๒. จรวคฺโค
๑. จรสุตฺตํ
๑๑.
‘‘ฐิตสฺส
‘‘นิสินฺนสฺส เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อุปฺปชฺชติ กามวิตกฺโก วา พฺยาปาทวิตกฺโก วา วิหิํสาวิตกฺโก วาฯ ตํ เจ ภิกฺขุ อธิวาเสติ, นปฺปชหติ น วิโนเทติ น พฺยนฺตีกโรติ น อนภาวํ คเมติ, นิสินฺโนปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํภูโต ‘อนาตาปี อโนตฺตาปี สตตํ สมิตํ กุสีโต หีนวีริโย’ติ วุจฺจติฯ
‘‘สยานสฺส เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ชาครสฺส อุปฺปชฺชติ กามวิตกฺโก วา พฺยาปาทวิตกฺโก วา วิหิํสาวิตกฺโก วาฯ ตํ เจ ภิกฺขุ อธิวาเสติ, นปฺปชหติ น วิโนเทติ น พฺยนฺตีกโรติ น อนภาวํ คเมติ, สยาโนปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ชาคโร เอวํภูโต ‘อนาตาปี อโนตฺตาปี สตตํ สมิตํ กุสีโต หีนวีริโย’ติ วุจฺจติฯ
‘‘จรโต เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อุปฺปชฺชติ กามวิตกฺโก วา พฺยาปาทวิตกฺโก วา วิหิํสาวิตกฺโก วาฯ ตํ เจ ภิกฺขุ นาธิวาเสติ, ปชหติ วิโนเทติ พฺยนฺตีกโรติ อนภาวํ คเมติ, จรมฺปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํภูโต ‘อาตาปี โอตฺตาปี สตตํ สมิตํ อารทฺธวีริโย ปหิตตฺโต’ติ วุจฺจติฯ
‘‘ฐิตสฺส
‘‘นิสินฺนสฺส เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อุปฺปชฺชติ กามวิตกฺโก วา พฺยาปาทวิตกฺโก วา วิหิํสาวิตกฺโก วาฯ ตํ เจ ภิกฺขุ นาธิวาเสติ, ปชหติ วิโนเทติ
‘‘สยานสฺส
‘‘จรํ วา ยทิ วา ติฏฺฐํ, นิสินฺโน อุท วา สยํ;
โย วิตกฺกํ วิตกฺเกติ, ปาปกํ เคหนิสฺสิตํฯ
‘‘กุมฺมคฺคปฺปฏิปนฺโน โส, โมหเนยฺเยสุ มุจฺฉิโต;
อภพฺโพ ตาทิโส ภิกฺขุ, ผุฏฺฐุํ สมฺโพธิมุตฺตมํฯ
‘‘โย จ จรํ วา ติฏฺฐํ วา, นิสินฺโน อุท วา สยํ;
วิตกฺกํ สมยิตฺวาน, วิตกฺกูปสเม รโต;
ภพฺโพ โส ตาทิโส ภิกฺขุ, ผุฏฺฐุํ สมฺโพธิมุตฺตม’’นฺติฯ ปฐมํ;
๒. สีลสุตฺตํ
๑๒. ‘‘สมฺปนฺนสีลา, ภิกฺขเว, วิหรถ สมฺปนฺนปาติโมกฺขา, ปาติโมกฺขสํวรสํวุตา วิหรถ
‘‘จรโต เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อภิชฺฌาพฺยาปาโท
‘‘ฐิตสฺส เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อภิชฺฌาพฺยาปาโท วิคโต โหติ, ถินมิทฺธํ… อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ… วิจิกิจฺฉา ปหีนา โหติ, อารทฺธํ โหติ วีริยํ อสลฺลีนํ, อุปฏฺฐิตา สติ อสมฺมุฏฺฐา, ปสฺสทฺโธ กาโย อสารทฺโธ, สมาหิตํ
‘‘นิสินฺนสฺส เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อภิชฺฌาพฺยาปาโท วิคโต โหติ, ถินมิทฺธํ… อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ… วิจิกิจฺฉา ปหีนา โหติ, อารทฺธํ โหติ วีริยํ อสลฺลีนํ, อุปฏฺฐิตา สติ อสมฺมุฏฺฐา, ปสฺสทฺโธ กาโย อสารทฺโธ, สมาหิตํ จิตฺตํ เอกคฺคํ, นิสินฺโนปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํภูโต ‘อาตาปี โอตฺตาปี สตตํ สมิตํ อารทฺธวีริโย
