฺถปญฺญตฺติ
วิสฺสชฺชนา – สพฺพตฺถปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – สาธารณปญฺญตฺตินุโข อาวุโส อสาธารณปญฺญตฺติ นุโขฯ
วิสฺสชฺชนา – สาธารณปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – เอกโตปญฺญตฺติ
วิสฺสชฺชนา – อุภโตปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – ตสฺมิํ อาวุโส ตติย ปาราชิเก สญฺจิจฺจ มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรเปนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
วิสฺสชฺชนา – สญฺจิสฺส ภนฺเต มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรเปนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ, มนุสฺสํ โอทิสฺส ปปาตํ ขณติ ปปติตฺวา มริสฺสตีติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส, ปปติเต ทุกฺขา เวทนา อุปฺปชฺชติ อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส, มรติ อาปตฺติ ปาราชิกสฺส, สญฺจิจฺจ ภนฺเต มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรเปนฺโต อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
ปุจฺฉา – เกสํ
วิสฺสชฺชนา – สตฺตนฺนํ ภนฺเต ปุคฺคลานํ อนาปตฺติ, อสญฺจิจฺจ มาเรนฺตสฺส, อชานนฺตสฺส, น มรณาธิปฺปายสฺส, อุมฺมตฺตกสฺส, ขิตฺตจิตฺตสฺส, เวทนาฏฺฏสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสฯ
ปุจฺฉา – ปญฺจนฺนํ อาวุโส ปาติโมกฺขุทฺเทสานํ กตฺโถคธํ กตฺถ ปริยาปนฺนํฯ
วิสฺสชฺชนา – นิทาโนคธํ ภนฺเต นิทานปริยาปนฺนํฯ
ปุจฺฉา – กตเมน
วิสฺสชฺชนา – ทุติเยน ภนฺเต อุทฺเทเสน อุทฺเทสํ อาคจฺฉติฯ
ปุจฺฉา – จตุนฺนํ อาวุโส วิปตฺตีนํ กตมา วิปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – สีลวิปตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – สตฺตนฺนํ อาวุโส อาปตฺติกฺขนฺธานํ กตโม อาปตฺติกฺขนฺโธฯ
วิสฺสชฺชนา – ปาราชิกาปตฺติกฺขนฺโธ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – ฉนฺนํ อาวุโส อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติฯ
วิสฺสชฺชนา – ฉนฺนํ ภนฺเต อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ, สิยา กายโตจ จิตฺตโตจ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต
ปุจฺฉา – จตุนฺนํ อาวุโส อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํฯ
วิสฺสชฺชนา – อาปตฺตาธิกรณํ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – สตฺตนฺนํ
วิสฺสชฺชนา – สตฺตานํ ภนฺเต สมถานํ ทฺวีหิ สมเถหิ สมฺมติ, สมฺมุขา วินเยนจ ปฏิญฺญาตกรเณนจฯ
ปุจฺฉา – โก ตตฺถ อาวุโส วินโย โก ตตฺถ อภิวินโยฯ
วิสฺสชฺชนา – ปญฺญตฺติ ภนฺเต วินโย วิภตฺติ อภิวินโยฯ
ปุจฺฉา – กิํ อาวุโส ตตฺถ ปาติโมกฺขํ กิํ อธิปาติโมกฺขํฯ
วิสฺสชฺชนา – ปญฺญตฺติ ภนฺเต ปาติโมกฺขํ วิภตฺติ อธิปาติโมกฺขํฯ
ปุจฺฉา – กา
วิสฺสชฺชนา – อสํวโร ภนฺเต วิปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส สมฺปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – สํวโร ภนฺเต สมฺปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส ตตฺถ ปฏิปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – น เอวรูปํ กริสฺสามีติ ยาวชีวํ อาปาณโกฏิกํ สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุ อยํ ภนฺเต ตตฺถ ปฏิปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กติ
วิสฺสชฺชนา – ทส ภนฺเต อตฺถวเส ปฏิจฺจ ภควตา ตติยํ ปาราชิกํ ปญฺญตฺตํ สงฺฆสุฏฺฐุตาย สงฺฆผาสุตาย (ป) วินยานุคฺคหายฯ
ปุจฺฉา – เก
วิสฺสชฺชนา – เสกฺขาจ ภนฺเต ปุถุชฺชนกลฺยาณกาจ สิกฺขนฺติฯ
ปุจฺฉา – เก อาวุโส สิกฺขิตสิกฺขาฯ
วิสฺสชฺชนา – อรหนฺโต ภนฺเต สิกฺขิตสิกฺขาฯ
ปุจฺฉา – กตฺถ อาวุโส ฐิตํฯ
วิสฺสชฺชนา – สิกฺขากาเมสุ ภนฺเต ฐิตํฯ
ปุจฺฉา – เก อาวุโส ธาเรนฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – เยสํ ภนฺเต วตฺตติ เต ธาเรนฺติฯ
ปุจฺฉา – กสฺส
วิสฺสชฺชนา – ภควโต ภนฺเต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
ปุจฺฉา – เกนาวุโส อาภตํฯ
วิสฺสชฺชนา – ปรมฺปราย ภนฺเต อาภตํฯ
ปุจฺฉา – อตฺถินุโข อาวุโส ตตฺถ กิญฺจิ อุปเนตพฺพํ วา อปเนตพฺพํ วา อกฺขรปทปจฺจาภฏฺฐํ วา วิรทฺธปทพฺยญฺชนํ วาฯ
วิสฺสชฺชนา – นตฺถิ ภนฺเตฯ
สํคายนตฺถาย สงฺฆสฺส ญาปนํ
สุณาตุ
จตุตฺถ ปาราชิก สิกฺขาปุจฺฉา
ปุจฺฉา – ยํ
วิสฺสชฺชนา – เวสาลิยํ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – กํ อาวุโส อารพฺภ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – วคฺคุมุทาตีริเย ภนฺเต ภิกฺขู อารพฺภ ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – กิสฺมิํ อาวุโส วตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – วคฺคุมุทาตีริยา ภนฺเต ภิกฺขู คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺณํ ภาสิํสุ, ตสฺมิํ ภนฺเต วตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํฯ
ปุจฺฉา – อตฺถิ
วิสฺสชฺชนา – เอกา ภนฺเต ปญฺญตฺติ เอกา อนุปญฺญตฺติ อนุปฺปนฺนปญฺญตฺติ ตสฺมิํ นตฺถิฯ
ปุจฺฉา – กตมา อาวุโส ตตฺถ มูลปญฺญตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – โย ปน ภิกฺขุ อนภิชานํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อตฺตุปนายิกํ อลมริยญาณทสฺสนํ สมุทาจเรยฺย, อิติชานามิ อิติปสฺสามีติ, ตโต อปเรน สมเยน สมนุคฺคาหีย มาโนวา อสมนุคฺคาหีย มาโนวา อาปนฺโน วิสุทฺธาเปกฺโข เอวํ วเทยฺย อชานเมวํ อาวุโส อวจํ ชานามิ อปสฺสํ ปสฺสามิ ตุจฺฉํ มุสาวิลปินฺติ อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ อยํ ภนฺเต ตตฺถ มูลปญฺญตฺติฯ
ปุจฺฉา – กตมา
วิสฺสชฺชนา – อญฺญตฺร อธิมานาติ อยํ ภนฺเต ตตฺถ อนุปญฺญตฺติฯ
โหนฺติ เย เต อานนฺท ภิกฺขู อทิฏฺเฐ ทิฏฺฐสญฺญิโน อปตฺเต ปตฺตสญฺญิโน อนธิคเต อธิคตสญฺญิโน อสจฺฉิกเต สจฺฉิกตสญฺญโน อธิมาเนน อญฺญํ พฺยากโรนฺติ, ตญฺจ โข เอตํ อพฺโพหาริกํฯ
ปุจฺฉา – กตมา
วิสฺสชฺชนา – โยปน ภิกฺขุ อนภิชานํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อตฺตุปนายิกํ อลมริยญาณทสฺสนํ สมุทาจเรยฺย, อิติ ชานามิ อิติ ปสฺสามีติ, ตโต อปเรน สมเยน สมนุคฺคาหียมาโนวา อสมนุคฺคาหียมาโนวา อาปนฺโน วิสุทฺธาเปกฺโข เอวํ วเทยฺย อชานเมวํ อาวุโส อวจํชานามิ อปสฺสํ ปสฺสามิ ตุจฺฉํ มุสา วิลปินฺติ, อญฺญตฺร อธิมานา อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโสติ อยํ ภนฺเต ตตฺถ ปริปุณฺณ ปญฺญตฺติฯ
ปุจฺฉา – สพฺพตฺถปญฺญตฺติ
วิสฺสชฺชนา – สพฺพตฺถปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – สาธารณปญฺญตฺติ นุโข อาวุโส อสาธารณปญฺญตฺตินุโขฯ
วิสฺสชฺชนา – สาธารณปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – เอกโตปญฺญตฺติ นุโข อาวุโส อุภโต ปญฺญตฺติ นุโขฯ
วิสฺสชฺชนา – อุภโตปญฺญตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – ตสฺมิํ