‘‘สยานสฺส เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ชาครสฺส อภิชฺฌาพฺยาปาโท วิคโต โหติ, ถินมิทฺธํ… อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ… วิจิกิจฺฉา ปหีนา โหติ, อารทฺธํ โหติ วีริยํ อสลฺลีนํ, อุปฏฺฐิตา สติ อสมฺมุฏฺฐา, ปสฺสทฺโธ กาโย อสารทฺโธ, สมาหิตํ จิตฺตํ เอกคฺคํ, สยาโนปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ชาคโร เอวํภูโต ‘อาตาปี โอตฺตาปี สตตํ สมิตํ อารทฺธวีริโย ปหิตตฺโต’ติ วุจฺจตี’’ติฯ
‘‘ยตํ
ยตํ
‘‘อุทฺธํ
สมเวกฺขิตา จ ธมฺมานํ, ขนฺธานํ อุทยพฺพยํฯ
‘‘เจโตสมถสามีจิํ, สิกฺขมานํ สทา สตํ;
สตตํ ปหิตตฺโตติ, อาหุ ภิกฺขุํ ตถาวิธ’’นฺติฯ ทุติยํ;
๓. ปธานสุตฺตํ
๑๓. ‘‘จตฺตาริมานิ, ภิกฺขเว, สมฺมปฺปธานานิฯ กตมานิ จตฺตาริ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อนุปฺปนฺนานํ ปาปกานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ อนุปฺปาทาย
‘‘สมฺมปฺปธานา มารเธยฺยาภิภูตา,
เต อสิตา ชาติมรณภยสฺส ปารคู;
เต ตุสิตา เชตฺวา มารํ สวาหินิํ
สพฺพํ นมุจิพลํ อุปาติวตฺตา เต สุขิตา’’ติฯ ตติยํ;
๔. สํวรสุตฺตํ
๑๔. ‘‘จตฺตาริมานิ
‘‘กตมญฺจ, ภิกฺขเว, ปหานปฺปธานํ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อุปฺปนฺนํ กามวิตกฺกํ นาธิวาเสติ ปชหติ วิโนเทติ พฺยนฺตีกโรติ อนภาวํ คเมติ; อุปฺปนฺนํ พฺยาปาทวิตกฺกํ…เป.… อุปฺปนฺนํ วิหิํสาวิตกฺกํ…เป.… อุปฺปนฺนุปฺปนฺเน ปาปเก อกุสเล ธมฺเม นาธิวาเสติ ปชหติ วิโนเทติ พฺยนฺตีกโรติ อนภาวํ คเมติฯ อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ปหานปฺปธานํฯ
‘‘กตมญฺจ, ภิกฺขเว, ภาวนาปฺปธานํ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สติสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวติ วิเวกนิสฺสิตํ วิราคนิสฺสิตํ นิโรธนิสฺสิตํ โวสฺสคฺคปริณามิํ, ธมฺมวิจยสมฺโพชฺฌงฺคํ
‘‘กตมญฺจ
‘‘สํวโร จ ปหานญฺจ, ภาวนา อนุรกฺขณา;
เอเต
เยหิ ภิกฺขุ อิธาตาปี, ขยํ ทุกฺขสฺส ปาปุเณ’’ติฯ จตุตฺถํ;
๕. ปญฺญตฺติสุตฺตํ
๑๕. ‘‘จตสฺโส
‘‘ราหุคฺคํ อตฺตภาวีนํ, มนฺธาตา กามโภคินํ;
มาโร อาธิปเตยฺยานํ, อิทฺธิยา ยสสา ชลํฯ
‘‘อุทฺธํ ติริยํ อปาจีนํ, ยาวตา ชคโต คติ;
สเทวกสฺส โลกสฺส, พุทฺโธ อคฺโค ปวุจฺจตี’’ติฯ ปญฺจมํ;
๖. โสขุมฺมสุตฺตํ
๑๖. ‘‘จตฺตาริมานิ, ภิกฺขเว, โสขุมฺมานิฯ กตมานิ จตฺตาริ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ รูปโสขุมฺเมน สมนฺนาคโต โหติ ปรเมน; เตน จ รูปโสขุมฺเมน