วิสฺสชฺชนา – ตสฺมิํ ภนฺเต จตุตฺถปาราชิเก อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อุลฺลปนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ, อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อุลฺลปติ อาปตฺติปาราชิกสฺส, โย เต วิหาเร วสติ โส ภิกฺขุ อรหาติ ภณติ ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส, อปฺปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส, อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ ภนฺเต อุลฺลปนฺโต อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
ปุจฺฉา – เกสํ
วิสฺสชฺชนา – ฉนฺนํ ภนฺเต ปุคฺคลานํ อนาปตฺติ อธิมาเนน ภณนฺตสฺส อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺส อุมฺมตฺตกสฺส ขิตฺตจิตฺตสฺส เวทนาฏฺฏสฺส อาทิกมฺมิกสฺสฯ
ปุจฺฉา – ปญฺจนฺนํ
วิสฺสชฺชนา – นิทาโนคธํ ภนฺเต นิทานปริยาปนฺนํฯ
ปุจฺฉา – กตเมน อาวุโส อุทฺเทเสน อุทฺเทสํ อาคจฺฉติฯ
วิสฺสชฺชนา – ทุติเยน ภนฺเต อุทฺเทเสน อุทฺเทสํ อาคจฺฉติฯ
ปุจฺฉา – จตุนฺนํ อาวุโส วิปตฺตีนํ กตมา วิปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – สีลวิปตฺติ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – สตฺตนฺนํ
วิสฺสชฺชนา – ปาราชิกาปตฺติกฺขนฺโธ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – ฉนฺนํ อาวุโส อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติฯ
วิสฺสชฺชนา – ฉนฺนํ ภนฺเต อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ, สิยา กายโตจ จิตฺตโตจ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต, สิยา วาจโตจ จิตฺตโตจ สมุฏฺฐาติ, น กายโต, สิยา กายโตจ วาจโตจ จิตฺตโตจ สมุฏฺฐาติฯ
ปุจฺฉา – จตุนฺนํ
วิสฺสชฺชนา – อาปตฺตาธิกรณํ ภนฺเตฯ
ปุจฺฉา – สตฺตนฺนํ อาวุโส สมถานํ กติหิ สมเถหิ สมฺมติฯ
วิสฺสชฺชนา – สตฺตนฺนํ ภนฺเต สมถานํ ทฺวีหิ สมเถหิ สมฺมติ, สมฺมุขาวินเยนจ ปฏิญฺญาตกรเณนจฯ
ปุจฺฉา – โก ตตฺถ อาวุโส วินโย, โก ตตฺถ อภิวินโยฯ
วิสฺสชฺชนา – ปญฺญตฺติ ภนฺเต วินโย, วิภตฺติ อภิวินโยฯ
ปุจฺฉา – กิํ
วิสฺสชฺชนา – ปญฺญตฺติ ภนฺเต ปาติโมกฺขํ, วิภตฺติ อธิปาติโมกฺขํฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส วิปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – อสํวโร ภนฺเต วิปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา อาวุโส สมฺปตฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – สํวโร ภนฺเต สมฺปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กา
วิสฺสชฺชนา – น เอวรูปํ กริสฺสามีติ ยาวชีวํ อาปาณโกฏิกํ สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุ อยํ ภนฺเต ตตฺถ ปฏิปตฺติฯ
ปุจฺฉา – กติ อาวุโส อตฺถวเส ปฏิจฺจ ภควตา จตุตฺถํ ปาราชิกํ ปญฺญตฺตํฯ
วิสฺสชฺชนา – ทส ภนฺเต อตฺถวเส ปฏิจฺจ ภควตา จตุตฺถํ ปาราชิกํ ปญฺญตฺตํ, สงฺฆสุฏฺฐุตาย สงฺฆผาสุตาย…เป.… วินยานุคฺคหายฯ
ปุจฺฉา – เก
วิสฺสชฺชนา – เสกฺขาจ ภนฺเต ปุถุชฺชนกลฺยาณกาจ สิกฺขนฺติฯ
ปุจฺฉา – เก อาวุโส สิกฺขิตสิกฺขาฯ
วิสฺสชฺชนา – อรหนฺโต ภนฺเต สิกฺขิตสิกฺขาฯ
ปุจฺฉา – กตฺถ อาวุโส ฐิตํฯ
วิสฺสชฺชนา – สิกฺขากาเมสุ ภนฺเต ฐิตํฯ
ปุจฺฉา – เก อาวุโส ธาเรนฺติฯ
วิสฺสชฺชนา – เยสํ ภนฺเต วตฺตติ เต ธาเรนฺติฯ
ปุจฺฉา – กสฺส
วิสฺสชฺชนา – ภควโต ภนฺเต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
ปุจฺฉา – เกนาวุโส อาภตํฯ
วิสฺสชฺชนา – ปรมฺปราย ภนฺเต อาภตํฯ
ปุจฺฉา – อตฺถิ นุโข อาวุโส ตตฺถ กิญฺจิ อุปเนตพฺพํ วา อปเนตพฺพํ วา อกฺขรปทปจฺจาภฏฺฐํ วา วิรทฺธปทพฺยญฺชนํ วาฯ
วิสฺสชฺชนา – นตฺถิ ภนฺเตฯ