‘‘รูปโสขุมฺมตํ
สญฺญา ยโต สมุเทติ, อตฺถํ คจฺฉติ ยตฺถ จ;
สงฺขาเร ปรโต ญตฺวา, ทุกฺขโต โน จ อตฺตโตฯ
‘‘ส เว สมฺมทฺทโส ภิกฺขุ, สนฺโต สนฺติปเท รโต;
ธาเรติ อนฺติมํ เทหํ, เชตฺวา มารํ สวาหินิ’’นฺติฯ ฉฏฺฐํ;
๗. ปฐมอคติสุตฺตํ
๑๗. ‘‘จตฺตาริมานิ, ภิกฺขเว, อคติคมนานิฯ กตมานิ จตฺตาริ? ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, โทสาคติํ คจฺฉติ, โมหาคติํ คจฺฉติ, ภยาคติํ คจฺฉติ – อิมานิ โข, ภิกฺขเว, จตฺตาริ อคติคมนานี’’ติฯ
‘‘ฉนฺทา โทสา ภยา โมหา, โย ธมฺมํ อติวตฺตติ;
นิหียติ ตสฺส ยโส, กาฬปกฺเขว จนฺทิมา’’ติฯ สตฺตมํ;
๘. ทุติยอคติสุตฺตํ
๑๘. ‘‘จตฺตาริมานิ
‘‘ฉนฺทา โทสา ภยา โมหา, โย ธมฺมํ นาติวตฺตติ;
อาปูรติ ตสฺส ยโส, สุกฺกปกฺเขว จนฺทิมา’’ติฯ อฏฺฐมํ;
๙. ตติยอคติสุตฺตํ
๑๙. ‘‘จตฺตาริมานิ, ภิกฺขเว, อคติคมนานิฯ กตมานิ จตฺตาริ? ฉนฺทาคติํ
‘‘จตฺตาริมานิ, ภิกฺขเว, นาคติคมนานิฯ กตมานิ จตฺตาริ? น ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, น โทสาคติํ คจฺฉติ, น โมหาคติํ คจฺฉติ, น ภยาคติํ คจฺฉติ – อิมานิ โข, ภิกฺขเว, จตฺตาริ นาคติคมนานี’’ติฯ
‘‘ฉนฺทา โทสา ภยา โมหา, โย ธมฺมํ อติวตฺตติ;
นิหียติ ตสฺส ยโส, กาฬปกฺเขว จนฺทิมาฯ
‘‘ฉนฺทา โทสา ภยา โมหา, โย ธมฺมํ นาติวตฺตติ;
อาปูรติ ตสฺส ยโส, สุกฺกปกฺเขว จนฺทิมา’’ติฯ นวมํ;
๑๐. ภตฺตุทฺเทสกสุตฺตํ
๒๐. ‘‘จตูหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภตฺตุทฺเทสโก ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ นิรเยฯ กตเมหิ จตูหิ? ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, โทสาคติํ คจฺฉติ, โมหาคติํ คจฺฉติ, ภยาคติํ คจฺฉติ – อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภตฺตุทฺเทสโก ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ นิรเยฯ
‘‘จตูหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภตฺตุทฺเทสโก ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ สคฺเคฯ กตเมหิ จตูหิ? น ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, น โทสาคติํ
‘‘เย เกจิ กาเมสุ อสญฺญตา ชนา,
อธมฺมิกา โหนฺติ อธมฺมคารวา;
ฉนฺทา โทสา โมหา จ ภยา คามิโน
ปริสากสโฏ
‘‘เอวญฺหิ
ตสฺมา หิ เต สปฺปุริสา ปสํสิยา;
ธมฺเม ฐิตา เย น กโรนฺติ ปาปกํ,
น ฉนฺทา น โทสา น โมหา น ภยา จ คามิโน
‘‘ปริสาย มณฺโฑ จ ปเนส วุจฺจติ,
เอวญฺหิ วุตฺตํ สมเณน ชานตา’’ติฯ ทสมํ;
จรวคฺโค ทุติโยฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
จรํ สีลํ ปธานานิ, สํวรํ ปญฺญตฺติ ปญฺจมํ;
โสขุมฺมํ ตโย อคตี, ภตฺตุทฺเทเสน เต ทสาติฯ